V.A.T.
Tuinpark V.A.T. www.vat-sloten.nl
NIEUWS 30e jaargang • nummer 4 • oktober 2010
V.A.T. NIEUWS
Tuinpark V.A.T. werd op 1 september 1919 in Amsterdam opgericht en op 10 juli 1920 bij Koninklijk Besluit Nr. 64 goedgekeurd. Ingeschreven bij Kamer van Koophandel onder V 532853
Inhoud 3 Woord vooraf 6 Lief en leed 7 Onze wonderboom 8 Antisociale hagen 9 Krokussen 13 Gedichten 15 Cotoneaster 16 Geschiedenis Westelijke Tuinsteden 18 VAT-ladder 22 Compost, goud voor uw tuin
Bestuur: Jac. Plooy mw. I. Zelhorst A.H.M. Minis D. Nieberg Redactie: M. Kersten, tuin 14 I. ten Napel, tuin 139 L. Kooistra, tuin 13 R. van Kampen, tuin 128 E.H.B.O: S. in de Haak, tuin 33 G. Hillebrand, tuin 123 S. Kuiperij, tuin 113 H. Minkes, tuin 95 F. van Andel, tuin 73
26 Windkracht 27 Spinnenwebben 28 Kookrubriek 31 Estafette rubriek 33 Puzzelpagina 35 Verkoopronde/mutaties april 2010 VAN DE REDACTIECOMMISSIE
2 V.A.T.nieuws
De redactiecommissie heeft het recht artikelen in te korten of te wijzigen. Ook plaatsen wij geen anonieme brieven tenzij de naam van de afzender bekend is.
WOORD VOORAF Ambrosia, wat vloeit mij aan? uw schedelveld is koeler maan en alle appels blozen Jan Engelman schreef dit gedicht in 1926 als ode aan een Braziliaanse zangeres, Vera Janacopoulos, die hij had horen zingen en waar hij helemaal weg van was. ‘Ambrosia’ staat voor nectar, voedsel voor de goden, geluk, paradijs. Nu worden wij geconfronteerd met een plaag die Ambrosia heet, Ambrósia artemisiifólia wel te verstaan. De eenjarige plant uit de composietenfamilie, in Nederland ingevoerd met vogelvoer, breidt zich snel uit en veroorzaakt sterke allergische reacties bij mensen. Omdat de plant in september en oktober bloeit, wordt het hooikoortsseizoen met twee maanden verlengd. Aangeraden wordt de plant rigoureus te verwijderen. Niet zonder handschoenen aanraken en niet op de composthoop gooien maar in de vuilcontainer. Ach zo’n plantje toch, dat niet in goede aarde is gevallen. Valt er dan niets positiefs over de Ambrosia te zeggen? Jawel, hij bevat etherische olie die een veelzijdige antibacteriële en antischimmelwerking heeft. Wie weet keren zijn kansen en hebben we hem in de toekomst toch nog nodig. Voor u ligt het herfstnummer van het V.A.T. Nieuws. We hebben foto’s van het afgelopen seizoen, uittips voor het nieuwe seizoen en alle bekende rubrieken als: mededelingen, tips, een recept en een kinderpagina. Een goede Ambrosiajacht toegewenst en uiteraard veel leesplezier met ons blad. De redactie
V.A.T.nieuws 3
Mededelingen van het bestuur Najaarsvergadering ALV De Algemene Ledenvergadering zal worden gehouden op donderdag 25 november 2010 om 20.00 uur in de Schakel. De uitnodiging met bijbehorende stukken worden u van tevoren toegestuurd. Verzoek aan de commissies Graag vóór 16 oktober 2010 de jaarverslagen inleveren bij het bestuur ten behoeve van de commissievergadering op 6 november. Bagger- en watermeterkaart 2010 Bij dit VAT-Nieuws is de bagger- en watermeterkaart 2010 gevoegd. Het bestuur verzoekt u de bagger- en/of watermeterkaart in te vullen en vóór 15 december 2010 in te leveren. U wordt dringend verzocht deze kaart te gebruiken en geen ander papier hiervoor in te leveren. Mocht u onverhoopt deze kaart niet meer in uw bezit hebben, dan kunt u een nieuwe kaart aanvragen bij het bestuur. Lever ook uw baggerkaart in, wanneer u geen sloot hebt en zet dat er dan even bij alstublieft. Waterleiding Vergeet niet tijdig uw water af te sluiten om bevriezing van de waterleiding te voorkomen. Blaas uw leidingen goed door en schep de wc-pot leeg. Vergeet niet ook de geiser goed door te blazen. Mocht uw waterleiding bevriezen, dan is de schade voor uw eigen rekening. Toegangshek VAT Medio oktober 2010 gaat het toegangshek weer op slot. Denk aan uw sleutel! Werkbeurten Heeft u een achterstand op de werkbeurten? Haal deze dan snel in om een boete te vermijden! Groencontainers Maak het groen dat u wegbrengt zo klein mogelijk. Geen stammen, hele takken of stronken. Spreek uw medetuinder erop aan, wanneer u ziet dat dit gebeurt. Wanneer u het tuinafval klein maakt, kan er veel meer in een container. U kunt ook de groenhoop even intrappen. Hoe minder containers, hoe minder kosten. Het allerbeste is het om het materiaal van uw tuin her te gebruiken door het te composteren. Zie ook verder in dit VAT Nieuws het artikel over composteren. NB In augustus jl. is er een halve boom met stronk (ongeveer 2 meter lang) in een blauwe container die voor de brievenbussen stond aangetroffen. DIT IS TEN STENGSTE VERBODEN ! 4 V.A.T.nieuws
Gebruik van de boot en andere spullen van de vereniging Wanneer u spullen van de Vereniging gebruikt, breng ze dan weer terug waar u het vandaan haalt. Vraag eerst of u het kan of mag gebruiken. Loods, aanhangwagens Beste tuinders, we kunnen niet alles achter slot en grendel opsluiten, alles wat in de loods of op de aanhangwagens ligt, is van de Vereniging. Tegels, planken, stenen etc. Het is niet de bedoeling dat u dat meeneemt. Dat is stelen en dat kost ons allemaal veel geld, dus afblijven! Kerstfondue Ook dit jaar wordt er weer een gezellige kerstfondue georganiseerd op 19 december 2010. Uw deelname wordt op prijs gesteld. Beschoeiing In verband met het terugtreden van een aantal medewerkers van de beschoeiingsploeg, zijn helaas de aanvragen voor nieuwe beschoeiing door tuinleden in het ongerede geraakt. Het bestuur verzoekt de tuinleden die nieuwe beschoeiing hadden aangevraagd, dit nogmaals per brief te doen. Graag in uw brief aangeven waar de beschoeiing vernieuwd dient te worden. Het bestuur neemt dan contact met u op om mee te delen wanneer de beschoeiing wordt vernieuwd. U dient wel zelf de oude beschoeiing vrij te maken van beplanting etc. (circa 50 cm) . Inkoop Kijk eens bij de inkoop of er nog wat te koop is of in de aanbieding: zand, tuinaarde, turf, compost, boomschors, etc. Nu kan het nog, want de inkoop is nog open! Oud IJzer Vanaf heden tot en met april 2011 vindt geen inzameling plaats van oud ijzer. Paden en heggen Snoei uw heg (waarschijnlijk voor de laatste keer dit jaar) en houdt uw pad onkruidvrij. Verwijder ook de overhangende takken over pad en sloot. De takken belemmeren de doorgang bij spoedeisende hulp, zoals dit jaar weer is gebleken. Zie verder in dit VAT Nieuws de foto’s van de brand op de Hoflaan deze zomer. De brandweerauto kon er maar met moeite door...
