jaargang 7 | najaar 2008
LOVAH bulletin Nieuws, info en achtergronden voor alle aios huisartsengeneeskunde
Klaar met de opleiding, en dan... en verder: Een bijna startende huisarts… | Huisarts in eigen praktijk in Sleeuwijk | De Startende Huisarts | Opleiding afgerond… wat nu? | Werken bij het NHG als jonge huisarts | Je moet durven... | Overcoming the distances | Huisarts in beweging | Lagerhuis debat met de ROVAH en de VJA
van de hoofdredacteur
Inhoud Klaar met de opleiding, en dan…
4
Van de voorzitter: een bijna startende huisarts
5
Een ‘Eigen praktijk verhaal’
8
Opleiding afgerond, wat nu??
13 Werken bij het NHG als jonge Voor sommigen van ons komt het dichterbij dan voor anderen: het einde van de opleiding. En dan…, er gaat een nieuwe wereld vol keuzes en mogelijkheden voor je open. Ga je direct op zoek naar een eigen praktijk of wil je eerst nog even in de keuken van verschillende praktijken kijken en meewerken? Wat is nu precies het financiële verschil tussen waarneming en in loondienst zijn, en wat moet je daar zoal voor regelen? En hoe hebben anderen het aangepakt?
huisarts
14 In gesprek met Jettie Bond; jonge huisarts bij de LHV
16 Verschillende praktijkverhalen van jonge collega’s
20 WONCA-Istanbul: “Overcoming the distances”
22 LOVAH-congres 2009: Huisarts in Beweging
I
n het vorige nummer hebben we je laten zien wat je als huisarts zoal in het buitenland kunt doen. In Nederland zijn ook zeer veel mooie mogelijkheden als huisarts en is het vak zeer divers. De diversiteit van het vak hebben we voor je uiteengezet in dit nummer. En natuurlijk zijn er nog veel meer mogelijkheden dan we hier aan bod laten komen. Ook kun je informatie lezen hoe je financiële zaken moet regelen na de opleiding. Kortom, veel interessante informatie voor na ‘het uitvaren uit de
veilige haven opleiding’. Verder kun je lezen wat er de afgelopen maanden door de LOVAH georganiseerd is en de komende tijd zal gaan worden. En zoals zo vaak, de tijd vliegt, je bent sneller klaar dan je denkt. We wensen je veel leesplezier en hopen dat we iets kunnen bijdrage aan je ideeën over de toekomst.
24 ROVAH’s en Jonge Apothekers in het Lagerhuis
25 Lovariaatjes 26 Vacatures 27 Namen en adressen, colofon
Maartje van Doormaal-Suntjens en Pauline van der Logt, Hoofdredacteur
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
3
Van de voorzitter
Achterste rij vlnr: Cynthia van Vliet, Arend Jansen, middelste rij vlnr Siebrig de Vries, Gaël Pennings, Floor
Door Renée Weersma
van Woerkum, voorste rij vlnr: Pauline van der Logt, Renée Weersma, Maartje van Doormaal-Suntjens
Nog een paar weken en dan ben ik een startende huisarts. Na een lange studie, werken als agnio en de huisartsopleiding mag ik mijzelf straks ‘Huisarts’ gaan noemen. Het zit in één enkel woordje maar het voelt allemaal onwerkelijk, spannend en tegelijkertijd fantastisch. Wat een vrijheid…!!
Een bijna startende huisarts…
M
aar wat moet ik eigenlijk allemaal regelen en waar moet ik straks gaan werken, als ik straks de deuren van mijn opleidingspraktijk achter mij sluit? Hoe moet het zonder leergesprekken, een opleider die altijd klaar staat om vragen te beantwoorden en de wekelijkse terugkomdagen. Laatst vroeg ik aan mijn opleider “Is er eigenlijk nog iets wat ik moet weten over het huisartsenvak wat ik nog niet weet, want straks kan ik het je niet meer vragen?” Als antwoord gaf hij mij “Je moet dit vak leren door vallen en op te staan, blijf vragen stellen aan collega’s, specialisten en vooral aan jezelf”. Dagelijks ben ik bezig mijn checklist af te werken die ik van “de startende huisarts” website heb gehaald. Inschrijven in het BIG- en HVRC-register, de belastingdienst website bestuderen om een Var Wuo aan te vragen, aanmelden bij een klachtenregeling,
4
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
verzekeringen en afspraken regelen met financiële adviseurs. Vertel mensen waar je mee bezig bent en dat je bijna klaar bent! Zo ben ik via een docent op het instituut aan een baan gekomen als vaste waarnemer in een medisch centrum en mag ik op gesprek komen op het HOVUmc om als (junior) Hab te gaan werken. Mijn toekomst als huisarts ziet er wat mij betreft goed uit en wie weet start ik in de toekomst mijn eigen praktijk. Wat is huisarts worden een mooi vak… Het enige mindere aan huisarts worden is dat ik afscheid moeten nemen van de LOVAH. Een groep enthousiaste aios die opkomen voor het belang van aios, samen met de LAD aan de salaris onderhandelingen werken, het bestuur en de werkgroep onderwijs die samen kritisch naar de opleiding kijken en maandelijks in gesprek gaan met Huisartsopleiding Nederland. Werk-
groepen en Rovah’s die leuke activiteiten organiseren zoals het LOVAH congres 2009, een sportdag, een aiotho-dag, en Wonca Europe in Basel 2009. Binnenkort zal ik mijn functie als voorzitter van de LOVAH neer moeten leggen en is er een mooi nieuw bestuur gevormd. Samen met het oude bestuur werken wij hard aan het beleidsplan 2009, zodat iedereen op de hoogte blijft van waar wij als LOVAH mee bezig zijn. Na het LOVAH congres ga ik mij op de jonge huisarts richten door middel van Generation Next (netwerk van jonge huisartsen, lees hier later meer over in de bulletin). Voorlopig blijf ik een brug vormen tussen de LOVAH en de bestaande gremia (b.v. NHG, LHV en Huisartsopleiding Nederland), zodat wij gezamenlijk blijven “Samenwerken aan de huisarts van morgen”! LOVAH bedankt voor alles wat je mij gebracht hebt en iedereen veel succes en plezier met jullie toekomst.
Interview
Bas Houweling
Huisarts in eigen praktijk in Sleeuwijk Door Maartje van Doormaal - Suntjens
“Time-managment heb ik de afgelopen tijd wel geleerd”. Nou, daar ben ik persoonlijk getuige van; precies op het tijdstip dat we het interview gaan beginnen gaat de spoedlijn: er is iemand hard achterover gevallen, daar moeten we naar toe. “Jij bent toch dokter? Je gaat gewoon even mee, dan kunnen we in de auto al even kletsen”.
