AFGIFTEKANTOOR 3000 LEUVEN 1 40e jaargang - Nr. 6 november-december 2010 Tweemaandelijks onafhankelijk algemeen-cultureel tijdschrift van de vzw VKD-SPOORSLAG Verantwoordelijke uitgever: André Vanhaeght, Jozef Kumpsstraat 61, 1560 Hoeilaart
België-Belgique P.B. 3000 Leuven 1 BC 5971 Erkenning: P 306656
Losse nummers: € 3,50
In dit nummer onder meer:
hond De Wever in een kegelspel
Modern Vlaanderen F Nationalisme, natie en identiteit F Nagedachtenis Ivan Mertens F Jachtseizoen en BHV F In den Congo F Biljarten op zijn Belgisch F Beste wensen F Zin in publiciteit?
“Vlaanderen heeft het recht en de plicht om zijn lot in eigen handen te nemen. Het moet het alleen nog doen. België heeft niet het recht dit te verhinderen, want dit land is een product van de Franstalige bourgeoisie. 1830 was voor ons, Vlamingen, een ramp...” prof. Robert Senelle, geciteerd in JOURNAAL, 18-11-2010
Redactioneel
wett. dep. BD 25 412
EDITORIAAL
De koninklijke verduidelijker Bart De Wever had op het einde van zijn opdracht, als eerste preformateur Di Rupo deed dat niet - een document opgesteld rond een mogelijke regeringsvorming, met daarin o.m. een berekend voorstel voor de bijzondere financieringswet (BFW). Dit voorstel werd aan Albert I bezorgd en meteen door de Franstaligen, met Di Rupo op kop, afgeschoten, waarschijnlijk zelfs vóór grondige lectuur. Voor het eerst stonden Vlamingen een beetje op één lijn tegenover het Franstalige NON. Volgens de eerste berekeningen, gemaakt op vraag van NV-A, kunnen wij in Vlaanderen overgaan tot belastingvermindering. Wallonië stond op zijn kop. Maar het is toch niet omdat mijn buur het minder goed heeft, dat ik het daarom niet beter mag hebben? Is solidariteit daarvan het tegendeel? Albert II keerde de Vlaams-nationalist Bart De Wever de rug toe en begon gesprekken met de zes andere partijen. Na een lang onderhoud met Di Rupo werd minister van Staat Johan Vande Lanotte tot bemiddelaar/verzoener aangesteld en het kleine wagentje van de SP-a werd gekoppeld aan de zware trein van de PS om naar eenzelfde doel te rijden. Aan de Nationale Bank - de francofone Guy Quaden (PS) is gouverneur - en aan het Planbureau – de Franstalige directeur Michel Englebert met PS-signatuur - werd opdracht gegeven om tegen 8 november de berekeningen van NV-A en de zes andere partijen te hermaken met een prognose voor de komende 20 jaar. Is het naïef te denken dat die twee heren hints hebben gegeven om ervoor te zorgen dat de resultaten Wallonië niet benadelen, laat staan dat het zuiden armer zou worden? Om de schijn te redden werden de berekeningen voorgelegd aan 6 professoren, 3 franstaligen, van wie één een PS-profiel en de 2 andere waarschijnlijk met een CDH-profiel, en drie Vlaamse professoren (Rudi Vandervennet RUG (SP-a), poulain van Vande Lanotte, naast Paul De Grauwe K.U.L. (Open VLD). Ook aan Theo Peeters, K.U.L. en CD&V, van het Vlaams Instituut voor Economie en Samenleving (VIVES) werden een narekening en eventuele correctie gevraagd. De eerste vergadering verliep in de lokalen van de Nationale Bank, dit zegt veel. Op 15 november krijgen de partijen inzage rond 18 november brengt Vande Lanotte verslag uit bij Albert II en maakt zijn visie kenbaar. In de BFW zit natuurlijk ook de geldstroom naar Brussel. Wij denken nog altijd dat om te besparen, de 19 colleges van burgemeesters, schepenen en raadsleden in Brussel vervangen moeten worden door één bestuur voor een tweetalig stadsgewest. Over BHV geen woord. Een compromis zou gekoppeld zijn aan een compenserend akkoord van gunstige financieringswet voor de Franstaligen. In het vorige voorstel - Spoorslag 2010 nr. 4-5 waren er al verregaande Vlaamse toegevingen verwerkt, en het toegevingsprobleem is zeker nog niet van de baan. De Vlamingen moeten alert blijven! Wat nu op tafel ligt, ziet er niet goed uit. Willen alle Vlaamse partijen (ook Open VLD) wel kiezen voor de belangen van Vlaanderen? Aan VB twijfelen we niet, maar die partij heeft nog altijd politiek huisarrest. Wij kunnen alleen maar hopen dat de NV-A en de drie andere Vlaamse partijen aan de onderhandelingstafel niet plooien voor francofone chantage. En dat de Vlamingen deze keer de moed hebben om de onderhandelingen van nu af in het Nederlands te voeren! Anders tonen wij ons ondergeschikt aan de francofonen. Dat de Franstaligen niet genoeg Nederlands verstaan of spreken is geen argument om het nog eens in het Frans te doen; ook wij interpreteren niet altijd de discoursnuances der Franstaligen correct. Trouwens, als zij geen voldoende Nederlands kennen, moeten zij het maar met simultaanvertaling doen! Als er geen regering gevormd wordt om een zesde staatshervorming uit te werken, stevenen wij af op parlementsverkiezingen in 2011. U mag raden wat er dan kan gebeuren. (afgesloten op 15-11-2010)
40e jaargang - 2010 november-december nr. 6 Tweemaandelijks tijdschrift van de vzw VKD-Spoorslag Oplage: 2 400 exemplaren JAARABONNEMENT: Individueel: € 15 - Steunabonnement: vanaf € 20 - Losse nummers: € 3,50 BANKNUMMER van de vzw VKD-SPOORSLAG: KBC 434-2616581-10 AANGESLOTEN VERENIGINGEN: De Beierij van IJse, Davidsfonds Hoeilaart, Davidsfonds Overijse, Davidsfonds Tervuren, De IJsezwaaiers Overijse, ’t Genootschap Hoeilaart, Landelijke Gilde Overijse, Marnixring Overijse De Vrijheijt, St.-Ceciliakoor Overijse, St.-Martinusharmonie Overijse, Tros Toneelvereniging Druivenstreek, UNIZO Overijse, Vakantiegenoegens Overijse, Vlaamse Klub Jezus-Eik, Vlaams Genootschap Overijse, Vlaamse Jongeren Overijse, vtb Kultuur Hoeilaart KERNREDACTIE: Ingrid De Wilde, Greta Dumon, Jan Goossens, Henri Otte (eindredacteur), Francis Stroobants (eindredacteur), Dries Vanhaeght (voorzitter en illustraties) VASTE MEDEWERKERS: Jan De Broyer, Johan Deconinck, Roeland Gillis, Stefaan Hemeleers REDACTIEADRES: e-post:
[email protected] WEBSTEK: www.spoorslag.org VKD-SPOORSLAG vzw: voorzitter: Dries Vanhaeght; ondervoorzitter: Jan Goossens; penningmeester: Johan Deconinck; secretaris: Henri Otte Onze vereniging is aangesloten bij de Vlaamse Volksbeweging Brabant, bij het Halle-Vilvoordekomitee en bij het Overlegcentrum van Vlaamse Verenigingen. Lees- en lidgeld: € 15,00 per jaar
In dit nummer: Modern Vlaanderen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 3 Nationalisme, natie en identiteit . . . . . . . . . . . . 4
In den Congo . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 Biljarten op zijn Belgisch . . . . . . . . . . . . . . . . . . 17
Nagedachtenis Ivan Mertens . . . . . . . . . . . . . . . 6 Beste wensen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 19 Roets . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7 Jachtseizoen en BHV . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 Grimbergen . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 9 2
Frans Drijvers . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20
De volgende vergadering van de vzw VKD-Spoorslag heeft plaats op dinsdag 18 januari 2011 om 20 uur in C.C. Den Blank te Overijse.
Zin in publiciteit? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 22 Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Een modern Vlaanderen en zijn opponenten. Wallonië koestert geen angst voor het einde van België, wel leeft er de vrees om de jaarlijkse miljarden euro’s te verliezen, waar het niets voor hoeft te doen. Alles draait rond centen! De staatshervorming blokkeert rond een nieuwe bijzondere financieringswet, rond BHV en Brussel. Wat gebeurt er met het Vlaamse belastingsgeld, inkomsten en uitgaven? Responsabilisering noemt men dat vandaag ofwel de tering naar de nering zetten. Franstaligen willen daar niet van weten, zij willen dat aan de jaarlijkse transfers van Vlaamse euro’s niet geraakt wordt. Di Rupo stelde dat de gewesten er niet armer mogen op worden, maar hoe kan dat, als Vlaanderen de enorme geldstroom naar Wallonië wil verminderen? Solidariteit kent zijn grenzen en moet volgens andere criteria verlopen.
Van vakbonden en hun nevenorganisaties weten wij dat ze al jaren jacht maken op gesyndiceerden met een Vlaams-nationale achtergrond. Zij schrikken er niet voor terug om te discrimineren door die mensen uit te sluiten en hen alle vakbondsrechten af te nemen. Ze worden op zwarte lijsten geplaatst die uitgewisseld worden onder alle vakbonden. De kleurvakbonden zetten hun politieke mandatarissen, die zijzelf opgeleid hebben, onder zware druk bij de onderhandelingen voor de zesde staatshervorming. Soms hebben wij de indruk dat de vakbonden het land besturen in plaats van de democratisch gekozenen. Hun stemadviezen van de jongste maanden logen er niet om.
