Afzender: Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
V.A.T.
Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
www.vat-sloten.nl
NIEUWS 27 jaargang • nummer 3 • juli 2007
V.A.T.
NIEUWS Tuinpark V.A.T. werd op 1 september 1919 in Amsterdam opgericht en op 10 juli 1920 bij Koninklijk Besluit Nr. 64 goedgekeurd. Ingeschreven bij Kamer van Koophandel onder V 532853
Inhoud Woord vooraf Mededelingen van het bestuur Controle Gasinstallaties Werkkamp of Tuin Der Lusten? Estafetterubriek Lieveheersbeestje Tuin 1 De ladder: juli, augustus, september Schakel activiteiten Gedicht FF voorstellen tuinhuisje 94 FF voorstellen tuin 110 Met twee woorden Kinderpagina Kookrubriek Nieuws, berichten Geschiedenis van de volkstuinen Tips Boekentip Verkoopronde/mutaties april 2007 Van de redactiecommissie 39 Bingomiddag 3 4 6 8 11 13 17 18 20 22 23 24 26 29 30 32 35 36 37 38
Bestuur: Jac. Plooy I. Zelhorst I. ten Napel F. A. Pelser B. Keijzer Redactie: R. Knijn, tuin 45 M. Kersten, tuin 14 L. Kooistra, tuin 13 A. Astapova, tuin 138 D. Klercq-Postma, tuin 168 E.H.B.O: A. Babel, tuin 185 S. in de Haak, tuin 33 G. Hillebrand, tuin 123 H. Minkes, tuin 95 A. Langenacker, tuin 73
WOORD VOORAF Omdat ik de afgelopen weken een aantal afspraken bij de tandarts had, ben ik me er weer sterk van bewust hoe belangrijk een goed gebit is. Een tuinbewoner die voorzien is van een rij scherpe tanden, is de egel. Ik kwam er een tegen op een warme avond met volle maan. Hij scharrelde rond in onze moestuin en liet zich goed bekijken in het schijnsel van een zaklantaarn. Ha fijn, een egel in de tuin! Dat betekent dat we niet meer zelf op slakkenjacht hoeven te gaan. Weet u dat een egel elke nacht meer dan een pond (naakt)slakken en ander klein ongedierte eet? Een nuttig roofdier dus. Een ander roofdier in de tuin is het lieveheersbeestje. Herinnert u zich de explosie van bladluizen aan het begin van dit voorjaar? Eveneens heel snel nam het lieveheersbeestje in aantal toe. Hij zet eitjes af in de nabijheid van bladluiskolonies. De larven die uit die eitjes komen -ze lijken een beetje op mini-krokodillen vreten zich dik en rond aan bladluizen. Nu zie je nergens meer grote aantallen bladluizen. Wel heel veel lieveheersbeestjes in allerlei kleuren: rood, geel en oranje met zwarte stippen, maar ook diezelfde kleuren met witte stippen. Zo ziet u maar, u kunt op wildsafari in uw eigen tuin. Maar zoals in elk safaripark is het ook in ons tuinpark belangrijk de dieren die bovenaan de voedselketen staan te beschermen. Voer de egel dus geen vergiftigde slakken en het lieveheersbeest geen bespoten bladluizen. Alleen dan blijft het natuurlijk evenwicht in stand en is er voor elke plaag een remedie. In dit zomernummer daarom milieuvriendelijke tips, informatie over en recepten met aubergine, uittips en een boekbespreking. Ook besteden we aandacht aan Linnaeus wiens driehonderdste geboortedag dit jaar gevierd wordt. We stellen nieuwe tuinleden aan u voor, er zijn mededelingen van het bestuur en er is een kinderpagina als vanouds. Moge de zomer lang en warm zijn, zodat u lekker lui in uw favoriete tuinstoel het V.A.T. Nieuws kunt lezen. Laat de roofdieren het werk maar doen!
VAN DE REDACTIECOMMISSIE
2 V.A.T.nieuws
De redactiecommissie heeft het recht artikelen in te korten of te wijzigen. Ook plaatsen wij geen anonieme brieven tenzij de naam van de afzender bekend is.
V.A.T.nieuws 3
V.A.T.
NIEUWS Tuinpark V.A.T. werd op 1 september 1919 in Amsterdam opgericht en op 10 juli 1920 bij Koninklijk Besluit Nr. 64 goedgekeurd. Ingeschreven bij Kamer van Koophandel onder V 532853
Inhoud Woord vooraf Mededelingen van het bestuur Controle Gasinstallaties Werkkamp of Tuin Der Lusten? Estafetterubriek Lieveheersbeestje Tuin 1 De ladder: juli, augustus, september Schakel activiteiten Gedicht FF voorstellen tuinhuisje 94 FF voorstellen tuin 110 Met twee woorden Kinderpagina Kookrubriek Nieuws, berichten Geschiedenis van de volkstuinen Tips Boekentip Verkoopronde/mutaties april 2007 Van de redactiecommissie 39 Bingomiddag 3 4 6 8 11 13 17 18 20 22 23 24 26 29 30 32 35 36 37 38
Bestuur: Jac. Plooy I. Zelhorst I. ten Napel F. A. Pelser B. Keijzer Redactie: R. Knijn, tuin 45 M. Kersten, tuin 14 L. Kooistra, tuin 13 A. Astapova, tuin 138 D. Klercq-Postma, tuin 168 E.H.B.O: A. Babel, tuin 185 S. in de Haak, tuin 33 G. Hillebrand, tuin 123 H. Minkes, tuin 95 A. Langenacker, tuin 73
WOORD VOORAF Omdat ik de afgelopen weken een aantal afspraken bij de tandarts had, ben ik me er weer sterk van bewust hoe belangrijk een goed gebit is. Een tuinbewoner die voorzien is van een rij scherpe tanden, is de egel. Ik kwam er een tegen op een warme avond met volle maan. Hij scharrelde rond in onze moestuin en liet zich goed bekijken in het schijnsel van een zaklantaarn. Ha fijn, een egel in de tuin! Dat betekent dat we niet meer zelf op slakkenjacht hoeven te gaan. Weet u dat een egel elke nacht meer dan een pond (naakt)slakken en ander klein ongedierte eet? Een nuttig roofdier dus. Een ander roofdier in de tuin is het lieveheersbeestje. Herinnert u zich de explosie van bladluizen aan het begin van dit voorjaar? Eveneens heel snel nam het lieveheersbeestje in aantal toe. Hij zet eitjes af in de nabijheid van bladluiskolonies. De larven die uit die eitjes komen -ze lijken een beetje op mini-krokodillen vreten zich dik en rond aan bladluizen. Nu zie je nergens meer grote aantallen bladluizen. Wel heel veel lieveheersbeestjes in allerlei kleuren: rood, geel en oranje met zwarte stippen, maar ook diezelfde kleuren met witte stippen. Zo ziet u maar, u kunt op wildsafari in uw eigen tuin. Maar zoals in elk safaripark is het ook in ons tuinpark belangrijk de dieren die bovenaan de voedselketen staan te beschermen. Voer de egel dus geen vergiftigde slakken en het lieveheersbeest geen bespoten bladluizen. Alleen dan blijft het natuurlijk evenwicht in stand en is er voor elke plaag een remedie. In dit zomernummer daarom milieuvriendelijke tips, informatie over en recepten met aubergine, uittips en een boekbespreking. Ook besteden we aandacht aan Linnaeus wiens driehonderdste geboortedag dit jaar gevierd wordt. We stellen nieuwe tuinleden aan u voor, er zijn mededelingen van het bestuur en er is een kinderpagina als vanouds. Moge de zomer lang en warm zijn, zodat u lekker lui in uw favoriete tuinstoel het V.A.T. Nieuws kunt lezen. Laat de roofdieren het werk maar doen!
VAN DE REDACTIECOMMISSIE
2 V.A.T.nieuws
De redactiecommissie heeft het recht artikelen in te korten of te wijzigen. Ook plaatsen wij geen anonieme brieven tenzij de naam van de afzender bekend is.
V.A.T.nieuws 3
Mededelingen van het bestuur Gascontrole Ook dit seizoen worden de gasinstallaties weer gecontroleerd. Het schema van de gascontrole is in dit VAT-nieuws opgenomen. In verband met de veiligheid is het belangrijk dat alle tuinen gecontroleerd worden. Wij rekenen op uw aanwezigheid tijdens de controle! De gascontrole zal worden uitgevoerd door de heer T. Klercq van tuin 168. Tuinen verhuur/verkoop De derde en laatste verkoop/verhuurronde van tuinen van dit seizoen, zal plaatsvinden op zaterdag 22 september. Mocht u uw tuin willen opzeggen, dan ontvangen wij graag uw opzegging uiterlijk acht weken voor de genoemde datum. Dit in verband met het taxeren van uw tuin en tuinhuis door de TACC en de BACC.
OSDORPERWEG 247 AMSTERDAM t. 020-6676060 WWW.OSDORP.NL
Gemeenschappelijke karren Dringend verzoek na gebruik direct de kar terug te brengen en voor de Inkoop te zetten, zodat een andere tuinder ook deze kar kan gebruiken. Dus de kar niet onnodig lang voor uw heg laten staan! Gasflessen Shell heeft het leveren van Butaangasflessen (blauw) beëindigd. Vóór 31 december 2007 moeten alle Butaangasflessen worden ingeleverd bij de Inkoop (let op de openingstijden van de Inkoop). Maak de gasfles zoveel mogelijk leeg voordat u deze inlevert. De Butaangasfles wordt vervangen door de Propaangasfles (grijs). Met de overstap van Butaangas naar Propaangas moeten ook de drukregelaars vervangen worden. Indien u na 31 december uw Butaangasfles inlevert, moet u een boete van € 10,00 betalen. Groenafval en huisvuil Tijdens het tuinseizoen worden de huisvuilcontainers geleegd op maandag en vrijdag en de groencontainers op woensdag.
4 V.A.T.nieuws
Loodgietersbedrijf
Ebbers V.O.F. Voor alle loodgieterswerkzaamheden Sanitaire installaties – Gas- en waterleidingen Lood- en zinkwerken – Dakbedekkingen en reparaties C.V. installaties.
Sloterweg 303 E 1171 VC Badhoevedorp
Tel: 020 - 615 38 16 Fax: 020 - 615 33 26
V.A.T.nieuws 5
Mededelingen van het bestuur Gascontrole Ook dit seizoen worden de gasinstallaties weer gecontroleerd. Het schema van de gascontrole is in dit VAT-nieuws opgenomen. In verband met de veiligheid is het belangrijk dat alle tuinen gecontroleerd worden. Wij rekenen op uw aanwezigheid tijdens de controle! De gascontrole zal worden uitgevoerd door de heer T. Klercq van tuin 168. Tuinen verhuur/verkoop De derde en laatste verkoop/verhuurronde van tuinen van dit seizoen, zal plaatsvinden op zaterdag 22 september. Mocht u uw tuin willen opzeggen, dan ontvangen wij graag uw opzegging uiterlijk acht weken voor de genoemde datum. Dit in verband met het taxeren van uw tuin en tuinhuis door de TACC en de BACC.
