DECEMBER 2013, nummer 5, ISSN 1384-6000, 19E JAARGANG
PAGINA 8 LANDDAGEN HEBBEN LANGE TRADITIE
PAGINA 10 ‘BISON ALERT’ VOL OEFENSCENARIO’S
PAGINA 16 NIEUW VOERTUIG VW AMAROK
NOVEMBER ROMEO Magazine voor het Korps Nationale Reserve
REDACTIONEEL
Korps blijft militaire bakermat In diverse dagbladen verscheen eind november een bericht waarin de
Het Korps Nationale Reserve is nu de grootste militaire eenheid die
toekomstige behoefte aan reservisten werd geschetst. Daarin werd
vrijwel geheel uit reservisten bestaat. Als er reservistenbeleid wordt
een, naar huidige standaarden, astronomisch getal van 20.000
gemaakt, dan is ons korps daar grootafnemer van. Terecht dat de
genoemd. Als dat werkelijkheid wordt, krijgt de krijgsmacht meer
themadiscussies dit najaar vooral door natresmilitairen werden
reservisten dan de huidige omvang van de gehele Koninklijke
bezocht. Ook op het landelijke symposium over het toekomstige
Landmacht. Maar besef dat het geen ‘echte’ of harde cijfers zijn.
reservistenbeleid op 2 december lieten we ons zien en horen. Al was
Met deze getallen beoogt collega reservist kolonel Dick Scherjon
het alleen maar omdat het Korps Nationale Reserve in toenemende
het debat over de toekomst van de reservist in de volle breedte op
mate de militaire bakermat zal zijn voor toekomstige reservisten.
gang te brengen. Daar dragen de persartikelen ongetwijfeld aan bij.
Zeker nu de laatste lichtingen dienstplichtigen, zij zijn nu 45 jaar en
Al was het alleen maar omdat veel mensen, net als u en ik, vraagtekens
ouder, een bijzonderheid gaan worden. De toestroom vanuit voormalige
plaatsen bij de in de media genoemde omvang van het toekomstige
dienstplichtigen droogt binnen tien jaar geheel op. Daarmee blijft
reservistenbestand.
alleen het Korps Nationale Reserve over als bron van reservisten met een militair profiel. Een achtergrond die ons als reservisten
Minder gelukkig vind ik dat sommige journalisten de conclusie
maakt tot wat wij zijn: de enthousiaste en gemotiveerde
trekken dat de behoefte aan reservisten het gevolg is van de recente
flexibele schil voor de adaptieve krijgsmacht van
bezuinigingen op Defensie. Dat is niet alleen onjuist, maar brengt
de 21e eeuw.
ook onnodige discussie teweeg waarmee niemand iets kan. Er doen twee manieren van uitleg de ronde. De ene is: Defensie vervangt dure
Uw korpscommandant,
beroepsmilitairen door goedkopere reservisten. De andere luidt: de
Kolonel Gerard van der Thiel
bezuinigingsoperatie was noodzakelijk om de krijgsmacht adaptief en flexibel te maken binnen krappere financiële grenzen. De laatste is uiteraard de juiste bewering, maar die heeft weinig nieuwswaarde voor de pers. De reservist vervangt bijvoorbeeld geen eenheden die door inkrimpoperaties zijn opgeheven. Voor ons is het vooral van belang om daar doorheen te kijken en het juiste geluid naar de buitenwereld te laten horen.
DEC 2013 - 2
INHOUD
COLOFON
Hoofdredactie Korpscommandant kol Gerard van der Thiel
4
Nieuwe korpsdag aftrap naar jubileumjaar 2014
8
Jaarlijkse Landstormdagen kennen lange traditie
10
‘Bison Alert’ vol scenario’s 10 Natresbataljon
12
Reservisten essentieel in nationale operaties
14
Kolonel Scherjon over toekomst van reservisten
16
Nieuw wielvoertuig VW Amarok vanaf 2014
18
Van der Meulen militair kampioen wielrennen
Redactieadviseur sm bd Erik Dirksen
Natresmuseum
Vormgeving en DTP sgt Richard Drost
20
21
Korte berichten
Coverfoto De ‘korpsdag’ nieuwe stijl op omvat drie competities, waaronder de Landelijke Schiet & Vaardigheidwedstrijden waarin de taken van het Korps Nationale Reserve worden geoefend.
Communicatiegroep Natres kap Fred Warmer (Hoofd) elnt Robert Witsen (Korpsmagazine) sm Ezra Buys (Website) sgt Michel Nauta (Fotobeheer) Bataljonsvertegenwoordigers 10 Natresbataljon (43 MechBrig): sgt Heidie Mulder 20 Natresbataljon (11 LMB): sm Rosanno Sambajon 30 Natresbataljon (13 MechBrig): sm Frans Verhees NATOPS maj Leo Harskamp FKNR sm Bertrand Verbeek
Redactie-adres Kabinet CLAS Korpsbureau Natres Postbus 90004 3509 AA Utrecht e-mail:
[email protected] De redactie behoudt zich het recht voor om ingezonden artikelen in te korten of niet te plaatsen. De inhoud van November Romeo weerspiegelt niet noodzakelijk de mening van de KL-leiding. Overname van artikelen of illustraties is alleen toegestaan na schriftelijke toestemming van de redactie. Aan rechtspositionele informatie in dit blad kunnen geen rechten worden ontleend. Ingezonden brieven en artikelen worden zeer gewaardeerd
DEC 2013 - 3
IN DE VOETSPOREN VAN ROEMRUCHTE LANDDAGEN
Nieuwe korpsdag aftrap naar jubileumjaar 2014 Met een grote korpsdag wordt een oude
voor reservisten heeft als doel het training-
traditie in ere hersteld. Tussen de twee
sniveau te meten binnen de natresbataljons
wereldoorlogen in organiseerde de Land-
in de drie gevechtsbrigades van de
Drie landelijke wedstrijden binnen het
storm, de voorloper van het Korps Nationale
Koninklijke Landmacht. Daarnaast beoogt
Korps Nationale Reserve clusteren tot
Reserve, geregeld nationale ‘Landdagen’
de LS&VW de saamhorigheid en de korps-
één grote korpsdag. Zaterdag 5 oktober
waarop de reservisten bijeen kwamen (zie
geest te versterken. Elk van de 17 compag-
kreeg de primeur. De Oranjekazerne
in dit nummer het historisch artikel van
nieën vaardigt een organiek samengestelde
was het decor voor de Landelijke Schiet-
kap Warmer). Gezien het naderende eeuw-
groep af. Dit is altijd een bestaande groep,
en Vaardigheidwedstrijden (LS&VW),
feest in 2014 is besloten om opnieuw jaar-
waarvan het ‘nummer’ jaarlijks door de
parcours militair Bakker’s Bluff en de
lijks een grote korpsdag te organiseren.
