Afzender: Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
V.A.T.
Tuinpark V.A.T. www.vat-sloten.nl
NIEUWS 31e jaargang • nummer 4 • oktober 2011
V.A.T. NIEUWS
Tuinpark V.A.T. werd op 1 september 1919 in Amsterdam opgericht en op 10 juli 1920 bij Koninklijk Besluit Nr. 64 goedgekeurd. Ingeschreven bij Kamer van Koophandel onder V 532853
Inhoud 3 Woord vooraf 4 Mededelingen van het bestuur 5 Feest van de familie Plooij 6 Verhalen van onze tuinders 7 Tuintips herfst 10 Gedichten 11 Tuinen van West 15 Uittips 18 VAT-ladder 20 VAT-Sloten 2011 22 Volksvoedsel bij de wildmaaltijd 23 Kookrubriek
Bestuur: Jac. Plooy mw. I. Zelhorst A.H.M. Minis D. Nieberg Redactie: I. ten Napel, tuin 139 L. Kooistra, tuin 13 R. van Kampen, tuin 128 M. Hendriks, tuin 128 E.H.B.O: S. in de Haak, tuin 33 G. Hillebrand, tuin 123 S. Kuiperij, tuin 113 H. Minkes, tuin 95 F. van Andel, tuin 73
27 Estafetterubriek
!
28 Puzzel- kinderpagina Van de redactiecommissie Kopij inleveren in de redactiebus of per email naar
[email protected] op onderstaande data: • 3 december VAN DE REDACTIECOMMISSIE
2 V.A.T.nieuws
De redactiecommissie heeft het recht artikelen in te korten of te wijzigen. Ook plaatsen wij geen anonieme brieven tenzij de naam van de afzender bekend is.
V.A.T.nieuws 31
WOORD VOORAF Woord vooraf Het verbroedert: we zijn het er allemaal over eens, we delen dezelfde ervaring en zijn benieuwd naar wat de toekomst voor ons in petto heeft; het onderwerp waar ik het eigenlijk niet over wilde hebben, omdat het niet waard is om er veel woorden aan vuil te maken. Het is zoals het is. Bovendien, we weten het allemaal al, dus ik kan u niets nieuws vertellen en u heeft toch het VAT Nieuws in handen, dus laat die koe toch lekker in de sloot zitten! Maar toch, tja, het weer dus, of eigenlijk, geen weer, niet zo’n zonzomerweer als gehoopt. Kon ik in het voorjaar de bodem van de put goed zien, in deze zomer stond het water tot aan de rand en soms erover. Daar valt niet veel tegen te doen; het water zakt vanzelf wel weer, maar lastig kan het wel zijn. Wateroverlast in tuin is tot daaraan toe, maar water in je huisje geeft veel kopbrekens. De vissen hadden het fijn koel en nat; ze wilden best bijten vertelde een visser mij en gelukkig is de voorspelde muggenplaag achterwege gebleven wegens gebrek aan warmte, dat is toch een prettige bijkomstigheid. Het weer kon ook de pret niet drukke tijdens de vele activiteiten die een enthousiaste groep vrijwilligers deze zomer weer heeft ondernomen: de fancy fair, de bingo, de jeu-de-boules, haringmiddag, lichtjesavond etc. Als klap op de vuurpijl vierden Ko en Jo Plooij op 17 september dat zij 50 jaar geleden in het huwelijksbootje stapten. Zij nodigden daar niet alleen familie en vrienden, maar ook alle tuinleden voor uit en fêteerden ons op een prachtige avond. In dit VAT-Nieuws treft u enkele impressies van al deze activiteiten. Ook doen wij u wat tips voor de tuin aan de hand en voor uitstapjes in de natuur. Mededelingen van het bestuur, de estafetterubriek, de ladder, recepten en andere verhalen ontbreken niet. Raakt u geïnspireerd en wilt u ook uw verhaal vertellen van wat u zoal meemaakt op de tuin, dan staat de brievenbus (weer) geduldig op u te wachten. De redactie
30 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 3
Mededelingen van het bestuur Najaarsvergadering ALV De Algemene Ledenvergadering zal worden gehouden op donderdag 24 november 2011 om 20.00 uur in de Schakel. De uitnodiging met bijbehorende stukken worden u van tevoren toegestuurd. Verzoek aan de commissies Graag voor 22 oktober 2011 de jaarverslagen inleveren bij het bestuur ten behoeve van de commissievergadering op zaterdag 5 november 2011. Bagger- en watermeterkaart 2011 Bij dit VAT-Nieuws is de bagger- en watermeterkaart 2011 gevoegd. Het bestuur verzoekt u de bagger- en watermeterkaart in te vullen en deze voor 15 december 2011 in te leveren. U wordt dringend verzocht deze kaart te gebruiken en de bagger- en watermeterkaart als één geheel bij het bestuur in te leveren. Dus niet los knippen! Als u geen sloot hebt, dan ook de baggerkaart inleveren en dit op de baggerkaart vermelden.
KINDERPAGINA Kleine kikker Dag kleine kikker bij ons in de sloot. Eerst was je klein maar nu ben je groot. Je werd als een vis uit een eitje geboren. En toen kreeg je pootjes van achter en van voren. Je staartje verdween, het is werkelijk waar. En toen kon je springen, want toen was je klaar. Dag kleine kikker bij ons in de sloot. Eerst was je klein maar nu ben je groot.