OSDORPERWEG 247 AMSTERDAM t. 020-6676060 WWW.OSDORP.NL
Gemeenschappelijke karren Dringend verzoek na gebruik direct de kar terug te brengen en voor de Inkoop te zetten, zodat een andere tuinder ook deze kar kan gebruiken. Dus de kar niet onnodig lang voor uw heg laten staan! Gasflessen Shell heeft het leveren van Butaangasflessen (blauw) beëindigd. Vóór 31 december 2007 moeten alle Butaangasflessen worden ingeleverd bij de Inkoop (let op de openingstijden van de Inkoop). Maak de gasfles zoveel mogelijk leeg voordat u deze inlevert. De Butaangasfles wordt vervangen door de Propaangasfles (grijs). Met de overstap van Butaangas naar Propaangas moeten ook de drukregelaars vervangen worden. Indien u na 31 december uw Butaangasfles inlevert, moet u een boete van € 10,00 betalen. Groenafval en huisvuil Tijdens het tuinseizoen worden de huisvuilcontainers geleegd op maandag en vrijdag en de groencontainers op woensdag.
4 V.A.T.nieuws
Loodgietersbedrijf
Ebbers V.O.F. Voor alle loodgieterswerkzaamheden Sanitaire installaties – Gas- en waterleidingen Lood- en zinkwerken – Dakbedekkingen en reparaties C.V. installaties.
Sloterweg 303 E 1171 VC Badhoevedorp
Tel: 020 - 615 38 16 Fax: 020 - 615 33 26
V.A.T.nieuws 5
Controle Gasinstallaties
Gascontrole 2007
Het is van groot veiligheidsbelang dat iedereen goed de gasinstallaties bij hun huisjes op orde heeft!
Zaterdag 07 Juli,
huisjes 1 t/m 50
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 14 Juli,
huisjes 51 t/m 100
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 21 Juli,
huisjes 100 t/m 150
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 28 Juli,
huisjes 151 t/m 200
13:00 - 17:00 uur
Door het verhoogde risico houdt het V.A.T. een controle van de gasinstallaties, deze wordt uitgevoerd door Tom Klercq, tuin 168. Wanneer deze controle plaatsvindt, kunt u zien in de mededelingenkast bij de ingang van het V.A.T. en in dit V.A.T.-Nieuws.
U wordt verzocht aanwezig te zijn ! De binneninstallatie zal ook gecontroleerd worden, dus het is noodzakelijk dat u aanwezig bent! Waar u op moet letten is het volgende;
Mocht u toch op bovenstaande data niet aanwezig kunnen zijn, kunt u dit kenbaar maken d.m.v. een briefje in brievenbus van tuin 168.
1. de gasslangen mogen niet ouder zijn dan 2 jaar; 2. de gaskisten dienen goede ventilatie te hebben d.m.v. ventilatieroosters, deze moeten zich bevinden aan de onderzijde van beide zijkanten van de kist, voor de goede doorstroming van verse lucht.
Waarom? Een eventuele lekkage gebeurt bovenaan de gasfles, het ontsnapte propaangas wat in de gasflessen zit zal dan gaan dalen in de gaskist omdat deze zwaarder is dan lucht. Het gas zal zich ophopen onderin de kist. Als in de gaskist geen ventilatieroosters zijn, kan het propaangas nergens heen met een explosie tot gevolg.
Tekening gaskist
Na de gascontrole van 2006 bleek dat inmiddels bij veel tuinen de gasinstallaties op orde zijn. Het bestuur van het V.A.T. wil de leden daarvoor bedanken.
6 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 7
Controle Gasinstallaties
Gascontrole 2007
Het is van groot veiligheidsbelang dat iedereen goed de gasinstallaties bij hun huisjes op orde heeft!
Zaterdag 07 Juli,
huisjes 1 t/m 50
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 14 Juli,
huisjes 51 t/m 100
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 21 Juli,
huisjes 100 t/m 150
13:00 - 17:00 uur
Zaterdag 28 Juli,
huisjes 151 t/m 200
13:00 - 17:00 uur
Door het verhoogde risico houdt het V.A.T. een controle van de gasinstallaties, deze wordt uitgevoerd door Tom Klercq, tuin 168. Wanneer deze controle plaatsvindt, kunt u zien in de mededelingenkast bij de ingang van het V.A.T. en in dit V.A.T.-Nieuws.
U wordt verzocht aanwezig te zijn ! De binneninstallatie zal ook gecontroleerd worden, dus het is noodzakelijk dat u aanwezig bent! Waar u op moet letten is het volgende;
Mocht u toch op bovenstaande data niet aanwezig kunnen zijn, kunt u dit kenbaar maken d.m.v. een briefje in brievenbus van tuin 168.
1. de gasslangen mogen niet ouder zijn dan 2 jaar; 2. de gaskisten dienen goede ventilatie te hebben d.m.v. ventilatieroosters, deze moeten zich bevinden aan de onderzijde van beide zijkanten van de kist, voor de goede doorstroming van verse lucht.
Waarom? Een eventuele lekkage gebeurt bovenaan de gasfles, het ontsnapte propaangas wat in de gasflessen zit zal dan gaan dalen in de gaskist omdat deze zwaarder is dan lucht. Het gas zal zich ophopen onderin de kist. Als in de gaskist geen ventilatieroosters zijn, kan het propaangas nergens heen met een explosie tot gevolg.
Tekening gaskist
Na de gascontrole van 2006 bleek dat inmiddels bij veel tuinen de gasinstallaties op orde zijn. Het bestuur van het V.A.T. wil de leden daarvoor bedanken.
6 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 7
Werkkamp of Tuin Der Lusten? Op de laatste jaarvergadering viel het woord weer: werkkamp. Een van de tuinders vroeg om het woord niet meer te gebruiken. Omdat het een naar woord is. Het doet denken aan onvrijheid en dwang. Het legt de nadruk op de lasten, niet op de lusten. Waarom valt het woord zo vaak? Onze buurvrouw op de tuin zei: ‘Als er mensen bij ons op bezoek zijn, zitten ze lekker in het zonnetje op ons terras. Ze kijken om zich heen naar al dat groen en al die bloemen. Ze drinken ontspannen een glas wijn of een biertje, en genieten. Maar ze weten niet hoeveel uren we met onze kont omhoog hebben gestaan om het zover te krijgen.’ Met andere woorden tuinder zijn betekent hard werken. Hard werken aan het huisje, hard werken in de tuin. En dat is voor bezoekers niet altijd duidelijk. Die willen ook een tuin om in een luie stoel een boekje te lezen. Pas als ze lid zijn geworden, komen ze erachter dat er werk aan de winkel is. Tuinder zijn kan
8 V.A.T.nieuws
dan tegenvallen. Sommigen geven het na verloop van tijd dan ook op en verkopen het huisje weer. Mijn partner Peter is al jaren lid van de VAT. De laatste jaren had hij er alleen voor gestaan en weinig aandacht aan huisje en tuin kunnen besteden. Vier jaar geleden ben ik erbij gekomen. Ik kan me de eerste keer dat we het huisje bezochten nog herinneren als de dag van gister. Een prachtig huisje, maar wel vol oude meubels en stapels hout. Een grote tuin, maar wel vol manshoge bloeiende brandnetels en welig tierend zevenblad. Die eerste keer staken we meteen de handen uit de mouwen. Oude meubelen brachten we weg. We veegden en stoften en boenden. Onze eerste aandacht ging uit naar het huisje. Omdat een huisje niet vanzelf groeit en een tuin wel. Als je niet in je huisje kan slapen, douchen, koken, eten, koffie zetten, wordt de gang naar de tuin een plicht. Peter had veel klaarstaan: openslaande deuren en een hardhouten ombouw, stapels hout voor de wanden, voorgezaagde keukenramen, potten met verf voor ramen,
deuren en dakrand, en ga zo maar door. Het enige dat we moesten doen, is uitvoeren wat hij had voorbereid. Dus zaagde hij een gat in de gevel voor de openslaande deuren, bekleedde de wanden met hout, sloopte de oude keukenramen en plaatste nieuwe, schuurde ramen, deuren en daklijst, en zette alles in de verf. Ik hielp hem erbij en werkte ondertussen in de tuin, onkruid wieden, takken snoeien. Zakken vol brandnetels en zevenblad hebben we afgevoerd. Takken in stukjes geknipt en gecomposteerd. Er kwamen bijzondere planten tevoorschijn: een armetierige pantoffelplant, overwoekerde rozen, een appelboompje zonder appels, verpieterde
hortensia’s. Toen die eenmaal licht en lucht kregen, begonnen ze te groeien en te bloeien. Vier seizoenen zijn we nu samen bezig. De eerste drie seizoenen hadden we geen tijd om een krant te lezen, laat staan een boek. Ieder moment dat we op de tuin waren, waren we aan het werk. Vorig jaar kregen we tijd voor de krant. Dit jaar misschien zelfs voor het lezen van een boek. Dus toch een werkkamp? Nee, ontspanning door inspanning. Voor mij – opgegroeid als stadskind tussen de stenen – is de tuin geen werkkamp maar een tuin der lusten. Mieke Julien en Peter Kruk, tuin 198.
