Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten Verslag van het project en voorstellen voor de verdere ontwikkeling van Vakwerk Houten
Vakwerk Houten is de plek waar vacatures, scholing, potentiële werknemers en werkgevers samenkomen.
De gemeente Houten, ROC Midden Nederland en de ondernemers uit Houten slaan de handen ineen om voor de werkzoekenden een passende werkplek te vinden.
Vakwerk Houten is een samenwerkingsverband tussen de Gemeente Houten en ROC Midden Nederland.
Datum: 23-09-08 Definitieve versie
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 1 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 2 - 38
Inhoudsopgave INLEIDING .................................................................................................................................................................................. 5 1.
HISTORIE ........................................................................................................................................................................ 7 1.1 1.2 1.3 1.4
2.
ALGEMENE ONTWIKKELINGEN.................................................................................................................................... 7 ONTWIKKELINGEN BINNEN DE GEMEENTE HOUTEN ...................................................................................................... 7 ONTWIKKELINGEN BINNEN HET ROC MIDDEN NEDERLAND .......................................................................................... 8 DE CLIËNTENRAAD WWB ......................................................................................................................................... 9 DOEL EN DOELGROEP ................................................................................................................................................ 12
2.1 2.2 3.
DOEL VAN HET PROJECT ......................................................................................................................................... 12 DOELGROEP .......................................................................................................................................................... 12 WERKWIJZE VAKWERK HOUTEN................................................................................................................................ 12
3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 4.
MAATWERK ........................................................................................................................................................... 12 METHODIEK ........................................................................................................................................................... 13 DUURZAME UITSTROOM .......................................................................................................................................... 13 SAMENWERKING CASEMANAGERS EN VAKWERK MEDEWERKERS ................................................................................ 13 STRUCTUUR VAN HET PROJECT ............................................................................................................................... 13 VERLOOP VAN HET PROJECT .................................................................................................................................... 16
4.1 4.2 4.3 4.4 4.5
PERSONELE BEZETTING .......................................................................................................................................... 16 HUISVESTING ......................................................................................................................................................... 16 ICT MIDDELEN ....................................................................................................................................................... 17 PROJECT NUGGERS EN ANW -ERS ACTIEF BENADEREN .............................................................................................. 17 BELANGSTELLING VOOR VAKWERK HOUTEN ............................................................................................................. 17
5.
EXTERNE PARTIJEN GEVEN OPDRACHTEN AAN VAKWERK HOUTEN ................................................................... 18
6.
DOELEN EN BEHAALDE RESULTATEN ....................................................................................................................... 18 6.1 6.2
7.
RESULTATEN IN CIJFERS ......................................................................................................................................... 18 PRODUCT EN PROCES BESCHRIJVING ...................................................................................................................... 21 FINANCIËN .................................................................................................................................................................... 21
7.1
VERGELIJKING GEMIDDELDE TRAJECTPRIJS EN UITSTROOM NAAR WERK ..................................................................... 22
8.
LEERPUNTEN ............................................................................................................................................................... 23
9.
SUCCESFACTOREN ..................................................................................................................................................... 24
10.
CONCLUSIE TUSSENTIJDSE EVALUATIE.............................................................................................................. 25
11.
LOKALE ONTWIKKELINGEN ................................................................................................................................... 28 11.1 11.2
12.
HULPVERLENING TOEVOEGEN AAN VAKWERK HOUTEN.............................................................................................. 28 BEWEGINGSPROGRAMMA TOEVOEGEN AAN VAKWERK HOUTEN ................................................................................. 28 BEDRIJFSVOERING AANPASSEN AAN LOKALE ONTWIKKELINGEN................................................................... 28
12.1 12.2 13.
VISIE EN AANSTURING ............................................................................................................................................ 28 SAMENSTELLING UITVOERINGSTEAM ........................................................................................................................ 29 LANDELIJKE ONTWIKKELINGEN IN NABIJE TOEKOMST ..................................................................................... 29
13.1 13.2 13.3 13.4 14.
TOONKAMERS ........................................................................................................................................................ 29 PARTICIPATIEBUDGET ............................................................................................................................................. 30 MODERNISERING VAN DE W SW ............................................................................................................................... 30 PARTICIPATIEPLAATSEN .......................................................................................................................................... 30 DOORONTWIKKELING EN AANSLUITING MET LANDELIJKE ONTWIKKELINGEN ............................................... 30
14.1 14.2 14.3 14.4
GEDACHTEGOED ACHTER PARTNERSHIP .................................................................................................................. 30 VAKWERK REGIONALISEREN.................................................................................................................................... 31 ICT ....................................................................................................................................................................... 31 DOELGROEPUITBREIDING........................................................................................................................................ 31
15.
SAMENVATTING ...................................................................................................................................................... 34
16.
ADVIES VOORTZETTING VAKWERK HOUTEN ...................................................................................................... 35
BIJLAGE 1: VERKLARENDE WOORDENLIJST ....................................................................................................................... 36 BIJLAGE 2: KLANTEN EN WERKGEVERS AAN HET WOORD ............................................................................................... 37
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 3 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 4 - 38
Inleiding In 2004 is de Wet Werk en Bijstand (WWB) ingevoerd. Daardoor moeten gemeenten zeer efficiënt acteren in de toeleiding van uitkeringsgerechtigden naar duurzame uitstroom naar werk. Bij onvoldoende uitvoering van de ingezette middelen kunnen grote verliezen ontstaan. Daarnaast worden werkgevers door de invoering van de Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen (WIA) gedwongen actief om te gaan met preventie en re-integratie. De kosten liggen namelijk voor een groot deel en voor langere tijd bij de werkgever. Tevens neemt de publieke druk op werkgevers toe om bij te dragen aan de maatschappelijke problemen in hun omgeving. Deze veranderingen dwongen de gemeente om op een innovatieve manier met de re-integratie om te gaan. ROC Midden Nederland (ROC MN) benaderde in 2006 de gemeente Houten met een voorstel tot vernieuwde aanpak voor re-integratie van werkzoekenden. De kern van de voorgestelde aanpak was één netwerk met alle relevante partijen. In 2007 zijn de Gemeente Houten en ROC Midden Nederland gestart met een tweejarig project onder de naam Vakwerk Houten, een partnership tussen deze twee partijen. De intentie van dit project is een intensieve werkwijze tussen Vakwerk Houten en Sociale Zaken waarbij werkgevers actief worden betrokken. Dit moet een werkwijze opleveren die efficiënter is, minder kwetsbaar is, korte lijnen heeft met de arbeidsmarkt en uiteindelijk tot duurzame uitstroom leidt. De contacten bij 4000 leerbedrijven, waarvan 1250 in de omgeving en 200 in Houten speelden een grote rol bij de keuze voor het ROC. Het motto van Vakwerk Houten is ontschotten en verbinden. Alles staat in dienst van de klant en steeds meer verbanden worden gelegd en grenzen worden verkend. Samenwerken, gebruik maken van elkaars expertise en netwerken. De in 2006 gestarte pilot ‘jobhunter’ is in 2007 voortgezet en opgegaan in Vakwerk Houten. Vakwerk Houten is een groeimodel. De uitwerking van een groot aantal organisatorische, personele en financiële aspecten vergt tijd. In deze evaluatie Vakwerk Houten zijn de behaalde resultaten beschreven. Uit opgedane ervaringen zijn de leerpunten en succesfactoren onderzocht. In het document worden de beweegredenen om Vakwerk Houten door te ontwikkelen verder uitgewerkt. Met een kritische blik adviseren wij ook een aantal verbeterpunten voor de doorontwikkeling. Dit document is door de gemeente Houten en ROC MN gezamenlijk opgesteld en bestaat uit vier delen: In het eerste deel wordt ingegaan op de inhoud van Vakwerk Houten: wat is de methodiek, hoe is het georganiseerd? In het tweede deel vindt de feitelijke evaluatie plaats: wat zijn de resultaten? Wat hebben we geleerd? In deel drie wordt stilgestaan bij het geleerde en de ontwikkelingen om ons heen. In deel vier tenslotte geven wij een advies en voorstel tot doorontwikkeling.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 5 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 6 - 38
1.