Waterleiding Vergeet niet tijdig uw water af te sluiten om bevriezing van de waterleiding te voorkomen. Blaas uw leidingen goed door en schep de wc-pot leeg. Vergeet niet ook de geiser goed door te blazen. Mocht uw waterleiding bevriezen, dan is de schade voor uw eigen rekening. Toegangshek VAT Medio oktober 2011 gaat het toegangshek weer op slot. Denk aan uw sleutel! Als alles loopt volgens plan, wordt bij het ter perse gaan van dit VAT-Nieuws het nieuwe toegangshek geplaatst en zal in november de sleutelomruil plaatshebben en wel op de volgende zaterdagen 5 en 12 november van 10.00-12.00 uur in De Schakel. Bovengenoemde data is onder voorbehoud. Let ook op het Mededelingenbord bij de ingang van ons park. Kerstfondue Ook dit jaar wordt er weer een gezellige kerstfondue georganiseerd op 18 december 2011. Uw deelname wordt op prijs gesteld. Zie VAT-ladder voor meer informatie. 4 V.A.T.nieuws
Zoek je weg door de kikker
in
uit V.A.T.nieuws 29
PUZZELPAGINA
Overkapping terras Het is niet toegestaan om fietsen en dergelijke onder de overkapping op het terras voor De Schakel te parkeren! Tuin 196 (moestuin) Indien de moestuin niet in de verkoopronde van oktober 2011 wordt verkocht, is het bestuur opzoek naar 5 tuinders die gezamenlijk de moestuin willen onderhouden. Één tuinder is al bereid gevonden om e.e.a. te coördineren / te leiden. De bedoeling is dat de moestuin net zolang zal worden onderhouden totdat deze is verkocht. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met het bestuur. Brievenbus Kijk gedurende het tuinseizoen regelmatig in uw brievenbus. In iedergeval wordt drie keer per jaar het VAT-Nieuws bezorgd in uw brievenbus op de tuin.
Feest van de familie Plooij Beste Tuinders, Langs deze weg willen wij u allen hartelijk bedanken voor de vele kaarten, bloemen en cadeaus en het geld dat door de vrijwilligers is opgehaald. Wij gaan daar samen een leuk reisje van maken. Ja, het was een geweldig feest met alle tuinders en de familie samen, een dag om niet gauw te vergeten. Ook de muziek was in een woord geweldig. Als wij thuis de vele gemaakte foto’s bekijken, genieten wij nog na van dit PRACHTIGE FEEST. Nogmaals allemaal HARTELIJK DANK! Jo en Ko
28 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 5
Verhalen van onze tuinders Uit de put Vorige maand vond mijn dochter in de drainageput bij onze de sloot, die abusievelijk niet was toegedekt, een egel. Hij had zich met zijn pootjes vastgeklampt aan een uitstekend stuk drainageslang, om zijn hoofd boven water te houden. Hoe lang had hij daar gehangen? Misschien wel meer dan 24 uur . . . . Met handschoenen kon ik het versufte en verstijfde beestje beetpakken. Op het gras in het zonnetje met een beetje voer kwam hij weer wat bij en na een uurtje maakte hij zich uit de voeten. Ik was blij dat ik hem heb kunnen redden. Voortaan is de put goed dicht. Richard van Kampen, tuin 128
ESTAFETTERUBRIEK Naam tuinlid en tuinnummer: Erie Klijn, tuin 164 - Wat is uw favoriete plek in uw tuin? Terras. - Wat is uw favoriete plant? Geen. - Wat is uw favoriete tuingereedschap? De schoffel (al 50 jaar oud). - Wat is uw favoriete seizoen? Zomer. - Heeft u een tuintip? In het voorjaar goed verzorgen. - Wat is uw favoriete tuinboek? Het boek zit in mijn hoofd. - Wat is uw favoriete plek op het tuinpark? Het Eiland – voor goede herinneringen. - Welke activiteit die op ons tuinpark wordt georganiseerd vindt u het leukst? Geen. - Wat betekent het VAT-nieuws voor u? Iets om naar uit te kijken.
6 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 27
Tuintips herfst
26 V.A.T.nieuws
De herfst, een prachtig jaargetijde waarvan je voluit kan genieten. Voordat bomen en struiken hun blad laten vallen verschieten ze nog één maal van kleur, sommigen zijn rijk beladen met bessen, die straks weer veel vogels zullen aantrekken. Late bloemen verwennen bijen en hommels, siergrassen weerstaan fier straffe winden, het bladgroen van blauwe druifjes lijkt, zoals ieder jaar, weer veel te vroeg op te komen. Warme zonnige dagen worden afgewisseld met zeer natte stormachtige. Als tuinier wordt je dan op de proef gesteld: zijn de klimplanten goed aangebonden, staat de rozenboog stevig vast, zullen de bomen niet scheef waaien? Uiteindelijk valt de schade nadat de wind weer is gaan liggen meestal wel mee. En gaat het eens volledig mis, zie dan de aangerichte chaos als een aanmoediging tot een nieuwe start. Maak je nieuwe ideeën waar en geniet. Maar behalve genieten valt er nu ook het één en ander te doen.
profiteren de planten van wat bescherming gedurende de vorstperiodes. Ook voorkomt het dat de bodem dichtslaat van alle neerslag. Bovendien kan je dan nog lang genieten van planten met een mooi wintersilhouet (siergrassen en mooie zaaddozen bijvoorbeeld). Vooral berijpt tijdens mistige ochtenden of bekleed met een hoedje van sneeuw bieden ze een beeld dat je niet had willen missen. Daar waar planten ongewenst over paden hangen grijp je in, maar verder laat je de tuin met rust. Toch valt er nog genoeg te doen in de herfst.