De Pittenspecialist Al meer dan 50 jaar uw leverancier van: • • • • •
OLIELAMPEN KACHELS ALADDIN-ARTIKELEN PITTEN LAMPEGLAZEN
• • • • •
GEYSERS KOELKASTEN GASSTELLEN DIEPVRIESKISTEN KACHELS
Ook het adres voor butaan- en propaanartikelen
Jacob van Lennepstraat 8. Tel. 020-6181095 V.A.T.nieuws 9
Werkkamp of Tuin Der Lusten? Op de laatste jaarvergadering viel het woord weer: werkkamp. Een van de tuinders vroeg om het woord niet meer te gebruiken. Omdat het een naar woord is. Het doet denken aan onvrijheid en dwang. Het legt de nadruk op de lasten, niet op de lusten. Waarom valt het woord zo vaak? Onze buurvrouw op de tuin zei: ‘Als er mensen bij ons op bezoek zijn, zitten ze lekker in het zonnetje op ons terras. Ze kijken om zich heen naar al dat groen en al die bloemen. Ze drinken ontspannen een glas wijn of een biertje, en genieten. Maar ze weten niet hoeveel uren we met onze kont omhoog hebben gestaan om het zover te krijgen.’ Met andere woorden tuinder zijn betekent hard werken. Hard werken aan het huisje, hard werken in de tuin. En dat is voor bezoekers niet altijd duidelijk. Die willen ook een tuin om in een luie stoel een boekje te lezen. Pas als ze lid zijn geworden, komen ze erachter dat er werk aan de winkel is. Tuinder zijn kan
8 V.A.T.nieuws
dan tegenvallen. Sommigen geven het na verloop van tijd dan ook op en verkopen het huisje weer. Mijn partner Peter is al jaren lid van de VAT. De laatste jaren had hij er alleen voor gestaan en weinig aandacht aan huisje en tuin kunnen besteden. Vier jaar geleden ben ik erbij gekomen. Ik kan me de eerste keer dat we het huisje bezochten nog herinneren als de dag van gister. Een prachtig huisje, maar wel vol oude meubels en stapels hout. Een grote tuin, maar wel vol manshoge bloeiende brandnetels en welig tierend zevenblad. Die eerste keer staken we meteen de handen uit de mouwen. Oude meubelen brachten we weg. We veegden en stoften en boenden. Onze eerste aandacht ging uit naar het huisje. Omdat een huisje niet vanzelf groeit en een tuin wel. Als je niet in je huisje kan slapen, douchen, koken, eten, koffie zetten, wordt de gang naar de tuin een plicht. Peter had veel klaarstaan: openslaande deuren en een hardhouten ombouw, stapels hout voor de wanden, voorgezaagde keukenramen, potten met verf voor ramen,
deuren en dakrand, en ga zo maar door. Het enige dat we moesten doen, is uitvoeren wat hij had voorbereid. Dus zaagde hij een gat in de gevel voor de openslaande deuren, bekleedde de wanden met hout, sloopte de oude keukenramen en plaatste nieuwe, schuurde ramen, deuren en daklijst, en zette alles in de verf. Ik hielp hem erbij en werkte ondertussen in de tuin, onkruid wieden, takken snoeien. Zakken vol brandnetels en zevenblad hebben we afgevoerd. Takken in stukjes geknipt en gecomposteerd. Er kwamen bijzondere planten tevoorschijn: een armetierige pantoffelplant, overwoekerde rozen, een appelboompje zonder appels, verpieterde
hortensia’s. Toen die eenmaal licht en lucht kregen, begonnen ze te groeien en te bloeien. Vier seizoenen zijn we nu samen bezig. De eerste drie seizoenen hadden we geen tijd om een krant te lezen, laat staan een boek. Ieder moment dat we op de tuin waren, waren we aan het werk. Vorig jaar kregen we tijd voor de krant. Dit jaar misschien zelfs voor het lezen van een boek. Dus toch een werkkamp? Nee, ontspanning door inspanning. Voor mij – opgegroeid als stadskind tussen de stenen – is de tuin geen werkkamp maar een tuin der lusten. Mieke Julien en Peter Kruk, tuin 198.
De Pittenspecialist Al meer dan 50 jaar uw leverancier van: • • • • •
OLIELAMPEN KACHELS ALADDIN-ARTIKELEN PITTEN LAMPEGLAZEN
• • • • •
GEYSERS KOELKASTEN GASSTELLEN DIEPVRIESKISTEN KACHELS
Ook het adres voor butaan- en propaanartikelen
Jacob van Lennepstraat 8. Tel. 020-6181095 V.A.T.nieuws 9
ESTAFETTERUBRIEK Naam tuinlid en tuinnummer: Paula van der Heijdt
- Wat is uw favoriete plek in uw tuin?: Elk plekje in mijn tuin is mij lief en heeft een andere sfeer . Zicht op mijn moestuintje maakt me blij en ik kijk alles de grond uit! - Wat is uw favoriete plant?: De volgroeide (en bloeiende) venkel, kardoen, bananenplant en snijbiet om zijn prachtige, bijna onnatuurlijke kleurenpalet. - Wat is uw favoriete tuingereedschap?: Mijn handen, ogen en neus. - Wat is uw favoriete seizoen?: De lente heeft mijn voorkeur omdat alles dan wakker wordt en het zo fris is. Maar de wisseling van de vier seizoenen is fijn: alle vier hebben hun eigen schoonheid en ritmes. - Heeft u een tuintip?: Laat alles door elkaar groeien: bloemen, groenten, bomen en struiken . . . en soms is onkruid prachtig en eetbaar! Ook groenten laten uitbloeien geven grote verrassingen en prachtige bloemen - Wat is uw favoriete tuinboek?: ‘Vergeten Groenten, om zelf te kweken en te gebruiken’, Jean Baptiste Prades - Wat is uw favoriete plek op het tuinpark?: Mijn eigen tuintje en om over het park te wandelen en de tuintjes van iedereen te bekijken. Het enthousiasme van iedereen is aanstekelijk. - Welke activiteit die op ons tuinpark wordt georganiseerd vindt u het leukst?: Lichtjesavond - Wat betekent het VAT-nieuws voor u?: Een van de weinige bladen die nog niet is gerestyled, dus uniek in zijn soort. Lees af en toe goede tips voor mijn tuintje en info voor data etc. 10 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 11
ESTAFETTERUBRIEK Naam tuinlid en tuinnummer: Paula van der Heijdt
- Wat is uw favoriete plek in uw tuin?: Elk plekje in mijn tuin is mij lief en heeft een andere sfeer . Zicht op mijn moestuintje maakt me blij en ik kijk alles de grond uit! - Wat is uw favoriete plant?: De volgroeide (en bloeiende) venkel, kardoen, bananenplant en snijbiet om zijn prachtige, bijna onnatuurlijke kleurenpalet. - Wat is uw favoriete tuingereedschap?: Mijn handen, ogen en neus. - Wat is uw favoriete seizoen?: De lente heeft mijn voorkeur omdat alles dan wakker wordt en het zo fris is. Maar de wisseling van de vier seizoenen is fijn: alle vier hebben hun eigen schoonheid en ritmes. - Heeft u een tuintip?: Laat alles door elkaar groeien: bloemen, groenten, bomen en struiken . . . en soms is onkruid prachtig en eetbaar! Ook groenten laten uitbloeien geven grote verrassingen en prachtige bloemen - Wat is uw favoriete tuinboek?: ‘Vergeten Groenten, om zelf te kweken en te gebruiken’, Jean Baptiste Prades - Wat is uw favoriete plek op het tuinpark?: Mijn eigen tuintje en om over het park te wandelen en de tuintjes van iedereen te bekijken. Het enthousiasme van iedereen is aanstekelijk. - Welke activiteit die op ons tuinpark wordt georganiseerd vindt u het leukst?: Lichtjesavond - Wat betekent het VAT-nieuws voor u?: Een van de weinige bladen die nog niet is gerestyled, dus uniek in zijn soort. Lees af en toe goede tips voor mijn tuintje en info voor data etc. 10 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 11
Dit voorjaar kwam ik een rare kevertje in mijn planten tegen en ik was geneigd het diertje te verdelgen omdat ik hem verdacht van bladvraat, maar gelukkig maakte mijn buurvrouw (wat zou je doen zonder buren op de tuin?) mij er op attent, dat dit een pop van het lieveheersbeestje was. Daarom heb ik op internet het een en ander opgezocht. Zie hieronder.
Lieveheersbeestje: Orde der kevers (Coleoptera), familie: Coccinellidae
een enkel diertje kent zoveel verschillende namen als het lieveheersbeestjes. Mariakevers, Heiligenkevers, Lievevrouwenworpjes, Hemelskoetjes, Zonnekevers of Gelukskevers, het zijn er slechts enkele. Ze worden gezien als de voorboden van voorspoed en geluk. De meeste lieveheersbeestjes en hun larven leven van bladluizen en daarom worden ze in de glasteelt ook gebruikt om bij de bestrijding van plagen te helpen.De kleurige soorten hebben een sterke en vieze geur en smaken slecht, zodat
G
12 V.A.T.nieuws
vijanden ze niet gauw zullen eten. In het voorjaar komen de volwassen lieveheersbeestjes te voorschijn. Zij gaan dan onmiddellijk op zoek naar voedsel. Een lieveheersbeestje kan wel 3000 bladluizen per maand eten. Als ze zijn aangesterkt zoeken ze een geschikt gebied om zich voort te planten. In april, mei paren ze. De eitjes worden in groepjes afgezet. De larven die als eerste uitkomen
V.A.T.nieuws 13
Dit voorjaar kwam ik een rare kevertje in mijn planten tegen en ik was geneigd het diertje te verdelgen omdat ik hem verdacht van bladvraat, maar gelukkig maakte mijn buurvrouw (wat zou je doen zonder buren op de tuin?) mij er op attent, dat dit een pop van het lieveheersbeestje was. Daarom heb ik op internet het een en ander opgezocht. Zie hieronder.
Lieveheersbeestje: Orde der kevers (Coleoptera), familie: Coccinellidae
een enkel diertje kent zoveel verschillende namen als het lieveheersbeestjes. Mariakevers, Heiligenkevers, Lievevrouwenworpjes, Hemelskoetjes, Zonnekevers of Gelukskevers, het zijn er slechts enkele. Ze worden gezien als de voorboden van voorspoed en geluk. De meeste lieveheersbeestjes en hun larven leven van bladluizen en daarom worden ze in de glasteelt ook gebruikt om bij de bestrijding van plagen te helpen.De kleurige soorten hebben een sterke en vieze geur en smaken slecht, zodat
G
12 V.A.T.nieuws
vijanden ze niet gauw zullen eten. In het voorjaar komen de volwassen lieveheersbeestjes te voorschijn. Zij gaan dan onmiddellijk op zoek naar voedsel. Een lieveheersbeestje kan wel 3000 bladluizen per maand eten. Als ze zijn aangesterkt zoeken ze een geschikt gebied om zich voort te planten. In april, mei paren ze. De eitjes worden in groepjes afgezet. De larven die als eerste uitkomen
V.A.T.nieuws 13
Paring
Eieren worden in groepjes van 3 tot 50 aan de onderkant van een blad gelegd.
Na 5 tot 8 dagen komen uit de eieren larven.
eten vaak hun broertjes en zusjes op. In de zomer kunnen de larven dankzij het warme weer en voldoende voedsel snel groeien. Insecten groeien enkel in deze fase, de lieveheersbeestjes vervellen dan drie keer. Als de larve volgroeid is gaat ze verpoppen. In de pop verandert het beestje in een volwassen dier. In juli of augustus kruipt het volwassen lieveheersbeestje uit de pop, zo'n zes weken nadat de eitjes zijn gelegd. Je kan tijdens de zomer dus twee generaties lieveheersbeestjes zien. In de herfst moeten de jonge lieveheersbeestjes veel eten, zodat ze voldoende reserves hebben voor de winter. De oude kevers sterven meestal voor de winter. De tocht naar de overwinteringsgebieden wordt ingezet. Aangekomen in de overwinteringsgebieden kruipen de diertjes met enkelen bijeen. Sommige soorten kruipen in de grond weg, of zitten achter schors en in holle stengels. Enkele soorten overwinteren in schuren en kelders van huizen. De meeste lieveheersbeestjes leven van bladluizen, dit zijn plantensap zuigende insecten. Zowel de larve als het volwassen lieveheersbeestje
De stippen komen pas een paar uur nadat hij uit de pop is gekropen.
eten heel veel bladluizen, het volwassen diertje eten wel 100 bladluizen per dag. Iedere bladluis die het lieveheersbeestje tegenkomt staat op het menu. Zo eten ze verschillende soorten en hebben ze een gevarieerd kostje. Er zijn ook lieveheersbeestjes die schimmels eten. Bladluizen (en
andere insecten die aan planten zuigen) scheiden overtollige suikers af. Dit is honingdauw. op die honingdauw kunnen schimmels groeien die dan worden opgegeten door lieveheersbeestjes. Verder heb je ook planteneters. De plantenetende lieveheersbeestjes voeden zich maar met enkele plantensoorten. Bron: http://www.beesies.nl
Na drie weken verpoppen de larven zich
14 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 15
Paring
Eieren worden in groepjes van 3 tot 50 aan de onderkant van een blad gelegd.
