Nieuwsbrief. VUmc Cancer Center Amsterdam. TCS Amsterdam Marathon steunt VUmc CCA Eerste PET-MRI in VUmc. Nummer 20, december 2012

Nieuwsbrief Nummer 20, december 2012

VUmc Cancer Center Amsterdam

TCS Amsterdam Marathon steunt VUmc CCA Eerste PET-MRI in VUmc

In deze nieuwsbrief 3 VOORWOORD

8 de lijst

Vertrouwen in de toekomst

naar kanker

4 IN BEELD

• Symposium en eredoctoraat Peter Kapitein

• Miljoenen voor innovatief onderzoek

10 TOPPUBLICATIES

• State of the art zorg in nieuwe

• VUmc-onderzoek prominent in

polikliniek

Op 19 oktober stond de opening van Euronext in het teken van de TCS Amsterdam Marathon. (zie pagina 12)

wetenschappelijke bladen

5 HET VERSCHIL • VUmc heeft eerste PET-MRI

• Cheque Wolter & Dros

• Frans Kramer schenkt verjaardagsgeld aan VUmc

• Resultaat CWTS-analyse

12

TSC MARATHON AMSTERDAM • 37e marathon in teken van VUmc CCA

6 VUMC CCA BOUWT AAN DE TOEKOMST • Veelbelovende onderzoeksresultaten

• Nieuwe techniek: NanoKnife

• Klinische unit fase 1-2 studies

• Chris Meijer prijs

14 VRIENDEN + STICHTINGNIEUWS

16 MONEY MATTERS EN KORT NIEUWS • Gedeeld Geven • Pifworld • Werkbezoek burgemeester • Agenda

• Vrienden maken het verschil • Vriendenavond belangrijk ontmoetingsmoment • Look Good Feel Better • Kennisuitwisseling Johns Hopkins

Fietstaxirace voor VUmc CCA Met een spectaculaire fietstaxirace door het centrum van Amsterdam kreeg onderzoek naar kanker op zondag 30 september speciale aandacht. De fietstaxirace werd georganiseerd door iNerds in het kader van Good Deed Day 2012. Commercieel directeur van iNerds, Martine Timmers, vertelt waarom iNerds deze dag heeft georganiseerd: ‘Bij iNerds werken kanjers op het gebied van IT, Development en Media, Apps, mobiele websites en social media. Bij VUmc Cancer Center Amsterdam werken ook kanjers. Zij staan onze collega Ruud bij in zijn strijd tegen kanker. Wij hebben besloten om op onze manier een handje te helpen.’ De avontuurlijke en snelle rit met vijftien fietstaxi’s voerde van hotel Américain op het Leidseplein door de binnenstad van Amsterdam naar het Beursplein. Bij aankomst op het Beursplein waren er diverse optredens. VUmc CCA kreeg ook daar veel aandacht. De actie loopt door tot het einde van het jaar. In 2013 wordt er een nieuwe iNerds Good Deed Day georganiseerd.

Het doel van de Stichting VUmc CCA zoals vastgelegd in de statuten: het bevorderen, verrichten dan wel doen verrichten van klinisch, toegepast en fundamenteel wetenschappelijk oncologisch onderzoek én het faciliteren daarvan. Dit betekent: het mogelijk maken van onderzoek naar nieuwe diagnostiek en ontwikkelingen op het gebied van nieuwe behandelmethoden van kanker in VU medisch centrum te Amsterdam. Het opstarten en bevorderen van toegepast onderzoek (‘translationeel research’) op het gebied van nieuwe oncologische onderzoekslijnen. Het bevorderen en mogelijk maken van projecten en faciliteiten op het gebied van welzijn en welbevinden van patiënten voor en na klinisch onderzoek. Door middel van de nieuwsbrief worden relaties van de stichting VUmc CCA op de hoogte gehouden van de ontwikkelingen, activiteiten en fondsenwerving.

Steun stichting VUmc CCA, ABN AMRO 44 50 40 459 2

Nieuwsbrief VUmc CCA

Voorwoord FACILITEITEN ONDERZOEK

WELZIJN

VUmc CCA gebruikt donaties voor het realiseren van faciliteiten als apparatuur en gebouwen, het initiëren van grensverleggend onderzoek en het bevorderen van het welzijn van onze patiënten.

Colofon Deze nieuwsbrief is een uitgave van Stichting VUmc CCA Amsterdam Nummer 20, december 2012 Correspondentieadres VUmc Cancer Center Amsterdam

Vertrouwen in de toekomst Nu het jaar bijna bijna ten einde is, kunnen we terugkijken op 2012. Het is een veelbewogen jaar geweest voor VUmc. Binnen ons ziekenhuis heeft zich een aantal zaken afgespeeld, dat breed uitgemeten is in de landelijke pers. Uiteindelijk leidde dit ertoe dat VUmc gedeeltelijk een vernieuwde raad van bestuur kreeg. Die is voortvarend aan de slag gegaan om het vertrouwen van patiënten en de samenleving terug te winnen. Wij zijn ervan overtuigd dat dit gaat lukken.

Postbus 7057 1007 MB Amsterdam Telefoon: 020 4441058/3609 [email protected] www.vumc.nl/cca Eindredactie Annita Lageweg, Henk Verheul Redactie en tekst bijdragen Elsbeth Takkenberg, Henk Verheul, Gerrit Meijer, Harriëtte Loeffen, Gitta Kuipers, Victor van Beusechem, Joke van Diemen, Jeroen Zweers, Eefje van Kessel Beeld en foto’s Jean Pierre Jans, DigiDaan, Mark van den Brink, TCS, Le Champion, Frank van Beek, Harry Meyer Met dank aan: Vormgeving & Productie AIM Action in Marketing Drukwerk Drukkerij Schuttersmagazijn Onderdeel van SMG, Groep Hasselt Verzending TTC, Alkmaar

Veelbewogen is het jaar 2012 ook letterlijk: op 21 oktober liepen ruim 100 medewerkers en sympathisanten van VUmc CCA mee in de TCS Amsterdam Marathon. Ze liepen 8, 21 of 42 kilometer en steunden zo het Cancer Center Amsterdam, het officiële goede doel van de marathon. De actie leverde VUmc CCA niet alleen een fantastisch sponsorbedrag op van meer dan €120.000,- (bijeengebracht door supporters, lopers en TCS), maar ook een heleboel positieve naamsbekendheid. Stichting VUmc CCA zette zich overigens in voor nog meer activiteiten die ze samen met anderen organiseerde. In deze nieuwsbrief leest u daar meer over.

Met enthousiasme wijs ik u op de vaste rubriek Therapie op Maat, waarin we vertellen over onze nieuwste aanwinst: als eerste ziekenhuis in Nederland hebben wij de PET-MRI scan in oktober in gebruik genomen. Daarnaast bevat deze nieuwsbrief informatie over door de stichting toegekende subsidies en over belangwekkende publicaties die uit eerder gestart onderzoek zijn voortgekomen. Wij zien 2013 met veel vertrouwen tegemoet. We zijn ervan overtuigd dat we samen met u het verschil voor patiënten met kanker kunnen blijven maken. Daar zetten we ons volledig voor in. Uiteraard hoop ik dat u deze nieuwsbrief met veel interesse en plezier leest! Namens de directie van VUmc CCA, Henk Verheul

Binnen VUmc CCA wordt met verschillende nationaal en internationaal gerenommeerde instituten onderzoek gedaan naar vroegere opsporing van kanker, therapie op maat en de verbetering van de kwaliteit van leven van patiënten met kanker. In september was een tiental onderzoekers van het Johns Hopkins Oncologisch Centrum op bezoek voor wetenschappelijk overleg. Deze keer werd naast het wetenschappelijk overleg ook kennis met elkaar gedeeld over het werven van fondsen en het opzetten van regionale zorgnetwerken op het gebied van kanker. Een kort verslag over hun fondsenwervende activiteiten laat zien hoe zij dit aanpakken. Nieuwsbrief VUmc CCA

3

in beeld

Inspirerend symposium vanwege eredoctoraat Peter Kapitein Is een echte doorbraak in de strijd tegen kanker te realiseren wanneer patiënten, artsen en onderzoekers nog beter samenwerken en zo ja, hoe dan? Deze vraag stond centraal tijdens het symposium Patiënts First! Dit werd op 19 oktober georganiseerd door VUmc CCA en de Stichting Alpe d’Huzes, om het eredoctoraat van Peter Kapitein te vieren. zijn patiënten. Diverse dilemma’s kwamen aan bod, bijvoorbeeld wat centralisatie betekent voor de reistijd van een patiënt en de rol van digitale communicatie tussen arts en patiënt.

vlnr: Eefje van Kessel, Peter Kapitein, Irma Verdonck-de Leeuw, Olaf Marijn de Leur, Tom Oosterwegel, Hans Clevers, Stephen Friend, Peter Huijgens, Hans Brug.