Bas Houweling (37) is sinds afgelopen maart klaar als huisarts. Hij heeft de praktijk van zijn 3e jaars opleider in het dorpje Sleeuwijk, dicht bij Gorinchem, overgenomen. Dit doet hij samen met zijn vrouw Majanka (38), die ook huisarts is. De praktijk is een HOED waarbij ze samen één collega huisarts zitten en een fysiotherapiepraktijk. Voor Bas was het wel een heel bijzondere overgang van AIOS naar huisarts. Een maand na zijn afstuderen zat hij al als huisarts in zijn eigen praktijk. Er is natuurlijk voorafgaand wel een heleboel werk verzet voordat het zover was. Bas werd door zijn opleider gevraagd in de 3e maand van het 3e jaar of hij interesse had om de praktijk over te nemen. Een mooie kans besefte Bas, want de praktijk, de collega en de assistentes kwamen erg overeen met zijn wensen. Een paar maanden ervoor had hij samen met zijn vrouw een moeilijke beslissing genomen: wilde hij samen met Majanka, (op dat moment HIDHA) en zij met hem, een praktijk gaan overnemen of niet? Bas: “Het feit dat we kinderen hebben heeft hierbij een doorslaggevende
rol gespeeld. Voordat we kinderen hadden dachten we: dat gaan we zeker nooit doen. Nu we echter 2 kinderen hebben van respectievelijk 2 en 4 jaar oud weten we dat het wel heel erg makkelijk is als je inwisselbaar bent voor diensten, vergaderingen en patiënten.” Na het besluit samen het avontuur aan te gaan begonnen de onderhandelingen. Bas en Majanka hebben hiervoor een adviseur van de VVAA ingeschakeld. Bas: “Voordat ik begon, wist ik eigenlijk helemaal niks”. We legden ons aanbod bij hem op tafel en vroegen ‘wat nu’? Hij ging hierop zeer nauwkeurig kijken: wat is dat voor een prak-
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
5
tijk, hoeveel patiënten, hoeveel contacten, welke verrichtingen? Hij bekeek de praktijkbegroting op inkomsten en uitgaven. Hierna zijn we gaan onderhandelen over de prijs van het pand en de inventaris. Hierbij bemerkte we dat het idee van wat een bepaalden spullen waard zijn kan erg verschillen tussen koper en verkoper; emotie voor bepaalde spullen wordt ook vaak vertaald in geld en je betaalt dan te veel voor een bijvoorbeeld een bak met oude specula. Eigenlijk een soort verkapte goodwill; je betaalt voor iets wat het niet waard is door de emotionele waarde die het heeft voor de ander. Als je hieruit wilt komen komt het dus vaak neer op water bij de wijn doen voor beide partijen. Zo ook voor ons. Toen dit gedaan was maakte de adviseur de balans op. Hij vertelde dat het een haalbar plan was en is daarop gaan onderhandelen met de bank voor hypotheek. Dit alles
6
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
kostte in principe niets, onder voorwaarde dat we bepaalde verzekeringen via deze adviseur namen. Toen dit gedeelte rond was restten er nog een heleboel dingen te regelen, zoals pensioen, de overname van het personeel en de administratie hiervan. Verder natuurlijk nog het aanvragen van allerlei belangrijke zaken zoals de AGB code, de registratie als huisarts in het register en de klachtencommissie. In het algemeen duurt het lang voordat de ABG code toegewezen wordt. Bas en Majanka hadden het geluk dat ze op de code van Majanka konden werken, anders hadden ze niet zo snel na het afstuderen van Bas aan de slag kunnen gaan. Een contract samen hebben Bas en Majanka niet. “Als je al denkt dat het ooit mis zou
gaan, dan moet je hier al helemaal niet aan beginnen.“ Met de collega-huisarts hebben ze wel een contract, voor het geval het mis mocht gaan. Al met al is het hele proces zeker niet tegengevallen. Bas: “Het was een hoop werk, maar van mijn collega’s weet ik dat het voor alle jonge huisartsen geldt dat er een hoop geregeld moet worden. Als je gaat waarnemen moet je ook solliciteren en onderhandelen over de prijs, een VAR WUO moet aanvragen, je boekhouding goed bijhouden etc. Thuis praten Bas en Majanka gelukkig niet zo veel over de praktijk, en al helemaal weinig over patiënten. Dit was hun vrees vooraf, maar dat blijkt gelukkig dus erg mee te vallen. Het samenwerken is juist heel prettig. “Bas: Vroeger was het vaak een hele organisatie: de kinderen naar de crèche
brengen en ophalen in combinatie met werken. Dat is nu beter geregeld. We werken allebei even veel, wat neer komt op 3 dagen per week. De diensten delen we en die komen er dan uiteraard nog bij.” Wat betreft de koers die de praktijk zal varen zitten ze zowel samen, als met hun collega-huisarts op één lijn en zijn ze behoorlijk aan de weg aan het timmeren. In zijn AIOS periode heeft Bas al een aantal projecten gedaan voor de praktijk zoals teledermatologie en het opzetten van een goed diabetesprogramma. Ook staat de NHG-praktijk-accreditatie en het opleiderschap op hun verlanglijstje voor de toekomst. Bas: “ het is nu eerst even kwestie van wennen aan het huisarts zijn en het runnen van een eigen praktijk. Het is toch anders werken dan als AIOS. Je krijgt nu te maken met een andere categorie patiënten waarin je je goed moet inlezen, omdat het complexe mensen zijn die vaak komen.
Bas is voordat hij aan de opleiding tot huisarts begon gepromoveerd in Groningen op taakdelegatie in diabeteszorg; het overdragen van taken van artsen naar verpleegkundigen betreffende diabeteszorg. Verder heeft hij samen met een aantal collega’s en bedrijfje: Langerhans School of Diabetes. Zij verzorgen nascholingen, symposia, insulinecursus, boeken en protocollen. Het leven als eigen baas bevalt hem wel prima. Bas: “Ik ben heel secuur op mijn tijd geworden. Ik heb me de afgelopen jaren verdiept in time-managment. Als je ook tijd aan je kinderen wil besteden, dan wordt je wordt gedwongen om efficiënt met je tijd om te gaan. Gelukkig zijn diensten binnen het huisartsenvak erg goed geregeld en hij kan dan ook meestal om half 6 weg van de praktijk. Soms kijkt hij thuis nog de elektronische post door, maar verder is hij erg steng wat betreft tijdsbewaking en moet hij ook regelmatig nee verkopen aan klussen die een beslag leggen op zijn tijd.
Tips Tips van Bas voor mensen die een praktijk willen overnemen 1. Neem vroegtijdig een adviseur, want degene van wie je het overneemt weet het ook niet allemaal. Het is geen copy-paste! 2. Begin op tijd met zoeken naar een praktijk, want je bent wel even bezig voordat je uiteindelijk op die stoel zit. 3. Maak goede afspraken met de vertrekkende partij over HOE je gaat onderhandelen, zeker als het iemand is die je (goed) kent. 4. Besef dat als je gaat onderhandelen met je opleider je in een moeilijke opleidingssituatie kan komen te zitten als de onderhandelingen stuk lopen.
Al met al loopt het interview dan toch wel een kwartiertje uit en zitten er weer patiënten te wachten, maar gelukkig is Bas een flexibele huisarts.
De Startende Huisarts De Startende Huisarts, hèt TREFPUNT voor jonge huisartsen. De plek waar je collega’s om hun mening of om raad kunt vragen. De plek waar je informatie vindt die je kan helpen bij keuzes waar je als startende huisarts voor komt te staan en voor nascholingen. Zo hoeft niet iedereen het wiel opnieuw uit te vinden.
Startersdag! Zaterdag 16 mei 2009 in de Reehorst te Ede. Aanvang om 9.00 uur; einde 17.00 uur. De Startersdag is een gratis informatiedag voor aios en recent afgestudeerde huisartsen. Tijdens deze dag kun je als startende huisarts diverse interactieve workshops volgen om je voor te bereiden op de toekomst: Werken in loondienst of als zelfstandig ondernemer? Samenwerken met andere disciplines? Huisarts met kwaliteitskeurmerk? Maar ook over mogelijkheden van de marktwerking en solliciteren in de praktijk. Tevens is er gelegenheid kennis te maken met diverse adviseurs en dienstverleners voor huisartsen. Geef je op via van de website: www.destartendehuisarts.nl
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
7
Sibbing & Wateler
Opleiding afgerond… Veel aankomend huisartsen zullen na hun lange opleidingsperiode uiteindelijk de keuze maken in welke hoedanigheid zij werkzaam willen zijn als huisarts. Als Hidha, waarnemer of zelfstandig gevestigd huisarts. In uw opleiding tot huisarts wordt echter slechts zeer beperkt aandacht geschonken aan de zakelijke aspecten van deze keuzemogelijkheden. Het is daarom verstandig om uzelf goed voor te bereiden op de zakelijke kant van uw toekomst als huisarts.
N
aast deze zakelijke aspecten krijgt u te maken met een aantal belangrijke beslissingen die van invloed kunnen zijn op uw privé-situatie. In dit artikel trachten wij in vogelvlucht aan te geven welke vormen van beroepsuitoefening er zijn en wat de verschillen hiertussen zijn.
Loondienst Gaat u werken als huisarts in loondienst, dan wordt er een arbeidsovereenkomst opgesteld waarin de rechten en plichten van u en uw werkgever staan beschreven. Ten aanzien van de hierin opgenomen arbeidsvoorwaarden wordt hierbij de Hidha CAO 2008-2010 gehanteerd. Als Hidha kunt u aanspraak maken op werknemersverzekeringen, zoals de WW, Zorgverzekeringswet en de WIA. Uw werkgever verzekerd u voor beroepsrechtsbijstand en beroepsaansprakelijkheid. Vanuit de opleiding (SBOH) bent u via MOVIR verzekerd voor arbeidsongeschiktheid. De mogelijkheid bestaat om deze verzekering in een aangepaste vorm voort te zetten. Waarneming Vaak is het werken als waarnemer de eerste stap naar een eigen praktijk. Waarneming komt onder meer voor in geval van vakantie, arbeidsongeschiktheid of zwangerschapsverlof van een collega of om andere persoonlijke redenen. Doordat u werkt voor verschillende collega-
8
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
huisartsen, krijgt u een goed beeld van de verschillende praktijken en de daarbij behorende samenwerkingsvormen. Als waarnemer heeft u geen vaste aanstelling. U loopt dus ondernemersrisico en heeft niet de financiële zekerheid van een dienstverband. Als waarnemer bent u bovendien zelf aansprakelijk voor uw (medisch) handelen, aangezien deze aansprakelijkheid niet kan worden afgewenteld op een werkgever. Daar staat tegenover dat u ruimere fiscale faciliteiten heeft dan bijvoorbeeld een huisarts in loondienst, zoals: • aftrekmogelijkheden van beroeps- en praktijkkosten • zelfstandigenaftrek, startersaftrek en MKB-winstvrijstelling • een auto ‘op de praktijk’ Om in aanmerking te komen voor de zelfstandigen-, startersaftrek en MKB-winstvrijstelling moet u voldoen aan het urencriterium. U voldoet aan het urencriterium wanneer u minimaal 1.225 uren per jaar besteedt aan het drijven van uw onderneming. Niet gewerkte uren door zwangerschap tellen hierbij mee voor de periode van 16 weken.
Inkomensstructuur en vergoedingensystematiek bij waarneming Over de hoogte van het waarneemtarief en de vergoeding
wat nu? Bijeenkomsten Sibbing & Wateler en de ROVAH Sibbing & Wateler organiseert in samenwerking met de ROVAH’s lokale bijeenkomsten waarin onder andere veel informatie, zoals in dit artikel, wordt besproken. Er is voldoende ruimte om vragen te stellen over jou individuele situatie. In Rotterdam heeft de eerste bijeenkomst al plaatsgevonden wat een groot succes was! Heb je interesse vraag naar de mogelijkheden bij je eigen ROVAH.
voor reiskosten dient u afspraken te maken met uw opdrachtgever. De LHV adviseert voor waarnemingen een BasisUurTarief (BUT). Dit is een adviestarief, waarvan kan worden afgeweken indien dit – bijvoorbeeld vanwege (lokale) marktomstandigheden – wenselijk is. Voor waarneming overdag geldt dat het BUT ¤ 47,50 bedraagt. Dit tarief geldt tot een maximum van 2.750 patiënten. Daarboven volgt een toeslag van 10% van het BUT per staffel van 250 patiënten. Bij waarneming voor apotheekhoudenden wordt een toeslag van 10% gehanteerd. Op basis van de praktijkgrootte wordt eerst het BUTtarief vastgesteld en vervolgens wordt dit bedrag met 10% verhoogd.
Waarneemcontracten Bent u tot overeenstemming gekomen met uw opdrachtgever, dan adviseren wij u om de gemaakte afspraken schriftelijk vast te leggen in een overeenkomst van opdracht. U kunt hierbij denken aan de afgesproken dagen, de werktijden, het uurtarief en de reiskostenvergoeding. Een getekende overeenkomst geeft wederzijdse verplichtingen en duidelijkheid. Waarnemen en de belastingdienst Bij de start als waarnemer dient u te beschikken over een Verklaring arbeidsrelatie – Winst Uit Onderneming (VAR-WUO). Zonder deze verklaring kan de fiscus u
beschouwen als werknemer. Uw opdrachtgever loopt dan het risico achteraf sociale lasten te moeten afdragen over de aan u betaalde waarneemvergoeding. Langdurig waarnemen is mogelijk, echter dient u zich daarbij wel aan de volgende spelregels te houden: • Zorg voor meerdere opdrachtgevers. • Bij één werkgever mag de omzet niet meer zijn dan 50% van uw jaaromzet bedragen. • U dient zelf de facturen te versturen aan de praktijkhouder. U krijgt als waarnemer te maken met de heffing van belastingen. Om te kunnen beoordelen voor welke belastingen de onderneming belastingplichtig is, heeft de Belastingdienst een aantal gegevens van u nodig. Middels het formulier ‘Opgaaf startende onderneming’ wordt uw onderneming aangemeld bij de belastingdienst.
Financiële planning Een waarnemer heeft uitsluitend te maken met de volksverzekeringen. Deze zullen echter zonder aanvullingen onvoldoende zijn. Uit de dagelijkse praktijk blijkt dat het verstandig is u goed te laten informeren over de mogelijkheden om u tegen arbeidsongeschiktheid te verzekeren. Graag willen wij u wijzen op de mogelijkheid van de vrijwillige verzekering binnenland bij het UWV.
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
9
Nuttige websites www.uwv.nl - UWV www.belastingdienst.nl - De belastingdienst www.lhv.nl - LHV www.sibbing.nl - Sibbing & Wateler
Er zijn ongetwijfeld meer zaken die u als AIOS kunnen bezighouden, bijvoorbeeld over de vrije praktijk en contractuele zaken in zowel de beroepsmatige als de privé-sfeer. Heeft u al in een vroeg stadium van uw carrière behoefte aan een goed advies, dan kunt u te allen tijde contact met ons opnemen. Sibbing & Wateler biedt u daarom gratis het praktijkgerichte boek ‘Financieel consult voor de (startende) huisarts’ aan. Dit boek is geschreven op basis van jarenlange ervaring en geeft onder meer inzicht in de volgende onderwerpen:
Deze verzekering biedt ondermeer de mogelijkheid voor een aanvullende uitkering bij zwangerschap. U dient deze uiterlijk binnen 13 weken na beëindiging van uw dienstverband aan te vragen. Voor het waarnemen dient u als waarnemer te beschikken over een verzekering tegen beroepsaansprakelijkheid en beroepsrechtsbijstand.
Dienstverband of waarnemen Wat de een als een voordeel beschouwt, kan de ander als een nadeel zien. Hieronder is een opsomming weergegeven van de voor- en nadelen van loondienst en waarnemen.
• Voor- en nadelen van het werken in loondienst en in het vrije beroep • Verschillen in samenwerkingsverbanden • Overname van een praktijk • Contracten, arbeidsovereenkomsten en salarissen • Financiële planning • Fiscaliteiten • Pensioenvoorzieningen • Assurantiën en hypotheken Kortom: belangrijke financiële, contractuele en fiscale zaken waarmee u in uw (toekomstige) beroepspraktijk te maken kunt krijgen. Wilt u een gratis exemplaar ontvangen? Vraag deze dan aan via de website www.sibbing.nl of stuur een email naar
[email protected]. U ontvangt het boek dan zo spoedig mogelijk per post.
Cor Lammers en Peter Meijer, Adviseurs voor Huisartsen bij Sibbing & Wateler c.s.
Dienstverband
Waarnemen
Voordelen
• Juridische en financiële zekerheid • Geen ondernemersrisico • Sociale voorzieningen • Geen investering
• Fiscale faciliteiten • Verantwoordelijk voor praktijkvoering • Vrijheid van handelen/Flexibiliteit • Hoger besteedbaar inkomen
Nadelen
• Weinig invloed op inkomen • Gezagsverhouding • Minder flexibiliteit en vrijheid
• Ondernemersrisico • Financiële investering • Administratieve beslommeringen • Minder sociale voorzieningen
10
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
NHG
Werken bij het NHG als jonge huisarts
I
k zal me even voorstellen: ik ben Lisette Verlee. In maart 2006 was ik klaar met mijn huisartsopleiding. Ik werk in een huisartsenpraktijk als hidha en sinds een jaar combineer ik het werken in de praktijk met werken bij het NHG als wetenschappelijk medewerker op de afdeling Richtlijnontwikkeling en Wetenschap. Ik houd me voornamelijk bezig met het (her)schrijven van NHG-Standaarden. De eerste standaard waar ik mee aan de slag ging, was Varices en sinds kort ben ik bezig met de herziening van de standaard Acuut hoesten. Het schrijven van een standaard gebeurt in samenwerking met een werkgroep van huisartsen. Ik begeleid deze werkgroep en doe de redactie van de standaard. Vanuit het NHG word ik hierin begeleid door een senior-collega.
Wetenschappelijk interesse is voldoende Tijdens de huisartsopleiding leek het me leuk na mijn afstuderen niet alleen te gaan werken als huisarts, maar ook in een wetenschappelijke functie bezig te zijn. Zelf heb ik geen wetenschappelijke achtergrond en ben ik niet gepromoveerd. Op onze afdeling werken zowel huisartsen die gepromoveerd zijn als niet-gepromoveerde huisartsen. Je
moet natuurlijk wel beschikken over wetenschappelijke interesse en basiskennis, dat spreekt voor zich.
Afwisseling NHG en praktijk is leuk! Wat er zo leuk is aan werken bij het NHG? In de praktijk ben je bezig met toepassen van kennis. Bij het NHG ben je bezig met kennis vergaren en het schrijven van duidelijke, goed toepasbare richtlijnen die in het hele land gebruikt gaan worden. Dit vult elkaar goed aan. Vooral de vertaling van evidence naar de praktijk trekt me in dit werk. Het proces van standaardontwikkeling duurt vrij lang. Gemiddeld duurt het 1,5 jaar voor een standaard klaar is. Heel anders dan in de praktijk, waar je elke tien minuten een patiënt ziet en snel beslissingen neemt. Hierdoor krijg je de kans om je echt in een onderwerp te verdiepen. De afwisseling van praktijk en NHG is daarmee erg leuk. Verder zit je hier ‘dicht bij het vuur’, je hoort van collega’s waar zij mee bezig zijn, leest hun standaarden en komt zo veel te weten over recente ontwikkelingen op ons vakgebied. De werksfeer bij het NHG is erg prettig. We hebben een heterogene groep collega’s,
jong en oud, zowel praktiserende als nietpraktiserende huisartsen, maar ook mensen met een andere achtergrond, zoals bijvoorbeeld een apotheker en een fysiotherapeut. Vanuit het NHG worden er diverse activiteiten georganiseerd. We krijgen de kans om nascholingen te volgen over allerlei onderwerpen om je zo verder te ontwikkelen. Als laatste is de flexibiliteit die je hier hebt in het indelen van je werk en werktijden heel fijn. Het NHG is een grote organisatie. Naast de ondersteunende afdelingen en mijn afdeling is er ook nog de afdeling Implementatie waar men zich onder andere bezig houdt met toetsing en gegevensverzameling, scholing, patiëntenvoorlichting en automatisering. Op beide inhoudelijke afdelingen werken veel huisartsen. Mocht je na dit stukje geïnteresseerd zijn in werken bij het NHG en meer willen weten; neem gerust eens contact op met mij of met een van mijn collega’s! Vacatures bij het NHG zijn ook te vinden op de site van de LOVAH.
Lisette Verlee
[email protected]
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
13
Interview
Jettie Bont is oud-voorzitter van de LOVAH en nu bestuurslid van de LHV. Zij vertelt ons over haar ervaringen als jonge huisarts en geeft ons een aantal gouden tips voor de startende huisarts...
“Je moet durven...” W
as ze in 2005 nog voorzitter van de LOVAH, nu is Jettie Bont het jongste en enig vrouwelijk lid van het LHV-bestuur. Twee dagen per week buigt ze zich onder andere over de portefeuilles ‘jonge huisarts’ en ‘huisarts in opleiding’, twee dagen per week werkt ze als huisarts in dienst van een collega met wie ze in de nabije toekomst zo mogelijk zal associëren in een grote HOED, en éen dag per week heeft ze mama-dag. Jong, maar behept met de ervaring van het LOVAH-bestuur en bedreven in het politieke spel, trad Jettie toe tot het mannen-bolwerk van de LHV. Men had haar gevraagd, omdat de LHV een slag
14
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
wilde maken richting de jongere huisarts, wiens belangen tot dan toe te weinig prioriteit hadden gekregen. De LHV is de afgelopen jaren steeds meer aandacht gaan richten op de waarnemers en hidha’s. Jettie vertelt de oudere collega’s regelmatig te kunnen verrassen met nieuws over de jongere collega’s. Zo was men bij de LHV verheugd te horen dat een grote meerderheid van de aios zich later zelfstandig wil vestigen, zoals bleek uit de enquete van de Werkgroep Politiek en Maatschappij in 2007. Daarmee heeft ze het imago kunnen ontkrachten van de ‘9-tot-5-generatie’. Een imago dat ook de LOVAH tegenspreekt. De jonge huisarts zit vol ambitie en popelt om de eerstelijns zorg te gaan versterken
met frisse gedrevenheid en innovatieve initiatieven.
“Spring in het diepe en het blijkt niet zo diep te zijn...” Maar waar spring je precies in? De aios loopt tegen veel vragen aan naarmate het einde van de opleiding nadert. Onzekerheden over of ze het wel kunnen, een eigen praktijk, en veel praktische vragen over hoe het allemaal te regelen. Het curriculum schiet daarin te kort. We vroegen Jettie een licht te werpen op het pad van de jonge startende huisarts.
Wat kan de LHV voor de jonge huisartsen betekenen? • De LHV neemt deel aan het concilium van de huisartsopleiding (samen met Huisartsopleiding Nederland en NHG); hierin probeert zij de kwaliteit van de inhoud van de huisartsopleiding positief te beïnvloeden. • De WADI is de afdeling van de LHV die de belangen behartigt van WAarnemers en DIenstverbanders, bijvoorbeeld de CAO-hidha en pensioenregeling voor waarnemers. • Steeds intensievere samenwerking met De Startende Huisarts. • In de toekomst zullen nascholingen worden aangeboden over onderwerpen als praktijkorganisatie, personeelsbeleid, onderhandelen met verzekeraars, samenwerking in zorggroepen. • De LHV gaat een starterspakket aanbieden aan afgestudeerde huisartsen met info waar je allemaal lid van kunt worden, over herregistratie-eisen enz. • De LHV beoogt een forum te zijn dat een brug slaat tussen hidha/ waarnemer en huisarts; de laatste is werkgever van de eerstgenoemden, waardoor de belangen uiteen lopen en de waarnemers/hidha vaak tussen wal en schip vallen; het plan is om ‘waarneemgroepen’ op te zetten, waarin waarnemers en hidha’s, net als zelfstandige collega’s doen in een HAGRO, hun stem kunnen laten horen binnen de LHV en bijvoorbeeld FTO’s kunnen organiseren. • Gratis juridische ondersteuning bijvoorbeeld bij praktijkovername. Het LHV-lidmaatschap voor aios wordt door de SBOH vergoed. Als startende huisarts is het lidmaatschapstarief veel lager.
Is een financieel adviseur aan te bevelen, en hoe kies je die? Het is zeker aan te raden om met financiële adviseurs te praten. Maar blijf kritisch! Praat met verschillende adviseurs, en realiseer je wat hun belang is. De beruchte arbeidsongeschiktheidsverzekering is voor hen een zeer voorname bron van inkomsten, en adviezen daarin wisselen, waardoor de jonge huisarts zich soms voor onnodig hoge bedragen verzekert. De Stichting Pensioenfondsen Huisartsen (SPH) is een instelling waar je wél voor volledig onafhankelijk advies terecht kan, maar maak op tijd een afspraak want hun capaciteit is beperkt.”
“Je hoeft niet zelf het wiel uit te vinden!” Welke eigenschappen moet de starter bezitten om zich als ondernemer te vestigen? “Je moet vooral durven, spring in het diepe en het blijkt niet zo diep te zijn. Als beginnend huisarts hoef je echt niet het wiel uit te vinden. Je komt zelden nog in een solopraktijk terecht, je werkt meestal met collega’s aan wie je hulp kunt vragen, of je komt terecht in een hagro waar je op terug kunt vallen. Ook zijn er de ROS-en (regionale ondersteuningsstructuren voor alle eerstelijns disciplines). Die kunnen je helpen met het starten van een eigen praktijk. Ook de LHV kan helpen, bijvoorbeeld met juridische ondersteuning of door middel van een bouw-adviesgroep. De Startende Huisarts biedt daarnaast veel interessante nascholingen over praktijkmanagement. Ga eerst een half jaar als hidha of als waarnemer werken om de praktijk die je wilt overnemen te leren kennen. Je moet echt weten met wie je gaat werken, de klik is buitengewoon belangrijk. Ten
slotte moet je vooral iemand zijn met hart voor ’t vak, de behoefte hebben goeie zorg voor je patiënten neer te zetten. In de toekomst mag daarin wel meer nadruk liggen op patiëntvriendelijkheid (minimale wachttijden, goede triage, goede zorg door de assistente en praktijkondersteuner). De verantwoordelijkheid voor goede zorg stopt niet bij de deur van je eigen spreekkamer. De startende huisarts dient zich verantwoordelijk te voelen voor de integrale zorg die nodig is in de eerste lijn.”
Welke nascholingen zou je aan de starter kunnen adviseren? “De Startende Huisarts biedt, samen met een aantal andere organisaties zoals de LHV, de ‘Startersdag’ aan, een must voor de bijna afgestudeerde huisarts. In de toekomst zal ook de LHV via de LHVacademie nascholingen gaan aanbieden. Het NHG heeft onafhankelijke nascholingen over de inhoud en kwaliteitsbewaking van het vak.
Wat raad je de aios aan die zich wel wil vestigen maar die twijfelt aan zijn capaciteiten als ondernemer? “Ga waarnemen, ga praten met collega’s die in die situatie zitten, dan zie je dat het wel te doen is, je groeit in zo’n proces. Het is niet hetzelfde als een winkel starten. Je hebt te maken met vaste prijzen en spelregels die door de hele huisartsenzorg ongeveer hetzelfde zijn, je hoeft dus niet te midden van de zorg een heel nieuw produkt neer te zetten. Je moet uiteraard wel open staan voor vernieuwing, maar voorop staat dat je goede kwaliteit van zorg geeft. Doordat de minister zo vaak het woord “innovatie” in de mond neemt, wordt de suggestie gewekt dat de arts het gat in de markt moet zien te vinden. We zouden echter vaker mogen denken in handhaven of verbeteren van de kwaliteit van de bestaande zorg. Er is éen vlak waar we wel vernieuwend in zouden moeten zijn, namelijk de klantgerichtheid. Een half uur
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
15
wachten in de wachtkamer is niet meer van deze tijd…
“Ga niet werken voor een commerciële partij!” Hoe vrij ben je tegenwoordig nog als je je zelfstandig vestigt in een steeds meer gereguleerde
zorg, in de aanwezigheid van machthebbende partijen als verzekeraar en politiek? Die situatie is niet echt veranderd. Vroeger zat de huisarts in een keurslijf van het ziekenfonds. Wel is er tegenwoordig ontegenzeglijk meer bureaucratie en administratie. Het is daarom van belang om samen te werken met andere huisartsen en bijvoorbeeld de administratieve
Do’s voor de starter • Spring in het diepe, durf! Het klinkt enger dan het is. • Praat altijd met hagro-leden en medewerkers van de praktijk waar je gaat werken, als het misgaat is het vrijwel altijd omdat het niet klikt. • Laat je goed adviseren, ga niet zelf het wiel uitvinden.
Dont’s voor de starter • Een slechte voorbereiding; informeer goed naar de financiële gezondheid van de praktijk, vraag cijfers op, met wie werken ze samen, zijn er conflicten met andere partijen. • Verkoop je ziel niet aan de duivel, ga niet werken voor een commerciële zorgaanbieder (zoals Vitea, Independer, Symphony), houd zelf de autonomie over kwaliteit en samenwerking; dit kan bij commerciële partijen in het gedrang komen omdat deze meer gericht zijn op omzet; ook kunnen er bijvoorbeeld moeilijkheden in de waarneemregeling ontstaan.
verplichtingen uit te besteden. Een voorbeeld is de ‘zorggroep’, een groep van huisartsen die afspreken met elkaar bepaalde zorg te leveren, zoals diabeteszorg. 70% van de huisartsen is inmiddels aangesloten bij zo’n zorggroep, die aan de onderhandelingstafel zit met de verzekeraar. Daardoor schep je als huisarts vrijheid om je bezig te houden met de inhoud van het vak. Delegeer en deel taken!
Voor meer vragen over de LHV:
[email protected] Kijk ook eens op: www.lhv.nl www.destartendehuisarts.nl www.nhg.artsennet.nl www.knmg.artsennet.nl www.lad.artsennet.nl www.huisartsenpensioen.nl
Korte berichten
Generation Next Janine Jansen, huisarts sinds drie maanden. Altijd vooraan bij de wekelijkse terugkomdag met collega-aios, vrienden geworden met haar opleider, actief geweest binnen en buiten de opleiding. En dan de brief van de HVRC, gefeliciteerd je bent huisarts! Eerst maar eens aan het werk als waarnemer of HIDHA. De perfecte praktijk komt vast nog wel op haar pad. Het is even zoeken in de wereld van de huisarts: Accountant, arbeidsongeschiktheid, beroepsaansprakelijkheid, lidmaatschappen en facturen maken, maar eigenlijk ook allemaal best leuk. Die vrijheid bevalt wel, misschien volgende jaar nog op wereldreis? En toch mist ze wat. Ze zou eigenlijk wel iets willen doen op het
16
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
gebied van onderwijs, wetenschap of misschien wel beleidsmatig actief worden. Maar bij wie klop je dan aan? Bij het instituut? De LHV? Die kende ze nog van het tijdschrift ‘Huisarts in de Praktijk’. Of toch het NHG? Hun jaarlijkse congres was immers zo’n succes! Waar is nu haar terugkomdag en haar altijd goedgemutste opleider. Had ze nou maar een club collega’s met wie ze het erover kon hebben…
Die is er nu: Generation Next! Een club met enthousiaste, actieve, jonge (of jong denkende) huisartsen die nadenken over de toekomst van het vak. Niet aangesloten bij de gevestigde orde, maar wel gevraagd of ongevraagd advies gevend aan deze gevestigde orde. Herken je dit en wil je er meer van weten, mail dan naar
[email protected] of kijk op www.gnhuisarts.nl.
Het familiebedrijf “De laatste keer dat ik je zag was je aan het spelen in de wachtkamer!” Dit is inmiddels een veelgehoorde opmerking in mijn spreekkamer in Katwijk aan de Rijn. In januari 2007 ben ik namelijk bij mijn vader in de praktijk komen werken. Inmiddels ben ik de 4 e generatie “dokter Hueting” in Katwijk en is het familiebedrijf voor onze patiënten een vertrouwd concept. Vorig jaar ben ik begonnen op waarneembasis, voor twee dagen in de week. Per 1 januari j.l. zijn het drie dagen geworden. Omdat nu meer dan 50% van mijn inkomsten uit één praktijk binnen komt, en de belastingdienst daar zijn twijfels bij zou kunnen hebben*, moest er wel iets aan de financiële constructie veranderen. Het makkelijkst zou zijn geweest om in loondienst te gaan en dus HIDHA te worden. Ik vond dit financiëel niet aantrekkelijk en het bleek eigenlijk niet zo heel ingewikkeld te zijn om te associëren en zodoende de fiscale voordelen van het ondernemersschap te behouden.
Via ons accountantskantoor is er een maatschapovereenkomst opgemaakt waarin onder andere staat hoe de verdeelsleutel is t.a.v. de financiën, maar ook de rechten en plichten van beide maten. Het is best een ingewikkeld stuk, laat je dus goed voorlichten en adviseren wat je wel en niet opneemt in het contract. De samenwerking verloopt bijzonder goed, ik heb de overeenkomst sinds we het ondertekend hebben dan ook niet meer ingekeken. Dat is denk ik de kern van samenwerken en de rol van een dergelijke overeenkomst: je hebt het pas nodig als de samenwerking niet meer goed verloopt!
* Om als waarnemer te mogen werken moet je bij de belastingdienst een zogenaamde VAR WUO (verklaring arbeidsrelatie werk uit onderneming) aanvragen. Wanneer je opdrachtgever die kan overleggen aan de belastingdienst is hij gevrijwaard van het betalen van allerlei premies (WAO etc. ). Om die VAR WUO te verkrijgen zijn er een aantal voorwaarden, zoals minimaal 7 verschillende opdrachtgevers en niet meer dan 50% inkomsten van één dezelfde opdrachtgever.
Jet Hueting
Tolkentelefoon. Tropische ziekten. Psychiatrie. Multidisciplinair. Culturele verschillen. Zomaar een paar termen die bij mij naar boven komen als ik denk aan mijn waarneming in het asielzoekerscentrum in Alkmaar. Om meerdere redenen heel anders dan de normale huisartsenpraktijk. Allereerst natuurlijk door de patiënten, voornamelijk afkomstig uit Irak en Somalië. Zeer verschillende culturen, waarbij verschillende benadering nodig is. Daarnaast de problematiek. Zoals bijvoorbeeld een vrouw, 38 weken zwanger, nooit gecontroleerd en net zonder man in Europa aangekomen. Of hevige rugpijn wat TBC blijkt te zijn. Maar ook paniekaanvallen door
het geluid van een dichtgeslagen deur. Daarbij werk je nauw samen in een team met verpleegkundigen, maatschappelijk werk, sociaal verpleegkundige maar ook administratieve krachten. Dit alles heeft gemaakt dat ik het een hele interessante, leerzame maar ook gezellige ervaring vond die ik iedereen aan kan raden.
Esther de Hoon
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
17
O2-er (onderwijs en onderzoek)
Rosalinde van de Vooren-Minkhorst is sinds een klein jaar klaar met de huis-artsenopleiding. Zij werkt twee dagen per week als HIDHA in een gezondheidscentrum en twee dagen als O2-er aan de huisartsopleiding van het UMC-Utrecht.
O2 staat voor Onderwijs en Onderzoek. De functie houdt ondermeer in dat je bestaande onderwijsprogramma’s vernieuwt en nieuwe programma’s maakt voor de opleiding. Zo heeft ze bijvoorbeeld een nieuwe versie van het onderwijsprogramma Acute dood en Klachtrecht gemaakt. Ook is ze bezig met het maken van onderwijs voor huisartsopleiders over patiëntveiligheid. Daarnaast geeft ze ook onderwijs, zoals bijvoorbeeld gedurende de Summerschool over een onderwerp waar ze ook zelf onderzoek naar doet: patiëntveiligheid in gezondheidscentra en op de huisartsenpost. Andere onderwijstaken zijn onder andere het geven van vaardighedenonderwijs en het beoordelen van videotoetsen. De combinatie van deze werkzaamheden bevalt Rosalinde erg goed: “Door het werk als huisarts sta ik dicht genoeg bij de praktijk om onderwijs te kunnen ontwikkelen, door de verdieping in het onderwijs blijf ik dingen leren om als huisarts toe te passen. Nadeel is dat je het huisartsenwerk
18
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
niet fulltime kan uitvoeren en dat een dubbele baan soms wat meer organisatie vergt.” “Ik werk pas kort op het instituut, maar ik heb vooral geleerd dat er achter de schermen van de AIOS ontzettend veel gedaan wordt. Op allerlei verschillende niveaus is het instituut bezig om continue de kwaliteit van de huisartsopleiding te verhogen. Het is interessant om dit nu eens van de andere kant te zien en er actief bij betrokken te zijn. Het leuke van deze functie is ook, dat het mogelijk is te groeien in je eigen interesses.” Tip: in Utrecht wordt de verdiepingsmodule Onderwijs gegeven, die je al veel informatie en kennis oplevert over onderwijs. Het geeft je een beeld van wat je als O2-er kan doen. En praat eens met de O2-ers of de HAB’s op je eigen opleiding over hun ervaringen. Voor de Utrechtse AIOS: spreek Rosalinde even aan als je meer wilt weten! e-mail:
[email protected]
Promoveren als Huisarts Otto Quartero is sinds 1 januari 1995 huisarts. Voordat hij aan de opleiding begon heeft hij een tijd in Afrika gewerkt. Aan het einde van de toen nog 2-jarige opleiding is hij gaan promoveren op het gebied van maagklachten.
“Mijn studie richtte zich op de toen volop in de belangstelling gekomen Helicobacter infectie, en op motiliteitsstoornissen van het maagdarm kanaal.”
Waarom ben je gaan promoveren?: “Het werd me in de schoot geworpen, maar het sloot ook wel aan bij mijn behoefte tot verdieping en bij mijn ambitie. Als ik heel eerlijk ben, heb ik ook wel een zekere behoefte me te onderscheiden van anderen… Zeker in de eerste jaren van mijn onderzoeksproject heb ik genoten van wat een medische bibliotheek te bieden heeft aan kennis en wetenschap; ook het congres bezoek, waar je kunt luisteren naar en deelnemen aan discussies over de randjes van de medische wetenschap vond ik geweldig.” Otto heeft part-time aan zijn promotie gewerkt, gecombineerd met een baan als HIDHA. Was het een hectische periode? “Nu was er in mijn geval sprake van een goed georganiseerd project met veel ondersteuning en prima begeleiding, waardoor ik naast mijn onderzoek en mijn praktijkwerk ook tijd genoeg overhield voor mijn gezin met inmiddels 3 kleine kinderen.” “Ik heb die periode veel kennis en vaardigheden opgedaan die neemt niemand me meer af kan nemen. Het gaat daarbij in eerste instantie over mijn kennis van functionele buikklachten, maar ook over de toepassing van Evidence Based Medicine. Je moet daarbij denken aan ervaring met databases als Medline, en aan beoordeling van publicaties. Het gevoel dat je er mee overweg kan is wellicht vergelijkbaar met het besturen van een auto: als je dat niet goed geleerd hebt voel je je zeer ongelukkig achter het stuur. In de praktijk verbeeld ik me dat het helpt om bij minder alledaagse problemen een oplossing te vinden in de literatuur, of om mensen uit te leggen wat de beperkingen van bepaalde onderzoeken dan wel therapieën zijn.”
Wat zijn de nadelen? “In mijn geval is het nadeel dat ik het gevoel blijf houden alles bij te moeten houden. Dat gaat niet, en het geeft wel druk, schuldgevoel als je zit te lummelen. Anderzijds slijt dat gevoel wel met de jaren…“. Toen Otto in 1999 klaar was met promoveren heeft hij een praktijk overgenomen waar hij nu nog steeds werkt. Tot 2004 heeft hij zich nog bezig gehouden met onderzoek. Hierna is hij overgestapt naar het onderwijs en nu werkt hij als huisartsbegeleider op het instituut in Utrecht.
Een tip van Otto voor mensen die twijfelen: Kom eens langs om te praten. Twijfel is gezond en zal ook niet verdwijnen zodra je begonnen bent aan een promotietraject. Je moet vooral goed nadenken over wat je wilt en hoe je het wilt. Ook als je al huisarts bent zijn er genoeg mogelijkheden.
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
19
WONCA
“Overcoming the distances” Slechts enkele honderden meters van Azië verwijderd werd van 4 t/m 7 september jl. het WONCA-Europe congres gehouden. Thema van dit congres was “Overcoming the distances”, waarbij werd gedoeld op de afstand tussen arts en patiënt, maar ook de afstand binnen Europa op gebied van eerstelijns gezondheidszorg. Waar kon dat thema beter tot haar recht komen dan in Istanbul, de stad waar West en Oost elkaar ontmoeten?
V
anuit 60 landen uit de gehele wereld waren 4000 huisartsen naar Istanbul afgereisd om dit congres bij te wonen. De Nederlandse afvaardiging werd onder andere gevormd door een groep van 50 AIOS. Gesponsord door de SBOH kregen zij de kans om met buitenlandse collega’s te discussiëren over interculturele verschillen op het gebied van eerstelijns gezondheidszorg. Om het congresbezoek nog interessanter te maken waren alle AIOS tijdens een voorbereidingsbijeenkomst ingedeeld in werkgroepen met als thema preventie, jeugd en gezin en interculturele problematiek. Onder leiding van experts formuleerden de werkgroepen een vraag, die zij op het congres probeerden te beantwoorden door middel van het houden van enquetes of interviews. Daarnaast waren er een werkgroep Vasco da Gama Movement en een werkgroep journalistiek. Deze laatste verzorgde een presentatie over het congres met alle werkgroepresultaten, inclusief foto- en videomateriaal, die ook op de instituten zal
20
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
worden vertoond. Onder begeleiding van Ans Stalenhoef (redacteur van H&W) werd een artikel voor Huisarts en Wetenschap geschreven.
Werkgroep preventie Preventie is een hot item. Middels enquetes ontdekte de werkgroep dat dit niet alleen voor Nederland geldt! Er bleken wel grote verschillen te bestaan tussen de type screeningsprogramma’s die gebruikt worden en de implementatiegraad ervan. Opvallend was dat in sommige landen programma’s gestart worden die wetenschappelijk niet zinvol zijn gebleken, zoals screenen op occult bloed in faeces in het kader van colorectaalcarcinoom. Werkgroep jeugd en gezin Onder leiding van prof. Bindels (huisarts en hoogleraar aan het AMC) werden twee doelen geformuleerd. Een ervan was het inventariseren van de verschillende methoden van aanpak van kindermishandeling binnen Europa en deze vergelijken met de Nederlandse situatie. Door middel van
interviews bleek dat de meeste huisartsen kindermishandeling als een belangrijk probleem zien. In hun dagelijkse werk werd er echter weinig aan kindermishandeling gedacht. In de meeste zuid-Europese landen bleek ook geen meldingsprotocol of -instelling te bestaan.
Werkgroep Interculturele problematiek Deze groep was in twee subgroepen verdeeld, waarbij de ene subgroep zich richtte op lichamelijk onbegrepen klachten en de andere op chronische klachten. De eerste groep interviewde Turkse huisartsen om erachter te komen hoe zij met onbegrepen klachten omgaan. De belangrijkste tips die Turkse artsen gaven waren het uitvragen van de gezinssituatie (bv inwonen bij schoonfamilie) en het beschrijvend uitleggen van een diagnose. “fifteen by 2015” Het congres werd geopend door de Nijmeegse professor Chris van Weel, president van WONCA World, die sprak
over het doel om in 2015 in elk land 15% van het geld dat aan gezondheidszorg wordt besteed, aan eerstelijns zorg te besteden. Hij haalde een onderzoek van Barbara Starfield aan waaruit blijkt dat hoe meer eerstelijns zorg er bestaat, hoe lager de totale gezondheidszorgkosten zijn. Daarnaast sprak de Turkse minister van Volksgezondheid. Helaas verstonden wij geen woord van zijn Turkse toespraak... Dit werd goedgemaakt door het optreden van een Turks dansgezelschap dat een wervelende show gaf.
“Dying is a part of living, not of death” Het congres bood een breed scala aan onderwerpen en presentaties, grotendeels huisartsgeneeskundig relevant. Zo was er een druk bezochte workshop, gegeven door Iona Heath, een Engelse arts gespecialiseerd in palliatieve zorg. Aan de hand van schrijnende casuistiek en schokkende cijfers leerde ze ons dat “dying is a part of living, not of death”. In kleine groepjes werd gepraat over palliatieve zorg. Het was shock-
erend om te ontdekken dat dit specialisme in vele Europese landen, zoals Portugal en Italië, nog in de kinderschoenen staat! In andere presentaties kwamen problemen naar voren die ontstaan bij vrije verkoop van codeine en antibiotica, of bij vergrijzing op het platteland. Verder presenteerden 8 Nederlandse AIOS hun onderzoek en hield De Vasco da Gama Movement een aantal interessante workshops. De kwaliteit van de presentaties wisselde sterk, zowel inhoudelijk als op gebied van presentatietechniek. Opvallend was een Spaanse AIOS die haar presentatie in perfect Engels hield, maar vervolgens vragen alleen met een glimlach kon beantwoorden. Er waren ook sessies waarbij één of zelfs de helft van alle sprekers uitviel.
Turkse huisartsopleiding Tijdens een plenaire sessie werd de opzet van de Turkse huisartsopleiding uiteengezet. Deze opleiding bestaat pas sinds 1997 en duurt 3 jaar. Er zijn alleen stages in het ziekenhuis. Daarnaast is er zeer weinig supervisie, nauwelijks terugkomdagonder-
wijs en geen les in consultvoering. Bij het horen van deze feiten groeide het besef onder de AIOS hoe hoog de kwaliteit is van de Nederlandse huisartsopleiding!
rooftop cafe Aan het einde van elke dag was een druk sociaal programma gepland. Zo was er een NHG-borrel op het Nederlandse consulaat en aansluitend een borrel voor alle Nederlandse en buitenlandse AIOS, georganiseerd door de WES. Dit vond plaats in het rooftop cafe, op een dakterras met uitzicht over Istanbul, waar dansende AIOS bijna door de vloer zakten... De laatste avond hees ieder zich in jurk of smoking voor het galadiner, dat in een sjiek etablissement aan de Bosporus werd gehouden. WONCA was een fantastische gelegenheid om Europese verschillen binnen huisartsenland te ontdekken, afstanden te verkleinen en leuke (internationale) contacten te leggen. Ik raad alle AIOS aan deze kans een keer te grijpen! Volgend jaar in Basel?
Brechje Dijkmans
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
21
LOVAH congres
Derde LOVAH congres 23 januari 2009, Beatrixtheater Utrecht
‘Huisarts in beweging’ Over twee maanden is het zover, het derde LOVAH congres vindt plaats in Utrecht! Een uniek congres, speciaal voor alle huisartsen in opleiding, vol uitgebreide mogelijkheden om alles te leren rondom de ‘Huisarts in beweging’.
H
et is alweer ruim een jaar geleden dat in het Beatrix theater in Utrecht het tweede LOVAH congres plaatsvond, met als thema ‘Het leven in één dag’. In navolging van dit succesvolle congres vindt op 23 januari 2009 een nieuw LOVAH congres plaats, met als thema ‘Huisarts in beweging’. Wat is dat nou, een ‘Huisarts in beweging’? Wij, als Werkgroep Congres, zien een huisarts in beweging als een huisarts die bij wil blijven bij alle ontwikkelingen, een huisarts die zich niet alleen binnen zijn interessegebieden beweegt om meer te leren, maar zich ook een mening vormt over de ontwikkelingen binnen het brede vak van de huisartsgeneeskunde. Deze huisarts in beweging staat ook voor de huisarts die zich al dan niet regelmatig over grenzen beweegt. Grenzen binnen de spreekkamer, door zich te verdiepen in de problematiek van een multicultureel patientenbestand en exo-tische ziekten. Grenzen buiten de spreekkamer, tijdens vakanties, congresbezoeken of uitwisselingen met het buitenland. En niet in de laatste plaats is de huisarts in beweging een huisarts die geïnteresseerd is in het menselijke bewegingsapparaat en de invloed van bewegen op de gezondheid.
22
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
Ben jij ook een toekomstig ‘Huisarts in beweging’? Kom dan naar het congres, want hier kan je je naar hartelust verdiepen in de (sub)thema’s ‘bewegingen binnen het vakgebied’, ‘bewegingen over de grenzen’ en ‘lichamelijke beweging’. De dag start met een korte introductie door dagvoorzitter Tom van ’t Hek (oud-huisarts en voormalig bondscoach van het Nederlands dameshockeyteam), die op zijn eigen dynamische manier de plenaire sprekers zal inleiden. Steven van Eijck, voorzitter van de Landelijke Huisartsen Vereniging zal de eerste plenaire sessie verzorgen, waarin hij ons op de hoogte zal brengen van de laatste ontwikkelingen binnen de organisatie van de huisartsenzorg. Later
Lustrumcongres
Vlnr: Marieke Kersemaekers, Fenny Thoolen, Renée Weersma, Andrea Dekkers, Judie Knol, Tijmen Buddingh, Maureen Libourel, Petra van der Neut, Renske Verdijk
op de dag zal Iona Heath, huisarts in Londen en Wonca Executive Member, tijdens de tweede plenaire sessie een inspirerende voordracht houden met als onderwerp ‘Courage and joy’. Ook dit jaar is er weer keuze uit ruim 40 verschillende workshops! Alle workshops passen binnen de drie subthema’s. Je krijgt de mogelijkheid om aan drie workshops naar keuze deel te nemen. Zo zijn er, afhankelijk van je eigen voorkeuren. mogelijkheden om in praktische workshops vaardigheden te oefenen, deel te nemen aan een debat met buitenlandse aios, je kennis van een specifiek onderwerp te vergroten of door middel van een theatrale ervaring je communicatie met patiënten te verbeteren. Kijk voor een compleet overzicht van de workshops op de congres website.
In 2010, een lustrumjaar, zal het vierde LOVAH congres plaatsvinden. Interesse om dit te organiseren? Mail naar
[email protected]
Na het eten is het tijd om een ‘Huisarts in beweging’ op de dansvloer te worden! Het belooft – in navolging van vorig jaar – met muziek van een geweldige band een swingend en gezellig feest te worden, tot in de kleine uurtjes! Voor wie in Utrecht wil overnachten, vergoedt de SBOH een hotelovernachting tot maximaal ¤50,- (op declaratiebasis). De inschrijving voor het congres is inmiddels gestart. Je kan je inschrijven via de link die je per email ontvangen hebt, of via de website. Bij inschrijving voor 1 januari maak je gebruik van vroegboekkorting en betaal je slechts ¤50,- voor het dag- en avondprogramma (of ¤35,voor alleen het dagprogramma). Na 1 januari worden de kosten ¤60,- respectievelijk ¤45,-. We hopen je te verwelkomen op 23 januari a.s.!
Aan het einde van de middag is er een spetterende muzikale afsluiting, waarna iedereen onder het genot van een hapje en een drankje kan napraten over alle ervaringen van de dag. Aansluitend kan iedereen zich begeven naar de ‘Winkel van Sinkel’ in hartje Utrecht, op loopafstand van het Beatrix Theater. Daar staat een heerlijk tapas dinerbuffet klaar.
Werkgroep Congres LOVAH Nieuwsgierig geworden? Kijk voor meer informatie op www.lovah.nl Vragen? Mail naar
[email protected]
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
23
VJA
Lagerhuis debat met de ROVAH en de VJA zowel in Amsterdam als in Utrecht een groot succes! Paul Witteman zou er wellicht graag bij geweest zijn, afgelopen juni Amsterdam of in September in Utrecht, toen de Vereniging voor Jonge Apothekers en de Regionale Organisatie voor Aspirant huisartsen elkaar ontmoetten. Er werd namelijk een discussieavond georganiseerd in de vorm van ‘Het Lagerhuis’: aan de hand van vier stellingen stevig gediscussieerd over verschillende onderwerpen en vooroordelen van de beide partijen.
T
ijdens de voorbereidingen was al duidelijk geworden dat apothekers en huisartsen erg weinig van elkaar weten. “Doe je als AIOS al helemaal zelfstandig spreekuur? Wat is jullie ervaring met dat medicijn? Hoe zit het eigenlijk met het preferentiebeleid? Waarom doet de apotheker de herhaalrecepten eigenlijk niet?” En dat was ook het doel van de avond: meer begrip kweken voor elkaar en een concreter beeld krijgen van elkaars werk om zo de samenwerking in de toekomst te bevorderen. De avond werd zowel in Amsterdam als in Utrecht goed bezocht. Carrie Brodie-Meijer, arts en apotheker, had de belangrijke taak de avond in goede
24
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
banen te leiden. De avond werd geopend met een stelling over preventieve activiteiten (cholesterolmetingen e.d.) in de apotheek. Veel artsen waren overtuigd dat geld de enige drijfveer was en trokken in twijfel of er wel voldoende kennis was en/of er geprotocolleerd gewerkt werd. Dit werd fel ontkracht met goede argumenten. Tijdens de stelling met het feit dat apothekers zakkenvullers waren werd het preferentie beleid uitgelegd, wederzijdse salarissen openhartig uitgewisseld. Ook werd er nog gesproken over de toenemende invloed van zorgverzekeraars en de eventuele mogelijkheden tot samenwerking om samen sterk te staan in de eerste lijn.
Tijdens de afsluitende borrel discussieerden de apothekers en aios verder en werd wederom duidelijk dat een beter begrip voor elkaar belangrijk is voor de samenwerking. We kijken terug op twee succesvolle avonden. Deze samenwerking tussen de VJA en de ROVAH’s was een goed begin, dat volgens velen om een vervolg vroeg. En dat is ook wat we gaan doen. In steeds meer regio’s komen deze initiatieven van de grond en in Amsterdam en Utrecht zullen ze ook zeker een vervolg krijgen.
Maartje van Doormaal, ROVAH Utrecht, in samenwerking met Dana A Appelo, Apotheker VJA Amsterdam
lovariaatjes Agenda 2008 • 12 december: NHG-congres, Rotterdam
• • • •
Agenda 2009 9 januari: LOVAH-nieuwjaarsborrel 23 januari: LOVAH-congres, Utrecht 16 mei: Startersdag, Ede 16 t/m 19 september: WONCA-Europe, Basel, Zwitserland
Werkgroep Onderwijs: We zijn de nieuwste werkgroep van de LOVAH: de Werkgroep Onderwijs. De LOVAH heeft “Onderwijs in ontwikkeling” als speerpunt gekozen voor het beleidsplan van 2008. Begin dit jaar is deze werkgroep opgericht en in ruim een half jaar tijd dat we nu bestaan hebben we al het één en ander bereikt! Ongeveer één keer per maand vergaderen we met een aantal AIOS uit (bijna) alle opleidingsinstituten en met de LOVAH voorzitter. Tot nu toe hebben de differentiatie, de STARtclass en het praktijkmanagement onderwijs onze meeste aandacht gekregen.
Startersdag! Zaterdag 16 mei 2009 in de Reehorst te Ede. Geef jezelf gratis op via de website: www.destartendehuisarts.nl Weetjes • Cynthia van Vliet, oud-secretaris van de LOVAH en Karen Damen, oud-PRfunctionaris van de LOVAH zijn beide bevallen van een zoon. En er worden nog meer baby’s in het (oud)-LOVAH-bestuur verwacht. • De LHV heeft een toolkit gemaakt om te helpen met de bereikbaarheid van de huisartsenpraktijk. • LOVAH wil zich blijven inzetten voor de wetenschap, er is een AIOTHO-netwerk voor de AIOTHO’s opgericht. Zij hebben al uit 50 AIOTHO’s!! • Er komt een forse uitbreiding van de huisartsopleiding in 2009. • Huisartsopleiders willen professionalisering door zich toetsbaar op te stellen en door hun praktijk te laten accrediteren. • Huisartsopleiding Nederland heeft een nieuwe website. • Het LOVAH-bestuur bedanken Rolf van de Kerkhof, Fabian Raaijmakers, Cynthia van Vliet en Gaël Pennings voor hun inzet in het LOVAH-bestuur.
Door middel van het LOVAH bestuur hebben wij samen korte lijnen met Huisartsopleiding Nederland en de SBOH. Door contact te hebben met de verschillende ROVAH’s kunnen we snel en concreet zaken doen. Dat maakt het voor ons prettig en zorgt ervoor zorgt dat we snel resultaat kunnen boeken. We zijn nog op zoek naar een aios die Rotterdam wil vertegenwoordigen in deze werkgroep!!!! Mocht je vragen of opmerkingen aan ons hebben dan horen we dat natuurlijk graag. Je kunt dan mailen naar
[email protected].
Groetjes en wellicht tot snel, Bastiaan Eurlings, voorzitter werkgroep onderwijs LOVAH
Nieuw voor wetenschappelijk geïnteresseerden: een landelijk aiothonetwerk Er zijn in Nederland ongeveer 50 aios die de huisartsopleiding combineren met een promotieonderzoek als ‘arts in opleiding tot huisarts en onderzoeker’ (aiotho). Tot voor kort was het onderlinge contact tussen de aiotho’s van verschillende instituten beperkt. Daar is nu verandering in gekomen doordat de aiothos’zich hebben verenigd in een landelijk aiothonetwerk, als onderdeel van de LOVAH. Binnen enkele maanden zal er via de LOVAH-website uitgebreide informatie te vinden zijn over alle Nederlandse aiotho’s en hun onderzoek. Zo kun je snel zien of er iemand onderzoek doet naar een onderwerp waarin je geïnteresseerd bent. Verder kunnen aiotho’s een rol spelen bij lokale of landelijke wetenschappelijke activiteiten, bijvoorbeeld door het geven van presentaties of het contact leggen met wetenschappelijke experts. Twee maal per jaar wordt er een aiothomiddag georganiseerd voor alle aiotho’s en aios die aiotho willen worden. Wil je meer informatie over aiotho’s of het aiothoschap, neem dan contact op met Bart Knottnerus, voorzitter/ contactpersoon van het aiothonetwerk, via
[email protected] of ga naar de AIOTHO-netwerk-website via www.lovah.nl.
Benoeming tot Hoogleraar • Jacobijn Gussekloo is per 1 september 2008 in Leiden benoemd tot hoogleraar ‘Eerstelijnsgeneeskunde; de wetenschappelijke onderbouwing van de klinische praktijk’
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
25
Vacatures LOVAH bestuur algemeen bestuurslid, voor info mail naar
[email protected] Sportdagcommissie 2009 voor info mail naar
[email protected] Werkgroep Congres 2010 voor info mail naar
[email protected] Werkgroep Politiek en Maatschappij voor info mail naar
[email protected]
Vacatures LOVAH-bestuur Het LOVAH bestuur is op zoek naar versterking. Ben jij iemand die het leuk vindt om mee te denken over de opleiding, wil weten wat er in huisartsenland speelt, over organisatorisch talent beschikt en zich graag wil inzetten voor de LOVAH, stuur een email naar
[email protected] Vacatures LOVAH-Sportdagcommissie 2009! Dit jaar was het weer voor de derde maal op rij een groot succes: het landelijke beachvolleybaltoernooi! Teams vanuit verschillende instituten streden hard om de twee bekers, één voor het beste team (gewonnen door het LOVAH bestuur) en één voor het team dat zich op de meest originele manier uitgedost had (gewonnen door Groningen). Voor de minder sportievelingen onder ons werd het ook een leuke dag: er waren cocktails, bitterballen, muziek en natuurlijk scheen de zon! De dag werd afgesloten met een barbecue en een groot en spetterend feest met verschillende optredens van een band, DJ en artiesten tot in de kleine uurtjes. Voor diegenen die het dit jaar gemist hebben, volgend jaar weer een kans! Zoals elk jaar zal deze dag rond eind juni plaatsvinden. We zoeken nog een aantal enthousiastelingen van verschillende instituten die zich op willen werpen om met een gezellige commissie deze gave dag te organiseren. Voor informatie kan je mailen naar:
[email protected].
Namens de huidige sportdagcommissie, Floor van Woerkum Werkgroep Politiek en Maatschappij “Raak jij ook gefrustreerd over het beleid van de minister, zet je frustratie om in actie en slijp je geest bij de Werkgroep Politiek en Maatschappij”. De werkgroep is vooral nog opzoek naar aios die de opleiding volgen in Groningen, Rotterdam en Nijmegen. Voor meer info kan je mailen naar
[email protected] Werkgroep congres 2010 zoekt enthousiaste aios! In 2010 zal het vierde LOVAH congres plaatsvinden in het kader van het 30-jarig bestaan van de LOVAH. Lijkt het je leuk om dit te congres te organiseren? Een nieuwe werkgroep congres zal binnenkort gevormd worden. Een werkgroep waarin je je inspiratie, creativiteit en organisatietalent naar hartelust kunt gebruiken. Een werkgroep, waarin je met AIOS uit verschillende steden de unieke mogelijkheid hebt een congres geheel op te zetten en zelfs de volledige inhoud te bepalen! Interesse? Mail naar
[email protected]
26
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
namen en adressen
Secretariaat LOVAH Postbus 19025 3501 DA Utrecht
[email protected] www.lovah.nl
Voorzitter Renée Weersma Amsterdam VU
[email protected]
Secretaris/ vice-voorzitter Pauline van der Logt Leiden
[email protected] [email protected] Penningmeester + sponsoring Arend Jansen Amsterdam UvA
[email protected]
Communicatie & PR Maartje van Doormaal Utrecht
[email protected]
Webmaster Siebrig de Vries Utrecht
[email protected]
Algemeen bestuurslid Gaël Pennings Amsterdam UvA
[email protected]
Algemeen bestuurslid Floor van Woerkum Utrecht
[email protected]
Colofon Aan deze uitgaven hebben meegewerkt: Jet Hueting Bas Houweling Rosalinde van de Vooren - Minkhorst Sibbing & Wateler Otto Quartero Anneloes Richters VJA Jettie Bont (LHV) Albert Schoenmaker (BSL) Gaël Pennings Floor van Woerkum Renée Weersma Maartje van Doormaal-Suntjens Lisette Verlee (NHG) Pauline van der Logt Generation Next Bart Knottnerus De Startende Huisarts Bastiaan Eurlings Congrescommissie LOVAH Brechje Dijkmans. WES LOVAH Esther de Hoon Vormgeving Grafisch Buro van Erkelens, Den Haag
LOVAH BULLETIN | najaar 2008
27
Praktische huisartsgeneeskunde Praktische en klachtgerichte informatie • Elk deel behandelt een (deel) specialisme binnen de huisartsgeneeskunde • Praktijkgericht geschreven, dus vanuit de klacht en de bijbehorende casuïstiek • Inhoud is volledig conform de meest recente NHG-Standaarden
De vier nieuwste delen: Gastro-enterologie
Kindergeneeskunde
256 pagina’s
424 pagina’s
€ 60,00
€ 63,00
Oogheelkunde
Psychiatrie
404 pagina’s
467 pagina’s
€ 65,00
€ 60,00
Op www.bsl.nl kunt u van al deze vier delen een proefhoofdstuk en de inhoudsopgave bekijken.
# Bestelkaart
Naam praktijk: Voorletters*:
Ja, ik bestel
ex. van Gastro-enterologie (978 90 313 3931 0) à € 60,00.
Naam/t.a.v.*:
ex. van Kindergeneeskunde (978 90 313 4797 1) à € 63,00
Functie*:
ex. van Oogheelkunde (978 90 313 5080 3) à € 65,00 ex. van Psychiatrie (978 90 313 5217 3) à € 60,00 Uw gegevens Zakelijke bestellingen: om uw bestelling te kunnen verwerken hebben wij een volledig ingevulde antwoordkaart nodig. Particuliere bestellingen: alleen de velden met een * zijn verplicht.
De bestelkaart faxen naar (030) 638 3990 of in een portvrije envelop zenden naar:
M/V
Adres*: Postcode/plaats*: Postbus: Postcode/plaats: Tel nr.*:
privé/zakelijk
E-mail:
privé/zakelijk
Ja, ik betaal via automatische incasso. Rekeningnr.*:
Bohn Stafleu van Loghum, t.a.v. S. Lagerweij,
Naam (rekeninghouder)*:
Antwoordnummer 2749, 3970 WJ Houten.
Woonplaats (rekeninghouder)*:
Telefoon: (030) 638 37 36. Bestellen kan ook via onze webwinkel www.bsl.nl Datum*: Handtekening*: Onze leveringsvoorwaarden zijn in te zien op www.bsl.nl. Tenzij anders vermeld, zijn alle prijzen inclusief BTW, en exclusief verzend- en administratiekosten. Prijswijzigingen voorbehouden. Uw gegevens kunnen door Bohn Stafleu van Loghum worden gebruikt om u te informeren over relevante producten en diensten. Indien u hier bezwaar tegen heeft, kunt u contact met ons opnemen.
Titulatuur: