Mariniers landen in Vlissingen. Marinemeiden bereiden zich voor op Kunduz. Alle Hens

Mariniers landen in Vlissingen

Alle Hens

02|13

Marinemeiden bereiden zich voor op Kunduz

column

Colofon: Coverfoto: Met een amfibische landing hebben de mariniers hun eerste voetstappen gezet op het strand van Vlissingen. (Foto: Maurits van Hout, AVDD)

Marinemeiden op missie

Uitgave: Alle Hens is een uitgave van de Koninklijke Marine, geproduceerd door het Dienstencentrum Defensiemedia. Aan de inhoud kunnen geen rechten worden verleend. Hoofdredactie: KLTZSD Robin Middel Eindredactie: LTZ2OC Maartje van der Maas Lay-out: Grafische Dienst, Audiovisuele Dienst Defensie, Den Haag Druk: OBT B.V., Den Haag

Impasse De afgelopen maanden heeft er regelmatig een artikel in Alle Hens gestaan over de voortgang van de reorganisatie. Zoals u weet lag het Commando Zeestrijdkrachten goed op koers om in juni om te klappen naar de nieuwe organisatie. De bonden en het kabinet hebben echter een verschil van mening over de Wet Uniformering Loonbegrip (WUL). Het overleg is daarmee opgeschort en dat levert helaas vertraging op in de reorganisatie.

4 Amfibische landing in Vlissingen

Voor adreswijzigingen 0223 657386 of [email protected] Adreswijzigingen Veteranen: Stichting Veteraneninstituut Postbus 125 | 3940 AC Doorn Telnr.: 0343 474 150

18

Adreswijzigingen betalende abonnees: Abonnementenland Postbus 20 | 1910 AA Uitgeest Telnr.: 0900 226 52 63 (10ct p/m) www.aboland.nl

Redactieadres: Alle Hens Postbus 10.000 | 1780 CA Den Helder Telnr.: 0 223 657 660 DSN 209 57660 E-mail: [email protected] Internet: www.defensie.nl Kopijdatum: De deadline voor het volgende nummer van Alle Hens valt op 18 maart.

Vessel Protection Detachment in foto’s

24

Abonnementenwet Sinds 1 december 2011 is de nieuwe Abonnementenwet van kracht. Deze is van invloed voor abonnementen van betalende abonnees. Kijk voor meer informatie op de website www.aboland. nl en de specifieke pagina voor dit blad/ deze krant.

Aanhaling uit en overname van artikelen uit dit blad is toegestaan met bronvermelding. ISSN 0024-0389

En verder:

30

33 Sport | 34 Logboek | 39 Mensen & Mutaties

Alle Hens | februari 2013

2

Terwijl de impasse dus voortduurt, wordt u ondertussen al geconfronteerd met voorlopers op het omklapmoment naar het nieuwe Commando Zeestrijdkrachten. De kwartiermakers zijn aan de slag, sleutelfuncties gepubliceerd en ingevuld, uw functiecode bekend. Daarnaast levert u gewoon uw bijdrage aan het operationele product, zoals u dat altijd op uitstekende wijze gedaan heeft. Ik kan mij voorstellen dat u dan af en toe niet meer weet waar we naar toe werken. Daarom wil ik waar mogelijk met u in gesprek blijven om duidelijkheid te verschaffen en uw zorgen aan te horen. Mijn chef der equipage houdt mij daarnaast op de hoogte van wat er bij u leeft. Ik realiseer me dat ik op dit moment de onrust niet kan wegnemen, want ik kan niet op elke vraag een antwoord geven. We proberen u echter zo goed mogelijk te informeren via de Alle Hens, de reorganisatiepagina op het intranet en bijeenkomsten met uw lijnmanagers.

Cdr Ben Bekkering blikt terug

Abonnementsprijs: € 17,02 (buitenland € 21,55 per jaar)

Reorganisatie Ik realiseer me dat deze twee gebeurtenissen veel onzekerheid opleveren. Dat vind ik heel vervelend voor u en uw thuisfront. Ik hecht er dan ook veel belang aan om zo snel mogelijk duidelijkheid te krijgen. En steun de minister en de secretaris-generaal bij het vinden van een doorbraak in de huidige impasse. Daarbij wordt hard gewerkt aan een structurele oplossing voor deze problematiek.

Vlissingen Waar wel duidelijkheid over is gekomen, is de verhuizing van het Korps Mariniers van Doorn naar Vlissingen. Na intensief overleg en uitgebreide berekeningen, heeft een meerderheid van de Tweede Kamer zich geschaard achter de vastgoedplannen van onze minister. In de Zeeuwse stad wordt de Michiel Adriaanszoon De Ruyter-kazerne gebouwd met voldoende ruimte om het volledige Mariniers Trainingscommando en de mariniersbataljons te huisvesten, inclusief ondersteuning, opslag en stalling. Zo komen onze zeesoldaten weer naar zee. Als belangrijk onderdeel van de Koninklijke Marine is dat de plek waar ze horen te

zijn. In Vlissingen kan het Korps Mariniers hun specialiteit, het amfibisch optreden, in de nabijheid van de nieuwe kazerne beoefenen. Ook het riverine opereren, een van de speciale kennisgebieden van de mariniers, kan op de rivierdelta getraind worden. Met deze nieuwe kazerne is het Commando Zeestrijdkrachten straks vertegenwoordigd langs alle handelsroutes die van belang zijn voor Nederland. Van Amsterdam tot Rotterdam en straks ook de haven van Antwerpen. Expeditionaire mijnenjachtcapaciteit Onlangs heeft de mijnendienst een nieuwe groepsoudste gekregen. Deze groep schepen levert een unieke capaciteit waar ik veel belang aan hecht. Immers, het verkeer op de Noordzee en in de aanloop van de eerder genoemde belangrijke zeehavens zouden zomaar stil gelegd kunnen worden door mijnendreiging. Dat hebben we ook gezien tijdens de operatie Unified Protector voor de kust van Libië. Een Frans fregat en haar boordhelikopter ontdekten daar mijnenlegactiviteit door Kadhaffi- aanhangers voor de kust van Misratah. Dat zorgde ervoor dat het humanitaire scheepvaartverkeer stil kwam te liggen. De bemanningen van Hr.Ms. Haarlem en Hr.Ms. Vlaardingen zijn daarop meteen adequaat in actie gekomen. Ik was dan ook erg trots om hen een medaille te mogen uitreiken. Het bewijst echter ook dat de mijnendreiging reëel is en dat er een hoop werk ligt op het bord van de zes mijnenjagers die we nog varende hebben. Ze worden namelijk dichter bij huis ook continu ingezet in de operatie Beneficial Cooperation, om de Nederlandse vaarwateren mijnenvrij te houden. Er is nog steeds behoefte aan een expeditionaire mijnenjachtcapaciteit. Daar moeten we ook in de toekomst in blijven investeren. We bevinden ons in woelig water. U wordt geconfronteerd met veel onzekerheid en onduidelijkheid. Weet dat er hard gewerkt wordt om dit weg te werken, zodat u zo snel mogelijk weet waar u aan toe bent. In de tussentijd zullen we via diverse middelen zo transparant mogelijk communiceren over de ontwikkelingen zodat u in ieder geval op de hoogte bent van het proces. Zodra ik meer weet, zult u het van mij horen.

Vice-admiraal Matthieu Borsboom Commandant Zeestrijdkrachten, Admiraal Benelux Twitter: @VADMBORSBOOM 3


T raining

T raining

Voorbereiding op Police Training Group 5 in volle gang

goed kent.” “Ik hoop natuurlijk niet dat er iets gebeurt maar als dat wel het geval is weten onze teams dat ze op ons kunnen rekenen”, vult Jamie aan. Ondanks dat beide meiden zich goed kunnen handhaven in het mannenwereldje is het wel fijn dat ze elkaar nog hebben. Karlijn: “Tot nu toe is de sfeer heel goed gebleken, we weten binnen ons team wat we aan elkaar hebben. Maar het is natuurlijk wel fijn dat ik Jamie heb om op terug te vallen”. De POMLT’s bestaat naast een vrouwelijke AMV’er vaak ook uit een vrouwelijke marechaussee. “Ik kijk niet anders tegen de samenwerking met mannen maar het is wel prettig dat er ook nog vrouwen zijn waar je bepaalde dingen mee kunt delen”, besluit Jamie.

Onlangs ontmoette onze minister van Defensie drie marinevrouwen van het eerste uur. In de jaren veertig was het bijzonder dat deze dames, inmiddels van respectabele leeftijd, ‘onder de wapenen’ kwamen. Nu, zeventig jaar later, zijn vrouwen niet meer weg te denken binnen het Commando Zeestrijdkrachten. Maar in al die jaren is wel het een en ander veranderd, een portret van stoere marinemeiden anno 2013.

Tekst en foto’s Doenja Zwaan

In het besneeuwde Duitse Grafenwohr is het weinig comfortabele barakkenkamp - Kamp Aachen - gedurende drie weken het domein van PTG-5: de vijfde rotatie van de Police Training Group, onder leiding van kolonel der mariniers Marc Brinkman. Zo’n driehonderd militairen gehuld in – hoe contrasterend – desertcamo, zijn voor het eerst als eenheid bij elkaar in het kader van integratietrainingen. In het idyllische sneeuwlandschap worden naast de basis skill’s en drill’s scenariotrainingen uitgevoerd als voorbereiding op de uitzending naar Kunduz. De helft van de eenheid is marinier, de andere helft bestaat uit vlootpersoneel en militairen van de marechaussee, landen luchtmacht. Burgers van Buitenlandse Zaken maken de smeltkroes compleet. De uniformiteit van de eenheid verraadt nauwelijks de aanwezigheid van vrouwen, alsof ze volledig opgaan in het geheel. Maar wie de deur van barak 1201 opent komt toch echt in een andere wereld. Bergen kleding, vrolijke muziek, zoete parfumlucht en zakken snoepen markeren de aanwezigheid van de ruim twintig vrouwen die PTG-5 rijk is.

Korporaals Jamie Gomersbach en Karlijn Paus

Marinemeiden op missie

Al sinds hun opkomst in 2010 zijn de korporaals logistieke dienst geneeskundige dienst Jamie Gomersbach (23) en Karlijn Paus (24) onafscheidelijk. Voor Jamie was de keus voor een baan bij Defensie heel logisch: “Ik kom uit een echte defensiefamilie, mijn moeder zat bij de vloot, mijn vader was marinier en mijn broer zit bij de luchtmacht’. Al op de middelbare school dacht Jamie aan een carrière bij ‘de baas’. Maar het was haar vader die uiteindelijk met de wijze woorden kwam: ‘dat ik toch maar beter eerst een opleiding in de burgermaatschappij kon doen’, aldus Jamie.

De meiden doorlopen alle senario’s: van patrouilles tot wounded man-drills.

Sergeant logistieke dienst Administratie Marka Ploeg (40) is tijdens PTG-5 toegevoegd-S1 (Personeel). Als matroos heeft Marka zo’n zes jaar aan boord van Hr.Ms. schepen gevaren en diverse operationele reizen gemaakt. Na een uitzending naar Kabul in 2007 wordt PTG-5 haar tweede landuitzending. Maar toch ervaart ze dit als weer een nieuwe dimensie in haar loopbaan bij de

Patiënt behandelen Jamie en Karlijn zijn allebei als Algemeen Militair Verpleegkundigen (AMV) geplaatst in een Police Operational Mentoring & Liaison Team (POMLT). Iedere POMLT – er zijn er zes - bestaat uit negen mariniers, vijf marechaussees en een AMV’er. Deze teams zijn verantwoordelijk voor de praktijkopleiding van de Afghaanse politie. Tijdens het opwerktraject doorlopen de POMLT’s het complete scenario: van patrouilles tot woundedman drill. Zowel Karlijn als Jamie wilden graag op uitzending maar voor PTG-5 stonden ze allebei op de reservelijst. Het pakte goed uit, vlak na elkaar kregen ze te horen dat ze mee mogen. Karlijn: “Dit werk is echt gigantisch uitdagend, het is natuurlijk heel anders als je een patiënt behandelt die je Alle Hens | februari 2013

4

5

Sergeant Marka Ploeg

Net als Jamie wilde Karlijn vooral een avontuurlijke baan, zodoende solliciteerde ze met haar MBO-Verpleegkunde op zak bij de marine. In Hilversum werd ze opgeleid tot Algemeen Militair Verpleegkundige, waarna ze samen met buddy Jamie bij de mariniers in Doorn werd geplaatst. Karlijn voelt zich prima thuis in de mannenwereld: “Je moet wel echt je mannetje staan maar het gaat me tot nu goed af. De mariniers houden van duidelijkheid en discipline. Als ze iets willen dan gaan ze er ook volledig voor, die mentaliteit kan ik wel waarderen”.


T raining

M aterieel

Vernieuwing op de achtergrond

marine: “Het leuke van deze missie is dat je een betere kijk hebt op je militair zijn". Daar zorgt het gezamenlijke opwerktraject onder leiding van de mariniers wel voor. “Ook is het de eerste keer dat ik er erg in heb dat ik als vrouw anders ben”. Immers, werken met de mariniers vereist een andere aanpak: “zolang je maar duidelijk bent zijn er geen problemen”. Welke verwachtingen heeft Marka? “Voor mezelf verwacht ik geen spannende tijd, sterker nog ik hoop op een saaie uitzending, in de vorm van geen slachtoffers dan”. Marka is samen met de Stafofficier Personeel onder meer verantwoordelijk voor de bemanningslijsten, het salaris, tickets van en naar het gebied en de verlofindeling. Ondanks het uitgebreide opwerktraject – waarbij ook vlootpersoneel onderworpen wordt aan een vijf-weekse groene module - zal haar functie zich voornamelijk op het kamp in Kunduz afspelen. “Die opwerkperiode is wel wat lang, wij zijn er klaar voor, dus kom maar op met die uitzending!”

