Stichting VUmc Cancer Center Amsterdam Jaaroverzicht 2010
‘We bouwden gestaag door’ Voor Stichting VUmc CCA was 2010 het jaar van doorgaan op de ingeslagen weg. We bouwden gestaag door. In fysieke zin was dat het meest waarneembaar aan de dakopbouw bovenop de polikliniek, waar aan het gebouw voor VUmc CCA diagnose en behandeling werd gewerkt. Maar ook in minder zichtbare vorm legden we nieuwe bouwstenen in 2010. De Stichting maakte het samen met VUmc mogelijk dat er nieuwe onderzoeks- en welzijnsprojecten werden gestart en apparatuur kon worden aangeschaft. Van de mensen die een Sponsor Bingo lot hebben gekocht, tot grote donaties van particulieren en bedrijven, en van de wetenschappers tot de verpleegkundigen, we hebben allemaal één doel voor ogen: kanker de baas worden. En daar hebben we allemaal in 2010 een forse steen aan bijgedragen. Prof.dr. Winald Gerritsen, directeur VUmc CCA Internist-oncoloog
Onderzoeksprojecten: 45
Donaties: 1 6.337.000
Promoties: 45
Kankeronderzoekers: 468
Wetenschappelijke artikelen: 609
Patenten: 5
‘We bouwden gestaag door’
19 februari: Twee VUmc-onderzoekers, KNO-arts Pontus Börjesson en arts-assistent KNO Bernard Tijink, hebben veelbelovende resultaten behaald met nieuwe ‘targeted’ (gerichte) therapieën bij patiënten met hoofd-halskanker. Zij onderzochten aanvullende therapieën, gebaseerd op het gebruik van monoklonale antilichamen (MAbs).
22 januari
25 februari: Philips en VUmc tekenen een vergaande samenwerkingsovereenkomst voor onderzoek op het gebied van medische beeldvorming (imaging). Het doel van de overeenkomst is om samen nieuwe, innovatieve apparatuur te ontwikkelen en te testen waardoor diagnostiek én therapie bij kanker nog beter in kaart te brengen zijn.
9 februari
januari - februari - maart
3 maart:
22 januari Winald Gerritsen fights the blues Een tot de laatste stoel gevuld auditorium in de Vrije Universiteit vormde het decor voor de oratie van prof.dr. Winald Gerritsen. Het publiek luisterde geboeid naar een voor iedereen te begrijpen presentatie over prostaatkanker. Tijdens ‘Afweer en prostaatkanker: vriend of vijand?’ sprak Gerritsen over de ontwikkelingen in dit vakgebied. Over zowel het ontstaan als over de behandeling van deze ziekte zijn de afgelopen jaren nogal wat nieuwe ontdekkingen gedaan. Zo blijkt dat bij een ontsteking in de prostaat er stoffen worden aangemaakt die schade veroorzaken aan het DNA en zorgen voor meer bloedvatvorming. Een chronische ontsteking lijkt daarmee bij te dragen aan het ontstaan van prostaatkanker. Het afweermechanisme werkt in dit geval als een vijand. Toch heeft VUmc in samenwerking met enkele Amerikaanse instituten onderzocht of juist het stimuleren van diezelfde natuurlijke afweer kan worden gebruikt bij de behandeling van prostaatkanker. Het afweermechanisme blijkt ook een vriend te kunnen zijn. Een efficiënt opgezette aanval met behulp van de natuurlijke afweer, in combinatie met een vaccin, helpt bij 20% van de patiënten de prostaatkanker terug te dringen. De oratie werd voorafgegaan door het symposium ‘Fighting the blues, Symposium on prostate cancer’. Vooraanstaande wetenschappers spraken over vroegdiagnostiek, chirurgie en diverse behandelmethodes.
9 februari
Nieuwe massaspectrometer gaat jaren tijdwinst opleveren VUmc CCA nam in 2010 de allernieuwste massaspectrometer in gebruik. Het instrument bevat de meest geavanceerde software, is extreem nauwkeurig en heel snel. Hiermee kan het kankeronderzoek jaren tijdwinst boeken. Een traject van zes tot acht jaar kan worden teruggebracht naar één tot twee jaar. Connie Jimenez, hoofd van het OncoProteomics laboratorium, doet onderzoek naar afwijkende eiwitten bij kankerpatiënten. Zij werkt met massaspectrometers om eiwitbiomarkers op te sporen en te valideren. Met de spectrometer meet ze gericht eiwitten die een rol kunnen spelen bij een vroege detectie van een dikke darmkanker of bij stratificatie voor therapie. Als ze die eiwitten in tumorweefsel ontdekt, kan ze op zoek gaan of ze deze ook in lichaamsvloeistoffen als bloed en ontlasting kan vinden. Met de massaspectrometer kunnen onderzoekers aan de hand van moleculegewichten een kandidaat-biomarker specifiek gaan meten. Dat kan heel nauwkeurig, tot op de duizendste dalton (1 dalton is gelijk aan het gewicht van 1 waterstofatoom). Het nieuwe apparaat meet heel gevoelig en specifiek wel honderd kandidaat-biomarkers tegelijk in een grote multiplex massaspectrometrische analyse.
23 februari
Miljoenencheque van Sponsor Bingo Loterij Tijdens het Goed Geld Gala van de Sponsor Bingo Loterij kreeg VUmc Cancer Center Amsterdam een cheque uitgereikt van 4.445.691 euro. Het was de opbrengst over het jaar 2009. Dit geld is bestemd voor de bouw van het nieuwe poliklinisch diagnostiekcentrum oncologie. Net als in 2008 ontving VUmc CCA het hoogste bedrag van de goede doelen op het gebied van gezondheid en welzijn. Over het jaar 2009 werd in totaal meer dan 47 miljoen euro uitgereikt aan de goede doelen van de Sponsor Bingo Loterij. De Sponsor Bingo Loterij steunt VUmc CCA sinds 2007, toen er eind mei een nationale actie plaatsvond. De-Grootste-Bingo-Ooit in Ahoy was op 1 juli 2007 de klapper in de nationale campagne waaraan VUmc CCA-ambassadeurs Mies Bouwman en Ivo Niehe meewerkten. Een groot aantal mediapartners en winkels droeg de nationale actie belangeloos een warm hart toe. Doel is de realisatie van de poli sneldiagnostiek. In 2010 droegen 100.000 Nederlanders daar aan bij door hun lot van de Sponsor Bingo Loterij voor VUmc CCA te oormerken.
loterij biedt sponsor bingo
Center V Umc Cancer Amsterdam
: te afdracht 2009 Uit de geoormerk
€ 4.445.691,-
ri 2010 Utrecht, 5 februa
r Bingo Loterij ann, voorzitter Sponso Boudewijn Poelm
Onderzoek in VUmc toont aan dat stereotactische radiotherapie, een preciezere manier van bestralen, zeer goed werkt bij patiënten met longkanker. Vergeleken met een operatie, zijn er veel minder bijwerkingen en geen sterfgevallen als gevolg van de behandeling.
8 maart: VUmc-onderzoekers leveren als eerste het bewijs dat cellen genetisch materiaal met elkaar kunnen uitwisselen. Deze ontdekking is van groot belang, omdat kanker ontstaat doordat cellen niet meer goed met elkaar communiceren. Het artikel over het onderzoek is gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift PNAS: Proceedings of the National Academy of Sciences.
9 maart: Winald Gerritsen verzorgt, samen met VUmc CCA-bestuursleden Frans Kramer en Kees Storm, voor de gasten van de Amstel Club een presentatie over het belang van publiekprivate samenwerking in kankeronderzoek. Hij noemt daarbij protonentherapie als voorbeeld. Hiermee kan veel gerichter worden bestraald, waardoor er een hogere stralingsdosis in de tumor mogelijk is terwijl gezond omliggend weefsel minder straling krijgt.
12 maart: Als de HPV-thuistest standaard wordt aangeboden aan vrouwen die niet reageren op de uitnodigingen van het reguliere bevolkingsonderzoek, kan het aantal vrouwen met baarmoederhalskanker met zeker 100 gevallen afnemen. Dit blijkt uit VUmc-onderzoek dat in het vooraanstaande medische tijdschrift British Medical Journal wordt gepubliceerd.
15 april: VUmc CCA organiseert een informatie-avond voor relaties en Vrienden van VUmc Cancer Center Amsterdam met het thema ‘Longkanker- opgelucht ademhalen?’
Alpe d’HuZes, die de leerstoel ‘Leven met kanker’ financiert.
5 juni:
informatie over vroegdiagnostiek, behandelmogelijkheden, welzijn, welbevinden en nazorg.
Voor het eerst is een doeltreffende behandeling ontdekt van het gemetastaseerd melanoom. De studie, waarvan de afdeling medische oncologie medeauteur is, werd gepubliceerd in de New England Journal of Medicine. De overleving van patiënten met deze aandoening wordt verbeterd door de behandeling met ipilimumab, een nieuwe vorm van immunotherapie.
7 mei:
9 juni:
Hoogleraar stochastiek Ger Koole (VU) heeft met een wiskundig oog naar de nieuwe zorgpaden voor de poli sneldiagnostiek gekeken. Kwantitatief inzicht leidt namelijk tot een betere stroomlijning van diagnostiek. Doel is dat er binnen enkele dagen - voor de meest voorkomende kankersoorten zelfs al binnen 48 uur - een diagnose en behandelplan is.
In de Skylounge van Htel Amsterdam wordt het startschot gegeven voor een nieuw fondsenwervend initiatief: de beleggingsclub VUmc CCA. Het idee is afkomstig van een van de bestuursleden. Het gaat om een unieke constructie, waarbij het bedrag waarmee belegd wordt in het bezit blijft van de eigenaar, maar de opbrengsten ten goede komen aan grensverleggend kankeronderzoek.
‘We bouwden 19 april: Patiëntenbijeenkomst hoofd- gestaag halstumoren. Middels lezingendoor’ en presentaties krijgen (ex)patiënten
19 mei: Sam Ligthart viert zijn 65ste verjaardag in het teken van ‘Leve het Leven’ met een schitterend feest en vraagt als cadeau een donatie voor VUmc CCA. Dit levert een donatie van 700 euro op. De donatie is bestemd voor het project ‘Tracers voor de toekomst’, waarmee het Radionuclidencentrum haar laboratorium uitbreidt.
