Jaarverslag 2006
Traditie Innovatie
Transparantie
Kwaliteit Bewust
pagina 3
pagina 6
pagina 12
pagina 16
pagina 20
Financieel
pagina 26
De organisatie
pagina 30
Publicaties
pagina 32
Jaarverslag 2006
Traditie "Het Oogziekenhuis is eerder een plek geworden waar je graag wilt zijn, in plaats van eentje waar je niet wilt komen."
2
4
"Wat Het Oogziekenhuis zo bijzonder maakt?" herhaalt Iris van Bennekom, directeur van de Nederlandse Patiënten Consumenten Federatie (NPCF) en jurylid van de NVTG BouwAward. "Daar kan ik heel kort over zijn. Het zorgconcept is leidend en dat heeft Het Oogziekenhuis goed begrepen. Het gebouw is ingericht met in het achterhoofd de vraag wat een patiënt meemaakt vanaf het moment dat hij naar Het Oogziekenhuis moet. Er is goed nagedacht over dat proces en de patiënten zijn er tevreden over." De Nederlandse Vereniging voor Technisch Facilitair Management in de Gezondheidszorg (NVTG) bevestigt dit met de toekenning van de prestigieuze NVTG BouwAward.
Bekroond met prijzen Dit alles werd gerealiseerd tijdens een ingrijpende renovatie, die in 2005 werd afgerond. Kenmerkend voor het nieuwe interieur zijn een lichtval waar menig museumdirecteur jaloers op zal zijn, bijzonder gebruik van natuurlijke kleuren en materialen, de hoge patio en tal van kunstuitingen met een link naar het oog. Het prachtige resultaat werd in 2006 al genomineerd voor de rijksprijs voor architectuur, de Gouden Piramide. De juryvoorzitter was de Rijksbouwmeester Mels Crouwel. En nu is Het Oogziekenhuis winnaar van de NVTG BouwAward.
processen, voorlichting en ook het gebouw zijn erop ingericht die angst zoveel mogelijk weg te nemen. De patiënt kan erop vertrouwen dat onze specialisten weten waarmee ze bezig zijn na jarenlange ervaring. In het interieur zie je dat terug in traditionele materialen, zoals de eikenhouten parketvloer en de marmeren lambrisering bij de entree. Maar natuurlijk is Het Oogziekenhuis ook een voorloper op oogheelkundig gebied. Innovatie komt tot uitdrukking in de moderne en duurzame materialen in het pand, het designmeubilair en de opvallende wandbekleding. Een andere effectieve manier om mensen op hun gemak te stellen is transparantie. Zoals je in een restaurant een open keuken kunt creëren, krijgen de patiënten in Het Oogziekenhuis ook een kijkje achter de schermen. Een voorbeeld is het Dagcentrum waar staaroperaties plaatsvinden. Patiënten wachten samen met hun begeleider en de patiënten die net behandeld zijn in één ruimte waar op twee beeldschermen live de operaties kunnen worden gevolgd door begeleiders.
Meer dan een stapel bakstenen Het ziekenhuis is veel meer dan een stapel bakstenen. Waardering vanuit de architectuurwereld met de nominatie voor de rijksprijs voor architectuur en nu het winnen van de NVTG BouwAward zijn prachtige bekroningen.
Bang om blind te worden De sleutel van het succes van de patiëntenbenadering is de aandacht voor angstreductie. Iedereen met een oogaandoening is in meer of mindere mate bang om blind te worden. Onze
Met dit jaarverslag belichten wij de activiteiten en ontwikkelingen van het jaar 2006. Wij hopen u met dit verslag een kijkje in ónze keuken te geven.
De directie,
Raad van Toezicht,
Frans Hiddema, algemeen directeur Kees Sol, financieel directeur
Mr. F.A.H. Vigeveno, voorzitter
Traditie
5
Innovatie "Klantgerichtheid, dagbehandelingen, eigentijdse huisvesting, efficiënte bedrijfsvoering en een innovatief personeelsbeleid zijn voor Het Oogziekenhuis kritische succesfactoren."
6
7
Innovatie Welke innovatieve projecten kenmerken 2006? Als het enige zelfstandige oogziekenhuis van Nederland fungeert Het Oogziekenhuis Rotterdam als topzorginstituut voor oogheelkundige zorg. Het Oogziekenhuis is een ‘Center of Excellence’ en voldoet o.a. aan de criteria van de AAEEH, American Association of Eye and Ear Hospitals. In Het Oogziekenhuis besteden we veel aandacht aan het vernieuwen, verbeteren en perfectioneren van kwalitatief goede patiëntenzorg, nieuwe behandelmethoden en efficiënte processen. Het Oogziekenhuis werkt samen met partners in Nederland in de vorm van het Oogzorgnetwerk en met oogziekenhuizen uit de hele wereld in de EAEH (European Association of Eye Hospitals), de AAEEH (American Association of Eye and Ear Hospitals) en de AAEH (Asean Association of Eye Hospitals). Directie, manager netwerkontwikkeling en hoofd van de verpleegafdeling in de rol van EAEH-coördinator (European Association of Eye Hospitals) zijn in september 2006 naar Maleisië gereisd om een strategisch verdrag met de ASEAN Association of Eye Hospitals te sluiten. Deze internationale contacten maken kennisuitwisseling op diverse terreinen mogelijk.
Macula-degeneratie Macula-degeneratie komt door de vergrijzing steeds meer voor. Het scherpe zien raakt verloren waardoor patiënten ernstig gehandicapt raken. Tot voor kort waren er weinig therapeutische mogelijkheden voor handen. Prof. dr. J.C. van Meurs werkt aan de verbetering van een operatietechniek (patching) waarbij een gezond stukje netvliesweefsel als transplantaat wordt geplaatst in de macula, nadat het zieke weefsel is verwijderd. Op de polikliniek worden patiënten met de zogenaamde natte vorm van macula-degeneratie behandeld met een nieuw geneesmiddel dat in het oog wordt gespoten. Het is mogelijk geworden het gezichtsvermogen te stabiliseren en bij een aantal patiënten zelfs te verbeteren. De behandeling is erg intensief. Het gaat om grote aantallen patiënten waardoor deze nieuwe therapie grote organisatorische en financiële consequenties heeft. De macula-degeneratievereniging is bij het spreekuur aanwezig.
Multifocale implantlens Deze nieuwe kunstlens maakt, in tegenstelling tot de huidige implantlenzen, voor het eerst een leven zonder (lees)bril mogelijk en biedt scherp zicht zowel van dichtbij als veraf. Dit komt tegemoet aan de wens van ruim een kwart van de staarpatiënten. Voor deze lens moet de patiënt vaak wel een aanvullend bedrag op de standaardvergoeding van zijn ziektekostenverzekeraar betalen.
8
Verandering chirurgische technieken cornea Aan de voorkant van het oog bevindt zich het hoornvlies (cornea). Het corneateam heeft veel onderzoek gedaan naar de toepassing van nieuwe chirurgische technieken op het gebied van de corneatransplantaties.
Glaucoompost Nederland vergrijst snel, waardoor het aantal mensen met glaucoom (hoge oogdruk) toeneemt. Het aantal oogartsen neemt niet navenant toe. Daarom streeft Het Oogziekenhuis ernaar om de stabiele glaucoompatiënten op een verantwoorde manier te laten controleren op een glaucoompost door medewerkers, die daartoe speciaal zijn opgeleid. De oogartsen krijgen daardoor meer tijd voor de meer complexe glaucoompatiënten. De patiënten worden bij hun eerste bezoek in Het Oogziekenhuis Rotterdam wel altijd eerst door een glaucoomspecialist gezien. Bij de glaucoompost werken optometristen en technisch oogheelkundig assistenten (TOA’s). Zij werken onder supervisie van een glaucoomspecialist (oogarts).
van de distributie voor de levering van steriele, medische hulpmiddelen; het zogenaamde Procedure Based Trolley-systeem. Alle voor een operatie benodigde materialen zitten in één bak: wisseltijden worden zo sterk beperkt.
Oogzorgnetwerk Het Oogziekenhuis heeft in 2006 haar netwerk uitgebreid. Het Oogzorgnetwerkmodel bestaat uit samenwerking tussen Het Oogziekenhuis Rotterdam, de oogheelkundige afdeling van algemene ziekenhuizen en partners, zoals optometristen. Opvallende ontwikkelingen: • de partner Sint Franciscus Gasthuis heeft zich in 2006 positief geprofileerd met een eerste plaats voor de cataractzorg in de regio (onderzoek van de Consumentenbond); • toetreding van de oogheelkundige afdeling van de Reinier de Graaf Groep; • voorbereidingen voor de samenwerking met het IJsselland Ziekenhuis in Capelle aan den IJssel; • oriëntatiefases met een drietal ziekenhuizen.
Wetenschappelijk onderzoek Avondspreekuur In mei 2006 opende Het Oogziekenhuis als proef haar deuren op maandagavond. Voor o.a. patiënten die overdag werken is het avondspreekuur een uitkomst. In 2007 wordt het avondspreekuur definitief ingesteld.
Procedure Based Trolley Het Oogziekenhuis Rotterdam wil zich concentreren op haar kernactiviteiten en besteedt daarom een aantal diensten uit, zoals het steriliseren van het instrumentarium, maar ook het organiseren
Om patiënten kwalitatief steeds beter en veiliger te behandelen doet Het Oogziekenhuis Rotterdam wetenschappelijk onderzoek. Dat is ondergebracht in de Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Het Oogziekenhuis Prof. Dr. H.J. Flieringa (SWOO-Flieringa). Steunt u ook het wetenschappelijk onderzoek in Het Oogziekenhuis? Kijk voor meer informatie op: www.swoo-flieringa.nl.
9
Oogboulevard en ROI In 2006 is het naastgelegen pand gehuurd, onder meer ter realisering van de Oogboulevard: een boulevard waar de patiënt terecht kan voor oogheelkundige zorg in de brede zin van het woord. Zo zullen Visio en Oogziekenhuis Focuskliniek zich hier vestigen. Research is belangrijk voor Het Oogziekenhuis. Om de researchactiviteiten te bundelen zal het Rotterdams Oogheelkundig Instituut worden opgericht, dat ook gevestigd wordt in het pand naast Het Oogziekenhuis. Op researchgebied wordt o.a. samengewerkt met het ErasmusMC.
Gouden Piramide De Gouden Piramide is de jaarlijkse rijksprijs voor inspirerend opdrachtgeverschap in de architectuur, stedenbouw, landschapsarchitectuur, infrastructuur en ruimtelijke ordening. De jury heeft in 2006, onder leiding van Rijksbouwmeester Mels Crouwel, uit 96 inzendingen vijf opdrachtgevers in de architectuur genomineerd, waaronder Het Oogziekenhuis Rotterdam.
▼
Jury Gouden Piramide op bezoek
opgesteld, wat veel efficiënter werkt. Dit jaarverslag is vormgegeven in de nieuwe huisstijl.
▼
Voorbereiding nieuwe huisstijl In 2006 is een begin gemaakt met de ontwikkeling van de nieuwe huisstijl van Het Oogziekenhuis. De oude huisstijl voldoet niet meer. Na de renovatie is gekozen voor een strakke huisstijl die niet alleen past bij het nieuwe gebouw, maar ook meer duidelijkheid biedt over de naam: Het Oogziekenhuis is informatiever dan in het oude logo gehanteerde ‘OZR’. Bovendien betekent de invoering van een strakke huisstijl dat alle documenten op dezelfde wijze worden
10
Innovatie
Innovatie
▼
Multifocale implantiens als eerste toegepast door dr. Zijlmans (rechts) in Het Oogziekenhuis Rotterdam
Het Sint Franciscus Gasthuis wint in 2006 de Oogzorgnetwerkprijs die jaarlijks wordt uitgereikt aan één van de Oogzorgnetwerkleden
11
▼
Transparantie "Het gebouw is voor patiënten en medewerkers een prettige, gezonde en veilige omgeving; het uitgangspunt is een zogenaamde healing environment."
12
13
De projecten op deze pagina’s staan eveneens in het teken van transparantie. De patiënt en de angstreductie staan centraal in Het Oogziekenhuis Rotterdam. Met veel licht en hedendaagse kunst proberen wij een gevoel van veiligheid voor de patiënt te creëren. Het is daarnaast natuurlijk ook een fijne werkomgeving voor de medewerkers. Transparantie is een effectieve manier om mensen op hun gemak te stellen. Zoals je in een restaurant een open keuken maakt, krijgen de patiënten in Het Oogziekenhuis ook een kijkje achter de schermen. In het Dagcentrum waar staaroperaties plaatsvinden, wachten patiënten samen met hun begeleider en de patiënten die net behandeld zijn in een ruimte waar ze op twee beeldschermen live de operaties kunnen volgen.
Telefonische post-operatieve controle Bij de telefonische controle worden patiënten de dag na de staaroperatie thuis gebeld door een verpleegkundige. Aan de hand van een speciaal daarvoor ontwikkelde vragenlijst worden mogelijke problemen vastgesteld. Zonodig wordt de patiënt alsnog verzocht naar het ziekenhuis te komen om door de arts te worden gezien. Met name voor ouderen en patiënten van buiten de regio Rijnmond is deze telefonische controle een verbetering. Bovendien worden drukbezette spreekuren ontlast.
Tv’s Dagcentrum In het Dagcentrum waar staaroperaties plaatsvinden, wachten de patiënten voor en na de behandeling, samen met hun begeleider in een ruimte waar ze op twee beeldschermen live de operaties kunnen volgen.
Enquêtes en extern onderzoek Het beleid van Het Oogziekenhuis is gericht op transparantie. Daarom wordt waar mogelijk medewerking verleend aan onderzoeken vanuit de media en consumentenorganisaties. De Consumentenbond onderzocht de organisatie bij cataractoperaties. De eerste plaats in de provincie
▼
▼
14
Patiënt en angstreductie staan centraal
Operatie volgen in het Dagcentrum
Zuid-Holland was voor de Oogzorgnetwerklocatie in het Sint Franciscus Gasthuis en de tweede voor Het Oogziekenhuis. In een onderzoek van de Elsevier naar beste ziekenhuizen scoorde Het Oogziekenhuis erg hoog op de patiëntbejegening. Het Oogziekenhuis is niet genoemd op de lijst van beste ziekenhuizen, omdat het niet te vergelijken is met een 'gewoon' ziekenhuis. Het Oogziekenhuis komt wel verschillende keren voor in de special. We scoren met het rapportcijfer 7,8 erg hoog. Alleen het Antoni van Leeuwenhoek Ziekenhuis, Amsterdam (8,2) en Onze Lieve Vrouwe Gasthuis, Amsterdam (8,0) hebben een hoger cijfer, waarmee Het Oogziekenhuis indien opgenomen in de ranglijst, een derde plaats zou verdienen.
Cliëntenraad Een cliëntenraad zoals die in Nederland gebruikelijk is, sluit onvoldoende aan bij de keten- en netwerkdoelstellingen van Het Oogziekenhuis en bij de specifieke doelgroepen waaraan Het Oogziekenhuis zorg verleent. Het Oogziekenhuis heeft daarom gekozen voor een alternatieve invulling van de cliëntenraad. Cliënten die komen voor een dagbehandeling (bijvoorbeeld staar), kunnen deelnemen aan eenmalige activiteiten zoals focusgroepen. In een focusgroep wisselen patiënten ervaringen uit over hun behandeling. Er is in 2006 ook een speciale focusgroep voor kinderen en hun ouders georganiseerd. De cliëntenpopulatie die voor een langere duur aan ons ziekenhuis is verbonden, is uitstekend georganiseerd in aandoeningsgebonden patiëntenverenigingen. Door met de verenigingen nauw samen te werken, bijvoorbeeld door hun aanwezigheid op de spreekuren, worden cliënten betrokken bij de ziekenhuisorganisatie en hun belangen behartigd.
NIAZ Het Nederlands Instituut voor Accreditatie van Ziekenhuizen (NIAZ) toetst de kwaliteit van ziekenhuisorganisaties. Ook heeft het NIAZ de patiëntveiligheid hoog op de agenda staan. In 2006 is een begin gemaakt met de voorbereiding op NIAZ-accreditatie op afdelingsniveau. De eerste verbeterpunten zijn gereed. Het Oogziekenhuis wil in 2008 klaar zijn om getoetst te worden door het NIAZ.
Certificering Het bloedafnamelaboratorium in Het Oogziekenhuis is CCKL gecertificeerd. Medirest, de cateraar die verbonden is aan Het Oogziekenhuis, is HACCP-gecertificeerd. De Oogziekenhuis Focuskliniek wordt elk jaar intern en extern geaudit voor de ISO-certificering. In december 2006 is de ISO-certificering wederom met een jaar verlengd.
Benchmarking EAEH In 1991 is er ook een balanced scorecard voor de European Association of Eye Hospitals (EAEH) ontwikkeld door Het Oogziekenhuis. Leden van de EAEH en AEAH houden de balanced scorecard bij en op deze manier wordt het gebruikt als internationaal benchmarkinstrument. De gegevens zijn voor alle leden te zien op de website van het samenwerkingsverband: www.eyehospital.nl.
Voorbereiding geïntegreerd medisch beleidsplan In 2006 zijn de voorbereidingen getroffen voor een medisch beleidsplan. Dit medisch beleidsplan sluit aan bij het middellange termijnplan van het ziekenhuis.
Transparantie
15
Kwaliteit "Als de patiënt ondanks alle efficiënte processen toch moet wachten, waarom geef je hem dan geen designstoel? Met stoelen van Eames en Van Severen laten we zien dat we respect hebben voor onze patiënten." 16
17
Opvallend is dat Het Oogziekenhuis haar inspiratie voor verbeteringen bij vooruitstrevende oogziekenhuizen in het buitenland heeft gezocht, maar zeker ook in het bedrijfsleven. Uit de luchtvaart is het idee overgenomen van de Time Out-procedure. Vlak voor de start van een vliegtuig voert de cockpitbemanning nog een laatste controle uit. Daarbij speelt hiërarchie geen rol; de hele bemanning is verantwoordelijk voor het veilig verlopen van de vlucht. Voor elke operatie in het ziekenhuis is een soortgelijke Time Out-procedure ingesteld. We kregen er de Golden Helix Quality Award voor. Van de KLM is de methode van ‘stoelenboeking’ afkomstig, die wordt gebruikt bij de polikliniek en de OK-planning, waarbij je ‘nooit’ te weinig stoelen en te lange wachttijden hebt. Als de patiënt toch moet wachten, waarom geef je hem dan geen designstoel? Met stoelen van Eames en Van Severen laten we zien dat we respect hebben voor onze patiënten. Voor voorraadbeheer zijn we bij Albert Heijn te rade gegaan en voor ideeën voor het gebruik van een OK kun je bij Toyota goed terecht. Veiligheid was in 2006 een punt van aandacht in het kwaliteitsbeleid van Het Oogziekenhuis Rotterdam. Het Oogziekenhuis gebruikt het Patient Safety Strategic Plan van het Johns Hopkins Hospital (Baltimore) als leidraad bij het implementeren van zaken op het gebied van (patiënt)veiligheid.
Patiëntbejegening De spreekuurassistenten hebben in verschillende groepssessies tien gouden regels op papier gezet die de servicegerichtheid en aandacht voor de patiënt ten goede komen. Voor medewerkers zijn telefoon- en communicatietrainingen georganiseerd.
Telefonische helpdesk In 2006 heeft de telefonische helpdesk zo’n 10.000 telefoontjes beantwoord. De vragen zijn zeer divers.
Introductie identificatieplicht Vanaf 1 januari 2006 zijn zorgaanbieders wettelijk verplicht de identiteit van hun patiënten te controleren. Patiënten zijn verplicht zich bij ieder bezoek aan Het Oogziekenhuis te legitimeren.
Klinische paden Klinische paden concentreren zich op de patiëntenprocessen. Een klinisch pad is een verzorgingsplan dat met de betrokken zorgverleners en afdelingen tot stand is gekomen en dat de behandeling van een patiënt voor, tijdens en na zijn verblijf in Het Oogziekenhuis beschrijft. In 2006 is de ontwikkeling van de klinische paden voortgezet. Er zijn drie klinische paden in gebruik, te weten de Post Diabetes Oogcontrole, de Glaucoompost en de Funduscopie door orthoptisten. Tevens zijn er vier klinische paden in ontwikkeling. Een promovendus doet wetenschappelijk onderzoek naar de effecten van klinische paden op service en efficiency; een extra stimulans voor deze ontwikkeling.
Time Out-procedure
Kwaliteit 18
In het ziekenhuis stond ook dit jaar de Time Outprocedure centraal, waarbij vlak voor een ingreep of handeling bij de patiënt, een time out wordt genomen om te controleren of de juiste patiënt en het juiste oog wordt behandeld.
Deze procedure gold al op de OK en het Dagcentrum, maar is nu ook op verschillende onderzoeksafdelingen ingevoerd.
VIM (Veilig Incidenten Melden) Vanaf 1 oktober 2006 kunnen (oog)artsen en medewerkers incidenten en bijna-incidenten laagdrempelig melden bij een vertrouwelijke commissie op de verpleegafdeling en de OK. De melder ontvangt snel na de melding een reactie. De commissie gaat systematisch na wat de melding inhoudt en waarop actie moet worden ondernomen. Het aantal meldingen is na invoering van het systeem fors toegenomen. Dit onderzoek wordt in 2007 verder uitgewerkt in Het Oogziekenhuis.
Scholingsdagen luchtvaart In 2006 volgden medewerkers en artsen werkzaam op het Dagcentrum een workshop patiëntveiligheid. De inhoud van deze workshops is gebaseerd op de principes van Crew Resources Management (CRM) die leiden tot een verbetering van de samenwerking in de cockpit. De principes blijken zeer goed toepasbaar binnen de OK en spoedeisende afdelingen. Vervolgtrainingen staan gepland in 2007. Afsluitend hebben artsen en verplegend personeel samen in een flight simulator geoefend.
Onderzoek VU veiligheidscultuur
naar de veiligheidscultuur in Het Oogziekenhuis. In de studie worden omgang met fouten, frequentie en oorzaken van eventuele overtredingen als belangrijkste aspecten van veiligheidscultuur gemeten.
Herstructurering Sinds 1 september 2006 is een nieuwe organisatiestructuur ingevoerd binnen Het Oogziekenhuis, die een bijdrage levert aan de ontwikkeling tot een Center of Excellence. Dat betekent onder meer een verschuiving van de traditionele dienstenstructuur (kliniek en polikliniek) naar de inrichting van behandelteams (een meer procesgerichte structuur). Aan de structuur zijn verschillende voorwaarden verbonden die er onder meer voor moeten zorgen dat de directie meer op afstand bestuurt, het denken in patiëntenstromen en klinische paden wordt versterkt, Het Oogziekenhuis een voortrekkersrol kan spelen in het Oogzorgnetwerk en het niveau van leidinggevend kader in Het Oogziekenhuis kan worden versterkt.
Bedrijfshulpverlening De BHV is ook dit jaar weer getraind. Tevens heeft er net als andere jaren een grootscheepse ontruimingsoefening plaatsgevonden op de polikliniek. De BHV is enkele malen uitgerukt naar aanleiding van lastige en agressieve patiënten.
Onder leiding van dr. Cathy van Dyck van de Vrije Universiteit Amsterdam is een onderzoek verricht
Cijfers website, afspraken maken, vraag advies Bezoeken website per week (op basis van unieke bezoekers) Online afspraken poliklinisch consult (per jaar) Online vraag & advies (per jaar)
2002
2003
2004
2005
2006
1.553 2.373 524
1.618 2.891 538
3.619 3.711 870
9.593 2.456 1128
13.581 4.197 858
19
Bewust "Hoewel het gebouw de visie van Het Oogziekenhuis Rotterdam duidelijk uitdraagt, is het ziekenhuis meer dan een stapel stenen."
20
21
Hoewel het gebouw de visie van Het Oogziekenhuis Rotterdam duidelijk uitdraagt, is het ziekenhuis meer dan een stapel stenen. Een aantal jaren geleden heeft het Oogzorgnetwerk zich gericht op de verbetering van de kwaliteit van de oogheelkundige zorgverlening. Het netwerk bestaat uit partners in de keten van oogzorgactiviteiten (optometristen, winkels, oogafdelingen in algemene ziekenhuizen) en is bedoeld om de patiënt beter van dienst te kunnen zijn, ook buiten de muren van Het Oogziekenhuis. Maar ook buiten de landsgrenzen heeft Het Oogziekenhuis een actieve rol. Er zijn samenwerkingsverbanden waarbij kennisoverdracht centraal staat. Een helpende hand wordt gegeven bij het verbeteren van de oogzorg in landen als Ghana, Nepal, India en Suriname. Het Oogziekenhuis wil de samenleving informeren over en betrekken bij oogzorg en de zorgverlening die het ziekenhuis aanbiedt. Dit realiseert Het Oogziekenhuis door het organiseren van congressen en verschillende projecten op het gebied van voorlichting maar ook door haar gebouw open te stellen voor kunstrondleidingen. Deze rondleiding gaat echter verder dan alleen maar een wandeling langs de kunstwerken. Medewerkers vertellen de deelnemers ook iets over de oogzorg in het algemeen en die van Het Oogziekenhuis in het bijzonder.
Bewust 22
Internationaal Het Oogziekenhuis werkt in het buitenland actief samen met andere oogziekenhuizen. Zo is Het Oogziekenhuis aangesloten bij de European Association of Eye Hospitals (EAEH) en de American Association of Eye and Ear Hospitals (AAEEH). De eerstgenoemde vereniging heeft in 2006 twee nieuwe leden mogen verwelkomen: het 37 Military Hospital in Accra te Ghana en de University of Helsinki - department of Ophthalmology uit Finland. Beide leden zullen ook mee gaan werken aan de balanced scorecard. De jaarvergadering van de EAEH heeft in augustus 2006 plaatsgevonden gelijktijdig met de viering van het 20-jarig bestaan van The Tun Hussein Onn National Eye Hospital in Kuala Lumpur. Tijdens deze feestelijkheden is een Memorandum Of Understanding getekend tussen de EAEH en The ASEAN Association of Eye Hospitals (AAEH). Beide verenigingen zijn ervan overtuigd dat samenwerking op internationaal strategisch niveau een wederzijds voordeel kan opleveren wat betreft de kwaliteit van en de organisatie rondom oogzorg voor de leden. Daarnaast is in december 2006 het Bureau of Personnel Exchange opgericht. Dit bureau zal vanuit Het Oogziekenhuis de uitwisseling van medewerkers van de verschillende leden van de EAEH gaan promoten, stimuleren en administratief gaan ondersteunen. Ook is in 2006 een nieuwe website voor de EAEH gelanceerd: www.eyehospital.nl. Het Oogziekenhuis heeft contacten in landen waar de oogzorg verder ontwikkeld kan worden. In 2006 is een samenwerkingsovereenkomst getekend met het Academisch Ziekenhuis Parimabo te Suriname. Een van de oogartsen van Het Oogziekenhuis heeft gedurende een aantal maanden oogartsen aldaar opgeleid in de phacotechniek voor staaroperaties. In 2007 is het de bedoeling om met de netvlieschirurgie in Suriname aan de slag te gaan. Daarnaast zijn
in 2006 contacten gelegd met India, Ghana en Nepal om daar de oogzorg te verbeteren. In 2007 staat een bezoek op het programma van de directie van Het Oogziekenhuis aan India, om aldaar een oogziekenhuis te adviseren bij het op poten zetten van de oogzorg.
World Health Organization World Sight Day vraagt in oktober wereldwijd aandacht voor oogheelkundige problemen. In het centrum van Rotterdam wordt op World Sight Day een evenement georganiseerd.
Ot & Zien Voor collega’s in Nederland organiseerden de orthoptisten van Het Oogziekenhuis Rotterdam het Ot & Zien congres dat ontwikkelingen en aandoeningen in de orthoptie bespreekt.
Glaucoomsymposium Voor de 9e keer was er in 2006 het Rotterdams Glaucoomsymposium waaraan zo’n 150 oogartsen uit Nederland en België deelnamen. De organisatie is in handen van prof. dr. H.G. Lemij.
Voorbereiding 3e Oculoplastisch Symposium Het Oogziekenhuis houdt dit symposium in 2007 met als thema de state-of-the-art en nieuwe ontwikkelingen op het gebied van oculoplastische, orbita en traanwegchirurgie.
Voorlichting verpleegkundigen De optometristen van het Optometristen Collectief Rijnmond en de verpleegkundigen van Het Oogziekenhuis verzorgden op verschillende plaatsen voorlichtingsactiviteiten over het oog, oogzorg en Het Oogziekenhuis Rotterdam. Veel mensen hebben, zeker bij het ouder worden, klachten bij het zien. Lezen of tv-kijken wordt moeilijker, net zoals het herkennen van gezichten. Zeker in een samenleving die steeds meer visueel
ingericht is, vindt Het Oogziekenhuis Rotterdam het belangrijk ouderen op een goede en deskundige manier voor te lichten over ogen en oogzorg. Het Oogziekenhuis biedt presentaties die toegespitst zijn op drie doelgroepen: ouderenzorginstellingen en EHBO-verenigingen. Ook het project ‘oogdruppelen’ is een mooi voorbeeld van de preventieve functie die Het Oogziekenhuis op zich neemt. Oogdruppelen lijkt zo simpel, maar in de praktijk valt het tegen. Uit diverse onderzoeken blijkt dat veel oogdruppelgebruikers niet adequaat oogdruppelen. Dit leidt tot een minder of niet effectief resultaat. Het Oogziekenhuis Rotterdam heeft een oogdruppelinstructie ontwikkeld. Patiënten en mantelzorgers kunnen deze instructie ontvangen in de vorm van de ‘Oogdruppelwaaier’. In 2006 is het project verder ingevoerd: vele publicaties, meldingen op websites, voorlichting op beurzen en symposia, een implementatietraject bij apothekers en diverse cursussen. Er is zelfs belangstelling uit het buitenland. De website www.oogdruppelen.nl is in gebruik genomen.
Vuurwerkcampagne Voor de tweede keer werd rond de jaarwisseling met het Optometristen Collectief Rijnmond (OCR) de Vuur Werk Veilig campagne gevoerd. Dit jaar was ook bureau Halt hierbij betrokken. Tijdens de campagne heeft Het Oogziekenhuis vuurwerkbrillen uitgedeeld op scholen. Daarnaast zijn in de Oogwinkel in Het Oogziekenhuis vuurwerkbrillen verkocht. De vuurwerkbril kreeg veel aandacht in de media.
Dapperheiddiploma Voor kinderen is een afspraak of behandeling in een ziekenhuis vaak nog veel spannender dan voor volwassenen. In Het Oogziekenhuis krijgen de jonge patiënten voortaan een diploma. De eerste exemplaren zijn in 2006 uitgereikt. 23
Eye4Kids Voor kinderen is een ogenwebsite ontwikkeld: www.eye4kids.nl. De website is in november 2006 gelanceerd tijdens het landelijk orthoptistencongres Ot & Zien in de Doelen, georganiseerd door Het Oogziekenhuis. Er is een voorlichtingsfilm gemaakt voor kinderen die geopereerd moeten worden. Deze film wordt aan de jonge patiënten getoond maar kan ook worden bekeken op www.eye4kids.nl. In 2007 gaat de Engelstalige variant van deze site de lucht in.
Festival Wereld van Witte de With en kunstrondleiding Het ziekenhuis heeft niet alleen bij de inrichting van het gebouw gekozen voor een uitgebreid aanbod van visuele kunst; het verzorgt zelfs kunstrondleidingen om mensen in aanraking te brengen met de meerwaarde van kunst als visuele ervaring. Ook tijdens het Festival Wereld van Witte de With, het podium voor beeldende kunst, theater, fotografie en muziek, heeft Het Oogziekenhuis het prachtige resultaat van een ingrijpende renovatie laten zien.
▼
Een jaarlijkse sport- en speldag in de tuin van Het Oogziekenhuis Rotterdam, waarbij ziende en blinde kinderen elkaar ontmoetten met medewerking van de Rotary.
Zichtlijnen
▼
Oogspelen
Kunstrondleidingen
▼
Zichtlijnen
Tuin
Door een meerjarig programma van kunst in de openbare ruimte worden op diverse plaatsen in de stad kunstwerken geplaatst die de bezoeker verwijzen naar Het Oogziekenhuis. Deze bakens dragen bij aan angstreductie.
Als sluitstuk op de verbouwing in 2005, zijn in 2006 de tuin van Het Oogziekenhuis en de Oogwinkel geopend. De tuin grenst aan het restaurant, zodat patiënten kunnen genieten van het uitzicht op de tuin en bij mooi weer kunnen zij buiten zitten.
24
Bewust
▼
Festival Wereld van Witte de With
▼
Oogspelen
25
▼
Financieel "Met 2006 kijken we terug op een gezond financieel jaar." Afgelopen jaar zijn er meer patiënten behandeld dan begroot en het jaar is met een positief financieel saldo afgesloten. Over het algemeen liep de exploitatie redelijk gelijk met de begroting. Extra afdelingsbudgetten werden afhankelijk gesteld van extra productie. Ten opzichte van 2005 is er op veel aspecten een toename te zien in de productie. Deze wordt onder meer veroorzaakt door een toename in staaroperaties en het verder ontwikkelen van de glaucoompost en maculapoli. Enkele getallen die illustreren hoe het ging in 2006 op een rij. In het aantal operaties is een toename te zien van 7,7% en het aantal eerste poliklinische bezoeken is gestegen met 4,3%. In 2006 is het aantal personeelsleden gestegen van 267 fte naar 288 fte, een toename van 7,8%. Net als voorgaande jaren slaagde Het Oogziekenhuis erin het ziekteverzuim op een structureel laag niveau te houden, gemiddeld zo’n 0,5% lager dan het landelijk gemiddelde.
26
27
Balans per 31 december 2006 Na resultaat bestemming € Vaste activa Materiële vaste activa Vlottende activa Voorraden Onderhandenwerk uit hoofde DBC Vorderingen Liquide middelen
2006 €
€
20.005.612
21.236.069
212.830
203.714
1.550.199 6.788.151 1.101.668
-545.070 11.485.104 299.685 9.652.847 29.658.459
€ Eigenvermogen Kapitaal Collectief gefinancierd gebonden vermogen Niet-collectief gefinancierd vrij vermogen
2006 €
11.443.433 32.679.502
€
45
45
2.685.786
2.609.973
126.752
2005 €
2005 €
75.813
126.752 2.812.583
2.736.770
Egalisatierekening Afschrijvingskosten Instandhoudingsinvesteringen
968.867
792.866
Voorzieningen
178.000
262.000
Langlopende schulden
13.608.432
15.274.162
Kortlopende schulden
7.395.167
8.601.086
Nog in de tarieven te verrekenen
4.695.410
5.012.617
29.658.459
32.679.502
28
Resultatenrekening 2006
€ Wettelijk budget voor aanvaardbare kosten Overige bedrijfsopbrengsten
2006 €
16.238.978 9.292.709
Som der bedrijfsopbrengsten
25.531.687
Som der bedrijfslasten
Financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening
Buitengewoon resultaat Resultaat
2005 €
15.668.929 7.929.970
Personeelskosten 12.597.128 Afschrijvingen op immateriële en materiële vaste activa 2.483.570 Overige waardevermindering vaste activa Overige bedrijfskosten 9.752.389
Buitengewone baten Buitengewone lasten
€
23.598.899
11.746.643 2.627.183 -308.600 8.163.339
24.833.087 698.600
22.228.564 1.370.336
622.788
728.042
75.813
642.295
0 0
0 0 0
0
75.813
642.295
De uitgebreide jaarrekening is te raadplegen via www.oogziekenhuis.nl.
Financieel 29
De organisatie Directie Frans Hiddema, algemeen directeur Kees Sol, financieel directeur
Corneachirurgie/Uitwendige oogziekten: H. Van Cleynenbreugel, mw A.J.M. Geerards, mw Dr L. Remeijer, J. van Rooij
Raad van Toezicht/Raad van Commissarissen: dhr Mr. F.A.H. Vigeveno* dhr drs. M.W. Dijkshoorn* ** dhr R.P. Eemsing** dhr Mr. R.P. Kröner dhr Prof. Mr. E. Verhulp mw drs. H.C.F. Bausch Vacature
Echografie: Dr W.A. van den Bosch, M.A.H. Veckeneer
*
Glaucoom: Prof Dr H.G. Lemij, mw Dr A.G.J.E. Niessen, Dr J. de Vries, P.W.T. de Waard
lid remumeratiecommissie
** lid auditcommissie
Stafartsen per specialisme Achtersegmentchirurgie: Dr. E.M. Busch Prof Dr J.C. van Meurs, K.A. van Overdam, E. Peperkamp, M.A.H. Veckeneer Acute zorg: mw M. Wefers Bettink-Remeijer Cataract/Voorsegmentchirurgie: G.S. Baarsma, mw Dr L.I. van den Born, H. Van Cleynenbreugel, mw J.A.M. van Everdingen, J.T.H.N. de Faber, mw A.J.M. Geerards, mw K.R.M. Herman, Prof Dr H.G. Lemij, mw Dr A.G.J.E. Niessen, J.H. Pameijer, mw Dr L. Remeijer, J. van Rooij, mw Dr M. Tjon Fo Sang, P.W.T. de Waard, B.L.M. Zijlmans
30
Electrodiagnostiek: J.T.H.N. de Faber, J.P. Martinez Ciriano
Kinderoogheelkunde/Strabologie: J.T.H.N. de Faber, R.L.J. van Ruyven, mw Dr M. Tjon Fo Sang Neuro-ophthalmologie: mw J.A.M. van Everdingen, mw M. Wefers Bettink-Remeijer Ophthalmogenetica: mw Dr L.I. van den Born Oculoplastische chirurgie/Orbitologie: Dr W.A. van den Bosch, Dr A.D.A. Paridaens, mw Dr O. Weijtens Medische Retina/Diabetes: G.S. Baarsma, mw Dr L.I. van den Born, J.P. Martinez Ciriano, Prof Dr J.C. van Meurs, T.O.A.R. Missotten, E. Peperkamp
Uveitis: G.S. Baarsma, T.O.A.R. Missotten Locatie SFG: I.M. Gan, R.L.J. van Ruyven, mw Dr O. Weijtens Locatie IJsselland Ziekenhuis: mw K.R.M. Herman
Managementteam Frans Hiddema, algemeen directeur Kees Sol, financieel directeur René Baljon, manager Netwerkontwikkeling René Zimmerman, manager Personeel & Organisatie en Economie & Faciliteiten Angus Tee, hoofd Planning & Logistiek Annet Brouwer, hoofd Behandelteams William Roos, hoofd Verpleging & OK
De organisatie 31
Publicaties Bhagwandien ACE, YYY Cheng, RCW Wolfs, JC van Meurs, GPM Luyten. Relationship between retinal detachment and biometry in 4262 cataractous eyes. Ophthalmology 2006;113(4):643-649 Boks T, JT van Dissel, N Teterissa, F Ros, MH Mahmut, ED Utama, M Rol, P van Asdonk, S Airiani, JC van Meurs. An outbreak of endophthalmitis after extracapsular cataract surgery probably caused by endotoxin contaminated distilled water used to dissolve acetylcholine. British Journal of Ophthalmology 2006;90(9):1094-1097 Bootsma SJ, NG Tahzib, FAGJ Eggink, J de Brabander, RMMA Nuijts. Evaluation of pupil dynamics after implantation of Artisan phakic intraocular lenses. Journal of Refractive Surgery 2006;22(4):367-371 Daele PLA van, M Bakker, PM van Hagen, GS Baarsma, RWAM Kuijpers. The Medical Journal of Australia 2006;185(3):178-179 Dooren B van. The corneal endothelium reflected: studies on surgical damage to the corneal endothelium and on endothelial specular microscopy. Proefschrift Erasmus Universiteit Rotterdam, 2006. - ISBN 90-9021358-9 Elgohary MA, EJ Hollick, LE Bender, CJ Heatley, SM Wren, J Bocye, T Missotten, DJ Spalton, JG Dowler. Hydrophobic acrylic and plate-haptic silicone intraocular lens implantation in diabetic patients : pilot randomised clinical trial. Journal of Cataract & Refractive Surgery 2006;32(7):1188-1195 Faber JT de. Scheelzien: oogspieren uit balans. Kraamsupport 2006;(5):16-18 Faber JTHN de. Scheelzien en amblyopie. In: Handboek kinderen & adolescenten. - Houten : Bohn Stafleu van Loghum, 2006. - D 140-1- D 140-12 Faber JTHN de. Cataracts in gorillas : cataract surgery with foldable intra-ocular implant lenses in captive lowland gorillas (gorilla): two case reports. Vetmed 2006;19(2):19-21 Faber JTHN de. Strabismus 2006. Proceedings of the Joint Congress The Xth Meeting of the International Strabismological Association ISA and the First Extraordinary Meeting of the Latinamerican Council of Strabismus CLADE (São Paulo, Brazil, 18-20 February 2006) / ed. by Jan-Tjeerd de Faber – co-edited by Carlos Souza-Dias / Mauro Goldchmit - Cultura Médica - ISBN 85-7006-394-6 Faber JTHN de, BCP Polak. Oogafwijkingen. In: Het pediatrisch formularium: een praktische leidraad. - 4e ed. - Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2006. - p. 345-358. - ISBN 90-313-4404-4
32
Faber JTHN de, MJH Tjon-Fo Sang. Trauma to the eye muscles by display- and bookshelf-hooks. In: Transactions 30th European Strabismological Association Meeting (Killarney, Ireland, June 8-11, 2005) / ed. by Rosario Gomez de Liano. [S.l.] : European Strabismological Association, 2006. - ISBN 84-609-9035-4. - p. 135-138 Geerards AJM, W Vreugdenhil, A Khazen. Incidence of rigid gas-permeable contact lens wear after keratoplasty for keratoconus. Eye & Contact Lens 2006;32(4):207-210 Hafezi F, D Bockholts, W van den Bosch, A Paridaens. Riesen-Mukozele der Nasennebenhöhlen mit bilateraler Bulbusverlagerung. Der Ophthalmologe 2006;103(4):340-341 (epub ahead of print 2 juli 2005) Hafezi F, D Paridaens. Ungewöhnliches orbitales Trauma mit Diplopie. Der Ophthalmologe Online first 28-4-2006 Hintzen RQ, van den Born LI. Acute zonal occult outer retinopathy and multiple sclerosis. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2006 Dec;77(12):1373-5. Epub 2006 Jul 25 Hollander AI den, RK Koenekoop, S Yzer, I Lopez, ML Arends, KEJ Voesenek, MN Zonneveld, TM Strom, T Meitinger, HG Brunner, CB Hoyng, LI van den Born, K Rohrschneider, FPM Cremers. Mutations in de CEP290 (NPHP6) gene are a frequent cause of Leber Congenital Amaurosis. The American Journal of Human Genetics 2006;79(September):556-561 Jong-Hesse Y de, DA Paridaens. Korrektur von Unterlidretraktion mittels eines porösen Polyethylen (Medpor®) Unterlidimplantats. Klinische Monatsblätter für Augenheilkunde 2006;223(7):577-582 Joussen AM, FMH Heussen, S Joeres, H Llacer, B Prinz, K Rohrschneider, K Maaijwee, J van Meurs, B Kirchhof. Autologous translocation of the choroid and retinal pigment epithelium in age-related macular degeneration. American Journal of Ophthalmology 2006;142(1):17-30 Kilic E, W van Gils, E Lodder, HB Beverloo, ME van Til, CM Mooy, D Paridaens, A de Klein, GPM Luyten. Clincial and cytogenetic analyses in uveal melanoma. Investigative Ophthalmology & Visual Science 2006;47(9):3703-3707 Kuiper EJ. The role of CTGF in diabetic retinopathy. Proefschrift Universiteit van Amsterdam, 2006 Kuiper EJ, MD de Smet, JC van Meurs, HS Tan, MWT Tanck, N Oliver, FA van Nieuwenhoven, R Goldschmeding, RO Schlingemann. Association of connective tissue growth factor with fibrosis in vitreoretinal disorders in the human eye. Archives of Ophthalmology 2006;124(10):1457-1462
Laar JAM van, T Missotten, PLA van Daele, A Jamnitski, GS Baarsma, PM van Hagen. Adalimumab : a new modality for Behçet’s disease? Annals of the Rheumatic Diseases published online 23 Nov 2006 Laar JAM van, A Jamnitski, GS Baarsma, PLA van Daele, PM van Hagen. De ziekte van Behçet en de mogelijkheden van moderne tumornecrosisfactor-remmende medicatie. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2006;150(13):705-709 Leroux K, MA den Bakker, D Paridaens. Acquired capillary hemangioma in the lacrimal sac region. American Journal of Ophthalmology 2006;142(5):873-875 Loos Th van der. Nieuwe trends in de behandeling van dyslipidemie bij diabetes. Nederlands Tijdschrift voor Diabetologie 2006;4(3):141-147 Maaijwee K, JC van Meurs. Submacular surgery (correspondence). Ophthalmology 2006;113(8):1471 Maaijwee KJM, JC van Meurs, B Kirchhof, CM Mooy, JH Fischer, J Mackiewicz, K Kobuch, AM Joussen. Histological evidence for revascularization of an autologous RPE-choroid graft in the pig. British Journal of Ophthalmology Online first 20 September 2006 Mackiewicz J, K Maaijwee, C Lüke, N Kociok, W Hiebl, H Meinert, AM Joussen. Effect of gravity in long-term vitreous tamponade: in vivo investigation using perfluorocarbon liquids and semi-fluorinated alkanes. Graefe’s Archive for Clinical and Experimental Ophthalmology 2006 Oct 11 [Epub ahead of print] Mensink HW, D Paridaens. Fronto-ethmoidal mucocele after coronal orbital decompression. Orbit 2006;25(2):129-131 Milikan JCM, RWAM Kuijpers, GS Baarsma, ADME Osterhaus, GMGM Verjans. Characterization of the varicella zoster virus (VZV)-specific intra-ocular T-cell response in patients with VZV-induced uveitis. Experimental Eye Research 2006;83: 69-75 (available online 10 March 2006) Overdam KA van, JTHN de Faber, HG Lemij, PWT de Waard. Baerveldt glaucoma implant in paediatric patients. British Journal of Ophthalmology 2006;90(3):328-332 Paridaens D. Verstopte traanbuis: waterlanders en plakogen. Kraamsupport 2006;(1):16-18 Paridaens D. Nasolacrimal stents: critical re-appraisal (editorial).Orbit 2006;25(2):73-74
Paridaens D. Evisceratie technieken en het post-evisceratie socket syndroom. Oog in Oog : nieuwsbrief van de contactgroep Mensen met een Oogprothese (MMOP) 2006;8(32):3-5 Paridaens D, A Lie, RJ Grootendorst, WA van den Bosch. Efficacy and side effects of ‘swinging eyelid’orbital decompression in Graves’orbitopathy: a proposal for standardized evaluation of diplopia. Eye 2006;20(2):154-162 (published online 4 March 2005) Reus NJ, M de Graaf, HG Lemij. Accuracy of GDx VCC, HRT I, and clinical assessment of stereoscopic optic nerve head photographs for diagnosing glaucoma. British Journal of Ophthalmology online first October 11 2006 Reus NJ, LME van Koolwijk, HG Lemij. Effects of inadequate anterior segment compensation on measurements with scanning laser polarimetry. Ophthalmic Surgery, Lasers & Imaging 2006;37(1):54-57 Reus NJ, Q Zhou, HG Lemij. Enhanced imaging algorithm for scanning laser polarimetry with variable corneal compensation. Investigative Ophthalmology & Visual Science 2006;47(9):3870-3877 Reyniers R, D Paridaens. Spontaneous globe luxation and floppy eyelid syndrome in a patient with Hashimoto’s disease. Eye advance online publication 22 September 2006 Sivak-Callcott JA, J Rootman, SL Rasmussen, RA Nugent, VA White, D Paridaens, Z Currie, G Rose, B Clark, AA McNab, FV Buffam, JM Neigel, M Kazim. Adult xanthogranulomatous disease of the orbit and ocular adnexa: new immunohistochemical findings and clinical review. British Journal of Ophthalomology 2006;90(5):602-608 Sotodeh M, W van den Bosch, J Keunen, D Paridaens. Metastatic choroidal melanoma to the ipsilateral orbit 7 years after enucleation. Eye 2006;20(2):268-269 (published online 11 March 2005) Tangelder GJM, NJ Reus, HG Lemij. Estimating the clinical usefulness of optic disc biometry for detecting glaucomatous change over time. Eye 2006;20(7):755-763 (published online 1 July 2005) Tahzib NG, FAGJ Eggink, PM Frederik, RMMA Nuijts. Recurrent intraocular inflammation after implantation of the Artiflex phakic intraocular lens for the correction of high myopia. Journal of Cataract & Refractive Surgery 2006;32(8):1388-1391
Publicaties
33
Tahzib NG, SJ Bootsma, FAGJ Eggink, RMMA Nuijts. Functional outcome and patient satisfaction after Artisan phakic intraocular lens implantation for the correction of myopia. American Journal of Ophthalmology 2006;142(1):31-39
Faber T de. Dit verraden je ogen. Men’s Health 2006;9(9):
Ugahary LC, E Ganteris, M Veckeneer, AC Cohen, J Jansen, PGH Mulder, JC van Meurs. Topical ibopamine in the treatment of chronic ocular hypotony attributable to vitreoretinal surgery, uveitis, or penetrating trauma. American Journal of Ophthalmology 2006;141(3):571-573
Gommers N. Kijk uit met die lenzen (interview met A Geerards). Algemeen Dagblad 18 februari 2006
Vermeer KA. Computer-aided assessment of glaucoma in scanning laser polarimetry. Proefschrift Technische Universiteit Delft, 2006. Vermeer KA, NJ Reus, FM Vos, AM Vossepoel, HG Lemij. Automated detection of wedge-shaped defects in polarimetric images of the retinal nerve fibre layer. Eye 2006;20(7):776784 (published online 1 July 2005) Wiemer NGM, BCP Polak, MAH Veckeneer. Behandelingsmogelijkheden voor diabetisch macula-oedeem. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2006;150(40):21832187 Yzer S, BP Leroy, E De Baere, TJ de Ravel, MN Zonneveld, K Voesenek, U Kellner, JP Martinez Ciriano, JTHN de Faber, K Rohrschneider, R Roepman, AI den Hollander, JR Cruysberg, F Meire, I Casteels, NG van Moll-Ramirez, R Allikmets, LI van den Born, FPM Cremers. Microarray-based mutation detection and phenotypic characterization of patients with Leber Congetinal Amaurosis. Investigative Ophthalmology & Visual Science 2006;47(3):1167-1176 Yzer S, GA Fishman, J Racine, S Al-Zuhaibi, H Chakor, A Dorfman, J Szlyk, P Lachapelle, LI van den Born, R Allikmets, I Lopez, FPM Cremers, RK Koenekoop. CRB1 heterozygotes with regional retinal dysfunction: implications for genetic testing of Leber Congenital Amaurosis. Investigative Ophthalmology & Visual Science 2006;47(9):3736-3744
Faber T de. Bescherm de ogen tegen vuurwerk. Medisch Contact 2006;61(50):2004
Gort M, Korthorst-van Uffelen SM. Evolutie in de oogheelkunde: van concurrent naar samenwerkingspartner. Visus 2006;(2):4-7 In de spotlight … Thomas Colen. Eyespy magazine 2006;10(1):13 Knapen I. Oogziekenhuis Rotterdam, bureau Van der Wijst interieurarchitecten, Amsterdam, Architectengroep Duintjer, Amsterdam. Bouw 2006;(08):52 Korne DF de, HG Lemij, JCA Sol, R Gort. Oogzorg vraagt gezamenlijke aanpak. Reformatorisch Dagblad 11-7-2006 Loon Lisenka van. Oogdruppelen, makkelijker dan het lijkt. Oogcontact VOVZ 2006;16(1):3 Lutke Schipholt I. De blik op het oog gericht: oogarts De Faber houdt van combinatie techniek en handvaardigheid. Medisch Contact 2006;61(28):1152-1155 Met hippe bril ’t nieuwjaar in (interview R Baljon, M van den Boogaard). De Telegraaf 8 december 2006 Mik, W. Begeleiding biedt ouders en kinderen weer vooruitzicht (interview T de Faber). Visio Magazine 2006;1(4):10-11 Neggers H. Oogziekenhuis succesvol in verzuimaanpak. Medisch Ondernemen 2006:26-27? Onderzoek ‘Oogzorg moet Stromen’: sluipend minder zien.
De Vries J, De Veenhuizensche oogziekte. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2006;150:2813-8
Oogziekenhuis ontwikkelt triagesysteem oogheelkunde (Marijke Wefers Bettink en Annet Brouwer). Eyespy magazine 2006;10(1):16-17
Overige publicaties:
Remming groeifactor CTGF kan schade aan retina voorkomen (proefschrift Esther Kuiper). Scope 2006;18(2):15-16
Baljon RM, S Korthorst, JTHN de Faber, UF Hiddema, JCA Sol. Focussen op het netwerk : Oogziekenhuis neemt ketenzorg onder haar hoede. Medisch Contact 2006;61(41):1634-1637 Boxmeer A. Verzuim is vooral een kwestie van gedrag: René Zimmerman, manager p&o Oogziekenhuis Rotterdam. Personeelsbeleid 2006;(5):23-25 Broek R van der. Viermaal winst met Oogzorgnetwerk (interview R Baljon). Scope 2006;18(2):13-14 Erven R. Met oog voor de patiënt: Oogziekenhuis in Rotterdam door Bureau Van der Wijst Interieurarchitecten. De Architect 2006(oktober):131-133
34
Reus Nic. Glaucoom in eerder stadium te ontdekken: beeldvormende technieken verbeteren glaucoomzorg. Eyespy magazine 2006;10(1):4-5 Schlikker R. Uit de administratieve rompslomp (interview met J den Dulk). BASBODE 2006;5(2):1-3 Sterko. In gesprek met Tjeerd de Faber, oogarts. Medisch Magazine 2006;3(6):3
Wijck Frank van. De muis die brult: Oogziekenhuis Rotterdam kan concurrentie met ZBC’s goed aan. Arts & Auto 2006;(7):20-21 Zo zijn onze gewoonten (met stukje over J Martinez Ciriano en M Veckeneer). Scope 2006;18(1):8-10
Overige posters: Paridaens D, WA van den Bosch. Orbicularis muscle flap vascularising free posterior and anterior lamellar graft : a onestage ‘sandwich’ technique for eyelid reconstruction. Annual meeting of ESOPRS, London, September 2006 ARVO, Fort Lauderdale, Florida, April 30 - May 4, 2006:
Posters: Posters 200e vergadering van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap, Groningen, 22-24 maart 2006: Bosch W van den, K Leroux, D Paridaens. Verworven capillair hemangioom in de traanzak regio (poster KK) Eijden R van, NT Tahzib, RMMA Nuijts. Topicale Interferon Alfa 2b bij recidiverende corneale intra-epitheliale neoplasie (C.I.N.) (poster A) Geerards AJM, W Vreugdenhil. Soft toric contact lenses after INTACS for keratoconus (poster H) Jong J de, Chr Weenen, L Remeijer, RMMA Nuijts. Klinische diagnostiek bij pre-Descemet corneale dystrofie en X-linked ichthyosis (poster B) Kesting S, ADA Paridaens. Ptosis als eerste manifestatie van orbitale granular cell tumor (poster S) Lindstedt EW, P Doornenbal, M Veckeneer, CM Mooy, ADA Paridaens. Orbitale inflammatie als uiting van een intraoculair maligne melanoom (poster R) Maaijwee KJM, CFM Meulendijks, W Radner, JC van Meurs, CB Hoyng. Introductie van de Nederlandse versie van de Radner leeskaart (poster K) Mensink H, P van Doorn, O Weijtens, D Paridaens. Graves’ orbitopathie in patiënten met neuromusculaire aandoeningen (poster V) Palm SE, D Donker, AJW van Schaik, GS Baarsma, J Martinez, T Missotten. Anxiolytica voor centrale sereuze chorioretinopathie (poster W) Paridaens D, W van den Bosch. Bovenooglid-reconstructie na lidrandsparende subtotale full-thickness excisie (poster JJ) Siewertsz van Reesema W, MAH Veckeneer, M Wefers BettinkRemeijer. Bilateral diffuse uveal melanocytic proliferation (BDUMP) (poster Y)
Aken EH van, L Derycke, H Charif, T Luider, R Cornelissen, M Veckeneer. Non-enzymatic phamacologic vitreolysis by beta-aminopropionitrile (BAPN) Presentation number 4473. Poster board number: B419 Baarsma GS, T Missotten, T van der Loos, JAM van Laar, M van Hagen. Adalimumab (humira) in non-infectious posterior segment uveitis Presentation number 2439. Poster board number: B257 Donker DLT, T Missotten, GS Baarsma. Sympathetic ophthalmia, a long-term outcome study. Presentation number 3490. Poster board number: B1023 Dooren BTH van, PGH Mulder, WH Beekhuis, GRJ Melles. Endothelial cell density (ECD) after posterior lamellar keratoplasty (PLK): 5-7 year follow-up Presentation number 2370. Poster board number: B22 Jansen A, J van Rooy, AJM Geerards, L Remeijer. 5-year follow-up on the effect of oral acyclovir after penetrating keratoplasty for herpetic keratitis Presentation number 3574. Poster board number: B48 Koolwijk LM, LM Pardo Cortes, CCW Klaver, DDG Despriet, HG Lemij, BA Oostra, CM van Duijn. Is the shape of the optic disc heritable? Presentation number 209. Poster board number: B126 Kuijpers R, P van Koetsveld, L Hofland, S Baarsma, M van Hagen. Protein array aqueous humor analysis for 120 cytokines and growth factors in uveitic patients Presentation number 4549. Poster board number: B578 Lemij HG, LME van Koolwijk, LM Pardo Cortes, CCW Klaver, DDG Despriet, BA Oostra, CM van Duijn. Heritability and determinants of intraocular pressure in an isolated population in the Netherlands Presentation number 190. Poster board number: B107 Mensink HW, D Pardiaens, E Kilic, JC Vaarwater, HB Beverloo, CM Mooy, GPM Luyten, A de Klein. Aneuploidy in uveal melanoma is an indicator of poor prognosis Presentation number 2245. Poster board number: B988 Meulen I van der, CP Nieuwendaal, L Remeijer, H van Cleynenbreugel, AJ Geerards, J van Rooij. Risk factors and culture outcomes of patients admitted with a corneal ulcer 2002-2004. Presentation number 4751
Publicaties
35
Meurs JC van, G Vijfwinkel, T Missotten, B Krichhof, P Mulder, H Heimann, A Joussen, K Maaijwee. The translocation of an autologous retinal pigment epithelium and choroid graft in patients with exudative macular degeneration: visual results. Presentation number 2692 Missotten T, JAM van Laar, T van der Loos, PM van Hagen, GS Baarsma. Treatment of uveitic chronic macular edema with octreotide. Presentation number 1527 Nageeb M, I Lopez, M Papaioannou, CF Chakarova, J Racine, S Yzer, A Dorfman, P Lachapelle, S Bhattacharya, RK Koenekoop. The phenotype of a French Canadian retinitis pigmentosa pedigree linked to RP31, a novel dominant RP locus. Presentation number 1063. Poster board number: B969 Paridaens D, WA van den Bosch. Orbicularis muscle flap vascularising free posterior and anterior lamellar graft: a one-stage ‘sandwich’ technique for eyelid reconstruction Presentation number 4711. Poster board number: B1046 Rooij J, H v Cleijnenbreugel, AJM Geerards, I v d Meulen, L Remeijer. Automated lamellar therapeutic keratoplasty for stromal opacities and anterior dystrophies Presentation number 3618. Poster board number: B102 Vermeer KA, NJ Reus, FM Vos, AM Vossepoel, HG Lemij. Classifying scanning laser polarimetry images by a limited number of features. Presentation number 3340. Poster board number: B873 Weenen C, BTH van Dooren, KRM Herman, J van Rooij, H van Cleynenbreugel, L Remeijer. In vivo confocal microscopy of the interface in lamellar surgery of the cornea Presentation number 1353. Poster board number: B449 Wildner G, M Diedrichs-Moehring, SG Baarsma, GMGM Verjans. Immune responses of intraocular T cells from uveitis patients Presentation number 3509 Yzer S, BP Leroy, E de Baere, JP Martinez Ciriano, JTHN de Faber, F Meire, I Casteels, R Allikmets, I van den Born, FPM Cremers. Microarray-based mutation detection and phenotypic characterization of patients with Leber Congenital Amaurosis Presentation number 1690. Poster board number: B578
36
Publicaties
Samenstelling en redactie Frans Hiddema Marike Schoneveld Femke Cuijpers Ontwerp Grafisch Bureau DUS, Linda Zoon Fotografie Het Oogziekenhuis Rotterdam Linda Zoon Dit jaarverslag een uitgave van Het Oogziekenhuis Rotterdam Schiedamse Vest 180 3000 LM Rotterdam T +31 (0)10 401 77 77 F +31 (0)10 401 77 55 Websites www.oogziekenhuis.nl www.oogzorgnetwerk.nl www.focuskliniek.nl www.eyehospital.nl www.eye4kids.nl www.oogdruppelen.nl www.swoo-flieringa.nl www.zichtlijnen.oogziekenhuis.nl
Rotterdam, augustus 2007
Schiedamse Vest 180 3011 BH Rotterdam P.O.Box 70030 3000 LM Rotterdam T +31 (0)10 401 77 77 F +31 (0)10 401 77 55
[email protected] www.oogziekenhuis.nl
