MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING JAARGANG 10 - NUMMER 3 - SEPTEMBER 2009

MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING JAARGANG 10  NUMMER 3  SEPTEMBER 2009

Vitality ‘Beter aan het Werk’ door multidisciplinaire aanpak Business Prof. Nijhuis-van der Sanden over het EPD fysiotherapeuten Research Fysiotherapeuten moeten zich ook op Europees niveau binden Marketing Ondernemerschap vergt empathie

Bewegen voor actief ontspannen Stress en depressie

Het Gezonde Net is een netwerk van ondernemende fysiotherapeuten, actief in gezondheid en leefstijl waarbij bewegen centraal staat. Naast de onderlinge uitwisseling van kennis en ervaring, worden de deelnemers actief ondersteund bij het benutten van nieuwe kansen in de markt.

Bewegen voor meer zuurstof Astma en COPD

Bewegen voor meer balans Diabetes

Bewegen voor een gezond hart Hart- & vaatziekten

Bewegen voor een gezond gewicht Overgewicht

Als praktijk heb je invloed op het beleid omdat je mede-eigenaar bent van het netwerk. Je werkt met in het lidmaatschap inbegrepen software als FysioRoadmap, Health Software, Fysio Prestatie Monitor en Uw Praktijk Online. Daarnaast word je begeleid in het implementeren en onderhouden van het kwaliteitsmanagementsysteem. Het Gezonde Net werkt samen met:

Bewegen voor minder beperkingen Reuma & osteoporose

Interesse? Neem dan contact op met de centrale organisatie voor een oriënterend gesprek. telefoon: 0900-4636764 (dagelijks bereikbaar van 9.00 tot 12.00 uur) of via de website www.HetGezondeNet.nl Het Gezonde Net is HKZ-gecertificeerd.

|

CONTENT

|

MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING JAARGANG 10  NUMMER 3  SEPTEMBER 2009

Vitality ‘Beter aan het Werk’ door multidisciplinaire aanpak Business Prof. Nijhuis-van der Sanden over het EPD fysiotherapeuten Research Fysiotherapeuten moeten zich ook op Europees niveau binden Marketing Ondernemerschap vergt empathie

5

On the Move Berichten uit de markt

20

Fitness and Health Nieuwe naam en nóg breder beursaanbod

22

Intramed Telelogopedie heeft de toekomst

24

Het Gezonde Net Gezonde ontwikkelingen

26

6

Intramed ‘Digitale' praktijk voor podotherapie

28

NAOMT Hernieuwde interesse voor spieren binnen de manuele therapie

34

Vitality

‘Beter aan het Werk’ door multidisciplinaire aanpak De meest succesvolle interventies zijn programma’s waarbij zowel de oorzaken van verzuim als het (verzuim) gedrag worden aangepakt. Dit vereist een multidisciplinaire samenwerking tussen fysiotherapeut en psycholoog

Colofon

10 Business

‘Maak anderen duidelijk wat je doet’ Interview met professor Ria Nijhuis-van der Sanden over het elektronische patiëntendossier fysiotherapeuten

14 Research

Fysiotherapeuten moeten zich ook op Europees niveau binden Europese samenwerking van verschillende disciplines, waaronder fysiotherapie, in de strijd tegen een chronische ziekte

18 Innovation

‘Testen en meten zijn belangrijk voor ons en voor de patiënt’ Knooppunt Baarlo voert haar strategie uit

30 Management

Het oog van de meester Ondernemerschap vergt empathie. Bij relatiebeheer gaat het in de eerste plaats om het creëren of bestendigen van een relatie

september 2009

116632 MoveMens 3-2009.indd 3

3

24-08-2009 13:24:38

Alle ruimte voor jouw ontwikkeling Op zoek naar een specialisatie in fysiotherapie/ oefentherapie bij mensen met chronische ziekten? Kom dan naar Hogeschool Leiden! We verzorgen een volledige hbo master, die is geaccrediteerd door de NVAO en het KNGF. Vanaf september kun je ook delen van deze master volgen, via het zogeheten aanschuifonderwijs. Zo heb je de mogelijkheid om je in jouw eigen tempo te specialiseren. Kijk voor meer informatie op de website www.hsleiden.nl/aanschuifonderwijs of kom langs op een open dag. Kijk voor data op de website van Hogeschool Leiden.

hsleiden.nl

Abakus Cursus Klinisch redeneren De fysiotherapeut leert testen, meten en analyseren efficiënt toe te passen in het klinisch redeneren en het gebruik daarbij van een electronisch patiëntendossier, gericht op de dagelijkse handelingspraktijk van de spreekkamer. Na het volgen van de cursus is de fysiotherapeut in staat om zijn redeneringen en verrichtingen bij zijn patiënten: U te expliciteren; U te objectiveren aan de hand van testen, meten en analyseren; U te registreren in een EPD; U en om de aan de hand van dit EPD efficiënt te communiceren met patiënt, collegae, verwijzers en zorgverzekeraars.

AbaKus B.V. Zonneoordlaan 17 6718 TK Ede

Het KNGF heeft deze cursus geaccrediteerd met 28 punten (register Algemeen Fysiotherapeut). Tijdens de cursus krijgt de fysiotherapeut indien gewenst gratis de beschikking over Abakus, het meest innovatieve EPD op de markt.

T (0318) 65 78 25 E [email protected] I www.abakus.nl

Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25 september 2009


4 24-08-2009 13:25:14

|

ON THE MOVE

|

Eisen aan fysiotherapie

Meditech saturatiemeters

Vanuit zorgverzekeraars, het KNGF en de HKZ certificering worden allerlei eisen gesteld aan u als fysiotherapeut, waaronder het doen van onderzoek onder patiënten. De FysioPrestatieMonitor (FPM) zorgt ervoor dat u via één methode aan al deze eisen kunt voldoen. De FPM is een online instrument dat patiëntervaringen meet met de CQ-index Fysiotherapie.

Er zijn twee modellen saturatiemeters aan het assortiment toegevoegd die in ieders budget passen. Vooral het monitoren van groepen wordt mogelijk met deze betaalbare saturatiemeters. De kwaliteit van de meters is gewaarborgd door het TUV keurmerk en 1 jaar garantie.

Het onderzoeksproces verloopt automatisch via een koppeling met uw eigen software. U hoeft slechts e-mailadressen van uw patiënten te registreren. Resultaten worden digitaal aan u teruggekoppeld zodat u continu wordt voorzien van stuurinformatie. Aan u de keus met wie u de uitkomsten deelt! Meer informatie? www.fysiomonitor.nl

www.bodybow.nl

DBC’s voor de GGZ

Otto Bock Braces Rehband is een Zweedse producent van braces en marktleider in Scandinavië. Jarenlange nauwe samenwerking met artsen, therapeuten en ervaringsdeskundigen en het gebruik van hightech materialen resulteert in uitstekende producten voor preventie en revalidatie in topsport en breedtesport. Tijdens het sporten bieden deze braces warmte, compressie en ondersteuning en kunnen worden gedragen bij korteen lange termijn revalidatie. De braces zijn gemaakt van topkwaliteit materialen zoals: Kevlar, Duratec, Lycra, Coolmax, SBR/Neopreen, M-vent. Sensa Line heeft voorgevormde braces voor de enkel, knie en elleboog. De brace ondersteunt de sensomotorische controle en activeert spierstabilisatie. De voorgevormde brace met driedimensionaal opgebouwde open structuur geeft een optimale compressie maar laat toch voldoende bewegingsruimte toe. Door de anatomische vormgeving heeft de brace een perfecte aansluiting op de huid zonder knellende rand en is dus ook voor langere tijd te dragen. De gebruikte vezel “Skinguard” is antibacterieel, latexvrij, huidvriendelijk, luchtdoorlatend, reduceert geuren en zorgt zodoende voor optimaal comfort en hygiëne.

In de tweedelijns psychologische zorg wordt gebruik gemaakt van Diagnose Behandel Combinaties (DBC’s). Een DBC beschrijft een gemiddeld zorgpakket van een patiënt in vier codes. Die codes staan voor de zorgvraag, het zorgtype, de diagnose en de behandeling. De DBC benoemt elke activiteit in de behandeling van de patiënt. De DBC’s worden o.a. gebruikt om de geleverde zorg te declareren bij de zorgverzekeraar. Intramed is nu ook geheel geschikt voor de beroepsgroepen die met deze DBC's werken in de geestelijke gezondheidszorg. Daarnaast is het verplicht om maandelijks de gegevens van afgesloten en gevalideerde DBC's (behandelepisodes in Intramed) aan te leveren aan het DIS. DIS staat voor het DBC Informatie Systeem. Hierin wordt alle informatie vastgelegd over verrichtingen en wachtlijstgegevens van zorgaanbieders. In Intramed is de volledige DBC registratie opgenomen. Facturatie naar patiënten en de declaratie naar verzekeraars is in Intramed geautomatiseerd. www.intramed.nl

www.bodybow.nl

september 2009


5

24-08-2009 13:25:16

| V I TA L I T Y |

´Beter aan het Werk´ door multidisciplinaire aanpak Multidisciplinair werken levert resultaat TE K S T : C A R O L I N E M A N G N U S B E E L D : WI M VA N I J ZE N D O O R N

Al bijna 20 jaar is De Gezonde Zaak actief met interventies gericht op werkhervatting. De meest succesvolle interventies zijn programma’s waarbij zowel de oorzaken van verzuim als het (verzuim)gedrag worden aangepakt. Dit vereist een multidisciplinaire samenwerking tussen fysiotherapeut en psycholoog. Vanaf begin dit jaar worden deze combinatie interventies aangeboden onder de naam ‘Beter aan het Werk’. Twee professionals vertellen meer over de achtergronden, inhoud en de resultaten van deze interventies.

september 2009


6 24-08-2009 13:25:19

‘Beter aan het Werk’ is een interventielijn waarbij ‘werk’ centraal staat. Het uitgangspunt is dat werken gezond is, ook met een (medische) beperking of aandoening. Vanuit een gedragsmatige aanpak wordt cliënten geleerd anders om te gaan met ziekte, beperkingen, stress en dergelijke. Het wel of niet gaan werken is daarmee een keuze geworden. Naast de gedragsmatige aanpak om pijn te deconditioneren, te demedicaliseren en deelnemers anders te leren omgaan met de problematiek, is er veel aandacht voor het activeren van de cliënten. Fysieke en mentale belastbaarheid is daarbij van belang. Cliënten worden letterlijk en figuurlijk in beweging gebracht. Dat betekent dat vanuit een multidisciplinaire aanpak zowel de fysieke, mentale als sociale aspecten van gezondheid, leefstijl en vitaliteit aan de orde komen.

Multidisciplinair werkt sneller en beter Tom Steur, fysiotherapeut bij De Gezonde Zaak, geeft toelichting: “Cliënten die bij ons komen zijn mensen met chronische overbelastingsklachten. Of mensen waarbij de klachten niet of

Tom Steur (fysiotherapeut) en Anouk Faber (psycholoog) zetten 'werk' centraal.

van leven sterk wordt verbeterd.” Anouk Faber, psycholoog bij De Gezonde Zaak, vult aan: “Vaak blijken gedragscomponenten mee te spelen of een in stand houdende factor te zijn geworden. Dit kunnen factoren zijn als beweegangst, maar ook irreële gedachten rondom de klacht, het werk of collega’s. We gaan er steeds meer naar toe om naar het totaalplaatje te kijken en dan alles te doen wat nodig is. Daar zien we de kracht van in. We werken nauwelijks meer monodisciplinair, want multidisciplinair werkt niet alleen beter,

niet meer om het oplossen van deze vraagstelling maar om het trainen en het veranderen van disfunctioneel Sandra Gomes gedrag, om zo optimaal mogelijk te leven. Hoe meer vat op de situatie hoe beter. Niet alle klachten zijn specifieke klachten, het is ook acceptatie van onbegrepen klachten. Wanneer de cliënten deze slag niet kunnen maken, dan laten we ze desnoods nog een laatste keer onderzoeken door een medisch specialist of laten we ze nog een keer een foto maken. Als ook hier niets uit naar voren komt zullen ze moeten kiezen.

Werken is gezond, ook met een medische beperking of aandoening te langzaam verdwijnen of juist erger worden terwijl verwacht kan worden dat deze klachten neigen tot genezing. Of het zijn mensen met onbegrepen klachten (‘daar moet je maar mee leren leven’). Voorbeelden van deze klachten zijn CANS (complaints of arm neck shoulder, voorheen RSI), chronische lage rugklachten (hernia, artrose) of ziekten/klachten zoals fybromyalgie, ME, burnout, overspannenheid en depressiviteit. We willen deze mensen in beweging krijgen en houden, zowel fysiek als mentaal. Zelfs mensen met Parkinson kunnen we helpen. We leren ze anders met hun klachten omgaan, waardoor ze zich weer beter voelen en weer kunnen gaan werken met de onderliggende beperkingen. En daarbij geldt hoe sneller we ze zien, hoe beter en sneller resultaat. Dit betekent in het geval van Parkinson cliënten mogelijk wel dat ze aangepast werk zullen gaan doen, omdat ze veelal niet meer kunnen wat ze vroeger deden, maar ze kunnen wel weer werken. Ze leren positief om te gaan met hun beperkingen waardoor de kwaliteit

maar ook sneller en duurzamer. Bovendien krijgen mensen door de fysieke activering meer energie. En wanneer je een goede conditie hebt, dan kan je veel meer aan. Bij fybromyalgie bijvoorbeeld blijkt het dé aanpak te zijn.”

