M A A G
DOSSI E R
9
Een zware maag, een baksteen op je maag, maagzuur … iedereen heeft wel eens last van zijn maag. Nochtans speelt dit orgaan een relatief kleine rol in het spijsverteringsstelsel. Echte maagpijn wordt meestal veroorzaakt door een maagzweer. “We zien dat de maagzweer langzaam steeds minder voorkomt,” zegt professor Martine De Vos van UZ Gent. “Daarnaast komt het er vooral op aan om je maag goed te verzorgen.” Professor Martine De Vos
De maag is een rekbaar orgaan.
Last van je maag ltekst: Brigitte Stevens
beeldkeuze: Luc Loosveldl
Als de maag leeg is, is hij helemaal
10
plat. Als je net gegeten hebt, is de maag ongeveer 30 cm lang en heeft het de vorm van een omgekeerde peer. Een volle maag heeft een inhoud van gemiddeld 3 liter. De maagwand is ongeveer 0,5 cm dik en bestaat uit verschillende lagen. Van binnen naar buiten is er eerst de slijmvlieslaag. Hier bevinden zich miljoenen kleine kliertjes die maagsap produceren. De bindweefsellaag bestaat uit cellen en vezels waar veel bloedvaten en zenuwen doorheen lopen. De spieren van de spierlaag zorgen voor het kneden, mixen, malen en voortbewegen van voedsel. Hierdoor wordt het voedsel verkleind en wordt het maagsap goed vermengd met de brij.
Maaltijd in de maag Zodra je een hap neemt, begint de spijsvertering. Speekselklieren in de mondholte maken speeksel aan. Er gaat onmiddellijk een signaal naar onze hersenen. De hersenen geven dit signaal door aan de maag waardoor de productie van het maagsap op gang komt. Voedsel dat we doorslikken, komt in de slokdarm. De sluitspier tussen de slokdarm en maag zorgt voor eenrichtingsverkeer. Deze moet verhinderen dat de maaginhoud terugstroomt in de slokdarm. In het bovenste gedeelte van de maag wordt maagsap toegevoegd aan de voedselbrij. Vervolgens komt het voedsel in het onderste deel van de maag terecht. Hier wordt het gekneed, fijngemalen en goed vermengd met het maagsap. Dat bereidt ons voedsel voor op de vertering, dat voor het grootste deel in de dunne darm plaatsvindt. Bij de uitgang van de maag zit een sluitspier. Deze laat het voedsel beetje bij beetje door naar het eerste deel van de dunne darm, de twaalfvingerige darm. In de dunne darm worden de voedingsstoffen uit het voedsel gehaald, dat verder wordt verteerd en doorschuift naar de dikke darm. Die onttrekt het vocht aan de voedselbrij en zo verlaat de ontlasting via de endeldarm en anus het lichaam.
Vloeibaar voedsel verlaat de maag veel sneller dan vast voedsel. Een normale, warme maaltijd blijft ongeveer drie uur in de maag. Hoe vetter de maaltijd, hoe langer het duurt voordat het voedsel klaar is om door te stromen naar de twaalfvingerige darm. Het duurt normaal 24 tot 48 uur voordat het voedsel in het toilet terecht komt.
Stress of spanningen kunnen ervoor zorgen dat de maag trager werkt dan normaal. Maagpijn is geen maaglast Veel mensen hebben wel eens last van de maag. De ene al wat meer dan de andere. “Er bestaan veel ‘vage’ symptomen van maaglast. Het gevoel van een baksteen op de maag is voornamelijk te wijten aan een moeilijke spijsvertering waarbij het eten een lange tijd op de maag blijft draaien zodat mensen snel een volheidsgevoel hebben”, zegt prof. De Vos, “ als je uitgebreid bent gaan eten en dat goed hebt begoten met alcohol, kan je ’s anderendaags ook last hebben van je maag. Dit is het gevolg van een acute ontsteking. Dat gaat redelijk snel voorbij of je moet braken en dan is het over.”
