Maandblad van het Informatie- en Adviescentrum voor iedereen die vragen heeft over de vuurwerkramp

13 Mei

Uitgave 5, november 2001

Nieuwskrant

Informatief magazine betreffende de gevolgen van de vuurwerkramp Uitgave 1, april 2001 Maandblad van het Informatie- en Adviescentrum voor iedereen die vragen heeft over de vuurwerkramp.

Voor toelichting op de inhoud in het Turks of Marokkaans kunt u 0800-1100 bellen. Türkc,e íc,erikle ilgili ac,iklamalar ic,in bu numarayi arayabilirsiniz: 0800-1100! 0800-1100

"Inspiratie is het enige positieve dat de ramp mij heeft opgeleverd"

Irakese kunstenaar verliest levenswerk door de vuurwerkramp Het gesprek gaat voor een groot deel via een tolk en zijn Nederlands is soms moeilijk te verstaan. Toch spreekt zijn gezicht boekdelen. Abdullrassak Khalaf (42 jaar) is een gebroken man. De vuurwerkramp nam deze Irakees veel af.

bewusteloos geweest. Hoe lang dat duurde weet ik niet meer. Toen ik bijkwam ben ik als in een reflex weggerend. Daar weet ik niets meer van. De tweede explosie vond plaats toen ik op de Lasondersingel was aangekomen. Er heerste complete chaos. Mensen renden en schreeuwden. Iedereen liep door elkaar. Ik dacht: 'Het is oorlog.'

Zaterdag 13 mei was voor Abdullrassak Khalaf, een werkdag.

Compleet in de war en in shock wist Abdullrassak Khalaf

Zoals zo vaak, was de getalenteerde schilder, die ook wel

kennissen te bereiken aan de Oldenzaalsestraat. Daar

bekend is onder de naam Razak Hassan, aan het werk in

werd hij die eerste dag en nacht opgevangen. Op zondag

zijn atelier in de Bamshoeve. 'Ik was bezig met het opruimen

hoorde hij dat hij zelfs op de lijst van vermisten stond.

van mijn atelier. Kwasten spoelen, het bekende werk. Ik had net mijn opdracht afgerond voor een expositie in Denemarken. Veertig doeken stonden klaar. Buiten had ik al wel geknal gehoord, maar daar heb ik geen aandacht aan besteed. Het leek alsof de gemeente iets aan het slopen was.

'Waarom hij wel en ik niet'

Toen kwam de eerste klap.' De eerste tijd was een hel voor de Irakees. Zijn atelier, dat De eerste grote explosie bij SE Fireworks, de 'buurman' van

hij ook als woon- en slaapkamer gebuikte, was weg. Al zijn

de Bamshoeve, veroorzaakte veel schade. In het kleine

zorgvuldig gemaakte en gekoesterde werk was verbrand.

atelier waar Khalaf werkte vielen alle muren om, net als

Niets was er meer van over, al zijn spullen, zijn familiefoto's,

in de ateliers van de andere kunstenaars. 'Ik ben een tijdje

zijn brieven....... Khalaf: 'Vlak na de ramp hoorde ik ook

Informatie- en Adviescentrum

het vreselijke nieuws over mijn buurman en collega-

voor drie weken in de gevangenis gegooid. Irak is een

kunstenaar, Hans Lodewijk, in de Bamshoeve. Hij had de

gevaarlijk land geworden voor mij.' Vanwege het regime

ramp niet overleefd. Daar heb ik het vreselijk moeilijk

en de oorlog besloot de Irakees zijn land en zijn daar

mee. Waarom hij wel en ik niet? Ik had ook dood kunnen

wonende familie te verlaten. Met het besef dat hij het

zijn. Dat gevoel is niet te verkroppen. Hij was een goede

nooit meer terug zou zien. Sinds 1996 woont hij in

vriend van me, het is afschuwelijk.'

Enschede, een fijne stad, waar hij zich ook absoluut veilig

Khalaf is een begenadigd en serieus kunstenaar. Soms

voelt. Tot die enorme klap aan dat gevoel abrupt een eind

werkte hij 24 uur door op een goed idee. Hij had succes,

maakt.

zowel in het binnen- als buitenland. Hij verzorgde exposities in Den Haag, Amsterdam en in Enschede, zoals de expositie

Opnieuw beginnen

van 1997 in de burgerzaal van het stadhuis. De kunstenaar

Het is allemaal moeilijk te verwerken voor Khalaf. De

werkte ook samen met de AKI en kreeg nu de kans om te

afhandeling van de schade door de overheid valt hem

exposeren in Denemarken. 'Het verliezen van je levenswerk

zwaar tegen. 'Voor Nederlanders zijn de schade-regelingen

is als kunstenaar een niet te beschrijven verlies', vertelt

al vreselijk ingewikkeld, laat staan voor een vluchteling,

Abdullrassak Khalaf triest. 'Je stopt alles in zo'n werk, al je

die de taal hier nog niet helemaal machtig is', verkondigt

emoties, je hele ziel. Als zo'n werkstuk je wordt afgenomen,

Khalaf. De kunstenaar krijgt, naar eigen zeggen, niets

is het alsof je je kind verliest.' Naar de rampplek is Khalaf

vergoed. 'Ze vragen naar bewijzen voor kwijtgeraakte

niet meer teruggekeerd. Niet met de bus, niet via de open-

stukken. Hoe kan ik een bewijs hebben, als ik alles ben

gestelde wegen. De Irakees gaat verder: 'Ik ben op die plek

kwijtgeraakt.' De Irakees heeft na de ramp een tijdje een

zoveel kwijtgeraakt, dat is niet te beschrijven. Ook mijn

atelier betrokken in 'de Klanderij', tot deze ruimte werd

gevoel van veiligheid is weg, verdwenen. Ik kan me niet

gesloten. Nu heeft hij geen goede ruimte om te werken.

meer veilig voelen.' In 1989 vlucht de Irakese kunstenaar

Hij heeft geen materiaal en leeft van een uitkering.

weg uit zijn geboorteland en komt in het Twentse Markelo

Gelukkig heeft schilder 'Razak Hassan' de wil om door te

terecht. 'Het leven in Irak was voor mij te gevaarlijk

gaan niet verloren: 'Het liefste wil ik weer opnieuw beginnen.

geworden', zegt Khalaf, 'Er heerste een oorlog en ik had

Ik wil weer geld voor materiaal. Ik zit vol met inspiratie.

een andere mening dan het heersende regime in Irak.

Helaas', verzucht de Irakees, 'inspiratie is het enige

Dat gaf grote problemen. Ik ben zelfs om mijn mening

positieve dat de ramp mij heeft opgeleverd.'

Pagina

U vraagt, wij antwoorden!

2

Heeft u vragen waar u nu wel eens een antwoord op wilt hebben? Richt uw vraag aan de redactie, postbus 167, 7500 AD of via iac.enschede.nl. Als uw vraag voor het eind van de maand binnen is, dan volgt het antwoord in de volgende uitgave M. Riezebeek

Ook na anderhalf jaar is het IAC er nog om samen met u te

IAC

bekijken hoe problemen opgelost kunnen worden. Het maakt

Enquête

niet uit of deze problemen groot of klein zijn. Het IAC kan u

Twee weken geleden ben ik gebeld

advies of informatie geven en eventueel verwijzen naar de juiste

voor de enquête van het IAC. Ik

instantie. U hoeft zich dus helemaal niet bezwaard te voelen:

ben blij dat ik gebeld ben en dat

Wij zijn er voor u!

ik een afspraak heb gemaakt voor een gesprek met iemand

Voucherregeling

van het IAC om over mijn

Waarom hebben eigenaar-bewoners, van wie het huis

problemen te praten. Maar

onbewoonbaar is verklaard, wel recht op de voucherregeling

gemakkelijk vind ik het niet! Ik voel mij een beetje bezwaard

en mensen die hun huis om andere redenen aan de

om, anderhalf jaar na de ramp, alsnog met mijn problemen

gemeente hebben verkocht niet.

te komen. Van jongs af aan heb ik geleerd om anderen niet lastig te vallen met mijn problemen, maar nu lukt het

Antwoord

me toch niet ze zelf op te lossen. Ook heb ik het idee dat

De regeling eigenaar-bewoners vuurwerkramp is door het

de problemen van anderen misschien wel veel erger zijn.

ministerie van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer aangeboden aan de gemeente en wordt gefinancierd

Antwoord

door dit ministerie. De uitgangspunten voor deze regeling zijn

Het was juist de bedoeling om via de telefonische enquête van het

door het ministerie vastgesteld. Als eerste is daarbij door het

IAC achter problemen te komen die nog spelen bij gedupeerden.

ministerie gesteld, dat het gaat om een tegemoetkoming voor de

Een reactie zoals die van u horen wij vaker. Vele mensen denken

beperkte groep van eigenaar-bewoners van woningen die op

en vinden dat ze nu alleen verder moeten. "Het is immers al

13 mei 2000 als gevolg van de vuurwerkramp onbewoonbaar

anderhalf jaar geleden!", " en anderen zijn zwaarder getroffen

zijn geworden of vernietigd zijn. De uitvoering is in handen

dan ik", zijn opmerkingen die wij nogal eens te horen krijgen.

gelegd van de gemeente Enschede.

Elly van Hoof

pubers. Als u hierover meer informatie wilt, kunt u contact

maatschappelijk werk

opnemen met de Stichting Maatschappelijke Dienstverlening:

Weer aan het werk

053-4353353

Tot januari van dit jaar heb ik full-time gewerkt bij een prettig

Jos Vermeulen

bedrijf. Door de vuurwerkramp

onderwijs

kon ik mijn werkzaamheden

Studiekosten

niet meer naar behoren vervullen

Er zijn heel wat jongeren van wie

en ben ik in de ziektewet gegaan.

de schoolprestaties na de ramp

Gelukkig gaat het nu beter en

dermate slecht zijn dat ze zakken

kan ik binnenkort weer aan de

voor hun examen of blijven zitten.

slag. Ik zie er erg tegenop mijn collega's te begroeten.

Hier zijn tegenwoordig behoorlijke

Niemand heeft interesse in mij getoond of gebeld. Zijn er

kosten aan verbonden. Is er een

tips om de eerste dagen door te komen?

oplossing voor dit probleem? ...vervolg op pagina 4

Antwoord Het is logisch dat het hervatten van uw werkzaamheden na deze periode weer een hele stap voor u betekent. Zeker ook als u niet de reactie van uw collega's hebt gekregen die u had verwacht, of

Inhoudsopgave

waarop u had gehoopt. Het zou echter jammer zijn, en niet bevorderlijk voor uw werkzaamheden, om met deze teleurstelling

Artikelen

aan de slag te gaan, alsof er niets aan de hand is. Na deze ziekte-

• Irakese kunstenaar verliest levenswerk

kunnen beginnen. Daarom lijkt het me een goed idee als u uw teleurstelling uitspreekt, zodat er een open gesprek kan komen.

1

door vuurwerkramp • Vier architecten krijgen meervoudige opdracht

9

Roomveldje • De nieuwe start voor werkzoekenden

10

aan belangstelling was van uw collega's, maar onzekerheid over

• Nieuws over de IAC-enquête

11

hoe u te benaderen. Omdat het natuurlijk niet makkelijk is om

• Opeens bleken we in een afbraakwijk te wonen

14

zelf zo'n gesprek aan te gaan, zou u kunnen kijken of er in het

• Vijf jaar lang luisterend oor, dankzij poject

16

bedrijf iemand is die u daarbij kan steunen. Dit kan een leidinggevende zijn met wie u een goed contact hebt, of een collega die u na staat. U zou ook samen met hen het gesprek voor kunnen bereiden. Als er in het bedrijf waar u werkt een bedrijfsmaatschappelijk werkende aanwezig is, kunt u ook hier terecht voor

3

Het kan namelijk ook best zijn dat het bijvoorbeeld geen gebrek

Pastoraat na ramp • Buurtcentrum 'Het Kompas' over wensen

17

omzetten in projecten • Onderzoeker van der Velden over de zin

18

van het Gezondheidsonderzoek

deze hulp.

• Uitleg over de vele verschillende onderzoeken

Vrijheid

• Overgang kunstenaars naar ROC-gebouw

19

onder de gedupeerden Het gedrag van mijn zoon (15) loopt echt uit de hand. Gedurende de zomervakantie heeft hij een grote mate van vrijheid gehad. Nu de school weer is begonnen en zaken

21

'allesbehalve soepel' • Nieuwe bedrijfslocatie voor

23

Morsink’s Horecaproducten BV

serieus genomen moeten worden, is hij niet voor rede vatbaar. Hoe krijg ik weer een ingang in de belevingswereld

Rubrieken

van mijn zoon?

• U vraagt, wij antwoorden

2

• Belangenvereniging BSVE

4

Antwoord

• Column Fred Bosman

5

Om een goed antwoord op deze vraag te kunnen geven, zou ik

• Activiteiten & Regelingen

6

meer moeten weten over de oorzaak van het gedrag van uw

• Beeld van een kunstenaar

11

zoon. Op deze manier is het moeilijk daar iets over te zeggen.

• Het moment van ...

15

Het zou kunnen zijn dat uw zoon ergens mee zit, waardoor hij

• Voor u/jou gelezen

20

zich lastig gaat gedragen. In dat geval is het belangrijk dat u, of

• Ondernemersrubriek

22

iemand anders met wie uw zoon een goed contact heeft, kijkt of het mogelijk is een gesprek met hem aan te gaan om te achterhalen

Van de redactie:

wat er aan de hand is. Vervolgens kan samen een oplossing

Voor u ligt het novembernummer van '13 mei Opnieuw

gezocht worden.

Beginnen.' In dit nummer veel aandacht voor het thema

Het kan ook zijn dat het gedrag van uw zoon te maken heeft

'onderzoek', want onderzoekers willen veel over u weten.

met uw stijl van opvoeden. Zelf geeft u aan dat hij thuis veel

Logisch dat u wat over al die verschillende onderzoeken wilt

vrijheid gewend is. De overgang van deze vrijheid naar de

weten. Vandaar dat we het één en ander uit de doeken doen

strengere regels op school kan dan een moeilijke overschakeling

over het verschil tussen de diverse onderzoeken. In het

voor hem zijn. In dat geval is het nuttig om, samen met een

onderzoek gaat het erom dat de vinger goed aan de pols

deskundige, te kijken naar hoe u anders met uw zoon om kunt

wordt gehouden. Centraal staat wat er leeft bij de gedupeer-

gaan, en zijn gedrag kunt bijsturen. Voor hulp bij opvoedings-

den. Het is in uw belang dat u uw medewerking verleent.

vragen kunt u o.a. terecht bij het maatschappelijk werk. Ook

Nieuw in dit nummer is het logo van de gezondheids-

worden er bij het maatschappelijk werk in groepsverband

monitoring getroffenen vuurwerkramp Enschede. Onder dit

opvoedingsondersteunende trainingen gegeven voor ouders van

beeldmerk vindt u voortaan alle berichten over de verschillende activiteiten die onder dit onderzoek vallen.

Pagina

wetperiode is het voor u van belang weer 'met een schone lei' te

Pagina

...vervolg vragenrubriek

Antwoord

benoemen. Mediant heeft na de vuurwerkramp heel wat ervaring

Het allereerste punt is dat het bovenstaande probleem erkend moet

in deze opgedaan.

worden. Dat betekent dat een school, via een klassenleraar of decaan, expliciet bij een leerling erkent dat het achterwege blijven

Frans van Gemert

van de resultaten te wijten is aan de vuurwerkramp. Zo lang

huisartsen

het blijft bij ''ja ja'' knikken en ''gut wat erg'' is er geen kans op

Medicijngebruik

een oplossing. Er is dus een getekende verklaring van een arts of

Van mijn huisarts heb ik het

school nodig voor het informatiepunt studiefinanciering. Daarmee

afgelopen jaar, na de vuurwerk-

is de zaak nog niet in kannen en kruiken. Er blijft volharding

ramp wel een tiental verschillende

nodig, maar ook voor deze onkosten moeten financiële middelen

tabletten gekregen. Tegen

te vinden zijn.

hartritmestoornissen, tegen slapeloze nachten, tegen

Lichamelijke klachten

hoofdpijn, paniekaanvallen etc.etc. Daarnaast gebruik ik ook

Mijn dochter van 12 heeft sinds het begin van dit schooljaar regelmatig lichamelijke klachten. Dit varieert van hoofdpijn,

een aantal alternatieve geneesmiddelen. Ik zou graag van

buikpijn tot benauwdheid. Ze blijft steeds vaker thuis en

veel van deze medicijnen af willen. Hoe kan ik dit het

loopt op school een achterstand op. Haar leraar vindt haar

beste aanpakken?

afwezigheid nog niet zo'n groot probleem, maar dit is een ontzettend belangrijk jaar en ik verwacht eigenlijk een

Antwoord

maximale prestatie van mijn dochter. Hoe doorbreek ik

Als u uw medicijngebruik wilt verminderen is het belangrijk dit

haar neerwaartse spiraal?

niet eigenhandig te doen, maar in overleg met uw huisarts, die u eventueel kan doorverwijzen naar hulpverleningsorganisaties

Pagina

Antwoord

die u hierbij kunnen ondersteunen. Omdat u aangeeft dat er een

Ik kan me voorstellen dat de leerkracht van uw dochter in het

relatie is tussen het ontstaan van de klachten en de vuurwerkramp

begin van het schooljaar nog geen reden zag om aan de bel te

is het zeer de vraag of het zinvol is om voor allerlei klachten

trekken. Nu het inmiddels november is en de klachten van ziek

verschillende medicijnen te slikken; het zou mogelijk kunnen zijn

thuis zijn niet veranderen, wordt het toch een beetje anders. In

dat er sprake is van LOK (Lichamelijk Onbegrepen Klachten) ten

groep acht worden nu eenmaal belangrijke beslissingen genomen

aanzien van de vuurwerkramp. In dat geval is behandeling en

t.a.v. het voortgezet onderwijs en er is een goede conditie vereist

begeleiding wellicht in goede handen bij Mediant Nazorg

om optimaal te presteren. Als ook de huisarts geen directe

Vuurwerkramp. Ook is er de mogelijkheid om, met name voor het

oorzaken kan vinden is het verstandig om aan de huisarts een

afbouwen van kalmeringsmiddelen, ondersteuning te krijgen

verwijzing naar Mediant te vragen. Wellicht dat deze instantie

van Tactus, verslavingszorg die hiervoor een speciaal project

de lichamelijk onbegrepen klachten van uw dochter wel kan

heeft opgezet.

4

BSVE stelt overheidsimmuniteit ter discussie De krant, tv en radio volgen het op de voet: alle juridische

verdachte De V., die sinds februari 2001 in het huis van

zaken rond de vuurwerkramp. Via de media stromen er

bewaring zit, wordt een strafrechtelijk proces gevoerd.

wekelijks nieuwe berichten uw woonkamer in. Misschien heeft u, als gedupeerde, zelf een advocaat om u op uw rechten

Genoegdoening voor de slachtoffers

te wijzen. De Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerk-

Het bedrijf SE Fireworks, met beide directeuren Bakker en

ramp volgt alle processen op de voet. Zelf heeft de vereniging

Pater, is gedagvaard als één van de drie verantwoordelijken

bij het gerechtshof in Arnhem een klaagschrift ingediend

betreffende de vuurwerkramp. Dit is een strafrechtelijk

om de beslissing van het Openbaar Ministerie Almelo,

proces. Hen wordt o.a dood en brand door schuld ten laste

inzake het niet vervolgen van de overheid, aan te vechten.

gelegd. In september en oktober vonden een reeks verhoren

Om duidelijkheid te krijgen in de wirwar aan rechtszaken

plaats. De volgende zitting, waarin het vervolg van het proces

moet men het verschil kennen tussen strafrecht en civiel

wordt bepaald, is gepland op 6 december. De tweede en derde

recht. Een voorbeeld: bij de afwikkeling van uw financiële

verantwoordelijken aan de vuurwerkramp zijn, volgens

schade ontstaat een geschil over de hoogte van de som.

Commissie Oosting, de overheid en de gemeente Enschede.

Dit is een geschil van privaatrechtelijke aard, er zal een

Het vervolgen van de overheid als medeschuldige van de

burgerlijk proces moeten worden gevoerd, ook als de

vuurwerkramp is een verhaal apart. In april 2001 besloot

tegenpartij de gemeente is.

het Openbaar Ministerie in Almelo de overheid en de

Wanneer de gedupeerde zich over hetzelfde geschil zo zou

gemeente Enschede niet te vervolgen, omdat volgens een

opwinden dat hij een ambtenaar een steen naar het hoofd

uitspraak van de Hoge Raad lagere overheden vrijuit gaan

gooit en hem verwondt, zal hij een proces-verbaal krijgen

als ze fouten maken bij het uitoefenen van 'exclusieve'

en zich moeten verantwoorden bij de strafrechter. Tegen

bestuurstaken. Het controleren van de verstrekte milieu-

vergunning is een voorbeeld van zo´n exclusieve bestuurstaak. Volgens advocaat J. Doon, die namens de BSVE het klaagschrift ex. Art 12 SV heeft ingediend, zijn er echter

Fred Bosman

uitvoeren. De bestuurstaken zijn dus niet exclusief en dus

Rouwen of bouwen

zou het O.M. moeten besluiten wel tot vervolging over te gaan

Krantenkoppen en opmerkingen die me aan het denken

van de overheid en de gemeente Enschede. Toetsing van

gezet hebben:

deze uitspraak bij het gerechtshof in Arnhem wordt mede

• "Wanneer zijn jullie nu eens klaar met je nazorgproject?."

gevraagd door de Vereniging van Getroffen Ondernemers

• "Het zal wel niet zo druk meer zijn aan het Stationsplein

wel degelijk andere partijen die overheidstaken kunnen

en 341 individuele getroffenen van de vuurwerkramp. Ook

(Mediant Nazorg Vuurwerkramp)."

advocaat Meijers van SE Fireworkseigenaar Pater heeft

• "We moeten vooruitzien en vergeten wat is geweest."

een soortgelijk klaagschrift ingediend.

• "Aannemers in het rampgebied zijn klaar met de klus." • "IAC wordt afgebouwd"

Verantwoording nemen De redenen die de BSVE heeft om deze stap te zetten, is

De boodschap in deze opmerkingen is wel duidelijk, maar

dat zij het voor haar leden onbevredigend en krenkend

wat moet ik er mee? Direct na de ramp hebben we

vindt dat twee partijen die door de Commissie Oosting als

geprobeerd alle slachtoffers in groepen in te delen en hun

schuldige zijn aangewezen, vrijuit gaan, puur omdat het

behoefte aan zorg te inventariseren. Het risico daarvan is

overheden zijn. Een eventuele veroordeling van de

dat je groepen vergeet. Dat is helaas ook gebeurd. Ik vind

gemeente Enschede door de strafrechter moet dan ook

het nog steeds pijnlijk als ik er aan denk. Nu, anderhalf

voornamelijk dienen als genoegdoening. Als de veroordeling

jaar later, maken we weer nieuwe groepsindelingen. Dat

ook brand door schuld of dood door schuld omvat, kunnen

het toch in de nazorg altijd om individuen gaat, mag je

burgers een civiele procedure starten om de gemeente

daarbij niet vergeten. Wat er nu dreigt te gebeuren is dat

verantwoordelijk te stellen voor de letselschade. Een

er een soort tweedeling ontstaat in de enschedese

aansprakelijkheid die de gemeente nog steeds afwijst.

gemeenschap: " ramp-betrokkenen" (waar ik mezelf ook

Mr. J. Doon mag het klaagschrift op 29 november mondeling

maar onder reken) en "de anderen". "De anderen" zijn

beargumenteren. Actuele informatie over dit proces zal te

fanatiek met de wederopbouw bezig. Dat moet ook, maar ze lopen volgens mij de kans dat ze

de beslaglegging van de tegoeden van SE Fireworks door

daarmee iets over het hoofd zien. Wat ik bedoel? Een vriend

de werkgroep van Letselschadeadvocaten (LSA).

van me vertelde het verhaal dat hij eens getuige was van

Verzekeraar Royal Nederland van SE Fireworks heeft

een ongevalletje: een moeder had haar kind zo onhandig

toegezegd het verzekerde bedrag van 2,5 miljoen gulden te

achter op de fiets gezet dat het eraf viel. Vliegensvlug

willen gaan uitkeren, maar heeft tot nu toe nog geen gulden

zette ze het kind weer in het zitje en reed hard door. Het

overgemaakt. De LSA-advocaten zijn namens hun cliënten

kind zette het op een brullen, maar daar werd geen

een proces gestart om beslag te laten leggen op dit tegoed.

aandacht aan besteed: de schade was immers hersteld!

De Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp heeft het standpunt dat alle geleden schade op een correcte manier

Met andere woorden: in je haast om iets vervelends, of

vergoed moet worden. Door een goede afwikkeling van

akeligs of verschrikkelijks ongedaan te maken, loop je

schade en het erkennen van verantwoordelijkheid door

kans dat je de gevoelens die deze gebeurtenis oproept

alle partijen genoemd in het rapport Oosting, voorkomt de

overslaat en er geen aandacht aan besteedt.

overheid jarenlange procedures van slachtoffers die onrecht is aangedaan. Steeds weer benadrukt de BSVE dat alle tijd en

Ik denk dat je niet alleen moet bouwen, maar ook moet

geld die in deze zaken gestoken moet worden, kostbaarder is

kunnen rouwen. Rouwen betekent stilstaan bij wat verloren

dan het op een juiste manier vergoeden van geleden schade.

is gegaan en de gevoelens die dat oproept erkennen. Je kunt pas verder als het verleden een plaats heeft gekregen.

1000 lid BSVE

Daarmee is het verdriet nog niet "over". De kring waar je

De Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp

met je boosheid of angst of verdriet terechtkunt wordt

Enschede heeft in oktober haar duizendste lid geregistreerd.

steeds kleiner. Op een gegeven moment luistert er niemand

De diverse acties en juridische stappen die de BSVE

meer. Je hoort niet meer bij een groep: je bent een eenling.

onderneemt leiden wekelijks tot nieuwe aanmeldingen.

Tenminste, dat denk je.

e

Het duizendste lid, een inwoner van het Binnenhof, ontving onlangs een bloemetje. Niet omdat de ledengroei van de

Toch denk ik dat het niet

belangenvereniging nu een heugelijk feit is, maar wel om

verkeerd is aandacht te

te onderstrepen dat er nog veel werk verzet moet worden

vragen voor je verdriet,

voor een nog steeds groeiend aantal gedupeerden van de

boosheid en angst. Maar bij

vuurwerkramp.

wie? Bijvoorbeeld bij de bouwers?

Fred Bosman psychiater Mediant Nazorg Vuurwerkramp

Pagina

Een andere actuele ontwikkelingen op juridisch gebied, is

5

volgen zijn op www.bsve.nl.

&

Activiteiten Regelingen

voor in de groep 'eigenaar-bewoners', mensen die een eigen woning hadden in het rampgebied. Het College van B&W heeft naar aanleiding van de resultaten van het onderzoek een zogenaamde Task-Force voor deze eigenaar-bewoners opgericht. Deze speciale werkgroep heeft tot taak een snelle en effectieve afhandeling van nog niet opgeloste zaken van de eigenaar-bewoners uit het

'Blijvende herinneringen' voor iedereen beschikbaar

rampgebied te bevorderen. De instelling van de Task-Force loopt vooruit op de werkzaamheden van de tweede commissie

Het boek 'Blijvende herinneringen' kan gratis worden

Financiële Afhandeling van de Vuurwerkramp (de 'tweede

afgehaald bij het Informatie en AdviesCentrum door

commissie van Lidth'), die in september aan de slag is gegaan.

iedereen die hiervoor belangstelling heeft. Inventarisatie onder alle betrokken gemeentelijke diensten Het IAC is op werkdagen geopend tussen 8.30 en 13.30 uur.

(IAC, Grondbedrijf, DMO en het Projectbureau Wederopbouw)

Het is de bedoeling dat het boek persoonlijk wordt

en de Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp

opgehaald. Mensen die buiten Enschede wonen of minder

resulteerde in een lijst van enkele tientallen gevallen van

valide zijn, kunnen het boek thuisgestuurd krijgen.

gedupeerden in een acute probleemsituatie. De problemen bleken vooral van financiële aard. Op voorstel van de

Uitreiking van de eerste boeken door mevr. R.Huijsman-Rubingh van VWS

Task-Force hebben Burgemeester en Wethouders 500.000 gulden gereserveerd om deze financiële problemen te verhelpen. De betrokkenen zijn in oktober benaderd door het Informatie en AdviesCentrum. Voor een aantal gedupeerden is nog geen inzicht in de precieze omvang van hun probleem, zodat aanvullend onderzoek noodzakelijk is. Nadat ook deze problemen in kaart zijn gebracht, zal het College in deze situaties een beslissing nemen.

Pagina

De Kinderdisco!

6

Het boek is in eerste instantie bedoeld voor de gedupeerden;

Wijkcentrum het Mekkelholt organiseert om de twee weken,

zij hadden tot 12 november de gelegenheid een boek op te

op de vrijdagavond van 19.00 tot 20.30 uur, een kinderdisco

halen. En op de tweede plaats voor anderen die belangstelling

voor kinderen tot 12 jaar. De laatste kinderdisco was gepland

hebben. Belangstellenden die op de reservelijst waren

op vrijdagavond 19 oktober. Helaas is het toen niet

geplaatst hebben inmiddels allemaal bericht gehad.

doorgegaan, omdat er maar 3 kinderen aanwezig waren.

In dit boek is een selectie opgenomen van de antwoorden

De organisatoren van deze speciale avonden denken dat er

op de vraag 'Wat heeft op u de meeste indruk gemaakt

niet veel kinderen op de hoogte zijn van deze activiteiten.

gedurende de eerste uren na de explosie?' Deze vraag stond

Dat is jammer, want het is altijd heel erg gezellig. De

opgenomen in de vragenlijst die tijdens het gezondheids-

kinderen kunnen de drukte van hun schoolweek even

onderzoek werd ingevuld. Dit gezondheidsonderzoek vond

vergeten. De ouders kunnen, als hun kinderen op stap

drie weken na de vuurwerkramp plaats op de vliegbasis

zijn, deze tijd voor zichzelf gebruiken. Een verzetje kan

Twenthe.

iedereen waarschijnlijk wel gebruiken, na zo'n moeilijk jaar.

Het boek is opgesteld in het Arabisch, Duits, Engels,

Namens de aardige begeleiders van Mekkelholt worden

Nederlands en Turks. Deze talen zijn verwerkt in één boek.

hierbij alle kinderen tot 12 jaar uitgenodigd om een keer

Daarnaast is een keuze gemaakt uit de kindertekeningen

de Kinderdisco te bezoeken.

op de schutting en hebben de geïnterviewden zelf foto's uitgezocht die voor hen verwoorden wat zij hebben

De eerstvolgende keer is op vrijdag 14 november.

meegemaakt.

Komen jullie allemaal? Safiye Ceri, een wijkbewoonster. De moeder van Ilayda Güler.

Werkgroep dubbele lasten In juni van dit jaar heeft er een extern onderzoek plaatsgevonden onder dertig betrokkenen van de vuurwerkramp naar hun huidige situatie. Eén van de uitkomsten was dat

Jeugdactie voor Postzegelverzamelaars

er nog steeds mensen zijn die kampen met financiële

In mei 2000 is Peter van den Riet begonnen met een postzegel-

problemen en daardoor moeilijk de draad van hun leven

inzamelingsactie voor gedupeerde postzegelverzamelaars

weer op kunnen pakken. De problemen doen zich met name

uit het rampgebied. Deze actie verliep boven verwachting.

Particuliere verzamelaars werden via tijdschriften, vakbladen,

aanwezig. U kunt deze mensen van alles vragen over de

radio en TV benaderd om postzegels af te staan. De respons

wederopbouw. Bijvoorbeeld over de meest recente bouw-

was overweldigend. Duizenden en duizenden postzegels

plannen voor de wijk, de plaats waar de winkels komen,

belandden via gulle gevers in de postzegelspeciaalzaak

maar ook over de sociale projecten in de rest van de stad.

'Den Riet'. Dat varieerde van kleine zakje losse zegels tot schoenendozen vol en hele verzamelingen. De toezendingen

Iedere laatste woensdag van de maand is het spreekuur,

kwamen natuurlijk uit Nederland, maar ook uit Duitsland,

van 15.00 tot 18.30 uur. De volgende data zijn: woensdag

Australië, de Verenigde Staten, Canada, Oostenrijk en Spanje.

28 november, 19 december, 30 januari, 27 februari, 27 maart, 24 april, 29 mei en 26 juni. Als u in het rampgebied een eigen woning heeft of had, en u wilt komen praten over uw mogelijkheden om in de wijk een nieuwe woning te bouwen, dan kunt u ook altijd een afspraak maken buiten het inloopspreekuur om. U kunt hiervoor terecht bij Maaike Arends en Tom Smeulders, via telefoonnummer 053-4848330.

Namaste Enschede, Namaste India Waar u ook vandaan komt en wat uw culturele wortels ook mogen zijn, namens de organisatoren groeten wij u

Historische banden

(EPV) wisten al veel gedupeerden blij te maken met de

India is de culturele en spirituele bakermat van alle in

ingezamelde postzegels. Vier verzamelaars raakten alle

diaspora levende hindoestanen. In Enschede wonen veel

bezittingen kwijt bij de ramp, waaronder hun hele postzegel-

hindoestanen en de meeste zijn van Surinaamse afkomst.

verzameling. Zij kregen een geheel nieuwe verzameling

De hindoestanen hebben met Nederland, Suriname en India

aangeboden. Deze vier verzamelaars zijn gelukkig weer

een cultuur historische band. Zo wordt aan onze Surinaamse

fanatiek aan de slag gegaan en hebben hun hobby na de ramp

broeders en zusters 8.000 km hiervandaan de Nederlandse

weer op weten te pakken. Daarnaast kregen gedupeerde

taal en het westerse wereldbeeld onderwezen. Terwijl

verzamelaars met veel deelschade uit het rampgebied ook

8.000 km de andere kant op, Indiase spiritualiteit, muziek,

een aantal pakketten postzegels aangeboden.

films, sari's en gerechten ons hart in Enschede sneller doen kloppen.

De koek was nog lang niet op. Door de inzamelingswoede van de EPV en Peter van den Riet lagen er nog vele pakketten

Cultuur

klaar voor belangstellenden. Besloten werd om de jeugd

Met de voorstelling Namaste India proberen wij duidelijk

van Enschede er blij mee te maken.

te maken waarom de hindoestaanse muziek, zang, dans en film wereldwijd indruk maken op volkeren. Namaste

Peter van den Riet wil graag de jeugd van Enschede, die

India zal een ontwikkelingsschets geven van de Indiase

door de ramp al zoveel heeft meegemaakt, een hart onder

muziek, dans, kledingstijl vanaf de jaren 1950 tot 2001. De

de riem steken. Jongeren die wonen of gewoond hebben in

voorstelling is multicultureel en wordt zowel in de

of rondom het rampgebied kunnen bij Den Riet twee

Nederlandse en hindoestaanse taal toegelicht.

postzegelpakketten ophalen plus een insteekalbum en een pincet. Zij krijgen de keuze uit een pakket met postzegels

De filmindustrie van India (Bollywood) vormt de grondslag

van verschillende landen, of postzegels met verschillende

van de populaire hindoestaanse muziek en dans. De dansen

motieven. Er is al erg veel animo voor de pakketten. In

uitgevoerd in prachtige sari's, maken het publiek enthousiast.

eerste instantie rekende Peter van den Riet op 200 jeugdige

Vroeger ontmoette ik regelmatig Somaliërs, Turken,

belangstellenden. Inmiddels is dat aantal al bijgesteld naar

Marokkanen, Afghanen en Pakistanen in de tropische zaken

280. Belangstellende kinderen, zonder of met ervaring op

met hindoestaanse videobanden onder hun arm. Door de

het gebied van postzegels sparen, kunnen zich melden op

moderne satellietschotels en aanbod via de kabeltv zijn deze

het bovenstaande adres (illustratie).

ontmoetingen minder geworden. Maar nog steeds kunnen velen typische anekdotes vertellen over de filmster Amitabh Bachchan of over de kus die net geen kus werd.

Inloopspreekuur op het Projectbureau

Jeugd

Op woensdag 31 oktober was er voor het eerst een inloop-

Dewi Ransing, Nana de Hullu, en Colin Meijer zijn respec-

spreekuur op het Projectbureau Wederopbouw aan de

tievelijk 11, 14 en 9 jaar. Deze jeugdige Twentenaren laten

Voortsweg 133. Dit spreekuur wordt vanaf nu iedere maand

zich echt niet van de wijs brengen. Het is klasse dat

gehouden en is bedoeld voor iedereen die zich betrokken

autochtonen en allochtonen elk vanuit hun culturele

voelt bij de Wederopbouw van de rampwijk.

achtergrond zich laten inspireren door klassieke Indiase

Tijdens het spreekuur zijn er mensen van het projectbureau

muziek. Met dit voorprogramma willen wij aantonen dat

Pagina

Peter van den Riet en de Enschedese Philatelisten Vereniging

7

van harte en zeggen wij Namaste.

...vervolg Activiteiten en Regelingen

er wel degelijk intercultureel animo is voor de hindoestaanse

"enschedepuntnl" is elke woensdagavond te beluisteren

cultuur. Dewi, Nana en Colin zullen klassieke Indiase zang ten

van 19.00 tot 20.00 uur. In deze gemeentelijke zendtijd is

gehore brengen. Daarbij zullen zij een Indiase harmonium

nieuws te horen uit vergaderingen van het College, er worden

bespelen.

serviceberichten uitgezonden en mededelingen gedaan over maatregelen en evenementen in de stad. Steeds

Wanneer en hoe laat

wordt één bepaald onderwerp extra toegelicht. Ook komt er

Voorstelling Namaste India : zaterdag 17 november 2001

regelmatig een wethouder, raadslid of gemeenteambtenaar

Waar

: Twentse Schouwburg Enschede

aan het woord.

Zaal open

: 19.00 uur

Aanvang voorstelling

: 19.30 uur

Tijdens deze uitzendingen wordt natuurlijk ook meer dan

Pauze

: 21.30 uur

eens informatie gegeven over zaken die betrekking hebben

Slot

: 23.30 uur

op de vuurwerkramp. Er worden berichten toegelicht die

Kaarten

: ƒ25.-

afkomstig zijn van het IAC of van het projectbureau wederopbouw. Woensdag 7 november is bijvoorbeeld nog een

Gaarne begroeten wij u op zaterdag 17 november.

uitzending gewijd aan het tweede gezondheidsonderzoek dat in november van start is gegaan.

Namaste, Namens de organisatie.

Stem dus voortaan af op EnschedeFM en volg via

Shridath Salikram

"enschedepuntnl" het reilen en zeilen van de Gemeente Enschede.

Deelnemende organisaties en kaartverkoop (ƒ25.-) Paan Intercultureel Management en Communicatie WWW.PAAN.NL Nederlands Surinaamse Kontact Vereniging NSKV Grote Beerstraat 7 • Hengelo Surinaams Platform Enschede (SPE) p/a Annastraat 18 Sanathan Dharm Enschede p/a Janninksweg 165 Arya Sabha Enschede p/a Baurichter 22 Vrouwenvereniging EEVA Enschede Langestraat 11 B Surinaamse Voetbal Vereninging SVV'91 Enschede Horstlindelaan Horstmanpark Pagina

SAM'S Tropisch Center Enschede weth. Beversstraat 140 • 053-4765741 SAM'S Tropisch Centrum Enschede

8

Oostveenweg 65-67 • 053-4300752 Kapsalon Trendline

Wat te doen aan slapeloosheid?

Fazantstraat 94 • Enschede • 053-4337147

Iedereen ligt wel eens wakker omdat hij of zij ergens mee

Gemeente Enschede

zit. Dit kan zijn omdat het slaap- en waakritme tijdelijk

IAC Molenplein 1 • Enschede

verstoord is (bijv. door ploegendienst) of door bepaalde lichamelijk ongemakken en door ingrijpende gebeurtenissen,

Informatie

zoals een ramp. In zo'n situatie kun je proberen je 's avonds

Shridath Salikram

beter te ontspannen. Dat betekent dat je beter geen

Postbus 485

activiteiten meer kunt ondernemen die een grote inspanning

7500 AL Enschede

van je vragen, zoals naar een spannende film kijken of een

06-28211070

zeer moeilijk gesprek voeren. Een glaasje warme melk voor het slapen gaan werkt prima als "slaapmutsje". Ook een warme douche of warm bad nemen werkt vaak heel ontspannend. Denk voor je gaat slapen aan iets rustgevends, zoals een warme zonnige dag aan het strand. Slapeloosheid kan chronisch worden Van echte slapeloosheid kan worden gesproken als men door een tekort aan slaap het gevoel heeft dat men overdag niet meer goed functioneert. Want iemand die voldoende

Nieuwe gemeentelijke rubriek op EnschedeFM

nachtrust heeft gehad, zal over het algemeen de volgende dag op tijd wakker worden, zich fit en uitgerust voelen en

De gemeente Enschede is altijd bezig met het voorbereiden

goed de aandacht kunnen houden bij wat hij of zij doet.

en uitvoeren van zeer uiteenlopende plannen, maatregelen

Onvoldoende nachtrust kan van invloed zijn op het

en projecten. Het is dan ook een taak van de gemeente om

humeur of het gedrag (moe, sloom zijn). Dit geldt zowel

de inwoners van Enschede op veel verschillende manieren

voor kinderen als volwassenen.

van deze plannen op de hoogte te brengen. Sinds kort gebeurt dat nu ook via een eigen actualiteitenrubriek op radio

Slapeloosheid wordt chronisch als het langer dan drie

EnschedeFM (87,5 kabel, 105.1 ether). "enschedepuntnl" is

weken duurt. Hierbij spelen meestal andere factoren een

de nieuwe rubriek van dit lokale radiostation.

rol: verkeerde slaapgewoonten, de invloed van de leeftijd,

lichamelijke of psychische problemen en\of medicijngebruik.

rust moet komen om weer in staat te zijn zelf iets te

Ook kan het zijn dat u door het meemaken van de ramp

ondernemen.

moeilijker kunt slapen, dat u veel piekert of angstig bent. Dit kan slaapstoornissen veroorzaken.

Informatie bij IAC Slapeloosheid hebben we, de komende tijd, als thema

Cursus spanningsklachten

voor het informatiepunt GGD - Nazorg Vuurwerkramp

Vaak is de verstoorde nachtrust te wijten aan een samenspel

gekozen. U vindt hier folders, boeken en andere info over

van factoren. De belangrijkste oorzaak van chronische

dit onderwerp. Tevens treft u hier andere folders aan over

slapeloosheid is meestal te wijten aan het feit dat iemand

depressie, spanningsklachten, verslaving, maagpijn,

zich niet voldoende kan ontspannen. Met ontspannings-

hyperventilatie etc. Het informatiepunt van de

oefeningen kan worden geprobeerd die gewoonte te door-

GGD-Nazorg Vuurwerkramp vindt u in de hal van het IAC;

breken. In de cursussen "Omgaan met spanningsklachten"

dagelijks geopend van 8.30 tot 13.30 uur.

in de gezondheidscentra Noord en Zuid wordt dit geleerd. Ook Thuiszorg organiseert een cursus; "Beter Slapen".

U kunt overigens met al uw vragen over gezondheid terecht bij deze gezondheidsvoorlichtsters. Zij zijn telefonisch te

Via dit thema hopen wij dat iedereen zich meer bewust

bereiken onder nummer 0800 -1100. U kunt ook bellen als

wordt van zijn of haar slaapgedrag en leert hoe je dit zelf

u behoefte heeft een afspraak met hen te maken. Ook

kunt beïnvloeden. In het algemeen wordt slaapmedicatie

voor de informatie over de cursus "Omgaan met

juist afgeraden vanwege de verslavende werking ervan en

spanningsklachten" kunt u met de voorlichters bellen. GGD Nazorg Vuurwerkramp

Bijvoorbeeld omdat iemand te erg is uitgeput en even tot

Gezondheidsvoorlichters Jetty Siemerink en Safiye Ceri..

Vier architecten krijgen meervoudige opdracht Roomveldje Maandag 15 oktober werd de meervoudige opdracht voor het Roomveldje aan vier architecten voorgelegd. Aan deze vier architecten de opdracht een nieuw Roomveldje te ontwerpen.

Architecten

kiezen. Dit doen zij op basis van de tekeningen, een

De vier architectenbureaus die gekozen zijn om een plan

maquette en een toelichting van de architect. De eerste

te maken voor het Roomveldje zijn de volgende:

woningen zullen, als alles meezit, in het najaar van 2004

• Architectenbureau Wouda BV uit Utrecht

worden opgeleverd.

• Molenaar & Van Winden architecten uit Delft • Architectengroep Gelderland uit Zelhem • A.W.G architecten uit Antwerpen

Opdracht

Waarom?

Als basis voor het plan dient het oorspronkelijke stratenplan van het Roomveldje. De architecten krijgen de opdracht een

Waarom moest het zo lopen

nieuw Roomveldje te ontwerpen dat zal bestaan uit ongeveer

We waren toch onderweg om iets voor moederdag te kopen

140 laagbouwwoningen en 60 appartementen met daaronder

Maar alles is toen anders gelopen

commerciële functies. Gedacht wordt aan baliefuncties,

En moederdag moest een jaar worden opgeschoven

horeca, kleinschalige bedrijvigheid en non-profit voorzieningen. Tevens maakt een ondergrondse parkeeroplossing

Het is alweer meer dan een jaar geleden

voor zo'n 145 auto's deel uit van de opdracht. De architecten

Dat we weten wat voor leed het die dag heeft gegeven

nemen ook de inrichting van het openbare gebied mee in het

Er gaat dan ook geen dag voorbij zonder die vreselijke pijn

plan. De sfeer, die het vroegere Roomveldje bezat, moet weer

Daar komt nu ook het gemis nog bij

tot uitdrukking komen. Maximaal 40 van de oorspronkelijke woningen worden ingepast in het ontwerp. Daarnaast mogen

Want mam, waar ben jij gebleven

karakteristieke gevelelementen van andere woningen

Jij had ons nog zo veel moois kunnen geven

gebruikt worden. De woningen moeten onder meer voldoen

Wie moet ik mijn moederdaggeschenk nu geven

aan Woonkeur. Hierdoor ontstaan ruime woningen die praktisch en woontechnisch goed doordacht zijn.

Niets is meer hetzelfde gebleven Dat is ook de reden dat ik 13 mei niet kan vergeten

Planning

En moederdag valt bij ons niet meer te vieren

Eind februari 2002 zullen de plannen van de vier architecten

Want mam, jij was toch de ster die het feest versierde

gepresenteerd worden aan het publiek. De oud-bewoners kunnen naar verwachting begin maart één van de plannen

J. de Vries

Pagina

Natuurlijk wordt hierin soms een uitzondering gemaakt.

9

het feit dat het de oorzaken van de stoornis niet wegneemt.

De nieuwe start voor werkzoekenden Misschien heeft u onze posters al gezien? De nieuwe start I en II? Middels deze weg willen wij ons graag voorstellen en wat meer over onszelf en de projecten vertellen.

Pagina

10 Stichting Veiligheidszorg Twente, Stichting Surplus en

Hairstyling International”. De Stichting verzorgt op beide

Stichting Coupe International hebben van de gemeente

gebieden een opleiding en praktijktraining voor vrouwen

Enschede een aantal projecten toebedeeld gekregen in het

die moeite hebben met het vinden van een baan.

kader van het wederopbouwproces Enschede Noord. Voor de drie Stichtingen geldt dat de voorkeur uitgaat In verband met het project “extra toezicht en veiligheid” is

naar werklozen, werkzoekenden en ex-bewoners van

de Stichting Veiligheidszorg Twente (die stadswachten in

Enschede Noord. Met ex-bewoners worden de mensen

dienst heeft in veel gemeenten in Twente, waaronder

bedoeld die door de vuurwerkramp moesten verhuizen.

Enschede) op zoek naar 6 nieuwe krachten. Zij zullen, naast het reguliere stadswachtwerk, met name in het

In onze posters kunt u alles nalezen. Deze posters hangen

wederopbouwgebied toezicht gaan houden gedurende het

op diverse plaatsten in Enschede, bij Arbeidsvoorziening,

wederopbouwproces. Er zal vooral gezorgd worden voor

Activa, buurtcentra, reintegratiebureaus etc. Voor vragen kunt

veiligheid, het voorkomen van overlast, vandalisme en

u altijd contact opnemen met de onderstaande nummers.

diefstal van onbeheerde bouwmaterialen. De toezichthouder volgt de opleiding tot Algemeen Beveiligingsmedewerker en

We houden u op de hoogte!

kan deelnemen aan diverse andere opleidingen/ cursussen. Stichting Veiligheidszorg Twente biedt goede arbeids-

Stichting Veiligheidszorg Twente

voorwaarden.

Mw. L. Janssen 053-4329444

Stichting Surplus zoekt ook nieuwe krachten. Zij zoeken 6 buurtconciërges die werkzaamheden verrichten als:

Stichting Surplus

bouwzwerfvuil ruimen en het verlenen van hand- en

Mw. A. Lagcher

spandiensten voor aannemers die betrokken zijn bij sloop- en

053-4362220

wederopbouwwerkzaamheden in de buurt. De buurtconciërge is evenals de stadswacht ook aanspreekpunt voor burgers.

Stichting Coupe International Mw. A. van Slooten

Onder Stichting Coupe International vallen twee leer- werkprojecten: “het confectiecentrum” en “het kappersproject

053-4328666

De enquête was voor veel mensen een onderdeel van de nazorg 78 % van de bij het Informatie en AdviesCentrum (IAC) geregistreerde gedupeerden van de vuurwerkramp hebben laten weten op dit moment geen problemen meer te hebben waar ze de ondersteuning van het IAC bij nodig hebben.

Gezondheid: ruim 200 personen ervaren nog psychische problemen waar ze momenteel geen hulp bij hebben, maar wel bemiddeling voor willen via het IAC.

Vervolgcontacten 17 % van de getroffenen met wie telefonisch contact is gelegd,

Dit blijkt nadat 9.000 van de ruim 11.000 geregistreerde

heeft te kennen gegeven nog een vervolgcontact te willen

personen in het kader van een telefonische enquête zijn

met het IAC. Via het IAC is informatie, advies en bemiddeling

benaderd. Bedoeling van deze enquête was om meer inzicht

mogelijk. Een kleine 500 personen is verwezen naar het team

te krijgen in de aard en omvang van de nog bestaande

specialisten dat onder de parapluie van het IAC werkt voor

problemen en materiele schade van de bij het IAC geregis-

de Commissie Financiële Afwikkeling Vuurwerkramp II

treerde gedupeerden. Tevens is gevraagd of zij nog verdere

(CFA II). Dit in verband met de nog bestaande financiële

hulp wensten van het IAC. Daarnaast is het de bedoeling om

problematiek. Met de helft van deze mensen is inmiddels

signalen door te geven aan de verantwoordelijke instanties.

contact gelegd. De overige gedupeerden die geen problemen

werking met de Contactpersonen Eigen Taal en Cultuur

beeld als volgt:

van de GGD. Met 300 van hen is inmiddels een gesprek

Nadelige financiële gevolgen: ruim 700 geënquêteerden

gevoerd. Naar verwachting zal eind november met al deze

ervaren nog problemen van financiële aard. Zoals niet of

personen een vervolggesprek hebben plaatsgevonden.

onvoldoende gedekte schade, dubbele woonlasten, waarde-

Met ruim 2000 personen is nog geen contact geweest,

vermindering van de woning. Of ze worden geconfronteerd

omdat ze niet telefonisch bereikbaar bleken te zijn. Zij

met het wegvallen van inkomsten of kosten vanwege

hebben inmiddels een brief ontvangen, zodat ook aan hen

opgelopen letsel. Hieronder vallen ook problemen met de

de vragen uit de enquête voorgelegd kunnen worden.

verzekering, te late uitbetalingen en dergelijke. Deze klachten hebben ook betrekking op de financiële regelingen

Toekomst IAC

waarvan men vindt dat deze te traag worden uitgevoerd of

Het is nu nog te vroeg om plannen te maken voor de

mensen zijn ontevreden omdat hun aanvraag niet (volledig)

afbouw van het IAC. Eerst moeten alle vervolggesprekken

is gehonoreerd.

hebben plaatsgevonden en moet CFA II haar werk hebben

Wonen: ruim 100 personen hebben laten weten ontevreden

afgerond. Het gaat immers om meervoudige problemen.

te zijn over hun huidige woonsituatie. De woningen zijn te

Belangrijke voorwaarden voor psychosociaal herstel is de

klein of mensen zijn in afwachting van definitieve

afwikkeling van de materiële schade. In het voorjaar van

(her)huisvesting in het kader van de wederopbouw.

2002 is een eerste gedachtenvorming over de afbouw van het IAC te verwachten.

Beeld van een kunstenaar: Bregje Lulofs Bregje Lulofs, geboren in 1972 in Maastricht, heeft in 1997

al gemaakt, het is allemaal weg. Op een dag wil ik dat

eindexamen gedaan aan de AKI in Enschede. Ze is illustrator

project wel weer oppakken, maar voorlopig nog niet. Ik

van beroep en schrijft ook verhalen. Tijdens de opleiding

heb inmiddels een nieuw atelier in de Hortensiastraat 6,

maakte ze een prentenboek in linoleumsneden, met als titel

vlakbij mijn huis.

'Koning Janus, de koning die zijn oor verloor.' Ze deed mee aan een wedstrijd, won met dit boek de eerste prijs en het werd gedrukt. Als eindexamenwerkstuk maakte ze nog een prentenboek getiteld 'Raadsel en Kleef krijgen bezoek' met geschilderde illustraties in kleur. Op dit moment is ze bezig een kort verhaal van eigen hand over een cavia te illustreren. Verder maakt ze geboorte- en trouwkaartjes in opdracht en zit ze regelmatig te tekenen bij één van de kinderboerderijen. Bregje Lulofs over 13 mei: 'ik had een prachtig atelier op de Bamshoeve, met uitzicht op de vijver. Jammer genoeg heb ik er geen foto van. Ik heb alleen een foto van wat er van over was van de ramp. Zeker 10 jaar werk (waaronder het prentenboek 'Raadsel en Kleef krijgen bezoek') ging verloren. Ik was bezig een eigen verhaal te illustreren met linoleumsneden in kleur. Meer dan 10 of 12 platen had ik

Pagina

benaderd door de contactpersonen van het IAC in samen-

Van de mensen die nog wel problemen ervaren is het

11

hebben op het gebied van financiële schade worden

Overige resultaten

Pagina

12

Enschede, Roomweg, augustus 2001 Cees Elzenga

Pagina

13

Dick en Mirjam van Leeuwen tegen hun zin weg uit Schurinkweg Dick van Leeuwen (36) had de rollen glaswol in z'n auto liggen. Stond op het punt te beginnen met het isoleren van de zolder, waar een kamer voor de oudste dochter gepland was. Na deze klus moest de badkamer nog onderhanden genomen worden en dan zou de woning aan de Schurinkweg, waar hij met z'n vrouw Mirjam (34) en twee kinderen van acht en tien jaar inmiddels zeveneneenhalf jaar woonden, helemaal opgeknapt zijn. de uit de jaren '20 daterende, karakteristieke helft van een dubbel blok eigenhandig had opgeknapt. Dick: 'En we hadden natuurlijk een heel groot stuk grond. Waar vind je tegenwoordig nog zoiets in de stad?' Al snel bleek echter dat de ideeën van Dick en Mirjam van Leeuwen niet pasten in de wederopbouwplannen van de gemeente. Ze zijn nog steeds boos over de manier waarop de gemeente henzelf, maar ook andere bewoners van de Schurinkweg, min of meer gedwongen heeft hun woning te verkopen. Mirjam: 'Ze hebben ons schandalig behandeld.' Dick: 'Eerst was het zo dat we ons huis kónden verkopen aan de gemeente, omdat het niet paste in de plannen voor een nieuwbouwwijk. Maar in gesprekken klonk tussen de regels door: ga je niet vrijwillig weg, dan zorgen wij er voor dat je wel weg wilt. Met andere bewoners in de straat is er eerst overlegd om collectief niet te verkopen. Toen bleek dat er toch iemand z'n huis aan de gemeente had verkocht, heb ik besloten om dan ook maar te verkopen. Pagina

Gedwongen, zo voel ik het nog steeds. Opeens bleken we in een afbraakbuurt te wonen. Als we geen kinderen hadden

14

gehad, dan waren we er gewoon blijven wonen. Dan waren we het gevecht met de gemeente aangegaan. Want het blijft onrechtvaardig.' Volgens Mirjam hebben ze hun woning weliswaar tegen marktwaarde aan de gemeente kunnen verkopen, maar dat betekent niet dat ze elders iets gelijkwaardigs terug kunnen kopen. 'Wanneer we weer een huis met evenveel Na die dramatische 13e mei 2000 hoefde Van Leeuwen met

grond terug zouden willen kopen, dan komen we een paar

die rollen glaswol helemaal niets meer. De woning raakte

ton tekort.'

zodanig beschadigd dat het gezin Van Leeuwen er niet in terug kon keren. Na nog even gebivakkeerd te hebben in het kantoor van een vriend en een verblijf van een week in het Apart Hotel in Delden, kregen ze een driekamer flat, vijfhoog, aan de Boulevard toegewezen.

'Opeens bleken we in afbraakwijk te wonen'

Dick van Leeuwen:'Toen we een week of vier na de ramp

Tot oktober vorig jaar woonde het gezin Van Leeuwen in

bij onze woning terugkeerden, dachten we eerst: dat

de flat aan de Boulevard. Omdat ze het er toen niet meer

knappen we wel weer op. Onze kinderen wilden niet terug.

uithielden, kochten ze bij wijze van 'tussenstation' een

Het was ook een grote chaos. Ons huis stond helemaal

woning in de ecologische wijk Oikos, bij Glanerbrug.

tussen de schuttingen.'

Vanuit deze plek, in 'the middle of nowhere' zoals zij het ervaren, gaan Dick en Mirjam op zoek naar een woning in

Ondanks dit alles wilden Dick en Mirjam heel graag terug

de buurt van Lonneker. Daar zitten hun beide kinderen

in hun woning wanneer de buurt weer opgebouwd zou

namelijk op school. 'Het enige vertrouwde dat ze na de

worden. Mirjam vooral uit sentimentele overwegingen. Ze

ramp nog hebben', volgens Mirjam, 'dat willen we ze niet

is in de Schurinkweg geboren, haar ouders en een broer

afnemen.' Terug in een nieuwbouwwoning in hun oude

woonden er nog altijd in de buurt. Bovendien is haar

buurt hoeft voor Dick niet. 'Er bestaat geen terug. Ooit was

meisjesnaam Schurink, als de straat, vernoemd naar het

het er leuk, maar niets is meer hetzelfde. Hoe het was, dat

vroegere Erve Schurink. Voor Dick, tien jaar geleden vanuit

zit alleen nog in je hoofd. Zoals de herinnering aan een

Amsterdam naar Enschede gekomen, speelde mee dat hij

avondje stappen in Amsterdam.'

Enschede, Bamshoeve, maart 2000 Cees Elzenga

Pagina

15

Het moment van...

Dit is een opname van het werkbezoek dat Rick van der Ploeg,

nog staat van de Bamshoeve. Volgens de plannenmakers

de staatssecretaris van cultuur, maakte aan Enschede in

wordt het 'mogelijk' behouden. De fotograaf Cees Elzenga

maart 2000. Hij wilde ter plaatse poolshoogte nemen en

had er zijn atelier. Door de explosies is zijn hele collectie

meer weten van de cultuurplannen voor de Bamshoeve en

van tienduizenden negatieven verloren gegaan. Deze

betrad de zuilen-galerij, onderdeel van de grootste binnen-

lichtbeschadigde foto lag nog elders. Deze foto verwijst

stedelijke woningbouwlocatie van Nederland. Na 13 mei

naar een verloren collectie. Of ze ook verwijst naar een

2000 werd alles anders. De zuilengalerij is het enige dat er

verloren zuilengalerij zal de toekomst uitwijzen.

Vijf jaar lang luisterend oor dankzij project Pastoraat na ramp Evert Jan Veldman: 'We steken zo laag mogelijk in. Daarom hebben we er ook bewust voor gekozen om vanuit ‘Het Kompas’ te opereren. De jongens hier achter de bar weten veel. Ze kennen het gewone leven en doen vaak goeie suggesties. Die know-how moet je honoreren. Er zit heel veel kracht in dit soort netwerken. Daarom proberen we ook lijntjes te leggen met een kroegbaas of een winkelier. Dit soort sociale contacten zijn van de straat, laat ze daar dan ook, zeggen wij.' Op kleine schaal maatwerk afleveren is volgens Evert Jan Veldman de doelstelling van het project Pastoraat na ramp. 'In die zin horen we ook niet thuis in het veld van de professionele hulpverlening, maar door heel alert te zijn op wat er in het veld gebeurt, kunnen we wel een bijdrage leveren aan de sociale wederopbouw. Er is absoluut geen bureaucratie.' 'We doen de dingen waar de kerk van oudsher sterk in is: huisbezoeken en luisteren naar de verhalen van mensen.' Dominee Evert Jan Veldman is naar eigen zeggen

Laagdrempelig kleinschalig en flexibel

'bere-enthousiast' over de wijze waarop er met hulp van

Pagina

16

vrijwilligers pastoraal maatwerk wordt verricht na de

Vrijwilligers spelen in het project Pastoraat na ramp een

vuurwerkramp. Samen met pastor Esther van de Vate geeft

belangrijke rol. Er zijn voldoende vrijwilligers beschikbaar,

Veldman invulling aan één formatieplaats in het door de

maar voor sommige taken is specifieke scholing en/of

landelijke kerken gefinancierde, vijf jaar durende, project

begeleiding nodig. Veldman: 'Het is geen enkel probleem

'Pastoraat na ramp'. Volgens Veldman, als dominee

om bijvoorbeeld 50 vrijwilligers te krijgen die even een

verbonden aan de Opstandingskerk in Twekkelerveld, is

bloemetje bij mensen thuis komen brengen. Maar we hebben

de ramp 'overal doorheen geknald'. 'Ook door de kerk. Na

ook vrijwilligers nodig, die kunnen signaleren wat er leeft

zo'n schokkende gebeurtenis moet je er zijn voor de mensen.

onder mensen. Daar heb je een soort 'fingerspitzengefühl'

Maar hoe doe je dat? Moet dat nog wel op dezelfde manier

voor nodig. Maar mensen zijn ruim een jaar na de ramp

als we gewend waren? Vanuit het project Pastoraat na ramp

ook veel gevoeliger geworden voor hoe je naar ze luistert.

zie ik nu hoopvolle dingen gebeuren. Er wordt over de grenzen

Daarom scholen we vrijwilligers ook en doen we een soort

van de eigen toko heen gekeken en er wordt samenwerking

intervisie in zogenaamde doorpraatgroepen.'

gezocht met anderen. Op basis daarvan zeg ik: kerken, zorg dat je bij de les komt en kijk naar nieuwe uitdagingen.'

Pastoraat na ramp p/a Het Kompas,

Direct na de ramp staken vertegenwoordigers van

IJstraat 4,

verschillende kerken in Enschede volgens Evert Jan Veldman

7523 HK Enschede.

de koppen bij elkaar om te bezien of er met behulp van

Tel. 053-4316288

vrijwilligers een luisterend oor kon worden geboden voor de

Fax. 053-4317822

getroffenen. 'Al snel moesten we vaststellen: dat rooien we

E-mail: [email protected]

niet met elkaar. Met name het organiseren van blijvende aandacht is moeilijk. Mensen raken snel weer uit het blikveld.' Dankzij het project Pastoraat na ramp is continuïteit op dit punt nu verzekerd. Met geld dat door de landelijke kerken

Rectificatie

is ingezameld kunnen Esther van de Vate, voormalig pastor van het City Pastoraat, en Evert Jan Veldman vijf jaar lang

Betreffende oktobernummer, pag. 17,

samen een volledige formatieplaats invullen. Als 'pastorale

gezondheidsonderzoek

professionals' ondersteunen zij vrijwilligers, met een kantoortje in buurtcentrum ‘Het Kompas’ als uitvalsbasis.

In het interview met Ben Groothengel werd gesuggereerd

Zij proberen bovendien ingangen te vinden in verschillende

dat de heer Groothengel bij SE Fireworks stond te kijken.

sociale netwerken, zodat optimaal kan worden gesignaleerd

Dit is onjuist. De heer Groothengel was op het moment

wat er leeft onder de mensen.

van de explosie wel in het rampgebied, maar was daar niet om naar de brand bij SE Fireworks te kijken. Onze

Trefwoorden bij het project Pastoraat na ramp zijn: laagdrempelig, kleinschalig en flexibel.

excuses hiervoor.

Buurtcentrum Het Kompas helpt handje bij omzetten wensen in projecten 'Zo langzamerhand ontstaat er bij de mensen weer behoefte aan ontspannende dingen. Ze willen niet langer als slachtoffer benaderd worden, hoewel ze nog steeds wel last hebben van de naweeën van de ramp. Vanuit buurtcentrum Het Kompas helpen wij ze 'n handje bij het weer oppakken van de draad.' Een kleine anderhalf jaar na de vuurwerkramp is er voor buurtcentrum ‘Het Kompas’ volgens directeur Ton Krom op het gebied van nazorg en wederopbouw een nieuwe rol weggelegd. Krom: 'De situatie begint zich nu te normaliseren. Mensen willen weer een eigen sociaal weefsel ontwikkelen. Mensen die in andere delen van de stad zijn geherhuisvest proberen dat opnieuw op te bouwen, bewoners die konden blijven wonen proberen de situatie van voor de ramp te herstellen.'

17

'Mensen willen weer eigen sociaal weefsel ontwikkelen'

Pagina

In de eerste dagen, weken, zelfs maanden na de rampzalige 13e mei 2000 fungeerde ‘Het Kompas’ als crisis-, informatieen ontmoetingscentrum. Krom: 'Als door een godswonder hadden we helemaal geen schade aan het gebouw. Kennelijk heeft dat zo moeten zijn, want we konden onmiddellijk open. Zo werd het een plek waar iedereen binnen kon lopen.'

het zogenaamde 'Lego-project', waarin kinderen hun ideeën voor de wederopbouw kwijt konden. Ton Krom: 'Daarin kwam

De gemeente hield in de dagen direct na de ramp twee keer

telkens terug: iets met paarden. We zijn nu aan het bekijken

per dag een informatiebijeenkomst voor bewoners, later

hoe we dat kunnen ontwikkelen. Het is natuurlijk een prachtig

fungeerde het buurtcentrum als vertrekpunt voor bewoners

vrijwilligersproject, een manege met stallen waar kinderen

die even het rampgebied in mochten, maar ook als vertrek-

kunnen leren dieren te verzorgen, maar ook samen te werken.'

punt voor mensen die op de vliegbasis Twenthe deelnamen aan het eerste gezondheidsonderzoek. Verder kregen de

De gemeente heeft inmiddels toegezegd drie ton in het

leerlingen van de Noordlindeschool een week lang hun

project te willen steken. Maar er moeten nog meer 'hobbels'

lessen in ‘Het Kompas’. Vorig jaar was het buurtcentrum,

worden genomen, zoals het vinden van een geschikte plek,

anders dan normaal, ook in de zomermaanden constant open

voordat vrijwilligers echt aan de slag kunnen. Krom: 'Er is

en werden extra activiteiten voor kinderen georganiseerd.

niet alleen geld nodig voor het opzetten, maar ook voor de

Ton Krom: 'In de eerste maanden na de ramp hadden de

exploitatie op langere termijn. En er zal een projectleider

mensen helemaal geen behoefte aan het reguliere aanbod

moeten worden aangesteld, die zorgt voor continuïteit in

van activiteiten. Ze kwamen wel, maar vooral om een

de organisatie. We moeten er voor waken dat we straks

kopje koffie te drinken en 't er met elkaar over te hebben.'

allemaal prachtige voorzieningen hebben, maar geen geld of mensen om ze over een aantal jaren te laten voortbestaan.'

Inmiddels lopen volgens Krom de verschillende activiteiten op het gebied van nazorg en wederopbouw steeds meer in

Ton Krom noemt nog twee andere projecten, die op stapel

elkaar over. Hij merkt in contacten met getroffenen dat de

staan, waarvoor hetzelfde geldt: een jeugdhonk, mogelijk

behoefte aan tastbare, concrete resultaten steeds groter wordt.

te koppelen aan speeltuin Mekkelholt, en een passende bestemming voor de voormalige kantine van voetbal-

Waar mogelijk steekt ‘Het Kompas’ een handje toe om wensen

vereniging Roombeek, die nu tijdelijk door ‘Het Kompas’

en ideeën van bewoners om te zetten in levensvatbare,

mag worden gebruikt. Krom: 'Plannen daarvoor moeten

concrete projecten.

worden ontwikkeld vanuit een integrale visie. Daar moeten we de tijd voor nemen anders wordt het niks.'

Zo zijn er nu vergevorderde plannen om een 'paardenproject' voor kinderen te realiseren. Deze plannen vloeien voort uit

Onderzoeker Peter van der Velden over de zin van het gezondheidsonderzoek Peter van der Velden van het Instituut voor Psychotrauma was vanaf het begin betrokken bij het gezondheidsonderzoek na de vuurwerkramp. Hij onderstreept nog eens het belang van het invullen van de vragenlijst van het tweede gezondheidsonderzoek. Hij wijst erop dat ook bij dit gezondheidsonderzoek de getroffenen en betrokkenen bij de ramp voorop staan. 'Het gaat erom goede en betrouwbare informatie over de

leven weer wat te structureren, dingen op de rij te zetten.

lichamelijke en geestelijke gezondheid van alle getroffenen

Van der Velden: 'Wanneer uit een onderzoek naar voren

van de vuurwerkramp te verkrijgen. Zowel van de getroffen

komt dat meerdere getroffenen dezelfde problemen of

bewoners en passanten, van de betrokken brandweer, politie

verschijnselen hebben naar aanleiding van de vuurwerkramp,

en ambulances, als van de vrijwilligers die toen hulp hebben

kan dat ook geruststellend werken.' 'Toch niet zo raar dat

verleend. Met deze informatie kan de hulpverlening nog

ik het ook heb, hoor je mensen later zeggen.' Met enige

gerichter worden ingezet. Hoe meer we weten, hoe beter

klem wijst Peter van der Velden erop dat het belangrijk is

mensen geholpen kunnen worden.'

dat mensen met wie het inmiddels weer beter gaat, dit bij het tweede onderzoek ook melden. 'Ook van dat soort

'Natuurlijk leveren dit soort studies ook inzichten op die

informatie kunnen we leren. Zoals het feit dat de hulp-

we bij andere en toekomstige rampen kunnen gebruiken,

verlening bij enkele getroffenen misschien wel goed heeft

zoals de nieuwjaarsbrand in Volendam. Het belangrijkste

gewerkt en we kunnen leren wat belangrijk voor hen is

doel van het tweede gezondheidsonderzoek is echter dat de

geweest om de ramp te verwerken.'

getroffenen van de vuurwerkramp er baat bij hebben: dat de hulpverlening beter kan worden afgestemd op specifieke problemen die naar voren komen. In dit onderzoek staan de getroffenen en betrokkenen centraal. Zij hebben de klap gehad en moeten zo goed mogelijk geholpen worden.' Pagina

18

'Hoe meer we weten, hoe beter mensen geholpen kunnen worden'

'De hulpverlening mag niet achterlopen op de feiten' Het Instituut voor Psychotrauma, waaraan Peter van der Velden als psycholoog en onderzoeker is verbonden, heeft in de afgelopen jaren expertise opgebouwd met onderzoeken naar de psychische gevolgen voor mensen die betrokken

Van der Velden kan zich voorstellen dat sommige mensen

waren bij uiteenlopende traumatische ervaringen als

het moeilijk vinden om vragen uit het onderzoek over hun

agressie en geweld, oorlog, maar ook de legionella-epidemie,

lichamelijke en geestelijke gesteldheid op papier te

de ramp met de Hercules en de Achille Lauro. Van groot

beantwoorden. 'In een persoonlijk gesprek is het voor

belang bij dit soort onderzoeken is volgens Van der Velden

velen misschien wat makkelijker om over dit soort zaken

dat het analyseren van de gegevens en het beschrijven

te praten. Iedereen persoonlijk interviewen zou alleen

van de resultaten zorgvuldig gebeurt. 'En zorgvuldigheid

maanden en maanden in beslag nemen. Daardoor zouden

kost nu eenmaal tijd.'

we pas na lange tijd een overzicht kunnen krijgen hoe het met deze mensen gaat. Met een vragenlijst, zoals bij het

In april van het volgend jaar hoopt de

huidige onderzoek wordt gebruikt, zijn sneller goede

Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp

resultaten te behalen. We vragen aan alle deelnemers

Enschede (GGVE) uitkomsten van dit tweede gezondheids-

vriendelijk om de vragenlijst binnen twee weken in te vullen.

onderzoek in een wetenschappelijk rapport en een

Zodoende kunnen we deze fase van het onderzoek voor alle

publiekssamenvatting te kunnen presenteren. Dat lijkt lang,

feestdagen in december afgerond hebben. Als er mensen

maar in wetenschappelijke kring geldt deze afwikkeling

vragen hebben over de vragenlijst, kunnen ze altijd met het

als buitengewoon snel. Dat zegt ook Linda Grievink, namens

gratis informatienummer van het IAC - 0800-1100 - bellen.'

het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu betrokken

Verder worden ruimtes ingericht waar mensen hulp krijgen

bij de uitvoering van het gezondheidsonderzoek. 'Normaal

bij het invullen van de vragenlijst, bijvoorbeeld als ze

gesproken duurt het minimaal een jaar voordat zo'n

moeite hebben met lezen, zo voegt Peter van der Velden

onderzoek is afgerond. Dat is mijn ervaring vanuit mijn

daar nog aan toe. Er zal na deze twee metingen overigens

achtergrond als epidemioloog. Dus dat het nu in Enschede

nog wel aanvullend onderzoek worden gedaan door middel

in nog minder dan de helft van de tijd gebeurt, is echt

van een beperkt aantal interviews.

heel erg snel. Het is overigens wel goed dat het zo snel gebeurt, want we mogen natuurlijk, omdat het om de

Eerdere ervaringen met soortgelijke onderzoeken hebben

geestelijke en lichamelijke gezondheid van mensen gaat,

geleerd dat zo'n vragenlijst getroffenen ook kan helpen het

met de hulpverlening niet achterlopen op de feiten.'

Door wie wordt het gezondheidsonderzoek georganiseerd?

Welzijn en Sport. Aan de Gezondheidsmonitoring werken verschillende onderzoeksinstituten mee. Het Rijksinstituut

Het gezondheidsonderzoek is één van de onderzoeken die

voor Volksgezondheid en Milieu en het Instituut voor

wordt uitgevoerd voor de Gezondheidsmonitoring

Psychotrauma werken mee aan het gezondheidsonderzoek

Getroffenen Vuurwerkramp Enschede (kortweg Gezondheids-

dat in november wordt uitgevoerd. De GGD Twente verzorgt

monitoring). De Gezondheidsmonitoring wordt uitgevoerd

de coördinatie van alle onderzoeken die horen bij de

in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid,

Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp Enschede.

Veel verschillende onderzoeken onder de gedupeerden van de vuurwerkramp onderzoeksbureau I & O Research onder een selectie van

enquêtes door de woningbouwverenigingen en de

gedupeerde particulieren en ondernemers en overige

Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp Enschede

Enschedeërs. Deze gedupeerden zijn door middel van een

zijn er momenteel nog drie onderzoeken gaande. Deze

steekproef uitgekozen, dus niet iedereen is benaderd. De

onderzoeken richten zich echter wel telkens op andere

gemeente Enschede onderzoekt op deze manier hoe tevreden

onderwerpen en zijn anders opgezet. Voor alle duidelijkheid

de inwoners en ondernemers zijn over de fase na de

staan hieronder de onderzoeken nog eens kort beschreven.

vuurwerkramp. Onderwerp van onderzoek zijn de praktische hulp, de schadeafwikkeling, de wederopbouw van het rampgebied en de herdenkingsactiviteiten. Aan de hand van

Tweede Gezondheidsonderzoek

de verzamelde gegevens wordt nu bekeken in hoeverre

Na het eerste gezondheidsonderzoek dat drie weken na de

gedupeerden van de vuurwerkramp tevreden zijn over de

vuurwerkramp op de vliegbasis Twenthe is uitgevoerd, start

hulpverlening tot op heden. Dit onderzoek gaat dus over

in november een vervolg op dit onderzoek. Dit gezondheids-

hulpverlening in het algemeen en richt zich niet specifiek

onderzoek is één van de onderzoeken dat onder de vlag van

op de gezondheid, zoals het gezondheidsonderzoek. Dit

de Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp

onderzoek wordt de komende vier jaar bij dezelfde personen

Enschede (GGVE) uitgevoerd wordt. De GGD Twente coörd-

herhaald. Hierdoor is het mogelijk om vergelijkingen te

ineert dit geheel. De bedoeling van het tweede gezondheids-

maken. De resultaten van het eerste onderzoek worden in

onderzoek is om gegevens te verzamelen die artsen en andere

december bekend gemaakt.

zorgverleners kunnen gebruiken. Zorgverleners kunnen immers het beste helpen als zij goed weten wat er speelt

IAC-enquête

onder de gedupeerden. Het onderzoek wordt uitgevoerd door

In september/oktober is tevens een telefonische enquête

middel van het invullen van vragenlijsten over de lichamelijke

gehouden door het IAC. Er is daarbij geprobeerd om alle

gezondheidstoestand en de emotionele beleving. Er vindt

11.500 bij het IAC geregistreerde personen te bereiken. Dit

geen bloed- en urineonderzoek meer plaats. Ook komen

onderzoek is dus anders van opzet dan het bovenstaande,

de ervaringen met de hulpverlening aan bod. Het tweede

de getroffenenmonitor. De enquête werd gehouden om

gezondheidsonderzoek is een thermometer die de gezond-

twee redenen. De eerste reden is dat de enquête informatie

heidssituatie meet en inzicht biedt in de aansluiting tussen

oplevert over de nog bestaande problemen bij gedupeerden:

klachten en geboden zorgverlening. Voor de gemeentelijke

welke problemen bestaan er nog en hoe groot zijn ze. Een deel

en landelijke overheid is het bovendien belangrijk om te

van deze informatie wordt doorgegeven aan de Commissie

toetsen of met de ingezette en ondersteunende maatregelen

Financiële Afwikkeling II (CFA II). Deze commissie inven-

kan worden volstaan of dat andere maatregelen nodig zijn.

tariseert in opdracht van de Minister van Binnenlandse

Alle gegevens worden anoniem verwerkt in een rapport.

Zaken welke gedupeerden van de vuurwerkramp geen of

De deelnemers van het onderzoek krijgen in ieder geval een

onvoldoende tegemoetkoming in materiële schade hebben

samenvatting. Ook de zorgverleners, zoals de huisartsen,

ontvangen ondanks de bestaande regelingen. De tweede

worden uitgebreid geïnformeerd over de resultaten van het

reden voor de enquête is dat aan gedupeerden gevraagd werd

onderzoek. Over 1,5 jaar wordt het onderzoek waarschijnlijk

of het IAC nog (verder) van dienst kon zijn door nadere

voor de laatste keer herhaald.

informatie te geven, te adviseren en zonodig te verwijzen. Een contactpersoon van het IAC neemt dan in principe binnen

Getroffenenmonitor

vier weken nogmaals contact op, als gedupeerden aangaven

In september/oktober is in opdracht van de gemeente

hier prijs op te stellen. Deze vervolgcontacten vinden plaats

Enschede een telefonische enquête gehouden door

in oktober en november. De voorlopige resultaten van deze

Pagina

Er is momenteel een aantal onderzoeken gaande. Naast de

19

De gevolgen van de vuurwerkramp worden onder de getroffenen door diverse instanties met verschillende doelen onderzocht. Dit leidt hier en daar wel eens tot verwarring en tot vragen. Gedupeerden worden in het kader van deze onderzoeken gebeld of zij ontvangen een brief of vragenlijst.

enquête staan elders in dit blad gepubliceerd (pagina 11)

Mogelijk bent u in verwarring gebracht door de aard van de

Personen die telefonisch niet bereikt konden worden voor

verschillende onderzoeken en heeft u tijdens het telefoon-

de enquêtevragen, hebben inmiddels een brief ontvangen

gesprek met het IAC onbedoeld aangegeven dat u reeds gebeld

waarin hen om nadere informatie wordt gevraagd. Indien

was: mogelijk wenst u na het lezen van bovenstaande tóch

gedupeerden dan via het bijgesloten antwoordformulier

contact met het IAC. Geeft u dit dan door aan het IAC:

aangeven dat contact wel gewenst is, neemt het IAC

0800-1100. Uw naam wordt dan genoteerd, waarna u zo

binnenkort alsnog contact op.

spoedig mogelijk wordt teruggebeld.

Het ongeluk - J. Krever: Een makkelijk leesbaar boekje over Jaap die een ongeluk ziet gebeuren. Een auto botst tegen de fiets van zijn vriend Kees. Jaap heeft alles goed gezien. Hij vertelt het aan de politie. Maar de politie gelooft hem niet. Jaap is daar eerst boos om. Hij wil niets meer zeggen. Gelukkig denkt zijn vriendinnetje Loes daar heel anders over. Jaap gaat opnieuw naar de politie en vertelt zijn verhaal. Hierdoor verdwijnt niet alleen zijn boosheid. De dader wordt ook gepakt. Lotta uit de Kabaalstraat - A. Lindgren: Lotta heeft gedroomd dat haar knuffeldier door haar broer en zusje is geslagen. Daar is ze nog boos over als ze wakker wordt. Haar boosheid wordt erger als ze ook nog een kriebeltrui aan moet. Ze besluit dat ze niet langer thuis wil wonen en verhuist naar de zolder

Pagina

20

Boosheid

van het rommelschuurtje van de buurvrouw.

Boos zijn en ruzie maken horen bij het leven. Meestal is de

Zonder Marianne - H. Brandt: Nina verliest haar beste

oorzaak van de boosheid duidelijk en blijven de emoties

vriendin Marianne bij een verkeers-ongeval. Ze is erg van

hanteerbaar. Echter, soms is de directe aanleiding van

streek en raakt verbitterd door haar verdriet. Ze keert zich

boosheid zowel voor onszelf als voor onze omgeving niet

volledig in zichzelf. Pas na enkele dagen zoekt ze Peter en

geheel duidelijk. Maar hoewel de directe aanleiding misschien

Lasse, schoolvrienden van haar en Marianne, weer op.

niet meteen duidelijk is, kan voor het gedrag vaak wel een

Samen besluiten ze Marianne's dood te wreken: Ze gooien

aannemelijke verklaring gevonden worden. Driftbuien van

stenen naar auto's en maken krassen op het koetswerk.

een peuter bijvoorbeeld, zijn functioneel in deze leeftijdsfase

Lasse wordt bijna door de politie gesnapt en enige tijd

omdat een klein kind moet leren waar de grenzen liggen.

later haken Lasse en Peter dan ook af. Koppig gaat Nina

Hetzelfde geldt voor de plotselinge kwaadheid van een

alleen door. Ze veroorzaakt een ernstig ongeval en vlucht

puber wanneer hij of zij gehinderd wordt in zijn of haar

in paniek weg. Ze wordt opgevangen door een vrouw aan

zoektocht naar zelfstandigheid.

wie ze alles vertelt.....

Boosheid hoort echter niet alleen bij bepaalde ontwikkelingsfasen. Het kan ook zijn dat mensen, volwassenen en kinderen,

Volwassenen

geïrriteerd zijn en minder van de omgeving kunnen hebben

Lily's leugen - P. Reilly Giff: Lily verloor haar moeder toen

uit een gevoel van onmacht, onbegrip, uit angst of door

ze nog klein was. Ze heeft alleen haar vader nog. Met z'n

langdurige spanningen. Voor velen die de ramp in Enschede

tweeën gaan ze ieder jaar een maand naar oma die even

hebben meegemaakt, zal dit heel herkenbaar zijn. De

buiten New York woont, aan de kust. Dit jaar is alles anders:

tijdrovende onderhandelingen met maatschappelijke

haar vakantievriendin gaat verhuizen en ook Lily's vader

instanties, de gedachte 'had ik maar wat kunnen doen' of een

laat haar in de steek. Europa is in oorlog met Duitsland.

gedwongen verhuizing. Het kunnen allemaal aanleidingen

Dat haar vader daar zo nodig moet gaan vechten, maakt

zijn voor frustratie en irritatie.

Lily boos. Ze weigert zelfs afscheid van hem te nemen als

De boeken op deze pagina hebben allemaal iets te maken

hij vertrekt en daar heeft ze natuurlijk later spijt van. Haar

met het thema boosheid en hoe kinderen en volwassenen

vriendschap met Albert, een Hongaarse vluchteling, zorgt

daarmee omgaan. In sommige boeken is dit thema heel

ervoor dat ze anders tegen de zaken aan gaat kijken.

herkenbaar, in andere boeken ligt het thema minder aan

Ruzie met je partner - J. van de Ven, B. Schrieken, A. Lange:

de oppervlakte. Mocht u nog andere boeken over boosheid

Bijna elk paar is wel eens boos op elkaar en heeft van tijd tot

willen lezen, dan kunt u hierover bij de openbare bibliotheek

tijd ruzie. Soms werkt het zelfs bevrijdend om elkaar eens

(tel. 053-4804804) meer informatie krijgen. Vooral voor jonge

goed de waarheid te vertellen. Wanneer ruzie echter een vast

kinderen zijn veel boeken geschreven rondom dit thema.

onderdeel van de dag of week wordt, kan dit heel wat levensplezier vergallen en mensen beschadigen. Ruziemaken kan

Kinderboeken

een gewoonte worden, een patroon dat inslijt. Ruzie is echter

Tilly Dwars - G. Wolde: Prentenboek over een klein meisje

geen natuur-verschijnsel, het is gedrag en gedrag is te

dat op de linkerbladzijden vrolijk en opgewekt bezig is, en

veranderen. Dit is het uitgangspunt van dit praktische en

op de rechterbladzijden koppig en tegen de draad in alles

heldere boek. Er wordt o.a gekeken naar oorzaken, irritatie-

anders doet.

punten, verwachtingen van elkaar. Vervolgens worden er

Mark mokt - W. Steig: Prentenboek over een jongen die

methodes aangereikt hoe mensen hun communicatie

Mark heet. Mark is boos en hij blijft heel lang mokken.

kunnen verbeteren.

Totdat hij beseft dat hij het weer goed wil maken.

Over twee maanden komen in deze rubriek een aantal boeken over het thema "slapeloosheid" aan bod. Heeft uzelf een boek gelezen dat in deze rubriek past? Een boek waar anderen ook iets aan kunnen hebben? Dan horen we dit graag_ Jetty Siemerink

Moniek Gielens

Gezondheidsvoorlichter

Preventiewerker Jeugd

GGD Nazorg Vuurwerkramp

Mediant Nazorg Vuurwerkramp

Telefoon: 0800-1100

Telefoon: 053-4829982

[email protected]

[email protected]

B O O S

Pagina

21

Getroffen kunstenaars verhuizen voor tweede keer in anderhalf jaar

'Dit is de sleutel van mijn atelier', fotograaf Cees Elzenga wijst

atelier in de Bamshoeve, dat hij in 1996 betrok, ging z'n

op de deurkruk op de tafel in z'n huiskamer. Hij wil maar

totale archief aan negatieven en foto's verloren. Elzenga:

zeggen dat de boel nog lang niet op orde is in z'n nieuwe

'Dat is heel anders dan voor mensen die er woonden en hun

werkruimte in het ROC-gebouw. Anderhalf jaar na de

huis met alles erop en eraan kwijtraakten. Ik woonde er niet,

vuurwerkramp, waarbij in z'n atelier in de Bamshoeve, zo'n

dus je zou kunnen zeggen dat ik 'alleen maar' m'n foto's

60.000 negatieven en een groot aantal foto's verloren gingen,

kwijt was. Dat gaf op de één of andere manier ook een

staat Elzenga voor een tweede verhuizing. Opnieuw naar

lekker licht gevoel. Je zweeft 'n beetje. Je begint opnieuw,

een tijdelijk onderkomen. En opnieuw duurt het allemaal

je kunt alle kanten op. Ik ben meteen begonnen alles vast

lang voordat allerlei praktische, maar ook administratieve

te leggen. Voor een fotograaf is het een zegen dat je iets

zaken geregeld zijn. 'Dat frustreert', zegt Elzenga,'en het leidt

nieuws kunt maken, maar het verlies blijft een ramp. En

ook heel erg af. Het is heel moeilijk om na te denken wat je

het is heel vreemd om je eigen spullen te zien branden,

over een jaar of vier wilt als je dagelijks nog in de problemen

terwijl je aan het fotograferen bent.'

zit als gevolg van de ramp. Dat moet geen dagtaak worden.'

Met negen getroffen collega-kunstenaars kon Elzenga in

In vergelijking met gedupeerde collega-kunstenaars vallen

oktober vervangende atelierruimte betrekken in de Klanderij.

de problemen, als gevolg van de noodzakelijke verhuizingen,

Elzenga: 'Het was duidelijk dat dit een tijdelijke oplossing

volgens Elzenga voor hem persoonlijk relatief mee. In z'n

zou zijn.' Aanvankelijk was het de bedoeling dat de

kunstenaars er tot juli van dit jaar zouden kunnen blijven.

aangekocht en wist ook dat de kunstenaars in principe op

Die datum werd echter steeds wat opgerekt, omdat de

1 juli de Klanderij weer moesten verlaten. Vanwege de

verbouwing van het door de gemeente aangekochte ROC-

aard van z'n werk ondervond Cees Elzenga minder hinder

gebouw vertraging opliep. Intussen werden de omstandig-

van de strubbelingen bij de verhuizing naar het ROC-

heden in de Klanderij steeds onplezieriger. Om niet te zeggen,

gebouw dan veel collega's. 'Ik kan in principe thuis ook nog

onwerkbaar.

wel wat doen, met m'n computer. Maar voor bijvoorbeeld

Overgang naar ROC-gebouw 'allesbehalve soepel'

een schilder, die alleen in een atelier kan werken, is het opslaan van alle spullen, omdat de nieuwe ruimte nog niet klaar was, veel problematischer.' De kunstenaars was toegezegd dat ze per 1 november de sleutel van hun nieuwe werkruimte in het ROC-gebouw zouden krijgen. Op die datum moesten er echter nog veel praktische zaken geregeld worden. Bovendien was er ook

Elzenga: 'Het was vanaf het begin al niet plezierig binnen-

nog veel onduidelijkheid op immaterieel gebied. De

komen in het gebouw vanwege het vuil, de ratten en de junks.

kunstenaars wisten niet hoe hoog hun huur precies zou

Dat werd alleen maar erger omdat er op een gegeven

worden, er was nog geen huurcontract en ook was niet

moment ook geen beveiliging meer was, toen de Klanderij

duidelijk hoe lang ze in het ROC-gebouw zouden kunnen

officieel al leeg had moeten zijn. Na 1 oktober, toen eigenaar

blijven. De bouwvakkers waren nog bezig de laatste hand te

Forum Invest de huurovereenkomst opzegde, hadden we

leggen aan de betrokken ruimtes, dus bleven de inboedels

nog wel een paar weken mogen blijven in afwachting van

nog opgesteld in de tijdelijke opslag.

het moment dat we naar het ROC-gebouw konden, maar dat vonden we niet verantwoord.'

Cees Elzenga wist dan ook niet wat hij hoorde toen hij een

Gevolg van dit alles was dat de gedupeerde kunstenaars

tijdje geleden op de publieke tribune bij een raadsvergadering

uit de Bamshoeve voor de twee keer al hun spullen voor

wethouder Marco Swart hoorde spreken over 'een soepele

een aantal weken elders moesten opslaan. Dat had allemaal

overgang' voor getroffen kunstenaars. 'Dat steekt enorm.

best wat soepeler gekund, meent Cees Elzenga. De gemeente

De overgang was allesbehalve soepel.'

had immers in januari van dit jaar het ROC-gebouw al

Pagina

22

Ondernemers

Nieuws

woordiger van het bestuur aanwezig geweest. In een aantal gevallen bleek de verhouding tussen BCE en sommige ondernemers niet optimaal, hetgeen duidelijkheid en het vinden van oplossingen bemoeilijkte. Maar over het algemeen kunnen wij zeggen dat er een groot aantal ondernemers tevreden is. Verschillende ondernemers hebben de vragen die zij hadden, beantwoord gezien en soms ligt er al een concreet voorstel voor een schadebedrag. Helaas zijn er nog een paar ondernemers voor wie de problemen zo groot zijn, dat er nog geen definitieve

Algemeen

afhandeling heeft plaats kunnen vinden. De verschillen

Er zijn drie onderwerpen die op dit moment voor de

van mening tussen BCE en de ondernemer zijn soms

ondernemers van belang zijn en waar wij u graag van op de

groot, maar in alle gevallen zijn er wel vervolgafspraken

hoogte willen brengen. Het gaat om de afwikkeling van de

gemaakt. Er heerst bij de Ondernemersvereniging over het

schaderegeling, de Commissie Van Lith de Jeude II (CFA II)

algemeen een tevreden gevoel over de resultaten. Ook BCE

en de opbouw van de nieuwe wijk.

heeft aangegeven dat er vooruitgang zit in een aantal moeilijke dossiers.

Afwikkeling Schaderegeling De ondernermersavond op 24 september jl. was de start van

De volgende stap is natuurlijk minstens zo belangrijk. Na

een grote actie. De heer van der Berg van BCE (taxateurs

vaststelling van de schadeclaim moet worden overgegaan

verzekeringen)gaf aan dat er nog ca. 50 dossiers waren die

tot het beoordelen en uitkeren van het schadebedrag. De

niet afgewikkeld konden worden. Het was onduidelijk wat

Ondernemersvereniging volgt dit proces zeer kritisch.

precies de knelpunten van de ondernemers waren en waarom

Hiervoor vinden er regelmatig gesprekken plaats met de

er niet werd gereageerd op de verschillende verzoeken om

Stichting Financiële Afwikkeling Vuurwerkramp, de

de ontbrekende informatie aan te leveren. Hierdoor konden

Helpdesk voor getroffen ondernemers en het Bureau Laser.

deze dossiers niet worden afgewerkt en blijft er ook voor de

Helaas constateren we dat er geen duidelijkheid bestaat over

ondernemers onduidelijk-heid bestaan over de afwikkeling.

het uit te keren schadebedrag. We pleiten voor openheid en willen dat iedereen een overzicht krijgt van de berekenings-

De afspraak die werd gemaakt was dat alle ondernemers

wijze van de tegemoetkoming in de schade. Alleen dan

voor een persoonlijk gesprek met schade-experts van BCE

bestaat de mogelijkheid om een controlerende functie te

zouden worden uitgenodigd. Bij alle gesprekken die de

vervullen.

afgelopen weken hebben plaatsgevonden, is een vertegen-

CFA II

gekeken worden naar wonen en werken in de nieuwe

Naast de afhandeling van de huidige schaderegeling is de

wijk. Uiteraard hoort daar ook nieuwe bedrijvigheid bij.

Commissie Financiële Afwikkeling Vuurwerkramp II van

Uitgangspunt is een veilige en levendige wijk.

start gegaan.

Inmiddels worden ook de eerste gesprekken gevoerd over

Wij zijn verheugd dat de ondernemersvereniging als een

de invulling van het bedrijventerrein Stroink (in het noorden

volwaardige gesprekspartner wordt gezien. Op meerdere

van de wijk). De Ondernemersvereniging zal zorg dragen

momenten in het proces worden wij geïnformeerd over de

voor een goede inzet van de beschikbare middelen. De blik

stand van zaken. Uiteraard hebben wij alle knelpunten in de

moet vooruit worden gericht.

regeling nogmaals voor het voetlicht gebracht. Essentieël is dat de regelingen ruimhartig worden uitgevoerd.

Over detailhandel in Enschede-Noord zijn op dit moment

Maatwerk zal in een groot aantal probleemgevallen tot de

geen verdere mededeling en te doen. In de komende

gewenste oplossingen kunnen leiden. De gesprekken die

maanden zullen daar gesprekken over plaatsvinden.

hebben plaatsgevonden zijn een voorbeeld van een coulante uitvoering en interpretatie. Dit dient een leidraad te zijn

Het derde punt is dat de kunstenaars uit de wijk samen gaan

voor de verdere invulling en afwikkeling.

werken met de Architectencie, het bureau van Pi de Bruijn. Gezamenlijk zullen zij het initiatief nemen tot een aantal

Naast de gesprekken met CFA II is er ook regelmatig overleg

projecten die de invulling geven aan de opbouw van de

met wethouder Goudt, die vanuit de gemeente Enschede

wijk. In één van de volgende nieuwsbrieven zullen wij

is belast met de hele nazorg van de vuurwerkramp. Ook in

hier meer aandacht aan schenken.

deze gesprekken wordt onze zorg uitgesproken en kunnen we aangeven waar de schoen wringt.

Ondernemersavond 10 december 2001

Wij hebben er vertrouwen in dat de knelpunten in de regeling

Op 10 december is er weer een informele ondernemersavond

worden aangepakt, waardoor meer ondernemers worden

gepland. Uiteraard zullen wij u dan weer op de hoogte

geholpen. Belangrijk is dat de eventuele aanpassingen in

brengen van de stand van zaken.

de regeling snel worden verwerkt in de dossiers van de

De Ondernemersvereniging heeft wethouder E. Helder bereid

ondernemers.

gevonden om een inleiding te verzorgen over de wederopbouw de gelegenheid zijn te discussiëren en vragen te stellen.

Langs verschillende wegen is de wederopbouw van de

Wij zien u graag allen op 10 december a.s.

wijk gestart. De Projectgroep Wederopbouw speelt hierin een belangrijke rol. Er zijn drie onderwerpen die voor de

Spreekuur Ondernemersvereniging

ondernemers belangrijk zijn: de structuurvisie Roombeek-

Elke woensdag van 18.00 tot 20.00 uur is er in het gebouw

West, detailhandel in de wijk en de samenwerking tussen

aan de Voortsweg spreekuur. U kunt dan met een

de kunstenaars en de Architectencie.

bestuurslid van de Ondernemersvereniging uw problemen, ideeën etc. bespreken.

De Structuurvisie zal binnenkort door het College van B & W worden vastgesteld. Daarna zal er een formele inspraakprocedure worden gehouden. Voor de ongeveer 30 bedrijven, die terug willen keren naar de wijk, is de omvang van de bedrijventerreinen van groot belang. Daarnaast moet er goed

Nieuwe bedrijfslocatie voor Morsink's Horecaproducten BV Morsink's Horeca Producten BV. is een productiebedrijf en een groothandel in snacks en aanverwante artikelen. Het bedrijf is in 1976 ontstaan doordat het toenmalige bedrijf van J.A. Morsink (sinds 1931) werd overgenomen en het wordt gerund door 4 personen, Goos de Jong, Ben Mollink, Ton Mollink en Gavino Scarpa. Morsink's Horeca Producten BV. is producent van streek-

Tijdens de ramp op 13 mei was er niemand in het bedrijf

gebonden producten zoals karbonade in gelei, ham,

aanwezig en ook de koel/vries auto was er gelukkig niet.

leverworst en gehakt in 't zuur. Tevens produceert ze

De Jong was na de eerste klap direct aanwezig in de

ambachtelijk bereidde en gebraden gehaktballen, Twentse

Walhofstraat en enige tijd later kwamen ook Mollink en

Broadworst en hamburgers. Daarnaast is ze leverancier van

Mollink. Scarpa was er ook, want hij woont aan de

alle producten die men in een café, cafetaria of kantine

Walhofstraat 91.

nodig heeft o.a snacks, vetten en sausen. Bij Morsink's Horeca Producten BV. wordt KWALITEIT en SERVICE met

'Al gauw bleek dat we op deze locatie niet verder konden.

hoofdletters geschreven. Het bedrijf was voorheen gevestigd

Het kantoorgedeelte was half ingestort en uitgebrand , terwijl

aan de Walhofstraat 31; de binnenste ring.

de productie en opslagruimtes (koel- en vriescellen) volledig

Pagina

Wederopbouw

23

van de wijk vanuit het economisch perspectief. U zult in

we over het algemeen alle klanten hebben behouden.' 'Toen we de continuïteit van ons bedrijf min of meer zeker hadden gesteld, volgde de volgende fase. Wat gaan wij doen? Gesprekken met de gemeente leverden niets op. Ons werd duidelijk gemaakt dat we aan de Walhofstraat niet weer mochten bouwen, dus moesten we de zaak maar verkopen. Aan wie? Het kon alleen aan de Gemeente, want op het hele gebied hadden ze een voorkeursbesluit gelegd. Helaas had de gemeente op korte termijn geen andere grond voorhanden en ze adviseerden ons om eens te informeren in de buurgemeenten. Uiteindelijk hebben we zelf een stuk grond weten te kopen van een relatie van ons op ‘De Giem’ in het havengebied van Enschede. Voor de bouwvergunningen e.d. hebben wij van de gemeente wel alle medewerking gekregen, hoewel er vaak achteraan gebeld moest worden. De onderhandelingen met de gemeente over de verkoop van ons pand aan de Walhofstraat hebben wij aan adviseurs van het MKB (Midden- en Klein Bedrijf) overgelaten en deze zijn naar onze tevredenheid afgerond. Ook de verzekeringszaken zijn naar tevredenheid afgehandeld. Met de BCE (taxateurs verzekeringen) zijn we tot overeenstemming gekomen wat betreft de onderverzekering en niet gedekte schade.' vernield waren. Betonnen brokstukken van tientallen centimeters doorsnee waren door het dak geslagen en op het bedrijf

'Al met al kunnen we stellen dat we redelijk schadeloos

stond plots een schoorsteen die er voorheen nooit had gestaan.

gesteld zijn. We moeten hierbij wel vermelden dat wij alle gegevens die men nodig had voor de vaststelling van de

Vanaf zaterdagavond was het rampgebied hermetisch

schade snel en zeer overzichtelijk hebben aangeleverd.'

afgesloten en mochten we niet meer bij het bedrijf. Zowel Pagina Pagina

24

zondag als maandag hebben wij vele malen geprobeerd ons

'Tot slot willen wij nog opmerken dat we ondanks alles

pand legaal te bereiken, maar er werd ons geen toestemming

blij zijn met onze huidige locatie en met ons moderne

gegeven. Toch zijn we erin geslaagd de overblijfselen van

nieuwe bedrijf. Maar als we vooraf hadden geweten wat er

de computer uit het pand te halen, waarna bleek dat de

allemaal moest gebeuren om dit te realiseren, waren we

harde schijf nog grotendeels intact was. Zodoende hadden

toch liever aan de Walhofstraat gebleven.'

we in ieder geval nog de administratieve gegevens. Die zondag hebben we ons beraden welke stappen we moesten ondernemen om het bedrijf zo snel mogelijk voort te zetten, want als toeleveringsbedrijf kun je de klanten geen weken laten wachten.'

Colofon

'Zondagmiddag hebben we Meier Horecaservice in Almelo gebeld met het verzoek om te helpen bij het uitleveren van goederen aan onze klanten. Toen wij de volgende dag kwamen om verder te overleggen, bleek dat hij zijn voorraad in de vriescel, de koelcel en het magazijn al naar één kant verplaatst had, zodat wij de overgebleven ruimte konden gebruiken. Fantastisch van deze collega! Dinsdag konden wij reeds vanuit zijn voorraad onze klanten bedienen, we hebben dus eigenlijk geen moment stilgelegen. De eerste hindernis hadden we genomen daarna de eigen productie nog. Maar waar? En hoe? Van een klant in Almelo die een kleine productieruimte en slagerijmachines had, mochten wij de ruimte gebruiken op tijden dat hij er niet was. De eerste weken produceerden wij daar onze zuurwaren, geweldig! We hadden besloten om de rest van onze eigen producten pas weer te gaan maken als we voldoende ruimte hadden. Na enkele weken bleek dat onze klanten persé weer onze eigen producten wilden hebben, zodat we deze vanaf die tijd ook weer zo goed en zo kwaad mogelijk gingen produceren. Dit alles hebben wij tot juli 2001 volgehouden. Het was een zware tijd met werkweken van 60 tot 80 uur maar het resultaat was dat

Het maandblad '13 mei - Opnieuw Beginnen' is een uitgave van het Informatie en Adviescentrum en is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij de nazorg van de vuurwerkramp. Het maandblad biedt informatie voor gedupeerden, particulieren, kunstenaars en ondernemers en wil een neutraal podium zijn waarop gedupeerden kunnen reageren op gebeurtenissen, vragen kunnen stellen en hun verhaal kwijt kunnen. Ingezonden stukken zijn welkom. Aan de inhoud van dit maandblad kunnen de lezers geen rechten ontlenen. Wilt u een bijdrage leveren? Als uw ingezonden brief, vraag of artikel voor het einde van de maand binnen is, dan wordt het zoveel mogelijk in de uitgave van de daarop volgende maand geplaatst of behandeld. De redactie bestaat uit Jeffrey Brinkman (Belangenvereniging Slachtoffers vuurwerkramp), Tieti Hoekstra (Mediant), Jan Schukkink, Eva Telgenkamp (Informatie en AdviesCentrum), Willeke Hulleman (projectbureau Wederopbouw), Wout Zweers (kunstenaars en ondernemers). Tekstbijdragen van Ben Siemerink. Fotografie: Jan Schartman Fotografie, Cees Elzenga en De Twentsche Courant Tubantia (foto pag 16) Vormgeving en fotografie: Digidee Reclamestudio. Redactieadres: Informatie en AdviesCentrum, t.a.v. Dhr. A.J. Schukkink Postbus 167, 7500 AD Enschede, tel. 0800-1100 Email: [email protected] of iac.enschede.nl