Na 5 tot 8 dagen komen uit de eieren larven.
eten vaak hun broertjes en zusjes op. In de zomer kunnen de larven dankzij het warme weer en voldoende voedsel snel groeien. Insecten groeien enkel in deze fase, de lieveheersbeestjes vervellen dan drie keer. Als de larve volgroeid is gaat ze verpoppen. In de pop verandert het beestje in een volwassen dier. In juli of augustus kruipt het volwassen lieveheersbeestje uit de pop, zo'n zes weken nadat de eitjes zijn gelegd. Je kan tijdens de zomer dus twee generaties lieveheersbeestjes zien. In de herfst moeten de jonge lieveheersbeestjes veel eten, zodat ze voldoende reserves hebben voor de winter. De oude kevers sterven meestal voor de winter. De tocht naar de overwinteringsgebieden wordt ingezet. Aangekomen in de overwinteringsgebieden kruipen de diertjes met enkelen bijeen. Sommige soorten kruipen in de grond weg, of zitten achter schors en in holle stengels. Enkele soorten overwinteren in schuren en kelders van huizen. De meeste lieveheersbeestjes leven van bladluizen, dit zijn plantensap zuigende insecten. Zowel de larve als het volwassen lieveheersbeestje
De stippen komen pas een paar uur nadat hij uit de pop is gekropen.
eten heel veel bladluizen, het volwassen diertje eten wel 100 bladluizen per dag. Iedere bladluis die het lieveheersbeestje tegenkomt staat op het menu. Zo eten ze verschillende soorten en hebben ze een gevarieerd kostje. Er zijn ook lieveheersbeestjes die schimmels eten. Bladluizen (en
andere insecten die aan planten zuigen) scheiden overtollige suikers af. Dit is honingdauw. op die honingdauw kunnen schimmels groeien die dan worden opgegeten door lieveheersbeestjes. Verder heb je ook planteneters. De plantenetende lieveheersbeestjes voeden zich maar met enkele plantensoorten. Bron: http://www.beesies.nl
Na drie weken verpoppen de larven zich
14 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 15
Tuin 1 p een onverwacht vrije donderdag zag ik in tuin 1 een groep mensen genieten van het zonnetje en de lunch. Omdat meerdere tuinders nieuwsgierig zijn gebleken naar de gebruikers van tuin 1, besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en een praatje te maken. Ik kwam in gesprek met Martin van der Velde van Cordaan. Hij vertelde dat tuin 1 van het VAT meer en meer in trek komt bij de cliënten van Cordaan. Cordaan is een groot samenwerkingsverband in de zorg, waaronder Verzorgingshuis De Riekerhof valt. De Riekerhof maakt deel uit van de regio Parkstad (Slotervaart, Osdorp, Nieuw Sloten); bewoners van de Riekerhof staan hierbij op de foto, samen met hun begeleiders. Zoals te begrijpen valt, gaat een bezoek aan tuin 1 van het VAT met enige planningsvoorbereidingen gepaard, zoals inzet van vrijwilligers en medewerkers en vervoersmiddelen. De bezoekers
O Nieuwe Meerdijk 19 1171 NA Badhoevedorp tel.: 020 659 25 59 E-mail:
[email protected] maandag gesloten
16 V.A.T.nieuws
van tuin 1 zijn er met name door de week, omdat dan mensen en middelen beschikbaar zijn. Ik begreep van Martin dat er een planningslijst is waarop de verschillende verzorgingshuizen hun (wensen voor) planning kenbaar kunnen maken. Naarmate tuin 1 meer bekendheid krijgt, groeit ook het enthousiasme voor een bezoek. De mensen op de foto genieten zichtbaar; het is een fijn uitje, het voelt zelfs een beetje als vakantie vertrouwde men mij toe, en ook al heeft De Riekerhof een tuin, bij ons op het VAT is het heerlijk, zo buiten en met wat opvalt, zoveel vogels!
V.A.T.nieuws 17
Tuin 1 p een onverwacht vrije donderdag zag ik in tuin 1 een groep mensen genieten van het zonnetje en de lunch. Omdat meerdere tuinders nieuwsgierig zijn gebleken naar de gebruikers van tuin 1, besloot ik de stoute schoenen aan te trekken en een praatje te maken. Ik kwam in gesprek met Martin van der Velde van Cordaan. Hij vertelde dat tuin 1 van het VAT meer en meer in trek komt bij de cliënten van Cordaan. Cordaan is een groot samenwerkingsverband in de zorg, waaronder Verzorgingshuis De Riekerhof valt. De Riekerhof maakt deel uit van de regio Parkstad (Slotervaart, Osdorp, Nieuw Sloten); bewoners van de Riekerhof staan hierbij op de foto, samen met hun begeleiders. Zoals te begrijpen valt, gaat een bezoek aan tuin 1 van het VAT met enige planningsvoorbereidingen gepaard, zoals inzet van vrijwilligers en medewerkers en vervoersmiddelen. De bezoekers
O Nieuwe Meerdijk 19 1171 NA Badhoevedorp tel.: 020 659 25 59 E-mail:
[email protected] maandag gesloten
16 V.A.T.nieuws
van tuin 1 zijn er met name door de week, omdat dan mensen en middelen beschikbaar zijn. Ik begreep van Martin dat er een planningslijst is waarop de verschillende verzorgingshuizen hun (wensen voor) planning kenbaar kunnen maken. Naarmate tuin 1 meer bekendheid krijgt, groeit ook het enthousiasme voor een bezoek. De mensen op de foto genieten zichtbaar; het is een fijn uitje, het voelt zelfs een beetje als vakantie vertrouwde men mij toe, en ook al heeft De Riekerhof een tuin, bij ons op het VAT is het heerlijk, zo buiten en met wat opvalt, zoveel vogels!
V.A.T.nieuws 17
DE LADDER 2007 Activiteiten VAT = vet vermeld
AUGUSTUS Wanneer
Wat
Hoe laat Wie/waar
5 augustus
Haringmiddag
14.30
De Schakel
Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
Elke woensdag
Handwerkgroep iedere woensdagavond tot en met 29 augustus
19.00 -21.30
De Schakel, Han Beydorff 06-24510187
11 augustus
60-er jaren avond
20.00
De Schakel - info: familie Bank
Elke vrijdag
De makkelijke vrijdagavondsnack!
17.00 19.00
De Schakel
18 augustus
Bingo
20.30
De Schakel - info: Gerda Weber
Elke vrijdag
Klaverjassen
20.00
De Schakel
19 augustus
Carolus Linnaeus: de Bloemenkoning,
14.00 15.30
Amsterdamse Bos, bezoekerscentrum De Molshoop. Info: Henk Wolters 020-6644506
20.00
Anton Schleperspad 1, 020- 6171915 www.oeverlanden.nl Floor van der Vliet en Ronald Hoogenhout
20.00
Schakel open vanaf 20.00 uur
11.00
Siegerpark, Sloterweg. Rinus Hofs en Frans Houts
JULI Juli t/m augustus
8 juli
300 jaar geleden geboren. Zijn
Tentoonstelling Groen in het Bos. Deze tentoonstelling gaat over kruiden in het algemeen en planten in het Amsterdamse Bos in het bijzonder. . Bingo 14.00
15 juli
Rommelmarkt
11.30
22 juli
Jeu de Boules
10.00
28 juli
18 V.A.T.nieuws
BBQ
17.00
leven en werk in een verhaal
Bezoekerscentrum Amsterdamse Bos
met aansluitend planten- en bomenexcursie met als thema zijn plantensysteem en –naamgeving.
31 augustus De Schakel info: Gerda Weber De Schakel info: Jan Dergent en Bertus van Veen De Schakel, intekenen op de lijst in de Schakel, vol = vol De Schakel, opgeven bij Peter aan de bar
Vleermuizenexcursie. Als het buiten begint te schemeren gaan we met de batdetector en een sterke zaklamp op pad om deze dieren in hun natuurlijke omgeving te zoeken. Een bezoek aan onze eigen vleermuistunnel hoort daar zeker bij!
SEPTEMBER 15 september Lichtjesavond
16 september Excursie Siegerpark. In dit historische park groeien veel bijzondere bomen en planten.
V.A.T.nieuws 19
DE LADDER 2007 Activiteiten VAT = vet vermeld
AUGUSTUS Wanneer
Wat
Hoe laat Wie/waar
5 augustus
Haringmiddag
14.30
De Schakel
Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
Elke woensdag
Handwerkgroep iedere woensdagavond tot en met 29 augustus
19.00 -21.30
De Schakel, Han Beydorff 06-24510187
11 augustus
60-er jaren avond
20.00
De Schakel - info: familie Bank
Elke vrijdag
De makkelijke vrijdagavondsnack!
17.00 19.00
De Schakel
18 augustus
Bingo
20.30
De Schakel - info: Gerda Weber
Elke vrijdag
Klaverjassen
20.00
De Schakel
19 augustus
Carolus Linnaeus: de Bloemenkoning,
14.00 15.30
Amsterdamse Bos, bezoekerscentrum De Molshoop. Info: Henk Wolters 020-6644506
20.00
Anton Schleperspad 1, 020- 6171915 www.oeverlanden.nl Floor van der Vliet en Ronald Hoogenhout
20.00
Schakel open vanaf 20.00 uur
11.00
Siegerpark, Sloterweg. Rinus Hofs en Frans Houts
JULI Juli t/m augustus
8 juli
300 jaar geleden geboren. Zijn
Tentoonstelling Groen in het Bos. Deze tentoonstelling gaat over kruiden in het algemeen en planten in het Amsterdamse Bos in het bijzonder. . Bingo 14.00
15 juli
Rommelmarkt
11.30
22 juli
Jeu de Boules
10.00
28 juli
18 V.A.T.nieuws
BBQ
17.00
leven en werk in een verhaal
Bezoekerscentrum Amsterdamse Bos
met aansluitend planten- en bomenexcursie met als thema zijn plantensysteem en –naamgeving.
31 augustus De Schakel info: Gerda Weber De Schakel info: Jan Dergent en Bertus van Veen De Schakel, intekenen op de lijst in de Schakel, vol = vol De Schakel, opgeven bij Peter aan de bar
Vleermuizenexcursie. Als het buiten begint te schemeren gaan we met de batdetector en een sterke zaklamp op pad om deze dieren in hun natuurlijke omgeving te zoeken. Een bezoek aan onze eigen vleermuistunnel hoort daar zeker bij!
SEPTEMBER 15 september Lichtjesavond
16 september Excursie Siegerpark. In dit historische park groeien veel bijzondere bomen en planten.
