1 Versie 1 februari 2016
Notitie “Doorontwikkeling Cultuurstraat” – aangepast volgens stand van zaken februari 2016
Aanleiding Vorig jaar zijn, in de aanloop naar de bouwactiviteiten van de Schouwburg, de VVV en de WAC verhuisd naar het (leegstaande) gemeentelijk pand Maasstraat 17. Het pand is voor deze bestemming met beperkte aanpassingen en enige inrichting aangepast. In eerste instantie is besloten aan deze herhuisvesting een tijdelijke status te geven. E.e.a. is in de raadsinformatiebrief in november met uw raad gedeeld. Tegelijk is toen de verbinding gelegd met het initiatief van de “Cultuurstraat”. Ook is aangegeven dat de huisvesting van de FAD in de Kerkstraat 14 een definitieve status diende te krijgen. Daarmee waren impliciet twee “projecten” benoemd: Verduurzaming van het gebouw Kerkstraat 14 en verduurzaming en functionele aanpassing van pand Maasstraat 17. Inmiddels is er sprake van het project “Doorontwikkeling Cultuurstraat Cuijk”. In overleg met alle deelnemers aan de Cultuurstraat is intussen een convenant tot stand gekomen dat de basis legt voor een integrale samenwerking t.b.v. deze doorontwikkeling. Aan het samenwerkingsverband Cultuurstraat doen mee: museum Ceulcum, WAC (werkgroep archeologie Cuijk), VVV-top (toeristisch ontmoetingspunt), Stichting Heemtuim+Beeldentuin+Pakhuis, FotoArchiefDienst, Parochie (kerk met orgel+altaar) en het Carillon. (zie bijlage) Met deze notitie willen wij u informeren over de stand van zaken. Behalve over voornoemde beide panden gaat het inmiddels ook over een derde deelproject: de integratie van het door de gemeente al langer aangekochte deel van de pastorietuin in het complex Beeldentuin/Heemtuin/Pakhuis. Uitgangssituatie en werkwijze Met de drie betrokken instellingen is de volgende uitgangssituatie besproken en werkwijze voor de realisering afgesproken. Het gaat bij alle drie de betrokken objecten om gemeentelijke eigendommen waarbij de gemeente in beginsel verantwoordelijk is voor de instandhouding en het onderhoud. In de gegeven situatie is daarbij geconstateerd dat er, behalve voor beperkt onderhoud, geen investeringsbudgetten ter beschikking staan. Dat het in deze crisistijd moeilijk is om extra budget vrij te maken, is ook evident. Zo is in dit project gekozen voor de volgende werkwijze: a. b. c. d. e.
Aanspreken van bestaande, al geoormerkte middelen bij de gemeente Mobilisering van zelfwerkzaamheid en eigen kracht Fondsenwerving bij derden Sponsoring in lokale en regionale kring – in geld en in natura Voor de sluitposten ten slotte toch nog een beroep op de gemeente.
2 Versie 1 februari 2016 Verantwoordelijkheid voor onderhoud/instandhouding Onder de punten a en f mag worden verstaan dat de gemeente haar verantwoordelijkheid voor instandhouding van deze gebouwen expliciet erkend; de kwestie dat in het huidige onderhoudssysteem niet wordt `gespaard’ voor functionele zaken die voortkomen uit voortschrijdende wettelijke ontwikkelingen en voor bestemmingsafhankelijke functionele aanpassingen. Dat geldt in beginsel niet veel anders voor de aangekochte pastorietuin. De gemeente is er in de gegeven situatie verantwoordelijk voor dat dit terrein niet verloedert, zeker niet in deze omgeving. In het bijzonder zij vastgesteld dat aan de overdracht de afspraak is verbonden om in overleg met de parochie te zorgen voor een adequate erfafscheiding.
Beleidscontext De betrokken partijen gaan ervan uit dat de “Cultuurstraat” inhoudelijk helemaal past in het gemeentelijk beleid op de volgende terreinen: a. b. c. d.
Cultuurhistorisch c.q. erfgoedbeleid dat bijdraagt aan de identiteit van Cuijk Toeristisch beleid doordat een aantrekkelijke bezoekerslocatie wordt geboden. Economisch beleid omdat het direct aansluit aan het winkelhart van Cuijk Burgerbeleid/vrijwilligersbeleid omdat alle voorzieningen worden gedragen en gerund door burgers/vrijwilligers.
Daarmee zij gezegd dat het idee en ontwikkeltraject “Cultuurstraat” een breed gedragen fundament kent. Het is breed verankerd in het gemeentelijk beleid en wordt sterk gedragen door de burgers.
