MINISTERIE VAN BUITENLANDSE ZAKEN

c c , a l l e Ministers

MINISTERIE VAN

B U I T E N L A N D S E

ZAKEN

'S-GRA V E N H A G E

V E R Z O E K E

Kenmerk:

Onderwerp:

B I J

B E A N T W O O R D I N G ,

K E N M E R K ,

O N D E R W E R P ,

D A T U M

DGEM/DWS

E N

N U M M E R

Datum:

De Europese Gemeenschappelijke Markt en de overzeese gebieden der leden-landen

Nummer:

Fotonummer

T E

V E R M E L D E N

29 november 1 9 5 6 166906

: 146125

Ministerraad t-3 0EC.;358

TER BEHANDELING IN DE MINISTERRAAD

Ten behoeve van de verdere werkzaamheden met betrekking tot de onderhandelingen over een verdrag voor een Europese Gemeenschappelijke Markt zend i k ü hiernevens, mede namens mijn Ambtgenoot van Economische Zaken, ter behandeling i n de Ministerraad van 3 december a»s« een nota met bijlagen inzake de Europese Gemeenschappelijke Markt en de overzeese gebieden der leden-landen, welke nota i s opgesteld op grond van het voor-overleg i n de ambtelijke Coördinatiecommissie voor de Integratie» Spoedshalve doe i k exemplaren van deze nota recht streeks toekomen aan de leden van Uw Raad. j

DE MINISTER VAN BUITENLANDSE ZAKEN a . i .

Zijner Excellentie de Minister—President, Voorzitter van de Raad van Ministers*

De Europese Gemeenschappelijke Markt en de o v e r z e e s e g e b i e d e n d e r I e d e n - l a n d e n I

Het v r a a g s t u k van de v e r h o u d i n g t u s s e n de t e vormen Europese Gemeenschappelijke Markt en de o v e r z e e s e g e b i e d s ' d e l e n d e r deelnemende l a n d e n i s n i e t i n h e t Rapport Spaak b e h a n d e l d , a a n g e z i e n z u l k s , g e z i e n de s i t u a t i e i n de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n , p o l i t i e k n i e t opportuun werd g e a c h t . T i j d e n s de M i n i s t e r s c o n f e r e n t i e t e Venetië op 29 en 30 mei j l . h e e f t de f r a n s e r e g e r i n g d i t probleem evenwel aan de orde g e s t e l d , n a a r a a n l e i d i n g waarvan werd b e s l o t e n h e t op de e e r s t v o l g e n d e c o n f e r e n t i e d e r z e s M i n i s t e r s v a n B u i t e n l a n d s e Zaken t e b e h a n d e l e n . De F r a n s e d e l e g a t i e b i j de I n t e r g o u v e r n e m e n t e l e Confer e n t i e t e B r u s s e l k o n d i g d e v e r s c h e i d e n e malen aan d a t z i j een n o t a i n z a k e h e t o n d e r h a v i g e onderwerp zou i n d i e n e n ; de o v e r l e g g i n g v a n deze n o t a werd e c h t e r h e r h a a l d e l i j k u i t g e s t e l d . Ook t i j d e n s de M i n i s t e r s c o n f e r e n t i e t e P a r i j s , waar genoemd v r a a g s t u k i n g e v o l g e de t e Venetië gemaakte a f s p r a a k had moeten worden b e s p r o k e n , i s men wegens t i j d g e b r e k n i e t aan de b e h a n d e l i n g v a n h e t d e s b e t r e f f e n d e agendapunt toe-, gekomen. + + +

II

III

I n N e d e r l a n d i s h e t v r a a g s t u k Gemeenschappelijke Markt o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n i n m i d d e l s b e s t u d e e r d door e e n i n t e r d e p a r t e m e n t a l e werkgroep u i t de A m b t e l i j k e Coördinatiecomm i s s i e v o o r de I n t e g r a t i e . Een k o r t o v e r z i c h t van de f e i t e l i j k e gegevens, door de werkgroep t e r z a k e v e r z a m e l d , v e r g e s e l t a l s B i j l a g e I de o n d e r h a v i g e n o t a . o o o Op 16 november 1956 werd t e n s l o t t e de F r a n s e v e r k l a r i n g te B r u s s e l aan h e t Comité van d e l e g a t i e c h e f s o v e r g e l e g d ( B i j l a g e I I ) . Z i j b l e e k t e b e r u s t e n op een - t e z e l f der t i j d overgelegd - F r a n s - B e l g i s c h r a p p o r t i n z a k e het onderhavige v r a a g s t u k , h e t w e l k i n v o o r o v e r l e g t u s s e n b e i d e genoemde l a n d e n was o p g e s t e l d ( B i j l a g e I I I ) . Opgemerkt z i j d a t h e l a a s met N e d e r l a n d , a l s e n i g o v e r i g l a n d met o v e r z e e s e g e b i e d e n , t e r z a k e geen v o o r o v e r l e g was g e p l e e g d , hetgeen men v a n de B e n e l u x - p a r t n e r w e l zou hebben kunnen verwachten. De F r a n s - B e l g i s c h e v e r k l a r i n g e n b l i j k e n z i c h n i e t t e beperken t o t de problemen v a n h e t h a n d e l s r e g i m e Gemeenschapp e l i j k e M a r k t - o v e r z e e s e g e b i e d e n (welke problemen v o o r t v l o e i e n u i t h e t b e s t a a n v a n b i j z o n d e r e r e g i m e s t u s s e n sommige Europese l a n d e n en hun o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n ) , doch omvatten een p l a n v a n v e e l v e r d e r e s t r e k k i n g , h e t w e l k de "terms o f r e f e r e n c e " d e r B r u s s e l s e C o n f e r e n t i e v e r r e t# b u i t e n g a a t . Z i j beogen n i e t s minder t e b e w e r k s t e l l i g e n dan een vergaande i n s c h a k e l i n g v a n de o v e r z e e s e g e b i e d e n b i j de Gemeenschapp e l i j k e M a r k t , een g e z a m e n l i j k e Europese financiële v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v o o r deze g e b i e d e n en de u i t e i n d e l i j k e schepp i n g van een E u r a f r i k a a n s e G e m e e n s c h a p p e l i j k e Markt. - De -

De Franse v e r k l a r i n g s t e l t u i t d r u k k e l i j k dat het "bet r e k k e n van de overzeese gebieden b i j de Gemeenschappelijke Markt een c o n d i t i o s i n e qua non v o o r de deelneming van F r a n k r i j k z e l v e aan de Gemeenschappelijke Markt i s ; het wordt a l s v a n z e l f s p r e k e n d v o o r g e s t e l d dat de m o t i f s e v i d e n t B " d i e v o o r deze houding zouden b e s t a a n , F r a n k r i j k het r e c h t geven aan de Gemeenschappelijke M a r k t - p a r t n e r s eisen terzake te s t e l l e n . M

De F r a n s - B e l g i s c h e gedachten t e r z a k e kunnen a l s v o l g t worden samengevat: 1. De overzeese gebieden kunnen n i e t zonder meer b i j de Gemeenschappelijke Markt worden i n g e s c h a k e l d , i n d i e n men tenminste geen g r o o t a a n t a l c l a u s e s de sauvegarde en u i t z o n d e r i n g s r e g i m e s w i l i n t r o d u c e r e n , d i e de Gemeenschappelijke Markt wel zeer zouden c o m p l i c e r e n . Bovendien z u l l e n e e r s t o p l o s s i n g e n dienen t e worden gevonden met b e t r e k k i n g t o t de b i j z o n d e r e i n t e r n a t i o n a l e s t a t u t e n waaraan bepaalde dezer gebieden z i j n onderworpen. D e s a l n i e t t e m i n i s het n o o d z a k e l i j k en w e n s e l i j k de overzeese g e b i e d s d e l e n ( e r i s i n deze p a r a g r a a f a l l e e n van de Franse en B e l g i s c h e gebieden s p r a k e ) te b e t r e k ken b i j de economische expansie welke een g e v o l g z a l z i j n van de Gemeenschappelijke M a r k t . Door de ontwikke-r l i n g der overzeese gebieden, welke langzamerhand deze l a n d e n t o t het n i v e a u der Europese l a n d e n z a l brengen, z a l het m o g e l i j k z i j n i n een l a t e r stadium de t o t s t a n d koming van een E u r a f r i k a a n s e Gemeenschappelijke Markt te overwegen. 2. De weg t o t d i t d o e l zou a l s v o l g t

zijn:

a. Van de i n w e r k i n g t r e d i n g van het V e r d r a g voor de ~~ Gemeenschappelijke Markt a f dienen de "Europese l e d e n - l a n d e n op de importen u i t de d e s b e t r e f f e n d e overzeese gebieden h e t z e l f d e regime toe t e passen dat z i j , i n g e v o l g e h e t V e r d r a g , op hun o n d e r l i n g e betrekkingen toepassen. Met andere woorden, de produkten van de overzeese gebieden z u l l e n , b i j binnenkomst op de gemeenschapp e l i j k e markt, p r o f i t e r e n van d e z e l f d e g e l e i d e l i j k e a f s c h a f f i n g der douanerechten en c o n t i n g e n t e n welke v o o r het o n d e r l i n g e v e r k e e r der Europese landen z a l gelden. b. Aangezien de fundamentele s t r u c t u u r van de overzeese gebieden een a g r a r i s c h k a r a k t e r d r a a g t , d i e n t voor de a g r a r i s c h e e x p o r t van deze gebieden een m a r k t o r g a n i s a t i e r e g e l i n g t e worden g e t r o f f e n , overeenkomstig d i e , welke op het o g e n b l i k v o o r de Europese a g r a r i s c h e produkten wordt b e s t u d e e r d . Co.Omgekeerd dienen de overzeese gebieden, eveneens op ':. g e l e i d e l i j k e w i j z e , op aJte Europese Gemeenschappelijke Markt-landen h e t z e l f d e regime van t o e p a s s i n g t e brengen dat thans wordt toegepast op het h a n d e l s v e r k e e r met de e i g e n m e t r o p o o l .

j i . Het gestelde onder a - c hierboven z a l b i j etappes dienen te worden v e r w e z e n l i j k t , op b a s i s van r e c i p r o c i t e i t , en dient aan het einde van de overgangsperiode geheel t e z i j n v e r w e z e n l i j k t . Voorgesteld wordt deze etappes vast t e s t e l l e n door onderhandelingen i n de bevoegde i n s t e l l i n g e n van de Gemeenschappelijke Markt; h i e r v o o r z a l i n een zekere vertegenwoordiging van de overzeese gebieden, overeenkomstig de p u b l i e k r e c h t e l i j k e bepalingen van e l k hunner, dienen t e worden v o o r z i e n . e. T e g e l i j k met de i n w e r k i n g t r e d i n g van het Verdrag dient een s p e c i a l e a f d e l i n g van het Investeringsfonds i n werking te t r e d e n , welke over voldoende gelden dient te beschikken om, rekening houdend met l o c a l e bronnen, te v o o r z i e n i n de publieke i n v e s t e r i n g e n welke nodig z i j n voor de economische o n t w i k k e l i n g der b e t r e f f e n d e overzeese gebieden. De middelen waarover d i t Fonds voor de Franse en B e l gische overzeese gebieden zou dienen te beschikken, kunnen worden geschat op ruim een m i l j a r d EBU-eenheden per j a a r (waarvan het merendeel voor de Franse gebieden bestemd zou z i j n ) . Opmerkenswaard i s dat de FraneB e l g i s c h e berekening, waarop d i t bedrag i s gebaseerd, u i t g a a t van de h u i d i g e i n v e s t e r i n g e n van deze landen i n hun overzeese gebieden, i n c l u s i e f Tunis, A l g i e r s en Marokko. Het i n i t i a t i e f voor investeringsprogramma's dient u i t s l u i t e n d te berusten b i j de voor de betrokken overzeese gebieden v e r a n t w o o r d e l i j k e a u t o r i t e i t e n . De " d i s c u s s i e " over de t e r b e s c h i k k i n g s t e l l i n g van g e l d e n zou i n handen der Fonds-organen z i j n . J*fw f. De i n w e r k i n g t r e d i n g van het I n v e s t e r i n g s f o n d s d i e n t , naar Franse mening, p r e a l a b e l t e z i j n aan de verwez e n l i j k i n g der n o n - d i s c r i m i n a t i e van de z i j d e der overzeese gebiedsdelen; m.a.w„ : het g e l e i d e l i j k verwezenlijken van de "meest b e g u n s t i g i n g " kan e e r s t aanvangen wanneer het Fonda z i j n a c t i v i t e i t heeft aangevangen. g. Voor de Afrikaanse gebieden welke een voldoend overeenkomstige s t r u c t u u r b e z i t t e n dient de mogel i j k h e i d te worden bestudeerd van het tussen deze gebieden t o t stand brengen van een onderlinge A f r i kaanse gemeenschappelijke markt. h. Wanneer de bovengenoemde i n s c h a k e l i n g tussen de over— ~" zeese gebieden en de Europese Gemeenschappelijke Markt v o l l e d i g i s v e r w e z e n l i j k t , en wanneer de economische o n t w i k k e l i n g van genoemde gebieden ver genoeg i s gevorderd, kan bestudeerd worden op welke wijze een algemene Gemeenschappelijke Markt, Europa en de betrokken Afrikaanse overzeese gebieden omvattend, t o t stand z a l worden gebracht: E u r a f r i ^ u e . + + +

