Melk & co Maaltijdzorg werkmodule
01-MAZOM6W.indd 1
6
plantyn
1/09/11 11:06
De site www.knooppunt.net geeft je toegang tot het digitale lesmateriaal bij dit boek. Activeer jouw licentie aan de hand van de onderstaande code. Tijdens de activatie accepteer je de gebruiksvoorwaarden. Zo krijg je voor de duur van de licentie toegang tot het digitale lesmateriaal. www.knooppunt.net
Code
PL-mazo-wtdj-t7X5-6H
Plantyn ontwikkelt en verspreidt leermiddelen voor het basisonderwijs, het secundair onderwijs, het hoger en het wetenschappelijk onderwijs en het volwassenenonderwijs. Daarnaast geeft Plantyn ook publicaties uit over schoolmanagement, leerlingenbegeleiding, personeelsbeleid voor het onderwijs en didactische ondersteuning van leerkrachten en educatief materiaal voor de thuismarkt. De uitgeverij is zowel in het Nederlandstalige als in het Franstalige landsgedeelte actief. Doorheen al onze activiteiten streven we ernaar om maximale kansen te bieden aan alle lerenden, rekening houdend met de individuele situatie en interesses, en willen we ertoe bijdragen dat leerkrachten in optimale omstandigheden kunnen werken. Het is immers onze overtuiging dat leren op een eigentijdse en aangename manier kan, wat tot uiting komt in onze slogan “’t leren is mooi”. Plantyn maakt deel uit van de educatieve uitgeefgroep “Infinitas learning”. Plantyn Adres: Motstraat 32, 2800 Mechelen Telefoon: 015 36 36 36 Fax: 015 36 36 37 E-mail:
[email protected] Website: www.plantyn.com
Ontwerp binnenwerk: Press Point® Ontwerp omslag: Press Point® Omslagillustratie: Fotolia: © Noam - © Lilyana Vynogradova Illustratie: Dirk Vandamme Illustratieverantwoording: NUR 177 © Plantyn nv, Mechelen, België Alle rechten voorbehouden. Behoudens de uitdrukkelijk bij wet bepaalde uitzonderingen mag niets uit deze uitgave worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand of openbaar gemaakt, op welke wijze dan ook, zonder de uitdrukkelijke voorafgaande en schriftelijke toestemming van de uitgever.
plantyn ISBN 978-90-301-2138-1
01-MAZOM6W.indd 2
D2011/0032/175
1/09/11 11:06
I NHOUD Wat staat er op het menu? Doelstellingen en zelfreflectie
5 7
1 Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek 1.1 1.2 1.2.1 1.2.2 1.2.3 1.2.4 1.2.5 1.2.6 1.3
Maak er (g)een potje van Met gezond verstand Opwarmers Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek De voedende waarde van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten Jouw verbruik van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten Bewaren van voedingsmiddelen uit de productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten Slotsom Dat smaakt naar meer!
2 Melk 2.1 2.2 2.2.1 2.2.2 2.2.3 2.2.4 2.2.5 2.2.6 2.2.7 2.2.8 2.3
Maak er (g)een potje van Met gezond verstand Opwarmers De afkomst van melk Indeling van melk volgens vetgehalte Vergelijkende studie van melk volgens vetgehalte Indeling van melk volgens diersoort Vergelijkende studie van melk volgens diersoort Indeling van melk volgens bewaartechniek Slotsom Dat smaakt naar meer!
01-MAZOM6W.indd 3
19 20 21
23 26 26 26 27 27 28 29 30 31 32
34
Maak er (g)een potje van Met gezond verstand Opwarmers Verpakkingsstudie van melkproducten Yoghurt en probiotica Productonderzoek van melkproducten Experimentele studie van roomsoorten Slotsom Dat smaakt naar meer!
plantyn
9 13 13 14 16 18
23
3 Melkproducten 3.1 3.2 3.2.1 3.2.2 3.2.3 3.2.4 3.2.5 3.2.6 3.3
9
34 42 42 42 43 44 45 49 49
Inhoud
3
1/09/11 11:06
4 Calciumverrijkte sojaproducten 4.1 4.2 4.2.1 4.2.2 4.2.3 4.3
4
01-MAZOM6W.indd 4
53
Maak er (g)een potje van Met gezond verstand Opwarmers De herkomst van sojaproducten Slotsom Dat smaakt naar meer!