V.A.T.nieuws 5
Lief en leed Hartelijk dank! Wij waren 17 augustus 2010 55 jaar getrouwd en willen het bestuur en de tuinleden hartelijk bedanken voor de bloemen en kaarten. Karel en Gerda Weener, tuin 41 Langs deze weg wil ik iedereen bedanken die met me meeleefde na het overlijden van mijn vader. Speciale dank wil ik uitspreken voor Sandra en Eric. Zij kenden mijn vader niet zo goed persoonlijk, maar zij waren er voor mij/ons en dat deed me goed. Marja en Marcel Rohde, tuin 50
6 V.A.T.nieuws
Onze wonderboom Toen wij, Koos en Mieke Prudon (tuin 86), zo’n 20 jaar geleden onze tuin betrokken stond er een klein boompje in. Er werd ons verteld dat het een wonderboom was. Omdat hij nogal in de verdrukking zat van een jeneverbes verplantten we hem zodat hij wat meer de ruimte kreeg. Hij groeide dan ook als kool. Het was met recht een wonderboom. In de winter zonder blad, was het maar een stakerig ding. Maar in het voorjaar kregen al die punten een rozet van grote bladeren en dat was een complete metamorfose. Tot onze verras-sing begon hij na enige jaren ook te bloeien met grote crème bloemen die op watelelies leken en heerlijk zoet geurden. Na de bloei kwamen er grote vruchten in. Veel mensen bewonderden onze wonderboom. Jet Loos, oudere tuiniers hebben haar zeker gekend, vroeg of ze een van de vruchten mocht meenemen. Pas na jaren kwamen we in de botanische tuin in Bern net zo’n boom tegen, wel vier keer zo groot. Er stond een bordje bij en toen kwamen we eindelijk achter de echte naam. Het was een Magnolia Tripetala. Jet Loos moest helaas haar tuin verkopen. De nieuwe bewoonster maakte er met veel liefde en plezier een heel andere tuin van. Op een dag
vertelde ze dat ze waarschijnlijk ook zo’n wonderboompje had. We mochten hem zo meenemen. Maar één zo’n boom is wel genoeg, vonden wij. Twee jaar geleden ging onze boom
ter ziele. Hoe het kwam weten we niet, maar we vonden het erg en we misten hem. Helaas hadden we geen vruchten bewaard en omdat we in geen enkel tuincentrum zo’n boompje konden vinden vroegen wij of zij dat boompje nog kwijt wilde. Ze was zo goed om hem uit te graven en nu staat hij op dezelfde plek te pronken. Het wachten is op het wonder, als hij weer gaat bloeien. V.A.T.nieuws 7
Antisociale hagen In Engeland heeft de regering hoge coniferenhagen – waarmee vooral de snelgroeiende leilandiiconifeer (Cupressocyparis leylandii) bedoeld wordt – vogelvrij verklaard. Wie zo’n haag weigert te knippen, maakt zich schuldig aan ernstig antisociaal gedrag en riskeert zware boetes die kunnen oplopen tot €1000. Bovendien mogen lokale besturen de hagen van onwillige eigenaars op eigen houtje snoeien. Daarmee hoopt de regering een einde te maken aan de hedgewar, de hagenoorlog, die al enkele jaren in Engeland woedt. In sommige streken van het tuingekke Engeland begon die hagenoorlog te lijken op een scenario van Midsomer Murders. Niet alleen werden rechtbanken overstelpt met klachten van boze buren, ook politiediensten werden steeds meer geconfronteerd met uit de hand lopende burenruzies over hagen. In sommige gevallen leidde dit zelfs tot ernstige incidenten. Triest hoogtepunt was een incident eind 2003 in Lincolnshire waar een bejaarde man zijn haagminnende buurman doodschoot en nadien in zijn cel zelfmoord pleegde. Tal van gefrustreerde eigenaars die last hebben van de hoge hagen
8 V.A.T.nieuws
van hun buren – de monster-hedge victims zoals ze zichzelf noemen – hebben zich in de loop der jaren lokaal en nationaal georganiseerd om de strijd aan te binden tegen de overlast. Volgens de voornaamste lobbygroep Hedgeline zouden er in Engeland en Wales zo’n 50.000 ‘probleemhagen’ zijn en zouden ruim 100.000 mensen op een of andere manier betrokken zijn in de hagenoorlog. Wat een commentaarschrijver de opmerking ontlokte dat de coniferen dreigen te realiseren wat de Duitsers niet is gelukt: de bezetting van Engeland. Uiteindelijk besloot de regering Blair om van de hoge hagen een regeringszaak te maken. De omstreden High Hedges Bill werd als amendement opgenomen in een nieuwe Anti-Social Behaviour Bill die in 2005 van kracht werd. Bron: de Tuinscheurkalender
Krokussen Krokussen horen bij het voorjaar. Dat er ook herfst- en zelfs winterbloeiende krokussen bestaan is bij veel mensen onbekend. De vroegstbloeiende herfstkrokussen zijn net als de herfsttijloos naaktbloeiers, ze bloeien dus voor het blad. De latere soorten die in november en december bloeien hebben wel blad. Nadeel van die soorten is dat ze slechts op het randje bestand zijn tegen onze winters, zeker op een natte standplaats. Plant deze herfstkrokussen dus liefst op een beschutte plek in volle zon en op een droge, goed doorlatende bodem. De bekendste herfstkrokus is Crocus speciosus, die in oktober bloeit met bleekroze bloemen met een blauwe schijn en met heel lange feloranje meeldraden die als kleine tongen uit de bloemkelk hangen. Ze geuren heel licht naar citroen. Crocus kotschyanus (of Crocus zonatus) is eveneens een vroegbloeiende soort met zacht lilablauwe bloemen met een gele basis en met opvallende geeloranje meeldraden. Deze
beide herfstkrokussen breiden zich snel uit en zaaien zich ook gemakkelijk uit. Heel mooi maar iets delicater is Crocus nudiflorus, een vroegbloeiende soort met violetkleurige bloemen uit het noorden van Spanje. Eén van de mooiste is Crocus ligusticus (of
Crocus medius) met prachtige lavendelblauwe bloemen met fel oranjerode meeldraden. Hij bloeit iets later, in oktober-november. In dezelfde periode bloeit ook Crocus goulimyi, een soort uit Griekenland met kleine lila bloemen met heel V.A.T.nieuws 9
10 V.A.T.nieuws
Krokussen (vervolg) lange bloemkelken. De geurende Crocus laevigatus ‘Fontenayi’, eveneens uit Griekenland, bloeit nog iets later – van half november tot januari. De bleke lila bloemen hebben zilveren strepen. Vanwege de late bloei wordt hij soms ook kerstkrokus genoemd.