korpscommandant wordt bepaald. Tijdens
DOOR ELNT ROBERT WITSEN FOTOGRAFIE ARCHIEF KORPSBUREAU
korpssportdag. Ruim 700 militairen streden om de eer, waarmee de eerste
T radities smelten samen
die passen bij de kerntaken van het Korps
korpsdag een feit is. Het was bovendien
Eén van de basisingrediënten voor de
Nationale Reserve. Hierdoor is het een
‘warmlopen’ voor de grote landelijke
nieuwe korpsdag is de Landelijke Schiet- en
geweldig meetmoment voor het bepalen
korpsdag in 2014 wanneer het Korps
Vaardigheidswedstrijd. Deze krachtmeting
van de staat van geoefendheid.
Nationale Reserve haar eeuwfeest viert.
DEC 2013 - 4
de LS&VW passeren oefeningen de revue
Een andere grote traditie is het parcours militair ‘Bakker’s Bluff’. In 1991 is dit sportieve initiatief voor de eerste maal gehouden en heeft zich in de loop der jaren ontwikkeld tot een korpsbrede activiteit met uitstraling binnen defensie en in het buitenland. Ben Bakker, de in 2010 overleden voormalig commando en jarenlang een zeer gewaardeerde natrescollega bij de Charlie Compagnie in Amsterdam, nam het initiatief voor dit evenement in het verleden. Zijn initiatief vond erkenning in de naam ‘Bakkers Bluff’. Dit parcours militair kent vooral fysieke uitdagingen in teamverband. S chouders eronder Tevens organiseerden de natresbataljons geregeld sportdagen. Met de bundeling van de LS&VW, Bakker’s Bluff en ‘gefuseerde’ bataljonssportdagen, ontstaat een krachtig geheel voor een korpsdag nieuwe stijl. De organisatorische taken waren verdeeld over alle eenheden. 10 Natresbataljon verzorgde de opvang van de VIP-gasten en de infostands. 20 Natresbataljon coördineerde de LS&VW en Bakker’s Bluff. 30 Natresbataljon tekende voor de organisatie van de sportactiviteiten.
DEC 2013 - 5
Aan het einde van de dag werd een groot
Bij ‘Bakker’s Bluff’ bleek het team van het
korpsappel gehouden. Leden van alle com-
3e peloton uit de Echo Compagnie van 10
pagnieën stonden aangetreden, terwijl de
Natresbataljon te sterk voor haar concurren-
Fanfare Korps Nationale Reserve het geheel
ten. Zij eindigden met maar liefst 58 minuten
met muziek opluisterde. Er waren toespra-
voorsprong op de meest naaste belager. Het
ken van generaal majoor Marc van Uhm,
derde onderdeel, de Korpssportdag, werd
de inspecteur der reservisten van de KL en
gewonnen door 20 Natresbataljon. Zij voerden
onze korpscommandant, kolonel Gerard van
op alle sportieve onderdelen de ranglijst aan.
der Thiel. Van Uhm sprak lovende woorden over het enthousiasme en saamhorigheid van de militairen en wees op de waarde van professionaliteit en goede geoefendheid van reservisten. A an elkaar gewaagd Het eindklassement van de eerste korpsdag nieuwe stijl bleek voor alle drie natresbataljons een hoofdprijs in petto te hebben. Zij bleken aan elkaar gewaagd. Zo was 30 Natresbataljon de beste eenheid bij de LS&VW, gevolgd door 20 en 10 Natresbataljon. De Lee Enfield, de eerste prijs voor het onderdeel ‘schieten’, werd veroverd door de Delta Compagnie van 30 Natresbatalon.
DEC 2013 - 6
Tijdens de LS&VW worden wedstrijden gehouden die horen bij de kerntaken van het Korps Nationale Reserve. DEC 2013 - 7
VAN SCHUTTERSFEESTEN TOT KORPSDAG
Jaarlijkse Landstormdagen kennen lange traditie N ationale manifestaties
Op de provinciale landstormdag te Beetster-
Al op 4 augustus 1914 worden de eerste Vrij-
zwaag op 30 september 1926 ontstond het
willige Landstormkorpsen opgericht. Tijdens
plan om voor de eerste maal een landelijk
Wie denkt dat de eerste landelijke korps-
de Eerste Wereldoorlog dienen de ‘landstor-
evenement te organiseren. Deze Nationale
dag op 5 oktober 2013 uniek in haar soort
mers’ bij de Koninklijke Landmacht. Maar
Landstormdag die tevens de viering van het
is, zit ernaast. Schiet en vaardigheids-
ook na WOI blijft de Landstorm bestaan. Ie-
10 jarige bestaan van de Bijzonder Vrijwillige
wedstrijden in combinatie met saamho-
der Landstormkorps organiseerde regionale
Landstorm was, groeide uit tot één van
righeidsactiviteiten maken al eeuwenlang
Landstormdagen naar eigen inzicht. Vaak
de belangrijkste manifestaties van de
deel uit van de tradities van illustere voor-
met een knipoog naar de historie van de
Vrijwillige Landstorm) in meer dan één
gangers van het Korps Nationale Reserve.
voormalige schutterijen of zelfs nog verder
opzicht, het ging niet alleen om het tweede
De ‘Landdagen’ uit het interbellum (de
terug. Maar aan de insteek van deze dagen
lustrum van de BVL en om gezamenlijk dag te
periode tussen WOI en WOII) zijn daarvan
was al eeuwen niets veranderd; korps-
vieren met een eed van trouw aan vaderland
een mooi voorbeeld.
saamhorigheid, gezamenlijke maaltijden en
en vorstenhuis, maar ook om een signaal af
demonstraties van militaire vaardigheden,
te geven dat de Landstormkorpsen paraat
waaronder het schieten.
stonden met tienduizenden mannen.