53 56 56 56 56 57
Woorden verteren
58
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
W AT STAAT ER OP HET MENU? In deze werkmodule zetten we onze tanden in de volgende productgroep uit de actieve voedingsdriehoek: melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten. Iedereen kent wel de slogan* ‘melk is goed voor elk’. In de volgende lessen onderzoeken we waarom melk zo gezond is en of melk ook voor iedereen even goed is. Eerst gaan we op verkenning in de productgroep. Welke voedingsmiddelen behoren tot de groep en hoe zit het met hun voedende waarde? Weet je ook hoe je al die voedingsmiddelen moet bewaren? En hoe zit het met je eigen eetgewoonten? Welke tips kun je geven om de richtlijnen uit de actieve voedingsdriehoek beter na te leven? Vervolgens staan we stil bij melk. In de supermarkt vind je veel verschillende soorten melk. Daardoor is kiezen soms moeilijk. De etiketten maken je niet altijd veel wijzer. Weet jij waar UHT voor staat? Wat is gepasteuriseerde melk precies? Wat houdt het AA-label in? Wanneer kies je beter voor melk met een hoog of met een laag vetgehalte? Let tijdens de volgende lessen goed op: zo weet je straks welke melk je in je winkelwagentje wilt. Ook over melkproducten zoals yoghurt, room en kaas valt veel te vertellen. In de praktijkles bereid je roomsoep, maak je zoete en hartige soesjes en stel je zelf een kaasplank samen. Tijdens de volgende lessen verken je verschillende melkproducten en leer je iets over hoe ze gemaakt worden. Door leuke proefjes kom je ook meer te weten over de opklopbaarheid en de bindkracht van room. Die kennis zal zeker van pas komen als je later zelf iets wilt bereiden met room. Als dat alles naar meer smaakt, dan vind je nog enkele extra opdrachten. Die gaan over de bereiding van kaas en over het vetgehalte van kaas, dat je op de verpakking vindt. We ronden de werkmodule af met informatie over calciumverrijkte sojaproducten. De bereiding van een heerlijk duo van sojamousse vormt je eerste kennismaking met die producten. Daarna bekijken we welke calciumverrijkte producten op basis van soja er op de markt zijn en waar soja precies vandaan komt. Aan het einde van de lessenreeks zul je beter weten hoe je melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten een plekje kunt geven in een gezond eetpatroon. Bovendien zul je je met die nieuwe kennis weer een stuk beter uit de slag kunnen trekken in de keuken. De werkmodule ‘melk’ is dus zeker goed voor elk!
plantyn
Wat staat er op het menu?
01-MAZOM6W.indd 5
5
1/09/11 11:06
Doelstellingen en zelfreflectie Op het einde van de module Melk & co verwachten we dat jullie het volgende kunnen: 1. Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek Kan/ Kan/ Kan/ beheers ik beheers beheers ik goed ik minder niet goed - melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten situeren in de actieve voedingsdriehoek - het belang van melk, room, kaas, afgeleide melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten toelichten - de herkomst van het aanbod van melk en melkproducten bespreken - de samenstelling van verschillende melksoorten opzoeken in een VMT (voedingsmiddelentabel) en daaruit besluiten trekken over de voedende waarde ervan - de meest geschikte bewaarplaats benoemen van veelgebruikte melksoorten en diverse afgeleide producten - voor mezelf aangeven aan welke kwaliteitseisen melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten moeten voldoen - een blonde roux afwerken tot bechamelsaus en die verwerken tot kaassaus (met oog voor de aandachtspunten) - de bereidingswijze ‘gratineren’ vlot toepassen, rekening houdend met de aandachtspunten - plattekaas verwerken tot een kaastaart
6
01-MAZOM6W.indd 6
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
2. Melk Kan/ Kan/ Kan/ beheers ik beheers beheers ik goed ik minder niet goed - het verschil tussen room, saus en pudding verduidelijken - melk verwerken tot saus, room en pudding, rekening houdend met de aandachtspunten - melk koken, rekening houdend met de aandachtspunten - melk indelen volgens de herkomst van de diersoort, volgens het vetgehalte en volgens de toegepaste bewaartechniek - verschillende bewaartechnieken voor melk toelichten - verpakkingsinformatie over bewaartechnieken voor melk begrijpen en toelichten - verpakkingsmaterialen voor melk bespreken - melk zelfstandig verwerken tot eenvoudige melkbereidingen, rekening houdend met de aandachtspunten
