Nationaal Onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012 Alle feiten en cijfers
Gegevens Datum
: 20 juni 2012
Auteur
: Redactie Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Inhoud Inleiding................................................................................................................................... 4 Onderzoek ....................................................................................................................... 4 Verantwoording................................................................................................................ 4 Belangrijkste conclusies.......................................................................................................... 5 Voordelen van Het Nieuwe Werken ................................................................................. 5 Weinig vertrouwen in de praktijk ...................................................................................... 5 Organisaties maken pas op de plaats ............................................................................. 5 Infographic .............................................................................................................................. 6 Tabellenrapport ....................................................................................................................... 7 Bronnen ................................................................................................................................ 32 Literatuur........................................................................................................................ 32 Online bronnen .............................................................................................................. 32
Pagina 3/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Inleiding Onderzoek Het platform Over Het Nieuwe Werken deed dit jaar al weer voor het vierde opeenvolgende jaar onderzoek naar de stand van zaken op het gebied van Het Nieuwe Werken (HNW), het Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken. Ruim 3200 lezers van vakbladen en leden van community’s deden mee. In dit rapport vindt u alle feiten en cijfers. Eerst wordt ingegaan op de belangrijkste conclusies. Verder is een infographic opgenomen, een informatieve illustratie waarmee u snel een indruk krijgt van Het Nieuwe Werken in Nederland. Ten slotte vindt u het tabellenrapport met de resultaten. Verantwoording Het onderzoek is uitgevoerd op basis van een willekeurige steekproef uit een bestand van abonnees en lezers van vaktijdschriften, boeken en e-mailnieuwsbrieven voor kenniswerkers. In totaal hebben 3207 mensen tussen 12 april en 3 mei 2012 deelgenomen. Gebruik als bronvermelding: ‘B+B Vakmedianet, Platform Over Het Nieuwe Werken (www.ohnw.nl), n. = 3207’.
Pagina 4/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Belangrijkste conclusies Vertrouwen is een belangrijke voorwaarde voor Het Nieuwe Werken. Toch is dit vaak niet aanwezig. Zo twijfelt 31% van de medewerkers wel eens of collega’s die ergens anders aan het werk zijn wel echt werken. Voordelen van Het Nieuwe Werken Het jaarlijks terugkerende onderzoek laat duidelijk zien dat Nederland de voordelen van Het Nieuwe Werken ziet. Zo denkt 66% dat zijn of haar organisatie hierdoor productiever wordt. Ook worden de voordelen gezien als het gaat om duurzame inzetbaarheid. Voor 58% is Het Nieuwe Werken bijvoorbeeld onmisbaar om als werknemer inzetbaar te blijven. Dat is mogelijk door een betere combinatie van werk en privé. Het Nieuwe Werken vraagt echter wel om vertrouwen in medewerkers. Voor 67% begint het invoeren van Het Nieuwe Werken hiermee, gevolgd door een geschikte bedrijfscultuur (53%) en de beschikbaarheid van de juiste technologie (46%). Het is echter opvallend dat het belangrijkste ingrediënt – vertrouwen – ontbreekt bij een op de drie medewerkers. Weinig vertrouwen in de praktijk ‘Het is niet verrassend dat vertrouwen als belangrijke voorwaarde wordt gezien voor Het Nieuwe Werken. Tenslotte werk je tijd- en plaatsonafhankelijk, en dan moet je erop kunnen vertrouwen dat mensen ook doen wat ze hebben afgesproken’, aldus Henny van Egmond, partner van Yolk en schrijver van het boek Het nieuwe werken van visie naar praktijk. In de praktijk komt van vertrouwen echter weinig terecht. ‘Organisaties zijn de afgelopen jaren feitelijk ingericht op basis van wantrouwen, en dat is de laatste jaren alleen maar erger geworden. We controleren letterlijk elke activiteit, alles moet worden vastgelegd en als er wat fout gaat, is de eerste vraag die we stellen: wie kunnen we de schuld geven?’ ‘Al dat wantrouwen leidt tot niets. Meer regels en procedures, meer toezicht en controles, het zijn allemaal activiteiten die vrijwel nooit waarde toevoegen in een organisatie. We zien nu in het onderzoek dat het wantrouwen ook bezit neemt van de medewerkers. Zijzelf vertrouwen hun collega’s niet meer als ze thuiswerken, terwijl we weten dat mensen die elders werken vaak harder werken dan op kantoor. Maar ja, zoals de waard is …’ Organisaties maken pas op de plaats Uit het onderzoek blijkt verder dat het aantal medewerkers dat bepaalt waar en wanneer het werk wordt gedaan nauwelijks is veranderd. Zo bepaalt 54% waar het werk wordt gedaan en 52% wanneer het werk wordt gedaan (in 2011 was dit respectievelijk 53% en 54%). Het lijkt er dus op dat veel organisaties in 2012 een pas op de plaats maken.
