losse nummers ƒ 0,60 postrekening

HET OPSNBAAR VERVOER =

=

Nr. 142 - MAART 1970 maandblad gewijd aan het stads- en railvervoer, uitgegeven in samenwerking met de Nederlandsche Vereeniging van Belangstellenden in het Spoor- en Tramwegwezen (N.V.B.S.) abonnementsgeld ƒ 6 , - per jaar

losse nummers ƒ 0,60

gemeentegiro amsterdam 0 3131

postrekening 133100

redaktie;

en

p.h.kiers van suchtelen van de haarestraat 3 ' ' amsterdam - osdorp telefoon 19 36 69 h.meyer 2e schinkelstraat 47 " ' amsterdam - oud zuid j.g. eggink 1

contact a.d.v.: financiële administratie en fotobestellingen: verzending en adreswijzigingen:

p.h.kiers h.meijer

INHOUDSOPGAVE biz_. 1. Gemeentevervoerbedrijf Amsterdam 37-42 2. Hargse Tramweg Maatschappij 43-45 3. Rotterdamse Elektrische Tram 45-47 4 . Nederlandse Spoorwegen . 37-38,48-52 5. Berichten uit België . . . . . . . . 55 6. Berichten uit andere landen (Duitsland,Oostenrijk, Zweden,Zwitserland ). . 52—54 MEDEDELINGEN Inhoudsopgave vorige maand Daar wij vorige maand het NS-nieuws niet tijdig binnen hadden, was de inhoudsopgave niet in overeenstemming met de werkelijkheid. GVB moet zijn,; pag. 19-22,33; HTM: 23-25,31» HET: 2 5 - 2 7 , 3 1 ? NS: 29-31? berichten uit andere landen: 32,35-36? toegevoegd moet worden: Tramweg-Stichting? 3 1 . Diverse berichten, o.a. NS (niet materieel) moeten wegens plaatsgebrek blijven liggen tot volgende maand. Wij hopen dan weer met alles "bij" te zijn. Betaling abonnementsgeld Nog steeds heeft een aantal abonnees hun abonnementsgeld voor 1970 a ƒ 6 , - niet betaald. Wilt U even nagaan of II ook tot hen behoort? .... TE BESTELLEN FOTO'S VERVOLG % ZIE PAGINA 54 R.E.T. - ROTTERDAM TH 8848'B lijn 8:103+1030 (rechts voor), Schiedamsewèg, 1 2 - 3 - 1 9 7 0 TH 8849 B lijn 6:126+1034 (links voor), Schiedamsedijk, 1 2 - 3 - 1 9 7 0 TH 8850 B lijn 6^403+1046 (links voor, middagspits), Coolsingel, 12-3-1970 TH 8852 B lijn 6:117+ahr. (links voor), Coolsingel, 1 2 - 3 - 1 9 7 0 TH 8909 B emr. 2509, remise Delfshaven, buitenterrein, 1 2 - 3 - 1 9 7 0 TH 8912 B emr. 2512, in remise Delfshaven, 1 2 - 3 - 1 9 7 0 TH 8917 B emr. 2517 (geen schrikbalken,nieuw embleem),voor rem.Hilledijk,12-3-'70 TH 8918 B emr. 2518 komt remise Charlois uit, 12-3-1970 TH 8919 B emr. 2519, Hilledijk, spoor naast remise, 12-3-1970 TH 8928 B interieur rem.Hilledijk met voorzijden van 2 6 6 , 2 5 1 9 , 2 6 2 , 2 5 1 7 , 12-3-1970 TH 8930 B interieur rem.Delfshaven m.voorzijden van 1 2 5 , 4 0 2 , 1 1 4 , 2 5 1 2 , 12-3-1970 1224.295 B Ujn 11:402-1048 (rechts voor), Spartastraat, 7-2-1970 1 2 2 4 . 2 9 6 B Hjn 6:403-1027 (links voor), P.C.Hooftplein, 7-2-1970 1 2 2 4 . 2 9 7 B Hjn 1 1 : 1 2 3 - 1 0 3 3 (links voor), P.C.Hooftplein, 7-2-1970 1 2 5 3 . 1 4 0 B lijn 6:624 (rechts voor), P.C.Hooftplein, 7-3-1970 £.V.B. - AMSTERDAM 983-6l6~B lijn 30:bus 158 met girobus voorop, Zunderdorp,Kerklaan, 1 5 - 2 - 1 9 7 0 TH 3235 B lijn 8:bus 451 met bord voorop;alleen tot Amstelstation(l.v. )A.S. ,22/2"70 TH 3482 B ahr. 881 voor sloop, remise Havenstraat, openluchtrem., 2 1 - 1 - 1 9 7 0 TH 2408 B emr. 873 met koersbord "instructiewagen"(l.v.),v.Limb.Stirumpl.,4-12J-69 953*289 B emr. 863 met koersb.instr.w. èn bord "geen dienst"(r.v.),rfet.sch.,20-11-'69

AMSTERDAM - GEMEENTEVERVOERBEDRIJF EN NEDERLANDSE SPOORWEGEN Nadat vorige maand besprekingen tussen de gemeente Amsterdam en het Rijk over de financiering van o.a. het stadsspoor eerst niet tot overeerstemming hadden ge­ leid, heeft een gesprek dat een week later plaatsvond wel resultaten opgeleverd. Het gesprek resulteerde in een grote bijdrage van de regering in de aanlegkosten van de oostely'ke stadsspoorlijn en een spoedig begin van de bouw van de Hemspoorwegtunnel. De gemeente kreeg echter met betrekking tot de aanleg van de stads­ spoorlijn zware voorwaarden opgelegd, waardoor Amsterdam voor een deel afhankelijk is van de plannen van de Nederlandse Spoorwegen. Wij kunnen wel stellen, dat - al wil Amsterdam dit nog niet openlijk toegeven - de N.S. als de overwinnaar uit het strijdtoneel tevoorschijn zijn gekomen. Het overleg met het Rijk heeft geleid tot o.a. de volgende beslissingen: - Amsterdam mag beginnen met de bouw van de stadsspoorlijn Bijlmermeer-Centraal Station. Het Rijk zal hieraan ƒ 195 miljoen bijdragen, verdeeld over een periode van zeven jaar (1970 t/m 1 9 7 6 ) . - De Hemspoortunnel krijgt een hoge prioriteit; getracht zal worden op de begro­ ting voor 1971 een aanvangsbedrag op te nemen, zodat volgend jaar met de bouw van deze tunnel begonnen kan worden. - Het overleg tussen Rijk, Gemeente en Nederlandse Spoorwegen over de goederenringspoorbaan zal op korte termijn worden heropend; het project is nu nog niet beslissingsrijp. Het Rijk neemt de helft van de aanlegkosten van de oostelijke stadsspoorlyn voor zijn rekening. Bij normale voortgang van het werk zal de volgende verdeling worden aangehouden: voor 1970: ƒ 9 , 6 min; 1 9 7 1 : ƒ 2 2 , 4 min; 1 9 7 2 : ƒ33,0 min; 1973? ƒ43,0 min; 1974?ƒ37,8 min; 1 9 7 5 : ƒ29,0 min; 1 9 7 6 : ƒ20,2 min. Staatssecretaris Keyzer heeft de volgende voorwaarden gesteld: - De inkomsten van de oostlyn zullen o.a. door de tariefstelling op een dergelyk niveau dienen te liggen, dat een zoveel mogelijk sluitende jaarexploitatie kan worden verkregen, terwijl voor een eventueel resterend tekort specifieke dek­ kingsmaatregelen zullen worden genomen. Bij de bepaling van de tariefhoogte zal rekening dienen te worden gehouden met de ontwikkelingen die zich in de komen­ de jaren in de agglomeratie Amsterdam op het gebied van het verkeer en het ver­ voer kunnen gaan voordoen. De tarieven zullen niet mogen worden vastgesteld dan na overleg met het departement van verkeer en waterstaat. - By' de diverse daarvoor in aanmerking komende stations van de lijn zullen tijdig de nodige parkeervoorzieningen moeten worden getroffen. - Bij de tot stand te brengen kunstwerken en andere voorzieningen dient rekening te worden gehouden met een eventueel medegebruik van de sporen van de lyn door de Nederlandse Spoorwegen. Bij het vaststellen van de hierbij verleende voorlo­ pige rijksbijdragen is rekening gehouden met de meerdere kosten die voortvloeien uit deze voorwaarde. - Met betrekking tot de keuze en aanschaf van het materieel moet zoveel mogely'k aansluiting worden gezocht bij elders in het land in de toekomst te gebruiken soortgelijk materieel. - Gestreefd zal dienen te worden naar een zo groot mogelijke efficiency in de be­ drijfsvoering van de oostlijn. Over het medegebruik van het stadsspoor door de N.S. schrijft De Koppeling: "Er is reeds geruime tijd overleg tussen gemeente en NS. Dit overleg heeft betrekking op NS-spoorwegwerken, die een gevolg zyn van de bouw van de Oostlijn en op de ver­ schillende aspecten van een vergaande samenwerking tussen het stadsspoorbedrijf en NS. By' deze samenwerking wordt ook gedacht aan medegebruik van een deel der Oostlijn-sporen door treinen van NS, aldus het commentaar van de NS-directie." De N.S. krijgen over een aantal jaren dus de mogelijkheid (waarvan zij ook zeker gebruik zullen maken) om met treinen vanuit het Gooi en Utrecht door te dringen in het centrum van Amsterdam (Rhijnspoorplein, dus op de plaats van het vroegere Weesperpoortstation, Waterlooplein en Nieuwmarkt). Niet alleen kunnen de N.S.passagiers dan tot naby het hart van de stad vervoerd worden, doch ook wordt de huidige spoorlijn door Amsterdam-Oost ontlast, zodat hier ruimte vrijkomt voor an­ dere mogelijkheden. Zo zouden bijvoorbeeld de treinen van de Schiphollyn vanaf het Centraal Station doorgevoerd kunnen worden tot het Amstelstation of het Station Bijlmer, waardoor Amsterdam-West en Oost ook per trein met elkaar verbonden zou­ den worden.

Indien het stadsspoorstation Centraal Station anders gesitueerd'-zou kunnen worden, zou het mogelijk- moeten zijn de oostlijn te verbinden met het noordelijk gedeelte van de toekomstige noord-zuidlijn. Dit zou bijzonder nuttig kunnen zijn, daar wij verwachten, dat juist in Amsterdam-Noord de verkeersproblemen zo nijpend zullen worden, dat niet lang gewacht kan worden met oplossingen hiervoor. Daar plaatselijk railvervoer ontbreekt, zou slechts het stadsspoor de moeilijkheden kunnen oplossen. De N.S. zouden van deze lijn dan gebruik kunnen maken om de zo noodzakelijke rechtstreekse verbinding met Purmerend tot stand te kunnen brengen. Indien Amsterdam-Noord met het begin van de bouw moet wachten tot de stadsspoorlijn uit het zuiden het C S . bereikt heeft, zou de verkeerschaos daar wel eens onoplosbaar kunnen worden. In verband met een van de voorwaarden, door staatssecretaris Keyzer gesteld, zijn thans tussen, de gemeentebesturen van Amsterdam en Rotterdam en het ministerie van verkeer en waterstaat besprekingen gaande over uniformering van de metro in beide steden. Getracht wordt om voor het V\msterdamse stadsspoor en de oost-westlijn van de Rotterdamse metro eenzelfde soort materieel te gebruiken. De infra- " structuur zal geschikt gemaakt moeten worden voor het randstadmaterieel van de Nederlandse Spoorwegen. De Amsterdamse ontwerpers houden ë'r al rekening mee, dat.de stads spoorwagens- met- bovenleiding zullen moeten gaan rijden. De N.S. menen, dat naar aanleiding van de recente ontwikkelingen (Hemspoortunnel en Amsterdams stadsspoor) de behoefte is versterkt de slagvaardigheid van de dienst Weg en Werken te verbeteren. De N.S. denken dit doel te kunnen bereiken door een integratie van op de spoorwegen gecoördineerde taken" en de instelling van een zelfstandig realiseringsteam voor zeer grote projecten. Binnenkort zullen de bouwprojecten voor Amsterdam worden geformuleerd door een team onder leiding van ir. B.H.J.Claassen. Dit heeft geleid tot het treffen van voorbereidingen om-de samenvoeging van drie afdelingen van de Dienst Weg en V/erken te bereiken. Het betreft de afdelingen Stedebouwkundige Voorzieningen, Nieuwe Werken en Verkeerskruisingen. • Van de Hemspoortunnel is gezegd, dat deze een hoge investeringsprioriteit heeft in het belang van de scheepvaart. Er bestaat over dit project overeenstemming zowel in technische als financiële zin. De tunnel zal door Rijkswaterstaat gebouwd worden. De N.S. gaan onderzoeken of tegelijk met de verlegging van 10 km spoorbaa.n bij Sloterdyk (400 meter noordwaarts) de kunstwerken kunnen worden gebouwd die nodig zyn voor de aansluiting van de Schiphollyn eerste fase in de richting van het C S . en voor de aansluiting van de goederenringbaan in de richting van de Hemspoortunnel. Door de bouw van de Hemspoortunnel zal e r ook éen nieuw station en emplacement in Zaandam gebouwd moeten worden. Overigens werd ty'dens de behandeling van de begroting van verkeer en., waterstaat met algemene stemmen een motie-Posthumus (PvdA) aangenomen, waarin'de regering werd gevraagd, de Schiphollyn bectekklaar te maken. Staatssecretaris Keyzer v e r klaarde de motie niet volledig te kunnen uitvoeren, o.a. in verband met de bestudering van de mogelijkheden van een luchtkussentrein. Blijkbaar had een of andere ambtenaar op het ministerie iets over het bestaan van een luchtkussentrein gehoord en tracht nu weer hiermee de aanleg van de Schiphollyn te vertragen. De N.S. reageerden snel hierop met de verklaring, dat onderzoekingen met deze treinen nog slechts in een beginstadium verkeren en dat integratie met bestaande spoorlijnon zeer moeilijK, zo niet onmogelijk zou zijn. Intussen reeds had drs G.Hupkes, projectleider bij het Centrum voor Vervoersplannen in Utrecht, in het tijdschrift Intermediair geconcludeerd, dat de maatschappelijke functie van de Schiphollyn vele malen krachtiger zal zijn dan wordt geschetst in het rapport van de werkgroep, die het plan heeft uitgewerkt. Tevens verklaarde hij, dat de investeringen, die nodig zijn voor deze lijn een hoog batig saldo zullen opleveren. Rekening houdende met de groei van het aantal luchtreizigers, waarb:'ï nog komt de groei van het aantal werknemers op Schiphol, komt drs Hupkes tot een waarde van de tydwinsten in het.jaar 2000 van 72 miljoen. De resultatenrekening in 2000 levert voor de lijn dan een winst op van ruim 60 miljoen, dat is het 5 a 6-voudige van de maatschappelijke winst in 1980 volgens het rapport van de werkgroep. En voor de periode 2000 tot 2030 worden die winsten voortdurend groter. (Een conservatieve prognose voor 1980 is 13 miljoen aankomende en vertrekkende passagiers van Schiphol; dr. Van der Wal, directeur van de KLM verwacht dan echter 16 a 18 miljoen passagiers.) 11

g v b

Lünén voor morgen in de gemeenteraad Nadat wij in een van onze vorige nummers reeds commentaar van de PvdA en de PSP op de GVB-nota vermeldden, nemen wij thans enige punten op uit de nota van het raadslid Van Duy'n(Provo). "Het autoverkeer, met name de groei van het aantal particuliere personenauto's, stelt onze stad voor grote problemen. Aan deze problematiek zijn reeds talrijke nota's en rapporten gewijd. Reden van het verschijnen van nog zo'n nota is de overtuiging, dat de gevestigde autoriteiten en politieke partijen niet in staat zijn, deze problematiek het hoofd te bieden. In deze nota, die in overleg met de indiener door "De Lastige Amsterdammer" geproduceerd is, wordt getracht tot de kern van de zaak door te dringen." "Wanneer de overheden, de gevestigde politieke partijen en organisaties als het Verbond voor Veilig Verkeer, de A.N.v/.B., de K.N.A.C. de Stichting Weg enz., trachten ons wijs te maken, dat door middel van wegenaanleg e.d. het autoverkeer met de samenleving te verzoenen zou zyn, dan bedrijven zij misleiding. Zij zyn dan verantwoordelijk voor de instandhouding van een vervoerssysteem, dat Amsterdam jaarly'ks op enige tientallen doden en gewonden komt te staan." "Het centrum van Amsterdam is uniek; wij moeten dan ook niet bang zijn voor unieke oplossingen ter bestrijding van het verkeer. Uniek is ook een stadsbestuur, dat zd weinig gevoel heeft voor het karakter van dit centrum, dat zij meent met Rotterdamse of Stockholmse oplossingen te kunnen volstaan. Nu zyn de centra van Rotterdam of Stockholm betrekkelijk ruim gebouwd respectievelijk herbouwd. Amsterdam is veel compacter, veel nauwer. Permanent lopen de mensen hier elkaar te verdringen. Als de medemens geen obstakel vormt, dan zijn het wel parkeermeters, op het trottoir neergezette auto's, puinbakken, uitritten uit garages of vuilnisemmers. Met z'n tweeën naast elkaar lopen of een kinderwagen voortduwen is op veel plaatsen haast ondoenlijk. Toch is het centrum het voornaamste uitgaansgebied;' "Openbaar vervoer moet zich aanpassen aan de stad, niet omgekeerd. Vandaar onze bezwaren tegen een metro in de binnenstad. Bij het voorgestelde stadsspoor wordt ten koste van miljarden-investeringen een lijnennet geprojecteerd, dat voor verplaatsing in de binnenstad weinig of geen betekenis heeft. Wat is het voor een zotte gedachte, massaal doorgaand verkeer dwars dóór de binnenstad te willen leiden? Een centrum is er om naar toe te gaan, niet er doorheen, of het nu autovregen betreft of spoorwegen. Het uitgangspunt moet zijn: massaal vervoer naar het centrum, vervoer in kleine eenheden erbinnen. Een ringlyn rond de binnenstad en in de binnenstad zelf trams en bussen." Betreffende het GVB-rapport: "Behoudens het comfort van tram en bus liggen de voornaamste oorzaken van het ongerief dus niet by het GVB. Dan is er ook weinig reden om met zelfbeschuldigingen te komen, dan zal men bij andere verantwoordelijke instanties moeten aandringen op correctie. Vreemd genoeg gebeurt dit niet. De nota bevat wèl een hoofdstuk Wat kan het GVB zelf doen?, maar geen Wat kan de Gemeente doen?, Wat kan P.W. doen? of Wat kan de afdeling Bestratingen doen?" "Verhoging van snelheid en regelmaat zou door bundeling en rechttrekking van lijnen moeten worden verwezenlijkt. Een argument, dat als een tang op een varken slaat. De nota argumenteert, dat links afslaan op drukke kruispunten grote vertragingen cplevert; die (auto)druktë wordt dus als een gegeven aanvaard, het GVB gaat dus voor de auto's op de vlucht." "Het voorgestelde lynennet betekent voor talryke buurten een verslechtering en dat mag niet de bedoeling zijn (tenzij men de mensen een auto wil opdringen). De Rivierenbuurt verliest met lijn 25 een belangrijke verbinding. Hetzelfde geldt voor lijn 2 bij het Hoofddorpplein en omgeving, en voor de Kinkerstraat in Oud-West. Een inconsequente stap voor iemand, die het openbaar vervoer en de onderlinge aansluitingen zegt ter harte te gaan." "Lijnen voor morgen is als geheel een byzonder slecht stuk. Het is warrig, slecht doordacht en vaag en als uitgangspunt voor een beleid onbruikbaar." De nota Van Duijn wordt besloten met een aantal aanbevelingen. a m s t e r d a m

Tijdens de raadsbehandeling van de nota werden door raadsleden van de PvdA, PSP en Provo goeddoordachte punten naar voren gebracht, waarin zij wezen op tekortkomingen in de nota. Hoewel niets beslist werd in de Raad en de plannen, na uitgewerkt te zijn, in gedeelten aan de Raad zullen worden voorgelegd ter goedkeuring, kregen wij van wethouder Hamm niet bepaald de indruk, dat hy' rekening wil houden met wensen uit de Raad en dat nog wel, terwijl het GVB-plan voornamelijk ten doel had de reacties uit de burgerij te toetsen en daar rekening mee te houden. Alle voorstellen uit de raad afwimpelend en met uit het verband gerukte cijfers goochelend, wees de wethouder als een onderwijzer voor zyn klas raadsleden terecht, die het, daar zij meer van het vervoerbedrijf afweten dan hijzelf, niet met hem eens waren. Een demo-

cratische behandeling was het allerminst. Indien niet enige raadsleden by' de stemming afwezig waren geweest (wat hen zeer kwalijk is te nemen), zou de Raad waarschijnlijk zelfs geen toestemming gegeven hebben het plan thans vorder uit te werken.. Het GVB zal dus wel met vrijwel ongewijzigde voorstellen tevoorschijn komen. Hieronder vermelden wij enige gedeelten uit de raadsdebatten. Van der Leeuw (PvdA): "Het GVB-plan geeft het openbaar vervoer nog te weinig pri­ oriteiten. Welke zijn de prioriteiten? In de eerste plaats de vrije baan voor het openbaar vervoer. De PvdA-fractie meent, dat de vrije baan voor het openbaar ver­ voer de voornaamste maatregel is, die overwogen dient te worden. Zy' is van de waarde van die maatregel dermate overtuigd, dat zij meent, dat de urgentie ervan bijzonder groot is en derhalve zo gauw mogelijk begonnen moet worden met het nemen van een experiment in deze richting. Gesteld mag worden , dat de voorgestelde maatregelen, duchtig uitgeëxperimenteerd behoren te worden, want het plan heeft een tikkeltje het kader van een essay; het is weinig cijfermatig onderbouwd. Cij­ fers zijn nooit de sterkste kant van het GVB geweest. De fractie had graag gezien, dat wat meer cijfers bij de nota verstrekt waren geweest, zodat nu reeds een wat exacter beslissing genomen had kunnen worden. Zij meent echter, dat de vrije baan voor het openbaar vervoer, in het bijzonder op de radiaal lijnen, absolute voorrang moet hebben by' de te nemen maatregelen. Men kan zien, dat in kringen van de KVP een uitgesproken voorkeur bestaat voor de bus. De bus is dus rechts. By' de PvdAfractie bestaat een voorkeur voor de tram: die is dus links. Het zou kunnen zyn, dat rechts en links een goed huwelijk zouden kunnen sluiten in het plan van het GVB ten dienste van het openbaar vervoer. Nagegaan moet worden of het niet de voorkeur verdient om daar, waar de stad het enigszins mogelijk doet zijn, het mas­ sale vervoer met de tram te doen geschieden. De fractie heeft ernstig bezwaar tegen het voorstel om in het kader van de thans aan de orde zijnde nota een aanta.1 lynen te bekorten of samen te voegen. Natuurlijk levert een links of rechts af­ slaande tram of bus hinder op voor het overige verkeer, maar nergens leest men ir. de nota, dat het aan het overige verkeer ook zal worden verboden links of rechts af te slaan. Te dezen wordt de tram dus achtergesteld bij het overige verkeer. Het verdient ernstige overweging het tramverkeer in de Kinkerstraat te handhaven, dit in combinatie met het invoeren van eenrichtingverkeer, gecombineerd met een­ richtingverkeer in de Jaccb van Lennepstraat. Daarmee zal tevens een van de an­ dere wensen van de fractie kunnen worden vervuld, nl. het handhaven van lijn 27. De fractie zal de wijzigingen in het lijnennet willen zien opgeschort tot de con­ sequenties ervan in het kader van het verkeerscirculatieplan kunnen worden over­ zien." De heer Ten Brink (PSP) zei o.a. "Hot tramnet dient te worden aangepast aan de omvang van de stedelijke bebouwing. De grenzen van het huidige tramnet worden ech­ ter bepaald door de grenzen van de bebouwde kom in 1940, met uitzondering van de naoorlogse verlengingen van de lijnen 13 en 1 7 . De uitbreiding is dus gestagneerd. In verband met de stadsspoorwegplannen is een drastische uitbreiding van het trairnet niet noodzakelijk, maar wel zullen enkele belangrijke uitbreidingen, die met niet a.1 te hoge kosten t«t stand kunnen worden gebracht, moeten worden verwezen­ lijkt. Uitgangspunt dient naar de mening van de PSP-fractie te zijn, dat de huidige opbouw van het net in beginsel juist is, afgezien van de gesignaliseerde stagna­ tie in de uitbreiding van het tramnet en dat al te forse ingrepen, zoals uitdun­ ning, ongewenst zyn. Zou by' een totaalbedrag van aanlegkosten van een stadsspor>r van 300Dmiljoen gulden, derhalve 3 miljard, nog niet l°/>>- van dat bedrag mogen wor­ den besteed aan de verbetering van het openbare vervoer, dat gedurende de vele jaren, welke de aanleg van het stadsspoor zal vergen, ervoor zal moeten zorgen, dat de stad of grote delen daarvan bereikbaar zullen blijven? Men dient te beslui­ ten, dat zo spoedig mogelijk een aanvang moet worden gemaakt met een deel van de vrije baan, waarover geen enkel verschil van mening kan bestaan." De heer Van Duy'n (Provo) : "Zeer juist wordt de auto als de grootste oorzaak van de moeilijkheden van het openbaar vervoer aangewezen. Keiaas echter heeft men te maken met een blaffende nota, die niet bijt. In plaats van de oorzaak van de ver­ keersellende, namelijk het massale autoverkeer, aan te pakken, wordt voorgesteld te besluiten tct het inkrimpen van het openbaar vervoer. Onder het uitroepen van allerlei propaganda voor het openbaar vervoer wordt het aantal tramlijnen terugge­ bracht en zodoende de terugtocht aanvaard van het openbaar vervoer. Lijnen worden geconcentreerd en rechtgetrokken. De misleidende slagzinnen en propaganda, waar­ mee deze vlucht voor de opmars van de auto wordt verbloemd, doet denken aan de

propaganda van de Duitsers in de tweede wereldoorlog, die elke militaire neder­ laag - terugtocht - eveneens beschreven als het rechttrekken van het front. Ook zij probeerden dat rechttrekken als een groet succes voor te stellen. Als troost houden B en W de Raad voortdurend de komst van de metro voor. De concentratie van parallellijnen, zoals in de nota is voorgesteld, betekent een verarming van het openbaar vervoer. Als B en W stellen, dat langparkeerders in het centrum beter hun auto's thuis kunnen laten, hoe moet dat dan worden gestimuleerd? Men zou zeg­ gen door het openbaar vervoer te verbeteren en uit te breiden. B en W menen dit echter te kunnen stimuleren door het tramlijnennet in te krimpen. Hoe is dat te verantwoorden, daar zich de vraag opdringt, of de tramlijnen inderdaad met de be­ loofde frequentie van 2 h 3 minuten in de spits kunnen rijden, als het particu­ liere autoverkeer op zoveel andere manieren juist de vrije teugel wordt gegeven door een groot aantal straten tramvrij te maken. Voorts wordt in de nota het be­ perken van het autoverkeer op de ring Marnixstraat in het oog springend genoemd. Wat in sprekers oog springt is het plan van B en W om de Marnixstraat te slopen en er een forse autobaan van te maken. Verder vraagt spreker zich af of B en W, als er genoeg geld zou zijn, werkelijk nieuwe tramlijnen zouden willen aanleggen. Spijt hun de toestand wel echt? Spreker heeft het gevoel, dat B en W het geldge­ brek als een welkom excuus hanteren om het tramlijnennet in te krimpen, teneinde aldus aan de auto meer terrein te kunnen geven." Wethouder Hamm hield een lang betoog als antwoord, echter zonder diep op de ver­ schillende vragen in te gaan. Enige van zijn uitspraken zullen wij echter toch aan­ halen: "Lijnen voor morgen is een discussienota, aangevende de richting waarin B en W denken. Er is een aantal discussiepunten, o.a. de kwestie van de Leidsestraat. Hiervoor is een aantal oplossingen in tekening gebracht. B en W vragen thans de Raad toestemming om de in de nota neergelegde gedachten te mogen uit­ werken. Die uitwerking kan met zich brengen, dat m.b.t. de plannen varianten wor­ den aangebracht, daar tijdens de uitwerking meer gegevens ter beschikking komen. Een en ander zal natuurlijk besproken worden met de Commissie van advies en bij­ stand en t.z.t. leiden tot een kredietaanvrage bij de Raad. B en W gaan er van uit, dat geen excessieve investeringen worden gevraagd in .een periode, die een over­ gang vormt naar het stadsspoor. Als de heer Ten Brink vraagt om Vfo van de aanleg­ kosten van het stadsspoor te gebruiken voor voorzieningen aan het tramnet thans, vindt spreker dit een wel heel luchthartige manier van omspringen met overheids­ gelden. ... De rijtijd van lijn 17 bedraagt thans een uur (onzin, red.HOV).. .Ten aanzien van de omgeving van de Kinkerstraat is nagegaan, hoe groot het vervoers­ aanbod aldaar bedraagt. Gebleken is, dat dit niet meer is dan ongeveer 4000 per dag (red.HOV gelooft daar niets van), terwijl bij doorvoering van de nieuwe plannen vanuit de westelijke tuinsteden per dag zeker 15000 passagiers kunnen worden aanen afgevoerd, zonder dat zij zullen behoeven over te stappen. Door deze omzetting van lijnen zal een aantal mensen worden gedupeerd, maar daartegenover staat, dat grotere aantallen passagiers voortaan de binnenstad zullen kunnen bereiken zonder te hoeven overstappen (vanuit Osdorp enz. en vanaf Overtoom kan man thans reeds naar de binnenstad zonder over te stappen. V/ij geloven, dat de wethouder beter had kunnen zeggen, dat de politie geen afbuigende trams voor het hoofdbureau wil heb­ ben, omdat de ooms agent zich daar steeds zo aan ergeren, red.HOV.).De heer Van der Leeuw heeft gewezen op een mogelijke prioriteit voor het openbaar vervoer in de De Lairessestraat. Het niet vermelden van die straat is inderdaad een omissie in de nota. Ook heeft de heer Van der Leeuw gesproken over een mogelijke doortrek­ king van lijn 16 via de Plesmanlaan. Over die verlenging is inderdaad gedacht; er is wat de kosten en het passagiersaanbod betreft een vergelijking gemaakt met de doortrekking van lyn 1 3 . Hieruit bleek dat de voorgestelde oplossing de voorkeur verdient. r

Vraag aan gemeenteraad over verkeer IJ-tunnel door raadslid drs H.van Ruller Zouden B en W maatregelen willen nemen, die een geregeld verloop van het openbaar vervoer in de IJtunnel en aansluitende wegen mogelijk maakt Hierop werd geant­ woord? Het bestemmen van een aparte strook in de IJtunnel alleen voor autobussen zou de snelheid wel bevorderen. Deze materie wordt door het Verkeersbureau bestu­ deerd. Het omleiden van bussen over de smalle brug in de Buiksloterdijk lijkt niet raadzaam. B en W zyn met de vragensteller van mening, dat de suggestie om voor de bussen van de lijnen 34,35 en 37 tijdelijk ponten in te leggen, absurd is, gezien do kosten en de verlenging van de rijtijd, dio daaruit zouden voortvloeien. (Red.HOV meent, dat dit wellicht over een paar jaar niet absurd is en niet meer tijd kost.')

Trammat erieel Na tussenrevisie en voorzien van witte standaardcyfers kwamen op 13 maart in dienst de motorwagens 610 en 919• Mw 610 kreeg evenals mw 654 op het dak ter weerszijden van de weerstandkasten metalen raamwerken voor reclamedoeleinden. Als zelfbedieningswagens werden in dienst gesteld mw 576 (i.d.13/2), 655 (18/2), 656 V>ï/?y~ 657 ( 2 7 / 2 ) , 658 (28/2), 659 (4/3), 660 ( 6 / 3 ) , 661 ( I 8 / 3 ) . Thans zijn in ombouw in de C W . 636(le serie 635-652) en 662 t/m 665. Kleine revisie kregen mws 552 en 557, waarbij de automaten in de wagen naar links werden verplaatst. Mw 655 heeft met de mobilofooninstallatie slechts proef gereden: deze is thans gedeeltelijk weer verwijderd. Na de grote revisie van 65O hebben 635 t/m 651 inductieve wisselbediening. Aanvulling materieeloverzicht per 1-1--1970: ook 999 heeft witte standaardcyfers. Tot de wagens die buiten dienst staan in afwachting van grote revisie behoren ook mws 92Ó en 928. 9 H 929 worden, indien mogelijk, alleen voor instructie gebruikt. 3-asser-combinaties: mw 901 reed de laatste maanden als losse wagen; mw 909 reed van 2/2 t/m 6/3 met bijwagen 968 (mw 896 was defect). Van remise Havenstraat naar Lekstraat verhuisden mws 895 ,901,929• 945 ,bijw. 960,980. Zelfbediening M.i.v. 16 maart werd op lijn 9 zelfbediening ingevoerd. D.m.v. plakkaten in de wagen was dit bekend gemaakt. Aanvankelijk zou het 23/2 ingaan, doch door de trage aflevering van de plaatskaartautomaten was het uitgesteld. Daar de ombouw wel was doorgegaan, werd reeds op de eerste dag van zelfbediening met 7 zelfbedieningswagens gereden. In de wagens hangen de bekende folders. In de week ervoor werden de-meeste 3-assige diensten op de lijnen 3,4 en 25 gereden door de zelfbediehingswagens, die ever waren t.g.v. het uitstel op lijn 9« e n

2-assers In de morgenuren van zaterdag 14 maart werd een excursie gehouden, georganiseerd door de heer Wout, met een 2-assige motorwagen. Eerst werd gereden met mw 867, ingetuigd als lijn 21, vervolgens met mw 863 als lijn 22 en daarna met mw f.67 als 25» Op 19/3 vond in de Wibautstraat t.g.v. een ongeluk met een vrachtwagen een stremming plae.ts (nabij het Rhy'nspoorplein). In de Wibautstraat, richting A..S. moesten hierdoor van ca. 11.45 tot 1 2 . 1 5 wachten 2 gelede wagens Van lyn 7 en mw 869, die instructie reed. Nadat de wagens van lijn 7 achteruitgezet waren om via de Plantage terug te keren, konden de overgebleven passagiers overstappen in de 869, die hen naar het Amstelstation bracht, jiutcbusmat erieel Bus 200 kreeg grote revisie en werd voorzien van witte standaardcyfers. Bussen 265 en 286 werden aan de achterzijde van witte standaardcyf ers voorzien. Bus 312 kwam als zelfbedieningsbus in dienst. Als leswagen zijn van de serie 33-52 ingericht de bussen 33 t/m 37, 39 en 41* Deze bussen rijden niet meer in de gewone dienst. De rest van deze serie rijdt op lijn 28. Naar verluidt, zullen van de serie 8Ó-IO5 tien reeds buiten dienst staande bussen (87,89,91.92,93,97,101,102,104,105) aan een busbedrijf in het oosten van het land verkocht worden. Bus 105 staat op het ogenblik zonder nummers en stadswapen in garage Oost. Van de overige bussen doen nog dienst (op lijn 6) :86,90,94-96,98-100. Tijdens sneeuwdagen reden de bussen 87,88 en 89 met sneeuwopruimers door de stad. Van garage West naar garage Noord verhuisden thans officieel (ze stonden reeds in Noord, doch kwamen daar nu in dienst) de bussen 336,341,342,343,344,346,349,355, 307,368,379. Van garage West naar garage Noord ging bus 229. Omgekeerd bus 233. M.i.v. 23/2 vonden de volgende wijzigingen plaats: lijn 41 kreeg weer de bussen 241 t/m 244 met als aanvulling 283-294* Lijn 55 kreeg wegens uitbreiding dienstregeling de bussen 283 t/m 294 (283 en 284 hebben sedertdien ook buitenvergunning). In de ochtendspits worden 3 extra's van deze lijn gereden door standaardbussen uit gar. Oost. De 2 diensten "kindervervoer vanaf Kabouterhuis worden thans door gar.West gereden (serie 110), evenals de wachtbus (standaardbus) Haarlemmermeerstation. De wachtbus C S . komt uit gar.Noord. Vijf standaardbussen van gar.Oost zijn in middag-spits als volgt ingedeeld: 1 en 2 extra van 4 1 ; extra 28/RSK/5; Kindervervoerdienst 8052/ex 55(vertrek C S . 18.04) en extra 55(volgbus van A.S. 17-37 uur. Extra wagens Af en toe rijden wensextra's op de lijnen 3 , 9 , 1 3 , 1 7 ( 1 7 alleen o.s.),8, 1 4 , 2 1 , 2 3 , 2 9 , 4 3 en 49 (op 49 twee stuks). Op de buslijnen rijden deze vanaf februari. Op 3 maart reed in de middagspit3 als extra op lijn 14 de microbus 1 5 3 ' Folder Een nieuwe GVB-plattegrond is bij het bedryf verkrijgbaar voor ƒ 0 , 3 5 . Bezems I.v.m. de actie "Mottatnou", die ten doel heeft de stad minder vies te maken, rijden de trams van 16 t/m 20/3 met mini-bezems in hun vlaggehouders. 11

htm

Nieuws in 't kort (uit "Wiel" van februari 1970) Doortrekking lijn 6 Men streeft er naar begin maart met de werkzaamheden voor de doortrekking van lijn 6 naar Leidschendam te starten (via Hofzichttunnel, vervolgens via Voorburgse wijk Essesteyn naar Heuvelweg en Graaf Willem de Rijkelaan in Leidschendam; eindpunt Graaf Willem de Rijkelaan ter hoogte van de Dillenburgsingel). Naar verwachting zal dit karwei in augustus van dit jaar gereed zyn. De doortrekking naar de andere kant - de Lozerlaan - begint later. Deze verlenging is over ongeveer een jaar voltooid. Viaduct Troelstrakade/Hildebrandplein onder het mes Lijn 16 zal binnenkort een stukje opzij moeten. Dat zal het geval zijn onder het viaduct dat tussen Troelstrakade en Hildebrandplein ligt. De gemeente gaat daar namelijk de waterverbinding onder de tramsporen slopen. Om dat mogelijk te maken krijgt lijn 16 tijdelijk hulp­ sporen aan de zykanten onder het viaduct. Dat zal ongeveer zes maanden duren. De gemeente pakt meteen het profiel van het Hildebrandplein aan. Voorafgaande aan het werk worden de tramsporen op het Hildebrandplein verlegd. Lyn 22 blijft rijden zoals hij rijdt den

haag

In verband met de bouw _yan het Hubertusviaduct over het kanaal aan de Koninginne­ gracht - ter hoogte van de Waalsdorperweg - moest bus 22 destijds een andere route gaan rijden. De bussen reden niet meer via de Riouwstraat en de (afgesloten) Ko­ ninginnegracht, maar via de Bankastraat, Dr.Aletta Jacobsweg en Ver-Huëllweg. Het lag in de lijn der verwachtingen, dat lijn 22 weer naar de oude route zou terugke­ ren zodra de Koninginnegracht weer voor de bussen berijdbaar was. Dit is niet ge­ beurd, daar dit gepaard had moeten gaan met een wederinvoering van een parkeer­ verbod in die straat. Men heeft dit de automobilist niet aan willen doen. De be­ slissing viel gemakkelijker daar lijn 9 vanaf dit punt al een goede verbinding geeft met het centrum en Scheveningen. En ook een rechtstreekse verbinding met HS. Piekpunt Nagegaan is hoeveel trams en bussen op de ochtend van 9 januari reden. Het was een drukke morgen; verschillende straten waren behoorlijk glad. Er was heel wat' materieel ingezet. Om precies 8 uur die morgen reden binnen het ver­ voersgebied van de HTM 147 trams (119 dw + 28 extra's) en 187 bussen (170 dw + 17 extra's). Oude trams wacht degradatie Zette voorheen de leerling-bestuurder zyn eerste schreden als HTM'er in eenoude wagen, straks zal hij dat in eenPCC-car doen. Het bedry'f wil de man "tramwijs" maken in modern materieel. Daarna zal hy' toch ook nog op een oudje zijn krachten moeten beproeven omdat deze wagens voor het pekelen worden gebruikt. En de man zal, uiteraard, zonodig ook een pekelwagen moeten kun­ nen bedienen. Een aantal PCC's zal voor de instructie een dubbele bediening moe­ ten krijgen. De instructeur kan dan ingrijpen als dat nodig is. De technische dienst zal op de bekende solide wijze zorgen dat dit voor elkaar komt. Lyn 15 langs nieuw ziekenhuis Kort voordat het nieuwe oogziekenhuis aan de Leyweg zijn poorten opent, zal bus 13 anders gaan rijden. Tussen Meppelweg en Zuiderparklaan zal gereden worden via Leyweg-Escamplaan-Zuiderparklaan. De bestelde 40 PCC's La Brugeoise heeft al veel materiaal voor de nieuwelingen in huis. De gietstukken voor de draaistellen komen waarschijnlijk deze maand (februari) binnen. Begin maart willen de Belgen starten met de opbouw van de draaistellen en de wagenbak. Als alles goed gaat zullen de eerste wagens wellicht eind april door­ gaan naar Werkspoor voor de eindmontage. HTM nog geen gemeentebedrijf Omzetting van de HTM in een Haags gemeentebedrijf zou naar het oordeel van de Raad van Beheer - en B en V/ zijn het daarmee eens - een stap terug betekenen in het streven naar de ontwikkeling van een regionale bestuurlijke organisatie cn coördi­ natie in de vervoersvoorzieningen. In een voorstel aan de gemeenteraad geven B en W de wens te kennen de juridische vorm van de HTM nog niet te wijzigen. Zij stellen de Raad voor de duur van de overeenkomst met de NV Gemengd Bedrijf Haagsche Tram­ weg Maatschappij met een termijn van hoogstens 5 jaar te verlengen. B en V/ verwach­ ten binnen 2 jaar een voorstel te kunnen doen om aan de bestaande vennootschap door statutenwijziging het karakter van gemengd bedrijf te ontnemen door de parti­ cipatie van de dan te liquideren NV Haagsche Buurtspoorwegen te beëindigen en ge­ lijktijdig de mogelijkheid te scheppen van participatie van derden. Hierbij valt met name te denken aan de agglomeratiegemeenten. Voorts is het college van B en W het met de Raad van Beheer eens, dat voor het openbaar vervoer naar een publiekrechte­ lijk samenwerkingsverband voor het gehele gebied van de Haagse agglomeratie moet worden gestreefd. Een gecoördineerd vervoerbeleid kan dan worden vastgesteld.

Eenzelfde HTM- en Westnederland-tarief in Delft tf.i. vf 2~ê"" januari werken TJT1 :/.:.;!;:j';derland sanen in Delft. Dn HTM-tarieven cp het traject Verffabriek-Westvest zijn vervallen. Daarvoor in de plaats kwam een nieuw - en wat hoger tarief - van Westnederland, dat zowel op het Delftse traject van tramlijn 1 als op het stadstraject van de Westnederlandbussen in Delft geldig is. Verkrijgbaar zijn enkele reis-biljetten en 8-rittenkaarten met overstapbevoegdheid. Bij het Station kan overgestapt worden van lijn 1 op de bussen. Het HTM-maandabonnement Verffabriek-Westvest van ƒ15, - is vervallen. Het is vervangen door een weekkaart van Westnederland ( ƒ 3 , 2 5 ) , die op de stadstrajecten van alle Westnederlandlijnen in Delft en op het Delftse gedeelte van lijn 1 geldig is voor een onbeperkt aantal ritten. Weekkaarten en rittenkaarten zijn verkrijgbaar bij de verkoopadressen van HTM en Westnederland in Delft. Oude rittenkaarten van lijn 1 bleven geldig tot 26 februari; t/m april zijn ze nog in te wisselen. Lokaal tarief Delft bedraagt thans ƒ0,40 enkele reis (kind ƒ 0 , 2 0 ) . Een 8-rittenkaart voor een volwassene kost ƒ2,50 (dus met overstap); voor kinderen bedraagt het ƒ 1 , 2 5 . Verhoogd tarief b;j ongeldig kaartje ;

M.i.v.'l"februari jl. krijgen passagiers die bij controle geen geldig kaartje blijken te hebben, niet meer onmiddelijk een proces-verbaal. Volgens een landelijke regeling kunnen zij buiten het normale tarief een verhoogd tarief van ƒ2,- betalen d.m.v. contante betaling, een betaalcheque, contante betaling binnen 7 dagen op het hoofdkantoor of door girering ervan binnen 7 dagen. Indien de passagier dit niet wil, volgt alsnog een proces-verbaal. Vrije busbaan bij HS ook voor taxi s Bij het tot stand komen van een vrije busbaan Rijswijkseplein-HS volgend jaar zal waarschijnlijk een regeling worden getroffen om ook taxi's hiervan gebruik te laten maken. De HTM heeft reeds begin 1969 een proef genomen op de Prinsegracht om het voordeel; dat een automobilist van het gebruik van zo'n baan heeft, te testen,Bij die proef kwam nauwelijks enig voordeel tot uitdrukking, omdat er slechts voordeel is als er geen haltes voorkomen. Dit zal het geval zijn tussen Rijswijksepl. en HS. Ri_j_ksbijdrsge voor semi-metro Den Haag kan in beginsel rekenen op een rijksbijdrage van circa ƒ35 min in de bouw van de eerste fase. Hiertoe behoort het dubbele metrostation Kalvermarkt, waar de ven het station komende, eerst verhoogd lopende baan onder de grond duikt en zich splitst in een lijn richting Grote Marktstraat, Prinsegracht en een lijn richting Spui en Zieken. De bouwkosten van deze fase worden geraamd op ƒ65 min. De rijksbijdrage strekt zich uit over 3 jaar; het eerstedeel kan in 1974 klaar zijn. Lijn naar Zoetermeer Het dagelijks college van tverleg ven de Haagse agglomeratie meent, dat binnen 4 jaar de railverbinding Den Haag-Zoetermeer gerealiseerd moet zijn. Materieel tram Na dakrèvïsie en schilderbeurt kwamen in dienst mw 1232 (-20/2), 1204 ( 4 / 3 ) , 1233 (12/3). 1205 en 1237 zijn in behandeling. (Van de 1200-en resteren nog 1206-1209, 1 2 1 1 - 1 2 1 4 , 1 2 1 6 - 1 2 2 0 , 1 2 2 9 , 1 2 3 4 - 1 2 3 9 . ) In revisie zijn thans mw 1005 en pekelmw H3. Remiseverdeling 1172 keerde op 8/3 naar Scheveningen terug. 1173 w,?s enige dagen eerder naar de Lijsterbes gegaan, waer hij nog verblijft; wel heeft hij in die tijd een week in 's-Gravenmade gestaan voor lijn 1 0 . 1160 was van 5 t/m 13/3 in de Fr. Hals straat (lijn 6 , l 6 ) Geregeld komt het voor dat een 1100 van Scheveningen voor enkele dagen in 's-Gravenmade staat; daar deze wagen dan op lijn 10 pleegt te rijden, is dat moeilijk te zien; in het algemeen zal dit dan ook niet meegedeeld worden. Materieel Jbus Na een grondige opknapbeurt kwam op 24/2 de 300 weer in dienst; van de 554 werd het dak geschilderd. Op 1 2 / 3 arriveerde de eerste standaardbus van de serie 2 0 1 225. De oussen 276 en 277 werden terzijde gesteld. Instructieritten 13/2:1002; ÏS72T1I85; 17/2:1002,1184,1185; 20/2:1237+1175? 21/2:11805 22/2:1177i 23/2:1180; 24/2:1181; 25/2:1228+1232; 27/2:803; 28/2:803; 3/3?803; 4/3s824; 5/3s826; 9 / 3 : 8 2 6 , 8 2 9 ; . 1 0 / 5 * 2 7 4 , 8 2 9 . Verdere ri11en oud materieel en werkwagens I5/2T8O5 brengt Hl9 naar 's-Gravenmade; 16/2:pekeldiensten H 1 , 2 , 3 , 6 , 8 , 1 0 , 1 1 , 1 2 , 1 4 , 15I 17/2;pekel H 1 , 3 , 4 , 7 , 8 , 1 1 , 1 2 , 1 4 , 1 5 , 1 6 ; 18/2: H 19 naar Hoorn; 2o/2s274+H 25 's-middags over Laakbrug, 805; 4/5 pekelwagens in Delft; van 12 tot 28/2 werd de slypwagen H 25 wegens werkplaatsbezoek van de 815 getrokken door de 274»In de nacht van 6 op 7 maart maakte de 815+H 25 een rit naar Delft. 1

Laakbrug Op 2 1 / 2 werden lijnen 1 en 10 weer via de Laakbrug geleid; 26/2 volgde lijn 16 en werd de route via Leeghwaterbrug-Leeghwaterstraat/Waldorpstraat buiten bedrijf gesteld en korte tijd later van bovenleiding ontdaan. De situatie zoals die bestond tijdens de vernieuwing van de Leeghwaterbrug is hiermee dus hersteld en definitief geworden met dien verstande dat het de bedoeling is het straatspoor van lijn 16 inde Laakweg t.z.t. te vervangen door een tweede spoor op vrije baan langs de Laakkade; de wisselverbinding voor dit 2e spoor met de sporen op de Ryswijkseweg is al aanwezig. Hieuw op bovengenoemde kruising is een boog vanaf Laakkade linksaf richting Rijswijkj zodat hier gedriehoekt kan worden. Nieuwe dienstregeling lijn 18 M.i.v. 16/2" kwam hier een nieuwe dienstregeling; in o.s. is het aantal dw gekomen van 13 op 14 en in de a.s. van 12 op 1 3 ; zaterdags rijden nu 9 i.p.v. 8 bussen.. Nieuws per lijn li 5/2s1182 niet in Delft geweest(zie pag.25); 1 3 / 2 : in Delft bussen 103,105,113 " (zie.pag.25); 25/2 o.s. I I 6 3 . 2 i (incl.TurfmErktE's)l6/2:1014,1130,1149,1166; 17/2:1149? 1 8 / 2 : 1 2 0 9 , 1 1 1 0 , 1 1 4 9 ? 1 9 / 2 s 1 0 1 5 , 1 1 2 4 , 1 1 3 9 5 2 0 / 2 : 1 0 1 1 , 1 1 0 8 , 1 1 2 4 , 1 1 5 2 ; 2 / 3 : 1 1 5 7 , 1 1 6 7 ?3/3 s l l 6 0 ; 4 / 3 : 1 2 0 4 . 6. 4 / 3 o.s. en a.s. en 5/3 o.s.:1002; deze daarna terug naar Scheveningen. 8. 2 5 / 2 ; 1 1 1 2 ( F H ) extra wegens vertraging door aanrijding van 1158. 9_._ 7/3 bussen 551,544>525>538 wegens defect van PCC 1126(544 was instructie enlrd stoel naast chauffeursplaats; in- en uitgestapt werd dus via middendeur.) 1 0 / 3 ; weer bussen (^75»5^8,574) i.v.m. aanrijding van de 1130. 1 1 ^ 1 7 / 2 o.s.1001; VoetbalE's ?22/2s1105,1101,1102,1111,1109,1114,1112 1020(alleFH), 1141,1165,1123(Schev.) en 8/3.1119,1137(Schev.),1118,1106,1109(FH). 1 2 . 1 6 / 2 a.s.1023; 1 9 / 2 a.s.1016; 4/3 a.s.1154; 2/3:bussen wegens ontsporing in driehoek Rijnstr.;15/3 bussen 154,179(niet ingezet 158,574>174)i v.m.defectell92 (recLvi) 1 6 . 5 / 3 bus 107 i.v.m. ontsporing van do 1 1 0 2 . Reclame tram Gp 1 5 / 3 reden 1192 en 1200 als reclamewegens voor de Bijenkorf; de 1192 raakte defect en vesperde lijn 12,waar toen bussen moesten invallen. 5j_ 1 6 / 2 a.s.E:293;9/3 a.s.E:271. 53^. 1 6 / 2 o.s.558; 6/3 o.s.527. 18^26/2 dagd.516,517,519,521,522,528,549. 1 9 . 1 7 / 2 a.s.E:284; 6/3 a.s.E:300. 23_!.Geregeld o.s. een "500" als extra; echter 1 9 / 2 was dit 302 en 2 5 / 2 de 3 1 2 . 24^.17/2 --s. E : 2 7 1 . 25.Geregeld in o.s. of a.s. een "500" als extra. 25S. 4/3 a.s."561» Algemeen De voetbalextra's op 4 en 22 worden door alle series gereden. ;

1

r et

Trammaterieel Emr. 126 kwam weer in dienst op 3 maart op lijn 6. J r o t t e r d a m Afgevoerd werden:4/3°1044; 5/3*120, IO56, 1047; 6 / 3 : 1 0 3 1 ; 1 1 2 / 3 : 1 0 7 , 1025; 1 3 / 3 * 1 3 2 , 1022. In tegenstelling tot het bericht dat de Schindlers 1 - 1 5 niet meer op lijn 1 1 kunnen rijden blijkt dat bij de wagens 5 en 8 do conducteurszitplaa.ts behouden is gebleven. Ze worden weer regelmatig op lijn 11 gezien. Revisie 3-70s 366. Materieel metro • . De treinstellen 5060-5066 zijn opgelegd bij Werkspoor Utrecht, aangezien dit bedrijf een lagere huurprijs vraagt voor sporen dan de N.S. te Rotterdam Zuid. Op zaterdagochtend 7 maart vertrok .om 5•45 uur één van de RET-rnngeerlocomotieven van de remise Hilledijk naar de Kleiweg over de NS sporen. Aankomst Kleiweg: 6.26 u. Om 7»17 u werd weer van hier vertrokken met het gerevideerde treinstel 26(inmiddels 5026); aankomst Rotterdam Zuid was bepaald op 8.29 u. Het transport had echter ongeveer 15 minuten vertraging omdat NS personeel verzuimd had de wisselverwarming te Rotterdam Hillegersberg in te schakelen. Het transport geschiedt voor een deel buiten profiel. De kosten van het overbrengen van metromaterieel zijn echter hoog: er wordt een bedrag gerekend van ƒ 5 , 6 5 per ton verhoogd met ƒ81,- toeslag en over het totaal nog 12°/ BTW. Aangezien de loc 21 ton weegt, komt de heenreis op ruim ƒ 2 0 0 , - . Het treinstel weegt 40 ton, zodat de terugreis op meer dan ƒ 3 8 5 , - komt. Totaal kost het halen en brengen van één treinstel ruim ƒ 6 0 0 , - . Het is niet mogelijk om een treinstel van Hilledijk naar Kleiweg te brengen en op de terugweg een gerevideerd treinstel mee te nemen, daar de lengte van diverse sporen niet geschikt is om met 2 treinstellen tegelijk te rangeren. Volgens de plannen wordt op 21 maart weer een treinstel naar de Werkplaats overgebracht. t

;

0

In de week van 8 tot 14 maart werden de metrotreinstellen 1-27 vernummerd in de serie 5000. Dit geschiedde door blauwe plastic platen over de oude nummers te plakken. Tevens werd links voor op het dak boven de cabine een nummer aangebracht. Materieel autobussen In de tweede week van maart werden de standaardbussen 472-479 afgeleverd en in dienst gesteld. Bij de autobussen 4 1 6 , 4 1 7 , 426 en 428 werd de rechter voorbank een kwart slag gedraaid en een paal voor de stempelautomaat geplaatst. Materieel dienstauto's Eind 1969 werd voor de afdeling signalering en telecommunicatie in dienst gesteld een DAJJ" 33 Combi, genummerd V 7075» Afgevoerd werden in 1969 montagewagens V 2023 (ex V 2407) en V 2024 (ex V 2 4 1 1 ) • Exploitatie Sinds de invoering van zelfbediening op lijn 6 in de avonduren en de weekends is de dienstregeling: ma/vr spits: 9* 351-386 + 3 treinstellen; avond: 6x 601-635, freq. 1 5 . Saterdagen: 10.30 - 20.00 uur: 12x 6OI-635, freq. 8'; zondagens 10.30 -20.00 uur: 9* 601-635, freq. 10 minuten. I.v.m. de hevige sneeuwval op 1 7 / 2 ontstonden grote vertragingen op tram- en buslijnen. Lijnen 4 en 5 maakten vele verkorte ritten van/naar C S . Dit geschiedde ook op lijn 6 (via Coolsingel-v-Oldenbarn. str.-Mauritsweg-Kruispl.-C.S.) en op lijn 9 (via Schiekade-Hofplein-Weena-CS.). 16/2 a.s.s 4/E 2X 601-635; 5/E 2X 601-635; 5/EE 2X 6OI-635. Alle 600-en reden deze avond. Op lijn 6 reed de 403 zonder aanhangrijtuig. 18/2? 4/E 537 in o.s. Eveneens in o.s. extra rijtuigen voor lijn 5, opgesteld aan de Melanchtonweg. Door een defect aan een wissel bij de Laan van Nooitgedacht reden de lijnen 3 en 8 een deel van de ochtend tot Avenue Concordia. Op het traject Avenue Concordia-Laan van Nooitgedacht werd een autobus ingezet. 1 9 / 2 o.s.s 4/E: 1 1 7 . T/m 23/2 reed 403 met 1027 uitsluitend op lijn 6. 24/2 reed 403 met IO46 op lijn 3 . Op deze dag ging 109 van Kralingen naar Hillegersberg om met 1027 de taak van 403 over te nemen; sinds 5/3 staat 403+IO46 in remise Kralingen en rijdt nu van hier uit sinds 10/3 wederom op lijn 6. 26/2 o.s. 3/E CS.-Laan van Nooitgedacht: 523. 27/2 maakte emr 379 (remise tï'berg) als l/E om 2 3 . 1 5 u een rit van Kruisplein naar Schiedam na een uitvoering in' de Doelen. Vertrokken werd van het oostelijke spoor op het Kruisplein, waarna via C C en Kruisplein via de route van lijn 1 naar Schiedam werd gereden. Deze extra tram was voor ieder toegankelijk. M.i.v. 3/3 rijdt ook emr 123 op lijn 1 1 . 7 / 3 : om l 6 . 1 5 u derailleerde emr 624 van lijn 6 op het wissel Huygensstr./Brederodestr. De vier volgende wagens van lijn 6 en alle drie dienstwagens van lijn 1 1 kwamen hierachter te staan. Deze 7 trams zijn, om de dienst te kunnen vervolgen achteruit teruggereden via P.C.Hoof tpl-Mathenesserdijk-Marconipl. tot het einde van de Schiedamseweg, waarna de wagens van lijn 6 keerden via de sporen van de voormalige lijn 17 op het Marconiplein. De rijtuigen van lijn 1 1 reden via Marconiplein naar de Mathenesserweg over het spoor van de vroegere lijn 20 en vandaar naar dedienst route, 9/3 o.s.: 4/E: 1 2 6 . 10/3 derailleerde het laatste draaistel van emr 602 van lijn 5 in de bocht van Weena naar Kruisplein, waarbij de B-wagen tegen een bovenleidingmast werd gedrukt. Er ontstond ernstige schade. Aangezien het westelijke spoor van het Kruisplein versperd was werden de lijnen 1 , 3 , 4 , 5 °n 11 in westelijke richting verlegd via C.S.Weena-Hofplein-Coolsingel-v.Oldenbarneveldtstr.-Mauritsweg. De lijnen 1 en 1 1 maakten hierbij gebruik van de sinds 1960 bestaande boog Mauritsweg-Kruiskade, die tot nu toe nooit was gebruikt. Voor lijn 3 kwam de lus door het centrum gedurende de stagnatie te vervallen. Aangezien ook de Mathenesserbrug nog enkele malen geopend werd, raakte de dienst op lijn 1 zo ontregeld, dat een bus aan de dienst van lijn 33 werd onttrokken en ingezet werd op het traject CS.-Schiedam. Deze bus bleef tot 1 1 . 0 0 uur in dienst. Voor het vervoer van supporters van de avondvoetbalwedstrijd Peijenoord-GVAV werden 8 trams ingezet. Van Metrostation Zuidplein naar Stadion Feijenoord reden 4 standaardbussen. Lijn 49 werd versterkt met één standaardbus. Aanwjjzingen voor zelfbediening aan haltepalen route lijn 1 1 Aan de haltepalen van lijn 1 1 zijn aanwijzingen voor zelfbediening aangebracht. Wanneer hier zelfbediening ingaat en met welk materieel is ons nog niet bekend. ;

Over enkele maanden zullen op lijn 4 vrouwelijke bestuurders dienst gsaxi doen. De RET is een grote wervingscampagne begonnen en de"verwachting lijkt gerechtvaardigd dat een groot aantal ondernemende Rotterdamse vrouwen zich voor een bestuurdersfunctie zal aanmelden. Zij gaat in geen enkel opzicht voor haar mannelijke collega onderdoen. Zij verdient hetzelfde salaris, krijgt dezelfde toeslagen, doet dezelfde diensten, maar moet uiteraard ook aan dezelfde eisen voldoen. Als alles volgens plan verloopt, zullen de. eerste vrouwelijke bestuurders - na een gedegen opleiding - halverwege dit jaar op de tram verschijnen. Zij zullen dan gekleed zijn in een modern, donkergroen uniform, bestaande uit een kort jasje met bijpassende rok en hoedje met RET-embleem. Het uniform is zodanig ontworpen dat de draagster zich zo gemakkelijk mogelijk kan bewegen, hetgeen bij een goede uitoefening van haar beroep een eerste vereiste is. De opstaande kraag kan eventueel ook open worden gedragen. Op warme dagen kan dienst worden gedaan in de bij het uniform behorende overhemdblouse, terwijl voor het koude jaargetijde een, eveneens donker groene overjas wordt verstrekt. Een schoudertas zal het uniform completeren. RET ziet (beter) gat in rittenkaarten (Uit Bedrijfsorgaan februari 1970) De RET is niet in alle opzichten tevreden over de uitvoering van de huidige rittenkaarten. Zij kreuken gemakkelijk en doordat de kaart bij het stempelen in de au- • tomaten vooral wanneer het om de onderste ritvakjes gaat, aan het uiteinde moet worden vastgehouden, doen zich nog wel eens problemen voor. Thans is een nieuwe kaart ontworpen, waarvoor een steviger papiersoort is gebruikt en die een gat in het midden heeft. Aan beide zijden van dat gat zijn vier ritvakjes afgedrukt. Deze 8-rittenkaart zal per 1 april worden ingevoerd, tegelijk met de tariefwijziging, ter gelegenheid waarvan toch nieuwe kaarten moeten worden gedrukt. Verplaatsing- stempelautomaten in zelfbedieningstrams (uit Bedrijfsorgaan 2 / ' 7 0 ) Enkele maanden praktijkervaring met de stempelautomaten hebben geleerd, dat de hiervoor gekozen plaatsen op het achterbalkon niet in alle opzichten ideaal zijn. Daarom is de RET begonnen met het verplaatsen van de achterste automaat naar het midden van het balkon. De twee automaten naast elkaar hadden namelijk tot gevolg, dat de-twee stromen van stempelende passagiers in elkaar verward.dreigden te raken en dat resulteerde weer in een gering gebruik vari de linker én een overmatig gebruik van de rechter automaat. Het linker apparaat ging dus naar een betere plaats. s

Enige cijfers (Uit Bedrijfsorgaan februari 1970) Periode januari t/m september '69 Drukst bezette tramlijn: 2 / l 2 ; 6,3 min reiz.; zwakst bezette tramlijn: 1 1 ; 1,7 min reiz. Drukst bezette buslijn: 38; 3,5 min reiz.; zwakst bezette buslijn: 7 4 ; I36.OOO reiz. Metro: 23,5 min reiz. Tramlijn hoogst gem.snelh.: 12 (20,6 km) en 2 ( 1 9 , 6 km); laagst gem.snelh.: 9 0-5,5 km). Buslijn met hoogst gem.snelh.* 7 4 - ( 4 0 , 4 km); laagst gem.snelh.: 54 ( 1 7 , 7 km). Metro; gem.snelh.: 30,3 km/uur. Tarieven In de in december aangenomen voorstellen tot verhoging van de tarieven op de lijnen van de RET werd niet gesproken over de..tarieven van de lijnen 50,51 én 73 en over de tarieven op de trajecten binnen het RET vervoergebied waarop de streekvervoerbedrijven stadsvervoer mogen verrichten. Tevens werd nog een voorstel over het verhogen van de tarieven van de combikaart in het vooruitzicht gesteld. Inmiddels' heeft dit voorstel de gemeenteraad bereikt en werd de leemte aangaande de door'de RTM gereden lijnen opgevuld. De tarieven op de lijnen 50,51 en 73 worden gelijk aan die op de andere buitenlijnen. De op lijn 73 geldende sectiegrens Welplaatweg komt te vervallen. Het tarief van ƒ0,75 geldt voor de hele lijn. Voor.de tarieven op de trajecten gereden door de streekvervoerders gaat men uit van de overeenkomstige RET-tarieven op basis van overstappen. Voor een lokaal traject op een van de beide Maasoevers gaat men ƒ0,65 betalen. Voor rivierkruisend vervoer binnen het Rotterdamse stadsgebied of voor een rit van Rotterdam naar Vlaardingen/Schiedam-West/Hoogvliet/Rhoon/Poortugaal/ Capelle a/d IJssel ƒ 0 , 9 5 - Voor interlokaal rivierkruisend vervoer ƒ 1 , 2 5 . Kinderkaartjes kosten resp. 35, 50, 50 en 75 cent. De prijs van het gemeenschappelijk NS-RET abonnement (Combikaart) wordt ƒ 9 , - per week en ƒ38,50 per maand. Diversen Bij het eindpunt van lijn 4 aan de Molenlaan werd een blauw seinlicht geplaatst, dat via een bovenleidingcontact door de trams wordt ontstoken na vertrek van de voorlaatste halte. Hierdoor worden de chauffeurs van lijn 35 attent gemaakt op de nadering van een tram, waardoor op overstappende reizigers kan worden gewacht. Zelfbediening Binnenkort zal op lijnen 4,5 en 6 één wagen dienst gaan doen, waarbij de passagier zelf de deuren kan openen d.m.v. drukknoppen.De andere wagens volgen.

= = = = = = = = = = ï

- 48 «

»n e d e r 1 a n d s ej c ( 2 1 / 1 - 1 3 / 3 1970) ' s p o o r w e g e n » Revisie; Van het in revisie genomen trst 116 (zie HO V 14-0 ) t _. t wêrd öp 21/1 de mBDk naar Tb overgebracht; op 16/1 was de j 116 naar Hlm gekomen. Voor revisie werd op 21/1 buiten dienst gesteld de 402; de laatste revisiedatum van het stel v66r aflevering bij Werkspoor indertijd was 16 februari 196b. Op 22/1 kwam naar Zwolle terug de 67, nu met blauwe banen bij de reeds aanwezige emblemen (10/104). Op 26/1 werd de 771 naar Hlm overgebracht, in aansluiting op de 769 zal ook de 771 een grote revisie krijgen; de laatste kleine revisie vond plaats in juni 1966. Ook buiten dienst ging de 377: onderhoudsrevisie met interieurverbetering, dit in aansluiting op de 3 7 1 374. Op 2 9 / 1 kwam na revisie motorpost 3016 weer in-dienst ( 1 7 e ) ; niet genoemd in HOV 140, maar wel in dienst kwam mP 3013: op 1 6 / 1 als 16e mP in dienst na revisie. In aansluiting op de 731 kwam op 3/2 de 733 voor revisie binnen met interieurverbetering; laatste grote revisie 733 in januari 1963 gereed gekomen, laatste onderhoudsrevisie in december 1966. Op 4/2 ging mP 30l8 voor revisie buiten dienst. Op 3/2 werd van Hlm naar Tb overgebracht het dieselstel 186 voor kombinatie met een motorwagen (zie hiervoor onder mD-wisselingen); de 186 heeft nu bl.b en embl. ( 7 / 1 0 3 ) . Pas op 12/2 werd er weer materieel voor revisie buiten dienst gesteld: DE2 104 kwam van Zl naar de wph. Afgeleverd werd deze dag de 7 3 1 ; het stel kreeg naast de revisie een interieurverbetering en is nu goel ( 8 / 4 9 ) ; ook werd de 731 gemoderniseerd (zie aldaar). Op 13/2 werd mP 3017 na revisie in dienst gesteld ( l 8 e ) , precies een maand na buitendienststelling op 13/1. Ook in dienst kwam de 646 (met nieuw interieur); uiterlijk hebben zich geen wijzigingen voorgedaan (zie HOV 140). Naar Hlm werd overgebracht op 16/2 de DE3 190 (mL 184) voor revisie met interieurverbetering. Van bovengenoemde 116 werden op l8/2 de ABk-B naar Tb gesleept voor kombinatie met de mBDk. Twee dagen eerder (16/2) was vanuit Zl de 111 overgebracht naar Tb; de gebruikelijke gang van zaken was steeds dat een Zwolse dieseldrie eerst naar Hlm kwam, waar vandaan dan later de mBDk naar Tb werd gebracht. De laatste onderhoudsrevisie van 1 1 1 vond plaats in juni 1965, tevens de eerste revisie zijnde. Op 19/2 werden de ABk-B van de 111 naar Hlm gesleept. Op 20/2 kwamen weer in dienst de Belgische Benelux 220901 na revisie met interieurverbetering, alsmede de 402, na revisie met geel spuiten. Met de 402 waren op dat ogenblik 30 trst geel gespoten (nieuw materieel niet meegerekend). Op 24/2 kwam de 769 weer in dienst; het stel stond sinds 12-ll-o9 in Hlm voor grote revisie en geel ( 2 / 3 1 ) ; het interieur van de 769 is niet, zoals gebruikelijk, uitgevoerd in plakdoek, doch is geheel van een soort grijs polyester, hetgeen een uiterst frisse en verzorgde indruk maakt (laatste revisie 769 vond plaats.in januari 1 9 6 6 ) . Op 23/2 kwam met een elektrische storing naar Hlm de mP 3033; het rijtuig zal tevens in revisie genomen worden; laatste revisiedatum ïiisp vobr aflevering was 1-9-66. Op 27/2 kwam de 374 weer in dienst na revisie met interieurverbetering, het trst is nu geel ( 4 / 3 2 ) . Ervoor in de plaats kwam op 2/3 naar Hlm de 378 (laatste revisie 378 in juli 1 9 6 6 ) . Op 3/3 werd mP 3020 voor revisie buiten dienst gesteld; deze dag werd afgeleverd de 377 (onderhoudsrevisie met nieuw interieur); geel ( 3 / 3 3 ) . De laatste revisiedatum van genoemde 3020 vb6r aflevering bij Wsp was 21-12-03. Op 6/3 kwam na revisie in dienst mP 3018 ( 1 9 e ) . In aansluiting op de 401 en 402 werd op 10/3 de 403 voor revisie en geelspuiten buiten dienst gesteld (laatste rev.datum Wsp: 16-2-66). Een dag later (11/3) kwam ook de 770 naar Hlm: grote rev. en geel. De laatste revisie van de 770 was in dec.1965. Weer een dag later (12/3) kwam voor revisie de 230 naar Hlm (laatste revisie: okt.1966). t r 0 Q m l l j n m a t e r i e e l

-

Algemeeru Op 21/1 werd naar Hlm gebracht de 688; het stel had een elektrische storing; een dag later was de 688 weer in dienst. Om dezelfde reden stond reeds in Hlm de 813 (sinds 7 / 1 n . 1 . ) ; op 2 3 / 1 kwam deze 813 weer terug op de baan. Zoals bekend stond in Hlm de Bk 630 (weliswaar "onthoofd"); in de nacht van 26 op 27/1 werd het rijtuig vanuit Hlm rechtstreeks naar de sloper vervoerd. Zoals bekend heeft de Bk 231 de plaats van de Bk 63O ingenomen. Op 29/1 werd naar Hlm overgebracht de 763; op 24/1 was het stel in Leeuwarden ontspoord tijdens een rangeerbeweging. Door het kraken van een bovenleidingmast ontstond er een groot gat in de zijwand van de A-bak. Het stel wordt na herstel geel gespoten. Len dag later, op 30/1, ontspoorde in Alkmaar de 458; het herstel was krap een week daarvoor bij Werkspoor afgeleverd. De ABk werd tegen de perronwand gedrukt, waardoor de zijwand ter plaatse, koppeling, draaistel e.d. tamelijk werden beschadigd. Op 2/2 vond overbrenging naar Hlm plaats, nadat het stel eerst in Asd wpl had gestaan.

Op 6/2 kwam in dienst de 696; zoals reeds vermeld werd inHOV 139 waren de tussenrijtuigen beschadigd t.g.v. een ontsporing in het station Hlm. Lang heeft het stel niet gereden: nauwelijks 24 uur na indienststelling botste het stel bij Dordrecht als trein 334 achterop D 1 2 9 . De BLk 696 werd zeer zwaar beschadigd: tot aan de bagageafdeling werd het kopgedeelte in gedrukt. Pas op 1 6 / 2 werd het stel vanuit Ddr naar Hlm overgesleept, waar direktmet het herstel werd begonnen. Het rijtuig waar de 696 achterop botste was een Frans A-rijtuig. Op 9/2 werd de 752 met een storing overgebracht naar Hlm, op 10/2 gevolgd door de tweewagenstellen 419 en 444. Laatstegenoemde twee kwamen dezelfde dag nog in dienst, de 752 kwam op 1 3 / 2 terug op de baan. Op 1 6 / 2 werd bovengenoemde 458 na herstel weer in dienst gesteld; een dag later (17/2) werd de 421 naar Hlm gebracht. Het stel was in Rtd beschadigd door een aanrijding met de 531 op het opstelterrein aldaar. Op 18/2 kwamen weer twee storingen naar Hlm, t.w. de 261 en 411; laatstgenoemde kwam 'de volgende dag weer in dienst. Ook op 19/2 kwam weer in dienst DEI 3 1 ; °p 19-9-69 werd dit rijtuig zwaar beschadigd bij een botsing met dé 251 in Almelo, de ABDk 251 staat t.g.v. deze botsing nog steeds ónder zeildoek in Hlm; de 31 is voorzien van •een nieuwe neus. Ook in dienst deze dag kwam bovengenoemde'421, op 20/2 gevolgd door de 2 6 l . Naar Hlm kwam (op 1 9 / 2 ) de aan de BDk-zijde beschadigde 6 5 1 ; het stel werd op 24/2 weer in dienst gesteld; waar en wanneer de 651 werd beschadigd is ons helaas niet bekend. Op 26/2 werd vijfwagenstel 804 weer in dienst gesteld, samengesteld uit de Ak 804-Br-Bo-Boo-BDk 803; de vier B-bakken 804 rijden gekombineerd met de Ak 803 als trst 803. Zoals reeds in HOV werd vermeld was de Ak-804 aan de neuszijde tamelijk beschadigd; de BDk eveneens, zij het in mindere mate. Beide rijtuigen zijn echter geheel hersteld weer in dienst gekomen. Uit e.e.a. zou- afgeleid kunnen worden dat 'men de 5-en serie 800 toch nog niet kan missen (grote plaatsruimte), vanwaar anders dit herstel? Eind 1969 onderging de 817 ' een uitgebreide opknapbeurt (o.a. bijgeverfd en voorzien van de rubber verbiri— dingsbalgen). De mogelijkheid dat men voor de drukke dienst in juni 1970 een aantal 5-en gaat opknappen (weliswaar geen revisie) is dus niet uitgesloten. Op 2/3 werd de 753 met een storing naar Hlm gebracht, gevolgd door de 683, welk stel aan de Bk was beschadigd door een aanrijding in Rotterdam op het opstelter­ rein; de 683 zal tevens in revisie worden genomen. Ook met een storing kwam op 3/3 de 418 naar Hlm, op 5/3 was dit stel weer in dienst. Een dag later ( 6 / 3 ) kwam de 810 ook met een elektrische storing naar wph, waar deze dag de bovengenoemde 753 werd afgeleverd. Het aantal "storingen" bleef groeien: op 1 1 / 3 was het de 456, op 1 2 / 3 gevolgd door de 1207. De 810 kwam deze dag weer in dienst. Modernisering: In de opgave in KOV 140 werden als laatsten de 357 en 731 genoemd i als mat! dat bij Wsp en in Hlm werd binnehgenomen (resp. op 14/1 en 1 5 / 1 ) . Op 20/1 kwam- bij Yusp klaar de 321 ( 2 8 / 9 5 ) , op 2 1 / 1 gevolgd door de 719 in Hlm ( 2 9 / % ) . Bij K>sp werd binnengenomeu de 382 (op 2 0 / 1 ) , op 2 1 / 1 in Hlm de 740. Op 2b/l en 2 7 / 1 kwamen resp. in dienst de 343 (29/97) en 744 ( 3 0 / 9 8 ) , buiten dienst ging de 345 ( 2 6 / 1 ) . In Hlm werd wederom geen matl binnengenomen; de 731 n . 1 . kwam tegen deze tijd gereed na revisie (op 2 6 / 1 werd een proefrit gehouden) en werd daarna opgenomen voor modernisering. Op 3 0 / 1 kwamen in dienst de 357 (30/99) en'736. De 736 is het 100e trst dat gemoderniseerd werd (Wsp en Hlm samen), het 31e uit zijn serie. Binnen genomen werden de 3 6 en 724. Op 4/2 kwam in dienst de 3&2 (19/101), op 6/2 gevolgd door de 740 ( 3 2 / 1 0 2 ) . Bij ^sp'kwam binnen de 388 (op 4 / 2 ) ; in Hlm vond iets dergelijks plaats als bij bovengenoemde 7 3 1 . Na revisie van de 769 kwam het stel in de modernisering (op 6/2 reed de 769 proef naar Leiden). Op 9/2 werd bijftspbinnen genomen de 324; hierdoor stonden nu vier tweewagenstel^ len buiten dienst t.b.v. modernisering. Het mód.tempo bij V^erkspoor werd dus ver­ hoogd. Op 1 1 / 2 werd hier in dienst gesteld de .345 ( 3 1 / 1 0 3 ) , op 1 2 / 2 in Hlm ge­ volgd door de 731 (zie ook revisie) (33/104). Buiten dienst gingen op 1 2 / 2 de 326 en 780. Op 1 7 / 2 kwam de 346 in dienst ( 3 2 / 1 0 5 ) , op 1 8 / 2 gevolgd door de 724 (34/106). Buiten dienst gingen de 363 (op 1 7 / 2 ) en 745 ( 1 8 / 2 ) . Op 20/2 kwam naar Wsp de 323, in dienst ging de 388 ( 2 0 / 1 0 7 ) . In Hlm vond öp 24/2 de uitwisseling plaats: in dienst de 769 (zie boven) ( l 8 / l 0 8 ) , binnen kwam de 784. Op 25/2 kwam naar Wsp de 364, de 324 kwam los ( 3 3 / 1 0 9 ) . Op 27/2 kwam .in Hlm los.de 7B0T19/IIO), op 2/3 kwam hiervoor in de plaats de 722. Bij V-sp kwam.deze dag de 326 los (34/lllJ7~in ging de 3 8 1 . Op 5/3 wisselde V;sp de 363 uit tegen de 348 (code 363: 3 5 / 1 1 2 ) ; op 6/3 in Hlm de 755 tegen de 745 (code 745: 3 5 / 1 1 3 ) . Op 10/3 kwam naar Wsp de 339; in dienst ging de 323 (36/114). Op 1 2 / 3 werd in Hlm de~7ö4 tegen de 764 uitgewis4

seld (code 784: 2 0 / 1 1 5 ) ; op 1 3 / 3 tenslotte kwam naar Wsp de 365, terwijl de 364 in dienst kwam ( 3 7 / 1 1 6 ) . Zoals reeds in HOV 140 werd vermeld komen reeds geruime tijd reeds gemoderniseerde tweewagenstellen naar Hlm voor voltooiing van de modernisering. Dit komt neer op het plaatsen van koelkasten en bijbehorende installatie en bij enkele stellen het plaatsen van deurcilinders. Indertijd, toen deze trst bij Wsp stonden voor modernisering, konden door materiaaltekort bovengenoemde verbouwingen niet plaatsvinden. In'"totaal betreft het hier 24 twee-wgstellen: 20 321-ers en 4 371-ers; in volgorde van aflevering bij Wsp indertijd zijn het de 344,335,336,338,342,361, 352,351,353,355,325,322,331,333,334,327,357,330,329 en 358. Bij de 371-ers zijn het de 385,376,393 en 386. Luchtcilinders moeten nog geplaatst worden in de 3 7 1 , 383,384,389, alsmede in de vier-wgstellen 7 1 1 , 7 2 9 , 7 4 7 , 7 6 1 , 7 6 2 en 786. Van bovengenoemd matl zijn reeds in behandeling geweest in Hlm (zie voor data HOV 140) de 329 (1/3),330 (2/4), 376 (1/1) en 385'(2/2); ock hier voeren wij dus de 'code" in. Als laatste werd in HOV 140 de 33° genoemd; het stel kwam op 21/1 weer in dienst. Naar binnen de 336 (Wsp: 13/6-1/7/69; 3 / 2 9 ) , op 23/1 weer in dienst. Op 26/1 buiten dienst de 327 (Wsp: 15/9-1/10/69; 1 6 / 6 0 ) , afgeleverd 28/1 (5/7). In: 335 (Wsp; 9 / 6 - 2 5 / 6 / 6 9 ; 2 / 2 7 ) , los: 30/I (6/8). Op 2/2 in de 322 (Wsp: 18/8-3/9/69; 1 2 / 5 0 ) , afgeleverd op 4/2_ (7/9); op 4/2 in de 356 (Wsp: 19/9-7/10/69; 1 7 / 6 2 ) , los op 6/2 ( 8 / 1 0 ) . Op 9/2_ in de 355 (Wsp: 6/8-22/8/69; 1 0 / 4 6 ) , weer in dienst op 11/2 (9/11); deze dag naar binnen de 338 (Wsp: 19/6-7/7/69; 4 / 3 1 ) , afgeleverd 13/2 ( 1 0 / 1 2 ) . Op 16/2 in de 352 (Wsp: 21/7-6/8/69; 7/40), los op 1 8 / 2 (11/13). Op 19/2 de 334 (Wsp: 9/9-19/9/69; 1 5 / 5 6 ) , los op 20/2 (12/14). Op 23/2 de 361 (Wsp:"1/7-31/7/69; 6 / 3 8 ) , op 26/2 los ( 1 3 / 1 5 ) . Buiten dienst deze dag de 393 (Wsp: 9/9-25/9/69; 1 2 / 5 7 ) , op 2/3 weer in dienst ( 4 / l 6 ) . In deze dag 331 (Wsp: 22/8-9/9/69; 1 3 / 5 2 ) , op 4/3. los (14/17). Op 5/3 naar Hlm de 333 (Wsp: 28/8-15/9/69; 14/54), op 6/3 los (13/18). Op 9/3 naar binnen 353 (*spi 31/7-18/8/69; 9/44), afgeleverd 'op 11/3 ( 1 6 / 1 9 ) . ; deze " d a g V i t e n dienst de 344 (Wsp: 3 / 6 - 1 9 / 6 / 6 9 ; 1 / 2 3 ) , los op 1 3 / 3 ( 1 7 / 2 0 ) . !

Getrokken materieel ( 1 9 / 1 - 1 3 / 3 1970) Revisie^ Op 19/1 werd binnen genomen de AB 7351 (38-40 1 5 1 ) voor onderhoudsrevisie. Öp 21/1 kwam voor grote rev. en schilderbeurt naar hlm de B 6701 (29-37 324); een dag later (22/l) was dat om dezelfde reden de A 6507 (18-37 2 0 7 ) . Op 26/1 werd na onderhoudsrevisie afgeleverd de P 7923 (00-37-023), op 28/1 gevolgd door de AB 7352 (38-40 152) en B 7854 (28-37 1 1 8 ) . Binnen genomen werd op 30/1 de B 6702 (29-37 325)) evenals bovengenoemde 67OI voor gi.rev. en sch.beurt. Voor revisie werden op 3/2_ de P 7927 (00-37 027) en B 7&57 (28-37 123) buiten dienst gesteld. Op 10/2 was dat de RD 6964 (87-37 2 1 6 ) , zij het voor gr.rev. en sch.beurt; in dienst kwam deze dag de A 6517 na gr.rev. en sch.beurt. Op 12/2 werden weer twee bakken uitgewisseld: uit gr.rev. en sch.beurt kwam de B 669Ö (29-37 3 2 1 ) , in ging 'de A 6510 (18-37 2 1 2 ) . Op l6/2 werd in dienst gesteld de V.RD 7657 (87-40 107) na revisie. Een dag later werden buiten dienst gesteld de AB 7358 (3&-40 15&) voor revisie en de B 6676 (29-37 293) voor grote rev. en sch.beurt; op 18/2 kwam ook de B 6703 naar Hlm om dezelfde reden. In dienst kwam op 20/2 de B 6700 (29-37 323) na gr.rev. en sch.beurt. Voor revisie ging op 24/2 de D 7613 (95-40 008) buiten dienst; los kwam op 25/2 de P 7927 (00-37 012) na revisie, alsmede de RD 6970 (87-37 224), deze na gr.rev. en sch.beurt en tevens een nieuwe keukeninstallatie. Op 27/2 kwam eveneens na gr.-rev. eh sch.beurt de A 6516 (18-37 218) los'; tinnen kwam de AB 7366 (38-40 1 7 2 ) . Dit rijtuig had schade opgelopen bij de botsing in Dordrecht, waarbij ook de 696 was betrokken; de schade aan het AB-rijtuig valt mee; 'de 7358 werd tevens in revisie genomen. Op 3/3 werd binnen genomen de A 6539 . j_ -(18-37 247) voor gr.rev. en sch.beurt. Op 9/3 werden afgeleverd de B 7857 (28-37 123) en AB 7351 (38-40 1 5 1 ) , beiden na onderhoudsrevisie. Op 11/3 en 12/3 tenslotte werden resp.afgeleverd de RD 6958 (87-37 208) na gr.rev. en sch.beurt en'nwe keukeninstallatie en B 67OI (29-37 3 2 4 ) , eveneens na gr.rev. en sch.beurt. Algemeen: Op 20/l werd naar Hlm overgebracht de B 4110, inaertijd beschadigd in Düssêldorf. Herstel vond plaats bij Düwag aldaar; op 29/I werd het rijtuig in Hlm afgeleverd. Op 8/2 brandden.in Bergen op Zoom twee rijtuigen uit: de B 7805 (29-40 105) en AB 735* (38-40 154), dit t.g.v. "feestvierende" carnavalsgangers. Op 16/2 werden de bakken naar Hlm gesleept: de AB is waarschijnlijk niet meer te herstellen, de B werd na herstel in revisie genomen. Op 25/2 kwamen enkele storingen binnen: verwarmingsdefekten; het waren de A 7 7 1 1 (lu-40 1 1 3 ) , P 7932 (00-37 032) en A 6503 (18-37 203). Eerstgenoemde A kwam op 2/3 weer in dienst, de P op 27/2,

de A 6503 tenslotte op 26/2. In aansluiting op de bovengenoemde 4110 werd op 27/2 de V.-RD 7652 (87-40 102) naar Hlm overgebracht: eveneens schade opgelopen in Düsseldorf. In Utrecht staat roeds geruime tijd onder zeildoek de 4-119, ernstig beschadigd, ook aandenken aan büsseldorf. Bij Dü'wag staat nog de A 7703 voor herstel, waarna de vier Nu-rijtuigen weer O j j vaderlandse bodem zijn. Met een defekte verwarming kwam op 10/3 de AB 7364 naar Hlm, op 12/3 was het rijtuig weer in dienst. Op 16/3 werd naar 1/nerkspoor overgebracht de B 4120 (29-37 424); het rijtuig zal een wijziging ondergaan in de watervoorziening van de toiletten. Naast de 4120 zullen nog drie rijtuigen plan V. naar Wsp komen. Modernisering: Op 20/1 in A 6525 (18-37 2 3 1 ) , op 21/1 los A 6507 (gemoderniseerd tïJdëns'grTrev. en schilderbeurt). Op 30/I los A 6525; op 4/2 in P 7940 (00-30 040). Op 10/2 los (gr.rev.,sch.beurt en mod.) de A 6317, op 13/2 de F 7940. Op 16/2 los (na tevens revisie) WFJD 7657- Op 17/2 in de.WRL lb$b (87-40 108), op 2/3 gevolgd door de P 7937, waardoor alle RIC P's aan do beurt zijn geweest, De 7658 kwam deze dag in dienst, ae P op 9/3. Op 11/3 kwam na gr.rev.,sch.beurt en mod. de HL 6958 weer in dienst. Algemeen materieelnieuws Nieuw materieel: Als laatsten zijn gemeld de 45b en 457 (H0V 140) en de Duitse 4o27 Öp 22/ï werden proefritten gehouden met de 458 en 439; zoals reeds boven werd vermeld was de 458 een week later al bij een botsing betrokken. Op 29/1 reed de Duitse 463 proef. Leze ritten vinden plaats vanuit Maastricht, waar vandaan gereden wordt naar fdttard-Roermond-Sittard-Roermond-Maastricht. Op 11/2 werd de 464 van Aken naar Limpelveld gesleept; op dezelfde dag reden de "Werkspoor" 460 en 46l proef. Tegen deze tijd kwam bij Wsp in ruwbouw (d.w.z. stalen karkas) de ABk 483 gereed: het laatste rijtuig van het laatste trst dat behoort tot de serie 441-463. Midden februari werd een begin gemaakt net de vervaardiging van onderdelen voor het eerste tweetje plan 7 7 , behorend tot een serie van 40 trst. De nieuw in aanbouw zijnde tweewagenstellen krijgen de codenummers 355 voor de ABk en 354 voor de BPk. Nieuw is dus de aanduiding P in de bakaanduiding, hetgeen kan duiden op terugkeer van een (zij het bescheiden) bagagecompartiment (liever gezegd Postcompartiment). Wat betreft de nummering: de stellen zullen genummerd worden 801-840, waardoor de vijf-wgstellen serie 800 een 1 voor hun nummer krijgen: 1801-1832. Bovengenoemde 460 en 46l kwamen iets eerder in dienst dan de 464. Op 2/3 werden de "pulsstellen" 472 en 473 van 'wsp overgebracht naar Utrecht, vandaar naar Asd wpl. De trst zijn zoals bekena bestemd voor proefnemingen met tyristorschakeling, en zullen dan ook nog niet in de reizigersaionst gaan rijden. In dienst kwam wel de 465 (datum volgt in volgende HOV); op 12/3 reden de 474 en 475 proef, waarna de trst werden afgeleverd op 13/3- Midden maart reed ae 4b6 proef (datum in volg. HOV). Samenvattend heeft de aflevering van de diverse trst in deze volgorde plaats gehad: 458 ,459 ,463 ,460,461,464,472 ,4-73,463,474,475,466. Naast de gebruikelijke codenummers (352 voor de Bk, 353 voor de ABk) voeren de Duitse trst 462-471 ook fabrieksnummers van Talbot. Deze waren voor de 462; ABk: 118740, Bk: 118750, veer de 463 resp. 118741 en 1 1 8 7 5 1 ; verder steeds één oplopend. Zowel op een Duits als een Nederlands stel zijn nu "schilderfouten" gesignaleerd, of liever gezegd "transferverwisselir.gen". Op de 464 n . 1 . komt als couenr voor op de ABk 353-025, op de Bk 352.02*. Op de 475 van Werkspoor komen de nrs 352.025 (Bk) en 353-025 (ABk) voer, welke echter toebehoren aan de 463. Op de 473 had moeten staan 352.035 en 353-035; deze nummers zijn overigens wel te vinden op de ingeslagen codenummerplaatjes. Sloogmaterieel: Zoals reeds vermeld in HOV stonden de 603,606 en 623 op de Meer; de oude vier-en werden ellen op 1 5 / 1 voor sloop afgevoerd. Derhalve waren ze op 1 / 1 / 1 9 7 0 nog aanwezig; het meterieeloverzicht in HOV 140 dient op dit punt te worden bijgewerkt, öp 29/1 werden de Ak-BLk 625 gebruikt bij filmopnamen t.b.v. de aktie "Ho-geen-Risico", waartoe het tweewagenstel op een overweg in de lijn Amf-Rhenen (in Overberg-de haar) op een auto botste, weliswaar opgedrukt door een DE-lok. 1x3 -'grap" waar wij over spraken in HOV 140 had dus niets met een grap te maken: integendeel, het was. 'dodeli jk' ernst, in de ware zin van het woord, gezien het aantal doden op overwegen. Midden februari werd de 608 naar de Rtl overgesleept. De 302 verdween op 3/2 naar de sloper; zoels vermeld kwam dear op 27/2 de Bk 650 bij te staan. ;

1

Bij wsp kwam op 9/1 aan de mP 9225 (30 84 978 1 803-6); het rijtuig kwam uit Tilburg. Bij Wsp werd de mP bij wijze van proef voorzien van luchtvering tussen bak en draai stellen, zoals dat in Japan op boperkte schaal reeds is toegepast. Op 25/2 werd het rijtuig voorzien van de schone naam Cathérine, dit in navolging op de Jim en Jules, die eveneens weer op de baan zullen komen. Op 13/3 vond aflevering plaats bij Wsp, waarna de 9225 weer naar Tb kwam. Emblemen: In januari werden weer op enkele twee-wgstellen de emblemen aangebracht öp~dë~339,341 en 354. nlleen de 342 rijdt nu nog zonder de NS-tekens. Bij de T4-e werd de 509 voorzien, eveneens in januari. Be nog groene trst uit deze serie zijn nu dus allemaal voorzien v.w.b. emblemen; bij de twee-en rijden nog steeds zonder de 420 en 429. Opvallend mag in dit verband genoemd worden het nog steeds zonder emblemen rijdend materieel 1946, thuis horenü in Maastricht, zowel vier-en als twee-en. Be Maastrichtse DEl-en, alsmede de Lloks werden wel voorzien. Motorwagenverdeling LL5-en: Zoals wij reeds schreven in HOV 140 geven wij hier de verschuivingen die hebben plaats gevonden. Helaas hebben wij geen medewerking kun nen krijgen van lezers, die, gezien hun woonplaats, de mD-nummers eventueel op zouden kunnen nemen. Het hieronder staande berust dus op eigen waarnemingen en is derhalve nog niet volledig. Be in het vorige nummer genoemde mB 194 (ex trst 189) is geplaatst in DE5 183. Hieruit kwam vrij mL 184, die overging in de 190. In dit trst kwam deze mB naar Hlm waar het trst in revisie ging. Uit de 190 kwam vrij de l 8 l ; waar deze mB nu in rijdt is ons niet bekend. Het onder Revisie genoemde trst 1&6 kreeg in Tb de mB 187, afkomstig uit de 1 9 1 . In deze 191 kwam nu Ge mB 192, op zijn beurt afkomstig uit de BE5 182. Verder is BE5 187 gezien met mB 186, die tot dan thuis hoorde in de 197. Samenvattend is ue mB-verdeling nu als volgt: 181-191, 1 8 2 - ? , 183-194, 184-193, 185-190, 186-187, 107-186, 188-188, 189-185, 190-184, 191-192, 196-183, 197- ? ..Niet genoemd zijn dus ae mD«s ].8l,l82 en 189. Eén hiervan is momenteel reserve ( 1 8 9 ? ) , de l 6 l en 182 zouden volgens bovenstaande moeten rijden in de 182 en/of 1 9 7 . In het volgende nummer hopen wij hier uitsluitsel • over te geven. d

raa

Rektifikaties *erieeloverzichten£ In de overzichten die wij kortgeleden gaven CHüT Ï4ÖJ"moeten dê volgende punten gewijzigd/aangevuld worden: a) aantal 2-wgstellen (EL) van 191 in 204. b) bij de el 4-wgstellen toevoegen 6u3. Hoewel wel terzijde was het stel officieel nog aanwezig. c) 227 rijt. binnenland wijzigen in 2 2 1 . Onder B: na 695;696;711-719. i.p.v. 720. Onuer E: na 7 7 3 - 7 7 5 , 7 7 7 - 7 7 9 i.p.v. 7 7 3 - 7 7 5 , 7 7 7 , 7 7 9 . -

BERICHTEN BIT LtvITÊ.LRLANB Birseckbahn Be raad van het kanton Baselstadt heeft een bijdrage voor de technische sanering van het bedrijf toegezegd, waardoor onder meer bij gchinaler acht zesassige gelede motorrijtuigen en een dienstwagen gekocht zullen kunnen worden. Be bevolking van Baselstadt heeft gevraagd over deze toezegging bij referendum te mogen beslissen, in verband waarmee het kanton Baselland heeft laten weten het aandeel van Baselstadt te willen voorschieten, voor het geval het referendum negatief zou mogen uitvallen. Blonay-Chamby De gemeenteraad van Blonay heeft met 31 tegen 21 besloten de stopzetting van de dienst met stoomtraktie te eisen; zo dit volgehouden zou worden betekent uit, dat de basis voor het bestaan en het sukses van het bedrijf goeddeels is komen te vervallen, daar de stoomtraktie natuurlijk de grote trekpleister is. Intussen is gedurende het winterseizoen eens in de veertien dagen op zaterdag oen dienst onderhouden met Sernftalbahnmotorrijtuig 4, ten behoeve van het langs de lijn gelegen bejaardenoord. In 1969 zijn gedurende 30 weekeinden 32.000 passagiers in üz. toeristendienst vervoerd. Ferrovie Autolinee Regionali Tic inesi Er zijn twee nieuwe achtassige gelede motorrijtuigen besteld voor de hoofdlijn.

M.I.V.B. - BRUSSEL BERICHTEN UIT BELGIË PCC 7069" werd voor tunnelverkeer ingericht. Standaard-motorwagen 1089 is na lange tijd weer in dienst gesteld. Kieuw zijn de werkwagens mws 6 en 14? beide vroegere standaardwagens.Hët vroegere nummer' is ons nog niet bekend van de 1 4 . De Wegen en Werken mw WW 6 (ex 1752) werd voorzien van pantograaf en geel-zwart geschilderd om in de tunnels te kunnen rijden bij storingen. De gemeente Schaarbeek heeft aan de M.I.V.B. verzocht de vroegere tramlijn 74 weer in dienst te stellen, evenals een tramlijn Evere-Koningsstraat-Bos. Bij de kruising Kunstlaan/Wet straat werd de bovenleiding van de thans ondergronds lopende lijnen verwijderd. De weg tussen Schaarbeek en Vilvoorde krijgt een nieuw profiel van Schaarbeek tot Haren. Hierbij wordt de eigen baan van lijn 58 vernieuwd en de sporen enigszins opgeschoven. Binnenkort wordt 26 km dubbelspoor van opgeheven lijnen opgebroken. Het gaat om gedeelten van de vroegere lijnen 28, 40, 63 en 7 6 . Daar de nieuw te leveren PCC's nog een paar wijzigingen moeten ondergaan, zullen deze pas vanaf mei a.s. worden afgeleverd. Voor de lijnen 44 en 45 zijn nieuwe rittenkaarten voor voorstadstarief ingevoerd, welke zowel in Camptoestellen als in Metroapparaten geknipt kunnen worden. Op 2 maart werden t.g.v. een aanrijding bij de Hallepoort de lijnen 55»101,102 en 103 omgelegd via de' Fonsnylaan, Th.Verhaegenstraat en Barreel St.Gillis. Op 5 maart tegen 17.30 uur kon een tramstel van lijn 18, die op de Kruidtuinlaan van de helling af naar het Rogierplein reed, niet tijdig remmen. De tram ramde aan de voet van de helling een stel van lijn 1 9 , dat ervoor reed en beide samen een motorwagen van lijn 102, welke aan de halte Rogierplein stond. De betreffende mw van lijn 18 was een wagen van serie 1600; de nummers zullen wij nog vermelden. Afwijkende materieelverdelingen: 9/2; lijn 90:5005; 10/2 en ll/2: lijn 92:7021? 16/2; lijn 90s5024; 17/2; lijn 92:7010; 2 3 / 2 : lijn 103:4032; 2 3 / 2 : lijn 90:7100; 24/2 s lyn 90 s 7021; 2 5 / 2 : lijn 90:5004; 2 7 / 2 : lijn 5 5 : 9 0 6 1 ; 2 7 / 2 : lijn 55 1 9032. BRUSSEL - TERVUREN De sporen tussen Woluwebrug en Kapelleveld werden verwijderd. M.I.V.A. - ANTWERPEN Mw 2101"werd niet afgeleverd op 2l/l0, maar op 21/II-I969 (zie pag.2l6,dec.I969) Voorts werden afgeleverd: 2 5 / 1 1 : 2 1 0 2 ; 2 7 / 1 1 : 2 1 0 3 ; 5/12:2104; 12/l2;2105; l6/l2s 2106; 18/12:2107; 22/12:2108; 1 5 / 1 : 2 1 0 9 ; l6/l:2110; 20/l?2111; 21/1:2112; 23/ls 21131 2 6 / 1 : 2 1 1 4 ; 2 7 / 1 : 2 1 1 5 ; 3 / 2 : 2 1 1 7 ; 4 / 2 : 2 1 1 6 . Emrs 4534 en 4537 werden pas in december gesloopt (zie pag.216), evenals mws 4535, 4540, 4544 en bws 1604, 1624, I644, 1 6 4 5 ' Reeds in juni werden gesloopt bws 1614,1618,1631,1638,1640 en in juli 1969 bws 1 6 5 1 , 1 6 5 4 en 1 6 5 5 . Mw 4550 vertrok op 22-12-1969 naar Schepdaal. Op lijn 2 wordt m.i.v. dit jaar geëxperimenteerd met muziek, afgewisseld met re­ clame, verwekt door bandrecorders. Dit is als proef bedoeld. Met zo'n installatie zijn uitgerust de PCC's 2017,2030,2028 en 2014 of 2023(TP 29, 2 / ' 7 0 ) M.I.V.G. - GENT De af te leveren PCC's worden waarschijnlijk genummerd 0 1 - 3 0 . Zij zullen geschilderd worden zoals de Gentse bussen, dus ivoorwit boven en lichtblauw onder. De MIVG wil de buslijnen 30 en 31 door trams vervangen. Dubbelspoor moet dan aan­ gelegd worden van "Het Lammeken" tot Mariakerke-Kerk; Vijfhoek-St.Baafskouter (St. Amandsberg) en Vijfhoek-Heldenplein (Gent brugge) . . . (TP 29, 2 / ' 7 0 ) S.T.I.V. - VERVIERS Naar de TTA werden overgebracht mw 3° op 10/l. mw 82 op 17/l en bw 41 op 9 / l - ' 7 0 . N.M.V.B. - Groep Brussel Met de afbraak van ex-lijn R werd begonnen bij het eindpunt Rhode. Men wil de lijnen L doorstreept en AL doorstreept binnenkort opheffen. DUITSLAND

BERICHTEK UIT ANDERE LANDEN

Darmstadt De HEAG wil dit voorjaar lijn 6 naar Oberwaldhaus opheffen. Köln-Bonner Eisenbahnen Dit bedrijf is voornemens 15 kleine "Silberpfeile" te be­ stellen om vanaf 1971 de Keulse tramtunnels hiermee te kunnen berijden. Het worden 8-assige dubbele motorwagens, serie ET 301. (SV l/lO)

TE BESTELLEN FOTO'S VERVOLG VAN BINNENZIJDE VOORPAGINA GVB-dia's In verband met het grote aantal hestellingen van de dia'a, vermeld op pagina 28 van ons vorige nummer, kunnen deze nog besteld worden tot 15 april' a . s . OUDE FOTO'S GVB - AMSTERDAM In verband met het negatief-formaat kunnen deze foto's slechts 'besteld worden op formaat CE (= 9/l2 cm); de prijs is dus steeds ƒ0,70. 183.039 CE lijn l:15+gedeelte open ahr (links voor), CS.., -20-8-1940 183-131 CE lijn.l3.;302+892 (rechts voor), C S . , 17-2-1947 183.133 CE lijn 7:310+893 (rechts voor) ,.Plantage Parklaan, 17-2-1947 183.136 CE emr.35(onverzwaarde truck)als instructiewagen(rechts voor)CS,17-3-'47 183.138 CE emr.l39(links achter)als instr.w. (ingetuigd als lijn 22) ,CS. , 1 7 - 3 - ' 4 7 253.003 CE lijn 11:339 (rechts, voor), Insulindeweg, 3-9-1949 253.005 CE lijn 16:309(+ged.ahr.)(links voor), Havenstraat, 5-2-1947 253.007 CE lijn 5:22+643 (links), Amstelstation, 1946 253.016 CE lijn 25:459+885 (rechts achter), Rivierenlaan, 25-9-1948 253.032 CE emr,102(ex BMW,geen zijruiten i.v.m.houtvervoer),Havenstr.,27-1-1947 GVB-FOTO'S - PEKELWASEMS 183.721 B P7 enP12 uit 2 richtingen (richt.Lelyln),Meer en Vaart/Osd.pl.,21-12-169 TH 33Ö5 B Pl6 (links voor), Prederiksploin, 21-12-1969 TH 3388 B P20 (links voor)en lijn 95642 uit rem., Westeinde, 21-12-1969 TH 3430 B P6 (rechts achter) rijdt rem.Havenstraat in, 6-1-1970 TH 3443 B P19(links voor) komt onder Bijenkorf uit, Beursstraat, 6-1-1970 TH 3447 B P9 (voor), Singel, 17-2-1970 TH 344&BP18 (rechts voor), Dam, op spoor achter Paleis, 17-2-1970 TH 3492 B P12 (rechts voor) bij voorverkoophekken lijn 24 Stadionpl., 20-2-1970 DE PRIJS VAN DE FOTO'S IS VOOR FORMAAT B L ( = 7 / l 0 cm):ƒ0,60, VOOR FORMAAT BE(=9/l2 cm) ifOflO PER STUK. CE IS DUS STE'TDS ƒ0,70. FOTO'S TH WORDEN ZONDER UITTE RAND GELEVERD. BESTELLINGEN KUNNEN GESCHIEDEN VIA EEN VAN ONZE GIROREK itENGEN. BERICHTEN UIT DUITSLAND (vervolg van pagina 53) Mannheim Met het oog op de Bundesgartenschau, die in 1975 hier za.1 plaatsvinden, wil men dit jaar beginnen met de aanleg van een tramlijn van Soironplatz naar Mannheim-Gartenstadt. De bouw van de Nordbrücke tussen flannheim en Ludwigshafen, waarover ook een tramverbinding komt, schiet flink op. Stuttgart M.i.v. 20-1-1970 is het nieuwe traject van lijn 15 Zuffenhausen-Rot (Bundesbahnhof Zazenhausen)-Freiberg (l,4 km) in gebruik genomen. D.D.R. Kirnitzschtalbahn (Ead Schandau) Na grote herstellingen zal a.s. zomer de lijn toch weor in gebruik genomen worden. Om de lijn attractiever te maken, zal het Kirnitzschtal afgesloten worden voor autoverkeer. OOSTENRIJK Stubaitalbahn Thans zijn alle vier motorwagens naast hun lyrabeugel voorzien van halve schaarbeugels, welke echter i.v.m. de slechte toestand van de bovenleiding nog niet gebruikt worden. Wenen Ex Third-Avenue-mw 4207 blijft behouden als museumwagen. Bijn 17 A zal binnenkort opgeheven worden. Als reclame-af fiche voor de te bouwen U-bahn zijn grote borden geplaatst met een . schone jongedame, die slechts een lange broek draagt. Met grote letters staat erbij 0ben ohne", met kleinere letters "Umleitungen koine U-bahn". (voor vervoersenthousiasten, die alle gegevens willen hebben: het beeld toont de rechter en achterzijde van het onderwerp) Wiener Lokalbahnen I.v.m. hevige sneeuwval moest begin december tussen Philadelphiabrücke en Leesdorf-Frachtenbahnhof een dieselloc voor de trams gekoppeld worden om door de sneeuwmassa te kunnen komen. T.g.v. de vele defecte wagens reed op 3/l het gekoppelde Stadtbahnmw.stel 241-243, welke sedert zomer 1969 niet meer voor personenvervoer waren gebruikt. De verbouwing van de Keulse mws vindt thans plaats bij de ISG in Inzersdorf, daar de eigen werkplaatsen het te druk hebben met het onderhoud aan de bestaande wagens. Eind I969 werden afgevoerd de vroegere Stadtbahnbws 281-283, bws 1 1 0 , 1 2 1 - 1 2 4 , 260 en 262 en benzine-draisine 1003. ZWEDEN Göteborg M.i.v. 1-12-1969 werd het traject Larje-Hjallbo (9 km) van sneltramlyn 8 geopend. De verlenging naar Bergsjön zal gereden worden door lijn 6-, hierdoor worden 2 buslijnen opgeheven. De eerste wagens serie 801-860 (M29) werden afgeleverd. Norrköping Mw 140, die beschadigd was door blikseminslag,kwam in dec. weerin dieist. w