cc:
a l l e Leden
MINISTERIE VAN BUITENLANDSE
ZAKEN
'S - G R A V E N H A G E
n
MINISTERRAAD 16
«1961
 ^ - ^ .
l i Ju+U, / f ^0
'Innrtf**!** Onderwerp:
zijner Excellentie
U^*.. 4*v de M i n i s t e r - P r e s i d e n t , V o o r z i t t e r van de Raad v o o r Economische Aangelegenheden.
; GIS A S S O C Ì a t i e p O l Ì t i C k Van de EEG met b e t r e k k i n g t o t A f r i k a
Kenmerk:
juni
1961
85883 „
Foto-nr:
./.
io
0**««
.
8115/61
B i j g a a n d doe i k U toekomen t e r b e s p r e k i n g i n de e e r s t v o l g e n d e v e r g a d e r i n g van de Raad v o o r Economische Aangelegenheden, een nota i n z a k e de a s s o c i a t i e p o l i t i e k van de EEG met b e t r e k k i n g t o t A f r i k a . Over d i t onderwerp i s u i t v o e r i g o v e r l e g gepleegd i n de Coördinatie Commissie v o o r Europese I n t e g r a t i e - en Associatieproblemen. Hoewel d i t o v e r l e g , z o a l s u i t de n o t a b l i j k t , n i e t op a l l e punten t o t overeenstemming h e e f t g e l e i d , was de Coördinatie Commissie van mening, d a t h e t t o c h n u t t i g zou z i j n de onderhavige p r o b l e m a t i e k aan de REA v o o r t e l e g g e n t e r b e s p r e k i n g . Spoedshalve zond i k een exemplaar van deze nota r e c h t s t r e e k s aan de l e d e n van de Raad. EE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN,
w.g.
J . Luns
SOTA INZAK
1.
lATIKPOLITIEK MET
BK PR J'IC IN G TOT
AFRIKA
Inleiding. I n toenemende mate i s aan de orde de t o e k o m s t i g e v e r h o u d i n g t u s s e n de EEG en een 1 6 - t a l , thans onafhankel i j k e A f r i k a a n s e s t a t e n , welke reeds met de EEG z i j n geassocieerd.*)
«
-ind 1962 l o o p t de Toepassingsovereenkomst v o o r deze a s s o c i a t i e , gebaseerd op d e e l I V van h e t EEG-verdrag, a f en aan de orde i s de v r a a g o f de t h a n s bestaande v e r h o u d i n g , welke met deze o n a f h a n k e l i j k geworden A f r i k a a n s e l a n d e n "jusqu'à n o u v e l o r d r e " i s g e c o n t i n u e e r d t o t en met e i n d 1962, z a l worden v o o r t g e z e t en aangevuld dan wel z a l worden g e w i j z i g d . Om v e r s c h i l l e n d e redenen i s h e t noodz a k e l i j k , d a t i n de z e e r n a b i j e toekomst ook door de Nederl a n d s e R e g e r i n g met b e t r e k k i n g t o t bepaalde a s p e c t e n van d i t v r a a g s t u k t e n p r i n c i p a l e een s t a n d p u n t w o r d t ingenomen. I n de e e r s t e p l a a t s omdat h e t gesprek t u s s e n h e t Comité van Permanent V e r t e g e n w o o r d i g e r s en de v e r t e g e n w o o r d i g e r s der g e a s s o c i e e r d e A f r i k a a n s e s t a t e n , d a t k o r t g e l e d e n h e e f t p l a a t s gehad, i n j u l i z a l worden v o o r t g e z e t en i n de h e r f s t w a a r s c h i j n l i j k op M i n i s t e r i e e l n i v e a u z a l p l a a t s v i n d e n . V o o r t s omdat van 19 t o t 24 j u n i een P a r l e m e n t a i r e c o n f e r e n t i e p l a a t s v i n d t , waaraan zowel l e d e n van h e t Europees Parlement a l s van de b e t r o k k e n A f r i k a a n s e p a r l e m e n t e n d e e l nemen. T e n s l o t t e ook omdat op een a a n t a l p u n t e n de a s s o c i a t i e v e r h o u d i n g b e t r e f f e n d e , door de Europese Commissie bepaalde v o o r s t e l l e n t e r t a f e l z i j n g e b r a c h t , waarover op k o r t e t e r m i j n een u i t s p r a a k door de Raad z a l moeten worden gedaan. Het b e t r e f t h i e r een v o o r s t e l v o o r de s t a b i l i s a t i e s teun van de g r o n d s t o f f e n p r i j z e n van bepaalde b e l a n g r i j k e p r o d u k t e n der g e a s s o c i e e r d e l a n d e n en v o o r t s h e t v o o r s t e l om t o t v e r s n e l d e t a r i e f a f b r a a k jegens de geassoc i e e r d e l a n d e n o v e r t e gaan. Teneinde een goed g e f u n d e e r d s t a n d p u n t t e kunnen innemen t e n o p z i c h t e van deze thans aan de orde z i j n d e d e e l p r o b l e m e n , i s eveneens n o d i g een Nederlandse v i s i e op het probleem van de v e r h o u d i n g t u s s e n Europa en A f r i k a i n het algemeen en i n h e t b i j z o n d e r op h e t probleem van de t o e k o m s t i g e v e r h o u d i n g t u s s e n de EEG en de thans daarmee g e a s s o c i e e r d e Frans sprekende s t a t e n i n A f r i k a . 2. Be h u i d i g e B i t u a t l e . Het a s s o c i a t i e r e g i e m , z o a l s d i t i s neergelegd i n d e e l IV van h e t EEG-verdrag en v o o r een t e r m i j n van 5 j a a r nader i s u i t g e w e r k t i n de Toepassingoovereenkomst, h e e f t de volgende kenmerken: - a. * ) Mauretanië, Senegal, Hoog V o l t a , I v o o r k u s t , Togo, Dahomey, N i g e r , Tsaad, Kameroen, de C e n t r a a l a f r i k a a n s e R e p u b l i e k , Kongo ( B r a z z a v i l l e ) , Gabon, Kongo ( L e o p o l d e t a d ) , Madagascar, Somalia en de Republiek M a l i .
I o d e e l IV van h e t E E G - v e r d r a g w o r d t , i n a r t . 1 3 2 , l i d 3 , b e p a a l d d a t de L i d - s t a t e n b i j d r a g e n i n de i n v e s t e r i n g e n , welke z i j n v e r e i s t v o o r de g e l e i d e l i j k e o n t w i k k e l i n g van de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n en g e b i e d e n . Deze finanoi'éle h u l p i s v o o r de p e r i o d e 1958 t o t en met 1962 bepaald op r u i m $ 5 8 0 min. D i t b e d r a g z a l worden b e s t e e d i n de vorm van s c h e n k i n g e n , bestemd v o o r c o n c r e t e economische en s o c i a l e p r o j e c t e n . Van d i t bedrag i a S 546 min bestemd v o o r A f r i k a (de r e s t v o o r Nederlands Nieuw-Guinea). b. H a n d e l s p o l i t i e k De EEG-landen nemen met b e t r e k k i n g t o t de t a r i e v e n en c o n t i n g e n t e n de z e l f d e m a a t r e g e l e n t e g e n o v e r de Produkt e n van o o r s p r o n g u i t de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n a l s z i j o n d e r l i n g nemen. De g e a s s o c i e e r d e l a n d e n z u l l e n i n b e g i n s e l ook hun t a r i e v e n moeten a f b r e k e n v o o r de EEG, t e n z i j z u l k s bez w a a r l i j k i s op grond van b u d g e t t a i r e o f o n t w i k k e l i n g s overwegingen. I n f e i t e behoeven z i j n i e t meer t e doen dan e r v o o r t e z o r g e n d a t de o v e r i g e EEG-landen g e l e i d e l i j k een z e l f d e b e n a n d e l i n g z u l l e n k r i j g e n a l s F r a n k r i j k . Er komt geen g e m e e n s c h a p p e l i j k b u i t e n t a r i e f en de economische v e r h o u d i n g t u s s e n de EEG en de g e a s s o c i e e r d e gebieden zou men duo kunrren kenmerken a l s een v r i j h a n d e l s z o n e , z i j h e t d a t deze e e n z i j d i g w o r d t t o e g e p a s t . Het b e l a n g r i j k s t e element v o o r de b e t r o k k e n geassooiëerde A f r i k a a n s e l a n d e n z i j i de preferentiële a f z e t m o g e l i j k heden, welke z i j , onder v i g u e u r van deze a s s o c i a t i e , op de EEG-markt k r i j g e n v o o r een a a n t a l van hun b e l a n g r i j k s t e e x p o r t p r o d u k t e n , t.w. k o f f i e , cacao , bananen, t r o p i s c h h o u t , a a r d n o t e n , p a l m o l i e en p a l m p i t t e n . V o o r s t e l l e n en wensen van A f r i k a a n s e en Franse z i j d e . Gebleken i s , d a t van de z i j d e van de b e t r o k k e n g e a s s o c i e e r d e A f r i k a a n s e l a n d e n , d a a r b i j s t e r k gesteund door F r a n k r i j k , de v o l g e n d e wensen naar v o r e n worden g e b r a c h t : a. Z i j wensen de a s s o c i a t i e v o o r d e l e n t e behouden zoals deze I j n n e e r g e l e g d i n d e e l I V van h e t V e r d r a g . b. Z i j w i l l e n d a t ook na 1962 h e t t h a n s v o o r z i e n e f o n d s v o o r de g e a s s o c i e e r d e gebieden w o r d t g e c o n t i n u e e r d en d a t d a a r i n door de L i d - s t a t e n van de ÊEG nieuwe bedragen worden g e v o t e e r d . c. Z i j wensen d a t ook op h e t g e b i e d van de t e c h n i s c h e b i j s t a n d door de L-.G i e t s g e s c h i e d t . d. Z i j wensen h e t thans bestaande h a n d e l s p o l i t i e k e regiem aan t e v u l l e n door een r e g e l i n g , welke hun bepaalde opbrengsten g a r a n d e e r t van hun b e l a n g r i j k s t e grondstoffen-exporten . Ter -
Te~ t o e l i c h t i n g op deze wensen z i j h e t volgende opgemerkt. De v e r l a n g e n s van de b e t r o k k e n A f r i k a a n s e s t a t e n op f i n a n c i e e l g e b i e d behoeven geen nadere t o e l i c h t i n g . Vermeld z i j s l e c h t s , d a t van de | 5 8 0 t n l n , welke h e t assoc i a t i e f o n d s b e v a t , op d i t o g e n b l i k nog % 38O min n i e t i s g e c o m m i t t e e r d en d a t h e t ook z e e r o n w a a r s c h i j n l i j k l i j k t , dat d i t b e d r a g v o l l e d i g vóór e i n d 1962 z a l z i j n gecommitteerd. De v e r l a n g e n s van de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n op hand e l s p o l i t i e k g e b i e d z i j n i n s t e r k e mate geïnspireerd door de thans bestaande v e r h o u d i n g t u s s e n d i e l a n d e n en Frankrijk. Voor een b e l a n g r i j k a a n t a l p r o d u k t e n hebben de bet r o k k e n A f r i k a a n s e l a n d e n een s t e r k preferentiële p o s i t i e op de Franse m a r k t . S l e c h t s i n b e p e r k t e mate w o r d t deze preferentiële p o s i t i e g e r e a l i s e e r d door raiddel van t a r i e v e n . I n v e l e g e v a l l e n w o r d t deze p r e f e r e n t i e g e r e a l i s e e r d door i m p o r t b e p e r k i n g van F r a n k r i j k t e g e n o v e r derde l a n d e n o f door m i d d e l van bepaalde aankoop- en a f z e t v e r p l i c h t i n g e n , g e l d i g v o o r de i m p o r t e r e n d e en verwerkende Franse b e d r i j f s o r g a n i s a t i e s . Zowel om economische a l s om p o l i t i e k e redenen w i l l e n de A f r i k a a n s e l a n d e n , welke a l s g e v o l g van d i t bestaande r e g i e m b i j z o n d e r a f h a n k e l i j k z i j n van de a f z e t op de Franse m a r k t , een d e r g e l i j k r e g i e m overbrengen op de g e h e l e EEG-raarkt. F r a n k r i j k i s bereid h i e r aan mede t e werken e n e r z i j d s om p o l i t i e k h e t v e r w i j t van economisch k o l o n i a l i s m e t e ontgaan en a n d e r z i j d s mede om de financiële l a s t e n , verbonden a a n h e t h u i d i g e systeem, e n i g e r m a t e t e v e r s c h u i v e n naar de Gemeenschap. 4. Algemene g r o n d s l a g e n van h e t Nederlandse
beleid.
Onder v e r w i j z i n g naar d e z e r z i j d s e nota aan de M i n i s t e r r a a d dd. 11 o k t o b e r 1960, no. 146902, zou h e t Nederlandse b e l e i d met b e t r e k k i n g t o t de h i e r besproken a s s o c i a t i e - p r o b l e m a t i e k gebaseerd kunnen worden op de v o l gende b e g i n s e l o v e r w e g i n g e n t a. De f e i t e l i j k e h u i d i g e verüoudin^ tussen de EEG en de g e a s s o c i e e r d e A f r i k a a n s e , l a n d e n maakt h e t o n v e r m i j d e l i j k d a t ook na 1962 de E G de a s s o c i a t i e - v e r h o u d i n g en de daarop gebaseerde economische h u l p v o o r t z e t . Een a b r u p t s t a k e n van deze h u l p en z e l f s h e t merkbaar v e r minderen h i e r v a n zou o n h e r r o e p e l i j k economisch schade toebrengen aan de b e t r o k k e n A f r i k a a n s e l a n d e n met a l l e economische en p o l i t i e k e g e v o l g e n , mede voor europa, van d i e n . b. De a s s o c i a t i e moet v o o r a l l e s t o n d o e l hebben de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n t o t p o l i t i e k e en economische o n t w i k k e l i n g en z e l f s t a n d i g h e i d t e brengen. Voortzetting van h e t oude k o l o n i a l e r e g i e m , ook onder een nieuw e t i k e t , z a l op g r o e i e n d e t e g e n s t a n d i n de geassocieerde l a n d e n z e l f s t u i t e n . D i t d o e l i m p l i c e e r t , d a t economische h u l p i n de e e r s t e p l a a t s e r op g e r i c h t z a l moeten - worden -
worden de économisons a f h a n k e l i j k h e i d van de b e t r o k k e n A f r i k a a n s e s t a t e n van de p r o d u k t i e en e x p o r t van enkele g r o n d s t o f f e n t e verminderen en g e r i o h t moet a i j n op een zekere d i v e r s i f i c a t i e en i n d u s t r i a l i s a t i e van hun economieën, c.
Nederland i s b e r e i d o n d e r h a n d e l i n g e n t e voeren met de thans g e a s s o c i e e r d e A f r i k a a n s s landen o v s r ds t o e komstige i n h o u d van ds nieuwe a s s o c i a t i e - v e r h o u d i n g . Deze o n d e r h a n d e l i n g e n souden gebasssrd moeten z i j n op a r t , 2 3 8 E136. Z u l k s i s ook de wens van ds b s t r o k k s n A f r i k a a n s s l a n d s n z s l f . D i t s t a n d p u n t houdt i n , d a t Nederland n i e t a a n v a a r d t , d a t u i t ds h u i d i g s v e r d r a g s b e p a l i n g e n een a u t o m a t i s c h s v o o r t z e t t i n g van ds v e r p l i c h t i n g e n u i t d s s l I V en de Tospassingsoverssnkomst v o o r de EEG v o o r t v l o e i t . 'Cel z a l u i t e r a a r d b i j h s t v a 8 t 8 t e l l s n van ds i n h o u d van ds nisuwe a s s o o l s t i s aans l u i t i n g gevonden moeten worden b i j de thans bestaande t o s s t a n d . Opgemerkt z i j , d a t v e r s c h i l l e n d e andere l a n d e n , met name F r a n k r i j k wel s t e l l e n d a t na 1962 de a s s o c i a t i e automatisch wordt v o o r t g e z e t .
d.
B i j h s t r s g e l s n van ds a s s o c i a t i s s a l zeer bepaald r s k s n i n g gshoudsn mosten worden met ds b s l a n g s n van derde l a n d e n en v o o r a l van andere A f r i k a a n s s l a n d e n . Naar Nederlandse o p v a t t i n g mag de E...G h e t proces van de economischs samenwerking sn eenwording i n A f r i k a , en met name i n W e s t - A f r i k a , n i e t remmen. Integendeel, d i t p r o o s s sou e e r d e r g e s t i m u l e e r d moeten worden. Voorkomen most worden, d a t A f r i k a economisch zou b l i j v e n v s r d s s l d l a n g s ds l i j n e n van ds vroegere k o l o n i a l e r e g i e as.
Op h a n d e l s p o l i t i e k g e b i e d moet e r d e r h a l v e voor worden gewaakt, d a t geen r s g e l i n g e n worden g e t r o f f e n , welke d u i d e l i j k de belangen van andere A f r i k a a n s s landen kunnen schaden, met name wanneer d i t b e t r e f t de e x p o r t van enkele v o o r deze l a n d s n z s s r b e l a n g r i j k s g r o n d s t o f f e n naar de EEO. U i t ds a l s b i j l a d e toegevoegde nota b l i j k t d u i d e l i j k hoe de o n d e r l i n g s b e l a n g s n v s r h o u d l n g s n op h a n d e l s p o l i t i e k gebied l i g g e n . e. Op l a n g e r e t e r m i j n h e e f t Nederland v o o r ogsn ssn r e g e l i n g , w a a r b i j a l l s W e s t e l i j k e l a n d s n , dus zowel de V s r s n l g d e S t a t e n , Engeland, ds EEG, alsmede e v e n t u e e l andere Europese l a n d e n , samenwerken b i j de economische o n t w i k k e l i n g en h e t economisch z e l f s t a n d i g maken van A f r i k a . Van A f r i k a a n s e z i j d e zou i n deze samenwerking een zo g r o o t m o g e l i j k a a n t a l landen moeten worden betrokken. Enkele c o n c r e t e b e l e i d s v r a g e n t e n aanzien waarvan op k o r t e t e r m i j n een standpunt moet worden ingenomen. B i j h e t e e r s t e o v e r l e g i n de Coördinatie Commissie v o o r Europese I n t e g r a t i e - en A s s o c i a t i e p r o b l e a e n z i j n een a a n t a l vraagpunten gerezen t e n aanzien waarvan op sommige punten wel en op andere punten geen overeenstemming werd b e r e i k t . Deze vraagpunten z i j n de volgende»
1) Op welke w i j z e z a l de EEG na 1962 financiële h u l p kunnen geven? 1
2) Z a l de EG ook t e c h n i s c h e n u l p i n h a a r v e r s c h i l l e n d e vormen kunnen o r g a n i s e r e n t e n behoeve van de geassoc i e e r d e landen? 3) Weiic h a n d e l s p o l i t i e k r e g i e m zou de a s s o c i a t i e moeten inhouden? a.