Via deze drie instellingen zijn in totaal ca.100 vrijwilligers zeer actief aan het werk voor de Cuijkse gemeenschap. Ze leveren hoogwaardig werk dat in andere gemeenten veelal voor een aanzienlijk gedeelte wordt gedaan door betaalde menskracht. Onder de vlag van de Cultuurstraat als geheel zijn meer dan 140 vrijwilligers actief. Voor de FAD en de WAC/VVV TOP geldt niet alleen dat zij in het hierboven genoemde rijtje van gemeentelijke beleidsvelden uitstekend passen. Specifiek voeren zij taken uit die de gemeente anders zelf zou moeten doen of uitbesteden aan professionele diensten: de FAD doet voor de gemeente Cuijk het gemeentelijk fotoarchief; de VVV-TOP promoot actief binnen de afspraken van het Land van Cuijkse RBT de Cuijkse bezienswaardigheden; de WAC graaft zelf en ook actief mee aan het Cuijkse Romeinse en ook latere erfgoed, onderzoekt het en publiceert en exposeert erover. Deze vrijwilligersorganisaties zijn zo niet alleen complementair aan wat de doet, neen nemen taken authentiek over en leveren een aanvankelijk nooit voorziene meerwaarde aan het beeld, de betekenis en de geschiedenis van Cuijk.
3 Versie 1 februari 2016
Stand van zaken Maasstraat 17 Onder bestuurlijke vleugels van museum Ceulcum, ons historisch-archeologisch museum, fungeert de WAC (Werkgroep Archeologie Cuijk) als de “onderzoekspoot” van het museum. Er wordt in het veld meegewerkt aan opgravingen en vervolgens aan het belangrijke vervolgonderzoek. WAC reconstrueert en legt uit wat er is gevonden voor tentoonstellingen en voor publicaties. Zeer bijzonder is dat het Museum de hosting op zich heeft genomen van de VVV TOP (Toeristisch OntmoetingsPunt)
Voorbeeld van zelfwerkzaamheid en sponsor –potentie is de inrichting van de “Romeinse Museum” van Maasstraat 17 op initiatief van Museum Ceuclum/WAC. Er is voor een bedrag van € 10.753,-- in geld en in natura vergaard. Daarmee is dit “kleinood” voor 100% gedragen door de betrokken gemeenschap!
Formeel is dit pand een dependance van Museum Ceulum en daar ligt de bestuurlijke verantwoordelijkheid op basis van een bruikleenovereenkomst. De inhoudelijke en praktische connectie van de WAC (werkgroep archeologie) met Ceuclum was/is evident en is door de directe nabijheid alleen maar versterkt. De onderbrenging van VVV-TOP past in (re-)organisatie van de toeristische voorzieningen in regionaal verband. De combinatie VVV-Museum-Centrum Alocatie zorgt voor een meerzijdig profitabele situatie. Het pand is voor beide functies, deels provisorisch, in gebruik genomen. VVV TOP kan al redelijk optimaal functioneren. Voor WAC geldt dat deels. De bovenverdieping is als werkruimte ingericht en grotendeels functioneel. Aan de inrichting van de tuin wordt momenteel hard gewerkt. De middelen daarvoor zijn via sponsors vooral in natura verworven en worden in zelfwerkzaamheid uitgevoerd. Blijft de laagbouw die thans niet te gebruiken is. Daarin is een werk/presentatieruimte voorzien voor WAC/Ceuclum. Voor de verbouwing is een plan opgesteld en uitgewerkt. Het pand als geheel verkeert in een staat van behoorlijk achterstallig onderhoud, zowel bouwkundig als milieutechnisch/energetisch. Door een projectgroep van deskundige vrijwilligers is een verbouwingsplan en renovatieplan opgesteld om het pand functioneel en bouwkundig te verduurzamen en te laten voldoen aan de eisen van de tijd.
