Nieuwsbrief Editie Koepel van Nederlandse Verenigingen van Gepensioneerden

Nieuwsbrief     Editie  2014-­‐4   Koepel  van  Nederlandse   Verenigingen  van  Gepensioneerden  

  28  mei  2013  

        Succesvolle  vijfde  Algemene  Vergadering     Op  15  mei  werd  alweer  de  vijfde  Algemene  Vergadering  gehouden  in  Maarssen.  De   heer  Peter  Borgdorff,  directeur  van  pensioenfonds  Zorg  en  Welzijn,  gaf  een  uiterst   interessante  inleiding  over  de  pilot  die  bij  dit  fonds  wordt  uitgevoerd  voor  invoering   van  het  reële  stelsel.  Elders  in  deze  Nieuwsbrief  komen  wij  hierop  terug.     De  VBOB,  de  Stichting  Verenigde  Bonden  Overleg  Brabant,  hebben  te  kennen   gegeven  toe  te  willen  treden  tot  de  KNVG.  De  heer  Willem  Heemskerk,  bestuurslid   van  de  stichting,  lichtte  dit  verzoek  toe  aan  de  vergadering.  De  VBOB  omvat  KBO   Brabant,  PVOB  Brabant,  ANBO  Brabant,  PVGE  (lid  van  de  Federatie  van  Philips   gepensioneerden),  BOOG  (allochtonen)  en  PSOB  (Surinaamse  Nederlanders).  Deze   organisaties  hebben  samen  165.000  leden.  De  vergadering  kon  ermee  instemmen   om  vooralsnog  te  volstaan  met  een  aspirant-­‐lidmaatschap.  De  komende  maanden   zullen  worden  benut  voor  onderling  overleg  om  te  bezien  hoe  KNVG  en  VSOB  in   elkaar  kunnen  worden  gepast.  Per  1  januari  2014  kan  dan  besloten  worden  over  een   definitief  lidmaatschap.     In  de  namiddag  is  de  discussie  over  de  standpunten  van  de  KNVG  op   pensioengebied  voortgezet.  Deze  discussie  was  al  uitgebreid  gevoerd  op  18  januari   2013.  Het  bestuur  had  deze  discussie  samengevat  in  een  aantal  punten:  de  “veertien   artikelen”.  Bovendien  werd  het  standpunt  verder  uitgewerkt  in  een  alternatief  voor   de  thans  voorliggende  stelselwijziging.  Ook  lag  een  document  ter  tafel  over  het   speelveld  van  de  pensioendiscussie  en  een  concept  van  een  advocatenbrief  aan  de   Minister  van  Sociale  Zaken  en  Werkgelegenheid  over  de  invloed  die  de  KNVG  wil   hebben  op  de  uitwerking  van  de  thans  voorliggende  plannen.  De  discussie  mondde   uit  in  een  algemene  ondersteuning  van  de  voorgestelde  aanpak.  De  betreffende   documenten  kunt  u  terugvinden  op  onze  website  onder  het  bericht  “Vijfde   Algemene  Vergadering”.  

1

Een  tweetal  opmerkelijke  gasten  kunnen  niet  ongenoemd  blijven:  op  uitnodiging   van  de  KNVG  waren  twee  vertegenwoordigers  van  de  NVOG  aanwezig:  Jaap  van  der   Spek  en  Klaas  Molenaar.  Het  is  bemoedigend  te  zien  dat  binnen  een  jaar  de   toenadering  van  beide  verenigingen  al  zo  ver  is  voortgeschreden  dat  we  elkaars   Algemene  Vergaderingen  bezoeken.  Delegaties  uit  beide  verenigingen  hebben  zelfs   een  gezamenlijk  advies  uitgebracht  over  een  mogelijke  ondertekening  van  een   gezamenlijk  document  van  Jong  en  Oud,  opgesteld  door  Netspar,  met  als  doel  tot   een  gezamenlijk  standpunt  te  komen  over  de  pensioenproblematiek.  Dat  unanieme   advies  was  om  niet  te  tekenen  omdat  te  eenzijdig  gekozen  werd  voor  een  reëel   stelsel.  Alleen  al  door  gebrek  aan  kennis  over  de  uitwerking  kan  daarover  nu  geen   uitspraak  worden  verlangd.    