Herfstklusjes De tuin ‘winterklaar’ maken Vroeger moesten tuinen er ‘keurig verzorgd’ bijliggen, ook in de winter. Wat gebeurde er dus wanneer de bladeren gingen vallen? Alle vaste planten werden rigoureus tot op de grond afgeknipt, bladeren werden zo snel mogelijk opgeveegd en al het organisch afval belandde in de afvalbak, weg met die rotzooi, opgeruimd staat netjes! Sommige tuiniers stopten enkele rijtjes bolletjes in de grond en strooiden daar turf overheen om ze tegen de vorst te beschermen, maar dan was de klus toch wel geklaard. Moe en voldaan keek men vervolgens maandenlang tegen een kale zwarte, sombere vlakte aan. Gelukkig werd het al vroeg donker... Inmiddels zijn de inzichten gewijzigd; de borders laat je met rust tot het voorjaar. Zodoende biedt je vogels en andere tuindieren een beschutte plek met een strooisellaag waar ze van alles van hun gading in kunnen vinden (insecten, zaad, slakken, bessen etc). Tevens
• Laatste snoeibeurt voor heggen e.d.. • Vaste planten scheuren en verjongen. • Bomen, heesters, rozen en bladverliezende hagen kunnen nu worden geplant. • Bloeders (esdoorn, berk, druif, walnoot) snoeien voor december. • Eventueel kan je heesters die in het voorjaar geheel terug moeten worden gesnoeid, nu ook alvast enigszins snoeien om ongewenste takbreuk te voorkomen. • Klimplanten nalopen/vastzetten. • Onkruiden uittrekken. • Bollen/knollen planten. • Indien nodig de grond bekalken (organische mest voeg je pas in het voorjaar toe, anorganische nog later). • Egel- en paddenhoekjes maken (takken, V.A.T.nieuws 7
KOOKRUBRIEK neer de puree wat al te stijf is geworden. Breng de puree op smaak met wat zout en peper. Serveertips Dien de puree op in een voorverwarmde schaal of in kleine eenpersoons kommetjes (soufflepotjes). Strooi er een beetje bieslook over. Bron van de laatste recepten: www.smulweb.nl
Linzensoep met kastanjes Rode linzen koken vrij makkelijk zacht, dus hoeven niet voorgeweekt te worden. De kastanjes kun je zelf koken, maar zijn ook ingeblikt te koop. Ingrediënten voor 4 tot 6 personen 1 kleine ui, een halve prei, 1 wortel, 1 stengel bleekselderij, 2 eetlepels olijfolie of ganzenvet of boter, 225 g rode linzen, 1,5 liter plantaardige bouillon, 225 g gekookte kastanjes, peterselie en slagroom. Bereidingswijze Hak de ui, prei, wortel en selderij fijn. Verhit de olie in de pan, doe er de gehakte groenten in en laat ze in het vet zweten en zacht worden. Doe er de linzen bij, roer en voeg dan de bouillon toe. Breng de soep aan de kook en laat de linzen ongeveer 40 minuten op heel laag vuur sudderen tot ze heel zacht zijn. Doe er de kastanjes bij en laat die 20 minuten meekoken. Pureer de soep en roer er, als ze te dik is naar je zin, wat water door. Warm de soep voor het serveren weer op en voorzie aan tafel elke kom van een scheutje slagroom en een toefje peterselie. Bron: recept van Nigella Lawson uit Hoe te eten. Het plezier van koken en good food, Contact, Amsterdam 2002
8 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 25
KOOKRUBRIEK Kastanjepuree met knolselderij Kastanjepuree met knolselderij smaakt uitstekend bij vrijwel alle wildgerechten. Ook bij gerechten met varkensvlees doet de puree het uitstekend. Gebraden varkensfricandeau met gebakken spruitjes en kastanjepuree met knolselderij is een uitstekende combinatie. Ingrediënten voor 4 personen - 1 kg gram tamme kastanjes (750 gram gepeld gewogen) - 500 gram knolselderij (400 gram schoongemaakt gewogen) - 1 eetl. limoen of citroensap - 60 gram boter (op kamertemperatuur) - 2 eetl. slagroom - eventueel 1 a 2 eetl. melk - zout - witte peper uit de molen - 1 eetl. fijngesneden bieslook Bereidingswijze Maak met de punt van een dun en scherp mesje aan de bolle kant van elke kastanje een tamelijk diep (tot op de zachte kern) kruisje. Leg de kastanjes in een wijde pan. Voeg zoveel kokend water toe tot ze net onder liggen. Breng alles snel aan de kook. Laat de kastanjes 8-10 minuten koken. Stort de kastanjes op een zeef. Laat ze uitlekken en gedeeltelijk afkoelen. Pel de kastanjes wanneer ze nog warm zijn. Verwijder daarbij ook het bruine velletje dat om de kern van elke kastanje zit. Snijd intussen de knolselderij in dikke (ca. 1 cm.) plakken. Schil de plakken en spoel ze onder stromend koud water af. Wrijf de plakken in met wat limoen of citroensap om het verkleuren zo veel mogelijk tegen te gaan. Snijd de selderijplakken in blokjes. Leg kastanjes en knolselderij in een pan. Voeg zoveel kokend water toe tot alles net onder ligt. Laat alles 25 a 30 minuten zachtjes koken. Stort alles op een fijne zeef. Wrijf kastanjes en knolselderij door de zeef. Doe alles over in een pan met dikke bodem. Plaats de pan boven een matig afgestelde warmtebron. Klop met een garde eerst de in stukjes verdeelde boter en daarna de room door de puree. Klop er eventueel nog een scheutje melk door wan24 V.A.T.nieuws
Tuintips herfst
vervolg
bladafval e.d. opstapelen). • Composthoop beschermen tegen teveel regenval. • Bescherming aanbrengen rond vorstgevoelige planten. • Vijver vrijhouden van bladeren en ander organisch materiaal. • Gazon vrijhouden van bladeren, loop niet over een zompig gazon. • Gereedschap schoonmaken. • Kas schoonmaken. • Goten schoonhouden. • Eenjarigen en vaste planten (ook die in potten), gewoon laten staan; na de winter is het grootste deel verdwenen en is het in het voorjaar alleen nog maar een kwestie van de restanten op de composthoop doen belanden. Laat bewust wat tuinafval (in hoeken) liggen, zodat padden en egels er in de winter een schuilplaats kunnen vinden. Een los stapeltje stenen, takken en bladafval kunnen hun een prima overwinteringsplek bieden. Onderhoud De herfst en winter bieden vaak mooie dagen waarop het onderhoud aan het schilderwerk van schuttingen, bouwsels en meubilair kan worden uitgevoerd. De watergedragen verfen en beitsen drogen snel, dus maken het zelfs mogelijk om tussen de buien door (ze moeten elkaar dan ook weer niet al te snel opvolgen) te schilderen. Beter is het om op een droge zonnige dag, niet te vroeg (laat eerst de mist optrekken en het vocht verdampen) te starten en ook weer niet te laat te eindigen (voordat het weer vochtig wordt). Tijdens vorst niet schilderen, lees eerst de aanwijzingen op de blikken. Vergeet niet het tuingereedschap te onderhouden. Schoonmaken en invetten is het devies.
