NETWERK. 6 Ketenakkoord Kunststof Kringloop komt op stoom. 14 Nieuwe wet maakt omgevingsrecht eenvoudiger

Federatie NRK • NRK PVT Kunststofverwerkers • NRK Verpakkingen Jaargang 23 • nr. 3 • september 2015

NETWERK

Blij met producten van rubber en kunststof

4

De Mol van Otterloo bewaakt efficiënte inzameling kunststofverpakkingen

6

Ketenakkoord Kunststof Kringloop komt op stoom

14

Nieuwe wet maakt omgevingsrecht eenvoudiger

Van de redactie

Column

Positief nazomergevoel De zomer is voor de ene sector het beste kwartaal met topdrukte. Denk aan de horeca, vakantieparken, ijsverkopers en zwembaden. Voor andere sectoren, zoals de rubber- en kunst­­­stofindustrie, is het derde kwartaal juist een minder sterk kwartaal. Vakanties van klanten en de eigen mede­ werkers zorgen voor een periode met minder activiteiten. Zelf ging u er ook vast even lekker tussenuit. Inmiddels is het september. De scholen zijn weer begonnen, bijna iedereen is terug en de draad wordt weer opgepakt. De enquêtes over het derde kwartaal laten zien dat de in­­dustrie het goed doet en ondernemers positief gestemd zijn. Dat is een lekker gevoel! Kijkend naar de aantrekkelijke evenementenagenda kunt u de komende maanden op vele terreinen nieuwe kennis en contacten opdoen. U bent en blijft vernieuwer. Koploper op het gebied van productinnovatie en betrokken bij het team van gemotiveerde mensen dat die mooie producten maakt. Daar ben je nooit mee klaar. In dit nummer treft u weer een diversiteit aan artikelen, nieuwsberichten en interviews aan. Gerichte informatie om te zorgen dat uw bedrijf blijft groeien en bloeien. Want zoals het spreekwoord zegt: stilstand is achter­­uitgang. Pik er vijf punten uit waarmee u in de eigen organisatie iets wilt doen. Als u Netwerk uitheeft, geeft u het door aan iemand anders binnen het bedrijf. Een collega waarvan u denkt dat ook hij op zoek is naar zijn top vijf. Veel leesplezier samen. [email protected]

Deze keer in Netwerk 3

Aan de slag met acties 2015-2020

4

Nieuws van NRK Verpakkingen

6

Ketenakkoord Kunststof Kringloop komt op stoom

8

Nieuws uit de NRK

12 Oproepen NRK IPC7, 3D-print Atlas Nederland en Groen Certificaat 13

Nieuws van NRK PVT Kunststofverwerkers

14

Nieuwe wet maakt omgevingsrecht eenvoudiger



Raamovereenkomst en PVC-verpakkingen

15

Regelhulp Clean Sweep: iedere gram telt

16

Industrieberichten

17

Column van de voorzitter

18

“Zakendoen in China kun je niet alleen”

19

Agenda en colofon

20

Fotorubriek

2

Netwerk

Aafko Schanssema directeur NRK Verpakkingen

Het draagtas effect? Staatssecretaris Wilma Mansveld heeft te kennen gegeven dat het vanaf 1 januari 2016 verplicht wordt om voor alle plastic tassen in alle winkelkanalen een kleine vergoeding te vragen. In principe is het een goed idee om een bijdrage voor draagtassen te vragen – het ontmoedigt de mensen om er zoveel te gebruiken – maar door de aandacht uit­ sluitend op plastic tassen te richten, veroorzaakt het een eigenaardig effect. Er ontstaat een groeiende associatie onder consumenten tussen plastic verpakkingen in het algemeen en schadelijkheid voor het milieu. Consumenten, beleidsmakers en sommige supermarkten geven de indruk dat alle plastics verkwistend zijn en dat er geen eco-design aan te pas komt. Dit is echter niet het geval. Plastic verpakkingen zijn juist ontworpen om eco-­ vriendelijk te zijn. Consumenten lijken niet te beseffen dat eco-design de gehele levenscyclus van een product omvat. Voor veel producten, en in het bijzonder voor voedsel, is een plastic verpakking de veiligste en meest milieuvriendelijke oplossing. Het is ontwikkeld om de houdbaarheid van producten te verlengen door zuurstof en vocht zodanig te regelen dat bederf wordt voorkomen. Het is het lichtste beschikbare materiaal, waardoor minder CO2-uitstoot tijdens transport ontstaat. Het voorkomt dat stoffen van buitenaf het product kunnen bereiken en minimaliseert daardoor voedselbederf. Het is allemaal een kwestie van evenwicht; als eco-design te veel gericht is op het einde van de levenscyclus, worden daarmee concessies gedaan in de rest van de cyclus. Het gaat niet om plastic versus duurzaamheid, maar het gaat om duurzaamheid die de stuwende kracht is achter groei en innovatie in plastic. Plastics hebben wellicht een wat lager recyclingpercentage, maar de gehele industrie in de waardeketen ontwikkelt constant nieuwe en innovatieve oplossingen, en dit werkt. Het recyclingpercentage van plastic verpakkingsmateriaal in geheel Europa groeit jaarlijks met 1 tot 2 procent. We moeten zorgen dat consumenten naar het gehele proces gaan kijken. Dit is alleen mogelijk via een goede relatie tussen industrie en beleidsmakers, en door het informeren van het grotere publiek. Wij geloven in vooruitgang, wij geloven in innovatie, en dat doen we door vooral te kijken naar het totale beeld. Laat het draagtasjesbesluit niet het imago van een hele industrie bepalen!

Inhoud

Aan de slag met acties 2015-2020

Beleidsplan haakt aan bij maatschappelijke prioriteiten De afgelopen zomerperiode heeft de NRK gebruikt om de eindversie van het beleidsplan 2015-2020 op te stellen. “Opgedeeld naar de vier pijlers bevat het plan generieke onder­werpen die voor al onze leden van belang zijn. Prioriteiten die ons raken komen uit diverse hoeken. Die uit de markt, de maatschappij en politiek staan centraal. Specifieke thema’s worden door de aangesloten verenigingen zelf opgepakt”, aldus algemeen directeur John Voetman.

De NRK kent vier beleidsterreinen waar omheen de acties zijn ingedeeld.

Waar het beleidsplan voor 20102014 vooral gericht was op de kernzaken van de NRK, is er nu voor gekozen om markttrends en maat­schappelijke ontwikkelingen nadrukkelijk in het plan te benoemen. “De pijlers onder­ nemen/business, producten/ diensten en medewerker zijn concreet en heel herkenbaar voor ondernemers. Maatschappij is als vierde pijler veel abstracter en minder zichtbaar voor de leden. De NRK wil echter kunnen laten zien waar de rubber- en kunststofindustrie ook extern gericht mee bezig is. Denk bijvoorbeeld aan de circulaire economie, biobased grondstoffen, marine litter, energie­­ besparing en duur­zame producten. Deze onder­werpen spelen in de maatschappij en dus bij overheid en politiek en daar willen wij een rol in ver­vullen. Dat verwachten leden ook van ons. Voorheen zaten deze maatschappelijke thema’s verweven in het plan, maar nu zijn ze duidelijk naar voren gehaald en benoemd”, licht Voetman toe.

’Korte termijn’ Het beleidsplan bevat nadrukkelijk onder­werpen die gericht zijn op de korte termijn, tot 2020. Voetman ver­duidelijkt dat de NRK zeker meepraat over hetgeen er in 2030 speelt, maar dat er bewust voor ge­kozen is om dat niet in het beleidsplan te benoemen. “De thema’s en acties voor de lange termijn zijn opgenomen in de Kansenkaart/­Routekaart en het

Streefbeeld voor de hele sector.” Het huidige beleidsplan bevat tal van onderwerpen en dossiers die actueel zijn of kunnen worden. “Niet de NRK maar de politiek en maatschappelijke gebeurtenissen bepalen of een thema ac­ tueel wordt. Wij houden alle relevante dossiers up-to-date zodat wij gelijk actie kunnen nemen als de si­tuatie daar om vraagt.”

Essentiële relaties Op het terrein van ondernemen/business steekt de NRK veel tijd en energie in overleg met overheden, VNO-NCW, MKB Nederland en de Topsector Chemie. “Onze bestuurders zitten in verschillende commissies en adviescollege’s. Vanuit die positie kunnen wij de voor de rubber- en kunststof­ industrie relevante onderwerpen bij de juiste kanalen onder de aandacht brengen. Dat zijn essentiële relaties, die alleen niet altijd even zichtbaar zijn voor de achterban. ” Voetman noemt enkele concrete voorbeelden waarbij er door overheden goed naar de NRK geluisterd is. “Mede op ons initiatief keert het InnovatiePrestatieContract (IPC) terug en zijn wij samen met VNO-NCW een succesvolle lobby gestart voor het Energie Efficiency Plan (EEP).”

Concrete projecten Veel concretere acties uit het beleidsplan zijn de producten en diensten die de NRK ontwikkelt voor de achterban. “Daarbij denk ik bijvoorbeeld aan het Ondernemingsdossier en de bijbehorende regelhulpen”, aldus Voetman. Ook de pijler ‘medewerker’ raakt direct de bedrijven. “Met de introductie van een leskoffer voor het vmbo en het mbo proberen wij dichter op het onderwijs te zitten en de bekendheid van de rubber- en kunststofindustrie onder jongeren te vergroten. Voor de toekomst van onze industrie is de instroom van met name mbo-leerlingen essentieel. Daarnaast is de NRK partner in project Rosetta. De NRK-Werkgevers­vereniging Branche CAO (NWBC) probeert samen met de vakbonden CNV Vakmensen en De Unie de huidige cao en het pensioen naar een hoger plan te tillen. Deze gemoderniseerde cao moet niet alleen interessant zijn voor de huidige deel­ nemers maar ook voor alle overige leden die er nog geen gebruik van maken.”

Netwerk

3

Nieuws van NRK Verpakkingen

De Mol van Otterloo bewaakt efficiënte inzameling kunststofverpakkingen Er was enige scepsis toen de inzameling van kunststofverpakkingen van start ging. Een afvalbak erbij, had de burger daar wel zin in? Onterecht, zoals nu blijkt. Over 2013 stond de recyclingscore voor kunststofverpakkingen al op 46% en het is de verwachting dat dat verder groeit. Het inzamelsysteem is echter prijzig. Gaat het straks aan zijn succes ten onder? Netwerk legde de vraag voor aan Cees de Mol van Otterloo, directeur Afvalfonds Verpakkingen.