Regeringspartijen  zwakken  positie  van  gepensioneerden  in  besturen   van  pensioenfondsen  af     De  nieuwe  Wet  Versterking  Bestuur  Pensioenfondsen  is  door  de  Tweede  Kamer   aangenomen.  Ondanks  onze  inbreng  hebben  de  regeringspartijen  geen   medewerking  verleend  aan  twee  zaken  die  wij  beter  wilden  regelen  dan  nu  in  het   ontwerp  is  vastgelegd:     − Er  is  een  maximum  vastgesteld  van  25%  aan  vertegenwoordigers  van   gepensioneerden  in  de  besturen  van  pensioenfondsen.  Vooral  bij  fondsen  met   relatief  veel  gepensioneerden  tegenover  een  relatief  kleine  groep  actieven   (bijvoorbeeld  bij  Philips)  zou  dit  betekenen  dat  als  het  bestuur  bijvoorbeeld  uit   zes  personen  bestaat  er  maar  één  gepensioneerde  wordt  benoemd.  Wij  willen   dat  er  geen  maximum  in  de  wet  wordt  vastgelegd.   − Bij  de  huidige  wet  ontbreekt  het  brede  advies  en  beroepsrecht  dat  in  de  Wet   Koşer  Kaya  Blok  was  vastgelegd.  Wij  hebben  ervoor  gepleit  dit  alsnog  in  de  wet   op  te  nemen.     Onze  ogen  zijn  nu  gericht  op  de  Eerste  Kamer.  In  een  brief  aan  de   pensioenwoordvoerders  hebben  wij  onze  wensen  nogmaals  onder  de  aandacht   gebracht.  Het  gaat  hierbij  om  twee  rechtsprincipes  waar  de  Eerste  Kamer   bijzondere  verantwoordelijk  voor  heeft:  toetsing  van  rechtmatigheid  van  besluiten   door  de  rechter  en  de  door  de  wetgever  te  betrachten  evenwichtigheid,  een  van  de   beginselen  van  behoorlijk  bestuur.    

KNVG  is  druk  en  Den  Haag  en  omstreken    

De  laatste  maanden  zijn  wij  erg  druk  geweest  omdat  ook  de  politiek  druk  is.   Verschillende  formele  en  informele  gesprekken  werden  gevoerd  in  verband  met  een   verscheidenheid  aan  onderwerpen  die  simultaan  aan  de  orde  zijn.  Martin  van   Rooijen  is  samen  met  Steven  Molkenboer  bij  vertegenwoordigers  van  werkgevers   en  werknemers  op  bezoek  geweest  om  onze  standpunten  nog  eens  te   verduidelijken.  Wij  geven  een  overzicht  van  de  belangrijkste  gesprekken:    