Ook is het een goed moment om snoeischaren en -messen (ook van grasmaaiers) eens goed te (laten) slijpen. Bollen en knollen Plant voorjaarsbollen vanaf oktober. Men zegt dat de sneeuwklokjes het best al bloeiend in de tuin worden gezet, maar wanneer de bolletjes direct na de aankoop, zo vers mogelijk, worden uitgeplant zullen ze ook vast wel vanaf het eerste jaar gaan bloeien. Verwilderingsbollen passen prima tussen vaste planten in de border. Deze bollen kunnen na de bloei in de grond blijven en zullen zich ieder jaar verder uitbreiden. Wanneer de bollen zijn uitgebloeid, zullen de vaste planten het afstervend loof aan het gezicht onttrekken. Geschikte soorten voor verwildering zijn: Frittilaria (o.a. keizerskronen en kievitseitjes, de eerste moeten om de paar jaar worden verplant voor een optimale bloei), Scilla, botanische tulpen, Ornithogalum (vogelmelk), diverse narcissen, anemone blanda (bosanemoontjes), sneeuwklokjes (Galanthus), Muscari (blauwe druifjes), krokussen. Op de verpakking staat aangegeven of een soort al dan niet geschikt is voor verwildering. Let bij de aanschaf van bollen op de kwaliteit ervan. Natuurlijk koop je geen beschimmelde of rottende (zachte) bollen. Bron:http://home.tiscali.nl/origanum/tuintips/herfsttips.htm
V.A.T.nieuws 9
Gedichten DE TUIN De tuin op zes september: een oase. Windstille zonnesluier hangt rondom. Zwaar van de dauw liggen de grassen om. Een spin hangt zich in zilver te verbazen. Kleine insecten schieten door de mazen van haar kleverig net. Een hommel bromt en beidt haar tijd boven de vijverkom. Zwaluwen schrijven hoog een afscheidsfrase. De schaduwen, al langer dan voorheen, korten bij ’t stijgen van de zonnewagen, een mythe die nog nooit zo zuiver scheen.
Jantje In het landje van het tandje woont Jantje en hij werkt met zijn handje op het landje van het weilandje of in zijn krantje maar het blijft een bijdehandje want het staat in het krantje en dat krantje is van het landje Storm Hensen, 10 jaar, Tuin 195
van de zestig jaren tussen hen in is er geen spoor dat nog naar mij verwijst. Zij verdwijnen in elkaar zoals de glimmende kastanjes vanzelfsprekend verdwijnen in hun broekzakken.
(Het valt op dat er verschillende manieren zijn om de kastanjes schoon te maken. Het is maar wat je gewend bent waarschijnlijk . . .) Kastanjepuree De kastanjes eerst wassen, dan 10 minuten koken, dan gaat de schil er makkelijk vanaf. De kastanjes vervolgens nog even gaar koken in half water half melk. Afgieten en kookvocht bewaren. Stamp de noten tot puree en giet er, als het te droog is, een beetje van het water-melk kookvocht bij.Je kunt er nu ook suiker (of honing) doorroeren en het als zoet nagerecht eten.
Kastanjetaart met pijnboompitten
Maria de Groot
Ze fluisteren en ik hoor hen lachen maar gedempt: ze delen de geheimen waar ik voor altijd buiten sta. Dit zijn mijn vader en mijn zoon maar
Recepten
Bron: http://wildplukker.blogspot.com
Negen bij negen. Vier muren van steen. En toch een plek die zoveel schatten dragen mag, dat ze niet te tellen zijn door één.
Kastanjes Ik zie hen naast elkaar gehurkt met de handen door de bladeren woelen. Ze zoeken naar iets kostbaars dat vooral niet mag verloren gaan.