Crocus ochroleucus is een witbloeiende soort maar nogal delicaat. Dat geldt ook voor de lilapaarse saffraankrokus, Crocus sativus, de soort waarvan de meeldraden geoogst worden als saffraan. In ons klimaat met te koude en te natte zomers komt deze herfstkrokus moeilijk in bloei. Hiervan bestaat wel een witbloeiende variëteit die het veel beter doet.
Saffraankrokus De saffraankrokus, Crocus sativus, is door raadselen omgeven. Hij wordt al sinds mensenheugenis gekweekt om er de meeldraden, de saffraan, van te oogsten, maar in het wild is deze krokus tot nu toe nog nooit gevonden. In de Middeleeuwen werd de saffraankrokus ook in Noord-Europa gekweekt, maar tegenwoordig alleen nog in Spanje. Op onze breedtegraad weigert hij te bloeien. Onze zomers zijn waarschijnlijk te koel. Hoe het dan mogelijk is dat Crocus sativus hier vroeger wel bloeide, weet niemand. Onze zomers waren toen niet warmer dan nu. De zaak wordt nog raadselachtiger door het feit dat de witte vorm van de saffraankrokus, Crocus sativus ‘Albus’ in onze tuinen wél wil bloeien. Deze krokus bloeit laat in het jaar, tegen het eind van oktober. De parelwitte bloemen hebben opvallende lakrode meeldraden. Bron: de Tuinscheurkalender
V.A.T.nieuws 11
12 V.A.T.nieuws
Gedichten Vleermuis
Om zo te kunnen kijken door het donker op je gevoel door de nacht gevaar ontwijken zeilend zweven naar je doel. Dat je zien kan, door dat te horen wat je tevoren hebt gefloten voor je uit. De radar raadt dan met je oren naar de echo van wat je fluit. Met armen wijd door de straten scheren dat is wat ik van hem leren wou om rakelings blindelings terug te keren op de tast naar huis naar jou. Karel Eykman, Uit: Mijn hoofd in de wolken, De Harmonie, Amsterdam, 1994
De herfst heeft … De herfst heeft weer flink uitgepakt: de bruinrode loper uit, eikels voor de pijp, kastanjes voor het vuur, paddestoelen om tot sprookjes in te keren. De zon weerlicht aan de grond, ritselt tussen afgeleefd blad en overal het wuiven en zwaaien, depressies binnen en buiten. Alles trekt zich terug, de takken in hun boom, de bomen in hun wortels, de mens in zijn dromen. Wisseling van jas, sjaal wordt das, rooksignalen van overlevenden. Victor Vroomkoning, Uit: De tweede ronde, Van Oorschot, 1994
V.A.T.nieuws 13
14 V.A.T.nieuws
Cotoneaster Een tijdlang is het verboden geweest om cotoneaster aan te planten in verband met de verspreiding van de gevreesde ziekte perenvuur. Intussen is de angst voor perenvuur afgenomen, maar de cotoneaster is nooit meer van de schok bekomen. Hij wordt nog maar zelden aangeplant en wordt geassocieerd met de oubollige tuinen van de jaren vijftig. Zijn plaats is door de vuurdoorn ingenomen. Toch zijn er weinig heesters die tot diep in de winter zo mooi kunnen zijn als de cotoneaster. Een voorbeeld is de Cotoneaster salicifolius, een breed uitgroeiende struik met een hoogte van drie tot vier meter. Het blad van deze soort is smal en glimmend en de heester is in het najaar zwaar beladen met scharlakenrode vruchten, zoveel
dat de taken doorbuigen. Tot in februari blijven de vruchten aan de struik. Wilde wingerd De wilde wingerd, Parthenocissus tricuspidata, wordt vrijwel altijd op dezelfde manier toegepast: als klimplant tegen de muren van huizen en
schuren. De plant heeft een enorme groeikracht en kan een gevel met het grootste gemak volledig bedekken. Maar, zoals veel klimplanten,
de wilde wingerd kan ook op andere manieren worden gebruikt: als bodembedekker of, in grotere tuinen, als liaan die slingert van boom tot boom. Een wilde wingerd in een of meerdere bomen maakt sierlijke lussen van tak naar tak en suggereert een weelderig tropisch woud. De climax komt in de herfst als het licht door het kleurende blad valt, alsof je een glas wijn voor een kaarsvlam houdt. Een verkleurende wingerd bij tegenlicht is een ervaring die je bijblijft. Bron: de Tuinscheurkalender
V.A.T.nieuws 15
De geschiedenis van de De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden Auteur: Ton Heijdra; Amsterdam Nieuw-West De geschiedenis van de Westelijke Tuinsteden 22,50 euro – 22,5 x 24,5 cm; 168 pagina’s; 247 illustraties. De geschiedenis van het huidige stadsdeel Nieuw-West gaat duizend jaar terug en begint bij de kleine dorpjes Sloten, Osdorp en Sloterdijk, later samen de gemeente Sloten. Sloten wordt voor het eerst in het sacramentium van Echternach van rond het jaar 1000 genoemd. De twee pagina’s met de naam ‘Sloton’ zijn waarschijnlijk rond 1256 toegevoegd om de rechten van de abdij op kerkjes in Holland op te eisen. Sloten was een echte boeren- en tuidersgemeenschap, waarvan de sporen nog steeds terug te vinden zijn. In 1921 werd Sloten door Amsterdam geannexeerd, ondanks felle protesten van de bewoners. Vooral het eigen raadslid Buisonjé, die ook Tweede Kamerlid was, heeft het daarbij zwaar te verduren gehad door in de Tweede Kamer – ondanks het standpunt van de gemeente Sloten – voor de annexatie te pleiten. Na de annexatie waren er binnen de gemeente grote meningsverschillen over de bebouwing van Amsterdam-West. Een van de eerste uitgewerkte uitbreidingsplannen is uit 1924 en staat op naam van W.G. Witteveen. In 1934 volgde het wereldberoemde Algemeen Uitbreidingsplan van Amsterdam (AUP) van Cornelis van Eesteren. Ook dit was niet onomstreden, zoals bijvoorbeeld blijkt uit een alternatief uitbreidingsplan van zeven architecten van naam van direct na de Tweede Wereldoorlog en waarvan het doortrekken van de grachtengordel een belangrijk element van uitmaakt. Andere nooit uitgevoerde plannen zijn de brede snelweg over een viaduct over het winkelcentrum Osdorp; een spectaculaire uitkijktoren aan de Sloterplas en de bouw van een zogenaamde atoompiramide met een werkende kernreactor. In Nieuw-West hebben zich al eeuwenlang migranten gevestigd: Duitsers in het begin van de negentiende eeuw; Friezen en Groningers in de beginjaren en kort daarop Indische Nederlanders; gastarbeiders en Surinamers in de jaren zeventig. In de wetenschappelijke sociologische onderzoeken, die rond 1957 in de Westelijke Tuinsteden uitgevoerd zijn, is al sprake van bezorgdheid over de integratieproblemen, waarbij een ‘aggressive approach’ gepropageerd werd. 16 V.A.T.nieuws
Westelijke Tuinsteden In de Westelijke Tuinsteden is door de architecten en stedenbouwers gekozen voor een functionalistische woningbouw, gebaseerd op La Charte d’Athènes van het Congrès Internationaux d’Architecture Moderne (C.I.A.M.). Hoe goed aangepast aan de eisen van die tijd ook, veroudering was inherent aan het concept, hetgeen de huidige stedelijke vernieuwing onvermijdelijk maakte. De discussie over stedelijke vernieuwing, zoals ingezet door Bureau Parkstad, en de vele projecten om sociale cohesie te bevorderen, tonen – zonder dat men het beseft – grote overeenkomsten met de discussie die gevoerd is over het realiseren van de ‘wijkgedachte’ bij het opzetten van de Westelijke Tuinsteden.
In 1981, zestig jaar na de annexatie van de gemeente Sloten, kregen de bewoners van Osdorp met de komst van een eigen stadsdeelraad weer zelfbestuur. In 1990 volgden de andere Tuinsteden: Geuzenveld/Slotermeer en Slotervaart/Overtoomse Veld. Sinds 1 mei 2010 vormen ze samen het stadsdeel Nieuw-West, met Achmed Baâdoud als voorzitter van het Dagelijks Bestuur. Uit de Westerpost van 25 augustus 2010. www.westerpost.nl V.A.T.nieuws 17
De ladder 2010
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
OKTOBER 3 oktober
IVN-Paddestoelendag. IVN Zuid-Kennemerland i.s.m. Staatsbosbeheer. Speciale excursies voor kinderen van 4 t/m 10 jaar om 12.30 en 14.30; ouders gaan dan niet mee! Voor kinderen met ouders is er een puzzelspeurtocht uitgezet. Een tentoonstelling over paddestoelen, informatie over eetbare paddestoelen en de Groene Winkel aanwezig
10:30 - 16:00
Landgoed Elswout, Overveen Excursies starten om 11.30, 12.30, 13.30 en 14.30; duur 1,5 uur. Dialezingen op ieder heel uur van 11.00 tot 15.00 uur.
9 oktober
Inkoop open
09:30 - 11:30
VAT inkoop
9 oktober en 11 december
Zuid-Kennemerland 14:00 - 15:30 Bomenexcursie landgoederen Leyduin, Vinkenduin en Oud Woestduin. De eigenaren van de landgoederen hebben in het verleden veel bijzondere bomen geplant: tulpenboom, vleugelnoot, allerlei vormen van de beuk. Aanmelden is noodzakelijk: tel. 088-006 44 55.
Parkeerterrein bij Informatiepunt De Kakelye, Manpadslaan 2, 2214 BJ op de grens van Heemstede en Vogelenzang. Meer informatie op www. landschapnoordholland.nl
13 oktober en 20 oktober
Kinderexcursie op het Ilperpad. Een activiteit voor kinderen van 6 tot 13 jaar, met begeleider. Ze kunnen op het pad zelf proefjes doen, b.v. de waterkwaliteit meten en andere dingen aan de weet komen. Aanmelden 088006 44 55.
13:30 - 15:30
Bezoekerscentrum Ilperveld aan de Kanaaldijk 32A, 1121 NX Landsmeer. Meer informatie op www. landschapnoordholland.nl.
16 oktober
Inkoop open voor de laatste keer dit jaar
20.30 uur
De Schakel
16 oktober
IVN Zuid-Kennemerland: Werkdag aan de Oeverlanden van de Liede.
11:00 - 13:00
Bezoekerscentrum Ilperveld, zie boven. Meer informatie www.landschapnoordholland. nl
18 V.A.T.nieuws
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
24 oktober
Foto-vaarexcursie landschap en natuur in het Ilperveld. Onder leiding van een gedreven amateur-fotograaf wordt u naar de mooiste plekken van het Ilperveld gebracht. Aanmelden noodzakelijk: tel. 088-006 44 55 of per email.
