13 Mei
Uitgave 6, december 2001
Nieuwskrant
Informatief magazine betreffende de gevolgen van de vuurwerkramp Uitgave 1, april 2001 Maandblad van het Informatie- en Adviescentrum voor iedereen die vragen heeft over de vuurwerkramp.
Voor toelichting op de inhoud in het Turks of Marokkaans kunt u 0800-1100 bellen. Türkc,e íc,erikle ilgili ac,iklamalar ic,in bu numarayi arayabilirsiniz: 0800-1100! 0800-1100
Jongeren willen periode met problemen na vuurwerkramp afsluiten Ook onder normale omstandigheden al een moeilijk bereikbare groep: jongeren in de puberleeftijd. Wat voelen ze? Wat willen ze? Opvoeders en leerkrachten weten ook vaak niet wat ze ermee aan moeten. Het ligt dan ook voor de hand dat een dramatische gebeurtenis als de vuurwerkramp een geweldige impact heeft op jongeren in die leeftijd. In een aantal gevallen vertaalden de traumatische ervaringen op de 13e mei 2000 zich concreet in slechtere prestaties op school. Met binnen- en buitenschoolse professionele hulp hebben ze er de afgelopen anderhalf jaar aan gewerkt hun ervaringen een plekje te geven en op school en daarbuiten de draad weer op te pakken. Twee van hen willen hun verhaal wel kwijt: Maarten Zwierstra (12) en Ramona Hinnen (15). Maarten Zwierstra was op die dramatische zaterdagmiddag met z'n jongere broertje buiten bij het scoutinggebouw aan de Voortsweg, toen ze boven de wijk een zwarte rookwolk zagen en vuurwerk. Maarten: 'Eerst dachten we aan een uit de hand gelopen feestje bij de Chinees daar.' Door de verwoestende explosies die daarop volgden, werd Maarten naar eigen zeggen met de andere kinderen op het grasveldje bij het scoutinggebouw 'wel een meter naar achteren gedrukt'. Kort daarna was zijn moeder ter plekke, samen met de moeder van een vriendje. Maarten: 'De moeder van dat vriendje zei: we hebben geen auto meer. Dan moet 't wel erg zijn, dacht ik. Het huis van m'n vriendje was ook helemaal kapot.' Al deze dramatische ervaringen lieten Maarten, toen nog
'Al m'n cijfers gingen heel erg onderuit'
in het laatste jaar van de Anna van Buuren basisschool, niet onberoerd. 'Al m'n cijfers gingen heel erg onderuit', zegt hij er nu van. Op school werd er volgens hem in de eerste maanden na de ramp veel aandacht besteed aan de gevolgen van de ramp. Inmiddels gaat het er volgens hem
De schade aan het huis van de familie Zwierstra aan de
nu bijna niet meer over. Zelf werkte Maarten mee aan een
Lijsterstraat leek in eerste instantie mee te vallen. Bij nadere
schilderij. 'Daarmee zijn we nog op de televisie geweest,
beschouwing bleken er scheuren in de muren te zitten en
in Netwerk. Op dat schilderij hadden we een soort grot
was de hele woning ontzet omdat het dak was opgetild.
gemaakt, die ergens naar toe ging. Daarmee wilden we laten zien dat je het verleden moet proberen te vergeten
In totaal tien weken bivakkeerden de Zwierstra's in
en iets nieuws moet opbouwen. Maar je moet het verleden
bungalowpark Eureka in Deurningen, toen hun huis werd
natuurlijk nooit helemaal vergeten!'
hersteld. Bij die verbouwing raakte een bouwvakker zwaar gewond toen een schouw instortte.
Ruim anderhalf jaar na dato zegt Ramona Hinnen alles wat met de vuurwerkramp te maken heeft het liefst helemaal te
Informatie- en Adviescentrum
willen afsluiten. Met eindgesprekken hoopt ze binnenkort
Glanerbrug - meemaakte, was de impact ervan groot op
de binnen- en buitenschoolse begeleiding van Mediant af
haar leven. 'In het begin had ik hele enge dromen. Op school
te ronden. En ze wil zich nu helemaal concentreren op het
kelderden m'n cijfers. Ik kon me heel slecht concentreren.'
eindexamen Mavo, dat ze perse wil halen. Ramona:
Ramona zat op dat moment in het tweede jaar Havo op het
'Misschien is het wel egoïstisch, maar ik ga me niet meer
Kottenparkcollege. Ondanks alle problemen redde ze toch
druk maken over allerlei dingen die nog met de vuurwerkramp
nog de overgang naar het derde jaar, waarna het alsnog mis
te maken hebben. Die periode wil ik afsluiten. Ons huis is
ging. Uiteindelijk 'zakte' ze van 3 Havo naar 4 Mavo. Een paar
klaar en op school gaat 't nu ook weer goed. Dit jaar ga ik
vriendinnen overkwam hetzelfde. Nu het op school weer
er goed achteraan zitten om het eindexamen te halen. Dat
goed gaat, heeft Ramona naar eigen zeggen geen behoefte
komt wel goed. En dan ga ik een vervolgopleiding doen.'
meer om zich bezig te houden met alles wat met de
Hoewel Ramona de vuurwerkramp zelf op veilige afstand -
vuurwerkramp te maken heeft. 'Voor mij is het nu echt
ze was met haar toenmalige vriendje op een camping in
afgesloten.”
U vraagt, wij antwoorden! Heeft u vragen waar u nu wel eens een antwoord op wilt hebben? Richt uw vraag aan de redactie, postbus 167, 7500 AD of via iac.enschede.nl. Als uw vraag voor het eind van de maand binnen is, dan volgt het antwoord in de volgende uitgave Maria Riezebeek
Elly van Hoof
IAC
Maatschappelijk werk
Vreemde talen
Uitkering
In de nieuwsbrieven zoals deze
Om in mijn maandelijkse
vorig jaar verschenen, stonden
onderhoud te voorzien heb ik
vaak vertaalde artikelen. Dat mis
een uitkering. Nu heb ik ook
ik in dit magazine. Kan er in de
verzekeringsgeld en andere
toekomst meer aandacht worden
vergoedingen gekregen. Dit geld
besteedt aan de Turkse en
staat op de bank, totdat ik mijn
Pagina
oude huis weer krijg en dit in
Marokkaanse Enschedeërs?
kan richten. Hoelang mag ik dit spaarbedrag houden zonder
2
Antwoord
dat het als vermogen wordt gerekend en mede de hoogte
Er is ons gebleken dat in vrijwel alle Marokkaanse en Turkse
van mijn uitkering bepaald?
gezinnen mensen wonen die tweetalig zijn. Er is dus altijd iemand in de buurt die kan vertalen. Een andere belangrijke reden om
Antwoord
het aantal vertalingen te verminderen, heeft te maken met het
Deze vraag heb ik voor u voorgelegd aan collega's van de Dienst
ruimtebeslag. Veel vertalingen kosten veel ruimte en dan kun je
Maatschappelijke Ontwikkeling. Zij gaven aan dat de vergoedingen
minder informatie bieden. Omdat de BewonersNieuwsBrief nu
en het verzekeringsgeld dat op uw rekening staat en gerelateerd
een maandblad is geworden, moeten we daar extra op letten.
is aan de ramp, daar kan blijven staan zonder dat het de hoogte
Mochten lezers in het Turks of Marokkaans meer informatie willen
van uw uitkering gaat bepalen. Het is bij DMO bekend dat het lang
over het maandblad dan kunnen ze het IAC bellen en krijgen ze
kan duren voordat sommige woningen weer bewoonbaar gemaakt
antwoord in hun eigen taal.
zijn. Het wordt dus als niet meer dan redelijk gezien dat dit voor uw uitkering geen gevolgen zal hebben. Wel moet u desgevraagd
Vraag
kunnen aantonen (bijvoorbeeld door middel van specificaties op
Klopt het dat aannemers, die zijn aangesloten bij de
bankafschriften en/of schriftelijke bevestigingen) dat dit bedrag
opgerichte Stichting van Aannemers, geen opnamekosten
daadwerkelijk de vergoedingen betreft van schade door de
voor herstel in rekening brengen bij getroffenen?
vuurwerkramp.
Antwoord
Nieuwjaar
Voor een antwoord op deze vraag heb ik contact opgenomen met
Het komende Oud & Nieuw nadert. Waarschijnlijk zal er in
de voorzitter van de Stichting van Enschedese Aannemers. Hij
de media weer veel aandacht zijn over vuurwerk. Niemand
vertelde het volgende: normaal gesproken zijn offertes kosteloos.
in ons gezin ziet tegen de jaarwisseling op, sterker nog: mijn
Hij noemde mij echter twee uitzonderingen waarbij wel (ten dele)
zoon van vijftien wil dit jaar weer zelf vuurwerk afsteken.
kosten in rekening worden gebracht:
Ik wil het hem niet verbieden, maar ook rekening houden met wijkbewoners die angsten hebben. Wat is hierin een
1 Als er een technische rapportage nodig is die het niveau van
goede middenweg?
een offerte te boven gaat. 2 Als de aannemer de indruk heeft dat de offerte alleen gebruikt is om schade te claimen bij de verzekeringsmaatschappij.
Antwoord Een middenweg vinden in deze kwestie is niet eenvoudig. U geeft aan bij het afsteken van vuurwerk rekening te willen houden met wijkbewoners die angsten hebben. Natuurlijk is het niet zo dat alle (direct) betrokkenen bij de vuurwerkramp moeite zullen hebben
met het zien en horen van vuurwerk. Het is echter heel goed
Frans van Gemert
mogelijk dat er in uw wijk mensen wonen die nog steeds veel
Huisartsen
last hebben van de emotionele en psychische gevolgen van de
Vraag
vuurwerkramp. Het afsteken van vuurwerk kan voor deze mensen
De feestdagen naderen en daar
de herinneringen en emoties weer heel actueel en moeilijk
zie ik wel tegenop. Ik denk erover
hanteerbaar maken. Rekening houden met deze mensen betekent
een homeopathisch middel te
dus eigenlijk geen vuurwerk afsteken.
nemen dat rustgevend werkt.
Dat neemt niet weg dat het begrijpelijk is dat uw vijftienjarige
Kunt u, of kan een apotheker een
zoon zich wel verheugt op het vuurwerk. U zou samen met hem
goed werkend middel adviseren?
kunnen zoeken naar een geschiktere locatie dan uw woonwijk. Misschien is het mogelijk voor hem of jullie samen om Oud en
Antwoord
Nieuw door te brengen bij vrienden of kennissen buiten Enschede,
Een homeopatisch middel kan zeker een rustgevende werking
of om het vuurwerk af te steken op een meer afgelegen plek. Ook
hebben. Echter, het is nu eenmaal een feit dat veel huisartsen
dan is echter niet gezegd dat er geen slachtoffers van de ramp
geen verstand hebben van homeopatische middelen. De collega's
zijn, die hier last van hebben.
die ik heb gevraagd vinden het dan ook moeilijk antwoord op uw vraag te geven. Het is beter dat u met vragen rond homeo-
Jos Vermeulen
patische middelen bij uw apotheek te rade gaat.
Onderwijs Vraag
Weet u de symboliek achter
Inhoudsopgave
deze beeldjes of het kunstwerk?
Artikelen
Pagina
• Jongeren willen periode met problemen na Antwoord Het thema van de beeldjes is: Een vogel kiest zijn eigen vlucht en route. Kinderen van de zeven basisscholen in Enschede Noord hebben ideeën aangereikt, kunstenares Dorien Boekhout heeft de verschillende vogels gecoördineerd en in brons laten gieten. De vogels stellen voor: de adelaar met muis in zijn klauwen: krachtig
1
vuurwerkramp afsluiten • Turkse Culturele Vereniging 'dankzij'
8
protesten onderdak in ROC-gebouw • T-shirtactie 'collega's voor collega's' door
9
brandweer Enschede • 'Nog even koffiedrinken.....Dat is hen fataal
10
geworden'
en vrij (Toermalijn), de vogelengel met het grote hart en de
• Inspraak Wederopbouw Roombeek gestart
14
gespreide vleugels (Anna van Buren), twee vogels vliegend naar
• Maatschappelijke klankbordgroep kijkt namens
17
de zon (Het Zeggelt), de beervogel rechtop en sterk (Bonifatius),
getroffenen mee naar gezondheidsmonitoring
huilend kind met op de arm een vogel die een vleugel om het
• Oud-en-Nieuw?! Vuurwerk!?
18
kind heenslaat (Noordlinde van Damstraat), kip met vleugels op
• Vrijwilligers EHBO wachten nog altijd op blijk
21
puinstukken (Noordlinde Zaanstraat), ei waaruit twee vogels
van waardering en erkenning
komen (Enschedese Schoolvereniging). De zon in het midden is
• Domijn geeft startsein aan drie architecten
23
tegelijk een ster. Zij heeft zeven stralen met in het midden een
• Zeven vragen voor de Couponhal
24
lamp die het kunstwerk beschijnt. Wat in het licht gezet wordt heeft verschillende kanten: kracht en kwetsbaarheid, verdriet,
Rubrieken
plezier, verlangen en wanhoop. Binnenkort verschijnt er een
U vraagt, wij antwoorden
2
boek over de totstandkoming van dit kunstwerk.