plantyn
Doelstellingen en zelfreflectie
01-MAZOM6W.indd 7
7
1/09/11 11:06
3. Melkproducten Kan/ Kan/ Kan/ beheers ik beheers beheers ik goed ik minder niet goed - kaas situeren in de actieve voedingsdriehoek en het gebruik ervan toelichten - de verpakkingsinformatie van kazen analyseren en op basis daarvan een gerichte keuze maken in functie van het gebruik - uitleggen hoe het vetgehalte van kaas genoteerd wordt op kaasverpakkingen - een indeling van kaas maken volgens het vetgehalte (mager, halfvet, vet, roomkaas) - een kaasplank samenstellen en smaakvol presenteren - mijn keuze van kaas bij het samenstellen van een kaasschotel toelichten - de manieren om kaas te versnijden verduidelijken - vertellen hoe en waarmee je kaas kunt versnijden - de bereidingswijze ‘gratineren’ vlot toepassen, rekening houdend met de aandachtspunten - minimaal drie kaassoorten noemen en van elke soort twee gebruiksmogelijkheden vermelden - minimaal drie kazen uit andere culturen opsommen en uitleggen hoe die kaassoorten gebruikt worden in onze eetcultuur - verschillende melkproducten verwerken tot gerechten die geschikt zijn voor een brunch
4. Calciumverrijkte sojaproducten Kan/ Kan/ Kan/ beheers ik beheers beheers ik goed ik minder niet goed - de benaming calciumverrijkte sojaproducten verklaren - enkele (minimaal drie) calciumverrijkte sojaproducten die op de markt zijn, opsommen - drie gerechten noemen waarin je calciumverrijkte sojaproducten verwerkt - calciumverrijkte sojaproducten verwerken tot een mousse
8
01-MAZOM6W.indd 8
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
1 M elkproducten
en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
1.1 Maak er (g)een potje van Witloof met ham en kaassaus, aardappelpuree met sojaroom, plattekaastaart. STAP 1: INFORMEER JE 1. Kaassaus is een afleiding van bechamelsaus. Ja/nee? Leg uit.
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
2. Waarom voeg je de gemalen kaas pas toe als de bechamelsaus niet meer op het vuur staat?
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
STAP 2: STEL EEN PLAN OP
MATERIALEN Witloof met ham en kaassaus > 2 stronkjes witloof > roux: 10 g vetstof - 10 g bloem > 2 dl melk > 25 g gemalen kaas > 1 plakje gekookte ham > peper, zout en nootmuskaat Aardappelpuree > 2 aardappelen > ½ dl sojaroom > peper, zout en nootmuskaat Plattekaastaart (8p) > 1/2 dl vruchtensap > 60 g (2 à 3 blaadjes) gelatine > 100 g vruchten naar keuze > 500 g plattekaas > 75 g ultra fijne suiker
plantyn
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 9
9
1/09/11 11:06
METHODE
MIDDELEN
Vooraf > Zet de WPI klaar.
............................
Witloof met ham en kaassaus > Maak het witloof schoon door de kraag en de bittere harde kern weg te snijden. > Spoel de stronkjes. > Kook het witloof gaar. > Maak een roux en werk af tot bechamelsaus door melk toe te voegen. > Zet het vuur uit en zet de pan van het vuur, voeg de gemalen kaas toe aan de saus. > Kruid naar smaak met peper, zout en nootmuskaat. > Laat het witloof goed uitlekken in een vergiet. > Rol het witloof in een plakje gekookte ham. > Giet in een vuurvaste schotel een laagje van ongeveer 1 cm saus. > Leg daarop de rolletjes witloof. > Overgiet ze met de rest van de saus. > Strooi er gemalen kaas over. > Gratineer in de oven op gratineerstand. Aardappelpuree > Schil de aardappelen en spoel ze. > Kook de aardappelen gaar. > Giet de aardappelen af en pureer ze. > Voeg de sojaroom en kruiden toe naar smaak. > Vorm een bol puree met behulp van een ijsschep. Plattekaastaart > Olie de vlaaivorm in en bestuif met poedersuiker. > Week de gelatine in koud water. > Verwarm het vruchtensap. > Zet het vruchtensap van het vuur. > Knijp de gelatineblaadjes uit en voeg ze al roerend toe aan het warme vruchtensap. > Laat het geheel 5 minuten afkoelen. > Voeg de gewassen en gesneden vruchten toe aan de plattekaas. > Meng het gelatinemengsel onder de plattekaas. > Voeg de suiker toe. > Giet het mengsel uit in de vlaaivorm. > Laat de taart minstens 2 uur rusten in de koelkast. > Ontvorm het gerecht op een bord. > Versier met vers fruit.