Pagina 5/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Infographic
Pagina 6/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Tabellenrapport Vraag 1: Heeft u al eerder gehoord van het begrip Het Nieuwe Werken? Nee 2%
Ja 98%
Vraag 2: Welke van onderstaande typeringen vindt u het meest van toepassing op Het Nieuwe Werken? Kies maximaal 2 antwoorden. 90%
80%
77,08%
70%
60% 49,77% 50%
40%
30%
20%
16,14%
14,91% 10%
5,86%
0% Flexibiliteit/vrijheid
Pagina 7/32
Hype
De toekomst van werk Theorie
Duurzaamheid
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 3: Hoeveel van uw arbeidsuren werkt u gemiddeld vanuit huis? 50% 45,91% 45% 40% 35% 30% 25,37% 25% 20% 15% 10,92% 10%
7,47% 4,09%
5%
3,11%
3,14%
0% nooit
zeer rond 20% rond 33% rond 50% rond 66% vrijwel alle (twee op werktijd beperkt (bij 40 uur (een op de de drie drie is dat gem. dagen) 1 dag per dagen) week)
Vraag 4: Welke van onderstaande Social Media gebruikt u regelmatig? 80% 68,47%
70%
60%
50%
44,69%
40%
30%
27,50%
24,87% 17,63%
20%
18,33% 10,59%
10%
0% Twitter
Pagina 8/32
Anders Facebook LinkedIn Google + Yammer / Eigen Pleio organisatie social software
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 5: Werkt u in een kantooromgeving met meer dan 10 medewerkers?
Nee 25%
Ja 75%
Vraag 6: Beantwoord de volgende stellingen zoals uw situatie op dit moment is. Kies anders voor Niet van toepassing (n.v.t.):
Vraag 6.1: Ik beslis zelf waar ik mijn werk doe. 56%
54%
53,86%
52%
50%
48% 46,14% 46%
44%
42% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 106 deelnemers (4,35% van
totaal)
Pagina 9/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 6.2: Ik beslis zelf wanneer ik mijn werk doe. 53% 52,20% 52%
51%
50%
49%
47,80%
48%
47%
46%
45% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 87 deelnemers (3,58%
van totaal)
Vraag 6.3: Ik werk op meerdere plekken buiten het pand van mijn werkgever. 70%
57,72%
60%
50% 42,28% 40%
30%
20%
10%
0% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 113 deelnemers (4,64% van
totaal)
Pagina 10/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 6.4: Ik werk regelmatig ´s avonds of in het weekend. 60% 55,56%
50% 44,44% 40%
30%
20%
10%
0% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 72 deelnemers (2,96% van totaal)
Vraag 6.5: Ik heb mijn planningsafspraken samen met mijn leidinggevende aangepast aan flexibel werken. 80% 72,24% 70%
60%
50%
40%
30%
27,76%
20%
10%
0% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 385 deelnemers (15,84%
van totaal)
Pagina 11/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 6.6: Het Nieuwe Werken is voor mij een reden om te kiezen voor een (nieuwe) werkgever 90% 77,54%
80%
70%
60%
50%
40%
30% 22,46% 20%
10%
0% Ja
Nee Aantal n.v.t.: 350 deelnemers (14,43% van
totaal)
Pagina 12/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Hieronder volgen enkele beweringen, geclusterd naar aspect van Het Nieuwe Werken (HNW). Wij begrijpen dat niet elk oordeel zwart-wit is, maar kiest u s.v.p. het antwoord dat het meest bij u of bij uw organisatie past.
