Visie op maaltijdzorg Wat is goede maaltijdzorg?
Bron: Sabine Boerjan (2013). Als eten een zorg wordt. Acco
Professionele zorg en hulpverlening => technische zorg krijgt vaak de bovenhand aandacht gevoeligheid waakzaamheid
naar de oudere daalt
onverschilligheid voor de morele zorg , voor de menselijke betekenis ( fenomeen van eeltvorming)
Bron: Onderzoek Gastmans en Vanlaere, 2005
Maaltijdgebeuren • • • • • •
de biologische en nutritionele dimensie kwaliteit van de maaltijd afstemming op de individuele eetgewoonten sociale contacten psychologische invulling omgeving waarin de maaltijden worden . genuttigd (eetzaal G-diensten)
Zorgvisie op maaltijdzorg
G-dienst
• Professionele multidisciplinaire zorgverlening • Zorgvisie moet degelijk omschreven zijn met betrekking op kwaliteitscriteria • Keuzes en beslissingen • Richtlijnen en kaders • Procedures
Ergotherapie • Bewaren van de autonomie - zelfredzaamheid stimuleren/ verbeteren - zorgafhankelijkheid reduceren • Functieverlies voorkomen - hulpmiddelen • Gevoel van eigenwaarde, zelfwaardering behouden en /of ondersteunen • Sociale contacten ondersteunen en/of bevorderen groepsgebeuren • Psychologische invulling • Goede positionering tijdens de maaltijd
ADL maaltijden: trainingsprogramma (2010) Doelpopulatie · Geriatrische patiënt, die terug naar huis gaat, naar een rustoord of een . . . . serviceflat: . De patiënt dient naar een zo hoog mogelijk zelfstandigheidniveau te worden . . . . gebracht. . De patiënt drukt de wens uit om zo zelfstandig mogelijk te functioneren. . De patiënt heeft een goede steunfunctie en kan zich, eventueel met begeleiding . of hulpmiddel, verplaatsen Classificatie van VG-MZG-score · S100-2 Gerichte educatie en voorlichting Tegenindicaties · De patiënt is bedlegerig. · De patiënt heeft koorts. · De patiënt heeft een infuus. · De patiënt heeft decorumverlies
Educatieperiode · Vanaf de tweede opnamedag. Voorwaarden tot registratie · Dagelijks plannen en paraferen van de gerichte educatie en voorlichting in het . . . ... … . . verpleegkundig dossier. · Dagelijks registreren op MKG-blad. Doelstellingen · Patiënt begeleiden in het oefenen en onderhouden van een aantal vaardigheden: * Oefenen en onderhouden van de transfer zit/stand en stand/zit. * Oefenen en onderhouden van de verplaatsing van de kamer naar de dagzaal en terug. * Oefenen en onderhouden van het zelfstandig nuttigen van het middagmaal. * Bevorderen van de sociale vaardigheden van de patiënt. * Aanbieden van ruimtelijke oriëntatie. * Aanbieden van een duidelijke dagstructuur/tijdsoriëntatie. ·
Planning Deze training wordt multidisciplinair uitgevoerd, in samenwerking met verpleegafdeling, ergotherapie en kinesitherapie.
· Aanleren hoe de patiënt uit zetel of stoel rechtkomt: ADL transfer trainingsprogramma. · Aanleren hoe de patiënt moet gaan zitten: ADL transfer trainingsprogramma. · Aanleren hoe de patiënt zich verplaatst over een afstand tussen 20 en 40 m, hetzij Volledig autonoom Zelfstandig, met behulp van een loophulpmiddel Zelfstandig verplaatsen met een rolwagen · Stimuleren tot het zelfstandig nuttigen van het middagmaal · Aanbieden van hulpmiddelen bij het nuttigen van het middagmaal, om de handelingen te vereenvoudigen · Stimuleren van sociaal contact met de andere patiënten in de dagzaal · Aanbieden van dagelijkse tijdsoriëntatie
Evaluatiecriteria · De patiënt beheerst de uit te voeren handelingen. · De patiënt scoort goed op de ADL-observatielijst. · De patiënt kent het correcte gebruik van de aangeboden hulpmiddelen. AZ Maria Middelares Pagina 2 van 2 Afdrukdatum: 20.07.2010 Autorisatie · Deze gerichte educatie en voorlichting werd geautoriseerd door de Verpleegkundig – Paramedisch directeur.
Omgevingsfactoren die de maaltijden kunnen bevorderen • • • • • •
Kalm en rustige omgeving Voldoende tijd Aandacht voor de verlichting Huiselijke sfeer (WZC) Zien eten doet eten …
Tips: • Tafelschikking = kleinere tafels Aankleding van de tafel Aanbieden van maaltijden: buffetvorm, individuele bediening, …
• •
Ptn zijn gehecht aan hun plaats Cave: probleemsituaties Bron: onderzoek Nys, et al (2006) - Bayles, (1995)- tijdschrift voor verzorgende (1997
Hulpmiddelen - eten en drinken • Adviseren rond het gebruik van hulpmiddelen – – – –
•
Aangepast bestek Stootrand Antislipmat Bekers (logopedie)
Enkel zinvol als het doel wordt gebruikt – Verbeteren en behouden van de zelfredzaamheid – Een efficiënter slikproces
Bron: http://www.advys.be
Zorg voor een goede houding
• Positionering bij eten en drinken – zoveel mogelijk rechtop – actieve zithouding
• Houding van de zorgverlener
Goede basishouding is een absolute voorwaarde voor veilig en optimaal eet of drinkproces -