10
01-MAZOM6W.indd 10
............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................ ............................
Na de bereiding > Dek de tafel. > Serveer de maaltijd.
............................ ............................
Nazorg > Was af. > Breng het lokaal in orde.
............................ ............................
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
ORGANISATIEPLAN plattekaastaart
aardappelpuree
1
witloof met ham en kaassaus
de WPI klaarzetten
2
/
3
/
4
/
5
/
/
6
/
/
7
/
/
8
/
9
/
/ /
/
10
smakelijk eten
11
nazorg
STAP 3: VOER UIT Je kiest het best voor vers fruit: dat is smakelijker en bovendien gezonder. Als er geen vers fruit voorhanden is, kun je diepvriesfruit of fruit uit blik gebruiken. Zorg er dan voor dat het fruit goed uitgelekt is. Zorg ervoor dat het vruchtensap overeenstemt met het fruit dat je gebruikt.
plantyn
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 11
11
1/09/11 11:06
STAP 4: EVALUEER Mijn prestatie onder de loep: witloof met ham en kaassaus, aardappelpuree met sojaroom, platte kaastaart. Ben je tevreden over je eigen werkmethode en het resultaat? ja/nee Neem je eigen prestatie onder de loep met behulp van de 5 M’s. Materialen > Waren alle materialen voorhanden? ja / nee > Heb je de juiste materialen gebruikt? ja / nee
Middelen > Waren alle middelen voorhanden? ja / nee > Heb je de juiste middelen gebruikt? ja / nee
Methode > Heb je de gelatine voldoende laten weken? ja / nee > Heb je de kaassaus goudbruin laten gratineren? ja / nee
> Heb je de materialen goed afgewogen? ja / nee
Mens > Heb je aandacht besteed aan je werkpostinrichting? ja / nee > Heb je hygiënisch gewerkt? ja / nee
Milieu > Heb je het afval juist gesorteerd? ja / nee > Bij welk afval hoort de verpakking van sojaroom? ...........................................................................
Besluit: Noteer minstens 1 werkpunt waaraan je aandacht moet besteden tijdens de volgende lessen. . ........................................................................................................................................ . ........................................................................................................................................
12
01-MAZOM6W.indd 12
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
1.2 Met gezond verstand 1.2.1 Opwarmers
Opdracht 1 De productgroep ‘melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten’ bestaat uit zuivel en sojaproducten waaraan calcium toegevoegd werd. Waaraan denk je als je het woord zuivel hoort?
ZUIVEL
Zuivel is.......................................................................................................... ......................................................................................................................
Opdracht 2 Kun je de uitdrukkingen over zuivelproducten aanvullen? Noteer er ook de betekenis onder. Kies uit: kaas (2), melk (2), pudding, room 1. Daar heb ik geen ................................ van gegeten! .................................................................................................................. 2. Na het sporten was hij al zijn energie kwijt en zakte hij als een ................................... in elkaar. .................................................................................................................. 3. Een sigaretje opsteken in de buurt van een ex-roker: dat is de kat bij
de . .......................... zetten. ..................................................................................................................
4. Zijn vriendin heeft hem de bons gegeven. Hij is helemaal van zijn ................................. . .................................................................................................................. 5. De goede jaren zijn voorbij. De ................................ is van de melk.
plantyn
..................................................................................................................
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 13
13
1/09/11 11:06
1.2.2 Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
Opdracht Kleur in onderstaande actieve voedingsdriehoek de plaats van de productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de juiste kleur.
Onder melkproducten verstaan we niet alleen melk maar ook afgeleide producten zoals yoghurt, alle kaassoorten (jonge en oude kaas, smeerkaas, plattekaas) en karnemelk. Je kiest het best voor halfvolle en magere producten, omdat daar minder vet in zit. Calciumverrijkte sojaproducten uit deze groep zijn sojadrank, sojapudding en sojayoghurt die met calcium verrijkt zijn. De tabel op de volgende pagina geeft een overzicht van de voedingsmiddelen die tot deze productgroep behoren.
14
01-MAZOM6W.indd 14
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten kies bij voorkeur
kies als middenweg
melk
karnemelk, magere melk, halfvolle melk, kwartvolle melk
chocolademelk, volle melk, melkpoeder, gesuikerde karnemelk
gefermenteerde melk
magere en halfvolle yoghurt
kefir*, gesuikerde yoghurt, volle yoghurt, yoghurtdrank
calciumverrijkte sojaproducten
calciumverrijkte sojadrank
calciumverrijkte sojafantasiedrankjes, calciumverrijkte sojadesserts
naar de restgroep
dessert
vanilledessert en chocoladedessert, flan, pudding, rijstpap
tiramisu
room/ milkshake/ijs
milkshake
ijs, roomijs, room, vervangroom
kaas
magere kaassoorten, ook wel aangeduid met 20+ of 30+
halfvette en vette kaassoorten, alle kazen met een vetgehalte > 40 +
Besluittussendoortje Tot de productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten behoren melk en melkproducten zoals yoghurt, kaas en karnemelk. Ook sojaproducten waaraan calcium toegevoegd werd, behoren tot die productgroep. Producten die een bron zijn van calcium, met een laag vetgehalte en zonder toevoeging van zoetmiddelen krijgen de voorkeur. Per dag drink je het best 3 tot 4 glazen melk (450 - 600 ml) en eet je 1 tot 2 plakken kaas (20 - 40 gram) of afgeleide producten. Die inname zorgt ervoor dat je voldoende calcium opneemt.
plantyn
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 15
15
1/09/11 11:06
1.2.3 De voedende waarde van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten
Opdracht Zoek in de voedingsmiddelentabel de voedende waarde op van onderstaande voedingsmiddelen uit de productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten. Noteer ze in onderstaande tabel. Energetische waarde (kJ)
Calcium (mg)
Vetten (g)
Eiwitten (g)
Vitamine B 12 (µg)
Melk, mager Melk, halfvol Melk, vol Passendale (jonge kaas) Oude Brugse kaas Room 35% vet Room 25% vet Karnemelk, niet gesuikerd Yoghurt, vol Yoghurt, mager Sojadrank, natuur, Ca+ Sojadrank, chocolade, Ca+
16
01-MAZOM6W.indd 16
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
Zoek in de voedingsmiddelentabel de aanbevolen dagelijkse hoeveelheden (ADH) voor je eigen leeftijd op. Leeftijd Geslacht
Energetische Calcium Vetten Eiwitten Vitamine waarde (kcal) (mg) (g) (g) B12 (µg)
M/V
Trek je besluit 1. Markeer het hoogste gehalte aan energie. 2. Markeer het hoogste gehalte aan eiwitten. 3. Markeer het hoogste gehalte aan vetten. 4. Markeer het hoogste gehalte aan calcium. 5. Markeer het hoogste gehalte aan vitamine B12. 6. Vergelijk de hoeveelheden calcium die de producten uit die productgroep leveren met de ADH. Welke melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten leveren veel calcium?
...................................................................................................................................
7. Waarvoor heeft ons lichaam calcium nodig?
...................................................................................................................................
...................................................................................................................................
8. Vergelijk de hoeveelheid eiwitten die de producten uit deze productgroep leveren met de ADH. Welke melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten leveren veel eiwitten?
...................................................................................................................................
9. Waarvoor heeft ons lichaam eiwitten nodig?
...................................................................................................................................
10. Vergelijk de hoeveelheid vitamine B12 die de producten uit deze productgroep leveren met de ADH. Welke melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten leveren veel vitamine B12?
...................................................................................................................................
11. Waarvoor heeft ons lichaam vitamine B12 nodig?
plantyn
...................................................................................................................................
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 17
17
1/09/11 11:06
Besluittussendoortje Melk en melkproducten leveren veel essentiële voedingsstoffen zoals calcium, eiwitten en B-vitamines. Melkproducten leveren o.a. ook vitamine B12. Dat is een vitamine die alleen in dierlijke producten zit. De voedingsmiddelen uit deze productgroep zijn dan ook onmisbaar voor vegetariërs. Calcium is een belangrijke voedingsstof die bijdraagt tot de opbouw en het onderhoud van sterke botten. Eiwitten zijn belangrijke bouwstoffen. Sojaproducten horen enkel thuis in deze productgroep als er calcium aan toegevoegd is. Aan sommige sojaproducten wordt ook vitamine B12 toegevoegd. Dat vind je terug op de verpakking.
1.2.4 Jouw verbruik van melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten
Opdracht Noteer vijf dagen lang welke producten je gegeten hebt uit de productgroep melk en calciumverrijkte sojaproducten. Vergelijk je notities met de richtlijnen uit de actieve voedingsdriehoek en formuleer voor jezelf advies om de richtlijnen beter na te leven.