Marinebedrijf:

motor voor innovatie De Koninklijke Marine is al 525 jaar een innovatief krijgsmachtdeel. Handel en marine gingen al die jaren hand in hand, waardoor in tijden van economische tegenwind ook altijd werd bezuinigd op de vloot. Dat heeft ons gedwongen onze mensen en middelen altijd op vernieuwende wijze in te zetten: om niet alleen zo efficiënt mogelijk te opereren maar ook om onze diensten zo effectief mogelijk in te zetten. Vandaag de dag levert het Marinebedrijf, vaak op de achtergrond, een belangrijke bijdrage aan deze innovaties. Alle Hens nam een kijkje bij de afdelingen Advies, Sensoren en Wapensy-

"De uniformiteit van de eenheid verraadt nauwelijks de aanwezigheid van vrouwen, alsof ze volledig opgaan in het geheel"

Advies

De stoere Yoni Klemann (27) is korporaal logistieke dienst goederenbeheer, tijdens de uitzending naar Kunduz in mei is zij vooral te vinden bij de expeditie, onderdeel van het Support Detachement. “Ik heb een opleiding Track & Trace gehad, zodat ik straks de inen uitkomende goederen kan inscannen, registreren en naar de gebruikers kan doorsturen”. Yoni heeft absoluut geen moeite om met mannen te werken, de samenwerking met mariniers ervaart zij eigenlijk als iets wat heel gewoon is. De uitzending naar Afghanistan is wel de eerste, hoewel ze sinds haar opkomst in 2006 al ruim drie jaar aan boord van Hr.Ms. Van Amstel heeft gevaren. “Daarna ben ik voor drie jaar in Doorn geplaatst, dus werken met de mariniers is niets nieuws voor mij”, verduidelijkt Yoni. Ze gaat er met volle kracht tegenaan: “Ik heb er heel veel zin in en ik verwacht een leuke uitzending zeker gezien de goede sfeer binnen de eenheid”.

Tijdens de training beoefenen de teams alle scenario's zoals bijvoorbeeld de wounded man-drill.


6

Tekst en foto’s: Maartje van der Maas

Korporaal Yoni Klemann

stemen en Ontwerp en Realisatie.

“Wij denken na over en geven advies in wat een schip een oorlogsschip maakt.” Met dit korte statement vat Arnold Boomstra, hoofd van de afdeling Advies, de werkzaamheden van zijn 25 medewerkers samen. Dat deze afdeling over innovaties nadenkt, wordt duidelijk als hij verder vertelt. “Wij worden in een heel vroeg stadium betrokken bij de bouw van een nieuw schip. Dat begint altijd met een pakket aan operationele eisen: het moet in het lage geweldsspectrum ingezet worden, het moet met een gereduceerde bemanning varen, het moet regelmatig onder kust opereren. Wij kijken naar de technologische mogelijkheden, de sensoren, de wapenen de communicatiesystemen die passen bij deze eisen.” De denkers, ontwerpers en uitvoerders van de afdeling Advies ontwikkelen prototypes die ze testen op geschiktheid om later in gebruik te nemen.

Praktijkvoorbeeld Uiteraard zijn deze drie afdelingen niet de enige op het Marinebedrijf waar innovatief gewerkt wordt. In volgende nummers van Alle Hens zal aandacht besteed worden aan ander vernieuwend werk. Arnold Boomstra bij een schaalmodel van het vernieuwde M-fregat.

7

Het communicatiesysteem met de draadloze telefoons aan boord van de patrouilleschepen waarop slechts 50 bemanningsleden zitten. Hierin komt de uitspraak ‘wat een schip een oorlogsschip maakt’ goed uit de verf. Boomstra: “Uiteraard zijn er ook koopvaardijschepen die met draadloze communicatiesystemen varen. Echter, die hoeven geen rekening te houden met wisselende rollen, zoals een officier van de wacht die ook 1e brandmeester is. Er is goed nagedacht over al die verschillende rollen die in het systeem moeten passen. Daarop moest het opnieuw ontwikkeld worden. Dat hebben wij gedaan.”


M aterieel

M aterieel

Praktijkvoorbeeld “Het valt eigenlijk niet zo op maar op het patrouilleschip van de Holland-klasse vind je veel minder antennes terug”, aldus Boomstra. “Wij hebben het Integrated Communications Antenne System, het ICAS, ontwikkeld. De antennes zitten geïntegreerd in de piramidevormige mast en op de top zit een antenne voor satellietcommunicatie. Alleen de lage frequentie antennes zijn nog zichtbaar. Daarover wordt ook al nagedacht om die in een volgende fase in de mast te integreren.”

Ontwerp en Realisatie

De afdeling Advies heeft een grote kennis op het gebied van elektromagnetische velden. Essentieel voor een krijgsmachtdeel als de Koninklijke Marine waar zowel aan boord als op de wal antennes tot het dagelijkse decor behoren. Eén scheepsklasse vormt daarbij een uitzondering.

“Wij doen aan productontwikkeling op het gebied van elektronica en software”, verklaart Eric van der Velde, hoofd van de afdeling Ontwerp en Realisatie (O&R) waar ongeveer 60 mensen werken. De meesten met een afgeronde technische HBO- of WO-opleiding. “Dat de marine eigen ontwerp en ontwikkelcapaciteit heeft bespaart veel geld.” Die uitspraak wordt meteen waarheid als Van der Velde verder vertelt. “Wij varen met hoogtechnologische schepen die bijzondere taken hebben. Daarvoor is specialistische apparatuur benodigd. Een gedeelte van die apparatuur is te koop bij andere bedrijven of kunnen we daar laten ontwikkelen. Echter, sommige zaken zijn niet op de markt te verkrijgen, zijn heel duur omdat er slechts één verkoper is of kosten veel tijd en geld om te laten ontwikkelen. Wij hebben de kennis in huis om het dan zelf te doen.” Ook apparatuur van verschillende fabrikanten koppelen is een belangrijk deel van ons werk.

Praktijkvoorbeeld In de mast van het patrouilleschip zit enorm veel sensor-, wapenen communicatieapparatuur, afkomstig van diverse fabrikanten. “Als één van die apparaten een storing

Maar niet alleen bij het ontwikkelen van nieuwe apparatuur komt de expertise van O&R tot zijn recht. Van der Velde toont een superkleine chip. Het lijkt 'een dropje', maar bevat door O&R ontwikkelde complexe software, die ook in telefoons en tablets zit. Die software bepaalt de werking van een apparaat. “Niet voor niets brengt Apple regelmatig een nieuwe telefoon op de markt. Als je iPhone 3 na verloop van tijd stuk gaat, is het vaak niet meer mogelijk om hem te laten repareren. Simpelweg omdat de technologie te sterk is veranderd. Je koopt waarschijnlijk een nieuwe.” De techniek aan boord is duur en complex, dus even vervangen is geen optie. Maar vanwege die supersnelle ontwikke-

Eric van der Velde bij het Local Control Panel


heeft, wil je wel graag weten waar die zit om het probleem snel te kunnen oplossen”, aldus Van der Velde. Daarvoor heeft O&R het Local Control Panel ontwikkeld. Een heel slim kastje dat een hoop verschillende parameters controleert zoals bijvoorbeeld temperatuur of stroom de status van de apparatuur. “Meer dan 4000 gegevens worden min of meer continu gemeten, bewaakt en langere tijd opgeslagen. Bij een fout kan de bemanning dus ook terugkijken" zegt Van der Velde. Dit kastje is overigens ook nergens anders te koop. Met groene of rode blokjes op een touchscreen geeft het LCP de gesteldheid van alle apparatuur aan. Zo weet je dus waar je moet zoeken als er ergens iets mis is.

8

Sensoren en Wapensystemen

In dit apparaat worden printplaten gemaakt.

lingen is het niet altijd mogelijk om een nieuwe generatie component zomaar in te bouwen om iets te repareren. Dat heet met een mooi woord obsolescence. “Als wij niet zelf zouden kunnen ontwerpen, word je gedwongen een heel nieuw systeem te kopen. Op onze afdeling is de expertise om hiervoor oplossingen te ontwerpen en te bouwen, zodat de technologie van verschillende generaties met elkaar kan communiceren. Dat scheelt echt enorm veel geld. ” De kracht van O&R ligt volgens Van der Velde ook in het feit dat ze onderdeel van de organisatie zijn. “We hebben geen commercieel belang en we spreken dezelfde taal.” Daarom kunnen we met relatief weinig mensen veel werk verzetten.

“Wij zijn gespecialiseerd in de instandhouding van de sensoren- en de wapensystemen”, vertelt hoofd van de afdeling Albert Stam terwijl hij door de Sensoren- en Wapensystemenhal –in de volksmond de B&Ohal- loopt. Bij deze materieelgroep werken 280 specialisten aan de verschillende systemen van de schepen. “Daarvoor beschikken we niet alleen over de kennis en documentatie om ervoor te zorgen dat onze systemen lang mee gaan. We hebben ook alle reservedelen, werkplaatsen en de testmiddelen om de ‘keten’ in stand te houden.” Met die ‘keten’ doelt Stam op de mogelijkheid die alleen een oorlogsschip heeft: namelijk een granaat of een missile op een doel te krijgen. “Van detectie naar signaalverwerking naar dreigingsevaluatie naar aanwijzing tot schieten en raken. Al de systemen die daarvoor zorgen worden hier in stand gehouden.” Het Marinebedrijf vernieuwt voornamelijk in de manier waarop dat gebeurt.

Praktijkvoorbeeld

De enorme SMART-L radar in de B&O-hal.

“Als de goalkeeper, maar ook andere systemen, groot onderhoud moet hebben, worden ze van het schip getakeld en komen ze in de B&O-hal op een pedestal, een onderstel te staan. Een belangrijke vernieuwing is dat wij de systemen in de productiehal dynamisch kunnen testen. Het levert grote winst op in de kwaliteit van de systemen als je de bewegingen en de sturing, of de prestaties van de antennes en het schieten hier al kan testen. Zo kunnen wij onze klanten goede en betrouwbare producten leveren.”

9

Albert Stam bij een pedestal, een onderstel voor een wapensysteem.

Praktijkvoorbeeld “We onderhouden de SMART-L radar en de Active Phased Array Radar (APAR) samen met de Duitse marine. Hun schepen van de Sachsen-klasse, de F124-klasse, hebben deze systemen immers ook. Het is niet efficiënt voor beide landen om alles voor zich te doen dus daarom hebben we deze samenwerking op touw gezet.” Stam toont een verbrande component van de APAR. “Deze componenten worden uit het systeem gehaald en komen in een vrachtwagen naar Nederland. Wij zijn vernieuwend in de manier waarop we deze componenten repareren maar ook in de manier waarop we ze afregelen, zodat ze beter gaan presteren tot aan het transport en zodat ze in een betere conditie blijven. In het schip zitten ze in een ruimte met speciale luchtbehandeling.” Hij trekt een felgele koffer uit een kast. “Daarom hebben we samen met Thales deze koffer ontwikkeld. De componenten gaan in een droogzak en daarna in de koffer op transport naar Nederland.” Zo gaan we efficiënt en effectief met onze middelen om.


O pleiding

O pleiding

Project doorlopende technische leerlijnen

Werkend leren, lerend werken “In de praktijk leer je meer dan in de schoolbanken. Het is ook leuker en inspirerender. Daarnaast komen onze nieuwe collega’s om te varen en niet om in een leslokaal te zitten”, concludeert de commandant van Koninklijke Marine Technische Opleidingen kapitein-luitenant ter zee E Rob Koerse. “Daarom zullen we de toekomstige technici nog veel meer in samenwerking met de vloot opleiden.” Die samenwerking wordt de komende jaren gestroomlijnd door het project doorlopende technische leerlijnen. Tekst: Maartje van der Maas | Foto’s: Archief

‘In 2016 is leren overal en altijd vanzelfsprekend, geregisseerd en ondersteund door Opleidingen Koninklijke Marine (OKM).’ Met deze duidelijke toekomstvisie als leidraad, is Koninklijke Marine Technische Opleidingen (KMTO) aan de slag gegaan met het project doorlopende technische leerlijnen. Zo koppelt de KMTO het schoolse deel van de opleidingen aan de kennis en ervaring die de leerlingen opdoen op de werkplek. De nieuwe collega krijgt in zijn initiële opleiding een startkwalificatie mee. Gedurende zijn plaatsingen doet hij kennis en ervaring op: hij leert al werkend. Waar nodig volgt hij een opleiding in een realistische leeromgeving op school: lerend werken. Zo start de doorlopende leerlijn

de laatste jaren met simulatoren en practica goed na te bootsen in het klaslokaal. En deze jongens en meiden komen bij de marine om te varen, niet om in een klaslokaal te zitten. Daarom moeten we ze zo snel mogelijk aan boord krijgen en daar samen met collega’s aan de technische installaties laten werken.” Daarnaast zijn er nog een aantal andere ontwikkelingen op het gebied van de technische opleidingen. “De nieuwe opzet van de voortgezette vakopleiding (VVO) van de horizontale instromers, de integratie van de TD en WD, het verkorten van initiële opleidingen en aanpassingen in het functieonderwijs zijn ook belangrijke gegevens als basis voor het project doorlopende technische leerlijnen.”