10.00-23.00
www.lovelandfestival.nl
30 oktober
Nacht van de nacht met vele gratis excursies georganiseerd door De Provinciale Milieufederaties.
19:30
www.laathetdonkerdonker.nl. Aanmelden op 088-0064455
31 oktober
Excursie Paddenstoelen in de Oeverlanden, als vanouds door Ger van Zanen begeleid.
11:00 - 13:30
NME-centrum ‘De Waterkant’ Anton Schleperspad 1
6 november
VAT Commissies vergadering
10:00 - 12:00
De Schakel
14 november
Zondagmiddag Matinee. Een optreden van de fluitiste Annemieke Hereijgers en de harpiste Marleen de Bakker brengen een romantisch programma ten gehore.
15:00 uur
Sloterkerk, Osdorperweg 28
25 november
Algemene ledenvergadering: komt allen!
20:00-21:30
De Schakel
27 november
Zuid-Kennemerland Bosuilenexcursie bij de Linnaeushof Tijdens deze sfeervolle wandeling laat de gids u kennis maken met deze bijzondere vogels die pas na zonsondergang actief worden. Aanmelden 088-006 44 55 of per email
19:00 - 20:30
Parkeerplaats bij Linnaeushof, Glipperweg 4c, 2104 AK op de grens Heemstede Bennebroek. www.landschapnoordholland. nl
NOVEMBER
V.A.T.nieuws 19
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
DECEMBER 7 december
Bosuilenexcursie Landgoed Leyduin. Hier broeden 4 à 5 paar bosuilen. De boswachter zal via geluiden communiceren met de uilen. Aanmelden: 088006 44 55 of per email.
19:00 - 20:30
Parkeerterrein bij Informatiepunt Kakelye, Mandpadslaan 2, 2114 BJ www.landschapnoordholland. nl
12 december
Kerstbloemschikken. Graag zelf uw materialen en gereedschap meenemen
Aanvang 11:00 uur
Opgeven voor 6 december bij Jenny Dilg 06 8169962 of 020 610 6628
12 december
Eindejaarswandeling Oeverlanden door het Jaagpadbos naar de Schinkelsluis, en langs de Nieuwe Meer terug o.l.v. Nico Jansen. Dit prachtige gedeelte van de Oeverlanden is bij veel mensen minder bekend.
11:00 – 12:30
NME-centrum ‘De Waterkant’ Anton Schleperspad 1
19 december
De gezellige en overheerlijke kerstfondue. Opgeven bij Peter in de Schakel of bij Loes: 036 5318083
19 december
Wandel/Fietsexcursie: Wintergasten in de Ronde Hoep. De Ronde Hoep is een uitgestrekte open polder en daardoor geschikt als winterverblijfplaats van allerlei vogels. Soms verblijven hier grote groepen ganzen, wulpen worden er vaak gezien en sinds kort ook veel grote zilverreigers. Neem zelf uw fiets mee!
11:00 - 12:30
Parkeerplaats aan de Kerkstraat, schuin tegen over de karakteristieke Hervormde Kerk in het centrum van Ouderkerk aan de Amstel.
19 december
Zondagmiddag Matinee. Kerstconcert van muziek uit de Russisch-orthodoxe traditie verzorgd door het Hermitagekoor o.l.v. dirigent Sergé Latychev.
15:00 uur
Sloterkerk, Osdorperweg 28
20 V.A.T.nieuws
Schakel open vanaf 16.00 uur.
Brand aan de Hoflaan
Foto’s van de brand aan de Hoflaan op 29 juni 2010. De brandweerauto komt met moeite langs de overhangende takken. (foto’s Renee Klein, tuin 171)
V.A.T.nieuws 21
Compost, goud voor uw tuin Compost is een donker, zwart-bruin, kruimelachtig materiaal dat naar bosgrond ruikt. Het bevat veel humus met levende organismen en plantenvoedende elementen erin. Het water wordt door compost goed vastgehouden en langzaam en naar behoefte aan de plantenwortels afgegeven. Na het gebruik van de compost, gaat de afbraak van het organisch materiaal ook nog door in de bodem. Daarbij komen steeds meer voedingselementen vrij. Tegelijk wordt ook humus gevormd, waardoor een goede kruimelige bodemstructuur ontstaat die water, warmte en voedingsstoffen vasthoudt. Compost is geen mest. Mest is namelijk ontlasting van dieren die stinkt en een hoge zuurgraad heeft. U kunt er veel minder van gebruiken dan van compost. Compost is een uitstekende bodemverbeteraar: de grond wordt luchtiger, het bodemleven wordt gestimuleerd, de waterhuishouding verbetert, de grond is gemakkelijker te bewerken. Dankzij het gebruik van compost drogen zandgronden minder vlug uit en draineren zware gronden beter het overtollige water. Bovendien bevat compost ook allerlei voedingsstoffen die zeer langzaam worden afgegeven aan de planten. Gevolg is dat de planten beter groeien en minder last hebben van allerlei ziekten. Composteren is het verteren van organisch materiaal tot compost. Bacteriën, schimmels en gronddiertjes helpen organisch materiaal bij het verteren. In het begin stijgt de temperatuur in de composthoop door de activiteit van talloze bacteriën. Bacteriën eten als het ware al het organische materiaal op. Door deze activiteit kan de temperatuur wel stijgen tot 60? Celcius. Boven deze temperatuur broeden bacteriën zichzelf dood. Activiteit van schimmels is vaak goed zichtbaar in de vorm van witte (mycelium)draden in de composthoop. Na het verteringsproces ontstaat een rulle vorm van aarde, waarin nog deeltjes van plantaardig materiaal in grove vorm aanwezig zijn. Veel werk vraagt zelf composteren niet: materiaal fijnknippen, zo nu en dan omzetten om de composthoop te beluchten en de natuur doet de rest. Als u zich aan een paar eenvoudige regels houdt, kan er niets mis gaan.
