Landschap levert energie! Inspiratie en input: 1. MIP2 Limburgs groen voor een Groene Economie 2. Energiebos.nl 3. Groen Goud uit Landschapsonderhoud 4. Biomassalland
Borgman Beheer Advies B.V. - Jeroen Oorschot 14 december 2012 – DuboLimburg
POTENTIEEL VAN HOUTIGE BIOMASSA IN LIMBURG “Limburgs groen voor een groene economie“
Borgman Beheer Advies & Stichting Probos
Projectpartners OC-ANB Ruben Gybels en Willy Verbeke (LNE) BioNerga Ben Schuurmans 4EnergyInvest Rob Wouters
BORGMAN BEHEER ADVIES & Stichting PROBOS
Onderzoeksvraag “Wat is de huidige situatie inzake vrijkomende houtige biomassa vanuit bos-, natuur- en groenbeheer en wat is het potentieel dat de sector kan bijdragen tegen het jaar 2020?”
Deelvragen Jaarlijkse
bijgroei houtige biomassa? Oogstpercentage binnen ecologische, economische en technische kaders? Oogstpercentage t.b.v. energetische toepassing? Mogelijkheden voor vergroting van potentieel? Knelpunten en verbeteracties?
Werkwijze Doorlooptijd:
najaar 2011 Inventarisatie aanwezige houtige biomassabronnen Inschatting potentieel per bron Definiëren randvoorwaarden Huidige oogst van houtige biomassa Interviews met stakeholders Bepalen toekomstig potentieel Actiepunten t.a.v. opheffen knelpunten
Kaart Limburg: Verspreiding landschapselementen excl. bossen Vlakelementen: o.a. boomkwekerij, boomgaard, heide, open terrein, tuin
Kaart Limburg: Verspreiding landschapselementen excl. bossen Vlakelementen: o.a. boom-kwekerij, boomgaard, heide, open Lijnelementen: terrein, tuin o.a. bomenrij, haag, houtkant
Kaart Limburg: Verspreiding landschapselementen excl. bossen Vlakelementen: o.a. boom-kwekerij, boomgaard, Lijnelementen: heide, open tuinhaag, o.a. terrein, bomenrij, houtkant Puntelementen: o.a. solitaire bomen en struiken
BORGMAN BEHEER ADVIES B.V. uw logistieke partner
Conclusies & aanbevelingen •
De huidige realistische oogst van houtige biomassa is 96.000 ton DS: 61% uit bossen; 25% uit bebouwde omgeving; 14% uit landschap
•
Het toekomstige realistische oogstbare potentieel (in 2020) wordt geschat op 110.500 ton DS. Dat is 61% van het theoretische potentieel.
Beschikbaar potentieel aan houtige biomassa voor energie opwekking in de Provincie Limburg
Conclusies & aanbevelingen •
Marktontwikkelingen, beleid en beheer zouden meer op elkaar afgestemd moeten worden, om het potentieel daadwerkelijk beschikbaar te krijgen.
•
Door binnen Limburg het potentieel per type terreineigenaar in beeld te brengen kan doelgericht ontwikkeld worden.
Download de volledige rapportage medio januari 2013 op: www.inverde.be
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
www.energiebos.nl
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Van
Confrontatie tussen Stad en Landschap Naar
Integratie tussen Stad en Landschap
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Mooi NL - ‘Energieke Integratie Stad en Landschap’ • Energie uit bos • Belevingswaarde • Casestudy Leeuwarderbos en andere bossen in Leeuwarden • Casestudy Zutphen • Een multifunctionele benadering: wonen, recreëren, natuur, CO2-opslag, biomassa • Blauwdruk, met het inspelen op locatiespecifieke eigenschappen • Eerste toepassing in gemeentes Apeldoorn en Voorst
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Recreatief energiebos – model
modelleren ten behoeve van inpassing en belevingswaarde
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Meervoudig ruimtegebruik energiebos • Productie biomassa • Recreatie
• Natuur/refugia • Middenbos • Korte omloopbos
• Boszoom • Lanen
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Recreatief energiebos in de stadsrand Een duurzaam raamwerk waarbinnen andere activiteiten (op termijn) mogelijk zijn: • Middenbos • Korte omloopbos • Boszoom • Lanen • Ecologische steppingstones en (natte) verbindingen
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Model energieke stadsrand • Duurzaam raamwerk met laanbomen (groenstructuur) • Op termijn ruimte voor bebouwing • Bebouwing is op termijn niet uitgesloten maar evenmin noodzakelijk
Casus Zutphen IJsselsprong
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Biomassa-logistiek
Inrichting en logistiek gaan altijd samen!