2

De   Commissie   Inkomstenbelasting   en   Toeslagen   ook   wel   genoemd   de   Commissie  van  Dijkhuizen       Op  19  april  heeft  Martin  van  Rooijen  als  voorzitter  van  de  KNVG  op  zijn  verzoek  een   gesprek  gehad  met  de  Kees  Dijkhuizen  en  Koen  Caminada.  Martin  van  Rooijen  heeft   uiteraard   de   gelegenheid   aangegrepen   om   nog   eens   duidelijk   te   maken   wat   het   standpunt   van   de   KNVG   is   over   de   hoofdlijnen   van   het   interim-­‐rapport   dat   de   Commissie   heeft   uitgebracht   in   oktober   2012.   Het   gaat   dan   voornamelijk   over   de   voorstellen   om   de   AOW   volledig   te   fiscaliseren,   dat   wil   zeggen   dat   ook   de   gepensioneerden   de   AOW-­‐premie   betalen   over   hun   pensioeninkomsten.   Dat   zou   een  einde  maken  aan  het  principe  van  de  AOW  als  een  volksverzekering.  De  AOW   was   van   het   begin   uitdrukkelijk   een   volksverzekering   met   een   voor   alle   actieven     gelijke  premie  en  een  voor  alle  gepensioneerden  gelijke  uitkering.  Een  besluit  om  de   premie   volledig   te   fiscaliseren   en   dus   ook   gepensioneerden   te   laten   betalen   voor   de   AOW   is   strijdig   met   de   gedachte   van   de   volksverzekering.   Weliswaar   is   de   opbrengst  van  de  premie  op  dit  moment  onvoldoende  om  te  uitgaven  te  financieren.   Als   gevolg   hiervan   wordt   al   ongeveer   een   derde   van   de   uitgaven   uit   de   algemene   middelen   betaald.   Daarmee   betalen   gepensioneerden   dus   al   mee   aan   hun   eigen   AOW.  De  Commissie  suggereert  nu  dat  er  voor  ouderen  een  vrijstelling  van  AOW-­‐ premie  geldt.  Hier  en  daar  hoort  men  al  spreken  van  een  subsidie.       Veel  van  de  onderbouwing  van  dit  soort  heilloze  plannen  komt  uit  de  analyse  van  de   inkomens-­‐   en   vermogenspositie   van   senioren.   Koen   Caminada   stelt   dat   uit   internationale   overzichten   zou   blijken   Nederland   het   hoogste   percentage   armen   kent  en  dat  tevens  blijkt  dat  ouderen  de  hoogste  inkomensgroei  hebben.       Overigens   kan   hier   worden   gesproken   van   de   befaamde   manipulatie   van   statistieken:   de   “nieuwe”   gepensioneerden   hebben   de   laatste   jaren   een   hoger   pensioen   bereikt   dan   de   vorige   generaties.   Bovendien   is,   ondanks   het   achterwege   blijven  van  de  indexatie  en  zelfs  de  nominale  verlaging  van  aanvullende  pensioenen,     de   AOW   nog   steeds   verhoogd.   Het   mag   niemand   verbazen   dat   het   voortreffelijke   pensioenstelsel  in  Nederland,  dat  mondiaal  steeds  als  het  beste  wordt  bestempeld,     in   een   internationale   vergelijking   tot   een   relatief   welvarende   groep   ouderen   leidt.   Dat  mag  natuurlijk  nooit  een  aanleiding  zijn  om  de  belasting  voor  ouderen  dan  maar   te  verhogen.  Zeker  niet  met  het  argument  dat  ze  nu  “subsidie”  krijgen  in  de  vorm   van  vrijstelling  van  de  AOW-­‐heffing.     De  Commissie  Ultimate  Forward  Rate  (UFR)     Op   10   mei   vond   op   het   verzoek   van   onze   voorzitter   een   gesprek   plaats   met   de   voorzitter   Commissie   UFR   Theo   Langejan.   Hoewel   het   gesprek   plaatsvond   op   ons   verzoek   was   ook   CSO   uitgenodigd.   Naast   Martin   van   Rooijen   namen   ook   Bernard   van   Praag   en   Brord   Wehmeijer   deel   aan   het   gesprek.   Van   onze   kant   is   duidelijk   gemaakt  dat  wij  de  opdracht  van  de  Commissie  te  smal  achtten.  Wij  hadden  immers   eerder   gepleit   bij   Staatssecretaris   Jetta   Klijnsma   om   de   opdracht   te   verbreden   naar   de   rekenrente   als   zodanig.   Voor   het   gesprek   hadden   wij   onze   correspondentie   over   dit   onderwerp   met   het   Ministerie   van   SZW   en   met   de   Tweede   Kamer   toegezonden.  

3

Tijdens   het   gesprek   bleek   dat   onze   argumenten   werden   begrepen.   Wij   hadden   de   indruk   dat   er   goed     werd   geluisterd   naar   onze   belangrijkste   kritiekpunten.   Vooral   het   feit   dat   een   risicoloze   rente   wordt   toegepast   op   verplichtingen   die   geenszins   risicoloos  zijn  leek  goed  begrepen  te  worden.     Hoewel   daarover   geen   ruchtbaarheid   is   gegeven   is   inmiddels   wel   duidelijk   geworden   dat   de   Commissie   UFR   inderdaad   breder   kijkt   naar   de   gehele   rekenrenteproblematiek,   mede   met   het   oog   op   de   mogelijke   invoering   van   een   reëel  stelsel.       De  Commissie  Don  over  de  inkomens-­‐  en  vermogenspositie  van  ouderen     De  Commissie  Don  is  ingesteld  naar  aanleiding  van  de  begrotingsbehandeling.  Daar   werden   door   Kamerleden   vragen   gesteld   over   de   financiële   toestand   van   gepensioneerden   mede   in   het   licht   van   stijgende   lasten   in   de   zorg.   De   Commissie   Don   bestaat   uit   een   aantal   vertegenwoordigers   van   de   betreffende   ministeries   en   CBS,   CPB   en   SCP.   Dit   is   de   enige   Commissie   die   uit   eigen   beweging   vertegenwoordigers   van   senioren   had   uitgenodigd   voor   een   gedachtenwisseling.   Behalve   KNVG   was   ook   CSO   uitgenodigd.   Voor   de   KNVG   waren   Martin   van   Rooijen   en   Hettie   Pott-­‐Buter   aanwezig.   Het   ging   in   deze   fase   nog   om   een   inventarisatie   van   de  onderwerpen.  Hettie  Pott-­‐Buter  heeft  een  verslag  gemaakt  dat  op  de  website  is   geplaatst.   Wij   volstaan   hier   om   op   te   merken   dat   ook   deze   Commissie   het   niet   betalen   van   AOW-­‐premie   door   gepensioneerden   beschouwt   als   een   subsidie.   Wij   hebben  ze  duidelijk  gemaakt  dat  dat  een  zeer  kwestieuze  benadering  is.  