Historie
1.1 Algemene ontwikkelingen In de afgelopen jaren zijn er diverse instrumenten ontwikkeld om langdurig werklozen, waaronder bijstandsgerechtigden, weer aan het werk te helpen. Wetgeving (onder meer SUWI, ID-banen) en methodieken (onder meer “sluitende aanpak”, “Work First”) werden ingevoerd en aangepast. Binnen de marges van het toegestane werd, ook in Houten, bedacht, onderzocht, geïmplementeerd, geëvalueerd en weer aangepast. Uiteindelijk werden met de invoering van de WWB en de mogelijkheid om “zelf uit te voeren”, de grootste stappen gezet: de vrijheid in de wijze waarop het re-integratiebeleid wordt ingevuld en de daarbij behorende ruimte om te bepalen welke voorzieningen daarvoor ingezet moeten worden. Door gemeenten en het Rijk werden in diezelfde jaren voordurend uiteenlopende onderzoeken gedaan naar de effectiviteit van het re-integratiebeleid. De belangrijkste conclusies in al deze onderzoeken zijn: Dat bemiddeling en begeleiding effectiever zijn naarmate er meer sprake is van maatwerk; Dat scholing effectiever is wanneer deze wordt gegeven in combinatie met het opdoen van werkervaring. Er moet dus bij voorkeur gebruik gemaakt worden van duale trajecten; Dat de kwantiteit van de begeleiding net zo belangrijk is als de kwaliteit. In hoofdstuk 13 wordt verder ingegaan op de algemene ontwikkelingen. 1.2 Ontwikkelingen binnen de gemeente Houten In 2002 hebben de gemeenten Houten, Lopik, Vianen, Nieuwegein en IJsselstein een onderzoek laten verrichten naar de (toekomstige) samenwerking op het gebied van Sociale Zaken. Een belangrijke aanleiding hiervoor was de wens/noodzaak het (regionale) arbeidsmarktbeleid nader vorm te geven. Een van de mogelijkheden om aan voorgaande invulling te geven, zou het oprichten van een Intergemeentelijke Sociale Dienst (ISD) kunnen zijn. In de zomer van 2006 heeft Houten uiteindelijk besloten niet verder te gaan met de plannen voor een ISD, maar de uitvoering lokaal blijven doen. Een belangrijk argument daarbij was het feit dat het organiseren van een goed en effectief arbeidsmarktbeleid ook op andere wijze vorm kon krijgen. Intern Uitgangspunt achter voornoemd besluit was het feit dat Sociale Zaken niet langer kon/mocht worden gezien als een op zich zelfstaande organisatie. De afdeling maakt deel uit van de gemeentelijke organisatie en zou in staat moeten zijn om de brede (lokale) ambities (mede) te verwezenlijken. Hiervoor is het noodzakelijk horizontaal de verbinding binnen de verschillende beleidsverantwoordelijkheden van de gemeente Houten te zoeken. Verbinden en ontschotten staan daarbij centraal, wat verder reikt dan het arbeidsmarktbeleid. De afdeling is met deze opdracht aan de slag gegaan. Dit heeft uiteindelijk geresulteerd in een nieuw inrichtingsplan Sociale Zaken. De klant als uitgangspunt Bestaande subsidieregelingen en doeluitkeringen zijn zeer versnipperd. Het is daardoor niet eenvoudig om op integrale wijze uitvoering te geven aan allerlei regelingen. Tegelijkertijd werd in de re-integratiepraktijk van de afgelopen jaren duidelijk dat slechts in de basis met algemene methodieken gewerkt kan worden. Voor een succesvolle plaatsing is uiteindelijk in alle gevallen maatwerk noodzakelijk. Daarnaast bleek het zeer lastig echt recht te doen aan de eigenheid van het individu. De burger die op zoek is naar een baan is een individu met individuele behoeften. Toch werd teveel gedacht in doelgroepen en
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 7 - 38
doelgroepmethodieken. De stelling binnen de gemeente Houten was daarentegen dat het niet uitmaakt welke sticker de samenleving op een burger plakt (WWB-er, WW-er, Nieuwkomer, Nuggers enz.) het gaat uiteindelijk altijd om het individu dat op zoek is naar een passende baan met individuele behoeften voor het bereiken van een positief resultaat. Om dat te kunnen realiseren moeten er korte lijnen zijn, veel individuele begeleiding, op maat gesneden trajecten waarbij flexibiliteit het uitgangspunt is. Deze zaken kwamen onvoldoende tot hun recht bij de inkoop op de private markt. Het leek er vaak op dat onbevredigende resultaten van re-integratiebedrijven, slechts leidden tot juridische discussies en niet tot verbeteringen. Niet de klant, maar het contract of de financiën voerden de boventoon. Dit was geen wenselijke situatie. We constateerden dat er teveel in subsidies, doeluitkeringen, groepen en subgroepen werd gedacht en gehandeld. Er bestond de wens deze financiële stromen te bundelen en een methodiek te ontwikkelen die naast een basismethodiek de ruimte geeft voor het individuele maatwerk. Daartoe zou meer samenhang en integraliteit gerealiseerd moeten worden, met als resultaat directe betekenis voor de Houtense samenleving. Genoeg redenen om de re-integratie anders te gaan organiseren dan tot 2006 het geval was geweest. 1.3 Ontwikkelingen binnen het ROC Midden Nederland ROC MN zet zich al jaren naast de reguliere dagopleidingen (BOL) en lerend werken opleidingen (BBL), in voor doelgroepen met een bepaalde afstand tot leren of werk. Voor een aantal doelgroepen die een afstand hebben tot leren of werk bestonden al verschillende programma’s. Bijvoorbeeld voor inburgering, Wajong, geïntegreerde (taal/opleidings-) trajecten, moeilijk lerenden en bijstandsgerechtigden. Daarnaast heeft ROC MN met veel werkgevers een directe relatie, omdat daar leerlingen van ROC MN stage- of leerwerkervaring opdoen. Het ROC was dan ook van mening dat het mogelijk moest zijn om in de re-integratiemarkt een veel nadrukkelijkere rol te gaan spelen. Binnen ROC MN is in 2005 de ontwikkeling naar een netwerkorganisatie ingezet waarin ontschotten en verbinden centraal staan. Deze ontwikkeling leverde ook een andere kijk op deze bijzondere doelgroepen op. Idealiter zou het ROC alle expertise voor de verschillende doelgroepen in nauwe samenwerking met de gemeente vormgeven. Niet in een inkopers- en leveranciersrelatie maar in een partnerschap. Waarin het ROC ‘met, voor en door elkaar’ een optimale dienst kan leveren met maar één doel; een betere ontwikkeling van het individu dat deze ontwikkeling zo hard nodig heeft om te kunnen participeren (lees werken) in de samenleving. Deze aanpak stond haaks op de geldende praktijk van aanbesteding. Het idee is besproken met verschillende gemeenten in de regio maar alleen de gemeente Houten heeft twee jaar geleden voor deze nieuwe aanpak durven kiezen. Vandaag de dag is er duidelijk meer belangstelling voor een dergelijk vergaand partnerschap. Ook is er meer besef dat het individu ondubbelzinnig centraal moet staan en niet het afgesloten re-integratiecontract met standaard producten die het individu moet volgen. Nu worden alle activiteiten in deze markt binnen ROC MN gebundeld en wordt het model Vakwerk Houten gebruikt om het aanbod voor andere gemeenten te formuleren.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 8 - 38
1.4 De Cliëntenraad WWB De behoefte om de re-integratie op een andere wijze vorm te geven werd ondersteund door de Cliëntenraad WWB. Al geruime tijd was dit onderwerp van gesprek. Op 15 Februari 2006 overhandigde de Cliëntenraad, na een regelmatige mondelinge inbreng in 2005 over een nieuw in te zetten beleid, de Gemeente Houten haar notitie “Werkgelegenheid Gemeente Houten”. De onderwerpen in de notitie gaan over arbeidsmarktbeleid met daarin verbeterpunten en gewenste ontwikkelrichtingen. Deze input werd gebruikt voor het nieuw te vormen arbeidsmarktbeleid. De Cliëntenraad steunde de uitgangspunten direct: maatwerk, ruimte en aandacht voor het individu, niet alleen aandacht voor de technische zaken maar ook voor de mens achter de werkzoekende, met als uiteindelijk doel: duurzame uitstroom naar een passende baan. De cliëntenraad was aanvankelijk wel huiverig over de partnerkeuze: het ROC. Dit is dan ook onderdeel geweest van een intensieve discussie. Zij realiseerden zich tegelijkertijd dat een pilot van een dergelijke omvang tijd en ruimte voor ontwikkeling vraagt en stemden uiteindelijk ermee in. De leden van de Cliëntenraad waren aanwezig bij de opening en hebben enige maanden later en werkbezoek aan Vakwerk Houten gebracht. Het uitgangspunt van het beleid is de vraagzijde van de arbeidsmarkt. Een groot deel van de huidige invulling van Vakwerk Houten is hierin terug te vinden. De Cliëntenraad beoordeelt dit positief. Gedurende het project ontstond er meer vertrouwen in de opzet en met name in de partner. De Cliëntenraad sprak zich dan ook positief uit over de ontwikkelingen en ging achter de pilot Vakwerk Houten staan. In de aanloop naar de evaluatie is Vakwerk Houten diverse malen onderwerp van gesprek geweest binnen en met deze raad. Concluderend stellen zij zich op het standpunt dat de ontwikkeling positief is, waardering verdient en veel doorgroeipotentie heeft. De Cliëntenraad staat positief tegenover een doorontwikkeling en geeft haar voorkeur aan een substantiële periode waarin deze ruimte moet worden gegeven.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 9 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 10 - 38
Deel 1: Vakwerk Houten “De opzet”
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 11 - 38
2.
Doel en doelgroep
2.1 Doel van het project Vakwerk Houten levert een bijdrage aan de brede/strategische doelstelling die de afdeling Sociale Zaken in nauwe samenwerking met andere afdelingen binnen de gemeente Houten nastreeft, te weten: “het voeren van een effectief en efficiënt arbeidsmarktbeleid dat zich kenmerkt door een horizontale aanpak waarin de termen “ontschotten en verbinden” centraal staan “ Ontschotting vindt allereerst plaats doordat vanuit beide partijen (ROC Midden Nederland en gemeente) middelen en menskracht worden ingezet. Zo worden middelen uit O&O fondsen en het Werkdeel van de WWB benut voor Vakwerk Houten. Op termijn zullen ook andere financieringsstromen worden toegevoegd, passend bij de nieuw te benaderen doelgroepen. Denk daarbij bijvoorbeeld aan inburgering, educatie vanuit de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) en de Wet sociale werkvoorziening (Wsw). Door de samenwerking ontstaat een situatie waar alle partijen van profiteren: de potentiële werknemer wordt zo optimaal mogelijk toegerust voor zijn toekomstige baan. Werkgevers kunnen ook de lastig in te vullen vacatures vervullen, omdat de potentiële werknemer zoveel mogelijk wordt voorbereid op de vraag van de arbeidsmarkt. Ten slotte blijft de bijstand betaalbaar, omdat de uitstroom duurzaam is. Het beroep op bijstand neemt daardoor af waardoor de gemeente wél uitkomt met de beschikbare middelen. Daarmee komt tweede doelstelling van Vakwerk Houten in beeld, de doelstelling op klantniveau: “potentiële werknemers worden gewilde werknemers met een duurzame plaats op de arbeidsmarkt” Een derde doelstelling betreft het uitwerken van een instrumentarium om de geformuleerde doelen meetbaar te maken. De methodiek Vakwerk Houten en verantwoording beschrijven. 2.2 Doelgroep Vakwerk Houten richt zich op elke potentiële werknemer die hulp nodig heeft om duurzaam werk te vinden. Fasegewijs zullen steeds meer doelgroepen worden benaderd. De groep potentiële werknemers werd bij de start van het project als volgt gedefinieerd: bijstandsgerechtigden met onvoldoende startkwalificaties en/of werkervaring die op 31 december 2006 geen re-integratietraject volgden. Daarna kwamen mensen die na 1 januari 2007 een bijstandsuitkering aanvroegen in aanmerking voor deelname. De uiteindelijke doelgroep “potentiële werknemers” is breder dan de groep bijstandsgerechtigden. Ook inburgeraars, vroegtijdig schoolverlaters, werklozen, functioneel gehandicapten en met werkloosheid bedreigde werknemers zijn potentiële werknemers. Het is de intentie gedurende de looptijd van het project de doelgroep langzaam aan uit te breiden.
3.