‘We bouwden gestaag door’
13 juni: Kankerpatiënt Steve Ostendorf doet, samen met vijftig collega’s van de dealingroom van ABN AMRO en Fortis Markets, mee aan een 100 kilometer racefietstourtocht georganiseerd door de RTD (Treasury). De opbrengst komt ten goede aan VUmc CCA. De actie brengt 15.000 euro op.
3 juni:
28 juni:
Zestien medewerkers van VUmc en EMGO+ beklimmen in twee teams de Alpe d’Huez. Zowel het PROF-team, bestaande uit acht professoren, als het TALENTteam, bestaande uit acht jonge onderzoekers, gaan de strijd aan met zichzelf en de berg. Dit alles om geld in te zamelen voor het onderzoekfonds van Stichting
Niet alleen de ziekte zelf, maar ook de kwaliteit van leven van patiënten met kanker krijgt aandacht. “De tijd is rijp om bijvoorbeeld depressieve klachten net zo serieus te wegen als, zeg, een bepaalde tumormarker in het bloed”, zegt professor Irma Verdonck, bijzonder hoogleraar ‘Leven met kanker’ tijdens haar oratie.
15 april
21 juni
april - mei - juni 15 april
21 juni
Schatkist als fundament
Vrienden vieren midzomernacht op strand
Met het leggen van de fundamenten voor de vierde dakopbouw gaat de bouw van de nieuwe polikliniek VUmc Cancer Center Amsterdam diagnose en behandeling van start. Een van de fundamenten waarop de nieuwe polikliniek komt te rusten is een schatkist. Omdat er voor de bouw geen aparte heipalen nodig zijn, kon het slaan van de eerste paal niet worden gevierd. In plaats daarvan overhandigde Elmer Mulder, voorzitter van de raad van bestuur, samen met Winald Gerritsen en Mark Kramer aan Douwe van Riet een kist met daarin de wensen van oncologiepatiënten. De belangrijkste daarvan is natuurlijk om binnen 48 uur een diagnose en behandelplan te krijgen. De bouw van de poli sneldiagnostiek, zoals de polikliniek in de wandelgangen wordt genoemd, zal ruim een jaar in beslag nemen. De officiële opening vindt plaats op 28 september 2011.
Midzomernacht werd door VUmc CCA op een bijzondere manier gevierd. Samen met oude én nieuwe Vrienden werd het begin van de zomer feestelijk ingeluid op het Bloemendaalse strand bij strandtent Woodstock69. De CCA-Vrienden doneren jaarlijks minimaal 1000 euro privé of 1750 euro met hun bedrijf. Doel van deze avond was om weer een aantal nieuwe Vrienden te verwelkomen die het onderzoek naar DNA-diagnostiek ondersteunen. Het druk bezochte feest begon met een interview door tv-presentatrice Hadassah de Boer met oncoloog en directeur VUmc CCA Winald Gerritsen en Geert Schepel, patiënt van VUmc over het belang van vroegdiagnostiek en aandacht voor de patiënt. Irma Verdonck, hoogleraar ‘Leven met kanker’ vertelde vervolgens over haar onderzoek. Voorzitter van het Vriendencomité Maya Meijer riep op om vriend te worden om het vroegdiagnostiekproject mogelijk te maken.
Niet alleen bouwers zijn er druk mee. Ook een grote groep medewerkers is gestart met de voorbereidingen om sneldiagnostiek in de organisatie mogelijk te maken. Verder is de basis gelegd voor multidisciplinaire samenwerkingsverbanden tussen afdelingen, is in kaart gebracht welke faciliteiten en zorgpaden er nodig zijn en zijn de wensen van de patiënt en naasten geïnventariseerd.
Dankzij het stralende weer konden de gasten optimaal genieten van het spetterende optreden van Candy Dulfer die belangeloos optrad samen met soulband Brown Hill. Stichting VUmc CCA meldt met trots dat zij deze avond weer een mooi aantal nieuwe Vrienden heeft mogen verwelkomen.
Samengevatte jaarrekening
STAAT VAN BATEN EN LASTEN OVER 2010:
BALANS PER 31 DECEMBER 2010
Werkelijk
Begroting
Werkelijk
2010
2010
2009
(x e000)
(x e000 )
(x e000)
3.052 3.285 1.065 343 7.745
1.300 3.000 500 375 5.175
1.144 4.450 984 548 7.126
- 574 - 500 3.643 2.569
1.500 3.100 4.600
634 100 4.649 5.383
32 24
25 18
17 19
56
43
36
114
100
- 30
Som der lasten
2.739
4.743
5.389
Resultaat
5.006
432
1.737
2.939 905 1.162
132 0 300
1.167 0 570
5.006
432
1.737
(na resultaatbestemming)
2010
2009
2010
2009
(x e000) PASSIVA
ACTIVA 679
1.421
2.846
2.513
Effecten
13.980
13.637
Liquide middelen
19.374
17.444
Financiële vaste activa Vlottende activa
Reserves Continuïteitreserve Bestemmingsfondsen Reserves en fondsen
16.103 463 16.566
15.338
7.764
483
90
Kortlopende schulden
15.821
7.854
Totaal passiva
36.879
35.015
Overige schulden en Overlopende passiva
36.879
35.015
Toelichting op de samengevatte jaarrekening
9.986 609 10.595
5.137 322 5.459
Langlopende projecten Leningen o/g Langlopende schulden Kortlopende projecten
Totaal activa
12.924 905 1.770 15.599
De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij de betreffende balanspost anders vermeld worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarde. Baten en lasten worden toegerekend aan het jaar waarop deze betrekking hebben. Baten worden slechts opgenomen op het moment dat deze zijn toegezegd dan wel zijn ontvangen. Verplichtingen en mogelijke verliezen, die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen indien deze voor het opmaken van de jaarrekening bekend zijn. De jaarrekening is opgesteld overeenkomstig de bepalingen in de Richtlijnen voor de Jaarverslaglegging 650. Alle in de jaarrekening vermelde bedragen zijn op duizendvoud afgeronde bedragen.