V.A.T.nieuws 19
20 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 21
20 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 21
"Jouw leven vol stress heeft zijn grenzen bereikt" Zei laatst een bevriend therapeut "Ga toch tuinieren voordat je bezwijkt" De man had gelijk, dus ik toog erop uit: Een middagje zoeken, waar was-t-ie ook weer? Eindelijk vond ik hem, achter het huis: Een groen lapje grond, zó groot ongeveer Een perk madelieven incluis "'k Denk niet", zei de therapeut, "dat dat echt werkt" "Ik vind dat je flink aan moet poten" "Een perk madelieven is iets te beperkt" "Ik denk aan een volkstuin. Een grote." Ik voel mij sindsdien als een boer op zijn akker Alsof ik een oeroude mythe vertolk Een sluim'rend gevoel werd diep binnen mij wakker: Want sedert een dag of tien tuinier ik volk! Een traan van ontroering gleed over mijn wang Toen mijn tuin mij mijn eerste stronk broccoli bood Toch duurt mijn verrukking die dag niet zo lang: Want ik had, 'k weet het zeker, toch bospeen gepoot Ook groeit er bruin onkruid waar stekels aan zitten Dan krijg ik raad: een expert uit de buurt: "Ik zou alles eerst maar eens drie spaden diep spitten" "Dan zes lagen turf want je grond is verzuurd" "Kalk" roept en ander, "en ferticuleren!" Een derde buur zweert bij compost Daar wil zelfs iemand eerst kunstgras proberen Radeloos word ik een volkstuin-agnost Een volkstuin die kan ik desnoods nog verdragen Maar tuinvolk? Dan krijg ik het zuur Ik zet een annonce: per heden bevragen Fraai lapje volkstuin (mét buren) te huur
FF VOORSTELLEN Wijnanda Akster, ondernemer (32 jaar), broer Wichert, werkzaam bij de Gemeente Lelystad (34 jaar) en vriend Henk Clappers, eigenaar bloemenzaak (37 jaar), hebben in september 2006 tuinhuisje 94 gekocht. Zelf wonen Wijnanda en Henk vlakbij het V.A.T. en hebben daar een klein tuintje met niet zoveel privacy. Het is uniek om dichtbij huis een stukje vakantiegevoel te hebben, want dat gevoel geeft hun tuinhuisje. Wijnanda heeft al met haar broer heel wat werk verzet, omdat Henk veel moet werken in zijn bloemenzaak. Veel tijd heeft zij niet want ze is in blije verwachting van hun kindje dat zij in november in hun armen zullen sluiten.
Bron: Kees van Overveen 22 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 23
"Jouw leven vol stress heeft zijn grenzen bereikt" Zei laatst een bevriend therapeut "Ga toch tuinieren voordat je bezwijkt" De man had gelijk, dus ik toog erop uit: Een middagje zoeken, waar was-t-ie ook weer? Eindelijk vond ik hem, achter het huis: Een groen lapje grond, zó groot ongeveer Een perk madelieven incluis "'k Denk niet", zei de therapeut, "dat dat echt werkt" "Ik vind dat je flink aan moet poten" "Een perk madelieven is iets te beperkt" "Ik denk aan een volkstuin. Een grote." Ik voel mij sindsdien als een boer op zijn akker Alsof ik een oeroude mythe vertolk Een sluim'rend gevoel werd diep binnen mij wakker: Want sedert een dag of tien tuinier ik volk! Een traan van ontroering gleed over mijn wang Toen mijn tuin mij mijn eerste stronk broccoli bood Toch duurt mijn verrukking die dag niet zo lang: Want ik had, 'k weet het zeker, toch bospeen gepoot Ook groeit er bruin onkruid waar stekels aan zitten Dan krijg ik raad: een expert uit de buurt: "Ik zou alles eerst maar eens drie spaden diep spitten" "Dan zes lagen turf want je grond is verzuurd" "Kalk" roept en ander, "en ferticuleren!" Een derde buur zweert bij compost Daar wil zelfs iemand eerst kunstgras proberen Radeloos word ik een volkstuin-agnost Een volkstuin die kan ik desnoods nog verdragen Maar tuinvolk? Dan krijg ik het zuur Ik zet een annonce: per heden bevragen Fraai lapje volkstuin (mét buren) te huur
FF VOORSTELLEN Wijnanda Akster, ondernemer (32 jaar), broer Wichert, werkzaam bij de Gemeente Lelystad (34 jaar) en vriend Henk Clappers, eigenaar bloemenzaak (37 jaar), hebben in september 2006 tuinhuisje 94 gekocht. Zelf wonen Wijnanda en Henk vlakbij het V.A.T. en hebben daar een klein tuintje met niet zoveel privacy. Het is uniek om dichtbij huis een stukje vakantiegevoel te hebben, want dat gevoel geeft hun tuinhuisje. Wijnanda heeft al met haar broer heel wat werk verzet, omdat Henk veel moet werken in zijn bloemenzaak. Veel tijd heeft zij niet want ze is in blije verwachting van hun kindje dat zij in november in hun armen zullen sluiten.
Bron: Kees van Overveen 22 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 23
Plantenhal Wij bezorgen uw bestelling tot aan het huis!
Hoofddorpplein 4 Amsterdam tel.: 020 617 06 89
FF VOORSTELLEN Huisje 110 heeft Frank Thomissen (‘59) technisch conciërge, Saskia Grevelink (’59) styliste, met hun kinderen Samantha (12 jaar), Jimmy (14 jaar) en hondje Charley, gekocht in de verkoopronde van september 2006. In Schoorl hadden zij een huisje maar helaas is dit opgekocht door een projectontwikkelaar. Via een vriendin kwamen zij op het V.A.T. terecht en dat leek hen wel wat. Gelukkig zijn zij beiden handig en hebben al flink wat werk verzet, een nieuwe vloer etc. De kinderen vinden de vijver prachtig en hebben plannen om salamanders en kikkers te houden. Maar eerst willen zij zich nog even verdiepen in het onderhoud van een vijver, dus wie goede tips voor hen heeft? Als Frank en Saskia hun huisje en tuin wat op orde hebben, willen zij gaan klaverjassen bij het V.A.T.
24 V.A.T.nieuws
Propaan/Butaan de brandstof van vandaag, voor ons milieu van morgen. Bij ons staat uw Gezondheid, Veiligheid en Milieu in een hoog vaandel. Als u meer wilt weten over propaan/butaangas dan bent u bij ons op het juiste adres, u kunt bellen met: gratis 0800-2855427 U kunt ons ook vinden op onze internetsite: www.shellgas.nl
Shell Nederland LPG BV ‘non automotive’ Uw partner voor: propaan installaties Propaan en butaan in flessen en cilinders. Deskundig advies met betrekking tot veiligheid en milieu.
V.A.T.nieuws 25
Plantenhal Wij bezorgen uw bestelling tot aan het huis!
Hoofddorpplein 4 Amsterdam tel.: 020 617 06 89
FF VOORSTELLEN Huisje 110 heeft Frank Thomissen (‘59) technisch conciërge, Saskia Grevelink (’59) styliste, met hun kinderen Samantha (12 jaar), Jimmy (14 jaar) en hondje Charley, gekocht in de verkoopronde van september 2006. In Schoorl hadden zij een huisje maar helaas is dit opgekocht door een projectontwikkelaar. Via een vriendin kwamen zij op het V.A.T. terecht en dat leek hen wel wat. Gelukkig zijn zij beiden handig en hebben al flink wat werk verzet, een nieuwe vloer etc. De kinderen vinden de vijver prachtig en hebben plannen om salamanders en kikkers te houden. Maar eerst willen zij zich nog even verdiepen in het onderhoud van een vijver, dus wie goede tips voor hen heeft? Als Frank en Saskia hun huisje en tuin wat op orde hebben, willen zij gaan klaverjassen bij het V.A.T.
24 V.A.T.nieuws
Propaan/Butaan de brandstof van vandaag, voor ons milieu van morgen. Bij ons staat uw Gezondheid, Veiligheid en Milieu in een hoog vaandel. Als u meer wilt weten over propaan/butaangas dan bent u bij ons op het juiste adres, u kunt bellen met: gratis 0800-2855427 U kunt ons ook vinden op onze internetsite: www.shellgas.nl
Shell Nederland LPG BV ‘non automotive’ Uw partner voor: propaan installaties Propaan en butaan in flessen en cilinders. Deskundig advies met betrekking tot veiligheid en milieu.
V.A.T.nieuws 25
Met twee woorden Linnaeus’ naamgeving van planten en dieren
it jaar is het 300 jaar geleden dat Carl Linné werd geboren. Carl Linné, beter bekend als Carolus Linnaeus, leefde van 1707 tot 1778. Linnaeus’ naamgevingssysteem met twee woorden ontstond als hulpmiddeltje voor zijn studenten. Vóór Linnaeus werden soorten aangeduid met een beschrijvend zinnetje in het Latijn. Zo’n zinnetje kon uit drie of vier woorden bestaan, maar soms waren het er
D
26 V.A.T.nieuws
wel dertig of veertig. Zo was de gangbare naam voor duizendblad destijds Achillea foliis dulpicatopinnatis glabris laciniis linearibus acute laceanitis. Linnaeus hernoemde de plant Achillea millefolium. Linnaeus (1707-1778) merkte op dat zijn studenten deze plant tijdens veldexcursies simpelweg noteerden als “Achillea no. 5” omdat dit de vijfde Achillea was die Linnaeus beschreef in zijn Flora Suecica uit 1745. Linnaeus besloot radicaal orde op zaken te stellen. Hij benoemde iedere soort met een combinatie van twee Latijnse woorden: een geslachtsnaam en een soortnaam. Dit binominale systeem was een revolutie. Het werd direct overal overgenomen en het voldoet na driehonderd jaar nog steeds. Het heeft de internationalisatie van de wetenschap bevorderd. Iedereen hanteert wereldwijd dezelfde namen voor een soort organisme. Het is opvallend dat Linnaeus zo snel navolging kreeg en dat hij in zijn eigen tijd al succes had. De wetenschap was toe aan een nieuwe ordening. Ook speelde een rol dat Linnaeus internationaal georiënteerd
was en veel contacten had met andere wetenschappers en geldschieters. Linnaeus was in zijn naamgeving eigen baas, maar tegenwoordig ligt de wetenschappelijke naamgeving vast in strikte regels. Iedere soort moet een unieke naam hebben en deze moet uit te spreken zijn. Aanstootgevende of beledigende namen zijn niet toegestaan, daar zien internationale commissies streng op toe. Aan de andere kant mogen wetenschappers eenmaal vastgelegde namen niet meer zo maar veranderen. De Latijnse soortnamen beschrijven meestal opvallende kenmerken van een organisme of refereren aan de herkomst ervan. Zo refereert de soortnaam paniculata aan een pluimvormige bloeiwijze (Phlox paniculata) en zegt rubra iets over
de kleur (Quercus rubra = rode eik). De herkomst wordt uitgedrukt in soortnamen als japonica (Mahonia japonica) of siberica (Iris siberica). Vaak wordt een grootheid uit het vakgebied geëerd door deze te vernoemen of krijgt de soort de naam van zijn ontdekker. Maar af en toe gaat het er wat frivoler aan toe en wordt de inspiratie voor soortnamen gezocht in filmfiguren, popsterren en andere beroemdheden. Zo zijn er de cicades Baeturia laureli en B. hardy en de Tibetaanse mot Dalailama. Voor een lijst met curieuze namen, zie http://cache.ucr.edu/~heraty/yanega.html Twee verschillende plantensoorten mogen niet dezelfde naam dragen, maar een dier en een plant kunnen wel met dezelfde naam door het leven gaan. Dierkundigen, plantkundigen en bacteriologen hebben ieder hun eigen ‘wetboek’ voor de naamgeving. Dus zijn er planten- en dierengeslachten met een identieke naam. De geslachtsnaam Iris bestaat zowel voor een bolgewas als voor een bidsprinkhaan. Erica is heide, maar ook een springspinnetje en met Cannabis wordt niet alleen hennep aangeduid, maar ook een vogelgeslacht. Bron: NRC Handelsblad van 26 mei 2007
V.A.T.nieuws 27
Met twee woorden Linnaeus’ naamgeving van planten en dieren
it jaar is het 300 jaar geleden dat Carl Linné werd geboren. Carl Linné, beter bekend als Carolus Linnaeus, leefde van 1707 tot 1778. Linnaeus’ naamgevingssysteem met twee woorden ontstond als hulpmiddeltje voor zijn studenten. Vóór Linnaeus werden soorten aangeduid met een beschrijvend zinnetje in het Latijn. Zo’n zinnetje kon uit drie of vier woorden bestaan, maar soms waren het er
D
26 V.A.T.nieuws
wel dertig of veertig. Zo was de gangbare naam voor duizendblad destijds Achillea foliis dulpicatopinnatis glabris laciniis linearibus acute laceanitis. Linnaeus hernoemde de plant Achillea millefolium. Linnaeus (1707-1778) merkte op dat zijn studenten deze plant tijdens veldexcursies simpelweg noteerden als “Achillea no. 5” omdat dit de vijfde Achillea was die Linnaeus beschreef in zijn Flora Suecica uit 1745. Linnaeus besloot radicaal orde op zaken te stellen. Hij benoemde iedere soort met een combinatie van twee Latijnse woorden: een geslachtsnaam en een soortnaam. Dit binominale systeem was een revolutie. Het werd direct overal overgenomen en het voldoet na driehonderd jaar nog steeds. Het heeft de internationalisatie van de wetenschap bevorderd. Iedereen hanteert wereldwijd dezelfde namen voor een soort organisme. Het is opvallend dat Linnaeus zo snel navolging kreeg en dat hij in zijn eigen tijd al succes had. De wetenschap was toe aan een nieuwe ordening. Ook speelde een rol dat Linnaeus internationaal georiënteerd
was en veel contacten had met andere wetenschappers en geldschieters. Linnaeus was in zijn naamgeving eigen baas, maar tegenwoordig ligt de wetenschappelijke naamgeving vast in strikte regels. Iedere soort moet een unieke naam hebben en deze moet uit te spreken zijn. Aanstootgevende of beledigende namen zijn niet toegestaan, daar zien internationale commissies streng op toe. Aan de andere kant mogen wetenschappers eenmaal vastgelegde namen niet meer zo maar veranderen. De Latijnse soortnamen beschrijven meestal opvallende kenmerken van een organisme of refereren aan de herkomst ervan. Zo refereert de soortnaam paniculata aan een pluimvormige bloeiwijze (Phlox paniculata) en zegt rubra iets over
de kleur (Quercus rubra = rode eik). De herkomst wordt uitgedrukt in soortnamen als japonica (Mahonia japonica) of siberica (Iris siberica). Vaak wordt een grootheid uit het vakgebied geëerd door deze te vernoemen of krijgt de soort de naam van zijn ontdekker. Maar af en toe gaat het er wat frivoler aan toe en wordt de inspiratie voor soortnamen gezocht in filmfiguren, popsterren en andere beroemdheden. Zo zijn er de cicades Baeturia laureli en B. hardy en de Tibetaanse mot Dalailama. Voor een lijst met curieuze namen, zie http://cache.ucr.edu/~heraty/yanega.html Twee verschillende plantensoorten mogen niet dezelfde naam dragen, maar een dier en een plant kunnen wel met dezelfde naam door het leven gaan. Dierkundigen, plantkundigen en bacteriologen hebben ieder hun eigen ‘wetboek’ voor de naamgeving. Dus zijn er planten- en dierengeslachten met een identieke naam. De geslachtsnaam Iris bestaat zowel voor een bolgewas als voor een bidsprinkhaan. Erica is heide, maar ook een springspinnetje en met Cannabis wordt niet alleen hennep aangeduid, maar ook een vogelgeslacht. Bron: NRC Handelsblad van 26 mei 2007
V.A.T.nieuws 27
KINDERPAGINA
28 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 29
KINDERPAGINA
28 V.A.T.nieuws
V.A.T.nieuws 29
KOOKRUBRIEK Aubergine n een warme, niet al te natte zomer, wil het nog wel eens lukken: aubergines uit eigen tuin. In de kas kan natuurlijk altijd. De aubergine is een prachtige plant met grote lila bloemen en een glanzende, paarse vrucht. In het Engels (eggplant) en in het Duits (Eierpflanze) verwijst de naam van de plant naar de vorm van de vrucht. De vrucht is ovaal als een ei, maar ook net zo kwetsbaar als een ei. De aubergine hoort met de tomaat, de paprika en de peper tot de nachtschadefamilie, de Solanaceae. Zijn Latijnse naam is
I
30 V.A.T.nieuws
KOOKRUBRIEK Gebakken aubergine met mozzarella
Solanum melongena. De aubergine komt uit Afrika en tropisch Azië. De Portugese zeevaarders brachten hem naar Europa, waar hij vooral in de mediterrane keuken wordt gebruikt. De aubergine wordt bij ons als eenjarige geteeld. Hij houdt van warmte en van een kalkrijke grond. De plant is sterk behaard en scheidt een bedwelmende geur af. Dit komt door een giftige stof (solanine) die overal in de plant voorkomt. Na het koken bevatten de vruchten geen schadelijke bestanddelen meer. Om te voorkomen dat het vruchtvlees bruin kleurt, legt u de opengesneden vrucht in koud water met zout. De vrucht kan worden gekookt of gebakken. De bereidingstijd is kort, meestal een minuut of tien.
1 aubergine 3 eetlepels olijfolie 1 bol mozzarella Verse basilicum
Snijd de aubergine in 8 ronde plakken van gelijke dikte. Leg de plakken in een vergiet en bestrooi ze met zout. Laat ze 10 minuten liggen en dep ze droog met keukenpapier. Bak de plakken in een koekenpan aan beide zijden in 10 minuten bruin en gaar. Laat de mozzarella uitlekken en snijd hem in vier plakken. Leg op vier plakken aubergine een blaadje basilicum, daarna een plak mozzarella en dek af met een plak gebakken aubergine.
Aubergines sweet & sour 1 ui 1 teentje knoflook stukje gemberwortel van ongeveer 1 cm 1 eetlepel bruine basterdsuiker 2 eetlepels azijn 1/2 dl bouillon (van tablet) 1 grote of 2 kleine aubergines peper, zout 4 takjes koriander
Was de aubergine en verwijder de steelaanzet. Halveer de vrucht in de lengte en snijd de helften in plakken. Maak de ui en de knoflook schoon en snijd ze klein. Schil de gemberwortel en rasp deze fijn. Smelt in een pan de basterdsuiker op klein vuur. Voeg de ui, de knoflook en de geraspte gember toe en warm deze kort mee. Giet de azijn en de bouillon bij dit mengsel. Voeg de plakken aubergine toe en stoof de groente in 10 minuten gaar. Maak het gerecht af met peper en zout. Strooi er voor het opdienen de fijngeknipte takjes koriander over.
V.A.T.nieuws 31
KOOKRUBRIEK Aubergine n een warme, niet al te natte zomer, wil het nog wel eens lukken: aubergines uit eigen tuin. In de kas kan natuurlijk altijd. De aubergine is een prachtige plant met grote lila bloemen en een glanzende, paarse vrucht. In het Engels (eggplant) en in het Duits (Eierpflanze) verwijst de naam van de plant naar de vorm van de vrucht. De vrucht is ovaal als een ei, maar ook net zo kwetsbaar als een ei. De aubergine hoort met de tomaat, de paprika en de peper tot de nachtschadefamilie, de Solanaceae. Zijn Latijnse naam is
I
30 V.A.T.nieuws
KOOKRUBRIEK Gebakken aubergine met mozzarella
Solanum melongena. De aubergine komt uit Afrika en tropisch Azië. De Portugese zeevaarders brachten hem naar Europa, waar hij vooral in de mediterrane keuken wordt gebruikt. De aubergine wordt bij ons als eenjarige geteeld. Hij houdt van warmte en van een kalkrijke grond. De plant is sterk behaard en scheidt een bedwelmende geur af. Dit komt door een giftige stof (solanine) die overal in de plant voorkomt. Na het koken bevatten de vruchten geen schadelijke bestanddelen meer. Om te voorkomen dat het vruchtvlees bruin kleurt, legt u de opengesneden vrucht in koud water met zout. De vrucht kan worden gekookt of gebakken. De bereidingstijd is kort, meestal een minuut of tien.
1 aubergine 3 eetlepels olijfolie 1 bol mozzarella Verse basilicum
Snijd de aubergine in 8 ronde plakken van gelijke dikte. Leg de plakken in een vergiet en bestrooi ze met zout. Laat ze 10 minuten liggen en dep ze droog met keukenpapier. Bak de plakken in een koekenpan aan beide zijden in 10 minuten bruin en gaar. Laat de mozzarella uitlekken en snijd hem in vier plakken. Leg op vier plakken aubergine een blaadje basilicum, daarna een plak mozzarella en dek af met een plak gebakken aubergine.
Aubergines sweet & sour 1 ui 1 teentje knoflook stukje gemberwortel van ongeveer 1 cm 1 eetlepel bruine basterdsuiker 2 eetlepels azijn 1/2 dl bouillon (van tablet) 1 grote of 2 kleine aubergines peper, zout 4 takjes koriander
Was de aubergine en verwijder de steelaanzet. Halveer de vrucht in de lengte en snijd de helften in plakken. Maak de ui en de knoflook schoon en snijd ze klein. Schil de gemberwortel en rasp deze fijn. Smelt in een pan de basterdsuiker op klein vuur. Voeg de ui, de knoflook en de geraspte gember toe en warm deze kort mee. Giet de azijn en de bouillon bij dit mengsel. Voeg de plakken aubergine toe en stoof de groente in 10 minuten gaar. Maak het gerecht af met peper en zout. Strooi er voor het opdienen de fijngeknipte takjes koriander over.