Dag
Producten uit de productgroep melk en calciumverrijkte sojaproducten (gewicht in gram of ml)
Dag 1:
Dag 2:
Dag 3:
Dag 4:
Dag 5:
18
01-MAZOM6W.indd 18
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
Een gemiddeld glas melk bevat ongeveer 150 ml melk. Een sneetje kaas weegt ongeveer 25 g. Een potje yoghurt bevat ongeveer 125 g. Check ook je verpakkingen voor het exacte gewicht!
Advies voor mezelf: .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... .................................................................................................................................... ....................................................................................................................................
1.2.5 Bewaren van voedingsmiddelen uit de productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten
Opdracht Waar bewaar je onderstaande melkproducten en calciumverrijkte soja producten? Kruis aan in onderstaande tabel. Koelkast
Kelder of koele berging
Gesloten pak melk Geopend pak melk Geopende fles karnemelk Gesloten fles karnemelk Doosje plattekaas Potje yoghurt Kan verse melk Bol kaas Verse plakjes kaas Vacuümverpakte plakjes kaas Gesloten pakje sojaroom Geopend pakje sojaroom Een flesje gesteriliseerde slagroom Opgeklopte room Plattekaastaart
plantyn Versbereide kaassaus
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 19
19
1/09/11 11:06
Besluittussendoortje Alle gesloten verpakkingen van glas, kunststof of karton bewaar je het best op een droge en koele plaats. Verse producten en geopende verpakkingen bewaar je in de koelkast want ze zijn maar enkele dagen houdbaar.
1.2.6 Slotsom De productgroep melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten bestaat uit: > melk; > producten die afgeleid zijn van melk: yoghurt, alle kaassoorten (jonge en oude kaas, smeerkaas, plattekaas) en karnemelk; > sojaproducten die verrijkt zijn met calcium (zoals bepaalde sojadrankjes, sojayoghurt en sojadesserts). Deze productgroep is een belangrijke aanbrenger van calcium, eiwitten en vitaminen van de B-groep (zoals B12). Melk is een van de meest volledige voedingsmiddelen. Ze bevat alle voedingsstoffen die ons lichaam helpen om goed te functioneren en te groeien. Per dag drink je het best 3 tot 4 glazen melk (450 - 600 ml) en eet je 1 tot 2 plakken kaas (20 - 40 gram) of afgeleide producten. Die inname zorgt ervoor dat je voldoende calcium opneemt. Alle gesloten verpakkingen van glas, kunststof of karton bewaar je het best op een droge en koele plaats. Verse producten en geopende verpakkingen bewaar je het best in de koelkast. Ze zijn slechts enkele dagen houdbaar.
20
01-MAZOM6W.indd 20
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
1.3 Dat smaakt naar meer!
Opdracht 1 Lees onderstaande stellingen over voedingsstoffen in melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten en doorstreep wat niet klopt. 1. Eiwitten zijn voor ons lichaam voornamelijk bouwstoffen/ energieleverende stoffen/beschermende stoffen. 2. Vetten zijn voor ons lichaam bouwstoffen/energieleverende stoffen/ beschermende stoffen. 3. Vitaminen zijn voor ons lichaam bouwstoffen/energieleverende stoffen/beschermende stoffen. 4. Mineralen zijn voor ons lichaam bouwstoffen/energieleverende stoffen/beschermende stoffen.
Opdracht 2 Marktaanbod van melkproducten Kleur onderstaande voedingsmiddelen in dezelfde kleur als het overeenstemmende product uit de productgroep melk en calciumverrijkte sojaproducten. Brie Slagroom Plattekaas Boursin cuisine Sojayoghurt Koffieroom Volle melk Mozzarella Magere melk Smeerkaas Gouda Halfvolle melk Culinaire room Verse kruidenkaas Yoghurt Karnemelk Magere melkpoeder Kefir Pudding
Melk
Room
Kaas
plantyn
Sojaproducten
Melkproducten en calciumverrijkte sojaproducten in de actieve voedingsdriehoek
01-MAZOM6W.indd 21
21
1/09/11 11:06
Opdracht 3 Doe de test! Om na te gaan of jij voldoende melkproducten eet of drinkt, kun je onderstaande testen uitvoeren. > > >
22
01-MAZOM6W.indd 22
De zuiveltest op www.gezondheidstest.be Zuiveltest: eet jij voldoende zuivel? Op www.nice-info.be Melkquiz op www.ikkantegeneenstootje.be/melktest/melkquiz
Melk & co
plantyn
1/09/11 11:06