Vlaanderen wil geen arm Wallonië, wel moet dit Wallonië eindelijk zelf voor zijn eigen welvaart willen zorgen. De Vlaams-nationalisten wonnen de verkiezingen en dat deed de Franstaligen even panikeren. Vlamingen zullen niet langer nederig het hoofd buigen op een vingerknip van de Franstaligen. Gedaan met onverantwoord geven en toegeven. In Tussendoor in het maandblad Doorbraak lazen wij de in De Standaard gepubliceerde vrije tribune van Dirk Rochtus, docent Duitse cultuurgeschiedenis, met de oorspronkelijke titel Is een moderne Vlaamse staat een schrikbeeld? De titel werd zonder medeweten van de auteur door De Standaard (!) zelf aangepast in Vlaams-nationalisten zijn geen nazi’s. Het was een antwoord op het opiniestuk (14-10-2010) van prof. Marc Hooghe, politicoloog en socioloog aan de K.U.L. Slechte Vlamingen bestaan niet. Hij doelde op de Vlamingen, die de visie van Bart De Wever niet volgden. In dit opiniestuk vergeleek hij de Vlaams-nationalisten met ‘zwartkousen’ en ‘nationalistische pilaarbijters’. Alsof er geen andere, dan rechtse bekrompen Vlaamsnationalisten zouden zijn? Alsof er geen progressieve Vlaams-nationalisten zouden zijn? Professoren mogen natuurlijk hun mening verkondigen, maar mag van hen niet verwacht worden, dat ze objectief en eerlijk zijn,
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
3
VLAAMS BEWEGEN
Volgens professor Theo Peeters (CD&V) is het een misverstand te denken dat het hier om solidariteit tussen rijk en arm, of tussen het Noorden en het Zuiden gaat. Het probleem van het welvaartsonder-scheid tussen Noord en Zuid is in wezen een verschil van een hogere activiteitsgraad in het Noorden, een lagere activiteitsgraad in het Zuiden en een dramatisch lage activiteitsgraad in Brussel. Dit probleem los je niet op door de feiten toe te dekken, te subsidiëren en verder te laten bestaan.
zonder zich te bezondigen aan benepen clichés van zeventig jaar geleden, clichés die vandaag geen kant of wal raken. Gratuite beweringen van prof. Hooghe, een K.U.L.-wetenschapper, onwaardig.
VLAAMS BEWEGEN
Op initiatief van de PVDA tekenden tweehonderd progressieve Belgen uit de culturele sector een oproep om zich te verzetten tegen het Vlaams-Nationalisme en de Vlaamse identiteit, in een reactie tegen de pleidooien van Jan Peumans, voorzitter van het Vlaams parlement. Zij argumenteren dat het Vlaamsnationalisme een proces van uitsluiting en vervreemding is, dat het een asociale agenda verbergt en dat het de weerbaarheid van de burger verzwakt. Vlaamse cultuur en identiteit - zo beweren zij - is een aberratie, een geestelijke dwaling, waar geen enkele Belg zit op te wachten. Volgens hen maakt alleen solidariteit de cultuur groot, maar ze specificeren niet welke solidariteit zij op het oog hebben.
Of dit indruk zal maken, blijft af te wachten nu de socialisten volgens een vraaggesprek met H. Balthazar (Knack 10-11-2010) langzaam aan beseffen dat zij de aansluiting met de Vlaamse strijd gemist hebben en dat zij zich maar beter een scherper Vlaams imago kunnen aanmeten. Henri Otte
Bij de ondertekenaars vinden we vooral VRT-journalisten, al dan niet gepensioneerd, VRT-presentatrices, VRT-acteurs uit politiereeksen, VRT-producers, bedienden en technici naast een schare auteurs, acteurs, actrices en natuurlijk enkele vakbondsleiders. Het belgicisme zit er diep ingeworteld.
Nationalisme, natie en identiteit. Er bestaan vele misverstanden - vaak ten behoeve van het eigen gelijk - over nationalisme, natie en identiteit. Meermaals opzettelijk verkeerd uitgelegd, door vergelijkingen met het nationaal socialisme, enz. Maar daarmee heeft het Vlaams-nationalisme helemaal geen uitstaans. Vlaams-nationalisme, wat is dat eigenlijk? Vlaamsnationalisten (met koppelteken) ijveren voor (meer) autonomie ten opzichte van het Belgische staatsverband, dat zou ook een land met een confederale vorm of een bondsland kunnen zijn. In dat geval blijft de nationaliteit Belgisch en is de identiteit Vlaams. Vlaams nationalisme (zonder koppelteken) daarentegen is een nationalisme dat de eigen staat meer gewicht wil verlenen in de grote groep van de staten. Daarvoor moet Vlaanderen eerst als onafhankelijke staat erkend zijn. Dit is dan te vergelijken met het Nederlandse, Franse, Duitse,
4
Italiaanse, ... natiegevoel, gekoppeld aan de dito nationaliteit en identiteit. Weet dat er vele Vlamingen zijn die opteren voor een zelfstandig of onafhankelijk Vlaanderen. Een Vlaamse republiek met een Vlaamse nationaliteit en identiteit. Deze Vlamingen hebben een rechts profiel, een links profiel of een centrum profiel. Die Vlaamsnationalisten zitten in alle politieke partijen. De verschillende strekkingen kunnen in Vlaanderen even goed actief zijn en er een evenwichtig beleid te voeren, zonder dat er nog politieke partijen worden uitgesloten. Daar is in een democratie toch niets verkeerds mee? Is dit bekrompen, Frank VDB? (zie Knack nr. 45 van enkele weken geleden) Henri Otte
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Een internetextensie voor Vlaanderen Francofone Belgen steken hier weer dikke stokken in de wielen en willen koste wat het kost beletten dat er een Vlaams extensie komt. Zij vergelijken dat met het einde van België. Waar bemoeien zij zich mee? Het einde van België zal zeker niet afhangen van een internetextensie.
De Vlaamse regering is van plan om de internetextensie .vla aan te vragen. Eerst moet men een Vlaamse gTLD (generic Top Level Domain) aanvragen. Daartoe liet de regering een studie uitvoeren bij Deloitte consulting, Deloitte Touche Tohmatsu Limited, een multinationale onderneming met zetel in het Verenigd Koninkrijk. Deloitte Consulting beweert dat er weinig interesse bestaat bij internetleveranciers, in de sector en het bedrijfsleven. Wie zit daar achter? Het is m.i. een voorbarige uitspraak; de extensie bestaat nog niet en hoe kan men dan over interesse spreken? Men beweert dat de extensie geen financiële meerwaarde zou hebben. Een Vlaams bedrijf zou best gelukkig zijn, wanneer men zijn webstek kan lokaliseren in Vlaanderen. In Spanje zijn er b.v. websteks en epostadressen met eigen regionale extensies, Catalonië: .cat, …
De Vlaamse regering heeft nog ruim zes maanden om het dossier in orde te krijgen om de extensie aan te vragen bij de Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) in Californië. Als dat niet lukt, moeten we opnieuw een viertal jaar wachten vooraleer een aanvraag kan ingediend worden. Een overtuigende motivering is nodig, nu Deloitte Consulting geen al te positief advies heeft gegeven. Per slot van rekening is het ICANN, die zelfstandig beslist over de toekenning op basis van de verzamelde gegevens (interesse, meerwaarde, enz.). Het is niet ondenkbeeldig dat enig lobbywerk wenselijk is. Kan het Vlaams huis in New York daarvoor zorgen? Henri Otte
Vanaf volgend jaar zal er ook een extensie .eu zijn. Om de .vla-extensie te reserveren en te beschermen moet jaarlijks betaald worden, net als voor alle andere extensies en domeinnamen.
TASTENHOYE bvba HOUTHANDEL - DOE-HET-ZELF DAKTIMMER - PLANCHETTEN - DEUREN ISOLATIE - RAMEN - VELUX - IJZERWAREN Duisburgsesteenweg 128/135, Overijse Tel. 02 687 72 45 - 687 65 98
KUNSTHANDEL JEAN RIGAUX
Wijnkelders SONIËN (Pips Luppens)
Justus Lipsiusplein 15 - Overijse centrum www.jean-rigaux.be 02 687 73 26
Brusselsesteenweg 538, 3090 Overijse Tel. 02 657 33 20
Alles voor de knutselaar, de kunstenaar en de kunstliefhebber.
Open van 8 u. tot 12 u. en van 13 u. tot 18 u. Zondag gesloten!
Links Vlaams-nationaal maandblad
... is aan zijn 18e jaargang toe! Drukpersstraat 20, 1000 BRUSSEL Tel. 02 223 31 40 • Fax 02 223 31 41 Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
NEEM NU EEN ABONNEMENT 25 euro voor 10 nummers! 5
VLAAMS BEWEGEN
Een internetextensie is de identificatie die, gescheiden door een punt, achter de naam van een webstek of van een e-postadres wordt geplaatst. In veel gevallen is dat .be, .com, .org, .edu. Bij voorbeeld “www.spoorslag.org” of “
[email protected]” of ook “www.ovv.be”.
VLAAMS BEWEGEN
Ter nagedachtenis Ivan Mertens
Ivan is bij hem thuis in Beerse vrij plots en stil van ons heengegaan op 4 november 2010. Hij werd in alle intimiteit begraven. Zijn militaire loopbaan als jachtpiloot heeft hem er niet van weerhouden om als Vlaams-nationalist actief te zijn.
Na een ongeval stak hij al zijn energie in de Vlaamse Beweging. Hij werd voorzitter van de VVB en testte daar de diplomatieke benadering uit bij de Westerse ambassades om naar hun houding te peilen over een onafhankelijk Vlaanderen. Hij kwam door interne meningsverschillen niet verder dan de ons omringende landen. Hij heeft ook nog enkele jaren samengewerkt bij het opstellen van een scenario voor de Vlaamse onafhankelijkheid. Na zijn ontslag bij de VVB, stichtte hij Vlaanderen Vlagt. Op vele gekende wielersportmanifestaties in binnen- en buitenland vonden wij hem terug met de vele leeuwenvlaggen langs de omloop of aan de aankomst. De tvcamera’s konden er niet naast kijken. Instructies van VRT en RTBF om er naast te filmen mochten niet baten. Vlaanderen kreeg bekendheid en werd op de kaart gezet.
Wij denken ook terug aan zijn vraag om in Overijse voor een standje te zorgen tijdens de jaarlijkse Gordel, met de bedoeling er leeuwen-vlaggen te verkopen. Wij herinneren ons nog vorig jaar, toen hij met veertien actievoerders, onder wie een zestal Marnixvrienden uit Overijse, stond te vlaggen op de veldrit van Diegem (zie foto F. Detroij). Hij stuurde ons nog zijn dank en beste wensen voor 2010 en hij eindigde, alsof hij een voorgevoel had, betekenisvol als volgt: “Het deed deugd, zelfs in de kou en het nat, aan ons warm hartje. Als we dit volhouden in 2010 dan kan Vl. vl. in 2011 zijn feest en afscheidsjaar vieren, want dan is de strijd gestreden en kunnen we het aan de jongeren overlaten om het vrije Vlaanderen op te bouwen”. Henri Otte
6
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Weekkalender De Roets krijgt ANV-Visser Neerlandia-prijs voor Cultuur Op zondag 19 september 2010 werd de Visser Neerlandia-prijs voor Cultuur toegekend aan de historische weekkalender De Roets ter waardering voor het vele werk van een grote groep vrijwilligers, onder leiding van Herman Brijssinck, bezieler en bedenker van de Roets. Het werd een kwaliteitsvol en verfrissend project genoemd, dat bij een breed publiek belangstelling wekt voor de geschiedenis der Zuidelijke Nederlanden. De Visser Neerlandia-prijs is een prestigieuze prijs, die werd ingesteld door het Algemeen Nederlands Verbond in 1958. T.g.v. van de officiële overhandiging hield Prof. Jef Jannssens, een literair historicus zoals hij zichzelf graag noemt, een boeiende toespraak waarin hij de nadruk legde op het belang van onze kennis over ons Vlaams verleden.