Uiteindelijk leer je het vak pas echt in de praktijk

Rekenregels beklijven het best met praktijkvoorbeelden.

bij het in dienst treden en eindigt pas op het verlaten van de Koninklijke Marine. Maar de toekomstvisie is niet het enige dat ten grondslag ligt aan de nieuwe wijze van opleiden. “Het is een innovatieve manier om de hedendaagse ontwikkelingen nog beter het hoofd te bieden en tijdens de doorlopende leerlijn over een goedgeschoolde en gemotiveerde technische medewerker te beschikken.” Tekort aan technici Wat zijn dan die hedendaagse ontwikkelingen? “In Nederland is er een chronisch tekort aan technici”, vervolgt Koerse. “Wij zijn niet de enigen die in de vijver van schoolverlaters vissen. Om hen te kunnen boeien en aan onze organisatie te binden, moeten we wel wat te bieden hebben. Er gaat niets boven de praktijk, ook al is de beroepscontext


10

De leerlingen moeten zo snel mogelijk aan boord om daar samen met collega’s aan de technische installaties te werken.

De commandant van Koninklijke Marine Technische Opleidingen, KLTZE Rob Koerse.

Samenwerking met de vloot De kern van het project ligt daarom dan ook in de samenwerking tussen KMTO en vloot. “Schoolverlaters krijgen op Erfprins een praktijkgerichte opleiding van een aantal weken in specifieke vaardigheden zoals bijvoorbeeld electrotechniek, meten, werktuigbouwkunde of solderen. Daarna gaan ze aan boord om verder te leren op de werkplek.” Daar zijn ze niet op zichzelf, de KMTO blijft de leerlingen ondersteuning en biedt begeleiding. Naast de ondersteuning vanuit de school wordt, net zoals vroeger, van het kader aan boord verwacht dat ze de nieuwe collega’s begeleiden in het doorlopen van het ‘praktijkleerboek’. Hierin staan praktische leertaken die oplopen in moeilijkheid en voorzien zijn van beoordelingscriteria. Zo gaat de nieuwe collega zich verder bekwamen op de werkplek en zijn portfolio volgen. In de uitvoering verandert het een en ander. Wat echter blijft is het bewustzijn dat je uiteindelijk in de praktijk pas echt het vak leert. Daarom is ondersteuning vanuit de vloot essentieel bij het opleiden van nieuwe collega’s. De school is echter steeds op de achtergrond aanwezig en zal op gezette momenten ondersteunende kennis bieden, een veilige leeromgeving of specifieke faciliteiten.

Ook de korporaalsopleiding zal voor een groot deel varend gevolgd worden

Om technici te boeien en aan onze organisatie te binden, moeten we wat bieden De eerste pilot in het kader van de doorlopende leerlijn is gehouden aan boord van Hr. Ms. Johan de Witt. ‘Proefkonijnen’ waren horizontaal instromende korporaals met een MBO- of Havodiploma op zak. De ervaringen zijn positief. “De vaktheorie sloeg beter aan omdat die werd gegeven met gebruik van de scheepsinstallaties. De bemanning was blij met de extra handjes die geboden werden. De toekomstige korporaals waren snel zelfstandig en zijn ook ingezet voor onderhoudswerkzaamheden. Onder het motto samen werken, samen leven werden de nieuwe collega’s snel opgenomen in de bemanning. Het leven en werken aan boord inspireerde hen en ze zijn dan ook gemotiveerd om zo snel mogelijk de vloot op te gaan.” “De grootste verandering die plaatsvindt, is dus dat we nadrukkelijker gaan sturen op het opdoen van kennis en ervaring aan boord van de schepen”, weet Koerse. “Zo zal bijvoorbeeld een korporaalsopleiding ook voor een groot deel varend gevolgd worden. We hebben dan een gemotiveerde matroos, inzetbaar op een reguliere functie die lerend werkt en werkend leert op weg naar zijn eerste functie als korporaal.” 11


R eorganisatie

R eorganisatie

Met SAP ligt de hele materieellogistieke en financiële bedrijfsvoering van Defensie vast in één systeem. Nu zitten de materieellogistieke en financiële gegevens nog in ongeveer 140 grote en kleinere Informatie Voorzieningssystemen die elkaar niet verstaan. Hierdoor is er geen eenduidig zicht op de beschikbaarheid en de staat van onderhoud van het materieel.

1500 medewerkers over op SAP

Eén systeem Dankzij SAP werkt straks iedereen met hetzelfde systeem, met dezelfde informatie en sluiten processen op elkaar aan. Zo kan periodiek onderhoud worden voorgeschreven en kunnen reserve onderdelen tijdig worden besteld en aangevuld. Zijn er reparaties nodig, dan worden er werkorders ingevoerd en wordt herstel in de werkplaatsen gepland en uitgevoerd. Al met al inzicht in de kosten van het onderhoud.

In de herfst van 2013 gaat een groot deel van de walorganisatie van het Commando Zeestrijdkrachten over op SAP. Maar nu al worden 1500 medewerkers van de werkplaatsen en magazijnen van het Marinebe-

Transparant Dit maakt dat bedrijfsprocessen transparant en beter beheersbaar zijn. De doorlooptijden van werkorders worden korten en de voorraadkosten gaan omlaag. Ook is inzichtelijk waar Defensiematerieel zich bevindt zodat missies makkelijker en sneller kunnen worden voorbereid.

drijf en Matlog klaargestoomd om met het nieuwe systeem te gaan werken. Daarnaast komt er een steunpunt aan de wal dat tijdelijk de SAP- werkzaamheden voor de meeste schepen overneemt.

Tekst: Anne

Voorbereiding Aan de invoering van SAP zijn jaren van voorbereiding vooraf gegaan. De deelprojecten Orderbesturing, Logistiek en Vloot van Project Zeeketen werken samen met medewerkers van

Catherine de Leeuw | Foto’s: Archief


12

13

CZSK aan de vele voorbereidingen. Zij bepalen welke materieellogistieke bedrijfsprocessen in SAP komen en maken SAP gereed voor gebruik. Ook bereiden zij de SAP-gebruikers, beheerders en organisatiedelen voor op de nieuwe bedrijfsvoering. Nieuwe manier van werken Want SAP vraagt om een nieuwe manier van werken en denken. Alle lege velden moeten ingevuld worden terwijl dit bij de oude systemen niet altijd nodig was. Ook moeten we nadenken over alle stappen die gezet worden in een bepaald proces, zoals bijvoorbeeld de melding van een defect tot aan de afronding van de reparatie. Alle gebruikers die daarmee te maken hebben, moeten voorbereid worden op het werken met SAP. Opleidingen De toekomstige SAP-gebruikers worden opgeleid door het opleidingsinstituut OTCLog in Soesterberg. Aanvullend hierop krijgen zij in presentaties, workshops en trainingen de benodigde informatie om met SAP te leren werken. Medewerkers worden ook gevraagd mee te denken over de nieuwe materieellogistieke processen, data te schonen of op een andere manier een bijdrage te leveren.

De komende maanden staan er verschillende verhalen in Alle Hens die ingaan op de mutatie naar SAP.


personeel

personeel

Interview

Geluk bij een ongeluk Intro: Bijna 35 jaar lang diende luitenant-ter-zee van vakdiensten 2OC b.d. Ko Kroes (92) bij de Koninklijke Marine. Kroes maakte de Tweede Oorlog mee als stoker op Hr.Ms. Tromp en Hr.Ms. Van Galen. “Luiken dicht en dan maar hopen”, zo omschrijft hij nuchter de momenten dat de strijd uitbarstte. Een ‘ouwe taaie’ vertelt over Tekst: Joost Margés I Foto’s: archief Ko Kroes

“Met de Tromp raakten we slaags met een Japanse kruiser in de Straat Badoeng, in de nacht van 19 op 20 februari 1941, ruim een week voor de Slag in de Javazee. We kregen dertien treffers te verwerken. Zelf maakte ik het niet heel bewust mee. Ik zat in de machinekamer en hoorde wel schoten, maar wist niet of die van ons of van onze tegenstander waren. Het was meer van: ‘Luiken van de machinekamer dicht en dan maar hopen dat het goed zou aflopen’. Onze scheepshuid was niet gelast, maar zat met klinknagels aan elkaar. Die staken er na de directe treffers een paar centimeter uit, op bepaalde plaatsen, waardoor water naar binnen liep. Wij dus gelijk terug naar Soerabaya. Op de marinewerf gingen er een paar platen op de gaten, waarna we vertrokken naar Australië.” Geluk bij een ongeluk was dat de Tromp hierdoor niet in de fatale Slag in de Javazee terechtkwam.

De lichte kruiser Hr.Ms

Tromp ongrijpbaar De taak voor de opgelapte Tromp werd het escorteren van Australische troepentransportschepen richting het MiddenOosten. Na deze periode werd het schip gestationeerd in Colombo op Sri Lanka, het toenmalige Ceylon. “Vanuit daar voerden we aanvallen uit op doelen op Sumatra. Tijdens één van die kustbombardementen zagen we Japanners in hun onderbroek uit hun slaapverblijven rennen richting hun geschut. Toen ze ons vuur beantwoordden, werden we getroffen boven het ketelruim en in de kombuis. Geluk bij een ongeluk was dat geen van beide granaten explodeerde. We hebben ze overboord kunnen werken.” De Tromp kon de trip vervolgen en deed mee aan een aanval op een eilandje ten noorden van Sumatra. “Hier stond een Japans munitiedepot dat even later de lucht in ging”, vertelt de oud-marineman met genoegen. Andersom zou de kruiser voor de Aziaten haast ongrijpbaar blijven; ondanks dat de Japanners tot vijfmaal toe rapporteerden dat het schip gezonken was, overleefde de Tromp de oorlog.

. Tromp waarop Kroes


14

Wel kwam het tijdstip dat Kroes afscheid zou nemen van het schip. In 1944 ging hij aan de slag op de torpedobootjager Hr.Ms. Van Galen en vertrok hij naar Engeland. Vanaf daar voerde het schip kort na de Invasie van Normandië escortes uit voor troepentransportschepen vol Amerikaanse GI’s, om ze te beschermen tegen Duitse U-boten. Dit werk ging door tot het einde van de oorlog in West-Europa, in mei 1945. Het zou voor Kroes zelf nog een jaar duren voordat hij met zijn schip zou terugkeren in Nederland. Spannende tijden Bij thuiskomst zag Kroes zijn vriendinnetje na vijf jaar weer terug. De liefde bleek niet geweken. Veel rust werd de latere vader en moeder van vijf zonen en één dochter niet gegund, want in 1951 vertrok de inmiddels sergeant-machinist met de Van Galen naar Korea. Hier onderscheidde de jager zich in 1951 namens de Verenigde Naties met het uitvoeren van kustbombardementen, zoals bij Hungnam. Acht jaar later was het weer raak en was Kroes andermaal anderhalf jaar van huis, ditmaal met de jager Hr.Ms. Amsterdam naar Nieuw Guinea. De taak: patrouilleren en voorkomen dat Indonesische infiltranten er voet aan land kregen.

Kroes: “Ik heb gewoon mijn dienst gedaan”.

Na een diensttijd van 35 jaar (1937-1972) geniet de oud-marineman inmiddels opgewekt en in behoorlijk goede gezondheid van de oude dag in Vlissingen en kijkt hij met genoegen terug op zijn tijd in uniform. Op 1 november 1937 kwam Kroes als stoker derde klas in dienst. Na twee jaren aan boord van meerdere schepen gevaren te hebben, vertrok hij als ‘tweede klas’ eind 1939 met de Baloeran naar NederlandsIndië. Al snel kwam Kroes als stoker eerste klas aan boord van de lichte kruiser Hr.Ms. Tromp terecht. En toen werd het oorlog.

LTZ 2OC Kroes in zijn actieve diensttijd.

de dagen dat hij meer dan eens geluk bij een ongeluk had en de lange carrière die nog volgde.

Bij thuiskomst in 1961 volgde nog een periode elf jaar van vooral varende plaatsingen aan boord van jagers en fregatten tot aan zijn leeftijdsontslag in 1972. De toen 52-jarige oud-marineman vertrok vervolgens spoorslags naar Engeland. Pas in 1995 keerde Kroes terug in Nederland. Door de lange afwezigheid ging het contact met de marine en oude kameraden grotendeels verloren. Terugkijkend op vooral de oorlogsjaren bij de marine, is Kroes bescheiden over zijn eigen rol, ondanks een hele trits aan medailles, zoals het Oorlogsherinneringskruis met de gespen Krijg ter Zee 1940-1945, Javazee 1941-1942, Oost-Azië-Zuid-Pacific 1942-1945 en meer. “Ik heb gewoon mijn dienst gedaan. Het waren vaak spannende tijden; meer dan me lief was. Toch ben ik relatief goed door de oorlog gekomen.” Al met al kijkt hij vooral met trots terug op zijn gehele loopbaan. “Ik heb al mijn pakken nog; ze hangen keurig naast elkaar in de kast.” Streamer: Ondanks dat de Japanners tot vijfmaal toe rapporteerden dat het schip gezonken was, overleefde de Tromp de oorlog.

hachelijke momente

n beleefde.

15


P ersoneel

P ersoneel

“Dit wordt de grootste marinereünie ooit” Het is donderdag 20 juni 2013. De marinehaven in Den Helder staat vol met mensen. Ze lachen, halen herinneringen op en vertellen sterke marineverhalen onder het genot van een hapje, drankje en live muziek. Huidig en voormalig marinepersoneel vormen samen één mengelmoes die marine uitademt. Het is de aftrap van de Marinedagen en Sail Den Helder.

Foto’s: Archief

Saamhorigheidsdag

De dag belooft een mooie mix tussen huidig en voormalig marinepersoneel te worden.