  Wat  tot  nu  toe  bekend  werd  over  de  pilot  voor  het  reële  stelsel  bij   Zorg  en  Welzijn    

Na  de  inleiding  van  Peter  Borgdorff  bij  onze  vijfde  Algemene  Vergadering  was  het   de  beurt  aan  Dr.  Jan  Tamerus,  ook  werkzaam  bij  het  pensioenfonds  Zorg  en  Welzijn.   Hij  hield  een  inleiding  bij  de  Algemene  Vergadering  van  de  NVOG,  waar  het  bestuur   van  de  KNVG  ook  voor  was  uitgenodigd.  Uit  beide  inleidingen  komen  twee   fundamentele  punten  naar  voren:     − Beide  heren  denken  echt  dat  het  einde  van  het  min  of  meer  zekere  pensioen   zich  heeft  aangediend.  Zij  onderbouwen  dat  beiden  met  te  verwijzen  naar  het   generatieprobleem,  de  toename  van  de  levensverwachting  en  de  volatiliteit  van   de  financiële  markten.  Op  de  achtergrond  speelt,  veel  minder  expliciet,  de  wens   van  de  werkgever  om  de  premie-­‐uitgaven  te  beperken.   − Beide  heren  maakten  duidelijk  dat  er  belangrijke  voorwaarden  zijn  verbonden   aan  de  invoering  van  het  reële  stelsel.  Die  voorwaarden  gaan  zo  ver  dat  ernstig   moet  worden  betwijfeld  of  het  wel  tot  een  reëel  stelsel  kan  komen.     Door  zo  duidelijk  te  verwijzen  naar  de  onhoudbaarheid  van  het  stelsel  op  grond  van   relatief  recente  ontwikkelingen  (althans  recent  in  het  begrippenkader  van   pensioenfondsen  die  denken  in  decennia  en  niet  in  kwartalen)  miskennen  de  