Vraag 7: Verantwoordelijkheid Vraag 7.1: Als ik meer buiten kantoor ga werken, vind ik het logisch dat ik daar mijn werkplek zelf inricht volgens de arborichtlijnen. 90%
80%
77,94%
70%
60%
50%
40%
30% 22,06% 20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 104 deelnemers (4,28%
van totaal)
Pagina 13/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 7.2: Als ik meer buiten kantoor ga werken, vind ik het logisch dat ik daar mijn werkplek grotendeels zelf bekostig. 60%
56,44%
50% 43,56% 40%
30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 107 deelnemers (4,41% van
totaal)
Vraag 7.3: Ik vind dat teamleden de verantwoordelijkheid voor afdelingsdoelen moeten nemen, en zelf in staat zijn oplossingen te vinden voor problemen. 100% 92,67% 90% 80% 70% 60% 50% 40% 30% 20% 7,33%
10% 0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 54 deelnemers (2,22% van
totaal)
Pagina 14/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 8: Werk en privé Vraag 8.1: Door de onduidelijke scheiding tussen werk en privé zal HNW leiden tot meer burn-outs 80%
68,61%
70%
60%
50%
40% 31,39% 30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 79 deelnemers (3,30%
van totaal)
Pagina 15/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 8.2: HNW is vooral handig voor werkende moeders en mensen die ver van hun werk wonen 56%
53,99% 54%
52%
50%
48%
46,01% 46%
44%
42% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 42 deelnemers (1,75% van
totaal)
Vraag 8.3: HNW is onmisbaar om als werknemer inzetbaar te blijven (met oog op de vergrijzing) 70%
60%
57,90%
50% 42,10% 40%
30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 76 deelnemers (3,17% van
totaal)
Pagina 16/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 9: Vertrouwen Vraag 9.1: Als ik buiten kantoor werk, vind ik het goed dat mijn manager mijn output meer controleert. 80% 73,44% 70%
60%
50%
40%
30%
26,56%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 86 deelnemers (3,56% van totaal)
Vraag 9.2: HNW moet je volledig vrij laten. Een formeel besluitvormingsproces of een medewerker flexibel kan werken, is niet nodig 80% 69,11%
70%
60%
50%
40% 30,89% 30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 48 deelnemers (1,99% van totaal)
Pagina 17/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 9.3: Ik twijfel eerlijk gezegd wel eens of mijn collega's wel echt werken als ik ze niet zie 80%
68,56%
70%
60%
50%
40% 31,44% 30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 185 deelnemers
(7,68% van totaal)
Pagina 18/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 10: Betrokkenheid Vraag 10.1: Op kantoor aanwezig zijn en direct contact met collega's vind ik uiteindelijk belangrijker dan de voordelen van thuiswerken. 60% 55,47%
50% 44,53% 40%
30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 78 deelnemers (3,23% van totaal)
Vraag 10.2: Als ik meer buiten kantoor ga werken, is een nadeel dat ik minder zichtbaar word voor collega's en het management. 90% 80%
78,10%
70% 60% 50% 40% 30% 21,90% 20% 10% 0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 33 deelnemers (1,37% van totaal)
Pagina 19/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 10.3: Social media heffen het gemis aan persoonlijk contact op als ik thuiswerk. 90% 79,92% 80%
70%
60%
50%
40%
30% 20,08% 20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 97 deelnemers
(4,02% van totaal)
Pagina 20/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 11: Productiviteit Vraag 11.1: Zakelijk gebruik van Social Media is noodzakelijk om succesvol volgens Het Nieuwe Werken te werken. 60% 54,76%
50% 45,24%
40%
30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 131 deelnemers (5,37% van totaal)
Vraag 11.2: Invoering van Het Nieuwe Werken maakt in onze organisatie alleen kans als de business case een kostenreductie of winst oplevert. 53%
52,58%
52%
51%
50%
49%
48% 47,42% 47%
46%
45%
44% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 273 deelnemers (11,18% van
totaal)
Pagina 21/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 11.3: HNW zorgt ervoor dat onze organisatie productiever wordt dan ze nu is. 70%
65,90%
60%
50%
40% 34,10% 30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 215 deelnemers (8,81% van
totaal)
Vraag 11.4: Mobiel werken (tablets, smartphones) is cruciaal voor Het Nieuwe Werken 90% 84,34% 80%
70%
60%
50%
40%
30%
20%
15,66%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 38 deelnemers (1,55% van
totaal)
Pagina 22/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 12: Aard en cultuur Vraag 12.1: Ik zie mijn organisatie als een 9-tot-5-organisatie. 70% 62,67% 60%
50%
40%
37,33%
30%
20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 31 deelnemers (1,27% van totaal)
Vraag 12.2: Ik zie mijn manager als een 9-tot-5-manager. 90%
77,05%
80%
70%
60%
50%
40%
30% 22,95% 20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 81 deelnemers (3,33% van
totaal)
Pagina 23/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 12.3: Ik ben zelf een 9-tot-5-medewerker (of manager). 90% 80,17% 80%
70%
60%
50%
40%
30% 19,83% 20%
10%
0% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 31 deelnemers (1,27% van
totaal)
Vraag 12.4: Ik zie in mijn team overwegend 9-tot-5-medewerkers. 54% 53,08% 53% 52% 51% 50% 49% 48% 47%
46,92%
46% 45% 44% 43% Eens
Oneens Aantal n.v.t.: 43 deelnemers (1,76% van
totaal)
Pagina 24/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 13: Wanneer denkt u dat uw organisatie klaar is voor Het Nieuwe Werken? 30% 26,78%
25%
21,53% 20% 17,18% 15,49% 15%
11,32% 10% 7,70%
5%
0% Mijn organisatie Mijn organisatie is heeft Het Nieuwe er klaar voor Werken al geïntroduceerd
Pagina 25/32
Binnen 2 jaar
Over 2 tot 5 jaar Duurt langer dan 5 jaar
Weet ik niet
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 14: Het invoeren van Het Nieuwe Werken begint met... (kies maximaal 2 antwoorden) 80%
70%
66,83%
60% 53,40% 50% 45,65%
40%
30%
20%
10%
6,73% 4,43%
0% ...beschikbaarheid van de juiste technologie.
Pagina 26/32
...vertrouwen in medewerkers.
...een geschikte bedrijfscultuur.
...een geschikte ...een business case. kantooromgeving.
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Tot slot, enkele gegevens over uzelf Vraag 15: Wat is uw belangrijkste kennis/vakgebied? 25% 22,12%
20%
15,52%
15,11% 15%
10% 8,25% 6,85%
6,79%
6,60% 5,52%
5%
4,19%
3,68% 3,49%
1,87%
0%
Pagina 27/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 16: Wat is uw rol in de organisatie? 50%
47,42%
45% 40% 35% 30% 25% 20%
18,86%
18,43% 15,28%
15% 10% 5% 0%
Vraag 17: Wat is uw geslacht? 53% 52,19% 52%
51%
50%
49%
48%
47,81%
47%
46%
45% Vrouw
Pagina 28/32
Man
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 18: Wat is uw leeftijd? 45%
40%
38,30%
35%
30% 27,65%
24,24%
25%
20%
15%
9,26%
10%
5%
0,55% 0% jonger dan 25 jaar
Pagina 29/32
25 - 35 jaar
35 - 45 jaar
45 - 55 jaar
55+
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 19: In welke branche bent u werkzaam? 40%
37,71%
35%
30%
25%
20%
15% 11,27%
10,57% 10%
8,35% 6,51%
6,44% 4,57%
5% 2,54%
1,90%
3,37%
2,83%
1,78%
1,62% 0,29% 0,25%
0%
Pagina 30/32
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Vraag 20: Hoe groot is de organisatie waar u werkt? 50%
45%
43,34%
40%
35% 30,22% 30%
25%
20%
13,83%
15% 12,62%
10%
5%
0% 1 - 20 werknemers
Pagina 31/32
20 - 100 werknemers
100 - 500 werknemers
meer dan 500 werknemers
Overhetnieuwewerken.nl
Nationaal onderzoek Over Het Nieuwe Werken 2012
Bronnen Literatuur • Henny van Egmond, Het nieuwe werken van visie naar praktijk. Kluwer, 2010.
Online bronnen • Platform Over Het Nieuwe Werken http://overhetnieuwewerken.nl/
Pagina 32/32
Overhetnieuwewerken.nl
Special Over Het Nieuwe Werken 2012 Ieder jaar in september verschijnt de Special Over Het Nieuwe Werken. De insteek van de special is de focus op Het Nieuwe Werken vanuit de vakgebieden ICT, Facility, HRM en algemeen management. De Special Over Het Nieuwe Werken 2011 kunt u hier online doorbladeren. Vraag alvast de Special Over Het Nieuwe Werken 2012 aan (verschijnt in september 2012).
Wilt u per direct op de hoogte blijven van alle ontwikkelingen rondom Het Nieuwe Werken? Meld u dan ook aan voor onze gratis tweewekelijkse e-mailnieuwsbrief. U ontvangt dan automatisch het laatste nieuws, interessante blogs, prikkelende stellingen en gratis whitepapers in uw mailbox!
Platform Over Het Nieuwe Werken Drie jaar geleden startte het platform Over Het Nieuwe Werken (Overhetnieuwewerken.nl), gericht op informatievoorziening aan, en interactie met, direct betrokkenen bij de implementatie van Het Nieuwe Werken: HR-managers, IT-managers, facility managers en algemeen managers. Gebruikmakend van de kennis van deze doelgroepen en het bereik van Vakmedianet door multimediale community’s als Facto Magazine en GIDS voor Personeelsmanagement en Arbo is het de afgelopen jaren uitgegroeid tot een volwaardig platform waar duizenden geïnteresseerden elkaar vinden.