Nieuwjaarstoespraak door voorzitter Gerard Jipping 12 januari 2013 Geachte dames en heren, Welkom op de nieuwjaarsreceptie. De afgelopen jaren heeft de nieuwjaarstoespraak heel vaak in het teken gestaan van turbulentie, emotie, woestheid op de onredelijke buitenwereld. Het jaar 2012 is voor mij vooral het jaar van bewustwording geweest. Ook nu weer lag de kynologie onder vuur met vaak ongenuanceerde meningen die gespeend waren van inhoudelijke onderbouwing. Maar de negatieve aandacht die onze grootste hobby, de kynologie, in de media kreeg, bepaalde en bepaalt wel grotendeels de perceptie in de maatschappij over het ‘merk’ rashond. En vaak werd door deze media aan het bestuur pas om een reactie gevraagd als het verhaal al met rode inkt was geschreven. In mijn nieuwjaarsrede van 2012 gaf ik u aan dat wij strijdbaar zijn en dat wij strijden op onze eigen manier, door woorden om te zetten in daden. Ondanks alle inspanningen op het gebied van onderzoek, zoals het project verwantschap en het duurzaam fokbeleid, waren wij ons alleen maar aan het verdedigen. Korte soundbytes en pijnlijke beelden maakten ook in het begin van het vorig jaar duidelijk dat we er maar niet in slaagden uit de hoek te komen waar de klappen vielen. Zoals we dat in de volle breedte van onze maatschappij zien, wordt de opinie vooral bepaald door incidenten en is de interesse voor echt structurele oplossingen vaak zeer beperkt. Dat is niet iets waar alleen de Raad van Beheer mee geconfronteerd wordt. We zien het overal, met als ultiem voorbeeld de collectieve eruptie rond de dood van onze knuffelbultrug Johannes, die achteraf een Johanna bleek te zijn. Op basis van deze ervaringen hebben wij stappen ondernomen om zelf aan het roer te gaan staan om de koers te bepalen voor het oplossen van de problemen binnen de kynologie. Want alle televisiereportages ten spijt, er is maar één partij die de problemen in de kynologie kan oplossen, en dat is de kynologie zélf. Acteren in plaats van reageren, dat is het motto! Meer dan ooit is het bestuur er van overtuigd dat het varen van de juiste koers alleen mogelijk is, als, om in scheepsvaarttermen te blijven, de bemanning dit ondersteunt en mede uit draagt. De bemanning, bestaande uit het bestuur en de aangesloten leden, maar ook uit onze professionals, die werkzaam zijn op het bureau van de Raad van Beheer. En daar kan ik – bezien vanuit vorig jaar – alleen maar heel trots op zijn. Een bureau met een stel gepassioneerde medewerkers die niets te veel lijkt, een bestuur dat als vrijwilligers jaarlijks weer talloze uren stopt in overleg binnen de kynologie en de ontwikkeling van ons meerjarige beleid dat steeds vaker internationaal als voorbeeld wordt gebruikt en duizenden vrijwilligers die binnen uw verenigingen dagelijks aan het werk zijn om de hondensport ook voor anderen de meest geliefde hobby te maken. Maar bovenal ben ik er trots op dat veel Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 1 van 6
verenigingen die dezelfde rassen vertegenwoordigen ondanks hun oorspronkelijke tegenstellingen zich samen pakken om één gezamenlijke vuist te maken tegen de ongenuanceerde uitlatingen van zogenaamde deskundigen. Dat is ONZE GEZAMENLIJKE verdienste dames en heren. Alleen op die wijze kunnen we de wereld laten zien dat uitdagingen waarvoor we staan geen “bommen onder het fokbeleid” zijn maar ons sterken in een gezamenlijk en breed gedragen aanpak. Met ruim 95 % liet u afgelopen 24 mei zien dat we ons wel degelijk sterk kunnen maken. Chapeau en dank daarvoor! Als je staat voor belangrijke keuzes in de te volgen koers van een organisatie, of dat nu een bedrijf is of een vereniging van verenigingen zoals de Raad van Beheer, is het soms verstandig expertise van buitenaf in te zetten voor het beste resultaat. Om die reden hebben wij