M A A G
DO S S I E R
Vroeger bestond de misvatting dat een maagzweer het gevolg was van stress. Dit klopt niet. “
“Een zware maag is een vage omschrijving voor wie een moeilijke maag heeft. Meestal is dit stress gerelateerd. Het is een publiek geheim dat bij stress je maag in de knoop geraakt. Artsen kunnen daar relatief weinig aan doen. Vroeger schreven we motilium voor, maar dit mag nu niet meer. Er is ook bijna geen medicatie die de maagwerking stimuleert. We raden de mensen aan om traag te eten, frequent kleine maaltijden te nuttigen, geen bruisende dranken, geen koffie of thee, maar op zich geeft dat weinig resultaat.” “Een gezonde levensstijl is belangrijk voor een goede maagwerking. Bij last hoef je niet te dramatiseren. Leer ermee omgaan en zoek uit wat de meest uitlokkende factor is. Vermijd zeker stress want dat is nergens goed voor.”
Maagzweer, een verdwijnende ziekte Een maagzweer ontstaat doordat er in je maagwand een onevenwicht is tussen je verdedigingsmechanisme en het zuur in de maag. Onze maag bevat een grote hoeveelheid maagzuur. Toch tast dit zoutzuur onze maagwand niet aan. Daarvoor hebben we in de maagwand verschillende verdedigingsmechanismen zoals een slijmlaag. Als de toestand van het slijmvlies niet optimaal is, kan er een wondje in
het slijmvlies ontstaan. De ondiepe krater die hierdoor tot stand komt, is een maagzweer. De meest voorkomende klacht is een scherpe pijn in de bovenbuik. Deze verdwijnt vaak na het eten. Als de maag na enkele uren weer leeg is, verschijnt de pijn opnieuw. Daarom voelen mensen ook vooral ’s nachts de pijn.“
Stress kan wel een bevorderende factor zijn, maar een maagzweer kent twee andere oorzaken. Het gebruik van ontstekingsremmers (zoals Ibuprofen en Voltaren) kan het maagslijmvlies aantasten en leiden tot een maagzweer. Deze medicatie onderdrukt de prostaglandinen. Dat zijn stoffen die in de maagwand belangrijk zijn om de verdedigingslaag optimaal te maken. Door die onderdrukking wordt de wand gevoelig voor maagzweren”, gaat prof. De Vos verder, “een tweede oorzaak is de infectie met de Helicobacter pylori-bacterie. Hoewel deze bacterie meestal geen klachten geeft, kan ze een ontsteking van het maagslijmvlies veroorzaken en maagklachten geven. Omdat ze bestand is tegen het zuur, kan de bacterie het beschermende slijmvlies beschadigen en zo tot een maagzweer leiden. Het is niet duidelijk hoe je de bacterie oploopt, waarom sommige mensen ze in hun maag
Geen motilium meer Motilium was een geneesmiddel dat artsen vroeger veelvuldig voorschreven bij maaglast. Prof. De Vos: “Nu gebeurt dit zeer zelden. Er zijn een aantal gevallen gerapporteerd van dodelijke hartritmestoornissen als gevolg van de inname van motilium. Dit percentage was zeer laag, zeker in verhouding met het aantal personen die de medicatie innam. Maar we nemen geen risico’s. Er wordt nu afgeraden om het product nog voor te schrijven omwille van deze bijwerking. En als we het toch voorschrijven, krijgen we de raad om eerst een elektrocardiogram te laten uitvoeren om te zien of er een bepaalde afwijking is in de geleiding van het hart. Door het zeldzaam gebruik van motilium schiet er nog weinig medicatie over die maaglast kan verminderen. Het enige middel is Primperan.”