Werkwijze Vakwerk Houten
3.1 Maatwerk De kracht van Vakwerk Houten zit in de intensieve begeleiding aan de klanten. Een loopbaancoach is de vertrouwenspersoon voor de klant. De loopbaancoach begeleidt de klant tot een jaar nadat hij aan het werk is. Begeleiding vindt plaats op psychisch / sociaal / fysiek en financieel gebied.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 12 - 38
3.2 Methodiek Na aanmelding doorlopen de klanten een assessment, ook diagnose genoemd. Hierdoor ontstaat een goed beeld van de kwaliteiten en ontwikkelpunten van de klant. De diagnose richt zich niet uitsluitend op de opleiding en werkervaring van de klant, maar houdt rekening met eerder verworven competenties en vaardigheden. Hierdoor krijgen de loopbaancoaches een goed en compleet beeld van de werkzoekende en zijn mogelijkheden. Deze diagnose is een door het ROC ontwikkelde methodiek, die binnen Vakwerk Houten verder is uitgebouwd. Tijdens diverse trainingen is ruim aandacht voor de leerpunten van de klant. De trainingen bestaan uit individuele begeleiding in groepsverband. De meerwaarde van de groep is dat de klant meteen respons krijgt op zijn functioneren van de groepsgenoten en ideeën van andere klanten kan overnemen. Er zijn binnen Vakwerk Houten een aantal trainingen ontwikkeld. Een paar voorbeelden: “sollicitatietraining” (cv maken, brief schrijven maar ook niet in de laatste plaats de warme kant van het solliciteren: hoe presenteer ik mezelf?). Daarnaast is er een training “zorg & werk in combinatie”, “financiën” (wat gebeurt er als je een baan hebt? Welke voorzieningen blijven bestaan welke niet, tips voor een gezonde administratie enz.). Naast de begeleiding door de loopbaancoach en de persoonlijke ontwikkeling tijdens de trainingen gaat de klant samen met een jobhunter aan de slag met het zoeken naar een passende vacature. De jobhunter begeleidt de klant tijdens het sollicitatieproces en is tevens de contactpersoon voor de werkgever. 3.3 Duurzame uitstroom De jobhunters matchen de werknemer met de werkgever en niet het cv met de vacature. Zij zijn eerlijk en open over de mogelijkheden en eventuele beperkingen van de potentiële werknemer. Tot één jaar na de start arbeidsovereenkomst wordt de werknemer intensief gemonitord door de loopbaancoach. De jobhunter kan ook begeleiding geven als er problemen op de werkvloer zijn. Het gaat tenslotte niet alleen om het vinden van een baan maar ook om het behouden van een baan. 3.4 Samenwerking casemanagers en Vakwerk medewerkers Binnen een project met een innovatief karakter zoals Vakwerk Houten is het steeds bijstellen en verbeteren van de werkwijze en het samenwerkingsproces van essentieel belang. Een intensieve goede samenwerking met de casemanagers is noodzakelijk, want samen vormen ze de Vakwerk Houten werkwijze. Onder het motto van ‘korte lijnen’ en directe communicatie - niet mailen maar bellen - proberen we tijdig de zaken op te pakken. En dat is tot op heden een goede aanpak gebleken. 3.5
Structuur van het project Stuurgroep Vakwerk Houten Wethouder Sociale Zaken Hoofd Sociale Zaken Directeur afdeling Marketing en Sales ROC MN Programmamanager Coördinator Office-manager
Beleidsmedewerker Sociale Zaken
Uitvoeringsteam Loopbaancoaches Trainers jobhunters
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 13 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 14 - 38
Deel 2: Vakwerk Houten “De resultaten”
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 15 - 38
4.
Verloop van het project
4.1 Personele bezetting Het team van Vakwerk Houten bestaat uit werknemers van de afdeling Sociale Zaken van de gemeente Houten en werknemers van ROC Midden Nederland. De fte’s zijn berekend op basis van een 36-urige werkweek. In de tabel is de situatie op 1 september 2008 weergegeven. Tabel 1: Personele bezetting Vakwerk Houten Functie werkgever 3 loopbaancoaches ROC Midden Nederland ROC Midden Nederland ROC Midden Nederland 3 trainers Gemeente Houten ROC Midden Nederland ROC Midden Nederland 2 jobhunters ROC Midden Nederland ROC Midden Nederland Programmamanager ROC Midden Nederland Coördinator Gemeente Houten Office manager ROC Midden Nederland Beleidsmedewerker Gemeente Houten Totaal
Fte
Totaal fte per functie 0,80 0,50 0,30 0,44 0,40 0,53 0,42 0,60 0,40 0,89 0,75 0,67
1.6
1.37 1.02
2.71
6,7
Personele inzet van ROC Midden Nederland is 4,7 fte Personele inzet van gemeente Houten is 2,0 fte Er is een verschil tussen de inzet van het personeel voor Vakwerk Houten en het aantal personeelsleden die ten laste komen van het budget van Vakwerk. De beleidsmedewerker bijvoorbeeld komt niet ten laste van het Vakwerkbudget. Bij de start van het project waren de programmamanager, de officemanager, 3 loopbaancoaches, 3 trainers en 2 jobhunters direct betrokken bij de ontwikkeling van de organisatie. Binnen het team van jobhunters heeft een personeelswisseling plaatsgevonden. Vanaf maart 2008 is een van de jobhunters coördinator geworden. Sinds half mei zijn de uren weer ingevuld. Vanaf maart 2008 is een extra beleidsmedewerker Sociale Zaken voor 24 uur per week aangetrokken om de bedrijfsvoering in kaart te brengen en uitbreidingsmogelijkheden van Vakwerk Houten samen met de programmamanager te organiseren. De programmamanager vertrekt in het najaar 2008. De formule Vakwerk Houten is zover ontwikkeld dat de leiding bij de coördinator komt te liggen. De verhouding ROC medewerkers en medewerkers van Sociale Zaken binnen het Vakwerk team is nu niet in evenwicht. Deze onbalans is te bemerken in het verschil in de methodische aanpak en onderlinge samenwerking, zie hoofdstuk 8 ‘Leerpunten’. 4.2 Huisvesting Vakwerk Houten is eind februari 2007 gestart in de tijdelijke huisvesting op de Standerdmolen. Het was even behelpen met twee lokalen ; individuele gesprekken vonden plaats op de gang en door buiten een rondje te lopen. Het motto was ‘gewoon aan de slag’. Deze vliegende start heeft het team er juist hechter op gemaakt, zeker met de locatie aan de Randhoeve in het vooruitzicht.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 16 - 38
Begin mei 2007 is Vakwerk Houten naar de Randhoeve verhuisd, waardoor meer klanten begeleid konden worden. Het team is tevreden met de locatie en er heerst een prettige sfeer wat eveneens bevestigd wordt door de klanten. Naast twee grote trainingslokalen zijn meerdere individuele werk- en spreekruimtes beschikbaar. Hierdoor is er de mogelijkheid om individueel klanten te testen, te spreken en individuele werkopdrachten uit te laten voeren. Het regelen van facilitaire zaken en ICT kostte veel tijd en energie. 4.3 ICT middelen De gemeente Houten heeft voor de digitale werkomgeving van Vakwerk Houten zorg gedragen. Tijdens de startperiode is het team Vakwerk direct aan de slag gegaan met een klantvolgsysteem van het ROC. Via een inlogcode is het mogelijk om als Vakwerk medewerker of casemanager in te loggen. De digitale testen en het digitale assessment zijn voor WWB-doelgroep aangepast. Er is gewerkt aan een urenregistratiesysteem. Ook is een website gebouwd, met het doel een bedrijvenportaal te maken. Helaas liep het team tegen veel ICT problemen aan, waardoor onder andere het bedrijvenportaal en het urenregistratiesysteem nog niet operationeel zijn. 4.4 Project Nuggers en Anw-ers actief benaderen In voorjaar 2008 zijn mensen met een Anw-uitkering (bron: Sociale Verzekeringsbank) en Nuggers die bij het CWI als werkzoekend staan ingeschreven, actief benaderd. Alle mensen met een Anw-uitkering die niet werkzaam zijn of een beperkt aantal uren werken, zijn per brief geïnformeerd over de re-integratiemogelijkheden van Vakwerk Houten. In deze brief was ook de uitnodiging voor een kennismakings- en informatiegesprek toegevoegd. Van de benaderde mensen was 86% boven de 58 jaar. Bijna iedereen heeft gereageerd en aangegeven geen behoefte te hebben aan ondersteuning. Dit is de reden dat gedurende het project geen instroom van Anw-ers is bewerkstelligd. 4.5 Belangstelling voor Vakwerk Houten Sinds de start van het project is er nationale en internationale belangstelling voor Vakwerk Houten geweest. In April 2007 heeft een delegatie van CDA-leden uit Tweede kamer, Europarlement, provincie en gemeentelijke politiek een bezoek gebracht. De omliggende gemeenten Vianen, Nieuwegein, IJsselstein en Utrecht zijn op werkbezoek geweest. Ook heeft de MBO-raad een bezoek aan Vakwerk Houten gebracht. Delegaties uit Zweden en Tsjechië maakten kennis met de formule Vakwerk Houten. Eind 2007 heeft de Cliëntenraad Vakwerk Houten bezocht en gaf hen veel inzicht in de formule. Na het werkbezoek hebben zij expliciet benoemd dat de formule Vakwerk Houten een goede re-integratie werkwijze is. Ruim voor de evaluatie waren zij al van mening dat deze formule gecontinueerd moet worden. Vakwerk Houten moet uitgroeien naar een structurele voorziening, die aan de hand van ervaringen, ontwikkelingen en nieuwe inzichten bijgesteld wordt en toegesneden is op de doelgroep. Vakwerk Houten heeft de Kienhuisprijs 2007 gewonnen. Deze jaarlijks terugkerende prijs wordt uitgereikt aan een persoon of groep mensen die zich op bijzondere wijze hebben onderscheiden door het initiëren en/of uitvoeren van een vernieuwde activiteit voor het ROC Midden Nederland. Er wordt daarbij voornamelijk gekeken naar ondernemersschap en onderwijsontwikkeling. Vakbladen schreven ook over Vakwerk Houten. Het tijdschrift Sprank (vakblad van Divosa) volgt het project Vakwerk Houten anderhalf jaar: een artikel net na de opening en een
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 17 - 38
vervolgartikel over het verloop van het project zijn gepubliceerd. Binnenkort komt het derde artikel. In het tijdschrift Sociaal Bestek van maart 2008 is een artikel gewijd aan Vakwerk Houten. Het maandblad “Re-integratie” zal op korte termijn volgen. Ook een delegatie vanuit het Ministerie van SZW bracht een werkbezoek. Dit resulteerde in het verzoek om op de zogenaamde “Gemeentedagen SZW” een workshop over Vakwerk Houten te houden. De workshop werd op drie verschillende landelijke bijeenkomsten gehouden en werden druk bezocht. Dit resulteerde in een buitengewoon grote belangstelling van collega-gemeenten voor de opzet en structuur.