in 2012 gebruik gemaakt van de diensten van Kay van de Linde, mediastrateeg met ruime ervaring en grote landelijke bekendheid. In eerste instantie als klankbord, en uiteindelijk ook voor het uitvoeren van een onderzoek om de perceptie van de ‘buitenwereld’ ten opzichte van het merk rashond vast te stellen. De uitkomsten van dit onderzoek werden gepresenteerd tijdens de Algemene Vergadering in juni, waarbij ook de mening van de aanwezige (bestuurs-)leden op basis van dezelfde vraagstelling werd getoetst. Het was voor sommigen verrassend hoezeer deze overeenstemde met de algehele maatschappelijke opinie. Het bestuur nam de adviezen voor een verdere uitwerking dan ook integraal over. Graag verwijs ik u hiervoor naar onze website www.raadvanbeheer.nl/toekomstsector. Het is een bekend gezegde: het begin van het oplossen van een probleem ligt in het erkennen er van. Het jaar 2012 is dus vooral het jaar van bewustwording geweest. Bewustwording binnen de eigen geledingen, maar ook daarbuiten. Want wij zijn ons ook meer dan ooit bewust dat wij, om de problemen écht aan te kunnen pakken, een breder draagvlak moeten creëren dan alleen binnen onze eigen achterban. Om die reden hebben we in 2012 actief alle stakeholders binnen de kynologie opgezocht om met hen te discussiëren over oplossingsrichtingen en te zoeken naar mogelijkheden om krachten te bundelen. Zo zijn er bijeenkomsten georganiseerd voor fokkers en overige belangstellenden en zijn proactief contacten aangehaald met het Ministerie, de universiteiten van Utrecht en Wageningen, de KNMvD, het LICG maar ook onze kritische volgers, zoals de Dierenbescherming, Sophia Vereniging en Dier & Recht. Acteren in plaats van reageren, dat is het motto! Zoals ik u al aangaf, bestaat de bemensing van de Raad van Beheer niet alleen uit de leden en het bestuur, maar vormen ook de professionals van ons bureau een belangrijke schakel voor het realiseren van onze toekomstige doelen. Voor onze medewerkers van het bureau was het jaar 2012 er één van extra uitdagingen. Het vertrek van haar directeur, Jeroen Duyster, de aanstelling van interim-directeur Harry Marissen, een in ontwikkeling zijnde organisatiestructuur met een duidelijkere frontoffice en diverse nieuwe enthousiaste medewerkers, vroeg om maximale flexibiliteit en inzet om alle activiteiten te continueren.
Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 2 van 6
Het aantal afgegeven stambomen blijft binnen de verwachte aantallen, waarmee de populariteit van de rashond nog eens wordt onderstreept. Naast de reguliere verwerking van de stambomen, kennelnamen, logboeken, gezondheidsonderzoeken, tentoonstellings- en wedstrijduitslagen, kampioenschappen, opleidingen en examenuitslagen, nemen ook steeds meer nieuwe activiteiten een belangrijke plaats in. Maar liefst vijftig projecten werden in het begin van het jaar geïdentificeerd, variërend van het project verwantschap, de Dag van de Hond, tot en met het outsourcen van de ICTomgeving. Het bleek dat de wijze waarop het bureau was georganiseerd niet meer paste bij de complexiteit en de veelheid van alle taken, waarvoor het bureau zich gesteld zag. De beperkte resources van het bureau, zowel financieel als in menskracht, maakten het noodzakelijk om prioriteiten te stellen, keuzes te maken en de organisatiestructuur aan te passen. Met nieuw elan is in gezamenlijke inspanning van bestuur en medewerkers een beleidsplan opgesteld, waarbij is ingezet om maximaal tegemoet te komen aan het realiseren van de doelstellingen van de Raad van Beheer als geheel. Vooral het optimaliseren van de dienstverlening aan onze leden, aan u, is hierbij een belangrijk speerpunt. Het afschaffen van het betaalde telefoonnummer van het bureau is hierin een veelbetekenend begin. Mijn dank is groot aan alle medewerkers van