V.A.T.
NIEUWS 31e jaargang • nummer 5 • december 2011
n e g a d t s r e k n e r g a e i a e j tt n w e e r u e P i n g i k k u l ge Tuinpark V.A.T. www.vat-sloten.nl
V.A.T. NIEUWS
Tuinpark V.A.T. werd op 1 september 1919 in Amsterdam opgericht en op 10 juli 1920 bij Koninklijk Besluit Nr. 64 goedgekeurd. Ingeschreven bij Kamer van Koophandel onder V 532853
Inhoud 3 Woord vooraf 4 Mededelingen van het bestuur 5 Een nieuw hek / Lief en leed 7 Een tuin in de winter 8 Gedichten 9 Cornus, kornoelje 13 Kerstversiering uit eigen tuin 15 Tuintips winter 18 VAT-ladder 20 Huismiddeltjes uit Oma’s medicijnkast 21 Verhalen van onze tuinders
Bestuur: Jac. Plooy mw. I. Zelhorst A.H.M. Minis D. Nieberg Redactie: I. ten Napel, tuin 139 L. Kooistra, tuin 13 R. van Kampen, tuin 128 M. Hendriks, tuin 128 E.H.B.O: S. in de Haak, tuin 33 S. Kuiperij, tuin 113 H. Minkes, tuin 95 F. van Andel, tuin 73
22 Vogels voeren in de winter 25 Sfeervolle Kerstkrans & Guirlande 26 Hulst 27 Kookrubriek 31 Estafetterubriek 32 Puzzel- kinderpagina
VAN DE REDACTIECOMMISSIE
2 V.A.T.nieuws
De redactiecommissie heeft het recht artikelen in te korten of te wijzigen. Ook plaatsen wij geen anonieme brieven tenzij de naam van de afzender bekend is.
Woord vooraf Woord vooraf De nieuwe tuintrend is verticaal. Er is de verticale tuin waar planten aan een gevel of muur in zakken met aarde groeien. In New York haalden twee dames de media met hun window farms of raamboerderijen, een systeem dat ze omschrijven als ‘Vertical, hydroponic, modular, low-energy, high-yield edible window gardens built using low-impact or recycled local materials’. Klinkt, ook zonder kennis van het Engels, geweldig goed. En nu is er ook Vertical Metropolitan Farming: een concept voor een nieuwe manier van verticaal groente en fruit kweken in de stad. Er wordt gebruik gemaakt van zogenoemde plant production units. In stapelbare kweekruimtes kunnen onder ledlicht groenten, fruit en kruiden worden verbouwd. De producten kunnen vervolgens lokaal in de stad worden verkocht. Hier dichtbij, in de leegstaande Amsterdamse IBM-typemachinefabriek langs de A4 aan de Johan Huizingalaan wordt dit idee onder de vlag ´Groenten uit Amsterdam` in praktijk gebracht. Gelukkig zijn wij die een plekje hebben op dit vlakke polderplakje in Sloten; mocht de crisis binnenkort serieus uitbreken, dan kunnen we zowel horizontaal als verticaal onze eigen groenten verbouwen en desgewenst onderling ruilen. Back to our roots! In dit winternummer vindt u recepten met de pompoen die menigeen heeft geoogst dit jaar. Er zijn ook weer tuintips en cadeautips voor de feestdagen, ideeën voor kerstversiering uit eigen tuin, berichten van de bestuurstafel, een kinderpagina en andere lezenswaardigheden. De redactie wenst u veel plezier met dit blad en natuurlijk prettige feestdagen en een gelukkig nieuwjaar! De redactie
V.A.T.nieuws 3
Mededelingen van het bestuur Paden Het bestuur verzoekt u tijdens de wintermaanden wanneer er vorst aan de grond is, niet op de paden te fietsen en/of met karren te rijden, in verband met beschadiging van de paden. Nieuwjaarsreceptie De nieuwjaarsreceptie zal gehouden worden op zondag 8 januari 2012 van 14.00 uur tot 17.00 uur in de Schakel. Jaarlijkse Snoeidag Openbaar Groen De snoeidag zal gehouden worden op zaterdag 18 februari 2012. Het bestuur roept vrijwilligers op hieraan deel te nemen. U wordt verzocht om 9.45 uur op het tuinpark aanwezig te zijn. De koffie staat klaar. Om 10.00 uur gaat ‘het snoeien’ beginnen. Tuinenverhuur/verkoop In 2012 zal de verkoop/verhuur van tuinen plaatsvinden op een zaterdag in april, juni en september. Via het mededelingenbord en in het VAT-Nieuws van maart 2012 zullen de data worden bekend gemaakt. Mocht u uw tuin willen opzeggen, dan ontvangen wij graag tijdig uw opzegging. Dit in verband met het taxeren van uw tuin en tuinhuis door de TACC en de BACC. Huren van vuil- en groencontainers Heeft u in de wintermaanden veel groenafval? Dan kunt u een groencontainer huren bij het bestuur voor het afvoeren hiervan. De kosten die hieraan verbonden zijn bedragen ongeveer € 25,00.
HET BESTUUR WENST U ALLEN PRETTIGE KERSTDAGEN EN EEN GELUKKIG NIEUWJAAR EN TOT ZIENS OP DE NIEUWJAARSRECEPTIE!
4 V.A.T.nieuws
Een nieuw hek
Het oude hek van ons tuinpark is na 53 jaar trouwe dienst vervangen door een prachtig nieuw hek. Het is werkelijk een streling voor het oog en hopelijk voldoende afschrikwekkend voor inbrekers. Heeft u het leuke leeuwenkopje op de brievenbus al opgemerkt? Er moet nog nog wat stelwerk worden verricht en er worden nog wat punten geplaatst. De sleutelomruil is voorspoedig verlopen.
