NIEUWSBRIEF. Inleiding. Jaargang 10, nummer 3 - september 2009

NIEUWSBRIEF Jaargang 10, nummer 3 - september 2009

Inleiding Ook in de afgelopen periode waren er weer enkele aansprekende activiteiten te bespeuren bij onze aangesloten organisaties. De Commissie Peellimieten onthulde in de buurt van Helenaveen op ludieke wijze een replica van een oude grenspaal, waarmee de Peellimieten officieel geopend werden; VAAT ’69 plaatste en onthulde op de Grote Markt in Venray een replica van de oude dorpspomp; het bestuur van Museum ‘t Freulekeshuus vervolgt het onderzoek naar een nieuw Venrays Museum na het mislukken van de plannen voor het Museum van de Geest; plannen om het keramisch gevelreliëf van de schouwburg op het St. Annaterrein te behouden, worden bekeken; activiteiten voor de Week van de Geschiedenis zijn in voorbereiding; de Open Monumentendag krijgt ook dit jaar in de gemeente Venray weer volop aandacht; Castenray maakt zich op voor de onthulling van een beeld ter herinnering aan de Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ en de beroemde hengst Nico van Melo en gewis wordt er achter de schermen op meer fronten gewerkt om de lokale historie aandacht te geven en ons cultuurhistorisch erfgoed te beschermen. Wat dat laatste betreft staan de witte huizen aan de Hoenderstraat – de oudste van Venray – nu weer in de politieke belangstelling. En wat er ook mee gebeurt, het wordt de hoogste tijd dat er actie wordt ondernomen, want de panden zijn een schandvlek in het zo fraaie hart van Venray. Historisch gezien staan we renovatie uiteraard voor. Het is doodzonde om dergelijke monumenten te slopen. Maar we moeten ook reëel zijn. Wanneer renovatie totaal niet haalbaar blijkt, dient er op zijn minst een bouwwerk met historische uitstraling voor in de plaats komen. Belangrijk is in elk geval dát er iets gebeurt! De fraaie gevel van het Dingus-pand moet koste wat het kost worden behouden. Om verder verval van het gebouw tegen te gaan, dient er met spoed gerenoveerd te worden. Het kan toch niet zo zijn dat we met zijn allen nog eens jarenlang met deze ‘doorn in het oog’ blijven zitten. We roepen de politiek dan ook op alle (on)mogelijkheden terdege te bekijken en een historisch verantwoord besluit te nemen. Het stadje Brugge in België is een goed voorbeeld dat oud en nieuw in opperste harmonie kunnen samengaan.

Op de achtergrond het Dingus-pand en rechts de oudste huizen van Venray. Van het middelste pand is enkele jaren geleden wegens bouwvalligheid het dak gesloopt.

Officiële opening Peellimieten Op woensdag 24 juni 2009 vond nabij Helenaveen de officiële opening plaats van de Peellimieten, een grensoverschrijdend project dat de historische landsgrens uit 1716 in de Peel tussen de Nederlandse Staat en het Koninkrijk Pruisen middels zes grensstenen en een grenssloot in beeld brengt. Later werd deze historische lijn de officiële grens tussen de provincies Noord-Brabant en Limburg.

Ruzie tussen twee Peelbewoners van beide kanten van de grens werd uitgebeeld door een toneelgroep.

Wethouder Kerkers van de gemeente Deurne, onthult de grenssteen en het bijbehorende informatiebord.

Vóór 1716 staken in de Peel talloze twisten tussen dorpen en buurtschappen telkens weer de kop op. Deze ruzies tussen vooral Bakel, Milheeze, Deurne en Liessel (Brabantia) enerzijds en Merselo en Venray (Geldria) anderzijds gingen vooral over de exacte ligging van de grens. De toneelgroep Crescendo uit Ysselsteyn, aangevuld met enkele acteurs uit de gemeente Deurne, bracht tijdens de opening van de Peellimieten op treffende wijze in beeld hoe enkele eeuwen geleden conflicten ontstonden. Grenspalen werden stiekem verplaatst; er werd illegaal turf gestoken; schapen en runderen werden op andermans grondgebied geweid en bijenkorven werden over de landsgrens geplaatst.

De acteurs houden hun oren dicht voor wat komen gaat …

Een drietal daverende kanonschoten vormen het slot van het toneelspel.