het bureau die zich het afgelopen jaar onder moeilijke omstandigheden van hun beste kant hebben laten zien. Ook het bestuur ontkwam in 2012 niet aan een verandering in haar samenstelling. Wij namen door verschillende oorzaken afscheid van zittende bestuursleden Joan Oeldrig en, helaas door ziekte bepaald, Erik Gijlstra. Inmiddels is het bestuur weer op volle sterkte met de benoemingen van de nieuwe bestuursleden Marion ten Cate en John Lijffijt . Uit het feit dat beiden met algemene stemmen in het bestuur zijn benoemd mag ik afleiden dat we met onze aanpak op de goede weg zijn. Het bestuur heeft haar taakverdeling onder de loep genomen en de functies en portefeuilles opnieuw gerangschikt. Samen met de aangesloten leden in de overlegstructuren zal ook dit gaan leiden tot een meer slagvaardiger en dienstverlenende organisatie. Het moge duidelijk zijn, onze interne organisatie is klaar voor 2013 en verder. Acteren in plaats van reageren dat is het motto! Waar het jaar 2012 vooral het jaar is geweest van bewustwording en het uitzetten van de koers, zal 2013 en de volgende jaren in het teken staan van het volgen van de koers, door inhoud te geven aan onze plannen. De koers op weg naar de gezonde rashond! Een belangrijke actie in het komende jaar is de opzet van een pilot-project. Ik gaf u al aan dat wij in 2012 actief de diverse stakeholders binnen de kynologie hebben benaderd om onze visie op de toekomst te presenteren. Hierbij hebben we bij deze partijen ook de bereidheid getoetst om deel te nemen aan een pilot-project. Een pilot-project met één specifiek ras voor het verantwoord verbreden van de genenpool. Hierin komen alle facetten
Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 3 van 6
uit het duurzaam fokbeleid bijeen, aangevuld met voortschrijdend inzicht en nieuwe mogelijkheden die de wetenschap en de veterinaire wereld te bieden hebben. Ik ben verheugd u te kunnen melden dat het ministerie zeer positief staat tegenover deze pilot en hieraan wil deelnemen. Maar mogelijk nog verrassender is dat nagenoeg alle partijen, inclusief onze eerder genoemde kritische volgers hun medewerking hebben toegezegd! Door het samenbrengen van alle maatschappelijke stakeholders en met inbreng en onder onafhankelijk voorzitterschap van de wetenschap zetten wij in op het ontwikkelen van een gezamenlijke visie over de aanpak richting de gezonde rashond. De Raad van Beheer zal nog dit voorjaar de aftrap verzorgen middels een startbijeenkomst. Als derde belangrijk item meld ik u dat in de eerste helft van 2013 de tools uit het project verwantschap beschikbaar komen. Dit project is samen met het ministerie in 2012 is opgezet en uitgevoerd door Wageningen Universiteit. De uitkomsten komen nu beschikbaar voor de kynologie. Hierbij is software ontwikkeld om inteelt en verwantschap binnen rashondenpopulaties te monitoren en te voorspellen. Hierdoor kan een fokker verantwoorde fokcombinaties kiezen met als doel een gezonde rashond. In april 2013 is er een presentatie voor alle rasverenigingen over deze software gepland. Vervolgens zal vanaf mei 2013 door de Raad van Beheer gestart worden met de analyse van de hondenrassen. Er worden per kwartaal drie rassen geanalyseerd. Ook het handboek ‘fokken van rashonden’ maakt onderdeel uit van het project verwantschap. Dit handboek is gratis beschikbaar in digitale vorm en te downloaden van onze website. Vanaf maandag 14 januari komt het boek beschikbaar in een ingebonden versie. U kunt dit handboek aanschaffen via de webwinkel van de Raad van Beheer. In 2013 zullen wij de voorwaarden voor de DNA-afstammingscontrole en opslag verder uitwerken zodat er een breed gedragen voorstel ter besluitvorming aan de leden kan worden voorgelegd. DNA-afstammingscontrole is een belangrijke pijler onder het duurzaam fokbeleid. Tijdens