Het jaar 2013 staat in het teken van 525 jaar Nederlandse Zeemacht. “Daar willen we met alle collega’s bij stil staan”, aldus kapitein-luitenant-ter-zee Robin Middel. “Van oudgedienden en veteranen tot de net ingestroomde collega’s, iedereen is welkom. Zowel militairen als burgermedewerkers van alle rangen en standen.” Het Hoofd Communicatie van de marine vertrouwt erop dat het een onvergetelijke dag wordt. “Wat is er nu mooier dan samen met je collega’s anekdotes te delen. Tel daar een concert, de traditionele blauwe hap en spectaculair vuurwerk bij op en de dag is compleet. De ambiance van Sail maakt vervolgens het plaatje af.” Saamhorigheidsdag De aftrap van de Marinedagen wordt op bijzondere wijze genomen. De gebruikelijke Veteranendag, voorafgaand aan de Marinedagen, is voor de gelegenheid omgezet in een saamhorigheidsdag. “We openen ’s ochtends onze deuren voor de ruim 8000 veteranen van de marine, maar daar komen ’s middags nog vele tienduizenden extra gasten bij”, legt Middel uit. “De Veteranendag loopt rond een uur of twee over in de zogenaamde saamhorigheidsdag voor al het ouden acAlle Hens | februari 2013

16

tiefdienend marinepersoneel.” De marine verwacht mogelijk zo’n 65.000 (oud-)collega’s en biedt hen een speciaal programma waar delen van marineverhalen centraal staat. De moeite waard Het is voor het eerst in de geschiedenis van de marine dat al het personeel, oud en nieuw, tegelijkertijd uitgenodigd wordt voor een reünie. “We zijn druk bezig met het uitwerken van de details van het programma, maar het is absoluut de moeite waard om donderdag 20 juni naar Den Helder af te reizen.” Middel wil nog niet te veel prijsgeven over de precieze invulling van de dag. “Maar 1 ding is zeker, over de officiële opening van de dag praat men nog eeuwen na”, verklapt de overste glimlachend. “Zonder gekheid, het is een unieke gelegenheid waar hopelijk veel collega’s op af komen. Het is niet alleen de aftrap van de Marinedagen, maar ook Sail Den Helder start dezelfde dag. Onze gasten hebben vanaf de marinehaven goed zicht op de historische schepen van Sail, en kunnen natuurlijk ook de Sail-in vanaf de dijk bewonderen. Tot zeker 23.00 uur ’s avonds is er genoeg te zien en te doen op en rond de marinehaven.”

Een weerzien met oude marinematen voor iedereen.

Hoe schrijf ik me in?

Marinedagen & Sail Den Helder

Vanaf 1 maart kan iedereen die bij de marine heeft gewerkt zich gratis online inschrijven. Zowel burger als militair. Op de startpagina van www.marine525.nl staat dan een duidelijke inschrijfknop. Via deze knop komt u op de inschrijfpagina terecht, waar u in enkele stappen uw gegevens kan doorgeven. Na het inschrijven ontvangt u een bevestiging en een uitnodiging voor deze bijzondere dag. Surf dus vanaf 1 maart naar www.marine525.nl en schrijf u direct in voor de grootste marinereünie ooit!

Het jaar 2013 staat voor het maritieme krijgsmachtdeel in het teken van 525 jaar georganiseerde Zeemacht in Nederland. De Marinedagen in Den Helder, gecombineerd met Sail, zijn het hoogtepunt van het jubileumjaar.

Let op: actief dienend personeel en veteranen hoeven zich niet in te schrijven. Zij ontvangen apart een uitnodiging via de gebruikelijke kanalen.

17

Donderdag 20 juni opent de marine haar deuren voor oudgedienden, actief dienend marinepersoneel en andere gasten. Een deel van de marinehaven is dan ook open voor bezoekers van Sail Den Helder. Vrijdag 21 juni en zaterdag 22 juni is de marinehaven te bezoeken van 10.00 tot 23.00. Op zondag 23 juni is het terrein toegankelijk tot 18.00.


oefening

oefening

Mariniers nu ook letterlijk geland in Zeeland

Ontvangst met open armen Langzaam komt de zon achter de Vlissingse boulevard vandaan als de landingsvaartuigen uit de mist opdoemen

Foto links: Tegen de achtergrond van de Vlissingse boulevard zetten mariniers van 23 en 24 Infanteriecompagnie voet aan wal. foto middenboven: Marinedetachement Zeeland vormde onderdeel van de amfibische taakgroep bij Vlissingen. foto middenonder: De aanvalsploeg spoedt zich terug nadat de klap is uitgedeeld. foto rechts: P-CZSK GENMAJMARNS Verkerk geeft uitleg aan Commissaris van de Koningin Peijs en burgemeester Roep.

bij het Badstrand. De sprong vanaf de klep in de branding is voor de marinier maar een kleine stap, maar voor Zeeland een grote sprong voorwaarts. Dat het Tweede Mariniersbataljon zo kort na het akkoord van de Tweede Kamer om de parate troepen van het Korps Mariniers naar Vlissingen te verkassen hier oefent, blijkt toeval. Tekst: Joost Margés I Foto’s: Maurits van Hout (AVDD)

De landing vindt plaats onder toeziend oog van de Commissaris van de Koningin in Zeeland, Karla Peijs, burgemeester René Roep van Vlissingen en vertegenwoordigers van Politie, Brandweer en de Veiligheidsregio. In feite is het een amfibische raid, waarbij mariniers verrassend, snel en precies een doel op land aanvatten. In het scenario is dat een kerncentrale in aanbouw van een fictieve tegenstander. Ter voorbereiding op deze actie hebben de mannen de dagen ervoor verkenningen op Zeeuwse stranden uitgevoerd. De oefening bereidt hen voor op de grote NAVO-oefening Joint Warrior die in april bij Schotland plaatsvindt. Show of Force De landingsvaartuigen komen deze ochtend uit het Landing Platform Dock Hr.Ms. Rotterdam schuiven. Het grote schip ligt verderop op de rede, buiten het zicht en bereik van de tegenstander. Maar ook op afstand mist het tijdens operaties zijn uitwerking niet, vertelt majoor der mariniers Alain Roedoe, logistiek officier van 2 MARNSBAT. “Dat heet Show of Force; er gaat veel vanuit, zeker als je weet dat er een grote eenheid mariniers aan boord is, die met landingsvaartuigen en helikopters overal aan land kan komen.” De majoor is nog niet uitgesproken of de landingsvaartuigen maken een scherpe bocht richting het strand. Dat gebeurt bij daglicht, maar in het ‘echt’ kiezen de zeesoldaten vanuit het oogpunt van verrassing vooral voor de nacht of het krieken van de dag. Wanneer de snelle Landing Crafts Vehicle Personnel met hun buik op de Zeeuwse kust liggen, bereiken de mannen via het lage Alle Hens | februari 2013

18

water het strand. Hier zetten zij de rondombeveiliging uit, de lopen van lichte en zware mitrailleurs wijzend naar het achterland. Zij vormen samen met ondersteunende collega’s met mortieren en antitankwapens de dekking voor de aanvalsploeg die kort daarop de kust bereikt en doordringt tot het duingebied, waar het doel wordt gesaboteerd. Meer zonuren Hoewel niet zo gepland, vormt de landing wel een markant moment in het licht van de recente politieke keuze voor de verhuizing van 1.800 mariniers van Doorn naar Vlissingen. Bataljonscommandant luitenant-kolonel der mariniers Jeff MacMootry blijkt te spreken over de nieuwe oefenlocatie. “Hier hebben we te maken met een andere stroming, zandbanken en een afwijkende gradiënt. Dat is leerzaam. Daarnaast liggen de oefengebieden aan zee relatief beschut, waardoor geen tijd verloren hoeft te gaan door ruwe zeegang.” De oefenwaarde van deze landing zit hem volgens de overste in het doornemen van tactieken, technieken en procedures die komen kijken bij een amfibische landing. De kleinschaligheid van het scenario blijkt daarbij van ondergeschikt belang. Wat MacMootry desgevraagd van ‘De Verhuizing’ vindt? “Hier hebben we in ieder geval meer zonuren dan in Doorn.” Over zon gesproken: Marinedetachement Zeeland – onderdeel van de amfibische taakgroep tijdens de oefening – komt dicht onder de kust door varen. Tijdens de draai schittert het zonlicht op stuurboordzijde; vlagvertoon in optima forma.

“Ik heb de Zeeland nog gedoopt”, vertrouwt Peijs trots toe aan burgemeester Roep. De Commissaris van de Koningin kan het deze morgen – ondanks de lage temperatuur – niet meer koud krijgen. Dat de keuze voor de huisvesting van de mariniers goed uitpakt voor haar provincie, vindt zij geweldig. “We hebben er hard ons best voor gedaan. Ook Doorn voerde een gerechtvaardigde strijd, maar Zeeland is ontzettend blij. Zeg nou zelf: mariniers horen toch thuis in deze maritieme omgeving?”

“Zeg nou zelf: mariniers horen toch thuis in deze maritieme omgeving?” Fragiele landen Roep geniet eveneens van het plaatje op zijn Badstrand. “We grapten nog dat we een bord zouden neerzetten met ‘Welkom thuis, mariniers!’. De Zeeuw Michiel de Ruyter was tenslotte toch de geestelijk vader van het Korps? Ik vind het mooi dat we meteen kunnen laten zien aan onze inwoners hoe mariniers trainen en hoe noodzakelijk deze eenheid is. We hebben volop oefenterrein en de mariniers worden met open armen ontvangen. Belangrijk om hier ook goedgetrainde mensen te hebben; we kunnen altijd een beroep op ze doen voor bijstand. Het is toch absurd dat Defensie hier zo weinig wordt ingeschakeld voor de veiligheidsregio? We hebben te maken met goedgetrainde beroepsmensen, voorzien van communicatieapparatuur en andere voorzieningen. Zij zouden een belangrijkere rol moeten krijgen in het veiligheidsdenken binnen Nederland.” De plaatsvervangend Commandant Zeestrijdkrachten, generaal-majoor der mari19

niers Rob Verkerk, heeft eveneens een eigentijdse kijk op de inzet van mariniers. Waar Roep een maatschappelijk inzet bepleit, ziet Verkerk – naast taken op zee en ter ondersteuning van civiele autoriteiten –mogelijkheden voor het proactief voorkomen van conflicten binnen of tussen fragiele staten. “Door vroegtijdige inzet van militairen, samen met andere departementen, kun je dergelijke landen helpen bij het opzetten van een veiligheidsstructuur, om te voorkomen dat ze verder afglijden. Dat schept perspectief en vertrouwen, waardoor misschien wordt voorkomen dat je later met veel geweld een conflict moet proberen in te dammen.” Volgens Verkerk hebben amfibische eenheden daarbij het voordeel dat ze vanaf zee, over water en door de lucht, snel ter plaatse kunnen zijn, niet afhankelijk zijn van Host Nation Support in de regio en initieel geen uitvalsbasis op land nodig hebben en zich dus snel weer kunnen terugtrekken indien vereist. “Met andere woorden: een getrapte 3D-aanpak aan de vóórkant, in plaats van de achterkant van een conflict. Dat is veel doelmatiger, maar vergt een vooruitziende blik. De Britten noemen dit upstream prevention.” De eerste verrichtingen van mariniers in Zeeland, na de toewijzing van een kazerne voor de mariniers aan deze provincie, smaken ook voor Verkerk naar meer. “Zeeland leent zich uitstekend voor ons soort operaties, vanwege de kust, de maritieme omstandigheden en het achterland met Rotterdam en Antwerpen. We hebben altijd goed gezeten in Doorn, maar voor het beoefenen van het maritieme werk – de essentie voor zeesoldaten – is Vlissingen gunstiger. Bijkomend voordeel is ten slotte dat het halverwege Den Helder en Zeebrugge ligt, de marinehavens van Nederland en België, waarvan beide zeestrijdkrachten in belangrijke mate zijn geïntegreerd.” Alle Hens | februari 2013

oefening

oefening

Aankomend vorstin Máxima op bezoek in Den Helder stappen van Hr.Ms. Johan de Witt. Daar keek aankomend vorstin Máxima hoe militairen zich gereed maken voor een uitzending in de wateren rond Somalië. Het amfibisch transportschip gaat daar medio dit jaar heen voor deelname aan de anti-piraterijmissie van de Europese Unie. Foto: Ruud Mol

Tijdens een bezoek aan het Commando Zeestrijdkrachten kreeg onze aankomende vorstin Máxima een rondleiding aan boord van Hr.Ms. Evertsen en sprak met de bemanningsleden over werken en wonen bij de marine en gevolgen voor het privéleven. Daarop maakte zij een korte toch met een landingsvaartuig door de marinehaven om aan boord te


20

(AVDD)

21


O pleiding

O pleiding

Nieuwe opleiding voor special forces

"Ik wil bij de besten horen!" “Wij zijn op zoek naar de initiatiefnemende, fitte marinier die graag uitgedaagd wordt. Niet naar de volgers.” Dat zegt kapitein der mariniers Dennis over de Maritime Special Operations Forces (MSOF)-opleiding. De selectie om eraan te mogen beginnen vergt veel van de deelnemers, alleen de besten blijven over. Maar blijk je geschikt, dan kun je rekenen op adrenalinestoten. Tekst: Joost Ploegmakers | Foto’s: MSOF-opleiding In de loods van de MSOF-opleiding, zijn de special forces in wording bezig met een planningsopdracht, een onderdeel van de eindoefening. Hun opdracht is om vannacht inlichtingen te verzamelen in de Marnewaard, in het noorden van Groningen. “Ze hebben te horen gekregen dat ze vanuit Den Helder met rubberboten moeten verplaatsen naar Vlieland waar ze contact kunnen maken met partizanen. Van daaruit varen ze naar de Marnewaard om inlichtingen te verzamelen.” De mariniers plannen de opdrachten zelf. Kapitein Dennis: “Het is als team special forces-groep niet vanzelfsprekend dat er een compagnie achter je staat als je in het veld bezig bent. Dan ben je op jezelf aangewezen. Daarom moet je het plannen kennen, zodat de kans dat de missie slaagt groot is.” De skills die de MSOF-opleiding de deelnemers bijbrengt, bereidt hen voor op bijvoorbeeld antipiraterijmissies. NLMARSOF-eenheden fungeren daar als onderdeel van een boarding team, en kunnen een schip enteren via de lucht, maar ook via het water. De special forces operator in spé kan rekening houden met de nodige adrenalinestoten tijdens de opleiding. Dennis: “Eerst gooi je een rubberboot uit de heli, daarna spring je er zelf achteraan. Dat alles doe je in het donker, zonder gezien te worden.”

Na de basisopleiding kan de SF’er zich verder specialiseren met een vervolgopleiding. Bijvoorbeeld als mountain leader.


22

NL MARSOF In de aanloop naar de formele oprichting van NLMARSOF (een samenvoeging van MSO en de Unit Interventie Marineirs, UIM) is de MSOF-opleiding in het leven geroepen. De opleiding dient als ‘ticket’ om binnen NLMARSOF geplaatst te kunnen worden. Iedere special forces operator moet de die volgen, ook al was hij bijvoorbeeld al jaren actief bij de UIM. “Op die manier zorgen we dat iedereen binnen NLMARSOF dezelfde basis heeft”, legt Dennis uit. Na de basisopleiding kan de SF’er zich verder specialiseren met een vervolgopleiding. Op die manier is hij breder inzetbaar en heeft hij grotere baanzekerheid. Dan kan hij als kikvorsman, mountain leader en interventiespecialist aan de slag te gaan. Marinier1 Remy weet al wat hij gaat doen als de basisopleiding erop zit. “Ik wil kikker worden. Maar eerst ga ik de NIO-opleiding doen,

om interventiespecialist te worden. Ik ben dus nog wel even bezig met opleidingen, maar ik wil graag breed inzetbaar zijn.” Conditieproef+ Er vindt een strenge drieweekse selectie plaats, voordat de opleiding daadwerkelijk begint. Dennis: “Opmerkelijk is dat we er veel op de eerste dag al naar huis moeten sturen, de dag van de conditieproef. Dat is een Defensie conditieproef+. Alle deelnemers krijgen van tevoren informatie op over de opleiding, waaronder de fysieke eisen die we stellen. Die zijn heel duidelijk: 40 push ups, 60 sit ups en 2800 meter bij de coopertest. Daar moet je je goed op voorbereiden.” Degenen die de conditieproef halen worden daarop onderwerpen aan allerlei tests, zonder te weten wat hen te wachten staat. “We laten ze dingen doen, waardoor wij kunnen zien of ze de juiste competenties hebben”, vertelt de kapitein der mariniers. “Een foutje maken mag. Als iemand de eerste keer moeite heeft met een bepaalde handeling, hoeft dat nog geen probleem te zijn. Als hij de tweede keer maar laat zien dat hij onze tips heeft opgepakt. Wij hebben 20 weken om van de deelnemers maritime special forces operators te maken. Er is geen tijd om de mensen van nul af aan op te leiden op bepaalde gebieden. We verwachten een bepaald basisniveau van de deelnemers waarop wij verder bouwen. Dat geldt met name voor fitheid en kaarten kompasvaardigheden.” “Als ze eenmaal door de selectie heen zijn,

De special forces operator in spé kan rekening houden met de nodige adrenalinestoten tijdens de opleiding

“Omdat ik bij de besten wil horen”, zegt hij zelfverzekerd. “En ik denk dat de special forces de besten zijn. Soms is de opleiding wel zwaar, zoals tijdens de SOP-fase. Een scenario was neergestorte piloot, die wij moesten zoeken. Dan moet je nogal wat kilometers afleggen.” Terugkijkend tijdens de eindoefening kijkt hij positief terug. “Het is een mooie opleiding, die goed in elkaar zit”, zegt Remy. Adjudant Roger, toegevoegd hoofd MSOF opleiding, kijkt af en toe met enige jaloezie naar de huidige opleiding voor de special forces. “Ik had deze opleiding graag gevolgd, in plaats van die ik vroeger heb gehad. Hier word je volwassen behandeld. De instructeurs proberen je echt iets bij te brengen. Hier is ruimte voor creatieve oplossingen. En een special forces operator moet creatief zijn.”

MSOF-opleiding 2013 - Selectieweek: - Duur:

Week 33 3 weken

- MSOF-opleiding: Week 36 - Duur: 20 weken

MSOF OPLEIDING 2013 NLMARSOF

doen wij er alles aan om ze ook over de finishlijn te trekken. Want dat zijn de mensen die wij willen hebben. In hen willen we investeren”, zegt de kapitein. Nogal wat kilometers Het tempo van de MSOF-opleiding ligt hoog. De leercurve is steil. Voor sommigen blijkt het te veel gevraagd. Van de 29 gestarte deelnemers, beginnen er 22 aan de eindoefening. Maar voor marinier Remy was dat nu net de reden om zich ervoor aan te melden. 23

Selectieweken

MSOF opleiding

Start:

week 33

Start:

week 36

Duur:

3 weken

Duur:

20 weken

Bekendmaking OKM-MARNS volgt 1e kwartaal 2013


O perationeel

O perationeel

Vessel Protection Detachments

‘Team Twee’ terug van missie

3

Tijdens elke opdracht wordt er een concept of operation opgesteld. Hierdoor weet elke marinier of bemanningslid wat hij moet doen bij een mogelijke piratendreiging. De mariniers beoefenen de procedures bij een piratenaanval bij elke nieuwe opdracht.

De Vessel Protection Detachments hebben tot nu toe één keer een piratenaanval afgeslagen. Toch is de

4

dreiging daar. “De bemanning van schepen zijn elke keer heel dankbaar voor onze aanwezigheid. Vaak zeggen ze zelfs dat ze zonder ons niet zouden beginnen aan de reis.” Eerste luitenant der mariniers Christiaan de Roo is commandant van ‘Team Twee’. Na zes maanden in de wateren rondom Somalië zijn zij weer thuis.

Met dank aan Christiaan de Roo

Vanaf augustus 2012 verzorgt het Eerste Mariniersbataljon de Vessel Protection Detachments (VPD). De 13e infanteriecompagnie is hoofdleverancier voor personeel. Zij leveren elf teams

van tien tot veertien personen. ‘Team Twee’ beveiligde vijf verschillende schepen op de routes Suez-Singapore en Dubai-Singapore.

De mariniers houden tijdens de transits schietoefeningen om de skills & drills op pijl te houden. Omdat de teams voor elke opdracht een ander wapenpakket krijgen, moeten de wapens telkens opnieuw gejusteerd worden.

1

Piratenskiffs zijn moeilijk op afstand te onderscheiden van vissers of andere schepen. Soms gebeurde het dat een skiff met grote snelheid op het schip afkwam maar uiteindelijk een andere koers ging varen en het schip passeerde. Dit waren altijd even spannende momenten voor de mariniers en de bemanning.

6

5

Voordat het schip de High Risk Area in vaart, zetten de mariniers in samenwerking met de bemanning de BMP 4 maatregelen op. Deze bestaan uit het opbouwen van MAG-posten, plaatsen van razor-wire, blinding the ship, het opzetten van een afsluitbare citadel en het afsluiten van verschillenden ruimtes.


Voor elke opdracht kwam er een nieuwe Algemeen Militair Verpleegkundige. Samen beoefenden zij ook een medisch scenario.

2 24

Een foto van ‘Team Twee’ met de bemanning. Aan het einde van elke opdracht werd steeds een groepsfoto gemaakt ter herinnering.

25


A chtergrond

A chtergrond

Het Europees Amfibisch Initiatief

Amfibische krachten bundelen op Europees niveau In de vergaderzaal van het conferentiecentrum van

Omdat Nederland dit jaar voorzitter is van het Europees Amfibisch Initiatief (EAI) vond de jaarlijkse Force Commanders-conferenties plaats in Amsterdam. Naast de aansluiting van eventueel nieuwe leden, bespraken de commanders de grote gezamenlijke amfibische oefening die in 2015 in het vooruitzicht ligt. De Karel Doorman werd gepresenteerd. Dit logistieke ondersteuningsschip zal in de toekomst een belangrijke ondersteunende rol spelen bij amfibische oefeningen. En juist daar is tijdens dergelijke grootschalige oefeningen een enorme behoefte aan.

het Marine Etablissement Amsterdam zit een keur aan internationale uniformen. De Nederlandse, Engelse, Italiaanse, Franse en Spaanse vlag staat op tafel voor de Force Commanders van de amfibische taakgroepen. Zij wisselen van gedachten over toekomstige samenwerking en uitbreiding van het Europees Amfibisch Initiatief. Dit partnerschap maakt dat de vijf Europese

Europese samenwerking In december 2000 gaven de Defensieministers van Nederland, het Verenigd Koninkrijk, Italië, Frankrijk en Spanje met een intentieverklaring het startsein tot de samenwerking op amfibisch expeditionair gebied. Dit gaf het EAI het officiële karakter dat nodig was voor de afstemming van amfibische procedures en afspraken te maken over amfibische scenario’s. Dit betekent overigens niet dat alle deelnemers precies dezelfde handelingen uitvoeren. Dat is praktisch onmogelijk vanwege de verschillende soorten schepen en de capaciteiten waarover de landen beschikken. Maar juist de afstemming op elkaar en de duidelijke afspraken maken het mogelijk dat er toch gezamenlijk opgetreden kan worden. De gebundelde krachten van de vijf Europese amfibische taakgroepen genereert een eenheid van drie brigades, wel 9000 militairen groot. Die taakgroepen kunnen door samenwerking en door met elkaar te oefenen veel van elkaar leren. Dat maakt het initiatief ook zo bijzonder.

landen samen kunnen optreden in amfibisch verband en van elkaar kunnen leren.

Tekst: Melissa Westdijk |Foto’s:

AVDD


26

Emerald Move In 2010 hebben de deelnemende landen voor de kust van Senegal de eerste grootschalige samenwerking beoefend. Tijdens de amfibische oefening Emerald Move 2010 werkten zo’n 3000 militairen met vijf verschillende nationaliteiten samen. Nederland leverde naast de Hr.Ms. Johan de Witt en een compagnie mariniers ook de commandant van de amfibische taakgroep, commandeur Peter Lenselink, commandant van de Netherlands Maritime Forces. De Italianen hadden de leiding over de Landing Forces. De geleerde lessen van deze oefening worden meegenomen in de planning en bespreking van de volgende grootschalige amfibische oefening, Emerald Move 2015. Die zal dit keer in Europese wateren gehouden worden. Elke vijf jaar vindt er een nieuwe oefening plaats waardoor de landen nog beter op elkaar leren inspelen en nog beter op elkaar kunnen afstemmen.

Dankzij de rijke maritieme praktijkervaring die alle leden van het EAI inbrengen, is dit concept goed toepasbaar op de hedendaagse inzet van moderne marines in Europa. Het EAI is een lerende organisatie van amfibische taakgroepen die het mogelijk maakt om verschillende Europese eenheden onderling uit te wisselen, van elkaar te leren en gezamenlijke operaties uit te voeren.

Uitbreiding Er zijn meer landen die graag mee willen doen aan dit initiatief. Duitsland is al een zogenaamd associate member. De Duitsers voldoen nog niet volledig aan alle capaciteitseisen opgenomen in de intentieverklaring van de Defensieministers, maar is hard op weg om een volwaardig lid te worden. Ook Finland, Denemarken en Turkije staan te trappelen om toe te treden en hebben ondertussen hun amfibische mogelijkheden gepresenteerd aan de leden. Omdat de EAI een Europees concept is en geen onderdeel van de Europese Unie, is het mogelijk voor niet-EU lidstaten ook mee te doen.

27


A chtergrond

A chtergrond

Officier van justitie van het landelijk parket Henny Baan.

Van aanhouding tot vonnis

Piraterij bestraft Enkele tientallen piraten werden de afgelopen jaren voor de kust van Somalië uit zee geplukt en voor berechting overgebracht naar Nederland. Officier van justitie bij het Landelijk Parket Henny Baan vertelt hoe het proces van aanhouding tot veroordeling verloopt en welke straf de piraten kregen opgelegd.

Tekst: Jopke Rozenberg – Van Lisdonck

“Zodra de marine op zee een verdacht schip of bootje ziet, belt de commandant mij op”, begint de officier van justitie. De twee overleggen of er sprake is van een strafbaar feit. “Dat de bemanning wapens aan boord heeft, hoeft niet te betekenen dat je daadwerkelijk met piraten te maken hebt. Het kunnen ook vissers zijn, die uit zelfbescherming wapens dragen.” En al lijkt het overduidelijk dat de marine met ‘foute lui’ te maken heeft, zonder harde bewijzen kan het Openbaar Ministerie de rechtbank niet tot een veroordeling brengen. Als de verdenking groot is, bijvoorbeeld doordat er onlangs een schip is aangevallen, houdt de marine de bemanning meestal aan voor nader onderzoek. Heeft het aangevallen schip bijvoorbeeld beeldmateriaal van de piraten en komt dit overeen met de verdachte bemanning? Is er aan boord van het verdachte bootje gps aanwezig, zodat de gevaren route achterhaald kan worden? “Alles gebeurt in overleg met mij, ik begeleid het hele onderzoek via de telefoon.”

Een proces van een piraat kan van aanhouding tot veroordeling wel anderhalf jaar duren


28

Opwerktraject Ter voorbereiding op een anti-piraterijmissie geeft Baan de militairen tijdens hun opwerktraject enkele handvatten hoe om te gaan met het aanhouden van verdachten op zee. Waar let je op bij het verzamelen van bewijslast en hoe rapporteer je die? “Bij het doorzoeken van de broekzakken van de bemanning is het bijvoorbeeld niet handig als je alles op één hoop gooit. Registreer wat van wie is. Maak er foto’s van of laat ze een eigendomsverklaring afleggen”, tipt de officier van justitie. “We proberen het marinepersoneel een bepaalde basis mee te geven, geen hele opleiding. Het zijn tenslotte militairen, geen politieagenten.”

als het gevlagde schip) of de staat waar de rederij gevestigd is (het schip kan gehuurd zijn). Nederland kan verdachten niet uitleveren aan een land waar de doodstraf geldt, zoals Saoedi-Arabië of Pakistan. Dat staat de Nederlandse wetgeving in de weg.

