Mededelingen voor Algemene Ledenvergadering ZWS d.d. 22 september 2011 (Mirande Bonenkamp en Nicoline Adèr)
Onderwerpen: - Voortgang SBB implementatie - Programmamanagement MBO’15 - Themabijeenkomst 30 september ‘de marsroute’ - Vervolgtraject examenprofiel - Bestuurlijk overleg BoZ inzake examenprofielen - 30 plus arrangement -
BPV-monitor NLQF-EQF Talen en rekenen Associate Degree-aanvragen Professionaliseren in Welzijn Wet Big en Verpleegkundige, Verzorgende Project Diversiteit; voortgang Servicedocumenten in kader van BoZ convenant Voortgang project Dementie…. En dan? Voortgang implementatie nieuwe btg-structuur Uit de nieuwsbrief examenprofielen
Voortgang SBB implementatie: De SBB i.o. krijgt zijn verdere vormgeving en structuur. Op 16 september a.s. valt het definitieve besluit over de structuur en vormgeving van de SBB i.o. In het definitieve conceptvoorstel is er sprake van gedeelde bestuurlijke verantwoordelijkheid binnen het bestuur van de SBB op een aantal thema’s, waarvoor 3 thema-adviescommissies paritair worden ingericht, die landelijke kaders en richtlijnen maken (voor te leggen en over te nemen door het bestuur van de SBB en in die advieslijn ook aan de minister) die verder binnen de kenniscentra nieuwe stijl paritair sectoraal worden uitgewerkt. De kwantiteit in het bestuur en paritaire commissie als ook hun rol en taak van de onderwijsvertegenwoordiging zal de komende tijd aandacht vragen. Profielbeschrijvingen zijn gereed. Voor de kerngroep en de btg de uitdaging om de last en ruggespraak van onderwijsvertegenwoordigers binnen het kenniscentrum goed te organiseren. In
NAD/194616/2011
de komende maanden zal duidelijk worden wat de nieuwe structuur gaat betekenen voor de rolinvulling van kenniscentra als ook btg’s. Programmamanagement MBO’15: De minister heeft per brief d.d. 5 juli jl. aan alle CvB’s laten weten dat ze binnen het nieuwe programmamanagement 2 lijnen instelt, namelijk programmalijn Kwaliteit, waar Hans van Nieuwkerk voor is aangesteld. Binnen deze lijn worden CvB’s gevraagd om voor half oktober 2011 een plan van aanpak voor invoering van het actieplan met een jaarlijkse voortgangsrapportage aan te leveren op basis waarvan Hans van Nieuwkerk met CvB leden in gesprek zal gaan om tevens een evt. ondersteuningsaanbod te bieden. Daarnaast is Hans Corstjens ((Platform Betatechniek) aangezocht voor de programmalijn Macrodoelmatigheid. Hij zal in een aantal regio’s (R’dam, Noord Nederland, Brabant, Limbug en Twente) een pilot uitvoeren, waarbij er gekeken wordt naar een aanpak om te komen tot een professioneel portfoliobeleid bij het onderlinge regionale overleg tussen instellingen en het bedrijfsleven over hun opleidingenaanbod. Zowel OCW als VNO/NCW-MKB verwachten veel van een doelmatiger opleidingenaanbod. Inspelend op de doelmatigheid heeft Colo zeer recent de kwantiteit en aantallen opleidingen in kaart gebracht en uitgegeven. Deze uitgaven bieden een goed overzicht van het aantal opleidingen, geografisch verspreid met aantallen studenten (op basis van DUO-gegevens). Op de website www.aanbodmbo.nl zijn de uitkomsten te zien en de uitgaven te downloaden. Themabijeenkomst 30 september ‘de marsroute’: Op 30 september a.s. zal er een themabijeenkomst zijn met sociale partners, MBO Raad Btg ZWS en Calibris. In het ochtenddeel wordt er gestreefd naar een strategische agenda van onderwerpen die we het komende jaar met elkaar willen bespreken in ZWS verband. In het middagdeel staat het thema ‘samenwerken in