Tips om goede compost te maken • • • •
Zet een composthoop niet op wanneer het vriest, omdat het composteringsproces dan niet op gang komt. Ook hevige regen vermijd je het best bij de start van een composthoop. Doe keuken- en tuinafval zo vers mogelijk op de composthoop of in het compostvat. Vermeng het met het reeds aanwezige materiaal om uitdrogen te vermijden. Maak de composthoop niet hoger dan één meter Meng groen en bruin materiaal. Groen materiaal omvat de gemakkelijk verteerbare keukenresten, grasmaaisel en de andere materialen die een zachte structuur hebben, veel vocht bevatten en rijk zijn aan voedingselementen. Bruin materiaal is stug en breekt veel langzamer af. Het verzekert een goede luchtdoorstroming door de compost heen: houtsnippers, stengels van kruiden en
22 V.A.T.nieuws
•
•
• • • • • • • •
vaste planten, fijne takjes van bomen en struiken, stro, dorre en moeilijk verteerbare herfstbladeren. Belucht de compost. Compostering wordt sterk bevorderd door beluchten. Als je met een composthoop of een compostbak werkt, moet je de compost omzetten. Bij een composthoop doe je dat met een riek. Als je met compostbakken werkt, verplaats je de inhoud van de ene bak naar een andere. In een compostvat werk je met een beluchtingstok. Voeg niet te grof materiaal toe. Om de afbraakorganismen voldoende toegang te geven tot het afval, mag het niet te grof zijn. Daarom knip je de stengels van bloemen of andere planten en lange twijgjes best in korte stukjes. Takken worden best met een hakselaar verkleind. Voeg nooit te grote hoeveelheden van hetzelfde materiaal in één keer toe. Zorg voor toetreding van vocht en zuurstof en/of geef voldoende vocht Zet de composthoop eens in de twee of drie maanden om Maak de composthoop het liefst op de grond Kies uitsluitend een halfschaduwrijke plaats Strooi kalk of verbeteraar na aanbrengen van een nieuwe laag afval Vermeng al een beetje verteerd organisch materiaal met nieuw materiaal Dek de composthoop af na het opbrengen van nieuw materiaal; dit zorgt voor een betere broei en omzetting van organisch materiaal
Vragen of composteren Hoe kan ik geurhinder vermijden? Een composthoop, -vat of -bak geeft absoluut geen geurhinder wanneer deze goed onderhouden wordt. U moet dus voldoende beluchten. Regelmatig omzetten en een goede afwisseling tussen houtige en groene materialen zorgen hiervoor. Bij het opstarten legt u onderaan steviger materiaal zoals takjes of snijbloemen, zodat de lucht ook daarlangs bij de compost kan komen. Kan ik al mijn grasmaaisel composteren? De hoeveelheid gras die u kunt composteren is sterk afhankelijk van de hoeveelheid ander tuinafval dat u heeft om te composteren. U moet het grasmaaisel namelijk goed met bladeren, takjes, stengels, etc. mengen om een luchtig geheel te verkrijgen. Doet u dit niet, dan gaat het maaisel samenklitten en ontstaat een gistingsproces. Probeer daarom de hoeveelheid grasmaaisel te beperken en meng het altijd goed met ander materiaal. U kunt het ook laten drogen en dan verwerken. Hoe zuur is compost? In tegenstelling tot wat vele mensen denken is compost niet zuur. Compost heeft een gemiddelde pH-waarde van 8 en is dus geschikt om een verzuurde grond (pH-waarde < 7) terug op optimale waarde te brengen.
V.A.T.nieuws 23
Compost vervolg Moet ik zelf wormen in het compostvat doen? De compostwormen, die in iedere tuin aanwezig zijn, vinden zelf de weg naar uw compostvat. Wat is een wachthoop? Materialen die u niet dadelijk kunt composteren, worden op een aparte hoop geplaatst tot ze gecomposteerd kunnen worden. Heeft u in de herfst bijvoorbeeld veel dorre bladeren, dan gebruikt u deze als mulchlaag tussen uw planten. Een andere mogelijkheid is om ze op een hoop te bewaren tot u ze in de zomer samen met uw grasmaaisel composteert. Heeft mijn composthoop, -vat of -bak starters, versnellers of kalk nodig? De micro-organismen, die door hun afbraakactiviteit de temperatuurstijging veroorzaken, komen van nature voor op de verschillende afvalstoffen en in de bodem zodat u ze niet extra aan de compost moet toevoegen. Compoststarters of -versnellers zijn dus niet echt nodig. Welk vochtgehalte moet mijn compost hebben? Een vochtgehalte van ongeveer 50 % is ideaal. Zorg ervoor dat de compost in droge periodes met veel wind voldoende vocht heeft. Voeg koffiegruis of zelfs een beetje water toe met bijvoorbeeld het water waarmee u uw compostemmertje uitspoelt. Beluchting Om het composteringsproces op gang te brengen en te houden is een goede beluchting noodzakelijk. De organismen hebben namelijk zuurstof nodig om hun nuttige werk te kunnen doen. Het compostvat is daarom voorzien van beluchtinggaten. In het algemeen zal bij een juiste vermenging van het afval en het achterwege laten van aanstampen voldoende lucht kunnen toetreden. De geur en de snelheid van omzetting bieden enige controle op de beluchting. De compost behoort op den duur een bosgrondachtige geur of die van aarde te hebben. Komt de compostering niet op gang, dan kunt u extra beluchten door het materiaal te keren of wat kalk toe te voegen. Vochtigheid Voor een goed verloop van het composteren moet het afvalmateriaal niet te nat en ook niet te droog zijn. het moet ‘klam’ zijn. Als u droog materiaal in de bak gooit, giet er dan ook wat water bij. Nat materiaal kunt u mengen met droog materiaal of naast de bak laten indrogen. De composthoop kan het beste op een plek half in de schaduw. Teveel regen betekent dat de voedingsstoffen uitspoelen of dat er te weinig lucht in de composthoop komt. Gevarieerde samenstelling In het algemeen geldt dat een composthoop zo gevarieerd mogelijk moet worden samengesteld: vochtig en droog materiaal, slap en stevig, grof en fijn, koolstofrijk (zaagsel, snoeihout, stro, boombladeren) en stikstofrijk (gras, mest, tuinafval).
24 V.A.T.nieuws
Breng nooit dikke lagen van één soort afval tegelijk aan. Zorg voor een evenwichtige opbouw van de lagen. Dus niet in één keer erg veel grasmaaisel in de zomermaanden, of een dikke laag bladeren in de herfst. Groot afval moet men verkleinen tot delen van maximaal 5 cm. In verband met de noodzakelijke beluchting mag het materiaal in geen geval worden aangestampt. In onderstaand schema leest u wat u wel en niet voor uw composthoop kunt gebruiken: Niet geschikt voor compostering: Geschikt voor compostering: Bladeren As van de open haard of asbak, peuken, Bloemresten/ verlepte bloemen houtskool Boomschors Coniferenafval Eierschalen Eikenblad Fruitafval Honden- en kattenharen Schillen (niet bespoten) Kunststoffen Klokhuizen Luiers Grasmaaisel Kattenbakvulling Houtzaagsel Spaanplaatzaagsel (in kleine hoeveelheden en geen spaanplaatresten) Stofzuigerzakken en de inhoud daarvan Kamerplanten Oud brood Keukenafval (geen kliekjes i.v.m. ratten) Kaaskorsten Koffiedik Visgraten en botjes Mest van huisdieren Kunststof Notendoppen (in kleine hoeveelheden) Takjes Strohalmen Theebladeren en zakjes (zonder nietje) Tuinafval (zoals uitgebloeide perkplanten/klein snoeiafval), Turfmolm, Veegvuil, Onkruid (beperkt) Toelichting Bovenstaand overzicht is geen uitputtende lijst. Er zijn meer materialen geschikt voor compostering. Aardappelschillen, citrusschillen en snijbloemen bevatten vaak resten van bestrijdingsmiddelen. Die moeten dus niet te veel op de composthoop belanden, omdat ze het composteringsproces remmen. Kaaskorsten met plastic verteren niet, kaas en oud brood brengen verkeerde schimmels met zich mee en trekken ongedierte aan, gekookte spullen verteren slecht. Stro, zaagsel en houtas zijn heel droog. Niet te grote hoeveelheden bijvoegen en goed mengen met ander materiaal. Bloeiend of uitgebloeid onkruid (zevenblad, brandnetel, pispotje) bevat zaden of levenskrachtige wortels die u met de compost zo weer over de tuin verspreidt.
V.A.T.nieuws 25
Windkracht
Windkracht Geen weerbericht zonder windkracht. Deze wordt uitgedrukt in cijfers van 1 tot 12. De Geen weerbericht zonder windkracht. Deze wordt uitgedrukt in cijfers van schaal1werd opgesteld door de Engelse admiraal tot 12. De schaal werd opgesteld door deBeaufort. Engelse admiraal Beaufort. Kracht Naam 0 1 2 3
windstil lichte koelte zwakke wind zwak tot matig
Snelheid (km/u) 1 1-5 6-11 12-19
4
matige wind
20-28
5
29-38
6 7 8 9 10 11
matig tot vrij krachtig krachtige wind harde wind stormachtig storm zware storm zeer zware storm
12
orkaan
meer dan 117
Bron: de Tuinscheurkalender Bron: de Tuinscheurkalender
26 V.A.T.nieuws
39-49 50-61 62-74 75-88 89-102 103-117
Wat zie je? rook stijgt recht omhoog rook drijf zachtjes omhoog blaadjes bewegen iets bladeren en twijgen bewegen voortdurend kleine takken bewegen; stof waait op kleine takken zwaaien grote takken zwaaien hele bomen bewegen twijgen en takken breken pannen waaien van het dak bomen ontwortelen veel schade aan bomen en huizen grote schade; daken van huizen
Spinnenwebben Voor ons is het een prachtig gezicht als een spinnenweb met dauw overdekt is. Voor de spin is het minder leuk. Dauw maakt een spinnenweb zichtbaar voor insecten en daardoor minder effectief als voedselfuik. Maar er zijn nog grotere rampen; als een web door een passerende vogel of door een zoogdier wordt vernield, dan is de spin ten dode opgeschreven. Het web wordt door een spinnenlichaam zelf geproduceerd. Daarom is een vernield web een dubbele ramp; niet alleen kan de spin geen prooidieren meer vangen, maar daarnaast moet het dier nogmaals een grote hoeveelheid nieuw spinsel uit de eigen spinselklieren afscheiden. Dat gaat het spinnenlichaam te boven. Bijna nooit zijn de lichaamsreserves van een spin voldoende voor het weven van twee webben. Als het spinnenweb vernield is, sterft de spin de hongerdood. Winterklaar maken Er bestaat een weliswaar slinkende, maar nog altijd omvangrijke groep van winterklaarmakers. Maar de school van laat maar waaien wint onder tuinders snel terrein. Want waarom zou je nu doen wat ook tot het voorjaar kan wachten? Trouwens, bij die traditie van winterklaarmakers om alle planten nog voor de winter tot de grond toe af te knippen zou je de nodige vraagtekens kunnen plaatsen. Ten eerste is dat afknippen een heidens karwei, want in het najaar zijn de plantenstengels nog taai en moet je ze stuk voor stuk wegsnoeien. In het voorjaar is dat wel even anders: dan zijn die stengels door de vorst breekbaar geworden zodat je ze met brede armgebaren kunt afmaaien en ze als luciferhoutjes afbreken. Ten tweede is het uitstellen van de grote schoonmaak beter voor vorstgevoelige planten, want die ontlenen aan al dat afgestorven loof nog heel
wat winterbescherming, waardoor je ze weer minder rigoureus hoeft af te dekken. En ten slotte zijn er planten die zelfs in afgestorven staat nog veel van hun charme behouden. Eik en Vlaamse gaai Tussen de Vlaamse gaai en de eik bestaat een buitengewone relatie. Als in de herfst de eikels rijp zijn plukken de Vlaamse gaaien de mooiste uit de boom. Ze proppen er twee of drie in hun keelzak en nemen er één in hun snavel. Met de verzamelde eikels vliegen ze
naar een plaats waar ze iedere eikel in een apart holletje verstoppen. Per vogel worden er per najaar zo’n 8000 eikels verstopt en op deze manier worden er ieder jaar miljoenen eikels gezaaid. Die zijn natuurlijk als wintervoorraad bedoeld en de Vlaamse gaai heeft een feilloos geheugen voor alle plaatsen waar hij zijn eikels heeft verstopt. Maar niet iedere vogel overleeft de winter. Vooral de Vlaamse gaai wordt nogal eens geschoten omdat hij eieren en jonge vogels rooft. Dan krijgen de verstopte eikels de kans om te ontkiemen. De meeste Europese eikenbossen zijn door Vlaamse gaaien geplant. Bron: de Tuinscheurkalender
V.A.T.nieuws 27
KOOKRUBRIEK Wortel (Daucus carota) De wortel die wij kennen is het resultaat van het langdurig kweken en kruisen van wilde wortels. De wilde wortel groeit op weiden en langs randen van akkers. Bij het zien van de wilde wortel is nauwelijks te geloven dat onze stevige en sappige wortel daarvan afstamt. De wilde wortel is wit, droog en houtachtig. Als hij volgroeid is kan de tweejarige wilde wortel een struik van bijna een meter hoog worden. Gedurende de zomer en in het najaar zitten er vlakke, witte bloemscherm aan die bijna zo groot zijn als een handpalm.