V.A.T.nieuws 31
Onkruid bestrijden met azijn Het groen tussen tegels uitpeuteren is een rotwerkje. Meng een liter goedkope azijn met enkele kneepjes afwasmiddel en giet dit tussen de tegels. Spuiten kan natuurlijk ook. Na een dag zie je het mos en onkruid bruin worden en kun je het makkelijk verwijderen. Algen in de vijver Een van de grootste ergernissen in de tuin is vijverwater dat niet helder is. Vooral in ondiepe vijvers met een teveel aan voedingsstoffen kan het water ’s zomers veranderen in groene soep. Er zijn twee tips. Een is: koop een zeelt. De zeelt is een langzaam groeiende vis met een bronsgroene glans waarvan je niet kunt genieten omdat het dier zich nooit laat zien. Zeelten eten algen en houden het vijverwater schoon. Zorg er wel voor dat tijdens regenbuien geen water van de tuin in de vijver kan spoelen want de meststoffen uit de tuinaarde kunnen tot een explosieve algengroei leiden waar geen zeelt tegenop kan. Een andere methode is om met
32 V.A.T.nieuws
behulp van een flinke wilgentak de overmaat aan voedingsstoffen uit het water te halen. Zaag een wilgentak af van 10 cm dik. Laat de tak in de vijver drijven en haal een reep schors weg van het deel dat onder water blijft. Na een maand zullen bij de beschadiging de eerste wortels verschijnen die op den duur een grote bos zullen vormen die in het water zweeft. De hongerige wilgenwortels zullen voedingsstoffen aan het vijverwater onttrekken. Aan de bovenkant zal de tak twijgen met bladeren vormen. Knip die van tijd tot tijd af om te voorkomen dat de tak in het water gaat kantelen en de wortels boven water komen.
Tomatenziekte De beruchte schimmel die de aardappelziekte veroorzaakt, Phytophtora infestans, tast niet alleen aardappelen, maar ook tomaten aan. De infectie begint meestal bij broeierig weer, op een plaats waar het blad of de stengel van de tomaat beschadigd is. Daar ontkiemen de sporen die vervolgens met spatwater worden verspreid. Om te ontkiemen hebben de schimmelsporen een periode nodig waarin de temperatuur 48 uur lang niet onder de tien graden daalt. Daarnaast moet er een relatieve vochtigheid van 90% of meer heersen. Om
tomatenplanten gezond te houden ligt het recept dan ook voor de hand: houd het loof van de planten te allen tijde droog. Dat is gemakkelijk gezegd en voor wie over een kas beschikt ook gemakkelijk gedaan. Voor de anderen is het advies: zet de tomatenplanten onder een afdak of onder een overhangende dakgoot. Ook een balkon biedt perspectieven. Geef altijd water op de grond of op de pot en nooit op het blad.
V.A.T.nieuws 33
Onkruid bestrijden met azijn Het groen tussen tegels uitpeuteren is een rotwerkje. Meng een liter goedkope azijn met enkele kneepjes afwasmiddel en giet dit tussen de tegels. Spuiten kan natuurlijk ook. Na een dag zie je het mos en onkruid bruin worden en kun je het makkelijk verwijderen. Algen in de vijver Een van de grootste ergernissen in de tuin is vijverwater dat niet helder is. Vooral in ondiepe vijvers met een teveel aan voedingsstoffen kan het water ’s zomers veranderen in groene soep. Er zijn twee tips. Een is: koop een zeelt. De zeelt is een langzaam groeiende vis met een bronsgroene glans waarvan je niet kunt genieten omdat het dier zich nooit laat zien. Zeelten eten algen en houden het vijverwater schoon. Zorg er wel voor dat tijdens regenbuien geen water van de tuin in de vijver kan spoelen want de meststoffen uit de tuinaarde kunnen tot een explosieve algengroei leiden waar geen zeelt tegenop kan. Een andere methode is om met
32 V.A.T.nieuws
behulp van een flinke wilgentak de overmaat aan voedingsstoffen uit het water te halen. Zaag een wilgentak af van 10 cm dik. Laat de tak in de vijver drijven en haal een reep schors weg van het deel dat onder water blijft. Na een maand zullen bij de beschadiging de eerste wortels verschijnen die op den duur een grote bos zullen vormen die in het water zweeft. De hongerige wilgenwortels zullen voedingsstoffen aan het vijverwater onttrekken. Aan de bovenkant zal de tak twijgen met bladeren vormen. Knip die van tijd tot tijd af om te voorkomen dat de tak in het water gaat kantelen en de wortels boven water komen.
Tomatenziekte De beruchte schimmel die de aardappelziekte veroorzaakt, Phytophtora infestans, tast niet alleen aardappelen, maar ook tomaten aan. De infectie begint meestal bij broeierig weer, op een plaats waar het blad of de stengel van de tomaat beschadigd is. Daar ontkiemen de sporen die vervolgens met spatwater worden verspreid. Om te ontkiemen hebben de schimmelsporen een periode nodig waarin de temperatuur 48 uur lang niet onder de tien graden daalt. Daarnaast moet er een relatieve vochtigheid van 90% of meer heersen. Om
tomatenplanten gezond te houden ligt het recept dan ook voor de hand: houd het loof van de planten te allen tijde droog. Dat is gemakkelijk gezegd en voor wie over een kas beschikt ook gemakkelijk gedaan. Voor de anderen is het advies: zet de tomatenplanten onder een afdak of onder een overhangende dakgoot. Ook een balkon biedt perspectieven. Geef altijd water op de grond of op de pot en nooit op het blad.
V.A.T.nieuws 33
Zomer in de tuin Bij warm weer kunt u beter geen zware fysieke inspanningen verrichten vanwege de hoge ozonconcentraties of de risico’s van warmtestuwing of een hitteberoerte. Daarom kun je beter je dagritme aanpassen en ’s ochtends iets vroeger opstaan om tijdens de koelste uren van de dag wat in de tuin te werken en ’s middags een siësta te houden onder een boom. Tuinders zijn evenmin immuun tegen zonnebrand of een zonnesteek. Als je per se in volle zon in de tuin wilt werken, kun je dat alleen daarom al beter niet in bikini of zwembroek doen. Er is nog een andere reden waarom bikini of zwembroek niet de ideale kledij is om in de tuin te werken. Heel wat
34 V.A.T.nieuws
planten kunnen namelijk, al dan niet in combinatie met de zon, ernstig huidletsel veroorzaken. Het bekendste voorbeeld is de reuzenberenklauw. Het aanraken van de plant bij zonnig weer kan huidirritatie veroorzaken; wanneer het sap op de huid komt kunnen brandwonden tot de tweede graad ontstaan. Het verraderlijke van deze planten is dat je – in tegenstelling tot bijvoorbeeld brandnetels- niets voelt als je ze aanraakt en de gevolgen pas echt zichtbaar worden als de zon schijnt (fototoxische reactie), soms meerdere uren later. Tientallen courante tuinplanten kunnen dergelijke verbrandingen veroorzaken. De modieuze vuurwerkplant (Dictamnus albus) is zo’n gevaarlijke brandplant. Vooral de decoratieve zaaddozen zijn erg gevaarlijk. Andere beruchte sierplanten zijn de wonderboom (Ricinus communis), de azijn- of fluweelboom (Rhus) en de pruikenboom (Cotinus). Gewoon huidcontact met de bladeren of de takken kan al volstaan voor fototoxische reacties. Ook wijnruit (Ruta graveolens), akkerscherm (Ammi majus), engelwortel (Angelica), duizendblad (Achillea millefolium), duizendknoop (Persicaria) en Lantana camara zijn planten die bij aanraking of contact met het sap brandwonden kunnen veroorzaken.
Geschiedenis van de volkstuinen e eerste volkstuinen kwamen in België en in Nederland rond 1900, toen veel mensen als fabrieksarbeider naar de stad trokken. Velen kwamen in kleine arbeidershuisjes terecht en er was veel armoede. De volkstuinen waren bedoeld om de arbeiders de mogelijkheid te geven hun eigen groente te verbouwen. Het idee kwam van Engeland, waar ze deze tuinen al 20 jaar kenden. De redenen om arbeiders een stuk grond te geven, waren tweeledig. De gedachte was, dat arbeiders die in de natuur waren gelukkiger zouden worden. Ook zouden arbeiders die voor zichzelf op een stukje land iets verbouwden, niet naar het café gaan om zich te bezatten. In de eerste en tweede wereldoorlog nam het aantal
D
volkstuinen snel toe, mede veroorzaakt door het voedseltekort en relatieve armoede in die tijd. Het jaar 1921 was een keerpunt in het gebruik van de volkstuinen. Aangezien er geen direct voedselgebrek meer was, veranderde het karakter van de volkstuin steeds meer in een recreatietuin, waar vaak ook overnacht kan worden. Door stadsuitbreidingen moeten de tuinverenigingen vechten voor hun bestaan. De complexen zijn vaak gedwongen te verhuizen. Nieuwkomers als gezinnen, alleenstaanden vrouwen en allochtonen veranderen het aanzien van de volkstuin. Zo’n 250.000 mensen hebben op dit moment in Nederland een volkstuin. Bron : Wikipedia
VAT Plantenbeurs 19 mei
V.A.T.nieuws 35
Zomer in de tuin Bij warm weer kunt u beter geen zware fysieke inspanningen verrichten vanwege de hoge ozonconcentraties of de risico’s van warmtestuwing of een hitteberoerte. Daarom kun je beter je dagritme aanpassen en ’s ochtends iets vroeger opstaan om tijdens de koelste uren van de dag wat in de tuin te werken en ’s middags een siësta te houden onder een boom. Tuinders zijn evenmin immuun tegen zonnebrand of een zonnesteek. Als je per se in volle zon in de tuin wilt werken, kun je dat alleen daarom al beter niet in bikini of zwembroek doen. Er is nog een andere reden waarom bikini of zwembroek niet de ideale kledij is om in de tuin te werken. Heel wat
34 V.A.T.nieuws
planten kunnen namelijk, al dan niet in combinatie met de zon, ernstig huidletsel veroorzaken. Het bekendste voorbeeld is de reuzenberenklauw. Het aanraken van de plant bij zonnig weer kan huidirritatie veroorzaken; wanneer het sap op de huid komt kunnen brandwonden tot de tweede graad ontstaan. Het verraderlijke van deze planten is dat je – in tegenstelling tot bijvoorbeeld brandnetels- niets voelt als je ze aanraakt en de gevolgen pas echt zichtbaar worden als de zon schijnt (fototoxische reactie), soms meerdere uren later. Tientallen courante tuinplanten kunnen dergelijke verbrandingen veroorzaken. De modieuze vuurwerkplant (Dictamnus albus) is zo’n gevaarlijke brandplant. Vooral de decoratieve zaaddozen zijn erg gevaarlijk. Andere beruchte sierplanten zijn de wonderboom (Ricinus communis), de azijn- of fluweelboom (Rhus) en de pruikenboom (Cotinus). Gewoon huidcontact met de bladeren of de takken kan al volstaan voor fototoxische reacties. Ook wijnruit (Ruta graveolens), akkerscherm (Ammi majus), engelwortel (Angelica), duizendblad (Achillea millefolium), duizendknoop (Persicaria) en Lantana camara zijn planten die bij aanraking of contact met het sap brandwonden kunnen veroorzaken.