“De vergoedingen aan gemeenten voor de inzameling van plastic verpakkingen lopen in de loop der tijd terug. Dat gaat echter minder snel dan de huidige groei met als gevolg dat de totale som die we eraan besteden toeneemt”, vertelt Cees de Mol van Otterloo in zijn kantoor. “Dat is aan de ene kant zorgelijk, maar aan de andere kant wel weer goed voor het imago van kunststofverpakkingen. Stel dat we 60% re­cyclen, dan is dat niet verkeerd voor het materiaal kunststof. ” De Mol van Otterloo is de voorman van het Afvalfonds Verpakkingen. Producenten en importeurs hebben hierin hun krachten gebundeld om de verplichting voor inzameling en recycling van gebruikte verpakkings­ materialen te realiseren. Het Afval­fonds kan A-merken en prominente bedrijven rekenen tot zijn achterban, maar is zelf bescheiden gehuisvest aan “Gemeenten hebben er de rand van Leidschendam. zelf voor gekozen om Kan de stijging van inzamel- en drankenkartons en plastic verwerkingskosten voor kunst­ samen in te zamelen. Soms stofverpak­kingen leiden tot een zelfs samen met blik.” wijziging in de vergoedingsstructuur? “Heilig uitgangspunt is dat ieder materiaal zijn eigen broek moet ophouden. Met andere woorden, materialen die kosten veroorzaken moeten ook de kosten daarvoor betalen”, licht De Mol van Otterloo toe. “De producenten en importeurs verstrekken gemeentes een vergoeding voor de gemaakte kosten van een efficiënt in­ zamelsysteem. Samen met de gemeentes zijn we er alert op dat we niet teveel betalen.”

Met drankenkartons in de zak Sinds 1 januari 2015 zijn diverse gemeenten begonnen met het gescheiden inzamelen van drankenkartons. Nou ja ´gescheiden´, ze worden geregeld ingezameld met kunst-

4

Netwerk

stofverpakkingen. “Sterker nog, dat neemt een grote vlucht”, vult De Mol van Otterloo aan. Is dat geen bedreiging voor de stroom kunststofverpakkingen? “Gemeenten hebben er zelf voor gekozen om drankenkartons en plastic samen in te zamelen. Soms zelfs samen met blik. Dat is op zich niet heel nieuw, want dat doen ze in België al jaren met de PMD-zak: plastic, metaal en drankenkartons. De Belgische PMD-zak is overigens niet te vergelijken met die in Nederland. Daar bestaat plastic uit harde kunststofverpakkingen, zoals flacons en flessen, en hier in Nederland zitten er alle plastic verpakkingen in, dus ook patatbakjes, folies en dergelijke.” Leidt dit meeliften van drankenkartons en blik niet tot problemen voor de kwaliteit van plastic? “Pratend met sorteerders en recyclers heb ik nog niet gehoord dat ze problemen voorzien in de kwaliteit van het plastic materiaal.” Gemeenten die drankenkartons inzamelen, ontvangen daarvoor een vergoeding van het Afvalfonds Verpakkingen. “De afspraken zijn gemaakt voor een periode van drie jaar en in 2016 vindt de evaluatie plaats. Daarna bekijken we hoe verder wordt gegaan.” De eerdere pilot had overigens aangetoond dat drankenkartons ook prima met papier en karton kunnen worden ingezameld. En dat is wel een stuk goedkoper.

Creatief met recycling De chemische industrie heeft in haar ambitie voor 2030 gesteld dat tien procent van haar feedstock uit chemische recycling moet komen. Zou dat een oplossing zijn voor de prijzige inzameling van kunststofverpakkingen? “Er wordt al jaren gesproken over chemische recycling, maar ik begrijp dat het nogal wat investeringen vergt”, stelt Cees de Mol van Otterloo vast. Hij ziet het daarom op korte termijn niet zo’n vlucht nemen, maar onderkent de mogelijkheden. “Even los van kostprijs, ik zou het prachtig vinden als in 2030 of eerder alle kunststofverpakkingen chemisch gerecycled worden. Je bent dan de discussie kwijt over laag- en hoogwaardige recycling, over food grade of niet, of over de vraag of het gerecyclede materiaal terug kan in dezelfde verpakking. Het zou een hoop knelpunten oplossen.” Voorlopig is het niet zo ver en Cees de Mol van Otterloo ziet nog mogelijkheden voor mechanische recycling. “De discussie rond circulair vind ik een lastige. De politiek wil dat het

Nieuws van NRK Verpakkingen

Nieuws van NRK Verpakkingen

liggen. De houten tegenhanger heeft een kortere levensduur en vergt wel onderhoud. “Er moet met veel meer creativiteit naar toepassingen van gerecyclede kunststof worden gekeken, dan alleen maar strikt circulair zoals de politiek nu doet. Zo’n voorbeeld als die spoor­bielzen is een vorm van niet-circulariteit – om maar zo te zeggen – die me wel aanspreekt. Over vijftig jaar hebben we die grondstoffen nog tot onze beschikking en wie weet met welke technologieën we het dan kunnen inzetten.”

Samenwerking in de keten

Cees de Mol van Otterloo, directeur Afvalfonds Verpak­ kingen. “Er moet met veel meer creativiteit naar toepas­ singen van ge­recyclede kunststof worden gekeken, dan alleen maar strikt circulair zoals de politiek nu doet.”

materiaal terugkomt in hetzelfde product of iets vergelijkbaars. Maar misschien moet je die cirkel wel veel ruimer trekken en het materiaal van kunststofverpakkingen toepassen in bijvoorbeeld spoorbielzen.” Hij vertelt enthousiast over spoorbielzen van gerecyclede kunststof die vijftig jaar onder­houds­vrij in de grond

Als directeur Afvalfonds Verpakkingen heeft Cees de Mol van Otterloo te maken met alle schakels in de keten. “Hoe je het ook wendt of keert, we hebben elkaar nodig. Het is fijn om te zien dat de samenwerking in de keten de laatste jaren sterk is verbeterd. De chemie tussen de betrokkenen is goed”, stelt De Mol van Otterloo vast. “Een voorbeeld? Met NRK Recycling hebben we afspraken kunnen maken over de monitoring van kunststof­afval uit bedrijven. Daar ben ik erg blij mee. Een ander voorbeeld is dat we nu met de hele keten, waaronder NRK Verpakkingen, in gesprek zijn over de recycling van PET-verpakkingen. We informeren elkaar, leren van elkaar. Daar wordt uiteindelijk de hele keten sterker van.” Aafko Schanssema, [email protected]

Vanaf 1 januari 2016 is de Verordening 10/2011/EU leidend voor bewijsstukken die aantonen dat kunststof voedselcontact­ materialen aan de eisen voldoen. Dit betekent dat de migratietesten moeten zijn uitgevoerd conform de in Verordening 10/2011/EU vermelde: ◾  simulanten (A tot en met E) ◾  testcondities (temperatuur en contacttijd) ◾  toewijzingstabel simulant aan levensmiddel Het guidance-document voor het uitvoeren van de migratietesten is bijna afgerond. Dit document beslaat meer dan 200 pagina’s en bevat op een aantal punten forse veranderingen. Deelnemers die al eerder aan een Masterclass Voedselveiligheid van NRK Verpakkingen hebben deelgenomen, worden aangemoedigd op 24 november deel te nemen aan de sessie van Rob Veraart (Keller & Heckman LLP). NRK Verpakkingen organiseert dan een masterclass over migratie­ testen. Kijk op: www.nrkverpakkingen.nl. Jolanda Neeft, [email protected]

Kennisbank verpakkingen

Project over end-of-life van bioplastics Bioplastics is een verzamelterm die niet veel duidelijkheid biedt. Is een bioplastic bio­ degradable of wordt bedoeld dat het materiaal biobased is? Het gebruiken van het juiste materiaaltype is cruciaal in de afvalfase. Biodegradeerbare kunststof, bijvoorbeeld, kan het recyclingproces enorm verstoren. Om de verwarring over de afvalfase van bio­plastics weg te nemen heeft het Kennis­ instituut Duurzaam Verpakken (KIDV) een project opgezet om helderheid te scheppen in de feiten en meningen over de ‘end of life’-­fase van bioplastics (zowel biobased als

Rapport migratietest volgens EU-verordening

Het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken (KIDV) heeft veel informatie verzameld die online is te raadplegen via de kennisbank. Factsheets, rapporten en publicaties kunnen er worden gedownload. Om op de hoogte te blijven van de activiteiten van het Kennisinstituut kunnen geïnteresseerden zich via de site ook inschrijven voor de nieuwsbrief. composteerbaar). Vanuit de industrietak ondersteunt NRK Verpakkingen dit project met zijn kennis en netwerk.

www.kidv.nl

Aafko Schanssema, [email protected]

Nieuws van NRK Verpakkingen Netwerk

5

Ketenakkoord Kunststof Kringloop komt op stoom

“Nu is het moment aangebroken om concrete resultaten te boeken” Het is inmiddels ruim anderhalf jaar geleden dat 55 partijen hun handtekening plaatsten onder het Ketenakkoord Kunststofkringloop. Onder aanvoering van initiator Arnoud Passenier zijn bedrijven, brancheverenigingen, kennisinstellingen, overheden en maatschappelijke initiatieven de uitdaging aangegaan om gezamenlijk een transitie tot stand te brengen om de kunststof kringloop te sluiten. De doelstelling om binnen twee jaar beslissende stappen te zetten, lijkt erg ambitieus. “Na een periode van aftasten, is nu het moment aangebroken om concrete resultaten te boeken”, aldus Passenier.

welke dynamiek en dwarsverbanden er al zijn ontstaan tussen de verschillende partijen. Zonder het keten­akkoord zouden die er niet geweest zijn. Organisaties leren elkaar steeds beter kennen en zoeken elkaar op, zonder dat ze daarvoor de overheid nodig hebben.”