Zodra de marine op zee een verdacht schip of bootje ziet, belt de commandant mij op Vertraging Een kleine veertig piraten, opgepakt door de Nederlandse marine, werden de afgelopen jaren overgebracht naar Duitsland, Spanje, de Seychellen en Oman. Negentien anderen werden in Nederland berecht en vier wachten op hun vonnis. Een dergelijk proces kan van aanhouding tot veroordeling wel anderhalf jaar duren, afhankelijk van hoe snel het onderzoek verloopt.

Baan: “Soms wil de rechter verklaringen horen van de slachtoffers. Die zeelieden zijn vaak moeilijk op te sporen en te bereiken. Bovendien moet het land van afkomst toestemming geven voor het onderzoek. Tel daarbij op dat tussen elke zitting steeds drie maanden zit. We kunnen nou eenmaal niet dagelijks met elke zaak bezig zijn. Daardoor loopt een proces soms redelijk wat vertraging op.” De vonnissen in Nederland variëren van 4,5 tot vijf jaar gevangenisstraf. De piraten zitten de straf uit in het land van berechting. Tot op heden zijn de in Nederland vrijgekomen piraten allemaal vrijwillig teruggegaan naar hun land van herkomst. In ruil daarvoor hoefden zij maar tweederde van hun straf uit te zitten. “Een fijne oplossing, want vrijgekomen illegalen mogen wij niet terugsturen naar hun eigen land als het daar onveilig is. Maar tegelijkertijd kunnen zij ook geen asiel aanvragen in Nederland als ze langer dan twee jaar hebben vastgezeten. Deze mensen zouden dan de illegaliteit ingaan. Gelukkig kwam dat tot op heden nog niet voor.”

Uitleveren Als de officier van justitie denkt voldoende bewijsmateriaal te hebben, bekijkt ze welk land het meest logisch is om de piraten te berechten. Aangezien onvoldoende vertrouwen bestaat dat mensenrechten voldoende gewaarborgd worden in het Somalische rechtssysteem, moet er altijd een andere natie gevonden worden. Hierover zijn allerlei verdragen en regels opgesteld. Zo zijn er landen, zoals Nederland, die een universele rechtsmacht hebben. Die naties hebben geen directe betrokkenheid nodig om de verdachten te kunnen berechten. Wel dient de zaak een bepaalde internationale ernst hebben, zoals piraterij of genocide. Maar voordat Nederland zelf de aangehouden piraten berecht, benadert het Ministerie van Buitenlandse Zaken via haar ambassades eerst de betrokken landen om de criminelen over te nemen voor berechting. Er zijn drie logische opties: het land waar het aangevallen of gekaapte schip gevlagd is, het land waarvan de bemanning afkomstig is (deze hoeft niet hetzelfde te zijn 29


O perationeel

O perationeel

Commandeur Ben Bekkering blikt terug op zijn commando

“Maritieme veiligheid gaat van kuststrook tot kuststrook” “Maritieme veiligheid gaat van kuststrook tot kuststrook. Het gaat niet alleen om de vrije doorvaart op open zee, maar ook het ongehinderd benutten van kustwateren en de onbelemmerde toegang tot havens”, concludeert commandeur Ben Bekkering. Samen met zijn grotendeels Nederlandse staf voerde hij een jaar lang het commando over het multinationale verband schepen en helikopters van de Standing NATO Maritime Group 1. Aan boord van Hr.Ms. Rotterdam droeg Bekkering zijn commando op 24 januari over aan zijn Duitse collega Georg van Maltzan. Tekst: Maartje van der Maas | Foto’s: AVDD Commandeur Ben Bekkering in gesprek met zijn buitenlandse collega’s. | Het is belangrijk de lokale autoriteiten te trainen om zo te helpen met de opbouw van de maritieme veiligheid in hun regio.

“Het afgelopen jaar was grofweg gevuld was met gereed stellen en gereed blijven voor de taken van de snelle reactiemacht van de NAVO, met de NAVO-operatie Active Endeavour in de Middellandse Zee en met de NAVO anti-piraterijmissie Ocean Shield in de wateren rondom Somalië”, opent Bekkering zijn verhaal. Tijdens Active Endeavour dragen de schepen en helikopters van de NAVO bij aan het beeld van wat er allemaal gebeurd op zee. Dat doen zij door informatie te verzamelen en te analyseren. Dat beeld is een belangrijke randvoorwaarde om een brede maritieme veiligheid in de Middellandse Zee te garanderen. “We brachten scheepvaart in kaart, waar mogelijk ook lokaal verkeer, en identificeerden risicoroutes voor smokkel van drugs, wapens of mensen. Dat bleef vooral beperkt tot observeren. Tijdens Ocean Shield, de anti-piraterijmissie rondom de Hoorn van Afrika, staat het mandaat meer toe. Daar dwingen we maritieme veiligheid af door de piraterij terug te dringen. En waar we in de Middellandse Zee buiten de territoriale wateren moeten opereren,

kunnen we rondom Somalië ook de kustwateren opzoeken. De ervaring van het afgelopen jaar is dat juist daar winst is te behalen. De zee kent geen grenzen en dat maakt maritieme veiligheid ondeelbaar in plaats en niveau, van kuststrook tot kuststrook.” Bekkering heeft een duidelijke visie op de manier waarop meer resultaat kan verkregen worden. Een visie die hij na afloop van zijn commando breed binnen de NAVO deelt. “Er liggen kansen in de contacten met de lokale autoriteiten en de bewoners en vissers in de kustdorpen.” Local leader engagements Deze kansen maakt hij duidelijk door een voorbeeld dat hij schetst van het optreden voor de kust van Somalië. “Wij kregen van het NAVO-hoofdkwartier in Northwood de vrijheid om binnen het mandaat initiatieven te ontplooien”, vervolgt de commandeur. “Het handelen en de tactieken van de piraten veranderen continu. De eerste periode in het gebied hebben we dan ook gebruikt om te onderzoeken. Zo ontdekten

we dat de piraten zich niet zoals vroeger ophouden in grote kampen op het strand. Zij vermommen zich en mengen zich onder de bevolking van kustdorpjes. We zagen ook dat ze een voorkeur hebben om vanaf bepaalde moederschepen te opereren. Wij zijn daarop gestart met local leader engagements waarbij we in gesprek gingen met de lokale autoriteiten. Initieel bestond er veel achterdocht. Ze zagen de ‘grote grijze schepen’ als de vijand. De piraten hadden namelijk jarenlang verteld dat die schepen er waren om Somalië aan te vallen en eigen vissersschepen te beschermen. In hun ogen leken wij slechter dan de piraten, die nota bene hun vissersschepen kapen voor zeeroverij. Het duurde dus even voordat het wederzijdse vertrouwen kon groeien. Dat kregen we door met hen in gesprek te blijven. Daarnaast boden we medische hulp. Dat bleek een uitstekend middel om het vertrouwen te krijgen en dat is nodig om de piraterij nog verder aan te pakken.”

“Ik ben blij met de ruimte die wij gekregen hebben van NAVO om onze plannen in de kuststroken uit te voeren” Vertrouwen Dit vertrouwen wierp zijn vruchten af want na verloop van tijd kwam langzaam nuttige informatie los. Dat ging heel voorzichtig. Niet gek als een groep piraten zich schuilhoudt in het dorp en het ontbreekt aan middelen om daar wat tegen te doen. “Door steeds terug te komen toonden we onze wil om gezamenlijk de wateren veilig te maken.” Een mooi resultaat in het gevecht tegen de piraten, maar volgens Bekkering gaat het verder. “Uiteindelijk moeten die landen zelf hun maritieme veiligheid, de vrije doorvaart voor hun kus-


30

31

ten en de veilige toegang tot hun havens kunnen waarborgen. De gesprekken en uitwisseling van informatie met de lokale autoriteiten is een eerste stap. Daarna volgt capaciteitsopbouw, bijvoorbeeld door trainingen en onderwijs. Dat gebeurde nog niet in Somalië, maar wel in de omringende landen, zoals Tanzania, Oman, Djibouti en de Seychellen.” Maritieme missie De commandeur acht een maritieme missie daarvoor uitermate geschikt. “Maritiem is wel meer dan marine alleen. Naast de – onmisbare – zee-component omvat het ook een landen lucht-component. En ook is het zeer wel mogelijk dat andere departementen en organisaties van toegevoegde waarde zijn. De kracht ligt dan op het ‘vanuit zee’, zonder al te grote footprint op land, zonder dat je tegen grenzen aanloopt maar wel gebruik maken van alle beschikbare militaire en andere kennis, kunde en middelen. Die kracht blijkt ook als we collega’s van andere krijgsmachten tegenkomen. In veel landen rondom de Indische Oceaan hebben militairen vaak de nodige invloed. Door in dialoog te gaan kunnen we die invloed ten goede gebruiken. In gesprekken zie je dan dat we elkaar al snel eerst zien als collega-zeevarende, daarna collega-militairen en daarna partners in een missie. Dat maakt dat wij deuren kunnen openen die anders gesloten blijven. Tijdens havenbezoeken zie je dat ook. Door stevig op te trekken met de ambassades kunnen we de diplomatie op toch unieke wijze ondersteunen. Voortzetting Begin februari is BNS Godetia vertrokken voor een missie voor de Westkust van Afrika. Aan boord Belgische en Nederlandse trainers die lokale maritieme autoriteiten gaan opleiden en ondersteunen. Want ook in de Golf van Guinea steekt


operationeel

sport

Wandelsportvereniging KM loopt verder

Tijdens Active Endeavour dragen de schepen en helikopters van de NAVO bij aan het beeld van wat er allemaal gebeurd op zee.

piraterij de kop op. Steeds vaker worden drugs, illegale goederen en ook mensen via de West-Afrikaanse landen naar Europa gesmokkeld. Daarnaast heeft het conflict in Mali aangetoond dat fundamentalistische en terroristische organisaties in die regio actief zijn. De Godetia zal contacten leggen en ervaring opdoen waarop Hr.Ms Rotterdam in het najaar kan verder bouwen tijdens haar deployment African Winds. Ook zij zullen al trainend de lokale autoriteiten verder helpen met de opbouw van maritieme veiligheid in hun regio. Die voortzetting in optreden is belangrijk, beaamt ook Bekkering. “Het succes hangt af van het blijvende karakter van contacten en een breed partnerschap. Daarom hebben we tijdens Ocean Shield ook een Deens fregat een gesprek met de lokale autoriteiten laten uitvoeren. En het grootste deel van mijn eigen overdracht aan mijn Italiaanse aflosser als CTF 508 ging over onze manier van optreden. Hij wil daarmee doorgaan en heeft de eerste gesprekken dan ook al achter de rug. Binnen NAVO draag ik ook uit dat we zo resultaten kunnen boeken, niet alleen om rondom Somalië de piraterij te beteugelen, maar elders een passende maritieme aanpak voor maritieme veiligheidsproblemen te ontwikkelen.”

Trots Tijdens zijn afgelopen commando zijn maar liefst 26 piraten opgepakt en was er een duidelijke afname van piraterij voor de kust van Somalië. In zijn zes maanden is geen enkel koopvaardijschip gekaapt en kwamen ruim 50 zeevarenden vrij. Bekkering kijkt dan ook met een goed gevoel terug. Maar er is meer. “Ik ben blij met de ruimte die wij gekregen hebben van NAVO om onze plannen in de kuststroken uit te voeren. Dat kon ook omdat andere marines, zoals die van China, Japan en India in de Golf van Aden de scheepvaart middels konvooien beschermden. Dat alles is mogelijk door een duidelijke coördinatie tussen alle landen en schepen die rondom de Hoorn van Afrika optreden. De interactie tussen al die verschillende mensen ervoer de commandeur als zeer inspirerend. “Van een Chinese admiraal van een eskader tot een dorpsoudste in Somalië. We zoeken samen naar de beste manier om maritieme veiligheid te brengen.” Toch was het grootste voorrecht te varen met zoveel professionals. “Of het nu mijn eigen club was, 23 mannen en vrouwen uit 8 landen, of de bemanningen van de vlaggenschepen of de schepen in het verband, telkens weer trof ik een team aan en dat gaf telkens weer extra motivatie en inspiratie. Het maakt niet uit welke opdracht er ligt. Iedereen gaat er toch steeds weer voor om het onderste uit de kan te halen. Dat was – opnieuw prachtig om mee te maken!” Na een jaar operationeel gevaren te hebben, staat commandeur Ben Bekkering nu voor een heel andere klus. Hij wordt coördinerend projectleider reorganisaties bij de bestuursstaf. “Ongetwijfeld weer met veel mensen om tafel. Nu niet met een Chinese admiraal of een Somalische dorpsoudste, maar wel weer om te zien hoe we zaken nog beter kunnen maken. Ook daarin zit weer een hoop uitdaging.”

Na enkele moeizame jaren gaat het weer bergop met de Wandelsport Vereniging Koninklijke Marine (WsVKM). De vereniging heeft huisvesting gevonden in gebouw Zeekoet en generaal-majoor der mariniers Rob Verkerk is de nieuwe beschermheer. De vereniging biedt ondersteuning bij de voorbereiding van de Nijmeegse Vierdaagse voor alle militairen en burgers werkzaam bij de Marine. Zij bieden wandelreizen aan naar (hoofdzakelijk) meerdaagse buitenlandse tochten met een militaire achtergrond. Dit jaar zijn dat de Footsteps in de Ardennen, de Graensemarchen in Denemarken in mei, de Klettgauer Marschtage op de Duits-Zwitserse grens in juni en de 2-Daagse van Brno in september. Daarnaast organiseert de WsVKM de

Narcissentocht in april, de Kennedymars Noord-Holland Noord (80 km) in combinatie met de Dag- en de Nacht van Den Helder in juni en de Napoleon Bonapartetocht in oktober. Ook werken zij aan een tocht van Den Helder naar Nijmegen voorafgaand aan

de Vierdaagse. Voor informatie en advies: www.wsvkm.nl. Als lid krijgt u korting op alle wandeltochten die de wandelbonden KNBLO-NL en NWB. U kunt lid worden voor € 15,- per jaar, vraag dan het inschrijfformulier bij [email protected] .