4

inleiders  de  ontwikkelingen  tot  dusver.  Toename  van  de  levensverwachting  is  al   lang  in  de  verplichtingen  opgenomen  en  pensioenfondsen  zijn  relatief  ongevoelig   gebleken  voor  volatiele  financiële  markten.  Wel  hebben  pensioenfondsen  veel  last   van  de  lage  rekenrente.  Het  is  daarom  bijna  ontluisterend  om  te  zien  dat  juist  op  dit   laatste  punt  eisen  worden  gesteld  aan  de  invoering  van  het  reële  stelsel.     Drie  voorwaarden  staan  centraal:     − Bij  het  “ombouwen”  van  het  bestaande  nominale  naar  het  reële  stelsel  zou  een   aanmerkelijke  afstempeling  van  rechten  niet  acceptabel  zijn.  Tamerus  is   hierover  het  meest  duidelijk:  voor  die  overgang  moeten  we  een  “truc”  verzinnen.   Hij  suggereert  ondermeer  om  de  tot  nu  toe  misgelopen  indexatie  maar  helemaal   op  te  geven.  Dat  levert  overigens  geen  bijdrage  aan  de  oplossing  voor  de   afstempeling  bij  de  overgang,  omdat  de  indexatierechten  niet  onvoorwaardelijk   zijn.  Een  afstempeling  van  30%  uitgesmeerd  over  tien  jaar  word  door  Borgdorff   als  onacceptabel  gezien:  “dan  gaat  het  feest  niet  door”.  Maar  de  reële   dekkingsgraad  wordt  door  Zorg  en  Welzijn  gewoon  gepubliceerd  in  hun   jaarverslag.  In  2011  was  dat  70%!  Hoe  kun  je  dan  ontkomen  aan  een   afstempeling  van  30%?  Dat  kan  alleen  maar  als  de  opwaartse  correctie  van  de   rekenrente  ten  gevolge  van  de  verschuiving  van  alle  risico’s  naar  deelnemers  en   pensioengerechtigden  aanzienlijk  hoger  is  dan  het  verwachte  inflatiepercentage.   Ter  toelichting:  stel  dat  bij  de  huidige  risicovrije  rente  van  2,5%  de  nominale   dekkingsgraad  105%  is,  dan  zou  bij  eenzelfde  rente  de  reële  dekkingsgraad  75%   zijn  bij  een  verwachte  inflatie  van  2%.  Om  een  afstempeling  te  voorkomen  moet   de  gekozen  risicovolle  rente  in  dit  voorbeeld  tenminste  1,8  procentpunt  hoger   liggen  dan  de  risicovrije  rente.  Maar  het  is  hoogst  onwaarschijnlijk  dat  de   overheid,  ondersteund  door  DNB  een  rekenrente  van  4,3%  zal  toestaan.     − Een  tweede  voorwaarde  is  dat    de  discontovoet  hoog  genoeg  zal  uitvallen  om  de   voordelen  van  reëel  ten  opzichte  van  nominaal  te  rechtvaardigen.  Deze  eis  ligt  in   het  verlengde  van  de  eerste  eis.  Bij  de  eerste  eis  gaat  het  om  invoering  van  het   reële  stelsel  zonder  al  te  grote  schokken,  bij  deze  tweede  eis  gaat  het  om  de   handhaving  van  een  bevredigende  dekkingsgraad  om  te  kunnen  indexeren.   − Het  verplicht  collectief  invaren  moet  juridisch  mogelijk  zijn.  Deze  voorwaarde  is   noodzakelijk  omdat  twee  regelingen  naast  elkaar  niet  efficiënt  en  in  feite   onuitvoerbaar  zijn.  We  weten  dat  tot  nu  toe  alle  juridische  adviezen  wezen  in  de   richting  van  de  onmogelijkheid  om  verplicht  invaren  af  te  dwingen.       Het  is  merkwaardig  dat  toch  zo  hard  gewerkt  wordt  aan  deze  pilot  terwijl  eenieder   weet  dat  de  voorwaarden  rationeel  geredeneerd  nooit  zullen  worden  vervuld.  Het   geruststellende  van  deze  situatie  is  dan  natuurlijk  dat  het  niet  kan  doorgaan.  Maar   kunnen  we  daar  gerust  op  zijn?  De  ratio  heeft  al  vaker  het  loodje  gelegd  in  de   politiek.    

Prof.  Dr.  Sweder  van  Wijnbergen  slaat  een  flater    

Prof.  Dr.  Sweder  van  Wijnbergen,  bekend  van  radio  en  TV,  heeft  gesproken  bij  de   ALV  van  de  NVOG,  een  vergadering  waar  de  KNVG  in  de  personen  van  Steven  

5

Molkenboer  en  Rob  de  Brouwer  ook  voor  waren  uitgenodigd.  Hij  hield  een  pleidooi   voor  weer  een  ander  pensioenstelsel,  gebaseerd  op  het  beleid  van  het   Pensioenfonds  voor  Huisartsen.  Het  komt  erop  neer  dat  een  deel  van  de   pensioenuitkering  is  gebaseerd  op  harde  rechten  en  een  deel  op  zachte  rechten.   Geleidelijk  wordt  een  klein  deel  van  de  zachte  rechten  hard,  afhankelijk  van  de   prestaties  van  het  fonds  en  als  gevolg  daarvan  de  dekkingsgraad.  Op  zichzelf  een   interessante  gedacht  ontwikkeld  door  spreker  en  zijn  collega  Kocken.       Maar  Sweder  van  Wijnbergen  verraste  zijn  gehoor  met  een,  meermalen  herhaalde,   stelling:  pensioenuitkeringen  waar  ook  ter  wereld  en  hoe  dan  ook  georganiseerd   zijn  een  overheveling  van  financiële  middelen  van  jongere  werkende  naar  oudere   gepensioneerden.  Hij  is  hier  heel  stellig  over  en  laat  zich  door  vragenstellers  uit  de   zaal  niet  van  de  wijs  brengen.  Deze  stelling  is  natuurlijk  niets  meer  dan   goudgerande  kletskoek.  Als  hij  gelijk  zou  hebben  dan  zouden  gepensioneerde   mijnwerkers  geen  enkele  uitkering  uit  hun  pensioenfonds  meer  ontvangen.  Het   Algemeen  Mijnwerkersfonds  heeft  op  dit  moment  een  dekkingsgraad  van  ongeveer   110%.  Er  is  geen  enkele  actieve  deelnemer  meer,  maar  het  fonds  kan,  zonder   aanvulling  van  buitenaf,  aan  al  zijn  verplichtingen  voldoen.       Als  econoom  vraag  je  je  af  of  je  iets  gemist  hebt  in  de  redenering  van  Sweder  van   Wijnbergen.  Bedoelt  hij  misschien  dat  de  groei  van  het  fonds  afhankelijk  is  van  de   economische  situatie  in  de  wereld  en  dat  die  economische  situatie  wordt  bepaald   door  de  beroepsbevolking  en  niet  door  de  mensen  die  daarvan  afhankelijk  zijn?   Voorlopig  gaan  we  er  maar  van  uit  dat  het  een  flater  betreft.      