Lief e n l eed Hierbij wil ik jullie bedanken voor het prachtige boeket bloemen dat ik van de attentiecommissie heb ontvangen nadat ik deze zomer van de trap ben gevallen. Inmiddels ben ik al flink aan het herstellen van mijn gebroken sleutelbeen, gekneusde schouder en ribben, maar ik laat voorlopig het zware tuinwerk nog even liggen ... Het heeft me ontzettend goed gedaan dat er zo wordt meegeleefd met alle tuinleden van ons park. Nogmaals bedankt en tot ziens op de tuin! groetjes Carolina Wiegerink, tuin 25 Langs deze weg wil ik het bestuur en de attentiecommissie hartelijk bedanken voor het mooie boeket bloemen dat ik mocht ontvangen. Hartelijke groetjes, Cor de Haan, tuin 27 Jaap Tolk (tuin 144) wil de attentiecommissie hartelijk bedanken voor de bloemen na zijn operatie. Lieve mensen, heel hartelijk bedankt voor de prachtige bloemen. Ik ben er heel blij mee. Groetjes, Gerda Hompert, tuin 83 Joop Overwater, oud tuinder van tuin 126, bedankt de tuinders en de attentiecommissie voor de betrokkenheid na zijn operatie. V.A.T.nieuws 5
6 V.A.T.nieuws
Een tuin in de winter Ook in de winter kunt u volop van uw tuin genieten. Natuurlijk bloeit en groeit er in de winter veel minder, maar toch zijn er voldoende planten die ook in de winter uw tuin de moeite waard maken. Je ziet het nog steeds, tuinen die in de herfst ‘netjes’ gemaakt worden: alle vaste planten worden afgeknipt, al het blad en afgestorven plantenresten worden verwijderd en de grond omgespit. Dit geeft niet echt een boeiende wintertuin. Ook is zo’n tuin voor vogels en andere overwinterende dieren niet interessant. Door planten met een sterke structuur niet voor de winter, maar er na terug te snoeien en niet de hele tuin op te schonen, valt er in de winter al veel meer te beleven. Wintergroene struiken zijn de ruggengraat van een tuin. ‘s Zomers vallen ze vaak niet op tussen de rest van de beplanting. In de winter, als de andere struiken hun blad hebben verloren, treden ze op de voorgrond waardoor de tuin een heel ander gezicht krijgt. Struiken met bijzonder gekleurde (of gevormde) takken, zoals de takken van de Kornoelje, brengen ook kleur in de wintertuin, Uitgebloeide kogeldistel
ze verdrijven de grauwheid van het seizoen en blijven de hele winterperiode mooi. Als ze dan ook nog mooi in de zomer zijn, zoals de bonte kornoelje, is dat helemaal perfect. Over de kornoelje later meer in dit VAT nieuws.
Virburnum x bodnantense
Bloeiende planten zijn er niet veel in de periode december-januari. Geef de planten die wel bloeien een plaats in de tuin waar ze goed te zien zijn. Goede bloeiers zijn Hamamelis (toverhazelaar), Jasminum nudiflorum (naaktof winterjasmijn), Viburnum x bodnantense en diverse heidesoorten. In januari tot maart komen steeds meer planten in bloei. Naast struiken zoals de gele kornoelje, Mahoniestruik en Magnolia, gaan een aantal vaste planten bloeien: Brunnera (kaukasische-vergeet-mij-niet), Helleborus (kerstroos). Ook bolgewassen geven bloei: eerst sneeuwklokjes, gevolgd door winterakonietjes, krokussen en botanische narcissen. Andere winterbloeiers zijn: Corylopsis pauciflora - schijnhazelaar Daphne mezereum - peperboompje Chimonanthus praecox - winterzoet Erica carnea - winterheide Hamamelis mollis - toverhazelaar Helleborus orientalis - nieskruid Rhododendron x praecox - rododendron Prunus subhirtella ´Autumnalis´ - wintersierkers Skimmia japonica en Skimmia reevesiana Viburnum tinus - wintersneeuwbal Pieris Japonica - rotsheide Eranthis hyemalis - winterakoniet Lonicera purpusii ´Winter Beauty´ - kamperfoelie
V.A.T.nieuws 7
Gedichten Kil De herfst wordt nu kil. De meeste bomen houden hun groen vol, maar de berken, van vorm en tint toch al ijl, slinken tot geesten. Hun schemerende skeletten zijn behangen met dunne gouden munten waar de zon doorheen schijnt, versleten dukaten die zullen vallen op vochtige Hollandse zandgrond.
Winter
Hans Andreus, uit: Groen land Amsterdam: uitg. Holland. (De windroos, nr. 60).1961
Herfst en Winter
Winter. Je ziet weer de bomen door het bos, en dit licht is geen licht maar inzicht: er is niets nieuws zonder de zon. En toch is ook de nacht niet uitzichtloos, zolang er sneeuw ligt is het nooit volledig duister, nee, er is de klaarte van een soort geloof dat het nooit helemaal donker wordt. Zolang er sneeuw ligt is er hoop. Herman de Coninck uit: Zolang er sneeuw ligt. Brugge: Orion. 1975
Herfst Herfst is geluk met veel kleuren bij elkaar, de herfst maakt iedereen gelukkig. Kinderen spelen ook met die bladeren en houden ook veel van die kleuren en vooral als de blaadjes van de bomen afvallen. Iedereen vind herfst leuk en dan is de boom helemaal kaal. Winter Winter is een leuke kleur wit, dan kunnen de kinderen lekker spelen in de sneeuw met de slee over de heuvels of heel veel sneeuwballen gooien. Je kan ook schaatsen op een ijsbaan. Dat is het leukste van de winter en bij mij gaat dat nooit voorbij. Dat is het leukste van de herfst en de winter. Ashley Engel (13 jaar), tuin 128
8 V.A.T.nieuws
Cornus, kornoelje
Het geslacht Cornus is rijk aan soorten en variëteiten. Daar zitten bijzondere en gewone soorten tussen. De bekendste soorten, Cornus alba (witte kornoelje) en Cornus sanquinea (rode kornoelje) hebben rode of gele stengels. Een opvallende voorjaarsbloeier is Cornus mas, die met gele op een toverhazelaar lijkende bloemen bloeit. Cornus kousa var. chinensis bloeit statig met viertallige, zuiver witte bloemen. Deze kornoelje is ongetwijfeld een van de mooiste struiken vanwege de regelmatige opbouw van het gestel van horizontaal uitstaande takken. Van de meeste kornoeljes verkleurt het blad in de herfst en ook daardoor al is het een opvallende verschijning in elke tuin. Van sommige struiken is de vrucht goed eetbaar. Kornoelje-jam is niet alleen bijzonder, maar ook heel lekker. Een winterverrassing, Cornus mas Gele kornoelje is een van de bekendste in de winter bloeiende struiken. Vanaf begin februari tot ver in april kleuren de kleine plukjes bloemen de struik massaal geel. In tuinen en plantsoenen is de struik veel te zien. Omdat de gele kornoelje extreem ongevoelig is voor koude en wordt ze hoog in het Noorden van Europa en Azie aangetroffen. Ze komt tot ver in Turkije van nature voor. De struiken groeien in en langs randen van bossen. In de zomer is er niet zoveel aan te beleven, maar in de wintermaanden des te meer. In de Kaukasus en Rusland zijn hellingen van bosranden er in deze maanden felgeel mee gekleurd. Het is een bijzonder schouwspel, omdat je in deze tijd zoiets niet verwacht. In Nederland zie je Cornus mas meestal als eenling geplant, maar een groep ervan geeft een veel indrukwekkender beeld. De gele kornoelje is een waardplant voor enkele zeldzame vlinders.