31 | 01

08 | 03

Allround zwembad medewerkers

Ronde van Aruba

SGTMARNALG Dirk de Bruin, SGTMARNALG Jacinto de Bruin en SGTMARNALG Erik Mooij zijn vanuit Mariniers Opleidingscentrum, de Staf Fysieke Training en Sport te Rotterdam opgeleid tot zwemspecialist. Alle drie zijn zij zeer hoog geëindigd met een vermelding bij de Zwembond (NPZ/ NRZ).

meter over de Nieuwe Haven. Een heuse haas ging de groep voor en wees de weg. Aan de finish werd de deelnemers een bon verstrekt waarmee zij in de Witte Raaf een heerlijk bakje “poeroet” en een gevulde koek. Ook op de Van Braam Houckgeestkazerne en op het Marine Etablissement werd een dergelijke nieuwjaarsloop gehouden. Een prima initiatief om het jaar goed te beginnen en hiermee de aanzet te geven naar een sportief en gezond 2013.

Het Bureau Sport van Savaneta organiseert de Ronde van Aruba, een hardloopwedstrijd van 75 kilometer over geaccidenteerd terrein waarbij men de keus heeft om in verschillende categorieën te lopen. 1. Individuele loper 2. Duo team 3. Relay team van 4 personen

17 | 01

Marinekampioenschap Zaalvoetbal

09 | 01

Nieuwjaarsloop 143 deelnemers verschenen aan de start van de Nieuwjaarsloop. Velen van hen gehuld in het eind 2012 verstrekte defensie sporttenue. Ze legden een parcours af van 5 kilo-

!8 teams van diverse eenheden en inrichtingen deden mee aan dit kampioenschap. Zij voetbalden tegen elkaar in drie poules van zes teams. Enkele wedstrijden zijn met strafschoppen beslist. Einduitslag: 1: Joost Dourlein Kazerne 2: Maritiem Vliegkamp de Kooy 3: Marinekazerne Erfprins

We boden medische hulp en daarmee wonnen we het vertrouwen van de lokale bevolking.


32

33


logboek

logboek

Adreswijzigingen Alle Hens

09 | 02

Het blijkt dat de link tussen Peoplesoft en het adressenbestand van Alle Hens niet altijd werkt. Indien u na verhuizing uw nieuwe adres in Peoplesoft heeft gezet, mail het dan ook door naar [email protected] of bel het door op 0223-657386.

11 | 02

Hr.Ms. Friesland in de West Het nieuwe patrouilleschip Hr. Ms. Friesland is naar het Caribisch Gebied vertrokken. Het is de eerste keer dat een van de nieuwe patrouilleschepen operationeel wordt uitgezonden. De Friesland fungeert 4 maanden in de Cariben als stationsschip. Voor counterdrugszaken buiten de territoriale wateren krijgt de Friesland een daartoe gemachtigd Law Enforcement Detachement (LEDET) van de Amerikaanse kustwacht aan boord. Voor operaties binnen de territoriale wateren wordt een kustwacht boardingteam ingescheept. Een ‘vast’ mariniersteam beveiligt tijdens de boardings het schip en personeel. Tot slot is de Friesland uitgerust met een Belgische Alouette helikopter en beschikt het over een 2 snelle vaartuigen van het type FRISC. Onder het afvuren van kanonschoten voer het patrouillevaartuig statig de haven binnen, terwijl vele mensen het schouwspel met hun camera’s vastlegden. De Commandant Zeemacht Caribisch gebied, de gewapende wacht van de Curaçaose Militie en

het aanwezige Defensiepersoneel gaven de eregroet terwijl de Pijper van het Korps Mariniers het geheel muzikaal ondersteunde. “Een indrukwekkend gebeuren. Ik ben blij dat ik het een keer heb gezien”, was de spontane reactie van één van de toeschouwers. CDT EVTN en de heer Muis met de oude scheepsbel.

Internationale Helicopter Controller Course


Tijdens het havenbezoek in Stavanger keek de commandant KLTZ Boudewijn Boots raar op toen hem de scheepsbel van de Evertsen werd aangeboden die 38 jaar geleden verdween uit een wachthokje in Den Helder. Puur toeval In Stavanger sprak de chef verbindingsdienst, SMJRODVB Phil Hermans een willekeurige passant aan om de weg te vragen naar een leuke kroeg. De passant bleek een Nederlander te zijn en deze vroeg zich af wat Hermans in Stavanger kwam doen. Toen hij antwoord-

11 | 02

Op de Nederlands Belgische Operationele School in Den Helder is een klas met een bijzondere samenstelling gestart.

Nederlander maakt schoon schip op Hr. Ms. Evertsen

Twee Zweedse officieren, een Belgische onderofficier en een Nederlandse onderofficier nemen de komende acht weken deel aan de Helicopter Controller Course.

34

de een bemanningslid te zijn van Hr. Ms. Evertsen en tezamen met Hr. Ms. Holland en Hr. Ms. Van Speijk in Stavanger afgemeerd te zijn, was de heer Andries Muis blij verrast. Hij bleek namelijk zelf oud marineman te zijn en is in 1975 na zeven jaar dienen afgezwaaid als matroos geschutmaker. Ooit had hij, als kernbemanning nog eens op de oude Hr. Ms. Evertsen gepast, zo verklaarde de heer Muis. Hierop nodigde Hermans hem uit voor een rondleiding aan boord waarop de heer Muis aankondigde een zeer speciaal cadeau mee te zullen brengen. Wat Hermans niet wist, is dat de heer Muis in 1975 in zijn onbezonnenheid de scheepsbel uit het wachthokje had meegenomen en dat deze sindsdien in zijn bezit was. Toen hij niet lang daarna verhuisde naar Noorwegen om voor de offshore te werken, heeft de scheepsbel een plekje in de hal van zijn huis gekregen. Nu was het dan zover: de heer Muis bracht de oude scheepsbel terug aan boord en overhandigde deze aan de commandant! De heer Muis had al lang spijt van zijn stunt van 38 jaar geleden en hij was er trots op om de scheepsbel na 38 jaar weer terug te kunnen geven aan de rechtmatige eigenaar. De commandant bedankte de heer Muis door hem een wapenschild van Hr. Ms. Evertsen te overhandigen en verzekerde hem dat zijn toenmalige ‘vergissing’ inmiddels verjaard is.

Een kleurrijk bezoek Ook een delegatie van de Nederlandse gemeenschap bezocht Hr.Ms. Evertsen.

Allerkleinsten in Stavanger

Een geslaagd bezoek aan Stavanger voor de drie schepen die na een week van intensieve seatraining en succesvolle torpedolanceringen zich voorbereidden op deelname aan de Commanding Officers Qualifying Course Exercise, het praktijkexamen voor aanstaande onderzeebootcommandanten of, in geval van Hr. Ms. Holland, haar volgende stap in het opwerktraject, de SARC 4.

04 | 02 Sinds jaren worden de Nederlandse en Belgische Aircontrollers opgeleid in Den Helder, maar de deelname van Zweden aan deze opleiding is nieuw.

Derde mast gedoopt Minister Jeanine Hennis-Plasschaert heeft de geïntegreerde mast (I-mast) voor het in aanbouw zijnde patrouillevaartuig Groningen ‘gedoopt’. Ze deed dit bij Thales Nederland in Hengelo en stelde daarmee de mast in bedrijf. “De wereld wordt er niet rustiger op en gevaar is dichterbij dan we vaak denken. Vanuit geografisch, maar ook vanuit een economisch oogpunt.

drijfsleven en de kennisinstituten bij nodig. De geïntegreerde mast is hier een prachtig voorbeeld van”, aldus de minister.

Onze belangen liggen immers voor een groot deel in het buitenland. De krijgsmacht beschermt die belangen met deskundig personeel, maar ook flexibele en technologische oplossingen. Daar heeft Defensie het be-

Dit is mede te danken aan de vruchtbare samenwerking met het ministerie en kennisinstituten als TNO. Het ministerie is in dit geval de klant die de raderen in beweging zet.”

Met de inbedrijfstelling krijgt het derde schip uit de nieuwe klasse van Ocean-going Patrol Vessels (OPV) ‘oren en ogen’. Gerben Edelijn, topman bij Thales: “Door de innovaties uit het OPV-programma lopen we wereldwijd voorop op radargebied.

35


logboek

logboek

04|02

Met korpswaarden kou te lijf 165 mariniers van het 1e Mariniersbataljon zijn samen met 168 Britse mariniers en 28 Belgische paracommando’s aan de jaarlijkse wintertraining in Noorwegen begonnen. De waarden van het Korps Mariniers helpen hen de komende 6 weken bij het verplaatsen, overleven en tactische opereren onder arctische omstandigheden: verbondenheid, kracht en toewijding.

14 | 12

geldt: eens marinier, altijd marinier. Kracht staat voor zowel fysieke als mentale weerbaarheid. Toewijding is de werkhouding van mariniers om direct overal ter wereld inzetbaar te zijn. Het grootste deel van de Nederlandse eenheid bestaat uit zogenoemde novices, militairen die voor het eerst een wintertraining meemaken. Zij worden getest op doorzettingsvermogen, volharding, discipline en vakmanschap.

Deze waarden zijn al ruim 350 jaar kenmerkend, maar zijn nu voor het eerst formeel omschreven. Ze staan niet op zichzelf, maar ontstaan tijdens opleiding, training en inzet. Verbondenheid heeft betrekking op groepseigenschappen, zoals onderling vertrouwen en saamhorigheid. Daarom ook

De aanwezigheid van Britse mariniers onderstreept de decennialange samenwerking. Sinds 1972 vormen de Nederlandse en Britse mariniers samen de amfibische strijdmacht, de United Kingdom-Netherlands Amphibious Force (UKNLAF).

01|02

30|01

SG Erik Akerboom opent eerste masteropleiding Defensie Naast de drie erkende wetenschappelijke bacheloropleidingen start de Faculteit Militaire Wetenschappen (FMW) met een tweejarige Engelstalige masteropleiding. Secretaris-generaal van Defensie Erik Akerboom opent de opleiding Military Strategic Studies op de Koninklijke Militaire Academie in Breda. De studie, die op verzoek van de voormalige Commandant der Strijdkrachten Van Uhm ontwikkeld is, heeft een specifieke militaire invalshoek. Studenten verdiepen zich in de relatie tussen politiek en de vele soorten militaire macht. Van het gebruik van terreur door kleine niet statelijke groepen tot cyber- en nucleaire dreigingen. Eind november 2012 werd de masteropleiding getoetst door een internationaal visitatiepanel van de NederlandsVlaamse Accreditatie Organisatie en positief beoordeeld.

Vijftig jaar geleden (in 1962) maakte Hr. Ms. onderzeeboot Dolfijn een reis rond de wereld, waarin zij spannende oorlogspatrouilles uitvoerde vanuit Nederlands Nieuw-Guinea. Ter herinnering daaraan wordt binnenkort een boek uitgegeven waarvoor belangstellenden zich kunnen inschrijven. De publicatie bevat het vaarschema met bezochte havens, de reisrapporten, patrouilleverslagen en bemanningslijsten, verhalen van bemanningsleden, krantenartikelen, en technische aspecten van de drie-cylinder 'Dolfijn-klasse' onderzeeboten, waarvan er vier zijn gebouwd.

Laatste Koninginneconcert De Marinierskapel van de Koninklijke Marine heeft op de verjaardag van Hare Majesteit in Den Haag het laatste traditionele Koninginneconcert uitgevoerd. Dit gebeurde zoals gebruikelijk in de aula van het Provinciehuis van Zuid-Holland. Er waren ongeveer 80 genodigden. De Marinierskapel speelde naast het Wilhelmus en de Defileermars van de Koninklijke Marine onder meer een mars en andere werken van John Philip Sousa, een militair getinte Suite van Gustav Holst en delen van het concert voor hoorn en orkest van Wolfgang Amadeus Mozart. Bij dit laatste werk bracht sergeant Irene Schippers-Kruik een indrukwekkende hoornsolo ten gehore. Tegen het einde van het concert vormde de Destino Tango van Willem van Merwijk “een knipoog naar de nabije toekomst” – zoals de spreekstalmeester het noemde –, verwijzend naar de aanstaande Argentijns-Nederlandse koningin.

Het boek (170 blz A-4) is voorzien van 40 blz Illustraties, kaarten en foto's, waarvan 20 blz in kleur. Het voorwoord is geschreven door de toenmalige commandant, Just Roele. Het boek wordt in eigen beheer uitgegeven onder hoofdredacteurschap van de toenmalige oudste officier, Hans van den Bos. De geschatte prijs bedraagt € 30,00 (incl. verzendkosten) binnen Nederland.

29|01 Tijdens de Pre Deployment Training onder leiding van Sea Training Command van Hr.Ms. De Ruyter vierde Matr 1 ODVB Riccoardo Dubach zijn 21e verjaardag. Zijn vader, SMJRTDW Chris Dubach zat in de staf van STC en kon daardoor aanwezig zijn tijdens de traditionele uitreiking van de taart door de commandant.