11
hebben en anderen niet en waarom de bacterie bij sommigen maagklachten geeft en bij anderen niet. “
Ontstekingsremmers
“Doordat de oorzaken, in tegenstelling tot vroeger, nu beter gekend zijn, kunnen we ze ook goed behandelen. Er bestaat medicatie
12
tegen de maagzweren. Eerst gebruiken we krachtige zuurremmers die de zweer snel genezen. Als de oorzaak ontstekingsremmers zijn, zal men proberen deze te verminderen. Wanneer de oorzaak de H. pylori infectie is, krijgt de patiënt antibiotica om ervoor te zorgen dat de zweer niet terug komt. Een maagzweer is een verdwijnende ziekte. Vroeger kon je ongeveer elk jaar je maagzweer hebben. Dit is nu voorbij. Wanneer iemand last heeft, gaan we onmiddellijk na of er een infectie is. Blijkt dit zo te zijn, dan geven we antibiotica. Op die manier kunnen we voorkomen dat de maagzweer terugkomt. Bij de ontstekingsremmers als oorzaak is er nog wat werk aan de winkel. De meeste artsen en patiënten beginnen stilaan te beseffen dat ontstekingsremmers niet nodig zijn als er niet echt een ontsteking is. Als je pijn hebt aan je knieën als gevolg van het verouderen, dan is een paracetamol effectiever. Maar bij een ziekte waar je veel ontsteking hebt zoals reumatoïde artritis, moet je wel ontstekingsremmers nemen. Het probleem met deze medicatie is dat er een onevenwicht is. Ik bedoel hiermee dat je bij het innemen
van ontstekingsremmers pijn aan je maag kan hebben zonder dat er effectief iets van beschadiging te zien is aan je maag. Anderzijds kan je een bloeding krijgen als gevolg van een grote maagzweer door een ontstekingsremmer zonder dat je er ook maar iets van last van had. Dat maakt deze medicatie gevaarlijk en zo zien we plots patiënten verschijnen met een bloeding met heel weinig voorgeschiedenis.”
Complicaties Soms treden er bij een maagzweer complicaties op die ernstige gevolgen kunnen hebben, als niet tijdig wordt ingegrepen. Een maagzweer die groter of dieper wordt, kan een maagbloeding veroorzaken. Dan is de ontlasting gitzwart of braak je bloed. Uitzonderlijk is een maagzweer zo diep dat ze de maag- of darmwand doorboort (maag- of darmperforatie). Er komt dan maagzuur in de buikholte wat een buikvliesontsteking met hevige pijn veroorzaakt. In beide gevallen komt het erop aan om zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te gaan.
Maagkanker Maagkanker is een aandoening die in Europa zeer zeldzaam is. “Voeding, en in het bijzonder overmatig zoutgebruik, speelt een rol bij het ontstaan van maagkanker. Omdat onze bewaarmethodes veranderen, komt maagkanker steeds minder voor bij ons. We pekelen minder in en beperken het zout in onze voedingswaren. Ook de verminderde aanwezigheid van kankerverwekkende nitraten en nitrieten in ons voedsel speelt een rol”, zegt prof. De Vos, “maagkanker heeft wel een relatief slechte prognose omdat het pas zeer laat ontdekt wordt. Het geeft geen
typische klachten. Het is pas na verloop van tijd en dikwijls onrechtstreeks dat de diagnose wordt gesteld. We hebben niets dat ons zou kunnen wijzen dat het om kanker gaat. Er is ook geen onderzoek dat de kanker vroeg kan vaststellen. De H. pylori infectie kan in 10 % van de gevallen tot een maagzweer lijden en in 0,1 % tot maagkanker. Dat is een klein percentage, maar we nemen geen risico’s. Zodra de bacterie wordt vastgesteld, roeien we deze uit.”
Reflux Reflux is een aandoening die voorkomt bij baby’s en volwassenen. Na het doorslikken, komt het voedsel in de slokdarm terecht die het voortstuwt naar de maag. Daar wordt het voedsel vermengd met het maagsap dat onder meer een agressief zoutzuur bevat. Een dubbel klepmechanisme, gevormd door de kringspier onderaan de slokdarm en de middenrifspier, voorkomt dat de maaginhoud terugkeert naar de slokdarm. Gebeurt dit toch, dan geeft dit meestal een brandend gevoel in de borst of een zure smaak in de mond. De klachten variëren van persoon tot persoon. Zo proeven de meeste mensen het zuur in de mond terwijl andere daar helemaal geen last van hebben.
De klachten komen vooral voor onmiddellijk na een uitgebreide maaltijd, als je vooroverbuigt of gaat liggen en vaak ’s nachts. Zure oprispingen zijn meestal slechts van korte duur en hebben doorgaans geen gevolgen. Houden ze lang aan, dan kunnen ze problemen veroorzaken. Dan bestaat er medicatie die de maagzuurproductie onderdrukt. Prof. De Vos: “Reflux bij volwassenen komt frequent voor en dat heeft te maken met de levensstijl. Het kan veel last geven en leiden tot ontsteking van de slokdarm. Vooral bij zwangere vrouwen is zware schade mogelijk. Dit moet zeer goed opgevolgd worden en mag niet onderschat worden.”
maag
DO S S I E R
Maagverkleining, alleen als het echt nodig is Steeds meer personen met overgewicht ondergaan een maagoperatie met gastric bypass om hun gewichtsprobleem blijvend aan te pakken. Na deze ingreep kan je minder voedsel innemen en verlies je heel wat overbodige kilo’s. Prof. De Vos houdt een pleidooi om dit enkel doordacht te doen en zeker vooraf voldoende informatie in te winnen over de ingreep. Gewicht verliezen is voor heel wat mensen iets dat hun leven beheerst. Alles draait om eten, diëten en de ontgoochelingen die daarmee gepaard gaan. Velen zien een maagverkleining als de enige redding. Tien jaar geleden verkleinde men de maag vaak door middel van een maagband of –ring. “Deze band werd rond de maag gezet om die te verkleinen en kon opgeblazen of ontspannen worden naargelang wat nodig was”, zegt prof. De Vos, “tegenwoordig voeren chirurgen maagverkleiningen uit. De maag wordt letterlijk verkleind, afgeklemd zodat er minder voedsel bewaard wordt. De patiënt krijgt een klein maagje dat onmiddellijk vol is en zo heeft de patiënt snel een verzadigingsgevoel.”
Deze ingreep gaat meestal gepaard met een gastric bypass waarbij de dunne darm wordt doorgesneden en verbonden met het kleine maagje. Hierdoor komt het voedsel verder in de dunne darm terecht en verlaat het dus sneller het lichaam. Volgens de Belgische wetgeving mag deze ingreep slechts uitgevoerd worden als het overgewicht veroorzaakt wordt door een teveel aan eten en niet door een hormonale aandoening of een genetische afwijking. De BMI moet hoger zijn dan 40, of hoger dan 35 in combinatie met diabetes type 2, een hoge bloeddruk of slaapapneu. Ook iemand die ooit een operatie tegen zwaarlijvigheid onderging die nu niet meer werkt, kan in aanmerking komen. De minimumleeftijd is 18 jaar. “Voor een goed geselecteerde populatie is dit effectief een oplossing. Iemand die obees is en al alles heeft geprobeerd om te vermageren, kan hiermee gered zijn. Maar ik ben zeer ontevreden over het gemak waarmee men nu maagverkleiningen laat doen om esthetische redenen. Het wordt te veel verkocht als gemakkelijke oplossing. Men stelt het voor alsof dit een fluitje van een cent is. Dit is nochtans een zware ingreep die niet ongedaan kan gemaakt worden en achteraf toch wel complicaties kan geven. Het gaat om een belangrijke verstoring van je spijsverteringstelsel. Sommige patiënten kunnen niet meer stoppen met vermageren. Patiënten krijgen te weinig uitleg voordat ze de operatie laten uitvoeren. Ze kennen de voor- en nadelen totaal niet. Ik hou een pleidooi om een maagverkleining enkel te adviseren na een grondige psychologische en dieetevaluatie.”
13
Maaglast is een veel voorkomende klacht waar medicatie weinig soelaas voor kan bieden. Professor Martine De Vos: “In de meeste gevallen is maaglast terug te brengen tot stress of een moeilijke spijsvertering. We moeten leren luisteren naar de signalen die ons lichaam geeft. Op die manier kunnen we al heel wat ongemakken voorkomen.”
Luister naar je maag ltekst: Ruth Van Caekenberghe
beeldkeuze: Luc Loosveldl
Functionele klacht “Maagpijn wordt gekenmerkt door een stekende, borende pijn ter hoogte van de onderkant van je slokdarm. In veel gevallen vermindert de pijn tijdelijk als je eet, om daarna in alle hevigheid terug te komen. Het is de typische pijn die je voelt bij een maagzweer”, verduidelijkt prof. De Vos. “Reflux is maagzuur dat terugkeert naar je slokdarm en een vervelend, branderig gevoel achterlaat. Soms proef je het zuur tot in je keel. Daarnaast kunnen we in verschillende mate functionele maagklachten ervaren. Dan spreken we niet echt van pijn, maar eerder van maaglast. Het gevoel dat je maaltijd als een baksteen op
14
je maag valt of dat die nog uren blijft liggen op je maag. Waarom de ene persoon er meer last van heeft dan de andere, is niet altijd duidelijk. En vaak helpt medicatie amper.”
BarometeR
De maag is vaak de barometer van stress. Stress is een verschijnsel dat de laatste jaren alsmaar toeneemt. Niet enkel op professioneel vlak, maar ook in ons privéleven krijgen we er op allerlei manieren mee te maken. Door stress ontstaat er spanning in de buik wat kan leiden tot spijsverteringsproblemen zoals maaglast, misselijkheid, darmkrampen of reflux. Prof. De Vos: “We weten dit allemaal wel, maar we denken er niet altijd aan. Als je maag in de knoop ligt, doe je er goed aan om bij jezelf na te gaan of je de laatste tijd meer stress hebt dan anders. Probeer de oorzaak van de stress op te sporen en zoek hoe je de stress kan wegnemen. Las af en toe een moment van ontspanning in, of dat nu een warm bad, een wandeling met de hond of een half uurtje yoga is.”
Gezellig aan tafel
Een gezonde en gevarieerde voeding is noodzakelijk om je spijsvertering optimaal te doen werken. “Ga voor afwisseling, te veel van hetzelfde is nooit goed”, waarschuwt prof. De Vos, “een banaan is gezond, maar je moet er nu geen twee per dag van eten. Vermijd vette voeding want daar heeft een maag veel moeite mee. Vermijd té pikant, té koud of té warm. Ook regelmaat is van groot belang. Sla geen maaltijden over, zeker niet het ontbijt. Probeer indien mogelijk ’s middags warm te eten in plaats van ’s avonds. Je maag heeft drie tot vier uur nodig om je eten te verwerken. Als je ’s avonds te snel gaat slapen na je laatste maaltijd is het niet verwonderlijk dat je nadien maaglast hebt. Neem ook de tijd om te eten. Vroeger was een uitgebreide maaltijd een rustmoment in de dag waarop je samen aan tafel zat om op het gemak te eten en bij te praten. Nu wordt eten bijna herleid tot een noodzaak tussen twee activiteiten in. Kinderen die voor tv ontbijten, werknemers die aan hun bureau of zelfs rechtstaand snel iets naar binnen gooien. Meer samen eten, zou al veel helpen.”
M A A G
Alles met mate “Matig ook het gebruik van koffie, alcohol en tabak. Dan heb ik het echt over de basistips om zorg te dragen voor je maag en je gezondheid in het algemeen. Beperk je alcoholgebruik en probeer af te kicken van die sigaret. Kan je de koffie niet laten, kies dan voor deca. Of ga voor thee, die je niet te lang laat trekken. Uiteindelijk is water nog altijd het beste. Bruiswater kan de ene persoon al beter verdragen dan de andere, maar kan op zich geen kwaad. Voor sommigen geeft het oprispingen, voor anderen geeft een glaasje bruiswater na de maaltijd net een gevoel van opluchting,”
Dagboek Normaal gezien verdwijnen maagklachten vanzelf. Prof. De Vos: “Dikwijls heb je te veel van iets gegeten of gedronken en verdwijnen de klachten nadat het voedsel is verteerd. Of je vertrekt met vakantie en de stress valt van je af. Wanneer de klachten langere tijd aanhouden, is het vaak heel moeilijk om te bepalen wat nu juist de oorzaak van het probleem is. Je kan maaglast bijna nooit toeschrijven aan iets dat je juist daarvoor gegeten hebt. Ook al hoor je dat vaak iemand zeggen, er is zelden een direct verband tussen
DO S S I E R
CM kan je helpen bij het ontstressen. CM-Gezondheidspromotie organiseert heel wat cursussen en workshops die je helpen ontspannen, slapen of je mentale veerkracht opkrikken. Je kan kiezen uit yoga, autogene training, anders ademhalen, mindfulness, geheugentraining, burn-out … surf naar www.cm.be/agenda of vraag de brochure aan via
[email protected].
Checklist - wat je al lang weet, maar soms vergeet
maaglast en een bepaald voedingsmiddel. Het is eerder een combinatie van of een teveel aan. Het kan soms jaren duren vooraleer je echt weet wat bij jou de trigger is. Ik probeer mijn patiënten daarom duidelijk te maken dat maaglast helaas iets is waar ze mee moeten leren omgaan. Het kan wel de moeite lonen om een soort dagboek bij te houden waarin je consequent noteert wanneer je wat gegeten hebt en wanneer de klachten zich manifesteren. Maar ook bijvoorbeeld of het een drukke dag was op het werk of als iets je wakker houdt. Het komt er dan op aan om uit te zoeken wat voor jou de meest uitlokkende factor is en wat het minste last geeft. Het maakt medicatie vaak overbodig.”
Laat stress niet de bovenhand krijgen. Luister op tijd naar de signalen die je lichaam je geeft en doe er effectief iets aan. Probeer meer rust in te plannen. Eet gevarieerd. Beslis niet pas ’s morgens wat je ’s avonds gaat eten, maar stel op voorhand een weekmenu op. Dat helpt om afwisseling in je maaltijden te brengen. Laat je inspireren door seizoensproducten. De actieve voedingsdriehoek kan een leidraad zijn. Overdrijf niet. Vermijd té pikant, té vet, té heet. Je moet je favoriete Thaïse schotel niet schrappen van je menu, maar eet de dag nadien niet opnieuw pikant. Matig je gebruik van alcohol. Af en toe een glaasje wijn heeft zelfs positieve effecten op je gezondheid, maar drink met mate. Vooral feestjes zijn verraderlijk: je eet al meer en vettiger dan normaal, daar nog een paar extra glazen alcohol bovenop en je maag gaat gegarandeerd protesteren. Drink water. Probeer minstens anderhalve liter per dag te drinken. Neem voldoende beweging. Samen met gezonde voeding is beweging een basisvoorwaarde voor een goede gezondheid. Stop met roken. Het is een goede zaak voor je gezondheid, je omgeving en je portemonnee. www.tabakstop.be is een gratis dienst die je kan contacteren wanneer je wil stoppen met roken. Neem alleen ontstekingsremmers als dat echt nodig is. Als het enkel de bedoeling is om pijn en koorts te bestrijden, geef dan de voorkeur aan paracetamol. Eet langzaam. Het duurt ongeveer twintig minuten voor je hersenen een signaal krijgen dat je maag vol zit en je dus voldoende gegeten hebt. Eet je te snel, dan kunnen je hersenen niet volgen en ga je meer eten dan nodig.
15
DOSSIER
M A A G De een heeft er al meer last van dan de ander, maar een hongergevoel overvalt ons allemaal wel eens. Sommigen zijn op zo een moment niet bepaald aangenaam gezelschap. Anderen gebruiken het woord dan weer om hun drang naar lekkers te rechtvaardigen. Het begrip ‘honger’ kan heel verschillend geïnterpreteerd worden.
Honger, of toch niet? ltekst: Ruth Van Caekenberghe
beeldkeuze: Luc Loosveldl
Honger of goesting
Scheel van de honger
Honger is een overlevingssignaal van het lichaam dat aangeeft 16 dat er nood is aan nieuwe energie. Onze
voeding bevat koolhydraten, vetten en proteïnen. Deze worden in ons bloed omgezet in suikers, aminozuren en vrije vetzuren. Al die stoffen reizen vervolgens via de bloedbaan naar onze organen, waar ze worden omgezet in energie. Als we een tijdje niet meer gegeten hebben, zitten er steeds minder van die voedingsstoffen in het bloed. Houdt die situatie te lang aan, dan slaat ons lijf alarm. Door het gebrek aan glucose krijgen de hersenen een signaal dat er iets
mis is en beginnen ze een chemische stof, neuropeptide Y, aan te maken. Die regelt het hongergevoel: je krijgt een onaangenaam gevoel in je maag, hebt moeite om je te concentreren en voelt je slap.
Overlevingsmodus Sommige mensen worden behoorlijk humeurig als ze honger hebben. Daar is een perfecte verklaring voor. Bij honger en dus een gebrek aan energie, schakelt je brein als het ware over op overlevingsstand. En net die survivalmodus maakt dat je minder belang hecht aan sociaal acceptabel gedrag. Je verliest sneller je geduld en bent chagrijnig. Bovendien regelt de neuropeptide Y niet enkel het hongergevoel, maar ook onze agressie. De ene persoon maakt al meer van die stof aan dan de andere, waardoor sommigen veel sneller buiten hun zinnen raken van de honger dan anderen.
Tot zover de ‘echte’ honger. Je hongergevoel kan ook door externe factoren worden opgewekt.
Heel vaak grijp je uit verveling naar voedsel.
Vooral ’s avonds voor televisie en zeker na een overtuigend reclameblok is de verleiding groot om naar de kast te lopen. Een drang naar eten heeft ook dikwijls een emotionele oorsprong. Je voelt je niet lekker in je vel, hebt een lastige werkdag achter de rug en dat wil je compenseren door iets lekkers te eten. Goesting wordt ook door hormonale schommelingen gestuurd of door vermoeidheid. In deze gevallen zal je niet zozeer zin hebben in een wortel of een stuk appel, maar eerder in zoete of calorierijke snacks om je lichaam snel een energieboost te geven. Dit effect is echter van korte duur. Deze voedingsmiddelen vragen juist heel veel energie van je lichaam voor de vertering ervan, zodat je snel terug bij af bent.
©Foto: Jodi Hilton / www.decorrespondent.nl
Sterven van de honger Een hongergevoel is niet aangenaam, maar het begrip honger kent in sommige landen een enigszins andere betekenis. Om een gezond leven te kunnen leiden, heeft een persoon dagelijks gemiddeld 2 100 kilocalorieën nodig. Wanneer iemand weken, soms maanden die hoeveelheid niet haalt, spreken we van ondervoeding. Vandaag zijn er 842 miljoen ondervoede mensen in de wereld. Dit betekent dat één op de acht mensen niet genoeg te eten krijgt om een gezond en actief leven te leiden. Vooral ondervoede kinderen zijn bijzonder kwetsbaar. Honger en ondervoeding zijn gezondheidsrisico nummer één in de wereld, meer dan aids, malaria en tuberculose samen.