Initiatieven

De afgelopen anderhalf jaar heeft niet alleen in het teken gestaan van kennismaken, een reeks aan initiatieven is ontplooid. Er is veel onderzoek gedaan, bijvoorbeeld door DPI Value Centre, Polymer Science Park en de TU Delft. Passenier Eerdere positieve ervaringen met het Ketenakkoord Fosfaatnoemt onder andere het project van Circulus en Midwaste kringloop hebben Arnoud Passenier, Senior Programma­ om de aanbesteding voor het sorteren van plastic afval op manager Duurzame Innovaties bij het ministerie van Infraeen hoger plan te brengen en het project van de NRK om structuur & Milieu, ertoe gezet eenzelfde traject voor de kunststofkringloop op te starten. En met succes. Het aantal de recycling van vezelversterkte composiet op de kaart te deelnemende partijen is inmiddels uitzetten. Daarnaast leveren verschillende gegroeid tot negentig. “Het is de bedoerecyclingbedrijven inmiddels meer “Feit blijft dat de kunstling dat we gebruikmaken van de drive gescheiden en gere­ cycled kunststof, stofmarkt erg versnipvan industrie, overheden, NGO’s en zodat nieuwe producten gemaakt perd is en de recycling maatschappelijke organisaties om worden van gerecycled materiaal. van plastic nog niet zo’n dingen te veranderen en duurzamer lang leven kent”. “Het is belangrijk dat producenten om te gaan met verzekerd zijn van een constante stroom van gerecycled materiaal volgens vastgestelde materialen. Iedere partij heeft z’n eigen drive om mee te werken aan het sluiten specificaties en kosten. Dat vraagt om duidelijke afspraken van de kringloop. Dat varieert van het en goede samenwerking in de keten.” Het netwerk rond niet langer willen beschadigen van het het keten­akkoord acteert ook over de grenzen. “Op inter­ milieu tot het realiseren van duurzame nationaal niveau hebben wij voorstellen ontwikkeld om de producten, kostenreductie in de proBrazilianen te helpen de Guanabara Bay in Rio de Janeiro ductie of het ver­beteren van het imago schoon te krijgen. Met de Olympische Spelen van 2016 in van kunststof.” aantocht adviseren wij onder andere de overheid, maar ook opstartende, regionale recyclingbedrijven hoe zij de inzameling en recycling van kunststofafval kunnen aan­ Dynamiek en pakken. Door contacten met internationale ontwikkelings­ dwars­verbanden banken, zoals de Wereldbank, proberen wij dit project Na de ondertekening is er een fase van verder van de grond te krijgen.” kennismaken gestart. Passenier erkent dat het aftasten en leren vertrouwen van elkaar heel veel tijd kost, zeker omPublieke bewustwording Passenier stelt dat het nog te vroeg is om concrete resultaten dat het zoveel partijen betreft. “Het is tijd Arnoud Passenier, Senior Programmamanager van de ketenaanpak te tonen. “Ik had vanzelfsprekend gedat we die fase nu afsluiten en concrete Duurzame Innovaties bij het ministerie van projecten van de grond komen. Ik vind hoopt dat we sneller hadden kunnen schakelen”, antwoordt Infrastructuur & Milieu, is initiator en aanjager van het Ketenakkoord Kunststofkringloop. het echter zeer inspirerend om te zien hij op de vraag of de uitvoering van het ketenakkoord op koers

6

Netwerk

ligt. “Het blijft een feit dat de kunststofmarkt erg versnipperd is en ook de recycling van plastic nog niet zo’n lang leven kent. Glas, papier en composteerafval worden al op grote schaal gerecycled, daar is dus aanzienlijk meer ervaring mee op­ gedaan. ” Het is duidelijk dat in de recycling van kunststoffen nog veel meters gemaakt moeten worden. “Partijen zijn ge­ zamenlijk op zoek hoe ze daar versnelling in aan kunnen brengen. Dat moet weer resulteren in iconische projecten die inspi­reren en aanzetten tot meer. Als je ziet waar we vanaf 2013 vandaan komen, is de publieke bewustwording enorm gegroeid. Daar heeft het ketenakkoord een rol in gespeeld.”

foto: Van Werven kunststofrecycling

Meer projectmatig

De oorspronkelijke groep van 55 onder­ tekenaars is inmid­ dels uitgegroeid tot 90 partijen.

volgende Innovatie-estafette, in april 2016. We hebben nu Om de gewenste versnelling tot stand te brengen, is ervoor dus nog driekwart jaar om meer concrete maatschappelijke gekozen om de oorspronkelijke structuur van werkgroepen te veranderen. Deze was opgedeeld naar ‘partjes’ in de keten, resultaten te boeken”, aldus Passenier. “De praktijk leert dat je een langere horizon nodig hebt om echt een omslag tot dus inzameling, recycling en duurzaam ontwerp. “Juist om stand te brengen. Ik verwacht dat we in de keten­samenwerking te versterken zijn we daarvan teruggekomen en “Ik stel het op prijs als april deelresultaten kunnen laten zien. gaan we in de productie­­keten meer NRK-lidbedrijven zelf met Ik heb echter de hoop en het vertrouproject­matig samenwerken. Bij veelideeën komen en actiever wen dat we met het ketenakkoord een belovende projecten kijken we wat gaan participeren in het netwerk hebben gecreëerd dat zich de er nodig is om het project succesvol netwerk”. komende jaren verder zal ontwikkelen, te kunnen laten draaien en welke zodanig dat die maatschappelijke partijen de kennis, middelen en expertise kunnen inbrengen resultaten er gaan komen. Tot april gaan we verder bouwen om gezamenlijk het doel te bereiken”, licht Passenier toe. aan een duurzame structuur waardoor het netwerk zichzelf in stand kan houden om de transitie naar de circulaire economie tot stand te brengen.” LinkedIn Veranderingen, voortkomende uit de dynamiek van het netwerk, juicht Passenier van harte toe. Net als initiatieven om Inbreng lidbedrijven het netwerk levendig te houden en de communicatie tussen Passenier prijst de rol van de NRK, die onder andere door de deelnemers aan het ketenakkoord te vergemakkelijken. de actieve deel­name in de stuurgroep zeer nauw bij het keten­akkoord betrokken is. VANG, de ontwikkeling van het Groen Certificaat en het initiatief om de mogelijkheden van re­cycling van vezelversterkte composieten op de agenda te zetten, zijn slechts enkele projecten die zijn voortgekomen uit het ketenakkoord. “Ondanks de inbreng van de NRK wil ik ook de afzonderlijke lidbedrijven oproepen meer van zich te laten horen. Ik stel het op prijs als ze zelf met ideeën komen en actiever gaan participeren in het netwerk. Bedrijven zien vaak kansen maar lopen bij de uitwerking tegen allerlei problemen aan. Als zij die melden in het netwerk kunnen we de krachten bundelen. We hebben ondernemerschap nodig om resultaten tot stand te brengen. Concrete inno­ vaties vragen om investeringen, daar moet je markt voor creëren en er zijn partijen nodig om het van de grond te krijgen. Er kan veel meer dan bedrijven in eerste instantie “Zo zijn we naast de tweejaarlijkse ledenbijeenkomsten en de denken. Maar daarvoor heb je elkaar nodig. Het begint echter met initiatieven en het expliciet zien en benoemen website onlangs gestart met een eigen groep op LinkedIn. van kansen. Vanuit de achterban van de NRK wil ik die graag Deelnemers kunnen daar in een afschermde omgeving vernog meer horen”, besluit Passenier. trouwelijke informatie met elkaar delen. Het is een manier om ook tussen de bijeenkomsten door de interactie te stimuleren.” www.kunststofkringloop.nl

Einddatum

Net zoals bij eerdere ketenakkoorden is er een einddatum vastgesteld. “Je wilt vooraf zo concreet mogelijk zijn in je doelstellingen en daarom loopt het ketenakkoord tot de

Netwerk

7

Nieuws uit de NRK

KIEM-VANG regeling Wie de Nationale Wetenschapsagenda de afgelopen maanden heeft gevolgd, zal zich misschien ook verbaasd hebben over het aantal gestelde vragen. Dat waren er bijna 12.000! Bepaalde vakgebieden zijn overstelpt met vragen, bij andere vakgebieden is het stil gebleven. Tot mijn grote verbazing hoort het vakgebied kunststoffen daar ook bij. Dit is onverwacht, zeker gezien alle initiatieven die er op het terrein van productontwikkeling tot en met recycling al genomen zijn. Waarom zijn vragen uitgebleven? Wellicht doet de Nederlandse professional al zoveel aan productontwikkeling en de consument al zoveel aan recycling, dat we er niet meer ongerust over zijn. Het kan ook zo zijn dat wij, als industrie, een kans hebben laten liggen. Er kan nog zoveel meer ‘design for next use’ en gerecycled worden. Er is nog zoveel te onderzoeken, dat slimme ontwerpen met kunststof en het sluiten van de keten door middel van recycling juist zwaar vertegenwoordigd hadden moeten zijn. Om het proces van productontwerp tot en met recycling op de agenda te houden, noem ik de KIEM-VANG regeling. Dit is een nieuwe regeling van subsidieverstrekker SIA. Hogescholen kunnen samen met bedrijven subsidie aanvragen voor haalbaarheids­projecten op het gebied van innovatie en het sluiten van de kringloop. Daarom een oproep voor alle bedrijven met onbeantwoorde vragen op het terrein van productinnovatie tot en met recycling. Klop aan bij hogeschool Windesheim of één van de andere hogescholen met kunst­ stofexpertise, om de mogelijk­heden van deze regeling te verkennen. Ik hoop op veel recyclingonderzoeken voor de industrie met innovatieve uitkomsten. Margie Topp Lector Kunststoftechnologie [email protected] (088) 469 72 03 www.windesheim.nl

Deze rubriek wordt verzorgd door Windesheim of Polymer Science Park. NRK en beide instellingen werken met elkaar samen op het gebied van onderwijs en onderzoeksactiviteiten naar kunststoffen en coatings.