Peter Kapitein is medeoprichter en ambassadeur van de Stichting Alpe d'HuZes en Inspire2Live. Hij ontving het eredoctoraat voor zijn uitzonderlijke verdiensten ten behoeve van het onderzoek naar en verbetering van de mogelijkheden van Leven met Kanker. De uitreiking vond plaats tijdens de 132e Dies Natalis van de VU. Naast Kapitein ontving architect Rem Koolhaas deze hoogste wetenschappelijke eretitel. Dilemma’s De centrale vraag van het ochtendsymposium werd vanuit verschillende invalshoeken beantwoord. Dit gebeurde onder meer in een gesprek tussen hematoloog Peter Huijgens en twee van

Kennis en meningen Alpe d’HuZes hoogleraren Ellen Kampman en Irma Verdonck vertelden daarna over de actuele status van hun onderzoek naar Voeding en Kanker en Leven met Kanker. Guus van Dongen maakte het publiek deelgenoot van de techniek op het gebied van Imaging. De mogelijkheden en kansen die gecreëerd kunnen worden door informatie en informatievraagstukken te delen, stond centraal in een verhaal van Stephen Friend. Tot slot liet KNAW-voorzitter Hans Clevers met levendige beelden zien hoe onderzoek met gezond weefsel leidt tot nog meer inzicht in het ontstaan en de genezing van kanker. Cadeau In een afsluitende forumdiscussie werden de mogelijkheden benadrukt waarop artsen, patiënten en onderzoekers nog beter kunnen samenwerken in de strijd tegen kanker. De heldere en hoopvolle bijdragen van de sprekers waren een cadeau voor alle aanwezigen en in het bijzonder voor eredoctor Peter Kapitein.

Jaarverslag VUmc CCA

Baten boekjaar 2011

State of the art zorg in nieuwe polikliniek in 2011

Eigen fondswerving Acties derden Beleggingen Rentebaten

€ 1.277.000 € 3.110.000 € 630.000 € 296.000

Totaal

€ 5.313.000

In 2011 is er veel aandacht geweest voor de opening van de nieuwe polikliniek van VUmc CCA. Met hulp van Stichting VUmc CCA, VriendenLoterij en -lothouders en vele andere deelnemers, is een prachtige omgeving gecreëerd. Hier krijgen patiënten state of the art zorg en –aandacht. Dit betekent een snelle diagnose en een behandelplan op maat voor de meest voorkomende kankersoorten. Daarnaast beschikken we nu over ruimtes waarin patiënten op een prettige manier kunnen verblijven tijdens een behandeling en/of bij bezoek aan de polikliniek. In het lifestylecentrum kunnen patiënten terecht voor een kop koffie en een luisterend oor. Ook is er advies beschikbaar op het gebied van voeding, welbevinden en bewegen.

Drie pijlers Het onderzoek van VUmc Cancer Center Amsterdam richt zich met name op de drie pijlers vroegere opsporing - therapie op maat - kwaliteit van leven. De resultaten van het onderzoek naar vroegere opsporing kennen ook directe toepassing bij de keuze van de beste behandeling voor een individuele patiënt. Het onderzoek naar therapie op maat combineert nieuwe behandelingstechnieken met de kennis over mogelijke aangrijpingspunten voor de behandeling. Kwaliteit van leven-onderzoek brengt onder andere patiënten in beeld met een specifieke zorgvraag. Door gestructureerde begeleiding verbetert hun kwaliteit van leven. Dit zijn de drie thema’s waarvoor Stichting VUmc CCA aandacht vraagt en fondsen werft.

Het volledige jaarverslag kunt u desgewenst aanvragen via [email protected] of 020-4441058 4


het verschil 'Therapie op maat' dankzij PET-MRI scanner VUmc beschikt als eerste ziekenhuis in Nederland over een PET-MRI scanner. Dit is gelukt met steun van onder meer Stichting VUmc CCA. Het VUmc PET-MRI Centrum Amsterdam is op 16 oktober feestelijk in gebruik genomen. De feestelijkheden werden ingeluid door Wim Stalman (decaan, Raad van Bestuur VUmc), Frans van Houten (CEO, Philips), Rijk van Ark (directeur Economische Zaken, Amsterdam), Bob Pinedo (in de hoedanigheid van voorzitter Advisory Board VUmc Imaging Center) en de buitenlandse experts op het gebied van kanker Lotte Hojgaard en Martin Murphy. Zij benadrukten het belang van de samenwerking tussen publieke en private partijen. Daardoor kan een project als dit een succes worden. Twee beelden één De nieuwe PET-MRI scanner van Philips combineert twee bestaande

beeldvormingtechnieken, namelijk PET en MRI. Met behulp van tracers (contrastmiddelen) kan PET een tumor zichtbaar maken. Die is dan als een vlekje waarneembaar op de scan. In aanvulling hierop levert MRI beelden van organen en bloedvaten. Beide beelden worden samengevoegd tot één beeld, en dat is bijzonder, omdat daarmee de ziekte beter te lokaliseren is. De aard van de tumor of aandoening kan bovendien beter beoordeeld worden. Volgende halte De scanner wordt tevens ingezet voor onderzoek naar efficiënte en kosteneffectieve ontwikkeling van nieuwe medicijnen. De PET-MRI

scanner kan in de toekomst wellicht sneller dan voorheen beoordelen of een behandeling met medicijnen aanslaat. Het afgelopen jaar meldden diverse vooraanstaande internationale farmaceutische bedrijven zich bij VUmc. Zij willen van de nieuwste geavanceerde imaging technieken gebruik maken. Projectleider Prof. dr. Guus van Dongen meent dat het VUmc PETMRI centrum een tussenhalte is op weg naar de volgende halte. Hiermee doelt hij op VUmc Imaging Center Amsterdam, dat in 2016 wordt gebouwd. Een ideale setting meent Van Dongen, want dan kunnen patiënten met kanker nog beter behandeld worden.

Frans Kramer schenkt verjaardagsgeld aan VUmc Voor bestuurslid Frans Kramer was zijn 50e verjaardag een goede reden om een groot feest te geven. In juli dit jaar ontving hij familie, vrienden en relaties in een sfeervolle ambiance in Tuitjenhorn. In plaats van cadeaus vroeg Frans zijn gasten om een bijdrage voor de nieuwe PET-MRI voor VUmc. Dit resulteerde in een prachtig bedrag. De PET-MRI in inmiddels gebruik genomen.


5

VUmc CCA bouwt aan de toekomst Samen met donateurs, relaties en sponsors draagt Stichting VUmc CCA bij aan het voorkomen en genezen van kanker, nu en in de toekomst. Faciliteiten zijn hierbij van groot belang, zoals de NanoKnife en het FACS apparaat. Dankzij giften van particulieren, bedrijven en stichtingen aan deze en vele andere projecten, zijn wij in staat om zeer succesvol en internationaal bijzonder gewaardeerd onderzoek naar kanker te doen.