5.
Externe partijen geven opdrachten aan Vakwerk Houten
De bekendheid van Vakwerk Houten in de regio wordt steeds groter en hebben geleid tot een opdracht van de gemeente Vianen. IJsselstein en Nieuwegein overwegen om opdrachten uit te besteden aan Vakwerk Houten. De gemeente Nieuwegein is zelfs dermate geïnteresseerd dat zij de mogelijkheid om een Vakwerk Nieuwegein op te richten per 2009 momenteel serieus onderzoekt. Inwoners van Houten met een WW- en ZW- uitkering van het UWV hebben contact gezocht met Vakwerk Houten voor hun re-integratietraject. De eerste stappen naar doelgroepuitbreiding, één van de doelen van het project, zijn in 2008 ingezet. Deze ontwikkeling past in de landelijke ontwikkeling van de Toonkamers; in de keten Werk & Inkomen moet intensiever worden samengewerkt. Dit zal vermoedelijk in de komende beleidsperiode een verplichtend karakter krijgen. Vakwerk Houten is een goed initiatief om dit tot uitvoer te brengen.
6.
Doelen en behaalde resultaten
De drie doelstellingen van het Vakwerk Houten project zijn: 1. Het voeren van een effectief en efficiënt arbeidsmarktbeleid dat zich kenmerkt door een horizontale aanpak waarin de termen “ontschotten en verbinden” centraal staan; 2. Potentiële werknemers ontwikkelen tot gewilde werknemers met een duurzame plaats op de arbeidsmarkt; 3. Het uitwerken van een instrumentarium om de geformuleerde doelen meetbaar te maken. De resultaten van de eerste twee doelstellingen worden in paragraaf 6.1 beschreven en de derde doelstelling in paragraaf 6.2. 6.1 Resultaten in cijfers In onderstaande overzichten worden de resultaten tot 1 september 2008 beschreven. De klant kan in het traject verschillende producten afnemen om zijn doel te behalen: aan het werk. In deze paragraaf wordt niet weergegeven hoeveel en welke producten per klant zijn ingezet en totalen van producten Als een klant het traject staakt om een bepaalde reden en vervolgens terugkomt wordt dit geregistreerd onder dezelfde eerste aanmelding. Deze keuze van registreren impliceert dat het aantal klanten in traject per maand kan fluctueren. Het totaal aantal aanmeldingen op een meetmoment is niet gelijk aan de optelsom van lopende trajecten, uitgestroomd naar werk en teruggegeven aan de casemanager op hetzelfde meetmoment. De cijfers moeten afzonderlijk van elkaar worden geïnterpreteerd.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 18 - 38
Tabel 2: Aanmeldingen Aantal aanmeldingen
Maart t/m december 2007
Januari t/m augustus 2008
(10 maanden)
(8 maanden)
uitkeringsgerechtigden gemeente Houten Nuggers gemeente Houten Totaal aantal aanmeldingen
Totaal per doelgroep
91
53
144
4
2
6
95
55
150
In de uitvoeringsovereenkomst 2007 met Vakwerk Houten is uitgegaan van plaatsing van 50 tot 60 klanten in het traject. Dit doel is ruimschoots behaald. De beleidsdoelstelling voor 2008 is een aanmelding van 60 tot 70 klanten, die haalbaar blijkt. Tabel 3: Uitstroom naar regulier werk Maart t/m december 2007
Januari t/m augustus 2008
(10 maanden)
(8 maanden)
Aan het werk en uit de uitkering Aan het werk met aanvullende uitkering Totaal aan het werk
25 5 30
Totaal uitgesplitst uit de uitkering en met aanvullende uitkering
16 8 24
41 13 54
27% van de aanmeldingen is door duurzame plaatsing op werk uit de uitkering gekomen. 9% van de aanmeldingen is duurzaam geplaatst op een parttime baan. In totaal is 36% van de aanmeldingen door Vakwerk Houten in een baan geplaatst. Een van de doelstellingen is de klanten duurzaam laten uitstromen. Vakwerk Houten begeleidt de werknemer gedurende het eerste jaar. Een deel van de 54 klanten is korter dan een jaar geleden aan het werk gegaan. Tabel 4 geeft weer hoeveel klanten langer dan een jaar aan het werk zijn en aantal klanten die nog in begeleiding zijn gedurende het eerste jaar arbeid. Tabel 4: Duurzame plaatsing In begeleiding bij Vakwerk (monitoring/nazorg) 0 – 3 maanden 3 – 6 maanden 6 – 12 maanden Begeleiding Vakwerk afgerond > 12 maanden Totaal
Opmerking 18 2 klanten zijn twee keer bemiddeld 6 12 1 klant is twee keer bemiddeld 18 54
In maart 2008 is één van de jobhunters coördinator binnen Vakwerk Houten geworden. De vrijgekomen jobhunteruren zijn pas enkele maanden later ingevuld, waardoor de doorstroom van klanten naar het werk in het voorjaar stagneerde. In tabel 4 is dit ook zichtbaar. Het aantal klanten die nu aan het werk zijn gedurende 3 - 6 maanden is beduidend lager. Terug gerekend is dit de periode waar Vakwerk Houten met minder jobhunters werkte. Trajecten liepen wél door; klanten hebben extra trainingen gevolgd. Hierdoor is een groter beroep gedaan op de trainers van Vakwerk Houten en is een grote toename is ontstaan op de training, zie tabel 7. Sinds mei 2008 zijn de jobhunters weer op volle sterkte. Vanaf juni wordt hard gewerkt om de achterstanden in te halen.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 19 - 38
Tabel 5: uitkering beëindigd
Aan het werk en uit de uitkering Uitkering beëindigd om andere reden (bijv. Verhuizing naar andere gemeente of samenwonen) Totaal aantal uitkeringen beëindigd
Maart t/m december 2007
Januari t/m augustus 2008
(10 maanden)
(8 maanden)
Totaal uitgesplitst uit de uitkering en met aanvullende uitkering
25 8
16 8
41 16
33
24
57
27% van de aanmeldingen is door (duurzame) plaatsing op werk uit de uitkering gekomen. Bij 11% van de aanmelding is het traject beëindigd, omdat de uitkering om andere reden dan werkaanvaarding is beëindigd. In totaal is 38% van de aanmeldingen de uitkering beëindigd. Tabel 6: terugverwijzing naar de casemanager Maart t/m december 2007 (10 maanden)
Wel een aanmelding, maar geen diagnose en traject Wel een aanmelding en diagnose, maar geen traject Tijdens het traject uitgevallen Totaal
Januari t/m augustus 2008
Totaal uitgesplitst naar fase
(8 maanden)
6
1
7
1
0
1
16 23
11 12
27 35
24% van de aanmelding is terugverwezen naar de casemanager. Hieronder staat beschreven hoe dit percentage in de uitvoering is ontstaan. Wel een aanmelding, maar geen diagnose en traject In 2007 was het nog lastig voor de casemanagers en de medewerkers Vakwerk om te bepalen welke klanten geschikt zijn voor het traject bij Vakwerk Houten. In dit jaar zijn zes klanten niet in traject gegaan. De helft van deze klanten verleende geen medewerking. De casemanagers hebben adequaat gereageerd door het sanctiewaardig gedrag te beoordelen. In 2008 is de kwaliteit van aanmelden verbeterd. Tijdens het traject uitgevallen In 2007 konden vijf klanten de trainingen niet volgen door te laag taalniveau. De screening door de casemanagers voor het traject Vakwerk Houten is verbeterd en levert nagenoeg geen uitval meer vanwege te laag taalniveau. Over de gehele projectperiode zijn vijf klanten om fysieke problemen en tien klanten om psychische problemen uitgevallen. Deze twee criteria zijn een verzamelnaam voor verschillende redenen. Onder de verzamelnaam “fysieke problemen” staan bijvoorbeeld klanten geregistreerd die op de wachtlijst staan voor een operatie of door zwangerschap het traject beëindigen. Onder de verzamelnaam “psychische problemen” zijn klanten geregistreerd die een behandeling ondergaan voor verslavingsproblematiek of een andere hulpverleningstraject ingaan. Een groot deel van deze groep klanten is tijdelijk uit traject gehaald en terug gegeven aan de casemanager. De casemanager bewaakt de ontwikkeling van de klant. Hij/zij beoordeelt wanneer de klant het traject bij Vakwerk Houten weer gaat vervolgen. Er is voor deze werkwijze gekozen om de grootte van de caseload van de loopbaancoaches werkbaar te houden.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 20 - 38
Tabel 7: lopende trajecten
Training Duaal (= training en hulpverlening extern) Individueel (= alleen individuele gesprekken, geen training) Direct bemiddelen naar werk Monitoring/nazorg tijdens werk Totaal
Stand van zaken op 31-12-2007 19 2 5 0 22 48
Stand van zaken op 01-09-2008 25 1 9 6 32 73
In tabel 4 staat beschreven dat 36 klanten korter dan één jaar aan het werk zijn. In Tabel 7 staat dat momenteel 32 klanten tijdens het eerst jaar werk worden begeleid door Vakwerk Houten. Vier klanten hebben aangegeven geen behoefte te hebben aan de begeleiding van Vakwerk Houten. Deze klanten willen een nieuwe start maken en niet meer herinnerd worden aan de periode dat ze een uitkering ontvingen. Opdrachten van externe partijen Onderstaande aanmeldingen zijn apart geregistreerd, omdat deze opdrachten afwijken van de werkwijze voor de Houtense WWB-klanten en Nuggers. De vraag aan Vakwerk Houten is het inzetten van losse producten en (nog) geen hele trajecten. Tabel 8: opdrachten externe partijen Opdrachtgever Product Aantal UWV – Ziektewet Intake en Assesment = diagnose 2 UWV - WW Oriënterend gesprek 1 Gemeente Vianen Intake en Assesment = diagnose 1 Gemeente Houten P&O vraag vanuit de gemeente, Intake en 1 Assesment = diagnose Totaal 5 Voor de UWV-WW klant is ook de vraag neergelegd voor 20 uur bemiddeling en jobhunting. Voor deze vraag is nog geen offerte gemaakt. 6.2 Product en proces beschrijving In maart 2008 zijn de producten van Vakwerk Houten beschreven. De functionaris die betrokken is bij de uitvoering van het product, de methodiek en doel van de producten zijn in kaart gebracht. In een processtroom is de samenwerking tussen de medewerker Vakwerk en casemanager en de meetmomenten voor de verantwoording beschreven.
7.
Financiën
De kosten van Vakwerk Houten worden door de gemeente Houten en ROC Midden Nederland gedragen. ROC Midden Nederland levert haar bijdrage in de vorm van dienstverlening, beschikbaarheidstelling faciliteiten en stelt haar netwerk open voor Vakwerk Houten. Het verschil in de bijdragen per jaar ligt onder andere in het feit dat de huur van de etage op de Randhoeve 223 pas vanaf mei 2007 is ingegaan. In 2008 huurt Vakwerk Houten de etage het gehele jaar. De personeelslasten in 2007 waren 10 maanden. Voor 2008 zijn de personeelslasten 12 maanden. Er heeft ook een personeelsuitbreiding in 2008 plaatsgevonden. Personele inzet vanuit de gemeente wordt door ROC Midden Nederland financieel gecompenseerd op basis van werkelijke personele kosten. In 2007 was het bedrag
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 21 - 38
€ 40.039,- en voor 2008 is het bedrag geraamd op € 56.513,-. De gemeente heeft in 2007 € 309.961,- netto bijgedragen en voor 2008 is de schatting
€ 383.487,-. Als Vakwerk Houten externe opdrachten krijgt, dalen de kosten van Vakwerk Houten. Er is volledige dekking uit het W-deel. Het merendeel van het budget W-deel gaat op in Vakwerk Houten. Gemeente Houten benut het budget volledig om zoveel mogelijk klanten de mogelijkheid te bieden mee te doen aan de arbeidsmarkt, danwel in de vorm van maatschappelijke activiteiten. Het onbenutte W-deel moet jaarlijks afgedragen worden aan het Rijk, wat zoveel mogelijk wordt voorkomen. De wethouder Sociale Zaken en het afdelingshoofd Sociale Zaken proberen bij het Ministerie van SZW extra geld te krijgen voor de doorontwikkeling van Vakwerk Houten, vanuit het oogpunt dat zij zeer goed passen binnen de landelijke ontwikkelingen. 7.1 Vergelijking gemiddelde trajectprijs en uitstroom naar werk Voor het project Vakwerk Houten kocht Sociale Zaken de trajecten in bij reintegratiebedrijven. De resultaten1 die in deze fase werden behaald zijn: in 2004 13 klanten uitgestroomd naar werk en in 2005 15 klanten uitgestroomd naar werk. In 2006 is een jobhunter het team van Sociale Zaken komen versterken, dit resulteerde in een uitstroom van 25 klanten. Deze werkwijze verbeterde de uitstroom. De kracht van de pilot ‘jobhunter’ lag in het feit dat aan de poort direct vacatures aan de nieuwe klanten werden aangeboden en die hier intensief naartoe werden begeleid. Klanten met een korte afstand tot de arbeidsmarkt keerden hierdoor snel terug naar de arbeidsmarkt. Vervolgens ontstond een klantenbestand waarbij de afstand tot de arbeidsmarkt groter is. Voor deze klanten is het belangrijk om extra begeleiding, training en soms zelfs scholing in te zetten om een duurzaam resultaat te behalen. Uitsluitend begeleiding door de Jobhunter is te weinig. De pilot ‘jobhunter’ is in 2007 opgegaan in de formule Vakwerk. Tabel 9: vergelijking gemiddelde trajectprijs en uitstroom naar werk Jaar W-budget Aantal Gemiddelde uitstroom naar aanmeldingen trajectprijs werk en uit de uitkering Resultaten via inkoop private markt (re-integratiebedrijven) 2004 272.585,114 € 2.391,13 2005 216.186,97 € 2.229,15 2006 377.170,99 € 3.810,25 Resultaten Vakwerk Houten 2007 309.961,95 € 3.263,25
% naar werk
11% 15% 25% 26%
De resultaten in het project Vakwerk Houten zijn beduidend hoger dan in de periode van inkoop bij re-integratiebedrijven. Dit resultaat is in tien maanden gerealiseerd. In 2007 zijn ruim tien klanten meer uitgestroomd, dan door de inspanningen van het re-integratiebedrijf. De gemiddelde trajectprijs van Vakwerk Houten (€ 3.263,-) ligt iets hoger dan de gemiddelde trajectprijs bij de re-integratiebedrijven in de periode 2004 t/m 2006 (€ 2.810,-). Maar de gemiddelde trajectprijs van Vakwerk Houten ligt lager dan het gemiddelde trajectprijs in het jaar waarin de private markt en de jobhunter de re-integratie voor Houten uitvoerden. Daartegenover staat dat begeleiding binnen Vakwerk Houten een weekvullend programma is, waarbij een zeer hoog kwaliteits- en ambitieniveau wordt nagestreefd. Er wordt binnen Vakwerk Houten meer geboden dan voorheen in re-integratietrajecten. Een voorzichtige conclusie is dat het producten aanbod in vergelijking met de private markt goedkoper is en prijs-kwaliteitverhouding beter is. 1
Bron: beleidsverslag 2006
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 22 - 38
Tabel 10: Voorlopige raming 2008 W-budget Aantal aanmeldingen 383.487,-
95
Gemiddelde trajectprijs
uitstroom naar werk en uit de uitkering € 4.037,262
% naar werk 27%
Het aantal klanten dat gebruik maakt van Vakwerk Houten neemt in 2008 toe. Instroom in Vakwerk Houten ontstaat door twee stromen. Een groot deel van de groep klanten die behoren tot ‘terugverwijzing naar de casemanager’ is tijdelijk uit traject gehaald en gaan na een periode weer in traject bij Vakwerk Houten. Binnen Vakwerk Houten zijn meer klanten dan alleen de nieuwe aanmeldingen in traject. De totale kosten voor de uitvoering zijn in 2008 hoger dan in 2007. Dit is een reden dat het gemiddelde trajectprijs in 2008 hoger is dan in 2007.
8.
Leerpunten
De evaluatie van Vakwerk Houten levert de volgende leerpunten op: Maatwerk Vakwerk Houten heeft een werkwijze waarin maatwerk centraal staat. De in te zetten uren per klant zijn niet gestandaardiseerd. In 2008 is belangstelling gekomen uit de regio. Voor Vakwerk Houten zijn deze opdrachten een inkomstenbron. Ook wordt hiermee afgedwongen dat de kosten/baten in de werkwijze in balans worden gehouden. Een ontwikkeling in het proces is meer bewustwording van maximaal in te zetten uren per klant en efficiënte werkwijze. Taakverdeling niet altijd efficiënt Binnen het team Vakwerk zijn drie functies benoemd; loopbaancoach, trainer en jobhunter. In de praktijk worden een paar taken door verschillende functionarissen gedaan. De functiescheiding is op bepaalde taken niet efficiënt. Een gevolg is dat meerdere functionarissen een hoge werkdruk ervaren. In de doorontwikkeling zal een andere taakverdeling opgezet worden. Leerbedrijven De gemeente en ROC MN zijn een partnership aangegaan mede omdat het ROC contacten met 4000 leerbedrijven heeft, waarvan 1250 in de omgeving en 200 in Houten. De praktijk leert ons dat het leervermogen van de klanten niet goed aansluit op het opleidingsniveau bij de leerbedrijven. Dit is een aandachtspunt. Het netwerk van het ROC is door de jobhunters wel gebruikt voor het plaatsen van klanten op een werkervaringplek. Methodische aanpak verschillen De onderlinge verwachtingen in de aanpak om de klant zo spoedig mogelijk duurzaam aan het werk te krijgen verschilt tussen de ROC medewerkers en de casemanagers van Sociale Zaken. En de aanpak verschilt van persoon tot persoon. Een algemeen beeld is dat ROC medewerkers en casemanagers de mogelijkheden van de klant verschillend inschatten. Het verschil ligt in het denken over de mogelijkheden van de klant. In de werkwijze van Vakwerk Houten wordt nog teveel in belemmeringen, in plaats van in mogelijkheden gedacht. Deze aanpak werd in de loop van het project steeds duidelijker. Eén van de gevolgen is dat Vakwerk Houten naar binnen keerde, en meer met zichzelf bezig was dan met de mogelijkheden van de klant. 2
Bron: beleidsplan Wet Werk en Bijstand 2008
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 23 - 38
Samenwerking in de uitvoering Er is continue aandacht voor invulling van de partnership samenwerking op uitvoeringsniveau. Bij het begin van het project is ervoor gekozen om een uitvoeringsteam neer te zetten en samen te werken met de casemanagers van Sociale Zaken. Het is voor beide partijen, Vakwerk Houten en de casemanagers, nog niet zo makkelijk om de “oude” samenwerkingsstijl op contractbasis (zoals samenwerken met een extern reintegratiebureau) los te laten. In de loop van het project merkte de stuurgroep op dat het efficiënter werkt als de casemanagers en het uitvoeringsteam Vakwerk worden samengevoegd. Ontschotten en verbinden Samenwerken, ontschotten en verbinden met andere afdelingen binnen ROC MN en gemeenten verliep niet altijd even makkelijk. Voor de medewerkers van Vakwerk en Sociale Zaken vergde het extra inspanning en overtuigingskracht om “vaste” afspraken/procedures te doorbreken. Binnen het ROC zijn daarin al grote stappen gezet. Dit proces zal gecontinueerd en geïntensiveerd moeten worden om naar het gewenste werksituatie te komen. De twee verschillende culturen van Sociale Zaken en ROC moeten meer met elkaar worden verweven. Zo werkt de afdeling educatie van het ROC bijvoorbeeld volgens de planning van een schooljaar, september t/m juli. Daardoor is er in de praktijk weinig flexibiliteit in de start van een opleiding of cursus binnen een schooljaar. Met als gevolg dat de klant (extra en/of onnodig) lang in de uitkering blijft. Er is ook weinig flexibiliteit om het cursusaanbod aan de doelgroep WWB aan te passen. In de doorontwikkeling zal hoge prioriteit gegeven worden aan het starten van duale cursussen: begeleiding naar werk of werkstage binnen Vakwerk Houten en taallessen binnen het ROC. Kinderopvang In de praktijk hebben klanten van Vakwerk Houten moeite met het vinden van een kinderopvangplek. De openstaande capaciteit in de kinderopvang sluit niet helemaal aan op de opvangbehoefte die past bij de werkdagen van de (toekomstige) werknemer. De gemeente is een onderzoek gestart naar de vermeende disbalans tussen vraag en aanbod binnen de buitenschoolse opvang (BSO) om inzicht in de aard en omvang van de BSO-wachtlijst te verkrijgen.
9.
Succesfactoren
Vakwerk Houten kent de volgende succesfactoren: “Gaan doen” Binnen het project was het motto “gaan doen en ondertussen ontwikkelen”. Deze stijl leverde veel op. Het is een slagvaardige manier van werken gebleken. In de praktijk werden verschillende trainings- en begeleidingsstijlen geprobeerd en tegelijkertijd geëvalueerd. De organisatie is in staat gebleken flexibel te reageren op de minder succesvolle strategieën en de kwaliteit te verbeteren. Levensvreugde en welbevinden Naast het vinden van een baan geeft het merendeel van de klanten aan dat de begeleiding positief doorwerkt op veel gebieden. Men ervaart meer levensvreugde en welbevinden, het gevoel van eigenwaarde wordt vergroot, de relaties binnen het gezin verbeteren (positiever contact met de kinderen en partner) en men heeft weer een doel in het leven. Deze positieve resultaten werken ook door in de presentatie en prestatie bij de werkgever.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 24 - 38
Korte lijnen en “no escape” De casemanager, loopbaancoach, trainer en jobhunters werken intensief samen bij de begeleiding van een klant. Iedereen is op de hoogte van de ontwikkeling van de specifieke klant. De communicatie verloopt via korte lijnen met weinig ruis op de lijn. Het traject van de klant verloopt hierdoor effectief. De match tussen een vacature en de geschikte klant is makkelijk te maken. Een bijkomend effect is dat er een “no escape” situatie rondom de klant is gecreëerd. Indien de klant niet mee wil werken vindt er snel een driegesprek tussen klant, loopbaancoach en casemanager plaats. De inzet van Vakwerk Houten voor de re-integratie en een helder sanctiebeleid versterkt daarmee de effectiviteit. De locatie & infrastructuur Vakwerk Houten is gesitueerd op de Randhoeve in het pand dat voorheen door de gemeente werd gebruikt. Hierdoor was de benodigde infrastructuur al grotendeels aanwezig, wat investeringskosten bespaarde. Zo lag er een interne telefoonlijn, waardoor het mogelijk is om van het TIC (telefonisch informatie centrum) van de gemeente gebruik te maken. Ook het psychologisch effect voor de medewerkers (bellen naar elkaar via interne lijnen) is van groot belang. Een ander gevolg van de locatie is de fysieke afstand tussen de medewerkers van Sociale Zaken en Vakwerk Houten. Binnen vijf minuten sta je aan elkaars bureau. Dit maakt de lijnen kort en zorgt ervoor dat men elkaar sneller en vaker opzoekt, wat uiteindelijk de voortgang en begeleiding ten goede komt.
10.
Conclusie tussentijdse evaluatie
De evaluatie van Vakwerk Houten levert de volgende conclusies op. Resultaten Voordat het project Vakwerk Houten startte, kocht Sociale Zaken de trajecten in bij reintegratiebedrijven. De uitstroom naar werk lag rond de vijftien klanten op jaarbasis. In 2006 is een jobhunter de afdeling Sociale Zaken komen versterken. Deze werkwijze verbeterde de uitstroom (25 klanten). De kracht van de pilot ‘jobhunter’ lag in het feit dat aan de poort direct vacatures aan de nieuwe klanten werden aangeboden en die hier intensief naartoe werden begeleid. Klanten met een korte afstand tot de arbeidsmarkt keerden hierdoor snel terug naar de arbeidsmarkt. Vervolgens ontstond een klantenbestand waarbij de afstand tot de arbeidsmarkt groter is. Voor deze klanten is het belangrijk om extra begeleiding, training en soms zelfs scholing in te zetten om een duurzaam resultaat te behalen. Uitsluitend begeleiding door de Jobhunter is te weinig. De gestarte pilot ‘Jobhunter” is in 2007 opgegaan in de formule Vakwerk Houten. Naast de jobhunter zijn andere producten ontwikkeld die passen bij de klanten met een grotere afstand tot de arbeidsmarkt. De resultaten in 2007 zijn daardoor beduidend hoger dan in de periode van inkoop bij reintegratiebedrijven. In Vakwerk Houten zijn ruim tien klanten meer uitgestroomd, dan door de inspanningen van het re-integratiebedrijf. In de eerste acht maanden van 2008 zijn zestien klanten uitgestroomd naar werk. De jobhunters zijn na een tijdelijke onderbezetting weer op volle sterkte en maken momenteel een inhaalslag in het plaatsen van klanten op regulier werk. Gedachtegoed In de loop van het project zijn we afgedreven van het gedachtegoed: partnership tussen ROC Midden Nederland en Sociale Zaken Houten. We hebben ervaren dat binnen het ROC een verkokering van verantwoordelijkheden bestaat waardoor verbanden leggen en grenzen verkennen nog niet goed van de grond is gekomen, zie ook hoofdstuk 8 paragraaf ‘ontschotten en verbinden’.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 25 - 38
Competenties De formule Vakwerk is een intensieve begeleiding aan werkzoekenden met een grote afstand tot de arbeidsmarkt. Het vraagt van de begeleiders bepaalde competenties om resultaatgericht met deze groep mensen te werken. Er zijn nog grote verschillen in de methodische aanpak tussen de ROC medewerkers en casemanagers van Sociale Zaken, zie ook hoofdstuk 8 leerpunten, paragraaf ‘Methodische aanpak verschillen’. Indien wordt besloten Vakwerk Houten te continueren zullen de leerpunten als verbeterpunten in de doorontwikkeling meegenomen worden. Aan de succesfactoren zal uiteraard zo veel mogelijk worden vastgehouden.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 26 - 38
Deel 3: Vakwerk Houten “De doorontwikkeling”
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 27 - 38
11.
Lokale ontwikkelingen
In deel 2 hebben we gezien dat Vakwerk Houten succesfactoren heeft, maar dat er ook leerpunten zijn. Deze zullen uiteraard worden meegenomen in een eventuele doorontwikkeling. Vooruitlopend op de doorontwikkeling zijn er reeds een aantal onderwerpen in gang gezet, of er is nader onderzoek naar gedaan. Deze onderwerpen zijn: 11.1 Hulpverlening toevoegen aan Vakwerk Houten Veel klanten hebben te maken met een meervoudige problematiek. Daarbij komen psychische problemen zeer regelmatig voor. Een deel van de klanten maakt dan ook gebruik van de 1e lijn geestelijke gezondheidszorg. Tegelijkertijd is voor een deel van de klanten de stap naar de 1e lijn geestelijke gezondheidszorg te groot. Vakwerk Houten is daarom in gesprek met Indigo (1e lijn geestelijke gezondheidszorg binnen de eerstelijns medische centra) om de therapeuten binnen Vakwerk Houten te laten werken. Het doel van deze werkwijze is de drempel om in kortdurende therapie te verlagen en de wachttijd tot therapie te verkorten. De financiering van deze therapie verloopt via de AWBZ. De re-integratie activiteiten lopen parallel door. Hierdoor ontstaan er de zogeheten “duale trajecten”. 11.2 Bewegingsprogramma toevoegen aan Vakwerk Houten Eén van de kenmerken van de klantengroep is onvoldoende fysieke conditie. Medische onderzoeken hebben bewezen dat een goede fysieke conditie het zelfvertrouwen, de geestelijke gesteldheid en algehele gezondheid verbetert. Een goede gezondheid is een belangrijke voorwaarde om een potentiële werknemer te worden. De mensen komen letterlijk en figuurlijk in beweging. Er is onderzoek gedaan naar de mogelijkheden van sportbeoefening tijdens het traject. Indien wordt besloten Vakwerk Houten door te ontwikkelen wordt een bewegingsprogramma toegevoegd.
12.
Bedrijfsvoering aanpassen aan lokale ontwikkelingen
12.1 Visie en aansturing De gedachtegoed ‘ontschotten, verbinden en samenwerken, alles in dienst van de klant’ zal in de bedrijfsvoering van Vakwerk Houten een prominentere rol krijgen. De visie van de WWB, “werk boven inkomen”, “werken als het kan, zorgen als het moet” zal meer geïntegreerd worden in de werkstijl binnen Vakwerk Houten, door: Sociale zaken gaat meer sturen op de bedrijfsvoering. In het najaar vertrekt de programmamanager, waarmee de algehele leiding over het uitvoeringsteam in handen van coördinator (medewerker van Sociale Zaken) komt. Er zal een dagelijks bestuur gevormd worden waarin het hoofd Sociale Zaken van de gemeente, de directeur Marketing en Sales van ROC MN en de coördinator van Vakwerk Houten zitting nemen.
Stuurgroep Vakwerk Houten Wethouder Sociale Zaken Hoofd Sociale Zaken Directeur afdeling Marketing en Sales ROC MN Dagelijks bestuur Coördinator Administratieve ondersteuning
Beleidsmedewerker Sociale Zaken
Uitvoeringsteam Re-integratiecaoches jobhunters
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 28 - 38
12.2 Samenstelling uitvoeringsteam In de huidige methodiek zijn drie functies benoemd: loopbaanbegeleider, trainer en jobhunter. In de uitvoering is geen efficiënte functiescheiding op een aantal taken. In de doorontwikkeling willen wij de individuele coachingstaken en trainingstaken gaan bundelen. De diagnose blijft een belangrijk product binnen Vakwerk Houten. Ook blijft het erg belangrijk om de ontwikkelingen op de arbeidsmarkt te volgen. Daarbij gaan wij onderzoeken in hoeverre behoefte is in jobcoaching voor klanten. Een voorstel is om onderscheid te maken in twee functies; re-integratiecoach en jobhunter. De re-integratiecoach begeleidt de klant tijdens het gehele traject. De jobhunter acquireert de vacatures voor regulier werk, werkervaringsplaatsen en vrijwilligerswerk. In overleg met de re-integratiecoach matcht de jobhunter de klant met de vacature. Er is een duidelijke scheiding tussen de twee functies; de re-integratiecoach focust zich op de klant en de jobhunter op de werkgevers. De diagnose blijft een gecertificeerde professional uitvoeren. De behoefte en invulling van jobcoaching wordt verder onderzocht. Bij doorontwikkeling zullen meer gemeente medewerkers worden toegevoegd aan het team Vakwerk, waarmee het evenwicht verbetert.
13.
Landelijke ontwikkelingen in nabije toekomst
De landelijke politiek heeft de doelstelling neergezet om de arbeidsparticipatie de komende jaren te verhogen tot 80% in 2016. De instrumenten om de doelstelling te realiseren zijn; invoering toonkamerprincipe, invoering participatiebudget, plan voor begeleid werken en wetswijziging om de participatieplaatsen uit te kunnen voeren. Hieronder wordt op ieder punt kort ingegaan. 13.1 Toonkamers Het Rijk en de VNG dringen aan op verdere regionalisering van het arbeidsmarktbeleid. Niet in de laatste plaats vanwege een opgelegde bezuiniging van € 190 miljoen voor CWI, UWV en gemeenten, waarbij iedere partij verantwoordelijk is voor 1/3 van het bedrag. CWI en UWV gaan hun besparingen realiseren door per 1 januari 2009 te fuseren tot het WERKbedrijf. Gemeenten kunnen besparen door meer mensen uit de bijstand aan het werk te krijgen en door meer regionale samenwerking met omliggende gemeenten en het toekomstige WERKbedrijf. Het kabinet spreekt over de inrichting van zgn. ‘toonkamers’. Dat wil zeggen; in de keten Werk en Inkomen moet intensiever worden samengewerkt. Dit zal vermoedelijk in de komende beleidsperiode een verplichtend karakter krijgen. Genoemde ontwikkelingen hebben ertoe geleid dat de ketenpartners binnen de regio Lekstroom hebben gezocht naar een samenwerkingsvorm die recht doet aan de lopende ontwikkelingen en de diepgewortelde wens om de eigenheid te behouden. Houten heeft het voortouw genomen in het opstellen van het concept “Toonkamer Lekstroom” die in de komende jaren verder vorm zal krijgen. Met het project Vakwerk Houten liep Houten voorop op deze landelijke ontwikkelingen. Omdat binnen Vakwerk Houten precies datgene gebeurt wat het kabinet voorstaat, biedt deze ontwikkeling kansen om onze ambities met Vakwerk Houten verder te realiseren. We zien mogelijkheden om Vakwerk Houten in te zetten voor deze ontwikkeling van ‘toonkamers’. We willen de diensten van Vakwerk Houten ook gaan aanbieden aan andere gemeenten in de regio. Met enkele gemeenten zijn we hierover al in gesprek. We streven naar een belangrijke rol van Vakwerk Houten in de ontwikkeling van samenwerking binnen de keten en de regio.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 29 - 38
13.2 Participatiebudget Vanaf 1 januari 2009 worden de gemeentelijke middelen voor re-integratie (WWB werkdeel), inburgeringsbudgetten - voor zover deze betrekking hebben op de door gemeenten aan te bieden inburgeringvoorzieningen - en middelen voor volwasseneneducatie gebundeld in een participatiebudget. Meer dan nu mogelijk is, zullen de gemeenten daarmee ruimte krijgen om maatwerk aan hun burgers te leveren en een samenhangende aanpak op het gebied van participatie te realiseren. De eerste twee jaar zijn de gemeenten nog wel verplicht het geld voor volwasseneducatie te besteden bij de regionale opleidingscentra (ROC’s). Vakwerk Houten heeft een samenwerking met het ROC Midden Nederland opgebouwd en vanuit het ministerie wordt deze samenwerking per 1 januari a.s. verplicht. Met Vakwerk Houten lopen wij dus vooruit op de landelijke ontwikkelingen. Wij lijken een formule te hebben gevonden om hier uitvoer aan te geven. De MBO-raad en Divosa hebben recent het initiatief genomen om tot samenwerkingsafspraken te komen met de ketenpartners. Het zal steeds belangrijker worden dat onderwijs en Sociale Zaken gezamenlijk beleid ontwikkelen. 13.3 Modernisering van de Wsw Binnen de Wet sociale werkvoorziening (Wsw) vindt modernisering plaats. Gemeenten worden geacht regie te nemen op de begeleiding en plaatsing van mensen met een arbeidshandicap binnen de Wsw. Begeleid werken is een onderdeel van de Wsw. Het merendeel van deze klanten werkt binnen de sociale werkvoorziening. Het Rijk wil dat de klanten in de Wsw vaker uitgeplaatst worden bij reguliere werkgevers. Het Rijk presenteert een plan hiervoor in het najaar. De begeleiding van deze doelgroep kan door Vakwerk Houten worden uitgevoerd. 13.4 Participatieplaatsen Vlak voor het zomerreces heeft de Eerste Kamer de wetswijziging voor “participatieplaatsen” aangenomen. Bijstandsgerechtigden die moeilijk aan het werk komen, mogen met hun uitkering aan de slag bij de gemeente of in het bedrijfsleven. Ze kunnen met een zogenaamde participatieplaats maximaal 2 jaar werken aan de terugkeer op de arbeidsmarkt. Uitgangspunt is dat een participatieplaats de bijstandsgerechtigde een stap dichter bij de arbeidsmarkt brengt. Ook deze ontwikkeling past binnen de werkwijze van Vakwerk Houten.
14.
Doorontwikkeling en aansluiting met landelijke ontwikkelingen
14.1 Gedachtegoed achter partnership De gedachtegoed ‘ontschotten, verbinden en samenwerken, alles in dienst van de klant’ zal binnen het ROC verder geïmplementeerd moeten worden door de beschikbaarheid van verschillende diensten verder te optimaliseren. Met name inburgering en geïntegreerde taalonderwijstrajecten worden verdergaand samengebracht. Deze ontwikkeling is nu concreet op gang binnen ROC MN. Ook vindt er een regionaal verdere vervlechting plaats door participatie van ROC MN in de belangrijke CWI-loketten in de regio. Verder wordt door ROC MN nu een programma ontwikkeld in Utrecht waarbij alle deelnemers een regulier leerwerktraject volgen dat vooral de werknemersvaardigheden ontwikkelt en dat leidt tot een diploma op nivo 1 of 2. Kortom het ontschotten en verbinden krijgt steeds duidelijker vorm en de resultaten zijn hoopgevend. Voor al deze ontwikkelingen geldt dat ze ondubbelzinnig in te passen zijn de formule Vakwerk en nauw aansluiten bij de kerndoelen ervan.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 30 - 38
14.2 Vakwerk regionaliseren In 2008 is zowel vanuit Vianen als Nieuwegein belangstelling voor de formule Vakwerk gekomen. Vianen koopt producten van deze formule in en de klanten komen naar Vakwerk Houten. Nieuwegein heeft belangstelling om in 2009 de formule in de gemeente te implementeren. Deze ontwikkelingen passen in de invulling van de toonkamer3 en wij willen met ons opgebouwde expertise graag aan meewerken. 14.3 ICT Een voorwaarden om de bedrijfsvoering beter te ondersteunen is de ICT te verbeteren. Het systeem van het ROC voldoet niet aan de huidige eisen van een klantvolgsysteem voor Sociale Zaken. Het voorstel is om het systeem van Sociale Zaken, GWS4all, voor Vakwerk te gaan gebruiken. De regiogemeenten hebben ook belangstelling voor Vakwerk Houten. Vier van de vijf regio gemeenten gebruiken ook GWS4all. In het implementatieproces kunnen wij regionaal samenwerken. 14.4
Doelgroepuitbreiding
UWV-klanten Door invoering van de Toonkamer Lekstroom komen de komende periode meerdere doelgroepen naar ons toe. Het UWV (toekomstige WERKbedrijf) heeft belangstelling om grote groepen UWV-klanten binnen Vakwerk Houten te laten re-integreren. Vakwerk Houten kan deze klanten begeleiden tijdens de WW-uitkering en werkt preventief aan doorstroom naar de WWB. Doelgroep begeleid werken In het najaar wordt door het rijk het plan voor begeleid werken gepresenteerd. Begeleid werken is een onderdeel van de Wet Sociale Werkvoorziening. Het voorstel is dat UW het begeleid werken gaat uitvoeren en de begeleiding van deze groep klanten door Vakwerk Houten te laten uitvoeren. Het gehele traject van een grote afstand tot de arbeidsmarkt tot en met begeleiden naar regulier werk zal binnen Vakwerk Houten uitgevoerd worden. Het is een effectieve manier van begeleiden (zie ook de eerste positieve ervaring in paragraaf succesfactoren).
3
Bron: programma opdracht invoering integrale dienstverlening Lekstroom
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 31 - 38
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 32 - 38
Deel 4: Vakwerk Houten “Advies voortzetting”
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 33 - 38
15.
Samenvatting
Klant centraal Gemeente Houten wil recht doen aan het individu en daarmee aan ‘het recht op ongelijkheid erkennen’. Maatwerk is daarvoor noodzakelijk. Om dat te kunnen realiseren moeten er korte lijnen zijn, veel individuele begeleiding, op maat gesneden trajecten waarbij flexibiliteit het uitgangspunt is. Voor Houten was dit een reden om de re-integratie anders te gaan organiseren dan tot dan toe het geval was geweest, via de private markt. Samenwerking in de keten Binnen de keten van de sociale zekerheid is sprake van samenwerking (of het versterken ervan), maar die is vooral aanbodgericht. Hoewel alle partijen in de keten streven naar klantgerichtheid, ieder op zijn eigen manier, bindt vooral het aanbod de partijen. De gemeente Houten heeft de behoefte daarin verandering te brengen en wil naar een vraaggericht systeem overgaan vanuit twee verschillende klantgroepen: de burger en de werkgever. In de toonkamerontwikkeling regio Lekstroom is ruimte voor deze ontwikkeling. Doelstelling Met Vakwerk Houten staan de klant en de werkgever centraal. Vakwerk Houten is geen onderdeel van de keten, maar vormt het centrum waarbinnen partijen verbinding zoeken en financieringsstromen ontschot worden. Het participeren van medewerkers vraagt naast inhoudelijke kennis, ook vaardigheden en competenties om projecten en processen aan te sturen. Voornaamste doelstelling daarbij is het tot steun zijn en ondersteuning bieden van burgers die het (tijdelijk) niet alleen redden, altijd met het oog op volledige (zo volledig mogelijk) of zelfstandige (zo zelfstandig mogelijk) deelname aan de maatschappij. Samenvattend kunnen we de volgende conclusies trekken naar aanleiding van de tussentijdse evaluatie: De resultaten van Vakwerk Houten zijn beter dan de inkoop bij re-integratiebedrijven; de uitstroomcijfers zijn hoger dan bij re-integratiebedrijven. Hoewel de gemiddelde trajectprijs iets hoger is dan bij re-integratiebedrijven is de kwantitatieve uitstroom beter. De kwaliteit en het aanbod van het traject is eveneens hoger dan voorheen. De eerste goede resultaten zijn behaald op duurzame uitstroom. Een positief effect is dat er minder uitkeringen verstrekt zullen worden. Vakwerk Houten : o Biedt een traject aan de klant waarin begeleiding en bemiddeling naar duurzame arbeid zijn samengevoegd. o Levert maatwerk o Biedt een no escape aanpak o Is een intensieve samenwerking tussen Vakwerk medewerkers en casemanagers van Sociale Zaken o Verbetert zichzelf door te doen Vakwerk Houten loopt voorop op de landelijke ontwikkelingen, te weten: o Invoering participatiebudget per 1 januari 2009 o Inrichten toonkamers o Wetswijziging participatieplaatsen o Plan voor begeleid werken (onderdeel van de WSW) Gemeente Houten en het ROC MN hebben de eerste grote stappen gezet in het verbinden van partijen en ontschotten van financieringsstromen.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 34 - 38
16.