Commentaar Voor een j u i s t e b e o o r d e l i n g van de Frans-Belgische v o o r s t e l l e n , alsmede voor het bepalen van het Nederlandse standpunt daartegenover, i s het n o o d z a k e l i j k een d u i d e l i j k onderscheid te maken tussen de volgende twee problemen:

a) de r e g e l i n g van de economische verhouding tussen de Gemeenschappelijke Markt e n e r z i j d s en de, met haar leden-staten verbonden, overzeese gebieden a n d e r z i j d s ; b) het aanvaarden van een gemeenschappelijke verantwoordel i j k h e i d door de landen van de Gemeenschappelijke Markt voor de o n t w i k k e l i n g van de overzeese gebieden en het daadwerkelijk betrekken van deze gebieden b i j de Europese Gemeenschappelijke Markt, met a l s einddoel de vorming van éen Eurafrikaanse gemeenschappelijke markt. Ad a) Het eerste vraagstuk v l o e i t l o g i s c h voort u i t de schepping van een gemeenschappelijke markt tussen een a a n t a l landen, waarvan sommige reeds i n een b i j z o n d e r e economische verhouding staan t o t hun overzeese gebieden. Het b e t r e f t h i e r met name de hoodzaak t o t r e g e l i n g van het i n - en exportregime tussen de Gemeenschappelijke Markt en de betrokken overzeese gebieden. Hiervoor zou i n b e g i n s e l een r e g e l i n g kunnen worden aanvaard waarbij de l e d e n - s t a t e n met b e t r e k k i n g t o t het goederen- en dienstenverkeer, de i n v e s t e r i n g e n , de v e s t i g i n g van b e d r i j v e n en de openbare aanbestedingen i n de overzeese gebieden aan een z e l f d e regime z u l l e n worden onderworpen a l a het moederland, t e r w i j l hiertegenover de overzeese gebieden i n het goederen-, diensten- en k a p i t a a l v e r k e e r met de landen van de Gemeenschappelijke Markt dezelfde voordelen zouden kunnen genieten a l s deze l a a t s t e elkander toekennen. Wel dient d a a r b i j a l s e i s t e worden g e s t e l d dat het door de onderscheidene overzeese gebiedsdelen ten aanzien van de Gemeenschappelijke Markt—landen toe te passen regime geen d i s c r i m i n a t i e tussen de Gemeenschappelijke Markt-landen mag inhouden ( u i t e i n d e l i j k u i t e r a a r d ook n i e t ten gunste van het eigen moederland). Opgemerkt z i j dat i n v e l e g e v a l l e n genoemd regime door het moederland z a l worden v a s t g e s t e l d , doch dat een o p l o s s i n g z a l dienen te worden gevonden voor de g e v a l l e n waarin overzeese gebieden het recht hebben (of alsnog k r i j g e n ) over d i t regime mede te spreken of z e l f erover t e b e s l i s s e n . Er z a l v o o r t s moeten worden g e s t r e e f d naar een zeker evenwicht i n de procedures, zowel wat b e t r e f t de synchron i s a t i e der wederzijdse l i b e r a l i s a t i e m a a t r e g e l e n a l s ten aanzien van de zeggenschap der Gemeenschapsorganen met bet r e k k i n g t o t de v a s t s t e l l i n g en toepassing der noodzakelijke uitvoeringsreglementen van de Gemeenschap. In d i t verband z i j opgemerkt dat een preferentiële r e g e l i n g voor de a f z e t der overzeese landbouwprodukten, z o a l s deze b l i j k b a a r van Frans-Belgische z i j d e wordt voorg e s t e l d , door Nederland n i e t z a l kunnen worden aanvaard; Nederland heeft z i c h tegen een d e r g e l i j k e r e g e l i n g z e l f s voor landbouwprodukten van de Gemeenschap zelve steeds verzet. Overigens doet z i c h nog de vraag voor wat i n het onderhavige verband onder "overzeese gebiedsdelen" dient te worden verstaan. V a l l e n hieronder inderdaad ook Marokko en Tunesië (welke landen wel banden met F r a n k r i j k hebben, doch een eigen p o l i t i e k en economisch b e l e i d voeren), A l g i e r s , en trustschapsgebieden a l s Togo en Kameroen ? + + •

Ad b) Van een geheel ander k a r a k t e r i s evenwel de, i n de Frans-Belgische nota's g e s t e l d e , e i s dat de leden-staten bovendien gemeenschappelijk de taak op z i c h zouden moeten - nemen -

nemen de openlegging en o n t w i k k e l i n g van de overzeese gebiedsdelen t e f i n a n c i e r e n door middel van een v e r p l i c h t e deelname i n een i n v e s t e r i n g s f o n d s , waarvoor ongeveer een m i l j a r d d o l l a r per j a a r t e r b e s c h i k k i n g zou moeten worden g e s t e l d . Geheel t e n onrechte wordt deze k w e s t i e gekoppeld aan de voorafgaande, door middel van de s t e l l i n g dat a l s tegenp r e s t a t i e voor een n o n - d i s c r i m i n a t o i r e behandeling op de markten der overzeese gebieden de l e d e n - s t a t e n v e r p l i c h t zouden moeten z i j n n i e t a l l e e n hun eigen markt open t e s t e l l e n voor de produkten dezer gebieden, doch tevens b i j te dragen i n de f i n a n c i e r i n g van de i n f r a s t r u c t u u r der betrokken t e r r i t o r i a . I n de Franse v e r k l a r i n g wordt deze e i s z e l f s nog verzwaard door de toevoeging dat de gemeenschappel i j k e i n v e s t e r i n g e n v o o r a f z u l l e n moeten gaan aan de t o e p a s s i n g van het n o n - d i s c r i m i n a t i e b e g i n s e l (waardoor o.a. het gevaar ortstaat dat e e r s t i n v e s t e r i n g e n worden v e r r i c h t , waarna v e r v o l g e n s b l i j k t dat de i n s c h a k e l i n g van d e r g e l i j k e overzeese gebieden op m o e i l i j k h e d e n s t u i t welke haar t o t standkoming v e r t r a g e n o f verhinderen)»

en

Nog a f g e z i e n van de financiële bezwaren verbonden aan d e r g e l i j k e g r o t e i n v e s t e r i n g e n , w i l het voorkomen dat de Gemeenschappelijke Markt-landen, door over t e gaan t o t deze i n v e s t e r i n g e n i n de A f r i k a a n s e overzeese gebieden, zouden worden betrokken i n de v e e l s o o r t i g e problematiek welke samenhangt met de gehele toekomstige o n t w i k k e l i n g van deze g e b i e den. ** Naar het voorkomt immers z a l het v e r l e n e n van een derg e l i j k e omvangrijke en i n g r i j p e n d e h u l p een zekere medezeggenschap over de b e s d h i k k i n g daarvan en dus over de verdere o n t w i k k e l i n g dezer gebieden moeten i m p l i c e r e n , w a a r u i t derhalve een m e d e v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d voor genoemde ontwikkeling voortvloeit. De principiële v r a a g of Nederland b e r e i d zou moeten worden gevonden om i n het kader van de Zes een d e r g e l i j k e m e d e v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d op z i c h t e nemen, i s een aangel e g e n h e i d welke - g e z i e n de m o e i l i j k h e i d om v o o r a l s n o g een e n i g s z i n s verantwoorde prognose op t e s t e l l e n , zowel i n z a k e de toekomstige o n t w i k k e l i n g van de e i g e n k r a c h t en onderl i n g e samenhang (inbegrepen i . h . b . de i n s t i t u t i o n e l e s t r u c t u u r ) der Gemeenschappelijke Markt, a l s i n z a k e de toekomstige o n t w i k k e l i n g der overzeese g e b i e d s d e l e n - thans n i e t kan worden beantwoord. Een andere zaak i s dat d i t zo u i t e r m a t e b e l a n g r i j k e p o l i t i e k e v r a a g s t u k inderdaad een voorwerp van b e s t u d e r i n g door de Gemeenschap i n de toekomst zal/uitmaken. + + +

Het i a , met andere woorden, d u i d e l i j k dat de volgende c o n c l u s i e s dienen t e worden getrokken. 1« De k o p p e l i n g van de vraagstukken onder a) en b) genoemd i s onjuist. Zoals reeds i s gezegd, zou Nederland z i c h b e r e i d kunnen v e r k l a r e n mede t e werken aan een r e g e l i n g van de verhouding tussen de Gemeenschappelijke Markt en de overzeese gebieden, op de daarvoor i n aanmerking komende t e r r e i n e n , w a a r b i j evenwel de u i t e i n d e l i j k e v o l l e d i g e o p e n s t e l l i n g van de Gemeens c h a p p e l i j k e Markt voor de importen u i t de overzeese gebieden kan worden beschouwd a l s een volkomen g e l i j k w a a r d i g e c o n t r a p r e s t a t i e voor een n o n d i s c r i m i n a t o i r e behandeling op de - markten —

markten d e r o v e r z e e s e g e b i e d e n . De e i a t o t h e t b o v e n d i e n aanvaarden van een gemeens c h a p p e l i j k e v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d v o o r de o n t w i k k e l i n g d e r i n f r a s t r u c t u u r d e z e r t e r r i t o r i a k o p p e l t e c h t e r de r e g e l i n g van een z u i v e r p r a k t i s c h economisch probleem, dat r e c h t s t r e e k s samenhangt n e t de s c h e p p i n g v a n een Gemeenschappel i j k e M a r k t , aan een p r o j e c t v a n v e e l w i j d e r e s t r e k k i n g , waarvan de u i t e r s t vergaande economische en p o l i t i e k e cons e q u e n t i e s een diepgaande b e s t u d e r i n g v e r e i s e n a l v o r e n s h i e r t e g e n o v e r een d e f i n i t i e f standpunt z a l kunnen worden ingenomen. 2«

R e s t e e r t d e r h a l v e de v r a a g o f men de v o r m i n g van een E u r a f r i k a wenst na t e s t r e v e n . De F r a n s - B e l g i s c h e v e r k l a r i n g e n s t e l l e n de v o r m i n g v a n een E u r a f r i k a v o o r a l s een min of meer v a n z e l f s p r e k e n d e c o n s e q u e n t i e v a n de r e g e l i n g d e r v e r h o u d i n g t u s s e n de Gemeenschappelijke Markt en de o v e r zeese g e b i e d e n ; een v a n z e l f s p r e k e n d h e i d welke evenwel a l l e r m i n s t b e s t a a t . De F r a n s e en B e l g i s c h e d e l e g a t i e s hebben i n f e i t e een g e h e e l nieuw p l a n t e r t a f e l g e b r a c h t , d a t met de e i g e n l i j k e v o r m i n g van de Europese Gemeenschappelijke Markt geen d i r e k t v e r b a n d h o u d t , en h e t i s t e b e t r e u r e n d a t de F r a n s e v e r k l a r i n g v a n de a a n v a a r d i n g v a n h e t p r i n c i p e v a n d i t p l a n de F r a n s e deelneming aan de Gemeenschappelijke Markt a f h a n k e l i j k s t e l t . Het i s de v r a a g o f de Zes, en i . c . N e d e r l a n d , werke-' l i j k termen aanwezig zouden a c h t e n om de F r a n s e b e h o e f t e aan i n p a s s i n g v a n z i j n o v e r z e e s e b e t r e k k i n g e n i n de Gem e e n s c h a p p e l i j k e Markt om t e z e t t e n i n een gemeenschappel i j k e Europese o n t w i k k e l i n g v a n A f r i k a , w a a r b i j men dan zou t r a c h t e n d i t w e r e l d d e e l n o g v o o r Europa t e behouden, c . q . dusdanige Europese i n v l o e d b i j de o n t w i k k e l i n g daarvan t o t g e l d i n g t e b r e n g e n , d a t n i e t ook A f r i k a b i n n e n u i t e r s t k o r t e t i j d een e i g e n , c . q . t e g e n Europa g e r i c h t e k o e r s zou varen• 3»

Het beantwoorden v a n de genoemde p o l i t i e k e v r a a g ( 2 ) houdt geen o n m i d d e l l i j k verband met de t o t s t a n d k o m i n g van de Europese Gemeenschappelijke M a r k t , en zou daarvan l o s d i e n e n t e worden g e z i e n ; h e t e n i g e v r a a g s t u k d a t i n d e r d a a d t h a n s een o p l o s s i n g b e h o e f t i s d a t v a n de r e g e l i n g v a n de economische v e r h o u d i n g G e m e e n s c h a p p e l i j k e Markt - o v e r z e e s e g e b i e d e n ( i n - en e x p o r t r e g i m e ) a l s genoemd onder 1. V

V e r d e r i n _ t e ^ n e m e n ^ s t a ndpunt =

Op 22 november jl„ h e e f t t e B r u s s e l i n h e t Comité* v a n d e l e g a t i e c h e f s een p r e l i m i n a i r e b e s p r e k i n g d e r F r a n s - B e l g i s c h e v o o r s t e l l e n p l a a t s g e v o n d e n , w a a r b i j de N e d e r l a n d s e woordvoerder een v o o r l o p i g e r e a c t i e h e e f t gegeven o v e r e e n k o m s t i g de h i e r boven g e s c h e t s t e overwegingen. Met name h e e f t de Heer l i n t h o r s t Homan e r h i e r b i j op gewezen, d a t i n d i t s t a d i u m geen d e f i n i t i e v e r e g e l i n g e n zouden kunnen worden g e t r o f f e n b e t r e f f e n d e de i n s c h a k e l i n g d e r o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n b i j de Gemeens c h a p p e l i j k e M a r k t , daar de p o l i t i e k e en economische i m p l i c a t i e s v a n d i t v r a a g s t u k zo v e e l o m v a t t e n d z i j n dat h i e r o v e r e e r s t na de i n s t e l l i n g v a n de Gemeenschappelijke Markt een b e s l i s s i n g zou kunnen worden genomen. N e d e r l a n d wenste dan ook dat i n h e t v e r d r a g zou worden v o l s t a a n met een opdracht aan de Gemeenschapaorganen t o t h e t b e s t u d e r e n van de onderh a v i g e p r o b l e m a t i e k en h e t doen v a n v o o r s t e l l e n daaromtrent aan de r e g e r i n g e n .

Samenvattend moge derhalve de volgende r i c h t l i j n voor de Nederlandse delegatie te B r u s s e l worden voorgesteld: a» Nederland kan ermede akkoord gaan dat het vraagstuk van het i n - en exportregime tussen de Gemeenschappelijke Markt en de overzeese gebieden i n het Verdrag z a l worden ger e g e l d , op "basis van het hierboven onder IV ad a) gestelde. b. Nederland staat a f w i j z e n d tegenover de koppeling van deze ~" r e g e l i n g aan de vorming van een i n v e s t e r i n g s f o n d s voor deze gebieden. Een d e r g e l i j k e k o p p e l i n g i s n i e t s l e c h t s o n j u i s t wegens het daardoor aanvaarden van een v e r p l i c h t i n g t o t i n v e s t e r i n g i n gebieden waarvan de p o l i t i e k e toekomst zo onzeker i s , doch dient a f o r t i o r i thans te worden afgewezen op grond van het f e i t dat, b i j aanvaarding, de e i s zou moeten worden g e s t e l d dat de Gemeenschappelijke Markt-landen een medezeggenschap, hetgeen dus w i l zeggen een medeverantwoordelijkheid ten aanzien van de o n t w i k k e l i n g van deze gebieden op z i c h zouden moeten nemen, t e r w i j l i n het h u i d i g e stadium geenszins kan worden beoordeeld of Nederland (en de andere p a r t n e r s ) b e r e i d zouden kunnen, w i l l e n en moeten z i j n deze v e r a n t w o o r d e l i j k h e i d te aanvaarden. c. Het hierboven genoemde, inderdaad b e l a n g r i j k e p o l i t i e k e vraagstuk dient t . z . t . , wanneer de Gemeenschap daartoe • i n voldoende mate i s geëvolueerd, en een o v e r z i c h t kan worden verkregen van de toekomstige o n t w i k k e l i n g der betrokken overzeese gebieden, i n beschouwing te worden genomen, waartoe i n het Verdrag een opdracht zou kunnen worden gegeven aan de Gemeenschapsorganen t o t het bestuderen van de daarmede samenhangende problematiek en het doen van v o o r s t e l l e n terzake aan de regeringen.