Activiteiten & Regelingen
4
Column Fred Bosman
5
Pagina
Kerst
Belangenvereniging BSVE
7
De naderende feestdagen wil ik benutten om naar de
Beeld van een kunstenaar
11
toekomst te kijken: goede voornemens maken en een
Het moment van...
15
manier vinden om deze ook na te komen. Mijn kinderen
Voor u/jou gelezen
16
(jongens) zijn negen en elf. Op welke manier zet ik dit idee
Ondernemersrubriek
22
om zodat het voor hen begrijpelijk is en leuk wordt?
Van de redactie: Antwoord
De jaarwisseling nadert. Reden om verschillende mensen
Goede voornemens zijn voor volwassenen al meestal kortstondig,
te vragen naar hun gedachten en gevoelens over vuurwerk.
laat staan voor kinderen. Ik zou eerder gaan overleggen wat zij
Verder kunt u lezen hoe het met jongeren gaat op dit
leuk vinden om met de kerst te gaan doen. Naar de film of een
moment. Veel ruimte voor verhalen van mensen die
evenement bezoeken. Noteren welke programma's niet gemist
allemaal op hun manier zijn geconfronteerd met de
mogen worden, een menu maken en onderdelen zelf laten maken.
vuurwerkramp en daar op wisselende momenten nog aan
Kortom: denk er samen over na. Uw goede voornemens en de
herinnerd worden. Tenslotte uw aandacht voor de
toekomst? Ach, voor deze leeftijdsgroep komt de toekomst vanzelf.
activiteiten die in de wijken plaatsvinden en voor de
Prettige Kerstdagen!
vaste rubrieken. De redactie wenst de lezers een rustige en zinvolle jaarwisseling.
3
onlangs een kunstwerk onthuld.
Pagina
Bij de Anna van Burenschool is
&
Activiteiten Regelingen
informatiebijeenkomsten op andere locaties, bijvoorbeeld over verschillende landen en over hun culturen. Kosten
Voor de eerste 5 weken geen kosten, daarna ƒ 1. - per keer. (inclusief kopje koffie of thee)
Waar
Buurthuis Laares, Tulpstraat 65 of Buurthuis De Kom, Ribbelerbrinkstraat 114
Aanmelden Telefonisch of persoonlijk bij Ali Yayla,
Bijpraatavond De Woonplaats
Buurthuis Laares, Tulpstraat 65, telefoon:
Woningcorporatie De Woonplaats, eigenaar van het
433 37 68 E-mail:
[email protected]
Roomveldje, organiseerde op 15 november een avond voor de oud-bewoners in Miracle Planet. Die avond was er alle
Kerstzaalvoetbaltoernooi Oost-binnen op 23 december
tijd om bij te praten, en lag er informatie van de architecten
Op zondag 23 december wordt er een kerstzaalvoetbal-
ter inzage. Ook is de planning voor het project doorgenomen.
toernooi georganiseerd. Het toernooi is voor iedereen,
Eind februari 2002 worden de plannen van de vier architecten
vanaf 15 jaar toegankelijk. U kunt met vrienden, collega's,
gepresenteerd. De oud-bewoners kunnen hierna, begin maart,
kennissen en buren een (gemengd) voetbalteam vormen
één van de plannen kiezen. Dit doen zij op basis van de
en deelnemen. Er wordt 5 tegen 5 gespeeld. Van u wordt er
tekeningen, een maquette en een toelichting van de
verwacht dat u ook voor wisselspelers zorgt. Tevens mag
architect. De eerste woningen zullen, naar verwachting,
u veel supporters meenemen.
in het najaar van 2004 worden opgeleverd. Onze slogan is: "Wij zijn vrienden van elkaar, we sporten samen en blijven fit". Aan het eind van het toernooi is er een gezamenlijk etentje.
Stichting SCW (Sociaal Cultureel Werk)
Kosten
Per persoon ƒ 5.(inclusief etentje en twee consumptie)
Oost-Binnen organiseert diverse activiteiten voor gedupeerden, hun buren en kennissen die in de volgende buurten wonen:
Waar
Diekmanhal, J.J. van Deinselaan 22 te Enschede
Bothoven, Transburg, Tattersall, 't Zeggelt, Lasonder,
Informatie
Ali Yayla, tel: 433 37 68
Stokhorst, Schreurserve, Ribbelt, Velve-Lindehof en Laares.
Aanmelden
Schriftelijk (naam van het team en van de contactpersoon met telefoonnummer en adres)
Pagina
Ontmoetingsavond gedupeerden op 14 december
tot 18 december bij Buurthuis Laares,
Op 12 oktober 2001 jl. is er een ontmoetingsavond
t.a.v. Ali Yayla, tulpstraat 65, 7514 ZJ Enschede,
georganiseerd voor alle gedupeerden en voor hun buren,
E-mail:
[email protected]
kennissen en vrienden. Op vrijdag 14 december van 19.30
4
tot 21.30 uur zullen wij weer voor dezelfde doelgroep een
Gezellige informatieavond op 16 januari
ontmoetingsavond organiseren. Het belooft een leuke en
Op woensdag 16 januari 2002 start de Stichting Sociaal
gezellige avond te worden. Elke maand willen wij zo'n
Cultureel Werk Oost-Binnen met gezellige en informatieve
avond voor u organiseren om onder zachte en plezierige
avonden. Om de twee weken zullen wij bij elkaar komen
muziek met elkaar te praten en samen te dansen.
in Buurthuis Laares. De avond begint om 19.30 uur. Het eerste uur willen we informatie uitwisselen. Onderwerpen
Voor uw kinderen is er ook een leuk programma.
kunnen zijn: verslaving, opvoeding, hoe om te gaan met
Kosten
Per persoon ƒ 1.-
verschillende culturen.
Waar
Buurthuis De Kom; aan de Ribbelerbrinkstraat 114 Daarna is er de mogelijkheid om te kaarten, biljarten en te
Voor meer informatie
darten. Gezelligheid maakt u zelf.
Ali Yayla, bewonersondersteuner, tel. 053 - 433 37 68
Een kopje koffie of thee staat voor u klaar.
Frea de Haan, Sociaal cultureel werkster, tel. 053 - 435 41 36
Kosten
Yurda Polat, Sociaal cultureel werkster, tel. 053 - 435 41 36
Aanmelden Telefonisch of persoonlijk aanmelden bij
Geen Ali Yayla, Buurthuis Laares, Tulpstraat 65,
Praatgroep voor mannen op 19 december
tel. 433 37 68
Op donderdag 8 november 2001 heeft de eerste bijeenkomst voor de praatgroep plaatsgevonden in buurthuis Laares.
Zelf koken, zelf beslissen op 7 januari
De volgende bijeenkomst van de praatgroep zal plaatsvinden
U vindt koken leuk en u wilt samen met anderen
in buurthuis de Kom woensdag 19 december om 20.00 uur.
multicultureel koken. Dat kan! De eerste opkomst was op
Het is de bedoeling dat de deelnemende mannen om de
maandag 10 december 2001 om 17.30 uur. Daarna is de
vier weken bij elkaar komen. Dit om hun levenservaringen
eerstvolgende keer op maandag 7 januari 2002. U zult
uit te wisselen en om activiteiten te ontwikkelen die ze
onder begeleiding van twee vrijwilligers zelf koken en
zelf leuk vinden. De vorige keer hebben de deelnemers
daarna is het lekker smullen.
namelijk ideeën geopperd over waar ze samen met hun kinderen naar toe zouden willen gaan. De praatgroep wordt
Dit alles gebeurt onder het motto: "Zelf koken, Zelf eten"
ondersteund door de bewonersondersteuner en andere
Kosten
Per keer ƒ 2,50
deskundigen. Bij deze praatgroep is het mogelijk om
Waar
Buurthuis Galvani, Franklinstraat 16 te Enschede
educatieve excursies te organiseren, bijvoorbeeld een
Aanmelden Telefonisch of persoonlijk bij Ali Yayla,
bezoek aan het Rijksmuseum of het organiseren van
Buurthuis Laares, Tulpstraat 65, tel: 433 37 68
Vrijwilligerswerk U heeft wat vrije tijd in uw agenda. U wilt deze tijd nuttig gebruiken. Dan bent u van harte welkom bij één van onze buurthuizen. Wij hebben verschillende activiteiten, zowel voor vrouwen als voor mannen, voor kinderen, tieners, jongeren
Fred Bosman Vuurwerk
en ouderen. Bij deze activiteiten bent u ook welkom om als vrijwilliger te helpen. Nadere informatie kunt u krijgen bij:
Bij veel mensen is het inwendige alarmsysteem, dat wat iedereen in zijn lichaam heeft, op 13 mei 2001 ontregeld.
Buurthuis De Kom
Buurthuis Laares
Ribbelerbrinkstraat 114
Tulpstraat 65
7531 CE Enschede
7514 ZJ Enschede
Ik bedoel daarmee dat deze mensen door de verschrikkingen
Tel. 435 41 36
Tel. 433 37 68
van die dag en door de doorstane angsten nog lange tijd erg
Bij een deel van hen is het nog steeds niet op orde.
gevoelig en "op hun hoede" zijn. Bij de geringste prikkel Buurthuis Galvani
raken ze gealarmeerd en ontstaat er een kleine paniekgolf
Franklinstraat 16
in hun lijf. Alsof er iets ergs gebeurt. Ze raken er van in de
7533 CE Enschede
war en komen met moeite weer tot rust. Allerlei nare
Tel. 432 25 16
herinneringen komen boven en dezelfde angst als destijds wordt weer beleefd. Er is als het ware een schakelaar (een "trigger") die wordt omgezet. Het biologische evenwicht is verstoord. Zo voelt dat ook: hartkloppingen, zweten, trillen.
Vliegbasis Twenthe biedt Enschede kerstsfeerconcert aan
Soms hebben de mensen die klachten al bij relatief zwakke prikkels. Het is vervelend, verdrietig en ook vermoeiend.
Koninklijke Luchtmacht en 'Multiple Voices', het kinder- en
Soms denk je wel eens dat het nooit meer over gaat.
jeugdkoor van de Enschedese Muziekschool, gezamenlijk
Voor velen van "ons" is vuurwerk (zelfs het woord
een kerstsfeerconcert in de Jacobus de Meerdere kerk aan
"vuurwerk", zoals boven dit stukje) een blijvende "trigger".
de Oude Markt in Enschede. Het concert wordt door de
Genieten van vuurwerk is er voorlopig niet bij en misschien
Vliegbasis Twenthe aangeboden aan de inwoners van
wel nooit meer. Het is te hopen dat zij wel leren om
Enschede en de toegang is GRATIS.
vuurwerk, of andere plotselinge harde geluiden of beelden die op vuurwerk lijken, te verdragen. Dat is namelijk niet onmogelijk. Soms is er hulp bij nodig.
Bereikbaarheid SOS Telefonische Hulpdienst
Het is moeilijk om aan vuurwerk te wennen, want zo vaak wordt het niet afgestoken. Op oudejaarsavond raken we er
December wordt door veel mensen gezien als een echte
weer mee geconfronteerd. Het is onvermijdelijk. Ik verwacht
feestmaand. Sinterklaas, de Kerstdagen en Oud en Nieuw
dat de mensen in Enschede wel een beetje verstandig en
zijn voor velen gezellige en fijne gebeurtenissen, die flink
met respect tegenover hun stadgenoten zullen omgaan met
gevierd dienen te worden. De decembermaand kan ook
vuurwerk. Liever geen vuurwerk, natuurlijk, of anders een
minder leuk zijn. Mensen die een dierbare hebben verloren,
beetje. Als er mensen zijn die persé niet zonder vuurwerk
die eenzaam zijn, zich somber en ongelukkig voelen of die
kunnen: dan graag even overleggen in de buurt wanneer
vervelende dingen hebben meegemaakt in de afgelopen
het het beste kan.
tijd, kunnen als een berg opzien tegen die feestelijke gebeurtenissen. De medewerkers van de SOS Telefonische
Veel mensen zullen een broertje dood hebben aan
Hulpdienst realiseren zich dit maar al te goed. Ook tijdens
vuurwerk. En terecht. Maar er valt vaak niet aan te
de kerstdagen en de jaarwisseling is deze hulpdienst dag
ontkomen. Ook in Enschede niet.
en nacht bereikbaar voor mensen die, om welke reden dan ook, behoefte hebben aan een anoniem gesprek.
Wanneer vloog ook al weer het eerste vliegtuig over de Bijlmer, na de vliegramp? En wanneer zal het eerste
SOS Telefonische Hulpdienst:
sterretje worden aangestoken in Volendam?
0800 - 024 00 26 (gratis) Postbus 555
Afgelopen zomervakantie zag ik op een vredige, warme
7550 AN Hengelo
avond in een dal 10 km verderop een prachtig vuurwerk. Ik hoorde niets.
Werkwijze voor gevonden voorwerpen uit het rampgebied
Soms kan vuurwerk ook mooi zijn.....
De verantwoordelijkheid voor teruggave van gevonden voorwerpen uit het rampgebied ligt bij het Projectbureau
Fred Bosman
Wederopbouw en niet bij de politie.
Psychiater Mediant Nazorg
Als er in huizen, die niet eerder betreden konden worden
Vuurwerkramp
vanwege instortingsgevaar of asbestbesmetting, voorwerpen worden gevonden, neemt een medewerker van het project-
Pagina
Luchtmachtmannenkoor, de Drumfanfare van de
5
Op woensdag 19 december a.s. om 19.30 uur verzorgen het
...vervolg Activiteiten en Regelingen
bureau contact op met de ex-bewoners. De medewerker
Kinderkunstproject Kudoco
neemt alleen contact op als er 100% zekerheid is uit welke
In mei 2000 is het kinderkunstproject KUDOCO (kunst door
woning de voorwerpen komen.
coöperatie) gestart. Met als doel de begeleiding vanuit
De bewoners kunnen dan in een fotoboek aanwijzen welke
beeldend werk van kinderen die betrokken zijn geweest
voorwerpen van hen zijn. In dit fotoboek staan alle
bij de vuurwerkramp. Dit project wordt uitgevoerd door
voorwerpen die gevonden zijn in het rampgebied. Men kan
initiatiefneemster Dorien Boekhout, die veel werkervaring
de voorwerpen aan de Roomweg ophalen. Dat kan pas als
heeft in het onderwijs en ook beeldend kunstenares is.
men een teruggaveformulier heeft ondertekend. Men
De drie doelen van het project:
moet zich wel kunnen legitimeren en kunnen aantonen op het betreffende adres te hebben gewoond. Houdt u er wel rekening mee dat de gevonden goederen nat zijn geworden en smerig zijn.
“Er schoof iets voor de zon”
Herhuisvestingscommissie opgeheven De commissie (her)huisvesting van de gezamenlijke woningcorporaties is sinds dit najaar opgeheven. De commissie had als taak om alle getroffenen van de vuurwerkramp aan een passende woning te helpen. Dit gold zowel voor de huurders van de corporaties als voor de particulieren. Vrijwel alle gedupeerden zijn aan een passende woning geholpen. De commissie heeft zichzelf in wezen overbodig gemaakt. De medewerkers van herhuisvesting hebben in de totale periode ongeveer 460 woningen toegewezen aan gedupeerden.
1 Individueler gerichte begeleiding vanuit beeldend werk voor kinderen van de basisschool.
De commissie had haar domicilie in een kantoorruimte bij
2 Het maken van een document namens kinderen, in woord
corporatie 'Vooruit' aan de P. Heinstraat. Vanaf 1 juni 2000
en beeld, gepresenteerd in april 2001 met de titel 'Er schoof
tot augustus 2001 is de commissie daar actief geweest. Voor 1 juni vond de herhuisvesting plaats vanuit de
iets voor de zon' (verkrijgbaar bij boekhandel Broekhuis). 3 Het vervaardigen van sculpturen in samenwerking met
Pagina
6
Diekmanhal en op de Reulver. Vele gedupeerden zijn zelfs
zeven basisscholen nabij het rampgebied, met als thema
vaak voor de tweede keer geholpen met een andere woning,
'Een vogel kiest zijn eigen vlucht'. Deze sculpturen kunt
aangezien de eerste woning of verblijfplaats een nood-
u bekijken op de hoek van de Stroinksbleekweg-
oplossing was. Het kwam ook voor dat de mensen in de
Hulsmaatstraat. Op 7 November is het kunstwerk onthuld.
geaccepteerde woning niet goed konden wennen. De vele
(Zie ook Pagina 3 Vragenrubriek)
particulieren die geholpen zijn, betreffen met name die gedupeerden die voor een kortere of langere periode uit hun
Op dit moment wordt hard gewerkt aan een boek of catalogus
woning moesten. Dit in verband met herstel van hun woning.
met foto's van de sculpturen, teksten en gedichten van de kinderen die hieraan gewerkt hebben met Dorien.
Opheffen commissie De commissie heeft haar werkzaamheden officieel beëindigd
In één van de volgende edities van '13 mei Opnieuw Beginnen'
op 1 augustus jl. aangezien toen bijna alle gedupeerden
zal Dorien Boekhout dit bijzondere kunstproject uitgebreider
geholpen waren. Daarna heeft een commissielid de lijst
beschrijven met foto's, tekeningen en teksten van kinderen.
met de laatste gedupeerden bewaakt en bijgehouden. Nu is de fase dat gedupeerden met voorrang geholpen kunnen worden voorbij. De corporaties werken vanaf augustus weer volgens de 'normale' procedure.
Verwilderde kat gesignaleerd in rampgebied In de buurt van de Schurinksweg loopt al geruime tijd een
De commissieleden Lia Faber, Rob Janssen en Hans Lubbers
donkergrijs gestreepte kat rond met een wit befje. Het
hebben hun taak gaarne vervuld. Zij hebben, in de
beestje is waarschijnlijk een kater. Het dier zwerft hier al
afgelopen periode veel intensieve contacten met de
enkele maanden rond, maar ziet er goed gevoed uit. Het
rampslachtoffers gehad. “Het was een zeer dankbare taak
beestje is echter wel wat schuw. Het is erg goed mogelijk
om de gedupeerden te kunnen helpen en om hen het
dat de kat van oud-bewoners van het rampgebied is
gevoel te geven dat er aan hen werd gedacht.”
geweest. Het dier wordt momenteel wat bijgevoerd door bewoners aan de Schurinksweg, maar het zou natuurlijk mooi zijn als de echte eigenaar gevonden zou worden. Als er lezers zijn die een kat missen die aan de beschrijving voldoet, of op een andere manier meer kunnen zeggen over de mogelijke eigenaar van deze kat, dan kunnen zij contact opnemen met Mevrouw Luesink uit de Schurinksweg (053 - 433 57 13).
Website Enschedese kunstenaars
beeld van de resterende problematiek van particulieren is
Het Innovatief Centrum voor Kunstenaars (ICK) in Enschede
nu volledig. Met 650 mensen is een gesprek gevoerd. Voor
heeft in 2001 een start gemaakt met de website
de meeste gedupeerden kan een oplossing gevonden worden
www.kunstenaarsinbeeld.nl. Deze website biedt kunstenaars
vanuit de bestaande regelingen. De problemen zijn heel
een individuele plek op het internet. De kunst is te zien in
verschillend, waardoor een nieuwe regeling niet zinvol is.
een eigen context, zodat individuele kunst helemaal tot
Voor de verschillende gedupeerden is gezocht naar
zijn recht komt.
individuele oplossingen. Dit geldt bijvoorbeeld voor stichtingen en verenigingen en voor eigenaar/bewoners
Naast beelden van kunstenaars is er veel praktische
met dubbele woonlasten.
informatie te vinden over materialenhandel, prijsvragen, tips voor de beeldende kunstenaar als ondernemer en tips
Een groep van ruim 100 mensen kan niet geholpen worden
voor opdrachtgevers en kopers van beeldende kunst, zoals
met de bestaande regelingen, maar zij komen volgens de
spaarregelingen en belastingvoordelen.
commissie wel voor een tegemoetkoming in aanmerking. Er wordt alles op alles gezet om het geld aan deze mensen dit jaar nog op hun rekening te storten. Stichtingen, verenigingen en kunstenaars
Onlangs heeft de Commissie Financiële Afwikkeling
Analoog aan de regeling voor ondernemers wordt aan 30
Vuurwerkramp Enschede II (CFA II) de tussenstand bekend
van de 70 stichtingen of verenigingen een tegemoetkoming
gemaakt van haar activiteiten. Deze commissie in ingesteld
uitgekeerd voor de geleden materiele schade door de
om het Rijk te adviseren over financiële tegemoetkomingen
Stichting Vuurwerkramp Enschede. Van 15 van hen is het
zodat geen enkele gedupeerde tussen wal en schip terecht
voorstel tot een oplossing nog niet helemaal klaar, terwijl
zal komen.
de andere aanvragen op een andere manier zijn afgewikkeld.
Afronding schade particulieren
Door de bestaande regeling voor ondernemers ruimer toe
CFA II heeft de nog bestaande materiele schade van
te passen zal er hoogstwaarschijnlijk voor veel particuliere
particulieren en ondernemers onder de loep genomen. Het
kunstenaars een oplossing gevonden worden.
CFA II wil voor 2002 werk afronden Midden november presenteerde de Commissie Financiële Afwikkeling II (CFA II) onder leiding van de Deventer burgermeester Van Lidth de Jeude een tussenrapport over haar bevindingen. Wat particulieren betreft, zegt de commissie de problematiek volledig in beeld te hebben. Verenigingen, stichtingen en een deel van de particulieren kunnen volgens de commissie een oplossing op maat verwachten. De 430 dossiers van de getroffen ondernemers worden opnieuw tegen het licht gehouden. De BSVE is kritisch verheugd met deze berichtgeving.
Commissie van Lidth de Jeude financiële problemen van
Verheugd omdat voor een groep van 650 particulieren
deze aard zal vergoeden uit bestaande wet- en regelgeving.
eindelijk een oplossing in zicht is, kritisch omdat nog niet
Rond dit onderwerp wil de commissie voor eind 2001 haar
bekend is wat de Commissie van Lidth de Jeude als oplossing
advies uitbrengen aan de minister van Binnenlandse
biedt. Het merendeel van de slachtoffers die met de taskforce
Zaken.
van CFA II heeft gesproken, zal door versoepeling van de bestaande financiële regelingen geholpen kunnen worden.
De Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp is
Ongeveer honderd mensen hebben volgens de taskforce
voortdurend in gesprek met de Commissie van Lidth de Jeude
wel recht op een tegemoetkoming, maar passen niet in
en de taskforce. Nog steeds worden er nieuwe individuele
een financiële regeling. Voor hen komt een individuele
casussen aangeleverd. Het werk van de commissie wordt
oplossing, die onder ander gefinancierd wordt uit het
kritisch en op de voet gevolgd. Zo zijn er tegen de kerstdagen
Fonds Bijzondere Noden. Volgens voorzitter J. van Lidth
belrondes onder een aantal leden om te vernemen of de
de Jeude kunnen deze mensen nog voor de kerst het geld
commissie in haar uitvoering net zo correct is als het
tegemoet zien.
gepresenteerd wordt.
Materiele persoonsschade Onder materiele persoonsschade vallen de financiële gevolgen van psychisch of lichamelijk letsel. Bijvoorbeeld bepaalde ziektekosten die niet door de zorgverzekeraar
'Nog voor komst Euro guldens op de bank'
worden vergoed (zoals bijkomende kosten voor verblijf in het ziekenhuis) of bepaalde reiskosten (naar ziekenhuizen,
Vooralsnog is het bestuur van de BSVE tevreden.
artsen of therapeuten). Een ander voorbeeld betreft de
Voorgenomen is niet te oordelen of de aangedragen
financiële problemen als gevolg van invaliditeit waaronder
oplossingen voor de slachtoffers goed of slecht zijn, maar
arbeidsongeschiktheid. Het ligt in de verwachting dat de
te kijken hoe de slachtoffers het zelf ervaren. Als het
Pagina
7
Niemand valt tussen wal en schip
merendeel tevreden is over de uiteindelijke afwikkeling,
zal de bedragen in Euro moeten aangeven. De belastingdienst
heeft de Commissie van Lidth de Jeude haar werk goed
maakt hierop een uitzondering. De aangifte 2001 mag nog
gedaan. Voor de meeste mensen die nu nog kampen met
gewoon in guldens worden ingevuld. (Eén euro is 2.20371
financiële problemen zal het in ieder geval een hele
gulden).
verademing zijn als voor de komst van de Euro de guldens zijn overgemaakt.
Nog even dit De komst van de Euro houdt deze weken vele gemoederen bezig. Het is verstandig de tot nu toe bijgehouden financiële administratie om te zetten in Euro's. Wie het komende jaar bij een instelling of instantie verantwoording moet afleggen,
Turkse Culturele Vereniging 'dankzij' protesten onderdak in ROC-gebouw Hakan Alis, secretaris van de Turkse Culturele Vereniging Enschede, kan er achteraf wel om lachen. Toen de gemeente Enschede zijn door de vuurwerkramp dakloos geworden vereniging op een gegeven moment een vervangend tijdelijk onderkomen aanbood, kwam de buurt daartegen in het geweer uit vrees voor overlast. Alis: 'Eigenlijk moet ik die mensen nu bedanken. Want door hun protesten moest de gemeente op zoek naar een andere accommodatie en is ons uiteindelijk ruimte in het ROC-gebouw aan de Lasondersingel toegewezen. Een hele mooie ruimte, waar we in principe vijf jaar kunnen blijven.'
Pagina
8 Hakan Alis steekt niet onder stoelen of banken blij te zijn
een noodonderkomen. Alis: 'Al was het maar een keet of
met het onderkomen in het ROC-gebouw. In het voormalige
een kamer met een telefoon geweest. Dan hadden we als
schoolgebouw kan sinds een paar weken worden beschikt
vereniging een brugfunctie kunnen vervullen voor de
over een grote ontmoetingsruimte, uitgerust met onder
Turkse bewoners van de wijk. Zo'n 70 procent van onze
meer een drietal hoekjes met pc's, waar jongeren kunnen
leden woonde in het rampgebied. Die mensen hadden veel
internetten. Verder is er inmiddels een biljart, een tafel-
vragen, waar ze eigenlijk nergens mee naar toe konden.'
voetbalspel en een grote tv aanwezig. Een open trap leidt
Omdat de vervangende ruimte er niet kwam, zag de
naar een etage, waar de ruimbemeten kantoorruimte is
vereniging zich genoodzaakt een aantal keren een zaaltje
ondergebracht.
te huren om de onderlinge contacten niet helemaal te laten
In die kantoorruimte plaatst Hakan Alis overigens nog wel
verwateren. Alis: 'De jongeren, die in onze ontmoetings-
wat kritische kanttekeningen bij de wijze waarop de
ruimte kwamen, begonnen in de stad rond te hangen. Ze
Turkse Culturele Vereniging uiteindelijk aan onderdak
gingen zelf op zoek naar gebouwen, waar een ontmoetings-
werd geholpen. Alis: 'Het heeft natuurlijk veel te lang
plek gemaakt zou kunnen worden. Het vertrouwen in het
geduurd. Wel een maand of zestien! En dat terwijl de
bestuur was op een gegeven moment weg. 'Jullie doen
gemeente voldoende panden in bezit heeft, waar we veel
helemaal niks', kregen we te horen. Maar wij konden ook
eerder in hadden gekund.'
niet veel doen, omdat we afhankelijk waren van de
Volgens Alis was er direct na de ramp, waarbij de houten
gemeente.' De vuurwerkramp betekende ook een flinke
barak van de vereniging op de hoek van de Schurinkweg-
aanslag op het ledenbestand van de Turkse Culturele
Roomweg onherstelbaar werd beschadigd, behoefte aan
Vereniging omdat de complete administratie verloren
ging. Kort voor de fatale 13e mei was een wijziging in de
hebben we de gemeente aansprakelijk gesteld, maar die legde
administratie doorgevoerd, waarbij de ruim 80 leden van de
de schuld neer bij het sloopbedrijf. Sindsdien wordt er een soort
vereniging konden machtigen tot automatisch afschrijving
kat-en-muis spelletje gespeeld, waar we nog steeds niet uit zijn.'
van de contributie. Met de pc's gingen alle bestanden verloren. Overigens niet als direct gevolg van de vuurwerkramp, maar in de weken daarna. De vereniging ligt daarover juridisch nog altijd in de clinch met de gemeente Enschede en het sloopbedrijf dat de houten barak moest ruimen. Alis: 'Direct
'Het heeft wel veel te lang geduurd'
na de ramp mochten we ons gebouw niet in vanwege instortingsgevaar. Uiteindelijk kregen we bericht dat we op
Uitermate vervelend, maar bij Hakan Alis overheerst nu toch
een donderdag in juli onder begeleiding onze spullen eruit
de vreugde over het nieuwe onderkomen. Hij verwacht
mochten halen voordat het gesloopt zou worden. Toen we
dat de mensen snel weer hun weg naar deze nieuwe
eraan kwamen was alles weg: een mengpaneel, een televisie,
ontmoetingsplek weten te vinden. 'De meeste mensen
een vitrine met prijzen. De pc's met onze complete admi-
weten nu wel dat we hier zitten en dat we weer open zijn.
nistratie en ook die van het Turks Platform waren ook niet
En de jongeren, die veel bij ons kwamen, bellen elkaar op
terug te vinden. Die moeten zijn gestolen. Via een advocaat
om te vertellen dat ze nu hier terechtkunnen.'
Uit het initiatief van het korps blijkt dat er veel sympathie
van dit maandblad ideeën hebben, zouden we graag zien
en medeleven bestaat onder de brandweerlieden voor de
dat ze contact met ons opnemen.'
getroffen 'firefighters' en hun nabestaanden. De Enschedese Brandweerman Nejat Eroglu verklaart:
Eigenlijk had de Enschedese brandweer deze actie regionaal
'Na zo'n ramp als in New York komen gedachten aan de
willen houden, maar het is nu wel landelijk bekend
vuurwerkramp op 13 mei natuurlijk meteen naar boven.
geworden, met name door landelijke brandweerkranten.
Deze gebeurtenissen vallen uiteraard niet met elkaar te
Veel brandweerlieden, maar ook particulieren hebben al een
vergelijken, maar het gevoel is er wel meteen weer. De
T-shirt "collega's voor collega's" aangeschaft. Het initiatief
brandweerlieden in Enschede waren na de aanslag op
krijgt vele positieve en hartverwarmende reacties. Er belde
11 september ook erg aangeslagen. Iedereen volgde het
onder andere een moeder van een overleden brandweerman
nieuws op een andere manier dan anders. Het zijn toch
op. Deze brandweerman stierf in functie bij een brand in
collega's die daar massaal het leven lieten en dat doet je
Harderwijk. Zij steunde het initiatief van harte.
wel wat als brandweerman.'
Op de vraag of de gebeurtenissen in Enschede en New York
Er leefde onder de Enschedese brandweerlieden dan ook
brandweermannen ertoe zetten om uit het vak te stappen,
meteen het idee om iets voor de New Yorkse collega's te doen.
antwoordt dhr. Hietbrink meteen ontkennend: 'Het is de
Het idee om een t-shirt te bedrukken kwam van meerdere
mooiste baan van de wereld en daar veranderen deze
collega's tegelijk. Eén van de Enschedese brandweerlieden
gebeurtenissen niets aan. Zo denken de meeste collega's
maakt uit hobby drukwerk op petten, shirts en dergelijke.
er ook over. Het is prachtig, dankbaar werk en je weet dat
Zo kwam het balletje aan het rollen. Het ontwerp is
er risico's zijn. Als het fout gaat, gaat het meestal ook
gemaakt door een samenspel van diverse 'jongens' uit de
goed fout, dat weet je, maar dat weegt niet op tegen de
ploeg. Zij hebben als het ware wat zitten schuiven met de
voordelen.'
borststukken van beide korpsen. Een drukker heeft het
(De T-shirts zijn te bestellen in diverse maten bij de brandweer
vervolgens wat afgewerkt.
via het algemene nummer 053 - 482 68 26. Ideeën voor een
De verkoopcijfers vallen zeker niet tegen. Er zijn al ruim
aandenken voor de omgekomen brandweerlieden kunnen per e-mail
tweeduizend stuks verkocht en de actie loopt nog tot eind
worden gezonden aan dhr. Hietbrink (
[email protected].)
december. Misschien wordt de einddatum van de verkoop wegens succes een maand verlengd. De coördinator van de actie, dhr. Hietbrink verklaart: 'We zien deze actie als een vriendendienst en een steunbetuiging. Het grootste deel van het ingezamelde bedrag wordt gedoneerd. Het overige ingezamelde geld krijgt waarschijnlijk een andere bestemming in New York. Wij zitten te denken aan een aandenken, een monumentje, iets in die trant. Als lezers
Pagina
Vanaf oktober is het Enschedese brandweerkorps een actie begonnen om geld in te zamelen voor de nabestaanden van de New Yorkse collega's, die zijn omgekomen bij de aanslag op de Twin Towers. Er worden T-shirts verkocht met daarop zowel het logo van de brandweer van Enschede als het logo van de brandweer van New York. De shirts kosten twintig gulden. De helft daarvan is kostprijs, zodat per verkocht shirt een tientje naar New York gaat.
9
T-shirtactie 'collega's voor collega's' door brandweer Enschede
'Nog even koffiedrinken..... Dat is hen fataal geworden" Hoe ga je verder met je leven na zo'n ramp? Deze vraag is voor veel mensen helaas anderhalf jaar na 13 mei 2000 nog aan de orde van de dag. Hoe moet je doorgaan en hoe geef je het verlies een plek in je leven? Voor Ramazan Ates¸ spelen deze vragen nog een grote rol in zijn dagelijkse leven. Hij wil wel positief vooruit kijken, maar dat is wel verdraaid moeilijk. Zeker als je beseft dat Ates¸ bij de vuurwerkramp zijn zwager, schoonzus (de zus van zijn vrouw) en neefje verloor. Opnieuw beginnen, maar hoe?
Pagina
10 'Een half uur later en ze waren weg geweest, naar de bruiloft
aangekomen treffen ze enkel ravage aan. Hun huis bevindt
waar ze van plan waren naar toe te gaan. Netjes in de
zich in de buitenste ring, maar op een miraculeuze manier
bruiloftskleren zaten ze klaar, nog even koffiedrinken. Dat
kunnen ze het toch betreden. Ates¸: 'Dat was een erg vreemde
is hen fataal geworden.' De waarheid is nog steeds hard
ervaring. Iedereen was weg, niemand mocht het rampgebied
voor Ramazan Ates¸. Deze veertigjarige Turkse man kan
meer in en ons was het op de één of andere manier gelukt
het soms nog niet geloven. 'We hebben ze zes dagen
om naar binnen te komen.' Kort daarop begon de zoektocht
gezocht voordat ze zijn gevonden. Met z'n drieën hadden
in Enschede en in ziekenhuizen in de omgeving, met zoals
ze hun heil gezocht in de kelder aan de Tromplaan. Helaas
bekend een afschuwelijk resultaat.
bood die kelder geen bescherming tegen de vlammen en de enorme hitte. De man, de vrouw en hun zoontje werden
Verhuizen
totaal verkoold teruggevonden. De familie heeft de slachtoffers
Het gezin is de klap nog lang niet te boven. Alles is anders
nooit meer gezien.' Het Turkse gezin liet twee kinderen
geworden. Het is erg moeilijk om verder te gaan. In die
van 13 en 5 jaar achter. Naaste familie heeft de zorg voor
anderhalf jaar is het verdriet amper gesleten. Vooral de
hen op zich genomen.
vrouw van Ates¸ die haar zus verloor, kan het maar niet
Het gezin Ates¸ is 5 man sterk. 'Eigenlijk vijf en een half ',
verwerken. 'Mijn vrouw komt uit een gezin met veel kinderen.
glimlacht Ramazan Ates¸, 'want mijn vrouw is 20 weken
Zij was de oudste dochter. Toen haar moeder overleed,
zwanger.' Ze hebben twee zonen en één dochter. Het jongste
voelde zij zich verantwoordelijk voor de overige kinderen.
kind is drie jaar. De familie woont aan de Ganzediepstraat
Ze voelt zich daarom ook erg schuldig: had ze maar wat
in Enschede-Noord, dicht bij het rampgebied. Gelukkig
kunnen doen, was ze maar in huis geweest. Veel mensen
hebben zij geen materiele schade. Op het moment van de
schijnen te denken dat je het leven zo'n tijd na de ramp
ontploffing was de familie Ates¸ niet thuis. In Amsterdam
wel weer op kunt pakken, maar dat blijkt vreselijk moeilijk
hoort Ates¸ het nieuws over de vermissing van zijn drie
te zijn', verzucht Ates¸ 'Je probeert er niet aan te denken en
familieleden en maakt direct rechtsomkeert. In Enschede
als je afleiding hebt, gaat dat ook wel, maar 's nachts
komt het allemaal toch weer terug. We krijgen wel hulp
Erkenning
bij de verwerking, maar het blijft moeilijk.'
Als buitenlandse Nederlander heeft Ramazan Ates¸ geen
Voor de ramp schreef de Turkse Nederlander veel gedichten.
extra problemen gehad naar aanleiding van de ramp. Hij
Over de liefde, de natuur, over heimwee. Sinds de catastrofe
heeft wel via Turkse kennissen en vrienden gehoord dat
heeft hij geen enkel gedicht meer gemaakt. Hij kan het
er problemen waren, maar die hielden verband met taal-
gewoon niet meer. Het gevoel is verdwenen.
moeilijkheden. Ates¸ zelf spreekt het Nederlands behoorlijk
Ramazan Ates¸ werkt sinds de ramp niet meer. Eerst is hij een
goed. Hij heeft zelfs nog als amateur-tolk gewerkt bij het
jaar in de ziektewet geweest, nu kost het hem moeite om
eerste gezondheidonderzoek. Extra problemen, door zijn
weer een baan te vinden. Het liefst wil hij weer conciërge
Turkse komaf, heeft hij niet meegemaakt. Wel heeft hij
worden zoals voorheen, want hij denkt dat werk hem ook
het als een probleem ervaren dat er niet meer erkenning
de nodige afleiding kan bieden. Hij wil graag bezig blijven.
was voor zijn situatie. Ates¸ heeft hierover ook een conflict
Ates¸ was altijd ook erg actief binnen de Turkse Culturele
gehad met zijn huisarts. Hij had liever gezien dat de huisarts
Vereniging, hij was voorzitter. Voorheen was de vereniging
na de ramp actief contact met hem had opgenomen. Hij
gevestigd aan de Schurinksweg, maar dat gebouw is door
had wel eerder hulp aangeboden willen krijgen
de ramp verwoest. Sinds oktober heeft de vereniging een
Op de vraag hoe hij nu verder moet, heeft Ates¸ niet zo snel
nieuw gebouw aan de Boddenkampssingel. De leden zijn
een antwoord voorhanden. Zijn gezin helpt hem in ieder
inmiddels druk bezig met de inrichting. Ates¸ zegt: 'Ik voelde
geval verder. Natuurlijk is er nu een extra lichtpuntje, want
me als voorzitter natuurlijk erg verantwoordelijk voor 'mijn'
er is een kleine op komst. Dat zorgt wel voor de nodige
vereniging, alleen na de ramp had ik de energie en de moed
afleiding en spanning. Een ramp zoals in de Verenigde
niet om nieuwe huisvesting en dergelijke te regelen. Die
Staten op 11 september boort al het opgebouwde vertrouwen
taak is toen door iemand anders overgenomen.' Het liefst
echter meteen weer de grond in. Daaruit blijkt wel dat hij
zou de Turkse Enschedeër zelfs gaan verhuizen. Hij zou graag
en zijn familie nog lang niet de oude zijn. En er is ook nog
in Nijmegen of Eindhoven gaan wonen. Deze rampplek met
veel boosheid. Dat zo'n ramp zomaar kon gebeuren in
alle nare herinneringen achter zich laten. Omwille van zijn
Nederland. Dat is voor hen niet te geloven.
vrouw doet hij dat niet. Ates¸ is bang dat ze een verhuizing Via deze weg wil Ramazan Ates¸ alle lezers prettige kerstdagen en
in een andere stad. Ates¸ is bang dat het haar teveel wordt.
een gelukkig Ramadanfeest (16, 17 en 18 december) toewensen.
Beeld van een kunstenaar: Fiona Rijpkema De Kunstenaar van het kunstwerk van deze maand,
‘Het eerste waar ik aan dacht was de stille tocht, al die
Fiona Rijpkema, heeft van 1991 tot en met 1996 de AKI in
paraplus. De ongelooflijke opkomst van al die mensen,
Enschede doorlopen. Haar afstudeerrichting was tekenen
men had immers minder dan de helft verwacht. Al deze
en schilderen. Na de academie is ze verder gegaan met
mensen waren doordrongen van wat net gebeurd was.
grafiek, zoals linosnede, collages en vooral ook houtsneden.
Daarom vond ik de stille tocht de beste keuze, het heeft
Fiona is na de academie in Enschede blijven wonen. Al
op ons allemaal een diepe indruk gemaakt.'
met al woont ze hier alweer tien jaar. De afbeelding die Fiona Rijpkema heeft gemaakt, is ook een houtsnede. Het
'Ik had nog een kleine tekst bij de houtsnede, die wilde ik
originele formaat is 0.30 x 0.40 m, A3-formaat.
op de één of andere manier verwerken in of bij de houtsnede.'
Fiona Rijpkema over 13 mei: 'Ik ben zelf geen getroffen
'Mijn herinnering aan de stille tocht.....,
kunstenaar, niet persoonlijk en niet materieel. Ik werk wel
Al die paraplus.
veel met getroffen kunstenaars via Sienna, het (kunstenaar)
Het weer weerspiegelt ons gemoed en besef.
blad voor en door getroffen kunstenaars. En natuurlijk
Het regent.'
huur ik een atelier via Stichting Ateliers BVV, waar ik ook veel getroffen kunstenaars tegenkom (De Klanderij). De gebeurtenissen hebben ons allemaal diep geraakt, en iedereen probeert op zijn of haar manier een steentje bij te dragen om de boel weer op orde te krijgen.’ ‘Wat de keuze van mijn houtsnede betreft. Ik koos voor een herinnering aan de stille tocht. Ik vond het best moeilijk, eigenlijk heb ik me suf gepiekerd. Ik heb wel veel gehoord en meebeleefd, maar anderen zijn veel directer betrokken dan ik. Ze hebben meer verdriet dan ik. Ik vond het daarom ook heel moeilijk, heel dubbel.’
Pagina
11
niet aankan. Zij heeft geen kennissen, familie of vrienden
Pagina
12
Enschede, Roomweg, augustus 2001 Cees Elzenga
Pagina
13
Inspraak Wederopbouw Roombeek gestart De wederopbouw van Roombeek gaat een nieuwe fase in. Het College van Burgemeester en Wethouders heeft het plan van stedenbouwkundige Pi de Bruin, de 'Stedenbouwkundige Structuurvisie', vrijgegeven voor inspraak. De hoofdlijnen van het plan zijn niet veranderd ten opzichte van het plan dat vlak voor de zomer intensief is besproken met de (oud-) bewoners, ondernemers en andere gebruikers van het gebied. Wel is het plan op basis van nieuwe inzichten en de reacties van alle betrokkenen op onderdelen aangescherpt en is er een financiële onderbouwing in de vorm van een grondexploitatie. Op 23 november is de formele inspraakprocedure gestart. Deze eindigt op 20 december. • Aan de Lasondersingel is al begonnen met de restauratie van de achttien 'Amsterdamse School' woningen. Ze zijn volgend jaar gereed. Voor het gebied direct daarachter (Renbaanstraat/ Tollensstraat) wordt in opdracht van Woningcorporatie Domijn gewerkt aan een voorlopig ontwerp. Verwachting is dat eerste bewoners hier in 2003 kunnen terugkeren. • Voor het Roomveldje is door corporatie De Woonplaats een opdracht aan vier architecten verstrekt. In maart 2002 kiezen de oud-bewoners het plan dat hen het meeste aanspreekt. • De twee hoofdgebouwen van het Pagina
Tetemcomplex blijven overeind en krijgen een nieuwe functie. In overleg met de eigenaar wordt een
14
Plan in het kort
nieuw plan ontwikkeld, waarin woningbouw en bedrijvigheid
Het totale gebied wordt 62,6 hectare groot. Er is daarom
worden gecombineerd.
ruimte voor terugkeerders en voor nieuwkomers. Het oude stratenpatroon blijft vrijwel volledig gehandhaafd.
• Voor (voormalige) eigenaar-bewoners, kunstenaars en
Er is veel ruimte voor sociale contacten. Er komen zo'n 1700
ondernemers uit het rampgebied is het recht op terugkeer
woningen, 400 in de sociale huursector: ongeveer 1200
naar de wijk uitgewerkt in een terugkeerregeling. De regeling
koopwoningen en 60 wooneenheden voor jongeren en
maakt terugbouw van de woning op de eigen plek mogelijk
studenten. Het is de bedoeling om 1200 arbeidsplaatsen te
en regelt de voorrang voor terugkeerders bij de uitgifte van
scheppen; hetzelfde aantal als voor 13 mei 2000.
gronden. Doel is om 50 % van de woningen in Roombeek via
Er is ruimte voor bedrijvigheid, zowel voor terugkerende
een vorm van particulier opdrachtgeversschap te realiseren.
ondernemers als voor nieuwe bedrijven. Het plan biedt
Dit biedt unieke kansen voor terugkeerders en eventuele
kansen voor hoogwaardige bedrijvigheid waarin moderne
nieuwe bewoners en draagt bij aan het diverse karakter
technologie wordt toegepast. Een aantal elementen zal de
van de wijk.
geschiedenis van Roombeek actueel houden. Zoals de panden aan de Lasondersingel, de complexen Rozendaal en Tetem
• Verder verlopen de sloop- en saneringswerkzaamheden
en een gedeelte van de woningen aan het Roomveldje. In
in het rampgebied volgens planning. Naar verwachting is
het hart van de wijk is een gevarieerd aantal voorzieningen
de laatste grote klus -de asbestsanering en ruiming van
gepland, met functies op het gebied van onderwijs, cultuur
het voormalig Bamshoevecomplex- in het voorjaar van
en ontmoeting. Er is ruimte voor de toekomst: schone en
2002 afgerond.
veilige bedrijven waarin moderne technologieën worden toegepast op het gebied van zorgvoorzieningen en cultuur.
Besluitvorming en inspraak
Roombeek wordt vooral een veilige wijk. Woningen,
Oud-bewoners, ondernemers, omwonenden, kunstenaars en
bedrijven en voorzieningen moeten aan strenge milieueisen
verenigingen zijn bij de totstandkoming van het plan het
en veiligheidsvoorschriften voldoen.
afgelopen jaar zeer intensief betrokken geweest. Als sluitstuk volgt een formele inspraakprocedure. Van 23 november
Uitwerking deelplannen is al gestart
tot en met 20 december ligt het plan ter inzage op het
Om snelheid bij de wederopbouw te behouden is voor
Projectbureau Wederopbouw aan de Voortsweg 133 en kan
verschillende locaties al gestart met de uitwerking van de
iedereen een reactie geven. Na behandeling en verwerking
Structuurvisie in deelplannen. Voorbeelden zijn:
van de inspraakreacties volgt definitieve vaststelling van de structuurvisie door de gemeenteraad, naar verwachting in februari/maart 2002.
Enschede, 2001 Cees Elzenga
Pagina
15
Het moment van...
Een heftig en indringend beeld. Tatoeëren en amputeren
voor de maker.
zijn symbolen voor het gevoel definitief iets kwijt te zijn
Het logo van de stad, de handtekening is geplaatst: de
geraakt. Het is ook een stigma, een zichtbaar teken dat
schaduwzijde van een handelsmerk? Donkere wolken.
niet uitgevlakt kan worden.
Schuld en boete. Maar definitief? Universeel?
De poster is met veel zorg gemaakt: een 'universeel design
De schutting is in delen verdwenen. Hekken zijn er voor in
voor een permanente gevoelsuitdrukking'. Maar het laat
de plaats gekomen. Maar het is een vrijplaats voor meningen,
aan de kijker over om te ontdekken wat het precies betekent
uitingen van gevoelens gebleven.
Als Keith er niet meer is, staat Annie voor de zware taak het ontredderde gezin door de moeilijke tijd te loodsen en het gezinsleven op de oude weg voort te zetten. Maar voor Annie, die totaal wordt opgeslokt door haar eigen verdriet, is dit een bijna onmogelijke opgave. De dagelijkse huishoudelijke taken vallen haar steeds zwaarder, de rekeningen stapelen zich op en ondertussen moet ze een baan proberen te vinden. Bovendien verliest ze langzaam maar zeker de greep op haar drie tieners, die met zichzelf en hun verdriet geen raad weten en voortdurend ruziemaken. Als het eens zo hechte gezin dreigt te ontsporen, beseft Annie dat ze hun verdriet onder ogen moeten zien. Alleen met elkaar kunnen ze het redden. Enkele maanden geleden is in deze rubriek het thema verlies
Ik zal later wenen - C. Berghaeghe
aan de orde gekomen. Het verlies van familieleden, huis-
Max was nog geen vijf jaar oud, toen zijn moeder omkwam
dieren, een baan, een huis. De maand december, voor de
bij een vliegtuigongeluk. Gedurende de daaropvolgende tien
meeste mensen een plezierige maand, is voor mensen die
maanden hield zijn oma een dagboek bij waarin ze haar
een verlies hebben geleden vaak niet zo leuk. Ze worden
gesprekken en ervaring met Max weergaf. Ze hebben samen
opnieuw geconfronteerd met hun zorgen die te lang duren,
verdriet en proberen samen dit verlies enigszins draaglijk
de lege plek in hun midden, het lege of vreemde huis.
te maken. Verweven met dit dagboek is ook het verhaal van
Daarom leek het de mensen van de Nazorg Vuurwerkramp
de oma zelf die haar volwassen kinderen ziet vertrekken op
goed om deze maand verdriet aan de orde te stellen.
hun eigen reis. Ze kijkt terug op haar kinderherinneringen
De hieronder genoemde boeken zijn dan ook niet bijzonder
en op het kinderverdriet van haar moeder en grootmoeder.
vrolijk. Dat wil echter niet zeggen dat ze niet de moeite waard zijn om te lezen. Uiteindelijk komen de personen in de boeken
Andere titels
toch over hun verdriet heen, ondanks hun gevoelens van
Kinderen
eenzaamheid, onmacht, boosheid en schuld die ze tegen-
Dat is heel wat voor een kat, vind je niet?- J. Viorst
komen. Bovendien hebben ze er vaak ook iets van geleerd,
(Prentenboek)
ieder op z'n eigen manier. In ieder geval zal iedereen die een
Knuffel - S. Hughes (Prentenboek)
groot verlies heeft meegemaakt, iets herkennen in de emoties
Nijntje huilt - D. Bruna (Prentenboek)
van de personen uit de boeken, ondanks het feit dat ze Pagina
16
hoofdzakelijk over het verlies van een dierbaar persoon gaan.
Volwassenen
Kinderen
Het vemoeden - A. Bohlmeijer
A-boek: (prentenboek) Derk Das blijft altijd bij ons - S. Varley
Als de pijn voorbij is, leven met verlies en verdriet -
Nadat Derk Das is gestorven, verwerken zijn vriendjes hun
V.D. Volkan en E. Zintl
verdriet door herinneringen op te halen aan wat zij van
De wintertuin - J. Verweerd
hem geleerd hebben.
Helpen bij verlies en verdriet: Een gids voor het gezin en
B-boek: Charlotte’s web - E.B. White
de hulpverlener - M. Keirse
Absolute waanzin - J. Crowell
Dit boek gaat over de vriendschap tussen een klein meisje, haar varkentje Wilbur en Charlotte de spin. De spin redt het
Mocht u nog meer boeken over verlies willen lezen, dan
leven van het varkentje Wilbur, maar gaat zelf dood. Toch
kunt u bij de openbare bibliotheek (tel. 053 - 480 48 04)
komt het varken over zijn verdriet heen. Hoe? Lees zelf maar!
meer informatie hierover krijgen.
B-boek: Vlinder voor Marianne - V. Lee
Over twee maanden komt in deze rubriek het thema
Een heel mooi, maar op sommige momenten confronterend
'eenzaamheid' aan de orde. Heeft u zelf een boek gelezen
boek. Marianne lijdt aan een hartkwaal en sterft. Haar broertje
dat in deze rubriek past? Een boek waar anderen ook iets
Mark-Olivier en de andere gezinsleden hebben het erg
aan kunnen hebben? Dan horen we dit graag!
moeilijk met afscheid nemen van Marianne. Totdat MarkOlivier een tekening maakt van de vlinder die het raam
Jetty Siemerink
uitvloog toen Marianne stierf. Dit helpt de anderen bij het
Gezondheidsvoorlichter
verwerken van hun verdriet.
GGD Nazorg Vuurwerkramp
C-boek: Het verhaal van Anna - C. Boendermaker
Telefoon: 0800 - 1100
Anna verliest door een ongeluk haar enige en oudere broer,
E-mail:
[email protected]
Bas. Alles verandert door de dood van Bas. Niet alleen voor Anna, maar ook voor haar ouders en voor Maarten, de beste
Moniek Gielens
vriend van Bas. Verdriet brengt mensen dichter bij elkaar,
Preventiewerker jeugd
heeft Anna altijd gehoord. Maar waarom voelt Anna zich
Mediant Nazorg Vuurwerkramp
dan zo alleen, boos en machteloos?
Telefoon: 053 - 482 99 82 E-mail:
[email protected]
Volwassenen Het grote verdriet - J. Guest "Het grote verdriet" is een aangrijpende roman over een jong gezin dat ontredderd achterblijft na het overlijden van hun vader en echtgenoot.
Maatschappelijke klankbordgroep kijkt namens getroffenen mee naar gezondheidsmonitoring 'De maatschappelijke klankbordgroep wordt ingesteld door de
van Stiphout, projectmanager van de Gezondheidsmonitoring
stuurgroep om vanuit de optiek van de getroffenen mee te kijken
Getroffenen Vuurwerkramp Enschede (GGVE), fungeert als
naar, en feedback te geven op de gezondheidsmonitoring.
secretaris.
Op deze manier wil de stuurgroep voeling houden met hetgeen er leeft binnen de doelgroep waarover in de gezondheidsmonitoring
Thea Poortenaar beklemtoont haar volstrekte onafhanke-
informatie wordt verzameld.'
lijkheid als voorzitter van de klankbordgroep. Ze is oudgedeputeerde van de provincie Utrecht, had onder meer
Zo staat het keurig zwart op wit in de taakomschrijving
gezondheidszorg in haar portefeuille. Met Enschede had
van de op 27 september jl. officieel geïnstalleerde klankbord-
ze tot die rampzalige 13e mei 2000 geen speciale band of
groep (MKG). Wat betekent dat in 'gewone-mensen-taal'?
betrokkenheid. Ze was er twee keer: op 16-jarige leeftijd
Janny Joosten, die op persoonlijke titel deel uitmaakt van
en - heel toevallig - op 12 mei 2000. Thea Poortenaar: 'Ik
de klankbordgroep, zegt het aldus: 'Wij horen niet bij de
zat dus wel extra gekluisterd aan de televisie, na de ramp.
instanties. Wij zijn gevraagd als betrokkenen van de
En ik voelde me ook direct heel betrokken toen ik gevraagd
vuurwerkramp. Ik ben als Diekmanvrijwilliger één van
werd om voorzitter te worden van de klankbordgroep.'
hen, en werk bovendien bij de BSVE.'
van instanties en overheden te vervullen, maar zeer betrokken te zijn bij het wel en wee van de getroffenen. 'Mijn taak is er op toe te zien dat de klankbordgroep op waarde wordt geschat. De informatie moet echt vanuit de mensen zelf komen. Niemand weet beter hoe het zit dan de mensen uit het gebied. De getroffenen moeten zo min mogelijk lichamelijke en psychische gevolgen ondervinden van de ramp. Daar is het mij om te doen.' Volgens Thea Poortenaar is de algemene verwachting dat de klankbordgroep tot 2004 actief blijft. Waarbij de uitvoering De MKG: een groep die vanuit de optiek van getroffenen meekijkt
en de resultaten van allerlei soorten lang en kort lopende
naar de onderzoeken van de Gezondheidsmonitoring. Staand
onderzoeken nauwlettend in de gaten zullen worden
van links naar rechts: Kitty Muntenaar (Ambulance-dienst AAD
gehouden. Poortenaar: 'De klankbordgroep zal heel kritisch
Oost), Güzide Ay (Gezondheidscentrum Noord), Jan Tijkotte
kijken, met als belangrijkste uitgangspunt: helpt 't de
(Brandweer Enschede), Monique Gerberink (secretariaat MKG)
mensen. Als we het nodig vinden zullen we ook anderen
en Willy-Anne van Stiphout (secretaris MKG ). Zittend van links
vragen hun mening te geven. Als bijvoorbeeld het geluid
naar rechts: Donato da Vivo (Belangenvereniging Slachtoffers
van de jeugd te weinig wordt gehoord, zullen we daar
Vuurwerkramp Enschede), Thea Poortenaar (voorzitter MKG) en
zeker over brainstormen.'
Janny Joosten (Belangenvereniging Slachtoffers Vuurwerkramp Enschede). De heer Lodder (Politiekorps Enschede) was bij het
Kort na hun eerste 'echte' vergadering met de klankbord-
maken van deze foto niet aanwezig.
groep zeggen Janny Joosten en Güzide Ay, voorlichter bij het Gezondheidscentrum Noord, vertrouwen te hebben in de uitvoering van het tweede grote gezondheidsonderzoek.
Om er verzekerd van te zijn dat de geluiden van de
Ze wijzen er nog maar eens op hoe belangrijk het is dat
getroffenen (bewoners, professionele én vrijwillige
mensen massaal gevolg geven aan het verzoek het formulier
hulpverleners) goed doorklinken, is de klankbordgroep
in te vullen. Temeer omdat beiden 'in het veld' de indruk
onafhankelijk en breed van samenstelling. Behalve de
hebben gekregen dat mensen een beetje 'onderzoeksmoe'
BSVE, met twee vertegenwoordigers, hebben het
worden. Janny: 'Mensen vinden zo langzamerhand dat er
Gezondheidscentrum Noord, de brandweer, de politie van
wel erg veel onderzocht wordt. Daarom zou het goed zijn
Enschede en de Ambulancedienst/AAD Oost Enschede
om beter te coördineren wát er allemaal onderzocht
zitting in de MKG.
wordt.' Güzide vult aan: 'Het is inderdaad allemaal een
Als onafhankelijk voorzitter is, op voordracht van het
beetje veel. Er gebeuren ook dingen dubbel.' Janny: 'Dat
Ministerie van VWS, Thea Poortenaar gevraagd. Willy-Anne
moet als leerpunt opgepakt worden. Daar kunnen we als
Pagina
Poortenaar zegt het voorzitterschap volstrekt onafhankelijk
17
'Wij staan dichtbij de getroffenen'
klankbordgroep ook een rol in spelen. Van elk nieuw
brengen. Janny: 'Aanvankelijk waren bijvoorbeeld vrijwilligers
onderzoek kun je leren. Over drie jaar zal het proces voor
niet als aparte doelgroep genoemd bij de oproepen voor
een onderzoek heel anders verlopen. Nu is het nog een
het gezondheidsonderzoek. Dat is nu netjes opgenomen.'
beetje een proeftuin.' Güzide: 'Het eerste gezondheidsonderzoek kort na de ramp is niet optimaal verlopen. Dat was, omdat het zo snel moest, onvoldoende georganiseerd.
Door wie wordt de Gezondheidsmonitoring georganiseerd?
Ik heb toen letterlijk mensen bij de hand moeten pakken
De Gezondheidsmonitoring Getroffenen Vuurwerkramp
om ze mee te nemen naar de vliegbasis waar dat onderzoek
Enschede (kortweg: Gezondheidsmonitoring) wordt uitgevoerd
plaats vond.'
in opdracht van het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Aan de Gezondheidsmonitoring werken
Evenals Janny is Güzide nu van mening dat het tweede
verschillende (onderzoeks)instituten mee: het Rijksinstituut
onderzoek goed doordacht en ook voorbereid is. Beiden
voor Volksgezondheid en Milieu, het Instituut voor
hebben ook het volste vertrouwen in de rol die ze vanuit
Psychotrauma, het Nederlands Instituut voor onderzoek
de klankbordgroep kunnen spelen in zowel het proces van
van de gezondheidszorg (NIVEL), Mediant en de
de verschillende onderzoeken, als de uitkomsten en het
Jeugdgezondheidszorg van de GGD Twente. De GGD
vervolg daarop. Ook zeggen ze, als dat nodig is, dat ze
Twente coördineert alle onderzoeken die horen bij de
zeker van de mogelijkheid gebruik maken om ongevraagd
Gezondheidsmonitoring.
signalen en/of informatie vanuit de getroffenen over te
Oud-en-Nieuw?! Vuurwerk!? Oud en Nieuw in Enschede. Een heikel onderwerp. Zeker waar het gaat om het gebruik van vuurwerk. We laten enkele mensen aan het woord.
Pagina
18
Eendracht in handhaving
Voor consumentenvuurwerk ligt dat anders. Naar
Rienk van der Werff is projectleider externe veiligheid van
verwachting zijn er voor de komende jaarwisseling zo'n 35
de gemeente Enschede. De projectleider heeft een scherp
verkooppunten in Enschede waar de vuurwerkliefhebber
oog voor activiteiten van bedrijven die risico's met zich
terechtkan. Dat is veel meer dan vorige jaar toen slechts 10
mee kunnen brengen voor de omgeving. Hij toetst deze
ondernemers een verkoopvergunning aanvroegen, maar
risico's aan landelijk beleid en wetgeving. 'In Nederland
weer op hetzelfde niveau als de jaren daarvoor. Wat zijn
wonen de mensen dicht op elkaar. Dat maakt het extra
de spelregels bij de verkoop?
Rienk van der Werff
belangrijk om bedrijfsfuncties goed in te passen.' En scherp te letten op de regels om het allemaal in goede
Spelregels voor verkopers
banen te leiden.
Een ondernemer die consumentenvuurwerk wil verkopen
Voor professioneel vuurwerk is in Enschede geen plaats meer.
moet zich aan twee soorten regels houden. Regels voor de
De beide bedrijven, die toestemming hadden om dat op te
opslag van vuurwerk en regels om het vuurwerk te mogen
slaan, zijn uitgekocht.
verkopen.
Bij de eerste regels gaat het vooral om technische en
Als gemeente hebben we de ambitie om niet eind 2003,
bouwkundige eisen die gesteld worden aan de opslag. De
maar eind 2002 de aanpassingen
deuren van de opslagruimte moeten zelfsluitend zijn, de
doorgevoerd te hebben. We hebben daartoe geen wettelijke
opslagruimte moet brandwerend zijn gemaakt, er moet in
dwangmiddelen. We zijn daarom aangewezen op
bepaalde gevallen een brandmelder zijn en een sprinkler-
overtuigingskracht. Bij de bedrijven is een grote bereid-
installatie. Deze vergunning wordt door de gemeentelijke
heid om te overleggen en een breed besef van verantwoor-
Bouw- en Milieudienst afgegeven.
delijkheid. 2002 is een overgangs-jaar waarin we de vuur-
Dan is er nog de verkoopvergunning. Deze moet ieder jaar
werkverkopers willen voorbereiden op de nieuwe eisen.
weer opnieuw aangevraagd worden bij de politie.
We doen er alles aan om de handel in en het gebruik van
Allereerst moet de aanvrager voldoen aan de regels voor
vuurwerk binnen de perken te houden en de risico's tot
opslag van vuurwerk. Andere voorwaarden zijn dat de
aanvaardbare proporties terug te brengen."
verkoop (het afleveren) tot drie werkdagen is beperkt; dit jaar vanaf 28 december. De koper moet tenminste 16 jaar
Rienk: "Dit jaar zal er zeer strikt gecontroleerd worden door
Subsidie voor Stichting Alternatief Vuurwerkcomité
brandweer, politie en gemeente. Deze drie partijen hebben
De gemeente verleent een subsidie van ƒ10.000,- aan de
daar afspraken over gemaakt; de verkooppunten zullen
Stichting Alternatief Vuurwerkcomité Enschede voor haar
van te voren en tijdens de verkoopperiode worden bezocht.
activiteiten rond de jaarwisseling. De subsidie is bedoeld
Er wordt speciaal gelet op de bouwkundige eisen en de
voor het plaatsen van aanplakbiljetten langs de ring van
voorraden die aanwezig zijn. Ook wordt er nauwlettend op
Enschede met de tekst: "Ga niet overstag, geen vuurwerk
toegezien of bij de verkooppunten de verkoopregels in
overdag", en het organiseren van een lampionnenoptocht
acht worden genomen."
voor kinderen. Met deze subsidie ondersteunt het
oud zijn en er mag niet meer dan 2 kg. per klant worden verkocht.
gemeentebestuur het doel van de stichting, namelijk het
Vuurwerkgebruikers:
tegengaan van het gebruik van vuurwerk op 31 december
De consument heeft natuurlijk ook verantwoordelijkheden.
overdag.
Het vuurwerk mag uitsluitend op 31 december vanaf 22.00
verantwoordelijkheid. De Stichting Alternatief Vuurwerk
De uitkomsten van een enquête, waaraan tussen mei en
Comité probeert met een programma voor jongeren de
september ruim 7000 inwoners van Enschede deelnamen,
lont uit het vat te houden.
hebben de Stichting Alternatief Vuurwerk Comité
van het jaar is het dan weer uit met de pret. Of mensen zich echt terughoudend zullen gedragen blijft de vraag. De politie kan ook niet overal op letten en tenslotte is het ook
Enschede (AVC) doen besluiten activiteiten te ontwikkelen Ook het gemeentebestuur benadrukt de verantwoordelijkheid
die het afsteken van vuurwerk op 31 december overdag
van de vuurwerkconsument. Een woordvoerder:
zoveel mogelijk moeten beperken.
"Burgemeester en Wethouders vragen de bevolking van Enschede om ook dit jaar voor en tijdens Oud en Nieuw
Harry Potter
terughoudend te zijn met het afsteken van vuurwerk. Hou
Zo kan de jeugd tot 16 jaar op oudejaarsdag van 13.00 tot
rekening met de gevoelens van mensen die nog steeds de
15.30 u. 's middags op kosten van de stichting naar het
vuurwerkramp met zich meedragen. Zo maken we de
zwembad, naar Kids Playground, of naar de skeelerbaan in
jaarwisseling voor ons allemaal toch tot een plezierige
Glanerbrug. Kinderen én ouders kunnen ook op oudejaars-
aangelegenheid."
middag in café De Geus meedoen aan een echt heksenfestijn. Het is de bedoeling dat kinderen en hun ouders zich
Lessen van de vuurwerkramp
verkleden in de stijl van de Harry Potter-film. De kinderen
"De belangrijkste les die we hebben geleerd is dat we goede
worden getrakteerd op chocolademelk en een heuse
regels moeten stellen en die strikt moeten handhaven. Mede
‘zwerkbal’ de ouders op een warm heksendrankje
naar aanleiding van de ramp is de nieuwe landelijke
(Glühwein). Tovenaarsleerling Harry Potter sluit perfect
regelgeving voor vuurwerk gemaakt. Goede samenwerking
aan bij de doelstelling van het comité. “We leggen hiermee
tussen brandweer, politie en gemeente is daarbij
een link met een oude traditie: vuurwerk is immers van
noodzakelijk."
oudsher bedoeld om de boze geesten te verdrijven.”
Het nieuwe vuurwerkbesluit wordt eind dit jaar van kracht.
Om 16.30 uur worden kinderen, liefst met ouders en opa's
Bedrijven hebben daarna twee jaar de tijd om aan de
en oma's, massaal verwacht bij het gebouw van ABN/Amro
nieuwe eisen te voldoen. Dit betekent onder anderen dat
aan de Oldenzaalsestraat, waar een lampionoptocht door
de afstand tussen de opslag van consumentenvuurwerk
de binnenstad van start gaat. De tocht, waarvoor lampions
en de woonomgeving minstens 8 meter moet bedragen.
op batterijen beschikbaar worden gesteld, wordt muzikaal
Dit betekent dat een aantal verkooppunten gedwongen zal
begeleid door draaiorgel De Tukker, de drum- en showband
worden te stoppen: voor hen zijn de aanpassingen financieel
Vibergo en een dweilorkest. De tocht voert via onder meer
gezien niet haalbaar. Andere bedrijven zullen bouwkundige
via De Klomp, De Heurne, de Irene Promenade en het Ei
en technische aanpassingen moeten doorvoeren.
van Ko naar De Geus. Onder het genot van limonade,
Pagina
een mentaliteitskwestie; mensen hebben ook een eigen
"Ga niet overstag en gebruik geen vuurwerk overdag"
mag het laatste lontje worden aangestoken. Voor de rest
19
uur worden aangestoken. Vier uur later, voor 02.00 uur,
"De Brandweer heeft gezien hoe gevaarlijk vuurwerk kan zijn" De brandweer kijkt altijd met gemengde gevoelens naar het vuurwerk dat met oud en nieuw wordt aangestoken. Zeker na 13 mei 2000. 'Op die dag heeft de brandweer genoeg vuurwerk gezien voor een lange, lange tijd', aldus Peter Spek, voorlichter van de brandweer te Enschede. Peter Spek verwacht echter ook dit jaar weer een rustige jaarwisseling. 'Wij hopen op dezelfde rust als vorig jaar, maar dat is afwachten. Het vuurwerkgeweld in Enschede zal naar verwachting wel minder zijn dan in vergelijkbare steden.' Vuurwerk hoort nu eenmaal bij het werkgebied van de brandweer. Als brandweerman moet je ermee werken. Eén van de taken is het controleren van vergunningen voor opslag en verkoop. Dit gebeurt elk jaar onaangekondigd. Bij de handelaren die tijdens de jaarwisseling vuurwerk chocolademelk, glühwein en oliebollen kunnen jong en
verkopen wordt gekeken of de opslagruimte voldoet en of
oud daar dan nog een tijdje luisteren naar de muziek.
de toegestane hoeveelheid vuurwerk niet wordt
Voor deze 'alternatieve' activiteit op oudejaarsdag heeft de
overschreden.
stichting een toepasselijke slogan bedacht: 'Ga niet overstag en gebruik geen vuurwerk overdag'.
Een enquête Secretaresse Joke Führen van de Stichting AVC Enschede vertelt dat er gekozen is voor het bieden van alternatieven
'Vuurwerk blijft nu eenmaal een beladen onderwerp voor ons korps.'
Pagina
voor het afsteken van vuurwerk overdag, omdat er geen
20
(wettelijke) middelen zijn om dit oudejaarsgebruik tussen
Tijdens oud en nieuw wordt de brandweer elk jaar in
22.00 uur en 02.00 uur aan banden te leggen, of te verbieden.
verhoogde paraatheid gebracht. De verlofen worden
Van andere alternatieven, zoals het massaal luiden van de
ingetrokken en vrijwilligers draaien extra piketdiensten.
klokken, een fakkeloptocht, het neerzetten van vuurkorven,
Dit betekent dat er extra vrijwilligers een pieper op zak
muziek in de binnenstad en een lasershow, werd om
hebben en dat ze de nieuwjaarsborrel tijdens de dienst
uiteenlopende redenen door de stichting afgezien.
moeten laten staan. Alle voertuigen kunnen tijdens de
Joke Führen noemt de deelname aan de enquête 'fantastisch'.
jaarwisseling bemand uitrukken. ‘Nu maar hopen dat het
Verspreid over Enschede vulden 7050 inwoners het formulier
niet nodig is', zegt Spek, 'De brandweer heeft vorig jaar
in. Een flink aantal Enschedeërs, van jong tot oud, gaf
mei gezien hoe gevaarlijk vuurwerk kan zijn. De jongens
daarbij aan veel te voelen voor alternatieven voor het
hebben met eigen ogen kunnen zien wat vuurwerk kan
afsteken van vuurwerk. Onder jongeren, in de leeftijd tot
doen. Niemand is er meer dol op. Voor het korps hoeft het
22 jaar, zelfs opmerkelijk veel: 1700 ondervraagden van
niet zo nodig.'
het mannelijk geslacht en 1825 vrouwen.
Maarten Zwierstra (12): 'Vorig jaar heb ik helemaal geen vuurwerk afgestoken. We hadden zo'n luchthoorn, die voetbalsupporters ook vaak gebruiken. Dit jaar ga ik waarschijnlijk ook weer geen vuurwerk afsteken. Ik kan me wel voorstellen dat mensen het toch weer gaan doen. Want er is dan in Enschede veel ellende mee geweest, van de andere kant is het toch ook wel leuk. Siervuurwerk moet kunnen, vind ik. Dat is ook minder gevaarlijk dan die knallers.' Ramona Hinnen (15): 'Vorig jaar was ik tijdens Oud en Nieuw bij m'n toenmalige vriendje in Oldenzaal. Ik wilde wel meedoen aan het afsteken van vuurwerk, maar ik durfde niet. Ik heb heel lang binnen gezeten. Dit jaar ben ik thuis en wil ik in principe wel weer vuurwerk afsteken. Hier in de buurt zijn veel jongeren die vuurwerk hebben. Zelf heb ik ook altijd vuurwerk afgestoken.'
Vrijwilligers EHBO wachten nog altijd op blijk van waardering en erkenning
Pagina
21
'Eén keer een schouderklopje, een arm om je heen. Of, dat er iemand alleen maar tegen je zegt: meid, bedankt. Dat is toch niet teveel gevraagd?!' Carla Keupers, tweede voorzitter van de EHBO Enschede, wacht nog elke dag op een blijk van waardering van de kant van professionele hulpverleners voor de inzet van de ongeveer 120 vrijwilligers van 'haar' club na de vuurwerkramp.
Ze maakt een getergde indruk. Het zit diep. 'In het begin
die zich bij het zoeken naar eigendommen verwondden
knaagde het. Nu begint het echt aan je te vreten. Met
aan glas, konden zo direct worden geholpen.
grote happen.' Secretaris Gerard Roijakkers: 'Het raakt je
Volgens Carla Keupers is de inzet direct na de ramp de
heel diep. Je gaat denken: heb ik het dan niet goed
meeste EHBO'ers psychisch niet in de koude kleren gaan
gedaan?' Royakkers wijst op een krantenknipsel op het
zitten. Velen, onder wie zij zelf, klopten aan bij professionele
prikbord in het vervangende onderkomen aan de
hulpverleningsinstanties voor geestelijke bijstand. Keupers:
Minkmaatstraat. Daarin zegt de voorzitter van de EHBO
'Het zijn natuurlijk allemaal vrijwilligers. Wat je op je
dat het er op lijkt dat in de hulpverlening de EHBO'er
netvlies hebt van de ramp, dat vergeet je zo gauw niet.
'helemaal onder aan de ladder staat'.
De EHBO'ers die er bij betrokken waren, lopen allemaal op
Op de dag van de vuurwerkramp waren volgens Keupers
hun teentjes.'
zo'n 120 EHBO'ers op verschillende plekken in de weer om waar mogelijk (eerste) hulp te verlenen. 'Met ons busje
Nieuw Onderkomen
onderhielden we een soort pendeldienst om slachtoffers
Ook in een ander opzicht betekende de vuurwerkramp
overal naar toe te brengen. Maar er waren ook mensen op
een fikse aanslag op de EHBO afdeling Enschede. Van de
verschillende noodopvangplekken als Het Kompas, de
1300 leden vóór 13 mei vorig jaar zijn er nu nog maar 650
Diekmanhal, Miracle Planet en het Sparta-veld. Als EHBO'er
over. Volgens Carla Keupers heeft een flink aantal leden
moet je er zijn voor je medemens, dus we hebben geholpen
de kleding ingeleverd. De leegloop heeft naar haar zeggen
familieleden op te sporen van slachtoffers, gezocht naar
ook te maken met het feit dat de EHBO'ers hun 'vertrouwde
huisdieren en gezorgd dat er medicijnen kwamen voor
gebouw' op de hoek Schurinkweg-Roomweg kwijt raakten.
mensen die deze nodig hadden.'
Een tijdlang fungeerde de woning van Carla Keupers als magazijn voor materiaal dat door de EHBO vanuit Den Haag
'Je gaat denken: heb ik 't dan niet goed gedaan'
aan Enschede geleverd is. Inmiddels is tijdelijk onderdak gevonden in een door de gemeente aangekocht kantoorpand van een aannemer aan de Minkmaatstraat. Gerard Roijakkers: 'Het schandalige is dat deze ruimte veel en veel duurder is dan ons oude gebouw. Elke maand krijgen we daarvoor van
Ook in de maanden na de ramp bleven EHBO'ers gevraagd
de gemeente een rekening. Die betalen we niet helemaal,
en ongevraagd hand en spandiensten verlenen. Zo werd,
maar er is nog niets voor geregeld.' Tot juni 2002 kan de EHBO
toen de buitenring weer werd opengesteld, het EHBO-busje
in het pand blijven. Er is nog geen zicht op vervangende
op de hoek van de Hulsmaatstraat geposteerd. Mensen,
ruimte. Roijakkers: 'We moeten zelf maar weer gaan zoeken...'
Ondernemers
Nieuws
Schadeafhandeling: gesprekken BCE Medio oktober zijn er met een groot aantal ondernemers, die nog een dossier open hadden staan, gesprekken gevoerd. In eerste instantie dachten we dat hiermee de slag geslagen was en dat er duidelijkheid bestond over de lopende zaken. Tot onze verrassing kwam er in de week van 19 november opnieuw een lijst met 30 ondernemers met wie op enigerlei wijze een probleem was. De vereniging
Ondernemersvereniging Gedupeerde Ondernemers Vuurwerkramp Enschede
heeft op zeer korte termijn tijd vrij kunnen maken om zoveel mogelijk gesprekken bij te wonen. De conclusie zoals
Voor de vereniging zijn het de afgelopen weken weer
die in de vorige ronde kon worden getrokken, namelijk dat
hectische tijden geweest. Er is veel inzet gepleegd om alle
er in alle redelijkheid over de problemen werd gesproken,
lopende activiteiten kritisch te volgen. U heeft gemerkt
is nog steeds aan de orde. De gesprekken verlopen in de
dat wij over verschillende onderwerpen regelmatig in de
meeste gevallen soepel. Men is regelmatig ter plekke tot
media verschijnen.
een akkoord gekomen. Wij roepen de ondernemers op, die nog steeds een probleem hebben en waar de vereniging
Over de onderwerpen die op dit moment actueel zijn, treft
nog niet mee bekend is, zich bij het secretariaat te melden.
u hieronder de stand van zaken aan.
Aan de hand van de openstaande dossiers kan vervolgens richting de verantwoordelijke instellingen collectief actie
Commissie Financiële Afhandeling Vuurwerkramp II (CFA II)
worden ondernomen.
Pagina
22
De commissie, onder voorzitterschap van de heer J. van Lidth
Structuurvisie Roombeek West
de Jeude, is druk aan het werk. Inmiddels hebben er
De gemeenteraad van Enschede heeft onlangs het Concept
verscheidene gesprekken tussen de commissie en het
Stedenbouwkundige Structuurvisie Roombeek vastgesteld
bestuur van de vereniging plaatsgevonden. Hierin zijn de
en formeel voor inspraak vrijgegeven. Dit document is van
eisen van de ondernemers uitgebreid met de commissie
zeer groot belang voor de ondernemers. Het uitgangspunt
besproken en onverkort overeind gehouden. Over de
van de nieuwe wijk is dat iedere ondernemer die terug wil
gedegen aanpak om de problemen van de ondernemers in
keren, terug kan keren, mits aan de milieunormen kan
kaart te brengen, zijn wij tevreden. Er wordt nauwkeurig
worden voldaan. Daarnaast is een algemeen uitgangspunt
gekeken naar alle schadeclaims die ondernemers hebben
dat de cultuur van de wijk zoveel mogelijk terug dient te
ingediend. Met name wordt gekeken naar de grenzen van
komen. Dit betekent volgens de vereniging dat wonen en
de regeling, waaronder uiteraard de grens van 100.000 Euro.
werken samen moeten gaan.
Op 19 november jl. heeft de commissie een persconferentie
In de Structuurvisie worden belangrijke keuzes gemaakt
georganiseerd waarin een aantal zaken werd meegedeeld.
over de invulling van de ruimte. Het gaat dan om woning-
Er werd gesproken over de uitbreiding van de taak van de
bouwlocaties, maar ook over het aantal hectare bedrijven-
commissie met een regeling voor de ramp in Volendam en
terrein, detailhandel, bedrijfshuisvesting, ateliers, werken
een tussenstand van de problemen in Enschede. Over de
aan huis, etc. In de zomer zijn er al uitgebreide participatie-
uitbreiding van de taakstelling met Volendam heeft het
avonden geweest. De uitkomsten van deze avonden zouden
bestuur opgemerkt dat zij dat logisch vindt, maar dat
worden verwerkt in het nieuwe plan. In hoeverre dit
hierdoor de afwikkeling van de schade in Enschede op
uiteindelijk zal gebeuren, kunnen we nu nog niet beoordelen.
geen enkele wijze vertraging mag oplopen.
De 9 hectare bedrijventerrein die men noemt, vinden wij absoluut te weinig. Met dit aantal komt één van de kern-
Ten aanzien van het oplossen van de problemen van
punten voor de nieuwe wijk in gevaar. De cultuur en de
ondernemers in de huidige schaderegeling, moeten wij
bedrijvigheid, die de oude wijk kenmerkten, moeten in de
constateren dat er nog steeds geen duidelijkheid is verkregen.
nieuwe wijk terugkeren. Op dit punt zullen wij ons de
Sterker nog, de ondernemersregeling is het minst ver in
komende tijd hard maken om ook ons doel van minimaal
de oplossing.
12 ha in het uiteindelijke plan te realiseren. In samenwerking met MKB-Nederland Veluwe en Twente en de Kamer van
De tendens zoals die er nu uitziet, is dat er voor een aantal
Koophandel zullen wij een reactie geven op de voorliggende
ondernemers individueel maatwerk geleverd gaat worden.
plannen.
De vereniging stelt hierbij een aantal uitdrukkelijke voorwaarden. Ten eerste dient er een eenduidige regel te komen
Detailhandel in Enschede Noord
die voor alle ondernemers geldt die buiten de regeling
De detailhandel in Enschede Noord verdient veel aandacht.
vallen. Ten tweede zijn wij van mening dat als er extra
Het ontbreken van veel klanten is een gevaar voor het
middelen beschikbaar komen, dit als een gift of schenking
voortbestaan van ondernemers. Zoals het er nu naar uit
aangemerkt dient te worden. Aan rentedragende en/of
ziet zullen de eerste nieuwe woningen pas over drie jaar
achtergestelde leningen hebben de ondernemers niets.
worden gebouwd en zal er over vijf jaar een wijk zijn opgebouwd. Voor detaillisten is dit te lang! Wij maken ons
Wij hopen dat CFA II de huidige problemen snel en goed
in toenemende mate zorgen over de voortgang met
oplost, zodat iedereen verlost wordt van de financiële
betrekking tot de visie op de detailhandel. De laatste maand
zaken en mee kan gaan denken aan de opbouw van de
is er geen enkele mededeling naar buiten gekomen.
nieuwe wijk.
Steeds meer ondernemers willen vooruit kijken en weten wat de nieuwe vestigingsmogelijkheden zijn.
We zijn van plan om het Projectbureau Wederopbouw te verzoeken om een bijeenkomst te organiseren voor alle detaillisten in Enschede Noord, dus ook voor ondernemers buiten het rampgebied, waarin de plannen worden gepresenteerd. Hierdoor krijgt iedereen dezelfde informatie.
Platform en Workshops Terugkeerregeling: Wij zitten aan in de WOW (wederopbouw onze wijk) en in de vergaderingen en workshops over de terugkeerregeling. De "particuliere' terugkeer is in concept rond. Op enkele punten na is dit een goede regeling te noemen. Er wordt nu de laatste hand aan gelegd. Wij van de ondernemers pleiten ervoor dat deze regeling ook als uitgangpunt moet dienen voor de ondernemers terugkeerregeling. De eerste gesprekken hebben hier reeds over plaatsgevonden. Het voorbeeld is er en wij hopen en verwachten dat binnen afzienbare tijd de terugkeerregeling voor ondernemers ook 'rond' zal zijn. Flankerend Beleid: Deze 'stimuleringsregeling' is onder andere opgezet om het de ondernemers ook daadwerkelijk mogelijk te maken terug te keren naar de nieuwe wijk en een
Domijn geeft startsein aan drie architecten
Verzekeringen: Het bestuur heeft een gesprek gehad met
Een nieuwe inventarisatieronde van Domijn onder haar
de directie van Centraal Beheer over de inhoud van de
voormalige bewoners in Roombeek over hun terugkeer naar
'geruchtmakende' brief die men heeft verstuurd aan de bij
het gebied is in de afrondende fase. Op naar een volgende
hen verzekerde bedrijven. De ondernemers die dit aangaat
stap: op 15 november gaf Domijn in het bijzijn van onder
en die advies of inlichtingen hieromtrent willen, kunnen
meer de bewonerscommissie het startsein aan een drietal
zich bij ons melden.
architecten voor de vormgeving aan het gebied
jaarwisseling klaar zal zijn. Er kan, in ieder geval op onderstaande twee punten, een beroep op u gedaan worden. • de adviesregeling • huur en koopgewenning
Renbaanstraat / Tollensstraat. Spreekuur voor ondernemers: Steeds meer ondernemers komen op het spreekuur met hun problemen of om ideeën
Aan de Lasondersingel, de façade van Roombeek, is al goed
te bespreken. Elke woensdag van 18.00 tot 20.00 uur is er
te zien dat Domijn volop bezig is met de wederopbouw
een vertegenwoordiger van het bestuur aanwezig om u te
van haar woningen in het gebied. De voorbereiding van
woord te staan.
het gebied van Domijn erachter, RenbaanstraatTollensstraat, maakt ook vorderingen. In de zomer presenteerde stedenbouwkundige Pi de Bruijn het globale voorlopige plan. Daarop ging Domijn aan de slag met de voorbereidingen voor het gebied. Vervolgens werden er drie architecten geselecteerd die invulling aan deze plannen zullen moeten geven. Het zijn geworden: George de Witte
Bezoekadres:
van bureau De Boer de Witte van der Heijden architecten,
Voortsweg 133 (projectbureau Wederopbouw)
Barend Scherpbier van bureau Beltman architecten &
7523 CD Enschede
ingenieurs en coördinerend architect Harrie Abels van
Postadres:
bureau IAA architecten. Doordat de architecten alledrie in
Postbus 434
Enschede werken, gaat Domijn ervan uit dat behoud van
7500 AK Enschede
cultuur en binding met de stad is gewaarborgd.
Telefoon: 053 - 484 83 53 (maandag t/m vrijdag 08.00-17.00 uur)
Enquête
Fax: 053 - 430 01 05
Domijn heeft recentelijk een enquête gehouden onder
Spreekuur bestuur: Elke woensdag is er spreekuur van
haar voormalige bewoners in het gebied om de terugkeer
18.00-20.00 uur op het kantoor aan de Voortsweg.
te inventariseren. Volgens de voorlopige uitkomst wil 66%
Informatiebijeenkomst: De vereniging organiseert elke
van de bewoners terugkeren naar het gebied, 24 % wil
maand een informatiebijeenkomst, waarin de stand van
misschien terugkeren en 10 % geeft aan niet terug te willen
zaken wordt gegeven over de activiteiten van de vereniging,
keren. Bewoners die aan hebben gegeven (misschien) terug
de schaderegelingen, wederopbouw etc.
te willen keren, krijgen veel zeggenschap in de indeling van hun eigen huurwoning.
Pagina
Wij houden U van de voortgang op de hoogte.
De wederopbouw van de woningen van woningcorporatie Domijn in Roombeek vordert. De stedenbouwkundige Pi de Bruijn heeft het stedenbouwkundig ontwerp voor het deelplan Renbaanstraat-Tollensstraat in de wijk Roombeek afgerond.
beoordeeld en onze verwachting is dat deze rond de
23
goede start te waarborgen. De regeling wordt nu juridische
Zeven vragen voor de Couponhal
Al is het bijna 1,5 jaar na de ramp. Wij beginnen toch maar met de stereotype vraag voor de eigenaar van de Couponhal, meneer Kara. 1 Meneer Kara, waar was u? Was u in de zaak toen zich op 13 mei de ramp voltrok? Nee, ik was in de Tollenstraat aan het kijken. Het personeel
6 Wat vindt u van de ondernemersavonden? Ik ben nog niet op een ondernemersavond geweest. 7 Kunt u zeggen wat de kracht is van het verenigen en
Pagina Pagina
24
was in de winkel aan de Deurningerstraat. In de eerste
waarom moet men eigenlijk lid van de ondernemers-
dagen na de ontploffing konden we niet naar binnen. Na
vereniging zijn?
twee dagen was dat wel het geval en was het de eerste
Als je het met z'n allen niet eens bent met iets, kun je
prioriteit om de andere slachtoffers te helpen. We hebben
daar ook met z'n allen maatregelen tegen nemen, dan
samen met ons personeel ongeveer 60 families geholpen
sta je veel sterker.
door het verstrekken van gratis vloerbedekking en vitrage. Daar zijn we ongeveer twee weken druk mee geweest 2 Wat is de Couponhal voor een bedrijf? Wij zijn een woninginrichter op het gebied van vloeren. Wij leveren tapijten, vinyls, parket, gordijnen, rolgordijnen en luxaflex. We bestaan nu al zes jaar.
Colofon
3 Hoe is het u verlopen na de ramp en loopt de zaak alweer goed? We hadden flink wat schade. Alle ramen waren kapot en het plafond was naar beneden gekomen. Nadat we alles verbouwd hadden (ongeveer 3 weken), zijn we weer opengegaan. De omzet die we voor de ramp draaiden, kunnen we nog steeds niet halen, omdat een groot afzetgebied wegvalt. 4 Hoe is het u vergaan in het afgelopen jaar en kunt u vertellen wat voor moeilijkheden u bent tegengekomen na de ramp? De omzet is drastisch lager dan voorheen. In 2001 draaien we 50% minder omzet, terwijl de kosten hoger worden, bijvoorbeeld door extra reclame, nieuwe artikelen opnemen in de collectie enz. 5 Tegen welke problemen loopt u nog aan? Wat zijn uw ervaringen met betrekking tot de schaderegeling? De schade aan de zaak is vergoed door de verzekering en de omzetschade voor de eerste twee maanden ook
Het maandblad '13 mei - Opnieuw Beginnen' is een uitgave van het Informatie en Adviescentrum en is bedoeld voor iedereen die betrokken is bij de nazorg van de vuurwerkramp. Het maandblad biedt informatie voor gedupeerden, particulieren, kunstenaars en ondernemers en wil een neutraal podium zijn waarop gedupeerden kunnen reageren op gebeurtenissen, vragen kunnen stellen en hun verhaal kwijt kunnen. Ingezonden stukken zijn welkom. Aan de inhoud van dit maandblad kunnen de lezers geen rechten ontlenen. Wilt u een bijdrage leveren? Als uw ingezonden brief, vraag of artikel voor het einde van de maand binnen is, dan wordt het zoveel mogelijk in de uitgave van de daarop volgende maand geplaatst of behandeld. De redactie bestaat uit Jeffrey Brinkman (Belangenvereniging Slachtoffers vuurwerkramp), Tieti Hoekstra (Mediant), Jan Schukkink, Eva Telgenkamp (Informatie en AdviesCentrum), Willeke Hulleman (projectbureau Wederopbouw), Wout Zweers (kunstenaars en ondernemers). Tekstbijdragen van Ben Siemerink. Fotografie: Johan Ghijsels, Cees Elzenga Vormgeving: Digidee Reclamestudio
door de bedrijfschade regeling. Voor de rest van het jaar 2000 had ik niet zoveel omzetschade, omdat ik nog goede opdrachten had lopen. Voor 2001 is mijn omzet bijna 50% lager.
Redactieadres: Informatie en AdviesCentrum, t.a.v. Dhr. A.J. Schukkink Postbus 167, 7500 AD Enschede, tel. 0800 - 1100 Email:
[email protected] of iac.enschede.nl