Prof. Jef Janssens besluit zijn toespraak met de woorden ‘Vaert wel ende levet scone!’, dezelfde woorden uit de middeleeuwen die dominicaner theoloog Edward Schillebeeckx uitsprak bij de viering van zijn 90ste verjaardag en die vorig jaar, enkele dagen voor Kerstmis gestorven is. Als trouwe lezer van De Roets kan ik de toespraak van Prof. Jef Janssens alleen maar bijtreden. De Roets wordt uitgegeven door het Davidsfonds (12,50 euro) en is een ideaal geschenk voor familie en vrienden, die Vlaanderen in het hart dragen. En voor de Kronkelaars, want alle basiswoorden uit de Kronkel zijn terug te vinden in De Roets!
Wasserij IRIS
Ingrid Jena-De Wilde
nv
Winddroog - Halfklaar - Kastklaar - Droogkuis: Luxe Verhuur Unisteam tapijtreiniger Ophaling en levering aan huis Brusselsesteenweg 542 • Jezus-Eik - Overijse Tel. 02 657 05 02
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Uit sympathie 7
VLAAMS BEWEGEN
In zijn inleiding heeft hij het over een oproep die in 1838 vurig weerklonk: ‘Gij, Vlaming, overweeg wat Vlaanderen eertijds was, wat het nu is, en nog meer wat het worden zal, indien gij de heilige voorbeelden uwer vaderen vergeet!’. In deze traditie beschouwt Prof. Jef Janssens de Roets als ‘Vlaanderens Geheugen’. De luchtige weekkalender wil inderdaad Vlamingen bewust maken van hun bewogen geschiedenis, van de vele uitzonderlijke figuren en plekken uit de rijke Vlaamse geschiedenis en het hedendaagse leven. De Roetsbijdragen zijn breed toegankelijk en vooral boeiend. Geen saaie encyclopedische overzichten, geen hoogdravende betogen, maar verrassende invalshoeken, betekenisvolle anekdotes, plezierige weetjes, vlotte schrijfsels. En deze laatste vindt Prof. Janssens geen vieze woorden in tegenstelling met wat vaak anders in serieuze wetenschappelijke kringen wordt gedacht. Wetenschap op niveau met de stijlvlotheid en toegankelijkheidsgraad van Dag Allemaal, dat is de betrachting. Hij betreurt de spijtige evolutie in het Vlaams wetenschapsbeleid om onderzoekers exclusief te quoteren op hun internationale bijdragen in Areviewed-tijdschriften of Engelse boeken die hoog specialistisch in dialoog treden met hun buitenlandse vakgenoten. Alsof degelijke popularisering niet stoelt op uitmuntende expertise. Alsof wetenschappers ook niet een verantwoordelijkheid van kennisoverdracht hebben tegenover de subsidiërende gemeenschap?
Verder heeft Prof. Janssens het over de valkuil van het inperkende chauvinisme, de arrogante zelfvoldaanheid of de agressieve beklemtoning van het eigen gelijk, die De Roets al vijf jaar systematisch probeert te vermijden. Vlaanderens geheugen bevat immers niet enkel illustere goedheid en schoonheid. Naast het Heilig Paterke van Hasselt, pater Damiaan of priester Daens, omvatten onze gemeenschappelijke herinneringen ook de Bokkenrijders, de Limburgse uitvinders van de tijgerkidnapping, of de bende van Bakelandt, de Vlaamse uitvinder van de gewelddadige homejacking. Hij prijst ook het feit dat in De Roets niet enkel markante figuren uit het (verre) verleden aandacht krijgen zoals de Franstalige Brusselaar Charles de Coster met zijn Uilenspiegel en Hendrik van Veldeke met zijn Duitse Eneasroman, maar ook de gedreven onderzoeker Paul Janssen, de intellectueel Piet De Somer, de Flandrien Briek Schotte, zoon van een potige West-Vlaamse keuterboer en de als ‘ons moe’ immense populaire Ann Petersen. Zowel de zogenaamde ‘hoge kunst’ naast de kunst met een kleinere ‘k’ krijgen aandacht in de Roets. Naast Pieter Brueghel met zijn Dulle Griet vindt men Karel Biddeloo die het lot van de Rode Ridder verbond met de schaars geklede fee Galaxa. Naast de mystica Beatrijs van Nazareth vindt men er onze veel te vroeg overleden filosofe Patricia De Martelaere.
VLAAMS BEWEGEN
Jachtseizoen en BHV Meer dan 2.300 burgers schreven zich in op de vijfde nationale oproep van de werkgroep BHV om hun medewerking aan de ongrondwettige verkiezingen te weigeren. Ongeveer 300 onder hen werden ook effectief opgeroepen als voorzitter of bijzitter van een stembureau of stemopnemingsbureau en deelden op duidelijke en gemotiveerde wijze mee waarom zij niet konden meewerken. Een aantal voorzitters van kantonhoofdbureaus hebben die bezwaren aanvaard. Bij de vorige actie werd geen enkele BHV-dienstweigeraar veroordeeld. Alle zaken eindigden met vrijspraak of verjaring. Toch zijn sommige parketten nu weer overijverig bezig dienstweigeraars te vervolgen. Voor zover bij het ter perse gaan bekend is, werd reeds tegen 108 BHV-dienstweigeraars een strafrechtelijk dossier geopend. Op 25 oktober moesten er reeds dertien van hen voor de rechtbank van Eerste Aanleg in Dendermonde verschijnen. Tongeren en Leuven zijn de eerstvolgende rechtbanken. Daarmee is dus het nieuwe jachtseizoen op gewone burgers die weigeren een discriminerende en ongrondwettige wet uit te voeren, officieel geopend. De verdediging van deze gedaagden kost evenwel behoorlijk wat geld, ook al zijn de advocaten die ons hierbij steunen meer dan terughoudend in het aanrekenen van hun honoraria en kosten. Het Halle-Vilvoorde Komitee en de Werkgroep BHV, die de dienstweigeraars de nodige financiële
8
tussenkomst hebben gewaarborgd, doen daarom een oproep tot een financiële mobilisatie. U kan uw bijdrage voor hun dienstweigering bij deze ongrondwettige verkiezingen storten op rek. BE39 4099 5639 8119 of 409-9563981-19 van de Vlaamse Volksbeweging, Passendalestraat 1A te 2600 Berchem met vermelding ‘Gift actie burgerzin’, als u hiervoor
een fiscaal attest wenst. Is dat niet het geval, dan mag u storten op rek. 436-6257621-16 van het HalleVilvoorde Komitee, Beatrijslaan 6 te 1850 Grimbergen met dezelfde vermelding. Meer info over de hele actie vindt u ook op www.haviko.org.
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Grimbergen In de vorige Spoorslag eindigden wij in de Paddegatstraat en zijn nu in … Humbeek
Humbeek - Gravenkasteel
Een langwerpig woondorp van 787 ha. De SintRomboutsabdij van Mechelen verwerft in 992 het domein Humbeek van bisschop Notger van Luik en Humbeca wordt in 1150 voor het eerst vermeld. Het kapittel van Mechelen staat in 1260 zijn bezittingen te
Humbeek - Kerk
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Humbeek als leengoed af aan de Berthouts van Mechelen en Gillis Berthout uit Mechelen noemt zich in 1268 al ‘heer van Honebeke’. Wouter Berthout uit Mechelen noemt zich in 1280 heer van Humbeek. In 1313 wordt Daniël van Boechout heer van Humbeek. En in 1465 komt de familie van der Mark, verwant met de Arenbergs, in het bezit van Humbeek. In 1644 wordt de heerlijkheid Humbeek verkocht aan Boudewijn le Cocq uit Normandië en in 1694 wordt Humbeek verheven tot graafschap. In 1804 komt de familie le Candele in het bezit van het kasteel van Humbeek en in 1830 aan de familie Lunden. Aan een viersprong nemen we de Nieuwenroodsesteenweg. Aan een rotonde links de Voordestraat en komen aan het 18e-eeuwse kasteel De Eiken. Achter het kasteel het Gravenbos, dat gedeeltelijk toegankelijk is. De Voordestraat terug, links de Dries voert ons naar het Graven- of Lundenkasteel. Barokke poort, ommuurd plein, een mooie conciërgewoning en een prachtige kasteelhoeve, nu paardenfokkerij. Verder de Warandestraat, rechts de Baron Lundenlaan, rechts de Meiskensbeekstraat, rechts de Kerkstraat en links de Dorpsstraat tot de Sint-Rumolduskerk, een neogotisch gebouw in Diegemse baksteen. De Achterstraat wordt Kruisstraat en aan de Beigemsesteenweg nemen we links naar … Beigem Een woondorp van 388 ha. In 1138 verschijnt Onulfus in de oorkonden en de naam Beigem duikt in 1155 voor de eerste maal op. In 1592 wordt Beigem grotendeels verwoest en kerk afgebrand en in 1653 wordt de kerk van Beigem herbouwd. De eerste kerk moet wel gebouwd zijn rond de jaren 1150, misschien zelfs vroeger. We mogen veronderstellen dat ze gebouwd werd door de toenmalige eigenaars van het hof ten Doorn, in welk geval die ook het recht hadden de pastoor voor te 9
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
Humbeek - Gravenkasteel
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
stellen aan de bisschop van Kamerijk die de eigenlijke benoeming deed. Deze eerste kerk stond waarschijnlijk op dezelfde plaats als de tegenwoordige. Ze werd herbouwd in 1653, datum die nu nog op de ingangspoort te vinden is, in de stijl van die tijd, de barok. De toren is een voorbeeld van sobere, eenvoudige barok. Van deze kerk bestaan er nog foto’s van binnen en van buiten. Daaruit kunnen we afleiden dat de toren identiek dezelfde gebleven is. De kerk zelf was veel kleiner, ze had geen zijbeuken en geen kruisbeuken. Er stonden wondermooie houten beeldjes in, zware gotische koperen kandelaars, en vier waardevolle schilderijen van Rogier Van Der Weyden die in 1775 van de kerk van de Coudenberg te Brussel door pastoor Frencken waren aangekocht. In 1910 werd deze kerk geklasseerd als cultuurmonument. Op 23 december 1910 ontving burgemeester Domis de Sémerpont het volgende schrijven van de Commissaris van het arrondissement: “Ik heb de eer u mee te delen dat de commissie van monumenten heeft erkend dat de toren, het middenschip en de sacristie van uw parochiekerk aan de archeologische en artistieke
Beigem - Kerk
eisen voldoen om ze te rangschikken onder cultuurmonument van derde klas”. In 1913 werd er een nieuw orgel in gebouwd. De gemeente had een uurwerk op de toren geplaatst. Op 12 september 1914 werd de kerk door de Duitse soldaten afgebrand, alles ging in vlammen op. De eerste weken na de brand werd er geen mis gelezen, daarna werden de kerkelijke diensten gedaan in het kasteel (nu eigendom van mevrouw Maus). Nog later kwam er een legerbarak, naast beenhouwerij D’Hollander, die tot 1925 dienst deed als noodkerk. Op 4 juli 1925 werd de herbouwde O.-L.-Vrouwekerk geconsacreerd. De toren is volledig dezelfde gebleven maar de kerk zelf werd vergroot met twee zijbeuken, twee kruisbeuken en een nieuwe sacristie boven de grafkelder van de familie Domis de Sémerpont. De klokken werden hergoten. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd de grootste van de hergoten klokken door de Duitsers weggenomen. Pas in 1952 werd er een nieuwe klok gegoten: ze draagt een Latijnse tekst die men zo kan vertalen: “Ik heet Cecilia, ik zing Gods lof, roep het volk bijeen, beween de doden 10
Grimbergen - Liermolen
en luister de feesten op”. We nemen de Beigemsesteenweg zuidwaarts, die wordt Brusselsesteenweg en zijn in de kortste keren in … Grimbergen Woondorp met villawijken, 2217 ha groot tussen de Tange- en Maalbeekvallei. Al tijdens de Romeinse bezetting, enkele decennia vóór onze tijdrekening, doorkruisten een aantal belangrijke wegen de omgeving van Grimbergen. De oudste is de Schapenbaan, die van Mechelen naar Geraardsbergen loopt. Een tweede oude weg is deze van Asse, een belangrijke Romeinse nederzetting, naar Mechelen. En ten slotte bestond ook de verbinding van Leuven met Dendermonde over Vilvoorde. Bij de kruising van deze belangrijke weg met de Zennerivier, ontstond in de 8e-9e eeuw een burcht. De plaatsnaam “Borgt” en een 15-meter hoge motte, vormen daar nu nog de overblijfselen van. Van op deze Borgt hadden de plaatselijke heren waarschijnlijk al de Berthoutsfamilie, de strategisch belangrijke Zenneovergang onder controle en legden zij de basis van hun macht en grondbezit. Het land van Grimbergen. Zo werd het uitgestrekte domein genoemd dat de Berthouts door allerlei feodale leenbanden wisten te verwerven. Hoe ze daarin geslaagd zijn, kon nog niet worden achterhaald. Men kan enkel vaststellen dat het al bestond in het begin van de 12e eeuw. Dit domein strekte zich uit van Grimbergen tot aan de Schelde, de Rupel en de Dender.
Grimbergen - Abdij - Maquette Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Bergen. Deze bewoner van het Prinsenkasteel stond in hoog aanzien bij het Spaanse hof. Koning Filips V benoemde hem tot gouverneur van Bergen-op-Zoom en hoogbaljuw van Henegouwen. Op het einde van de 17e eeuw werd hij gouverneur van Brussel. Het deel van Grimbergen dat aan Oranje-Nassau toebehoorde werd, na confiscatie, in 1602 teruggeschonken aan FilipsWillem, oudste zoon van Willem van Oranje. In 1757 kwam het in bezit van de familie de Merode, die door huwelijk ook al eigenaar was van dat andere deel van Grimbergen. Het dorp vormde opnieuw een echte eenheid. Maar het einde van het ‘Ancien Régime’ was al Grimbergen - Sint-Servaaskerk
Grimbergen - Prinsenkasteel
Grimbergen - Sint-Servaaskerk - Orgel
moeilijk aanvaarden. Een confrontatie tussen beiden kon dan ook niet uitblijven. Die kwam er in 1142, tijdens de Slag van Ransbeek. De Grimbergse Oorlog was begonnen. Schermutselingen en roofpartijen volgden mekaar op. In 1159 slaagde hertog Godfried II erin de Borgt te veroveren en met de grond gelijk te maken. Meteen ook het einde van de grote macht van de Berthouts. Hun bezittingen werden verdeeld tussen de twee familietakken. Grimbergen zelf bleef echter gemeenschappelijk bezit en zou vanaf nu twee dorpsheren kennen. Door huwelijken en erfenissen duiken later andere namen op in de geschiedenis. Zo kwamen de goederen en rechten van de oudste familietak in het bezit van de heren van Vianden en het geslacht van Nassau. Deze van de jongste tak vielen o.a. de heren van Bergen of Berghes ten deel. In 1686 werd dit gedeelte tot prinsdom verheven, ten voordele van Filips-Frans van Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
in zicht. In 1794 maakten de Fransen een einde aan onze feodale maatschappij en de macht van de heren. In 1796 werd de Grimbergse abdij opgeheven en pas 37 jaar later zou ze heropgericht worden. Grimbergen en omgeving waren tot in de tweede helft van de 19e eeuw voornamelijk een landbouwgebied. Daarin zou nu verandering komen. Omstreeks 1830 werd de provincieweg van Vilvoorde naar Aalst aangelegd. Nieuwe industriële bedrijven vestigden zich langsheen het kanaal Brussel-Willebroek. In 1887 kwam de tramlijn naar Brussel tot stand. Tussen de twee wereldoorlogen had de eerste stedenbouwkundige uitbreiding plaats en werd ook een vliegveld aangelegd. Na 1958, toen meer en meer mensen Brussel ontvluchtten, groeide Grimbergen uit tot een residentiële gemeente. Blikvanger is de Sint-Servaasbasiliek. De abdijkerk, in 1999 verheven tot basiliek, beheerst het Grimbergse kerksplein; de eerste steen ervan werd in 1660 gelegd. Het ontwerp van de abdijkerk, die volledig in plaatselijke zandsteen is opgetrokken, komt van broeder Gilbert van Zinnik. De kerk, een van de mooiste barokmonumenten van ons land, zou echter nooit voltooid worden. Dit zien we duidelijk aan het ontbreken van een torenspits, de niet passende voorgevel en twee traveeën en de monumentale ingangspartij. Het interieur is rijkelijk versierd met allerhande ornamenten die het geheel een feestelijk uiterlijk meegeven. De triomfalistische sfeer, 11
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
De invloed van de Grimbergse heren reikte tot in Ninove en Mechelen. Vormde het “Land van Grimbergen” wel een territoriaal geheel, van een gestructureerde eenheid was echter geen sprake. Met de bedoeling hun moreel gezag nog te versterken, stichtten zij omstreeks 1128 op de Grimberg een Norbertijnerabdij. De Brabantse hertogen konden de machtsuitbreiding van de Grimbergse heren maar
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
kenmerkend voor de contrareformatie, vindt men ook in het fraaie meubilair terug waaronder de biechtstoelen, het theatraal hoofdaltaar en het schitterend koorgestoelte. Zwart en wit marmer en gedetailleerde beeltenissen volledig in hout gesneden vormen een prachtig decor. Het orgel en de preekstoel zijn de absolute toppers in de Sint-Servaasbasiliek. Het orgel werd in 1750 gebouwd door Jan Thomas Forceville en door J.-B. Goynaut voltooid. De monumentale preekstoel is een werk van HendrikFrans Verbruggen. Ook een vermelding waard is het Verrijzenismonument in het hoogkoor. Hier laten dood (skelet) en tijd (oude man met baard en vleugels) zien wat vergankelijkheid is. In de majestueuze ruimte wordt de hoogmis elke zondag opgeluisterd met de
Grimbergen - Sint-Servaaskerk - Toren
Grimbergen - Prinsenkasteel
Gregoriaanse gezangen van het abdijkoor en vanuit de toren strooit de beiaardier - de beiaard telt 49 klokken - op zon- en feestdagen feestelijke klanken over het centrum. Ook de sacristie is een waar pronkstuk dat een bezoek meer dan waard is. De Prinsenstraat leidt ons naar het Prinsenbos waar we het Prinsenkasteel vinden, althans wat er van overblijft. Het was de verblijfplaats van de Heren van Grimbergen en is genoemd naar Filips-Frans van Bergen, prins van Grimbergen. Het kasteel dateert uit het begin van de 17e eeuw; tijdens de Tweede Wereldoorlog was het een munitiedepot dat in september 1944 door de terugtrekkende Duitsers in brand werd gestoken. De voormalige slotgracht van het kasteel doet nu dienst als visvijver. In de zware vierkante pijlers die het gewelf van één der zalen nu nog ondersteunen, is het wapenschild van de familie van nog duidelijk te onderscheiden met inscriptie 1610. Het Prinsenkasteel is niet toegankelijk voor het 12
publiek. Een instandhoudingsdossier is lopende om iets van de voorbije glorie weer op te roepen. Terug naar de abdij en hier de Rijkenhoekstraat brengt ons naar het Kasteel d’Overschie, in de Steenpoeldreef, van 1904 in een mooi park met vijver en de Liermolen (Vorststraat 8), de voormalige abdijmolen die deel uitmaakt van het Museum van Oude Technieken (Guldendal 20). Bekend is ook de volkssterrenwacht Mira (Abdijstraat 22). Op 13 mei of de zondag erna is het Sint-Servaasommegang en de eerste zondag van september provinciale jaarmarkt. De gemeente Grimbergen beslaat 3859 ha en telt 35.000 inwoners (‘Kraaischutters’). Bij de jongste gemeenteraadsverkiezingen behaalden CD&V-NVA 10 zetels, Vlaams Belang 7, Open VLD 6, Groen Pro (Groen + Sp.a) 4 en Union des Francophones 4. Burgemeester is de CD&V-er en nijveraar Eddy Willems. De grootste score haalde echter Bart Laeremans van het VB. We verlaten Grimbergen langs de Prinsenstraat, rechts de Spaanselindenbaan, wordt Grimbergsesteenweg, onder de Ring rond Brussel tot … Strombeek Eigenlijk Strombeek-Bever maar van het agrarische Bever rest er niet veel meer, van Strombeek des te meer. Het is een verstedelijkt woondorp van 467 ha. Het riddergeslacht de Strombeke wordt al vernoemd in de 12e eeuw. Bij de verdeling van het land van Grimbergen in 1197 wordt Strombeek aan de tak Perwijs-Vianden-Nassau toegekend, die plaatselijke heren blijven tot aan de Franse Revolutie. Bever daarentegen was steeds afhankelijk van de abdij van Groot-Bijgaarden en het kasteel van Bever, dat sinds 1748 bezit was van de graven de Villegas de Clercamp. Pas in 1810 werd Bever bij Strombeek gevoegd. Door inwijking uit Brussel is dit Vlaamse dorp ook Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Splitsen nu! .... (weer) inopportuun (en nu ook voor de N-VA)
Grimbergen - Volkssterrenwacht ‘Mira’
nederlaag in de Brabantse Omwenteling eenzaam en teruggetrokken leefde in een kasteeltje vlak bij de kerk. We keren terug langs de Grimbergsesteenweg, wordt Spaanselindenbaan tot de Vilvoordsesteenweg, wordt Grimbergsesteenweg tot het kanaal (Vaartdijk). Hier links het kanaal volgen en links de Jan Jozef van Engelgomstraat tot … Borcht Eigenlijk is dit de bakermat van Grimbergen. Op de Borchtberg lag de motte van de Berthouts van waaruit ze de scheepvaart op de Zenne controleerden. Nu is de wijk een aanhangsel van Vilvoorde maar behoort toch bij Grimbergen. De Kerk van de Heilige Verlosser is een zaalkerk. We vervolgen langs het kanaal (Westvaartdijk), nemen links de Fabrieksweg, wordt Humbeeksesteenweg, slaan links de Lintkasteelstraat in naar … Lint Hier staat op een omgracht domein het Lintkasteel. Lint moet de bakermat geweest zijn van een adellijke familie van dezelfde naam. Alhoewel er nu in Grimbergen verschillende plaatsnamen worden aangetroffen samengesteld met “Lint” kan historisch die naam alleen toegekend worden aan de plaats waar zich het restant van het oude Lintkasteel bevindt. De vallei van de Gillebeek (die begint op de Meer te Beigem) was gunstig voor de groei van bomen en er ontstond een “Lin(d)t”. “Lin(d)t” of “Lent” staat voor linde met bijvoegsel t en betekent een plaats waar linden groeien. De Gasthuispachthofstraat en de Heidebaan leiden ons naar … Verbrande Brug De Verbrande Brug dankt zijn benaming aan het feit dat kort na de bouw van de brug (1577) de Spanjaarden, die in Vilvoorde gelegerd waren, de brug in brand staken om te verhinderen dat de Geuzen hen langs die weg konden aanvallen. Ook in de recentere
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
13
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
behoorlijk verfranst. Dit heeft in de tweede helft van de vorige eeuw ook aanleiding gegeven tot politieke commotie. Onder leiding van burgemeester Ernest Soens (1904 - 1996) werd strijd geleverd tegen annexatie bij het tweetalige Brussel en de invoering van taalfaciliteiten. Dit gebeurde onder andere door zijn weigering om de zogenaamde talentelling uit te voeren. Hij liet ook enkele Franstalige verkozenen in de gemeenteraad manu militari uit de raadzaal verwijderen omdat zij weigerden de eed af te leggen in het Nederlands. In 1971 kreeg Ernest Soens voor zijn inzet als eerste de Orde van de Vlaamse Leeuw toegekend. Om het Vlaams karakter van Strombeek-Bever verder te versterken, werd in het begin van de jaren 1970 het Cultureel Centrum geopend, dat als cultuurcentrum fungeert voor heel Grimbergen en de noord-westrand van Brussel. Op het Sint-Amandsplein staat de Sint-Amanduskerk. Deze driebeukige bakstenen kerk in neogotische stijl met koor, kruisbeuk en ingebouwde westertoren werd opgetrokken tussen 1869 en 1895. In het interieur zijn vooral de beelden van de H. Amandus, van Onze-LieveVrouw met Kind en het Vlaamse schilderij van 1650-1700 “Onze-Lieve-Vrouw omringd door Bloemen” vermeldenswaardig. Het omringende kerkhof werd in 1933 naar de nieuwe begraafplaats in de Jozef de Vleminckstraat overgebracht. In de kerkhofmuur van het oorspronkelijke kerkhof zit een grafsteen van Hendrik van der Noot (1731 - 1827), die hier na zijn
wel nog tot korporaal benoemd. Het plein aan de Oostkant van de brug herinnert aan deze heldendaad, want het draagt zijn naam en aan de Westkant werd een herinneringsmonument geplaatst. Nog niet zo lang geleden, in 1975, werd in dit gehucht een film gedraaid met als titel ‘Verbrande Brug’, met regie door Guido Henderickx en Jan Decleir in de hoofdrol. We gaan over het kanaal met de Eppegemsesteenweg, die wordt Grimbergsesteenweg, maar dan zijn we in Zemst en dat is voor volgende keer.
DE RONDE VAN HALLE-VILVOORDE (28)
Grimbergen - Volkssterrenwacht ‘Mira’
Roeland (Wordt vervolgd)
geschiedenis speelde zij een belangrijke rol. In de Eerste Wereldoorlog werd hier duchtig gevochten; soldaat Tresignies zwom het kanaal over om de brug neer te laten zodat Belgische militairen een tegenaanval op de Duitsers konden inzetten. Hierbij liet hij het leven, tijdens het overzwemmen werd hij
14
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Café “In Den Congo”
Op een druilerige dinsdagavond in november hadden wij (Patrick, Greta en Mark) afspraak in Vossem, in het enige café, dat dit dorp nog rijk is. Vijf jaar geleden waren ze nog met drie en nog ‘niet zo heel lang geleden’ zelfs met 20. De sfeer beviel ons onmiddellijk; we waren in één van de authentieke en sympathieke volkscafés van onze streek beland, “Café In Den Congo”. En nee, het publiek bestaat niet overwegend uit Congolezen. Vanwaar dan de naam? Adriana Boisschod, grootmoeder van Lydia, de huidige gastvrouw, kocht in 1914 het café van twee personen die in Congo gewerkt hadden. Het was voorheen dus reeds een herberg. Op 25 mei van hetzelfde jaar begon ze met serveren. Dochter Simonne Puttemans, tante van de langeafstandsloper Emiel Puttemans, nam de fakkel over en gaf de microbe door aan dochter Lydia Gahy, sinds 1 januari 1998 de huidige waardin. Dit is dus reeds de derde generatie, telkens van moeder op dochter. Lydia heeft een dochter en twee kleindochters, maar denkt niet dat bij hen de roeping aanwezig is, om de bloeiende zaak vroeg of laat over te nemen. Lydia zal een overnemer moeten zoeken, maar wil zeker nog de festiviteiten organiseren voor 100 jaar café in 2014. Lydia is net zestig, maar dat belet haar niet om dagelijks vanaf 10 uur tot sluitingstijd (? u.), zonder onderbreking of rustdag, ten dienste te staan - in de volle betekenis van het woord! - van haar talrijke klanten. Lydia wordt soms wel bijgestaan door haar dochter of een familielid, als ze b.v. naar een feestje moet.
Als we naar het kliënteel vragen, is er volgens Lydia nog een andere uitspraak van toepassing: “Werkman of bankier, iedereen is welkom hier”. Uit de gesprekken konden we afleiden dat dit ook daadwerkelijk klopt. Met in de ochtend een wat ouder en daarna een gemengd publiek. De lokale bevolking frequenteert “Den Congo”, maar ook wieler- en
02 De ordelijke opdeling van België (G. Annemans). Plan B kan
In den Congo ligt in een klein straatje en heeft geen parkeerplaats; dat geldt voor heel Vossem-Centrum. Het interieur is sober, geverfd in beige-witte kleur. De oorspronkelijke balken prijken zichtbaar aan het plafond, maar voor het overige heeft alles een grondige ingreep ondergaan. Het café is ook vergroot. Aan de muren prijken Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
15
VOLKSCAFÉS (13)
affiches van lokale activiteiten, maar ook geboortekaartjes en overlijdensberichten. Achter de toog zien we gewonnen bekers, maar de foto’s van de kleinkinderen krijgen ook een prominente plaats. Het prachtige antieke “spaarkaske” prijkt naast de toog in het oog van de herbergierster. Bij het binnenkomen hoef je de deur niet dicht te trekken, ze sluit automatisch. De toog domineert het geheel en is ook de grootste trekpleister. Hier heb je sowieso contact met andere klanten, indien je een beetje sociaal bent. Maar welke cafébezoeker is dit niet in Vossem. Er staan nog een tweetal hoge tafels en het café rond wordt opgevuld met gewone tafeltjes, aan de ene kant banken, aan de andere kant stoeltjes. Vele plaatsen zijn gevuld. Volgende spreuk is goed zichtbaar aanwezig, mooi ingekaderd: “Als alle mensen, met hun gebreken, zichzelf bekeken, dan zouden ze het praten over anderen wel laten.”
VOLKSCAFÉS (13)
wandeltoeristen. Het café ligt op knooppunt 45 van het fietsnetwerk groene gordel, Dijleland. Door de onmiddellijke nabijheid van de British School vestigden zich ook veel Britten en Schotten in de streek. Er wordt niet enkel uit hun jongeren gerecruteerd voor de ‘Greunsjotters’, maar verschillenden onder hen komen al eens over de vloer, overigens in een heel toffe ambiance. Lydia “sprekt Vloms mè eur kalante” en iedereen verstaat iedereen. In de zomer wordt er een grastapijt uitgerold zodat de gasten buiten op een terrasje kunnen zitten. Bekendere figuren die langskomen zijn o.a. Rob Vanoudenhoven, Michel Wuyts en verschillend Q-music-medewerkers. Vossem leeft, getuige de verschillende verenigingen, die ook allemaal hun weg naar den Congo vonden. Een grote troef hierbij is natuurlijk het mooie vergaderlokaal naast het café. Daar zijn: • De ‘Greunsjotters’, voetbalploeg in derde provincale; de echtgenoot is voorzitter. • De wielertoeristen ‘Sport en Vermaak’ met een 200-tal leden; iedere zondag starten en eindigen aan het café. • ‘Pro Cycling’, organisator van de cyclocross. • Volleybalclub Vossem THOR Tervuren. • Kleinveefokkers. • K.H. De Ware Vrienden van het Recht. • Vossem Center Duivenmelkers. • Vossem turnt. • De ‘mountainbikers’ Voervallei Vossem. • Spaarkas ‘In Den Achteruit’ met inzet tijdens het weekeinde en lichting op dinsdag. Zij organiseert steeds een oudejaarsavond. • Kaartspel op zondagochtend voor twee, drie tafeltjes ‘wiezen’ of ‘belotten’ en op zondagavond ‘Dicken’ of ‘Pieèn’.
regering bijeen, wat gaan ze zich bezighouden met roken op café?” Zulke uitspraken tekenen de no-nonsense-houding van Lydia. Belangrijke eigenschappen voor een goede waardin zijn: “charmant en vriendelijk zijn, want één die veel meer doet, da duurt meestal ni lang!” Horen, zien en zwijgen is een gouden regel. De aantrekkingskracht van In Den Congo is niet enkel te danken aan het warme en spontane onthaal, maar ook - lezer lees goed - aan de zeer gunstige prijzen die hier toegepast worden: € 1 voor een pintje (keuze uit Stella of Maes), €1,80 voor een kriek van Boon, €2 voor een Westmalle. “Het leven is al duur genoeg, zolang we winst maken, zijn wij tevreden”, zegt de bazin. En dat zijn de klanten ook. Wijzelf komen zeker nog met plezier terug, en u toch ook? Mark, Patrick en Greta Café In Den Congo Dorpsplein 11 3080 Vossem www.volkscafes.be
We vroegen naar de mening van de bazin i.v.m. het rookverbod, en het antwoord was duidelijk: “Ik doe van vandaag op morgen het café dicht.” Ze heeft wel een voorstel van reglementering. Op de deur zou moeten vermeld staan of er al dan niet gerookt mag worden. Dan kunnen de klanten zelf beslissen. En toch nog een bedenking aan het adres van de beleidsvoerders: “Ze krijgen nog geen
VERZEKERINGEN
Salons - Traiteur Terhulpsesteenweg 454 - Overijse (Maleizen) Tel. 02 687 87 87 - Fax 02 687 33 33
Justus Lipsiusplein 5 - 3090 Overijse tel. 02 687 44 44 - CDV nr. 43364 - fax 02 688 08 82
Marnixring Internationale Serviceclub www.marnixring.org
Marnixring Overijse De Vrijheijt
16
Mensen naar cultuur brengen en cultuur naar mensen Actief Vlaams, actief christelijk, én onafhankelijk BLIJDE-INKOMSTSTRAAT 79-81, 3000 LEUVEN, 016 31 06 00
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Biljarten op zijn Belgisch
We willen dus voor ons gemak de ballen verzamelen. Er zijn enkele klassieke stoten die ieder biljarter moet oefenen, want vroeg of laat heeft hij ze nodig. Vandaag kijken we naar stoot nummer 1 van alle verzamelstoten (zie tekening). Het komt er dus op aan het punt te maken en daarbij juist hard genoeg te stoten om alles beneden in de hoek te brengen. Tien punten en meer in het verschiet (of honderden)! Je ziet dat het hier om een trekstoot gaat, je moet dus je keubal aanstoten beneden de middellijn en des te lager naargelang de afstand tussen 2 en 3 groter is en bal 2 verder omhoog ligt. De dikte van het contact tussen 1 en 2 bepaalt de richting van bal 1 en zorgt
dat bal 2 eerst de lange band raakt, wat hem dan naar links doet rollen. Jullie merken het al, politiek is er niet veel nieuws onder ons herfstzonnetje. De Wever hoopt nog steeds op redelijkheid van de Franstaligen, om minder dan zijn minimumprogramma te verwezenlijken, de Franstaligen verwachten nog altijd dat de Vlamingen eindelijk hun goede wil tonen, zijnde in hun ogen, alle Vlaamse eisen inslikken en Wallonië en Brussel alles geven wat ze vragen. Dat is toch altijd zo geweest, nietwaar? De Wever zou de titel van staatsman op zijn Belgisch kunnen verdienen, misschien ook directeur van een of andere bank of Belgisch kroonjuweel worden. Hoe lang weerstaat hij nog de sirenenzangen? Vande Lanotte, koninklijk opdraver, geeft ons nog eens respijt opdat de opspuitende stoom wat afkoelt en De Wever ondertussen nog meer onder druk komt. We hebben dringend een regering nodig, dus de bal is nog maar eens bij de Vlamingen, al is het via SP.a, annex PS en di Rupo. Onze regering van lopende zaken is ondertussen hard aan het werk om ons nog multicultureler te maken, waarbij onze traditionele religieuze (Roomskatholieke) feesten vervangen worden door multiculturele fabeltjes en een ‘weg met ons, inboorlingen!-mentaliteit’. Binnenkort krijgen we allen gratis
Vlaamse Jongeren Overijse Overijse Vlaams en groen Stas Bernard
Heuvelstraat 46 Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
AANNEMER PLAFONNEERWERKEN Kanunniksteen 25 - 3090 Overijse TEL 02 687 27 74 GSM 0496 90 84 56
een Koran, gekuiste versie, in ons schoentje op het feest van Sint Moha.. of Maho.., samen met veel suikergoed. Hoera, zegt mijn tandarts, goed voor mijn zakencijfer. De bijbel wordt verboden, omdat hij aanzet tot allerlei uitwassen, ook bij priesters, bisschoppen, enzo. In ons België van lopende zaken kan je ondertussen veroordeeld worden zonder fysieke bewijzen, we moeten dus steeds meer onze ‘onschuld’ bewijzen en zijn dus van nature allemaal schuldig aan of toch verdacht van alle postmoderne kwalen, zoals daar zijn racisme, egoïsme, discriminatie, negationisme en andere ismen, zolang het tegendeel niet is bewezen. De criminaliteitscijfers blijven ondertussen dalen, evenals zware ongevallen in de schaduw van flitspalen. Halleluja! Wie heeft er een regering nodig? Tot volgende keer. Jan Goossens
BOUWEN = OP
VERTROUWEN
[email protected] 17
BILJARTEN OP ZIJN BELGISCH (52)
Eigenaardig toch, lang geleden werd het als onsportief beschouwd, als zodanig men speelde dat de ballen goed lagen voor een volgende punt. Nu wordt het eerder slecht bekeken als je de ballen gewild slecht plaatst voor de tegenpartij, alhoewel ... op een zeker niveau is winnen natuurlijk het belangrijkste. Bij snooker is het een kunst, die applaus krijgt, om de tegenpartij een snooker te bezorgen, waardoor hij strafpunten riskeert. Voor onszelf willen wij de ballen echter zo gunstig mogelijk plaatsen, dus door een of meer stoten de ballen bij elkaar brengen, ze ‘verzamelen’ en dan liefst langs een band in de goede richting. Als summum zoeken we een plaatsing die ons een Amerikaanse reeks toelaat (zie foto). Deze is een repetitie van stoten, die de ballen steeds weer goed terug plaatst hoe ze lagen voor de stoot. Biljart op zijn saaist voor wie het niet kan, extreem precisiewerk voor wie het ooit probeerde.
Kerstlied: Herders, Hij is geboren n deze eindejaarstijd zingen wij een oud kerstlied, dat over de hele Nederlanden verspreid is. Het werd opgetekend in ‘Liefde vier in de Kerstnacht’, uitgegeven te Leuven omstreeks 1669 maar van oudere oorsprong. De melodie naar het Latijnse herderslied ‘Huc ad regem pastorum’ verscheen te Antwerpen in 1682 in ‘Evangelische leeuwerck.’
I
I Herders, Hij is geboren In ’t midden van de nacht, Die zo lang van te voren De wereld heeft verwacht. ‘Vrolijk, o herderkens’ Zongen ons d’engelkens, Zongen met blijde stem: ‘Haast u naar Bethlehem.’
HERDERS, HIJ IS GEBOREN Tekst: 17e eeuw
Muziek "Huc at regem pastorum" 1682 2
LIEDEREN VAN TOEN (77)
5
II Wij arme slechte liekens Gelijk de boeren zijn, Ontwekten ons gebuurkens, En in de maneschijn, Liepen met blij geschal Naar deze arme stal, Daar ons de engelzang Altemaal toe bedwang. III Als wij daar zijn gekomen, Zie, een klein kindeken Leit op ’t stro pas geboren, Zoet als een lammeken. D’oogskens van stond af aan Zag men vol tranen staan ’t Weende van druk en rouw, In deze straffe kou. IV Ik nam mijn fluit, een ander Die nam zijn moezeltjen En dus fluiten en zongen Voor ’t zoete kindeken. Na, na, na, kindje teer, Sus, sus, en krijt niet meer, Doe uw klein oogskens toe, Ze zijn van krijten moe.
8
3
4
6
7
9
10
11
12
V Zo schenken wij u samen Een teer klein lammeken, Boter, melk en sane Voor uw lief mondeken. Na, na, na, kindje teer, Sus, sus, en krijt niet meer, Doe uw klein oogskens toe, Ze zijn van krijten moe.
13
VI ’t Kindje begon te slapen, De moeder sprak ons aan: ‘Lieve herderkens samen Wil zoetjes buitengaan, U lie zij peis en vree, Dat brengt mijn kind u mee, ’t Is uwen God en Heer, Kom morgen nog eens weer. Moezeltje = een schalmei Roeland (Wordt vervolgd)
BERKENKRUISJE historisch vormend tijdschrift opvolger van Berkenkruis en Dietsland-Europa Stationsstraat 8 3090 Overijse Tel. 02 688 04 04
18
jaarabonnement 12 € op rek. Sint-Maartensfonds 401-3019081-71
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Le Soir: droom van Bart De Wever Het is wel eens instructief om over de haag te gluren en te kijken wat de buur voor plannen heeft. Voor een Vlaming is af en toe de Brusselse Soir bekijken dan ook geen verloren tijd. Zo werd onlangs een kort tekenverhaal uitgegeven, wat de droom van De Wever moet voorstellen. Het zijn tien tekeningen, die voor de minder jonge lezers beelden van het nazisme oproepen. Geniet even mee! • Waterloo: Niet de Duitsers zijn terug, opa. ’t Zijn de Vlamingen (die massaal Franstaligen naar Wallonië doen vluchten), zegt een kindje. • Bord ‘Brussel, waar Vlamingen thuis zijn’ : Blijkbaar het schrikbeeld voor alle Franstaligen. Een hondje doet zijn plasje tegen het bord, heel subtiel!
• ‘Radio Wallonie’ moet van uit een kelder verdoken uitzenden om te spreken tot ‘les francophones’! • Di Rupo blameert Milquet voor het mislukken van de onderhandelingen. Hij was toch zo dicht bij een akkoord.
• De moslims plooien voor de nieuwe ‘bezetters’, de laatste francophonen worden weggepest, moeten steeds een ‘F’ dragen, worden gedeporteerd naar vervlaamsingskampen (camps de flamandisation). De droom van Bart is geen lang leven beschoren, want door de opwarming van de aarde loopt Vlaanderen helemaal onder. Zes miljoen Vlamingen zitten opeengepakt en mogen maar Wallonië binnen als ze ‘Waals’ kunnen spreken. Nog gauw een sneer dat onze taal, het Nederlands, op hetzelfde niveau zet als het Waalse dialect. Grof toch hoe ‘Le soir’ haat mag zaaien met de schandaligste verwijzingen naar wat de nazi’s deden met de joden. De Brusselaars worden dus goed op de hoogte gehouden van het Vlaamse gevaar. Ze zijn in goede handen. Ze mogen ons ook wegpesten, want kennen toch de gemakkelijke weg naar onze centen (vive la belgique!). Jan Goossens
• Een vuurpeloton, met helm en bajonet getooid (TAK-leden) staat schietensklaar. De leider roept: ‘Schild en vriend!’ en het slachtoffer (Olivier Maingain) nog net: Vive la francophonie! (Frans spreken wordt dus een misdaad!?) • Van op een minaret roept men: ‘Vlaanderen Akbar’ en ‘Vlaanderen is groot en Bart is zijn profeet!’ • N-VA-detectives controleren mensen op straat en laten ze, nadat ze beweerd hebben Vlamingen te zijn, ter controle de Vlaamse Leeuw zingen.
Spoorslag wenst alle lezers een VROLIJK KERSTFEEST en een GELUKKIG 2010. Een jaar waarin de grondwet eindelijk geëerbiedigd wordt en Brussel-Halle-Vilvoorde gesplitst, zonder toegeving of prijs !
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Waversesteenweg 26, 3090 Overijse - Tel. 02 687 74 65 Openingsuren: di-vr: 9 u. - 12.15 u. en 13.45 u. - 19 u. zaterdag tot 18.30 u. - maandag gesloten
19
UITSPRAKEN
• ‘Le Soir’ wordt omgedoopt tot ‘De Avond’ en het bord op de gevel wordt met geweld vervangen.
• Militaire stoottroepen (met VL-kenteken op de mouw) voeren met automatische pistolen en granaten gevangenen weg met de handen omhoog en met een ster met ‘F’ erin op de borst.
de Gedichten Frans Drijvers De brochure ‘de Gedichten’ werd op 9 oktober 2010 voorgesteld tijdens de achtste uitreiking van de Frans Drijversprijs aan prof. dr. Bart Maddens in Rotselaar.
VOOR U GELEZEN
De sociaal bewogen Vlaamse priester Frans Drijvers (1858-1914) is één van de bedenkers van de strijdkreet “Alles voor Vlaanderen, Vlaanderen voor Kristus”. AVV-VVK was het motto van het in 1881 gelanceerde tijdschrift De Student, de belangrijkste spreekbuis van de Vlaamse studentenbeweging in die tijd. De Vlaamse zaak, geloof en sociale actie waren de drie pijlers, die het leven van Frans Drijvers fundeerden. Met welsprekendheid en vuur verkondigde hij onder talloze schuilnamen zijn mening in inspirerende gedichten, bewogen godsdienstige publicaties en diverse artikels in de gedrukte pers. Zijn gedichten werden gebundeld in deze brochure, waarin een belangrijke
20
bijdrage werd opgenomen van prof. dr. Lieve Gevers, hoogleraar aan de K. U. Leuven. Zij kadert de gedichten in de tijdsgeest waarin ze geschreven zijn. De brochure is een aanvulling op de biografie over Frans Drijvers die twee jaar geleden werd voorgesteld. Dat boeiend historisch werk van historica Lyvia Diser biedt een schets van Drijvers als voorvechter van het onderwijs en de Vlaamse zaak, tegen de achtergrond van en in relatie met de toenmalige gebeurtenissen in België. Zowel de biografie als de brochure zijn uitgaven van ‘Vlaanderen Morgen Rotselaar’ en het Rodenbachfonds. De sociale en culturele vereniging ‘Vlaanderen Morgen Rotselaar’ organiseert activiteiten van allerlei aard, vanuit een overtuigde Vlaamse visie. Zij neemt, alleen of in samenwerking met andere verenigingen, initiatieven die rechtstreeks of zijdelings op haar doel betrekking hebben. Het Rodenbachfonds wil als jongste cultuurfonds, samen met zijn lokale afdelingen (waaronder ‘Vlaanderen Morgen Rotselaar’)
en vrijwilligers, meewerken aan cultuurspreiding vanuit een overtuigde Vlaamse visie met een open oog op de wereld. De vereniging heeft zich genoemd naar de dichter en grondlegger van de Vlaamse studentenbeweging Albrecht Rodenbach (18561880). Voor bijkomende informatie over de brochure Frans Drijvers - de Gedichten: Jan Vander Elst, Vlaanderen Morgen Rotselaar, Langestraat 102, 3111 Rotselaar tel: 016 58 18 87 of e-post:
[email protected] Wie 12,00 euro overschrijft op rekeningnummer 068-2070063-13 van Vlaanderen Morgen Rotselaar, met vermelding: ‘Frans Drijvers - de Gedichten’ krijgt de 64-bladzijden-tellende bundel in vierkleurendruk thuis toegestuurd. (JG)
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Nieuws van het Algemeen Nederlands Zangverbond vzw - november 2010 Weer twintig nieuwe liederen werden gedigitaliseerd. Hiermee heeft het ANZ de kaap van 400 titels overschreden. Bij deze nieuwe lading zijn er voor het eerst liederen van Vic Nees, Jef Schampaert (1899-1985) en Gustave Huberti (18431910). Componist Vic Nees stelde ons een aantal van zijn liedcycli ter beschikking, waarvan de eerste (Verborgen Roos) nu gedigitaliseerd werd. Van Jef Schampaert hebben we acht kinderliedjes op tekst van Tine Rabhooy gedigitaliseerd en van Gustave Huberti het prachtige Meilied. Verder nog een extra kunstlied van Peter Benoit, Lodewijk Mortelmans en Edward Keurvels, nog twee kinderliedjes van Jan Broeckx en een aantal volksliedjes, waarvan twee in een bewerking van Arthur Meulemans. De lijst met nieuwe liedjes vindt u op www.anz.be
* De heerlijke klanken rond het 125-jarige Davidsfonds van Overijse heeft u op 14 november al horen weerklinken. Cantuva en Philippe Beulens o.l.v. Marc Verboomen brachten een heerlijk programma: een Toccato-inleiding en dan drie luiken, een Vlaams, een Duits en een Engels. Proficiat! In volgend nummer worden u een paar bladzijden uit de 125-jarige geschiedenis voorgesteld. De plaatselijke heemkundige Kring de Beierij van IJse zal onze leidsman zijn.
Organist Frank Heye brengt hulde aan Cyriel Van den Abeele en Willy Snellings. De Gentse organist Frank Heye is een gepassioneerd pleitbezorger van de Vlaamse orgelmuziek. Hij heeft een nieuwe cd uitgebracht met orgelwerken van Willy Snellings (1915-1997) waaronder de twee werken die bekroond werden met de Compositieprijs Baron Flor Peeters. De cd is te koop via de ANZ-webstek. Arti Vocali viert 100 jaar met creatie cantate “ ‘k zing a geire” van Dirk De Nef. CD van de maand: In Flanders’ Fields Vol. 64 - Pianomuziek August De Boeck. August De Boeck (1865-1937) schreef in zijn leven zo’n 120 pianowerken. Meer dan de helft bestaat uit frivole stukjes voor kinderen, echte kleinoodjes. Maar hij liet ons ook vijf briljante concertstukken na: twee Scherzi, twee Toccata’s en een Impromptu. Pianist Jozef De Beenhouwer selecteerde de mooiste werken uit dit gevarieerde oeuvre. De meeste werken werden nooit eerder opgenomen. Dankzij Phaedra is opnieuw een stukje van ons muzikaal erfgoed gered van de vergetelheid. Het ANV maakte zopas bekend dat Luc Famaey, de drijvende kracht achter de reeks, de prestigieuze Visser-Neerlandiaprijs toegewezen krijgt, een terechte beloning voor zijn jarenlange inzet voor de Vlaamse muziek. sferen. Herman Deconinck leidt u binnen in 'De mysteries van het supersoon vliegen'. * U zingt, u luistert, u neemt uw toekomst in eigen handen! Dan wilt u waarschijnlijk naar het Vlaams Nationaal Zangfeest gekomen. Samen zingen, samen luisteren, samenwerken voor een toekomst in eigen handen! Wij zien elkaar in de Lotto Arena te Antwerpen op zondag 27 februari! Via het VKD-secretariaat kunt u afspreken om autodelend naar Antwerpen te rijden.
* De viering rond de erepenning Albert De Cuyper stond dit jaar in het teken van 'De Vlaamse Beweging en de controverse rond Brussel'. Prof. Jan Degadt verwelkomde in 'De Markten' het publiek en leidde Rik Van Cauwelaert in voor de lofrede. Ja, verleden vrijdag (3-12-2010) werd de erepenning plechtig overhandigd aan radiomaker Klara-VRT Jean-Pierre Rondas. * VVB-Grimbergen nodigt u uit op een gespreksavond met Herman Deconinck. Volgende dinsdag 14 december komt u tegen 20 uur naar de Charleroyhoeve (Lierbaan, Grimbergen) om opgenomen te worden in hogere, snelle Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
21
KORT GENOTEERD
In ons aanbod vindt u heel wat interessante nieuwe boeken en cd’s: cd - koor - Vocaal Ensemble Caloroso - This we know cd - koor - In Flanders’ Fields Vol. 66 - Concierto del Alma Johan Duijck cd - hoorn - In Flanders’ Fields Vol. 65 - De herfst blaast op den horen cd - piano - In Flanders’ Fields Vol. 15 - Pianomuziek Benoit, Mortelmans, De Jong cd - piano - Klara: Frédéric Devreese - 22 Waltzes - Luc Devos (piano) cd - cello - Adrien Françis Servais - Souvenir Festival Servais 2007 cd - orkest - Max Havelaar getoonzet - Ik zal het hooren cd - orgel - Frank Heye - De orgelwerken van Willy Snellings cd - hafabra - Frédéric Devreese / Godfried Devreese Hommage (3cd) cd - kinderen - Kapitein Winokio - Handjes draaien - 36 kinderliedjes en -versjes cd - kinderen - Kapitein Winokio - De tafels van vermenigvuldiging - educatief pakket
cd - kinderen - Jan De Smet - Wat hebben we vandaag (niet) op school geleerd? cd - kinderen - Annie M.G. Schmidt - Jip & Janneke - Leukste ver haaltjes & liedjes cd - kleinkunst - Koos du Plessis - Die land van blou saffiere (Zuid-Afrika) boek - De historische weekkalender ROETS 2011 boek - Jan Dewilde - Me voici Paris - Parijse brieven (18591863) van Peter Benoit opnieuw beschikbaar: Midden in de winternacht - De mooiste Sinterklaas- & Kerstliedjes
Met een publicitaire inlassing steun je ons tijdschrift. Al veertig jaar maken tientallen winkels en instanties reclame in Spoorslag, hét Vlaams cultureel tijdschrift van de Druivenstreek. En reclame in Spoorslag loont; het merendeel van onze abonnees woont immers in de Druivenstreekgemeenten Overijse, Hoeilaart, Tervuren en Huldenberg. Ons voorstel voor vijf maal 2.400 nummers in het jaar 2011 is: MINI (2,5 x 6 cm) voor 80,00 euro STANDAARD (5 x 9,2 cm) voor 160,00 euro SUPER verticaal (9,3 x 9,2 cm) of horizontaal (5 x 19 cm) voor 270,00 euro MAXI (halve bladzijde) voor 460,00 euro HELE ACHTERKAFT (vijf nummers voor 700,00 euro; één nummer voor 200,00 euro)
!
— — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — — —
KORT GENOTEERD
Ja, ik ga in op uw aanbod voor publiciteit in de 5 nummers van Spoorslag 2011: Naam:
...............................................................................
Adres:
............................................................................... ...............................................................................
Factuur sturen naar:
............................................................................... ............................................................................... ...............................................................................
Handtekening:
Formaat:
o o o o o o
Mini Standaard Super Horizontaal Super Verticaal Maxi Hele achterkaft
Nieuwe adverteerders voegen logo of lay-out bij. Wij danken u bij voorbaat van harte voor het vertrouwen dat u ons schenkt. Namens de Raad van Bestuur, Johan DECONINCK - Penningmeester Biezenstraat 20
3040 Loonbeek 016 47 25 28 82
[email protected] www.spoorslag.org
VLAAMS GENOOTSCHAP OVERIJSE
AKTIE VORMING ONTSPANNING
VLAAMS-NATIONALE VERENIGING
Tel. 02 305 53 86 22
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
DE ROETS Ook dit jaar weer op zoek naar een kalender, die niet alleen handig is, maar ook nog interessante informatie over onze roots geeft? Dan is De Roets een prima keuze. De historische weekkalender zet elke week een markante figuur in de schijnwerpers en kruidt elke dag met een pittig en leuk weetje. In de editie 2011 komen enkele boeiende figuren uit onze streek aan bod: Felix Sohie en Charlepoeng.
Een eeuw vroeger leeft partizaan en vrijheidsstrijder Charlepoeng in onze contreien. Om de sansculotten te bestrijden organiseert en leidt hij het verzet in de streek van het Zoniën- en het Meerdaalwoud. Hij kent de omgeving op zijn duimpje. Vermommingen, sabotage en kleine
opstanden maken hem en zijn bende berucht. En bij velen ook een beetje geliefd. In 1799 wordt hij echter verraden en door de Fransen verrast en gedood. Zijn lichaam wordt begraven in het Margijsbos en zijn hoofd afgehakt en meegetroond naar Brussel: daar krijgen de Franse gendarmen er immers het beloofde bloedgeld voor…. Het hele verhaal van Felix en Charlepoeng kan je lezen in De Roets 2011 waar nog heel wat andere boeiende en onverwachte verhalen worden verteld. Over de moed van Jan zonder Vrees, de maagdelijkheid van het Fiere Margrietje, de verlostang van Jan Palfijn…
E EZiZg7Zcd^i½ Z iZ g 7 Z c d ^ i ½ ZZcYZZ_Vn4 Z Z c Y Z Z _ Vn 4 LVhKZhVa^jhZZchX]^aYZgZc>hVaVkVc9^ZhiZZc_jYd`V4 L VhKZhVa^jhZZchX]^aYZgZc>hVaVkVc9^ZhiZZc_jYd`VV4 LVhKVc=ZabdciZZcWgdjlZg!Gd\^ZgkVcYZgLZnYZcZZcY^X]iZg4 L VhKVc=ZabdciZZcWgdjlZg!Gd\^ZgkVcYZgLZnYZcZZcY^X]iZg4 LVhH^bdcHiZk^cZZcWV``Zg!L^odi]Z;aZb^c\ZZchig^eiZ`ZcVVg! LVhH^bdcHiZk^cZZcWV``Z Zg!L^odi]Z;aZb^c\ZZchig^eiZ`Z ZcVVg! ZcA^an7dZn`ZchZZcVXig^XZ4=ZiVcilddgYk^cY_Z^cÈ9ZGdZihÉ# ZcA^an7dZn`Z ZchZZcVXig^XZ4=ZiVcilddgY Yk^cY_Z^cÈ9ZGdZihÉ#
>`WZhiZa\gVV\ZZcGdZihZchidgi&)!*%E^cXajh^Z[kZgoZcY^c\h`dhiZcW^ccZcaVcY degZ`Zc^c\cjbbZg7:'. ",((%)'*(,.+)kVc9ZGdZih# KddgcVVbZccVVb CVVbWZYg^_[$^chiZaa^c\$dg\Vc^hVi^Z HigVVi EdhicjbbZg
D kZgbVg`VciZbZchZckVcW^_dch! DkZgbVg`VciZbZchZckVcW^_dch! d kZg[Z^iZckVckgdZ\Zg!bZiZZclZZi_ZkddgZa`ZYV\# dkZg[Z^iZckVckgdZ\Zg!bZiZZclZZi_ZkddgZa`ZYV\#
Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010
Z"bV^a >ckjaaZcZceZgedhioZcYZccVVg9ZGdZih!HedgiaVVc,!&,%%9^aWZZ` J^iZgVVgY`Vc_ZYZoZ\Z\ZkZchdd`Y^\^iVVaYddg\ZkZck^Vlll#gdZih^c[d#Zj
7:HI:A7DC
9ZGdZihWZhiZaaZck^V^ciZgcZi 9ZGdZihWZhiZaaZck^V^ciZgcZi ^hZX]iZZckdjY^\# ^hZX]iZZckdjY^\# O^Zlll#gdZih^c[d#Zj O^Zlll#gdZih^c[d#Zj
23
KORT GENOTEERD
Bij baron de Baudequin de Peuthy, kasteelheer in Huldenberg, mag tuinbouwer Felix Sohie in zijn vrije tijd rustig experimenteren in een halve ser. Waarom ook niet? Felix, pas afgestudeerd aan de Vilvoordse tuinbouwschool, doet zijn werk immers goed en de baron is tevreden met zijn werknemer.
In 1865, na enkele jaren dienst, is Felix weg; hij gaat terug naar zijn geboortedorp Hoeilaart waar hij met zijn broers Frans en Willem zijn eerste druivenserren opricht. Direct elf stuks, met verwarming en waterput. De Sohies boeren goed en langzaam gaat de bal aan het rollen. Vanaf 1878 nemen glazen huizen de heuvels van Hoeilaart, Overijse en omstreken in. Wat wil je? De druif is een goudmijn. In 1909 krijgen de ‘serristen’ drie frank voor een kilo druiven, het dagloon van een mijnwerker….
De Kronkel
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
Niet alleen Huldenbergenaars, die een mooi centrum ‘De Kronkel’ hebben, sturen hun oplossing tijdig binnen. Van overal in Vlaanderen komen e-berichtjes, brieven of kaartjes toe, maar dit keer geen uit Linkebeek. En LINKEBEEK was nochtans de oplossing. Na lottrekking op de redactieraad kwam Jan Tastenoy als winnaar uit de bus. Proficiat. Geniet van de feesten – vrolijk kerstfeest en een gelukkig 2011! - , maar vergeet het niet: slimme mensen, die kunnen kronkelen, wachten niet tot hun geest beneveld is om de oplossing door te sturen naar De Kronkel, Kardinaalstraat 20, 3090 Overijse. Of per e-post naar HYPERLINK “mailto:
[email protected]”
[email protected] of
[email protected]
Oplossing vorig nummer: 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12
1 R O O K T D R A Z O
2 3 4 O B6 E A V A M I L A L U V E R O D I2 O T R I S D R E I L S U
5 6 7 R T R E N N3 E L1 N W L L E Y S A T A C H T O T E I K9 E
8 9 10 R I K4 A A T D A L N A E5 N D T E R A L I E8 P O N E7 R L
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 1
8 7
2
5 3 4
6
1 9
2
3
4
5
6
7
8
9
L1 I 2 N3 K4 E5 B6 E7 E8 K9
Horizontaal:
Verticaal:
1. Scheikundig symbool van Helium - ... Frey 2. “Een wereld zonder geloof mondt uit in Kafka, in ...” zo verwoordde Hendrik Brugmans – Zevende noot van de toonschaal 3. ... klinken – Initialen van een Cambodjaans dictator - ... Margrietje, de rozen zullen bloeien 4. ... is het achtervoegsel van domeinnamen in Angola - ... of nooit 5. ... Deo – Stad in Australie 6. ... is een ontwikkelaar en uitgever van computerspellen – Nederigheid is geen plant die op zijn ... groeit 7. … Chroesjtsjov – Rivier in Siberie 8. Balthazar ... 9. Geen abdij heeft een zo oude geschiedenis als de benedictijnenabdij van …. Ze ontstond in 1074 10. Hij studeert aan de ... – Filips van den ..., de zoon van Diederik, ‘die van ’t Heilig Bloed van Brugge’ was al op zijn veertiende graaf van Vlaanderen 11. ... van Gaasbeek 12. Kathedraal van ... – FIA ... kampioenschap – Scheikundig symbool van stikstof
1. ‘Het grootste plezier in je leven haal je uit dingen die je doet en niet uit dingen die je hebt’ zei de filosoof ... 2. ... Chi Minh – Italiaanse televisiezender – Do, re, mi, ... 3. Zegt men aan de telefoon 4. Klinkers van een chocoladekoekje – Mensenrechtenorganisatie - ... Gallagher 5. Hij ... het wiel van zijn fiets – Dubbele medeklinker 6. De ‘...’ is een Boheemse volksdans in snelle tweekwartmaat. In 1844 kwam hij in Vlaanderen terecht - ... Ready 7. Aardewerk ... paardewerk – Scheikundig symbool van Beryllium – Het ... opbreken 8. ... De Vits – Winterspeelgoed – Dat bedrijf heeft een ... van twee miljoen per jaar 9. Kabeltelevisienetwerk – Het is ... en bij vijf jaar geleden - ... die daer zeidt de reus die kom 10. Camille ...
PANORAMA EETCAFE Hengstenberg 77 - 3090 Overijse Tel. 02 687 71 98 - Fax 02 687 43 86 www.hotelpanorama.be -
[email protected] 24
Vrijdagavond, zaterdag en zondag Verhuur van restaurant en zalen voor al uw feesten! Open van maandag tot vrijdag van 11.30 tot 14.30 u en van 18.30 tot 22.30 u. Spoorslag jaargang 40, nummer 6 - 2010