29 november 1956

DWS

H5874

Bijlage I

a

Se c o n c r e t e s i t u a t i e met b e t r e k k i n g t o t de N e d e r l a n d s e Overzeese R i j k s d e l e n . 1. S t a a t k u n d i g e p o s i t i e . K r a c h t e n s a r t . 25 v a n h e t S t a t u u t v o o r h e t K o n i n k r i j k hebben de r e g e r i n g e n v a n Suriname en de N e d e r l a n d s e A n t i l l e n h e t r e c h t t e b e s l i s s e n over de a l dan n i e t t o e t r e d i n g van hun o n d e r s c h e i d e n e R i j k s d e l e n t o t i n t e r n a t i o n a l e e c o nomische en financiële overeenkomsten. I n g e v o l g e a r t . 27 v a n h e t Sta/tuut moeten deze b e i d e R i j k s d e l e n worden b e t r o k k e n i n de v o o r b e r e i d i n g v a n o v e r eenkomsten, welke hen " r a k e n o v e r e e n k o m s t i g a r t . 11 S t a t u u t " . Voor d i t g e v a l i s l i d 3 van a r t . 11 van b e l a n g , w a a r i n s t a a t d a t t e n a a n z i e n v a n de b u i t e n l a n d s e b e t r e k k i n g e n wordt aangenomen d a t deze de genoemde R i j k s d e l e n r a k e n , wanneer hun b e l a n g e n i n h e t b i j z o n d e r d a a r b i j b e t r o k k e n z i j n , dan w e l de v o o r z i e n i n g d a a r i n g e w i c h t i g e g e v o l g e n v o o r deze b e l a n g e n k a n hebben. De d e e l n e m i n g v a n N e d e r l a n d aan de Europese G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t z a l z e k e r Suriname en de A n t i l l e n r a k e n i n de z i n v a n a r t . 11. De o v e r z e e s e R i j k s d e l e n immers g e n i e t e n op grond, v a n de Benelux-douaneovereenkomst b e p a a l d e p r e f e r e n t i e s op h e t B e n e l u x t a r i e f . Nieuw-Guinea en de A n t i l l e n p r o f i t e r e n t h a n s nog n i e t v a n deze m o g e l i j k h e i d , doch z o a l s h i e r o n d e r z a l b l i j k e n z a l z u l k s z e k e r kunnen v e r a n d e r e n . I n h e t b i j z o n d e r i n de A n t i l l e n wordt momenteel de m o g e l i j k h e i d v a n h e t aanv r a g e n van p r e f e r e n t i e s o n d e r z o c h t . Het v a l t op z i j n m i n s t t e b e t w i j f e l e n o f z o d a n i g e p r e f e r e n t i e s i n g e v a l v a n d e e l n e m i n g v a n N e d e r l a n d aan een Europese G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t zouden kunnen b l i j ven b e s t a a n . Het g e m e e n s c h a p p e l i j k b u i t e n t a r i e f v a n de Gemeens c h a p p e l i j k e M a r k t en h e t g e p r o j e c t e e r d e i n v e s t e r i n g s f o n d s z u l l e n eveneens b e p a a l d e c o n s e q u e n t i e s medebrengen v o o r de N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n . Het i s dus d u i d e l i j k dat, z o w e l b i j deelname a l s b i j n i e t - d e e l n a m e v a n de Nederl a n d s e R i j k s d e l e n aan de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t , de R e g e r i n g e n van Suriname en de A n t i l l e n i n h e t o v e r l e g t e r z a k e d i e n e n t e worden b e t r o k k e n . Wat N e d e r l a n d s Nieuw-Guinea b e t r e f t s t a a t de zaak eenv o u d i g e r ; de d e f i n i t i e v e b e s l i s s i n g t e r z a k e i s i n handen van de N e d e r l a n d s e R e g e r i n g . 2. Eoonomische, Nederlands

financiële en s o c i a l e

positie.

Nieuw-Guinea.

a _In-__en_uitvoer. i

N e d e r l a n d h e e f t een o v e r h e e r s e n d e p o s i t i e i n de i n t e r n a t i o n a l e h a n d e l v a n Nieuw-Guinea. Voor wat b e t r e f t de i n v o e r i s een m o t i v e r i n g v a n d i t - verschijnsel -

v e r s c h i j n s e l t e n d e l e te v i n d e n i n de i n v o e r r e g e l i n g e n , welke i n d i t R i j k s d e e l van k r a c n t z i j n ( v i d e b;. Voorn a m e l i j k i s de v e r k l a r i n g e c h t e r t e zoeken i n de met N e d e r l a n d bestaande banden van p o l i t i e k e , financiële en economische a a r d , w a a r b i j i n het b i j z o n d e r wordt gedacht aan de h a n d e l s r e l a t i e s en g e r e g e l d e scheepvaartverbindingen» Van de t o t a l e i n v o e r , i n c l u s i e f d i e t e n behoeve van de o l i e m a a t s c n a p p i j e n , was i n 1955 b i j n a 5 0 $ a f k o m s t i g u i t Nederland; d i t percentage was i n 1954 nog hoger (56,37* d i e n men de i n v o e r van de o l i e m a a t s c h a p p i j e n b u i t e n beschouwing l a a t , l i g g e n deze p e r c e n t a g e s nog hoger: i n 1954 en 1955 r e s p . 7 0 , 4 en 5 6 , 3 $ . B i j de u i t v o e r neemt N e d e r l a n d ook voorshands nog de e e r s t e p l a a t s a l s l a n d van bestemming i n , hoewel deze p o s i t i e i n verband met de o l i e - u i t v o e r n i e t zo sprekend i s a l s b i j de i n v o e r . Van de t o t a l e u i t v o e r was i n 1954 b i j n a 40?» op N e d e r l a n d g e r i c h t . Van. do u i t v o e r e x c l u s i e f o l i e m a a t s c h a p p i j e n was i n de j a r e n 1954 en 1955 r u i m 60$ voor N e d e r l a n d bestemd. N i e t t e m i n l i j k t het n i e t g e r e c h t v a a r d i g d op grond van bovengenoemde gegevens te c o n c l u d e r e n , dat een v e r s t e r k i n g van de b i n d i n g van Nieuw-Guinea aan West-Europa, door Nieuw-Guinea te b e t r e k k e n b i j een e v e n t u e e l t e scheppen gem e e n s c h a p p e l i j k e markt, een r e e d s bestaande s i t u a t i e zou c o n t i n u e r e n . B i j een beschouwing van de i n v o e r van de l a a t s t e j a r e n b l i j k t nml., dat een g e l e i d e l i j k e v e r s c h u i v i n g i n de v e r d e l i n g naar l a n d e n van herkomst i s opgetreden, waardoor h e t a a n d e e l van de Europese l a n d e n i s v e r m i n d e r d ten gunste van dat van Azië' en Australië ( i n 1953 kwam. 1 5 , 7 $ van de t o t a l e i n v o e r u i t Azië, i n 1955 2 6 , 9 $ . U i t Australië: i n 1953 3 , 1 $ , i n 1955 4 , 3 $ ) . Deze v e r s c h u i v i n g kan worden v e r k l a a r d door een v e r b e t e r i n g i n de scheepv a a r t v e r b i n d i n g e n , welke i n de voorgaande j a r e n met de omringende l a n d e n t o t s t a n d i s gekomen. Naar het voorkomt zou het b e t r e k k e n van N e d e r l a n d s Nieuw-Guinea b i j de Gemeenscnappelijke Markt de doorwerking van de h i e r b o v e n aangetoonde t e n d e n t i e t o t een v e r s c h u i v i n g van de i n v o e r kunnen belemmeren. De v r a a g r i j s t of een d e r g e l i j k e kunstmatige b e p e r k i n g van de h a n d e l met de omliggende l a n d e n i n h e t b e l a n g van N e d e r l a n d s Nieuw-Guinea kan worden g e a c h t , i n verband waarmede t e v e n s worde gedacht aan de t o e k o m s t i g e a f z e t m o g e l i j k h e d e n v a n de b i n n e n l a n d s e p r o d u c t i e . b. I n v o e r r e g e l i n g e n . Nieuw-Guinea i s v o o r wat z i j n d e v i e z e n v o o r z i e n i n g bet r e f t i n z e e r a a n z i e n l i j k e mate a f h a n k e l i j k van N e d e r l a n d . De import van d i t g e b i e d s d e e l b e l i e p i n 1951 b i j n a f . 46 m i l j o e n ( 1 9 5 5 r u i m 93 m i l j . ) , de e x p o r t ruim 14 m i l j . ( 1 9 5 5 b i j n a 31 m i l j . ) . De h a n d e l s b a l a n s g e e f t dus b e l a n g r i j k e t e k o r t e n t e z i e n , welke door N e d e r l a n d moeten worden aangevuld. In verband hiermede i s het zaak t e zorgen voor een u i t e r s t r a t i o n e l e b e s t e d i n g van d e v i e z e n . D i t wordt mogel i j k gemaakt door een s t e l s e l van i n v o e r v e r g u n n i n g e n . Algemene i n v o e r v e r g u n n i n g e n (welke n i e t tevens devie-zenvergunningen z i j n ) kunnen worden v e r l e e n d aan g r o t e - particuliere

-

p a r t i c u l i e r e concerns - z o a l s b i j v . de a a r d o l i e m a a t s c h a p p i j e n - welke de import bestemmen Voor de i n s t a n d h o u d i n g van hun b e d r i j f en de v e r z o r g i n g van hun p e r s o n e e l . I n 1955 maakte de import door de a a r d o l i e m a a t s c h a p p i j e n + 33 % u i t van de t o t a l e i n v o e r . Zoal-s bekend hebben de a a r d o l i e m a a t s c h a p p i j e n hun eigen deviezenvoorziening. B i j z o n d e r e i n v o e r v e r g u n n i n g e n ( t e y e n s d e v i e z enver gunningen) worden van ^ e v a l t o t g e v a l aangevraagd. C r i t e r i a voor de a f g i f t e z i j n de i n k o o p p r i j s en de b e s c h i k b a a r h e i d van vreemde v a l u t a . I n d i e n een v e r g u n n i n g wordt aangevraagd voor import u i t een derde l a n d van een a r t i k e l , hetwelk door Nederland .tegen een n i e t hogere p r i j s , en i n een n i e t mindere k w a l i t e i t , kan worden g e l e v e r d , d a n - z a l u i t e r a a r d , t e r b e s p a r i n g van vreemde v a l u t a , aan i m p o r t u i t Nederland de voorkeur worden gegeven; aan de b e t r o k k e n importeur wordt dan te kennen gegeven dat h i j s l e c h t s een v e r g u n n i n g z a l kunnen v e r k r i j g e n voor i n v o e r u i t Nederland van het a r t i k e l i n kv/estie. B i j z o n d e r e r e g e l i n g e n b e t r e f f e n d e de import bestaan voor r i j s t (waarvan de gehele j a a r b e h o e f t e door één importeur wordt i n g e v o e r d . De j a a r i m p o r t 1955 bedroeg 6800 t o n ) en meel (waarvoor i n gemeenschappelijk o v e r l e g een beperkte groep i m p o r t e u r s i s aangewezen. De j a a r i m p o r t 1955 bedroeg 1148 t o n ) . V r i j g e s t e l d van het v e r e i s t e van een i n v o e r v e r g u n n i n g z i j n , ongeacht het l a n d van herkomst, bepaalde goeder e n van g e r i n g e waarde, v e r h u i s b o e d e l s , t r a n s i t o g o e d e r e n , l e e r m i d d e l e n e.d. V o o r t s i s voor een groep van goederen, welke van b e l a n g z i j n voor de opbouw van het l a n d ( a l s v a a r t u i g e n , b o u w n i j v e r h e i d s p r o d u c t e n ) , geen v e r g u n n i n g v e r e i s t , voor zover z i j worden i n g e v o e r d u i t Nederland of een ander EBU-land. Volgens het ontwerp-Spaak zouden, b i j t o e t r e d i n g van Nieuw-Guinea t o t de Gemeenschappelijke M a r k t , de bestaande i n v o e r b e p e r k i n g e n t e n o p z i c h t e van de deelnemende landen g e l e i d e l i j k worden a f g e s c h a f t . B e t w i j f e l d kan worden of op andere w i j z e de i n v o e r van essentiële goederen zou kunnen worden v e r z e k e r d en afdoende waarborgen zouden kunnen worden geschapen tegen o v e r s t r o m i n g van het l a n d met importgoederen, welke het p e i l van de k o s t e n van levensonderhoud o n g u n s t i g b e i n v l o e den en/of o n n u t t i g z i j n voor een i n een b e g i n s t a d i u m van opbouw en o n t w i k k e l i n g v e r k e r e n d l a n d . V o o r z i e n i n g i n een en ander, op welke w i j z e ook, i s een l e v e n s b e l a n g voor Nederlands Nieuw-Guinea.

