03-05-2012
15:31
Pagina 7
Inhoud
Inhoud Inleiding
5
DEEL I OCMW: STRUCTUUR EN WERKING 57
Auteur: Ludo Asselberghs
1. Samenstelling van de bestuursorganen 59 1.1. De Raad voor Maatschappelijk Welzijn 59 1.2. De voorzitter 64 1.3. Ondervoorzitters 67 1.4. Het Vast Bureau 67 1.5. De Bijzondere Comités 68 1.6. Taalgrens- en randgemeenten en Brussels Gewest: bijzondere maatregelen 68 2. Werking van de bestuursorganen 71 2.1. Begin van het mandaat 71 2.2. Rechten en plichten van het OCMW-raadslid 1. Rechten 74 2. Verbodsbepalingen 74 2.3. Politiek verlof 75 1. Privésector 75 2. Federale ambtenaren 75 3. Vlaamse ambtenaren 76 2.4. De werking van de Raad 77 2.5. Het voorzitterschap 83 2.6. De werking van het Vast Bureau 86 2.7. De Bijzondere Comités 88 2.8. Einde van het mandaat 89
73
3. Bevoegdheden en opdrachten 93 3.1. Maatschappelijke dienstverlening 93 3.2. Actiemiddelen 93 3.3. Lokaal Sociaal Beleid 95 3.4. Behandeling van individuele dossiers 96 4. Beheer van het OCMW 99 4.1. Beheersmogelijkheden 99 4.2. Personeel 99 1. De OCMW-secretaris 99 2. De financieel beheerder 101 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
7
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 8
Inhoud
3. De maatschappelijk werker 103 4. Medisch personeel 104 5. Het OCMW-personeel 104 6. Kabinetspersoneel 105 7. Het managementteam 105 8. Deontologie 105 4.3. Beheersprocédés 106 1. Overeenkomsten voor werken, leveringen en diensten 106 a. Bevoegdheid en procedure 106 b. Wijzen en voorwaarden van gunning 107 2. Onteigeningen 109 3. Huren en verhuren 110 4. Beheer van onroerende goederen 110 4.4. Samenwerkingsvormen 110 1. De vereniging 110 2. De vereniging van privaat recht: ziekenhuis 110 3. De vereniging van privaat recht: sociale doeleinden 111 4.5. Intern verzelfstandigde agentschappen – IVA 111 1. IVA die géén ziekenhuis beheren 111 2. Ziekenhuizen met afzonderlijk beheer 113 4.6. Publiek-private samenwerking 114 4.7. Samenwerking tussen OCMW en gemeente 114 4.8. Overlegcomité Gemeente-OCMW 115 4.9. Bestuurlijke archiefzorg 116 4.10. Rechtsvorderingen 116
vet cursief ° kk titel cursief
5. Financiën van het OCMW 117 5.1. OCMW-budget en -rekening 117 1. De vaststelling van het budget 117 2. De herziening van het budget 119 3. Het meerjarenplan 119 4. Budgethouderschap 121 5. Uitvoering van de betalingen en inning van de ontvangsten 122 6. Boekhouding en financiële rapportering 122 7. Inventaris en jaarrekening 123 8. Terbeschikkingstelling 123 5.2. Financiering 124 1. Financieringsbronnen 124 2. Terugbetalingen door particulieren 124 3. Terugbetaling van het leefloon 125 4. Gas- en elektriciteitsrekeningen 126 5. Vlaams Gemeentefonds 127 6. Planverplichtingen en subsidiëring 135
8
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 9
Inhoud
6. Toezicht en inspraak 137 6.1. Toezichtsregeling 137 1. Definitie 137 2. Vormen van toezicht 137 3. Toezichthoudende overheden en handelingen onder toezicht 137 4. De Raad van State 142 6.2. Externe auditcommissie 142 6.3. De Raad voor Verkiezingsbetwistingen 143 6.4. Verhaal tegen individuele beslissingen 144 6.5. Klachtenbehandeling 144 6.6. Inspraak van de burgers 144 6.7. Openbaarheid van besturen 145 6.8. Motivering van bestuurshandelingen 147 6.9. Wetgever wordt decreetgever 148
Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
9
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 10
Inhoud
Lijst van de gebruikte afkortingen
149
DEEL II SOCIAAL LEXICON 153
Auteur: Johan Agten
Afsluiten van nutsvoorzieningen 155 Agressie tegen hulpverleners 155 • Strafwetboek 155 • Welzijnswet 155 Armoedebestrijding 156 • Definities 156 • Ondersteuning 156 • Verenigingen waar armen het woord nemen 156 • Ervaringsdeskundigen in de armoede 156 • Vlaams Actieplan Armoedebestrijding 156 Basisbankdienst 157 • Definities 157 • Wat? 157 • Kostprijs 157 • Debetstand 158 • Cumul 158 • Weigering 158 • Aanvraag 158 • Geschillen 158 Bedelarij 158 • Bedelarij is niet strafbaar 158 • Aanzetten tot en exploitatie van bedelarij is strafbaar 159 Belastingkrediet voor kinderen ten laste 159 • Wat? 159 • Hoeveel? 160 • Aangifte indienen 160 Beroep tegen beslissingen van het OCMW 160 • Wie kan beroep aantekenen? 160 • Maatschappelijke integratie 160 • Andere dienstverlening 160 • De betrokkene zelf of een derde? 160 • De wettelijk onbekwaam verklaarde 161 • Geen beslissing of uitstel van beslissing door het OCMW 161 • Geen beslissing 161 • Uitstel van beslissing 161 • Bij welke rechtbank beroep aantekenen? 161 • Wanneer beroep aantekenen? 162 • Arbeidsrechtbank 162 • Arbeidshof 162 • Hof van cassatie 162 • Opmerkingen 162 10
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 11
Inhoud
• • • •
Bijstand of vertegenwoordiging 162 Beslissing ten gronde 163 Geschillen in verband met de verblijfplaats van de betrokkene 163 Geschillen tussen de OCMW’s onderling (andere dan de verblijfplaats van de betrokkene) 163 • Openbaarheid 163 • Schorsing van de beslissing? 163 • Territoriale bevoegdheid 164 Beroepsgeheim 164 • Aangifteplicht 164 • Beslag van dossiers 166 • Wat te doen in geval van inbeslagname van cliëntdossiers door justitie? 166 • Rechtspraak 167 • Bevolkingsregisters – Raadpleging 167 • Algemeen 167 • Onderrichtingen 167 • Briefwisseling gericht aan personeelsleden 168 • Gedeeld beroepsgeheim 169 • Getuigen in rechte 170 • Grondwet 171 • Incassobureau 171 • Inzagerecht van de raadsleden 171 • Wat? 171 • Rondzendbrief 172 • Familieleden 174 • Mededeling gegevens aan derden 174 • OCMW-organisatiedecreet 175 • Privacywet 175 • Rechten van de mens 176 • Spreekrecht 176 • OCMW-organisatiedecreet 176 • Strafwetboek 176 • Strafrecht 177 Beslag en overdracht 178 • Opmerking 178 • Cijfers 178 • Beslag op en overdracht van loon 178 • Bedragen (2012) 178 • Kind ten laste 179 • Procedure 180 • Loon 180 • Zijn niet vatbaar voor beslag: 180 • Opmerkingen 182 • Beslag op roerende goederen 183 • Procedure 183 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
11
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 12
Inhoud
• Wat kan verkocht worden? 183 • Opmerkingen 185 • Beslag door het OCMW bij een opname 190 • Centraal bestand van berichten van beslag, delegatie, overdracht en collectieve schuldenregeling 190 • Goederen die op de openbare weg geplaatst worden ter uitvoering van een vonnis 190 • Mededeling van de gerechtsdeurwaarder 190 • Bevoegdheid van het gemeentebestuur 190 Bevoegd OCMW 192 • Algemene regel 192 • Samenvatting 192 • Definitie 192 • De datum van aangifte van de verblijfsverandering is bepalend 192 • Achterstallige facturen 192 • Asielzoekers 193 • Algemeen 193 • Asielaanvraag ingediend vóór 1 juni 2007 194 • Asielaanvraag ingediend vanaf 1 juni 2007 195 • Verblijfsregularisatie om medische redenen en de invloed daarvan op het recht op maatschappelijke dienstverlening 196 • Statuut van tijdelijke bescherming 198 • Begeleid wonen 198 • Begrafeniskosten 198 • Gemeentelijke bevoegdheid 198 • OCMW-bevoegdheid 199 • Crematie in plaats van begraving 200 • Boreling 201 • Collectieve schuldenregeling 201 • Crisisopvang 201 • Daklozen 202 • Wie is een dakloze? 202 • Bevoegd OCMW 202 • Samenloop met opname in een ziekenhuis 204 • Dringende medische hulp 204 • Dringende noodzakelijkheid 206 • Gewoonlijke verblijfplaats 206 • Huurwaarborg (en eerste maand huur) 207 • Installatiepremie 208 • Instellingen 209 • Algemeen 209 • Afkickcentra voor drugsverslaafden 210 • Woonzorgcentrum (en nog geen 65 jaar) 210 • Procedure 211 • Niet-erkende instellingen 211 12
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 13
Inhoud
• •
• •
• • •
• •
• • • •
• Onderscheid tussen erkende en niet-erkende instellingen is redelijk 211 • Onderbreking van de opname 212 • Verlaten van een instelling 213 • Elektronisch toezicht 213 • Kinderen in instellingen 213 Intentioneel verblijf 214 Maatschappelijke integratie 214 • Algemeen 214 • Studenten 214 • Onbevoegd centrum 214 • Validatie 215 • Voorzitter eventueel bevoegd 215 • Overzenden aan de bevoegde instelling voor de sociale zekerheid 215 Revalidatiecentrum voor verslaafden waarmee het RIZIV een overeenkomst heeft 215 Referentieadres 216 • Algemeen 216 • Daklozen 216 • Woonzorgcentrum 217 Samenloop van hoedanigheden 217 Specifieke hulp voor het betalen van onderhoudsgelden ten gunste van kinderen 218 Studenten 218 • Welk OCMW is bevoegd? 218 • Minderjarige student wordt meerderjarig 219 • Welke inschrijving? 220 • Continuïteit van de bevoegdheid 220 • Doorsturings- en kennisgevingsplicht 222 Toevallige verblijfplaats 222 Verplegingsinstelling 223 • Algemeen 223 • Psychiatrisch ziekenhuis 223 • Procedure 224 • Welke kosten? 224 • Rechtsvorm van de verplegingsinstelling 224 • Rechtspraak 224 • Geschillen 225 • Onderbreking van de opname 225 • Verlaten van een instelling 225 Verwarmingstoelage 225 Andere dienstverlening 225 • Welk OCMW is bevoegd? 225 Wat wanneer het OCMW zich onbevoegd acht? 226 Betwisting tussen OCMW’s 226
Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
13
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 14
Inhoud
• Doelstelling 226 • Wat? 226 • Welke materie? 227 • Hoe? 227 • Beslissing minister 227 • Terugbetaling 228 Budgetbeheer 228 • Rechtsgrond 228 • Erkenning 228 • Begeleidingsplicht 228 • Concrete werkwijze via Belfius 228 • Budgetbeheerrekening 228 • Schuldbemiddelingsrekening 229 • Sociale bijstandsrekening 229 • Systeem I 229 • Vrijwilligheid 229 Budgetmeter 230 Collectieve schuldenregeling 230 • Algemeen 230 • Wat houdt de collectieve schuldenregeling in? 230 • Wat is schuldenoverlast? 230 • Welk doel? 230 • Voor wie? 231 • Welke schulden? 233 • Hoeveel schulden? 235 • Weinig of geen betalingsmogelijkheden 235 • Welke voorwaarden? 236 • Aanvraag 236 • Facultatief karakter 236 • Welke rechter? 236 • Samenloop met de voorlopige bewindvoering 236 • Wie stelt het verzoekschrift op? 237 • Hoe een verzoekschrift opstellen? 237 • Goede trouw 239 • Registratie- en rolrechten 239 • Rechtsbijstand 239 • Toelaatbaarheid van de vordering 239 • Aanstelling van een schuldbemiddelaar 239 • Registratie door de Nationale Bank 240 • Erkenning van de schuldbemiddelaars 241 • Raadsbeslissing en beroep 241 • Ondertekening van de briefwisseling 241 • Verhuis van de cliënt 241 • Positie van de schuldeisers, de verzoeker en de schuldbemiddelaar na de toelaatbaarheid van het verzoek 241 • Aangifte van de schuldvordering 243 14
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 15
Inhoud
• Minnelijke aanzuiveringsregeling 244 • Taak van de schuldbemiddelaar 244 • Prioritaire betaling 245 • Goedkeuring door de schuldeisers en de rechter 245 • Bescherming inzake beslag 246 • Herziening 246 • Kwijtschelding 246 • Geen minnelijke aanzuiveringsregeling, toch een gerechtelijke aanzuiveringsregeling 247 • Gerechtelijke aanzuiveringsregeling 247 • Taak van de schuldbemiddelaar 247 • Uitspraak van de rechter 248 • Kwijtschelding van schulden 251 • Bepalingen gemeenschappelijk aan beide procedures 253 • Totale kwijtschelding van de schulden 253 • Herroeping van de beschikking van toelaatbaarheid, de minnelijke of de gerechtelijke aanzuiveringsregeling 253 • Bevrijding van de borgen 255 • Overlijden van de schuldenaar 256 • Minimumlevering van elektriciteit 256 • Verkoop uit de hand van in beslag genomen onroerende goederen 256 • OCMW-voorschotten 256 • De schuldbemiddelaar 257 • Wie? 257 • Het OCMW als schuldbemiddelaar 257 • Taken van de verzoeker en de schuldbemiddelaar 258 • Onpartijdigheid en wraking 259 • Verzuim 260 • Menselijke waardigheid 260 • Verslag 260 • Vervanging 260 • Beroepsgeheim 260 • Erelonen, emolumenten en kosten 261 • Aansprakelijkheid 263 • Leefgeld 263 • Fonds ter bestrijding van de overmatige schuldenlast 264 • Tijdstabel 265 • Eenzijdig verzoekschrift 265 • Minnelijke aanzuiveringsregeling 265 • Gerechtelijke aanzuiveringsregeling 265 • Jaarlijks 266 • Beroepsaansprakelijkheid 266 Consumentenkrediet 267 • Definities 267 • Reclame 267 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
15
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 16
Inhoud
• Kredietovereenkomst 268 • Mogelijkheid van de consument om van de overeenkomst af te zien 268 • Betalingsfaciliteiten 268 • Schaal van de maximale jaarlijkse kostenpercentages 269 • Centrale voor Kredieten aan particulieren 269 Coördinatiecomité 270 Daklozen 270 Diensten voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg 270 • Definities 270 • Activiteiten 271 • Voorwaarden voor de hulp- en dienstverlening 272 • Bijdrageschaal per gepresteerd uur 274 • Hoe de bijdrage berekenen? 277 • De bijdrage 277 • Middelen van de gebruiker 278 • Lasten van de gebruiker 280 • Codebepaling 280 • Bepaling van de bijdrage 281 • Het innen van de bijdrage 284 • Nodige bewijsstukken 285 • Protocolakkoord 286 Diensten voor logistieke hulp 287 • Definities 287 • Voorwaarden voor de hulp- en dienstverlening 287 Diensten voor oppashulp 289 • Definities 289 • Voorwaarden voor de hulp- en dienstverlening 289 Diensten voor gastopvang 290 • Definities 290 • Voorwaarden voor de hulp- en dienstverlening 290 Dienstencentrum (lokaal) 291 • Definities 291 • Voorwaarden voor de hulp- en dienstverlening 292 Dienstencentrum (regionaal) 292 Diensthoofd sociale dienst 292 Energie (sociale maatregelen) 293 • Definities 293 • Beschermde afnemer 293 • Energieprestatiecertificaat residentiële gebouwen: 294 • Energiescan 294 • Beschermingsmaatregelen bij wanbetaling ten opzichte van een leverancier 294 • Budgetmeter voor elektriciteit 295
16
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 17
Inhoud