V.A.T.nieuws 9
Cornus, kornoelje Cornus mas bloeit voor het uitlopen van het blad. Kort voor de bloei zijn massa’s geelgroene knopjes aan de struik te zien. Het zijn de bloemen omsloten door het bloemomwindsel. Later komen hieruit de botergele bloemen te voorschijn. De overdadige hoeveelheid bloemen geeft de struik een geel waas in het voorjaar. De bloem op zich bestaat uit een rozetvormig scherm met tientallen individuele bloemen. De meeldraden steken van begin af aan al parmantig boven de (bloem)schutbladen uit. De bloemen van gele kornoelje zijn maar klein, een halve centimeter lang of iets meer. De lange, uitstekende meeldraden geven de bloemen een donzig uiterlijk. In volle bloei zijn de individuele bloemen goed te zien. De stampers staan beneden de meeldraden. Naarmate de bloeiperiode verstrijkt, wordt de aanvankelijk heldergele kleur meer dof. Uiteindelijk vallen de bloemen af en ligt de grond bezaaid met de resten. Na de bloei verschijnen ovale, sappig rode vruchten van tien tot vijftien millimeter groot. Ze zijn eetbaar en worden ook wel verwerkt in jam. Omstreeks eind april begint het blad uit te lopen. Zoals bij alle kornoeljesoorten zijn de nerven in het blad een duidelijk kenmerk. De drie tot vijf nerven zijn eivormig gekromd met daartussen het bladmoes. Een blad is vier tot tien centimeter lang, ze staan paarsgewijze tegenover elkaar. Oud hout is bruingrijs van kleur en heeft een wrattig uiterlijk. In feite zijn het huidmondjes (lenticellen), die zijn geelachtig van kleur. Jong hout is groen en volkomen glad. Jong hout heeft aan het uiteinde een spitse knop, waaruit later de tegenover elkaar staande bladeren komen. Zowel aan oud als jong hout komen bloemen. Gewone kornoelje groeit uit tot struik of wordt een kleine boom. In beide gevallen moet je er rekening mee houden dat een volgroeide kornoelje tot zes meter hoog wordt. De breedte bedraagt dan ongeveer drie tot drieëneenhalve meter in het rond. Kornoelje is ook op stam gekweekt te koop. Voor wie z’n terras, balkon of kleine tuin er in de winter mee wil sieren, is dit zeker een uitkomst. Van deze kornoelje zijn ook bonte variëteiten te koop. Cornus mas ‘Elegantissima’ heeft geelroze gekleurd blad, Cornus mas ‘Variëgata’ heeft witbont gekleurd blad. Alle soorten groeien op alle denkbare grondsoorten. Een bijzonder laag blijvende kornoelje is Cornus canadensis. Deze kruipende soort wordt niet veel hoger dan 20 cm. De plant is inheems in Noord-Amerika. De bessen van deze kornoelje zijn eetbaar De bladeren zijn opvallend mooi van vorm en frisgroen van kleur. Zoals bij bijna alle kornoeljes zijn in het blad de licht gebogen nerven goed zichtbaar. Het is een prima bodembedekkende plant voor een humusrijke en wat vochtige bodem. Een plaats in de halfschaduw is zonder meer nodig om een mooi dek over de grond te krijgen. De 10 V.A.T.nieuws
bloemen zijn groenwit van kleur en verschijnen in juni juli. Het vruchtbeginsel ligt in het centrum van de omgevende vier bloembladen. In september - oktober verkleuren de groene bessen naar felrood. De tros bestaat uit 4 - 7 langwerpig ronde bessen. De vruchten zijn een delicatesse. De Lappen verwerken de bessen tot een vruchtengelei. In diverse soorten pudding is het vruchtmoes een welkome variatie. Ook de bes van Cornus mas (rode vrucht) is eetbaar en te verwerken tot vruchtengelei. Snoeien Aan het begin van de zomer kan gele kornoelje worden gesnoeid. Gesnoeid wordt alleen om meer licht in de struik te brengen of om de struik te verjongen. Voor beide snoeiwijzen geldt dat oude takken worden verwijderd. Snoei niet in één jaar alle oude takken weg, maar spreid de snoei over meer jaren uit. Bij alle bonte vormen leidt verjongingssnoei tot een krachtige groei met nieuwe lange scheuten. Verjong deze struiken door gesteltakken tot op twee knoppen terug te knippen. Elkaar concurrerende hoofdscheuten worden teruggeknipt tot op vier tot zes knoppen. Een hoofdscheut wordt aangehouden, die wordt licht ingekort. Kornoeljebessenjam Pas op: de bessen van de rode en witte kornoelje zijn licht giftig en moeten niet gebruikt worden. Koernoeljebessen van de gele kornoelje kunnen gebruikt worden voor het maken van een lekkere jam. De opbrengst van de gele kornoeljebessen wisselt sterk van jaar tot jaar. Voeg pectine toe, kornoeljebessen hebben te weinig pectine van zichzelf en gebruik rijpe bessen Was 1 kg bessen, verwijder de vieze bessen, kook de bessen een half uur zachtjes, zeef de pitten eruit, voeg pectine toe, voeg een halve kilo suiker erbij voor elke kilo bessensap. Giet dit in wekpotten De potten moeten goed schoongemaakt en kokend heet zijn. Bron: http://www.neerlandstuin.nl
V.A.T.nieuws 11
12 V.A.T.nieuws
Kerstversiering uit eigen tuin December is de maand van de kerstversiering. De feestdagen komen eraan, dus de sfeer wordt door de meeste langzamerhand aangepast aan de eeuwenoude traditie Kerstmis. Vele winkels staan bol van de glimmende kerstversiering en stralende feestverlichting. Prachtig, maar toch kiezen steeds meer mensen ook voor een decoratief stukje natuur. Heel traditiegetrouw eigenlijk, want lang geleden deed men het allemaal ook nog zonder alle hedendaagse kerstversiering. U zult zien dat een combinatie van natuur en trend uw huiskamer spetterend zal decoreren! Als u eens een aandachtige blik werpt in uw tuin of in het bos, zult u prachtige decoratiematerialen tegenkomen. En er is geen immense creativiteit vereist om leuke kerstversiering te maken. Materialen De natuur kent vele prachtige vormen en kleuren, die uw huiskamer met de feestdagen nét dat extra accent kunnen geven. Dat begint eigenlijk al bij uw traditiegetrouwe kerstboom. En er zijn nog veel meer materialen van Moeder Natuur, die uw decembermaand een bijzonder warme sfeer geven! Hierbij kunt u denken aan takjes met bessen, bottels, sierappeltjes, kastanjes, sliertjes van de klimop, gedroogde bloemen van Monarda en dennenappels. Het groen van coniferen staat ook erg fris tussen al die kleurrijke versiering. Net als Hulst, die haar stekelige bladvorm laat spreken. Enkele ideeën Al dat materiaal kunt u op verschillende manieren verwerken. Eenvoudig is bijvoorbeeld een grote kerstbal midden in een schaal leggen. Vervolgens legt u het gevonden materiaal er wat nonchalant (door elkaar) omheen. Of een kerstbal in een glazen vaas, gedrapeerd met wat klimop. Een mooie lint om de vaas en uw feestelijke creatie kan z’n plaats krijgen. Met steekschuim en corsagedraad kunt u heel creatief aan de slag. Een stuk schuim in een pot of vaas en u kunt een prachtig kerststukje maken. Gewoonweg door aan de ene kant van een stuk draad één van de materialen te bevestigen en de andere kant in het schuim te steken. Laat uw eigen fantasie uzelf verrassen! Ook erg leuk om neer te leggen of op te hangen is een krans of guirlande. U kunt de materialen ook hier weer met corsagedraad bevestigen. Veel plezier met zoeken, ontdekken en knutselen! V.A.T.nieuws 13
14 V.A.T.nieuws
Tuintips winter De winter is weer aangebroken... geen tijd om in de tuin te zitten. De groei staat stil en die van het onkruid gelukkig ook; een prettige bijkomstigheid! Ondanks dat zijn er wel een aantal zaken die u in de gaten moet houden. Coniferen Wanneer het flink gesneeuwd heeft zijn de coniferen op hun best. Zelfs de grootste coniferenhater zal moeten toegeven dat ze op dat moment werkelijk prachtig kunnen zijn. Helaas zal je aan al dat moois voortijdig een einde moeten maken. Een dik pak sneeuw kan takken doen afbreken. Met name de spreidende soorten zullen hier gevoelig voor zijn. Dus geniet na een flinke sneeuwbui van het moois, maak er eventueel foto’s van, maar klop daarna de sneeuw van de takken af. Wacht er niet te lang mee, want eventuele vorst maakt het karwei alleen maar lastiger. De kerstboom Gooi de kerstboom niet weg na gebruik, plant ‘m ook niet in de tuin, maar snij er takken vanaf en gebruik deze om vorstgevoelige planten mee te beschermen. Steek hiertoe de takken als een wigwam om de planten. Ook planten in potten kunnen op deze manier worden beschermd. Over kerstbomen gesproken. Wanneer je een kerstboom zonder kluit wilt behoeden voor voortijdige naalduitval meng je op iedere twee delen (giet)water een deel glycerine (verkrijgbaar bij de drogist). Klusjes - aandachtspunten kuipplanten verzorgen
bollen nakijken (tuin)boeken en tijdschriften lezen ter inspiratie bij strenge vorst bescherming aanbrengen composthoop afdekken vijver open houden (niet hakken!) genieten (Terracotta) potten Bescherm terracottapotten door ze aan de binnenzijde te bekleden met noppenfolie. Deze biedt op meerdere fronten bescherming: - Wanneer de potgrond uitzet door vorst, vangt de folie dit op. - Het vormt een isolerende laag. - Vocht kan niet vanuit de potgrond in de potwand trekken, zeker wanneer de potten op pootjes staan vermindert dit de kans op barsten aanzienlijk. Zet gevulde potten niet rechtstreeks op de grond. Gebruik pootjes of eenvoudige houten klosjes om de bodem (en het bodemgat) vrij te houden. Sneeuw isoleert en is prima op potten en planten. Haal het wel weg als het gaat smelten, zodat de potgrond niet te nat en koud wordt. Verminder het vorstgevaar door goed doorlatende grond te gebruiken. Normale potgrond maak je doorlatend door er grof zand doorheen te mengen. Zet de potten op beschutte plaatsen, tegen een droge huismuur of onder een afdakje, zoveel mogelijk uit de wind. Zet de potten bij strenge vorst dicht tegen elkaar aan, vul de tussenliggende ruimten met riet of stro, omwikkel het geheel met noppenfolie. V.A.T.nieuws 15
16 V.A.T.nieuws
Tuintips winter
vervolg
Kleinere potten kan je in grotere plaatsen, de tussenruimte vul je op met stro of riet. Zet potten met bladhoudende planten niet op het oosten. Een felle ochtendzon in de winter kan het blad aanzetten tot verdamping, terwijl de wortels geen vocht kunnen opnemen (a.g.v. de bevroren potgrond). Zet lege potten op hun kop weg, zodat er geen water in kan staan. Vergeet niet de goten schoon te maken Laat voor de zekerheid uw regenton leeglopen Reinig en smeer uw gereedschap en ruim de schuur meteen op Loop niet over uw bevroren gazon Controleer uw dahliaknollen en andere opgeslagen bloembollen op schimmels, rotte of zieke plekken en verwijder de slechte exemplaren Bescherm planten in potten tegen strenge vorst met noppenfolie Januari Schudt sneeuw van takken af zodat deze niet knakken Laat sneeuw in de tuin liggen, het is goede isolatie voor planten Voer vogels bij op een veilige plek (hoger dan 1.75m) Controleer potten of de afvoergaten open zijn Dood en ziek hout verwijderen uit bomen Controleer opgeslagen kuipplanten op uitdroging en geef met mate water Vorstgevoelige struiken, rozen en vaste planten afdekken Maak een plan voor het nieuwe tuinseizoen
Februari Bomen en struiken kunnen geplant worden mits het niet vriest Bemest borders en gazon (Fruit)struiken en bomen kunnen ook deze maand gesnoeid worden Kuipplanten met mate water geven Strooi bij gladheid niet met zout, dit beschadigt de planten Overwinterende kuipplanten warmer en meer in het licht zetten Verwijder de uitgebloeide bloemen van winterbloeiers Start met onkruid wieden Kuipplanten indien nodig, nu verpotten Maart Bemest en belucht (verticuteer) het gazon en zaai kale plekken in met graszaad Verwijder de winterbescherming van planten Vaste planten delen, verplanten en bemesten Rozen, lavendel, laatbloeiende struiken, klimop en Clematis snoeien Zomerbloeiende bollen planten Wintergroene struiken, coniferen en hagen kunnen nu verplant worden Nieuwe beplanting kan nu de tuin in Potplanten verpotten Rozen bijmesten Bron: http://home.tiscali.nl/origanum/tuintips/wintertips.htm
V.A.T.nieuws 17
De ladder 2012
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
JANUARI 8 jan.
Nieuwjaarsreceptie VAT
14.00-17.00
De Schakel
22 jan.
Speuren naar Sporen. Een winterse wandeling door de Oeverlanden. Rein Cremer neemt u mee op speurtocht. Dieren laten allerlei sporen achter als zij eten en lopen. Met een beetje geluk ligt er sneeuw en vinden we pootafdrukken. Voor leden en kinderen is de deelname gratis, niet-leden betalen € 1,50 per persoon. Tevoren opgeven is niet nodig.
11.00-12.30
Vertrek vanaf het NME-centrum ‘De Waterkant’. Anton Schleperspad 1, Amsterdam, 020-6171915. www.oeverlanden.nl
29 jan.
Fluitiste Annemieke Hereijgers en de harpiste Marleen de Bakker brengen een gevarieerd romantisch programma ten gehore. Entree bedraagt € 8,00 inclusief een kopje koffie of thee na afloop.
15.00
Sloterkerk, Osdorperweg 28
FEBRUARI 5 feb.
Soep & Zopie. Het bestuur van de vereniging Oeverlanden heet u welkom in De Waterkant om te toasten op het nieuwe jaar, met soep, ook vegetarisch, en zopie.
14.00-16.00
NME-centrum ‘De Waterkant’. Anton Schleperspad 1, Amsterdam, 020-6171915. www.oeverlanden.nl
18 feb.
VAT Jaarlijkse Snoeidag Openbaar Groen
09.45
Verzamelen in De Schakel, de koffie staat klaar
19 feb.
Dierensporen en vogels. Kinderen gaan op zoek naar sporen van dieren en kijken/luisteren naar vogels. Als echte spoorzoekers gaan ze op pad. Als het koud is maken we er een stevige wandeling van om warm te blijven. Maar we blijven speuren naar sporen. Verder kunnen we in het winterbos, nu de bomen kaal zijn, mooi de vogels bekijken. Neem je verrekijker mee. Zo kun je zien wie er allemaal in het bos wonen. Naast deze excursie voor kinderen is er gelijktijdig en afzonderlijk een excursie voor volwassenen.
11.00-12.30
Vertrek om 11.00 uur bij info-paneel bij parkeerplaats landgoed Koningshof, Duinlustweg 26, Overveen. Georganiseerd door: IVN Zuid-Kennemerland
Zie voor activiteiten in de buurt ook bijvoorbeeld de websites: www.ivn.nl
www.goslo.nl, (ontdek de Sloterplas)
www.natuurwegwijzer.nl
www.waternet.nl/de_natuur_in
www.amsterdamsebos.nl
www.oeverlanden.nl
www.landschapnoordholland.nl
www.nieuwwest.amsterdam.nl/natuurexcursies
18 V.A.T.nieuws
activiteiten VAT - vet vermeld - let ook op het mededelingenbord! Wanneer
Wat
Hoe laat
Wie/waar
MAART 4 maart
Domenica Trio bestaande uit Fred Edelen (cello) en Tony Rous (viool) beiden verbonden aan het Koninklijk Concertgebouworkest en Christina Scott bespeelt de klavecimbel. Werken van o.a. Biber, Bach en Boismotier. Entree bedraagt € 8,00 inclusief een kopje koffie of thee na afloop.
15.00
Sloterkerk, Osdorperweg 28
11 maart
Kijken naar knoppen. In het vroege voorjaar wandelen we door de Oeverlanden. Bomen en struiken nog kaal, maar aan de hand van hun knoppen zijn ze op naam te brengen, onder de bezielende leiding van Richard Mulder.
11.00-12.30
Vertrek vanaf het NME-centrum ‘De Waterkant’. Anton Schleperspad 1, Amsterdam, 020-6171915. www.oeverlanden.nl
Alle data onder voorbehoud. Zie ook de (ladder)activiteiten op onze website www.vat-sloten.nl
Kadotips Elke dag een groen blaadje: Natuurscheurkalender 2012, Iedere dag een weetje, tip, recept of rijmpje voor iedereen die van de natuur dichtbij huis houdt. De Natuurscheurkalender 2012 ligt voor € 14,50 in de boekhandel maar kan ook zonder verzendkosten besteld worden via www.natuurscheurkalender.nl Tuinscheurkalender 2012: Een tip voor je tuin, of een recept voor seizoensgroenten: De tuinscheurkalender 2012 staat er weer vol mee. Paul Geerts en Romke van de Kaa zijn al jaren dé experts als het over tuinieren gaat. Deze editie bevat ook alle informatie die een tuinier moet weten: gegevens over temperatuur, neerslag en zon- en maanstanden. Van balkonbezitter tot hovenier, De tuinscheurkalender is een must voor elke tuinliefhebber! De Tuinscheurkalender 2012 ligt voor € 13,50 in de boekhandel. Op de website van postnl www.kadowereld.nl vindt u leuke cadeaus in diverse prijsklassen. Op de website www.watmoetiknuweergeven.nl vindt u kadotips voor iedereen onderverdeeld in leeftijdscategorieën. V.A.T.nieuws 19
Huismiddeltjes uit Oma’s medicijnkast Verkoudheden,een griepje, hoest of een stijve nek, iedereen heeft er in de winter wel eens last van. De één gaat meteen naar de dokter, een ander kijkt het eerst eens rustig aan en daarbij kunnen de huismiddeltjes, vaak overgebracht van moeder op dochter een goede basis voor onze huisapotheek zijn. Wat kunt u bijvoorbeeld zelf proberen. Griep Tegen griep is helaas geen kruid gewassen, maar u kunt wel uw lichaam goed op temperatuur houden, het bed induiken, flink transpireren, extra vitamine C slikken en heel veel drinken bijvoorbeeld een hete grog met citroen of warme melk met honing. In grootmoeders tijd was een flinke kop kippensoep het beste medicijn tegen verkoudheid of griep. Dat is nog steeds zo, hoewel het je ook vrij staat om voor tomaten- of groentesoep te kiezen. De warme soep maakt de luchtwegen vrij, wat het ademen vergemakkelijkt. Soep met knoflook is een nog beter idee: knoflook verbetert de weerstand en maakt de luchtwegen vrij. Keelpijn Gorgelen met zout water of met kamille- of tijmthee, op dropjes of zuurtjes zuigen. Verkoudheid Stomen boven een bad met kamille, een theelepel zout door een glas water roeren en opsnuiven; een doorgesneden ui op het nachtkastje leggen. Onderzoek heeft aangetoond dat het gebruik van een neusspoeling virusdeeltjes en bacteriën die verantwoordelijk zijn voor griep en verkoudheid uit je neus doet verdwijnen. Je kunt een neusspoeling (of –spray) kopen, maar er zelf een maken is ook een optie. Vermeng hiervoor een kwart eetlepel zout met een kwart eetlepel bakzout en 250 ml warm water. Leun vervolgens voorover, houd je ene neusgat dicht en spuit de vloeistof met een injectiespuitje in je andere neusgat. Snuit daarna voorzichtig je neus. Herhaal dit twee of drie keer en doe daarna hetzelfde met het andere neusgat. Hoest Warme dranken kunnen helpen, bijvoorbeeld een thee van vlier of lindebloesem.
20 V.A.T.nieuws
Natuurlijke tips!
Stijve nek Masseren, een warme doek of vette watten om uw nek dragen, een hete douchestraal op de pijnlijke plek houden. Wintervoeten/kloven Wisselbaden nemen (langer warm dan koud), voeten insmeren met kamferspiritus, kloven met glycerine of cacaoboter. Snuit je neus op de juiste manier De meeste mensen staan niet stil bij hoe ze hun neus snuiten. Toch kan je techniek verbetering stimuleren of juist in de weg staan. Goed je neus snuiten doe je zo: druk met je vinger het ene neusgat dicht en snuit vervolgens rustig het andere gat. Te hard snuiten kan weer voor oorpijn zorgen. Was je handen na het neus snuiten. Beterschap!
Verhalen van onze tuinders
Hierbij stuur ik jullie een foto toe van het enorme wespennest dat ik in oktober uit mijn tuinhuisje nr 25 heb weggestoken en verwijderd. Het wespennest had zich gevormd tussen mijn dak en plafond, dus ik heb het hele plafond eruit moeten slopen om er bij te kunnen. Gelukkig is alles nu gebeurd en zijn alle wespen “ter ziele”. Carolina Wiegerinck/Tuin 25 V.A.T.nieuws 21
Vogels voeren in de winter Vogels moeten onder alle weersomstandigheden hun kostje in de buitenlucht bij elkaar zien te scharrelen. Bij strenge vorst en sneeuw hebben de in ons land overwinterende vogels een dubbel probleem. Om hun lichaamstemperatuur op peil te houden hebben ze extra voedsel nodig. Maar de mogelijkheden om aan voedsel te komen zijn juist nu sterk beperkt. Onder deze omstandigheden kunt u de vogels helpen door als goede gastvrouw of -heer voor bijvoederen te zorgen. Ook de tuin kan veel extra wintervoedsel voor de vogels leveren. Uw gastvrijheid wordt zeker gewaardeerd want vogels zijn dankbare gasten. De tuin ‘Vogelvriendelijk tuinieren’ is een natuurlijke manier om vogels de winter door te helpen. Met variatie in de beplanting, een vijver of drinkbak, een beschut hoekje van bijvoorbeeld stenen en een stukje wildernis is al snel een voedselrijk vogelparadijs gecreëerd. Besdragende bomen en heesters en een wild appelboompje bieden een voedselreserve voor perioden met vorst en sneeuw, terwijl groenblijvende heesters ideaal zijn als beschutte slaapplaats. Ook bij het tuinonderhoud kan rekening worden gehouden met de wintergasten. Door wat minder te doen en wat meer te laten, vinden de vogels in herfst en winter meer voedsel in de tuin. Rottende bladeren op het gazon en onder de struiken bieden een uitstekende plaats aan allerlei bodemdiertjes. Met dode takken en afgesnoeid hout kan een vogelparadijsje worden gemaakt door er een takkenhoop van te maken. Er komen allerlei insecten op af waar veel kleine vogels van profiteren en het is een uitstekende schuil- en slaapplaats. In het voorjaar bieden takkenbossen weer een ideale nestgelegenheid. Het is bijzonder ‘vogelvriendelijk’ om uitgebloeide bloemen en planten te laten staan. zodat vogels op de zaden en op de kleine insecten afkomen. Barmsijzen en sijsjes zijn uiterst behendig bij het foerageren in de elzenbosjes, en weten goed raad met de gevallen elzenproppen op de grond. Tijdens de naderende herfst bereiden de vogels zich al voor op de winterperiode. Met zaden en bessen die rijpen, proberen de vogels zo goed mogelijk hun vetreserves aan te vullen. Voedertafels en voederhuisjes Let er goed op dat de voederplekken onbereikbaar zijn voor katten. Voeren mag op bescheiden schaal vanaf november (bijv. zaden). Vogels wennen dan vast aan de plaats waar ze bij streng winterweer extra voedsel kunnen vinden. Echt bijvoeren is pas echt nodig als het vriest. Stop geleidelijk met voeren als sneeuw en ijs verdwenen zijn. De vogels kunnen dan weer voor zichzelf zorgen. Vanaf maart dient definitief
22 V.A.T.nieuws
met bijvoederen gestopt te worden. Het menu kunt u samenstellen aan de hand van de voederwijzer. Behalve voer op de voedertafel of in een voederhuisje kunt u ook vetbollen opgehangen. Mezen, maar ook mussen en spreeuwen zijn hier dol op. Vetbollen zijn te koop, maar ze zijn ook eenvoudig zelf te maken (zie recept). Ook ongebrande en ongezouten pinda’s worden graag gegeten. Rijg ze aan een draad of doe ze in een netje. Verschillende soorten voedertafels en voederhuisjes zijn te koop bij de winkel van Vogelbescherming Nederland. Recept Vetbollen Smelt drie pond ongezouten rundvet in een pan. Wacht tot het warm is, maar niet heet! Voeg daar al roerend een mengsel van 6 ons gebroken hennepzaad en maanzaad en 3 ons zonnepitten aan toe. Giet de warme brij in een vorm, bijvoorbeeld een blikje, een melkkarton of een theeglas. Leg daarin, voordat de brij stolt, een stevige katoenen draad die ruim uitsteekt. Zodra de massa hard is geworden, kunnen de bollen buiten aan de draad worden opgehangen. Soms is de vetbol moeilijk uit de vorm los te krijgen. Een melkkarton kan rondom worden afgescheurd; houd een theeglas of blik even in heet water, de vetbol komt dan gemakkelijk los. Uiteraard kunnen naar eigen inzicht ook kleinere hoeveelheden worden gebruikt. Tips voor het voeren Speciaal samengesteld wintervoer voor vogels is verkrijgbaar bij de winkel van Vogelbescherming Nederland, dierenspeciaalzaken en de supermarkt. Voer niet teveel tegelijk en liefst ‘s morgens, na het aanbreken van de dag of tegen het einde van de middag. Overdadig voeren trekt muizen en ratten aan. Maak de voedertafel regelmatig schoon met heet water en een borstel. Dit voorkomt besmetting via de uitwerpselen en bacteriën (o.a. salmonella). Voer nooit in de tijd dat er jonge vogels zijn. Zij kunnen het voer meestal niet verteren en gaan er dood aan. Bovendien is het wintervoer te eenzijdig voor jonge vogels. Voederwijzer De onderstaande voederwijzer geeft informatie over het voer dat voor de verschillende vogelsoorten geschikt is. Merel, kramsvogel, koperwiek, zanglijster en spreeuw Voerplaats: op de grond sneeuwvrij een open plek maar met een beschutte vluchtplaats in de buurt. Voedsel: brood gewelde krenten en rozijnen kaaskorsten zonder plastic; rot fruit; fijngesneden schillen; klokhuizen, alle soorten bessen, etensresten (rijst, aardappels; zonder zout) Koolmees, pimpelmees, kuifmees, zwarte mees en staartmees Voerplaats: voedertafel, voederhuisje. Voedsel: vetbollen, slingers ongebrande, ongezouten pinda’s, halve kokosnoot, vogelzaad/zonV.A.T.nieuws 23
Vogels voeren in de winter - vervolg nepitten. Huismus, ringmus, vink en groenling Voerplaats: op de grond, evt. voedertafel. Voedsel: bruin brood, onkruidzaden, gemengd (strooi)zaad, etensresten (zonder zout), zonnepitten. Winterkoning, heggenmus en roodborst Voerplaats: op de grond sneeuwvrij zeer beschut onder heggen/struiken. Voedsel: universeel voer, meelwormen broodkruimels, maden/larven, ongekookte havermout. Specht, boomklever en boomkruiper. Voerplaats: vastgemaakt aan boomstam achterin de tuin, rustige plek . Voedsel: spekzwoerd ongebrande, ongezouten pinda’s/noten vetbollen zonnepitten kaaskorst zonder plastic. Water Bij sneeuw is het niet nodig voor water te zorgen. De vogels komen dan aan vocht door van de sneeuw te pikken. Als water in vijvers en sloten bevroren is, vergruis dan een paar ijsblokjes met een hamer en plaats het buiten in een bakje. Zorg dat water altijd zo is afgedekt (bijvoorbeeld met gaas) dat vogels er in de winter niet in kunnen baden (bevriezingsgevaar). Let op! • Geef nooit voer waarin zout is verwerkt. • Voer nooit margarine (dat werkt laxerend!). • Geef kaasresten zonder korst. • Geef voedsel dat gemakkelijk bevriest, zoals appel, niet in klein gesneden stukjes maar als één geheel. • Laat het voeren van roofvogels, uilen en watervogels over aan specialisten. • Zieke en verzwakte vogels kunt u het beste naar een vogelasiel in de buurt brengen.Houd uw kat zoveel mogelijk binnenshuis. Bind een kat die toch af en toe buiten komt een belletje aan. Vogels worden zo gewaarschuwd voor dreigend gevaar. • Verstoor de vogels in het buitengebied niet. Verstoring kost ze onnodig veel energie. Bron: Vogelbescherming Nederland
24 V.A.T.nieuws
Sfeervolle Kerstkrans & Guirlande • Koop een metaal rond frame bij de bloemist met een binnen en buitenring of buig een kledinghanger dan wel lampenkap ijzer tot een dubbele cirkel. • Wind met behulp van groene draad veel mos om het metaal. • Bouw de krans op met groen door hulst, conifeer of klimop er in te steken. • Voeg ter decoratie kleur toe met bessen van bijvoorbeeld de hulst, maar ook kleine pepertjes, echt fruit of kort geknipte rozen zodat ze een aantal dagen goed zonder water kunnen. Zeker buiten met een lagere temperatuur. • Voor bevestiging aan de deur, strik een mooi lint of buig een ijzer om de kerstkrans prachtig op zijn speciale plek te hangen. • Een kerstkrans is pas compleet met bessen. Snij de takken af voordat de vogels de bessen te pakken krijgen. Je kunt ze gemakkelijk een aantal weken in de vriezer goed houden. • Skimmia of winter jasmijn zijn prachtige bloemen voor in de kerstkrans of guirlande. Ze blijven vooral binnen niet zo lang mooi, maar als je genoeg ervan in de tuin hebt staan, kun je ze regelmatig verversen.
V.A.T.nieuws 25
Hulst Hulst kan in de tuin op meer manieren dan alleen als solitaire boom worden toegepast: als effectieve windkering of barrière tegen ongewenste inkijk, als haag, of als vormboom, want hulst kan - net als taxus en buxus – in allerlei artistiekerige vormen worden geknipt. Wie de hulst vanwege zijn bessen plant, moet een vrouwelijk exemplaar nemen. Ga daarbij niet af op de naam van de struik, want die vlag dekt soms een verrassende lading: ‘Golden King’ is een vrouwelijke, en ‘Silver Queen’ een mannelijke struik. Voor tuiniers met een botanisch oog is het gemakkelijk om het verschil tussen mannelijke en vrouwelijke struiken te zien als ze in juni bloeien, maar de leek doet er verstandig aan om zijn hulst bij een betrouwbare kweker te kopen. En om garantie te vragen op sekse. Wie een vrouwelijke hulst plant, hoeft niet ook nog eens een man aan te schaffen. Hulst is een algemene struik en het moet raar lopen wil er niet binnen een straal van vijfhonderd meter een mannelijke struik te vinden zijn. En die afstand wordt door een bestuivende bij met gemak overbrugd. Bron: De tuinscheurkalender 2012, Romke van de Kaa en Paul Geerts - Uitgeverij Contact
26 V.A.T.nieuws
Kookrubriek Pompoen De in Nederland bekendste pompoen, is de Reuzenpompoen. De bekende oranje pompoen die vanaf de herfst in de winkels verschijnt. De reuzenpompoen kan een gewicht bereiken van 250 kilo. De reuzenpompoen moet bij aankoop stevig aanvoelen. De schil moet enigszins mat zijn. De Pompoen kan het best gekocht worden met een intacte steel. Reuzenpompoen kan 2 tot 6 maanden bewaard worden bij een temperatuur van 10 tot 15°C. Zorg dat de steel niet is beschadigd en verwijder aarde. Een aangesneden pompoen kan nog enkele dagen in de koelkast bewaard worden of worden ingevroren. Gezondheid Pompoen is gezond: de groente bevat veel bètacaroteen, calcium, vitamine C en voedingsvezel. Voedingswaarde Pompoen per 100 gram: Energie Vezels Koolhydraten Vet Eiwit Water Vitamine C
26 kcal / 109 kJ 0,5 gram 6,5 gram 0,1 gram 1 gram 91,6 gram 9 milligram
Bron: www.pompoenrecepten.nl
V.A.T.nieuws 27
Kookrubriek Pompoensoep Ingrediënten: 1 kilo pompoen 1,25 liter groente of kippenbouillon 1,5 deciliter room of melk 2 winterwortels in plakjes 2 prei in schijfjes 2 stengels bleekselderij in plakjes Pompoenpitten 2 gesnipperde uien 2 tijmtakjes 1 laurierblad Olijfolie Peterselie Bieslook 2 theelepels kerriepoeder Zout Peper Bereidingswijze: • Snij de pompoenvulling in blokjes • Verhit in een hoge pan de olijfolie en stoof hierin de ui en knoflook glazig. • Voeg dan de bleekselderij, prei, wortelen en pompoenblokjes toe en stoof deze 5 minuten mee. • Kerriepoeder er ook aan toevoegen en even meebakken. • Blus met de bouillon, voeg laurier en tijm toe en breng aan de kook. • Zodra het kookt, vuur lager en de soep een half uurtje laten sudderen. • Laurier en tijm verwijderen en soep met een staafmixer pureren en eventueel zeven. • Op smaak brengen met peper en zout, en eventueel citroensap. • Afmaken met room, het geheel goed oproeren. • Pompoen pitjes in een pan met een beetje olie roosteren
28 V.A.T.nieuws
Kookrubriek Pompoensalade Ingrediënten: 300 gram pompoen 1/2 struik bleekselderij 1 dl azijn 1/2 ui 2 kruidnagelen 1 laurierblad 4 eetlepel suiker Bereidingswijze: Schil de pompoen en snijd hem in dobbelsteentjes Kook ze in 20 min gaar in de azijn met de halve ui, kruidnagelen, laurierblad en suiker Laat de pompoen in het kookvocht afkoelen Snijd de bleekselderij in kleine stukjes Schep de afgekoelde pompoen erbij Gebruik 2 eetlepels kookvocht als dressing
Pompoenpudding Ingrediënten: 1 kg geschilde pompoen 1/2 liter melk 2 eetlepel fijne suiker 1 pakje vanillesuiker 1 potje uitgelekt fruit Bereidingswijze: • De geschilde en in blokjes gesneden pompoen gedurende 5 à 6 minuten laten koken. • Daarna bijna al het vocht afgieten en de brij pureren • De melk en de fijne suiker toevoegen en opnieuw aan de kook brengen. • De vanillesuiker toevoegen en het geheel nog eens laten doorkoken. • In kommetjes gieten en versieren met het uitgelekte fruit. • In de koelkast plaatsen tot het afgekoeld is. V.A.T.nieuws 29
Een heldere kijk op zekerheid Zicht, risico- en verzekeringsadviseurs biedt particulieren en ondernemers inzicht in hun financiële situatie en adviseert hen over het voorkomen, opvangen en verzekeren van financiële risico’s. Met als resultaat gemak, tijd- en kostenbesparing en de zekerheid, dat het goed geregeld is én blijft.
www.zichtadviseurs.nl
11750 ZICHT_Corp_130x90_fc.indd 1
30 V.A.T.nieuws
01-11-2011 11:11:06
estafetterubriek Naam tuinlid en tuinnummer: Peter Morriën (tuin 92) - Wat is uw favoriete plek in uw tuin? Voortuin . - Wat is uw favoriete plant? Hortensia. - Wat is uw favoriete tuingereedschap? Snoeischaar. - Wat is uw favoriete seizoen? Voorjaar. - Heeft u een tuintip? Je eigen idee volgen. - Wat is uw favoriete tuinboek? Heb ik niet. - Wat is uw favoriete plek op het tuinpark? Mijn tuin . - Welke activiteit die op ons tuinpark wordt georganiseerd vindt u het leukst? Rommelmarkt. - Wat betekent het VAT-nieuws voor u? Het nieuwe . V.A.T.nieuws 31
PUZZELpagina
32 V.A.T.nieuws
kinderpagina
V.A.T.nieuws 33
34 V.A.T.nieuws
Verkoopronde-mutaties Juli 2011
September 2011
Tuin 60 Vertrokken In
L. Bogards mw. N.J. van Halsema
Tuin 50 Vertrokken In
M. van Beest dhr. H. van Langen
Tuin 169 Vertrokken In
mw. L. van de Velde mw. C. Pels
Tuin 59 Vertrokken In
mw. E.F. van der Meulen mw. M. Plaizier
Tuin 181 Vertrokken In
dhr. D. de Koe mw. E. De Bruijn-Scholte
Tuin 186 Vertrokken In
dhr. R. van Steen mw. J.E. Erken
Tuin 196 Vertrokken In
M. Dubie mw. W.H. Brommer-Olthof
!
Van de redactiecommissie Kopij inleveren in de redactiebrievenbus of per email naar
[email protected] op onderstaande data: • 10 februari 2012 • 13 april • 15 juni • 14 september • 16 november
V.A.T.nieuws 35
Afzender: Tuinpark V.A.T. Lies Bakhuyzenlaan 17 1066 CJ Amsterdam