Advies voortzetting Vakwerk Houten
De landelijke politiek heeft de doelstelling neergezet om de arbeidsparticipatie de komende jaren te verhogen tot 80% in 2016. De instrumenten om de doelstelling te realiseren zijn invoering toonkamerprincipe, invoering participatiebudget, plan voor begeleid werken en wetswijziging om de participatieplaatsen uit te kunnen voeren. Twee jaar geleden zijn we gestart met een goede formule die antwoord geeft op de landelijke politieke ontwikkeling. In de evaluatie blijkt dat de behaalde resultaten van Vakwerk Houten beter zijn dan van de inkoop van trajecten. De werkwijze van Vakwerk is effectief door maatwerk aan te bieden en door de no escape aanpak. In het project zijn wij een samenwerking, een partnership, aangegaan. Wij hebben een voorsprong op de plannen van het kabinet waarin de samenwerking tussen de gemeenten en het ROC per 1 januari a.s. wordt verplicht. De eerste grote stappen in het ontschotten en verbinden zijn gemaakt. In de nabije toekomst blijft het noodzakelijk om er verder op te investeren. Vakwerk Houten heeft in korte tijd goede stappen gezet om de doelstellingen te realiseren. De resultaten van deze stappen zijn in deel 2 beschreven. De duur van het project is echter te kort is om alle doelstellingen volledig te kunnen realiseren. Maar het geeft voldoende aanknopingspunten om te concluderen dat deze formule een krachtige formule is die aansluit op en flexibel genoeg is om de landelijke, regionale en lokale ontwikkelingen te volgen. Om de doelstellingen volledig waar te gaan maken is het advies om structureel te investeren in deze formule. Vakwerk Houten doorontwikkelen en een aantal aanpassingen in de structuur doorvoeren, zoals meer inbreng vanuit Sociale Zaken in de bedrijfsvoering en de ICT verbeteren. Een goede stevige fundering leggen en daarop doorbouwen kost tijd. Het project moet goed ingebed worden in de organisatie en onderzoeken wat een goede entiteit is. Het advies zou daarom zijn door te gaan met Vakwerk Houten en daarvoor een substantiële periode te nemen om de ontwikkelingen een kans te geven. Concreet betreft het voorstel om door te gaan voor een periode van vijf jaar, waarna opnieuw geëvalueerd zal worden.
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 35 - 38
Bijlage 1: Verklarende woordenlijst Anw-ers
Personen met een uitkering ingevolge de Algemeen nabestaandenwet
BBL
Beroepsbegeleidende leerweg
BOL
Beroepsopleidende leerweg
BSO
Buitenschoolse opvang
Divosa
Vereniging Directeuren voor Sociale Diensten
ICT
Informatie- en Communicatietechnologie
MBO
Middelbaar Beroepsonderwijs
Nuggers
Niet uitkeringsgerechtigde werkzoekenden
ROC MN
Regionaal Opleidingencentrum Midden Nederland
SVB
Sociale Verzekeringsbank
UWV-klanten
Personen met een uitkering ingevolge de WW, ZW, Wajong en WIA
Wajong
Wet arbeidsongeschiktheidsvoorziening jonggehandicapten
WIA
Wet Werk en Inkomen naar Arbeidsvermogen
WW
Werkeloosheidswet
WWB
Wet Werk en Bijstand
Wsw
Wet Sociale Werkvoorziening
ZW
Ziektewet
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 36 - 38
Bijlage 2: klanten en werkgevers aan het woord Klant A wordt vrachtwagenchauffeur Klant A (48) had er moeite mee te overzien welke stappen hij moest zetten om aan het werk te komen. Hij boekte geen resultaat. Vakwerk bracht daarin verandering: hij kwam in beweging en zag zijn mogelijkheden. Met een achtergrond als lasser is hij nu met een omscholing bezig tot vrachtwagenchauffeur. De begeleiding van Vakwerk Houten was net wat Klant A nodig had om zelf tot actie over te gaan. “Bij Vakwerk leer je hoe je je moet kleden bij een sollicitatie, hoe je een cv maakt en een goede brief schrijft”. Voor bedrijven zijn er veel mogelijkheden om met Vakwerk vacatures in te vullen. Vakwerk-klanten willen graag aan de slag! Ook als mensen nog niet over alle vakkennis beschikken, kan Vakwerk een passend traject bieden. Klant A heeft nu het vooruitzicht om bij een transport werkgever aan de slag te gaan. Hij mag vijf dagen meerijden. “Ik hoop op een contract voor zes maanden en misschien wel langer. Ik ben er trots op dat ik dit heb ondernomen en zit vol energie om er een succes van te maken!” “We staan altijd open voor iedereen” zegt toekomstige werkgever van Klant A. “Voor deze doelgroep zet ons bedrijf zich graag in om extra aandacht en tijd te creëren om mensen in te werken. Klant A gaat dan ook niet één dag maar vijf dagen meedraaien om zich in te werken voor hij een contract krijgt voor zes maanden. Ik ben zeer te spreken over de jobhunter van Vakwerk Houten en de goede communicatie. En ik ben vooral tevreden met onze toekomstige werknemers”. Klant B bouwt het langzaam op! Voordat Klant B (21) met Vakwerk Houten in contact kwam, had hij geen echt dagritme en weinig regelmaat in zijn leven. Momenteel volgt hij de groepstraining. “Ik vind het prettig om te werken aan de toekomst. Vakwerk Houten geeft me veel steun. Ik word hier als volwassene benaderd en met respect, dat doet me veel. Je kan hier altijd je verhaal kwijt. Maar je kan niet stil blijven staan, dat maken ze bij Vakwerk Houten ook wel duidelijk”. Klant B is zich nu aan het oriënteren voor een passende werkervaringplek. Die moet vooral dienen om werkritme op te doen. Hij is zich nog aan het oriënteren wat hij nou echt wil. “Dat is best moeilijk, vooral omdat het ook haalbaar moet zijn. Het is niet altijd makkelijk, werken aan jezelf!” Onderstaande iets inkorten? Is vergeleken bij A en B wel erg lang! Klant C aan de slag als secretaresse: “ Vakwerk gaf mij een duwtje in de rug” Klant C was een van de eerste kandidaten van Vakwerk Houten. In 2007 zat ze nog in de bijstand, nu werkt ze als secretaresse bij werkgever C. “Ik wilde altijd al een leuke en uitdagende baan maar privé liep het even anders. Nu ik weer fulltime werk, ben ik een heel ander mens geworden”. “Ik heb veel meer zelfvertrouwen gekregen en ben veel minder bang om fouten te maken. Sterker nog, van fouten kun je leren. Een van mijn zwakke plekken was Nederlandse correspondentie. Vakwerk Houten gaf me hiervoor een training on the job met een coach, maar het meeste heb ik gewoon in de praktijk geleerd. Ik doe nu het agendabeheer van negen collega’s, schrijf brieven, notuleer en beheer de relatiegeschenken voor de gehele organisatie. Als de nood hoog is sta ik ook klaar voor andere collega’s, wat dat betreft ben ik heel flexibel. Mijn werkervaringplek is echt uitgegroeid tot een vaste baan!
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 37 - 38
Vorig jaar zat ik net volledig in de bijstand toen mijn casemanager me vroeg mee te werken aan het nieuwe project Vakwerk Houten. Omdat ik graag weer aan het werk wilde komen, hoefde ik daar niet lang over na te denken. Een week later begon ik al bij Vakwerk Houten met mijn eerste groepssessie. Ik wilde graag een baan als intercedente of als secretaresse. Vakwerk Houten hielp me om mijn CV op orde te krijgen en begeleidde me bij het schrijven van brieven en het zoeken naar vacatures. Bij werkgever C kreeg ik een werkervaringplek aangeboden als secretaresse voor twee maanden. Op die manier kon ik weer wennen aan de combinatie van huishouden, opvoeding en werk. Het werk beviel me goed en ik wilde graag blijven. Na een contract op uitzendbasis kreeg ik een jaarcontract. Op dat moment was de bemiddeling van Vakwerk Houten geslaagd en kon ik uit de bijstand. Inmiddels zijn we een jaar verder. Mijn contract wordt opnieuw verlengd en ik mag een opleiding voor managementassistente doen. Daar ben ik hartstikke blij mee. Ook voor mensen met een uitkering is er toekomst op de arbeidsmarkt”. Leidinggevende van klant C: “Ik vind dat werkgever C als grote werkgever een voorbeeld moet zijn voor andere werkgevers. Onze dienst facilitair biedt bovendien veel mogelijkheden aan mensen die terug willen keren op de arbeidsmarkt. Na mijn toezegging om mee te werken werd ik benaderd door de jobhunter van Vakwerk Houten. Ik had dringend iemand nodig en zag het wel zitten om met Klant C in zee te gaan. Door het vertrek van mijn toenmalige secretaresse werd klant C eigenlijk voor de leeuwen gegooid. Dankzij goede begeleiding van Vakwerk Houten en collega’s heeft ze zich voldoende kunnen ontwikkelen. Ze voert haar werk nu goed uit en is creatief in het vinden van oplossingen. Toch merkte je vooral in het begin wel dat ze qua opleidingsniveau en werkervaring iets tekort kwam. Vakwerk Houten gaf haar een training on the job, goede begeleiding en gaandeweg werd klant C steeds zelfstandiger. Ze zou nu alleen nog maar completer kunnen worden door het volgen van een opleiding. Die verantwoordelijkheid nemen wij door klant C een opleidingstraject aan te bieden - en een verlenging van haar contract.”
Evaluatie en doorontwikkeling Vakwerk Houten
Pag. 38 - 38