8

Netwerk

RecyBEM haalt banden aan tijdens Sail Sail 2015 is uitgegroeid tot een wereld­ evenement. Vergezeld van fraai zomerweer genoten miljoenen mensen op en langs het water van Nederland Botenland. Zo ook tijdens de Sail In op 19 augustus bij RecyBEM (Recycling Band en Milieu) en Granuband. Zij ontvingen die dag op de bedrijfslocatie langs het Noordzee­kanaal enkele honderden relaties. Deze gasten zaten eerste rang voor een indrukwekkend schouwspel waarbij de inter­ nationale Tall Ships, onder leiding van de Stad Amsterdam en ver­gezeld door duizenden grote en kleine vaartuigen, in parade langs voeren. Het was ‘slow tv’ op zijn best: een supergroot scherm en dankzij de snelheid van zes kilo­ meter per uur volop gelegenheid om de schepen goed te bestuderen. In deze sfeervolle

ambiance was er genoeg tijd om te netwerken en een goed gesprek met de vele bekenden. Veel genodigden namen de tijd om rond te kijken op de bedrijfslocatie. Tijdens de rondleidingen werd snel duidelijk dat oude, gemalen banden van alle formaten een nieuw leven tegemoet gaan als veiligheidsmat voor kinderspeelplaatsen, als inlay voor honderden sportvelden of als functionele mat en onder­ tapijt. www.recybem.nl

Specificaties voor maalgoed en recyclaat Onlangs is de aftrap gegeven van het landelijke project ‘Specificaties voor maalgoed en recyclaten’. Belangrijk uitgangspunt is om maalgoed en recyclaten te vermarkten aan de hand van hun specifieke eigenschappen in plaats van het te relateren aan virgin materiaal. Om vast te stellen of een bepaald recyclaat gebruikt kan worden in een toepassing, moet de verwerker de kwaliteit bepalen. De tot op heden gehanteerde methoden geven slechts beperkte informatie. Wanneer gevraagd wordt om recyclaat met bepaalde eigenschappen, bijvoorbeeld nodig voor het maken van een buis, wordt dit veelal bereikt door oud buizen-­ grade materiaal te versnipperen.

Generieke specificaties In de ideale situatie moet recyclaat geleverd worden met een datasheet en met reële

specificaties. De gevraagde specificaties zijn namelijk vaak hoger dan noodzakelijk. Dat komt omdat ze zijn bepaald op basis van het eindproduct en niet op basis van de randvoorwaarden van de toepassing. Met het opgestarte project wordt gestreefd naar generieke specificaties voor maalgoed en recy­claten, die aansluiten bij de behoeften van de fabrikanten en recyclers en in praktijk gebruikt kunnen worden door aanbieders en inkopers. Het project wordt uitgevoerd onder leiding van het Polymer Science Park in samenwerking met de NRK en het ministerie van I&M. Beoogd wordt om in de waarde­keten meerdere partners te betrekken. Het project past binnen het Ketenakkoord Kunststof Kringloop en de NRK Kansenkaart 2012-2030.  Meer informatie: Polymer Science Park, Mireille Kinket, [email protected]

Nieuws uit de NRK

Nieuws uit de NRK

Profiteer van kennis hogescholen met KIEM-subsidie Bedrijven kunnen nog tot en met 10 november een aanvraag indienen voor KIEM-­subsidies. Deze regeling, met name bestemd voor bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie, is gericht op doelgerichte onderzoeksprojecten die concrete kansen voor een circulaire economie benutten. De afkorting KIEM staat voor Kennis-Innovatie Mapping in het mkb en is gericht op het bevorderen van kenniscirculatie tussen hogescholen, ondernemingen en publieke organisaties. Juist voor NRK-lidbedrijven is dit een goede regeling; ook kleine projecten zijn welkom en de administratieve rompslomp is gering. KIEM is onderdeel van de regeling Praktijkgericht Onderzoek en Opleiding Van Afval naar Grondstof (PRO-VANG), die de transitie naar een circulaire economie ondersteunt. Onder leiding van de NRK en het ministerie I&M heeft DPI Value Centre in 2014 het rapport Van Afval Naar Grondstof geschreven. Daarin staan 42 projecten die zich richten op grondstofbesparing, het voorkomen van het ontstaan van afvalstoffen en zo hoogwaardig mogelijk hergebruik. Alle projecten zijn specifiek voor de rubber- en kunststofindustrie, dus met aandacht voor de business en zorg voor het milieu.

Circulaire materiaalstromen Het programma heeft als doel voor specifieke rubber- en kunststofstromen ketensluiting en waardecreatie te bevorderen. Binnen een KIEM-aanvraag kunnen consortia, bestaande uit een onderzoeker van een kennisinstelling, minimaal twee mkb-ondernemingen en eventueel een publieke organisatie, een langduriger samenwerkingsverband opzetten. Ook een universiteit of groot bedrijf kan deelnemen in het consortium. Zij kunnen praktijkgericht onderzoek doen naar de transitie naar circulaire materiaalstromen, voor metalen, kunststoffen, rubber en biotische afvalstromen. Mogelijke uitkomsten van KIEM-projecten zijn bijvoorbeeld gezamenlijke projectvoorstellen, bijeenkomsten, (business)modellen of prototypen. De maximaal aan te vragen subsidieomvang betreft € 20.000 per aanvraag. De bedrijven dragen €10.000 bij. Dat kan ook in de vorm van ingebrachte uren, waarbij de uren van alle partners kunnen meetellen.  Handleiding en aanvraagformulieren: www.regieorgaan-sia.nl, http://bit.ly/1KkSMNz

Nieuw bestuur BureauLeiding In juni is de samenstelling van het vijf­­­koppige bestuur van BureauLeiding gewijzigd. Jan Willem Viets van Wavin is gekozen als nieuwe voorzitter. Hij volgt Gabriël Spruijt van Dyka op, die sinds 2011 de voorzitters­hamer gehanteerd heeft. Spruijt blijft wel lid van het bestuur. Daarnaast maken Jacques Pijnenburg

van Alphacan (vice-voorzitter), Hans Ouwerkerk van Martens Kunststoffen (penningmeester) en Mark van Loon van Pipelife (bestuurslid) deel uit van het bestuur.  www.bureauleiding.nl

Keten­samenwerking = risicomanagement Een Afrikaans gezegde luidt: “Wie snel wil gaan, gaat alleen. Wie ver wil gaan, gaat samen.” In tijden dat we Nederland willen kantelen naar een circulaire economie, worden bedrijven zich hiervan steeds meer bewust. Kijken over de grenzen van je eigen bedrijf, bedrijfsterrein of keten maakt meer duurzame innovatie en MVO mogelijk. We zien dit ook terug in de resultaten van de onlangs gepresenteerde MVO Monitor. Daaruit blijkt dat bedrijven in de chemie zich steeds bewuster worden van de kansen die samenwerken biedt. Maar er is meer te halen qua MVO, want bedrijven onderschatten de sociale- en milieurisico’s in hun internationale ketens nog. De MVO Monitor is een grootschalig onderzoek naar de stand van zaken op MVO-gebied, uitgevoerd onder ruim duizend bedrijven in dertien Nederlandse sectoren. Uit het onderzoek blijkt dat bedrijven in de chemie, die bezig zijn met MVO, dit vooral associëren met energie­ besparing, een veilige werkomgeving, klimaat, milieu en de directe omgeving van het bedrijf. Risico’s die zich buiten de landsgrenzen afspelen, hebben bedrijven in de chemie minder op het netvlies. Chemiebedrijven blijken vrij optimistisch over hun interna­tionale risico’s, zoals grond­stoffenschaarste, mensenrechten en armoede. Zij denken op al deze internationale onderwerpen weinig invloed te kunnen uitoefenen. Maar juist door intensiever met ketenpartners samen te werken, kunnen Nederlandse bedrijven veel meer invloed uitoefenen op hun internationale keten dan zij denken. Het contact met ketenpartners en inzicht in de gehele keten zorgen ervoor dat bedrijven grensoverschrijdende risico’s wel degelijk kunnen beïnvloeden. Ketensamenwerking is dus ook risicomanagement! Elsbeth Roelofs, [email protected] www.mvonederland.nl Deze rubriek is verzorgd door MVO Nederland. NRK en MVO Nederland werken samen om lid­bedrijven te ondersteunen met dit actuele thema. MVO Nederland is vanaf maart 2015 een internationaal MVO sectortraject Chemie gestart dat bedrijven helpt de sector te verduurzamen en handelsrelaties met BIC- en ontwikkelingslanden te versterken.

Nieuws uit de NRK

Netwerk

9

Nieuws uit de NRK

Polymers for Europe Alliance opgericht

NRK in sociale dialoog met De Unie en VNO-NCW

Stijgende grondstofprijzen, gebrek aan materialen en andere zorgwekkende ontwikkelingen hebben de EuPC dit voorjaar doen besluiten tot de oprichting van de Polymers for Europe Alliance. Dit gratis forum staat open voor alle gebruikers van polymeren in Europa en voor brancheorganisaties. Het doel is om gebruikers van polymeren te ondersteunen met open­ bare informatie over vraag en aanbod, over schorsingen van invoerrechten en quota procedures, analyses, onderzoeken en juridische bijstand en begeleiding te bieden. www.polymercomplyeurope.eu

Dop cashewnoot in weekmaker Het Placard project meldt goede resultaten. Het houdt zich bezig met de productie van een nieuwe biobased weekmaker voor zacht PVC en focust op toepassingen in de bouw. De weekmaker wordt geproduceerd door chemische modificatie van cardanol, een industriële gele olie verkregen door vacuümdestillatie van CNSL (cashew nut shell liquid). Dit bijproduct van de verwerking van cashew­ noten maakt dat de nieuwe weekmaker niet met voedselbronnen concurreert. Resultaten tonen een beter rendement dan DEHP en DOTP, bovendien leidt het tot grondstof­ besparing. Ook de verwerking en reductie van energiekosten zijn onderzocht. Ook hierop blijkt de biobased weekmaker beter te presteren dan onderzochte commerciële weekmakers. Het Placard project wordt ge­financierd door het EU-programma Ecoinnovation initiative. De chemische industrie en kunststofbedrijven werken er in samen tot eind 2016. www.placard-ecoinnovation.eu

10

Netwerk

Jaarlijks komen de voorzitters van de aange­ sloten brancheverenigingen en het bestuur van de NRK bijeen voor een strategisch beraad. Op 23 juni jongstleden stonden de sociale verhoudingen in de rubber- en kunststofindustrie centraal. Met Reinier Castelein (l), voorzitter van De Unie en Hans de Boer (r), voorzitter VNO-NCW, werd een sociale dialoog gevoerd.

Resultaat was een boeiende discussie waarin de huidige sociale verhoudingen in de industrie zijn geanalyseerd. Daarnaast is er beeldvormend gesproken hoe de rubber- en kunststofindustrie een aantrekkelijke werkgever kan blijven met geschoolde en gemotiveerde medewerkers.

Genomineerden PRIMA Awards 2015 zijn bekend Haval Disposables, KIVO Plastic Verpakkingen, Oerlemans Packaging en Sylvaphane Group maken kans op de PRIMA Onder­ nemen Awards 2015. De jury heeft deze vier bedrijven genomineerd. De winnaars worden bekendgemaakt tijdens de Polymer Innovation Day 2015 op 3 november in Arnhem.