Hoog oplopende ruzies werden voor het gerecht beslecht. Veel valse getuigenissen werden daarbij afgelegd en tal van onenigheden ontaardden in vechtpartijen met zelfs moord en doodslag. De landsheren uit het toenmalige Brabant en Gelre moesten regelmatig ingrijpen en de grenzen moesten telkens weer opnieuw worden ingemeten. Dit werd men uiteindelijk flink beu en in 1716 werd bij het ‘Tractaet van Venlo’ de definitieve grens vastgesteld. Er werden vijf nieuwe, hardstenen grenspalen toegevoegd aan de ene hardstenen paal die er al stond. De bewoners van de aanliggende dorpen werden gedwongen een grenssloot te graven tussen deze zes markeringspunten. Voordat de grenspalen de grond ingingen, werden door kinderen kiezelsteentjes in de paalgaten gestrooid, zodat bij illegale

verplaatsing van de grenspalen de exacte plek gemakkelijk zou zijn terug te vinden. Een stevig pak slaag om zich deze daad blijvend te herinneren en een traktatie als beloning viel de kinderen ten deel. Veel lof verdient de Commissie Peelgrenspalen 1716 onder aanvoering van Bernard Ploegmakers. Deze commissie werd op initiatief van het (Lokaal) Historisch Platform Venray tijdens de algemene ledenvergadering van 29 augustus 2005 ingesteld als juridisch opvolger van een in 2004 opgerichte werkgroep. Heel wat werk is verzet, veel hobbels genomen, maar het uiteindelijke resultaat mag er dan ook zijn: een op fraaie wijze in beeld gebrachte scheidslijn van historische en toeristisch-recreatieve waarde.

Week van de Geschiedenis Van 17 t/m 25 oktober vindt weer de Week van de Geschiedenis plaats met dit jaar als thema ‘Oorlog & Vrede’. In Venray zijn de voorbereidingen voor de Week van de Geschiedenis 2009 al weer begonnen. Het HPV, het Gemeentearchief, de Bibliotheek en Museum ’t Freulekeshuus trekken gezamenlijk op om het thema van dit jaar in onze gemeente weer breed onder de aandacht te brengen. Op zaterdag 17 oktober gaat de week van start met de Landelijke Archievendag. Ongetwijfeld zal ook het Gemeentearchief de deuren weer wijd openen en historische oorlogsdocumenten ter inzage leggen.

Viering tweede lustrum Dit jaar bestaat het Historisch Platform Venray 10 jaar. Dit tweede lustrum willen we niet ongemerkt voorbij laten gaan. Er zal een feestelijke ledenbijeenkomst georganiseerd worden op 23 november 2009. En daarnaast willen we op deze avond nog een bijzondere jubileumuitgave het licht doen zien. We willen dit jubileum vieren met een speciaal project. Een project dat het doel en het karakter van het HPV goed weergeeft. Alle leden van het HPV zijn bezig met het bewaren van het historisch erfgoed. We willen dit graag aan het publiek laten zien. Dit doen we voor een deel al door de publicaties van Venrays Verleden en via Rooynet. Ons project voor het jubileum is het volgende. We willen de oudste voorwerpen die in het bezit van de HPV-verenigingen zijn, verzamelen. Te denken valt aan foto’s, voorwerpen, een interview door een heemkundevereniging met de oudste inwoner van hun kerkdorp, een bijzondere gebeurtenis, het oudste filmpje, etc. Deze bijdragen worden dan samengevoegd tot een feestelijke jubileum-DVD. De technische realisatie van de DVD zal geschieden door onze eigen digi-werkgroep. U ontvangt van deze werkgroep nog nadere informatie. Wij doen hierbij de oproep aan iedere vereniging een bijdrage in te leveren voor 1 oktober 2009. Indien u hulp nodig heeft kunt zich melden bij de digi-werkgroep, met als contactpersoon Sjeng Smits. We hopen op veel leuke, bijzondere, Venrayse, historische bijdragen.

KNHM kan projecten ondersteunen Door onze aangesloten organisaties zijn beslist wel eens projecten gerealiseerd die in aanmerking hadden kunnen komen voor ondersteuning door de Koninklijke Nederlandsche Heidemaatschappij. Het is raadzaam om u bij toekomstige projecten af te vragen of deze geen bijdrage leveren aan de verbetering van de buurt, de wijk of het dorp. Het vastleggen van een stuk unieke geschiedenis kan een goede reden zijn om in aanmerking te komen voor deelname aan de wedstrijd ‘Kern met Pit’ van de KNHM met als doel de leefomgeving te verbeteren. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld het uitzetten van een historisch-educatieve route, het opzetten van een historisch museum of het restaureren van een molen of een wegkapelletje. Het gaat bij Kern met Pit nadrukkelijk om het 'zelf doen'. Dat betekent echter niet dat u hulp of financiële ondersteuning van elders moet afwijzen. Kern met Pit werkt bijvoorbeeld samen met ingenieursbureau Arcadis dat haar expertise pro deo aanbiedt in de vorm van korte adviestrajecten. Deelnemers aan Kern met Pit kunnen op die manier ondersteuning krijgen bij bijvoorbeeld het schrijven van een projectplan, het opstellen van een begroting of het berekenen van een constructie. De deelnemers stellen zelf de inhoud van het project vast en de wijze waarop zij het willen realiseren. Kern met Pit gaat een soort weddenschap met de groep aan. Inzet is de realisering van het project binnen een vastgestelde termijn. Als de groep het project binnen die termijn realiseert, wint zij de weddenschap en ontvangt een prijs van € 1.000. De voorwaarden van deelname en overige informatie kunt u vinden op www.kernmetpit.nl

Nieuwe Pomp Grote Markt Met de ingebruikname van de nieuwe pomp op de Grote Markt heeft dit sfeervolle plein weer iets van de oude allure teruggekregen. De pomp, die op zaterdag 4 juli jl. geplaatst en in functie gesteld werd, is een replica van de hardstenen pomp in neoclassistische stijl die in 1850 op het marktplein verscheen. Toen de Duitse bezetters in 1944 de toren van de Grote Kerk opbliezen, raakte deze fraaie, arduinstenen pomp dermate beschadigd, dat ze vervangen moest worden. De originele slingers, de uitstroompijpen met leeuwenkoppen en het mechanisme van de oorspronkelijke pomp kwamen in de twee gemetselde pompen die er daarna achtereenvolgens op het plein gestaan hebben. Toch werd met weemoed teruggedacht aan de oude pomp en plannen om iets van die vergane glorie terug te krijgen, werden gesmeed. VAAT ’69 nam het initiatief om een replica van de oude pomp op de fraai gerenoveerde Grote Markt te krijgen. Aan de hand van oude foto’s slaagde kunstenaar Sten Linssen erin de oude pomp na te maken en op 4 juli 2009 werd het geheel opgebouwd. Alle zeilen moesten nog even bijgezet worden om alles om 16.00 uur, het tijdstip van de officiële ingebruikname, klaar te hebben. Een pretband zorgde ondertussen voor een gezellige sfeer op het plein. Iets later dan gepland kon loco-burgemeester Lei Heldens, geassisteerd door VAAT-voorzitter Theo Michiels, in een gezellige ambiance het pompmechanisme in werking stellen. Even later kon met een glas helder (waterleiding)water geproost worden op de nieuwe aanwinst en de heropening van de Grote Markt.

Loco-burgemeester Lei Heldens(li.) en Theo Michiels Patrick van der Broeck en Lei Heldens drinken het eerste stellen de nieuwe pomp in werking. water dat uit de fraaie pomp gestroomd is. Momenteel houdt VAAT ’69 zich bezig met de voorbereidingen voor het plaatsen van een replica van het oude Henscheniusbeeld. Dit krijgt begin november een plek op het dan gerenoveerde Henseniusplein .

3 en 4 oktober: Herleving Historie Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ Venray-HorstSevenum e.o. met onthulling beeld, presentatie boek, expositie, toertocht voor trekpaarden en hengstenmonstering te Castenray.

Herleving Historie Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ De Stichting Heemkundig Genootschap Castenray brengt dit jaar de Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ VenrayHorst-Sevenum e.o. en de legendarische hengst Nico van Melo extra onder de aandacht. In 2009 is het 95 jaar geleden dat ‘Vooruitgang’ werd opgericht en 70 jaar geleden dat Nico van Melo in het bijzijn van koningin Wilhelmina en prins Bernhard Nationaal Kampioen werd. Op zaterdag 3 oktober a.s. wordt in Castenray ter herinnering aan de ‘Kampioen der Kampioenen’ en aan de Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ een beeld onthuld. Het monument is gemaakt door de Venrayse beeldhouwer Martin Ooink aan de hand van foto’s van Nico van Melo. Met hamer en beitel heeft hij ruim een jaar gewerkt om het beeld uit een blok hardsteen te houwen en het resultaat mag er zijn. De onthulling van het beeld wordt verricht door Ria Daelman-Verstraaten uit Westdorpe (Zeeland) en Toon Rambags uit Meterik. Ria Daelman is de dochter van Emiel Verstraaten, de fokker van Nico van Melo en Toon Rambags is een zoon van Piet Rambags uit Castenray. De associatie had haar hengsten vanaf de oprichting in 1914 tot de opheffing begin 1969 gestald bij de familie Rambags aan de Bergstraat (nu Lollebeekweg) te Castenray. Toespraken worden onder meer gehouden door Herman Martin Ooink bij de steen, waaruit het beeld Verstraaten, zoon van de fokker van Nico van Melo, door Henk gehouwen is. van der Pols, voorzitter van de Koninklijke Vereniging ‘Het Trekpaard en De Haflinger’ en door wethouder Patrick van der Broeck van de gemeente Venray. De Fanfare Dorpsklank van Castenray zorgt voor de muzikale opluistering en leden van de Castenrayse Toneelvereniging Vondel geven een ludiek tintje aan het geheel. De historie van de hengstenassociatie en Nico van Melo wordt in boekvorm uitgegeven. Op zaterdag 3 oktober wordt het boek gepresenteerd in gemeenschapshuis De Wis aan de Matthiasstraat te Castenray. De eerste exemplaren van het boek worden overhandigd aan de burgemeesters van de gemeentes Horst aan de Maas, Meerlo-Wanssum, Sevenum en Venray. Deze vier gemeentes vormden van 1914 tot 1969 het centrum van het werkgebied van de Noord-Limburgse hengstenassociatie, met dien verstande dat Meerlo en Wanssum in die tijd nog zelfstandige gemeentes waren. Burgemeester Jos Waals van de gemeente Venray houdt namens de vier burgemeesters een toespraak. In het gemeenschapshuis te Castenray vindt op zaterdag 3 oktober ook een expositie over de hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ plaats. De Balkers uit Sevenum zingen ter opluistering onder meer een lied over Nico van Melo. Op zondag 4 oktober is de expositie eveneens te bezichtigen. Dan is er ook een toertocht van ± 20 km voor trekpaarden en Haflingers. Tevens vindt bij het gemeenschapshuis een hengstenmonstering plaats. Leerlingen van de basisschool in Castenray stellen in het kader van het project op Dierendag het paard centraal. In groep 5/6 wordt voorafgaand aan het project het paard door de eeuwen heen in een meerdaags project behandeld. Het trekpaardenproject wordt financieel ondersteund door onder meer het Historisch Platform Venray. Zaterdag 3 oktober 2009 van 13.00-18.00 uur. Zondag 4 oktober 2009 van 11.00-17.00 uur. Het project is aangemeld voor de leefbaarheidswedstrijd Kern met Pit. Eerder al verkreeg de Stichting Heemkundig Genootschap Castenray het predikaat ‘Kern met Pit’ en de bijbehorende € 1000,- voor een project over de Indiëgangers uit Castenray en Klein Oirlo

Trekpaardfokkerij in het land van Nico van Melo door Jan Strijbos Een 240 pagina’s tellend boek met harde, glanzend gelamineerde kaft. Genaaid gebonden, formaat 22,5x22,5 cm. Bijna 300 foto’s en afbeeldingen. Prijs € 35,- (excl. € 6,- verzendkosten). Beperkte oplage van 500 stuks. Intekenen kan door overmaking van het bedrag op rekening 12.81.37.517 t.n.v. Heemkunde Castenray o.v.v. naam en adres van de intekenaar.

Programma Geschied- en Oudheidkundige Kring Venray e.o. 2009-2010 Maandag 21-09-2009: Maandag 19-10-2009: Maandag 16-11-2009: Maandag 21-12-2009: Maandag 18-01-2010: Maandag 22-02-2010: Maandag 22-03-2010: Maandag 19-04-2010:

Johan Koster Willem Rovers en Willem Keeris Ludo Boeije Reinier Thiesen Hans de Mars Lou Moonen Ledenvergadering, erna: Bertus Brokamp

“Van Schieëperskruus tot Trans Cedron” “Emigratie naar de USA” “De Peellimieten” “De geschiedenis van Stille Nacht” “Watermolens in Noord-Limburg” “Het leven en werk van Joep Nicolas” “Lezing over 100 jaar Mannenkoor” “Geschiedenis van de Landweren in Nederland”

De lezingen worden op maandagen gehouden in de periode van september 2009 tot mei 2010. Meestal is het de derde maandagavond van de maand. In februari (carnaval) en maart is gekozen voor de vierde maandagavond. De lezingen worden in principe gehouden in de recreatiezaal ‘Het Trefpunt’ van verpleeghuis Beukenrode, Beukenlaan 1, 5802 CJ Venray. Er is een grote parkeerplaats aanwezig, waar gratis geparkeerd kan worden. De aanvang van de lezing is 19.30 uur en de avond duurt tot ongeveer 21.30 uur. Enige uitloop is mogelijk. Van 20.15-20.30 uur is er een pauze van ongeveer 15 minuten. Excursies: In de loop van het jaar zullen er ook diverse excursies worden georganiseerd door de excursiecommissie bestaande uit Carla Smits, Mia Storms en Leo Jacobs. Welke excursies en de data zijn nog niet bekend op dit moment. Meer informatie? Voor meer informatie kan men contact opnemen met de secretaris van de Kring de heer Sjeng Ewalds Vingerhoedskruid 2 5803 KT Venray. Tel.: 0478-585096 of e-mail: [email protected]

Excursie LGOG Kring Venray Op 16 mei jl. organiseerde de Kring Venray van het Limburgs Geschied- en Oudheidkundig Genootschap een excursie naar de St. Hubertuskerk in Groot-Genhout. Kunsthistoricus Harrie Vriens uit Well gaf ter plekke een geweldige presentatie over de in de kerk aanwezige kunstschatten. Harrie deed zijn verhaal op een dermate boeiende en deskundige wijze, dat zelfs de pastoor van de St. Hubertuskerk er stil van werd. Na het bezoek aan Groot-Genhout toog het LGOG-gezelschap naar Maastricht, waar een bezoek gebracht werd aan een LGOG-expositie in het Centre Ceramique. Daar trok met name een fraai beeld van de 79-jarige beeldhouwer Arthur Spronken uit Beek de aandacht van de Noord-Limburgse LGOG-leden. Al in zijn jeugd werd Arthur Spronken geïnspireerd door de paardenhobby van zijn vader en zijn grootvader. Arthur Spronken maakte tal van paardentorso’s, waarbij de legendarische hengst Nico van Melo meermaals als inspiratiebron gediend heeft.

Harrie Vriens geeft uitleg aan het gezelschap uit Venray.

Digigroep-vrijwilliger Harrie Zegers tijdens de stadswandeling in Meerssen.

Boek in wording Momenteel werkt de heer Fred Roodenburg aan een boek over de Noord-Limburgse hulp aan ondergedoken joodse kinderen tijdens de Tweede Wereldoorlog. De heer Roodenburg was zelf vanaf 5 november 1943 als 6-jarig kind ondergedoken bij de familie A.C. Clevis-Coopmans in Broekhuizenvorst. Het boek verhaalt over de redding van meer dan honderd joodse kinderen. Vanuit het Noord-Limburgse dorp Tienray opereerde een verzetsgroep onder leiding van Hanna van de Voort, die vooral hulp kreeg van de zelf ondergedoken student Nico Dohmen. Samen brachten ze tal van joodse kinderen onder bij zeer vele en moedige Noord-Limburgse pleegouders. In het boek wordt ruime bekendheid gegeven aan de Noord-Limburgse pleegouders in vooral de plaatsen America, Blitterswijck, Broekhuizen, Broekhuizenvorst, Grubbenvorst, Horst, Klein-Oirlo/Castenray, Meerlo, Melderslo, Oirlo, Ooijen, Sevenum, Swolgen, Tienray en Venray. Ook de joodse kinderen zelf komen aan het woord. Liefst meer dan dertig via Tienray ondergedoken joodse kinderen schreven hun ervaringen. En die ervaringen zijn lang niet identiek. In het boek is de integrale weergave opgenomen van het zogenaamde ‘Plakboek Tienray’ en de op 1 augustus 1943 in Wanssum uitgegeven verzetskrant ‘Voor de Vrijheid’. Voorts een uitgebreide beschrijving van de gebeurtenissen en de gevolgen van de in de nacht van 31 juli op 1 augustus 1944 in Tienray gehouden razzia. Een lijst van afkortingen en begrippen met betrekking tot de Tweede Wereldoorlog en een familienamenregister ontbreken niet. Het boek is voorzien van veel fotomateriaal van vooral de betreffende pleegouders en de bij hen ondergebrachte joodse kinderen. Door de omvang van het werk, nu al 970 pagina’s en met het eind nog niet in zicht, zal het werk waarschijnlijk in twee of drie delen verschijnen. Er wordt naar gestreefd het boek in 2010 gereed te hebben, maar gezien de omvang is het niet uitgesloten dat het pas in 2011 kan verschijnen. Ook de prijs is op dit moment niet bekend. Wel kan het boek nu al worden besteld. Vooralsnog alleen schriftelijk of telefonisch bij de auteur: Fred Roodenburg, Belle van Zuylenlaan 81, 1902 PL Castricum. Tel. 0251-292479; E-mail: [email protected].

Recente financiële ondersteuningen 1.Stichting Heemkundig Genootschap Castenray, boek Hengstenassociatie ‘Vooruitgang’ 2.LGOG Kring Venray e.o., digitaliseren archief Sint Jozefklooster Venray 3. Stichting Beeldenschat St. Petrus’Banden Kerk, nieuw glas-in-loodraam 4. Museum ’t Freulekeshuus, foto’s schilderijen Anton Jeuken

€ 750 + € 500 garantie € 400 € 750 + € 750 garantie € 576

Tentoonstellingen en activiteiten in 2009 van ’t Freulekeshuus Venray ♦ 11 september t/m 29 november 2009: Venray 65 jaar geleden bevrijd ♦ 12 en 13 september 2009: Open Monumentendagen ♦ 11 december 2009 t/m februari 2010: Expositie 100 Jaar Venrays Mannenkoor Het museum is geopend op woensdag, zaterdag en zondag van 14.00-17.00 uur. Groepen op afspraak. Bezoekadres: Eindstraat 8 5801 CR Venray tel.: 0478-583880 e-mail: [email protected]

Met ingang van september 2009 wordt de rubriek ‘De oude foto’ in Peel en Maas verzorgd door RooyNet/Historisch Platform Venray in de personen van Wiedje Nelissen-Wijnhoven, Jan Derikx, Peter Teeuwen en Jan Strijbos.

Kijk ook eens op www.rooynet.nl U vindt daar tal van foto’s, films, geluidsfragmenten en documenten uit de rijke Venrayse historie.

Eclatant succes voor Schutterij ’t Zandakker Gilde St. Jan Op zondag 5 juli vond in Neer het Oud Limburgs Schuttersfeest 2009 plaats. Hieraan werd deelgenomen door liefst 165 schutterijen uit Nederlands- en Belgisch-Limburg. Na de wedstrijd op 5 juli waren nog 41 schutterijen in de strijd voor de kavelronde op zaterdag 11 juli. Uiteindelijk bleven er vijf schutterijen over die in een zinderende finale uitmaakten wie met ‘d’n Um’ naar huis zou gaan. Onder hen Schutterij ’t Zandakker Gilde St. Jan uit Venray, een van de bij het Historisch Platform Venray aangesloten organisaties. Na een spannende strijd eindigde Venray op een buitengewoon eervolle vijfde plaats. ‘D’n Um’ ging dan wel net niet naar Venray, maar kwam uiteindelijk toch in Noord-Limburg terecht. Schutterij St. Jan uit Grubbenvorst ging namelijk met de hoogste eer strijken, zodat het OLS 2010 volgend jaar voor de Venrayse schutterij bijna een thuiswedstrijd wordt. Het succesvolle zestal van de Venrayse schutterij bestond uit Henk de Klein, Pascal de Klein, Giel Krijnen, Hans van Rhee, Ron Linders en Peter Hensen. Niet alleen deze zes schutters oogstten in Neer succes. Het muziekkorps van de Venrayse schutterij behaalde bij de marswedstrijden in de derde divisie sectie A een fraaie 1e plaats. Eveneens een felicitatie waard. Schutterij ’t Zandakker Gilde St. Jan gaat zich de komende maanden terdege voorbereiden op het OLS 2010. Zowel de schutterij als het muziekkorps kunnen best nog wat uitbreiding gebruiken. Binnen de vereniging is een eigen opleiding voor jeugdleden die zich aanmelden voor het muziekkorps. Hopelijk ondergaat deze prachtige Venrayse vereniging een fikse uitbreiding van het ledenbestand, zodat de continuïteit weer voor lange tijd gewaarborgd is. Venray mag met recht trots zijn op Schutterij ’t Zandakker Gilde St. Jan, die een heel mooie traditie in stand houdt.

Het succesvolle Venrayse schutterszestal in vol ornaat.

Het muziekkorps behaalde een mooie 1e plek.

Digitaliseren archief St. Jozefklooster Venray Van 1877-1990 verbleven en werkten de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid in Venray. Zij zetten zich met name in voor de armenzorg, de gezondheidszorg en het onderwijs. De zustercongregatie werd op 3 november 1842 in Münster gesticht door de Duitse priester Eduard Michelis (1813-1855). In 1871 ontstond er in Duitsland een strijd tussen kerk en staat, de zogeheten Kulturkampf (1871-1878). Priesters en bisschoppen werden gevangen genomen of het land uitgezet. Meer dan 9000 religieuzen verlieten Duitsland en een groot deel nam de wijk naar Nederland. Ook de Zusters van de Goddelijke Voorzienigheid kregen op 5 januari 1876 van de regering te horen dat ze het Moederhuis in Münster moesten verlaten. De zusters weken uit naar Blerick en Steyl, waar ze zich vestigden. In 1877 riep de Venrayse pastoor de zusters te hulp voor de armenzorg van de parochie. Ook werden ze actief op onderwijsgebied. Het voorbeeld van de Venrayse pastoor kreeg navolging in Oirlo, waar twee zusters op 1 september 1931 van start gingen aan de meisjesschool. Elke dag pendelden ze van Venray met de bus naar Oostrum. Daar namen ze de trein tot de halte Oirlo. In 1934 verrees in de onmiddellijke nabijheid van de meisjesschool een ruim en comfortabel klooster ‘Maria Regina’, het latere ‘Oeldershof’. Het uitgebreide archief van de zusters wordt al enkele jaren door archivaris zuster Henrica beheerd in het St. Annaklooster in Tegelen. Vanuit het LGOG Kring Venray e.o. is een werkgroep bezig het archiefgedeelte dat betrekking heeft op de gemeente Venray te digitaliseren. Ook voorwerpen als kelken, monstransen en schilderijen uit het Venrayse klooster worden geïnventariseerd en gefotografeerd. Tevens zal gepoogd worden deze museumstukken naar Venray te halen. Kopieën van alles wat gedigitaliseerd wordt, zal worden overgedragen aan het Gemeentearchief Venray en aan Rooynet.

Leden van de LGOG-werkgroep, waaronder verschillende vrijwilligers van de Rooynet-digigroep, aan het werk in het St. Annaklooster in Tegelen. In de maand september zal elke vrijdag in het klooster gedigitaliseerd worden.

Zaterdag 12 en zondag 13 september – Open Monumentendagen Het thema van dit jaar is ‘Op de Kaart!’. De opening van de Open Monumentendag vindt plaats op zaterdag 12 september om 11.00 uur in het gemeentehuis door wethouder Patrick van der Broeck. Van 14.00-17.00 uur is er Open Huis op het St. Annaterrein, Noordsingel 39, Venray bij: 1. RooyNet Venray in het Erfgoedhuis – uitleg over het digitaliseren en over de website www.rooynet.nl 2. Archeologische Werkgroep – uitleg over onderzoekskaarten en waardekaarten De Historische Kring Oostrum en Spraland en het Oostrumse Kerkbestuur zetten op beide dagen de parochiekerk en haar kerkschatten ‘op de kaart’. Het kerkgebouw is hiervoor op beide dagen speciaal opengesteld van 10.00-17.00 uur. Uiteraard zijn ook de in december 2008 herplaatste retabels te bezichtigen.

Presentatie Venrays Spreekwoordenboek Veldeke Venray zal op zaterdag 26 september aanstaande het Venrays Spreekwoordenboek presenteren in het Theehuis op de locatie Odapark. De werkgroep bestaande uit Frits Linssen, Jacqueline van den Heuvel-van den Munckhof, Eduard Messemaeckers en Ad van Zwol heeft hier vier jaar aan gewerkt en de groep is momenteel nog bezig de laatste hand te leggen aan de druk van het Spreekwoordenboek. Het boek telt 500 pagina’s met ruim 6100 spreekwoorden, spreuken, gezegden, uitdrukkingen en zegswijzen die al eeuwenlang en nog dagelijks een belangrijke plaats innemen Ge mòt de kár nie voller laaje, asdat ’t paerd in onze eigen streektaal. Het wordt een prachtige uitgave, keurig kan trekke verzorgd en geïllustreerd met bijzondere tekeningen van Niels Vergouwen, woonachtig in Nijmegen. Na het Venrays Woordenboek, dat in oktober 1991 is uitgegeven, waarna in 1998 een herziene en uitgebreide druk uitkwam, is dit de tweede grote uitgave van Veldeke Venray.

Cursus Oud Schrift De cursus ‘Oud Schrift’ vindt plaats op de woensdagmiddag van 16, 23 en 30 september en 7 en 14 oktober 2009 telkens vanaf 13.30 uur in het Erfgoedhuis. Cursusleider is Rien Flokstra. Mocht er na deze vijf lessen nog aanvulling gewenst zijn, dan kan dit geregeld worden, maar eerst wordt bekeken hoever de vorderingen zijn. Degenen die zich aangemeld hebben, ontvangen een uitnodiging via het secretariaat van het Historisch Platform Venray.

WERKGROEP HISTORIE LEUNEN We kunnen terugzien op een zeer geslaagde presentatie van de werkgroep op 28 juni jl. die gehouden is in het gemeenschapshuis van Leunen. Er was veel belangstelling voor al het materiaal dat er te zien was. De gehele openingstijd was de zaal constant goed bezet. Er waren vele oude foto’s te zien, boeken over oude boerderijen gemaakt door Jan Bouten en een film over Leunen van 1968. Veel geschriften die digitaal zijn opgeslagen, konden worden bekeken, evenals de ordners met krantenknipsels en er is een quiz gehouden over oude bijnamen van personen uit Leunen. Er waren 6 personen die alle namen met oude bijnamen goed hadden. Wij hopen dat deze presentatie heeft bijgedragen aan meer bekendheid van het werk van de werkgroep en dat ook veel particulieren materiaal van vroeger ter beschikking zullen stellen. Werkgroep Historie Leunen: Herman Holtackers; Wiel Broers; Annie Reintjes-Jenniskens; Gerrit Cornelissen; Theo Hendrix; Carel Jeuken; Pieter Litjens; Gerrit Holtackers. Jan Bouten en zijn vrouw waren ook aanwezig. Zij bekijken de boeken over de boerderijen van Leunen die Jan heeft gemaakt.

Cheque voor Werkgroep Historie Leunen De Werkgroep Historie Leunen heeft onlangs een bedrag van € 500 ontvangen van de Eerste Wijkvereniging Leunen(EWL). Door het succes van de gehouden boekenmarkt in mei jl. kon dit bedrag symbolisch overhandigd worden door Jos Nabben aan de voorzitter van de WHL, Herman Holtackers. Veel mensen denken misschien: “Waarom schenkt een wijkvereniging geld aan een ander doel?” Het antwoord is heel simpel. De wijkvereniging haalt oud papier op in het dorp Leunen, maar is afhankelijk van de inwoners van Leunen. Als tegenprestatie wilde de wijkvereniging ook iets doen dat ten goede komt aan het dorp. Daarom viel de keus op de Werkgroep Historie Leunen, omdat deze Werkgroep de historie van alle verenigingen in woord en beeld vastlegt. De werkgroep is hiervoor op zoek naar een A3-scanner en daarom is het bedrag van € 500 een mooi begin.

Nieuws van RooyNet Peel en Maas, iedereen in Venray en omgeving kent dit weekblad. Mede dankzij de financiële ondersteuning van de CAI en de bereidheid van Christ van den Munckhof is dit weekblad door Pictura gedigitaliseerd. Er zijn nog enkele oneffenheden (bijv. de jaargang 1926 ontbreekt) weg te werken, maar binnenkort is dit weekblad voor iedereen via RooyNet doorzoekbaar. Dat wordt genieten! Begin september wordt gewerkt aan de nieuwe beginpagina’s voor elke deelnemer in RooyNet. Wij bieden in de nieuwe situatie de deelnemers drie mogelijkheden: 1. Eén pagina met algemene informatie over de organisatie plus een overzicht van de contactgegevens. Zie als voorbeeld de huidige pagina van BiblioNu. De algemene gegevens worden door de vereniging eenmalig doorgegeven aan de webmaster. Hij zorgt voor de plaatsing. Uiteraard kan op deze bladzijde doorverwezen worden naar een eigen site. 2. Een website die vorm is gegeven volgens de opzet van de deelnemerspagina’s met de standaardmenuonderdelen: a. Home, door u zelf invulbaar via de beheeromgeving Rooynet; b. Over ons, door u zelf invulbaar via de beheeromgeving Rooynet; c. Nieuws, door u zelf invulbaar via de beheeromgeving Rooynet; d. Activiteiten, via de webmaster in te voeren via de Gids2; e. Collectie, door het systeem gegenereerd; f. Contact, via de webmaster in te voeren via de Gids2. 3. Een website die vorm is gegeven volgens de opzet van 2., maar dan met een eigen keuze. Bv. a., b., tentoonstelling, e. en f. In dit geval bespreekt u met de webmaster welke menu-onderdelen u kiest. Inmiddels hebt u –naar wij verwachten- deze keuze gemaakt en doorgegeven aan de webmaster via [email protected]

Aanmelding Museum Psychiatrie Venray Tijdens de algemene ledenvergadering van 24 augustus jl. is het Museum Psychiatrie Venray met instemming van de aanwezige HPV-leden officieel toegetreden tot het Historisch Platform Venray. Het museum is het tweeëndertigste lid van het Platform. Bij afwezigheid van museumvoorzitter Pierre Hebben gaf de heer Wim Janssen namens het museum een toelichting. Hij vertelde onder meer dat het Museum Psychiatrie Venray 33 jaar geleden geopend is. Het museum geeft een prachtig overzicht van de ontwikkeling van de behandelmethoden in de psychiatrie. Tal van foto’s, historische documenten en bijzondere objecten worden in het museum geëxposeerd. Tezamen met de zeer deskundige uitleg van de vrijwilligers die een rondleiding verzorgen, krijgt de bezoeker een helder beeld van het leven in het psychiatrisch instituut. Het museum, dat alleen op afspraak is te bezoeken, is gevestigd op Stationsweg 46 5800 AA Venray. Voor een afspraak kan contact worden opgenomen met Lod Dirkx, tel.: (0478)587192 e-mail: [email protected] Onder de naam ‘De oorlog aan den lijve’ organiseren het Museum van de Psychiatrie en 't Freuleskeshuus een unieke dubbeltentoonstelling bij de herdenking van de uiteindelijke bevrijding van Venray, 65 jaar geleden. Het Museum van de Psychiatrie beeldt de laatste oorlogsdagen, de bevrijding en de evacuatie van beide gestichten uit, terwijl 't Freuleskeshuus diezelfde aspecten, betreffende het dorp Venray, weergeeft. De officiële opening van beide tentoonstellingen is op vrijdag 11 september 2009 in Kunstencentrum Jerusalem (deze opening is uitsluitend voor genodigden). Om de tentoonstelling over beide gestichten, Servaas en St. Anna, extra luister bij te zetten, zal er op zondag 13 september 2009 vanaf 14.00 u. tot ongeveer 15.00 u. in de Kapel van de Servaashof, Stationsweg 46, een video vertoond worden, waarop Venraynaren hun belevenissen tijdens de laatste oorlogsdagen vertellen. Na afloop van deze aansprekende bijeenkomst is er nog volop gelegenheid om de foto-expositie in het Hoofdgebouw te gaan bekijken. De tentoonstelling is te bezichtigen van 11 september t/m 23 november 2009. De openingsdagen en openingstijden van beide tentoonstellingen zijn volkomen gelijk: woensdag-, zaterdag- en zondagmiddag van 14.00 u tot 17.00 u. Sjeng Smits, bestuurslid van het Historisch Platform Venray, wordt door Pierre Hebben, voorzitter van het Museum Psychiatrie Venray, gekneveld in de dwangbuis om het door de museumcommissie gewenste HPV-lidmaatschap ‘af te dwingen’. Hebt u een item of een mededeling voor de volgende Nieuwsbrief, geef dit dan even door aan de redactie. De volgende Nieuwsbrief verschijnt in december 2009. Geef een eventuele wijziging van uw e-mailadres door aan de redactie. Redactionele mededeling. Deze Nieuwsbrief is een uitgave van het Historisch Platform Venray. Voor informatie over deze Nieuwsbrief: Jan Strijbos Castelostraat 32 5811 AP Castenray Tel.: 0478-571677, e-mail: [email protected]

Bestuursvergaderingen in 2009: Elke 2e dinsdag van de maand, van 09.00 tot 11.30 uur in het Erfgoedhuis, Warande 8, Sint Anna Venray. Agendapunten kunnen ingediend worden bij secretaris Jan Manders, [email protected] Ledenvergaderingen in 2009: maandag 9 maart; maandag 25 mei; maandag 24 augustus; maandag 23 november Locatie: De Kemphaan, Kennedyplein Venray Aanvang: 20.00 uur.