Het t a r i e f i s gebaseerd categorieën:

op een v e r d e l i n g i n v i e r

ruwe g r o f c d s t o f f e n vrij productiemiddelen, h a l f f a b r i c a t e n e.d. 6jf gewone v e r b r u i k s g o e d e r e n 12# luxe verbruiksgoederen 20$ Het t a r i e f i s d e r h a l v e l a a g , doch t e n e i n d e de kosten van levensonderhoud t e drukken werden nog bovendien van een g r o t e groep van goederen de i n v o e r r e c h t e n t i j d e l i j k geheel of g e d e e l t e l i j k opgeschort. Daarnaast b e s l a a n er - bepalingen -

b e p a l i n g e n , d i e het m o g e l i j k maken v r i j s t e l l i n g van i n v o e r r e c h t t e v e r l e n e n voor bepaalde goederengroepen, z o a l s k a p i t a a l g o e d e r e n voor de o n t w i k k e l i n g . T o e t r e d i n g van Nieuw-Guinea t o t de Gemeenschappelijke Markt zou t o t g e v o l g hebben, dat de opbrengst van de i n v o e r r e c h t e n (welke een f i s c a a l k a r a k t e r hebben) voor het g r o o t s t e deel zouden w e g v a l l e n , waardoor het b e g r o t i n g s t e k o r t op n i e t t e verantwoorden w i j z e zou toenemen, t e n z i j andere middelen ( b i j v . u i t a c c i j n s h e f f i n g ) worden gevonden. Het gemeenschappelijk b u i t e n t a r i e f zou v e r m o e d e l i j k t e l a a g z i j n voor g e d i s t i l l e e r d en tabaksproducten, doch b e l a n g r i j k t e hoog voor andere goederen, i n het b i j z o n d e r industriële producten. ïw. _d. B e t a l i n g s v e r k e e r ; Voorzover d i t voor de Gemeenschappelijke Markt van b e l a n g zou z i j n , moge worden vermeld dat het b e t a l i n g s v e r k e e r tussen Nederland en Nieuw-Guinea wordt g e l e i d v i a een i n Nederlandse guldens l u i d e n d e r e k e n i n g t e n name van de Nederlandse Handel M a a t s c h a p p i j N.V. t e H o l l a n d i a , b i j de N.H.M. t e Amsterdam. Ook b e t a l i n g e n i n p o s t w i s s e l verkeer z i j n mogelijk. Het b e t a l i n g s v e r k e e r t u s s e n Nieuw-Guinea landen l o o p t i n p r i n c i p e over Nederland.

en derde

_e. I n v e s t e r i n g e n ^ G e s t e l d kan worden dat de Nederlandse b i j d r a g e aan de b e g r o t i n g van Nieuw-Guinea i n haar t o t a l i t e i t t e n d o e l h e e f t het R i j k s d e e l mede op economisch t e r r e i n t e ontwikk e l e n . Men kan dan berekenen, dat deze Nederlandse b i j d r a g e i n de j a r e n 1950 t/m 1955 i n t o t a a l + f . 145 m i l j o e n h e e f t bedragen. Voor 1956 i s de b i j d r a g e begroot op f . 5 8 . 9 7 5 . 1 0 0 . Door de Nederlands Nieuw-Guinea Petroleum M a a t s c h a p p i j werd i n de naoorlogse p e r i o d e (t/m 1954) voor een bedrag van f . 280 m i l j o e n geïnvesteerd i n Nieuw-Guinea; h i e r v a n was f. 125 m i l j o e n Nederlands k a p i t a a l . Gezien de omvang van de O v e r h e i d s b i j d r a g e v a l t het t e b e t w i j f e l e n of het g e p r o j e c t e e r d e Europese i n v e s t e r i n g s fonds een v o o r d e e l v o o r Nieuw-Guinea zou betekenen. Het i s nml. de v r a a g of Nederland èn aan d i t fonds kan deelnemen, èn de b i j d r a g e aan Nieuw-Guinea op v o l l e omvang kan handhaven. U i t e r a a r d zouden eveneens b i j d r a g e n u i t h e t i n v e s t e r i n g s f o n d s aan Nieuw-Guinea t e n goede komen, doch i n d i e n b i j v . a l s maatstaf voor de t o e w i j z i n g e n aan de v e r s c h i l lende gebieden de omvang van de b e v o l k i n g een b e l a n g r i j k e r o l zou s p e l e n , zou Nieuw-Guinea s l e c h t s pover worden bedeeld. Overigens z i j opgemerkt, dat de van Nederlandse z i j d e beklemtoonde r e n t a b i l i t e i t s b a s i s van het fonds de t o e p a s s i n g ervan t e n behoeve van de o n t w i k k e l i n g van de overzeese gebieden welhaast zou u i t s l u i t e n . f. I m m i g r a t i e . Aan n i e t - i n g e z e t e n e n kan o n t s c h e p i n g i n NieuwGuinea worden geweigerd, i n d i e n n i e t v a s t s t a a t dat hun een w e r k k r i n g wacht en dat woongelegenheid voor hen b e s c h i k b a a r

i s . Deze m a a t r e g e l i s n o d i g i n een l a n d , d a t nog i n h e t e e r s t e b e g i n s t a d i u m van o n t w i k k e l i n g s t a a t en waar won i n g e n nog z e e r s c h a a r s z i j n . D i t b e t e k e n t dat een l i b e r a l e houding met b e t r e k k i n g t o t i m m i g r a t i e v o o r a l s n o g b e p a a l d n i e t kan worden aangenomen. A n d e r z i j d s b r e n g t het g e r i n g e b e v o l k i n g s a a n t a l en de nog w e i n i g gevorderde o n t w i k k e l i n g w e l de noodzaak mede a r b e i d s k r a c h t e n en t e c h n i c i van e l d e r s aan t e t r e k ken. Het i s e c h t e r d u i d e l i j k dat b i j een en ander g r o t e v o o r z i c h t i g h e i d i s geboden. Suriname a. I n - en u i t v o e r De Surinaamse h a n d e l i s i n v e e l g e r i n g e r mate op West-Europa g e r i c h t . I n 1954 was de u i t v o e r n a a r de V.S. 8 0 , 6 # van h e t t o t a a l , en d i e naar de Gemeenschappelijke M a r k t - l a n d e n 8 , 3 ^ . D i t l a a t s t e i s evenwel van g r o t e bet e k e n i s , a a n g e z i e n h e t ' v o o r Suriname van b e l a n g i a de s a m e n s t e l l i n g van z i j n e x p o r t p a k e t t e v e r b r e d e n . I n d i e n men n a m e l i j k de b a u x i e t u l t v o e r ( 8 3 , 3 $ van de t o t a l e exp o r t ) b u i t e n beschouwing l a a t z i j n de c i j f e r s a l s volgt» naar de V.S. 5>4T°, n a a r de Gemeenschappelijke M a r k t - l a n d e n ( i n c l u s i e f Nederland) 4 6 , 8 # , n a a r N e d e r l a n d 3 3 , 7 # . De Nederlandse markt i s v o o r de Surinaamse l a n d - en bosbouwprodukten van g r o t e b e t e k e n i s , w a a r b i j de preferentie» welke i n B e n e l u x - v e r b a n d t . a . v . de i m p o r t u i t de overzeese g e b i e d s d e l e n g e l d e n een r o l s p e l e n . Naar h e t voorkomt s l u i t de t o t s t a n d k o m i n g van de Gem e e n s c h a p p e l i j k e Markt h e t v o o r t b e s t a a n van een d e r g e l i j k e preferentiële v e r h o u d i n g u i t . I n d i e n Suriname n i e t b i j de Gemeenschappelijke Markt zou worden b e t r o k k e n , zou h e t b u i t e n t a r i e f i n de h a n d e l met de a a n g e s l o t e n l a n d e n ( d u s e v e n t u e e l ook met Nederland) van t o e p a s s i n g z i j n . Het zou gewenst z i j n d a t eventue'el z e l f s i n d a t g e v a l p r e f e r e n t i e s v o o r bepaalde i n v o e r e n kunnen worden v e r l e e n d . Mocht Suriname deelnemen aan de Gemeenschappelijke M a r k t , dan zou d i t l a n d , n a a r h e t voorkomt, geen b e v o o r r e c h t e p o s i t i e kunnen innemen op de Nederlandse markt. V o l l e d i g h e i d s h a l v e z i j nog opgemerkt dat Suriname, v o o r wat de i n v o e r b e t r e f t , zeer w e i n i g i s georiënteerd op de overzeese g e b i e d s d e l e n van de andere Gèmeenschappe-» l i j k e M a r k t - l a n d e n . Het a a n d e e l van deze gebieden i n de Surinaamse u i t v o e r i s a a n m e r k e l i j k b e l a n g r i j k e r ( i n 1954 r u i m lf> v a n de u i t v o e r e x c l . b a u x i e t ) . b. I n v o e r r e g e l i n g e n B e h a l v e de r e s t r i c t i e s k r a c h t e n s b i j z o n d e r e l a n d s w e t ten (verdovende m i d d e l e n e t c . ) h e e f t Suriname i n v o e r b e p e r k i n g e n , welke b i j h e t GATT z i j n aangemeld a l s " r e s t r i c t i o n s and p r o h i b i t i o n s t o s a f e g u a r d t h e b a l a n c e o f payments by s a v i n g f o r e i g n exhange f o r t h e i m p o r t o f goode, which a r e e s s e n t i a l f o r t h e economy o f Surinam, t h c r e b y t a k i n g i n t o account t h e home p r o d u c t ! o n s o f Surinam". Suriname z a l deze b e p e r k i n g e n met h e t oog op de bescherming van de e i g e n i n d u s t r i e n i e t kunnen en w i l l e n missen. E r i s z e l f s sprake van dat e v e n t u e e l nieuwe d e l i b e r a l i s a t i e s z u l l e n worden i n g e v o e r d .

c i Invoerrechten Verreweg het g r o o t s t e deel van de import i s b e l a s t met een i n v o e r r e c h t van 2 0 ^ . De Surinaamse r e g e r i n g i a , o.m. t e r v e r k r i j g i n g van de nodige middelen voor de u i t v o e r i n g van het t i e n j a r e n - p l a n , voornemens de i n v o e r r e c h t e n s t e r k te verhogen voor a r t i k e l e n van weelde en semi-weelde. Ook voor d i t R i j k s d e e l i s het f i s c a l e k a r a k t e r van het t a r i e f van overwegende b e t e k e n i s . De i n v o e r r e c h t e n op de goederen afkomstig van de land#n welke de Gemeenschappelijke Markt zouden vormen, z a l S u r i name zeker n i e t kunnen missen ( h i e r v o o r g e l d t u i t e r a a r d eveneens het t.a.v. Nieuw-Guinea gezegde;» jï. B e t a l i n g s v e r k e e r Voorzover d i t voor de Gemeenschappelijke Markt van belang zou z i j n , moge worden vermeld döt het b e t a l i n g s verkeer met Nederland i s g e r e g e l d b i j een monetaire over^ eenkomst, welke v o o r z i e t i n de a f w i k k e l i n g van de wederz i j d s e b e t a l i n g e n ove-r een t w e e t a l rekeningen: één l u i dende i n Nederlandse guldens en één l u i d e n d e i n Surinaamse guldens. e. * I n v e s t e r i n g e n In de privé-sector werd i n de na-oorlogse periode t o t en met 1954 i n Suriname voor een bedrag van ca, f . 39 m i l j o e n Nederlands k a p i t a a l geïnvesteerd» De Nederlandse o v e r h e l d s b i j s t a n d aan Suriname- heeft voor het overgrote deel op o n t w i k k e l i n g s p r o j e c t e n b e t r e k k i n g , zodat i n d i t kader d e z e l f d e r e d e n e r i n g mag worden toegepast a l s met b e t r e k k i n g t o t Nieuw-Guinea. Van 1947 t o t u l t i m o maart 1950 werd een bedrag van f, 40 m i l j o e n i n het Welvaartsfonds Suriname g e s t o r t , In december 1954 werd overeenstemming b e r e i k t over de f i n a n c i e r i n g van h e t t i e n j a r e n - p l a n voor de o n t w i k k e l i n g van Suriname, De t o t a l e kosten h i e r v a n z i j n begroot op f , 256 m i l j o e n , waarvan Nederland 2/3 deel z a l dragen. De h e l f t van d i t aandeel i s a l s schenking gedacht, de andere h e l f t a l s l e n i n g . Met b e t r e k k i n g t o t het geprojecteerde Europese i n v e e t e r i n g s f o n d s z i j n voor Suriname d e z e l f d e .overwegingen a l s voor Nieuw-Guinea van belang. De nauwe banden tussen S u r i name en Nederland z i j n voor eerstgenoemd R i j k s d e e l van dusdanige b e t e k e n i s , dat de handhaving ervan een punt van erns t i g e overweging z a l dienen u i t t e maken. f • Immi g r a t i e Ook i n Suriname i s het b e v o l k i n g s a a n t a l g e r i n g ; het o n t w i k k e l i n g s n i v e a u i s h i e r e c h t e r b e l a n g r i j k g r o t e r dan i n Nederlands Nieuw-Guinea. De Surinaamse Regering v o l g t over het algemeen een p o l i t i e k welke erop i s g e r i c h t dat ondernemingen zoveel m o g e l i j k werkkrachten aantrekken u i t de gevestigde b e v o l k i n g . Een l i b e r a l e t o e l a t i n g s p o l i t i e k s t r o o k t hiermede w e i n i g . De Nederlandse A n t i l l e n a. I n - en u i t v o e r Voor d i t R i j k s d e e l g e l d t nog s t e r k e r dan voor Suriname - wanneer men de o l i e - i n d u s t r i e d a a r b i j b e t r e k t - dat de i n t e r n a t i o n a l e handel s l e c h t s voor een b e t r e k k e l i j k g e r i n g - gedeelte -

g e d e e l t e i s g e r i c h t tijf M e d e r l a n d e n " e s t - E u r o p a e n v o o r e e n a a n z i e n l i j - : g e d e e l t e op h 3 t ' - ' e s t e i i j k h a l f r o n d . :

I n d i e n Men l i e t a a n d e e l v a n do o l i e m a a t s c h a p p i j e n b u i t e n beschouwing r~ t , z i e t men l a t öij u i t v o e r s l e c h t s v a n o n d e r g e s c h i k t e Vw? t e k e n i s i s . ' a j bect-'-v-.t v o o r n a m e l i j k u i t f o s f a t e n en i ? b i j n a g e h e e l g e r i c h t o , h s t " ' e s t e i i j k h a l f r o n d . V o o r de i n v o e r ( e x c l . o l i e ) g e l d t d i t i n m i n d e r e m a t e , asnge^i.«.r. i n 1954- v a n e e n t o t a a l i n v o e r v a n f . 2 0 0 m i l j o e n e e n b e d r a g v a 'o f . 4 3 3 m i l j o e n ( 2 1 , 7 7 « ) u i t G e m e e n s c h a p p e l i j k e t . a r k t - l a n d e n aifktfusiig was. De r?en e l u r - p r e f e r e n t i e s z i j n . op h e t o g e n b l i k v o o r de N e d e r l a n d s ? i . n t i l l e n n i e t v a n b e l a n g . A a n g e z i e n e v e n w e l de v e r b r e d i n g y j n de e c o n o m i s c h e b a s i s v a n d i t R i j k s d e a l i n de t o e k o m s t v a n b e l a n g z a l z i j n ( z o a l s v o o r S u r i n a m e ) , i s w i j z i g i n g VHVL d e z e s i t u a t i e m o g e l i j k . 0^ h e t o g e n b l i k l i j k e n v o o r d i t R i j k s d e e l , i n d i e n a e n de o l i e b u i t e n b e s c h o u w i n g l a a t , g e e n b e l a n g r i j k e conseq u e n t i e s v e r b o n d e n s a n e e n d e e l n a i n e v a n I T e d e r l a n d a a n de Crème e n s c h a p p e l i j k e L-ïarkt; e v e n m i n z i j n e c h t e r v o o r d e l e n v o o r de A n t i l l e n a a n t e w i j z e n , w e l k e d i t l a n d t o t toet r e d i n g zouden kunnen nopen. f

De a a r d o l i e - a c t i v i t e i t

geeft

het

volgende

beeld

te

zien. De o l i e - i n v o e r i s v o o r n a m e l i j k u i t V e n e z u e l a a f k o m s t i g . De u i t v o e r d e r g e r a f f i n e e r d e o l i e fö&af de z e s G e m e e n s c h a p p e l i j k e ï f i a r k t - l a n d e n b e l i e p i n 1955 e e n t o t a a l b e d r a g v a n A f l . 1 4 0 , 7 m i l j o e n ( 9 , 4 ? « v a n de t o t a l e u i t v o e r v a n a a r d o l i e p r o d u k t e n ) ; n a a r de o v e r z e e s e g e b i e d e n v a r : d i e l a n d e n werd v o o r A f l . 4 1 , 9 m i l j o e n of 2 , 3 ^ v a n h e t t o t a a l u i t g e v o e r d : tezamen dus A f l . 1 8 2 , 7 m i l j o e n of 1 2 , 2 ^ v a n het t o t a a l . De g e z a m e n l i j k e u i t v o e r n a a r de V . S . e n C a n a d a bedroeg A f l .