Als groente werd hij al verbouwd door Germaanse volkeren en ook in Zwitserse paalwoningen zijn wortelzaadjes gevonden. De oude Romeinen en Grieken noemden de wortel al als geneeskrachtige plant: ze kenden de vochtafdrijvend 28 V.A.T.nieuws
werking, maar voor consumptie vonden ze de wortel waarschijnlijk nog te houtig. Pas in de 17e eeuw is het de Nederlanders gelukt de ons bekende oranje wortel te kweken die zijn kleur te danken heeft aan het hoge gehalte caroteen (vitamine A). Wie veel wortels eet kan beter zien en krijgt een gebruinde teint. Beide effecten zijn het gevolg van vitamine A. De wortel bevat verder vitamine B1, B2 en C, flavonoïden en etherische olie. Regelmatig wortel eten is, met name voor ouderen, nog niet zo’n slecht idee. Wortel werkt vaatverwijdend en heeft een gunstige invloed op de werking van het hart. Bovendien verhoogt wortel de aanmaak van rode bloedlichaampjes. Belangrijke mineralen en sporenelementen in de wortel zoals calcium, foliumzuur en selenium ondersteunen de afweerkrachten en geven haar en nagels een gezonde glans. Uitwendig wordt wortel toegepast in crèmes en lotions. Dit vanwege het feit dat ze weefselverjongend werkt. Het sap, opgebracht via een
KOOKRUBRIEK compres werkt dan ook uitstekend bij huidontstekingen. Af en toe een wortelmasker is een weldaad voor de huid: rasp 2 wortels en druk het vocht eruit. Meng het vocht met een halve eidooier en 2 druppels olie. Smeer hier de huid mee in en laat het 15 minuten intrekken.
type ze behoren. De peen wordt nu ingedeeld naar grofheid: • Fijne peen met een gewicht tussen 12 en 150 gram • Middelgrove en grove peen B-peen met en gewicht van 50 tot 200 gram • C-peen met een gewicht van 200 tot 400 gram • D-peen met een gewicht van meer dan 400 gram
Kookrubriek: Carrotcake 250 gram zelfrijzende bloem 250 gram fijne witte suiker 1 zakje vanillesuiker 1 koffielepel bakpoeder 1,5 deciliter olie 4 eieren Het loof van de wortel wordt 400 gram geraspte wortel meestal weggegooid. Het is echter een stimulerende groente die goede 1 theelepel zout 1 lepel kaneel resultaten geeft bij verstoppingen. Thee, gezet van het wortelloof is Voor de versiering: bovendien te gebruiken bij aften in ‘Philadelphia’-kaas de mond. 50 gram boter een scheutje melk Door kruisingen zijn de grenzen 100 gram poedersuiker tussen de verschillende typen, 1 zakje vanillesuiker behalve bij ronde peen, echter Meng de bloem en de bakpoeder, de vervaagd, zodat het bij de nieuwe rassen moeilijk te zeggen is tot welk V.A.T.nieuws 29
KOOKRUBRIEK suiker, zout en kaneel, de olie en de eieren. Kneed het deeg met de mixer gedurende drie minuten en doe er dan de geraspte wortelen bij. Vet een springvorm in alvorens het beslag erin te doen. 50 tot 60 minuten bakken in een oven van 180 ° C. Haal de cake uit de vorm en laat hem afkoelen. Meng intussen de ingrediënten voor de versiering: ‘Philadelphia’kaas, boter, suiker en vanillesuiker. Als dit mengsel te dik is, een scheutje melk toevoegen. Smeer
foto We
30 V.A.T.nieuws
ndela V et, tuin
138, juli
het mengsel voorzichtig over de afgekoelde cake en versier met
geraspte worteltjes. De cake kan zeer goed worden ingevroren.
2010
ESTAFETTERUBRIEK Naam tuinlid en tuinnummer: Henny Dil, tuin 84 • Wat is uw favoriete plek in uw tuin? Als het warm is onder de bomen, daar is het lekker koel. Soms zet ik de elektrische ventilator ook nog aan. • Wat is uw favoriete plant? Hortensia • Wat is uw favoriete tuingereedschap? Schoffel • Wat is uw favoriete seizoen? Zomer • Heeft u een tuintip? Al 20 jaar bagger ik met een ouderwets vergiet aan een stok omdat ik de ‘echte’ baggeremmer te zwaar vind. Werkt prima! • Wat is uw favoriete tuinboek? Ik kijk op internet • Wat is uw favoriete plek op het tuinpark? Mijn eigen tuin • Welke activiteit die op ons tuinpark wordt georganiseerd vindt u het leukst? Fancy Fair. Ook bewonder ik alle vrijwilligers die de zaak draaiende houden. • Wat betekent het VAT-nieuws voor u? Informatief, leuke weetjes V.A.T.nieuws 31
32 V.A.T.nieuws
PUZZELPAGINA
V.A.T.nieuws 33
34 V.A.T.nieuws
Verkoopronde/mutaties april 2010 Verkoopronde/mutaties juni 2010 Tuin 28 Vertrokken In
C.M.P. van Tiel mw. C. Timmer
Tuin 126 Vertrokken In
dhr. J.W. Overwater W.M. Codrington
Tuin 131 Vertrokken In
E. van Veen dhr. A.H.M. Minis
Tuin 138 Vertrokken In
mw. A. Astapova mw. W. Vet
Tuin 187 Vertrokken In
J. Vriesema T. Morriën
!
Van de redactiecommissie Kopij inleveren in de redactiebus of per email naar
[email protected] op onderstaande data: • 19 november
V.A.T.nieuws 35
Afzender: Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam