Onderwerpen:
Alleen aan de stoel 1
2
Hoe maak ik er het beste van
Quality Practice 29 mei , Utrecht
Ergonomie ‘in de breedte’ Omvang van het probleem Positionering van de patiënt g p Het instellen van het licht, instrumentarium en overige apparatuur Rond om de stoel: Workflow
Rolf A.G. de Ruijter tandarts, tandheelkundig ergonoom
3 domeinen van de Ergonomie
Universitair Medisch Centrum Groningen 3
4
Fysieke ergonomie
2.
Cognitieve ergonomie
3.
Organisatie ergonomie
Lonely at the chair
Wat omvat ergonomie in de tandheelkunde? 5
1.
6
Kennis van hoe het werk geregeld en georganiseerd wordt.
Alles wat beroepsmatig moet gebeuren, het organiseren en laten functioneren.
M.a.w. zorgen voor de hele context nodig om patiëntenbehandeling ongestoord, veilig en verantwoord te laten verlopen.
1
Wat omvat ergonomie in de tandheelkunde? 8
7
Behalve: werkhouding, gebruik van behandelapparatuur en instrumenten, praktijkinrichting, protocollen etc. Vooral : hoe zet je het geheel van de organisatie van de beroepsuitoefening op, hoe laat je alle onderdelen daarin adequaat functioneren.
De tandarts lijdt
Wat is het doel? 9
10
effectieve en efficiënte, op de patiënt gerichte zorg waarbij kwaliteit een belangrijke rol speelt
economische component
prevalentie musculo‐skeletale klachten wereldwijd indicatief: Denmark 65 % Israel 55% Australia 82% USA 53% Saudi Arabia 74%
zorgcomponent
bereiken van een redelijk rendement
werksituatie component
gezonde, veilige werkomgeving, goede samenwerking in het team plezier in het werk, met de fysieke, psychische en sociale aspecten verbonden met de zingeving c.q. de doelen waarvoor je wilt inzetten
Leggat et al, 2007
De mondhygienist lijdt
De assistente lijdt ook….
11
12
prevalentie musculo‐skeletale klachten wereldwijd: bovenste ledematen 63% (Shenkar, 1998) nek 69% (Liss, 1995) schouders 68% (Akesson, 1999) schouders 68% (Akesson 1999) polsen/handen 70% (Anton, 2004) bovenrug 67% (Anton, 2004) onderrug 65% (Liss, 1995) knieen 26%(Hayes, 2009)
Work characteristics and upper extremity disorders (UED) in female dental health workers. Questionnaire data from dentists, dental hygienists and dental nurses (N=945) showed that 81% reported UED. Multivariate analysis of variance showed that dentists reported the highest levels of physical load and fatigue whereas dental nurses reported the lowest levels of influence at work. Despite improvements to the ergonomics and physical work environment of dentistry, it is concluded that female dental health workers are still at high risk of developing UED. Lindfors et al, 2006
Hayes, 2010
2
Education
Waarom? 13
14
We ……. proberen ons aan te passen aan de vaak zo vertrouwd uitziende behandelkamer negeren ongemak en ervaren pijn als deel van het werk (‘Florence Nightingale Syndrome’) ontwikkelen een blinde vlek voor de noodzakelijke veranderingen in onze eigen omgeving gebruiken de apparatuur die er staat (of werken met apparatuur van ‘de baas’) werken met een gloednieuwe stoel zonder te weten wat de gevolgen ervan kunnen zijn passen ons aan, aan wat de baas biedt
Over 97% of dental hygiene schools had instructed: correct patient correct positioning ii i operator positioning instrumentation techniques
However
4 basis elementen
15
16
Only 32% of dental hygiene programmes indicated that they provided additional ergonomic education including p preventive exercise guest speakers physical therapy
Beach, 1998
Voorwaarde voor gezonde houding: werkveld in vlak van symmetrie
De zithouding 17
18
(symmetrisch) rechtop
stabiele en actieve houding
110° tussen boven‐ 110 tussen boven en en onderbeen
symmetrisch rechtop bovenbenen max 45% gespreid
Bewegingen bovenarmen:
lateraal 15‐20° max
voeten op de vloer
3
Ergonomisch werken
Kenmerken: 20
19
hoofd max 25° gebogen
bovenarmen tegen het lichaam
voorkom rotaties en zijdelingse draaiingen
bovenlichaam mag 10° gebogen worden
de juiste houding met juiste kijkrichting
en dan………
Bewegingen bovenarmen:
naar voren 25° max
Het gezichtsvermogen 21
Het brilmontuur 22
Het vermoeden bestaat dat 30 % van de tandartsen niet het gezichtsvermogen heeft dat noodzakelijk is om de tandheelkunde uit te oefenen (J.A.J. Wouters 2009)
Horizontaal liggende patiënt
Het steeds zicht houden op de mond
(met neus en knie op comfortgrens) 23
24
Gebruik hiervoor in samenspel
de 5 nekwervels
de bovenste schouder wervels
de ligging van de hele patiënt
4
Verschillen in reflectiewaarden
De verlichting 25
26
Wat is het probleem?
grote verschillen in reflectiewaarden (schaduw versus helverlichte delen zorgen voor nodeloze herhaalde adaptatie van pupil)
focussen op details met te veel of te weinig verlichting
pogen te focussen op te kleine details
hoge reflecties geven nabeelden (glas en reflectie)
Reflectie van tandmateriaal liggen tussen R 20 en R 60
Vandaar ook: 27
Geen verzadigde kleuren 28
geen verzadigde kleuren instrumenten en materialen (handschoenen, servetten, afzuigbuizen, meerfunctiespuit)
geen glimmende(!) instrumenten (zeker bij microscoop of loupe gebruik)
lichte kleding (complementaire kleur tandmateriaal)
aankleding ruimte (lichtgrijze werkbladen, pasteltinten, geen reflecterende glaswanden)
niet ‘uitkijken’ naar raam (blinds om daglicht te filteren, ook noordzijde)
Geen glimmende instrumenten 29
Grote contrast verschillen 30
geven onnodige adaptatie
V geeft vermoeidheid brein
V geeft hoofdpijn (eind van de dag)
5
Optimale visuele waarneming 31
Hoe verkrijg je schaduwvrije verlichting? 32
waarnemen op de grens wat visueel mogelijk is
voorkom onnodig adapteren g p (aanpassing pupilwijdte aan licht intensiteitverschillen)
kleine details vergen contrast
Gemodificeerde pengreep
Ergonomisch werken 33
34
de juiste houding met juiste kijkrichting correcte oog‐object afstand met juiste (spat)bril de patiënt vlak met de mondopening naar de juiste k k h kijkrichting de mond met het te behandelen element naar de behandelaar toegedraaid juiste verlichting
Optimale krachtsverdeling nl 3 vingers
en dan………
Minder belasting gewrichten en ligamenten
Kracht is 4 x die van gewone pengreep
2 x groter dan met gestrekte vingers
Grotere stabiliteit door afsteuning op 2 vingers
Grote mate van flexibiliteit
Meer zicht en licht
Geen druk op distale phalanx van middelvinger (gevaar osteoarthritis)
Ideal World: Suck and spray 35
36
But I’m the assistant…..
Wijze van buigen van speekselzuiger.
Speekselzuiger aangebracht.
Aanzicht van buccaal, de elementen rij volgend
6
Dichte mist versus zicht 38
37
Wijze van buigen van speekselzuiger.
Speekselzuiger aangebracht.
Aanzicht van buccaal, de elementen rij volgend
Werken zonder assistente?
Ideale wereld? 39
40
afzuigen
prepareren
werken met indirect zicht is onmogelijk geen correcte nevelafzuiging mogelijk (WIP‐richtlijn) ….. … .. .
spray (lucht) spiegel
Samen aan de stoel 41
Tray op de borst van de patiënt 42
gebruik van de Bodytray® net even onder de kin van de patiënt
7
Alleen aan de stoel?
De Bodytray® 43
44
Opwaarderen versus Disposables
foto: M. van Gendt
Werken met cassettes 45
Afrondende taken behandeling 46
Tray met cassette
In plaats van een assisitente? 47
Patiënt uitgeleiden Instrumenten ‘veilig’ stellen Behandel plek opwaarderen Kaart invullen Kaart invullen Persoonlijke hygiene ……….. ….. ..
Kenniscentrum Tandheelkundige Ergonomie 48
Everclear (oppervlakte spanning verlager) Rotomir Yirro plus (voorheen Mirroplus?) Mirasuc View Mirasuc View Mirro‐vac Prodont Holliger (Jeu de 2 canules d'aspiration avec miroir[Référence: 161.MIX ] 1 intérieure ,1 extérieure Mirrovac Cart Air System
8
De website:
Verander management
49
50
http://www.rug.nl/umcg/faculteit/disciplinegroepen/acmg/kenniscentrum/ergonomie/index
beter
Google: ‘Tandheelkundige ergonomie’
Proberen? Doen? Wat dan precies? …..??
of
www.tandheelkundigeergonomie.umcg.nl
bij vragen…….. 51
[email protected]
9