'at z a l de algemene h a n d e l s p o l i t i e k e v e r h o u d i n g z i j n , oen v r i j h a n d e l s z o n e o f een n o n - d i s c r i m i n a t o i r regiem z o i l s bestaand v o o r andere derde landen? b. Welke r e g e l i n g e n zouden g e t r o f f e n kunnen worden v o o r de s p e c i f i e k e t r o p i s c h e g r o n d s t o f f e n e x p o r t e n van de geassocieerde landen? 4)
. e l k s t a n d p u n t moet worden ingenomen t e n a a n z i e n van het b e t r e k k e n van andere A f r i k a a n s e l a n d e n b i j de associatie-regeling?
Algemeen b e s t o n d overeenstemming, d a t de E E G f i n a n ciële h u l p aan de b e t r o k k e n g e a s s o c i e e r d e l a n d e n zou moeten v o o r t z e t t e n . V e r s c h i l van mening bestond e c h t e r o v e r de w i j z e waarop. Van de z i j d e van Financiën werd h e t s t a n d p u n t v e r d e d i g d , d a t de EEG zou kunnen v o l s t a a n met h e t o p e n s t e l l e n van de Europese I n v e s t e r i n g s b a n k v o o r de geassocieerde landen voor l e n i n g e n voor concrete p r o j e c t e n , b i j v . i n a n a l o g i e van de r e g e l i n g g e t r o f f e n v o o r G r i e k e n land. Adi)
Van de z i j d e van andere departementen werd h e t s t a n d p u n t v e r d e d i g d , d a t h e t a s s o c i a t i e f o n d s a l s zodanig v o o r t g e z e t zou moeten worden, d a a r b i j i n h e t midden l a t e n d of de m i d d e l e n u i t s l u i t e n d i n de vorm van schenkingen bes c h i k b a a r g e s t e l d zouden moeten worden o f ook i n de vorm van l e n i n g e n . Ten a a n z i e n van de omvang dezer h u l p was men van mening, d a t h e t gemiddelde n i v e a u van de a f g e l o p e n 5 j a a r , neerkomend op c i r c a $ 110 min p e r j a a r , gehandhaafd zou kunnen worden. V o o r t s waren deze v e r t e g e n w o o r d i g e r s h e t e r o v e r eens, d a t de financiële h u l p v o o r a l g e r i c h t zou moeten worden op p r o j e c t e n , welke de economische samenwerking en de economische e e n h e i d van de A f r i k a a n s e s t a t e n kan bevorderen. V o o r t s zou i n de methode van h u l p v e r l e n i n g verander i n g e n moeten worden a a n g e b r a c h t , t e n d o e l hebbend de h u l p s n e l l e r en e f f e c t i e v e r t e r p l a a t s e i n nauw o v e r l e g met de b e t r o k k e n A f r i k a a n s e r e g e r i n g e n t e doen g e s c h i e d e n . Voor d i t d o e l zou men kunnen denken aan d e c e n t r a l i s a t i e van de h u i d i g e h u l p a o t i v i t e i t naar de A f r i k a a n s e s t a t e n . iiiLJ:)
Algemene overeenstemming bestond over de noodzaak, dat de EEG ook t e c h n i s c h e h u l p i n v e r s c h i l l e n d e vormen zou moeten kunnen b i e d e n aan de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n . I n h e r i n n e r i n g z i j g e b r a c h t , d a t reeds een aanvang i s gemaakt door de "uropese Commissie w&t h e t o n t w i k k e l e n van een s t e l s e l van b e u r z e n , b e s c h i k b a a r g e s t e l d aan deskundigen u i t A f r i k a a n s e l a n d e n v o o r een o p l e i d i n g binnen h e t E E G gebied. - Ad_j) -
Ad_j)
De e e r e t e v r a a g met b e t r e k k i n g t o t h e t handelep o l i t i e k r e g i e m i s o f de v r i j h a n d e l s z o n e - c o n s t r u c t i e , z o a l s ontworpen i n d e e l IV van h e t EEG-verdrag, ook na 1962 moet worden behouden en v o o r t g e z e t . H i e r o v e r l i e pen de meningen i n de Coördinatie Commissie u i t e e n . Hoewel van a l l e n de v o o r k e u r u i t g i n g naar een n o n — d i s c r i m i n a t o i r regiem op de l a n g e duur, bestond geen overeenstem* ming o v e r de v r a a g o f van Nederlandse z i j d e reede thans moet worden " e s t e l d , d a t na 1962 de h u i d i g e s i t u a t i e n i e t kan v o o r t d u r e n , doch moet worden t e r u g g e d r a a i d . De h u i d i g e s i t u a t i e i s , dat de t a r i e v e n op a l l e p r o d u k t e n tegenover de g e a s s o c i e e r d e l a n d e n evenver z i j n afgebroken a l s tussen de EEG-landen o n d e r l i n g ; op d i t o g e n b l i k dus v o o r 30^.x) Sommigen menen d a t h e t n i e t j u i s t zou z i j n d i t probleem thans scherp t e s t e l l e n en d a t h e t ds v o o r k e u r zou v e r dienen t e r z a k e de t o e k o m s t i g e o n t w i k k e l i n g e n a f t e wachten. Naast d i t v r a a g s t u k r i j s t h e t probleem van h e t r e g i e m na 1962 v o o r de b e l a n g r i j k s t e t r o p i s c h s s x p o r t p r o dukten der g e a s s o c i e e r d e l a n d e n . I n de e e r s t e p l a a t s z i j n er de p r o d u k t e n a l s k o f f i e , cacao, bananen en t r o p i s c h h o u t , waarvoor t a r i e f p r e f e r e n t i e s worden v o o r z i e n . Overeenstemming b e s t a a t over de w e n s e l i j k h e i d deze p r e f e r e n t i e s g e l e i d e l i j k a f t e b r e k e n , z i j h e t op zodanige w i j z e d a t n i e t a b r u p t economische schade w o r d t t o e g e b r a c h t aan ds b e t r o k k e n l a n d e n . Een andere o p l o s s i n g i s h i e r t s komen t o t een a l g e h e l e t a r i e f a f b r a a k v o o r deze p r o d u k t e n . D i t s t r e v e n zou h e t meest efficiënt kunnen geschieden door z i j d e n s de EEG i n h e t GATT h e t s t r s v s n t s steunen a l l e t a r i e v e n op d i t s o o r t g r o n d s t o f f e n w e r e l d w i j d t e v e r l a g e n of a f te schaffen. I e t s anders l i g t h e t probleem voor p r o d u k t e n a l B a a r d n o t e n , p a l m p i t t e n en p a l m o l i e , waarvoor geen E E G t a r i e v e n z i j n v o o r z i e n , maar waar op d i t o g e n b l i k de p r e f e r e n t i e op de Franse markt door andere middelen wordt g e r e a l i s e e r d . Overeenstemming bestond over de w e n s e l i j k h e i d d i t s o o r t p r e f e r e n t i e s n i e t u i t t e b r e i d e n t o t de andere EEG-landen.
H i e r b o v e n werd reeds op de noodzaak gewezen om een e v e n t u e l e a f b r a a k van de t a r i e f p r e f e r e n t i e s v o o r bepaalde e x p o r t p r o d u k t e n g e l e i d e l i j k t e doen p l a a t s v i n d e n t e n e i n d e economische schade v o o r de bet r o k k e n landen t e voorkomen. Te verwachten v a l t e c h t e r dat t e g e n de a f b r a a k a l s z o d a n i g reeds bepaalde weerstanden z u l l e n o n t s t a a n , met name i n de A f r i k a a n s e l a n d e n z e l f , d i e v r e z e n dat daardoor de a f z e t van de b e t r o k k e n p r o d u k t e n i n gevaar komt. Het z a l dan ook w e l l i c h t n o d i g z i j n van EEG-zijde b l i j k t e geven van een zekere b e r e i d h e i d om h i e r a a n tegemoet t e komen. I n d i t verband i s h e t C o m m i s s i e - v o o r s t e l van b e l a n g om t e komen t o t s t a b i l i s a t i e van de opbrengsten van bepaalde g r o n d s t o f f e n . Aan d i t v r a a g s t u k z a l een a f z o n d e r l i j k e n o t a worden g e w i j d .
m) voor landbouwprodukten
25 o f 20^.
Ad 4 )
I n h e t algemeen was de Coördinatie Commissie van mening, d a t u i t b r e i d i n g van h e t a s s o c i a t i e - r e g i e m t o t enkele andere A f r i k a a n s e l a n d e n , w a a r b i j met name zou kunnen worden gedacht aan de Engels sprekende l a n d e n en aan T u n i s en Marokko, van e s s e n t i e e l b e l a n g moest worden g e a c h t . Nederland zou dus van meet a f a i n moeten i n s i s t e r e n op h e t b e t r e k k e n i n de d i s c u s s i e s van d i t probleem. Z u l k s p a s t i n onze v i s i e , d a t de economische eenneid i n A f r i k a bepaald n u t t i g i s en d a t schade aan de belangen van andere A f r i k a a n s e s t a t e n moet worden voorkomen. Opgemerkt kan worden, d a t i n A f r i k a z e l v e r e e d s t u s s e n de v e r s c h i l l e n d e A f r i k a a n s e l a n d e n o v e r l e g o v e r de t o e k o m s t i g e v e r h o u d i n g met Europa en o v e r de h i e r besproken a s s o c i a t i e - p r o b l e m a t i e k zeer a c t i e f gaande i s . 6.
Slotoverwevingen. Hoewel h e t b e p a a l d w e n s e l i j k zou z i j n van Nederl a n d s e z i j d e op k o r t e t e r m i j n r e e d s een s t a n d p u n t t e hebben ten a a n z i e n van de b e l a n g r i j k s t e aspecten d e r h i e r aan de orde g e s t e l d e v r a a g p u n t e n , i s h e t nog g e e n s z i n s n o d i g reeds nu n a u w k e u r i g omschreven e n v a s t g e s t e l d e standpunten / t e f o r m u l e r e n . Immer3, h e t i s geenszins u i t g e s l o t e n , d a t z i c h i n de komende maanden nieuwe o n t w i k k e l i n g e n kunnen v o o r d o e n , samenhangend met een e v e n t u e l e t o e t r e d i n g van h e t V e r e n i g d K o n i n k r i j k t o t de EïG, e e n v e r d e r e o n t p l o o i i n g van h e t i n t r a - A f r i k a a n s e o v e r l e g en t e n s l o t t e h e t o v e r l e g dat reeds i s geëntameerd z i j d e n s de V e r e n i g d e S t a t e n met Engeland, F r a n k r i j k en de Europese Commissie. Van f u n d a menteel b e l a n g i s , d a t voorshands de Nederlandse h o u d i n g i n B r u s s e l geen e n k e l e t w i j f e l l a a t , d a t w i j t o t een cons t r u c t i e v e d i s c u s s i e o v e r h e t a s s o c i a t i e p r o b l e e m en een b i j d r a g e t o t de o p l o s s i n g daarvan b e r e i d z i j n zowel i n het financiële a l s i n h e t h a n d e l s p o l i t i e k e v l a k .
Directie Integratie 10 j u n i 1 9 6 1 .
Suropa,