examinering’ op de agenda. Inmiddels hebben de kerngroepleden een vooraankondiging ontvangen. Wat betreft de inhoud van het programma zijn vanuit de kerngroep Theo Blom, Cor Dijks en Nicoline Adèr betrokken. Vervolgtraject examenprofiel: (bron: o.a. mail van Frida Hengeveld) Er zijn voor alle mbo-sectoren inmiddels 24 sectorale examenprofielen, één procesarchitectuur examinering, 5 functieprofielen voor examineringdeskundigen, één begrippenkader rondom examinering en één kostenmodel. (zie voor de producten: www.examenprofiel.nl Afspraken zijn gemaakt en serviceproducten zijn opgeleverd, de invoering kan beginnen. Eind juni heeft de Landelijke Regiegroep Examinering het project Examenprofielen officieel overgedragen aan de Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven i.o. (SBB). De landelijke Regiegroep Examinering heeft daartoe alle opgeleverde profielen bekeken en vastgesteld. In de SBB zijn sociale partners, VNO-NCW, MKB-Nederland, Colo en MBO Raad verenigd. De stichting wordt het wettelijk aanspreekpunt voor de minister van OCW voor de thema’s: kwalificeren, examineren, beroepspraktijkvorming en doelmatigheid opleidingenaanbod. Met ingang van het studiejaar 2011-2012 start de invoeringsperiode van de examenprofielen. Onderwijsinstellingen zullen (samen met het regionale bedrijfsleven) de sectorale examenprofielen verder dienen te implementeren. De minister van OCW heeft de kwalificatiedossiers vastgesteld tot 2014. Het ligt in de bedoeling dat de
NAD/192352/2011
2/8
sectorale examenprofielen daarna worden opgenomen in de dossiers. Het komend jaar wordt gebruikt om (onder andere met beoogde inzet vanuit de btg) de resultaten en serviceproducten te communiceren naar de (btg-)leden, het gebruik ervan te stimuleren, regionaal overleg te stimuleren, onderlinge vergelijking van examenprofielen, eventuele gewenste verbeteringen te inventariseren en waar mogelijk in samenspraak met sociale partners door te voeren in de sectorale examenprofielen van de toekomst. Voor de sector Zorg, Welzijn en Sport is er binnen de paritaire commissie geen unaniem positief advies verkregen op de inleidende tekst van het examenprofiel, maar heeft de landelijke regiegroep examenprofielen het examenprofiel ZWS wel vastgesteld. Bestuurlijk overleg BoZ inzake examenprofielen: (agendapunt 6 en 7) Op 23 juni jl. heeft er bestuurlijk overleg plaats gevonden met Jan van Zijl, Anky Veldman, Bert Fintelman, Nicoline Adèr met BoZ vertegenwoordigers. Aanleiding was de impasse die is ontstaan rond het examenprofiel. In het overleg is de constatering gedaan dat het inhoudelijke gedeelte geen aanleiding is tot de impasse en dat het invoeringstraject doorgang kan hebben. Gezien de actuele, landelijke ontwikkelingen is er nu een zogenaamde ‘road-map’ in ontwikkeling, waarin partijen op een aantal thema’s aangeven wat ze ‘kunnen’ en ‘willen’. Deze ‘roadmap’ zal de basis zijn voor de verdere besprekingen en afspraken tussen BoZ en MBO Raad Btg ZWS. Naar verwachting is er begin oktober een volgend bestuurlijk overleg om de ‘roadmap’ te bespreken. 