oktober
Creditmanagement Trendmeter 15 De belangrijkste CM-ontwikkelingen in kaart gebracht
‘15
Woord vooraf
Wat zijn de laatste trends en ontwikkelingen op het gebied van credit management?” Om antwoord te kunnen geven op deze vraag heeft Blauw Research in opdracht van het VCMB het 15e credit management Trendmeter onderzoek uitgevoerd. Dit rapport geeft inzicht in de resultaten.
Pascal den Hertog
Wilco Wigboldus
[email protected]
[email protected]
Blauw Research bv
Copyright 2015 Blauw Research bv
Weena 125 3013 CK Rotterdam 010-4000900 www.blauw..com
[email protected] KvK nummer: 24282859
VCMB Trendmeter 2015
Alle rechten voorbehouden. Niets uit dit document mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Blauw Research.
JOB NUMBER: 20868
Inhoudsopgave
1
Betaaltrends
2
Betaalgedrag overheid
3
Zekerheden bij vorderingen
4
Late payment directive
5
Datalekken
VCMB Trendmeter 2015
JOB NUMBER: 20868
3
1
Betaaltrends
Laagste betalingstermijn na vervaldatum sinds 2011 Gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum
Betalingstermijn klant
20%
cmt 10 2010 (n=101)
23% 0%
55%
gem: 27 dagen gem: 31 dagen
80%
16-30 dagen 31-60 dagen 61-90 dagen weet niet
29
32
26
25
20 15 10 5 cmt10 2010 (n=101)
cmt 11 2011 (n=113)
cmt 12 2012 (n=110)
cmt 13 2013 (n=117)
cmt 14 2014 (n=96)
cmt 15 2015 (n=77)
0
gem: 29 dagen
11%
60%
0-15 dagen
100%
45% 34%
0% cmt 10 2010 (n=101)
cmt 11 2011 (n=113)
cmt 12 2012 (n=110)
cmt 13 2013 (n=120)
VCMB Trendmeter 2015
cmt 14 2014 (n=96)
toegenomen
Na in 2014 een hogere gemiddelde betalingstermijn na vervaldatum te hebben bereikt (29 dagen), is dit in 2015 gedaald naar 25 dagen. Factureren lijkt iets makkelijker te zijn geworden.
gelijk gebleven afgenomen
19%
18%
15%
10%
38% 31%
25%
34%
23%
28%
29%
30%
40% 45%
34% 40%
43%
40%
47%
Verandering DSO
50%
20%
40%
9% 21%
62% 20%
gem: 27 dagen
0
cmt 11 2011(n=113)
65%
12%
0
23%
60%
25
0
cmt 12 2012 (n=110)
7% 26 dagen
0
28%
gem:
43%
24
cmt 13 2013 (n=120)
22%
30
0
27%
35
gem: 27 dagen
10%
29
cmt 14 2014 (n=96)
51%
0
34%
maanden
cmt 15 2015 (n=86)
cmt 15 2015 (n=86)
weet niet
Evenals in 2014 ziet ongeveer één op de drie credit managers (34% vs. 31% in 2014) het gemiddelde aantal dagen dat een rekening openstaat (DSO) afnemen.
JOB NUMBER: 20868
5
Het aandeel klanten dat binnen de afgesproken betalingstermijn betaalt is onveranderd. Aandeel betaling binnen termijn cmt 15 2015 6% 6% (n=86) cmt 14 2014 (n=96)
7%
31%
13%
23%
cmt 13 2013 5% 8% (n=120)
cmt 10 2010 (n=101)
minder dan 26%
51%
27%
16%
0%
50%
27%
12%
6%
50%
31%
cmt 12 2012 5% 7% (n=110) cmt 11 2011 (n=113)
50%
20%
40% 26%-50%
51%-75%
cmt 15 2015 (n=86)
7%
cmt 14 2014 (n=96)
6%
cmt 13 2013 (n=120)
Vraag: Welk percentage van uw portefeuille betaalt binnen de afgesproken betaaltermijn?
VCMB Trendmeter 2015
27%
32%
27%
29%
19%
41%
20%
38%
20%
6%
23%
6%
8%
80%
31-60 dagen
61-90 dagen
121-150 dagen
meer dan 150 dagen
weet niet
gem:74 dagen
gem:74 dagen
17%
14%
0-30 dagen
gem:82 dagen
10%
7%
60%
15%
13%
10%
31%
40%
gem:79 dagen
13% 5% 10%
31%
31%
11%
0% weet niet
30%
15%
cmt 10 2010 (n=101)
100%
meer dan 75%
10%
cmt 11 2011 (n=113)
12%
80%
15%
cmt 12 2012 (n=110)
13%
35%
60%
7%
9%
44%
32%
Factuur uit handen (aantal dagen)
gem:81 dagen
5% 7%
gem:89 dagen
100% 91-120 dagen
Vraag: Na hoeveel dagen na vervaldatum geeft u een factuur uit handen (het laten innen van een factuur door een extern incassobureau/ deurwaarder)?
JOB NUMBER: 20868
6
Credit managers hanteren met name verschillende betalingstermijnen vanwege de relatie met de klant. Reden verschillende betalingstermijnen Ruim zes op de tien credit managers (62%, overigens in lijn met 2014: 68%) hanteren verschillende betalingstermijnen voor verschillende afnemers. Belangrijkste redenen hiervoor zijn de relatie met de afnemers (62%), betalingsgeschiedenis van afnemers (53%) en de kredietbeoordeling van een informatiebureau (47%).
relatie
62%
betalingsgeschiedenis
53%
kredietbeoordeling informatiebureau
47%
omzet
40%
bedrijfsgrootte
26%
anders
Ja, verschillende termijnen
38%
geen van bovenstaande
62% Hanteert u verschillende betalingstermijnen voor verschillende afnemers?
Soms
17% Geen verschillende termijnen
n=53 0%
10%
20%
30%
40%
50%
60%
70%
Vraag: Op basis waarvan hanteert u verschillende betalingstermijnen voor verschillende afnemers?
21%
VCMB Trendmeter 2015
JOB NUMBER: 20868
7
Flinke stijging in verwachting tav verbetering betalingsmoraal bedrijven Waardering betalingsmoraal Nederlandse bedrijven 2015 (n=86)
12%
62%
22%
goed
Het merendeel van de credit managers (73% vs. 68% in 2014) is van mening dat de betalingsmoraal van Nederlandse bedrijven redelijk tot goed is.
redelijk
2014 (n=96)
7%
60%
matig
28%
slecht weet niet 2013 (n=120)
11%
0%
60%
20%
40%
60%
80%
100%
Verandering betalingsmoraal
80%
verslechteren
weet niet
3%
27% 13%
3%
14% 15%
2%
28% 15%
1%
24%
2%
4%
1%
20%
20%
verbeteren
Positief is dat meer dan een kwart verwacht dat de betalingsmoraal zal verbeteren. Hiermee ligt dit aandeel hoger dan een jaar geleden (27% vs. 14%).
gelijk blijven
31%
30%
21% 23%
40%
57%
49%
52%
50%
56%
60%
69%
74%
70%
10%
23%
Vraag: Wat vindt u van de betalingsmoraal bij Nederlandse bedrijven?
0% cmt 10 2010 (n=101)
cmt 11 2011 (n=113)
cmt 12 2012 (n=110)
cmt 13 2013 (n=120)
VCMB Trendmeter 2015
cmt 14 2014 (n=96)
cmt 15 2015 (n=86)
Vraag: Verwacht u dat de betalingsmoraal van Nederlandse bedrijven de komende twaalf maanden zal…
JOB NUMBER: 20868
8
2
Betaalgedrag overheid
Weinig vertrouwen dat de betalingsmoraal van de overheid zal verbeteren Betalingsmoraal Nederlandse overheid nationale overheid
7%
22%
19%
16%
goed
36%
redelijk matig slecht lokale overheid
7%
23%
21%
15%
weet niet / geen ervaring
34%
n=86 0%
20%
40%
60%
80%
100%
Zowel de betalingsmoraal van nationale- als lokale overheden worden door ongeveer drie op de tien credit managers als redelijk of goed beoordeeld (nationaal: 29%, lokaal: 30%). Hiermee is de betalingsmoraal gelijk gebleven aan 2014 (nationaal 36%, lokaal 33%). De betalingsmoraal van lokale overheden wordt vaker dan een jaar geleden als goed beoordeeld door credit managers (7% vs. 1% in 2014). Vraag: Wat vindt u van de betalingsmoraal bij de overheid?
Verwachting betalingsmoraal overheid 63%
verbeteren verslechteren gelijk blijven
Credit managers hebben weinig vertrouwen dat de betalingsmoraal van de overheid zal verbeteren (slechts 6%). Het merendeel (63%) verwacht dat de betalingsmoraal gelijk zal blijven.
weet niet 3% 6%
Vraag: Verwacht u dat de betalingsmoraal van de Nederlandse overheid de komende twaalf maanden zal… n=86 28%
VCMB Trendmeter 2015
JOB NUMBER: 20868
10
Meer dan de helft van de credit managers vindt dat de overheid het slechte voorbeeld geeft met haar betaalgedrag. Stellingen rol overheid De overheid weet zich wederom niet te verbeteren wat betreft haar eigen betaalgedrag: slechts één op de vijf credit managers (20% vs. 28% in 2014) is van mening dat de overheid zich beter dan een jaar geleden aan de afgesproken betalingstermijn houdt. In de ogen van credit managers zou de betalingsmoraal van de overheid sneller verbeterd kunnen worden (60% (zeer) mee eens).
De overheid moet het goede voorbeeld geven bij het tijdig betalen van rekeningen.
70%
De overheid zou juist eerder moeten betalen om het bedrijfsleven te stimuleren.
50%
De betalingmoraal van de overheid zou sneller verbeterd kunnen worden.
28%
35%
26%
De overheid geeft het slechte voorbeeld met haar betaalgedrag.
27%
26%
De overheid moet met meer regelgeving komen om betaalgedrag te verbeteren.
26%
27%
De overheid doet te weinig om haar eigen betaalgedrag te verbeteren.
24%
Overheden zijn slechte betalers.
14%
De overheid houdt zich beter aan de afgesproken betalingstermijn dan vorig jaar.
22%
21%
17% 0%
VCMB Trendmeter 2015
15%
20%
24%
14% 8%
14% 9%
10%
40%
23%
9% 7% 14%
16% 7%
15%
23%
8% 12%
10%
17%
10%
28%
27%
42% 60%
zeer mee eens
enigszins mee eens
noch mee eens, noch mee oneens
enigszins mee oneens
zeer mee oneens
weet niet
80%
JOB NUMBER: 20868
100%
n=86
11
De regeling dat de overheid voorrang krijgt op vorderingen in geval van faillissement is bij vrijwel alle credit managers bekend. Regeling overheid bij faillissement 92%
ja nee
8%
Mening faillissementsregeling overheid
n=86
Meer dan de helft van de credit managers (56%) is van mening dat de overheid in bepaalde situaties voorrang mag krijgen op andere schuldeisers. Echter slechts een op de tien (12%) vindt de regeling dat de overheid voorrang krijgt op andere schuldeisers, een goede regeling.
de overheid mag in bepaalde situaties voorrang krijgen op andere schuldeisers
56%
een slechte regeling, de overheid krijgt onterecht voorrang op andere schuldeisers
een goede regeling, de overheid hoort voorrang te krijgen
29%
12%
weet niet
Vraag: Wist u vóór dit onderzoek af van deze regeling? n=86
Vraag: Wat vindt u van deze regeling? 0%
VCMB Trendmeter 2015
20%
40%
60%
JOB NUMBER: 20868
12
3
Zekerheden bij vorderingen
Eigendomsrecht meest gebruikt om oninbare vorderingen te voorkomen. Oninbare vorderingen
Zekerheden bij vorderingen pandrecht op goederen
2015 (n=86)
79%
9%
6%
23%
55%
13%
9%
minder dan 1% tussen 1% - 2% tussen 2% - 3% meer dan 3%
2014 (n=96)
72%
13% 5%
7%
pandrecht op debiteurenportefeuille
20%
62%
0%
20%
40%
60%
80%
49%
38%
7% 6%
Organisaties maken nog steeds even vaak als afgelopen jaar gebruik van de zekerheden bij vorderingen (tussen haakjes het % dat hier gebruik van heeft gemaakt, verschillen t.o.v. 2014 zijn niet significant): Pandrecht op goederen (23% vs. 25%), pandrecht op debiteurenportefeuille (20% vs. 19%), eigendomsvoorbehoud (49% vs. 46%), retentierecht (24% vs. 19%), opschortingsrecht (20% vs.19%).
bekend met deze zekerheden, maar nog geen gebruik van gemaakt niet bekend met deze zekerheden
100%
retentierecht
VCMB Trendmeter 2015
9% 9%
weet niet eigendomsvoorbehoud
zelf gebruik gemaakt van deze zekerheden
24%
60%
8% 7%
weet niet opschortingsrecht
20%
0%
52%
20%
40%
16%
60%
80%
12%
100%
Vraag: Hieronder staat een aantal mogelijke zekerheden die organisaties met elkaar kunnen overeenkomen. Kunt u aangeven in hoeverre u bekend bent met deze zekerheden?
JOB NUMBER: 20868
14
Een kwart van de facturen wordt moedwillig te laat betaald Stelling wanbetalers 2015 (n=86) 5%
36%
28%
28%
25% 0%
20%
40%
zeer mee eens niet mee eens, niet mee oneens zeer mee oneens
60%
80%
Credit managers vermoeden dat gemiddeld een kwart van de gestuurde facturen moedwillig te laat (na betaaltermijn) wordt betaald.
100%
mee eens mee oneens
Credit managers zijn verdeeld als het gaat om de mogelijkheden om wanbetalers aan te pakken (41% is van mening dat er te weinig mogelijkheden zijn, tegenover 31% die vindt dat er wel voldoende mogelijkheden zijn).
Vraag: Van welke percentage van door u gestuurde facturen vermoedt u dat deze moedwillig te laat (na betaaltermijn) wordt betaald?
Vraag: In hoeverre bent u het eens of oneens met onderstaande stelling? ‘Er zijn te weinig mogelijkheden om wanbetalers aan te pakken.’
VCMB Trendmeter 2015
JOB NUMBER: 20868
15
4
Late payment directive
Ondanks Europese richtlijn zijn leveringsvoorwaarden en incassotraject vaak niet aangepast Wijzigen leveringsvoorwaarden/incassotraject
Late payment directive Bijna zeven op de tien credit managers (69% tenminste enigszins bekend) zijn inhoudelijk bekend met de Europese Richtlijn Achterstallige Betalingen of Late Payment Directive. Een vijfde (21%) geeft aan ook in zijn werkzaamheden ervaring te hebben gehad met deze richtlijn.
ja, de leveringsvoorwaarden zijn aangepast
ja, het incassotraject is aangepast
7% 72%
ja, zowel de leveringsvoorwaarden als het incassotraject zijn aangepast
8%
6%
Kennis Europese richtlijn 2015 (n=86)
21%
0%
15%
20%
33%
40%
7%
15%
60%
80%
weet niet
16%
n=86
100%
goed mee bekend, in mijn werkzaamheden ervaring mee gehad goed mee bekend, maar in mijn werkzaamheden geen ervaring mee gehad enigszins mee bekend alleen bekend van naam niet mee bekend
VCMB Trendmeter 2015
nee, zowel de leveringsvoorwaarden als het incassotraject zijn niet aangepast
Vraag: Heeft uw organisatie naar aanleiding van deze Europese richtlijn haar leveringsvoorwaarden/incassotraject gewijzigd?
JOB NUMBER: 20868
17
Merendeel credit managers heeft niets aan Europese Richtlijn voor betalingstermijnen Uitspraken betalingsvoorwaarden Ondanks Europese richtlijn worden betalingstermijnen langer dan 60 dagen afgesproken.
43%
Europese richtlijn wordt in praktijk niet nageleefd.
26%
35%
Heeft in praktijk niets aan de Europese richtlijn.
31% 0%
20%
zeer mee eens noch mee eens, noch mee oneens zeer mee oneens
31%
17%
10%
31% 40%
8%
19% 60%
13%
80%
enigszins mee eens enigszins mee oneens weet niet/n.v.t.
100% n=86
Ondanks deze Europese Richtlijn worden betalingstermijnen van langer dan 60 dagen afgesproken met afnemers (69% (zeer) mee eens). Niet geheel verwonderlijk is dan ook dat bijna twee op de drie credit managers (63%) aangeven dat men in de praktijk niets heeft aan deze richtlijn. Vraag: In hoeverre bent u het eens met onderstaande uitspraken over de betalingsvoorwaarden en betalingstermijnen die bedrijven en overheden hanteren?
VCMB Trendmeter 2015
65%
21%
Het merendeel van de credit managers (65%) geeft aan dat de leveringsvoorwaarden niet zijn aangepast naar aanleiding van deze Europese richtlijn. Met name omdat dit de klantrelatie wellicht onder druk zet.
Vraag: Stel er zijn geen aanvullende afspraken gemaakt en een factuur wordt niet binnen de betalingstermijn van 30 dagen betaald. Houdt u klanten/overheden dan aan deze wet?
JOB NUMBER: 20868
18
5
Datalekken
Slechts kwart houdt rekening met datalekken in zijn dagelijkse werkzaamheden Weinig credit managers houden rekening met datalekken
Op 1 januari 2016 gaat de meldplicht datalekken in. Desondanks houdt slechts een kwart van de credit managers (23%) in zijn dagelijkse werkzaamheden rekening met dit onderwerp. Dit wordt ondersteund met het feit dat meer dan de helft van de credit managers, de meest onveilige wijze voor het overdragen van openstaande vorderingen gebruikt: email (60%).
43%
Ruim vier op de tien credit managers zijn zich bewust dat bedrijven waar een datalek wordt geconstateerd, een boete krijgen.
Bewust van boete
Overdragen openstaande vorderingen via email
Zeker in de toekomst anders inrichten
60%
via een beveiligde internetverbinding
62%
43%
via een softwarepakket
17%
per post
9%
anders
5%
weet niet
2%
Misschien in toekomst anders inrichten
58% Niet in toekomst anders inrichten
n=86 0%
2%
20%
VCMB Trendmeter 2015
40%
60%
80%
Heeft processen anders ingericht vanwege datalekken
40%
JOB NUMBER: 20868
20
Verantwoording STEEKPROEF
De doelgroep van het onderzoek bestaat uit credit managers en consorten.
n=86 GESLOTEN LINK (SAMPLE)
METHODE KWANTITATIEF gegevensverzameling online
n=55 OPEN LINK
n=31
Het volledige onderzoekspanel van het VCMB is benaderd voor het onderzoek. Blauw Research onderschrijft de ESOMAR/ICC richtlijnen.
123
12
Male
minuten
Veldwerkperiode 24 september 2015 – 14 Onder die steden, oktober 2015 welke vanoud.
VCMB Trendmeter 2015
Gemiddelde invulduur
Bij start van het veldwerk is eerst een kleine batch verstuurd. De data van deze eerste groep is gecontroleerd op routing en consistentie. Bij de controle zijn geen bijzonderheden geconstateerd.
JOB NUMBER: 20868
21