Trainen en gedrag veranderen De combinatie interventies beginnen met een korte intake afgenomen door psycholoog en fysiotherapeut. “Belangrijk bij de intake zijn antwoord op de vragen: ‘Waar sta je nu? In hoeverre is de persoon te motiveren de klachten in overweging te nemen? Wat is er aan de hand? Wat hebben ze al gedaan? Wat is de verklaring voor de klachten? Dan kiezen we voor de meest passende vorm van begeleiding. De motivatie van de cliënt op dat moment is daarbij heel belangrijk”, aldus Anouk. “We willen ervoor zorgen dat de cliënt het zoeken naar de oorzaak waarom hij of zij last/ hinder heeft loslaat, wanneer dit al uitgesloten is of wanneer ervaren hinder niet door vastgestelde diagnoses verklaard kan worden. Het gaat bij ons

Of ze vervolgen de interventie, waar we volledige medewerking voor willen hebben of anders helaas. We zijn geen Jomanda…”

Tussen de oren “Wanneer er voldoende indicaties zijn om te kunnen begeleiden, dan wordt er een assessment gedaan. Dit is een heel uitgebreid onderzoek waarbij de cliënt zowel door psycholoog als fysiotherapeut wordt gezien”, geeft Tom aan. “Met dit onderzoek willen we vaststellen en vastleggen waar we aan moeten werken, wat de doelen zijn en wat de werkgever kan bijdragen om het mogelijk te maken.” Anouk gaat er verder op in: "Al tijdens de intake en het assesment willen we duidelijk maken dat pijn mogelijk wel ooit in het lijf is ontstaan, maar dat de echte pijnregistratie tussen de oren zit. Verschillende factoren hebben invloed op de pijnbeleving en dus ervaren hinder. Door je gedrag doe je dan mogelijk iets waardoor je het in stand houdt. Het is dus belangrijk om het gedrag te veranderen. Daarom gaan we tijdens

september 2009


7

24-08-2009 13:25:32

|

V I TA L I T Y

|

De knop moet om

de intake en het assessment al met cliënten het gesprek aan en leggen uit wat onze werkwijze is. We leggen uit waarom we zo werken, wat de haalbare doelen zijn en wat de randvoorwaarden hiervoor zijn. Ook willen we dat cliënten snel enig succes ervaren. Je laat de cliënten dingen doen die ze al een lange tijd niet hebben gedaan. Heeft een cliënt bijvoorbeeld altijd veel gefietst, maar dit al tijden niet meer gedaan, en na een paar weken na de start van de interventie lukt het weer, dan werkt dat heel positief.”

Aan werkgever duidelijk maken Een onderdeel van het assessment is het overleg met de bedrijfsarts en werkgever, met hen worden afspraken gemaakt en doelstellingen vastgelegd over het te volgen traject. “Er is veel contact met bedrijfsarts en werkgever, daar gaan we meestal samen naar toe. Er is vaak onduidelijkheid bij de werkgever, waardoor hij klachten of gedrag niet begrijpt van werknemer. Het is aan ons om het duidelijk te maken”, aldus Tom. “Bij bijvoorbeeld een gedreven perfectionistische werknemer kan er sprake zijn van een disbalans tussen willen en kunnen waardoor overbelasting ontstaat. De werkgever ziet dit niet altijd, maar door uitleg en inzicht te geven, worden de ogen geopend, begrijpen ze het en zijn ze bereid om de middelen in te zetten om het voor elkaar te krijgen. We geven uitleg hoe we het gedrag kunnen verbeteren. Waarbij de werkgever de werknemer de ruimte geeft om te herstellen, zodat werknemer adequaat kan reageren. De wolken voor de zon verdwijnen en door de kennis en kunde loopt het traject soepeler. Hierdoor hebben we grip op meer zaken dan in een eerstelijns monodisciplinaire begeleiding in fysiotherapie of psychologie, daardoor kunnen we heel veel bereiken.”

september 2009


De interventie is opgebouwd uit individuele en groepssessies die worden verzorgd door een fysiotherapeut en psycholoog. “De inzet van de trainingen is per cliënt verschillend en varieert van eenmaal per week tot driemaal per dag, gemiddeld is het driemaal per week. In de eerste twee tot drie weken is de training heel intensief. We willen dan bereiken dat de knop omgaat. Dat de cliënt zich bewust wordt van hoe het lichaam reageert, wat de signalen zijn van zijn lichaam en hoe er anders mee om gegaan kan worden. We willen dat de cliënt er voor gaat en al snel de eerste resultaten boekt. Daarna wordt afhankelijk van de behoeften de intensiteit terug gebracht,”geeft Tom aan. “En we proberen de cliënten zo spoedig mogelijk weer aan het werk te krijgen, bijvoorbeeld vervangend werk dat niet belastend is, zoals het archief opschonen. Want werken geeft structuur en hoe sneller weer op het werk hoe minder hoog de drempel. Werk geeft invulling aan je leven, het maakt het leven weer zinvol, dat is heel belangrijk. Als je alleen maar thuis zit, dan ga je je nutteloos voelen,” verduidelijkt Anouk.

Groep geeft vertrouwen De samenwerking tussen fysiotherapeut en psycholoog is intensief. De fysiotherapeut ziet de cliënten het meest. “We praten ook veel met de cliënten, maar tot een bepaald nivo”, zegt Tom. “Wanneer extra aandacht of begeleiding nodig is dan is er een extra gesprek met de psycholoog naast de psychologische groepssessies. Adequaat reageren bij de klacht, daar draait het om. Gedragsverandering en training in een groep zijn hierbij heel belangrijk. Cliënten komen vaak schichtig, angstig binnen. Door groepstrainingen worden ze vaak steeds vrolijker. De groep geeft veel steun en vertrouwen.”

aspecten de overhand hebben, zoals bij een forse depressie en burnout, dan zal de interventie maximaal vijf maanden duren”, licht Anouk toe. “Als de cliënt grip heeft op zijn klachten dan kunnen we hem of haar loslaten. In de vooraf vastgestelde doorlooptijd hebben ze genoeg tools gekregen en geleerd om ze verder toe te kunnen passen en uit te bouwen. Ze kunnen het zelf. Met als ideale situatie dat we de cliënt laten gaan zonder dat hij nog medicijnen of een therapeut nodig heeft”, vult Tom aan. “De cliënten zien we na drie weken en na drie maanden nog een keer. Wanneer blijkt dat toch nog begeleiding nodig is, dan kan er nog een coachingstraject ingezet worden. Maar dat doen we niet zo maar, hier moeten goede redenen voor zijn”, benadrukt Anouk.

Trots zijn op jezelf “We werken heel pragmatisch en proberen eruit te halen wat eruit te halen valt. Het is waanzinnig dankbaar werk”, vertelt Tom enthousiast. “In de reguliere fysiotherapie bereik je bij 55% van je cliënten een duurzaam resultaat, met de combinatie interventies krijgen we dat bij 92% van onze cliënten voor elkaar. Daarom heb ik jaren geleden ook expliciet voor deze multidisciplinaire aanpak gekozen. Je bent echt met de persoon bezig. Die gaat zich lekkerder voelen, krijgt meer zelfvertrouwen. Dat is prachtig om te zien.” Anouk haakt erop in: “Het is inderdaad heel dankbaar werk en ontzettend leuk. Mensen met depressie die tot niets komen, geen zin hebben, geen fut hebben, daar kunnen we wat aan doen. Ook al heb je de zin niet, we gaan het wel doen, wees trots op jezelf. Toch geweldig dat dat dan lukt en cliënten het samen met ons voor elkaar krijgen!” 쏔

Zelf kunnen De begeleiding duurt één tot vijf maanden. Deze is afhankelijk van de situatie en fase waarin de cliënt zich bevindt. “Wanneer er een helder werkhervattingdoel is, waarbij het gaat om aspecifieke klachten en het vooral gaat om ‘in beweging komen’, dan kan een maand volstaan. Bij klachten zoals overspannenheid of een milde depressie gaan we uit van drie maanden. Wanneer mentale

8 24-08-2009 13:25:43


24-08-2009 13:26:01

|

BUSINESS

|

Interview met professor Ria Nijhuis-van der Sanden over het elektronische patiëntendossier fysiotherapeuten

‘Maak anderen duidelijk wat je doet’ TE K S T : P E T R A W O L T H U I S B E E L D : WI M VA N I J ZE N D O O R N

‘Een elektronisch patiëntendossier voor fysiotherapeuten moet ondersteunend en vooral niet belastend zijn.’ Ria Nijhuis-van der Sanden is sinds februari 2009 hoogleraar Paramedische Wetenschappen en verbonden aan het UMC St. Radboud in Nijmegen. Samen met haar onderzoeksteam werkt zij aan het elektronisch patiëntendossier specifiek voor fysiotherapeuten (EPD-Fysio). Een complexe klus.

september 2009


10 24-08-2009 13:26:03

Ria Nijhuis heeft met haar onderzoeksteam in het UMC St Radboud de afgelopen vier jaar aan de ontwikkeling van het EPD-Fysio gewerkt. Met dit dossier kunnen zowel fysiotherapeut als patiënt in de nabije toekomst inzicht krijgen in voortgang en effectiviteit van de behandelingen. Bij de ontwikkeling van het elektronisch dossier zijn fysiotherapeuten, onderzoekers en vertegenwoordigers van patientenverenigingen betrokken geweest. In het beginfase is gewerkt met dossiers van patiënten met heup-, knie, rug- en nekklachten. Inmiddels worden ook patiënten met andere klachten in het dossier ingevoerd. Tweehonderd fysiotherapeuten en meer dan zevenhonderd patiënten hebben inmiddels gebruik gemaakt van het elektronische dossier. Ria Nijhuis-van der Sanden: ‘Hoe het EPD-Fysio dossier werkt? Fysiotherapeuten wordt gevraagd vragen te beantwoorden over hun intakegesprek met de patiënt, over de diagnose, de gekozen behandelingen, het aantal nodige sessies en de mogelijke knelpunten. Patiënten beantwoorden vragen over hun klachten. Het is de bedoeling dat het EPD-Fysio dossier in de toekomst een onderdeel van een fysiotherapeutisch behandeling wordt. Verschillende computersystemen van bijvoorbeeld fysiotherapeut, huisarts en specialist kunnen gekoppeld worden en kan de fysiotherapeut relevante informatie uitwisselen om een patiënt verder te helpen. Zo krijg je transparantie en daar ben ik een groot voorstander van. Ook kun je via koppelingen met dossiers van collega’s nuttige conclusies trekken.’

van patiënt nauwgezet in kaart gebracht zijn. Als het dossier goed werkt, bespaart het de fysiotherapeut veel werk en helpt het bij een diagnose of oplossing van moeilijke problemen.’

Verantwoordelijkheid nemen Het tweede belangrijke voordeel van het dossier is volgens Nijhuis-van der Sanden dat de patiënt meer verantwoordelijkheid en inzicht krijgt in zijn eigen genezingsproces. ‘Je kunt je voorstellen dat wanneer een patiënt dagelijks opschrijft wat hij doet, wanneer hij klachten heeft, hoe hij oefent en met welk resultaat, hij zich meer betrokken voelt bij zijn eigen genezingsproces. De patiënt kan dan via een speciale inlogcode een deel van zijn dossier raadplegen om te zien hoe ver hij is in het behandeltraject.’

‘Ik ben een groot voorstander van transparantie’ ‘Stel je voor dat een fysiotherapeut ziet dat hij meer behandelingen nodig heeft voor een specifieke klacht dan zijn collega’s, dan kan hij denken: ik doe mijn werk dus niet goed. Maar dat hoeft helemaal niet het geval te zijn. Misschien behandelt hij reumapatiënten en die hebben over het algemeen meer behandelingen nodig. Via het dossier wordt de werkelijke oorzaak snel duidelijk omdat de behandeling, tijdsspanne en conditie

Een elektronisch dossier lijkt dus de oplossing voor alle problemen van de fysiotherapeut? Prof. Nijhuis-van der Sanden: ‘Dat kan het worden, maar zover is het niet. Er zitten nog allerlei haken en ogen aan een EPD-Fysio systeem. We hebben kortgeleden een marktonderzoek gedaan onder duizend fysiotherapeuten met een proefversie van het elektronische dossier. Ruim vierhonderd zonden hun antwoorden terug. Da’s best veel.

Uit die antwoorden bleek dat het merendeel van de fysiotherapeuten zeer gemotiveerd is om het handelen transparant te maken en te monitoren -dat wil zeggen het eigen werk te vergelijken met anderen-. Maar door de gegeven antwoorden zie ik ook een onvermogen om tijd en ruimte vrij te maken voor het invullen van alle vragen in het elektronische dossier. Laat staan dat er tijd over is voor reflectie op de resultaten. Dus daar knelt het nog.’ ‘Fysiotherapeuten vinden het moeilijk om de drie kwartier die nodig zijn voor de beantwoording van de dossiervragen in te passen in hun planning. En dat begrijp ik heel goed. Volgens fysiotherapeuten mag de tijd voor het invullen van de vragen nooit meer zijn dan de behandeltijd. En die is hooguit dertig minuten per zitting. Het meten en rapporteren wordt blijkbaar door fysiotherapeuten nog niet gezien als behandelonderdeel. Daarnaast hebben ICT’ers en onderzoekers die de vragenlijsten maken en routes aanleggen, de neiging om een compleet en fijnmazig systeem te maken waarin ook allerlei uitzonderingen standaard verwerkt zijn. Begrijpelijk, maar dan krijg je, wat vaak het geval is, een gedrocht van een dossier, een verzameldossier met allerlei verwijzingen en heel veel vragen. Voor een fysiotherapeut en patiënt wordt een dergelijk dossier onwerkbaar: de kosten/baten verhouding klopt niet meer. Tussen dit grote verschil in theorie en praktijk moet ik samen met mijn team een goede balans zien te vinden. De uitdaging zit in het selecteren van de relevante vragen. En er moet sprake zijn

september 2009


11

24-08-2009 13:26:20

| BUSINESS |

van een logische vragenroute, die naar een diagnose of antwoord leidt en het beloop controleert. Momenteel is het aantal vragen al drastisch verminderd. En door verder onderzoek gaat dat proces verder. Natuurlijk zonder dat er sprake is van informatieverlies.’ Volgens Prof. Nijhuis-van der Sanden is het ontwikkelen van een dossier voor fysiotherapeuten complex. De architectuur van het dossier moet passen bij het klinisch redeneren, methodisch handelen en door feedback informatie inzichtelijk kunnen maken. ‘Met standaardvragen alleen kun je als fysiotherapeut niet uit de voeten en met teveel standaardvragen belast je de fysiotherapeut. En het levert bovendien geen meerwaarde op voor de patiënt. Dat is een dilemma dat we moeten oplossen door verder onderzoek.’ Professor Paramedische Wetenschappen Ria Nijhuis-van der Sanden Sinds 1 februari 2009 is Ria Nijhuis-van der Sanden als hoogleraar Paramedische Wetenschappen verbonden aan het UMC St. Radboud in Nijmegen (afdeling IQ Healthcare). Zij voltooide haar opleiding Fysiotherapie in 1974 aan de St. Maartenskliniek in Nijmegen, werkte van 19741993 in haar eigen praktijk in Almelo, studeerde vervolgens Sociale Wetenschappen aan de Open Universiteit en promoveerde in 2003 aan de Radboud Universiteit. Sinds 1993 is zij hoofd Kinderfysiotherapie aan het UMC St. Radboud en vanaf 2003 actief als senior onderzoeker. Van 2005 tot nu werkt zij mee aan de ontwikkeling van een EPD-Fysio. Vanaf 2007 is zij waarnemend hoofd Paramedisch onderzoek Centrum, verbonden aan de afdeling IQ Healthcare en het Nijmegen Centre for Evidence Based Practice. In september 2009 spreekt zij haar inaugurele rede als aanvaarding van haar hoogleraarschap Paramedische Wetenschappen. Ter gelegenheid daarvan vindt op 24 september het symposium ‘Experts in beweging; van doel naar doen’ in het UMC St. Radboud in Nijmegen plaats.

september 2009


Is dat elektronische dossier dan wel een goed idee? ‘Natuurlijk, trouwens er is geen ontkomen meer aan. Dat elektronische dossier komt er, hoe dan ook. Allemaal -patiënten en professionalszijn we gebaat bij dat dossier. Transparantie, inzicht in kwaliteit en veiligheid staan niet meer ter discussie. Maar nogmaals, ik kan het niet vaak genoeg zeggen, alleen als ondersteunend instrument, niet als doel op zich. Dat houdt in dat informatie eenvoudig en snel vast te leggen en te vinden moet zijn voor iedereen. Dat meteen duidelijk is met welke knop je relevantie informatie krijgt. Als dat niet het geval is en het elektronisch dossier moeilijk toegankelijk voor fysiotherapeut en patiënt blijft, dan heeft het geen meerwaarde en kun je net zo goed weer het papieren dossier gebruiken.’

dat het geval is, kunnen de gegevens als goede feedback voor patiënt, professional, beroeps-, patiëntenvereniging, zorgverzekeraar en beleidsmaker dienen.’ ‘Ik zou ook graag zien dat er een soort overkoepelende en beschermende instantie in het leven geroepen wordt die waakt over alle anonieme data die via de dossiers verzameld wordt. Ik denk dan aan een Wetenschappelijke Raad die verantwoordelijk wordt voor de interpretatie van alle gegevens. Maar de vraag is vervolgens: wie komen in die Raad? Mijn voorstel is dat in deze Raad organisaties die beschikken over databanken zoals universiteiten, het CBO, RIVM, NIVEL, en TNO, vertegenwoordigd zijn. Deze raad kan verantwoorde jaarrapporten schrijven en gegevens beschikbaar stellen voor onderzoekers.’ ‘Het invoeren van het elektronische dossier is complex en zal nog jaren duren. Maar dit gebeurt zorgvuldig en stap voor stap. Het is geen kwestie van een snelle marktslag. Maar daar zie ik niet tegenop. Ik vind het van nature leuk om moeilijke dingen uit te puzzelen. Toen de computers kwamen was ik een van de eerste die ermee aan de slag ging. Ik ben eigenlijk een bèta, ik was altijd al in techniek geïnteresseerd en geïnspireerd door apparaten. Diezelfde fascinatie ervaar ik nu voor vastlegging van handelingen en het net zolang puzzelen totdat ik tot een efficiënte oplossing kom. Tegelijkertijd houd ik ook nog steeds van het vak fysiotherapeut. Het mooie daarvan is dat je dichtbij mensen komt en steeds weer oplossingen bedenkt om patiënten te helpen. Daarom werk ik één dag in de week als hoofd Kinderfysiotherapie.’

Bescherming van data Ria Nijhuis-van der Sanden maakt zich over nog een ander punt zorgen en dat is de toenemende mogelijkheid om informatie op te slaan en uit te wisselen via het internet. ‘Bepaalde programma’s van zorgverzekeraars, patiënten, huisartsen, specialisten worden nu al aan elkaar gekoppeld terwijl de data nog niet goed beschermd is. Als de info van patiëntendossiers volledig is ingevoerd, is het vrij eenvoudig om gegevens anoniem te koppelen. Door die koppeling ontstaat maximale transparantie. Maar dan is het cruciaal dat die informatie objectief en betrouwbaar is. Pas als

‘Maar ongeacht wat ik doe, transparantie speelt altijd een belangrijke rol. Mijn motto was en is: maak aan anderen zichtbaar wat je doet! Daar wordt iedereen uiteindelijk beter van. En die visie wil ik ook via het EPD dossier fysiotherapie uitdragen.’ Voor meer info over het EPD-Fysio kunnen prof. Ria Nijhuis-van der Sanden: [email protected] of [email protected] 쏔

12 24-08-2009 13:26:33

MR CUBE

Nieuw: de “MR CUBE” Monitored Rehab Systems presenteert de “MR CUBE”; een uniek systeem dat u eenvoudig aan elk trainingsapparaat kan koppelen en die communiceert via blue tooth. De 3D Monitored Rehab Systems Software maakt het voor u mogelijk om neuromusculaire testen oefenprogramma’s aan te bieden op uw huidige trainingsapparatuur. De uitdagende software doet een appèl op de coördinatieve en proprioceptieve capaciteiten van uw patiënt. De 3D Monitored Rehab Systems Software communiceert met het elektronische patiëntendossier FysioRoadmap. Testresultaten worden automatisch aan het dossier van uw patiënt gekoppeld.

Bel voor meer informatie 023 750 54 44.

De “MR CUBE”, door zijn universele aansluiting toepasbaar op elk trainingsapparaat.

! ! ! es c c u s ot o r g n e e l a u n d j i Wereldw De MR CUBE aangesloten op een pully. Communicatie van de cube naar uw PC verloopt via een blue tooth verbinding. De nieuwe 3D Monitored Rehab Systems Software met diverse trainingsvormen.

Monitored Rehab Systems Claes Tillyweg 2 2031 CW Haarlem 023 750 5444 [email protected] www.mrsystems.nl


Een demonstratie van de MR Cube? Maak een afspraak met ons voor een demonstratie van 1 uur bij u in de praktijk via 023 - 750 54 44.

24-08-2009 13:26:37

|

RESEARCH

|

Europese samenwerking van verschillende disciplines, waaronder fysiotherapie, in de strijd tegen een chronische ziekte

Fysiotherapeuten moeten zich ook op europees niveau binden TE K S T : H A N S

VAN

HER WAARDE

EN

J O H N VE R H O E F

In het kader van de toenemende specialisatie binnen de fysiotherapie, waarbij steeds meer de focus ligt op groepen van aandoeningen, wordt beschreven hoe de Nederlandse fysiotherapie voor de groep van reumatische aandoeningen in Europees verband zijn bijdrage levert. Expert op dit gebied is Dr. John Verhoef, als fysiotherapeut/bewegingswetenschapper en onderzoeker vanaf 2007 is hij voorzitter van de Standing Committee van Allied Health Professionals in Reumatology, onderdeel van de EULAR (EUropean League Against Rheumatism: Europese strijd tegen reumatische aandoeningen). Tevens is hij associate lector fysiotherapie bij mensen met chronische ziekten van Hogeschool Leiden en als zodanig inhoudelijk coördinator van de Masteropleiding Fysiotherapie/Oefentherapie bij mensen met chronische ziekten. Praktijkervaring, onderzoek en onderwijs komen in de expert altijd te samen.

september 2009


14 24-08-2009 13:26:37

De EULAR is een 62- jaar oude en nog steeds springlevende organisatie. De organisatie is in 1947 opgericht tijdens het eerste EULAR congres in Kopenhagen, Denemarken. Er namen toen 16 landen aan deel: België, TsjechoSlowakije, Denemarken, Ierland, Engeland, Finland, Frankrijk, Nederland, Italië, Noorwegen, Polen, Zwitserland, Spanje, Zweden, Turkije en Joegoslavië. Interessant feit is dat er een lange weg aan deze oprichting vooraf is gegaan. In 1913 is door de Nederlander Dr. Jan van Breemen (de naamgever van het huidige Jan van Breemen Instituut in Amsterdam) het initiatief genomen om een internationale organisatie op te zetten gericht op de behandeling van reumatische aan-

te verminderen. Dit mede door het verbeteren van de behandelmogelijkheden, preventie en revalidatie. Om dit te bereiken streeft de EULAR naar perfectie in het uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek en opleiding van zorgverleners in het werkveld van de reumatologie. EULAR promoot het vertalen van wetenschappelijke bevindingen naar de praktijk van alledag en zij zorgt er voor dat de wensen en behoeften van de patiënten met reumatische aandoeningen worden erkend door de nationale overheden’. Dat deze gedachte aanslaat blijkt uit het feit dat nu 44 landen lid zijn van de EULAR. De EULAR organiseert een jaarlijks congres waaraan op dit moment ongeveer 14.000 mensen deelnemen.

De kracht van bundeling van kennis is vele malen groter dan wat iemand alleen kan bereiken doeningen. Echter, de Eerste Wereldoorlog veroorzaakte een kink in de kabel. Pas in 1919 werd de eerste officiële voorloper van de EULAR opgericht, het zogenaamde International Committee for the Investigation of Rheumatism (ICIR) met als secretaris Dr. Jan van Breemen. In 1925 werd, weer op voorspraak van Dr. Van Breemen, de ICIR omgedoopt in de International League Against Rheumatism (ILAR) die tot op heden nog steeds bestaat.

Optimalisatie van behandeling De EULAR werd gelanceerd als een onderdeel van de ILAR. De achterliggende gedachte hierbij was dat men mogelijkheden zag om alle bestaande vormen van onderzoek en behandeling van reumatische aandoeningen in Europa te kunnen gaan coördineren. Het belangrijkste doel hierbij was en is het niveau van behandeling van mensen met reumatische aandoeningen in alle landen van Europa te optimaliseren. Deze gedachte zien we terug in de zogenaamde mission statement van de EULAR:‘De EULAR is een organisatie die de patiënt, zorgverlener en wetenschappelijk onderzoeker vertegenwoordigt afkomstig uit in principe alle Europese landen. De EULAR stelt zich ten doel de last die reumatische ziekten veroorzaken op het niveau van het individu maar ook op het niveau van de maatschappij als geheel

De praktijk Dat klinkt mooi, maar hoe gaat dit in de praktijk? Deze vraag wordt in het kort beantwoord waarbij in het bijzonder de rol van de (Nederlandse) health professionals in de reumatologie zal worden belicht. De Algemene Leden Vergadering (ALV) van de EULAR is eigenlijk de ruggengraat van de organisatie. Zij komt eenmaal per jaar bij elkaar tijdens het jaarlijkse EULAR congres. Lid van deze ALV zijn de vertegenwoordigers van nationale organisaties van patiënten, behandelaren (reumatologen, orthopedisch chirurgen, kinderartsen en health professionals), vertegenwoordigers van de farmaceutische industrie en de leden van het zogenaamde uitvoerende comité. Binnen dit uitvoerend comité valt ook het dagelijks bestuur. De ALV beslist over de benoeming van de leden van het dagelijks bestuur en over de leden van het uitvoerend comité. Het uitvoerend comité is een groep van internationale experts bestaande uit de voorzitter, vice-voorzitter, secretaris en penningmeester en de voorzitters van de officiële werkgroepen die actief zijn binnen de EULAR. Op dit moment zijn er acht werkgroepen actief waarin internationale experts samenwerken aan specifieke projecten. Een van deze werkgroepen is de Standing Committee of Allied Health

Dr. John Verhoef.