30 plus arrangement: Op 20 juni en 4 juli jl. is er overleg geweest met OCW (Regina Kleingeld), VWS (Ellen Leistra) en Hans Timmerman en Ben Hoogendam (sociale partners) en Erwin Pierik/Nicoline Adèr (MBO Raad). Dit overleg heeft geresulteerd in een voorstel vanuit OCW (met input vanuit MBO Raad en onze Btg) om te komen tot het instellen van een werkgroep vanuit onderwijs en sociale partners met OCW en VWS waarbij het 30 plus arrangement nader wordt uitgewerkt om te komen tot landelijke sectorale afspraken (zoals afspraken m.b.t. EVC en/of landelijk in te zetten assessment-instrumentarium) om succesvolle bbl-trajecten mogelijk te maken. Vanuit de Btg wordt e.e.a. besproken in de taskforce 30 plus, waar Bert Fintelman (voorzitter), Annette van de Berg, Theo Blom, Marion Brun en Nicoline Adèr zitting in hebben. Tevens zal de Btg ZWS enkele werkgroepleden dienen aan te leveren om deze landelijke werkgroep 30 plus van expertise te voorzien vanuit examencommissies Z&W, ervaren met verzilvering van EVC en de knelpunten die zich daarbij voordoen, en goede voorbeelden inbrengend van verkorte maatwerktrajecten op basis van verzilverde EVC’s. Tevens is vanuit OCW bericht dat de bekostigingsregeling voor de 30 plus arrangementen helder is. Ook dit zal meegenomen worden in de verdere besprekingen met sociale partners, btg-leden e.d. In de BiB van september is onderstaand bericht worden opgenomen: Btg ZWS stelt taskforce 30 plus in De kerngroep van de Bedrijfstakgroep Zorg, Welzijn en Sport (Btg ZWS) heeft de taskforce 30-plus ingesteld. Dit naar aanleiding van de intensieve gesprekken die er op dit moment worden gevoerd tussen het ministerie van OCW, het ministerie van VWS, de Brancheorganisaties Zorg (BoZ) en de MBO Raad Btg ZWS over het 30-plusarrangement voor de zorgsector. De inzet van EVC (Erkenning Verworven Competenties) is hierbij een belangrijk gespreksonderwerp.
NAD/192352/2011
3/8
De taskforce 30-plus voert namens de btg het overleg met de verschillende partijen en stroomlijnt alle informatie rondom het traject voor haar leden. Daarnaast inventariseert de taskforce practices en kansrijke voorbeelden van 30-plustrajecten gebaseerd op EVC en houdt hierover contact met alle belanghebbenden. Binnenkort wordt relevante informatie via een digitaal interactief platform met elkaar gedeeld. Via dit platform kunnen er ook vragen worden uitgewisseld. BPV-monitor: Op 18 augustus jl. was er een expertsessie bpv-monitor, waarbij de uitkomsten van de eerste monitor werden geduid en voorzien van procesmatige en inhoudelijke adviezen. De uitkomsten geven aanleiding om ook als btg meer aan informatievoorziening te doen over de afspraken in het bpvprotocol en het regionale overleg binnen de onderwijsinstellingen en regionaal met meerdere roc’s en bedrijfsleven te stimuleren. Kijkend naar de uitkomsten zijn er vooral in de voorbereiding van de bpv nog verbeterslagen te maken, naast de begeleiding tijdens de bpv. Zo blijkt uit de monitor dat er lang niet altijd sprake is van een startgesprek voor aanvang van de bpv in de driehoek student-BPV begeleider-praktijkopleider om over en weer verwachtingen en doelstellingen af te spreken. Ook de tussenevaluatie en het eindgesprek vinden lang niet altijd plaats. Binnen het expertpanel werd vanuit bedrijfsleven en kenniscentra de behoefte uitgesproken aan een landelijk bpv-handboek qua systematiek van begeleiden/beoordelen. Een verslag met verdere aanbevelingen vanuit het expertpanel en de bpv-begeleidingscommissie zal op kortere termijn volgen. NLQF-EQF: Op 8 juli jl. heeft de minister haar beleidsreactie gegeven op het advies van de commissie NLQF-EQF. Kern van het advies en de beleidsreactie is dat in principe alle mbo-kwalificatiedossiers generiek ingeschaald gaan worden in NLQF-EQF 1,2,3 of 4, vergelijkbaar met de mbo-niveaus. Een 1e vergelijking van het coördinatiepunt op basis van de descriptoren en vergelijking met het buitenland