KOOKRUBRIEK
Lof van het onkruid Godlof dat onkruid niet vergaat. Het nestelt zich in spleet en steen, breekt door beton en asfalt heen, bevolkt de voegen van de straat. Achter de stoomwals valt weer zaad: de bereklauw grijpt om zich heen. En waar een bom zijn trechter slaat is straks de distel algemeen. Als hebzucht alles heeft geslecht straalt het klein hoefblad op de vaalt en wordt door brandnetels vertaald:
Ingrediënten voor 8 personen 1/2 kilo tamme kastanjes, 170 gr. suiker, 100 gr. boter, 3 eieren, 3 eetl. cacao-poeder, handje pijnboompitten, 2 eetl. olijfolie, 1 takje verse rozemarijn. Bereidingswijze Pel de zwarte schil van de kastanjes en kook ze 45 min voor. Laat ze goed uitlekken, pel ze weer en maal ze fijn totdat je een puree hebt gekregen. Doe er de suiker en de cacao-poeder erbij onder voortdurend roeren. Doe er dan het eigeel bij en de boter, die gesmolten is. Roer dit alles goed door. Klop de eiwitten totdat je een stevig schuim hebt en schep het voorzichtig door de massa. Met de helft van de olie vet je de taartvorm in. Doe de massa in de vorm. strooi er de pijnboom pitten over en de rozemarijn. Besprenkel het met de overgebleven olie. Doe de vorm in een, voorverwarmde oven van 180C voor ongeveer een uur.
‘gij die millioenen hebt ontrecht: zij komen - uw berekening faalt.’ Het onkruid wint haar laatste gevecht. Ida Gerhardt, Verzamelde gedichten Ingezonden door Paula van der Heijdt, tuin 19
Marc Tritsmans, Uit: De wetten van de zwaartekracht, Lannoo, Tielt 1992
10 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 23
Volksvoedsel bij de wildmaaltijd: tamme kastanje
Tuinen van West
In zuidelijke landen wordt tamme kastanje geteeld om z’n vruchten. In Nederland is deze kastanje ook wel aangeplant op landgoederen, kasteeltuinen en in bossen. Ook hier komen er vruchten aan, maar niet in die hoeveelheid en kwaliteit als in warmere streken. Soms ook valt de smaak tegen, ronduit bitter, of bevat de bolster alleen maar loze vruchten. In Frankrijk, Italië, Turkije en - nog verder - in China en Japan is tamme kastanje een belangrijk volksvoedsel. In Zuid-Engeland staan heel grote exemplaren, die vooral fotogeniek zijn. In Amerika kwamen aaneengesloten bossen van de Amerikaanse tamme kastanje (Castanea dentata) voor. Door kastanjepest (Endothia parasitica) zijn deze bossen grotendeels verdwenen. Naar wordt aangenomen, zijn het de Romeinen geweest die tamme kastanje naar noordelijke streken hebben gebracht. De vruchten moesten de legioenen mede van voedsel voorzien.
‘Tuinen van West’ is de naam van het groene recreatiegebied dat Stadsdeel Nieuw-West samen met de centrale stad ontwikkelt aan de westkant van Amsterdam. Het is de bedoeling dat de Tuinen van West hét recreatiegebied van Amsterdam-west zullen worden om te genieten, te wandelen, fietsen en picknicken in de vrije natuur. Grazende koeien, kaarsrechte rijen essen, oude stukken veenweide en Hollandse luchten. In de nabijheid van de grote stad biedt het oude landelijke veenweide- en poldergebied ruimte aan oude en nieuwe wandel- en fietsroutes, ecologische verbindingszones, stadslandbouw en ongerepte natuur. De komende jaren wordt het gebied toegankelijker gemaakt. Zie ook elders in dit VAT Nieuws informatie over de nieuwe fietsroute die Halfweg en De Nieuwe Meer verbindt.
De bolster van de vrucht is bezet met stekels. Een open bolster bestaat uit vier slippen, waarin de vrucht(en) is/zijn opgeborgen. De vrucht is omgeven door een bruin leerachtig vlies. De binnenzijde van het vlies is lichtbruin behaard. Vrucht In oktober vallen de kastanjes uit de boom. De groene bolster is bezet met groene stekels tot wel vijf centimeter lang. De eenmaal afgevallen vruchten gaan na korte tijd vanzelf open; gebrek aan toevoer van vocht zorgt daarvoor. Je kunt een tamme kastanje dus beter een tijdje laten liggen dan ze moeizaam proberen open te maken. Tamme kastanje is er in diverse smaken: van zoet tot bitter. De vrucht is zeer rijk aan eiwitten (proteïnen) en vet. Tamme kastanje kan worden geroosterd op houtskool, gekookt en gepureerd, gepoft en met gezouten roomboter of zo gegeten. Tamme kastanje bloeit in juni - juli aan het eind van jong lot. Bloei en vruchtzetting beginnen pas vanaf het vierde jaar van de boom/struik. De manlijke bloeiwijze is het meest opvallend. Manlijke bloeiwijzen bestaan uit lange aarvormige, stuifmeel dragende draden met een stervormige opbouw. Er zijn veel manlijke bloeiwijzen ten opzichte van de weinige vrouwelijke bloeiwijzen. De vrouwelijke bloeiwijze zit aan de voet, van waaruit de manlijke bloeiwijzen ontspruiten. Aan de rijpe vrucht blijft dikwijls de manlijke aarvormige bloeiwijze zitten. Grote boom De meeste soorten en variëteiten worden te groot voor een kleine tuin. Een middelgrote of grote tuin komt in aanmerking om er een of meer tamme kastanjes te planten. Er zijn klein blijvende soorten. Die hebben meestal bont blad, waardoor de groei wordt geremd. Maar dan nog wordt tamme kastanje uiteindelijk te groot voor de kleine tuin. Een normaal gegroeide boom wordt zeker dertig meter hoog en vijtien tot twintig meter breed. Bron: wikipedia
22 V.A.T.nieuws
De locatie Tuinen van West ligt tussen de Haarlemmerweg, Halfweg en de Ringvaart Haarlemmermeer, sportpark Ookmeer en de Ookmeer weg. Het gebied is circa 400 hectare groot. Dat is ruim vier keer het Sloterpark inclusief de Sloterplas! De Tuinen van West omvat vier polders die worden doorkruist door de Osdorperweg: 1 Osdorperbovenpolder (ontstaan rond 1570)– de oudste polder ligt in het midden van de Tuinen van West. In het open gebied zijn 21 verschillende dieren geteld, waaronder veel overwinterende vogels. 2. Osdorperbinnenpolder Noord (ontstaan rond 1631) – is het gebied ten noorden van de Osdorperweg. In deze polder liggen Sportpark De Eendracht, akkerlanden en volkstuinen. Vooral in de laatste leven veel verschillende vogelsoorten. 3. Osdorperbinnenpolder Zuid (ontstaan rond 1631) – is het gebied ten zuiden van de Osdorperweg. In deze polder is nog de mooie oude middeleeuwse verkaveling te zien. De polder is ook een ideale plaats voor broedvogels en een rustplaats voor trekvogels. 4. Lutkemeerpolder (ontstaan rond 1865) – een polder met meerdere gezichten. Hier vinden we het Uitvaartpark Westgaarde en een bedrijvenpark. Programma van eisen In 2007 is er een programma van eisen (PvE) vastgesteld door de betrokken deelraden V.A.T.nieuws 11
G root fee st omd at Ko en Jo Plooij 50 jaar getrouwd zijn.