Professionals in Rheumatology. Alle leden van het uitvoerend comité worden benoemd voor een periode van maximaal 4 jaar. Dit uitvoerend comité bestaat nu uit 25 personen. Zij regelen met elkaar de wetenschappelijke, onderwijskundige, administratieve, financiële en organisatorische zaken van de EULAR.

Financiën Sinds de oprichting in 1947 tot aan het jaar 2000 werd er eenmaal in de vier jaar een congres georganiseerd. Elk land betaalde contributie, de farmaceutische industrie gaf anonieme sponsoring en de winst op de congresorganisatie werd gedeeld door het organiserende land en de EULAR als organisatie. Sinds 1985 is het EULAR secretariaat gevestigd in Zurich, na eerst in Brussel en Basel gevestigd te zijn geweest. Er Samenwerkende netwerk Samenwerking in de vorm van netwerken wordt steeds belangrijker. Dit gebeurt in regionale netwerken, nationale netwerken en ook internationale netwerken. Netwerken van fysiotherapeuten, maar ook steeds meer multidisciplinaire netwerken. Als gespecialiseerd fysiotherapeut is het van belang om voor scholing en onderzoek aan te sluiten bij collega specialisten. De kracht van bundeling van kennis is vele malen groter dan wat iemand alleen kan bereiken. Specialisten zijn fysiotherapeuten die een of meerdere domeinen binnen de fysiotherapie tot hun werkterrein kiezen. Bijvoorbeeld de musculo-skeletale aandoeningen, de centraal neurologische aandoeningen of de hart, longen vaataandoeningen. Het KNGF staat zo’n domeinindeling ook voor. Een ontwikkeling als functionele bekostiging maakt met name de samenwerking regionaal heel belangrijk.

september 2009


15

24-08-2009 13:26:44

|

RESEARCH

|

beurzen voor congresbezoek, studiebeurzen voor werkbezoeken en onderzoeksubsidies, naast de jaarlijkse organisatie van het health professionals programma tijdens het EULAR congres. Tweemaal per jaar verschijnt er een uitgebreide nieuwsbrief met verslag van de activiteiten van deze werkgroep. werkte toen één fulltime kracht. Dit bureau was belast met de organisatie van de EULAR activiteiten. Deze professional moest elke keer weer met een ander organiserend land het congres regelen, met als gevolg steeds opnieuw mensen leren hoe dit te doen. Dit veranderde rigoureus toen in 2000 werd besloten een jaarlijks EULAR congres te gaan houden. Het EULAR secretariaat werd uitgebreid (tot nu negen fulltime medewerkers) en er werd een professioneel organisatiebureau ingeschakeld voor de organisatie van het jaarlijkse congres. De financiële basis is nog gelijk, echter de EULAR organisatie krijgt nu 85% van de congresopbrengsten tegen 15% voor het organiserend land. De lokale organisatoren hebben nu ook veel minder te doen. Dit alles heeft een positief effect gehad op de balans: er kwam meer geld beschikbaar voor het instellen van werkgroepen die buiten de inhoudelijke inbreng voor het congres ook actief werken aan specifieke onderwerpen (zoals bijvoorbeeld het opstellen van richtlijnen of het ontwerpen van cursussen ontwerpen), het instellen van reisbeurzen, prijzen en onderzoeksubsidies. Wat is de specifieke plaats van de ‘health professionals’ binnen de EULAR? De Standing Committee of the Allied Health Professionals in Rheumatology is de werkgroep waarin wordt geprobeerd het multidisciplinair samenwerken bij de behandeling van reumatische aandoeningen binnen Europa te stimuleren, als ook initiatieven te nemen tot het opzetten en uitvoeren van wetenschappelijk onderzoek. Deze werkgroep is opgericht in 1989. Op dit moment is Dr. Tanja Stamm, ergotherapeut uit Wenen de voorzitter en John Verhoef de zogenaamde oud-voorzitter met adviesfunctie. De werkgroep is actief in het verlenen van reis-

september 2009


Nederlandse health professionals Hoe zit het nu met de Nederlandse health professionals in de reumatologie? De organisatie van de Nederlandse Health Professionals in de Reumatologie (NHPR) is lid van de ALV van de EULAR, te samen met de health professionalorganisaties van Zwitserland, Engeland, Noorwegen en Zweden. In de nabije toekomst zullen meer nationale organisaties toetreden.

NHPR De NHPR is een divisie van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie (NVR). De NVR is de beroepsvereniging van de Reumatologen in Nederland. Binnen deze NVR werkt de NHPR en bestaat uit een samenwerkingsverband tussen vijf secties: de ‘sectie Ergotherapie’, de ‘sectie Fysiotherapie’, de sectie ‘Maatschappelijk werk’, de sectie ‘Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland (V&VN) afdeling reumatologie’ (voorheen NVVVR) en de interdisciplinaire sectie ‘Sociaal Wetenschappelijk Onderzoek bij Reumatische Aandoeningen’ (SWORA). Het doel van de NHPR is de organisatie van disciplinaire en multidisciplinaire activiteiten gericht op de bevordering van het voorkomen van reumatische aandoeningen, vroegtijdige ontdekking van reumatische aandoeningen en toepassen van een kwalitatief hoogstaande behandeling, zorg en voorlichting bij patiënten met reumatische aandoeningen die moet leiden tot een beter functioneren en welbevinden op lichamelijk, psychisch en sociaal gebied. De NHPR tracht dit doel te bereiken door enerzijds het bevorderen van kennis en vaardigheden van health professionals ten aanzien van onderzoek, behandeling, voorlichting, zorg en het ontwikkelen van kwaliteitsstandaarden, protocollen en

scholings- en voorlichtingsmateriaal. Anderzijds gebeurt dit door het bevorderen van (regionale, nationale en internationale) samenwerking en uitwisseling van kennis binnen en tussen verschillende disciplines (artsen, verpleegkundigen, fysiotherapeuten, ergotherapeuten, maatschappelijk werkers, sociaal wetenschappers, onderzoekers en andere in de reumatologie werkzame disciplines) ten aanzien van onderzoek, behandeling, voorlichting en zorg ten behoeve van de eigen leden en ten behoeve van andere doelgroepen (zoals artsen, overheid, patiënten en publiek). Middelen die kunnen worden ingezet zijn publicaties, scholingsactiviteiten, de organisatie van symposia en workshops, contact en informatieoverdracht met internationale overkoepelende organisaties, het instellen van thematische werkgroepen op deelgebieden en het maken van een website. Het Bestuur van de NHPR stimuleert de samenwerking met wetenschappelijke groepen, adviesorganen, patiëntenbelangenorganisaties en paramedische beroepsorganisaties. Vertegenwoordigers kunnen tot de bestuursvergaderingen van de NHPR worden toegelaten als toehoorder.

Themadag De NHPR organiseert elk jaar een themadag voor health professionals tijdens de zogenaamde ‘Najaarsdagen van de NVR’, het jaarlijkse Nederlandse Reumatologie Congres. Dit jaar vindt het congres plaats van 17 tot en met 18 september 2009 in Sportcentrum Papendal te Arnhem. Elke fysiotherapeut die geïnteresseerd is in het behandelen van patiënten met reumatische aandoeningen kan lid worden van de NHPR. Lidmaatschap betekent dat je elk kwartaal het NVR tijdschrift ontvangt (het Nederlands Tijdschrift voor Reumatologie) waarin vele nieuwe ontwikkelingen met betrekking tot de farmaceutische en non-farmaceutische zorg worden beschreven. 쏔 Meer informatie is te lezen: www.eular.org www.nvr.nl www.nhpr.nl

16 24-08-2009 13:26:50

Abakus: EPD en expertsysteem in één! Abakus is de meest innovatieve en gebruiksvriendelijke praktijkoplossing voor fysiotherapeuten (al dan niet gespecialiseerd) en oefentherapeuten. Abakus ondersteunt u bij de besluitvorming in de spreekkamer. Het helpt u bij de functionele diagnostiek, prognostiek en evaluatie van de therapie.

AbaKus B.V. Zonneoordlaan 17 6718 TK Ede T (0318) 65 78 25 E [email protected] I www.abakus.nl

U U U U U U U U

Ondersteunt HKZ en KNGF richtlijnen verslaglegging. Minimale administratieve handelingen. Ontwikkeld met en voor de dagelijkse praktijk. Gericht op kwaliteit van de behandeling. Ondersteunt het klinisch redeneren. Een expertsysteem met meer dan 250 meetinstrumenten. Huiswerkfunctie en behandeldagboek voor de patiënt. Ondersteunt het praktijkmanagement en de vervaardiging van het praktijkjaarverslag. Kijk voor meer informatie op www.abakus.nl of bel naar (0318) 65 78 25 september 2009


17

24-08-2009 13:26:51

|

I N N O V AT I O N

|

‘Testen en meten zijn belangrijk voor ons en voor de patiënt’ Knooppunt Baarlo voert haar strategie uit

Het huis staat inmiddels, na jaren van hart werken en investeren. Nu ligt het accent van onze investeringen op het vertellen van onze boodschap’ aldus Joost Nabben. Joost is samen met Jan Verbiesen eigenaar van Knooppunt Baarlo, een HKZ gecertificeerde praktijk. In Baarlo, langs de Maas in Midden Limburg, bouwen zij aan een prachtig centrum met inmiddels 13 medewerkers, dat naast fysio- en manuele therapie ook haptotherapie, psychologie en diëtetiek aanbiedt. Daarnaast beschikt knooppunt Baarlo over 2 ruime trainingsruimtes en werken Joost en Jan met shockwavetherapie en msu-echografie. "Wij investeren fors in de kwaliteit van ons aanbod" aldus Joost, "omdat we onze patiënten echt zo goed mogelijk willen behandelen". september 2009


18 24-08-2009 13:26:55

Als tweekoppige directie hebben ze de taken verdeeld. Jan beheert meer de "binnenkant" van de praktijk, zoals bijvoorbeeld de HKZ-trajecten; Joost beheert de externe communicatie middels de website, informatiebrochures en het onderhouden van externe contacten. Gestaag groeide het aantal patiënten de afgelopen jaren, en nog steeds. En het informeren stopt niet als patiënten eenmaal de weg hebben gevonden. Ook als patiënten al langere tijd in het Knooppunt komen, wordt aandacht besteed aan informatie. Joost denkt dat patiënten meer gemotiveerd zijn naarmate ze meer betrokken zijn bij hun gezondheid en herstel. Je moet ze dus informeren en prikkelen. Knooppunt gebruikt daarvoor bijvoorbeeld ook het echografisch onderzoek, dat inzicht geeft in de oorzaak van pijnklachten. De rugschool Torso Line is een ander mooi voorbeeld. De Torso Line bestaat uit een meetstation (Torso Check) en acht trainingsbankjes, specifiek voor rugtraining. Knooppunt Baarlo gebruikt het rugprogramma van Fysiz (www.fysiz.nl) en voegt daar de Torso Line aan toe.

Met de Torso Check kan ik dat wel, zie ik spierzwaktes in buik en rug, een dysbalans tussen links en rechts of tussen buik- en rugspieren. Bovendien krijgt de patiënt een plaatje met de uitkomsten en snapt hij veel beter wat de therapie als doel heeft. Een hertest na 3 maanden toont dan de eventuele progressie. Dat stimuleert enorm", aldus Joost.

Eerder schieten de rugextensoren tekort of is er een serieuze dysbalans. Met de buikspieren is minder vaak iets mis". Alhoewel de Torso Line zich ervoor leent om uniforme ruggroepen samen te stellen stimuleert knooppunt Baarlo dit niet. Liever laten ze mensen met verschillende aandoeningen gelijktijdig trainen. Diversiteit is eigenlijk een sleutelwoord voor Joost. "Diversiteit stimuleert. Diversiteit in aanbod, diversiteit in oefenvormen en diversiteit in patiënten, dat geeft veel meer dynamiek en stimuleert!" En zo prikkelt Joost alweer iemand om ergens over na te denken… 쏔

Figuratieve weergave van kracht en balans.

Op de vraag of Joost nog bijzonderheden heeft ontdekt sinds hij met de Torso Check werkt zegt hij: "Veel patiënten denken dat ze zwakke buikspieren hebben maar dat lijkt wel mee te vallen.

Meer informatie: www.knooppunt-baarlo.nl www.shockwavevenlo.nl www.superpraktijk.nl

Angele Giliam begeleidt patiënt m.b.v. de Hip bench bij het strekken van rug, heup en been.

Progressie na 2 en 4 maanden, toename kracht en verbeterde balans.

Volgens Joost heeft de Torso Check een serieuze bijdrage. "Als fysiotherapeut kun je nauwelijks een objectieve krachtmeting doen van de rug. Op de foto links geeft Joost Nabben instructie voorafgaand aan een krachtmeting met de Torso Check.

september 2009


19

24-08-2009 13:27:11

|

F I T N E S S A N D H E A LT H

|

Fitness & Health Benelux

Nieuwe naam en nóg breder beursaanbod

Onder de naam Fitness & Health Benelux organiseert VNU Exhibitions Europe van 9 t/m 11 oktober a.s. hét jaarlijkse vakevenement voor de fitness- en healthbranche. Gaat bij de naam niet direct een belletje rinkelen? Dat is niet verwonderlijk, want tot vorig jaar stond de beurs bekend als de Fitnessvakdagen. Met de naamswijziging sluit de organisatie aan bij actuele ontwikkelingen in de branche, waar health en wellness een steeds prominentere rol vervullen. De bredere insteek van de beurs staat in ieder geval garant voor nog meer variatie en een groter aanbod wat deelnemers betreft. Wat kunt u straks als bezoeker verwachten in de Jaarbeurs Utrecht?

september 2009


20 24-08-2009 13:27:28

Nieuwe trainingsvisie Voor veel bedrijven is Fitness & Health Benelux de plek bij uitstek om nieuwe producten te lanceren en innovaties te tonen. Zo presenteert Technogym een aantal innovaties waarmee ten tijde van de huidige economische crisis een nieuwe impuls kan worden gegeven aan de wellness- en fitnessbranche. Technogym komt niet alleen met een aantal nieuwe producten (VARIO EXCITE, EXCITE + en GROUP CYCLE), maar presenteert ook een nieuwe visie onder de noemer Club 2.0. Met Club 2.0 wordt afgestapt van het traditionele clubmodel en gaat men over op een meer klantgeoriënteerde trainingsruimte.

Shape that body Elmakes BV brengt tijdens de beurs twee varianten van de Compex (elektrostimulatoren) breed onder de aandacht. De Compex Fit is splinternieuw en is bedoeld voor vrouwen die hun lichaam willen shapen. De Compex Vitality dient hetzelfde doel, maar is een ouder model. MoveTo Live – een bundeling van cardio- en krachtapparatuur van vijf internationale merken – heeft meerdere introducties op haar programma staan. Zo is de nieuwe fiets van Schwinn Cycling voor het eerst in Nederland te zien; de A.C. Performance. Uniek aan deze fiets is o.a. de Smart Release; een veiligheidsfunctie die het vliegwiel loskoppelt wanneer de gebruiker stopt met trappen

Nieuwe Power Plate accessoire Wie op zoek is naar noviteiten moet zeker even langs bij Power Plate. Hier wordt voor het eerst de nieuwe accessoire Pro-Motion aan het brede publiek getoond. Met dit kabelsysteem worden de trainingsmogelijkheden voor het bovenlichaam uitgebreid, waarmee een nieuwe dimensie wordt toegevoegd aan Acceleration Training. De kabels bieden – net als de nu al standaard bijgeleverde straps – continue weerstand. Met de Pro-Motion kan echter nog intensiever en gevarieerder getraind worden. Daarbij kunnen de kabels

meer dan twee meter uitgetrokken worden, waardoor je als gebruiker de mogelijkheid hebt om dynamische oefeningen te doen zowel op als voor de Power Plate, in elke gewenste snelheid en richting.

Sneak preview GymnaUniphy GymnaUniphy Nederland BV komt met maar liefst drie noviteiten. De vierdelige behandelbank Quadraflex heeft scharnieren ter hoogte van het knie-, heup- en schoudergewricht van de patiënt, zodat bij de behandeling vrijwel elke lichaamshouding mogelijk is. Daarnaast is de Quadroflex de enige bank die standaard is uitgerust met drie motoren voor pli-, rug- en hoogteverstelling. De bank is bij uitstek geschikt voor manuele therapie. In samenwerking met MoveToLive presenteert GymnaUniphy ook de nieuwe Ergo-fit 4000-serie, verkrijgbaar vanaf januari 2010. De nieuwe 4000-serie is een logisch vervolg op de succesvolle 3000-serie. De nieuwe serie kenmerkt zich door haar mooie design en de grote display. Bezoekers van de stand van GymnaUniphy worden verder getrakteerd op een sneak preview van hun gloednieuwe shockwave apparaat.

FitSupply introduceert Carver Bij FitSupply is de nieuwe Carver te vinden. Dit is het eerste volledige cardiovasculaire toestel dat een ski-beweging stimuleert. Volledig, omdat het voor het eerst ook mogelijk is om van een dergelijk toestel gebruik te maken zónder dat men ski-ervaring heeft of wil gaan skiën! Het toestel zorgt voor een verantwoorde ergonomi-

sche beweging en is geschikt voor ieder persoon met praktisch ieder postuur. Met de Carver is een bredere doelgroep in de fitnessclub te vinden, van jong tot oud.

Activiteiten Uiteraard staan er ook dit jaar weer activiteiten op het programma. Tijdens het Executive Breakfast op vrijdagochtend 9 oktober discussiëren topondernemers met elkaar over actuele ontwikkelingen in de branche. Onderwerpen die op tafel komen zijn o.a. de retentie in de fitnessbranche, het register van gecertificeerde personal trainers (de zogenaamde ‘ereps’) en de gezondheidspositionering van fitnesscentra. Het Executive Breakfast is alleen op uitnodiging te bezoeken en wordt georganiseerd door VNU Exhibitions. Voor iedereen toegankelijk zijn de fysiotours over de beurs in samenwerking met Robert Hoogland en het podiumprogramma met groepslessen van verschillende exposanten. Kijk voor het meest actuele overzicht van de activiteiten op www.fitnessandhealthbenelux.nl. 쏔

Fitness & Health Benelux 2009 Data: vrijdag 9 t/m zondag 11 oktober 2009 Locatie: Jaarbeurs Utrecht Openingstijden: 9 en 10 oktober 10.00-18.00 uur, 11 oktober 10.00-17.00 uur Voor gratis entreebewijs en meer informatie zie www.fitnessandhealthbenelux.nl

september 2009


21

24-08-2009 13:27:53

|

INTRAMED

|

Telelogopedie heeft de toekomst

De logopedie richt zich voor 65% op jonge kinderen. Een verkeerde mondmotoriek of problemen in de fonologische ontwikkeling kunnen ertoe leiden dat kinderen later taal-, spreek- en leerproblemen krijgen. Vandaar dat een aantal logopedisten in Snijders praktijk werkt als remedial teacher. Zij sporen ook lees- leer- en spellingsstoornissen op. Maar Snijders biedt meer. “We hebben een orthopedagoog die kan onderzoeken of de problemen met de leercapaciteiten van het kind te maken hebben. En we hebben een GZ-psycholoog, die allerlei testen mee beoordeelt.” Of dat nog niet genoeg is, werkt sinds kort ook een intern begeleider parttime in de praktijk. Die zorgt ervoor dat de informatie over kinderen met grote zorgdossiers goed met school wordt afgestemd. Willem Snijders: “Zodat we dezelfde taal spreken en dezelfde aanpak voorstaan. Dat is echt helemaal nieuw voor de branche.”

Stottertherapie via skype De praktijk van Willem Snijders heeft zich breed ontwikkeld. Met gevolg dat hij nu wel meer dan gemiddelde zorg kan geven. Dankzij de razendsnelle ICT-ontwikkelingen staat niets het werk in de weg. Sterker nog: telelogopedie - logopedie op afstand - heeft de toekomst. Zo kunnen alle behandelingen die Snijders geeft als mp3bestand worden opgenomen en via de computer doorgestuurd. Goed oefenmateriaal voor thuis. En dankzij een goede breedbrandverbinding behoort stottertherapie via skype nu tot de mogelijkheden. “Een cliënt van me is naar Amerika verhuisd. Nu zitten we op afspraak achter het beeldscherm aan weerzijden van de plas. Dat zijn heel intensieve behandelingen.”

Intramed: ook voor logopedisten Willem Snijders heeft een mooie, sonore stem. Gek, dat je daar meteen op let bij een logopedist. Snijders staat aan het hoofd van Logopedisch Centrum W.G.F. Snijders in Hellevoetsluis. Hij praat enthousiast over zijn praktijk, die langzaam maar zeker is uitgegroeid tot een gespecialiseerd centrum voor lees-, leer- en ontwikkelingsproblemen bij kinderen. En over de mogelijkheden die de telelogopedie biedt.

september 2009


Intramed biedt een fantastisch software pakket om de logopedie in al zijn facetten te ondersteunen. Zo is het al jaren mogelijk om geluidsfragmenten van patiënten op te slaan en te koppelen aan de patiëntenkaarten. Willem Snijders is enthousiast. “Het is een super stabiel pakket, dat wordt ondersteund door een heel professioneel team Zij hebben mij bijvoorbeeld heel goed geholpen bij het converteren van al mijn

22 24-08-2009 13:28:19

De meerwaarde van

stabiele software Intramed, complete praktijksoftware voor de Logopedist

gegevens. En ze denken mee, hè. We voeren regelmatig gesprekken over de vraag hoe we film- en geluidsbanden nog makkelijker kunnen koppelen aan de database. Want dat brengt een heleboel nieuwe toepassingen dichterbij.

dan kunnen verzenden. Of wat dacht je ervan om even via het beeldscherm van je telefoon met je logopedist te kunnen sparren? Alles is mogelijk. En door Intramed gaan we er sneller mee aan de slag dan je nu misschien denkt.” 쏔

Met Intramed is het al jaren mogelijk om geluidsfragmenten van patiënten op te slaan en te koppelen. Zo droom ik ervan om mijn patiënten per sms kattenbelletjes te sturen, gericht op de persoonlijke logopedische behoefte van elke patiënt afzonderlijk. Bijvoorbeeld over wat je moet doen om die rustige, lage ademhaling te krijgen, die je net voor een belangrijk spreekmoment nodig hebt! De content voor elk van die berichtjes moet ik via Intramed

Logopedisch Centrum W.G.F. Snijders heeft 14 medewerkers en twee locaties, in Hellevoetsluis en Dirksland. De praktijk bestrijkt het verzorgingsgebied van heel Goeree-Overflakkee. Meer informatie: www.logopedie.nu.

• Registratie Logopedie volgens richtlijnen LIS • Digitale export voor de LLR • Formulieren voor logopedische anamnese en onderzoek • Kwaliteitsjaarverslagen • Een Service Centrum waar u deskundig en vriendelijk geholpen wordt, ook ’s avonds! • Beveiligd online declareren bij alle zorgverzekeraars • Elektronisch controleren waar uw patiënt verzekerd is En natuurlijk kunt u geluids- en videofragmenten in het patiëntendossier vastleggen! Tot 31 december 2009 hebben we de speciale overstapweken voor logopedisten. Zonder veel moeite stapt u nu over naar de software van Intramed. Hiermee kiest u voor betrouwbaarheid, stabiliteit en continuïteit. Kijk op onze actiepagina voor alle voordelen en voorwaarden, www.intramed.nl of bel naar 0182 - 621 107.

Noordkade 94 2741 GA Waddinxveen T 0182 62 11 07 F 0182 62 11 99

www.intramed.nl

Het gemak van Intramed september 2009


23

24-08-2009 13:28:47

HET GEZONDE NET

G ezonde Ont wik k elingen

|

|

Kwaliteitsmanagementsysteem voldoet aan alle eisen In 2006 is Het Gezonde Net al gestart met het implementeren van een eigen kwaliteitsmanagementsysteem op basis van de ISO/HKZnormen. Het Gezonde Net begeleidt de aangesloten praktijken bij de implementatie van dit systeem en blijft de praktijken bovendien begeleiden om het verder uit te bouwen. Dat laatste gebeurt in een Masterclass, dan zijn per jaar drie terugkomdagen waarin het thema kwaliteit centraal staat. Naast deze dagen worden de praktijken ook jaarlijks bezocht door vertegenwoordigers van Het Gezonde Net om op praktijkniveau te beoordelen of alle afspraken worden waargemaakt en indien nodig ondersteuning te geven.

UwPraktijkOnline Om de samenwerking tussen de fysiotherapeuten van Het Gezonde Net te onderstrepen zijn alle praktijken recent voorzien van een website die centraal wordt onderhouden. Hiervoor zijn afspraken gemaakt met Pharmeon, de leverancier van UwPraktijkOnline. Het aantrekkelijke van UwPraktijkOnline is dat de individuele praktijk zijn eigen invulling aan de website kan geven, terwijl Het Gezonde Net in een keer aanpassingen kan doorvoeren bij alle websites. Op de website is bijvoorbeeld voor alle praktijken een link geplaatst naar de webwinkel van Bodybow Healthcare. Hierop kan zeer eenvoudig materiaal worden besteld voor de oefenzaal, maar ook kan de patiënt worden geadviseerd om hier materiaal aan te schaffen voor huiswerkoefeningen. 쏔

Middels een steekproef onder de praktijk controleert Kiwa of het netwerk als totaal aan de eisen voldoet om in aanmerking te komen voor het HKZ-certificaat. De recente uitslag van Kiwa was: “Het Gezonde Net heeft een kwaliteitsmanagementsysteem volgens de HKZ-normen opgebouwd zoals het is bedoeld en zij heeft het afgelopen jaar een duidelijke verdieping weten te bereiken. Het netwerk is het certificaat dubbel en dwars waard.” Tijdens de Masterclass in juni hebben we bovendien 10 nieuwe praktijken aan het certificaat kunnen toevoegen. Een derde deel van het netwerk is nu gecertificeerd, eenzelfde deel is met de implementatie bezig.

september 2009


24 24-08-2009 13:28:49

1ste Innovatie Netwerkdag

Reacties uit de praktijk

Vlak voor de zomervakantie organiseerde Het Gezonde Net de 1ste Innovatie Netwerkdag. Het centrale thema was informatisering en automatisering. Verschillende MoveMens automatiseringspartners gaven een presentatie over hun producten en diensten. Verder bood deze dag een uitgelezen kans om vragen aan hen voor te leggen.

“Ik ben weer helemaal bijgepraat” “De ontwikkelingen in de automatisering gaan snel. En dan heb ik het over zaken als bijvoorbeeld centraal declareren en elektronisch je agenda bijwerken. Het online gebruiken van fysiotherapieprogramma’s is ook heel handig. Ik ben blij dat ik over al dit soort dingen ben bijgepraat. Ik weet weer precies wat er allemaal mogelijk is.” Janine Kloosterhuis, Attfysio Delfzijl

Voor commercieel manager Hugo Ouwendijk van Het Gezonde Net was het een uitgemaakte zaak: deze netwerkdag moest er komen. “De ontwikkelingen gaan zo snel als het gaat om de automatisering van de fysiotherapiepraktijk. Denk bijvoorbeeld aan de mogelijkheden van het elektronisch patiëntendossier of de mogelijkheden van centraal declareren. Wij vonden het belangrijk om het netwerk eens te laten zien waar onze automatiseringspartners mee bezig zijn en hoe ze inspelen op de behoeften van de markt.”

Uitwisseling van ervaringen Over belangstelling had dit nieuwe initiatief niet te klagen. De helft van het netwerk was vertegenwoordigd in het KNVB Sportcomplex in Zeist. Zij konden zich opgeven voor de presentaties van de bedrijven Comvio, UwPraktijkOnline, Monitored Rehab Systems, D-Pay, Bodybow Healthcare en Intramed. Daarnaast bleef er voor hen genoeg tijd over om met andere praktijkhouders kennis te maken. Ook benutten de automatiseringsbedrijven de kans om de praktijken naar hun ervaringen en wensen te vragen, met als doel hun producten nog verder te verbeteren. Volgens Hugo Ouwendijk is de netwerkdag beslist voor herhaling vatbaar. “We kijken of we hier een jaarlijks terugkerend evenement van kunnen maken. We willen dan wel meer onderwerpen de revue laten passeren dan automatisering alleen.” 쏔

“Even sfeer proeven” “Onze praktijk is sinds kort aangesloten bij Het Gezonde Net. Ik heb de netwerkdag dan ook gebruikt om sfeer te proeven en kennis te maken met de andere leden. Het zijn allemaal actieve mensen, die gaan voor het vak. Daar voel ik mij echt bij thuis. Ik heb ook de kans gegrepen om mijn vragen te stellen over FysioRoadmap. Daar is een nieuwe versie van beschikbaar, maar we missen nog een handleiding. Gelukkig zijn een paar van mijn vragen ter plekke beantwoord, maar ik heb er nog genoeg over. Ik kijk dus erg uit naar die handleiding.” Carien Schmidt, Maatschap voor Fysiotherapie Schoonrewoerd

“Het was mij soms te technisch” “Ik was heel benieuwd naar de plannen om Het Gezonde Net om te vormen tot een coöperatie. Doel is de betrokkenheid en de zeggenschap van de leden te vergroten. Dat spreekt me erg aan en de presentatie erover vond ik dan ook heel nuttig. Verder ben ik bepaald geen computerfreak. Als ik mijn computer aanzet, moet hij het gewoon doen. Veel van de andere presentaties waren mij dus al gauw te technisch.” Dick Moolenaar, FysioAmersfoort

“De samenwerking wordt alleen maar gemakkelijker” “Het eten was best! En de presentatie van Het Gezonde Net over de coöperatieplannen ook. Ik had ook veel aan de presentatie van Comvio, omdat ik net bezig ben met de aanschaf van nieuwe hardware. Voordat ik bij Het Gezonde Net kwam, was ik al klant bij Comvio. Gewoon, omdat die binding heeft met alles waarmee wij als fysiotherapeuten te maken hebben. Nu onze praktijk bij Het Gezonde Net is aangesloten, wordt de samenwerking alleen nog maar gemakkelijker.” Will Wetemans, Fysiotherapiepraktijk De Steeg in Schijndel

“Een gezamenlijke server zou fantastisch zijn” “Ik heb veel goede dingen gezien en gehoord. De visionairs horen vertellen over wat er allemaal mogelijk is op automatiseringsgebied en daar was ik wel van onder de indruk. Denk eens aan een gezamenlijke server voor alle Het Gezonde Net praktijken, zodat updates van de software centraal worden doorgevoerd en we geen omkijken meer hebben naar de back-ups. Dat zou fantastisch zijn. Verder konden wij ook onze vragen en suggesties kwijt. Zo werkt Intramed nog niet bij iedereen even goed. Het was mooi dat we dat signaal op de netwerkdag konden afgeven en daar wordt ook iets mee gedaan.” Paul Looren de Jong, Maatschap voor Fysiotherapie Lutmers in Utrecht

Voor meer informatie zie www.HetGezondeNet.nl

september 2009


25

24-08-2009 13:28:54

|

INTRAMED

|

‘Digitale’ praktijk voor podotherapie kiest voor Intramed

Het zijn vaak erg veronachtzaamde onderdanen: onze voeten. Pas als ze klachten geven realiseren we ons hoe belangrijk ze zijn. Onze mobiliteit en onze lichaamshouding hangen ermee samen. Problemen aan de voeten geven als we niet uitkijken problemen in ons hele lichaam. De podotherapie is het enige wettelijk erkende paramedische beroep dat voeten houdingsklachten behandelt. Het bundelt alle kennis over voeten in één beroep. Waar de pedicure zich vooral toelegt op voetverzorging en de podoloog werkt met inlegzolen, bestrijkt de podotherapeut het hele spectrum: van het verwijderen van likdoorns, tot het behandelen van diabetische voetproblemen, en het maken van podotherapeutische inlays. Zo kan de podotherapeut zowel de symptomen als de onderliggende oorzaken aanpakken.

De beste zorg voor de patiënt Podotherapie Segerink heeft de ambitie om voorop te lopen in nieuwe ontwikkelingen. De praktijk is bijvoorbeeld helemaal gedigitaliseerd. Dus geen mapjes met papieren meer voor de therapeuten. Alle patiëntengegevens, behandelplannen en correspondentie zijn digitaal opgeslagen en in elk van de tien vestigingen van de praktijk via de computer opvraagbaar. “Ook passen we de nieuwste digitale technieken toe op het gebied van drukmeting en het maken van driedimensionale scans van de voet”, voegt Gildo Wanders toe. “Uitgangspunt is dat we onze patiënten de beste zorg willen geven, gebaseerd op de laatste inzichten. Daarom ook willen we onze behandelingen zoveel mogelijk baseren op wetenschappelijk onderzoek. Alles wat wij doen moet uiteindelijk betrouwbaar en aantoonbaar effectief zijn.”

De toekomst: podotherapeutische zorgprotocollen Deskundigheid, kwaliteit, innovatie en klantgerichtheid. Daarop wil Podotherapie Segerink zich onderscheiden van andere praktijken in de branche. “Wij zijn bijvoorbeeld een van de eerste volledig gedigitaliseerde podotherapie-praktijken in Nederland”, stelt bedrijfskundige Gildo Wanders. Een omgeving waarin Intramed goede diensten kan bewijzen.

september 2009


Om de praktijk een stevige wetenschappelijke basis te geven, heeft oprichtster Mariëlle Segerink als enige in Nederland de titel Master of Science in Podiatry gehaald aan de University of Sunderland (Engeland). “Het is een belangrijke stap naar een volledige evidence based practice en daarmee naar een verdere protocollering van de podotherapie”, legt Gildo Wanders uit. “Tot nu toe is elke podotherapeut gewend om zijn

26 24-08-2009 13:28:57

eigen behandelmethode te bepalen. Daardoor kan bijvoorbeeld een fasciitis plantaris in de ene praktijk anders wordt aangepakt dan in de andere. Dat moet veranderen. We gaan toe naar een uniforme vaststelling van de zorgvraag, een uniforme verslaglegging en een behandeling volgens vastgestelde protocollen en richtlijnen.”

Podomedics De podotherapie staat dus aan de vooravond van een flinke professionaliseringsslag. “We gaan dezelfde ontwikkelingen doormaken als de fysiotherapie”, voorspelt Gildo Wanders. “En daardoor komen er steeds meer vragen en uitdagingen op ons af. Denk aan de eisen van zorgverzekeraars, de verregaande automatisering, nieuwe wetgeving, vrije toegang, kwaliteitssystemen, de noodzaak om te komen tot standaard behandelcodes, etcetera. Dat vraagt nogal wat van ons, zowel vakinhoudelijk als zakelijk. Veel podotherapeuten hebben net genoeg tijd om hun patiënten te behandelen en hun administratie te

doen. Daarom hebben we besloten om Podomedics op te richten. Podomedics is een landelijke netwerkorganisatie die tot doel heeft voor en met haar leden de verdere professionalisering gemakkelijker te maken. Dit gebeurt door een gestructureerd periodiek groepsoverleg, gemeenschappelijke uitgevoerde en gefinancierde projecten, en een Podomedics dienstencentrum. Gildo Wanders: “Podomedics leden staan allemaal voor een uiterst deskundige podotherapeutische behandeling. Podomedics kan daarnaast het niet-patiëntgebonden werk van de leden verlichten en verder professionaliseren door collectieve diensten en het uitvoeren van gemeenschappelijke projecten. Denk aan het maken van een benchmarking- en een planningsmodule, het ontwikkelen van gemeenschappelijke behandelrichtlijnen, zorgprotocollen en het implementeren van bijvoorbeeld nieuwe podosoftware. Daarmee hebben we alle ingrediënten in handen om significante gegevens te verzamelen, waarmee we ons werk nog verder kunnen verbeteren.”

Podotherapie Segerink Podotherapie Segerink is gevestigd in Deventer en werkt daarnaast in Apeldoorn, Diepenveen, Gorssel, Raalte, Markelo, Holten en verschillende Deventer Ziekenhuis Poli’s (Deventer, Raalte, Rijssen). Er zijn zes podotherapeuten werkzaam. Tevens heeft de praktijk in Deventer een wekelijks spreekuur met een orthopedisch schoenmaker en revalidatiearts. Alle podotherapeuten zijn aangesloten bij de Nederlandse Vereniging van Podotherapeuten, Podomedics en het Kwaliteitsregister Paramedici. De praktijk werkt nauw samen met de hogescholen waar de opleiding podotherapie wordt gegeven. Naast officiële stage- en leerwerkplaats biedt Podotherapie Segerink een buitenschools ontwikkelingsprogramma voor podotherapeuten in opleiding. afgezet in een beoordelingsmatrix. Daaruit bleek dat de functionele kwaliteiten, zoals de boekhouding en het agendabeheer, elkaar weinig ontlopen. Dan gaan andere factoren een rol spelen. Intramed sprong eruit, doordat die zich inmiddels als softwareontwikkelaar voor de fysiotherapie heeft bewezen. We verwachten dat Intramed ons goed kan adviseren bij alles wat ons nog te wachten staat. Daarbij is het een pre dat Intramed een eigen ontwikkelafdeling heeft en dat de programmeurs dus niet in India of Turkije zitten. Zij staan letterlijk en figuurlijk dicht bij onze praktijk. Dat geeft ons veel vertrouwen. Intramed heeft verder