niveau van de voorziening is bepaald op 5 jaar apparaatskosten. Bestemmingsfondsen: De van donateurs ontvangen donaties met een aangegeven bestemming, waarvoor de Stichting nog geen verplichting met VUmc is aangegaan, worden verantwoord in de Bestemmingsfondsen. Langlopende schulden inzake projecten: De aangegane verplichtingen inzake te financieren projecten worden afzonderlijk verantwoord onder het balanshoofd Langlopende schulden inzake projecten. Op basis van de in het boekjaar ontvangen en betaalde facturen wordt de besteding van de projectgelden verantwoord. Het saldo betreft het bedrag van de nog te besteden projectgelden resp. de nog daarvoor in komende jaren te ontvangen facturen. Het in komende jaren verwacht te betalen bedrag aan kortlopende schulden wordt onder kortlopende schulden verantwoord.
Grondslagen voor de waardering van activa en passiva Meerjarige toezeggingen: De meerjarige toezeggingen betreffen het saldo van de nog te ontvangen toezeggingen, waarvan de betaling in meerdere jaren plaats vindt. Het voor het komende jaar te ontvangen bedrag is gerubriceerd onder vlottende activa als kortlopende vordering. Indien noodzakelijk wordt een voorziening voor oninbare toezeggingen gevormd. Beleggingen: De beleggingen worden gewaardeerd op basis van de beurskoersen per 31 December van het boekjaar. Indien wordt belegd in niet op een officiële beurs genoteerde effecten wordt de waarde vastgesteld aan de hand van beschikbare financiële informatie zoals jaarrekeningen of zorgvuldige calculaties conform daartoe geldende internationale standaards. Financiële instrumenten worden gewaardeerd tegen marktwaarde. Indien in participaties van beleggingsfondsen wordt belegd zijn de kosten van de beleggingsfondsen verwerkt in de intrinsieke waarde van de beleggingsfondsen. Reserves: Ingehouden resultaten die nog niet aan projecten zijn toegezegd worden verantwoord in de reserves. De reserves worden per fuserende stichting verantwoord, omdat conform de statutaire bepalingen de bestedingen dienen plaats te vinden binnen de oude doelstelling van de fuserende stichtingen. Activa, passiva, baten en lasten dienen per fuserende stichting blijvend te worden geregistreerd om aan dit vereiste te voldoen. Continuïteitsreserve: Via de bestemming van het resultaat is vermogen geseponeerd om, in het geval geen baten meer worden ontvangen, de toegezegde financiering van de projecten te kunnen afwikkelen. Het
Grondslagen voor de bepaling van het resultaat Baten uit eigen fondswerving: De meerjarige toezeggingen uit hoofde van donaties, giften en schenkingen/legaten - verantwoord onder baten uit eigen fondswerving - worden voor het totaal toegezegde bedrag verantwoord in het jaar van toezegging. Eenmalige donaties, giften en schenkingen/legaten worden onder baten uit eigen fondswerving verantwoord in het jaar van ontvangst. Baten uit acties van derden: Baten uit acties van derden worden verantwoord in de periode waarin de actie wordt uitgevoerd dan wel in periode waarop de bate betrekking heeft. Baten uit beleggingen: Dividenden worden verantwoord in het jaar van ontvangst, rente in de periode waarop zij betrekking heeft. Waardeverschillen tussen balanswaarden primo en ultimo boekjaar worden ten gunste of ten laste van de staat van baten en lasten gebracht als ongerealiseerd koersresultaat. In geval van verkoop wordt het verschil tussen verkoopopbrengst en de laatst vastgestelde boekwaarde ten gunste of ten laste van de staat van baten en lasten gebracht als gerealiseerd beleggingsresultaat. Rentebaten: Rentebaten over deposito’s worden verantwoord in de periode waarop zij betrekking hebben. Er wordt geen rente toegerekend aan voor een speciaal doel ontvangen donaties, omdat voor de specifieke doelen vaste bedragen worden toegezegd. De rente over depositogelden die uit de Sponsor Bingo Loterij (SBL) worden ontvangen worden aan het doel toegerekend waarvoor de SBL ontvangsten bestemd waren. Besteed aan doelstellingen: De in het boekjaar bij bestuursbesluit toegekende gelden voor goedgekeurde projecten voor Research en Medische apparatuur worden ingeval dit een vast toegezegd bedrag
Baten Baten eigen fondsenwerving Baten acties van derden Baten beleggingen Rentebaten Som der Baten Besteed aan doelstellingen Researchprojecten Medische apparatuur Nieuwbouw polikliniek Werving baten kosten eigen fondswerving kosten acties derden kosten beleggingen
Kosten beheer en administratie
Toevoeging / onttrekking aan: Reserves Continuïteitsreserve Bestemmingsfondsen
is, direct als besteding in de staat van baten en lasten verantwoord. De werkelijk in een boekjaar bestede bedragen worden in mindering gebracht op langlopende en kortlopende schulden inzake projecten. De opbrengsten uit acties van derden (Sponsor Bingo Loterij) ten behoeve van de Nieuwe Polikliniek worden enerzijds als bate uit acties van derden verantwoord en anderzijds direct als besteding aan de doelstelling, omdat het uit de actie ontvangen bedrag geheel voor de doelstelling is bestemd. De in deze samengevatte jaarrekening opgenomen balans, staat van baten en lasten en de toelichting hierop zijn ontleent aan de in mei 2011 vastgestelde jaarrekening van de Stichting VUmc CCA welke is voorzien van een goedkeurende controleverklaring zonder toelichtende paragraven.