(jury-voorzitter), Jacqueline Cramer (Universiteit van Utrecht), Niels Dijkman (ABN AMRO), Marga Hoek (De Groene Zaak), Willem Lageweg (MVO Nederland), Jaap Petraeus (Royal FrieslandCampina) en Margie Topp (Hogeschool Windesheim).  Juryrapport: www.nrk.nl (activiteit PRIMA)

In 2014 hebben in totaal vierendertig bedrijven deelgenomen aan het collectieve traject ISO 26000 en zich ingeschreven voor de PRIMA Ondernemen Awards 2015. Na een voorselectie bleven zestien bedrijven in de race. De jury heeft hun ISO 26000 zelfverklaringen beoordeeld waarna acht bedrijven zijn doorgestoten tot de toetsingsronde. Die bedrijven zijn door een team van Berenschot en DPI Value Centre geïnterviewd en op basis van die uitgebreide informatie heeft de jury vier nominaties toe­gekend. De jury voor de PRIMA Award bestaat uit Piet van Staalduinen

Nieuws uit de NRK

Nieuws uit de NRK

The beach is clean Op een heerlijke zomerdag in augustus heeft een team van de NRK meegeholpen om het strand tussen Scheveningen en Wassenaar op te ruimen in het kader van de Boskalis Beach Cleanup Tour. Tijdens dit initiatief van Stichting De Noordzee worden de stranden langs de gehele Noordzeekust in 31 dagen schoon­ gemaakt. Gewapend met ‘opraap’ attributen en de nodige plastic afvalzakken heeft het

team van de NRK samen met circa honderd andere vrijwilligers in totaal 400 kilo afval opgehaald. “Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Maar de rotzooi opruimen die er al ligt, is zeker zo belangrijk. Wat ons betreft gaan we volgend jaar dus weer en dan met een nog groter team!”, aldus Erik de Ruijter.  www.noordzee.nl/tour

NRK helpt om te scoren in de media Wilt u met uw nieuws en actualiteiten in de krant of vakbladen, maar weet u niet hoe. Of heeft u geen tijd dit te organiseren? De NRK helpt u op weg en introduceert een pers­ berichtenservice. Hoe gaat dat in zijn werk? Van uw nieuws over bijvoorbeeld een nieuwe klant, project, product, jubileum of directiewijziging, wordt een kort persbericht geschreven op basis van input die u aan­levert. U krijgt vervolgens een adreslijst met mediagegevens en mailadressen en stuurt het persbericht daar zelf per mail naar toe. Er zijn twee verschillende abonnements­vormen samengesteld, waarbij er drie persberichten per jaar verzonden worden. De NRK werkt voor deze service samen met communicatiebureau DeJong&Verder. Zij maken onder meer deel uit van de redactie van Netwerk, beheren mede de website en kennen de markt goed. Het bureau is gespecialiseerd in de ondersteuning van bedrijven om met nieuws in de media te komen.

Nieuws uit de NRK

Positieve uitstraling sector “Dat we met z’n allen met de goede dingen bezig zijn, wil de NRK graag vaker uitdragen. Want komen onze industrie en de lidbedrijven in de landelijke, regionale en vakmedia, dan draagt dat bij aan een positieve uitstraling van onze sector en aan versterking van de regionale economische structuur. Het regelmatig versturen van een persbericht helpt daarbij en is, met de juiste ondersteuning, eenvoudig te organiseren”, aldus Erik de Ruijter. “Bedrijven kunnen voor meer informatie over het Basic en Premium abonnement rechtstreeks contact opnemen met DeJong&Verder.”

Innovatiekansen in de bouw De huidige ontwikkelingen in de bouwsector bieden volop marktkansen voor innovatieve kunststofverwerkers. Ik denk bijvoorbeeld aan trends als energiezuinig bouwen, industrialisatie en integratie van bouwdelen en functies. In de bouw is het nog steeds zo dat elke toeleverancier zijn eigen optimale product ontwerpt. Dat wordt vervolgens op de bouwplaats geassembleerd met onderdelen van de andere leveranciers. Door de verschillende bouwdelen te integreren en deze op de bouwplaats te monteren, kan er sneller, beter en goedkoper gebouwd worden. Denk aan gevels, technische ruimten, ramen, zonnepanelen en daken inclusief isolatie. Een huis wordt dan als een compleet product gezien en niet meer als een samenstelling van onderdelen van verschillende leveranciers. De kwaliteit van de woningen zal beter aansluiten bij de wensen van de bewoners en bij maatschappelijke trends. Deze ontwikkelingen bieden volop kansen voor innovatie, maar daarvoor is een nauwe samenwerking in de keten wel bittere nood­ zaak. De Stroomversnelling is een van de organisaties die ketensamenwerking tracht te bevorderen. Een uitgebreid scala aan spelers, waaronder bouwbedrijven, toeleverende industrie, corporaties, over­ heden en netwerkbedrijven, werkt hier samen aan een renovatieconcept om bestaande woningen energieneutraal te maken. Het betreft de renovatie van 4,5 miljoen naoorlogse woningen die in 2050 energieneutraal moeten zijn. Wij zoeken bedrijven die mee willen doen. Heeft u interesse? Tijdens de Polymer Innovation Day is er een sessie over deze ont­ wikkelingen en de kansen voor uw bedrijf. Wij ontmoeten u graag op 3 november aanstaande op Papendal, Arnhem. Arie Brouwer [email protected] (040) 247 44 14.

 www.dejongev.nl en www.nrk.nl  Meer informatie en aanmelden: www.dpivaluecentre.nl NRK en DPI Value Centre werken samen om bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie te ondersteunen met innovatie. Deze column komt voort uit deze samenwerking.

Netwerk

11

Schrijf nu in voor NRK IPC7

NRK werkt mee aan 3D-print Atlas Nederland

Heeft u ideeën voor innovatie, wilt u uw innovatiekracht versterken en succesvol innoveren met subsidie? Meld u dan nu aan voor deelname aan het project NRK IPC7 (Innovatie Prestatie Contract). Hierin werken bedrijven individueel en met samenwerkingspartners aan de realisatie van hun innovatieplannen. Per bedrijf is hiervoor een subsidie van maximaal € 25.000 beschikbaar.

3D printen staat enorm in de belangstelling. Maar waar vind je de juiste kennis, partners of voorbeelden om deze techniek succesvol toe te passen? Ook bij onze lid­bedrijven is veel kennis aanwezig. De NRK wil daarom samen met acht andere initiatief­nemers een ‘3D-print Atlas van Nederland’ lanceren.

Hoe werkt het? Onder leiding van de NRK en DPI Value Centre wordt een groep van tien tot twintig bedrijven gevormd. Deze maken elk een compact Innovatie Actie Plan, inclusief een begroting van uren en kosten. De innovatieplannen moeten leiden tot nieuwe producten, diensten en/of (productie-)processen. Samenwerking is belangrijk bij innovatie. Een van de voorwaarden is dat bij een deel van de activiteiten met andere bedrijven wordt samengewerkt aan collectieve projecten. Daarom is het een goed idee om ook een van uw keten­partners bij dit IPC-project te betrekken. De NRK voegt de Innovatie Actie Plannen van de deelnemers samen en dient deze in voor subsidie. Het IPC wordt op 8 oktober 2015 ingeleverd.

Wat is de rol van de NRK? De NRK treedt op als projectleider van het samenwerkingsverband. Tijdens het IPC ondersteunt de NRK de deelnemers bij de uitvoering van hun individuele innovatieplannen, de collectieve projecten, voortgangsrapportages, enzovoorts.

Deze Atlas wordt gratis en vrij toegankelijk voor iedereen; om kennis vanaf te halen of bij te voegen. De Atlas brengt de huidige en toekomstige activiteiten rondom 3D-printen in Nederland in kaart en helpt bij het vinden en verbinden van organisaties en initiatieven. Daarnaast geeft de Atlas veel voorbeelden ter inspiratie. Om een zo compleet mogelijke Atlas te kunnen samenstellen, hebben wij ieders hulp nodig. Maakt uw bedrijf al gebruik van 3D-printen? En op welke manier? De initiatiefnemers stellen het zeer op prijs als lid­bedrijven de online enquête willen invullen om zo hun ervaringen te delen. Dit kan tot

De NRK heeft samen met PlasticsEurope en VNCI in een Green Deal onderzocht hoe de duurzaamheid van biologische grondstoffen gegarandeerd kan worden. Welke mogelijkheden zijn er voor producten die geheel of gedeeltelijk uit biologische grond­stoffen worden geproduceerd? Een van de pilotprojecten had betrekking op de vergroening van de PE-productie bij Sabic.

Deelname staat open voor leden van de NRK, tevens mkb-bedrijf, en hun samenwerkingspartners in de keten. Innovatiecoach Martin van Dord [email protected] 06-23 42 65 93

Zie nieuwsbericht op www.nrk.nl

Het project heeft een succesvolle uitwerking gekregen in de melkpakken van FrieslandCampina. Deze zijn nu met de PE-coating en de dop voor drankverpakkingen van Elopak in de winkel te koop. In andere pilotprojecten is onderzocht of certificering haalbaar is van bio­pased composieten, zetmeelgebaseerde biopolymeren en composite stone bouw­ producten. Na twee jaar is de conclusie dat certificering van producten op basis van biobased grondstoffen goed mogelijk is. Maar de markt is nog onbekend met de kansen. Daarom zoekt de NRK naar fabrikanten en merk­eigenaren die hun product willen verduur­zamen en daarvoor gebruik willen maken van het Groen Certificaat.

Informatie: Erik de Ruijter, [email protected]

foto: Elopak

Netwerk

Nick Frank Fotografie

Klanten gezocht voor Groen Certificaat

Voor wie?

12

eind oktober 2015. Het is de bedoeling dat een eerste versie van de Atlas begin oktober al gepresenteerd wordt.

Nieuws van NRK PVT Kunststofverwerkers

Menselijk kapitaal door andere bril bekeken Wanneer ben je voor je medewerkers een aantrekkelijke werkgever? Het bieden van een goede fysieke werkomgeving met een passende beloning blijkt tegenwoordig nog geen garantie voor tevredenheid en optimale prestaties. “Het welbevinden en gedrag wordt veel meer geleid door de persoonlijke missie, visie, waarden en karaktereigenschappen van de mede­ werker”, legt Ton van de Boomen van Competenza uit. Competenza ondersteunt organisaties bij het realiseren van hun doelstellingen en het verbeteren van toekomstige prestaties. “Daarbij staat voor ons de mens centraal”, benadrukt Van de Boomen. Tijdens de NRK Directeuren-

Persoonlijke missie, identiteit, waarden en karakter­ eigenschappen bepalen het welbevinden en gedrag van de medewerker.

bijeenkomst heeft hij de aanwezigen gead­ viseerd ook eens op een andere wijze naar de medewerkers in het bedrijf te kijken. “Vraag je daarbij af of je wel het complete potentieel van je medewerkers benut of dat je daar kansen laat liggen.”

Specifieke competenties Bedrijfsleiding en directie weten vaak goed te verwoorden wat de missie, visie en (kern) waarden van de onderneming zijn. Zij weten welke productiemiddelen er nodig zijn en hoe ze willen opereren in de omgeving. Het beschikken over voldoende en geschikt personeel is daarbij een belangrijke randvoorwaarde. “Maar er is meer voor nodig. Op basis van goede instrumenten en/of waarneming zijn wij in staat om te kijken of onze mede­werkers competent zijn voor de taken die zij moeten uitvoeren. Vaak wordt dan enkel een beroep gedaan op deze specifieke competenties. De kans is groot dat bedrijven daardoor de talenten van hun medewerkers niet optimaal tot hun recht laten komen. ” Van de Boomen pleit ervoor eens op een andere wijze naar de medewerkers te kijken en het ‘menselijk kapitaal’ in de onderneming nader te analyseren. “Op zich is dit geen ingewikkelde opgave, zeker als je de juiste mensen en hulpmiddelen inzet. Het biedt echter volop kansen die weer kunnen bijdragen aan de visie, missie en doelstellingen van het bedrijf.”

Introductie van Krunon Kunststofproducten Deze keer stelt het nieuwe lidbedrijf Krunon Kunststofproducten uit Zeist zich voor. Deze innovatieve kunststof­ spuitgieterij produceert voornamelijk producten met een technische of bouwgerelateerde toepassing. Krunon Kunststofproducten werkt met een relatief klein team en onderscheidt zich door verregaande automatisering. Het bedrijf is gespecialiseerd in de pro­ ductie van kleine series, maar ook voor grote aantallen draait het haar hand niet om. “Vanuit passie iets creëren, dat geeft mij energie”, vertelt directeur Cor de Kruijf. “Vanuit een innerlijke drive willen wij onze klanten verder helpen. Door innovatief en pragmatisch te denken, kunnen wij samen met onze klanten kwalitatief hoogwaardige producten creëren. Daar gedijen niet alleen onze klanten bij, maar ook wij als speler binnen de markt.” Mede dankzij het netwerk van vaste ontwerpers en gereedschapsmakers is Krunon sterk in proces­ begeleiding. De Kruijf verwacht door de toetreding tot het netwerk van NRK PVT Kunststofverwerkers zowel waarde toe te kunnen voegen als te kunnen profiteren van bestaande kennis binnen de verenging. “Het delen van informatie is cruciaal voor innovatie. In dit geval snijdt het mes dus mooi aan twee kanten.”

Tips om menselijk kapitaal opnieuw te bekijken: ◾ Inventariseer welke rollen de medewerker buiten zijn werk om heeft. Denk aan het bekende voorbeeld van de productie­ medewerker die in zijn vrije tijd als voor­ zitter een complete vereniging managet. ◾ Welke waarden en overtuigingen vor­ men de drijfveren van de medewerker en in hoeverre stemmen die overeen met de waarden van het bedrijf? ◾ Een gedragsverandering bewerk­stel­ lingen lukt niet door het geven van opdrachten. Besteed aandacht aan de denkstijlen van de medewerker en probeer er zo achter te komen waarom iemand het vertoonde gedrag laat zien. ◾ Breng de reeds aanwezige talenten en competenties binnen het bedrijf in

Nieuws van NRK PVT Kunststofverwerkers

beeld. Dit kan een uitstekende basis ­vormen voor een verdere professiona­ lisering van het personeelsbestand. Voor deze analyse zijn geschikte en eenvoudig in te zetten tools beschikbaar. ◾ Bekijk de samenstelling en structuur van het personeelsbestand eens op basis van de persoonlijkheidstypes. Dit biedt een prima uitgangspunt om met diverse on­ derwerpen aan de slag te gaan, zoals het verbeteren van de interne communicatie, teambuilding, managementontwikkeling en omgaan met veranderingen.

 Meer tips: www.competenza.nu www.krunon.com

Netwerk

13

Nieuwe wet maakt omgevingsrecht eenvoudiger Naar verwachting treedt in 2018 de nieuwe Omgevingswet in werking. Met deze nieuwe wet wil de overheid regels voor ruimtelijke plannen vereenvoudigen en samenvoegen. De NRK houdt goed bij wat de consequenties van deze wet zijn voor bedrijven in de rubber- en kunststofindustrie.

Met de nieuwe Omgevingswet en in het kader van het verminderen van de regeldruk wil de overheid de huidige vijfentwintig Algemene Maatregelen van Bestuur (AMvB) terugbrengen naar twee. Het gaat in totaal om 1300 regels met een grondslag in de wetten die opgaan in de Omgevingswet, inclusief bodem en geluid. “Het activiteitenbesluit gaat ook onder de nieuwe Omgevingswet vallen. Aangezien 90% van alle lidbedrijven onder dit besluit valt, krijgen veel bedrijven straks met de veranderingen te maken”, legt branchecoördinator Jolanda Neeft uit.

Advies beleidsgroep EHS De NRK realiseert zich dat wijzigingen in de Omgevingswet ook effect hebben op andere normen of wetgeving, zoals opslag van verpakte gevaarlijke stoffen (PGS 15). Neeft: “Wij houden de wijzigingen met betrekking tot de Omgevingswet en Besluiten Activiteiten Leefomgeving scherp in de gaten. Regelmatig zullen wij bij lidbedrijven uit de NRKbeleidsgroep EHS navraag doen of bepaalde wetsvoorstellen wenselijk zijn.” Van oktober tot december 2015 vindt een preconsultatie voor de branches plaats, de publieke consultatie wordt in april 2016 verwacht.  Meer informatie: Jolanda Neeft, [email protected]

Gevolgen lidbedrijven Vooral het Besluit Activiteiten Leefomgeving wordt belangrijk. Dit is een combinatie van doel en middelvoorschriften. Neeft: “Voor de NRK is dit een goede setting om de 360 middelvoorschriften uit het NRK Milieuwerkboek weer erkend te krijgen door wetgever en omgevingsdiensten.” Net als in het Activiteitenbesluit staan in de Omgevingswet de activiteiten die bedrijven uitvoeren centraal. Een activiteit, zoals bijvoorbeeld bovengrondse tankopslag, blijft het uitgangspunt en niet een bedrijfsinrichting. Maar wellicht kan een activiteit straks ook een verzameling zijn, bijvoorbeeld een tankstation. De komende periode moeten de activiteiten gedefinieerd worden. Dat neemt het ministerie van I&M voor haar rekening samen met het bedrijfsleven, zoals de NRK. Ook de rol van gemeentes verandert bij het afspreken van maatwerk voor bepaalde activiteiten. Tot slot is het belangrijk dat de vele verschillende definities geharmoniseerd worden, zodat bijvoorbeeld een vloeistofkerende vloer of vloeistof­ dichte vloer overal dezelfde betekenis hebben.

De Omgevingswet zet een streep door complexe, langdurige en versnip­ perde regelgeving. Minder regels, meer kwaliteit voor de leefomgeving, een grotere keuzevrijheid voor ondernemers en kortere procedures. Dit zijn slechts enkele voordelen van de wet, stelt minister Schultz van Haegen.

Raamovereenkomst en PVC-verpakkingen PVC-verpakkingen en statiegeld waren voor de zomervakantie volop in het nieuws. Aanleiding hiervoor was het Algemeen Overleg van 25 juni 2015 waar de Tweede Kamer de voortgang van de Raamovereenkomst Verpakkingen II besprak.

Om duidelijkheid te bieden over de positie van PVCverpakkingen, hebben PlasticsEurope Nederland, Stuurgroep PVC & Ketenbeheer en NRK Verpakkingen een informatie­ document opgesteld. In dit ‘Informatiedocument aangaande de status van PVC-verpakkingen in Nederland’ staat duidelijk omschreven wat de afspraken zijn. Het gebruik van PVC als verpakkingsmateriaal is buiten het supermarktkanaal gewoon toegestaan. Alleen bij supermarkten zoals bijvoorbeeld AH,

14

Netwerk

Jumbo, Aldi, Lidl, Spar, enzovoorts, gelden een aantal be­ perkingen en blijft de intentie PVC op termijn niet meer te gebruiken.  Aanvragen informatiedocument: [email protected]

Online tool brengt zwerfafval in kaart en stelt maatregelen voor

Regelhulp Clean Sweep: iedere gram telt In de REACH-bijeenkomst op 26 mei presenteerde de NRK de nieuwe regel­­hulp Clean Sweep. Hij brengt in kaart of en waar afval tijdens en in productie­processen uit het bedrijf verdwijnt en stelt concrete maat­regelen voor. Het doel is geen zwerfafval te veroorzaken, binnen én buiten de poort. In de zomer hebben enkele testende lidbedrijven verbeteringen en aanvullingen voorgesteld. Ledenvoorlichting start vanaf september als de regelhulp aan het Ondernemingsdossier is gekoppeld. Gelukkig is de massabalans bij de meeste rubber- en kunststofbedrijven bijna sluitend, slechts minimale hoeveelheden lekken weg. Maar: kleine percentages opgeteld maken uiteindelijk toch vele kilo’s te veel. Onder het motto ‘Maak van afval geen zwerfafval’ ontwikkelde de NRK deze praktische tool. Ieder lidbedrijf optimaliseert er zijn bedrijfsvoering mee en beperkt rest- en zwerfafval. Dat is goed voor de eigen MAAK VAN AFVAL GEEN ZWERFAFVAL organisatie en draagt uiteindelijk bij iedere gram telt aan minder afval in onze rivieren, zeeën en oceanen.

Gedrag, techniek en organisatie

Het productieproces is prima op orde. Toch kent iedereen de voorbeelden: lekkende zakken, niet goed afgesloten silo’s, korrels en aanspuitstukjes op de vloer, open containers, maar ook persoonlijk afval, zoals een peuk of drinkbeker. Klein afval is overal. Deze poster maakt deel uit van de campagne Clean Sweep | www.nrk.nl

15270 De Jong ev Poster Clean Sweep.indd 1

Maak van afval geen zwerfafval. NRK-lidbedrijven ontvangen bij dit nummer van Netwerk de poster van de campagne Clean Sweep. Hang hem op het mededelingenbord in uw bedrijf!