25|01 Voor zijn toewijding en voorbeeldig gedrag als Chef Staf voor de Standing NATO Maritime Group 2, ontving KLTZ Han van Loon een NATO Meritorious Service Medal. Van november 2011 tot en met juni 2012 was Van Loon geplaatst aan boord van TCG Giresun, het toenmalige vlaggeschip van SNMG2 en de antipiraterijoperatie Ocean Shield. Onder zijn leiderschap werd de staf optimaal ingezet om de operatie tot een succes te brengen. Met zijn zeer professionele houding en kennis van zaken droeg hij bij aan NATO-doelstellingen in het algemeen en de Ocean Shield-doelstellingen in het bijzonder.

Aankondigingen

08 |03 Sinte Barbara Viering. Traditiegetrouw vieren de actief dienende zee-officieren met aantekening ARTO of OVART, KMR-officieren afkomstig uit de dienstvakken, Geschutsmaker, Vuurleidingskonstabel, Geschutskonstabel en andere marinelieden met artilleristische betrokkenheid begin december de naamdag ( 4 december) van de patrones van de artilleristen: Sinte Barbara. Wegens annulering afgelopen december vindt de viering plaats op vrijdag 8 maart op het Koninklijk Instituut voor de Marine. Naast het hoge reüniegehalte worden het artilleristisch verleden, heden en toekomst belicht. Op deze avond zal, naast het afleggen van de proeve van bekwaamheid door artillerieofficieren in opleiding, de Sinte Barbara-trofee worden uitgereikt aan artillerist(en) die van zich hebben doen spreken. Meer informatie volgt in de uitnodigingsbrief en op de website: www.sintebarbara.com. Voor meer informatie: LTZ1 Harald van Rijn (secretaris) / LTZ2OC Matthijs Ooms (penningmeester). 20 | 04 Marinestad Open Darttoernooi

Belangstellenden kunnen zich voor 10 maart en bij voorkeur via e-mail, opgeven bij: J. Jan Willem van Waning, Neuhuyskade 55, 2596 XJ Den Haag: 070-324 63 70, [email protected]

Rectificatie

Ten onrechte werd in het voorgaande nummer van Alle Hens vermeld dat SBN Hank Ort het jeneverkruis voor 30 jaar trouwe dienst kreeg. Hij was degene die de jeneverkruizen uitreikte aan de jubilarissen.

Hierdoor kan het stichtingsbestuur van de FMW erkende wetenschappelijke master degrees verlenen aan alle officieren, defensiemedewerkers en overige studenten die deze master succesvol afronden. Alle Hens | februari 2013

Herinneringsboek wereldreis Hr. Ms. Dolfijn

Wie wat waar

36

37


logboek

06|05 Tweedaagse Militaire Prestatie Tocht 2013 Vanaf 1 maart 2013 wordt de inschrijving voor de TMPT 2013 geopend. De 65ste editie van deze prestatietocht vindt plaats op 7 en 8 mei vanuit het ISK Harskamp. De datum van opkomst is maandag 6 mei vanaf 15.00 uur. De TMPT is een veelzijdige, niet te onderschatten tocht voor beroeps- en reservemilitairen van alle krijgsmachtdelen. De twaalf onderdelen die in twee dagen, binnen twee maal tien uren moeten worden afgelegd zijn: - Verplaatsing per fiets - Kaartlezen per kajak - Afleggen van survivalbaan - Afleggen van de nationale hindernisbaan - Tweemaal een snelmars van 3 km in 19 minuten - Afleggen van een oriëntatieparcours van 9 km - Kaartleesopdracht per fiets van 60 km - Juistheidsworpen met werpgewichten in standaardringen - Afstandschatten - Mars van 25 km - Schietproef (Diemaco of Glock) Voor dames en deelnemers van 45 jaar en ouder gelden lichtere eisen. Alle eisen staan met ingang van 1 maart gepubliceerd op www.tmpt.nl Het behalen van deze prestatie geeft recht op het dragen van het TMPT-kruis. Deelname is per team van twee militairen. Er zijn twee leeftijdscategorieën. Inschrijving start 1 maart 2013. De uiterste inschrijfdatum is 22 april 2013. Er kunnen circa 275 teams deel nemen. Voor verdere informatie en inschrijving: www.tmpt.nl


mensen & o M eUfTeAnT iI nE g S

Reünies 12|03 Sluiting Prinses Julianakazerne Begin 2013 zal de Prinses Julianakazerne (PJK) worden gesloten. Het messbestuur wil deze sluiting niet ongemerkt voorbij laten gaan en organiseert een reünie voor alle leden en voormalig leden van de Haagse Officiersmesses. Voor belangstellenden is er een lezing over de geschiedenis van de PJK. Ook zijn er korte rondleidingen rondom en in het (dan grotendeels lege) gebouw. De reünie is bedoeld voor iedereen die lid is of ooit lid is geweest van een Haagse officiersmess. Voor actieve leden van de Haagse Officiers Mess zijn er geen kosten aan dit evenement verbonden. Alle oudleden van de diverse messes betalen een bedrag van €20,- per persoon, te voldoen bij inschrijving. Voor dit bedrag krijgt men het Indische rijstbuffet en de drankjes voor de avond. Aanmelden graag voor 5 maart bij dhr. Frits Verschuur, [email protected]. Voor de rondleidingen zijn slechts een beperkt aantal plaatsen beschikbaar. Indien u een rondleiding wenst dient u dit aan te geven bij uw aanmelding: vol is vol!! Uw

bijdrage van €20,- kunt u overmaken op rekeningnummer 12.27.55.278 tnv Officiersmess Den Haag ovv: Reünie PJK.

15|06 Oud PG- bemanningen 1987/1988 Reünie voor alle oud opvarenden van Hr. Ms. Maassluis, Hr. Ms. Hellevoetsluis en Hr. Ms. Urk die in de Perzische Golf in de periode 1987/1988 hebben gediend.De reünie wordt gehouden in de Dukdalf op de oude Rijkswerf te Den Helder.Kosten bedragen € 25,00 per persoon. Dit is inclusief rijstmaaltijd en een drankje. Opgeven via [email protected] Kosten voor deze reünie graag overmaken op rek nr: 677933096 t.n.v. K. IJzendoorn te Den Helder ondervermelding van PG87/88. Na ontvangst van de inschrijfkosten ontvangt u het dagprogramma.

Oproep Muzikaal talent gezocht Het zeemanskoort ‘Overal’ is op zoek naar enthousiaste (ex-)marinemensen die in de kust-duin- en bollenstreek wonen en het koor met instrument of stem willen versterken. De vestigings- en repetitieplaats van het koort is Sassenheim in de gemeente Teylin-

38

gen. ‘Overal’ is op 23 april 2003 opgericht door een aantal gepensioneerde en ex personeelsleden van de Koninklijke Marine uit de diverse dienstvakken van de Koninklijke Marine en het Korps Mariniers, aangevuld met een aantal burgers die de Koninklijke Marine een warm hart toedragen en graag meespelen of zingen met het koor. Het koor bestaat momenteel uit 34 leden. Dit is inclusief een geweldig combo dat bestaat uit een 3-tal accordeonisten, een gitarist, een basgitarist, een pedal/steel gitarist en een drummer, aangevuld met percussie. Het koor en het combo staan onder de inspirerende leiding van basgitarist Henk Brinks. Voor meer informatie: Wim van Anen, 0620392572 of [email protected]. Zie ook onze website: www.zeemanskooroveral.com

officieren Bevorderingen Ds. K.H. Ubels KTZ S.P. Hofkamp VLOP KLTZ G.J. van der Ende MAJMARNS A.J. Roosjen LTZE 1 P. de Vries LTZT 1 B.T.W. van Oosten LTZ 2 OC D. Ernens KAPTMARNS J.C. Schmitz LTZE 2 OC M.N. Scherpenzeel LTZ 2 OC J.E.J. Repko LTZ 2 OC M.J. van der Linden LTZ 2 OC J.J. Neeleman LTZA 2 OC M.M.C. van der Woldt LTZA 2 OC S. Rog LTZ 2 OC S. Hartsteen LTZ 2 OC H. de Groot LTZ 2 OC M.J.C. Jereskes LTZ 2 OC N.W.B. Vonk LTZ 2 OC E.W. de Jonge LTZ 2 OC F.J. Kalis LTZE 2 OC P.J.L. Kok LTZ 2 OC S.C. Blok LTZSD 2 OC J.K. Kan LTZ 2 J. Poortema LTZT 2 R.A. Verschuur LTZ 2 B.A. den Ouden LTZE 2 J.T. Timmermans LTZA 2 C.J.M. Kos

Bevorderingen I.E.M. van Rooijen, 11 E. Brücher, 10 A.T. van Stralen, 10 J.A. van Veen, 9 R.J.P. de Bakker, 9 H.J. Burgmeijer, 7 J.B. van der Woude, 7 A. Smit, 7 M.A. Slort, 7 P.J. Drogt, 7 E.D. van der Linden, 7 P.W. Jansen, 7 P.S. Blaasse, 7 W.J. van Lit, 7 H. Bosboom, 6

SGTMARNALG H. Rietveld SGTTDW C.N. Staal SGTTDW R.P.M. Vermeulen KPLWDS B.C.L. Ceelen KPLTDW E. de Groot KPLTDW J.S. Jansen KPLWDS J. Leijenaar KPLMARNALG S. Verdam KPLTDW R. Verweij KPLWDS H.J. Vreeburg KPLTDW M. van Willigen KPLLDGD P.J. de Jonge KPLLDGD S.W. Koenen KPLADBA S.P. Wisse KPLTDW H.J. van der Woude

Bevorderingen AOOTDE H. Hofsink AOOLDV R. Vervelde AOOMARNALG R.W. Arentsen AOOMARNALG E.D. Boven AOOLDV E. van Herwaarden AOOMARNVB J. van Rijn AOOTDW T. Buter AOOTDW T. Willemsen SMJRTDW R.H.G. de Vries SMJRTDE D. Doornbos SMJRWDS A.M. van Viersen SMJRWDS F. Mulder SMJRTDE J. Kamst SMJRODVB H.T. Smit SMJRTDW P. Leeuwenburgh SMJRTDE R.C.A.M. Barkey SMJRODOP S.R. Klingens SMJRTDE R. Schreuder SMJRODND C.L. Uijl SMJRMARNALG E. Ooms SGTLDA A. Holwerda SGTWDS B.A. Lantang SGTODND C.E.F.J. Hagemeijer SGTODND A.F. Prins SGTTDW J.G. Pijfers SGTTDV R. Bosma SGTODOPS D.A.H. Aaltink KPLMARNALG S. Keijzers KPLTDW F.E. Haimé KPLTDW J.L.M. van Meer KPLTDE J.E.J. Dieteren KPLTDW A. de Vries KPLTDW R.J.C. Harsveld

Dienstverlaters R.W.C. Doolaard K. Koning E.S.S. Visser H.L. Arends R.T.C.J. Blom N. Bruinsma C.M. Veldhuis N.C. Way B. Klootwijk J.N. Verhoogt A. Boekholt Y. Geelhoed J.A. Lastdrager H.W.G. Oomen T. de Puit G. Biersteker M.H. van Dijk M. Ypma D. Barneveld F.H.L. van Egten D.A. Bijma B.M.H. Driessen

onderofficieren Dienstverlaters KTZAR C.A.J.J. Jaspers LTZ 1 F.A. Hermans LTZAR 1 E.I. Hofstra MAJMARNS N.K. Jaarsma LTZE 1 B. Kiesling LTZ 1 J. Stapel LTZW 2 OC V. Bosschaart LTZE 2 OC H.H. Mijnals LTZA 2 OC J.P.F.A. Nolting

Dienstverlaters AOOODOPS L. Bron AOOODOPS J. Hadderingh AOOMARNALG H.R. Kinkelaar AOOODVB R.J. Lether AOOODND F. Vork SMJRODOPS.R. Adema SMJRODOPS R. Bijster SMJRMARNALG R. Huisman SMJRMARNALG P.J.H. van Lith SMJRLDGD S.P. Naumann SMJRLDGB F.M.A. van Veen SGTLDGD F. van den Heuvel KPLODOPS R.C. Boom KPLTDE R. Groenenboom KPLTDW S.O. Janssen KPLWDS P. Lieffering KPLTDE A.B. Niemantsverdriet KPLLDGB D.W.H.J. Rijswijk KPLODOPS M. Schurink KPLTDW M. van Slochteren KPLWDS J.M. Veen KPLMARNALG P.C. de Wit

Bevorderingen MATR 1OD C.A. Verbeek

Dienstverlaters MARN 1 ALG R.J. Akkerman MARN 1 ALG F. Boonman MATR 1 TDE F. Coppens MATR 1 LDA J. Hazeveld MATR 1 ODND F. Houben MATR 1 BDWSR L.J. de Jong MATR 1 LDV R.M.J. Jong MATR 1 LDV M. van Keeren MATR 1 TD A. Lakhsim MARN 1 ALG A. Lammens MATR 1 LDV M.J. Pragt ADBM F. Sikkema MATR 1 BDTAA M. Wierda MATR 1 BDTAA N.H.J. van Zurk

manschappen in memoriam: SMJRTDW D.J. van Doorn Dhr. P.A. Nagel

burgers 39


20 juni

Saamhorigheidsdag Koninklijke Marine

Voor al het huidig en voormalig marinepersoneel De marine bestaat dit jaar 525 jaar en daar staan we in 2013 bij stil. Op 20 juni, tijdens de aftrap van de Marinedagen en Sail Den Helder, komen we bij elkaar met al ons huidige en voormalige personeel op de Nieuwe Haven in Den Helder voor een Saamhorigheidsdag. Het belooft een weerzien met oude marinematen te worden onder het genot van een hapje, drankje, vuurwerk en live muziek. Lees in deze Alle Hens meer over deze bijzondere dag en hoe u zich gratis kunt aanmelden.

U komt toch ook?

Mariniers landen in Vlissingen. Marinemeiden bereiden zich voor op Kunduz. Alle Hens

Recommend Documents