Brandbrief  Ondernemingsraden  tegen  beperken  van   pensioenopbouw    

Over  de  beperking  van  de  opbouwpercentages  van  pensioenen  is  door  een  aantal   ondernemingsraden  een  brandbrief  geschreven  aan  de  politiek.  Het  gaat  daarbij  om   de  Centrale  Ondernemingsraden  van  Albert  Heijn,  Douwe  Egberts,  Etos,  Heineken,   KPN,  NS  en  PostNL.  Zoals  bekend  wil  dit  kabinet  de  opbouwpercentages  beperken   tot  1,75%  van  het  middelloon.  Vanuit  verschillende  bronnen  is  bekend  geworden  dat   deze  verlaagde  opbouw  voor  nieuwe  intreders  in  de  arbeidsmarkt  kan  leiden  tot  een   pensioen  dat  een  kwart  lager  uitvalt  dan  nu  het  geval  is.       De  KNVG  en  de  ANBO  hebben  deze  brief  mede  ondertekend.  Wij  hadden  eerder  al   laten  weten  dat  wij  deze  plannen  om  belastinginkomsten  naar  voren  te  halen,   afwijzen.       Maar  inmiddels  is  deze  groep  ondernemingsraden  verder  gegaan  en  heeft  zich   daarbij  zodanig  van  de  KNVG  verwijderd  dat  wij  onze  ondersteuning  hebben   moeten  intrekken.  Het  niet  doorgaan  van  de  kabinetsplannen  op  het  gebied  van   beperking  van  de  opbouwpercentages  zou  immers  een  gat  slaan  in  de  begroting.  De   ondernemingsraden  hebben  voorgesteld  om  dat  gat  te  dichten  met  een   vermogensheffing  op  de  pensioenvermogens  van  pensioenfondsen.  Dan  wordt  het   middel  wel  erger  dan  de  kwaal.  Zeker  voor  gepensioneerden,  die  weliswaar  een  

6

hogere  belastingvrije  opbouw  hadden,  maar  nu  voor  hun  pensioeninkomsten  die   destijds  niet  geinde  inkomstenbelasting  nu  dubbel  en  dwars  betalen.    

SER-­‐advies  over  nieuwe  pensioenstelsel  (met  commentaar  van   Bovenberg  en  Kocken)    

Op  9  april  2013  bracht  de  SER  een  advies  uit  over  het  pensioenstelsel.  Het  advies   betrof  de  plannen  voor  het  nieuwe  nominale  en  reële  stelsel,  FTK1  en  FTK2.  De  SER   is  te  spreken  over  de  grotere  stabiliteit  van  het  stelsel,  maar  vraagt  om  maatregelen   om  die  stabiliteit  te  verhogen.  De  SER  vraagt  daarom  om  een  “macro-­‐stabiele   discontovoet”.  Daarnaast  vraagt  de  Raad  aan  de  overheid  om  de  barrière  op  het   invaren  te  slechten.  Met  andere  woorden:  de  oplossing  die  nu  gekozen  is  om  de   keuze  en  de  uitvoering  van  die  keuze  over  te  laten  aan  de  pensioenfondsen  en  daar   als  overheid  geen  verantwoordelijkheid  voor  te  nemen  wordt  door  de  SER  als  een   onbegaanbare  weg  gezien.  De  wet  moet  pensioenfondsen  in  staat  stellen  verplict   collectief  in  te  varen.       Binnen  vierentwintig  uur  kwam  het  commentaar  van  de  hoogleraren  Bovenberg  en   Kocken.  De  “macro-­‐stabiele”  discontovoet  ondermijnt  het  vertrouwen.  Wat  leest  u?   Ja,  het  ondermijnt  het  vertrouwen,  aldus  beide  heren.  Alsof  het  gemorrel  aan  ons   pensioenstelsel  op  zichzelf  het  vertrouwen  al  niet  heeft  ondermijnd.    