geeft aan dat dat voor circa 95% van de mbo-kwalificaties zal kloppen. Er zal een National Coördination Point worden ingericht (vooralsnog bij kenniscentrum EVC) die wijzigingsverzoeken (alleen via kenniscentra binnen 1 jaar kosteloos mogelijk) voor andere inschaling van mbokwalificaties en aanvragen (van non-formele opleiders tegen betaling) zal gaan beoordelen middels onafhankelijke expertcommissies. Voor ZWS betekent dit dat binnen het kenniscentrum zo spoedig mogelijk bekeken dient te worden of er wijzigingsverzoeken nodig zijn voor de mbo-kwalificaties. NB: Dit geldt niet alleen voor niveau 4 opleidingen die men wil laten inschalen in niveau 5, maar zeker ook voor andere niveaus. Binnen ZWS is een 1e verkenning uitgevoerd en zijn een aantal kwalificaties benoemd die om een nadere beschouwing vragen. Via de contacten met Calibris en in de paritaire commissie zal dit op kortere termijn aan de orde komen. Talen en rekenen: De internetconsultatie van de exameneisen taal en rekenen is inmiddels afgesloten. Naast dat de invoering van de centrale examinering grote gevolgen heeft voor het onderwijs, zijn ook de organisatorische en ICT-gevolgen voor instellingen erg groot. Een goede voorbereiding hierop is gewenst, omdat er nogal wat komt kijken bij de invoering. N.a.v. een conferentie over Examinering Taal en Rekenen zijn de vragen die er leven bij onderwijsinstellingen en werkveld door College van Examens, saMBO-ICT en kennisnet beantwoordt in het in maart 2011
NAD/192352/2011
4/8
verschenen boekje: ‘Hoe?Zo! Centraal ontwikkelde examens Nederlandse taal en rekenen in het mbo.’ Een aanrader en makkelijk te downloaden via de site van kennisnet. Voor de ALV zal ik trachten deze op folio uit te reiken. Onderzoek taal en rekenen Onderwijsassistenten Amsterdam: In juli stonden er in de pers nogal wat verhalen over het uitgevoerde onderzoek bij Amsterdamse onderwijsassistenten en het onvoldoende niveau t.a.v. talen en rekenen. Op basis van deze publicaties zijn er Kamervragen gesteld. Binnen de MBO Raad is e.e.a. nader uitgezocht en contact gezocht met OCW over de beantwoording van de vragen. Uitgangspunt in de reactie vanuit de MBO Raad is de vraag of de onderzochte onderwijsassistenten wel allemaal gekwalificeerd zijn op niveau 4; daarnaast wijzen we op de verantwoordelijkheid van werkgevers in de bevoegdheid en bekwaamheid van onderwijsassistenten die zij aannemen en het onderhoud van het taal- en rekenniveau. Associate Degree-aanvragen: In juli jl. heeft het ministerie aangekondigd dat de aanvraag en uitvoering van AD-trajecten verruimd gaan worden. Dit betekent in de praktijk dat er een gedeeltelijke uitvoering (maximaal de helft) van een AD-traject op een mbo plaats kan vinden met als beoogd doel dat door de intensievere samenwerking tussen mbo en hbo positieve effecten zal hebben op het studiesucces en de doorstroming van mbo naar hbo. De uitgangspunten en aanvraagprocedure voor de reeds toegekende pilots deelronde 4B zijn dus verruimd wat mogelijkheden biedt tot omvorming van bestaande pilots en er komt naar alle waarschijnlijkheid ook een nieuwe aanvraagronde. Ergens rond november a.s. zullen de aanvragen ingediend moeten worden. Via een separate mail naar onze instellingsvertegenwoordigers stel ik hen op de hoogte van deze ontwikkeling. Professionaliseren in Welzijn: Anky Veldman heeft namens de MBO Raad Btg ZWS in mei jl. de intentieverklaring ondertekend als een van de partners in het traject ‘Professionaliseren in Welzijn’ op initiatief van de MO-Groep W&MD. De gewenste VWS subsidie is nog niet toegezegd. In afwachting daarvan vinden wel verdere voorbereidende activiteiten plaats. De MOgroep, FCB, AbvaKabo FNV en MOVISIE lanceren binnenkort de nieuwe site: www.professionalisereninwelzijn.nl. De website ambieert een totaaloverzicht van het professionaliseringsaanbod in zorg en welzijn (van overheidsprogramma’s en activiteiten van hogescholen en onderwijskundigen tot diensten van diverse adviesbureaus). www.professionalisereninwelzijn.nl biedt met name een overzicht van lopende trajecten op het gebied van professionalisering. Zowel werkgevers als beroepskrachten in welzijn en maatschappelijke dienstverlening kunnen op de site terecht voor informatie. Het doel van de site is werkgevers en beroepskrachten een overzicht bieden in de mogelijkheden die er zijn op het gebied van professionaliseren. Wet Big en Verpleegkundige, Verzorgende: Met de plannen van het kabinet om over te gaan tot duurverkorting van de niveau 4 opleidingen zijn er signalen dat bij V&VN, VWS en HBO Raad de (on)wenselijkheid van Verpleegkundige niveau 4 in het wet Big register, ter discussie te stellen. Er is overleg gaande van Helma Hoebink en Jenny Drost met VWS en V&VN omtrent dit onderwerp. Ook met sociale partners zal dit onderwerp van gesprek zijn/worden, waarbij de inzet is om de voorgenomen duurverkorting van VP
NAD/192352/2011
5/8
ongedaan te maken en het wet Big register voor Verpleegkundige niveau 4 te behouden. Met OCW komt de duurverkorting ook ter sprake, omdat een integrale duurverkorting voor alle niveau 4 opleidingen naar de mening van de MBO Raad ongewenst is. Project Diversiteit; voortgang: Als één van de drie programmalijnen uit het ZonMW-programma ‘Diversiteit in het Jeugdbeleid’ staan in dit project de interculturele competenties en scholing van professionals binnen opleidingen mbo Welzijn voor de jeugdhulpverlening centraal. Doel is concreet materiaal te ontwikkelen en in te zetten in de betreffende MBO –opleidingen. Tijdens de bijeenkomst van de stuurgroep op 17 juni jongstleden is de voortgang van het project besproken. Conform planning zijn er een aantal acties uitgevoerd en resultaten geboekt. Er ligt er een servicedocument ten behoeve van de scholen. Pilots in de scholen kunnen volgens planning worden opgestart. Resultaten worden in aanbevelingen meegenomen. Er zijn diverse ideeën over de concrete vormgeving van het projectresultaat. Haalbaarheid daarvan wordt nader onderzocht. Ernaast is een onderzoekslijn opgestart met behulp van een afstudeerder om toegevoegde waarde van projectresultaten aan te kunnen geven. De betrokken projectgroep is nog steeds bijzonder enthousiast bezig met de uitwerking van dit project. Servicedocumenten in kader van BoZ convenant: (bron: Calibris; Ramon van de Berg) Het in kaart brengen van de benodigde branchespecifieke vakkennis en vaardigheden in de Zorg is één van de afspraken in het convenant ‘Naar volwaardig partnerschap in het beroepsonderwijs in de Zorg’. Calibris heeft in samenwerking met de branche en het onderwijs servicedocumenten ontwikkeld. Specifiek ten behoeve van de gehandicaptenzorg hebben Calibris, VGN en Vilans het Kader Kritische Vakkennis Gehandicaptenzorg ontwikkeld. Calibris had al servicedocumenten ontwikkeld voor mbo-Verpleegkundige GGZ en de Kraamzorg. In het verlengde van het convenant heeft Calibris dit aanbod compleet gemaakt met de servicedocumenten mbo-Verpleegkundige in het Ziekenhuis en mbo-Verpleegkundige/VerzorgendeIG in de VVT. De servicedocumenten bevatten informatie met een adviserend en ondersteunend karakter ten behoeve van het onderwijs en de beroepspraktijkvorming. Op www.calibris.nl staan de volgende servicedocumenten:
Kraamzorg mbo-Verpleegkundige GGZ mbo-Verpleegkundige in het ziekenhuis mbo-Verpleegkundige/Verzorgende-IG VVT
Kader Kritische Vakkennis Gehandicaptenzorg Calibris, VGN en Vilans hebben het Kader Kritische Vakkennis ontwikkeld. Dit Kader geeft de kennisgebieden aan die een aankomend medewerker nodig heeft in de Gehandicaptenzorg. Het Kader Kritische Vakkennis Gehandicaptenzorg is te vinden op www.kennispleingehandicaptensector.nl. Op de website van Calibris is meer achtergrondinformatie te lezen over het kader: www.calibris.nl. Ook voor andere sectoren Calibris biedt ook servicedocumenten aan voor kwalificaties in andere sectoren dan de Zorg: Apothekersassistent, Maatschappelijke zorg en Pedagogisch werk,
NAD/192352/2011
6/8
Kleinschalig wonen in de ouderenzorg en Wellness- en Sportmasseur. Ook deze servicedocumenten staan op www.calibris.nl. Voortgang ‘Dementie…. En dan?’ Voor de zomer (16 juni 2011) heeft een bijeenkomst met alle betrokken partijen ( MBO Raad, Verenso, HBO raad, Vakcollege zorg, kaderopleiding huisartsen) en programmamaakster Ireen van Ditshuyzen (St. Beeldkracht/IDTV docs) plaatsgevonden. Er wordt een documentaire gemaakt waarin gedurende twee jaar vijf mensen in verschillende vormen van dementie en met verschillende achtergronden worden gevolgd. Daarbij richt de film zich op mogelijkheden en innovaties. Met behulp van de input via aangeleverde notities en bijeenkomsten als deze, wordt een vertaalslag gemaakt van film naar lesbrieven/e-clips, te gebruiken in de hele beroepskolom. Een vervolgbijeenkomst staat in het voorjaar van 2012 op de rol; mede afhankelijk van progressie filmmateriaal. Voortgang implementatie nieuwe btg-structuur: Per 01 september 2011 verandert de BTG GDW in de BTG ZW & S conform het beleidsstuk ‘Een versterkt BTG huis’. Het bijbehorende communicatie- en activiteitenplan ondersteunt de communicatie intern en extern over deze naam – en structuurwijziging. Dit loopt conform planning. Daarnaast is aandacht nodig voor de inhoudelijke programmering op kerngroep- en brancheniveau, de rolinvulling van de leden van kerngroep, branchecommissies en regiovertegenwoordigers. Tijdens de kerngroep en beleidsdag 08 september 2011 zal er aandacht zijn voor deze nieuwe wijze van werken, het concept activiteitenplan ZW&S 2012 en de concept begroting ZW &S 2012. Uit de nieuwsbrief Examenprofiel: Afronding project Examenprofiel en Map Examenprofiel De Landelijke Regiegroep Examinering heeft eind juni het project Examenprofiel afgerond en overgedragen aan de Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven i.o. (SBB). Lees verder... SBB wettelijk aanspreekpunt voor examinering De Stichting Beroepsonderwijs Bedrijfsleven i.o. (SBB) wordt het wettelijk aanspreekpunt voor de minister van OCW voor de thema’s: kwalificeren, examineren, beroepspraktijkvorming en doelmatigheid opleidingenaanbod. Vanuit deze verantwoording heeft de SBB de projectgroep Examenprofiel gevraagd een invoeringsplan voor examenprofielen te schrijven. Lees verder... Tien tips voor regionale invoering examenprofielen Vanaf studiejaar 2011-2012 zijn de scholen en bedrijven in de regio aan zet. Samen maken ze afspraken over de examinering in hun regio. Lees verder...
NAD/192352/2011
7/8
NAD/192352/2011
8/8