• Plaatsen, inschakelen en uitschakelen van de budgetmeter voor elektriciteit bij wanbetaling ten opzichte van de elektriciteitsdistributienetbeheerder 295 • Minimale levering van elektriciteit 298 • Het opladen van de budgetmeter voor elektriciteit 298 • Uitschakelen en herinschakelen van de stroombegrenzer in de budgetmeter voor elektriciteit 299 • Schuldafbouw via de budgetmeter voor elektriciteit 300 • Het indienen van een verzoek tot afsluiting van de elektriciteitstoevoer bij wanbetaling 302 • Budgetmeter voor aardgas 303 • Plaatsen, inschakelen en uitschakelen van de budgetmeter voor aardgas bij wanbetaling ten opzichte van de aardgasdistributienetbeheerder 303 • Minimale levering van aardgas 305 • Het opladen van de budgetmeter voor aardgas 311 • Schuldafbouw via de budgetmeter voor aardgas 311 • Het indienen van een verzoek tot afsluiting van de aardgastoevoer bij wanbetaling ten opzichte van de aardgasdistributienetbeheerder als er geen budgetmeter voor aardgas is geplaatst 313 • Afsluiten en heraansluiten van de elektriciteits- en aardgastoevoer 314 • Algemeen 314 • Fraude 315 • Afsluiten in de winterperiode 315 • Heraansluiten van de elektriciteits- en aardgastoevoer 315 • Uitwisseling van gegevens 316 • Afsluiten van de waterlevering 316 • Herinneringsbrief 316 • Kosten i.v.m. de wantbetaling 316 • Keuze van de klant 316 • Geen beperking van levering tot de LAC beslist 317 • Afsluiten 317 • Procedure 317 • Kosten i.v.m. de afsluiting 318 • Heraansluiting 318 • Overige sociale openbaredienstverplichtingen 318 • Budgetmeter 318 • Lokale ondersteuning 319 • Energiescan 319 • Dak- of zolderisolatie 320 • Sensibilisering 320 Energielevering (rol van de OCMW’s) 321 • Taak van de OCMW’s 321 • Taak van de distributiemaatschappij 321 • Subsidies voor de OCMW’s 321 • Hoeveel? 321 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
17
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 18
Inhoud
• Erkenning als dienst voor schuldbemiddeling 322 • Saldo 323 • Gasconvector – Subsidies 323 • Wat? 323 • Wie? 323 • Welk bedrag mag het OCMW toekennen? 323 • Welke bewijsstukken moeten worden bijgevoegd? 323 • Duur van de maatregel 324 • Voorbeelden van acties 324 • Individuele acties 324 • Collectieve acties 325 • Terugbetaling 326 • Rechtspraak 326 Energiekost (reductie van de globale energiekost) 326 • Doel 326 • Doelgroep 327 • Lokale entiteit (LE) 327 • Samenwerking met het OCMW 327 • Sociale begeleiding 327 • Budgetbegeleiding of -beheer 328 Erfrecht 328 • Nalatenschap 328 • Welke zijn de persoonlijke goederen? 328 • Welke zijn de gemeenschappelijke goederen? 328 • Huwelijkscontract 329 • Situaties 329 • Er zijn kinderen (wettige afstammelingen) 329 • Er zijn geen kinderen, maar er zijn andere erfgerechtigden 329 • Er zijn geen erfgerechtigden 329 • Bevoordelen 329 • Bij testament of bij schenking 329 • Bij huwelijkscontract 330 • Opmerkingen 330 • Verwerping van een nalatenschap 331 • Aanvaarding van een nalatenschap onder voorrecht van boedelbeschrijving 331 • Onbeheerde nalatenschap 332 Faillissement 332 • Brievenpost 332 • Beslag 332 • Gevolgen van het faillissement 332 • Welke mogelijkheden hebben de curators? 333 • Sociale verzekering 333 • Wat? 333 • Bedragen (1 september 2011) 333 • Voorwaarden 333 18
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 19
Inhoud
• Herhaling 333 • Aanvraag 334 • Voorschotten door het OCMW 334 • Weigering omwille van het leefloon 334 Federatie van Vlaamse OCMW-maatschappelijk werkers 334 • Wat? 334 • Forum en lidmaatschap 335 Financiële hulp 335 • Barema’s 335 • Benefietacties 336 • Beschikbaar netto-inkomen 336 • Bewijslast 336 • Controle op misbruiken 336 • Dringende financiële hulp 337 • Voorzitter 337 • Maatschappelijk werker 337 • Provisie 337 • Ondertekeningsbevoegdheid 338 • Dakloze 338 • Eigen toedoen 338 • Hoorplicht 339 • Leningen aan cliënten 340 • Minderjarigen 341 • Onderhoudsplichtigen 342 • Onjuiste of onvolledige aangifte 342 • Potentiële inkomsten 342 • Samenwoonst 342 • Schulden 342 • Sensibilisatie van de cliënten 343 • Terugwerkende kracht 343 • Verandering van financiële situatie na een beschikking van de beroepskamer of een vonnis van de arbeidsrechtbank 344 • Vreemdelingen 344 • Weigeren of schorsen? 344 • Werkbereidheid 345 • Zwartwerk 345 Fiscaal voordeel voor personen die een familielid van meer dan 65 jaar in huis opnemen 345 • Wat? 345 • Voorwaarden 345 • Hoeveel? 346 • Maximumbedrag van de nettobestaansmiddelen van de persoon ten laste 346 • Maximumbedrag van de pensioenen enz. van de persoon ten laste die geen bestaansmiddelen zijn 346 • Echtpaar van ascendenten 346 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
19
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 20
Inhoud
• Feitenkwestie 346 Gelijkebehandelings- en gelijkekansenbeleid 347 • Doelstellingen van het Vlaams beleid 347 • Definities 347 • Feiten melden 347 Gespreide betaling van facturen van huisbrandolie 347 • Wat? 347 • Duurtijd en opzeg van de overeenkomst 348 • Maandbedrag en afrekening 348 • Levering en betaling 349 • Registratie van de handelaar 350 Handvest van de sociaal verzekerde 350 • Wat? 350 • Kostprijs 351 • Termijn 351 • Bevoegde instelling 351 • Taalgebruik 351 • Ontvangstbewijs 351 • Toekennen van prestaties 352 • Motivering 352 • Beslissing 352 • Intresten 352 • Terugvordering 352 • Beroepstermijn 352 • Informatieplicht 353 Huur 353 • Welke overeenkomsten? 353 • Wie kan een overeenkomst sluiten? 353 • Bemiddeling door een derde 353 • Modellen van huurovereenkomsten 353 • Duur van de huurovereenkomst 354 • In principe voor 9 jaar 354 • Huurovereenkomst met een korte duur 354 • Huurovereenkomst met een lange duur 354 • Huurovereenkomst voor het leven 354 • Opzeg 354 • Wie ondertekent de brieven? 354 • Opzegtermijn 354 • In welke staat moet het pand verhuurd worden? 356 • Publiciteit 356 • Schriftelijke huurovereenkomst verplicht 356 • Plaatsbeschrijving 357 • Energieprestatiecertificaat 357 • Elementaire vereisten van veiligheid, gezondheid en bewoonbaarheid 357 • Toelichtende bijlage 357 20
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 21
Inhoud
• Herstellingen 357 • Huurwaarborg 358 • Maximumbedrag 358 • Vormen van huurwaarborg 358 • Rente bij nalatigheid 360 • Formulier 360 • Hoe de huurprijs berekenen? 360 • Eigenlijke huurprijs 360 • Lasten 361 • Registratie van de huurovereenkomst 361 • Verplichting 361 • Wie? 361 • Wanneer? 361 • Registratie via het internet 362 • Kosten 362 • Gevolgen 362 • Varia 363 • Wie is huurder bij een echtpaar of wettelijk samenwonenden? 363 • Kan men de huurovereenkomst overdragen? 363 • Wat als de woning van eigenaar verandert? 363 • Handelingsbekwaamheid van illegalen 363 • Ongezonde woning 364 • Overlijden 364 • Rechtsgang 364 • Uithuiszetting 365 Huursubsidie voor woonbehoeftige huurders 365 • Wat? 365 • Voorwaarden waaraan de woningen of de kamers moeten voldoen 366 • Algemeen 366 • 65-plussers of gehandicapten 366 • Voorwaarden voor de verlaten woning 367 • Voorwaarden waaraan de huurder moet voldoen 367 • Inkomen 367 • Eigendom 367 • Procedure 367 • Formulier 367 • Transitwoning 368 • Hoeveel bedraagt de tegemoetkoming in de huurprijs? 368 • Hoeveel bedraagt de huursubsidie? (aanvragen vanaf 1 januari 2012) 368 • Hoeveel bedraagt de installatiepremie? 369 • Cumul met de installatiepremie van het OCMW 369 Huwelijk 369 • Geslacht 369 • Leeftijd 370 • Rechten en plichten van de echtgenoten 370 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
21
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 22
Inhoud
• Essentiële rechten en plichten 370 • Andere rechten en plichten 370 • Huwelijksgoederenrecht 371 • Wettelijk stelsel 371 • Huwelijkscontract 371 Hypotheek 373 • Wat? 373 • Waarborg voor het OCMW 373 • Wie is bevoegd? 373 • Kosten 373 • Duur 374 • Beroep 374 • Toekomstige schuld 374 Indexcijfers 375 • Cijfers 375 • Indexcijfers (basis 2004 = 100) 375 • Omrekeningscoëfficiënten 376 Installatiepremie 376 • Dakloze leefloontrekkers 376 • Dakloze 376 • Bedrag 376 • Twee daklozen 377 • Subsidie van de Staat 377 • Enkel dienstig voor installatiekosten 377 • Bevoegd OCMW 377 • Andere daklozen 377 • Dakloze 377 • Wie, wat en aanwending 378 • Voor wie niet van toepassing? 378 • Subsidies 379 • Meldingsplicht 379 Jaarverslag 379 • Federaal niveau 379 • Elektronische procedure 379 • Welke materies? 379 • Elektronische handtekening 380 • Webtoepassing 380 • Vlaamse Gemeenschap 380 Juridische bijstand 380 • Grondrecht 380 • Commissie voor de juridische bijstand 381 • Samenstelling 381 • Subsidies 381 • Eerstelijnsbijstand 382 • Wat? 382 • Tweedelijnsbijstand 382 22
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 23
Inhoud
• Wat? 382 • Wie 382 • Cumul met eerstelijnsbijstand 382 • Kosteloos 383 • Volledige kosteloosheid of gedeeltelijke kosteloosheid 383 • Met welk inkomen moet men rekening houden? 385 • Welke stukken zijn noodzakelijk? 386 • Terugvordering van de procedurekosten 386 Kinderbijslagen (index 1 februari 2012) 387 • Cijfers 387 • Werknemers 387 • Kinderbijslag 387 • Kinderbijslag voor wezen 387 • Bijzondere bijslag voor kinderen geplaatst in een pleeggezin 387 • Leeftijdsbijslag 387 • Jaarlijkse bijslag 388 • Toeslag voor kinderen met een handicap (– 21 jaar) 388 • Toeslag voor langdurig werklozen en gepensioneerden 389 • Toeslag voor kinderen van invalide werknemers 389 • Toeslag voor eenoudergezinnen 389 • Kraamgeld 389 • Adoptiepremie 390 • Inkomensplafond voor het kind 390 • Inkomensplafond voor het gezin 390 • Gewaarborgde gezinsbijslag 390 • Kinderen die niet voor een volledige maand kinderbijslag ontvangen in een andere regeling 390 • Kinderen die al voor een volledige maand kinderbijslag ontvangen in een andere regeling 391 • Kraamgeld 392 • Inkomensgrenzen 392 • Zelfstandigen 393 Kinderopvang – sociaal tarief 393 • Wat? 393 • Uitzonderlijke financiële situatie 393 • Sociaal tarief 393 • Beslissing 393 Klachtenbehandeling 394 Kruispuntdatabank 394 LAC – Lokale adviescommissie omtrent de minimale levering van elektriciteit, gas en water 395 • Oprichting en advies 395 • Elektriciteit 396 • Aardgas 396 • Water 396 • Hoorrecht 396 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
23
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 24
Inhoud
• Samenstelling van de commissie 397 • Werking van de commissie. 397 • Algemene bepalingen. 397 • Verzoek tot afsluiting vanwege de distributeur 397 • Verzoek tot heraansluiting vanwege de abonnee 398 • Elektriciteit en water 398 • Water 399 • Procedure 399 • Elektriciteit en gas 399 • Water 399 • Financiële bepalingen 400 • Geen mogelijkheid tot beroep 400 • Oplossingsgericht instrument 400 LOGO 401 • Definities 401 • Erkenning en subsidies 401 • Werkgebied, samenstelling en werkingsbeginselen 401 • Opdrachten 401 Maatschappelijke dienstverlening – Varia 402 • Begrafeniskosten 402 • Gedetineerden 403 • Gehandicapte vreemdelingen 403 • Geneeskundige zorgen – Vrije keuze 403 • Geneesmiddelen 403 • Huisvesting 404 • Informatieplicht 404 • Internetaansluiting noodzakelijk? 404 • Inzagerecht van het dossier door cliënten 405 • Wat? 405 • Aanvraagprocedure 405 • Beroep 405 • Opmerking 406 • Limitatief karakter 406 • Maatschappelijk werk 406 • Menselijke waardigheid 406 • Politici 407 • Politie – hulpverlening 407 • Postbode 407 • Psychosociale, morele en opvoedende hulp 408 • Terugwerkende kracht 408 • Voorwaardelijke hulp 408 • Ziekteverzekering 409 Maatschappelijk werker 409 • Taken 409 • Hoorrecht 409 Maatschappelijke integratie 409 24
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 25
Inhoud
• Opmerking 409 • Bedragen en categorieën van het leefloon 410 • Maatschappelijke integratie 413 • Recht op maatschappelijke integratie 413 • Taak van de OCMW’s 414 • Gerechtigden op maatschappelijke integratie 414 • Studenten 414 • Maatschappelijke integratie voor personen jonger dan 25 jaar 422 • Maatschappelijke integratie voor personen vanaf 25 jaar 426 • Bevoegd OCMW 427 • Informatieplicht 428 • Algemeen 428 • Dienstige inlichtingen 428 • Aanvraag, ambtshalve toekenning, herziening, stopzetting 429 • Aanvraag 429 • Polyvalentie van de aanvraag 429 • Register 430 • Ontvangstbewijs 430 • Zitdagen 430 • Bekendmaking 430 • Onderzoek 431 • Sociaal onderzoek 431 • Medisch onderzoek 432 • Medewerking van de cliënt 432 • Aangifteplicht vrijwilligerswerk 433 • Inlichtingen en machtiging 433 • Algemeen 433 • Formulier 433 • Onroerende goederen 434 • Inlichtingen bij andere diensten en instellingen 434 • Hoorrecht 435 • Handvest van de sociaal verzekerde 436 • Voorwaarden 437 • Algemene voorwaarden 437 • Echtgenoot of levenspartner 441 • Rechten laten gelden op sociale uitkeringen 441 • Rechten laten gelden op onderhoudsgeld 442 • Onder welke voorwaarden kan het OCMW de aanvrager van het recht op maatschappelijke integratie verwijzen naar zijn onderhoudsplichtigen? 443 • Drugs 444 • OCMW kan van rechtswege optreden 444 • Taalvoorwaarde 445 • Geïntegreerd project voor maatschappelijke integratie 446 • Algemeen 446 • Verplichting 446 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
25
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 26
Inhoud
• • • • • • • • • • • • •
• •
• • •
•
• 26
Schriftelijke overeenkomst 446 Bijstand door een derde 447 Bezinningstermijn 447 Maatschappelijk werker 447 Kaderovereenkomst 447 Wat staat er in het contract? 448 Taken van het centrum 448 Keuzevrijheid van de aanvrager 448 Tussenkomst van derden 449 Evaluaties 449 Einde van het contract 449 Globale evaluatie en jaarverslag 449 Specifieke voorwaarden voor een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie dat binnen een bepaalde periode leidt tot een arbeidsovereenkomst 450 • Specifieke voorwaarden voor een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie gericht op vorming 450 • Specifieke voorwaarden voor een geïndividualiseerd project voor maatschappelijke integratie inzake studies met een voltijds leerplan 451 Bestaansmiddelen 452 • Algemeen 452 • Berekening van de bestaansmiddelen 452 Beslissing 476 • Termijn 476 • Raadsvergadering niet openbaar 476 • Schriftelijk, berekend en met redenen omkleed 476 • Andere verplichte vermeldingen 477 • Betekening 478 • Datum van uitwerking 478 • Kopie aan de minister 478 Herziening 478 Terugvordering 480 Betaling 480 • Algemeen 480 • Interest 482 • Administratie- en onderzoekskosten 482 • Buitenland 482 • Plaatsing in een instelling (o.a. gedetineerden) 483 • Overlijden 485 Sancties 485 • Verzuim aangifte bestaansmiddelen 485 • Contract voor maatschappelijke integratie 486 • Verschil tussen het leefloon en de maatschappelijke dienstverlening is verantwoord 486 Beroep 487 OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 27
Inhoud
• Staatstoelagen 487 • Algemeen 487 • Leefloon 488 • Tewerkstelling 490 • Controle 490 • Voorschot 490 • Personeelskosten 491 • Andere verhoogde toelagen 492 • Mededeling aan de POD maatschappelijke integratie 493 • Sancties 494 • Blokkering van de staatstussenkomst wanneer twee OCMW’s kostenstaten indienen voor dezelfde persoon m.b.t. dezelfde periode 493 • Sociaal dossier 495 • Kopie van het ontvangstbewijs van de aanvraag (artikel 18, § 3, RMIwet) 496 • Intakeformulier (artikel 6, § 1, RMI-kb) 496 • Sociaal verslag 497 • Raadsbeslissing 497 • Kopie van de kennisgeving van de beslissing aan de betrokkene (artikel 21, § 4, RMI-wet) 498 • Formulieren en stukken 498 • Bijzondere problemen 498 • Aanvraag 498 • Afstand van het leefloon 498 • Bestaansmiddelen 499 • Beslissing 500 • Betaling 502 • Betekening 502 • Inkomensgarantie voor ouderen 502 • Kruispuntdatabank 503 • Medewerking van de cliënt 503 • Vakantiegeld 503 • Visumplicht 504 • Voorschotten 504 • Specifieke voordelen voor leefloontrekkers 505 • Beslag 505 • Huisvuil 505 • Inburgering 506 • Inkomstengarantie voor ouderen 506 • Kinderbijslagen 506 • Maximumprijs elektriciteit en gas 506 • Openbaar vervoer (De Lijn) 506 • Openbaar vervoer NMBS (trein) 507 • Psychiatrisch verzorgingstehuis 507 • Rampenfonds (voor OCMW-cliënten) 507 • Rijschool 508 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
27
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 28
Inhoud
• • • •
Specifiek sociaal tarief voor gas en elektriciteit 508 Studiefinanciering 508 Telefoonkaart 508 Tewerkgestelde leefloontrekkers genieten geen bijzondere voordelen 509 • Tewerkstelling 510 • Volwassenenonderwijs – inschrijvingsgeld 510 • Vrijstelling bijdragen als zelfstandige 510 • Waterverontreiniging 510 • Ziekteverzekering 513 Maximumprijzen voor levering van elektriciteit en aardgas aan beschermde residentiële afnemers met een laag inkomen of in een onzekere situatie 513 • Wat? 513 • Voor wie? 514 • Aardgas 514 • Definities 514 • Toepassingsvoorwaarden 515 • Procedure 516 • Het sociaal tarief 516 • Elektriciteit 516 Minderjarigen 517 • Aansprakelijkheid van de ouders 517 • Principe 517 • Beperking van de aansprakelijkheid 517 • Handelingsbekwaamheid 517 • Algemeen 517 • Uitzonderingen 518 • Handelingsbekwaamheid in medische handelingen 518 • Hoorrecht 519 • Maatschappelijke dienstverlening 519 • Meningsuiting 520 • Pleeggezinnen 520 • Plaatsing in een instelling 521 • Verlatenverklaring van een minderjarige 521 • Voogdij bij een overlijden van de ouder(s) 521 • Ontstaan van de voogdij 521 • Organisatie van de voogdij 521 • Toeziende voogd 522 • Werking van de voogdij 522 • Voogdijrekeningen en voogdijverslag 523 • Voogdij door het OCMW 524 Mindermobielencentrale 525 • Wat? 525 • Bedragen (1 januari 2012) 526 • Lidgeld 526 28
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 29
Inhoud
• Kilometervergoeding 526 • Geen medische controle nodig 526 • DVP organisatie van het personenvervoer over de weg is niet van toepassing 526 • Dienstencheques 527 • Vrijwilligers 527 Minnelijke invordering van schulden van de consument 527 • Definities 527 • Minnelijke invordering van schulden van de consument 528 • De activiteit van minnelijke invordering van schulden 529 • Toelating van economische zaken 529 • Kosten 529 • Officiële ingebrekestelling 529 • Huisbezoek 530 • Reclame 530 Minimumdienstverlening inzake telefonie 530 Motivering van bestuurshandelingen 531 Onderhoudsgeld 531 Onderhoudsplichtigen volgens het Burgerlijk Wetboek 532 • Aanverwanten in de eerste graad 532 • Adoptant en geadopteerde 532 • Bloedverwanten in de rechte lijn 532 • Ouders t.a.v. hun kinderen en kleinkinderen 532 • Kinderen t.a.v. hun ouders en grootouders 532 • Echtgenoten t.a.v. elkaar 532 • Gewezen echtgenoten t.a.v. elkaar na een echtscheiding 533 • Pleegvoogd t.a.v. zijn pupil 533 • Stiefouders t.a.v. de stiefkinderen 533 • Verwekker van een kind wiens afstamming van vaderszijde niet vaststaat 533 • Opmerkingen 533 Onderstandswoonst 533 Ongezonde woningen 534 • Grondwet 534 • Vlaamse wetgeving 534 • Procedure om een woning ongeschikt, onbewoonbaar of overbewoond te verklaren 534 • Herhuisvesting 535 • Terugvordering van de kosten van de herhuisvesting 536 • Gemeentewet 536 • Bevoegdheid 536 • Herhuisvesting 536 • Strafrecht 537 • Domicilie 538 • Huurwet 539 • Huursubsidie en installatiepremie 540 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
29
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 30
Inhoud
• Kamers en studentenkamers 540 • Opeisingsrecht van leegstaande woningen 540 • Sociale huurwoningen 540 Onthaaltehuizen 540 • Cijfers 540 • Maximumbedragen van de dagprijzen (1 juli 2010 – 30 juni 2011) 540 Opeisingsrecht van leegstaande woningen 540 • Wat? 540 • Geschillen 541 • Sociale huurwoningen 541 • In concreto 541 Opvoedingsondersteuning 541 • Definitie 541 • Opdrachten 542 • Lokaal overleg 542 Overlijden 542 • Aangifte van de nalatenschap 542 • Aangifte van het overlijden 542 • Bankrekening en spaarrekening 543 • Attest van erfopvolging 543 • Afhalen van bedragen 543 • Begrafeniskosten 543 • Begrafenisvergoeding 543 • Wettelijke begrafenisvergoeding 543 • Aanvullende begrafenisvergoeding 544 • Begrafenisverzekering 544 • Belastingen 544 • Erfrecht 544 • Gewelddadig overlijden (ongeval, doodslag, moord, zelfmoord) 544 • Huurcontract 544 • Kinderbijslagen voor wezen 544 • LEIFlijn (LevensEinde Informatie Forum) 544 • Wat? 544 • Coördinaten 545 • Informatie rond het levenseinde 545 • Levensverzekering 545 • Onbeheerde nalatenschap 546 • Wat is een onbeheerde nalatenschap? 546 • Hoe wordt een onbeheerde nalatenschap beheerd? 546 • Vanaf welke datum kan het OCMW wettelijk iets ondernemen? 546 • Aan wie komt de opbrengst van de onbeheerde nalatenschap ten goede? 546 • Wat met bederfbare waren? 546 • Pensioen 547 • Rente, tegemoetkoming, vergoeding, toelage 547 • Successierechten 547 30
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 31
Inhoud
• Wat? 547 • Aangifteformulier 547 • Tarieven in Vlaanderen 548 • Vrijstelling van de gezinswoning 548 • Testament 548 • Verwerpen van een erfenis en aanvaarden van een erfenis onder voorrecht van boedelbeschrijving 548 • Voogdij over minderjarige kinderen 548 • Wilsbeschikking 549 • Ziekenfonds 549 Participatie op maatschappelijk, cultureel en sportief vlak 549 • Definities 549 • Wat? 549 • Subsidies 550 • Samenwerking 550 • Personeelskosten 551 • Verslag 551 • Periode 551 Patiëntenrechten 552 • Algemene principes 552 • Pijnbestrijding en palliatie 552 • Geen informatie verstrekken aan de patiënt 552 • Toestemming van de patiënt 553 • Patiëntendossier 553 • Persoonlijke levenssfeer 554 • Vertegenwoordiging van de patiënt 554 • Minderjarigen 554 • Verlengd minderjarigen en onbekwamen 554 Pensioenen (index 1 februari 2012) 554 • Cijfers 554 • Gewaarborgd minimumpensioen voor een volledige werknemersloopbaan 555 • Inkomensgarantie voor ouderen 555 • Minimumpensioenen voor zelfstandigen 555 • Toegelaten beroepsinkomen in hoofde van gepensioneerden per kalenderjaar (2012) 555 Personen met een handicap 556 • Cijfers 556 • Financiële tegemoetkomingen (september 2010) 556 • Tegemoetkomingen personen met een handicap 556 • Inkomensgrenzen inkomensvervangende tegemoetkoming (IVT) 556 • Vrijstellingen Integratietegemoetkoming (IT) 557 • Vrijstellingen tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden (THB) 557 • Attesten 572 • Handiweb 572 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
31
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 32
Inhoud
• • • • •
• • •
•
•
32
Aanpassingspremie voor bejaarden 572 Bijzonder solidariteitsfonds 573 Chronisch zieken 574 Kinderbijslagen voor kinderen met een handicap 577 Kinderbijslagen voor kinderen van arbeidsongeschikte of invalide werknemers of zelfstandigen 578 • Mantelzorgtoelage 578 • Palliatief zorgforfait 578 • Persoonlijk assistentiebudget (PAB) 579 • Speciaal onderstandsfonds (afgeschaft) 580 Afgeleide rechten 580 Antidiscriminatiewet 580 Belastingen 580 • Belasting op de inverkeerstelling (BIV) 580 • Btw op auto’s 581 • Btw-verlaging 582 • Heffing op de waterverontreiniging 583 • Heffing op de afvoer van het water (riolering) 583 • Onroerende voorheffing 583 • Personenbelasting 584 • Successierechten 586 • Verkeersbelasting 586 Statuut 586 • Aansprakelijkheid 586 • Bekwaamheid 587 • Bescherming van de goederen van personen die wegens hun lichaamsof geestestoestand geheel of gedeeltelijk onbekwaam zijn die te beheren 587 • Collocatie (afgeschaft) 592 • Gedwongen opname 592 • Internering 593 • Maatregelen door het college van burgemeester en schepenen 594 • Onbekwaamverklaring 594 • Sekwestratie 594 • Verlengde minderjarigheid 594 • Verpleging in een gezin 595 Varia 596 • Blindenstok (blinden) 596 • Bus 597 • Kabeldistributie 597 • Parkeerkaart 597 • Revalidatie 599 • Rijbewijs 600 • Sociaal telefoontarief 600 • Trein 600 • Veiligheidsgordel 601 OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 33
Inhoud
• Verzekeringen 601 • Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (° Vlaams Fonds) 602 Personenalarmsysteem 603 • Taak van de dienstencentra 603 • Subsidies 603 Privacy 603 • Bevolkings- en vreemdelingenregister 603 • Dringende medische hulp aan illegale vreemdelingen 603 • OCMW 603 Psychiatrisch verzorgingstehuis (PVT) – subsidies aan OCMW’s 604 Referentieadres 604 • Wat? 604 • Referentieadres bij een OCMW 605 • Bevoegd OCMW 606 • Procedure 606 • Welke voorwaarden moet de dakloze vervullen om op het adres van het OCMW te kunnen worden ingeschreven? 606 • Voor welke personen geldt de inschrijving op het adres van het OCMW? 606 • Hoe kan men een aanvraag om inschrijving op het adres van het OCMW indienen? 606 • Welke formaliteiten moet het OCMW vervullen? 607 • Welke verplichting heeft de belangstellende die een inschrijving op het adres van het OCMW heeft bekomen? 607 • Wat gebeurt er wanneer een persoon de nodige voorwaarden voor het behoud van zijn inschrijving op het adres van het OCMW niet meer vervult? 607 • Welke formulieren moet het OCMW gebruiken? 607 • Tijdelijk onderdak bij familie 607 • Sluit de mogelijkheid van het referentieadres bij het OCMW voor de dakloze de mogelijkheid uit om een referentieadres bij een particulier aan te vragen? 608 • Over welke bestaansmiddelen mogen de personen die een referentieadres bij het OCMW wensen te verkrijgen, beschikken? 608 • Kan de vraag tot het verkrijgen van een referentieadres bij het OCMW beschouwd worden als het vragen van maatschappelijke dienstverlening in de zin van het artikel 57 van de OCMW-wet? 608 • Is het referentieadres van invloed op het bepalen van het toe te kennen bedrag aan sociale uitkeringen? 609 • Wat indien een dakloze persoon die een referentieadres bij het OCMW wenst, nog over een inschrijving in het bevolkingsregister beschikt, die niet meer overeenstemt met een werkelijke verblijfplaats ? 609 • Varia 610 • Referentieadres voor rondtrekkende bevolkingsgroepen bij rechtspersonen 612 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
33
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 34
Inhoud
• Vergoeding 613 Register 613 • Wet 613 • Doelstelling 613 • Vorm van het register 614 • Ontvangstbewijs 614 • Aanvraag 614 • Opmerkingen bij het elektronisch register 614 • Welke steunaanvragen moeten in het register worden ingeschreven? 615 • Taalvoorkeur 615 Rusthuizen 616 Samenwoning 616 • Wat? 616 • Voorwaarden 616 • Waar een verklaring neerleggen? 616 • Melding in het bevolkingsregister 616 • Einde van de samenwoning 617 • Rechten, verplichtingen en bevoegdheden van de wettelijk samenwonenden 617 • Verstoring van de verstandhouding tussen de samenwonenden 617 Scheiding 618 • Algemene bemiddeling 618 • Moeilijkheden als de echtgenoten nog samenwonen 619 • Wat? 619 • Gezinswoning of echtelijke verblijfplaats 619 • Huisraad 619 • Dringende en voorlopige maatregelen 619 • Feitelijke scheiding 620 • Wat? 620 • Voorlopige en dringende maatregelen 620 • Onderhoudsgeld voor kinderen 620 • Verlaten van de echtelijke woonst 624 • Schulden 624 • Kinderbijslagen 624 • Ziekteverzekering 624 • Pensioen 624 • Belastingen 625 • Enkele tips 625 • Echtscheiding 626 • Bemiddeling 626 • Gronden van echtscheiding 626 • Gevolgen van de echtscheiding 626 • Scheiding van tafel en bed 629 • Bijzondere rechtsplegingen 629 • Kosten 630 34
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 35
Inhoud
• Gezamenlijke uitoefening van het ouderlijk gezag 630 • Schulden 631 • Belastingen 631 • Sociale zekerheid 631 School- en studietoelagen 632 • Cijfers 632 • Inkomensgrenzen schooljaar 2011-2012 632 Schuldbemiddeling 632 • Erkenning 632 • Algemeen 632 • Voorwaarden 633 • Jaarverslag en registratie 634 • Wat? 634 • Jaarlijkse basisregistratie 634 • Uitgebreide registratie 635 • Vlaams Centrum Schuldenlast 635 Schulden 635 • Burgerlijk wetboek 636 • Afbetalingsplan 636 • Begrenzen van het beslagbaar gedeelte 636 • Bestuursbevoegdheden van de andere echtgenoot ontnemen 636 • Boedelafstand 637 • Borgtocht (kosteloze…) 637 • Erfenis weigeren of aanvaarden onder voorrecht van boedelbeschrijving 638 • Gerechtelijke scheiding van goederen 638 • Minderjarigen 638 • Nalatenschap verwerpen 639 • Schulden van echtgenoten 639 • Uitstel van betaling 639 • Rechter 639 • Verjaring 639 • Verkwister 639 • Vermindering van een strafbeding 640 • Verwerping van een nalatenschap 641 • Woekerintrest 641 • Consumentenkrediet 641 • Faillissementswetgeving 641 • Goederen voor eigen gebruik 641 • Verschoonbaarheid van de gefailleerde 641 • Continuïteit van de ondernemingen 642 • Gerechtelijk Wetboek 642 • Afbetalingsplan 642 • Bankrekening 642 • Bemiddelingsbeding 643 • Betwisting met de gerechtsdeurwaarder 643 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
35
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 36
Inhoud
• Budgetrekening 643 • Collectieve schuldenregeling 644 • Geregistreerd huurcontract 644 • Meubelen zonder handelswaarde 644 • Minnelijke verkoop 644 • Omschrijving van de beslagen inboedel 645 • Ontvangstmachtiging of sommendelegatie 645 • Persoonlijke voorwerpen 645 • Revindicatie 646 • Samenloop met beslag wegens onderhoudsverplichtingen 646 • Uitstel van betaling 646 • Verdeling pro rata 646 • Verjaring 647 • Grondwet 647 • Hypotheekwetgeving 647 • Sociale Zekerheid 647 • Algemeen 647 • Ziekteverzekering 648 • Varia 648 • Betalingsachterstand bij handelstransacties 648 • Beslag door OCMW op de inkomensgarantie voor verplegingskosten 648 • Niet-vatbaarheid voor beslag van de woning van de zelfstandige 649 • Schuldbemiddeling 649 • Staat van erelonen en kosten van advocaten 649 • Uithuiszetting 649 • Veroordelen 649 • Verzekeringen 649 • Afkoopwaarde 649 • Voorschot op polis 649 • Wetboek inkomstenbelastingen 650 • Buitensporige middelen 650 • Fiscale bemiddeling 650 • Kwijtschelding 651 • Onbeperkt uitstel van de invordering van directe belastingen 651 • Onbeperkt uitstel van de invordering van btw 654 SEL – Samenwerkingsinitiatief eerstelijnsgezondheidszorg 654 • Definities 654 • Opdrachten 655 • Taken 656 • Opdrachten en taken 656 • Zorgplan 657 Sociaal Huis 657 • Wat? 657 • Opdracht 658 • Kwaliteitslabel 658 36
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 37
Inhoud
Sociaal onderzoek 658 • Maatschappelijke integratie 658 • Maatschappelijke dienstverlening 658 • Facultatief karakter 658 • Wie mag een sociaal onderzoek doen? 659 • Inhoud van het sociaal onderzoek 660 • Feitelijke vaststellingen 661 • Bewijswaarde 661 • Medische kosten 661 • Algemeen 661 • Bestaande bepalingen omtrent het sociaal onderzoek 662 • Inhoudelijke elementen sociaal verslag 663 • Vreemdelingen ingeschreven in het wachtregister 666 Sociaal tarief voor elektriciteit en aardgas 666 Sociaal telefoontarief 666 • Procedure 666 • Eén begunstigde 666 • Voorwaarden 666 • Woonzorgcentrum 667 • Wie is voor minstens 66 % gehandicapt? 667 • Verplichtingen van de begunstigde 668 • Gehoorgestoorden en personen bij wie een laryngectomie werd uitgevoerd 668 Sociaal tolk 668 • Wat? 668 • Omschrijving van het beroep 669 • Richtlijnen voor de beoordeling 669 Sociale huurwoningen 669 • Begeleiding van de kandidaat-huurder en huurder 669 • Budgetbegeleiding of budgetbeheer 669 • Dakloze 670 • Dakloze – definitie 670 • Versnelde toewijzing 670 • Huurovereenkomst van korte duur 671 • Inkomensvoorwaarde – Afwijking 671 • Schuldaflossingen aftrekken van het actueel inkomen 671 Specifieke hulp voor het betalen van onderhoudsgelden ten gunste van kinderen of van bijdragen voor geplaatste kinderen 671 • Context 671 • Taak van het OCMW 672 • Bevoegd OCMW 672 • Voorwaarden 672 • Bedrag 672 • Procedure 672 • Aanvraag 673 • Onderzoek 673 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
37
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 38
Inhoud
• Beslissing en mededeling 673 • Uitbetaling 673 • Administratie- en onderzoekskosten 674 • Subsidies 674 Sportkampen voor OCMW-cliënten 674 • Wat? 674 • Mensen die in armoede leven vormen een doelgroep 674 • Bloso 674 Terugvordering van OCMW-dienstverlening 675 • Cijfers 675 • Leefloon 675 • Betrokkene 675 • Onderhoudsplichtigen 677 • Derdenaansprakelijken 686 • Behoud van de terugvordering ten voordele van het centrum bij een contract van maatschappelijke integratie 687 • Andere dienstverlening 687 • Begunstigden 687 • Onderhoudsplichtigen 689 • Erfgenamen 696 • Diensten en instellingen i.v.m. voorschotten 697 • Derdenaansprakelijken 698 • Bijzondere problemen 699 • Ten onrechte uitgekeerde prestaties 700 Testament 703 • Wat? 703 • Vormen 703 • Eigenhandig testament 703 • Testament bij openbare akte 703 • Testament in de internationale vorm 703 • Waar een testament opzoeken? 704 • Bevoordelen van de langstlevende echtgenoot via een testament 704 • Er zijn kinderen 704 • Er zijn geen kinderen 704 • Keuzebeding 705 Tewerkstelling van OCMW-cliënten 705 • Inleiding 705 • Activaplannen 705 • Activering van het leefloon 705 • Activering van uitkeringen voor rechthebbenden op financiële maatschappelijke hulp 705 • Arbeidsbemiddeling en beroepsopleiding 706 • Premies en vergoedingen 706 • Toelating tot de beroepsopleiding 706 • Individuele beroepsopleiding 706 • Instapopleiding 706 38
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 39
Inhoud
• Activiteitencoöperaties 707 • Artikel 60, § 7, OCMW-wet 707 • Wat? 707 • Moet betrokkene effectief het leefloon ontvangen om tewerkgesteld te kunnen worden? 708 • Asielzoekers komen niet in aanmerking 708 • Statuut en verloning 709 • Deeltijdse arbeid 710 • Facultatief of limitatief karakter 712 • Beslag op het leefloon 713 • Echtgenoten en levenspartners – Staatstoelage 713 • Financiële vergoeding door begunstigden 713 • Gelijkgestelde periodes 714 • Opleidingscheques 715 • Patronale bijdragen 715 • Privéonderneming 716 • Sociale-economie-initiatief 716 • Statuut 718 • Subsidies 719 • Terbeschikkingstelling 720 • Verhuis van de cliënt 721 • Wachtuitkeringen 721 • Begeleiding en de toeleiding van een gerechtigde op maatschappelijke integratie of een financiële maatschappelijke hulp naar een tewerkstelling in een onderneming 722 • Definities 722 • Wat? 722 • Voorwaarden 723 • Individueel begeleidingsplan 723 • Verhuis 723 • Terugbetaling door de POD maatschappelijke integratie 723 • Clusterplan 724 • Collectieve arbeidsovereenkomsten (cao) 724 • Derde arbeidscircuit (DAC) 724 • Dienstencheques 724 • Definities 724 • Arbeidsduur 724 • Voltijdse dienstbetrekking 725 • Sancties 725 • Doorstromingsprogramma 726 • Echtgenoten en levenspartners – Staatstoelage 726 • Elektronisch toezicht 726 • Gemandateerde voorziening voor kinderopvang 726 • Gesubsidieerde contractuelen (geco) 727 • Veralgemeend stelsel 727 • Niet-commerciële sector 727 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
39
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 40
Inhoud
• Plaatselijke besturen 727 • Sociale werkplaatsen 727 • Harmonisering en vereenvoudiging van de regelingen inzake verminderingen van de sociale zekerheidsbijdragen 727 • Invoeginterim 7268 • Federale wetgeving 728 • Vlaamse wetgeving 728 • Langdurig werklozen 728 • Lokale diensteneconomie 729 • Plaatselijk werkgelegenheidsagentschap 729 • Poetsvrouw 729 • Wat? 729 • Patronale bijdragen 730 • RSZ 730 • Arbeidsongevallenverzekering 730 • Personeelsregister 731 • Personenbelasting 731 • Sociale inschakeling 731 • Tewerkstellingsparagraaf 732 • Uitzendarbeid 732 • Vereenvoudiging van de regelingen inzake verminderingen van de sociale zekerheidsbijdragen 732 • Werkervaring 733 Thuiszorg 733 • Maximumfactuur 733 Uithuiszetting 734 • Wat? 734 • Voor wie? 735 • Procedure 735 • Wie verwittigt het OCMW? 735 • Griffier 735 • Gerechtsdeurwaarder 735 • Welk OCMW? 736 • Verzet van de betrokkene tegen de mededeling aan het OCMW 736 • Wanneer moet de betrokkene de woning verlaten? 736 • Subsidies – Fonds ter bestrijding van de uithuiszettingen 736 Vakantieparticipatie 737 • Cijfers 737 • Wat? 737 • Armoedenorm 737 • Aanvragen 738 Verantwoordelijke van de sociale dienst 738 Verwarmingstoelage 738 • Soort huishouden en soort inkomen 738 • Inkomen 738 • Categorieën 739 40
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 41
Inhoud