12 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 21
1 1 0 2 n e t o l S T VA
Tuinen van West
vervolg
(nu: Stadsdeel Nieuw-West) en de gemeenteraad. In dit document wordt beschreven hoe het recreatiegebied wordt opgebouwd. In feite bestaat Tuinen van West nu uit een stelsel van routes en gebiedjes daartussen (de ‘kamers’). In het PvE krijgt elke ‘kamer’ een functie toebedeeld, zoals stadslandbouw, natuurrecreatie of volkstuinen. Door het gebied heen worden recreatiepaden geschikt gemaakt voor wandelen, fietsen, skaten, struinen en paardrijden. Ook worden ecologische verbindingen gelegd om de diversiteit van diersoorten in het natuurrijke gebied te bevorderen. Beeldkwaliteitplan Het Beeldkwaliteitplan beschrijft de landschappelijke en cultuurhistorische kwaliteiten van Tuinen van West en dient als aanvulling op het bestemmingsplan. De overeenkomst is dat beide documenten gaan over regels en voorschriften voor de invulling van de ruimte. Het beeldkwaliteitplan gaat daarnaast dieper in op de herkenbaarheid (samenhang tussen de vier polders) en de belevingswaarde (identiteit van de afzonderlijke polders). Natuurvisie In 2010 is de Natuurvisie vastgesteld, waarin wordt ingezoomd op de natuurontwikkeling van de polders. Hierin staan regels en voorschriften voor natuurbehoud- en ontwikkeling. De natuurwaarden in de Tuinen van West zijn nu al behoorlijk hoog, zeker voor een gebied dat zo dicht tegen de stad aan ligt. In de polders leven veel verschillende weide- en rietvogels en gronddiertjes. Met behulp van faunapassages worden gronddiertjes beschermd en geprobeerd woelmuizen en ringslangen aan te trekken. De rugstreeppad wordt beschermd dankzij aangelegde paddenpoelen. De regels en voorschriften in de natuurvisie zijn voor een deel bepaald door de Groene AS (http://www.degroene-as.nl), die dwars door het poldergebied loopt. Dit is een ecologische zone die grote en kleine natuurgebieden tussen Amstelland en Spaarnwoude met elkaar verbindt. Hierdoor ontstaat een aantrekkelijk landschap dat geschikt is voor recreatie en leefgebied voor dieren.
Dankzij de inzet van veel vrijwilligers en ondanks het slechte weer werd er volop plezier gemaakt op ons Tuinpark tijdens de Haringmiddag, de fancy fair, het jeu de boules, het biljarttoernooi etc.
20 V.A.T.nieuws
Bron: www.nieuwwest.amsterdam.nl
V.A.T.nieuws 13
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
NOVEMBER 5 nov.
Let op: Sleutelomruil voor het nieuwe toegangshek. Datum onder voorbehoud!
10.00-12.00
De Schakel
5 nov.
VAT Commissiesvergadering
10.00-12.00
De Schakel
12 nov.
Let op: Sleutelomruil voor het nieuwe toegangshek. Datum onder voorbehoud!
10.00-12.00
De Schakel
13 nov.
Zondagmiddag Matinee. Een optreden van de sopraan Sylvia Smeulders liederen van Schumann zal vertolken. Ook organist David Schlaffke verleent zijn medewerking aan het thema De Romantiek in de negentiende eeuw
15.00 uur
Sloterkerk, Osdorperweg 28
24 nov.
Algemene ledenvergadering: komt allen!
20.00-21.30
De Schakel
26 nov.
Zuid-Kennemerland - Bosuilenexcursie bij de Linnaeushof Tijdens deze sfeervolle wandeling laat de gids u kennis maken met deze bijzondere vogels die pas na zonsondergang actief worden. Aanmelden 088-006 44 55 of per email
19.00-20.30
Parkeerplaats bij Linnaeushof, Glipperweg 4c, 2104 AK op de grens Heemstede Bennebroek. www.landschapnoordholland.nl
DECEMBER
14 V.A.T.nieuws
6 dec.
Bosuilenexcursie Landgoed Leyduin. Hier broeden 4 à 5 paar bosuilen. De boswachter zal via geluiden communiceren met de uilen. Aanmelden: 088-006 44 55 of per email.
19.00-20.30
Parkeerterrein bij Informatiepunt Kakelye, Mandpadslaan 2, 2114 BJ www.landschapnoordholland.nl
17 dec.
Kerstbloemschikken. Let op het mededelingenbord.
Aanvang 11.00 uur
Opgeven voor 6 december bij Jenny Dilg 020 - 610 6628
18 dec.