Geschiedenis van de volkstuinen e eerste volkstuinen kwamen in België en in Nederland rond 1900, toen veel mensen als fabrieksarbeider naar de stad trokken. Velen kwamen in kleine arbeidershuisjes terecht en er was veel armoede. De volkstuinen waren bedoeld om de arbeiders de mogelijkheid te geven hun eigen groente te verbouwen. Het idee kwam van Engeland, waar ze deze tuinen al 20 jaar kenden. De redenen om arbeiders een stuk grond te geven, waren tweeledig. De gedachte was, dat arbeiders die in de natuur waren gelukkiger zouden worden. Ook zouden arbeiders die voor zichzelf op een stukje land iets verbouwden, niet naar het café gaan om zich te bezatten. In de eerste en tweede wereldoorlog nam het aantal
D
volkstuinen snel toe, mede veroorzaakt door het voedseltekort en relatieve armoede in die tijd. Het jaar 1921 was een keerpunt in het gebruik van de volkstuinen. Aangezien er geen direct voedselgebrek meer was, veranderde het karakter van de volkstuin steeds meer in een recreatietuin, waar vaak ook overnacht kan worden. Door stadsuitbreidingen moeten de tuinverenigingen vechten voor hun bestaan. De complexen zijn vaak gedwongen te verhuizen. Nieuwkomers als gezinnen, alleenstaanden vrouwen en allochtonen veranderen het aanzien van de volkstuin. Zo’n 250.000 mensen hebben op dit moment in Nederland een volkstuin. Bron : Wikipedia
VAT Plantenbeurs 19 mei
V.A.T.nieuws 35
Tips Zonder gif van je onkruid af Paardebloemen zijn eenvoudig te bestrijden met een snufje zout: strooi het in het hart van de paardebloem. De paardebloem zal sterven en het omringende gras niet. Ook azijn is een goed onkruidbestrijdingsmiddel. Gebruik het bijvoorbeeld om de onkruiden op het pad te lijf te gaan. De boer op Geitenboerderij Ridammerhoeve in het Amsterdamse bos voor yoghurt, kwark, ijs en kaas. Nieuwe Meerlaan 4, Amstelveen. www.geitenboerderij.nl Zorgboerderij De Boterbloem in Osdorp Bloemen plukken voor € 1,- per bos. Lutkemeerweg 262, Amsterdam www.deboterbloemamsterdam.nl Zuivelboerderij Dikhoeve in Ransdorp voor schapenkaas en yoghurt. Dorpsweg Ransdorp 115, Amsterdam Boerderij Achtervennen in Ilpendam voor fruit, jam, vruchtensap en kaas. Monnickendammerrijweg 54, Ilpendam www.boerderijachtervennen.nl Carolus Linnaeus: de Bloemenkoning, 300 jaar geleden geboren Zondag 19 augustus Zijn leven en werk in een verhaal van een half uur met aansluitend een planten- en bomenexcursie van een uur met als thema zijn plantensysteem en –naamgeving. Tijd: 14.00 – 15.30 uur Start: Amsterdamse Bos, bezoekerscentrum De Molshoop Info: Henk Wolters 020-6644506 36 V.A.T.nieuws
Tentoonstelling Groen in het Bos (juni t/m augustus) Deze tentoonstelling gaat over kruiden in het algemeen en planten in het Amsterdamse Bos in het bijzonder. Welke planten groeien er in het Bos en waarom juist daar? Elke biotoop heeft zijn eigen soorten. Van moeras tot bosrand. En heeft u wel eens gehoord van de kleine kaardenbol, de draadereprijs, de kale jonker of het jacobskruiskruid? Deze en tal van ‘gewone’ soorten als het madeliefje en de paardebloem komen aan bod in ‘Groen in het Bos’. Bezoekerscentrum Amsterdamse Bos.
Boekentip Slow food is de benaming voor voedsel dat niet ver hoeft te reizen van de plaats waar het gekweekt wordt naar de consument. Slow food-producten zijn producten van het seizoen of streekproducten. Voorbeelden zijn: Amsterdamse Ossenworst, Andijker muizen, Texels lam. NRC Handelsblad kopte laatst: ‘Moestuinieren is in’ want groente uit eigen tuin is slow food bij uitstek. Helemaal juist, wij hebben immers Slotens knoflook, Amsterdamse uien, VATse sla. Caroline Zeevat die in 2001 een prachtig boek samenstelde over volkstuincultuur in Nederland (Tot Nut & Genoegen, besproken in het VAT-Nieuws van maart 2002) heeft samen met Ans Withagen nu een kookboek geschreven. Het is een kookboek voor liefhebbers van lekker eten met een volks- of moestuin of een goede groenteboer. De recepten zijn gerangschikt volgens de maanden van het jaar waarin de ingrediënten beschikbaar zijn. Behalve ‘gewone’ groente kennen de recepten ook ingrediënten uit de bloemenborder of het onkruidhoekje. Apart en eigenzinnig zijn de recepten dus, of ouderwets zo u wilt. Het lezen van de recepten is al genieten, het uitproberen en proeven nog meer. Het boek bevat ook tips voor het zaaien, werken en oogsten in de tuin. Ook is het schitterend geïllustreerd met foto’s van volkstuingenoegens. Caroline Zeevat en Ans Withagen Wilde venkel & rabarber en andere culinaire genoegens uit de volkstuin. Het Spectrum, Utrecht 2007 www.spectrum.nl V.A.T.nieuws 37
Tips Zonder gif van je onkruid af Paardebloemen zijn eenvoudig te bestrijden met een snufje zout: strooi het in het hart van de paardebloem. De paardebloem zal sterven en het omringende gras niet. Ook azijn is een goed onkruidbestrijdingsmiddel. Gebruik het bijvoorbeeld om de onkruiden op het pad te lijf te gaan. De boer op Geitenboerderij Ridammerhoeve in het Amsterdamse bos voor yoghurt, kwark, ijs en kaas. Nieuwe Meerlaan 4, Amstelveen. www.geitenboerderij.nl Zorgboerderij De Boterbloem in Osdorp Bloemen plukken voor € 1,- per bos. Lutkemeerweg 262, Amsterdam www.deboterbloemamsterdam.nl Zuivelboerderij Dikhoeve in Ransdorp voor schapenkaas en yoghurt. Dorpsweg Ransdorp 115, Amsterdam Boerderij Achtervennen in Ilpendam voor fruit, jam, vruchtensap en kaas. Monnickendammerrijweg 54, Ilpendam www.boerderijachtervennen.nl Carolus Linnaeus: de Bloemenkoning, 300 jaar geleden geboren Zondag 19 augustus Zijn leven en werk in een verhaal van een half uur met aansluitend een planten- en bomenexcursie van een uur met als thema zijn plantensysteem en –naamgeving. Tijd: 14.00 – 15.30 uur Start: Amsterdamse Bos, bezoekerscentrum De Molshoop Info: Henk Wolters 020-6644506 36 V.A.T.nieuws
Tentoonstelling Groen in het Bos (juni t/m augustus) Deze tentoonstelling gaat over kruiden in het algemeen en planten in het Amsterdamse Bos in het bijzonder. Welke planten groeien er in het Bos en waarom juist daar? Elke biotoop heeft zijn eigen soorten. Van moeras tot bosrand. En heeft u wel eens gehoord van de kleine kaardenbol, de draadereprijs, de kale jonker of het jacobskruiskruid? Deze en tal van ‘gewone’ soorten als het madeliefje en de paardebloem komen aan bod in ‘Groen in het Bos’. Bezoekerscentrum Amsterdamse Bos.
Boekentip Slow food is de benaming voor voedsel dat niet ver hoeft te reizen van de plaats waar het gekweekt wordt naar de consument. Slow food-producten zijn producten van het seizoen of streekproducten. Voorbeelden zijn: Amsterdamse Ossenworst, Andijker muizen, Texels lam. NRC Handelsblad kopte laatst: ‘Moestuinieren is in’ want groente uit eigen tuin is slow food bij uitstek. Helemaal juist, wij hebben immers Slotens knoflook, Amsterdamse uien, VATse sla. Caroline Zeevat die in 2001 een prachtig boek samenstelde over volkstuincultuur in Nederland (Tot Nut & Genoegen, besproken in het VAT-Nieuws van maart 2002) heeft samen met Ans Withagen nu een kookboek geschreven. Het is een kookboek voor liefhebbers van lekker eten met een volks- of moestuin of een goede groenteboer. De recepten zijn gerangschikt volgens de maanden van het jaar waarin de ingrediënten beschikbaar zijn. Behalve ‘gewone’ groente kennen de recepten ook ingrediënten uit de bloemenborder of het onkruidhoekje. Apart en eigenzinnig zijn de recepten dus, of ouderwets zo u wilt. Het lezen van de recepten is al genieten, het uitproberen en proeven nog meer. Het boek bevat ook tips voor het zaaien, werken en oogsten in de tuin. Ook is het schitterend geïllustreerd met foto’s van volkstuingenoegens. Caroline Zeevat en Ans Withagen Wilde venkel & rabarber en andere culinaire genoegens uit de volkstuin. Het Spectrum, Utrecht 2007 www.spectrum.nl V.A.T.nieuws 37
Verkoopronde/mutaties april 2007 Tuin 11 Vertrokken In
dhr. M.J. Barens mw. P.J.M. de Grundt
Tuin 50 Vertrokken In
mw. E. Ruijs mw. M. van Noord-van Beest
Tuin 65 Vertrokken In
dhr. F.M. Jongsma mw. M.M. v.d. Water-Linkenbach
Tuin 79 Vertrokken In
mw. R. Langguth mw. E. van Rijn
Tuin 133 Vetrokken In
mw. H.E. de Rijk-v.d. Zee mw. W. Baudrie
! 38 V.A.T.nieuws
Bingo middag Zondagmiddag 8 Juli 14.00 uur Schakel open 13.30 uur
Van de redactiecommissie Kopij inleveren in de redactiebus of per email naar
[email protected] op onderstaande data: • 13 september • 29 november
V.A.T.nieuws 39
Verkoopronde/mutaties april 2007 Tuin 11 Vertrokken In
dhr. M.J. Barens mw. P.J.M. de Grundt
Tuin 50 Vertrokken In
mw. E. Ruijs mw. M. van Noord-van Beest
Tuin 65 Vertrokken In
dhr. F.M. Jongsma mw. M.M. v.d. Water-Linkenbach
Tuin 79 Vertrokken In
mw. R. Langguth mw. E. van Rijn
Tuin 133 Vetrokken In
mw. H.E. de Rijk-v.d. Zee mw. W. Baudrie
! 38 V.A.T.nieuws
Bingo middag Zondagmiddag 8 Juli 14.00 uur Schakel open 13.30 uur
Van de redactiecommissie Kopij inleveren in de redactiebus of per email naar
[email protected] op onderstaande data: • 13 september • 29 november
V.A.T.nieuws 39
Afzender: Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
V.A.T.
Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
www.vat-sloten.nl
NIEUWS 27 jaargang • nummer 3 • juli 2007