Controleverklaring van de onafhankelijke accountant De samengevatte jaarrekening, bestaande uit de balans per 31 december 2010 en de staat van baten en lasten over 2010, zijn ontleend aan de gecontroleerde jaarrekening van Stichting VUmc CCA per 31 december 2010. Wij hebben een goedkeurend oordeel verstrekt bij die jaarrekening in onze controleverklaring van 10 mei 2011. Desbetreffende jaarrekening en deze samenvatting daarvan, bevatten geen weergave van gebeurtenissen die hebben plaatsgevonden sinds de datum van onze controleverklaring van 10 mei 2011. De samengevatte jaarrekening bevat niet alle toelichtingen die zijn vereist op basis van de Richtlijnen voor de Jaarverslaggeving 650 ‘fondsenwervende instellingen’. Het kennisnemen van de
samengevatte jaarrekening kan derhalve niet in de plaats treden van het kennisnemen van de gecontroleerde jaarrekening van Stichting VUmc CCA. Verantwoordelijkheid van het bestuur Het bestuur is verantwoordelijk voor het opstellen van een samenvatting van de gecontroleerde jaarrekening in overeenstemming met de grondslagen zoals beschreven in de toelichting op de jaarrekening. Verantwoordelijkheid van de accountant Onze verantwoordelijkheid is het geven van een oordeel over de samengevatte jaarrekening op basis van onze werkzaamheden, uitgevoerd in overeenstemming met Nederlands Recht, waaronder de Nederlandse Standaard 810, “Opdrachten om te rapporteren betreffende samengevatte financiële overzichten”. Oordeel Naar ons oordeel is de samengevatte jaarrekening in alle van materieel belang zijnde aspecten consistent met de gecontroleerde jaarrekening van Stichting VUmc CCA per 31 december 2010 en in overeenstemming de grondslagen zoals beschreven in de toelichting. Amsterdam, 24 augustus 2011 Deloitte Accountants B.V. C.A.M. Renne RA
‘We bouwden gestaag door’
21 juli: Internist-oncoloog dr. Hans van der Vliet verkrijgt een KWF Clinical Cancer Research Award voor een onderzoek waarin getracht wordt de anti-tumor effecten van Vγ9Vd2 -T cellen en invariante Natural Killer T (iNKT) cellen (geconserveerde witte bloedcel populaties met krachtige antitumor functies) te versterken. Voor dit onderzoek kreeg hij eerder ook een ZonMw Klinische Fellowship.
type II de ziekte veroorzaken, maar ook dat deze dezelfde zijn als mutaties die gerapporteerd waren bij verschillende typen hersentumoren en leukemie. Deze doorbraak is gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Science.
‘We bouwden gestaag door’ 16 september:
12 augustus: De Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek (NWO) kent een Veni-beurs toe aan Elisa Giovannetti. Zij onderzoekt hoe verschillende soorten kwaadaardige cellen en fundamentele moleculaire mechanismen verantwoordelijk zijn voor de farmacologische resistentie van alvleesklierkanker. De beurs valt onder het programma Vernieuwingsimpuls voor pas gepromoveerde onderzoekers.
13 september: De Neuro-oncology Research Group (NRG) van VU medisch centrum, onder leiding van co-director en moleculair bioloog Tom Würdinger, heeft het enzym ontdekt dat verantwoordelijk is voor het zelfherstellende vermogen van glioblastoma multiforme (GBM). Hiermee is in potentie een effectieve aanvullende behandelmethode ontdekt voor deze zeer agressieve en vrijwel altijd dodelijke kankersoort. Deze doorbraak is gepubliceerd in het gerenommeerde wetenschappelijke tijdschrift Cancer Cell.
16 september: VUmc-onderzoekers ontdekken niet alleen de genmutaties die de zeldzame aangeboren stofwisselingsziekte D-2-HGA
Petra van der Stoop, onderzoeker bij het neuro-oncologisch research laboratorium, heeft een cheque van de stichting STOPhersentumoren.nl ontvangen van 100.000 euro. Het geld is bestemd voor het zeer succesvolle programma om therapeutische middelen te identificeren die de levensverwachting van patiënten met gliomen verbeteren.
24 september: Als je er snel bij bent, is darmkanker in principe goed te behandelen, maar het traceren van uitzaaiingen gaat moeizaam. Chirurg Jeroen Meijerink en zijn collega’s hebben een nieuwe manier ontwikkeld om de schildwachtklier – de eerste lymfeklier waarheen kankercellen uitzaaien – te traceren. Met behulp van een speciale camera en een fluorescerende stof is de klier makkelijk te zien. Het is een primeur en chirurgen uit de hele wereld reageren enthousiast.
27 september: Linda Bosch, onderzoeker bij de afdeling pathologie, wint de KWF translational oncology award 2010. Zij houdt zich bezig met de vroegdiagnostiek van dikkedarmkanker. Het uiteindelijke doel is om een moleculaire test (een test met biomarkers) te ontwikkelen die dikkedarmkanker in een vroeg stadium kan ontdekken.
juli - augustus - september 13 augustus
6 september
Samen verder
Speuren naar een vaccin
De drie stichtingen CCA, Avanti en stichting Translational Research fuseren tot één stichting: VUmc CCA. Er is nu één koepelorganisatie, met één bestuur, één secretariaat én één gemeenschappelijk doel.
ZonMw kende dr. Tanja de Gruijl, hoofd van het Immuuntherapie Lab van de afdeling Medische Oncologie, een bedrag toe van 500.000 euro. Dit geld wordt gebruikt voor een klinische trial onder patiënten met Acute Myeloïde Leukemie (AML). AML is een hoogst agressieve vorm van bloedkanker, die vaak maar tijdelijk onder bedwang kan worden gehouden door chemotherapie. Door een AML cellijn uit te laten rijpen tot dendritische cellen, de cellen die van nature een afweerreactie op gang brengen, is een duurzaam en breed inzetbaar therapeutisch vaccin ontwikkeld (DCOne). In het door ZonMw gefinancierde project wordt dit vaccin klinisch getest, met als doel op termijn óók AML cellen die chemotherapie overleven te elimineren. Tevens dient de geplande trial als opmaat voor de verdere ontwikkeling van DCOne als vaccinvehikel voor solide tumoren. Het project komt voort uit onderzoek dat tien jaar geleden begonnen is in het Immuuntherapie Lab. Het wordt in nauwe samenwerking uitgevoerd met dr. Arjan van de Loosdrecht, co-principal investigator en prof.dr. Gert Ossenkoppele van de afdeling hematologie, en met dr. Sandra van Wetering en prof.dr. Ada Kruisbeek van het VUmc spin-off bedrijf DCPrime dat het DCOne vaccin verder heeft ontwikkeld voor klinische translatie. Het onderzoek werd mede mogelijk gemaakt door Stichting VUmc CCA.
De eerste stap om tot een enkele stichting te komen is gezet door de stichting Avanti en de stichting Translational Research (STR). Beide stichtingen financieren grensverleggende onderzoeksprojecten en gaan verder als ‘fondsen onder naam’. Datzelfde geldt voor stichting CCA, dat zich onder andere richt op het realiseren van faciliteiten en geavanceerde apparatuur. Dat zorgt ervoor dat alle noodzakelijke benodigdheden bij elkaar worden gebracht voor grensverleggend onderzoek in topfaciliteiten. Stichting VUmc CCA heeft een bestuur gevormd waarvan de meeste bestuursleden betrokken waren bij Avanti, STR of CCA. Naast het dagelijks en algemeen bestuur is er een aantal commissies gevormd, die zich bezig houden met fondsenwerving, financiën, research en faciliteiten.
‘We bouwden gestaag door’ 5 oktober: VU medisch centrum start een onderzoek naar een vrouwvriendelijke manier om baarmoederhalskanker te voorkomen. Vrouwen met een positieve uitslag van de HPV-thuistest krijgen opnieuw een test, nu met een biomarker, die ze ook thuis kunnen afnemen. Zo worden vrouwen zo min mogelijk belast met onnodige inwendige onderzoeken.
oktober - november - december 5 oktober
15 oktober
Injectie voor PET-technologie
Kijken naar kijkoperaties
7 oktober:
De opening van het nieuwe GMP radiofarmaca productielaboratorium betekent een belangrijke injectie voor de PET-technologie in Nederland. Aan de totstandkoming van dit laboratorium heeft de Stichting VUmc CCA een belangrijke bijdrage geleverd. PET, Positron Emissie Tomografie, is een beeldvormende techniek die biologische processen in het lichaam zichtbaar kan maken. Daardoor is PET zeer waardevol bij diagnostiek, medisch-biologisch onderzoek en de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. In het productielaboratorium van VUmc worden nieuwe PET-radiofarmaca (tracers) ontwikkeld. Een tracer is een radioactieve speurstof die snel door bijvoorbeeld kankercellen kan worden opgenomen. De hoeveelheid radioactiviteit is heel klein en verdwijnt binnen enkele uren. Vlak voor het onderzoek krijgt de patiënt een tracer toegediend. Met een PET-scanner wordt een driedimensionale afbeelding gemaakt van de patiënt. Deze afbeelding laat precies zien waar de tumor zich bevindt en of er uitzaaiingen aanwezig zijn. Er bestaan een heleboel verschillende PET-radiofarmaca, elk met een specifieke toepassing bij vaak diverse ziekten. De mogelijkheden van PET-technologie in de geneeskunde zijn dan ook enorm.
Tijdens een publieksdag konden belangstellenden twaalf operaties volgen en via twitter vragen stellen aan chirurgen. Zo kan men zien hoe een prostaat wordt verwijderd met behulp van de Da Vinci-robot en werden patiënten met baarmoeder- en longkanker geopereerd. Deze bijzondere robot kon mede dankzij de Stichting VUmc CCA worden aangeschaft.
Irma Verdonck, hoogleraar ‘leven met kanker’, ontvangt samen met neuropsycholoog Martin Klein, neuroloog Jaap Reijneveld en klinisch psychologen Pim Cuijpers van Alpe d’HuZes 290.000 euro subsidie. Zij gaan hiermee een internet-gebaseerde interventie voor laaggradige glioompatiënten met een depressie of ernstige vermoeidheid ontwikkelen.
Het gonsde van de tweets in de stampvolle Amstelzaal, toen om acht uur ’s ochtends vier chirurgische teams gelijktijdig met laparoscopische operaties startten. Tijdens de publieksdag ‘Kijken naar kijkoperaties’ waren bijna 1100 bezoekers getuige van de operaties. De publieksdag bleek een grote hit. Niet alleen werd de Amstelzaal vier keer tot de nok gevuld, ook via internet volgden duizenden belangstellenden wat er zich in de OK’s van VUmc afspeelde. De animo om via twitter vragen te stellen was zo groot dat halverwege het programma VUmc de meest trending toppic was op twitter, dat wil zeggen dat VUmc het vaakst werd genoemd in de tweets (berichten op twitter). Deze kijkdag werd zo een bijzonder crossmediaal evenement.
12 oktober: De afdeling oncologische chirurgie start een onderzoek om na te gaan of echografie tijdens een borstkankeroperatie betere resultaten oplevert. Door de borst echografisch te onderzoeken tijdens de operatie zou kunnen worden vermeden dat er teveel gezond borstweefsel wordt weggenomen of kwaadaardig weefsel achterblijft. Stichting Pink Ribbon en de Osinga Kluis Foundation stellen geld beschikbaar via de Stichting VUmc CCA voor de tweejarige studie en apparatuur.
26 oktober: Oncologisch chirurg Lisette te Velde, voert de eerste HIPECoperatie in VUmc uit. Dit is 15 oktober
een gecombineerde behandeling van chirurgie en het spoelen van de buikholte met cytostatica van darmkankerpatiënten met uitzaaiingen in het buikvlies.
28 oktober: Bovenop het dak van de dakopbouw waar de polikliniek sneldiagnostiek oncologie wordt gerealiseerd vieren medewerkers en bouwers dat het hoogste punt in de bouw is bereikt. Projectleider Douwe van Riet bedankt alle collega´s en bouwers voor de vorderingen en sprak het vertrouwen uit binnen de planning én binnen budget de polikliniek te kunnen realiseren.
1 november: Patiënten met niet-uitgezaaide longkanker van 75 jaar en ouder, blijven langer leven dan tien jaar geleden. Deze levensverlenging is met name te danken aan stereotactische precisiebestraling. De studie onder bijna 900 patiënten in Noord-Holland is gepubliceerd in het toonaangevende tijdschrift Journal of Clinical Oncology.
4 november: De VUmc Xtra Award 2010 ging onder meer naar kankerpatiënt Steve Ostendorf . Met deze prijs bedankt VUmc relaties die zich op een bijzondere manier hebben ingezet voor de organisatie. Ostendorf deed samen met vijftig collega’s in juni mee aan een 100 kilometer racefietstourtocht georganiseerd door de RTD (Treasury). Daarnaast organiseerden zij een reeks sponsoracties, waarvan de opbrengst ten goede kwam aan VUmc CCA. Na de uitreiking hield onderzoekster
Danielle Heideman een inspirerend verhaal over de mogelijkheden om longkanker in een vroeg stadium op te sporen én te behandelen.
4 november: De afdeling radiotherapie beschikt als eerste in Nederland over de allernieuwste bestralingsapparatuur: de TrueBeam van Varian Medical Systems. Met dit apparaat kan met behulp van een foto, tijdens de behandeling worden gecontroleerd of de straling zijn doel bereikt. Een ander voordeel is dat de duur van de dagelijkse behandeling korter is.
17 november: Er vindt een informatieavond plaats over huidkanker voor vrienden en relaties van de Stichting VUmc CCA. Onder de titel ‘Dicht op de huid: afweer en melanoom’ vertellen wetenschappers over de nieuwe ontwikkelingen. Zo gaat internistoncoloog Fons van den Eertwegh in op de behandeling van het melanoom door manipulatie van de afweer en legt onderzoekster Tanja de Gruijl uit hoe er wordt gezocht naar een anti-melanoom vaccinatie. Daarnaast krijgen bezoekers rondleidingen in het laboratorium en de operatiekamers.
23 november: Tom Würdinger, projectleider van de Neuro-oncology Research Group heeft een Vidi-subsidie van 800.000 euro ontvangen van NWO. Hiermee kan hij een eigen onderzoekslijn ontwikkelen en een eigen onderzoeksgroep opbouwen. Zijn onderzoek richt zich op het tegengaan van hersentumorgroei.
‘We bouwden gestaag door’
Juridische fusie Op 13 augustus 2010 zijn de Stichting Onderzoek Cancer Center Amsterdam, de Stichting Translational Research, beiden gevestigd te Amsterdam en de Stichting Avanti gevestigd te Den Haag een juridische fusie aangegaan. De verkrijgende stichting is de Stichting Onderzoek Cancer Center Amsterdam , die daarmee onder algemene titel, alle activiteiten en rechten en verplichtingen van de verdwijnende stichtingen – t.w. de Stichting Translational Research en de Stichting Avanti – heeft overgenomen. De Stichting Onderzoek Cancer Center Amsterdam heeft en had ten doel de in het hoofdstuk Doelstelling onder a vermelde doelstelling; de Stichting Translational Research de onder c vermelde doelstelling; de Stichting Avanti de onder b vermelde doelstelling. Van de voorheen bestaande activiteiten is er geen enkele afgestoten. De juridische fusie is in de jaarrekening verwerkt door de activa en passiva per 1 januari 2010 van de drie stichtingen te consolideren en vervolgens activa, passiva, baten en kosten vanaf 1 januari 2010 te registreren en in de jaarrekening 2010 te verantwoorden alsof de fusie vanaf die datum bestond. Ter bevordering van de vergelijkbaarheid zijn de cijfers in de jaarrekening 2009 op overeenkomstige wijze door middel van consolidatie aangepast. Doelstelling Volgens artikel 2 van de nieuwe statuten luidt de doelstelling: a. Het bevorderen, verrichten dan wel doen verrichten van klinisch, toegepast en fundamenteel wetenschappelijk oncologisch onderzoek, alsook het faciliteren van zodanig wetenschappelijk onderzoek;
b. V oor een bepaald deel van het vermogen van de stichting, zoals gedefinieerd in artikel 15 lid 1 van de statuten: (i) Het bevorderen en mogelijk maken van onderzoek naar innovatieve diagnostiek en van ontwikkeling van innovatieve behandelmethoden van kanker in VU medisch centrum te Amsterdam; (ii) Het bevorderen en mogelijk maken van projecten en faciliteiten op het gebied welzijn en welbevinden van patiënten voor en na klinisch onderzoek; c. Voor een bepaald deel van het vermogen van de stichting, zoals gedefinieerd in artikel 15 lid 2 van de statuten: het opstarten en bevorderen van het toegepaste onderzoek (‘translational research’) op het gebied van nieuwe oncologische onderzoekslijnen binnen de oncologie; d. Het instellen en beheren van fondsen op naam met specifieke doelstellingen, welke passen binnen de algemene doelstelling van de stichting; en e. al hetgeen verder bevorderlijk kan zijn voor de tot de doelen van de stichting behorende activiteiten, alles in de ruimste zin van het woord. Artikel 15 lid 1 en 2 houden in dat het vermogen en de vruchten daarvan onder algemene titel verkregen van de Stichting Avanti en de Stichting Translational Research of nadien verkregen uit schenkingen, erfstellingen, legaten of andere baten conform artikel 2 lid 1 sub b resp. c besteed dienen te worden. ANBI en Kamer van Koophandel De stichting is fiscaal als een Algemeen Nut Beogende Instelling (ANBI) onder nummer 22716 geregistreerd. Onder nummer 34203694 is de stichting ingeschreven bij de Kamer van Koophandel te Amsterdam.
Colofon
Stichting VUmc Cancer Center Amsterdam ABN AMRO rekeningnummer 44 50 40 459 Bestuur: de heer E. Albada Jelgersma, de heer ing. A. Van de Beek, de heer J. Bennink, de heer mr. P.Ch.J.M. Berger, de heer drs. M.A.J.M. Bos, de heer J.W.M. Brenninkmeijer (vice-voorzitter), de heer A. Del Prado, de heer K.T. Dornbush, mevrouw mr. M.A.V.E. Dreesmann, mevrouw mr. M.B. Geeris-Vehmeijer, de heer prof.dr. W.R. Gerritsen, de heer prof.dr. F.J.D. Goldschmeding, de heer prof.dr. V. Halberstadt, de heer P.C.A. Karsten, de heer ir. G.J. Kleisterlee (voorzitter), de heer drs. F.J.N. Kramer, de heer A.T.P. van der Laan, de heer mr. C.P.A.J. Leenaars, mevrouw drs. M. Meijer-Bergmans, de heer drs. E.B. Mulder, de heer V.R. Muller, de heer prof.dr. H.M. Pinedo, de heer mr. R.P. Rappange, de heer drs. H.A. van Reeuwijk (penningmeester), de heer drs. A.H.J. Risseeuw, de heer drs. M. Sanders, de heer J.F. Sistermans, de heer drs. K.J. Storm (vice-voorzitter), de heer drs. J.B.M. Streppel, de heer mr. R.J. Vles, de heer dr. A.H.E.M. Wellink. Correspondentieadres VUmc Cancer Center Amsterdam Postbus 7057 1007 MB Amsterdam Telefoon: 020 4441058 / 356
[email protected] www.VUmc.nl/cca Redactie Blue Bird Publishers VOF Vormgeving & Productie AIM Action in Marketing bv