de onlangs gehouden verdiepingsavond voor alle rasverenigingen is hierover al uitvoerig met gesproken. De exacte invulling van het voorstel wordt met behulp van de klankbordgroep Fokkerij & Gezondheid en in overleg met de leden verder uitgewerkt. Onze buitendienstmedewerkers, binnen de kynologie ook wel chippers genoemd, zullen vanaf januari 2013 starten met de locatiecontrole. In het najaar van 2012 hebben deze medewerkers een training gehad om deze controles op een zorgvuldige wijze te kunnen uitvoeren. De controles worden gelijktijdig met het chippen van pups of de kennelcontrole uitgevoerd. In april zullen wij de eerste uitkomsten van de locatiecontroles evalueren. De regels van de locatiecontrole in het Kynologisch Reglement maken het mogelijk om, bij in gebreke blijven van een fokker, deze te kunnen veroordelen. Deze mogelijkheid was er voordien niet. Indien de fokker aan de regels voldoet zal hij een positieve schriftelijke bevestiging hiervan ontvangen. De overheid start in het voorjaar van 2013 met de verplichte Identificatie & Registratie van alle geboren honden. De Raad van Beheer is daarop voorbereid en zal zich in 2013 Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 4 van 6
aanmelden als één van de databanken die de verplichte registratie bij de overheid kan aanbieden. Hierdoor kunnen wij onze bestaande fokkers en pup kopers een complete dienstverlening aanbieden. Fokkers en pup kopers kunnen zo naast de registratie in het NHSB ook aan hun verplichting van registratie bij de overheid voldoen. De dienstverlening zal ook opengesteld worden voor niet-rashonden. In de zomermaanden van 2013 komt er een vervolg op de zeer succesvolle Raad van Beheer Fokkerstour van 2012. De Fokkerstour is een nieuw concept, dat wij hebben georganiseerd in samenwerking met onze partners Proteq Dier & Zorg en Eukanuba. Met de eerste cyclus van 9 sessies binnen 4 dagen uitverkocht, een vervolgcyclus en met in totaal ruim 450 individuele deelnemers, 750 sessiedeelnames en 90% tevredenheid was dit een groot succes. Bij het varen van de koers op weg naar de gezonde rashond hoort naast alle fok technische aspecten, regelgeving, registratie en opleiding ook de promotie van alle positieve eigenschappen van onze rashonden. In 2013 hebben de verenigingen weer de gelegenheid om zichzelf, hun ras of hun activiteiten en diensten, samen met de Raad van Beheer te promoten op een nog te ontwikkelen website en tijdens diverse evenementen. Dit biedt de mogelijkheid om het draagvlak voor onze visie verder te vergroten. Ik noem u een aantal in het oog springende activiteiten voor het komende jaar. In mei zullen er weer tienduizenden dierenliefhebbers bijeen komen tijdens Animal Event, het grootste dierenevenement van Nederland. De Raad van Beheer heeft er ook dit jaar voor gezorgd dat Animal Event 2013 weer volop mogelijkheden biedt voor aangesloten rasverenigingen om hun ras of rasgroep onder de aandacht van het grote publiek te brengen. Een uitgelezen mogelijkheid om de rashond te promoten. Ook de jaarlijkse Dag van de Hond, een initiatief van de Raad van Beheer, zal op 26 mei 2013 weer volop de aandacht trekken. De tweede editie in 2012, met als thema ‘Sport & Spel’ was met 7.500 bezoekers en 40 locaties weer zeer succesvol. Tijdens deze dag kunnen alle (potentiële) hondeneigenaren op diverse plaatsen in het land terecht voor informatie, demonstraties en activiteiten op het gebied van (ras)honden en alle vormen van hondensport. De Dag van de Hond 2013 heeft als thema ‘Hond & Ras’ waarbij we stil staan bij de eigenschappen van de diverse rassen en rasgroepen. Wij rekenen dit jaar weer op de actieve deelname van zowel regionale verenigingen als rasverenigingen. De eerste informatieavond staat gepland voor 27 februari 2013. In het najaar van 2013 is