• Categorie 1: personen met recht op de verhoogde verzekeringstegemoetkoming 739 • Categorie 2: personen met een laag inkomen 739 • Categorie 3: personen met schuldoverlast 740 • Opmerking 740 • In aanmerking komende brandstoffen 741 • Huisbrandolie 741 • Verwarmingspetroleum (type C) 741 • Bulkpropaangas 741 • In aanmerking komende woongelegenheden 742 • Algemene regel 742 • Appartementsgebouwen 742 • Verwarmingsperiode 742 • Bedrag van de verwarmingstoelage 743 • In aanmerking te nemen prijs 743 • Bedrag van de toelage 743 • Sociaal onderzoek en bewijsstukken 744 • Elementen gemeenschappelijk aan alle categorieën 744 • Elementen eigen aan iedere categorie 744 • Procedure 745 • Bevoegdheid 745 • Wie doet het sociaal onderzoek? 745 • Aanvraag en uniek aanvraagformulier 746 • Beslissing 746 • Betaling 747 • Informaticaprogramma 747 • Voorschotten en werkingskosten 747 • Toezicht op de toekenning van de verwarmingstoelage 747 • Samenaankoop 747 Verzekeringen 748 • Arbeidsongevallenverzekering 748 • Autoverzekering 748 • Brandverzekering 749 • Burgerlijke aansprakelijkheid 749 • Familiale verzekering 749 • Gewaarborgd wonen 750 • Levensverzekering 750 • Objectieve aansprakelijkheidsverzekering 750 • Persoonlijke ongevallenverzekering 750 Voedselbedeling 751 • Wat? 751 • Begunstigden 751 • Aanvragen en informatie 751 Voorschotten op en invorderen van alimentatie 751 • Definities 751 • Taken van de DAVO 752 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
41
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 42
Inhoud
• Voorwaarden voor een voorschot 752 • Bestaansmiddelen 752 • Woonplaats 752 • Bedrag van het voorschot 752 • Bijdrage in de kosten 753 • Ten laste van de onderhoudsplichtige 753 • Ten laste van de onderhoudsgerechtigde 753 • Wanneer aanvragen? 753 • Hoe aanvragen? 753 • Kennisgeving 754 • Beslissing 754 • Beroep 754 • Kennisgeving aan de onderhoudsplichtige 755 • Wijziging gegevens 755 • Stopzetting 755 • Beperkingen van de invordering 756 • Terugvordering ten laste van de onderhoudsgerechtigde 756 • Inlichtingen die moeten worden verstrekt door de openbare diensten, door instellingen en organisaties en door bepaalde openbare ambtenaren en privépersonen 756 • Insolvabiliteit van de onderhoudsplichtige 757 Voorschotten op onderhoudsgelden aan steuntrekkers 757 • Wat? 757 • Voorwaarden 757 • Bedrag 757 • Subjectief recht 758 • Subsidies 758 Voorschotten op socialezekerheidsuitkeringen 758 • Wat? 758 • Wel (wettelijke) subrogatie 758 • Geen subrogatie 758 • Cumul met RMI-wet 759 • Begrip achterstal 760 • Oplossingen 760 • Intresten 760 • Verjaring 760 • Opmerking 761 Vreemdelingen, vluchtelingen en migranten 761 • Asielzoekers 761 • Het recht op maatschappelijke dienstverlening in het kader van de asielprocedure en het subsidiair beschermingsstatuut 761 • Overgangsbepalingen voor de lopende asielaanvragen 762 • Asielzoekers en bepaalde andere categorieën vreemdelingen in een lokaal opvanginitiatief (LOI) 763 • Toch financiële hulp? 774 42
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 43
Inhoud
• Terugbetaling door de staat van de kosten van de dienstverlening door de OCMW’s toegekend aan een behoeftige die de belgische nationaliteit niet bezit en die niet in het bevolkingsregister is ingeschreven 775 • Erkende politieke vluchtelingen 777 • EU-onderdanen 777 • Welke landen behoren tot de EU? 777 • Algemeen 777 • Staatlozen 779 • Vreemdelingen ingeschreven in het bevolkingsregister 779 • Inburgering 780 • Definities 780 • Trekkers van een OCMW-uitkering vormen een prioritaire doelgroep 780 • Kosten 780 • Samenwerkingsprotocol 780 • Illegalen 781 • Algemene hulpverlening 781 • Volwassenen 782 • Kinderen 784 • Langdurig ingezetenen 790 • In principe geen recht 790 • Minimumbedrag van de bestaansmiddelen 790 • Tewerkstelling 790 • Verblijfsregularisatie om medische redenen en de invloed daarvan op het recht op maatschappelijke dienstverlening 791 • Buitengewone omstandigheden 791 • Medische redenen 791 • Terugbetaling van de kosten van maatschappelijke dienstverlening 792 • Vreemdelingen waarvoor een derde zich borg stelde 792 Vrijstelling van bijdragen als zelfstandige 794 • Wat? 794 • Opmerking 794 Vrijwilligers 795 • Federaal niveau 795 • Definities 795 • Personeelsregister (niet van toepassing) 795 • Informatieplicht 796 • Aansprakelijkheid van de vrijwilliger en de organisatie 796 • Verzekering vrijwilligerswerk 797 • Arbeidsrecht 799 • Vergoedingen voor vrijwilligerswerk 800 • Werknemers en gelijkgestelden 801 • Uitkeringsgerechtigde vrijwilligers 802 Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
43
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003
OCMW vrw+inl+inh 003
03-05-2012
15:31
Pagina 44
Inhoud
• Asielzoekers en bepaalde andere categorieën van vreemdelingen 807 • Loonbeslag 808 • Varia 808 • Gemeenschapsniveau 809 • Welzijn, volksgezondheid en gezin 809 • Woonzorg 809 Weekendverblijven 809 Werkloosheidsuitkeringen 810 • Cijfers 810 • Bedragen 1 februari 2012 810 • Werkloosheidsuitkeringen zonder anciënniteitstoeslag 810 • Werkloosheidsuitkeringen met anciënniteitstoeslag 8119 • Overbruggingsuitkeringen (deeltijdse leerplicht) 811 • Inschakelingsuitkeringen 811 • Werkloosheid met bedrijfstoeslag (SWT) (° brugpensioen) 812 • Tijdelijke werkloosheid 812 • Vereist aantal gepresteerde of gelijkgestelde dagen tijdens de overeenkomende referteperiode om voor werkloosheidsuitkeringen in aanmerking te komen 812 • Beslag 813 Winterplan 813 Woonzorgcentra 814 • Beheer en bewaargeving van gelden en goederen van residenten 814 • Belastingen 815 • Bevoegd OCMW 817 • Dagprijs 817 • Domicilie 817 • Erfrecht 818 • Testament ten voordele van beheerders en personeelsleden 818 • Schulden 818 • Financieel onderzoek 819 • Opname- of ontslagcriteria 820 • Plaatsing tegen de wil van de bejaarde 820 • Sociaal verslag van de maatschappelijk werker 820 • Visumplicht 821 • Vrije keuze van instelling 821 • Zakgeld 824 • Hoeveel? 824 • Beroep 824 • Demente bejaarden 824 • Kostenelementen 825 • Persoonlijke aanwending 825 • Terugvordering 825 • Ziekteverzekering – Verhoogde tegemoetkoming – Opname van één echtgenoot 826 44
OCMW Zakboekje 2012 – Kluwer
03-05-2012
15:31
Pagina 45
Inhoud
Ziekte- en invaliditeitsverzekering 826 • Cijfers 826 • Werknemers (januari 2010) 826 • Eerste dertig dagen 826 • Vanaf de zevende maand 826 • Vanaf het tweede jaar (invaliden) 827 • Uitkeringen voor begrafeniskosten (forfaitair bedrag) 827 • Zelfstandigen (1 februari 2012) 827 • Eerste dertig dagen 827 • Vanaf de 31ste dag 827 • Vanaf het tweede jaar (invaliditeitsuitkering) 827 • Gezondheidszorgen 828 • Aansluiting door het OCMW 828 • Aansluiting met terugwerkende kracht 828 • Derdebetalersregeling 828 • Maximumfactuur geneeskundige verzorging (maf) 829 • RVV-statuut (rechthebbenden op de verhoogde verzekeringstegemoetkoming) 829 • Toelagen per verpleegdag 832 Zorg- en bijstandsverlening 832 • Definities 832 • Niet van toepassing 832 • Zorgdimensies 832 Zorgverzekering 833 • Wat is de Vlaamse zorgverzekering? 833 • Welke zijn de taken van het OCMW? 833 • OCMW’s kunnen indicatiestellingen uitvoeren 834 • Hoeveel bedraagt de tussenkomst van de zorgkas? 834 • Wie is vrijgesteld van de geldboete? 834
Kluwer – OCMW Zakboekje 2012
45
Inhoud
OCMW vrw+inl+inh 003