Technisch georiënteerde bedrijven hebben het productieproces meestal prima op orde. Toch kent iedereen de voorbeelden: lekkende zakken, niet goed afgesloten silo’s, korrels en aanIedere gram telt. Daarom letten we op de kleintjes. spuitstukjes op de vloer, open containers, maar ook persoonlijk afval, zoals een peuk of drinkbeker. Klein afval is overal. Dat honderd procent in orde vaak (net) niet haalbaar is, komt omdat niet alleen techniek telt, maar ook de bedrijfscultuur en persoonlijk gedrag. De NRK nam dat als insteek voor de Clean Sweep regelhulp, want de tool stelt de gebruiker maatregelen voor over gedrag, techniek en organisatie. Met de export van acties naar het Ondernemingsdossier, kunnen bedrijfscultuur en gedrag op de werkvloer individueel worden aangepakt. Laten we samen oog hebben voor al het afval dat tijdens het werk ongewenst ontstaat. En daar samen wat aan

doen. Voorkom afval of ruim het op, zodat het niet gaat

zwerven. Dat is beter voor het bedrijf en het milieu en leidt uiteindelijk tot minder afval in zee.

03-09-15 10:03

Bedrijf, processen en technieken De Clean Sweep regelhulp is praktisch van opzet. In een paar stappen vult de gebruiker informatie in over bedrijf, processen en technieken. Vervolgens worden maatregelen voorgesteld om zwerfafval aan te pakken. Die zijn te filteren op activiteit, milieuthema, verspilling of aandachtsgebied, inclusief toelichting. NRK hoort graag suggesties voor nieuwe maatregelen en andere verbeteringen, want daar kan iedereen profijt van hebben. Om er overigens van gebruik te kunnen maken, moeten bedrijven wel al werken met het Ondernemingsdossier.

Grote meerwaarde regelhulpen HSE Manager Carola van Lammeren van Mauser Benelux uit Oosterhout werkte dit voorjaar mee aan de ontwikkeling van de tool. “lk ben altijd bereid bij te dragen aan de ontwikkeling van regelhulpen, want ik heb er zelf veel baat bij. De meerwaarde ondervind ik vrijwel dagelijks, je kunt immers niet alles weten. Regelhulpen zijn een uitstekend middel om snel en gemakkelijk aan regelgeving te voldoen, zonder er zelf uren in te steken of dure experts in te huren.” Door anders te kijken tijdens een rondje door het bedrijf, viel rest- en zwerfafval haar op: “het opende mijn ogen. We letten er te weinig op en zo gaat toch een hoop ver­ loren. Ik heb het al intern bespreekbaar gemaakt. We gaan er straks zeker mee aan de slag.”

Campagne en intentieverklaring In september start de NRK met een webinar en voorlichtings­­ bijeenkomsten om zelf met de tool aan de slag te gaan en er komt een poster. Onderdeel van de campagne is ook een online register met intentieverklaringen op de NRK-website. Dat onderstreept dat NRK-deelnemers werk maken van het voorkomen van zwerfafval. En die zichtbaarheid is goed voor ieders imago! Naast de NRK maakt ook PlasticsEurope zich sterk voor de aan­­ pak van deze problematiek. Recent ontwikkelde het voor producerende bedrijven de EU-campagne: Operation Clean Sweep. Waar geschikt trekken de twee organisaties samen op. www.nrk.nl en www.opcleansweep.eu

Netwerk

15

Van der Windt en Olsthoorn naar Den Hoorn

Uitbreiding Oerlemans Plastics Giessen

Na bijna vijftig jaar in Honselersdijk gaat Van der Windt Verpakking verhuizen naar de Harnaschpolder in Den Hoorn. Het bedrijf opent er in 2017 een nieuw logistiek centrum, inclusief kantoorruimte, design studio en een showroom. De verwachting is dat de bouw in de tweede helft van 2016 start en de verhuizing omstreeks de zomer van 2017 een feit is. Olsthoorn Verpakkingen, net als Van der Windt onderdeel van Pacombi Group, trekt ook in het nieuwe pand. Ruimtetekort is de belangrijkste reden voor de nieuwbouw. De twee bedrijven krijgen straks de beschikking over een opslag­ capaciteit voor circa 50.000 pallets. Ook Van der Windt Packaging België gaat gebruik­ maken van de nieuwe vestiging.

Op 18 juni is de eerste paal geslagen voor de uitbreiding van Oerlemans Plastics in Giessen. De nieuwbouw biedt straks plaats aan drie nieuwe drukpersen en een technische dienst. Naar verwachting is de eerste nieuwe drukpers, een tienkleuren Windmöller & Hölscher, per 1 januari 2016 operationeel. De nieuwbouw komt in verbinding te staan met het bestaande pand aan de Bedrijvenstraat. Dit pand is in 2013 aangekocht als eerste fase van het langetermijnplan ‘uitbreiding Giessen’. Inmiddels werken er 250 mensen op de locaties in Genderen en Giessen.

Overname Eurobottle Flestic Holding In juli is Eurobottle Flestic Holding uit Dronten overgenomen door Van Scherpenzeel. Met deze overname kan Van Scherpenzeel zich naast de inzameling en recycling van onder andere verpakkingen ook richten op de productie ervan. Dat maakt de cirkel rond. Het is de bedoeling om binnen de groep belangrijke stappen te zetten in het hergebruik van grondstoffen, waardoor de circulaire economie gedachte concrete vormen aanneemt. Samen met klanten gaat gewerkt worden aan een verdere ontwikkeling van duurzame verpakkingsoplossingen, waarbij zoveel mogelijk gebruik gemaakt wordt van secundaire grondstoffen.

Wij zijn op zoek naar uw nieuws! De rubber- en kunststofindustrie is een dynamische bedrijfstak. Bedrijven zijn dagelijks actief met het ontwikkelen van innovaties, vernieuwde producten of andere ontwikkelingen die het vermelden meer dan waard zijn. Vertel ons er meer over. De redactie van Netwerk ontvangt graag uw nieuws voor in het blad of op de website www.nrk.nl. Met deze platforms  biedt de NRK extra bereik en zicht­ baarheid in de rubber- en kunststof­sector. Ook goed beeldmateriaal (rechtenvrij) van uw producten en toepassingen is van harte welkom. Aarzel niet, maar ‘Be good and tell it’.

Mail de redactie, [email protected]

16

Netwerk

Van Werven bouwt MDS-installatie Van Werven en Urban Mining Corp slaan de handen ineen bij de bouw van een MDS-installatie voor het scheiden van kunststoffen. De MDS-­techniek is een vinding van de TU Delft en zorgt ervoor dat in één processtap meerdere kunststofsoorten worden gescheiden op basis van verschil in soortelijk gewicht. Van Werven past de techniek toe in het recyclingproces voor harde kunststoffen, afkomstig uit grof huishoudelijk-, bedrijfs-, bouw- en sloopafval. Naar verwachting is de installatie begin 2016 volledig operationeel bij Van Werven in Biddinghuizen.

Industrieberichten

Van de voorzitter

Succes Award voor Poly Products Poly Products is door de Nationale Business Succes Award uitgeroepen tot branche­ winnaar 2015 in de composietenbranche. Met een zeer sterke positionering en onderscheidend concept heeft het bedrijf zich volgens de nominatiecommissie ontwikkeld tot een zeer kundige, vernieuwende onderneming. “Poly Products onderscheidt zich door haar grote kennis van vezelversterkte kunststoffen, waardoor zij niet zelden als benchmark voor composietbedrijven wordt gezien. Klanten ervaren het bedrijf als een betrouwbare partner, die uitstekend weet mee te denken aan de totstandkoming van uitgekiende oplossingen”, aldus de nominatiecommissie.

Nieuwe voorzitter VNCI Het algemeen bestuur van de Nederlandse Chemische Industrie (VNCI) heeft Eric Hogenboom benoemd tot de nieuwe voorzitter. Hogenboom volgt Werner Fuhrmann op die deze functie sinds medio 2010 heeft bekleed. Eric Hogenboom is commercieel verantwoordelijk voor de engineering plastics business van SABIC Europe. Daarvoor heeft hij onder andere als business director leiding gegeven aan SABIC’s Polyethyleen business en was hij business unit director van SABIC’s Polypropyleen business in Europa.

Stempher blijft Koninklijk Koninklijke Verpakkingsindustrie Stempher in Rijssen blijft ook de komende 25 jaar ‘Koninklijk’. Tijdens de viering van het 125-jarig bestaan heeft burgemeester Hofland de bestendiging van het recht tot het voeren van het predicaat koninklijk uitgereikt aan algemeen directeur Arjen van de Werve. In zijn toespraak gaf de burgemeester van de gemeente Rijssen-Holten aan trots te zijn dat Stempher ruim zestig jaar geleden naar de gemeente Rijssen is verhuisd en daar onlosmakelijk mee verbonden is.

Ontwaak! Studies van het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken wijzen uit dat er geen milieuvriendelijkere draagtas bestaat dan de kunststof draagtas. Toch worden onze geweldige voedselveilige producten straks belast met een vergoeding aan de kassa, tenzij gebruikt voor onverpakte voedingsmiddelen. Andere niet voedselveilige tassen worden niet belast. Rekenvoorbeelden over de verpakkingsbijdrage maken pijnlijk duidelijk dat we in Nederland op het verkeerde spoor zitten. In 2014/2015 bedroeg de verpakkingsbijdrage voor kunststof € 0,3876/kg (excl. BTW). In 2016 is deze vastgesteld op € 0,64/kg. Maar inmiddels gaan drankenkartons op veel plaatsen mee in de Plastic Hero-zakken (PMD). Wie betaalt de rekening? Waarschijnlijk niet de drankenkartons. Die bijdrage is vastgesteld op € 0,18/kg. Onbegrijpelijk, zeker omdat het een samengesteld product is. Laten we echter niet de fout maken van de agrarisch industrie. Enkele decennia geleden kwam deze industrie onder een vergrootglas te liggen. Zij dachten dat ze als primaire industrie onmisbaar waren. Nu staan kranten vol over megastallen, ziektes en mestproblematiek waardoor het bijna onmogelijk is om nog een winstgevend bedrijf te runnen. Concluderend stel ik dat alle discussies een negatieve invloed hebben op de beeld­ vorming rondom kunststoffen. Het begon met het draagtasje, maar in 2016 betalen alle kunststofverpakkingen fors mee. Als deze trend zich voortzet, resulteert dat straks in een gigantisch probleem. De discussies zijn niet eerlijk, het juiste verhaal wordt niet verteld. Kunststofindustrie ontwaak! Laten we onze industrie behoeden voor onwaarheden en foute opinievorming. Alleen als collectief kunnen wij onze industrie beschermen. Joan Hanegraaf

Industrieberichten Netwerk

17

­

Vergunningen Rusland tijdig verlengen Per 1 augustus 2015 worden de maat­ regelen tegen de Russische Federatie tenminste verlengd tot eind januari 2016. De sancties tegen de Krim zijn eerder al met een jaar verlengd (tot en met 23 juni 2016). Heeft u een vergunning om toch te mogen exporteren en lopen de vergunde activiteiten ook na de geldigheidsduur door? Let dan op dat u ruim voor het verlopen van de vergunning een verlenging aanvraagt bij de Centrale Dienst voor In- en Uitvoer.  Meer informatie: http://ow.ly/Pwcrm

App NL Exporteert verder verbeterd De gratis app NL Exporteert is onlangs vernieuwd en helpt bedrijven nog beter om zich te oriënteren op exportmogelijkheden. Gebruikers kunnen nu ook landen bewaren als favoriet en nuttige statistieken met elkaar vergelijken. Per land zijn export­­­kansen en marktrapporten in te zien. Daarnaast zijn contactgegevens van diplomatieke posten en tips in de export­wijzer eenvoudig op te zoeken en te bekijken.

Nieuw aangiftesysteem voor uitvoer Eind 2015 vervangt AGS3 (AanGifteSysteem) het huidige aangiftesysteem Sagitta Uitvoer (DSU). Zodra AGS3 klaar is voor gebruik, kunnen bedrijven uitvoeraangiften doen in dit nieuwe geautomati­seerde aangifte­ systeem. De specificaties zijn al bekend en Beurtvaartadres is volop bezig de douane­ oplossing Customs­Controller voor te bereiden op AGS3.

Refitech opent vestiging in Verre Oosten

“Zakendoen in China kun je niet alleen” In 2013 heeft Refitech een eigen vestiging geopend in de Chinese havenstad Ningbo. Het was een logische stap nadat een eerder partnership met een Chinees bedrijf niet het gewenste resultaat had opgeleverd. “Als industrieel toeleverancier van hoogwaardige componenten uit composieten zien wij dat de Chinese markt volop kansen biedt om onze export te vergroten”, vertelt directeur Arthur Cooijmans.

Refitech ontwikkelt klantspecifieke producten van carbon­vezel en glasvezel versterkt composiet voor techniekbedrijven, robot­bouwers en medische apparatuur. Op dit moment behaalt het bedrijf circa 25% van de omzet uit export, dat percentage moet fors omhoog. Cooijmans: “Voor ons specialisme is de markt in Nederland te klein. Daarom timmeren wij in West-Europa aan de weg met productoplossingen voor machine- en apparatenbouw. Wij proberen voet aan de grond te krijgen met lichtgewicht behuizing­en, sandwichpanelen en systeem­ profielen in ondere andere de luchtvaartindustrie. Dankzij onze Chinese vestiging kunnen wij goed­koper produceren en zo onze afzetmarkt in Europa maar ook in China verder ontwikkelen.”

Cultuurverschil Voor het opzetten van de Chinese vestiging heeft Cooijmans de hulp ingeroepen van EWD-Compass. Dit bedrijf, met een vestiging in China, heeft voor Refitech de eerste verkenningen uitgevoerd. Het ondersteunt Refitech lokaal met backoffice taken, zoals wet- en regelgeving, vergunningen, contracten, salariëring en de huur van een gebouw.

Ze helpen ook met de juiste contacten voor het aantrekken van technisch personeel met verstand van composieten én kennis van de Europese manier van werken. “Niet de taal maar het cultuurverschil is het grootste obstakel. De perceptie van Chinezen is soms totaal anders. Ze zijn bijvoorbeeld erg zuinig op materiaal en gooien niets weg. Een afgekeurd product willen zij nog repareren”, legt Cooijmans uit. “De samenwerking met EWD-Compass is voor ons van onschatbare waarde gebleken, zakendoen in China kun je als Europees bedrijf niet alleen.”

Goede kwaliteit De productie in China is nu nog grotendeels bestemd voor Europa. “Met hulp van een commerciële medewerker van EWD leggen wij contacten met nieuwe Chinese klanten. Er is echter een groot verschil hoe Chinese bedrijven aankijken tegen zelf investeren in klantspecifieke producten en hoe dat in Europa gaat. Verder hoor je in de markt regelmatig dat China kwalitatief slechte producten levert, maar dat bestrijd ik. Dankzij goede voorbereiding en intensieve begeleiding vanuit Nederland maken wij nu in China producten die niet onder doen voor Nederlands fabricaat. Onze bestaande afnemers merken het verschil niet.”

Meer lezen: http://ow.ly/PwcXd Deze rubriek is verzorgd door Fenedex. NRK en Fenedex werken samen om lidbedrijven te ondersteunen bij hun exportactiviteiten.

18

Netwerk

www.refitech.nl Carbon composiet arm voor een hoge snelheid pick & place robot.

Evenementenagenda

Bent u er ook bij? 23-09: Beurs Kunststoffen 2015

24-11 Masterclass Voedselveiligheid

NRK Themadag Arbo, Milieu en Energie

Op 24 november organiseert NRK Verpakkingen de masterclass Voedselveiligheid en kunststofverpakkingen. De focus ligt deze keer op het guidance document voor het uitvoeren van migratietesten. Dit document heeft een aantal ingrijpende wijzigingen ondergaan, die door Rob Veraart van Keller & Heckman LLP nader worden toegelicht. In een parallelsessie legt Jolanda Neeft de wetgeving uit aan deelnemers die nog minder goed zijn ingevoerd in dit onderwerp.

De NRK themadag Arbo, Milieu en Energie vindt plaats op 8 december in Bunnik. U wordt bijgepraat over REACH, de NRK Stoffenmonitoringstool en een nieuw inventarisatiemodel voor machineveiligheid. Daarnaast komt de gezamenlijke inkoop van energie aan de orde en krijgt u voorbeelden van projecten op het gebied van ketensamenwerking. Ook de meest relevante wijzigingen van de vernieuwde PGS-15 richtlijn voor gevaarlijke stoffen zijn onderwerp van gesprek.

02-10: NRK Golfdag 03-11: Polymer Innovation Day 2015 12-11: Seminar ‘Routes naar duurzame kunststofverpakkingen’ 24-11: Masterclass Voedselveiligheid 08-12:  NRK Themadag Arbo, Milieu en Energie Kijk voor meer activiteiten en informatie over deze bijeenkomsten op www.nrk.nl en www.innovatienetwerk-rki.nl.

23-09

Programma en aanmelden: www.nrk.nl/agenda

 Programma en aanmelden: www.nrk.nl/agenda

03-11 Polymer Innovation Day Nieuwe trends en kansen ontdekken staat centraal tijdens de Polymer Innovation Day op 3 november op Papendal. DPI Value Centre

verwacht ruim driehonderd innovatieve ondernemers, wetenschappers, onderzoekers en organisaties vanuit de hele kunststofketen. Het programma bevat presentaties van inspirerende sprekers en sessies over nieuwe toe passingen en recente innovaties in polymeren, marktkansen en verbindingen leggen.

Blij met producten van rubber en kunststof De rubber- en kunststofindustrie is een gezonde, groeiende en duurzame bedrijfstak met producten die van grote toegevoegde waarde zijn voor de maatschappij. Bij de Federatie NRK (Nederlandse Rubber- en Kunststofindustrie) zijn 20 brancheverenigingen aangesloten die op landelijk en Europees niveau de belangen behartigen van meer dan 470 rubber- en kunst­ stofbedrijven in Nederland met een jaaromzet van 7,8 miljard euro en 30.000 medewerkers. Door directe betrokkenheid bij het convenant Meerjarenafspraken energie-efficiency (MJA), het Ketenakkoord Kunststof Kringloop, het Afvalfonds en het Kennisinstituut Duurzaam Verpakken maken wij ons sterk voor duurzaam ondernemen met oog voor people, planet, profit en polymeren. Binnen de NRK richt de branchevereniging NRK PVT Kunststofverwerkers zich op (productie)techniek en innovatie in kunststofproducten en treedt NRK Verpakkingen op als belangen­behartiger en woordvoerder van de Nederlandse kunststofverpakkingsindustrie. Meer weten of lid worden? www.nrk.nl Of neem contact op met: John Voetman (algemeen directeur Federatie NRK), [email protected], Martin van Dord (NRK PVT Kunststofverwerkers), [email protected], Aafko Schanssema (NRK Verpakkingen), [email protected]

Deelnemers worden geprikkeld kennis te delen en elkaar te inspireren. Programma en aanmelden: www.dpivaluecentre.nl of via de QR-code

Colofon Netwerk is een uitgave van de Federatie NRK, NRK PVT Kunststofverwerkers en NRK Verpakkingen. Verschijning: vier maal per jaar Jaargang 23, nummer 3 Redactie: Yolanda Boeters, Martin van Dord, Saskia de Jong, Erik de Ruijter, Aafko Schanssema, Gabriëlle Wempe Realisatie: DeJong&Verder, Tiel Redactieadres: NRK Postbus 420, 2260 AK Leidschendam (070) 444 06 60 [email protected] www.nrk.nl Opmaak: emjee | grafische vormgeving, Varik Druk: De Swart, Den Haag

Agenda en colofon

Netwerk

19

PET art Voor de Tsjechische kunstenares Veronika Richterová zijn plastic flessen een verzamelobject en geen wegwerpartikel. Sinds 2004 heeft zij duizenden PETflessen verwerkt in honderden objecten. Kleurrijke cactussen, bloemen, vlinders en bloemen, maar ook kroonluchters, lampen, kandelaren en meubels heeft zij ervan gemaakt. “Door mijn zoektocht

naar plastic flessen merkte ik hoe snel het ontwerp van flessen verandert. Ik vond daarom dat er een plek moest komen voor een verzameling flessen van over de hele wereld.” Ruim drieduizend flessen uit 76 verschillende landen zijn inmiddels tentoongesteld in haar museum.

www.veronikarichterova.com foto: Michal Cihlář

20

Netwerk