  Dekkingsgraden  nu  nagenoeg  allemaal  boven  100%  (met  dank  aan   Erik  Daae)    

De  financiële  positie  van  de  vijf  grootste  Nederlandse  pensioenfondsen  is  de  eerste   drie  maanden  van  2013  verbeterd.  En  dat  komt  voornamelijk  door  het  korten  van  de   pensioenen  per  afgelopen  1  april.  Daarom  hebben  de  pensioenfondsen  op  papier   weer  meer  geld  in  kas  dan  ze  in  de  toekomst  aan  pensioen  moeten  uitkeren.  Dit   blijkt  uit  de  eerstekwartaalcijfers  van  de  fondsen,  die  naar  buiten  zijn  gekomen.     Toch  kan  nog  zeker  niet  de  vlag  uit.  Eventuele  kortingen  in  2014  zijn  alles  behalve   van  de  baan.  Dat  hangt  van  de  dekkingsgraad  per  eind  december  af  die  circa  105%   moet  zijn.  En  ook  de  almaar  achteruit  hollende  koopkracht  blijft  een  punt  van  zorg.    

   

 

7

Martin  Van  Rooijen  en  Bernard  van  Praag  spreken  symposium  50plus   toe     Op  1  juni  werd  door  de  politieke  partij  50plus  een  symposium  georganiseerd  over   pensioenen.  De  KNVG  was  prominent  vertegenwoordigd  met  twee  sprekers.   Uiteraard  ging  het  opnieuw  over  de  toestand  van  de  pensioenfondsen  en  de   noodzaak  (of  eerder  het  gebrek  daaraan)  om  tot  stelselwijziging  over  te  gaan.  De   tekst  van  de  speech  van  Martin  en  de  presentatie  van  Bernard  staan  beiden  op  de   website.     Wij  hebben  tijdens  dit  symposium  bewust  gekozen  voor  een  wat  hardere   toonzetting.  Veel  van  wat  we  tot  nu  toe  zeggen  wordt  immers  wel  beleefd   aangehoord  maar  u  weet  wat  u  als  manager  moet  doen  om  medewerkers  ook  te   laten  uitvoeren  wat  u  van  ze  vraagt.  Daarvoor  moet  u  zichzelf  de  volgende  vragen   stellen:   Heb  ik  het  gezegd?   Ja,  maar  hebben  ze  het  ook  gehoord?   Ja,  maar  hebben  ze  het  ook  begrepen?   Ja,  maar  zijn  ze  het  ermee  eens?   Ja,  maar  gaan  ze  het  ook  doen?     En  als  je  merkt  dat  ze  het  niet  gehoord  of  niet  begrepen  hebben,  of  dat  ze  het  er   niet  mee  eens  waren,  wordt  het  tijd  om  de  communicatiestrategie  te  veranderen.     Daarom  heeft  met  name  Martin  op  1  juni  gesproken  over  oorlog  in  pensioenland.   Wij  zullen  NOOIT  kunnen  ondersteunen  dat  onze  rechten,  die  tot  ons  eigendom   behoren,  eenzijdig  worden  verslechterd.  Daarom  werd  nu  al  duidelijk  gemaakt  dat,   als  wettelijk  wordt  vastgelegd  dat  verplicht  invaren  van  bestaande  rechten  in  een   nieuw  stelsel  is  toegestaan  (in  tegenstelling  tot  wat  de  Pensioenwet  nu  zegt)  door   de  KNVG  van  alle  rechtsmiddelen  gebruik  zal  worden  gemaakt  om  dat  tegen  te   houden.  Wij  nemen  hieronder  de  volledige  tekst  van  het  persbericht  daarover  op:     Voorzitter  Koepel  Gepensioneerden  kondigt  ‘juridische  pensioenoorlog’  aan  

‘Nieuw  pensioenstelsel  heeft  geen     enkel  maatschappelijk  draagvlak’  

Er  is  geen  nieuwe  Pensioenwet  en  geen  nieuw  pensioenstelsel  nodig  om  de   problemen  met  de  pensioenen  op  te  lossen.  Het  veelgeprezen  Nederlandse   pensioenstelsel  staat  nog  steeds  fier  overeind.  Alle  maatregelen  die  nodig  zijn   om  de  pensioenfondsen  gezond  te  maken,  kunnen  binnen  de  bestaande   Pensioenwet  worden  doorgevoerd.    Het  verzet  tegen  een  nieuw  pensioenstel  zal   dan  ook  tot  de  hoogste  Nederlandse  en  Europese  rechter  worden  doorgevoerd.   Dat  zei  Martin  van  Rooijen,  voorzitter  van  de  Koepel  van  Nederlandse   Verenigingen  van  Gepensioneerden  en  oud-­‐staatssecretaris  van  Financiën,   vandaag  op  een  symposium  van  de  politieke  partij  50Plus  over  pensioen.    