435,9

miljoen,

d.i.

u i t v o e r (A f l . 3 7 2 , 8 m i l j o e n o f een g r o o t a a n t a l l a n d e n . b.

29 2^. t

53 6#) f

De

resterende

was v e r d e e l d

over

Invoerregelingen

D i t R i j k ü ö e e l h e e f t geen a n d e r e i n v o e r r e s t r i c t i e s dan die k r a c h t e n s b i j zondere landswet ten (verdovende m i d d e l e n , springstoffen, etc.). oen v e r p l i c h t i n g t o t h e t i n s t e l l e n v a n i n v o e r r e g e l i n g e n , a l s l i d v a n de G e m e e n s c h a p p e n j k e M a r k t , z o u de A n t i l l e n zeer slecht passen. £.

Invoerrechten

O n g e v e e r 7 5 $ v a n de i m p o r t i n de A n t i l l e n v a l t o n d e r e e n r e c h t v a n 4 , 5 £ . O n d e r d r u k v a n de S t a t e n h e e f t de A n t i l l i a a n s e Regering evenwel voor goederen welke i n het b i j - o n d e r b i j de t o e r i s t e n a f t r e k v i n d e n h e t v r o e g e r e r e c h t v a n ' 3 f 3 ' ^ moeten handhaven, ^oals bekend i s het t o e r i s t e n v e r k e e r voor d i t gebied van groot b e l a n g . Voor meubelen, k o e l k a s t e n , motorvoertuigen enz. geldt e e n r e c h t v a n 1 4 ? * , v o o r s c h o e i s e l , h o o f d d e k s e l s e n z . 65«. O p g e m e r k t z i j , d a t de r e c h t e n n i e t o v e r de c i f - w a a r d e , d o c h o v e r de w a a r d e a f f a b r i e k w o r d e n b e r e k e n d . U i t het vorenstaande b l i j k t wel dat het gemeenschappel i j k e b u i t e n t a r i e f v o o r i e A n t i l l e n v e e l te hoog zou z i j n . V o o r de A n t i l l e n e v e n m i n a l s v o o r S u r i n a m e i s e e n u i t g e b r e i d en i n g e w i k k e l d t a r i e f a a n t r e k k e l i j k . -

De

-

De u i t v o e r van o l i e p r o d u k t e n n a a r de l a n d e n , "bet r o k k e n b i j de p l a n n e n v o o r de G e m e e n s c h a p w e l i j k e M a r k t , was i n 1955 w e l v a n z o d a n i g b e l a n g (l2 2/£ van t o t a a l ) , d a t een b e s c h o u w i n g v a n de h i e r o p druk'een de i n v o e r r e c h t e n v a n b e t e k e n i s i s v o o r de b e p a l i n g va:; de p o s i t i e van de N e d e r landse A n t i l l e n . I n d i e n men z i c h h i e r b i j b e m e r k t t o t de t a r i e v e n v a n de z e s R u r c p e s e l a n d e n , b l i j k t w e l d a t een e v e n t u e l e i n v o e r i n g v-v.-; t^r'z-ake g e l d e n d e i n v o e r r e c h t e n op h e t n i v e a u v a n h e t r e k e n k u n d i g gend k i e l d e van de b e s t a a n d e r e c h t e n v a n deze l a n a e n v o o r de N e d e r l a n d s e A n t i l l e n b i j g e l i j k e gerichtheid de u i t v o e r een b e l a n g r i j k e v e r z w a r i n g v a n het t e b e t a l e n i n v o e r r e c h t zou i n h o u d e n , i n d i e n d i t R i j k s d e e l n i e t zou deelnemen aan de G e m e e n s c h a p p e n j k e M a r k t • Van de u i t v o e r n a a r deze z e s l a n d e n ad A f l . . 14-0,7 m i l j o e n was n a m e l i j k n i e t m i n d e r dan A f i . 6 5 f 3 m i l j o e n o f 4-8,5/* g e r i c l i t op o.e • e n e l u x l a n d e n , w a a r v a n de d e s b e t r e f f e n d e i n v o e r r e c h t e n i n v e r h o u d i n g t o t h e t voornoemde r e k e n k u n d i g e g e m i d d e l d e z e e r l o n g njoeten wordei- genoemd. 3 i j i n s t e l l i n g v a n een v r i j h a n d e l s z o n e t u s s e n de B e n e l u x en de i ' ^ d e r l a n d s e A n t i l l e n , w a a r d o o r a a r d o l i e p r o d u k t e n u i t d i t K i j k s d e e l b i j i n v o e r i n de B e n e l u x v r i j van i n v o e r r e c h t zouden z i j n , zou h e t b e l a n g van de N e d e r l a n d s e A n t i l l e n i n d i t v e r b a n d a a n z i e n l i j k worden v e r m i n derd,. d a ? r a l s ï^n c e t e r i s p a r i b u s s l e c h t s r u i m 50$ v a n de u i t v o e r n a a r de z e s G e m e e n s c h a p p e l i j k e K a r k t - l a n d e n d o o r het b u i t e n t a r i ? f v o o r deze p r o d u k t e n zou worden g e t r o f f e n . f

Hoewel dus e n e r z i j d s , z o a l s b o v e n werd u i t e e n g e z e t , de v e r p l i c h t i n g t o t h e t h e f f e n van een i n v o e r r e c h t op ruwe a a r d o l i e v o o r de N e d e r l a n d s e A n t i l l e n d e e l n e m i n g aan de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t o n m o g e l i j k zou maken, k a n a n d e r z i j d s n i e t - d e e l n e m i n g aan deze m a r k t c o n s e q u e n t i e s medeb r e n g e n met b e t r e k k i n g t o t de a f z e t v a n de o l i e p r o d u k t e n i n de deelnemende l a n d e n i n v e r b a n d met een m o g e l i j k e v e r h o g i n g v a n de t e r z a k e g e l d e n d e i n v o e r r e c h t e n . K e t l i j k * t d e r h a l v e n o o d z a k e l i j k , dat de p o s i t i e v a n de a a r d o l i e - i n d u s t r i e v a n de N e d e r l a n d s e A n t i l l e n i n de b e s c h o u w i n g e n o m t r e n t de i n v o e r i n g van de Gemeenschappel i j k e M e r k t en I T e d e r l a n d s e d e e l n e m i n g d a a r a a n de a a n d a c h t k r i j g t , .lie deze i n v e r b a n d met de daarmede v e r b o n d e n g r o t e belangen voor H t Overzeese R i j k s d e e l v e r d i e n t . d. B e t a l i n g s v e r k e e r V o o r z o v e r d i t v o o r de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t van b e l a n g zou z i j n , moge w o r a e n v e r i a e l d d a t h e t b e t a l i n g s v e r k e e r N e d e r l a n d - A n t i l l e n i s g e r e g e l d b i j een m o n e t a i r e o v e r e e n k o m s t t u s s e n de N e d e r l a n d s e B a n k en de Cura<jaose B a n k , w e l k e v a n g e l i j k e s t r e k k i n g i s a l s " d i e met S u r i n a m e . ^

Investeriiv^en

C u r u j a o en A r u b a danken hun e c o n o m i s c h e b e t e k e n i s i n g r o t e mate aan de a l d a a r g e v e s t i g d e o l i e r a f x i n a g e - b e d r i j v e n w e l k e t o t de g r o o t s t e t e r w e r e l d b e h o r e n . De b e t r o k k e n m a a t s c h a p p i j e n ('Oê üursjaose P e t r o l e u m I n d u s t r i e M a a t s c h a p p i j N.V., d o c h t e r o n d e r n e m i n g van de R o y a l D u t c h - S h e l l , t e C u r a j a o en de üago O i l and T r a n s p o r t Co., L t d . , d o c h t e r o n d e r n e m i n g van de S t a n d a r d O i l o f New J e r s e y , t e A r u b a ) v e r z o r g e n de i n v e s t e r i n g e n i n h ^ a r e i g e n r a f f i n a d e r i j e n ; o v e r de omvang v a n de i n v e s t e r i n g e n z i j n geen v o l d o e n d e gegevens b e s c h i k b a a r . -

De

-

f

Dë i n v e s t e r i n g e n op a n d e r t e r r e i n z i j n r e l a t i e f v a n gsringe betekenis. De A n t i l l e n z i j n n i e t i n s t o ^ t de "bestaande o n t w i k k e l i n g s p l a n n e n geheel u i t eigen middelen te f i n a n c i e r e n . Overl e g met e u e r i . .na t e r z a k e i s n ö g j e h e e l i n e e n v o o r b e r e i d e n d s t a d i u m , "iet d o e l v a n de p l a n n e n i s de u i t e r s t n o o d z a k e l i j k e v e r b r e d i n g v a n de e c o n o m i s c h e V j s i s v-.n d i t R i j k s d e e l . ï.ïet b e t r e k ' . i n g t o t h e t g e p r o j e c t e e r d e E u r o p e s e i n v e s t p r i n g s i o f i ö r £;.••>!den d e r h a l v e v o o r de A n t i l l e n d e z e l f d e e v e r e g i ti^li i s v j o r S u r i n a m e en • . ^ d e r l a n d s 'Ti e u w - G u i n e e , hierboven uit?engezet. r

r

o

Im,;ii^r ^ t i ^

)e o n t w i k k e l i n g v ^ n do o l i i n d u s t r i e he*eft de b e v o l k i n g V-in ^ u r s - j a o en A r u b a s n e l Je;en t o e n e m e n . De u i t b r e i d i n g v a n dei.;e i n d u s t r i e , w e l k s v r i j w e l g e h e e l s t e u n t op de r a f f i n a g e v.^n V e n e z o l a -*nse o l i e , i s t e n g e v o l g e v n n Je V e n e z o l a a n s e o l i e p o l i t i e k u i t ^ ^ l c t a n . V o o r t s l e i d t / : > o r t s c h r i j d o n Ie m e c h a n i s a t i e z e l P a t o t een g e l e i d e l i j k e „ . c h t e r u i t g ^ n p v n da - . v e r k g e l s g e n h s i ö j S J D w e r k l o o s h e i d s p r o b l e e m b e s t =at r ê ö d s . Ook v a n J e A n t i l l i a a n s e R e g e r i n g i s d e r h a l v e g e e n l i b e r a l e t o ' - l a t i n g s p o l i t i e k te v ^ r ^ n c h t e n .

franse 1.

ov^-r-,osse

gebiedsdelen

Staatkundi^o^^ositie

F r a n k r i j k z a l o v e r de a l dan n i e t t o e t r e d i n g t o t de G e m e e n s c ' v ? - p p a l i j k e I-larkt a l l e e n e e n b e s l i s s i n g k u n n e n nemen t e n a a n z i e n v a n de g e b i e d e n b e h o r e n d e t o t de T e r r i t o i r e s d ' - u t r e - L i e r en de Dé y i r t e m e n t s d* O u t r e - M e r . ^ a r o k k ö en T u n i > = • z u l l e n g e h e e l v r i j z i j n i n hun b e s l i s s i n g ; de p o s i t i e v a n A l g i e r s i s op z i j n m i n s t o n d u i d e l i j k . 2, 2.

Jeonomij^_sn_financigle_p.ositié In-_en

uitvoer

T u s s e n F r a n k r i j k en z i j n o v e r z e e s e g e b i e d e n b e s t a a t e e n s t e r k e h a n d e l s b i n d i n g . V a n ae t o t a l e i n v o e r v a n F r a n k r i j k kwam i n 1954 26%* u i t de o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n ; v a n Ie t o t a l e F r a n s e u i t v o e r g i n g 37/' n a a r de o v e r z e e s e g e b i e d e n . I n h e t z e l f d e j a a r yva's 6$ ". v a n de i n v o e r d e r o v e r z e e s e g e b i e d e n u i t F r a n k r i j k a f k o m s t i g en g i n g 61# v a n de u i t v o e r naar F r a n k r i j k . f

S i n d s de o o r l o g i s de F r a n s e e x p o r t n a a r de o v e r z e e s s g e b i e d s d e l e n t o e g e n o m e n , t e r w i j l d i e v a n de o v e r z e e s e g e b i e d e n n a a r F r a n k r i j k d a a l d e ; een toenemend F r a n s b e i a n d e r h a l v e t e g e n o v e r een r e l a t i e f d a l e n d o . g . - b e l a n g . 0

I n d i e n men i n a a n m e r k i n g neemt d a t 55;"' v a n de F r a n s e i n d u s t r i ë l e u i t v o e r n a a r de o v e r z e e s e g e b i e d e n g a a t , i s h e t b e g r i j p e l i j k d a t i n F r a n s e i n d u s t r i e l é k r i n g e n stemmen o p g a a n t o t v e i l i g s t e l l i n g v a n de F r a n s e b e l a n g e n . H i e r b i j z i j o p g e m e r k t d a t b . v . i n 1953 de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n v o o r hun i m p o r t u i t F r s n k r i 3 ' % 3 3 , 6 m i l j a r d f r a n c s -

meer

-

meer b e t a a l d e n dan z i j e l d e r s tegen w e r e l d m a r k t p r i j z e n zouden hebben moeten b e t a l e n ( i n v o e r u i t andere l a n d e n zou evenwel n i e t goedkoper z i j n geweest, aangezien daarop i n v o e r r e c h t e n zouden hebben g e d r u k t ) . I n h e t z e l f d e j a a r b e t a a l d e F r a n k r i j k , op d e z e l f d e w i j z e , 1 3 , 5 m i l j a r d f r a n c s meer dan de w e r e l d m a r k t p r i j z e n v o o r z i j n i n v o e r u i t de overzeese gebieden. Van de e x p o r t der overzeese gebieden naar ÊGKS-landen gaat r u i m 8 5 ' naar F r a n k r i j k ; van de EGKS-export naar Franse overzeese gebieden komt r u i m 90'^ u i t F r a n k r i j k . Gp grond van h e t bovenstaande mag worden aangenomen dat een e q u i v a l e n t e toegang van de andere v i j f l a n d e n op de markten d e r Franse overzeese gebieden v o o r Frankr i j k s t e r k v o e l b a r e gevolgen zou hebben; het i s de v r a a g of F r a n k r i j k daarvoor compensatie zou kunnen v i n d e n op de Europese g e m e e n s c h a p p e l i j k e markt. 'Vat de I'ederlandse p o s i t i e b e t r e f t : de Franse o v e r zeese g e b i e d s d e l e n z i j n a l s e x p o r t m a r k t v o o r a l van bel a n g voor onze t e x t i e l i n d u s t r i e en onze verwerkende v o e d i n g s m i d d e l e n - i n d u s t r i e ( A l g i e r s , Marokko, WestAf r i k a ) ; w i j i m p o r t e r e n u i t "'e s t - A f r i k a , Marokko, Kameroen en Togo p l a n t a a r d i g e - p r o d u k t e n , g r o n d s t o f f e n v o o r de v o e d i n g s m i d d e l e n i n d u s t r i e , oliën en v e t t e n . B e p a a l d e , i m p o r t e n ( v o o r n a m e l i j k v o e d i n g a m i d d e l e n , w i j n en t a b a k ) u i t de Franse o v e r z e e s e gebieden worden h i e r aan een hoog i n v o e r r e c h t onderworpen; b i j a f s c h a f f i n g daarvan zouden deze i n v o e r e n v r i j s t e r k kunnen s t i j g e n . b. I n v o e r r e g e l i n g e n en £. I n v o e r r e c h t e n "f_*"?J, Voor de i n v o e r i n de v e r s c h i l l e n d e Franse o v e r z e e s e gebieden g e l d e n de volgende preferentiële r e g e l i n g e n t.a.v. F r a n k r i j k : v r i j d o m van i n v o e r r e c h t ; a l s Algiers: F r a n s departement h e e f t A l giers hetzelfde buitentarief als Frankrijk. Tuni s: Marokko:

douane-unie met F r a n k r i j k . geen p r e f e r e n t i e s ; de A c t e van Algeciras schrijft non-discrim i n a t i e v o o r . De nieuwe s t a a t kundige v e r h o u d i n g e n met F r a n k r i j k z u l l e n h i e r vermoed e l i j k geen v e r a n d e r i n g i n brengen.

Départements d'Outre-Mer: T e r r i t o i r e s d'Outre-Mer:

v r i j d o m van i n v o e r r e c h t e n . geen p r e f e r e n t i e s (op grond van v e r d r a g e n , mandaten e t o . ) . v r i j d o m van i n v o e r r e c h t e n .

Overige gebieden:

Voor de i n v o e r u i t de overzeese gebieden i n F r a n k r i j k g e l d t v r i j d o m van i n v o e r r e c h t e n ( v o o r e n k e l e gebieden binnen t a r i e f c o n t i n g e n t ) . Het systeem van c o n t i n g e n t e r l n g e n i s v e r s c h i l l e n d : - Algiers -

Algiers:

Tunis: Marokko :

i n v o e r geheel gecontingenteerd

Départements d'Outre-Mer:

75/' van de invoer i s gecontingenteerd; v o o r t s globale contingenten.

T e r r i t o i r e s •$ ' uutre-l.ïer:

invoer geheel gecontingenteerd

De invoer u i t overzeese gebieden i n f r a n k r i j k i s geheel g e l i b e r a l i s e e r d . . Het i s , i n verband .met het voorgaande, d u i d e l i j k dat, het voor F r a n k r i j k zeer m o e i l i j k zou z i j n de b i j z o n d e r e economische banden met z i j n gebieden overzee op te geven. Aspecten voor Nederland Voor Nederland zou de a f s c h a f f i n g dezer preferent i e s n i e t van grote betekenis z i j n . Op de markt van deze overzeese gebieden zouden w i j daardoor wel, t.egenover F r a n k r i j k , doch n i e t tegenover de andere Gemeens c h a p p e l i j k e Markt-partners i n een ietwat g u n s t i g e r . c o n c u r r e n t i e p o s i t i e komen te verkeren; het belang van de Franse overzeese gebieden a l s afzetmarkt voor Nederland i s evenwel n i e t zeer groot, "dj importeerden i n 1 9 5 5 voor een waarde van $ 2 , 3 m i l j a r d i n t o t a a l ; ruim $ 1 , 5 m i l j a r d hiervan was afkomstig u i t de EGKSlanden, waarvan 9 1 ^ u i t F r a n k r i j k en 2y<> u i t Nederland. Deze Nederlandse export was voor het overgrote deel g e r i c h t op A l g i e r s , Marokko, V/est-Afrika en Tunis; de voor Nederland b e l a n g r i j k s t e Franse overzeese gebieden z i j n derhalve j u i s t de p o l i t i e k meest onzekere, waarvan de eventuele toekomstige verhouding t o t de Gemeenschappelijke Markt m o e i l i j k te v o o r s p e l l e n v a l t . d. B e t a l i n g s v e r k e e r Voorzover zulks voor de Gemeenschappelijke Markt van belang zou z i j n , z i j t.a.v. het b e t a l i n g s v e r k e e r der Franse overzeese gebieden het volgende vermeld. In de "zone f r a n c " komen behalve de Franse f r a n c de volgende geldeenheden voor: t.

De franc i n A l g i e r s , Tunis, Marokko, Guyana, Guadeloupe, Martinique, welke dezelfde p a r i t e i t heeft a l s de Franse f r a n c .

ii.

De "Franc G.F.A." i n Frans-West-Afrika, Togo, E q u a t o r i a a l A f r i k a , Kameroen, Madagascar, de Comoren, Reunion, St. P i e r r e , Miyuelon; p a r i t e i t : 2 Franse fran*B

iii.

De "franc C.F.P." i n Nieuw-Caledonië en Oceanie'; p a r i t e i t : 5 5 Franse f r a n c s . f

A l l e genoemde geldsoorten z i j n v r i j i n elkaar omwisselbaar. -

Er -

E r i s een s o o r t a k k o o r d r e k e n i n g t u s s e n e l k der o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n en h e t m o e d e r l a n d , waarop de g e l d s t r o m e n i n "beide r i c h t i n g e n worden v a s t g e l e g d . De "zone f r a n c " h e e f t een g e m e e n s c h a p p e l i j k e d e v i e z e n r e s e r v e , d i e "beheerd wordt door de Banque de Prance en het "Fonds de S t a b i l i s a t i o n des C h a n g e s " . De d e v i e z e n r e g u l e r i n g e n i n de v e r s c h i l l e n d e g e b i e d e n z i j n v r i j w e l i d e n t i e k ; de d e v i e z e n i c a n t o r e n i n de o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n worden v a n u i t F r a n k r i j k v a n i n s t r u c t i e s v o o r z i e n . De o v e r z e e s e g e b i e d e n kopen de benodigde d e v i e s e n van derde l a n d e n op de P a r i j s e w i s s e l m a r k t . H i e r i n t e r v e n i e e r t het z o j u i s t genoemde f o n d s , om het e v e n w i c h t van a a n - en v e r k o p e n v a n d e v i e z e n door de "zone f r a n c " a l s g e h e e l t e v e r z e k e r e n . Op h e t e e r s t e g e d i c h t v a l t n i e t aan te nemen dat het h i e r v o o r b e s c h r e v e n d e v i e z e n s y s t e e i n een a a n z i e n l i j k e c o m p l i c a t i e teweeg z a l brengen ten a a n z i e n van de n o o d z a k e l i j k e t o t s t a n d k o m i n g van een g e m e e n s c h a p p e l i j k dev i e zen systeem der G e m e e n s c h a p p e l i j k e j ï a r k t - l a n d e n . e_. B e t a l i n ^ s b n l a n s ^ b u d g e t

en i n v e s t e r i n g e n

Zowel de h a n d e l s b a l a n s a l s de b e t a l i n g s b a l a n s der Franse overzeese gebieden i s , n i e t a l l e e n t e g e n o v e r ' F r a n k r i j k doch ook t e g e n o v e r de r e s t v a n de w e r e l d , v o o r t d u r e n d en a a n m e r k e l i j k p a s s i e f . O p v a l l e n d d a a r b i j z i j n . d e g r o t e t e k o r t e n t e g e n o v e r de d o l l a r z o n e . Een v r a a g i s i n h o e v e r r e l e z e d o l l a r z w a k t e zou doorwerken op de r e s e r v e s d e r andere EGKS-landen. De t e k o r t e n z o w e l t . o . v . F r a n k r i j k a l s t . o . v . derde l a n d e n worden door F r a n k r i j k g e d e k t . £Lj kunnen g l o b a a l worden g e s t e l d op 5 a 7 m i l j a r d g u l d e n p e r j a a r . Het i s w a a r s c h i j n l i j k dat deze t e k o r t e n n i e t ongemerkt aan de andere E G K S - l a n d e n z u l l e n kunnen v o o r b i j g a a n . Met name op i n v e s t e r i n g s g e b i e d , b l i j k e n s r e e d s gedane F r a n s e u i t l a t i n g e n , z a l een en a n d e r van hen worden v e r w a c h t . De d e k k i n g door F r a n k r i j k v i n d t t h a n s op v e r s c h i l l e n d e manieren p l a a t s : i_.

Door de z g n . " d é p e n s e s de s o u v e r a i n e t é " ( m i l i t a i r e en c i v i e l e s a l a r i s s e n , m a t e r i a a l a a n k o p e n v o o r de r e g e r i n g s d i e n s t e n o v e r z e e en s u b s i d i e s ) , t e r g r o o t t e van 300 a 400 m i l j a r d f r a n c s .

ii.

Door i n v e s t e r i n g e n v a n F r a n k r i j k i n h e t k a d e r v a n v i e r j a r e n - p l a n n e n , t e r g r o o t t e van 150 a 160 m i l j a r d f r a n c s j a a r l i j k s . Het p e r c e n t a g e p a r t i c u l i e r e i n v e s teringen i s daarin gering.

iii.

Dcor t r a n s f e r n a a r het b u i t e n l a n d van b e t a l i n g s b a l a n s t e k o r t e n der o v e r z e e s e g e b i e d e n en a m o r t i s a t i e der b u i t e n l a n d s e s c h u l d e n d e r o v e r z e e s e g e b i e d e n . B i j e l k a a r z i j n deze u i t g a v e n t e s t e l l e n op _+ 100 m i l j a r d f r a n c s j a a r l i j k s .

Voor de Départements d*Outre-ftTer en de T e r r i t o i r e s d ' öutre-lvler z i j n t e r v e r d e l i n g van de k r e d i e t e n v a n , de F r a n s e s t a a t een t w e e t a l f o n d s e n i n g e s t e l d , t . w . h e t " F o n d s d ' I n v e a t i s s e m e n t s pour I e développement économique et s o c i a l des T e r r i t o i r e s d ' O u t r e - - M e r " (FIBfSS) en het - Fonds -

1

"Fonds d'Investissements pour l e s Départements d OutreMer" (FIDOM). Behalve u i t deze fondsen worden de middelen voor i n v e s t e r i n g e n o.m. ook ontleend aan een algeméén Frans fonds (Fonds de modernisation et -d'équipement) en aan b u d g e t t a i r e b i j d r a g e n van de overzeese gebieden z e l f . F r a n k r i j k s t e l t v i e r j a r e n - p l a n n e n op, waarvan bepaalde u i t g a v e n geheel door b i j d r a g e n worderi g e f i n a n c i e r d {o.a. wetenschappelijk onderzoek) en andere u i t g a v e n door leningen» Voor Tunesië, Marokko en A l g e r i j e werken FIDES en FIDOM n i e t . K i e r worden door de l o c a l e a u t o r i t e i t e n i n v e s t e r i n g s p l a n n e n o p g e s t e l d en voorgelegd aan de Franse "Commiesion des I n v e s t i ssèments", welke deze plannen coördineert met d i e i n het moederland en i n de andere overzeese gebieden. De Commissie b e s l i s t ook over de mate waarin en de w i j z e waarop het moederland aan de f i n a n c i e r i n g deelneemt• Ofschoon de gegevens b e t r e f f e n d e b u i t e n l a n d s e i n v e s t e r i n g e n u i t e r m a t e schaars z i j n , kan i n i e d e r gev a l worden v a s t g e s t e l d dat z i j een v r i j geringe omvang hebben, Z i j z i j n v o o r n a m e l i j k beperkt t o t u i t b r e i d i n g s i n v e s t e r i n g e n i n bestaande p r o d u k t i e s . Behalve de onzekere p o l i t i e k e s i t u a t i e s p e e l t h i e r nog de gebrekkige o n t w i k k e l i n g der i n f r a s t r u c t u u r een r o l . De k a p i t a a l b e hoefte van de overzeese gebiedsdelen zou derhalve i n de e e r s t e p l a a t s met i n v e s t e r i n g e n à fonds perdu of op langere t e r m i j n gediend z i j n . De r e n t a b i l i t e i t zou a l thans zeer p r o b l e m a t i s c h z i j n . f. M i g r a t i e Gegevens over de r e g e l i n g e n welke de m i g r a t i e tussen F r a n k r i j k en z i j n overzeese gebieden beheersen z i j n moeil i j k t e vinden. Het s c h i j n t dat tussen de metropool en de departementen overzee v o l l e d i g e m i g r a t i e v r i j h e i d bes t a a t ; de v e l e Noord-Afrikanen d i e men i n F r a n k r i j k p l e e g t aan te t r e f f e n z i j n dan ook A l g e r i j n e n . 3 i j m i g r a t i e v r i j h e i d tussen de overzeese gebieden en de Gemeenschappelijke Markt-landen. z a l e r derhalve rekening mee dienen t e worden gehouden dat ook Nederland w e l l i c h t een 'aantal A l g e r i j n e n e.a. z a l dienen toe t e l a t e n . Voor de andere gebieden g e d l t de m i g r a t i e v r i j h e i d s l e c h t s voor " c i t o y e n s de l ' U n i o n française" ( d i t aan bepaalde e i s e n v o l d o e n ) . fi* ^2f?2_££?-2i?ïS_!:D Vietnam Over de s i t u a t i e van deze d r i e gebieden t.o.v. F r a n k r i j k kan geen d u i d e l i j k b e e l d worden gevormd. Wel i e bekend dat de vroegere monetaire u n i e n i e t l a n g e r bestaat; e l k der genoemde s t a t e n h e e f t thans een eigen oenCambodja: z i e l ; . De verhouding met F r a n k r i j k wordt gereg e l d i n b i l a t e r a l e akkoorden. De overeenkomst met Vietnam v o o r z i e t o.m. i n een handhaving van de gemeenschappelijke deviezenreserves (met u i t z o n d e r i n g van de middelen v o o r t v l o e i e n d e u i t de Amerikaanse h u l p , welke b i j het eerder-

t

- genoemde -

genoemde "Fonds de s t a b i l i s a t i o n des changes" op een s p e c i a l e r e k e n i n g .vorden g e b o e k t ) . JDe Vietnamese banken hebben toegang t o t de P a r i j s e w i s s e l m a r k t . D e " v r i j h e i d van t r a n s f e r t u s s e n F r a n k r i j k " e n Vietnam b l i j f t v o o r l o p e n d e b e t a l i n g e n gehandhaafd; h e t k a p i t a a l v e r k e e r i s n i e t v r i j , doch n a a r zo g r o o t m o g e l i j k e v r i j h e i d wordt gestreefd.

De B e l g i s c h e o v e r z e e s e g e b i e d s d e l e n 1. S t a a t k u n d i g e ^ p o s i t i e Over de a l dan n i e t t o e t r e d i n g van B e l g i s c h Congo en Ruandy Ürandi t o t i n t e r n a t i o n a l e economische en f i n a n ciële ovureeii.kGiu.steu b e r u s t de d e f i n i t i e v e b e s l i s s i n g b i j de B e l g i s c h e liegering*. 2.

Ijcononiische__en_financiële_positie

a.

In-_en_uitvoer

|||p

Op h a n d e l s p o l i t i e k g e b i e d i s het b e l a n g van de B e l g i s c h e o v e r z e e s e g e b i e d e n v o o r België v e e l g e r i n g e r . d a n dat van de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n v o o r F r a n k r i j - k . T e r w i j l r u i m 36f^ van de i m p o r t e n i n Congo en Ruantia U r u n d i u i t de BLEU komt en r u i m 50$ van de Congolese. u i t v o e r v o o r de BLEU bestemd i s , maakt de i n v o o r u i t Gongo en Ruanda U r u n d i i n de BLEU s l e c h t s r u i m 7,5$ u i t van de t o t a l e B L B U - i n v o e r ; v o o r de B L E U - u i t v o e r n a a r Congo en Ruanda U r u n d i i s d i t p e r c e n t a g e nog l a g e r , nml. rond 5$ van de t o t a l e BLEU-uitvoer. Wat b e t r e f t de h a n d e l s m o g e l i j k h e d e n van de andere v i e r : de s i t u a t i e i s h i e r i n z o v e r r e v e r s c h i l l e n d dat de BLEU i n Congo en Ruanda U r u n d i f o r m e e l geen p r e f e r e n t i e g e n i e t , a a n g e z i e n de C o n v e n t i e van S t . Germain-en-Laye d i s c r i m i n e r e n d e b e p a l i n g e n b i j i n - en u i t v o e r v e r b i e d t . Deelname door Congo zou dus v o o r de v i e r h o o g s t e n s een v e r b e t e r i n g kunnen betekenen van hun r e l a t i e v e p o s i t i e t . o . v . derde l a n d e n . I n de v e r h o u d i n g t u s s e n de zes l a n d e n o n d e r l i n g op de C o n g o l e s e markt komt geen v e r a n d e r i n g . T o e t r e d i n g van Congo t o t de G e m e e n s c h a p p e l i j k e Markt zou w a a r s c h i j n l i j k een w i j z i g i n g van eerdergenoemde Conv e n t i e n o o d z a k e l i j k maken. Aspecten_voor

Nederland

"Vat b e t r e f t het b e l a n g van de B e l g i s c h e o v e r z e e s e g e b i e d e n a l s a f z e t m a r k t v o o r ITederland: de t o t a l e i n v o e r van Congo en Ruanda U r u n d i b e l i e p i n 1955 een b e d r a g van $ 379.000. H i e r v a n was v o o r $ 184.900 a f k o m s t i g u i t de EGKS-landen, waarvan weer 6$ u i t N e d e r l a n d ; geen a a n z i e n l i j k e x p o r t b e l a n g dus. Congo komt nu r e e d s p r a k t i s c h v r i j op de Nederlandse markt.; v o e r ons zou dus d e r h a l v e i n s c h a k e l i n g i n de Gemeens c h a p p e l i j k e K a r k t van d i t g e b i e d n i e t v e e l betekenen. '/* ê& Ket'voornaamste b e l a n g van de v i e r l i j k t d a a r i n g e l e g e n dat d i s c r i m i n a t i e s i n Congo welke i n de a d m i n i s t r a t i e v e - of -

of f e i t e l i j k e

s f e e r z i j n g e l e g e n , zouden v e r d w i j n e n .

P.m. z i j vermeld dat Congo een b e l a n g r i j k leverancier i s .

uranium-

3i* L--2.--E2.u£.ll. £ï £• I n v o e r r e c h t e n Congo en Ruanda Urundi passen h e t z e l f d e t a r i e f t o e . Voor i n v o e r i n Congo en Ruancla Urundi u i t de BLEU g e l d t , z o a l s gezegd, geen preferentiële r e g e l i n g . Voor de i n v o e r u i t de B e l g i s c h e (ea Nederlandse) overzeese ge'oioaen i n de Benelux i s van b e l a n g p a r . 17 van de " I n l e i d e n d e b e p a l i n g e n " van het B e n e l u x t a r i e f , w a a r i n wordt b e p a a l d dat de goederen a f k o m s t i g u i t de B e l g i s c h e en I'e I e r l a n d se overzeese gebieden i n de 3 e n e l u x worden t o e g e l a t e n met gehele o f g e d e e l t e l i j k e v r i j s t e l l i n g van r e c h t e n , v o o r z o v e r z i j door de bevoegde M i n i s t e r s worden aangewezen en 'aan bepaalde e i s e n v o l d o e n . Gehele of g e d e e l t e l i j k e v r i j s t e l l i n g op grond h i e r v a n g e l d t op het o g e n b l i k voor een a a n t a l u i t deze gebieden a f k o m s t i g e a r t i k e l e n , z o a l s z u i d v r u c h t e n , ongebrande k o f f i e , p a l m o l i e , s u i k e r , p l a n t a a r d i g e oliën en bepaalde s o o r t e n hout. n

en

e n

De i n v o e r i n de B e l g i s c h e overzeese gebieden en de i n v o e r u i t deze gebieden i n de BLEU z i j n v o l l e d i g g e l i b e r a l i seerd. _d. B e t a l i n g s v e r k e e r Congo en Ruanda U r u n d i worden wat hun financiële v e r h o u d i n g t . o . v . het b u i t e n l a n d b e t r e f t a l s een g e h e e l beschouwd. Z i j behoren t o t de B e l g i s c h e monetaire zone. Z i j hebben een e i g e n z e l f s t a n d i g e v a l u t a , nml. de Congol e s e f r a n c , d i e d e z e l f d e p a r i t e i t h e e f t a l s de B e l g i s c h e f r a n c . E r i s een c i r c u l a t i e b a n k , de C e n t r a l e Bank van B e l g i s c h Congo en Ruanda U r u n d i ; deze onderhoudt een nauwe samenwerking met de N a t i o n a l e Bank van België. De financiële v e r h o u d i n g t o t derde landen wordt g e r e g e l d i n de monetaire akkoorden d i e België a f s l u i t . Het b e t a l i n g s v e r k e e r z e l f e c h t e r wordt i n het algemeen door de C e n t r a l e Bank van B e l g i s c h Congo v e r z o r g d . De goud- en d e v i e z e n v o o r r a a d van Congo i s a f g e s c h e i d e n van d i e der BLEU. B e t a l i n g e n t u s s e n de k o l o n i a l e gebieden en derde l a n d e n kunnen g e s c h i e d e n zonder een beroep t e doen op het bankwezen van het moederland; z i j kunnen t o t s t a n d komen o v e r d e v i e z e n r e k e n i n g e n van de k o l o n i a l e banken i n het b u i t e n l a n d en de r e k e n i n g e n i n Congolese f r a n c s van b u i t e n l a n d s e banken. Het bankwezen van het moederland t r e e d t d a a r n a a s t op h e t z i j b i j de f i n a n c i e r i n g van t r a n s a c t i e s met het moederland, h e t z i j b i j de t r a n s a c t i e s met derde l a n d e n . Op het e e r s t e g e z i c h t v a l t n i e t aan t e nemen dat het h i e r g e s c h e t s t e deviezensysteem b i j z o n d e r e c o m p l i c a t i e s zou medebrengen v o o r de t o t s t a n d k o m i n g van een gemeens c h a p p e l i j k d e v i e zensysteem der G-emëenschappeli jke Marktlanden. - Terwijl -

T e r w i j l de k o l o n i a l e g e b i e d e n t . o . v . de BLEU een a a n z i e n l i j k t e k o r t op de h a n d e l s b a l a n s h e b b e n weten z i j door o v e r s c h o t t e n met name t . a . v . de USA en de s t e r l i n g a r e a h e t t e k o r t op de h a n d e l s b a l a n s aanmerkel i j k t e b e p e r k e n . De h a n d e l s b a l a n s h e e f t -zich i n de l a a t s t e j a r e n o n g u n s t i g o n t w i k k e l d , hetgeen o.m. i s t o e t e s c h r i j v e n aan de g e s t e g e n b e h o e f t e n v a n de b e v o l k i n g , de industriële o p b l o e i en de t e r u g s l a g v a n de u i t v o e r i n g e n vrvi een t i e n j a r e n - p i o n . /at de industriële a c t i v i t e i t b e t r e f t moge worden gewezen op de b e l a n g r i j k e g o u d p r o d u k t i e , welke een n i e t t e o n d e r s c h a t t e n b r o n v a n b u i t e n l a n d s . 2 b* V a o l m i d J e l e n vormt. f

T?

O p v a l l e n d i s d a t de beweging v j n p a r t i c u l i e r e k a p i t a l e n op l a n g e t e r m i j n geen noemenswaardig s a l d o t e n g u n s t e van B e l g i s c h Congo t c z i e n g e e f t ; ae i n v o e r v a n nieuwe ka p i t a l e n u i t . h e t moederlrrod en u i t derde l a n d e n v i n d t zi j n tegenwaarde i n de b e l e g g i n g e n van de k o l o n i a l e i n g e z e t e n e n V v l t e n Congo. e_. Ixïyest^rin^eu^ De beweging v a n o v e r h e i d s k a p i t a l e n op l a n g e t e r m i j n g e e f t een o v e r s c h o t t e z i e n ; d i t z i j n m i d d e l e n bestemd v o o r h e t k o l o n i a l e gouvernement, t e n behoeve v a n de. i n v e s t e r i n g e n welke h e t u i t v o e r t i n h e t k a d e r van h e t meergenoemde t i e n j a r e n - p l a n . I n b e g i n s e l zou h e t F r a n s e s t r e v e n om h e t I n v e s t e r i n g s f o n d s v o o r de o v e r z e e s e g e b i e d e n b e s c h i k b a a r t e k r i j g e n e v e n z e e r v o o r Congo t o e p a s s e l i j k kunnen z i j n . ra

f. i£i£ *i

e

Tussen lelgië en Congo-Ruanda U r u n d i b e s t a a t geen v r i j v e r k e e r v a n a r b e i d s k r a c h t e n ; de m i g r a t i e w o r d t door a d m i n i s t r a t i e v e m a a t r e g e l e n tegengegaan. I n d i e n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t een v e r r u i m i n g van deze m a a t r e g e l e n zou medebrengen, zou z u l k s v o o r N e d e r l a n d v a n e n i g b e l a n g kunnen z i j n .