NanoKnife nieuwe techniek voor beeldgestuurde behandeling tumoren In augustus werd in VUmc de eerste patiënt behandeld met de NanoKnife. Het apparaat wordt gebruikt bij een nieuwe, veelbelovende techniek voor de lokale behandeling van tumoren: irreversibele electroporatie (IRE). Bij irreversibele electroporatie worden elektroden geplaatst rondom een tumor met behulp van echografie of CT-scan. Door de toediening van meerdere korte, hoog-voltage elektrische pulsen, gaan de celwanden van de (kanker) cellen kapot, waardoor de cel opzwelt en te gronde gaat. Tijdens deze behandeling is de patiënt onder narcose. Aanvulling De NanoKnife vult bestaande beeldgestuurde behandelingstechnieken aan, waarvan ook bestraling (radiotherapie) een voorbeeld is. Deze technieken zijn ontwikkeld voor de behandeling van tumoren die alleen nog lokaal zijn gegroeid en die niet met een operatie te behandelen zijn. Naast deze technieken is in dit soort situaties verhitting met radiofrequency ablation (RFA) soms een mogelijkheid. In vergelijking met radiotherapie en RFA

kan de NanoKnifetechniek in sommige situaties specifiek bepaald tumorweefsels kapot maken. Omliggende weefsels blijven intact. De NanoKnife is daardoor mogelijk een oplossing voor de behandeling van tumoren die door hun ligging tot op heden onbehandelbaar zijn. Verder onderzoek nodig VUmc start binnenkort twee onderzoeken. Hierin wordt de werking van de NanoKnife onderzocht bij patiënten met uitzaaiingen van dikke darmkanker in de lever en bij patiënten met niet-operabele alvleesklierkanker zonder uitzaaiingen. De NanoKnife is op proef bij VUmc. Op dit moment wordt naar subsidie gezocht om deze verder techniek te financieren.

Veelbelovende resultaten bij onderzoek naar afweersysteem De onderzoeksgroepen van Prof. Yvette van Kooyk en dr. Tanja de Gruijl in het VUmc CCA leveren belangrijke bijdragen aan het internationale onderzoek naar mogelijkheden om het afweersysteem in te schakelen tegen kanker. De groepen ontwikkelen innovatieve vaccins die gericht dendritische cellen in de huid binden en activeren. Deze cellen zijn in hoofdzaak verantwoordelijk voor het starten van een effectieve antitumorafweerrespons. Beide groepen hebben recent in wetenschappelijke tijdschriften gerapporteerd dat deze vaccinformuleringen antitumorafweer kunnen genereren. Superieure tumorafweer Een klinische studie waarin patiënten een experimentele combinatie van immuuntherapie ondergingen, liet veelbelovende resultaten zien bij patiënten met gevorderd prostaatcarcinoom. De afweerreacties van patiënten die op deze manier werden behandeld, zijn in het laboratorium 6


gemeten en geanalyseerd met behulp van FACS apparatuur. Hiermee kan de activiteit van het afweersysteem door specifiek bloedonderzoek in kaart worden gebracht. Bewijs Er is inmiddels voldoende bewijs gevonden dat patiënten positief kunnen reageren op een immunotherapeutische behandeling. Nieuwe medicijnen zijn in staat om de afweerrespons tegen kanker te versterken. Tijdens de behandeling brengen onderzoekers in kaart of en hoe het afweersysteem reageert op nieuwe medicatie. Hiermee hopen zij in de toekomst ineffectieve behandelingen en bijwerkingen bij patiënten te vermijden.

FACS-apparatuur onmisbaar voor onderzoek VUmc CCA wil het geavanceerde onderzoek naar het afweersysteem op mondiaal niveau voortzetten. Vervanging en modernisering van de benodigde apparatuur hiervoor, de zogenaamde flowcytometrische apparatuur (FACS apparaten), is dringend nodig. Met deze apparatuur worden gedetailleerde analyses uitgevoerd. Stichting VUmc CCA maakt financiering van dit innovatieve onderzoek in belangrijke mate mogelijk. Het voortzetten van deze steun draagt bij aan de verdere ontwikkeling van immuuntherapie voor kanker.

Klinische unit VUmc voor onderzoek met nieuwe medicijnen De afdelingen medische oncologie en hematologie van VUmc hebben gezamenlijk een klinische unit opgebouwd voor onderzoek naar de toepassing van nieuwe medicijnen. Hier worden patiënten behandeld die deelnemen aan fase 1-2 onderzoek. Fase 1-2 onderzoek is onderzoek waarin nieuwe geneesmiddelen voor het eerst bij patiënten worden getest. Het gaat daarbij om middelen die in het laboratorium veelbelovend lijken maar waarvan nog geen of weinig gegevens over de werking bij mensen bekend zijn. De unit bestaat uit 7 bedden. Deze zijn volledig toegerust voor intensieve patiëntenzorg. Onderzoek naar de gunstige en soms ook ongunstige effecten van nieuwe geneesmiddelen bij patiënten is van groot belang voor de ontwikkeling van nieuwe behandelingen.

Costa Bachas winnaar Chris Meijer prijs De Chris Meijer prijs is op 5 september uitgereikt aan Costa Bachas. Dit gebeurde tijdens de algemene vergadering van het onderzoeksinstituut VUmc CCA. Deze belangrijke prijs wordt jaarlijks uitgereikt aan een promovendus die een bijzondere wetenschappelijke prestatie heeft geleverd. De prijs is vernoemd naar de oprichter van de onderzoeksschool oncologie van de VU (OOVU), de voorloper van het huidige onderzoeksinstituut.

Hierbij wordt ook gekeken hoe lang en in welke concentratie het medicijn in het bloed en soms in de tumor aanwezig is en hoe het wordt afgebroken. De unit beschikt hiervoor over een aangrenzend onderzoekslaboratorium. Hier worden weefselen bloedmonsters van patiënten direct verwerkt voor opslag of nader onderzoek, dat in de gespecialiseerde laboratoria van VUmc CCA plaatsvindt.

De unit speelt een belangrijke rol bij het ontwikkelen van nieuwe geneesmiddelen Een toegewijd team van 8 researchverpleegkundigen en 11 gespecialiseerde datamanagers speelt een cruciale rol bij het verzamelen en verwerken van de studieresultaten. Op de unit zijn in het afgelopen decennium meer dan 200 fase 1-2 studies voltooid. Naast participatie in grote internationale studies, worden ook fase 1-2 studies uitgevoerd die zijn ontstaan vanuit onderzoek dat in de laboratoria van VUmc CCA is verricht.

Uit elk onderzoeksprogramma van VUmc CCA was één topkandidaat genomineerd. Chantal Stoepker, Maria Daleke, Derrek Heuveling, Costa Bachas en Eefje Sizoo waren dit jaar de genomineerden. Zij hielden alle vijf een voordracht. Costa Bachas ontving de Chris Meijerprijs vanwege zijn onderzoek naar het bepalen van factoren die betrokken zijn bij de terugkeer van acute myeloїde leukemie. Hij had bovendien een aantal prachtige artikelen in internationale wetenschappelijke tijdschriften gepubliceerd. Ook deed hij de laatste jaren voor het onderzoeksinstituut opvallend veel voor het onderwijs. Bachas ontving een geldbedrag van € 2.500,-. Nieuwsbrief VUmc CCA

7

DE LIJST

Miljoenen voor innovatief oncologisch onderzoek Stichting VUmc CCA steunt innovatief oncologisch onderzoek, welzijnsprojecten, faciliteiten en apparatuur. Een van de doelen van VUmc CCA is het stimuleren van nieuw translationeel onderzoek. Daarnaast steunt de stichting welzijnsprojecten en de aanschaf van apparatuur. VUmc-onderzoekers kunnen eens per jaar een aanvraag indienen. De wetenschappelijke inhoud van de projecten wordt beoordeeld door de wetenschapscommissie van het onderzoeksinstituut, waarna de directie een voordracht doet aan het stichtingbestuur van VUmc CCA.

Projecten uit legaat Relapse initiating cells in acute myeloid leukemia € 104.916

Identificatie van tumorcellen verantwoordelijk voor de terugkeer van de ziekte Terugkeer van de ziekte is de belangrijkste reden voor de relatief slechte prognose van kinderen met acute myeloïde leukemie. Het onderzoeksteam onder leiding van Jacqueline Cloos, Gert jan Kaspers en Gerrit Jan Schuurhuis heeft ontdekt dat de cellen die deze terugkeer veroorzaken, te identificeren zijn tijdens de initiële diagnose. In dit onderzoek zullen deze cellen worden gekarakteriseerd. Het doel is deze in een vroeg stadium onschadelijk te maken en de terugkeer van de ziekte te voorkomen.

Personalised therapy for lymphoma patients using immuno-PET and tissue analysis € 104.916

Immuno-PET en weefseldiagnostiek voor therapie op maat bij patiënten met lymfeklierkanker Het afgelopen decennium zorgde monoclonale antistoftherapie voor een doorbraak in de behandeling van patiënten met lymfeklierkanker. De combinatie van chemotherapie met deze vorm van immuuntherapie leidde tot een sterke verbetering in ziektevrije overleving. Bij een 8


deel van de patiënten komt desondanks de ziekte weer terug. In dit onderzoek willen Josée Zijlstra, Otto Hoekstra en Guus van Dongen met behulp van PET-imaging een methode ontwikkelen, om voor aanvang van de behandeling te voorspellen of een specifieke vorm van immuuntherapie effectief is. Bij die patiënten die niet gevoelig zijn voor deze behandeling, wordt door patholoog Daphne de Jong op DNA niveau onderzocht hoe dat kan. Zo kan een gerichte nieuwe therapie op maat gegeven worden.

Development of radiolabeled ipilimumab to predict efficacy and toxicity of ipilimumab € 104.916

Met behulp van PET-imaging hopen we de effectiviteit en toxiciteit van ipilimumab te kunnen voorspellen Ipilimumab is een nieuwe vorm van immunotherapie. Bij een deel van de patiënten met prostaatkanker lijkt het te werken. Deze voor prostaatkanker niet geregistreerde behandeling is kostbaar en kan gepaard gaan met veel bijwerkingen. In samenwerking met Guus van Dongen en Otto Hoekstra wil medisch oncoloog Fons van den Eertwegh een methode ontwikkelen om patiënten beter te selecteren voor een behandeling met ipilimumab. De methode moet ook het optreden van bijwerkingen voorspellen.

Golftoernooi Wolter & Dros resulteert in cheque voor VUmc CCA De directie van Wolter & Dros (TBI Techniek) heeft op woensdag 29 augustus een cheque van € 2.000,- aan VUmc CCA geschonken. De donatie komt ten goede aan onderzoek naar effectieve behandelmethodes voor patiënten met kanker. De cheque is tijdens het Wolter & Dros golftoernooi 2012 gewonnen door het team Centraal Technisch Bureau (CTB). CTB is gespecialiseerd in het adviseren, ontwerpen, uitvoeren en onderhouden van integrale technische installaties in onder andere ziekenhuizen. De teamleden kozen unaniem voor VUmc CCA als begunstigde. ‘VUmc CCA wordt door ons als een zeer belangrijk en noodzakelijk centrum gezien,’ lichtte Han Verbrugge toe. ‘Daarom willen wij ook graag aandacht besteden aan deze donatie.’ Verbrugge is directeur van CTB. Samen met zijn compagnon en statutair directeur Roger Knubben overhandigde hij de cheque aan Henk Verheul.

Goedgekeurde projecten door externe subsidiegevers Het KWF stelt ruim een half miljoen euro beschikbaar voor een projectvoorstel van ziekenhuisapotheker en klinisch farmacoloog Harry Hendrikse, hoogleraar longziekten Egbert Smit en patholoog Erik Thunnissen. Met dit geld onderzoeken zij of het effect van het anti-kankermiddel erlotinib zichtbaar te maken is met een PET-scan. Daarvoor hebben de onderzoekers radioactief gelabeld erlotinib ontwikkeld. Uit onderzoek blijkt dat slechts een deel van de patiënten met niet-kleincellige longkanker klinisch voordeel heeft bij de behandeling met erlotinib. Tot nu toe kan alleen aan de hand van een biopt worden vastgesteld of een patiënt tot deze groep behoort.

Alpe d’Huzes/KWF Kankerbestrijding stelt € 521.000 beschikbaar voor screening en behandeling van gevoelens van angst en depressie bij patiënten met uitgezaaide darmkanker. Joost Dekker, hoogleraar paramedische zorg bij de afdelingen psychiatrie en revalidatiegeneeskunde, en Henk Verheul, hoofd afdeling medische oncologie, hebben deze subsidie ontvangen. Zij zoeken naar een methode om somatisch zieke mensen met een psychologische zorgbehoefte op een effectieve wijze op te sporen en te behandelen. Het gaat om het effect van screenen en behandelen van gevoelens van angst en depressie bij patiënten met uitgezaaide darmkanker. Medisch psychologe Mecheline van der Linden participeert in dit onderzoeksproject. In totaal negen ziekenhuizen werken mee. Het TES-programma dat voor deze studie is ontwikkeld, is gebaseerd op het gericht selecteren en gestructureerd begeleiden van patiënten.

Michiel Pegtel heeft een KWFgrant gekregen. Pegtel is senior onderzoeker bij de afdeling Pathologie. Met deze beurs gaat hij met onder andere Gerrit Meijer, hoofd afdeling pathologie, nieuwe methodes ontwikkelen om kanker vroeger en beter op te sporen in

lichaamsvloeistoffen, zoals bloed, urine en speeksel. De beoogde techniek is voor de patiënt minder belastend. Hij is gebaseerd op de detectie van genetisch materiaal dat in hele kleine hoeveelheden wordt uitgescheiden door (tumor)cellen door middel van minuscule blaasjes. In VUmc werken meerdere groepen vanuit verschillende afdelingen aan de ontwikkeling van deze techniek.

VUmc CCA participeert sinds maart 2012 in het AngioPredictproject. Dit is een internationaal onderzoek gericht op het verbeteren van de behandeling van patiënten met uitgezaaide darmkanker. VUmc werkt hierin samen met universitaire ziekenhuizen en bedrijven in Duitsland, België en Ierland. Onderzoekers beschikken gezamenlijk over een bedrag van € 6.000.000. Uitzaaiingen zijn de belangrijkste doodsoorzaak bij dikke darmkanker. In het onderzoek wordt in het DNA en RNA van de tumoren gezocht naar afwijkingen. Hiermee kan voorspeld worden welke patiënten goed zullen reageren op standaard chemotherapie in combinatie met het medicijn Avastin®. Avastin® (bevacizumab) gaat de doorbloeding van tumoren tegen, maar dit werkt niet bij iedereen. Bij het onderzoek worden de laatste technieken op het gebied van de genomics toegepast. In dit kader is in VUmc-bioinformaticus Martijn Cordes gestart met het vastleggen van data die dit project zal opleveren. Cordes werkt samen met dr. Nicole van Grieken en dr. Bauke Ylstra.

Nelly van Uden-Kraan ontving een subsidie van Pink Ribbon. Samen met Irma Verdonck-de Leeuw ontwikkelt ze een tumorspecifieke module waarmee ze het OncoKompas geschikt maakt voor patiënten met borstkanker. Van Uden-Kraan is onderzoeker bij de onderzoeksgroep Samen leven met kanker. Verdonck-de Leeuw is hoogleraar Leven met kanker.

Het OncoKompas is een eHealth portaal waar patiënten online vragenlijsten invullen over kwaliteit van leven en leefstijl. De resultaten worden meteen verwerkt in een individueel nazorgplan. Door het aanbieden van nazorg op maat, willen Van Uden-Kraan en Verdonck-de Leeuw meer borstkankerpatiënten laten profiteren van de bewezen voordelen van begeleidende zorg. Door het OncoKompas postcodespecifiek te maken kunnen patiënten een doorverwijzing krijgen naar voorzieningen dichtbij huis. De nieuw te ontwikkelen functionaliteiten van het OncoKompas worden getoetst in een haalbaarheidsonderzoek onder 100 borstkankerpatiënten. Dit gebeurt in samenwerking met de Esperanz ziekenhuizen.

Alpe d’HuZes/ KWF Kankerbestrijding geeft € 5.500.000 aan een gezamenlijk project van VUmc CCA, UMCG en UMC St Radbout: IMPACT. Dit betreft een onderzoek naar de waarde van moleculaire beeldvorming bij de gepersonaliseerde behandeling van kanker. Tumoren reageren heel verschillend. Daarom is er grote behoefte aan behandelingen van kanker op maat. Dit vergroot de genezingskans en verbetert de kosteneffectiviteit. Het project IMPACT richt zich op behandeling van kanker op maat door moleculaire beeldvorming. Deze techniek gaat een stap verder dan een CT en MRI-scan. Door bij de patiënt een licht radioactieve stof toe te dienen (een tracer) die in de tumor terechtkomt, komen specifieke eigenschappen van de tumor in beeld. Bij IMPACT wordt gekeken welke tracers het beste resultaat opleveren bij patiënten met borstkanker, niercelkanker en darmkanker. Vervolgens wordt achterhaald hoe voor een patiënt de beste behandeling op maat geselecteerd kan worden. Een van de doelen is om in een vroeg stadium vast te stellen of een behandeling aanslaat. Het onderzoeksteam in VUmc bestaat uit Henk Verheul, Willemien Menke, Otto Hoekstra, Marc Huisman, Ronald Boellaard en Guus van Dongen. Nieuwsbrief VUmc CCA

9

TOPPUBLICATIES

VUmc-onderzoek prominent aanwezig in wetenschappelijke bladen Vanaf 1998 is het aantal publicaties in wetenschappelijke bladen vanuit VUmc flink gestegen. Onderzoeksresultaten worden steeds vaker in internationale wetenschappelijke tijdschriften geciteerd. Hieruit blijkt dat VUmc ccaonderzoekers ook een vooraanstaande positie innemen in het internationale onderzoeksveld. De hier beschreven onderzoeken zijn dit jaar gepubliceerd. Als u meer wilt weten over een onderzoek of een bepaald artikel, kunt u contact met ons opnemen via het secretariaat: [email protected] of telefoonnummer 020-4441058.

De publicatie Van den Eertwegh AJM, Versluis J, van den Berg HP, Santegoets SJAM, van Moorselaar RJA, van der Sluis TM, Gall HE, Harding TC, Jooss K, Lowy, Pinedo HM, Scheper RJ, Stam AGM, von Blomberg BME, de Gruijl TD, Hege K, Sacks N, Gerritsen WR. Combined immunotherapy with granulocyte-macrophage colonystimulating factor-transduced allogeneic prostate cancer cells and ipilimumab in patients with metastatic castration-resistant prostate cancer: a phase 1 doseescalation trial. Lancet Oncology. Dit is een internationaal en toonaangevend tijdschrift op het gebied van klinisch kankeronderzoek.

Gecombineerde immuuntherapie is mogelijk en lijkt de overleving van patiënten met uitgezaaide prostaatkanker te verbeteren.

Bijzonder

In het onderzoek zijn prostaatkankerpatiënten

is een positief effect van deze behandeling waargenomen.

De publicatie Cornelissen JJ, Gratwohl A, Schlenk RF, Sierra J, Bornhäuser M, Juliusson G, Råcil Z, Rowe JM, Russell N, Mohty M, Löwenberg B, Socié G, Niederwieser D, Ossenkoppele G.J. The European LeukemiaNet AML Working Party consensus statement on allogeneic HSCT for patients with AML in remission: an integrated-risk adapted approach. Nature Reviews Clinical Oncology. Dit is een internationaal en vooraanstaand tijdschrift waarin voornamelijk overzichtsartikelen en toekomstvisies op het gebied van de behandeling van kanker worden gepubliceerd.

Risico inschatting voor patiënten die een stamceltransplantie voor acute myeloide leukemie moeten ondergaan.

Het is de eerste studie waarin twee experimentele immuuntherapieën zijn gecombineerd. Bij een deel van de patiënten

behandeld met een experimenteel prostaatkankervaccin in combinatie met ipilimumab. Dit is een antistof die de afweer tegen kanker kan versterken. Er is aangetoond dat deze gecombineerde behandeling veilig gegeven kan worden. Ook is aangetoond dat patiënten die een afweer ontwikkelden tegen het vaccin langer leefden dan patiënten die dat niet deden. Om de bevinding te bevestigen zijn grotere studies nodig.

Na de diagnose moet snel een geschikte donor gevonden worden en het is nodig er tijdsafhankelijke risicofactoren in op te nemen in het kader van een geïntegreerd therapeutisch behandelplan.

Allogene stamcel transplantatie(alloSCT) is onderdeel van de behandeling van acute myeloÏde leukemie(AML).

Bijzonder

Het vermindert de kans op terugkeer van de ziekte maar is

De benaderingswijze in het onderzoek is een gezamenlijk Europees

geassocieerd met aan de behandeling gerelateerd overlijden.

initiatief. Het komt voort uit de AML Working Party waarvan

In dit artikel wordt een risicoinschatting voorgesteld.

VUmc auteur G.J. Ossenkoppele voorzitter is.

Deze is gebaseerd op de balans tussen kans op relapse van de AML en alle bekende factoren die van invloed zijn op overlijden en andere toxiciteit van de alloSCT. Op basis hiervan kan een keuze gemaakt worden tussen het uitvoeren van een alloSCT dan wel een andere non alloSCT strategie. De benadering vereist een initiële ziekterisico inschatting.

De publicatie Senthi S, Lagerwaard FJ, Haasbeek CJ, Slotman BJ, Senan S. Patterns of disease recurrence after stereotactic ablative radiotherapy for early stage non-small-cell lung cancer: a retrospective analysis. Lancet Oncology. Dit is een internationaal en toonaangevend tijdschrift op het gebied van klinisch kankeronderzoek.

Stereotactische bestraling van longtumoren.

Bijzonder

Stereotactische bestraling van vroege stadia van

VUmc CCA heeft wereldwijd de grootste ervaring op dit gebied.

longtumoren is een nieuwe bestralingstechniek. Hierbij

Het past deze nieuwste techniek toe om de behandeling van

is de kans op genezing voor longkankerpatiënten die

longtumoren verder te verbeteren en toepasbaar te maken voor

niet geschikt zijn voor operatieve behandeling sterk

andere groepen patiënten.

verhoogd. In de studie zijn de resultaten van deze nieuwe behandeling beschreven bij 676 patiënten die in VUmc deze behandeling ondergingen. Bij circa 90% van de patiënten werd lokale controle van de tumor in de long bereikt. Wanneer de ziekte terugkwam, was dat meestal in de vorm van uitzaaiingen elders in het lichaam.

10


Onderzoekskwaliteit VUmc absolute top VUmc scoort het hoogst als het gaat om de impact van medisch wetenschappelijk onderzoek in Nederland. Dit blijkt uit de meest recente Citatieanalyse van het Centrum voor Wetenschaps- en Technologische Studies (CWTS-analyse). De afgelopen jaren liet de impact van het VUmc-onderzoek een stijgende lijn zien, met een tweede plaats vanaf 2006 en een gedeelde eerste plaats in 2010. Daarna klom het VUmconderzoek naar de top. Ook internationaal gezien verricht VUmc baanbrekend onderzoek. Kwaliteit en kwantiteit Wetenschappelijk onderzoek staat niet op zichzelf. Het doel is beter inzicht te krijgen in het ontstaan van ziekten. Daarnaast is vooruitgang in de preventie, behandeling en nazorg belangrijk.

VUmc richt zich voor een belangrijk deel op translationeel onderzoek. Het belangrijkste doel is om onderzoeksresultaten te vertalen in praktische toepassingen, die direct ten goede komen aan de patiënt. Jaarlijks laten alle acht UMC’s van Nederland een CWTS-analyse uitvoeren. De analyse toont de kwaliteit en de kwantiteit van het medisch wetenschappelijk onderzoek. Vanaf 1998 is het aantal publicaties vanuit VUmc gestegen. Deze worden bovendien steeds vaker in internationaal wetenschappelijke publicaties aangehaald.

Derde uitreiking Xtra Awards

Bijzondere donateurs VUmc en GGZ inGeest in de schijnwerpers Dit jaar zijn voor de derde keer de VUmc CCA Xtra Awards uitgereikt, deze keer op 1 november. Vele trouwe relaties en donateurs waren aanwezig. Fred Plukker, voorzitter van de rvb VUmc, bedankte hen voor hun steun. Hij sprak vol trots over de bereikte resultaten en uitte zijn bewondering voor het enthousiasme en de daadkracht waar veel projecten in beide organisaties op kunnen rekenen. ‘Door de steun van donateurs kunnen VUmc en GGZ inGeest hun ambities realiseren,’ zei hij. Drie bijzondere donateurs werden in de schijnwerpers gezet vanwege hun speciale en trouwe steun aan een van de fondsenwervende projecten. Zij ontvingen de VUmc Xtra Award 2012 uit handen van bestuurders en projectleiders.

Dorpsfeest op fietsjes Uit handen van Prof. dr. Gert jan Kaspers, hoogleraar kinderoncologie, ontving Olav de Roos een award. De Roos is betrokken bij Stichting 12-inch race. Deze bestaat uit vijf jonge ondernemers en organiseert al vele jaren een groot dorpsfeest in Pijnacker. Het feest is gekoppeld aan een goed doel, waarbij een race van honderden mensen op kleine fietsen centraal staat. VUmc Onderzoek naar Kinderkanker (VONK) ontvangt al vijf jaar een deel van de opbrengst van het evenement.

VUmc Xtra award voor makers nieuwsbrief VUmc CCA De bedrijven Action in Marketing (AIM) uit Badhoevedorp, Drukkerij Schuttersmagazijn/ SMG Groep uit Hasselt en TTC Direct Mail uit Alkmaar, zorgen samen al tien jaar voor de vormgeving, het drukken en de verspreiding van de nieuwsbrief van VUmc CCA. Zij doen dit geheel kosteloos en zorgen er zo voor dat donateurs en relaties van VUmc CCA geïnformeerd en betrokken blijven bij de ontwikkelingen in het onderzoek naar kanker in VUmc. Henk Verheul overhandigde de Xtra Award aan Cees Huijing van AIM en Evert Feith van SMG. ‘We waarderen het dat de mensen die hier staan zo persoonlijk en actief meedenken en ook als ambassadeurs voor CCA spreken,’ zei hij. Namens de ontvangers sprak een ontroerde Cees Huijng een persoonlijk dankwoord voor de toekenning van de VUmc Xtra Award.

vlnr. Henk Verheul (CCA), Arend Hartlief en Evert Feith van SMG, Alex Huijing en Cees Huijing van AIM. Op de foto ontbreekt Paul Tuijnman van TTC.

Tien jaar geleden ontstond binnen het bestuur van de stichting de wens om de relaties en donateurs te informeren over de onderzoeksprojecten van VUmc CCA. Ook de manier waarop donaties via de stichting worden ingezet voor faciliteiten en onderzoek naar kanker zou zo in beeld kunnen komen. Bestuurslid Peter Karsten betrok Cees Huijing bij zijn plannen voor een nieuwsbrief. Samen zorgden ze ervoor dat dit plan werd gerealiseerd. Nieuwsbrief VUmc CCA

11

TCS Marathon Amsterdam voor iedereen een groot succes Tijdens de 37e TCS Marathon Amsterdam op 21 oktober stond VUmc CCA in de schijnwerpers. Met 38.000 deelnemers is dit de grootste marathon van Nederland. Op deze pagina’s een impressie van deze succesvolle dag en de activiteiten er omheen. Op 11 oktober werd ook het officiële marathonlogo onthuld. Dit was levensgroot afgebeeld op de gevel van het onderzoekscentrum VUmc CCA.

Ruim € 120.000 voor onderzoek VUmc CCA Tata Consultancy services (TCS) koos VUmc CCA als het goede doel van de TCS Amsterdam Marathon in 2012. Er werden twee parcoursrecords gevestigd, door Wilson Chebet en Meseret Hallu. Michel Butter zorgde voor een ontlading in het stadion door als snelste Nederlander onder de 2.10 uur te lopen. Ook voor VUmc CCA was de marathon succesvol: er werd ruim € 120.000 bij elkaar gebracht voor onderzoek naar kanker. Dit mede dankzij de samenwerking met TCS, Le Champion, donateurs van Stichting VUmc CCA en talloze supporters en lopers van onder andere het VUmc CCA team.

Tijdens de kick-off op 11 oktober gaf Michel Butter de aanwezige lopers uit de TCS en VUmc CCA-teams tips om optimaal te lopen. Butter is de snelste Nederlandse loper van editie 2011. Dit jaar presteerde hij dat opnieuw.

12


Trots op warme steun voor VUmc CCA Bij de finish van de marathon in het Olympisch Stadion nam Fred Plukker, voorzitter van de rvb, een cheque in ontvangst. De cheque werd uitgereikt door Amit Kapur (directeur TCS Benelux), DP Nambiar (HR TCS Europa) en Simone Richardson (directeur Le Champion). Plukker prees de warme steun die VUmc CCA krijgt van lopers en sponsoren. ‘Dankzij hen en ons eigen VUmc CCA-team kunnen we nog meer onderzoek doen naar kanker,’ zei hij. Meer dan 1.200 klanten en werknemers van TCS liepen de marathon. Directeur Kapur sprak vol trots over hen. ‘Door hun deelname hebben ze betrokkenheid getoond aan mensen met kanker.’ Ook Le Champion directeur Richardson vindt het belangrijk om zich in te zetten voor de maatschappij. ‘Vandaar dat wij aan evenementen goede doelen verbinden,’ sprak ze. ‘Als organisatie willen we zoveel mogelijk mensen in beweging brengen. Dit goede doel past erg goed bij de TCS Amsterdam Marathon.’

Sponsoring is nog mogelijk via de link www.pifworld.com/charities/vumccca/127 of via ABN 44 50 40 459 o.v.v. marathon

Al tijdens de clinic op 20 september was het VUmc CCA marathonteam erg enthousiast. Op 21 oktober stonden 92 teamleden in de startblokken om de 8, 21 of 42 kilometer te lopen. Niet alleen bij het rennen bleek deze gedrevenheid, ook in de gezamenlijke fondsenwerving. Via een eigen crowdfundsite werden vrienden, familie en collega’s enthousiast gemaakt een bijdrage te leveren. Eefje van Kessel, een van de enthousiaste VUmc CCA lopers en programmamanager oncologie van VUmc CCA: ‘We kijken blij en tevreden terug op geweldige dagen waar veel aandacht was voor VUmc CCA. TCS, organisatiebureau Le Champion, de vele lopers, alle sponsors en duizenden toeschouwers hebben voor een onvergetelijke ervaring gezorgd, waarbij VUmc Cancer Center Amsterdam centraal stond.’

Op www.vumc.nl/cca-tcsamsterdammarathon ziet u een aantal teams dat voor VUmc CCA heeft gelopen alsmede sponsors die zich hebben ingezet. Hartelijk bedankt voor alle support!

Vernieuwd bestuur VUmc heeft vertrouwen in de toekomst Onder het motto ‘topspelers én teamspelers’ begon eind augustus de vernieuwde raad van bestuur van VUmc aan haar taak. Een aantal bestuursleden van Stichting VUmc CCA maakte kennis met Fred Plukker, de nieuwe voorzitter van de raad van bestuur. De bestuursleden van VUmc CCA kregen onder meer informatie over de stand van zaken binnen VUmc. Dit houdt verband met de publiciteit en de onder toezichtstelling door de Inspectie voor de Gezondheidszorg. Plukker benadrukte dat hij de ontstane situatie binnen VUmc betreurt. ‘Tegelijk ben ik heel blij met de reacties die wij krijgen,’ zei hij. ‘Die geven mij het vertrouwen en de overtuiging dat VUmc ook als organisatie die steun en betrokkenheid waard is. Het geeft mij de energie om samen met

de medewerkers van VUmc de problemen op te lossen en het vertrouwen van allen te herstellen.’ Taskforce en klankbordgroep Plukker prees de resultaten die VUmc met de steun van haar donateurs bereikt in verschillende projecten. ‘We zullen de donateurs die het onderzoek of de zorg met hun kennis, tijd of geld steunen niet teleurstellen.’ In zijn plan van aanpak vertelde de nieuwe voorzitter dat de raad van bestuur een taskforce heeft opgericht. Deze wil een oplossing bieden voor de problemen die door de inspectie en de raad van bestuur zijn gesignaleerd. Ook is er een klankbordgroep opgericht met daarin artsen, verpleegkundigen, receptionisten, een huisarts en vertegenwoordigers van patiënten. Naar patiënten toe wordt alles gedaan om kwaliteit en topzorg te garanderen en dit ook zo te communiceren. Het bestuur van Stichting VUmc CCA ziet de toekomst met vertrouwen tegemoet.

Duizenden lopers uit de hele wereld kwamen in oktober naar de Marathon Expo in Sporthallen Zuid om hun startnummer en shirt op te halen. VUmc CCA presenteerde zich daar als het officiële goede doel van de TCS Amsterdam Marathon 2012. Bezoekers konden bij de stand hun maximale knijpkracht laten meten met een speciale handkrachtmeter. Deelnemers aan de Amsterdam marathon konden hun longfunctie laten testen.


13

vrienden Twee belangrijke speerpunten van het VUmc CCA zijn vroegere opsporing en preventie. Het CCA stelt alles in het werk om testen te ontwikkelen die de aanwezigheid van kwaadaardige cellen in een zo vroeg mogelijke stadium kunnen opsporen of uitsluiten. Prof. dr. Gerrit Meijer vertelt in deze nieuwsbrief meer over het bevolkingsonderzoek naar darmkanker, dat in 2013 start.

Samen zorgen de Vrienden voor belangrijke ontwikkelingen in onderzoek naar kanker

Onderzoek naar nog betere testen voor vroegere opsporing Het is al weer een tijdje geleden dat we u hebben bijgepraat over het onderzoek naar vroegere opsporing van kanker, dat mede met steun van de Vrienden van het CCA wordt uitgevoerd. In 2013 gaat in Nederland het bevolkingsonderzoek naar darmkanker van start. Dit is een grote stap voorwaarts. Het zal er toe leiden dat met de testmethode die we momenteel beschikbaar hebben, tot wel 2000 mensen minder zullen overlijden aan darmkanker. Een prachtig resultaat, maar dat moet en kan nog beter. Want ook met het bevolkingsonderzoek zullen nog steeds veel mensen overlijden aan darmkanker. Daarom doen wij in VUmc CCA met een grote groep mensen van veel verschillende afdelingen samen onderzoek naar nieuwe, nog betere testen voor de vroegere opsporing van darmkanker. Logistieke operatie Een dergelijk onderzoek is een grote logistieke operatie. Onderzoekers van VUmc CCA werken daarbij nauw samen met onderzoekers van andere universiteiten (AMC, ErasmusMC, MUMC) en met ziekenhuizen in de regio. Waar we ons onder meer mee bezighouden is het ontdekken en waarderen van biomarkers. Hierbij proberen we met geavanceerde technieken nieuwe moleculen te vinden die geschikt zijn om te gebruiken in een nieuwe screeningtest. We willen zien of deze nieuwe moleculen het beter doen dan in de bestaande tests en zoja welke dat zijn. Hiervoor bestuderen we duizenden patiëntenmonsters: een logistieke operatie waarbij het verzamelen, bewerken en bewaren van ontlastingsmonsters ongelofelijk belangrijk is. Dit zogenaamde biobankieren kost veel tijd en energie. Nieuw IT-systeem Om al die informatie over monsters en meetresultaten goed en veilig te kunnen beheren hebben we een professioneel IT systeem nodig. Mede dankzij de steun van de Vrienden VUmc CCA hebben we naast een project dat al loopt, een nieuw project verworven met de naam TraIT (Translational research IT). Dit stelt ons in staat om het benodigde IT-systeem neer te zetten en wordt ook voor veel andere projecten gebruikt. Prof. dr. Gerrit Meijer

Vrienden nemen een kijkje in het lab Om de Vrienden en potentiële Vrienden te informeren bent u van harte welkom tijdens de Labrondes en informatieprogramma’s die VUmc CCA organiseert. Ook uw relaties en introducés kunnen deelnemen. Zie de agenda op www.vumc.nl/cca voor actuele data: dan kunt u een kijkje nemen in het onderzoekslaboratorium en vertellen een onderzoeker en specialist in een korte sessie over onderzoek en behandeling in VUmc CCA. 14


Jogé Nijhof is Vriendin van het eerste uur. Ze verlengde dit jaar haar Vriendschap en zegde donaties voor de komende jaren toe.

‘VUmc CCA maakte het verschil’ ‘Van dichtbij heb ik meegemaakt wat het is om iemand door kanker te verliezen. Naar aanleiding van een lezing van Prof. Pinedo in het oosten van Nederland volg ik samen met anderen de ontwikkelingen binnen het VUmc CCA. Wij zijn zogezegd Twentse Vrienden. Uit alles blijkt dat VUmc CCA maatwerk levert. Voor de artsen is de patiënt deel van het behandelteam.'

Look Good Feel Better: voortgang project dankzij nieuwe donaties Vanaf 2013 is het Look Good Feel Better-team weer aanwezig in het Lifestyle-centrum van de polikliniek van VUmc CCA. Patiënten die een behandeling voor kanker ondergaan, kunnen van één van de schoonheidsspecialistes advies krijgen over huidverzorging. Ze leren bijvoorbeeld hoe ze zich kunnen opmaken als het uiterlijk na een chemokuur veranderd is. De behandelingen worden dankzij donaties gratis aangeboden.

Bent u al Vriend? Draagt u VUmc CCA een warm hart toe en wilt u op de hoogte blijven van wat we doen? Meldt u zich dan aan voor de LinkedIn groep Vrienden VUmc Cancer Center Amsterdam!

Vriendenavond belangrijk ontmoetingsmoment Alweer drie jaar geleden vond in oktober de eerste Vriendenavond plaats in Villa Alsberg. Maya Meijer en Denise Prins, co-voorzitters van het Vriendencomité, verwelkomden hier Rene Froger als eerste Vriend van VUmc CCA. Vele anderen volgden hem. Sindsdien is er elk jaar een Vriendenavond. Hier ontmoeten Vrienden elkaar, wordt iedereen geïnformeerd over de voortgang van al het onderzoek en worden nieuwe Vrienden enthousiast gemaakt. Vanwege de commotie rond VUmc ging de Vriendenavond van 25 september niet door. Met de komst van de nieuwe rvb is er vertrouwen voor de toekomst. De Vrienden waren in dat kader welkom op de informatiebijeenkomst op 14 november. In 2013 is er weer een Vriendenavond. Het is geweldig dat zoveel Vrienden ons in staat stellen door te gaan met het onderzoek om kanker vroeger op te sporen.

Fiscaal voordeel voor Vrienden met een notariële akte Als u Vriend wordt of uw Vriendschap verlengt en dit met een periodieke notariële schenking doet, is het bedrag volledig aftrekbaar van uw belastbare inkomen. Afhankelijk van uw inkomen en leeftijd ontvangt u tot 52% van de jaarlijkse gift terug. Bereken op de site www.anbi.nl uw belastingvoordeel of bekijk wat u hierdoor extra kunt schenken. Voorwaarde is dat een verplichting wordt aangegaan om gedurende minimaal vijf jaar een vast bedrag per jaar te schenken en deze verplichting in een notariële akte vast te leggen. De akte en kosten worden door VUmc verzorgd. Wilt u meer informatie, neemt u dan contact op met Harriëtte Loeffen (t. 020 444 3609 of mail [email protected]).

Kennisuitwisseling over fondsenwerving en regionale samenwerking Twee medewerkers van The Sydney Kimmel Comprehensive Cancer Center van Johns Hopkins waren op 25 september te gast in het VUmc CCA. Ellen Stifler en Mike Carducci deelden met verschillende belangstellenden uit VUmc hun kennis over fondsenwerving en regionale samenwerking. Stifler en Carducci, respectievelijk senior director development en professor in oncologie en urologie, planden hun bezoek voorafgaand aan een jaarlijks overleg over onderzoek dat ze in samenwerking met VUmc CCA en UMC Utrecht doen. Ze konden zich verheugen in de belangstelling van VUmc collega's die zich direct met fondsenwerving en regionale samenwerking bezighouden. Ook artsen en onderzoekers waren geïnteresseerd. Stifler en Carducci gaven een interessante inkijk in de praktijk van een organisatie die jaarlijks veel geld inzamelt voor belangrijk onderzoek naar kanker. Succesvolle werkwijze Interessant was het om te horen dat een deel van alle giften die Johns Hopkins ontvangt direct afkomstig is van patiënten. Daarnaast is er een aantal rijke Amerikanen dat jaarlijks grote donaties doet. Duidelijk werd dat de fondsenwerving zeer professioneel is ingebed in het reilen en zeilen van het Johns Hopkins. Een zeer leerzaam aspect. Regionale ziekenhuizen bleken veel interesse te hebben om onderdeel te worden van Johns Hopkins. Op die wijze kunnen zij onderdeel zijn van het merk en gebruik maken van de succesvolle werkwijze.

Informatieve bijeenkomst secretaresses in VUmc CCA Denise Prins, co-voorzitter van het vriendencomité van VUmc CCA: ‘De commotie rondom VUmc gaat me erg aan het hart. Het is jammer dat het de aandacht afleidt van waar het echt om gaat: patiënten helpen en onderzoek doen om die patiënten in de toekomst nóg beter te kunnen helpen. Ik hoop dan ook van harte dat alle vrienden van het CCA zich blijven inzetten voor dit belangrijke doel.'

De jaarlijkse bijeenkomst voor secretaresses van verschillende bestuursleden en donateurs om hen te bedanken en te informeren, is dit jaar op 8 oktober gehouden. De middag begon met een hartelijk welkom door Prof. dr. Henk Verheul. Prof. dr. Guus van Dongen nam het van hem over met een prachtige presentatie over Imagingonderzoek binnen VUmc. Vervolgens vertelde Mariette Labots, fellow van de medische oncologie, boeiend over haar onderzoek naar therapie op maat. Fysiotherapeut Edwin Geleijn vertelde tenslotte samen met een patiënt over zijn project ’Fit ondanks kanker’.

Veel dank voor uw Vriendschap, interesse en donaties aan VUmc CCA. Samen zorgen we voor vooruitgang. Nieuwsbrief VUmc CCA

15

Money Matters Zet een eigen actie op voor VUmc CCA via Pifworld.com Wie is vroeger niet langs de deuren gegaan om zich te laten sponsoren voor een sportieve actie voor een goed doel? Tegenwoordig zijn er veel online platformen beschikbaar om fondsen te werven. Ook voor VUmc CCA kan dat nu. Rondom de TCS Amsterdam marathon kozen we ervoor om gebruik te maken van het platform van Pifworld. Deze organisatie onderscheidt zich door de gehele gift ten goede te laten komen aan het goede doel. Doordat de gever per donatie € 0,47 cent (extra) overmaakt voor de transactie, kan Pifworld de gift zonder aftrek van gemaakte kosten aan het goede doel geven. Dat geeft een goed gevoel. VUmc CCA ontving zo uiteindelijk € 25.000 voor onderzoek naar kanker. Het bedrag werd via Pifworld bijeengebracht door 50 VUmc-collega’s. Die vroegen via hun eigen pifpagina om geld. Het mooie is dat iedereen met behulp van een eigen pagina op Pifworld een actie kan organiseren voor Stichting VUmc CCA: www.Pifworld.com/charities/VUmcCCA/127. Wilt u meer informatie over deze manier van steunen? Of heeft u hulp nodig bij het aanmaken van een pagina? Neem dan gerust contact met ons op via 020 - 444 4433. Wij helpen u graag.

Een nieuwe manier van schenken: Gedeeld Geven In samenwerking met tien gerenommeerde goede doelen ontwikkelde Stichting Gedeeld Geven een nieuwe manier van schenken aan goede doelen. Dit heet Gedeeld Geven. Het is geïnspireerd op het in Amerika al vele jaren populaire planned giving. Zowel het goede doel als degene die schenkt heeft baat bij Gedeeld Geven. Vanwege een aantal fiscale voordelen kan het aantrekkelijk zijn voor mensen vanaf 60 jaar die beschikken over vermogen. Bij voldoende interesse in het schenken aan VUmc CCA kan Stichting VUmc CCA zich in de toekomst als goed doel verbinden aan de Stichting Gedeeld Geven. Lees meer op www.gedeeldgeven.nl. U kunt ook contact opnemen met Elsbeth Takkenberg (020 - 444 7004 of [email protected]).

Agenda Stichting VUmc CCA organiseert in 2013 activiteiten en bijeenkomsten om u te blijven betrekken bij ons onderzoek naar kanker en u op de hoogte te brengen van nieuwe ontwikkelingen. Kijk voor een actueel overzicht van onze activiteiten op www.vumc.nl/CCA onder ‘Agenda’.

Nalatenschap zeer betekenisvol in onderzoek naar kanker Stichting VUmc CCA wil kanker voorkomen en genezen. Het is onze missie om een doorbraak te forceren door innovatieve behandelingen te ontwikkelen. Dankzij ervaring en expertise verlegt VUmc CCA, samen met de patiënt, grenzen in de behandeling van kanker. Zo kunnen we nu en in de toekomst oplossingen vinden om kanker te voorkomen en zo goed mogelijk te genezen. Er is nog veel onderzoek nodig naar vroegere opsporing van kanker, therapie op maat en de verbetering van de kwaliteit van leven van mensen met kanker. Mede dankzij giften uit nalatenschappen is dat mogelijk. Ook uw nalatenschap kan van grote betekenis zijn voor het onderzoek van VUmc CCA. Op pagina 8 staat een aantal projecten dat door een legaat mogelijk is gemaakt. Stichting VUmc CCA in uw testament betekent bijdragen aan het onderzoek van morgen. Wilt u meer informatie over Stichting VUmc CCA in uw testament? Neem contact op met Henk van Reeuwijk of Jeroen Zweers voor een persoonlijk gesprek (020 - 4444 433 of [email protected]).

Burgemeester Van der Laan op werkbezoek bij VUmc CCA In de polikliniek van VUmc CCA staat de patiënt centraal. Voor Burgemeester Eberhard van der Laan is dit een mooi voorbeeld voor het stadhuis, waar de burger volgens hem meer centraal kan staan. Op vrijdag 20 juli was Van der Laan te gast in VUmc CCA. Hij bezocht de multidisciplinaire polikliniek, de dagbehandeling oncologie en het onderzoekslaboratorium. Eerder, bij de opening van de poli van VUmc CCA, zag hij hoe de sneldiagnostiek werkt. Hij prees de multidisciplinaire samenwerking tussen artsen en onderzoekers in het CCA. Die leidt tot de ontwikkeling van nieuwe technieken om kanker zo vroeg mogelijk op te sporen. Daarnaast worden nieuwe behandelmethoden voor patiënten met kanker ontwikkeld, waaronder therapie op maat. De burgemeester was onder de indruk van het werken met bevruchte kippeneieren in het laboratorium. In deze eieren wordt menselijk tumorweefsel gekweekt. Onderzoekers kunnen daardoor onder een microscoop zien hoe de bloedtoevoer naar de tumor verloopt. Het is een groot voordeel dat artsen die patiënten behandelen, zo intensief samenwerken met onderzoekers, meent burgemeester Van der Laan. ‘Ook hierdoor stelt VUmc CCA patiënten centraal. Als VUmc CCA dat voor hen kan, kunnen wij het voor de Amsterdammers.’ Burgermeester van der Laan bezocht ook het onderzoekslaboratorium.

Nieuwsbrief. VUmc Cancer Center Amsterdam. TCS Amsterdam Marathon steunt VUmc CCA Eerste PET-MRI in VUmc. Nummer 20, december 2012

Recommend Documents