8

De  sociale  partners  en  de  regering  sturen  er  met  een  nieuwe  pensioenwet  op  aan,   dat  er  straks  twee  pensioensystemen  naast  elkaar  bestaan.  Met  de  nieuwe   pensioenwet  wordt  het  mogelijk  met  terugwerkende  kracht    bestaande   pensioenrechten    te  onteigenen  en  onder  te  brengen  in  een  nieuw  pensioenstelsel.   Van  Rooijen:  ‘Dat  is  ontvreemding  van  eigendom,  diefstal  op  klaarlichte  dag,  in  een   democratisch  jasje.’         De  KNVG  zal  samen  met  de  andere  grote  pensioenkoepel  NVOG  een  ‘juridische   pensioenoorlog’    voeren  tegen  het  nieuwe  pensioenstelsel.  De  twee  organisaties   vertegenwoordigen  samen  direct  300.000  ouderen  en  indirect    3  miljoen.  ‘Als  we   allemaal  een  kopje  koffie  minder  drinken  is  er  voldoende  budget  voor  een   langdurige  strijd,  ook  al  zal  niet  iedere  gepensioneerde  van  vandaag  de  uitslag  nog   meemaken’,  aldus  Van  Rooijen.  De  beide  organisaties  hebben  eerder  al  de  Stichting   Pensioenfatsoen  opgericht,  die  dient  als  oorlogskas.                   De  nieuwe  pensioenwet  is  volgens  de  KNVG-­‐voorzitter  gebaseerd  op  de  angst  kort   na  de  crisis    en  heeft  geen  enkel  maatschappelijk  draagvlak.  ‘Bij  het  begin  van  de   financiële  crisis  is  door  de  sociale  partners  het  beeld  geschetst  dat  ons   pensioenstelsel  in  het  gedrang  zou  komen.  Die  angst  is  niet  terecht  gebleken.  De   pensioenfondsen  hebben  ook  de  afgelopen  jaren  enorme  winsten  gemaakt  en  de   pensioenpotten  zijn  voller  dan  ooit.’   Van  Rooijen  voorspelt  dat  jongeren,  actieven  en  gepensioneerden  volgend  jaar   vertwijfeld  zullen  staren  naar  onbegrijpelijke  teksten  van  pensioenfondsen,  die  hen   vragen  om  een  schier  onmogelijke  keuze  te  doen  tussen  twee  verschillende   pensioensystemen.  ‘In  wanhoop  en  paniek  lezen  en  herlezen  ze  straks   onbegrijpelijke  brieven,  brochures  en  miljoenen  verslindende  advertenties.  Het  gaat   een  drama  worden,  waarvoor  de  verantwoordelijken  straks    niet  weg  kunnen  lopen.’   De  KNVG  ontkent  niet  dat  dat  er  sinds  de  financiële  crisis  een  nieuwe  werkelijkheid     ontstaan,  die  om  aanpassingen  binnen  het  bestaande  stelsel  vraagt,  maar  niet  om   het  optuigen  van    een  heel  nieuw  pensioenstelsel.    Van  Rooijen:  ‘De  pensioentrein   raast  door  als  een  razende  door  druk  bewoond  gebied  en  de  sociale  partners  en  de   overheid  missen  alle  noodsignalen.  Wij  blijven  alarm  slaan.    Nog  is  het  niet  te  laat.   Politiek  wordt  wakker.  Ouderen  laat  u  horen.  Ouderenorganisaties  laat  u  niet  uiteen   spelen  en  werk  nog  beter  samen.  Achttien    maanden  hebben  we  nog  om  bij  zinnen   te  komen’             Daar  zit  geen  woord  Frans  bij.  Kijken  of  ze  het  begrijpen  in  Den  Haag,  of  ze  het   ermee  eens  zijn  en  of  ze  het  ook  gaan  doen.    

         

    Redactie:  Rob  de  Brouwer   e-­‐mail:            [email protected]  

9