4 Versie 1 februari 2016 Daartoe zijn realistische ramingen geleverd, onderbouwd door offertes of professionele calculaties. Het tot nu toe geleverde voorbereidend werk (ontwerp, tekeningen, onderzoek en calculatie) vertegenwoordigt een contante waarde van ca. € 8.800,-Dit pand stond eerder te koop en was daarom niet opgenomen in het gemeentelijk gebouwenonderhoudsprogramma. Daarom zijn er geen middelen gereserveerd voor groot onderhoud; daarnaast zijn er ook geen middelen voorzien om te voldoen aan andere eisen zoals duurzaamheid en energieverbruik, het pand is niet geïsoleerd en beschikt niet over een HR Cvinstallatie. In dit verband is vorig jaar met Ceuclum afgesproken het eerder beschikbaar gestelde budget voor diverse aanpassingen in het museum zelf op te schorten en te reserveren om in de “dependance” in te zetten. Het betreft een bedrag/restant krediet van C € 20.000,--. Overzicht van raming en middelen Dependance Ceuclum Raming kosten Renovatie Maasstraat 17 € 38.662,-Verbouwing Maasstraat 17 € 75.581,-Totaal € 114.243 ** nacalculatie krediet moet nog exact beschikbaar komen.
Beschikbare middelen € 0,-€ 14.000,-- ** pm
Stand zaken Kerkstraat 14
De Fotoarchiefdienst is van een klein, ooit hobbyachtig, initiatief uitgegroeid tot een regelrecht heemkundig museum. De moderne de geschiedenis van Cuijk vanaf het einde van 19 eeuw wordt digitaal gearchiveerd en doorlopend gedocumenteerd in tentoonstelling en publicaties. Intussen niet meer alleen met fotomateriaal, maar de meest diverse voorwerpen en documenten. Regulier gaat al het gemeentelijk fotomateriaal naar de FAD. Na jarenlange odyssee in verschillende tijdelijke (braak-)panden heeft de FAD in het historische gebouw aan de Kerkstraat 14 een definitieve en karakteristieke plek gevonden.
Vorig jaar is door ons besloten het pand Kerkstraat 14 definitief te bestemmen voor de FAD. De FAD is er tot nu toe gevestigd geweest op basis van een tijdelijke bruikleenovereenkomst. De consequentie van ons besluit was dat t.a.v. het onderhoud overgegaan moest worden naar een scenario van algehele renovatie. Dit pand is wel opgenomen in het meerjarig gemeentelijk gebouwenonderhoudsprogramma. In dit geval betekent het dat uitgegaan is van enkel instandhouding zonder gebruik omdat het gebouw nog bestemd was uiteindelijk voor verkoop. Er wordt in het onderhoudsprogramma dus geen rekening gehouden met een bepaald gebruik of met de moderne eisen die worden gesteld aan een gebouw met een functioneel gebruik. Met
5 Versie 1 februari 2016 name voor isolatie en de huidige functie zijn geen middelen op genomen. Op basis van het tienjarige MOP 2012-2021 is een bedrag van € 130.000,-- opgenomen, waarvan volgens de door de raad gestelde regels een bedrag tot 80% per jaar mag worden uitgegeven; dat is in casu in totaal € 104.000,-Ook voor dit gebouw heeft een projectgroep van deskundige vrijwilligers een renovatieplan opgesteld, inclusief dringend gewenste functionele aanpassingen. Het tot nu toe geleverde voorbereidend werk ( onderzoek/bestek en calculatie) vertegenwoordigt een contante waarde van ca. € 4.500,-- .
Overzicht raming en middelen Locatie FAD Renovatie Kerkstraat 14 Functionele verbetering Kerkstraat 14 Totaal
Raming kosten € 148.003,-€ 13.808,-€ 161.871,--
Beschikbare middelen € 104.000,-€ 0,-pm
Stand van zaken Pastorietuin
De Heemtuin,Beeldentuin, Pakhuis zijn de jongste in de reeks van burgerinitiatieven. Deze hebben het gebied tussen Kerkstraat en Maasboulevaard en tussen kerk en Deken van Akkerhof tot een hoogwaardig cultureel en recreatief verblijfsgebied gemaakt. Ze vormen letterlijk het verbindingspad binnendoor tussen FAD en Ceuclum en tussen Kerkstraat en Maaskade. Alle zinnen worden aangesproken: de neus in de Heemkruidentuin, het oog voor de beelden, het oor voor vogeltjes en Carillon, de geest voor het samenspel van al deze indrukken. Het is de te ontdekken parel in het hart van Cuijk geworden.