'Het is een pre dat Intramed een eigen ontwikkelafdeling heeft' Intramed: weloverwogen keuze Betrouwbare software is onontbeerlijk om de podotherapie op een wetenschappelijk plan te tillen. Die moet immers de data leveren waarop verder beleid wordt gebaseerd. Podomedics heeft gekozen voor Intramed en is daarbij niet over één nacht ijs gegaan. Gildo Wanders; “Ons oude pakket KA voor Podo is opgehouden te bestaan. We moesten dus iets anders. We hebben verschillende leveranciers uitgenodigd voor een demonstratie. Hun kwaliteiten hebben we tegen elkaar

een degelijk imago. De medewerkers beloven niets wat ze niet kunnen waarmaken. En mocht er eens een probleem zijn, dan zit er een helpdesk van vijftien man voor ons klaar. Als volledig digitale praktijk moeten wij nu eenmaal non-stop op onze computers kunnen vertrouwen. ” Inmiddels is de overgang naar Intramed voltooid. Na een traject van trainingen, schaduwdraaien en proefconversies werken de Podomedics praktijken sinds september met Intramed. 쏔

september 2009


27

24-08-2009 13:29:40

|

NAOMT

|

Hernieuwde interesse voor spieren binnen de manuele therapie TE K S T : F R A N K T I M M E R M A N S B E E L D : WI M VA N I J ZE N D O O R N

Behandeling van pijnlijke punten in spieren (triggerpoints) met behulp van een acupunctuurnaald is klinisch gezien één van de meest effectieve vormen van therapie. In dit artikel vertelt docent Frank Timmermans over de basisprincipes van deze therapie, die dry needling genoemd wordt. In de behandeling van klachten als lage rugpijn, nek- en hoofdpijn worden spierfactoren niet vaak meegenomen, waardoor problemen kunnen voortduren. Toch wezen manuele therapie grondleggers zoals Cyriax al op het belang van spierbehandelingen. De afgelopen jaren verschijnen wereldwijd publicaties die aangeven dat er hernieuwde interesse van manueeltherapeuten in ‘de spier’ bestaat. Myofasciale pijn: weinig herkend, vaak onbehandeld Dagelijks worden we geconfronteerd met patiënten die klagen over ‘spierpijn’. De diagnostiek van een myofasciaal pijn syndroom (MPS) is veelal onbekend en leidt tot onvoldoende onderkenning. Drie hypothesen zijn gangbaar voor de verklaring

september 2009


van MPS, maar definitieve verklaringsmodellen ontbreken voor alsnog. ‘Triggerpoints’ zijn essentieel binnen het kader van MPS. Een triggerpoint wordt gedefinieerd als een ‘overmatig prikkelbaar punt, dat gelegen is in een strakke band van dwarsgestreepte spiervezels’. Men onderscheidt actieve en latente

triggerpoints. Een actief triggerpoint veroorzaakt spontane pijn of pijn als gevolg van beweging. Een latent punt is een gevoelige plek met pijn of gevoeligheid als gevolg van lokale druk. Beiden hebben invloed op de mobiliteit door een verminderde rek van de betrokken spiervezels.

28 24-08-2009 13:29:41

Kenmerken van triggerpoints • Lokaal hyperprikkelbare plek in een strakke dwarsgestreepte spierband (figuur 1) • Consistente en karakteristieke uitstralende pijnpatronen bij druk op een triggerpoint (figuur 2) • Lokale pijnreactie opgewekt door aanraking in sommige spieren of door inbrengen van een (acupunctuur)naald in het triggerpoint in bijna alle andere gevallen • Verminderde beweeglijkheid bij rek van de verkorte spiervezels in de strakke band • Spierzwakte zonder opvallende vermindering van het spiervolume • Autonome fenomenen zoals vasomotore en pilomotore reacties en / of hypersecretie.

Oorzaken van triggerpoints Triggerpoints worden veroorzaakt door of zijn geassocieerd met: • acuut trauma zoals bijv. ‘vertillen’; • langdurig herhaalde irritatie van spieren zoals bij schouder- en armklachten • letsels van meerdere structuren tegelijk zoals bij ernstige knieblessures of een hernia; • psychologische factoren zoals emotionele stress; • interne aandoeningen zoals metabolische of endocriene tekortkomingen; • biomechanische factoren zoals houdingsinvloeden, beenlengteverschil of spierverkortingen.

Onderzoek van MPS De huidige literatuur laat (nog) geen eenduidige criteria zien. De praktijk wijst uit dat, naast het zorgvuldig uitvragen van het patiëntenverhaal, palpatoire vaardigheden (verfijnd voelen door therapeuten of artsen) essentieel zijn (figuur 3). Voor het stellen van de diagnose MPS moet er minimaal sprake zijn van: regionale en uitstralende pain, een palpabele strakke spierband, lokale puntgevoeligheid (het triggerpoint) en een beperkte beweeglijkheid. Na training op dit gebied wordt het eenvoudiger om triggerpoints te herkennen en ook te behandelen.

Therapie bij triggerpoints Verscheidene vormen van fysiotherapie en manuele therapie zijn werkzaam bij MPS. Als men na

onderzoek de aangedane spieren heeft gelokaliseerd, kan men deze via verschillende technieken behandelen. Verschillende artikelen wijzen op een wisselwerking tussen triggerpoints en beweeglijkheid in de wervelkolom. Een combinatie van laser, massage, thermo- en manuele therapie is over het algemeen meer werkzaam dan ultrageluid en/of vormen van electrotherapie (figuur 4). Meer gericht onderzoek is nodig om de meest effectieve vormen van therapie te selecteren.

Figuur 1: Palpatie van een triggerpoint in de peroneï groep.

Figuur 2: Referred pain van de M. gluteus minimus; vgl. ‘radiculopathie’.

Dry needling; een effectieve behandelvorm voor MPS Dry needling van triggerpoints met behulp van een acupunctuurnaald is klinisch gezien een van de meest effectieve vormen van therapie. Dry needling is een vorm van needling volgens neuro-anatomische en fysiologische principes en berust niet op een ‘energie’ concept, zoals bij de klassieke acupunctuur. Verschillende malen wordt op en rond het triggerpoint geprikt en vaak ‘herkent’ de patiënt zijn/haar (referred) pijn. Een stroom van recente publicaties ondersteunt de effectiviteit van deze therapie. Essentieel is het opwekken van de lokale twitch response (LTR) voor een langdurig(er) resultaat. Klinisch gezien leidt dit snel tot een voelbare daling in de spierspanning met een pijnvermindering en verbeterde beweeglijkheid (figuur 5). Nader onderzoek is nodig om de klinische resultaten (nog) meer wetenschappelijk te onderbouwen. Daarna zijn de spieren beter in staat opgerekt en versterkt te worden via een gericht oefenprogramma, mede als onderdeel van secundaire preventie. In die zin is het ook belangrijk om predisponerende en onderhoudende factoren van MPS te onderkennen en waar mogelijk mee te behandelen, zoals bijvoorbeeld platvoeten, instabiliteit van enkels en/of knieën, ergonomische en/of psychosociale factoren. Frank Timmermans verzorgt sinds 2005 ook in Nederland een opleiding voor dry needling. Veel manueel therapeuten hebben deze opleiding al gevolgd. De opleiding bestaat uit twee praktisch gerichte modules van 3 dagen en stelt de fysiotherapeut in staat om myofasciale pijn en de kenmerkende triggerpoints sneller te herkennen en doeltreffend te behandelen. In 2010 organiseert de NAOMT een dry-needling cursus voor manueeltherapeuten, docent is Frank Timmermans. 쏔

Figuur 3: Onderzoek naar triggerpoints in de nekspieren.

Figuur 4: Massage van triggerpoints in het bovenste gedeelte van de M. trapezius.

Figuur 5: ‘Dry needling’ is de behandeling van triggerpoints m.b.v. een acupunctuurnaald.

Meer informatie: Frank Timmermans Fysio- en manueel therapeut, CIMS. Hoofddocent Cursus Dry Needling (Uplands Physiotherapy Clinic) E: [email protected] W: www.dryneedling.nl Foto’s bij dit artikel zijn gemaakt bij Peter Bär (Dryneedling-Zeist.nl) Voor een volledige literatuurlijst zie www.movemens.nl

september 2009


29

24-08-2009 13:29:53

|

MANAGEMENT

|

Het oog van de meester Ondernemerschap vergt empathie TE K S T : G E R T J A N E I K M A N S WI M VA N I J ZE N D O O R N

FOTOGRAFIE:

SunTrust Bank (top tien bank USA) liep een miljardendeal mis vanwege een totaal gebrek aan empathie bij enkele overijverige bureaucraten op het hoofdkantoor in Atlanta. In plaats van met de klant mee te denken, concentreerden ze angstvallig vast op interne richtlijnen. In plaats van te zoeken naar oplossingen, blokkeerden zij hun ondernemersgeest. Bovendien kwamen ze hun afspraken niet na om aan de klant terug te koppelen. Dat maakte de onderhandelingsfeer er al vanaf het begin niet beter op. Daardoor zat SunTrust al vrijwel meteen in de verdedigende positie, hetgeen de communicatie met de klant verstoort. Het ‘out of the box’ denken kreeg geen kans. Het ging hier om het missen van een zeer profijtelijke megatrend: groene energie. september 2009


30 24-08-2009 13:30:12

Dit recente praktijkvoorbeeld illustreert hoe sterk het kokervormig opereren kan zijn. Denk nu niet dat dit voorbeeld van een grote onderneming uit de USA te ver af staat van uw eigen, in verhouding, bescheiden praktijk in Nederland. Was het maar zo. Iedere ondernemer loopt dagelijks het risico van bedrijfsblindheid van hemzelf, zijn medewerkers en partners. Veel voorkomend euvel is dat iemand meteen meent te weten wat de klant bezielt. Dat betekent minder alert luisteren naar de klant. Gevolg: minder aandacht voor wat er tussen de regels wordt gecommuniceerd = klantsignalen missen = kansen laten liggen voor maximale dienstverlening en niet oppikken van nieuwe trends.

Relatiebeheer Juist in onze wereld van digitale communicatie, antwoordapparaten, geautomatiseerde inbelsystemen waarbij de klant moet kiezen uit mogelijkheden die een computerfreak heeft bedacht,

langdurige relatie. Ik ben zo vrij geweest om weer eens wat praktijken te (laten) bellen. Meestal met de vraag hoe te praktijk te bereiken per auto. Dit onderzoek doet Eikmans & Partners Communicatie in Zeist al jaren, dus we kunnen inmiddels wel vergelijken. De meerderheid van de ‘telefonistes’ blijkt niet op die vraag voorbereid. “Ik kom nooit met de auto” is een veel gehoorde dooddoener. Bij doorvragen verandert hun stemming als regel in aangebrand en soms snel richting onbeschoft, omdat velen kennelijk niet gewend zijn aan een kritische klant en er al helemaal niet professioneel mee om kunnen gaan. Dit verschijnsel staat garant voor minder klanten, plus het rond bazuinen van deze negatieve ervaring (gemiddeld 50 x door verteld) over uw praktijk. Daarmee bent u verzekerd van een negatieve positionering. Probeer deze aanpak voor de aardigheid eens bij uw eigen praktijk. Bel op en stel de vraag: “ Ik kom per auto vanuit X. Hoe rijd ik het snelst naar uw praktijk en waar kan ik parkeren?”

want Dillon kent van vrijwel alle Nederlandse voetbalteams de voetballers bij naam. Komt voor elkaar, antwoordde Evert Siderius. En zo gebeurde het ook. Dillon glimt nog steeds van oor tot oor. Het positieve verhaal over UnivÉ en Heerenveen gaat nog immer van mond tot mond. Evert stond dus ook na een vermoeiende wedstrijd open voor klant-signalen! Bovendien is hij enerzijds oprecht geinteresseerd in de mede-

Juist in onze wereld van digitale communicatie neemt de behoefte aan communicatie met een echte persoon toe neemt de behoefte aan communicatie met een echte persoon toe. Met iemand die naar je luistert, die met je meedenkt, die door vraagt, die tekenen van herkenning geeft en zo voorts. Verder kunnen klantvolgsystemen eveneens een handig hulpmiddel zijn, maar...... het alerte oog van de meester (ondernemer) zelf ziet meer. Meestal begint of eindigt een klantreleatie aan de telefoon. Uw praktijktelefoon. Soms ook via uw website via de ‘contact’ module. De toonzetting van de persoon die de telefoon in uw praktijk opneemt is de eerste kans op het begin van een

Heerenveen Dit simpele voorbeeld is slechts een kapstok, een bruggetje naar een fantastisch voorbeeld van hoe je professioneel kunt werken aan relatiebeheer. Jawel, een voorbeeld uit Heerenveen met Evert Siderius van UnivÉ Friesland in de glanzende hoofdrol. Hoe het begon. Dit voorjaar was ik als gast van het Bestuur van Ajax bij de wedstrijd Ajax – Heerenveen. Naast me zit een heer. Zo iemand waar het empathisch vermogen als het ware van afstraalt en waarmee je wel een praatje mee aanknoopt. Dat gebeurde dan ook. Mijn buurman in de Arena bleek Evert Siderius. Hij was namens Heerenveen hoofdsponsor UnivÉ met een paar gasten aanwezig: relatie management. Het was een prima wedstrijd. Heerenveen pakte verdiend de volle winst. Daar hebben we een glaasje op gedronken in de bestuurskamer van Ajax. En onder het genot van een portie bitterballen kwam het gesprek op Dillon Vallejo uit Miami. Een voetbalgekke jongen die onder barre omstandigheden de Presidential Award kreeg voor zijn uitmuntende schoolprestaties. Of we hem niet een Heerenveen shirt konden bezorgen,

mens. Anderzijds maakt hij wel telkens een zakelijke afweging. Het ervaren oog van de meester ten voeten uit. Inmiddels ben ik bij UnivÉ Friesland en in het broemde Abe Lenstra Stadion van Heerenveen op bezoek geweest. Ontvangst met een kennismakingsronde langs de UnivÉ medewerkers, plus gebak en koffie. Niet meer, niet minder. Sleutelwoorden: oprechte, persoonlijke aandacht met begrip voor de denken belevingswereld (empathie) van de gast. Dat is de randvoorwaarde voor ondernemerschap, relatiemarketing & relatie beheer.

Relatiemarketing UnivÉ Friesland nam op 1 juli 2007 de verzekeringsactiviteiten van VOF Van Tuinen Ploeg & Siderius in Berlikum over. Mede-eigenaar Evert Siderius trad in dienst bij UnivÉ Friesland. Dat heeft UnivÉ slim aangepakt, want de UnivÉ directie had natuurlijk meteen het belang van relatiemarketing in de gaten. Daarvoor heb je een persoon met ondernemersbloed en voldoende mensenkennis nodig, die zelf in balans is. Iemand

september 2009


31

24-08-2009 13:30:30

|

|

MANAGEMENT

Friesland, noch Sc. Heerenveen hebben veel te zoeken in Miami. Het goede verhaal komt echter wel weer terug naar Nederland. In ieder geval goede PR via Movemens en alle lezers! En dat kan uiteindelijk weer voedingsbodem zijn voor het winnen of vasthouden van klanten.

Maatwerk versterkt digitale hulpmiddelen die de regio kent, plus de taal van de klanten spreekt! Niet iemand die het moet hebben van trucjes en andere oppervlakkigheden. Niet iemand die zijn eigen leven niet op orde heeft. Iemand die heel goed kan luisteren. Die de non verbale communicatie ziet, verstaat en vertaalt naar de onderneming, als dat kan. Kan dat niet, dan is dat eveneens duidelijk en wordt er geen zakelijke actie ondernomen. Bij relatiebeheer gaat het in de eerste plaats om het creëren of bestendigen van een relatie. Niet om iemand zo veel mogelijk producten te verkopen waarvan het maar de vraag is of die klant er werkelijk bij gebaat is. Het voetbalshirt voor Dillon Vallejo is een prima voorbeeld van een goede vertaalslag van een signaal, zonder er direct concrete ‘handel’ van te verwachten. UnivÉ

Het belang van persoonlijke relatiemarketing neemt toe naarmate onze samenleving killer en onoverzichtelijker wordt. De meeste klanten met een vraag op het persoonlijke vlak, zoals een verzekeringspakket of hun gezondheid, willen op maat geholpen worden door iemand van vlees en bloed. Niet via een per definitie rigide geautomatiseerd systeem. Natuurlijk zijn er best zaken die zo veelvuldig spelen dat ze wel via een degelijk systeem afgehandeld kunnen worden. Maar, ook dan is relatiemarketing een belangrijk aspect van ondernemen om de lange termijn relatie te bestendigen en tijdig klantsignalen te registreren. Het is daarom essentieel voor een onderneming dat de ondernemer zelf veel tijd besteed aan het opnemen van klantsignalen en zijn of haart gezicxht laat zien in de praktijk. Zoals de chefkok

in vol ornaat vriendelijk van tafel tot tafel vriendelijk informerend langs zijn gasten paradeert in het betere restaurant. Het effect is verbluffend. De ware ondernemer brengt de noodzaak van de persoonlijke aandacht in alle klantcontacten stelselmatig onder de aandacht van al zijn collegae/ medewerkers. Een effectief hulpmiddel is om ieder bij toerbeurt de kans te geven een leerzaam voorbeeld uit de eigen praktijk te melden tijdens het wekelijke praktijkoverleg. Dat inspireert en houdt iedereen alert. Dat is exact wat Evert Siderius van UnivÉ Friesland volledig in de vingers heeft. Chapeau! 쏔 Voor concrete praktijktips van Gert Jan Eikmans zie www.movemens.nl Gert Jan Eikmans is Universitair docent health marketing, oud secretaris KNMG, auteur van onder meer De ondernemende huisarts, Tovenaars op de mm² (marketing en communicatie dentale sector), Beroepshouding Communicatieadviseur, vice president van Synterra (Amersfoort), CFO van Crown Homes West Indies, Inc., Crown Home Builders, LLC, en CEO van Oak Spade Consultants Inc. (Summerville, SC, USA.)

Wat is de Fysio Prestatie Monitor? De Fysio Prestatie Monitor (FPM) is een online tevredenheids- en ervaringsmeting onder de cliënten van fysiotherapiepraktijken. Het systeem verstuurt automatisch een e-mail met een enquête naar uw uitbehandelde cliënten. De resultaten van de ingevulde enquêtes zijn continu online in te zien. Met de FPM kunt u de resultaten per therapeut vergelijken met het praktijkgemiddelde (interne benchmark) en de resultaten van uw eigen praktijk vergelijken met branchegemiddelden (externe benchmark).

De FPM is: – Onderdeel AGIS intensief contract – Geschikt voor HKZ – Geschikt voor afnemen CQ-index

Nauwelijks belasting voor u als therapeut! De gegevens komen uit uw eigen systeem (Intramed, RAAM, Fysiomanager, Fysioroadmap, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Prosoftware, Health software en Het Gezonde Net). Meedoen kost maximaal € 100,- per therapeut en € 100,- per praktijk (prijzen per jaar excl. BTW). Dagelijks meer dan 2.500 tevreden gebruikers actief. Meer informatie en aanmelden:

ADV Market Research september 2009


Willem Arntszlaan 115 C

3734 EE Den Dolder

www.fysiomonitor.nl 030 – 6910943

www.adv-mr.com

32 24-08-2009 13:30:39

Producten voor fysiotherapie, fitness en sport

T: 030 - 6043552 E : [email protected] I : www.bodybow.nl

Online werken nu vanaf € 20,- per maand Online diensten van ComVio: Met afstand de grootste! Met Server Based Computing wordt uw administratie beheerd vanaf een centrale server van ComVio. Uw administratie is zo veilig, goedkoop en vanaf verschillende locaties (praktijk, sublocaties en thuis) bereikbaar en beschikbaar.

De voordelen • • • • • •

Onafhankelijk Grootste van Nederland Hosting van zowel uw beroepsapplicatie als MS Office Uw gegevens staan in een centrale en veilige omgeving Updates, backup, onderhoud en beheer doet ComVio voor u U bent niet gebonden aan een vaste werkplek

• • • •

Dure investeringen zijn verleden tijd Vakkundige, adequate en snelle support Aansluiting op de berichtendienst van regionale netwerken Alle pakketten: Intramed, RAAM, Fysioroadmap, FIS-i, Fysiologic, Medikad, Health software, Het Gezonde Net en Prosoftware

Dit betekent • • • • • •

Groot gemak Super veilig Communicatie met overige zorgverleners in 1e en 2e lijn Nooit meer verlies van data Tijd- en kostenbesparend Dagelijks meer dan 2.000 tevreden gebruikers actief

Online demonstratie op aanvraag!

ComVio b.v. | Postbus 150 | 6940 AB Didam | Telefoon: 0316 29 42 42 | Fax: 0316 29 41 00 | E-mail: [email protected] september 2009


33

24-08-2009 13:30:46

|

COLOFON

|

MoveMens - magazine voor ondernemers in beweging informeert haar lezers met name over de ontwikkelingen op het 2de vakgebied. Naast marktinformatie, marketing, management en actuele zaken, wordt ook aandacht gegeven aan gezondheid, onderzoek, kwaliteitsbeleid en leefstijl.

Vloeren die sfeer brengen in uw praktijk

Doelgroep zijn professionals werkzaam in de beweegmarkt, waaronder fysiotherapeuten, oefentherapeuten en beweeginstructeurs en trainers. Tevens behoren de eigenaren van praktijken voor fysiotherapie en centra voor commerciële beweeg-activiteiten tot de doelgroep. Adreswijzigingen kunt u doorgegeven via de website www.movemens.nl. Het adreslabel met het oude en nieuwe adres kunt u ook sturen naar: Postbus 1027, 2280 CA Rijswijk. Wijzigingen per telefoon zijn niet mogelijk.

behandelkamer

Bladmanagement Inge van de Weem [email protected] 06 245 87 990 www.movemens.nl Advertenties ParaMediair B.V. Postbus 1027 2280 CA Rijswijk 070 415 13 13 [email protected] www.movemens.nl

oefenzaal

Redactie Caroline Mangnus, Gert Jan Eikmans, Cecile Röst, Inge van de Weem, Cees de Zoete. De redactie is te bereiken via het adres van ParaMediair B.V. De redactie houdt zich het recht voor ingezonden artikelen in te korten. Advertenties en advertorials worden geplaatst buiten de verantwoording van de redactie.

fitnessruimte

Aan dit nummer werkten verder mee Hans van Herwaarde, Peter Bär, Annelies Roovers, Petra Wolthuis, Frank Timmermans, John Verhoef, Wim van IJzendoorn (fotografie), Melinda-lou van der Linden (fotografie) Vormgeving, lithografie, druk en verspreiding Drukkerij Corns Broekzitter B.V. Ridderkerk Verschijning, oplage en abonnement MoveMens verschijnt 5 keer per jaar in een oplage van ca. 12.000 exemplaren. Het magazine wordt aangeboden aan professionals in de beweegmarkt. Aanmelding om in het lezersbestand te worden opgenomen kan uitsluitend via de website www.movemens.nl. Geïnteresseerden niet behorend tot de doelgroep kunnen zich abonneren via de website www.movemens.nl. Een jaarabonnement kost € 24,00 inclusief BTW en kan op ieder moment ingaan. Opzeggen kan uitsluitend per einde jaar. Copyright 2009 MoveMens Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/of verveelvoudigd, voor welk doel dan ook en op welke wijze dan ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van ParaMediair B.V.

revalidatie

kinderfysiotherapie Tel: 035-6550510 www.mansomfitfloor.nl

september 2009


34 24-08-2009 13:30:49

U kent Chemodol, de hypo-allergene afwasbare massageolie. Maar Chemodis heeft ook Traumadol voor de behandeling van (sport)blessures. Traumadol Polar powderpack is een coldpack op basis van poeder en bestemd voor de onmiddellijke behandeling van (sport)blessures zoals kneuzingen, blauwe plekken, bloeduitstortingen, zweepslag, verrekkingen etc. De Traumadol Polar powderpack kan zo uit het vriesvak direct op de huid worden gelegd.

Niet alles steunt

op Chemodol. Voor de nabehandeling van deze blessures is er Traumadol creamgel. Het bevat een geconcentreerd Arnica-extrakt voor een effectieve behandeling. Traumadol creamgel is niet vet, trekt snel in en laat geen vlekken achter in de kleding. Het is voordelig in gebruik. Uw leveranciers kunnen u er alles over vertellen. Of bel voor meer informatie: 0800-chemodis (0800-24 36 63 47). www.chemodis.nl

CHEMODIS Dat ligt voor de hand

Chemodis B.V. Para-medische Farmacie Postbus 9160 NL-1800 GD Alkmaar Tel. +31 (0)72 - 520 50 83 Fax +31 (0)72 - 512 82 14

7:=6C9:A76C@:C

HegVV`\ZhijjgYZWZY^Zc^c\

7aVYkZglVgb^c\

AZ``Zg\ZlZgìkVcYVV\4 D;JA:@@:G<:L:G@I=::;I=6CAA:C9:;68IDG:C6;# JL7:=6C9:A76C@>H:G7:HA>HIwwCK6C#JL96<:A>?@H:<:G::9H8=6EBD:I >BB:GHC669ADDH66CHAJ>I:C7>?JLL:G@L>?O:#K6CJ>I9>:;>ADHD;>:>H::C @@:A90:G>H:G6AI>?9::C9>:EG:8Þ:H7>?JE6HI#

Dc\ZkZcVVgYZhiVWâîZîYVcò^_<#H#E# @gVX]i^\Zbdidg!hcZaZc\Zgj^haddh# HegVV`\ZhijjgYZWZY^Zc^c\kddg]VcYZckg^_lZg`Zc#C^Zjl

@dgidb!bZiZZc
7aVYkZglVgb^c\kddgdei^bVVaeVi^ciZcXdb[dgi#C^Zjl
GymnaUniphy Nederland BV Overbeeke 1 5258 BL Berlicum tel. 073 5999000 fax 073 5999019 e-mail: [email protected] www.superpraktijk.nl

KgVV\YZWgdX]jgZVVcZcbVV`jî\ZWgZ^Y `Zcc^hbZiYZ

MAGAZINE VOOR ONDERNEMERS IN BEWEGING JAARGANG 10 - NUMMER 3 - SEPTEMBER 2009

Recommend Documents