De gezellige en overheerlijke kerstfondue. Opgeven bij Peter in de Schakel of bij Loes: 036 - 5318083
18 dec.
Zondagmiddag Matinee. Kerstconcert van muziek uit de Russisch-orthodoxe traditie verzorgd door het Hermitagekoor o.l.v. dirigent Sergé Latychev.
15.00 uur
Sloterkerk, Osdorperweg 28
18 dec.
Wandel/Fietsexcursie: Wintergasten in de Ronde Hoep. De Ronde Hoep is een uitgestrekte open polder en daardoor geschikt als winterverblijfplaats van allerlei vogels. Soms verblijven hier grote groepen ganzen, wulpen worden er vaak gezien en sinds kort ook veel grote zilverreigers. Neem zelf uw fiets mee!
11.00-12.30
Parkeerplaats aan de Kerkstraat, schuin tegen over de karakteristieke Hervormde Kerk in het centrum van Ouderkerk aan de Amstel.
Schakel open vanaf 16.00 uur.
Alle data onder voorbehoud. Zie ook de (ladder)activiteiten op onze website www.vat-sloten.nl
V.A.T.nieuws 19
De ladder 2011
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
OKTOBER vanaf 9 okt.
Klaverjassen elke zondag om de 2 weken
13.00-17.00
De Schakel
8 okt.
De Inkoop is deze maand elke zaterdag open tot de laatste werkurendag op 5 november
09.30-11.30
VAT inkoop
16 okt.
Natuurfestival i.h.k.v. 75 jaar Landschap Noord-Holland: Wandelexcursies, informatiemarkt, lezingen, kinderactiviteiten, workshops GPS en Nordic Walking, informatiemarkt, een wandeltocht over landgoederen van ca. 14 km en een gezellig terras met heerlijk eten en drinken. i.s.m. IVN Zuid-Kennemerland en het Haarlems Dagblad
10.00 tot 16.00
Overplaats op de grens van Heemstede en Bennebroek, Glipperweg 4c, 2104 AK Heemstede.
22 okt.
IVN Zuid-Kennemerland: Werkdag aan de Oeverlanden van de Liede. Meer informatie en aanmelden bij Marc van Schie, 023-5351239 / www.ivn.nl/
09.30-15.00
Verzamelen bij het hek van De Oeverlanden van de Liede nabij de Veerplas in de Waarderpolder.
Hele maand oktober
In het Ilperveld en andere natuurgebieden van landschap Noord-Holland worden diverse excursies georganiseerd. Van tevoren aanmelden
11.00-13.00
Bezoekerscentrum Ilperveld, zie boven. Meer informatie www.landschapnoordhol-
is noodzakelijk. 29 okt.
Nacht van de nacht met vele activiteiten onder andere: - excursie in De Oeverlanden o.l.v. Nico Jansen - sterrenwacht Copernicus, vanaf 18.30 tot ca. 23.00 uur geopend. Iedereen is welkom om de sterrenhemel boven dit duingebied te bekijken door de grote telescoop van de sterrenwacht. Hierna of hiervoor kunt u deelnemen aan wandelingen door de duinen die De Zandwaaier organiseert.
land.nl 20.30-22.00
NME-centrum ‘De Waterkant’ Anton Schleperspad 1 Bezoekerscentrum De Zandwaaier in Overveen Kijk voor meer informatie op http://www.laathetdonkerdonker.nl/
NOVEMBER 5 nov.
Natuurwerkdag. Elke eerste zaterdag van november vindt de Natuurwerkdag plaats. Jong en oud kan die dag werken aan het behoud en herstel van natuur en landschap, o.a. in De Oeverlanden
18 V.A.T.nieuws
11.00-15.30
Svp aanmelden bestuur@ oeverlanden.nl. Zie ook www. natuurwerkdag.nl
Uittips Fietsroute Waterlooplein – Waterland (38 km) Op fietsafstand van het Amsterdamse stadsgewoel ligt een uitgestrekt veenweidegebied: Waterland. Boswachter Eric van Gerrevink zette een fietsroute uit vanaf het Waterlooplein.