Samenvatting ederland In-_en

uitvoer

K e t v a l t n i e t a a n t e nemen,dat i n de h a n d e l v a n N e d e r l a n d met S u r i n a m e en de A n t i l l e n - w e l k e n i e t i s g e b a s e e r d op p r e f e r e n t i e s o f a n d e r e k u n s t m a t i g e h u l p m i d d e l e n - b e l a n g r i j k e v e r s c h u i v i n g e n z u l l e n p l a a t s v i n d e n i n d i e n deze R i j k s d e l e n mede b i j de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t w o r d e n b e t r o k k e n . Ten a a n z i e n v a n K i e u w - G u i n e a z o u z u l k s w e l e n i g s z i n s h e t g e v a l kunnen z i j n . 3 i j o n g e c l a u s u l e e r d e d e e l n e m i n g v a n de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n a a n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t z o u d e n v o o r de N e d e r l a n d s e h a n d e l w e l l i c h t e n i g e e x p a n s i e m o g e l i j k h e d e n o n t s t a a n , d o c h d e z e mogen n i e t t e h o o g w o r d e n a a n g e s l a g e n . Ten e e r s t e z o u N e d e r l a n d w e l t e g e n o v e r F r a n k r i j k , d o c h n i e t t e g e n o v e r le "-;r.;iere G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t - p a r t n e r s i n een b e t e r e c o n c u r r e n t i e p o s i t i e op d e z e m a r k t e n komen t e v e r k e r e n (de z e s l a n d e n i m m e r s z o u d e n dan op v o e t v a n g e l i j k h e i d op d e z e m a r k t e n komen, t e r w i j l t h a n s F r a n k r i j k a l d a a r i n een b e v o o r r e c h t e p o s i t i e v e r k e e r t ) ; t e n t w e e d e i s h e t b e l a n g v a n deze' g e b i e d e n a l s a f z e t m a r k t v o o r N e d e r l a n d n i e t z e e r g r o o t , en i s d i t b o v e n d i e n v o o r n a m e l i j k i n de p o l i t i e k o n z e k e r e A f r i k a a n s e g e b i e d e n g e l e g e n . Ook Congo en R u a n d a U r u n d i z i j n v o o r N e d e r l a n d a l 9 e x p o r t m a r k t n i e t v a n z e e r g r o o t b e l a n g . Een i n s c h a k e l i n g v a n d e z e g e b i e d e n i n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t ( w e l k e w a a r s c h i j n l i j k e e n w i j z i g i n g v a n de C o n v e n t i e v a n S t G e r m a i n - e n - L a y e n o o d z a k e l i j k z o u maken) z o u h o o g s t e n s e e n c o n c u r r e n t i e v e r b e t e r i n g t e g e n o v e r derde l a n d e n b e t e k e n e n , d o c h ook h i e r wederom n i e t t e g e n o v e r de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t - p a r t n e r s , z i j h e t d a t w e l l i c h t de o p h e f f i n g v a n b e paalde a d m i n i s t r a t i e v e belemmeringen, welke e n i g s z i n s t e n g u n s t e v a n Tielgiè' w e r k e n , b e p a a l d e v o o r d e l e n z o u h e b b e n . V o l l e d i g h e i d s h a l v e z i j n o g o p g e m e r k t , d a t de b e t e k e n i s v a n een u i t b r e i d i n g v a n de h a n d e l t u s s e n E u r o p a en de d i v e r s e o v e r z e e s e g e b i e d e n a l s m i d d e l om a a n h e t E u r o p e s e d o l l a r t e k o r t t e g e m o e t t e komen n i e t a l s a r g u m e n t mag g e l d e n . De d o l l a r s c h a a r s t e i m m e r s w o r d t s t e e d s m i n d e r v o e l b a a r en een d o l l a r c o n v e r t i b i l i t e i t d e r E u r o p e s e v a l u t a b e h o o r t i n de n a b i j e t o e k o m s t z e k e r t o t de m o g e l i j k h e d e n . Z o a l s h i e r b o v e n o p g e m e r k t ( I I I , 2, e ) h e b b e n b o v e n d i e n de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n z e l f met e e n d o l l a r t e k o r t t e kampen.

U i t e r a a r d k a n men z i c h op h e t s t a n d p u n t s t e l l e n d a t , w i l men de o v e r z e e s e g e b i e d e n v o l l e d i g l a t e n meedoen met de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t , z i j d o o r financiële s t e u n i n s t a a t m o e t e n z i j n een b e h o o r l i j k e i n f r a s t r u c t u u r op t e b o u wen. Het F o n d s zou dan v o o r de t a a k komen t e s t a a n de o n t w i k k e l i n g van u i t g e b r e i d e gebieden t e f i n a n c i e r e n ; dat i n een d e r g e l i j k g e v a l de b e h o e f t e n v a n h e t F o n d s zo g r o o t z u l l e n z i j n d a t de k a p i t a a l m a r k t h i e r i n n i e t k a n v o o r z i e n , z o d a t de r e g e r i n g e n m o e t e n b i j s p r i n g e n , l i g t v o o r de h a n d .

aan

Aan F r a n s e z i j d e s c h i j n t dan ook t e w o r d e n g e d a c h t een e u r o p e a n i s a t i e v a n FIDES ( z i e I I I , 2, e ) . - Tegenover -

Tegenover een - w a a r s c h i j n l i j k g e r i n g e - s t e u n van h e t Fonds aan de N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n zou een i n v e r h o u d i n g v e e l g r o t e r e N e d e r l a n d s e v e r p l i c h t i n g s t a a n t o t s t e u n aan de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n . Het i s de v r a a g o f N e d e r l a n d én aan d i t Fonds kan deelnemen, én de b i j d r a g e n aan z i j n e i g e n o v e r z e e s e R i j k s d e l e n op de n o d i g e omvang kan handhaven. Een t e v e r k r i j g e n v r i j e t o e gang t o t de m a r k t e n v a n de o v e r z e e s e g e b i e d e n der p a r t n e r s r e c h t v a a r d i g t n a a r h e t voorkomt een b e v e s t i g e n d antwoord op deze v r a a g n i e t , z u l k s t e minder waar de v o o r s t a n d e r s i n F r a n k r i j k van een i n s c h a k e l i n g der o v e r z e e s e g e b i e d e n i n de g e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t beogen de e i g e n p o s i t i e op h a n d e l s g e b i e d i n de F r a n s e o v e r z e e s e g e b i e d e n z o v e e l m o g e l i j k ong e r e p t t e handhaven. Het i s o v o r i g e n s de v r a a g o f men, i n d i e n men a l een z e k e r e financiële s o l i d a r i t e i t t . o . v . de andere M e s s i n a l a n d e n zou w i l l e n a c c e p t e r e n , men deze nu ook zonder meer <sou d i e n e n t e a a n v a a r d e n v o o r i n o n t w i k k e l i n g i n u i t e e n l o p e n d e mate a c h t e r g e b l e v e n g e b i e d e n . Naar het voorkomt l i g t h i e r i n e e r s t e i n s t a n t i e een t a a k v o o r de n a t i o n a l e staten. O v e r i g e n s zou de van N e d e r l a n d s e z i j d e s t e e d s b e k l e m toonde r e n t a b i l i t e i t s b a s i ' s van h e t Fonds de t o e p a s s i n g e r v a n t e n behoeve v a n de o n t w i k k e l i n g van de o v e r z e e s e gebieden welhaast u i t s l u i t e n . Migratie B i j m i g r a t i e v r i j h e i d t u s e e n de o v e r z e e e e g e b i e d e n en de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t - l a n d e n z a l e r r e k e n i n g mee d i e n e n t e worden gehouden dat N e d e r l a n d dan ook w e l l i o h t een a a n t a l A l g e r i j n e n ( t h e o r e t i s c h ook andere i m m i g r a n t e n u i t o v e r z e e s e g e b i e d e n , doch d i t z a l i n de p r a k t i j k waars c h i j n l i j k n i e t v e e l voorkomen) z a l d i e n e n t o e t e l a t e n . W e l l i c h t zouden b i j een g e m e e n s c h a p p e l i j k e a r b e i d s markt de o v e r z e e s e g e b i e d e n een z e k e r e e m i g r a t i e m o g e l i j k h e i d v o o r N e d e r l a n d e r s openen. D i t g e l d t i n h e t b i j z o n d e r v o o r Congo, waar de i m m i g r a t i e t h a n s wordt tegengegaan. 2. De N e d e r l a n d s e Overzeese R i j k s d e l e n In- en^uitvoer G r o t e v e r s c h u i v i n g e n v a n de u i t v o e r d e r N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n , b i j een i n s c h a k e l i n g van d e s a g e b i e d e n i n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t , v a l t n i e t t e v e r w a c h t e n . V o o r Suriname en de A n t i l l e n g e l d t b o v e n d i e n , dat de u i t v o e r van deze g e b i e d e n v o o r h e t g r o o t s t e d e e l n i e t op Europa i s g e r i c h t . V o o r wat h e t n a a r Europa geëxporteerde g e d e e l t e b e t r e f t mag worden aangenomen d a t N e d e r l a n d een b e l a n g r i j k e p l a 3 t s z a l b l i j v e n innemen, g e z i e n h e t félt-*.. dat N e d e r l a n d s p o s i t i e op d i t g e b i e d v r i j w e l zonder k u n s t m a t i g e h u l p m i d d e l e n i s opgebouwd. 1

Voor Nieuw-Guinea g e l d t , d a t een t e o p z e t t e l i j k e ger i c h t h e i d v a n de h a n d e l op Europa de b e s t a a n d e t e n d e n s t o t een v e r s c h u i v i n g v a n de i n v o e r , w a a r b i j i s i f en Australië een b e l a n g r i j k e r p l a a t s gaan innemen, zou kunnen belemmeren. Mede i n v e r b a n d met de t o e k o m s t i g e a f z e t m o g e l i j k heden v a n de b i n n e n l a n d s e p r o d u k t i e van Nieuw-Guinea i s - het -

het

de

vraag

of

zulks

in

het

belang

van

dit

gebied

zou

zijn.

I n s c h a k e l i n g v a n de F r a n s e e n B e l g i s c h e o v e r z e e s e geb i e d e n z o u v o o r de N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n w e i n i g betekenen; s l e c h t s voor Suriname kan z u l k s e n i g f e i t e l i j k b e l a n g hebben, Joch d i t i s n i e t van doorslaggevende aard te achten. Invoerregelingen eigen

S u r i n a m e z a l de industrie niet

mogelijkheid tot kunnen missen.

bescherming

van

de

>)e A n t i l l e n z o u d e n m e t h e t i n s t e l l e n v a n t o t dusver a l d a a r n i e t bestaande i n v o e r r e g e l i n g e n , welke i n het kader v a n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t e v e n t u e e l z o u d e n m o e t e n worden geschapen, slecht gediend zijn. V.'at N i e u w - G u i n e a b e t r e f t i s h e t t w i j f e l a c h t i g of, b i j a f s c h a f f i n g v a n de b e s t a a n d e i n v o e r b e p e r k i n g e n t.o.v. d e G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t - l a n d e n , de i n v o e r v a n essentiële goederen k a n b l i j v e n worden v e r z e k e r d , en of afdoende waarborgen kunnen worden geschapen tegen een o v e r s t r o m i n g van h e t l a n d met o n n o d i g e goederen. Invoerrechten De t a r i e v e n d e r N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n (evenals d e t a r i e v e n v a n de a n d e r e o v e r z e e s e g e b i e d e n , Noord-Afrika w e l l i c h t u i t g e z o n d e r d ) z i j n v o o r n a m e l i j k a l s f i s c a a l aan te m e r k e n . De o p b r e n g s t e r v a n i s v a n e s s e n t i e e l budgettair b e l a n g . S u r i n a m e e n de A n t i l l e n w e n s e n b o v e n d i e n de v r i j h e i d t e h e b b e n om i n d e t o e k o m s t t a r i e f m a a t r e g e l e n t e treffen t e r b e s c h e r m i n g v a n de b i n n e n l a n d s e i n d u s t r i e . B i j deelnem i n g a a n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t z o u d e n d e z e R i j k s d e l e n ( e v e n a l s andere o v e r z e e s e g e b i e d e n ) b e p a a l d e i n k o m s t e n en beschermingsmogelijkheden moeten m i s s e n , zowel tegenover de Gemeenschappelijke M a r k t - l a n d e n a l s tegenover derde landen (gemeenschappelijk buitentarief). Hen g e c o m p l i c e e r d e t a r i e f s t r u c t u u r z o u n i e t p a s s e n i n het t a r i e f s y s t e e m der overzeese R i j k s d e l e n . V o o r t s zou voor de A n t i l l e n , g e z i e n h e t l a g e p e i l v a n h e t b e s t a a n d e tarief, het te creëren b u i t e n t a r i e f te hoog u i t v a l l e n . Investeringen Wat b e t r e f t de m o g e l i j k e v o o r d e l e n w e l k e v o o r d e o v e r R i j k s d e l e n zouden z i j n verbonden aan het Investeringshet volgende. De t e r b e s c h i k k i n g s t e l l i n g v a n l e n i n g e n o p r e n t a b i l i t e i t s b a s i s l i j k t w e i n i g a a n t r e k k e l i j k , a a n g e z i e n ook h i e r i n h e t b i j z o n d e r f i n a n c i ë l e h u l p n o o d z a k e l i j k i s v o o r de o p b o u v v a n de i n f r a s t r u c t u u r . H u l p v e r l e n i n g d o o r h e t F o n d s p r o r a t o p a r t e - op b a s i s b . v . v a n de o m v a n g v a n h é t handelsverkeer o f v a n de b e v o l k i n g - z o u z e e r n a d e l i g u i t v a l l e n . zeese fonds

Zie

ook

het

onder

V,

1

gestelde.

Arbeidsmarkt Een v o l l e d i g v r i j v e r k e e r van a r b e i d s k r a c h t e n zou v o o r de o v e r z e e s e R i j k s d e l e n z e k e r op b e z w a r e n s t u i t e n . G e e n d e r b e t r o k k e n g e b i e d e n i s b e r e i d een l i b e r a l e t o e l a t i n g s p o l i t i e k te v o e r e n .

I n g e v a l v a n n i e t - d e e l n e m i n g v a n de N e d e r l a n d s e o v e r z e e s e R i j k s d e l e n a a n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t z a l a l l e s i n h e t werk d i e n e n t e worden g e s t e l d om de t h a n s v o o r de O v e r z e e s e R i j k s d e l e n i n de B e n e l u x "bestaande preferentiële p o s i t i e te bestendigen. Olie I n d i e n v o o r de A n t i l l e n een d e e l n e m i n g a a n de Gemeens c h a p p e l i j k e L l a r k t zou b e t e k e n e n d a t e e n i n v o e r r e c h t op ruwe o l i e z o u moeten worden g e h e v e n , zou v o o r d i t R i j k s d e e l w a a r v o o r de o l i e - i m p o r t e e n b e s t a a n s k v / e s t i e i s , deelname aan de C- erne e n a c h a p p e 1 i j k e M a r k t o n m o g e l i j k z i j n . I n d i e n a n d e r z i j d s n i e t - u e e l n e m i n g c o n s e q u e n t i e s ZOVL hebben v o o r de a f z e t v a n c l i e p r o d u k t e n i n de G e m e e n s c h a p p e l i j k e M a r k t landën ( i n v e r b a n d met.een v e r h o g i n g v a n de t e r z a k e g e l d e n de i n v o e r r e c h t e n d e z e r l a n d e n ) z o u d i t a l e v e n z e e r onwens e l i j k z i j n . De p o s i t i e v a n de A n t i l l i a a n s e a a r d o l i e i n d u s t r i e v e r d i e n t i n het onderhavige verband b i j z o n d e r e aandacht.