DOOR KAP FRED WARMER
Al in de 17e en 18e eeuw organiseerden de schutterijen wedstrijden om hun prestaties
DEC 2013 - 8
te meten en maaltijden om de binding te ver-
V aardigheidswedstrijden
sterken. De schutterijen kenden een lange
reservisten
traditie, maar werden in 1907, na invoering
Ook in 1928 werden er tijdens deze Nationale
van de dienstplichtwet en de modernise-
Landstormdag, schietwedstrijden gehou-
ring van het legerstelsel, opgeheven. Die
den en gezamenlijke maaltijden genuttigd.
beslissing bleek al spoedig te voorbaring.
Deze nationale dag werd door tienduizenden
Want in augustus 1914, wanneer de Eerste
landstormers bezocht. Het was een duidelijk
Wereldoorlog losbarst, melden zich massaal
bewijs dat deze nationale bijeenkomst was
vrijwilligers aan om dat zij ” wenschen deel te
ontstaan uit de talrijke gewestelijke land-
nemen aan de voorbereiding der landsverde-
dagen, die zeer samenbindend en enthousi-
diging;” Waarna men besloot deze een plaats
asmerend werkten voor de vrijwilligers van
te geven in de Landmacht door oprichting
de Landstorm. Eenheden van de Landstorm
van de Vrijwillige Landstormkorpsen.
vervulden hun rol tijdens de meidagen van
Foto van het Korps Nationale Reserve tijdens lustrum in 2003.
1940, maar na de Nederlandse capitulatie
ten. In 1982 werden deze wedstrijden door
tijdens de viering van het 40-jarige bestaan.
landelijke activiteit. Eerst nog als losse
hielden zij per 1 september van dat jaar op
bezuinigingen stopgezet, waarop men in
Ook werd daar voor de eerste keer een lande-
activiteit op de kalender, maar later gecom-
te bestaan.
1984 besloot om op korpsniveau schietwed-
lijk parcours militair georganiseerd, samen
bineerd met de LS&VW. En dit jaar voor het
strijden te organiseren. In 1984 stelde het
met vele andere activiteiten. De dag werd
eerst samengevoegd met het laatste nieuwe
Na de Tweede Wereldoorlog werd de Natio-
NTC (Nationaal Territoriaal Commando) voor
afgesloten, zoals al eeuwen de traditie was,
fenomeen, de landelijke sportdag van het
nale Reserve opgericht in 1948. Deze had
het toen splinternieuwe Korps Nationale
met een maaltijd en een saamhorigheids-
Korps Nationale Reserve. Drie vliegen in een
een relatief sluimerend bestaan en van
Reserve de NTC-vaardigheidstesten in.
borrel. Ook bij de volgende lustrumvieringen
klap, plus voortzetting van een traditie die
landelijke dagen of wedstrijden was geen
van het Korps Nationale Reserve waren grote
eeuwenlang teruggrijpt. De warme maaltijd
sprake. Er werden wel regionale schiet en
D rie vliegen in é é n klap
landelijke bijeenkomsten, waarbij de schiet
aan het einde van de dag was uitstekend,
bindingsdagen gehouden, maar op nationaal
In 1984 kreeg de Nationale Reserve haar
en vaardigheidswedstrijden een belangrijke
maar zijn natuurlijk niet te vergelijken
niveau werd niets ondernomen. Pas in 1976
‘Korpsstatus’ en ontving zij een eigen vaan-
rol speelden.
met de corpusleuze schuttersmaaltijden
namen natreseenheden deel aan de lande-
del uit handen van Koningin Beatrix. Deze
lijke schiet- en vaardigheidswedstrijden van
gebeurtenis was eigenlijk de eerste grote
Het parcours militair Bakker’s Bluff werd
de Koninklijke Landmacht. De reservisten
landelijke bijeenkomst. Pas in 1988 vond
voor het eerst in 1991 gehouden en maakt
behaalden daar vaak prima schietresulta-
de eerste grote korpsmanifestatie plaats
sindsdien deel uit van de korpstraditie als
van weleer.
DEC 2013 - 9
VEILIGHEIDSREGIO’S OEFENEN OP VELE FRONTEN
‘Bison Alert’ vol scenario’s voor 10 Natresbataljon DOOR SGT HEIDIE MULDER FOTOGRAFIE KPLS JURJEN ROZEBOOM, SGT HEIDIE MULDER
Zaterdagmorgen begon de oefening met
probeerden door de verkeerssluis te komen.
een briefing door Freddie Schutte van het waterschap. Hij legde diverse termen uit met betrekking tot dijkbewaking en aan-
Politie, brandweer, de krijgsmacht en vele
dachtspunten. Het gebied werd in sectoren
andere partners in de Veiligheidsregio’s
verdeeld en elke sector werd gecontroleerd
beoefenden in november de meest
door een dijkbewaker en een militair.
uiteenlopende rampen scenario’s.
Geïnteresseerd publiek kon tijdens een
Ook het Korps Nationale Reserve
informatiemarkt met als thema ‘Wat te
werd daarbij volop ingezet.
doen bij overstroming?’ een rondje rijden over het oefenterrein met de Walibi.
Tijdens deze oefening maakten
In dit artikel een overzicht van de diverse inzetten van 10 Natresbataljon (43 Geme-
V eiligheidsregio T wente
militairen van 10 Natresbataljon in
chaniseerde Brigade) tijdens de oefening
In dit oefenscenario werd in Oele, gemeente
Groningen kennis met de nieuwe
‘Bison Alert’ op diverse locaties in het
Hengelo, een elektriciteitscentrale van
‘boxcarriers’ van het waterschap.
oosten van Nederland.
TenneT bedreigd door een terroristische
Dit zijn lichte plastic bakken die snel
actiegroep. De oefenopdracht luidde om
gevuld worden met water. Ze dienen
V eiligheidsregio I J sselland
deze centrale te bewaken en te beveiligen.
ter vervanging van de klassieke
Door veranderingen in het klimaat is het
De Mobiele Eenheid (ME) startte daarmee
zandzakken. Voordeel van het nieuwe
overstromingsrisico een reëel risico in
en droeg deze taak op donderdagavond
systeem is de snelheid waarmee een
Veiligheidsregio IJsselland. Bijna jaarlijks is
7 november over aan militairen van de
hoge waterkering is te bouwen.
er sprake van een hoogwatersituatie op de
Foxtrot Compagnie.
Drie personen zijn in staat om in een uur maar liefst 100 meter dijk
IJssel. Tijdens deze oefening met de naam
DEC 2013 - 10
I nnovatie : bo x carriers
‘Conecto’ oefenden het waterschap Groot
De natresmilitairen richtten verkeerssluizen
Salland, de krijgsmacht en de veiligheids-
in, waarbij ook de bewoners gevraagd werd
regio een situatie van extreem hoogwater
hieraan mee te werken. Roleplay was goed
op de IJssel. Militairen van de Charlie en
vertegenwoordigd. Het ene na het andere
Foxtrot Compagnie zijn ingezet op 1 en 2
scenario speelde zich af waaronder ook en-
november voor dijkbewaking.
kele roleplay terroristen die met explosieven
te verhogen!
V eiligheidsregio N oord
B elang van oefenen
O ost G elderland
Omdat er zoveel partijen mee doen in een
De oefening ‘Vliegvuur’ omvatte een na-
Veiligheidsregio is het van groot belang
tuurbrand op de militaire oefenterreinen
dat deze partijen nauw met elkaar kunnen
Stroese zand, Garderense veld en Air Opera-
samenwerken bij een crisissituatie en goed
tions Control Station (AOCS) Nieuw Milligen.
op elkaar zijn afgestemd. Dit kan alleen
De samenwerking tussen defensie en de
door regelmatig te oefenen. Een effectieve
brandweer stond bij deze oefening cen-
voorbereiding op en bestrijding van crises
traal. In het oefenscenario was een brand
en rampen waarin ook het Korps Nationale
ontstaan als gevolg van een neergestorte
Reserve een belangrijke taak heeft.
F-16 op de hei. Net voor de crash had de piloot de brandstoftanks geleegd, waardoor de brand zich snel uitbreidde. Deze vuurhaard woedde op moeilijk begaanbaar terrein en de landmacht werd ingezet om de brandweer toegang te geven tot de locatie. De Bravo Compagnie zorgde naast gebiedsbewaking voor het ontvangen van de VIPS en het begeleiden van de brandweer.
DEC 2013 - 11
GEBUNDELDE KRACHTEN TIJDENS RAMPOEFENINGEN
Reservisten essentieel onderdeel in nationale operaties ‘Samen Sterker’ trok de nodige aandacht
actiecentrum (MAC) samen met operations
van de media. Foto’s en artikelen volgden
(OPS) van de brigade. Het MAC werd geleid
over verkleumde ‘drenkelingen’, wanhopige
door een reservist en ook de kernbezetting
Anderhalf jaar aan voorbereiding ging
‘evacuees’, brutale ‘ plunderaars’ en gewe-
bestond uit reservisten. Het MAC en OPS
eraan vooraf. De oefening ‘Samen Sterker’
tenloze ‘ terroristen’. Maar welke reservis-
vormden het militaire hart van alle nati-
dient de samenwerking te testen tussen
tene waren betrokken bij deze oefening
onale operaties, de spin in het web. In de
de vier Zuid-Hollandse veiligheidsregio’s;
en wat was hun rol? Een verslag door de
Veiligheidsregio’s werkten de Officieren Vei-
Hollands-Midden, Zuid-Holland Zuid,
reservistenbril.
igheidsregio (OVR) die de probleemstellin-
DOOR MAJ LEO HARSKAMP FOTOGRAFIE MAJ ROGER KURVERS
Rotterdam Rijnmond en Haaglanden. In
gen van de civiele hulpdiensten beluisteren
dezelfde week als waarin 43 Gemecha-
B reed takenpakket
en daar als het even kan militaire mensen
niseerde Brigade groots oefende in het
Het was niet lang zoeken naar reservisten
of middelen aanbieden. Per Veiligheidsregio
noorden, ondersteunde 11 Luchtmobiele
tijdens deze oefening. Op alle militaire
is er zo’n OVR, een beroepscollega, die wordt
Brigade (11 LMB) de civiele autoriteiten in
niveaus binnen de brigade waren ze aan
ondersteund door een drietal reservisten.
het westen van ons land.
de slag. Ten eerste draaide het militair De Regionaal Militair Commandant had een aantal plaatsvervangers actief waar het gaat om zijn optreden in de diverse beleidsteams. Dit zijn de Officieren Beleidsteam (OBT) en zij allen zijn reservist. Gedurende de oefening werden vele Liaison Officieren (LSO) ingezet om de afstemming tussen de civiele hulpdiensten en de militaire bijstand in het veld gesmeerd te laten verlopen. Ook in de oefenstaf werden reservisten ingezet. Tijdens en voorafgaande aan de oefening bereidden zij de roleplay voor, maar ook het schrijven en perfectioneren van bevelen en het mede bedenken en uitwerken van de diverse deeloefeningen was hun taak.
DEC 2013 - 12
En natuurlijk konden ook de reservisten
zo levensecht was. De noodzaak om snel,
van 20 Natresbataljon (het natresbataljon
effectief en krachtig op te treden was boven
binnen 11 LMB) stevig aan de bak. Men zag
elke twijfel verheven. Een ware prestatie
de natresmilitairen in actie tijdens dijk- en
voor de oefenstaf, aangezien een realistisch
objectbewaking en diverse andere taken.
scenario een eerste vereiste is voor een
In aantal overtroffen zij de andere groepen
goede oefening.
reservisten ruimschoots. Een voorzichtige opsomming van reserS chouder aan schouder
visten die tijdens ‘Samen Sterker’ actief
Duidelijk zichtbaar was de gezamenlijke
waren, maakt duidelijk dat de reservist van
wil om de klus te klaren. Er werd schouder
nu goed geïntegreerd is binnen Nationale
aan schouder gewerkt. Hier zag men een
Operaties. Reservisten zijn onmisbaar bij
brandweerman samenwerken met een
het ontplooien van dergelijke oefeningen
medewerker van de reddingsbrigade en
en inzetten. Niet alleen tijdens de uitvoe-
daar werkte een politievrijwilliger samen
ring, maar ook in de voorbereiding, omdat
met een natresmilitair. Geen wanklank werd
de beroepscollega te allen tijde ook diens
gehoord en geen onderscheid werd ge-
reguliere ‘winkel’ moet openhouden.
maakt. Overal was te horen dat het scenario DEC 2013 - 13
TOEKOMST VAN DE RESERVIST
Vragen aan kolonel Scherjon over reservistenbeleid ming naar de buitenwereld en zal gezamen-
mij inspan voor Defensie. Ik vind overigens
lijk daarin optreden met de andere bureaus
dat het bedrijfsleven in algemene zin best
en hen bij hun activiteiten ondersteunen.
wat terug mag doen richting Defensie. Dit
Voor November Romeo gaf kolonel Dick
Daarnaast is het handig om op centraal
ministerie draagt immers bij aan de stabili-
Scherjon (ook reservist) een interview over
niveau één aanspreekpunt te hebben voor
teit en de welvaart in de wereld. Bovendien
zijn project voor de intensivering van het
organisaties in de burgermaatschappij en
heb ik binnen Defensie diverse talenten
reservistenbeleid. Minister Jeanine Hen-
het bedrijfsleven.
kunnen ontwikkelen, waaraan je in de bur-
DOOR KAP NICO DE BRUIJNE
nis-Plasschaert gaf dit jaar de opdracht
gerbaan ook veel hebt.
om beleid te ontwikkelen voor het opti-
U bent ook op uitzending ge-
maal inzetten van reservisten binnen de
weest. Waar bent u geweest en
U bent onder andere verant-
totale krijgsmacht. Kolonel Scherjon heeft
wat heeft u daar gedaan?
woordelijk voor de totstand -
bij de defensiestaf een krijgsmachtbreed
Ik heb 15 jaar ervaring met wederopbouw
koming van het reservisten
Reservistenbureau opgezet voor centrale
van oorlogsgebieden. Ik ben zeer gedreven
beleid 2020 . W elk perspectief
beleidsregie en het verzamelen van infor-
om de lokale bevolking en ondernemingen
ziet u voor het Korps Nationa-
matie voor mogelijke aanpassingen in het
te ondersteunen met het opnieuw inrichten
le Reserve over 8 jaar?
reservistenbeleid.
van hun leven. Ik heb dit gedaan in Bosnië
Veel mensen zeggen dat de wereld een stuk
en Afghanistan.
veiliger is geworden. Ik signaleer echter in
U bent nu hoofd R eservisten bureau Defensie: wat is het
veel werelddelen een toenemende instabiliU bent zelf ook reservist maar
teit. Dit betekent dat we ons nog beter moe-
verschil met de andere be-
hoe combineert u uw nieuwe
ten voorbereiden op inzet op nationaal en
staande reservistenbureaus,
rol met uw civiele werk/bur-
internationaal grondgebied. Dit betekent dat
zoals het korpsbureau van het
gerbaan?
de rol van het korps alleen maar belangrijker
Korps N ationale R eserve?
Ik werk bij de Rabobank en krijg volop steun
wordt de komende jaren. Ook als het gaat om
Het Reservistenbureau bij de defensiestaf
vanuit mijn werk om deze baan te combine-
rampen: we zijn goed in het voorkomen van
heeft primair een overkoepelende taak. Het
ren met mijn rol als reservist.
rampen maar het omgaan met rampen kan
is belangrijk dat het reservistenbeleid zelf
DEC 2013 - 14
beter. Bovendien hebben we het Korps Nati-
door de verschillende krijgsmachtdelen
Hoe staat uw werkgever tegen-
onale Reserve hard nodig om onze welvaart
verder wordt ingevuld en vormgegeven. Mijn
over uw rol als reservist?
en veiligheid, die we met elkaar in Nederland
bureau moet zorgen voor de juiste beeldvor-
De werkgever heeft ermee ingestemd dat ik
hebben opgebouwd, te beschermen.
deelnemers bedacht een mooi motto: “Geen geregel, geen zorgen.” U wilt meer afspraken maken met werkgevers. Wat is de beVan links naar rechts: generaal Tom Middendorp (Commandant Der Strijdkrachten), kolonel Dick Scherjon en Jeanine Hennis-Plasschaert (Minister van Defensie).
doeling daarvan? We willen werkgevers meer aan Defensie binden. Er zitten veel voordelen aan als je
Wat moet er volgens u veran -
Wat doet u om aan goede infor -
een reservist in dienst hebt. We moeten dit
deren in het huidige reservis -
matie te komen voor het toe-
wel actief gaan uitdragen richting die werk-
tenbeleid en wat zou er bij het
komstige reservistenbeleid ?
gevers. Dit is namelijk nog te weinig bekend.
Korps N ationale Reserve kun -
We organiseerden dit najaar door het hele
nen veranderen ?
land regionale discussiebijeenkomsten om
Er zijn verschillende groepen re-
Ik was laatst bij een beëdiging van natres-
input te verkrijgen uit alle geledingen. Hier
servisten binnen de krijgsmacht.
militairen in Nijverdal, tussen het publiek
was iedereen welkom om te reageren op
Hoe kijkt u aan tegen de organi-
in. Een mevrouw zei tegen mij: “Dat zijn de
het beleid en wensen kenbaar te maken.
satie daarvan en zou er wat op dat
mensen die voor onze veiligheid zorgen.” Dat
Op 2 december zijn de resultaten van deze
gebied moeten veranderen?
is wat we steeds vaker moeten doen en met
bijeenkomsten aangeboden aan de minis-
Op zich moetje niet veel willen veranderen
trots als ambassadeur uitdragen waarvoor
ter van Defensie tijdens een symposium in
aan bestaande structuren en tradities. We
we staan. Daarnaast moeten we mee in een
Hilversum. Een van de belangrijkste aan-
hebben binnen de krijgsmacht sterke cul-
veranderende maatschappij waarin orga-
dachtspunten voor de nabije toekomst in
turen en tradities die er ook voor zorgen dat
nisaties steeds meer behoefte hebben aan
het rapport is dat er betere afspraken met
mensen gemotiveerd zijn. Ook de binding
flexibel inzetbare werknemers. Dan zou je
het bedrijfsleven gemaakt moeten worden.
van de natresbataljons met hun eigen regio
als Defensie met het bedrijfsleven elkaars
Een andere belangrijke aanbeveling is dat
vind ik erg belangrijk in dit kader. Verder
werknemers kunnen delen en speel je zo
de reservist beter gefaciliteerd moet wor-
moeten we wel kijken naar de verbetering
in op de behoefte van beide organisaties.
den om zowel zijn burgerbaan én zijn werk
van doorstroommogelijkheden van reservis-
Maar ook op die van de werknemer zelf.
als reservist te kunnen doen. Een van de
ten naar andere eenheden. DEC 2013 - 15
NIEUW WIELVOERTUIG VANAF 2014
Pelotons flexibel mobiel met VW Amarok DOOR ELNT ROBERT WITSEN FOTOGRAFIE VW/DEFENSIE
De VW Amarok ‘pick-up’gaat een ver-
ringsafspraken gemaakt met Volkswagen
Onderzoek naar het gebruik van militaire
Bedrijfswagens. Zodra de uitleveringsche-
voertuigen toonde aan dat de krijgsmacht
ma’s bekend zijn, start de omruiling van
nooit voor 100% gelijktijdig op oefening is,
voertuigen binnen de eenheden.
of wordt ingezet. In de oude 100% capaci-
trouwde verschijning worden in de drie
teitssituatie hadden veel voertuigen op het
natresbataljons. Dit najaar is, na een
P ooling gemeengoed
moment van uitstoten uit de organisatie
aanbestedingsronde, de keuze gevallen op
Na de omwisseling krijgt elke natres-
soms kilometrages van slecht een paar dui-
dit 4x4 voertuig van Volkswagen. Binnen
compagnie 20 voertuigen uitgeleverd.
zend kilometer. In poolverband worden deze
het Korps Nationale Reserve wordt de VW
De overige voertuigen worden op centraal
vaker gebruikt en neemt de efficiency toe.
Amarok de vervanger van de MB’s (Mer-
niveau in een voertuigpool opgenomen,
cedes Benz) en grotendeels van de DAF
waaruit naar behoefte de capaciteit kan
V oertuig van de plank
viertonners, die na ruim dertig jaar aan het
worden aangepast bij oefeningen en inzet.
Met de invoering van de nieuwe VW Amarok
einde van hun levensduur zijn.
De snelle rekenaar zal wellicht voorbarig
beoogt Defensie nog meer voordelen te
concluderen dat hiermee te weinig ver-
behalen. Het inhuren van bestelbusjes door
De VW Amarok is een handig voertuig voor
voerscapaciteit ontstaat. Het is echter een
natrescompagnieën voor kleine verplaat-
vier personen en heeft een ruime laadbak
bewuste keuze binnen de ‘voertuigpooling’
singen zal vrijwel voorbij zijn. Ook nemen de
om gevechtsuitrusting of andere materialen
filosofie van de Koninklijke Landmacht die
onderhoudskosten, ten opzichte van de ver-
mee te nemen. Momenteel worden afleve-
bij alle onderdelen wordt doorgevoerd.
ouderde MB’s en DAF viertonners, stevig af. Het onderhoud van de VW Amarok gebeurt bij de VW dealer in plaats van in de militaire werkplaatsen van de KL. Dat is sneller en efficiënter. Los van enkele kleine aanpassingen, is het gekozen model identiek aan de burgeruitvoering. De aanschafprijs kon hierdoor scherp blijven. Basis van het defensievoertuig is de VW Amarok DC Basis 103kW met dubbele cabine (geschikt voor 4 personen).
DEC 2013 - 16
Enkele specificaties: • Militaire uitvoering: zwaardere koeling, accu, dynamo en bijverwarming voor koude gebieden • Matgroene kleur, logo en velgen in mat zwart • 4Motion (4-wielaandrijving inschakelbaar) • Low/high gearing inschakelbaar • 25mm verhogingsset • Climatic airco • Coating laadruimte • Banden 245/70R16 ContiCrossContact AT • Bevestigingsmiddelen transport voorzijde • Achterbumper inclusief bevestigingsmiddelen transport • Din rails in laadruimte
\
• 2-zits opstelling passagiersstoelen • Defa koelvloeistof verwarmer en acculader voor C1-radiorek • Vier wapenklemmen • Hard of softtop • Inbouw blackbox De Koninklijke Landmacht krijgt de beschikking over de VW Amarok. De foto’s geven een eerste impressie.
DEC 2013 - 17
NATRESMILITAIR PAKT DAMESGOUD IN NMK
Jeltje van der Meulen militair kampioen wielrennen! G lobetrotter
Tot haar vele interessegebieden behoorde
Reizen zit haar in het bloed. Eerst dik drie
ook militaire zaken. In 2006 maakten de
maanden naar Nepal, later weer een grote
toenmalige wervingsspots voldoende indruk
Sporten is een belangrijke pijler onder
reis naar Nieuw Zeeland, Australië en
op haar om zich te melden bij het Korps
een goede algemene conditie. Gelukkig
Indonesië. Tussendoor besloot ze, 24 jaar
Nationale Reserve. Na haar basisopleiding
wordt dit door veel natresmilitairen beseft
jong, aan een nieuwe studie muziekweten-
(AMO) werd ze als geweerschutter geplaatst
en velen zijn lid van een sportvereniging.
schappen te beginnen. Maar dit bleek haar
bij het 4e peloton van de Delta Compagnie
Geregeld leidt dit tot bovengemiddelde
onvoldoende te interesseren. Ze besloot de
van 20 Natresbataljon in Den Haag. Bij deze
prestaties. Zo wist soldaat1 Jeltje van der
kennis opgedaan in haar eerste studie toe
eenheid zit ze nog altijd.
Meulen van 20 Natresbataljon goud te
te passen in haar huidige dienstbetrekking
pakken in de categorie wielrennen op de
op het gebied van duurzame mobiliteit. Een
S portieve duizendpoot
weg voor dames tijdens het Nederlands
onderwerp met een grote maatschappelijke
Bovendien was ze altijd al ‘sportminded’. Zo
Militair Kampioenschap 2013 (NMK). Een
relevantie.
is Jeltje bijvoorbeeld gediplomeerd skile-
DOOR SM (B.D.) ERIK DIRKSEN FOTOGRAFIE SPORTBUREAU KL
nadere kennismaking met deze sportieve ‘bikkel’. Jeltje, 30 jaar oud en een uitblinker in sporten, is van vele markten thuis. Na eerst in Bussum op het Goois Lyceum haar VWOdiploma te hebben behaald, is zij aan de Technische Universiteit Delft Moleculaire Wetenschap & Technologie gaan studeren. Nu is ze, in haar burgerleven, werkzaam als ZZP-er bij het Nederlandse Instituut voor Duurzame Mobiliteit (IVDM). Zij doet hier onderzoek naar luchtvervuiling als gevolg van diverse manieren van reizen (per auto, fiets, vliegtuig, trein etc).
DEC 2013 - 18
raar en ze beoefent zwemmen, hockeyen, voetballen, thaiboksen, hardlopen en fietsen. Met dat laatste begon ze acht jaar geleden en al snel deed ze mee aan de Elfstedentocht op de fiets; 240 km in één dag! Als lid van de wielervereniging WTOS (Wij Trainen Ons Suf) focuste zij op tijdrijden en veldrijden. Eén van de meest krachtsexplosieve varianten in de wielersport. Veldrijden of ‘cross’ bestaat meestal uit een aantal ronden op een parcours van circa 3 kilometer. De individuele tijdritten vinden plaats op parcours van zo een 10 tot 24 km lengte. \ Na in 2012 op de vierde plaats geëindigd te zijn bij het NMK op de weg voor dames (een afstand van 60km), pakte zij deze zomer het begeerde goud op het kampioenschap dat gehouden werd op de Vlasakkers in Amersfoort. Als training voor dit kampioenschap deed ze in mei 2012 mee aan het Nederlands Militair Kampioenschap Mountainbike. Daarnaast was ze in de nacht van 26 op 27 oktober (invoering wintertijd) mede organisator van de Spieren voor Spieren Challenge op de Frederikkazerne. Een sportieve duizendpoot om trots op te zijn.
DEC 2013 - 19
‘Het beest’: ransel M1819 NATRESMUSEUM
“Wijders voor de Troepen te Voet in het Algemeen, een ruige kalfslederen Randsel met 3 pak- en 2 gestikte draagriemen. Alle Riemwerk, wit” (uit: ‘Kleeding en Wapenrusting van de Koninklijke Nederlandse Troepen door Teupken’. Het eerste geïllustreerde kleding en uitrustingenvoorschrift uit 1823 van de Krijgsmacht). Dit type ransel werd ingevoerd in 1819 als verbeterd model bij de troepen te voet, waaronder de Schutterij, en was vervaardigd van ruwe koehuid. De manschappen noemde het vanwege zijn uiterlijk al snel ‘het beest’ of ‘de koe’. De ransel was rechthoekig en de randen waren omzoomd met wit leer. Binnenin waren langs de onder- en zijwanden houten plankjes aangebracht waardoor een ‘kistje’ ontstond. Dit kistje werd bovenop afgesloten met eveneens een plankje. Boven dit laatste plankje werd op circa 5 cm afstand nog een plankje geplaatst, waardoor er bovenin een apart vakje ontstond bestemd voor munitie. Hierdoor bleef de rechthoekige vorm van de ransel gehandhaafd. De ransel werd afgesloten met een grote overslaande klep. Bovenop was een linnen rolhoes (het rokzakje) bevestigd, waarin de manteljas werd opgeborgen. Onder de riem, die over de klep liep, was de eetketel bevestigd. Het inpakken mocht naar eigen inzicht. De afgebeelde ransel is een naar origineel voorbeeld vervaardigde replica die te zien is in het Natresmuseum (onderdeel van diverse infanteriemusea in De Harskamp). Dit museum brengt aan de hand van foto’s, video’s en diorama’s de historie van het Korps Nationale Reserve en zijn voorgangers in beeld. Toegang tot het infanteriemuseumpark is gratis voor dragers van een defensiepas en veteranen. Informatie en openingstijden: www.museumparkharskamp.nl
DEC 2013 - 20
Korte berichten
Kerstconcerten FKNR december De succesvolle kerstconcertentour ‘Holidays are coming!, die vorig jaar werd geïntroduceerd, krijgt een vervolg. In december 2013 geeft de Fanfare Korps Nationale Reserve (FKNR) vijf concerten verspreid door het hele land. Het orkest speelt orkestrale stukken, maar treedt ook met externe solisten als HIND, Pearl Jozefzoon en Jessica Manuputty. Het 50-muzikanten sterke orkest speelt in een Big-Band setting als het de zangeressen begeleidt tijdens hun muzikale reis in een ‘All American Christmas Show’ met liedjes als ‘I’m Dreaming Of A White Christmas’ het Dixielandachge ‘I’ll Have A Blue Christmas Without You’ en vele andere muzikale verassingen in bijzondere arrangementen. Meer informatie over locaties en reserveringen: www.facebook.cowm/FKNR.HolidaysAreComing
Data kerstconcerten FKNR: 14 december Lelystad 15 december Den Haag 18 december Roosendaal (veteranenconcert) 20 december Amersfoort 22 december Hengelo (veteranenconcert)
DEC 2013 - 21
Bakker ontvangt Delfts Blauw bord
Poolse medailles voor eerste luitenant Dilven en sergeant-majoor Van Dongen
Het Delfts Blauwe bord van het Korps Nationale Reserve is een traditie. Er zijn er slechts enkele van gemaakt en bij hoge uitzondering reikt onze korpscommandant een genum-
Eind oktober ontvingen eerste luitenant Ad Dilven en sergeant-majoor Jan van Dongen
merd exemplaar uit. Tijdens het korpsappel op 5 oktober kreeg korporaal (net buiten dienst
de bronzen medaille van het Poolse leger. Defensie-attaché kolonel Dariusz Adam Warys-
wegens FLO) Gisa Bakker een bord uitgereikt voor haar jarenlange inzet voor het Korps
zewski en de Poolse Staatssecretaris van het ministerie van landsverdediging Waldemar
Nationale Reserve. Bakker diende vele jaren bij de Charlie Compagnie in Amsterdam. Een
Skrzypczak speldden hen de medailles op. De natresmilitairen ontvingen deze bijzondere
eenheid die geregeld betrokken wordt bij ‘groot ceremonieel’ in de hoofdstad. Hier was Gisa
onderscheiding voor hun jarenlange verdiensten aan de herdenking van de bevrijding van
Bakker vaak bij betrokken. Korpscommandant, Gerard van Thiel, bij de uitreiking: “Ze heeft
Breda en omgeving. Van Dongen: “Het is een grote eer! En deze eer komt niet alleen ons
gedurende haar dienstverband vele malen facilitaire steunverleningen op hoog niveau geleid.
toe, maar is voor de gehele compagnie. Want zij zorgen ieder jaar weer voor de uitvoering
Haar professionaliteit en betrokkenheid trok de aandacht van hoogwaardigheidsbekleders.
van deze herdenkingen.”
Er kwamen naderhand vaak brieven binnen met waardering en dankbetuigingen. Ook haar persoonlijke competenties als tolk/vertaler heeft zij daarbij regelmatig met succes ingezet. Ze was een visitekaartje voor ons korps en dit bord is meer dan verdiend.”
“De band die onze compagnie heeft met de 1e Poolse Pantserdivisie is hecht en warm. De compagnie heeft in het verleden een bezoek gebracht aan Zagan in Polen. Onze militairen willen ieder jaar weer graag deel uit maken van de herdenkingen. Zij hebben diep respect voor de oud-strijders die nog steeds ieder jaar met veel trots naar hun gevallen mede strijders komen om te herdenken.” Militairen van de Bravo Compagnie van 30 Natresbataljon vormen onder leiding van Dilven en Van Dongen al jaren de erewacht, zo ook tijdens deze 69ste herdenking. Traditioneel vindt de herdenking plaats op Poolse militaire erevelden in Breda en omgeving, altijd in aanwezigheid van de Poolse oud-strijders van de 1e Poolse Pantserdivisie. Op 29 oktober 1944 werd Breda bevrijd door de 1e Poolse Pantserdivisie, die opgericht werd in Schotland onder leiding van Generaal Maczek.
DEC 2013 - 22
Meer AMO’s in 2014
Winnen ‘hearts and minds’
Elke nieuwe reservist dient de Algemene
Van 31 oktober t/m 2 november hield de Echo Compagnie van
Militaire Basisopleiding (AMO) te volgen.
10 Natresbataljon een meerdaagse oefening in de omgeving van ‘t
Gedurende twee intensieve weken krij-
Harde. Een belangrijk onderdeel van de oefening was het lopen van
gen de ‘rekruten’ onderricht door ervaren
satellietpatrouilles door het centrum van ’t Harde, dat in het scena-
beroepsinstructeurs in de militaire
rio als ‘onrustig’ werd gekenschetst. Hierbij moesten de patrouilles
basisbeginselen. Eind oktober werden
informatie verzamelen bij de lokale bevolking. Bij zorginstelling
twee AMO’s afgerond. Op de foto staat
Heidestate voor mensen met een verstandelijke beperking was de
onze korpscommandant, kolonel Gerard
ontvangst erg hartelijk. De bewoners riepen meteen ‘Kom er maar
van der Thiel, bij 28 geslaagde AMO-
in!’. Manschappen van het 4e peloton werden welkom geheten in
cursisten van Schoolbataljon Noord op
het eetcafé van de instelling waar de bewoners gezamenlijk zaten
de Frisokazerne in Assen. Ook Schoolba-
te lunchen. De natresmilitairen kregen veel vragen te beantwoor-
taljon Zuid in Oirschot leverde die week
den en de enthousiaste bewoners wilden met hen op de foto. Na
een lichting geslaagden af. De vraag
deze bijzondere plichtplegingen kon het vraaggesprek tussen de
naar AMO-opleidingsplaatsen overtrof dit jaar het aantal plaatsen. Reden voor de landmacht om de capaciteit in 2014
Reservist in winnend NMK veldvoetbalteam
uit te breiden. Volgend jaar is ruimte voor 480 kandidaten op de basisopleiding.
pelotonscommandant en de contactpersoon plaatsvinden. Tijdens dit intelligence-gesprek was iedere bewoner zich goed bewust van het belang en werd er aandachtig geluisterd. Na een dik uur, vele verhalen, bijzondere foto’s en vrolijke gezichten verder, kon de
Het voetbalteam van de Koninklijke Landmacht is kampioen
patrouille voortgaan. De ‘hearts en minds’ waren aan beide zijde
2013 geworden op het Nationaal Militair Kampioenschap (NMK)
gewonnen.
Veldvoetbal. Voor het eerst was één van de leden van het winnende team een reservist: sld1 Nick van Leijden van de Charlie Compagnie van 20 Natresbataljon. Tijdens het veldvoetbalkampioenschap van de Koninklijke Landmacht werd Van Leijden geselecteerd om te trainen bij het KL-selectieteam. Nick van Leijden werd positief ontvangen in het team, dat voor de rest alleen uit beroepsmilitairen van de landmacht bestaat: “Bij hen was er alle waardering voor mijn aanwezigheid als reservist. Het bleek dat er nog nooit een reservist had meegedaan aan het KL-team tijdens het NMK, dus daarin had ik de primeur. Bovendien konden we een hoop kennis en ervaring uitwisselen over hoe het er bij het Korps Nationale Reserve en de andere Landmachtonderdelen aan toe gaat. Sportief was dit gewoon top.”
DEC 2013 - 23
Gratis abonnement November Romeo voor relaties Vrienden, familie of werkgevers die geïnteresseerd zijn om November Romeo te lezen? Geen probleem, zij kunnen een gratis abonnement nemen. Sinds twee jaar verschijnt het korpsmagazine digitaal als PDF bestand. Abonnees buiten het Korps Nationale Reserve kunnen zich eenvoudig aanmelden door het opgeven van hun naam met e-mailadres via deze link: http://eepurl.com/AHqQf Hun gegevens worden opgenomen in een bestand van externe relaties van het Korps
?
Nationale Reserve. Zodra er een nieuwe editie is verschenen krijgen zij een e-mailbericht met een link waar November Romeo is te lezen. Het abonneesysteem voldoet aan de nieuwe Telecomwet en wie het magazine niet langer wil ontvangen, kan zich automatisch uitschrijven via de afmeldfunctie die onderin elke mail staat.
Lever foto’s ook aan Sectie Communicatie!
Bovenstaande database is bedoeld voor externe relaties. Militairen van het Korps
Geregeld duiken op Facebook en andere individuele social media van natresmilitairen
Nationale Reserve ontvangen het November Romeo meestal via de lijn of door zich te
foto’s op van gebeurtenissen waarbij zij betrokken waren. Meestal prima, maar te vaak
registreren via de website Natres.nl of door aanmelding bij de Facebook-pagina van het
worden deze afbeeldingen niet doorgegeven aan de Sectie AZ/Communicatie van het
korps. Ontvang je als militair November Romeo nog niet automatisch? Meld je aan bij de
stafdetachement van de natresbataljons. Ook de officiële korpsuitingen, waaronder
website of de Facebookpagina.
November Romeo en de website, missen op die manier materiaal. Dat is de reden waarom in deze editie van November Romeo bepaalde cursistengroepen niet zijn afgebeeld. November Romeo publiceert bijvoorbeeld met alle plezier de groepsfoto’s van kandidaten die met succes een AMO, onderofficieren of officierenopleiding hebben afgerond. Zit je in zo’n groep of liever, ben je de maker van de foto, zorg ervoor dat een hoge resolutie exemplaar terecht komt bij de communicatiemensen van het natresbataljon. Leuk voor jezelf en nog beter voor het hele korps.
DEC 2013 - 24
DOELGERICHT Korps Nationale Reserve | 0800 - 0124 | www.werkenbijdefensie.nl/reservisten
DEC 2013 - 25