Van Gerrevink: “Het leuke aan Waterland vind ik dat mens en natuur er zo vanzelfsprekend samengaan. Het land is helemaal door Hollanders met de hand gemaakt. En toch, een landschap waarin het wemelt van dieren en planten, die zich juist hier op hun plek voelen. Grutto’s blijven hier lang hangen, want er is volop te eten. En een partner voor de voortplanting is makkelijk te vinden. Het ‘Hilton van de grutto’ ligt net benoorden het Kinselmeer. Daar broeden ze met tientallen. Een gruttoboer uit Ransdorp is de hotelier. Hij beheert het grasland, alle wensen van de grutto in acht nemend.” “En als u hier toevallig in het weekend bent, is er een leuk extraatje. Neem dan eens het veerpontje naar Holysloot. Langs de Poppendammergauw, 50 m na knooppunt 76, staat het aangegeven. Met de fiets aan de hand kunt u door de wei, over witte loopbruggetjes naar het voetveer. Holysloot
is echt een droom van een dorp. Daarna met hetzelfde pontje terug, of de fietsborden volgen naar Durgerdam.” Startlocatie: metrohalte Waterlooplein of Mozes en Aäronkerk, Waterlooplein 207, 1011 PG Amsterdam. Bron:www.staatsbosbeheer.nl/activiteiten/waterland/ aldaar meer informatie en een route om te downloaden. Fiets- en wandelroute verbindt Halfweg en De Nieuwe Meer De fiets- en wandelroute over de Ringvaartdijk-Noord tussen de Raasdorperweg en Osdorperweg is klaar. Het nieuwe fiets- en wandelpad op de verstevigde dijk sluit aan op de route tussen de Raasdorperweg en de Nieuwe-Meer. Hierdoor kunnen fietsers en wandelaars nu autovrij via een aaneengesloten route rechtstreeks
van Halfweg naar De Nieuwe Meer en vice versa. Ook kunnen fietsers voortaan een compleet rondje Tuinen van West maken. Bron: www.nieuwwest.amsterdam.nl
V.A.T.nieuws 15
Uittips
vervolg
De Amsterdamse Waterleidingduinen: wandelroutes en fietsexcursies Waternet In de Amsterdamse Waterleidingduinen, het grootste natuurgebied aan de Nederlandse kust is, kunt er eindeloos wandelen. Er zijn verschillende de wandelroutes uitgezet door bossen, duinen en heide. Bijna overal kunt u van de paden af om lekker te struinen. U kunt een damhert, ree of vos tegenkomen . . . De naam Amsterdamse Waterleidingduinen is te danken aan het fijne duinzand dat regenwater filtert. Vandaar dat de stad Amsterdam hier sinds de 19de eeuw zijn drinkwater vandaan haalt. Tegenwoordig verzorgt Waternet de drinkwatervoorziening in het gebied en is daarmee ook verantwoordelijk voor het natuurbeheer. Het hele jaar door organiseert Waternet activiteiten. Kijk op de website voor de agenda met actuele excursies. Maar u bent ook zonder excursie elke dag van harte welkom tussen zonsopgang en zonsondergang. U heeft wel een toegangsbewijs nodig; bij de ingangen staan dagkaartautomaten. Ingangen en horeca • Het gebied heeft vier hoofdingangen.
• Panneland in Vogelenzang: Vogelenzangseduinweg 2 (Koffiehuis ‘t Panneland) • De Oase in Vogelenzang: Eerste Leijweg 2 (Uitspanning De Oase) • Zandvoortselaan in Zandvoort: Zandvoortselaan 130 (Restaurant De Duinrand) • De Zilk in Noordwijkerhout: Joppeweg 1 (Restaurant/café De Doofpot, Zilkerduinweg, op 1,5 kilometer afstand van de ingang)
een oud pompstation. U vindt hier alles over de Amsterdamse Waterleidingduinen en over Waternet. Vanaf iedere hoofdingang kunt u twee wandelroutes volgen. Er is ook een speciale waterwandeling. Tijdens deze route kunt u zien welke route het water in de duinen aflegt, voordat het bij u uit de kraan komt. iBeleef voor kinderen iBeleef is een leuke, spannende en leerzame wandelroute voor kinderen vanaf 8 jaar. Ga op pad met je eigen GPS-apparaat en volg zo de weg van het water. Onderweg vertellen de dieren op het scherm je over de natuur en het water. En let goed op, want ze stellen je ook allerlei vragen! Bezoekerscentrum De Oranjekom heeft 5 GPS-apparaten beschikbaar (ideaal is 2 kinderen per apparaat). Kosten per apparaat per 2 uur: € 5 en € 20 borg. Mee op ontdekkingstocht Waternet organiseert het hele jaar door bijzondere ontdekkingstochten. Ga bijvoorbeeld mee op vleermuizenexcursie, maak een vroege vogelwandeling of fiets mee met de boswachter. Fietsexcursies duren ongeveer 2 uur. U hoeft geen eigen fiets mee te nemen, want u krijgt een fiets van Waternet. Natuurwandelingen worden begeleid door natuurgidsen. Bij gladheid of onweer gaan deze wandelingen niet door. Aanmelden Voor een aantal excursies is aanmelden nodig. Dit kan maximaal een maand van tevoren bij bezoekerscentrum De Oranjekom: 020 608 75 95 (open van dinsdag tot en met zondag van 10.00 tot 17.00 uur). Kijk op de website voor de agenda met actuele excursies. Bron: http://www.waternet.nl.
Bij ingang De Oase vindt u ook bezoekerscentrum De Oranjekom dat is gevestigd in
16 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 17
Bagger- en watermeterkaart samen inleveren op één A4 vel dus niet knippen! In de brievenbus van het bestuur bij de afval-containerloods voor 15 december 2011
Bagger- en watermeterkaart samen inleveren op één A4 vel dus niet knippen! In de brievenbus van het bestuur bij de afval-containerloods voor 15 december 2011
Tuinpak V.A.T. Sloten Baggerkaart
Watermeterkaart
Evenals vorig jaar moeten alle tuinders na 1 oktober baggeren. U dient uiterlijk voor 15 december 2011 gebaggerd te hebben. Het baggeren moet tot een diepte van 50 cm. • • • •
Bagger vanuit het midden van de sloot. Bagger zodanig dat de beschoeiing niet wordt ondermijnd. Bagger niet dieper dan de veenlaag (veen is bruin). Laat de bagger tot twee weken na het baggeren op de kant liggen, zodat de commissie een en ander kan controleren.
0 0 0 1 2 Dit getal van uw meter noteren
Bij niet baggeren en/of het niet inleveren van deze kaart, wordt u een boete opgelegd. Wij verzoeken u, nadat u gebaggerd heeft, deze kaart in te vullen en te deponeren in de brievenbus van het bestuur bij de afvalcontainerloods, uiterlijk voor 15 december 2011.
Ondergetekende heeft gebaggerd op:..............................................
Wilt u uiterlijk voor 15 december 2011 de meterstand doorgeven door middel van invulling van deze kaart. Deponeer de kaart in de brievenbus van het bestuur bij de afvalcontainerloods.
Meterstand 2011:...............................................................................
Ondergetekende:............................................................................... Tuinnummer:..................................................................................... Handtekening:...................................................................................
