NOTITIE VOLMACHTMARKT April 2014 Uitgevoerd in opdracht van het College Deskundigheid Financiële Diensten
WWW.FREDDEJONG.EU
INHOUDSOPGAVE INLEIDING .............................................................................. FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. LEVEL PLAYING FIELD ....................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. HET SPEELVELD ................................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. GELIJK SPEELVELD IN TERMEN VAN REGELS ............ FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. ONGELIJK SPEELVELD? ............................................................................ FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. VERSCHIL THEORIE EN PRAKTIJK .......................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. GELIJK SPEELVELD IN TERMEN VAN UITKOMST ..... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. CONCLUSIES........................................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD. BRONNEN ............................................................................... FOUT! BLADWIJZER NIET GEDEFINIEERD.
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
2
DE VOLMACHTMARKT IN CIJFERS De volmachtbranche in Nederland vormt een specifiek marktsegment binnen de verzekeringssector. Verzekeraars geven een volmacht aan gevolmachtigde agenten (GA’s) om bepaalde activiteiten namens hen uit te voeren. Voor een nadere analyse van het economische model van het volmachtbedrijf verwijs ik naar mijn rapport voor de NVGA uit 2011 ‘Het volmachtbedrijf in economisch perspectief’. In deze notitie wordt aan de hand van de meest recente kerncijfers een schets gegeven van de huidige volmachtmarkt.
AANTAL VOLMACHTKANTOREN De afgelopen jaren laten een lichte daling zien van het aantal volmachtkantoren. Nederland had in 2013 nog 314 volmachtkantoren, waarvan er 179 advies-klantcontact hadden en 135 geen klantcontact. Dat betekent dat 179 kantoren naast hun volmachtactiviteiten ook zelf adviescontact met klanten hebben. De ontwikkeling van het aantal volmachtkantoren is in tabel 1 weergegeven. Tabel 1: ontwikkeling volmachtkantoren Aantal volmachtkantoren 2005 398 2006 364 2007 368 2008 377 2009 338 2010 331 2011 334 2013 314 (CVS 2012, AFM self assessment 2013) Vrijwel alle volmachtkantoren beschikken over een volmacht op het gebied van schadeverzekeringen. Incidenteel worden er volmachten verleend voor inkomensverzekeringen en pensioenverzekeringen. Het gros van de volmachten in levensverzekeringen heeft betrekking op uitvaartverzekeringen. Tabel 2 laat de type vergunningen zien die door de AFM zijn afgegeven.
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
3
Tabel 2: vergunningen per product Aantal vergunningen Volmacht schade 328 Volmacht leven 181 Volmacht pensioen 34 (AFM, self assessment 2013) Er lijkt derhalve een verschil te zijn tussen 314 en 328 op basis van de cijfers van de AFM. De verklaring kan zijn dat er 314 volmachtkantoren zijn, maar dat er meer volmachtvergunningen zijn afgegeven. Ondanks de daling van het aantal volmachtkantoren is het aantal verleende volmachten door verzekeraars de afgelopen jaren toegenomen. Gemiddeld stijgt het aantal volmachten per kantoor zoals in grafiek 1 is af te lezen. Grafiek 1: aantal verleende volmachten
(CVS, 2012)
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
4
ACTIVITEITEN De activiteiten van volmachtkantoren laten zien dat vrijwel alle volmachtkantoren actief zijn in de markten motorrijtuigen, varia, brand en transport. Grafiek 2 toont de verdeling bij NVGA-kantoren dat een representatief beeld van de markt vertegenwoordigt. Grafiek 2: Activiteiten NVGA-kantoren
(SEO 2012) De structuur in geboekte premies is als volgt bij de NVGA-kantoren: Grafiek 3: verdeling geboekte premies
(SEO, 2012)
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
5
MARKTAANDEEL Het marktaandeel van de volmachtmarkt is bij benadering bekend. De volmachtmarkt is grotendeels een schadeverzekeringsmarkt. Die markt is goed voor circa 13 miljard euro aan premie-omzet. Daarvan wordt circa 19% via volmachtkantoren afgesloten. Dat betekent dat de volmachtmarkt verantwoordelijk is voor ongeveer 2,5 miljard euro aan premie schadeverzekeringen. De Nederlandsche Bank rapporteert dat bij verzekeraars met volmachten, er naar schatting 22% van hun totale omzet via volmachten wordt gerealiseerd.
ORGANISATIEGRAAD Volmachtkantoren zijn goed georganiseerd via de NVGA. Bij de NVGA zijn in 2013 190 kantoren aangesloten met een gezamenlijk marktaandeel van bijna 16% (hele markt 19%) in de schademarkt. De kantoren die niet zijn aangesloten bij de NVGA zijn overwegend kantoren met een klein volmachtbelang, zoals reisvolmachten. Het marktaandeel in omzet van NVGA-kantoren is de afgelopen jaren gestegen.
TYPE VOLMACHTKANTOREN Volmachtkantoren zijn onder te verdelen in verschillende typen, serviceproviders en huisvolmachten. Serviceproviders bundelen de productie en het polisbeheer van externe bemiddelaars en hebben zelf geen provinciaal bemiddelingsbedrijf. Huisvolmachtkantoren hebben een volmachtkantoor naast het eigen provinciale bemiddelingsbedrijf. De scheiding is niet strikt, ook agenten met een huisvolmacht kunnen met externe bemiddelaars werken. Binnen de categorie huisvolmachten zijn kleine, middelgrote en grote partijen actief, afhankelijk van het aantal subagenten waarmee wordt samengewerkt. In 2011 was 14% van de gevolmachtigden een pure serviceprovider en 43% een huisvolmacht zonder externe bemiddelaars. De afgelopen jaren is een trend waarneembaar waarbij traditionele huisvolmachten terrein verliezen aan serviceproviders. Grafiek 4 geeft dit weer. Grafiek 4: ontwikkeling type volmachtkantoren
(SEO, 2012) Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
6
De klanten van volmachtbedrijven zijn particulieren en zakelijke klanten. De verdeling naar type volmachten hierbij is als volgt, waarbij dient te worden opgemerkt dat het type klanten nog deels onbekend is. Het merendeel van de klanten die volmachtbedrijven bedienen is waarschijnlijk particulier. Mijn schatting is dat 60% particulier is en 40% zakelijk. Grafiek 5: verdeling volmachtbedrijven naar type klanten
(SEO, 2012)
WERKZAAMHEDEN Een gevolmachtigd agent werkt samen met een volmachtgever (de verzekeraar) die als risicodrager optreedt. De gevolmachtigd agent neemt een deel van de werkzaamheden van een verzekeraar over, met name op het gebied van risicoacceptatie, polisbeheer en -administratie en schadebehandeling. Daarnaast doen gevolmachtigde agenten aan marketing en productontwikkeling. Schematisch kan dit als volgt worden weergegeven:
(SEO, 2011)
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
7
BRONNEN AFM (2013), Resultaten self assessment financieel dienstverleners, Amsterdam CVS (2012), Verzekerd van Cijfers 2012, Den Haag DNB (2013), Brief onderzoek risicobeheersing volmachtportefeuille, 11 november 2013, Amsterdam Jong, F. de (2011), Het volmachtbedrijf in economisch perspectief, Veenendaal SE0 (2011), Naar een toekomstbestendig volmachtmodel, SEO-rapport nr. 2011-49, Amsterdam SEO (2012), Marktaandelen volmachtkanaal 2011, SEO-rapport nr. 2012-79, Amsterdam
Adviesbureau Fred de Jong, www.freddejong.eu
8