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Omvorming bestaand bos
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
-
www.energiebos.nl
Nieuwe inrichting op braakliggend terrein 1. Nieuwbouwlocaties bedrijven of woningen met vertraging 2. Ongebruikte landbouwgrond 3. Overgronden, zoals bermen
“Energieke Integratie Stad en Landschap”
Mooi NL 2010
www.energiebos.nl
GroenGoud goud Groen
De ontwikkeling van een De ontwikkeling vanregionale een biomassamarkt regionale biomassamarkt
Landschapsonderhoud is duur • Arbeidsintensief • Verspreid, dus veel handwerk • Bijna altijd achterstallig
Hoe kun je dit efficiënter maken?
Van experiment naar reguliere markt
• Economisch rendabel
• Goed onderhouden landschap • Winst voor klimaat
Wat is een regionale biomassamarkt? Biomassaleveranciers samenbrengen
Een optimaal logistiek systeem voor winning biomassa Een biomassaplein als centrale plek
Afzet binnen de regio
Aanbieders
• Intentieverklaring aanbieders • Een coöperatie van biomassa aanbieders • Gemeentelijk groen en “afval” gratis • Delen in de winst
Afnemers • Kosten concurrerend met energieprijzen • Geen “extra” zorgen • Publieke instellingen • Alleen warmte
Geleerde lessen: proces
• Ga allianties aan • Sta op de schouders van reuzen • Zet oogkleppen af • Zet oogkleppen op
Van concepten en business plannen… Naar praktijk… BIOMASSALLAND
BIOMASSALLAND Wie zijn wij? Coöperatie Biomassalland U.A. een initiatief van
&
Start ideevorming in 2008 Oprichting Stichting Biomassalland in 2010 Haalbaarheidsstudie
Partners, draagvlak en promotie
Oprichting Coöperatie Biomassalland in 2012 Eerste contracten, afname en levering in 2012
Cyclische koppeling van landschap en onderhoud Duurzame, lokale biomassaketen in Salland Korte lijnen tussen landschapsonderhoud en energiebenutting Biomassa kachels gevoed door Sallands materiaal, dus…
Sallandse warmte uit het Sallandse landschap Potentieel voor 17.500 ton DS houtsnippers
Onderhoud aan: Jong bos en bosranden Houtwallen Landschapselementen Erfbeplantingen Lanen Eigen hout eerst naar de juiste bestemming Eigen biomassa eerst naar de dichtstbijzijnde bestemming
Eenvoudige keten(logistiek)
Bos- en natuurbeheerder Landgoedeigenaar Landbouwer
Gemeente
Gemeente
Landgoedeigenaar
Landbouwer Wooncorporatie Groen Groep Salland Gemeente
Aannemer/loonbedrijf
Investment Co.
Verder te ontwikkelen: Logistieke uitbreidingen Beheerplanning
Opzet werf Contracten met leveranciers en afnemers
Dank voor uw “energie” !
www.borgmanbeheer.nl
[email protected] Bronnen: Borgman Beheer Advies B.V., Energiebos.nl, Biomassalland.nl, Biomassa Stroomlijn B.V., Probos, Landschap Erfgoed Utrecht, Zilverberg Advies, Kandt Management, OC-ANB, 4EnergyInvest NV, BioNerga NV Niets uit deze presentatie mag worden hergebruikt, verspreid of gedupliceerd zonder schriftelijke toestemming van Borgman Beheer Advies B.V. en haar bronnen.