In 2011 heeft de gemeente een deel (ongeveer de helft) van de oorspronkelijke pastorietuin van de Martinusparochie gekocht. De tuin is sindsdien ongebruikt en onverzorgd gebleven en daardoor helemaal verwilderd. Vorig jaar hebben wij besloten deze tuin toe te voegen aan het areaal van de Beelden-&Heemtuin. Daartoe is overeenstemming bereikt met het bestuur van de Stichting Beeldentuin. Ook is ondertussen een eerste beschikbare bijdrage betaald ad € 2.100,-- . De stichting heeft sindsdien, samen met de partners in de Cultuurstraat, een plan voor de opschoning, de afscheiding, het herstel van de muur aan de Kerkstraat, het toekomstig gebruik,
6 Versie 1 februari 2016 en de inrichting gemaakt. Dit plan past thematisch in het geheel van de Cultuurstraat en voegt daar nieuwe elementen aan toe. Het plan kent voor de uitvoering twee fases: a. Het functioneel gereed/toegankelijk maken van de tuin b. Het inrichten met/oprichten van cultuurhistorische elementen De stichting heeft hierover afstemmingsoverleg gehad met de parochie inclusief afspraken over een geldelijke bijdrage voor de te bouwenmuur ter afscheiding van de overblijvende pastorietuin. Ook voor dit plan heeft een projectgroep van deskundige vrijwilligers een herstel en inrichtingsplan opgesteld. Het tot nu toe geleverde voorbereidend werk ( onderzoek/ontwerp en calculatie) vertegenwoordigt een contante waarde van ca. € 2.500,--. Overzicht raming en middelen Locatie Pastorietuin Functioneel gereed maken
Raming kosten € 58.000,--
Beschikbare middelen € 2.100,--
Cultuurhistorische inrichting Totaal ** verwachte bijdrage van de parochie
€ 20.000,-€ 78.000,--
€ €
0,-pm
Aangepast eindraming in overleg met de betrokken Cultuurpartners Dependance Ceuclum Renovatie Maasstraat 17
Raming 2015 € 38.662,--
Verbouwing Maasstraat 17
€ 75.581,--
Raming 2016
€ 114.243,-Inrichting meubilair ed. Locatie FAD Renovatie Kerkstraat 14 Functionele verbetering Kerkstraat 14 Locatie Pastorietuin Functioneel gereed maken
p.m. Raming kosten € 148.003,-€ 13.808,--
Cultuurhistorische inrichting Onvoorzien project totaal Totaal 3 onderdelen excl.btw ** Kosten BTW ** Kosten inclusief btw
p.m. € 15.000,--
Kosten directie/toezicht Kosten voorbereiding (reeds gerealiseerd)
€ 21.000,-€ 15.800,--
Beschikbare middelen € 0,-€ 13.500,-(reservering) € 7.500,-Beschikbare middelen € 96.853,-- (MJOP) € 0,--
€ 161.811,-Raming kosten € 58.000,--
€ 35.000,--
p.m. € 7 .500,-€ 318.554,-€ 66.896,-€ 385.450,--
Beschikbare middelen € 2.100,-(reservering) € 5000,-- parochie € 5. 000,-€
€ €
21.000,-15.800,--
7 Versie 1 februari 2016
.
Resultaat werving extra middelen De opbrengst van uit sponsorbijdragen dan wel uit subsidies van derden fonds is tegenvallend. Enerzijds is sponsoring bij bouwbedrijven in de huidige bouwmarkt nog steeds zeer lastig. Veel bedrijven verkeren nog in zwaar weer of redden het niet meer. Dat geldt ook in onze omgeving. Bij fondsen en andere overheden zijn de middelen steeds meer gericht op het bieden van mogelijkheden aan vrijwilligers activiteiten en initiatieven. Dat zien we ook in deze situatie. Het Stichting Ceuclum heeft voor de inrichting van Maasstraat 17 een toezegging voor de inrichting van € 7.500,-- (VSB fonds) en Stichting Heem een toezegging van € 5.000,-- voor beplanting van de archeologietuin (ex-pastorietuin) (Doe budget provincie). Niet ondenkbaar is dat er nog kortingen kunnen worden bedongen. Daarnaast blijven de instellingen mogelijkheden voor extra middelen monitoren. Al met al moet worden geconstateerd dat het hier gaan om gemeentelijke gebouwen die onderhouden en enigszins aangepast moeten. Fondsen en sponsors houden zich toch steeds meer verre van deze basistaken van de gemeente. Hoewel het meeste werk dat moet gebeuren, vakwerk is waarop garantie gegeven moet worden en daarom door gecertificeerde bedrijven moet worden uitgevoerd, moet nog worden bezien of er toch nog werk kan worden uitgevoerd door vrijwilligers en wel in afstemming met de betreffende aannemer(s). Dat hand- en span diensten worden gedaan door vrijwilligers is zo vanzelfsprekend dat ze niet in deze calculatie zijn opgenomen.