het dan weer de beurt aan de Raad van Beheer om de aanschaf van een rashond te promoten tijdens de 50Plus Beurs 2013. Binnen de doelgroep voor de aanschaf van een (ras)hond zijn de 50-plussers een interessante categorie. Om binnen deze doelgroep de gezonde rashond te promoten zal de Raad van Beheer present zijn met andere partners uit de sector op het Huisdierenplein. In haar stand ‘Op zoek naar de juiste hond?’ promoot de Raad van Beheer de aanschaf van een gezonde rashond. Daarbij verwijzen wij geïnteresseerden door naar de aangesloten rasverenigingen. De promotie wordt
Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 5 van 6
ondersteund door de rasverenigingen middels deelname aan de rassenparade tijdens het evenement. Ik heb het al een aantal malen genoemd: Acteren in plaats van reageren! Zelf aan het roer staan om de uitgezette koers ook daadwerkelijk te kunnen gaan varen. Ik hoop dat ik u met deze vooruitblik naar 2013 inzicht heb gegeven in de acties die u van ons mag verwachten. Een hele belangrijke ontwikkeling voor 2013 heb ik u daarbij onthouden. Zoals ik in mijn terugblik al aangaf is de leiding van het bureau op dit moment in handen van interimdirecteur Harry Marissen. Vanaf september 2012 is de procedure opgestart om deze functie structureel te vervullen. Bij het opstellen van het profiel voor deze functie hebben wij hoog ingezet. Immers, de Raad van Beheer is sterk in beweging en dat vraagt meer dan ooit om een bureauleiding die hier daadkrachtig mee om weet te gaan. Naast de normale competenties die voor elke topmanager van een snel ontwikkelende organisatie gelden, hebben wij als aanvullende eis gesteld dat de kandidaat in staat moet zijn om zowel het maatschappelijke veld als de kynologie te begrijpen en tussen beide een brug moet kunnen slaan. Vanzelfsprekend is de selectieprocedure zorgvuldig geschied. Tijdens de gesprekken en de discussies over de kandidaten bleek dat de Raad van Beheer behoefte heeft aan een team van centrale coaches en managers die elk vanuit hun eigen deskundigheid en capaciteiten onze organisatie tot een nog hoger kwaliteitsniveau kunnen brengen. Gebruik maken van de topkwaliteiten van individuen leidt ertoe dat we gezamenlijk grotere hoogtes bereiken. Op grond van die overwegingen besloot het bestuur om de topkwaliteiten van twee mensen te combineren. De een vanuit haar achtergrond als directeur bij het Landelijke Informatiecentrum Gezelschapsdieren en goed bekend binnen andere belangenorganisaties en Rijksoverheid, de ander niet alleen een topmanager binnen een internationaal bedrijf maar ook diepgeworteld en gepassioneerd binnen de kynologie waarvoor hij zich – samen met haar vanaf 1 maart 2013 uit volle overtuiging gaat inzetten. Haar naam is Ingeborg de Wolf, zijn naam Rony Doedijns. Dames en heren, afsluitend. We zijn er nog lang niet. U ziet dat wij in de afgelopen jaren heel veel aandacht hebben moeten besteden aan de ontwikkeling van een gezonde rashond. Helaas sneeuwden sommige andere thema’s binnen onze kynologie onder. Zij zijn echter niet minder belangrijk, omdat kynologenclubs aan de basis staan van een goed opgevoede, sociale hond, ze samenwerken met gemeenten, de leefbaarheid in buurten en wijken in stand houden en heel vaak mensen enthousiasmeren en opleiden tot allerlei kynologische functies. Met ons nieuwe directieteam willen we dit jaar dan ook met onze kynologenverenigingen aan de slag om ook daar tot een actievere opstelling te komen. Dat is mijn ultieme wens voor het huidige jaar! Eensgezindheid, samenwerking, durf en daadkracht onder het motto: Alleen ga je sneller, samen kom je verder! Ik wens u allen een voortreffelijk kynologisch, maar bovenal gezond 2013! Nieuwjaarstoespraak Raad van Beheer door voorzitter Gerard Jipping d.d. 12 januari 2013 Pagina 6 van 6