Kredietcrisis. snoert populisten de mond

Kropdoffer? geeft antwoord op pagina 3

17 Vrijdag Oktober2008

Gratis, maar niet goedkoop.

N.E.C.-Vitesse

Voor iedere baan de juiste student Voor iedere student de juiste baan 20

Ook werken met studenten? Kijk nu op www.studentenwerk.nl

Kredietcrisis snoert populisten de mond In tijden van crisis staat de populistische oppositie klaar met geslepen messen. Althans, dat zou je denken. Maar tot nu toe weten SP, Verdonk en Wilders geen munt te slaan uit de financiële malaise. Lees meer op pagina 3

Rotterdam Nieuwe burgemeester

Eigenlijk heeft Ahmed Aboutaleb alles tegen Hij is een PvdA’er. Hij is een Marokkaan. Hij is ijdel. En hij is ook nog een Amsterdammer. Toch wordt Ahmed Aboutaleb de nieuwe burgemeester van Rotterdam. Dirk Jacob Nieuwboer AMSTERDAM

...

Voor Ahmed Aboutaleb zelf komt Rotterdam als geroepen, want als staatssecretaris van Sociale Zaken maakte hij in Den Haag nooit een gelukkige indruk. Vooral de laatste tijd liet hij weer zien dat zijn ambities verder reiken dan armoedebestrijding en arbeidsmarktbeleid. Waar het kon, roerde hij zich in de integratiediscussie, het gebied waarop hij na de moord op Theo van Gogh in Amsterdam faam verwierf.

Aboutaleb geldt, zeker binnen de PvdA, als een harde, die er niet voor terugschrikt om moslims en Marokkanen een spiegel voor te houden. Wilders heeft niet alleen ongelijk, vindt hij. ‘Hij weet waar de pijn ligt.’ En Marokkanen die sympathiseren met Mohammed B., de moordenaar Van Gogh, kunnen wat hem betreft beter hun koffers pakken.

Ajax-supporter Het zouden net zo goed uitspraken kunnen zijn van een gemiddeld lid van Leefbaar Rotterdam. Toch ziet juist de grootste oppositiepartij het helemaal niet zitten met Aboutaleb. De Leefbaren verzetten zich gisteren urenlang tegen zijn benoeming. ‘Het is een Amsterdammer, het is een carrièremaker en een Ajax-supporter’, aldus fractievoorzitter Ronald Sören-

sen, ‘maar het allerergste is dat Aboutaleb twee paspoorten heeft.’ En dat dat tweede paspoort Marokkaans is, helpt niet bepaald. ‘Het is niet slim om een representant te benoemen

‘Het allerergste is dat hij twee paspoorten heeft’, zegt Leefbaar. van een groep die in het hele land, en zeker ook in Rotterdam, zoveel problemen veroorzaakt.’ De komst van Aboutaleb maakt zo een einde aan het broze evenwicht in de Rotterdamse politiek van de laatste jaren. Nadat eerst Leefbaar Rotter-

dam vier jaar lang de dienst uitmaakte, regeert nu de PvdA weer. Maar boven de twee partijen was altijd de schaduw van Ivo Opstelten aanwezig, de onpartijdige VVD’er die zorgde dat het een beetje rustig bleef. Kan Aboutaleb diezelfde rol spelen? Hij werd gisteravond van alle kanten geroemd als een bruggenbouwer. Maar in Rotterdam zal hij moeten vechten voor erkenning. Juist in die stad begon de Fortuyn-revolte, waarin de witte, autochtone bevolking de frustraties over de multiculturele samenleving eruit gooide. Voor een groot deel van de Rotterdammers is Aboutaleb helemaal geen harde bondgenoot tegen onveiligheid, maar juist het symbool van een groep waarmee ze dachten te hebben afgerekend. Lees verder op pagina 3

In Business

‘De Pers’ luidt de beursgong Het helpt niets

11

11

Kredietcrisis

Alleen VS op winst

Met een winst van 4,6 procent was de Dow Jones gisteren een lichtpuntje op de aandelenbeurzen. Nou ja, lichtpuntje? De winst was vooral te danken aan koopjesjagers. In de rest van de wereld was het droefenis troef met verliezen rond 5 procent.

Uit & Thuis

Annejet doet Mulisch over Nederland Leest 12

‘EastEnders’

Pedo in soapserie

Geen westers land waar pedofilie zoveel hysterie oproept als GrootBrittannië. En misschien juist daarom is er nu een plot in de soap EastEnders, met daarin een hoofdrol voor pedofiel Tony. Lees meer op pagina 17

NL

2

Gezondheidszorg Verzekeraars vergoeden hartmassageapparaten ook niet

Consument niet klaar voor defibrillator Philips kondigde begin deze eeuw met veel bombarie de heartstart aan. Het had gehoopt dat de defibrillator ook zou aanslaan bij consumenten. Dat is nog niet gelukt. Tjeerd Wiersma MOSKOU

...

Een defibrillator is een apparaat waarmee men door het toedienen van een elektrische schok het hart van een bewusteloze patiënt soms weer op gang kan helpen. Het apparaat werd in 1932 uitgevonden door de Amerikaan William Kouwehoven. ‘Dat de defibrillator nooit in de consumentenmarkt is doorgebroken, heeft een aantal oor-

zaken’, zegt Hilmar Wolff van Philips op een beurs in Moskou waar de ‘multinational’ de kans aangrijpt zijn producten nog eens in het zonnetje te zetten. ‘We zijn – hoewel het apparaat levens kan redden – te vroeg geweest met het introduceren van de defibrillator voor consumenten. De consument was er duidelijk nog niet klaar voor en daar hebben we ons in vergist’, zegt Wolff, die bij Philips aan de wieg stond van de ook voor consumenten bedoelde hartmassageapparatuur. Philips is de afgelopen jaren hard bezig geweest zichzelf te veranderen van een elektronicaconcern in een ‘lifestyle en wellness’-bedrijf. Het direct aanbieden van medische appara-

tuur, zoals defibrillators, aan consumenten past binnen die filosofie. Een van de andere problemen waar Philips tegen aanloopt met de defibrillator is dat verzekeraars de medische apparaten voor consumenten nog steeds niet vergoeden. Zelfs niet voor hartpatiënten. ‘Dat werkt niet bepaald drempelverlagend’, zegt Wolff.

Basisverzekering Volgens Maaike Krommendijk van Zorgverzekeraars Nederland komt dat omdat de defibrillator niet in de basisverzekering is opgenomen. Krommendijk wijst erop dat het niet de verzekeraars zijn, maar het ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) is, dat bepaalt wat er wel en niet in de basisverzekering

komt. Zij zou zich echter kunnen voorstellen dat het in sommige situaties wel interessant is om de defibrillator in de aanvullende verzekering op te nemen. ‘Zeker als je er levens mee kunt redden’, zegt Krommendijk. Volgens recente cijfers van de Hartstichting worden wekelijks zo’n 300 Nederlanders getroffen door een plotselinge hartstilstand. Dat komt neer op circa 16.000 Nederlanders per jaar. Maar volgens de woordvoerder van Zorgverzekeraars is er evenmin een zorgverzekeraar in Nederland die de defibrillator voor consumenten in de aanvullende verzekering heeft opgenomen. Ook dat ligt volgens haar aan het ministerie, dat de richtlijnen bepaalt. Lees verder op pagina 07

Hiv-zaak

Justitie onder advocatenvuur Justitie heeft bij het onderzoek naar de Groninger hiv-zaak steken laten vallen volgens de advocaten van de drie verdachten Peter M., Hans J. en Wim D.

=hhaAnaèreoea`qaho heraklfaikêah

Deugen ...

NICO

DIJKSHOORN

H

ans Spekman van de PvdA zegt dat we Marokkanen moeten vernederen. Een verwarrend bericht. Sta ik net iedere week met tegenzin een lamsbout door de pan te scheppen en drink ik

PAS OP VOOR CYBERCRIME Voormalig tv-presentatrice Manon Thomas blijft last hebben van de van haar computer gestolen en op internet gepubliceerde foto’s. Woensdag nog werd een salesmanager van een grote Nederlandse krant gedwongen zijn pornosite manonthomas.com te sluiten. Gisteren waarschuwde ze voor cybercrime tijdens een congres over internetcriminaliteit in Heerlen.

EUROPESE RICHTLIJNEN De rechten van vrouwen en mannen op voorlichting, toegang tot anticonceptiemiddelen en een veilige abortus moeten in heel Europa worden gegarandeerd. Dat vindt de PvdA. Het kabinet moet volgens de partij die kwestie op de agenda van de Europese Unie zetten. Nu kunnen vrouwen in Ierland, Malta of Polen vervolgd worden voor abortus plegen.

AMSTERDAM

Justitie heeft zich schuldig gemaakt aan slordig en kritiekloos onderzoek, stelt de advocaat van Hans J. Toen eind 2006 aangiften rond de Groninger hiv-zaak uitbleven, organiseerde de politie een bijeenkomst om getuigen voor te lichten over aangifte doen. Ze konden ervaringen uitwisselen en oorspronkelijke ervaringen aanpassen, zegt de advocaat. ‘Er is zo een groepsdynamiek ontstaan in de richting van vergelding’, zegt de advocaat. Ook zouden aangiften zijn gedaan nadat justitie op 30 mei 2007 een persconferentie over de hivzaak gaf. ‘De aangevers zijn beïnvloed door de media. De feiten werden verdraaid, waardoor de waarheid niet meer is te achterhalen’, vinden de advocaten. Volgens de raadsman van Peter M., tegen wie net als tegen Hans J. vijftien jaar is geëist, zouden rechercheurs getuigen sterk hebben gestuurd. Vandaag, de laatste zittingsdag in de zaak, zal de officier van justitie reageren op de uitlatingen van de advocaten. 1

Manon Thomas

Abortus

Redactie binnenland

...

MMP

cn]peo

Defensie-imams

NIET NAAR URUZGAN

O]ioqjcOCDL52,PR FaieopcaajsaòpnefìaaniapIkêahPRr]jGLJ

Drie imams beginnen volgend jaar hun opleiding aan de Nederlandse Defensie Academie om geestelijk verzorger voor de krijgsmacht te worden. Het is niet uitgesloten dat ze nog uitgezonden worden naar Uruzgan, al acht Defensie die kans niet groot. Geestelijk verzorgers die meegaan op missie, moeten oecumenisch kunnen werken. Defensie denkt niet dat de imams voldoende ervaring hebben voor het eind van de missie eind 2010.

•Cn]peopahabkkjêfGLJBhateâhÖ.3(1,rkknÖ..(1,+ij` •AnaèreoeaherarkknÖ1()+ij` •-,cn]peoIkêahPRg]j]haj

Rangnefc^]]nklglj*_kix,4,,),.,--2,

muntthee met zand, moet het opeens weer allemaal anders. Hij nuanceert het wel. We moeten alleen de Marokkanen vernederen die niet deugen. Dat maakt het er niet makkelijker op. Ik vind het bij autochtonen al zo moeilijk, om te bepalen of iemand deugt. Je moet, als je in deugen en niet deugen gelooft, van jezelf vinden dat je deugt. En als je twijfelt, moet je dat weer aan anderen vragen, die misschien zelf helemaal niet deugen. Lastig. Ook bij de PvdA is het Christelijk Fundamentalistische Jihaddenken er blijkbaar inmiddels goed ingeslopen. De wereld indelen in mensen die in

het weekend met radio 1 op de transistorradio gezellig naast elkaar de auto staan te wassen en dan het rundergehakt aan gaan braden en dan alle andere mensen die maar niet willen deugen. Deugen, dan zie ik meteen nette tuintjes voor me. Jongens die in supermarkten oudere mensen voor laten gaan. Mensen die deugen zeggen jarenlang, dag in dag uit, tegen hetzelfde kassameisje: ‘Nee dank u, geen zegeltjes.’ Op dat soort momenten zou ik graag niet deugen. De vraag afwachten en antwoorden met: ‘Nee, hoer.’ Dat is eng, maar van Spekman moeten we dat nu bij hangallochto-

nen gaan doen. Op zo’n groep scooterbabbelaars aflopen en zeggen: ‘Hé jij daar, schele, ja jij daar, met je lullige capuchonnetje. Wat hoor ik nou van Fatima, man. Je maakt niks klaar bij haar hè. Beetje jammer hè, shoarmakoning de eerste. Ja, kan je me dom aan gaan staan kijken met die glanzende geitenogen van je, maar ik heb wel gelijk. Want ik deug. En jij niet. Of vind je dat normaal, een maand lang niet vreten als de zon schijnt. Oh, precies. Dat dacht ik ook. En nou wegwezen hier.’ Iets in mij zegt dat deze methode niet helemaal deugt. 1

Lange Poten ...

PETER

MIDDENDORP Peter Middendorp is deze week met reces.

Peter Middendorp doet als schrijver/journalist dagelijks verslag van zijn belevenissen in Den Haag.

iBatterij

Red de tulp!

Miauw?

Het ministerie van VROM overlegt met Apple over de batterijen van onder meer de iPod. Volgens Europese richtlijnen moeten die makkelijk te verwijderen zijn.

De VVD in het Europees Parlement gaat er alles aan doen om te zorgen dat Europese wetten de Nederlandse tulpenteelt niet bedreigen.

De gemeente Sliedrecht plaatst maandag twee verkeersborden met een grote oranje kat erop. De borden moeten waarschuwen voor overstekende katten.

NL

Kredietcrisis Bos leert snel van populisten

Alles voor de gewone man Dirk Jacob Nieuwboer DEN HAAG

...

Het is crisis en dan wordt het al snel uit de kast gehaald: het spookbeeld van de jaren dertig. Extreme of populistische politici spinnen garen bij crises, klinkt het waarschuwend. Maar voorlopig is daar in Nederland weinig van te merken. In alle drukte over de kredietperikelen blijft het helemaal rechts en helemaal links in de politiek juist opvallend stil. Wilders, Verdonk en zelfs de SP lukt het niet te profiteren van de kapitalistische aardbeving. Waar is bijvoorbeeld Geert Wilders? Een paar weken geleden bombardeerde hij een lokaal incident in Gouda nog tot een oorlogssituatie, nu de wereld economisch in brand staat, houdt hij zich koest. Plotseling geeft hij Bos en Balkenende na een debat braaf een handje als teken van steun. En gedwee voldoet hij aan hun oproep nu niet aan partijpolitiek te doen. ‘Het landsbelang gaat voor’, zegt de man die in de Fitna-tijd stokdoof was voor alle op-

roepen tot gezond verstand. Erg nobel, maar vooral ook slim. Wilders is een meester in het kiezen van zijn onderwerpen en momenten. Zijn economische programma laat zich vertalen als: minder overheid, minder regels. Niet echt een slogan waar je mee aan kunt komen in een tijd waarin de staat banken moet redden en iedereen het er wel over eens is dat het toezicht heeft gefaald. De PVV-leider laat z’n financiële man Teun van Dijck het woord doen en praat zelf liever over andere zaken. ‘Naast de financiële crisis sprong deze week de aanhoudende politieke correctheid over de islam in het oog’, schrijft hij in zijn laatste weblogje. Wilders’ concurrent op rechts, Rita Verdonk, is minder geobsedeerd door de islam en probeert zo nu en dan wel prikken uit te delen. Als enige in de Kamer weigert ze de nationalisatie van Fortis en ABN Amro te steunen en ze komt met haar eigen proefballonnetjes om de crisis op te lossen: de btw moet omlaag en de overdrachtsbelasting voor huizen afgeschaft. Fraaie populistische praat, maar veel levert het haar niet op. En dat zal

Geert Wilders: braaf en koest.

Rita Verdonk: eigen crisis eerst.

Agnes Kant: bleek.

Wouter Bos: leert snel. FOTO’S: ANP

Wilders duikt, Verdonk heeft haar eigen kredietcrisis, de SP is verward. niet gebeuren ook zolang Verdonk kampt met haar eigen financiële crisis. Als ze geloofwaardig wil overkomen op economisch terrein, zal ze eerst de boekhouding van Trots op Nederland op orde moeten krijgen. ‘Het is ook niet gemakkelijk voor po-

pulistische partijen op dit moment’, vindt de Leidse professor Joop van Holsteyn. ‘De indruk is toch dat het kabinet vrij adequaat heeft gehan-

ld Me

u

nu

n aa

3

deld. Ze kunnen Bos moeilijk verwijten dat hij niet opkomt voor de gewone man.’ Meest opmerkelijk is wel dat zelfs de SP de crisis niet weet uit te buiten. Al een paar decennia hakt de partij in op het neoliberalisme, maar juist nu ze aan alle kanten gelijk krijgt, lijkt ze zich geen raad te weten. De socialisten schrikken ervoor terug om al te zeer hun gelijk te halen. Met triomfalisme schiet de gewone man niks op, is het argument. Maar de SP-boodschap komt nu amper uit de verf. Zou het anders zijn geweest met Jan Marijnissen als boegbeeld? Als er één iemand geloofwaardig de crisisbonus had kunnen incasseren is het wel de man die de bonussen en de graaicultuur bijna persoonlijk op de agenda zette. Nu moet de SP het doen met de bleke Agnes Kant en de studentikoze Ewout Irrgang. Maar ook met Marijnissen zou de SP een probleem hebben: Wouter Bos. Zolang de PvdA-leider banken redt en gedupeerde spaarders hun geld teruggeeft, snoert hij de populisten de mond. Hij doet het allemaal voor de gewone man, herhaalt hij keer op keer. Hoe zei Bos het zelf ook al weer eerder dit jaar? Sociaal-democraten moeten leren van populisten. Hij is een snelle leerling. 1

ENNOVEMBER 2!)!MSTERDAM

#ONGRESSEN WORKSHOPSENBEURS

WWWVNGGEMEENTEDAGENNL

Benoeming Drie PvdA-burgemeesters in de grote steden

‘Aboutaleb zal keihard moeten werken om de harten te winnen’

Tijd om je te

specialiseren?

fo?

Vervolg van pagina 1

...

Met PvdA-burgemeester Aboutaleb dreigt nu voor Rotterdam bovendien het Bram Peper-scenario. Onder de vorige PvdA-burgemeester bestuurden de sociaal-democraten arrogant vanaf de Coolsingel en verloren ze al het contact met de Rotterdammers. PvdA-fractievoorzitter Peter van Heemst wilde gisteren dan ook niet te hard juichen. Hij was maar een ‘klein beetje blij’ dat Aboutaleb van zijn eigen partij is. En hij waarschuwde hem ook maar meteen. ‘Hij zal wel vanaf

dag één keihard moeten werken om de harten van de Rotterdammers te winnen.’

Marokkanenprobleem De PvdA hoopt met Aboutaleb als krachtige bestuurder de integratiediscussie naar zich toe te trekken. Als burgemeester kan hij zich vrijer uiten dan als staatssecretaris. Bovendien kan hij als moslim en Marokkaan meer maken. Niemand kan hem ooit van racisme beschuldigen. Als het goed uitpakt, heeft de PvdA een gouden troef in handen. In het ideale scenario lost de Marokkaan

Aboutaleb in Rotterdam het Marokkanenprobleem op. De PvdA’er zorgt met zijn benoeming sowieso al voor een kleine revolutie. De sociaal-democraten hebben nu drie burgemeesters in de vier grote steden. Het CDA heeft er nul. Dat zouden de christen-democraten nooit laten gebeuren, was vooraf de voorspelling. Maar met de voordracht van de huidige staatssecretaris van Sociale Zaken wordt een tijdperk afgesloten: de gemeenteraad in de stad besluit voortaan echt zelf wie burgemeester wordt. En niet de grote partijen in Den Haag. 1

En wil je wat anders?

in Meer

Chdeescitke

Twee maanden leren, intensieve begeleiding, diploma en direct een baan!

nuwatanders.nl

VAN DALE GEEFT ANTWOORD

Argus Ook slechtzienden welkom bij luchtmacht

Kropdoffer Moderne zoekmethoden in woordenboeken zorgen ervoor dat je op informatie kunt stuiten die je bij het traditionele zoeken nooit zou hebben gekregen. Met een woordenboek-cd-rom kun je bijvoorbeeld razendsnel achterhalen hoe vaak een bepaald woord in een woordenboek te vinden is en waar. Zo blijkt het woord vrouw 1657 keer in Van Dale voor te komen; niet alleen bij de trefwoorden maar ook in de omschrijvingen. Daarbij zitten heel verrassende vondsten. Neem bedsermoen. Wie kent dat woord (nog)? Het is een vermaning of terechtwijzing van een vrouw aan haar man, terwijl zij in bed liggen. En wat te denken van babyshower? Hoeveel mensen kennen dat woord? Een ba-

byshower is een feestje met vriendinnen dat een zwangere vrouw kort voor haar bevalling houdt. En wie is er bekend met het woord handneukertje in de betekenis ‘een kleine vrouw’ of met jachtgat in de betekenis ‘geile vrouw’? Het is echt een heel bont gezelschap van vrouwen dat je zo bij elkaar aantreft. Ook de kropdoffer hoort erbij: een vrouw die zich hoogmoedig of trots gedraagt. En een pie-

remachochel blijkt ‘een lompe, logge vrouw’ te zijn. Soms kom je door deze zoekwijze niet uit bij een omschrijving van een vrouw maar van een man. Zo is een hennentaster – om maar eens iets te noemen – een man die zich door zijn vrouw laat commanderen of bedriegen. 1 www.depers.nl/vandale

Digitale Dikke Van Dale, 14e editie €119

NL

4

Zelfcensuur Homo met masker van profeet eindelijk in museum

Een puntje binnengetikt voor de vrije kunst Homoseksuele mannen op een bed, met een masker dat de profeet Mohammed voorstelt. Na tien maanden gesteggel zullen ze dan toch te zien zijn in een museum.

om haar foto’s en een videoinstallatie tentoon te stellen. Dat gebeurt nu in het kader van Beeldenstorm 15662008, een al langer gepland evenement over ‘motieven om beelden te verwoesten’.

Kustaw Bessems

‘De artistieke waarde van Sooreh Hera’s werk is de eerste vereiste.’

AMSTERDAM

...

‘Heel erg blij’, is Sooreh Hera dat haar omstreden fotoserie over homoseksuele koppels, onder wie een islamitisch stel, vanaf zaterdag is te zien in het MuseumGouda. Ze heeft vaak getwijfeld of dit moment nog wel zou komen. Meteen nadat haar werk vorig jaar werd geweerd uit het Haags Gemeentemuseum, omdat het te kwetsend zou zijn voor moslims, meldde directeur Ranti Tjan van MuseumGouda zich als alternatief, maar het duurde Hera allemaal te lang. ‘Van onze kant is er nooit enige twijfel over geweest’, zegt Tjan. Hij wilde, zegt hij, Hera alleen beter leren kennen en de juiste manier bedenken

Hera’s foto’s zijn door de controverse al lang bekend bij een groot publiek, maar een expositie in een museum is voor haar een principezaak. ‘Voor mij is de eerste vereiste de artistieke waarde’, benadrukt Tjan. ‘De foto’s zijn van hoge kwaliteit.’ Die kwaliteit heeft eigenlijk steeds buiten kijf gestaan – die was de reden dat Hera vorig jaar een plaats zou krijgen in het Haags Gemeentemuseum als een van de talentvolste afgestudeerden aan de Koninklijke Acade-

Sooreh Hera. ANJA VAN WIJGERDEN

mie van Beeldende Kunsten. Maar daarna kwamen de protesten van sommige moslims, die vinden dat het afbeelden van Mohammed, zeker in een homoseksuele context, beledigend is.

Ook Tjan kreeg het afgelopen jaar te maken met protesten, demonstraties en zelfs dreigementen. De laatste tijd niet meer, zegt hij. Wel brachten enkele islamitische organisaties in Gouda vorige week een verklaring uit waarin ze stellen dat de museumdirecteur zijn maatschappelijke verantwoordelijkheid niet waarmaakt door zoiets kwetsends te tonen Tjan: ‘Is het heel flauw als ik zeg dat ik dat juist wel doe, omdat ik de stad en de bezoekers inschat als tolerant en nieuwsgierig?’ De reacties laten volgens Tjan zien dat de bezwaarmakers niet gewend zijn om beeldende kunst anders te beoordelen dan bijvoorbeeld politiek. Het museum heeft contact gehad met gemeente en politie over veiligheid. Hera zelf zal zaterdag niet bij de opening zijn. Zij wordt sinds ze in de publiciteit kwam bedreigd en is bang dat zij wordt gefotografeerd of gefilmd. ‘Ik zou zaterdag als een feestje willen beschrijven’, zegt Tjan, ‘maar ik begrijp haar spanning heel goed. Het is niet anders.’ 1

Ook hersenen lijden onder roken

NU INCLUSIEF 414,- GRATIS BELTEGOED GOE BELTELECHTS S NU

7,25 D

AAN PER M

De Pers schrijft 29 november 2007 dat het Haags Gemeentemuseum foto’s toont van Sooreh Hera waarop islamitische homo’s maskers dragen die profeet Mohammed voorstellen. Directeur Wim van Krimpen staat achter die keus, zegt hij. De dagen daarna stromen woedende reacties van moslims binnen en weert hij het werk alsnog. Van Krimpen zegt dat hij Hera een aandachtstrekker vindt en dat hij geen moslims wil kwetsen. Een heftig maatschappelijk debat over de grenzen aan de kunst volgt. Directeur Ranti Tjan biedt MuseumGouda aan als alternatief. Tjan brengt Hera eerst in contact met de Kunst Rai, maar daar mogen in mei alleen minder omstreden foto’s hangen. Tjan hakt daarna de knoop door: de hele expositie opent zaterdag in MuseumGouda.

Onderzoek

GRATIS NOKIA 6300 T.W.V. 180,-

0 24,5D

Hoe ging het?

Redactie binnenland AMSTERDAM

GSM TOPDEAL HEEFT VOOR JOU

EEN SPECIALE AANBIEDING!

Je ontvangt namelijk GRATIS de NOKIA 6300 Black, je krijgt 2 jaar iedere maand 200 belminuten t.w.v. 24,50 en betaalt hiervoor slechts 7,25 per maand! Daarnaast kun je kiezen voor onbeperkt internetten en e-mailen op je mobiele telefoon van 9,95 voor slechts 7,45 per maand extra. Je totale voordeel is 646,50.

NOKIA 6300 BLACK

VOOR RNET KIES E T INT PERK E B ,95 N O IL 9 A -M &E TS LECH NU S

7,45 D

AAN PER M

• 2 MEGAPIXEL CAMERA • BLUETOOTH • TRILFUNCTIE • MP3 / VIDEO PLAYER • HANDSFREE FUNCTIE • GRATIS STEREO HEADSET • INCLUSIEF 128 MB MICRO-SD KAART

Met een T-Mobile Relax abonnement koop je maandelijks belminuten in en kun je daarnaast zelf beslissen of je gebruik wil maken van de sms voordeelbundels (vanaf 1 cent per bericht). Je kunt ook kiezen wanneer je het abonnement wilt laten ingaan. Dat kan zelfs tot 3 maanden later. Wil je gebruik maken van deze aanbieding en je eigen nummer behouden, dan is dit geen enkel probleem. Nummerbehoud is een gratis service. Je betaalt geen aansluitkosten t.w.v. 52,50 en ook de bezorging is gratis.

GEEN AANSLUITKOSTEN GRATIS BEZORGING Deze actie is geldig zolang de voorraad strekt.

DIRECT BESTELLEN

BEL GRATIS 0800-0770 OF VIA: WWW.GSMTOPDEAL.NL/PERS

...

Niet alleen longen, maar ook hersenen lopen behoorlijke schade op van roken. Het denkvermogen van rokers neemt sneller af dan dat van niet-rokers (in vijf jaar tijd twee keer zo snel) en het cognitief functioneren van rokers is vergelijkbaar met dat van mensen die drie tot zeven jaar ouder zijn en nog nooit gerookt hebben. Dat blijkt uit onderzoek van het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM), dat gisteren naar buiten kwam. Al op middelbare leeftijd scoren rokers op verschillende onderdelen als geheugen, flexibiliteit en snelheid slechter dan niet-rokers. De hoeveelheid sigaretten is bepalend voor hoe snel het bergafwaarts gaat met het hersenfunctioneren. Een nieuwe stimulans om te stoppen met de nicotinetoevoer: mensen die al langere tijd gestopt waren met roken hadden een zelfde graad van vermindering van denkvermogen als mensen die nog nooit hadden gerookt. 1

‘RTL Nieuws’ vs overheid

OPENHEID OVER IRAK RTL Nieuws gaat bij de rechter politieke openheid proberen af te dwingen over de Nederlandse steun voor de inval in Irak in 2003. Daarvoor begint de nieuwsredactie een procedure tegen het ministerie van Algemene Zaken, zo maakte de hoofdredactie gisteren bekend. RTL Nieuws vraagt de rechter om de notulen vrij te geven van de ministerraad waarin Nederland besloot die inval politiek te steunen.

Zeilen popi Jongeren tussen de 7 en 18 hebben zeilen herontdekt, volgens de HISWA.

Wereld

Brussel Crisis ondermijnt afspraak CO2

Afghanistan

DUITSE MISSIE VERLENGD

EU houdt vast aan klimaatafspraken De kredietcrisis mag er volgens president Sarkozy niet toe leiden dat de pas gemaakte klimaatafspraken weer de ijskast ingaan. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De Europese Unie houdt vast aan de afspraak om in december de onderhandelingen over een alomvattend Europees klimaatpakket af te ronden. EU-leiders besloten dat gisteren op een EU-top in Brussel. Het besluit werd genomen ondanks problemen van Italië en een aantal Oost-Europese landen met de ambitieuze doelstellingen. De Franse president Nicolas Sarkozy, dit half jaar voorzitter van de Europese Unie, had zwaar ingezet op het vasthouden aan het oorspronkelijke tijdschema. De EU sprak vorig jaar af om in 2020 20 procent minder broeikasgas CO2 uit te stoten, 20 procent zuiniger te zijn met energie en 20 procent van de energiebehoefte te halen uit duurzame energie als zon, wind en water.

Vergiftigde producten gedumpt op universiteit Chinese zuivelproducten die uit de schappen waren gehaald om te worden getest op de giftige stof melamine, zijn gedumpt op de universiteit van het Chinese Guangzhou. Redactie buitenland AMSTERDAM

...

De verdachte melk en yoghurt werden op het universiteitscomplex voor de halve prijs verkocht aan studenten. Dit hebben Chinese staatsmedia gisteren gemeld. China is sinds vorige maand in de greep van het melamineschandaal. Fabrikanten bleken aan melkpoeder voor baby’s melamine te hebben toegevoegd. Melamine is een chemische

De Duitse Bondsdag heeft gisteren ingestemd met een verlenging van de legermissie in Afghanistan. Duitsland neemt ook de komende veertien maanden deel aan de ISAF. De Duitse troepenmacht wordt uitgebreid tot 4.500 militairen. Vooral de VS hadden erop aangedrongen dat er meer buitenlandse militairen in Afghanistan beschikbaar komen.

Italië, Polen en Duitsland vrezen dat de ambities ten koste kunnen gaan van hun industrieën en economieën. Italië en Polen dreigden de plannen zelfs te vetoën. Bondskanselier Angela Merkel zei gisteren dat de EU-leiders voor de verdeling van de lasten rekening zullen houden met de specifieke situatie in landen. Frankrijk, Groot-Brittannië en ook Nederland willen per se vasthouden aan de ambities en aan het tijdschema. Sarkozy zei dat Frankrijk ‘zijn hele gewicht in de schaal’ moest leggen om aan de deadline vast te houden. Premier Jan Peter Balkenende voorspelde nog een pittige strijd in de periode tot de EU-klimaattop half december. ‘Maar dan moeten we ook echt spijkers met koppen slaan.’ Sarkozy is bereid om te kijken naar de specifieke problemen van sommige landen. Voor een dreigend veto van de Italiaanse premier Silvio Berlusconi leek hij niet echt bang. ‘Silvio is niet iemand die processen stopt’, zei Sarkozy. Berlusconi is uiteindelijk altijd in staat breder te kijken dan alleen naar de belangen van Italië, aldus Sarkozy. 1

China Zuivel

stof die het eiwitgehalte hoger doet lijken dan het in werkelijkheid is. De stof is uiterst schadelijk voor de nieren. Aan de vergiftigde melk stierven zeker vier baby’s. Tienduizenden kinderen werden ziek nadat ze van de melk te drinken hadden gekregen. De Chinese regering heeft verordonneerd dat alle zuivelproducten van een maand of ouder in het hele land uit de schappen moeten worden verwijderd. De betreffende producten mogen pas weer worden verkocht als tests hebben uitgewezen dat ze geen melamine bevatten. Het is onduidelijk hoe de verdachte melk en yoghurt op de universiteit van Guangzhou terecht zijn gekomen en of studenten ervan hebben gedronken. 1

Cambodja/Thailand

STAAKT-HETVUREN Cambodja en Thailand hebben gisteren een staakt-het-vuren afgesproken en beloofd om samen patrouilles uit te voeren in het omstreden grensgebied rond de tempel van Preah Vihear. Dinsdag was er een schietincident. Daarbij werden twee Cambodjaanse militairen gedood en raakten zeven Thaise soldaten gewond.

België

SPIRAALTJE & BORSTKANKER Vrouwendebuut in Wenen Het was altijd een bastion van masculiniteit: de Spaanse Rijschool in Wenen. De training van de Lipizzaner hengsten werd enkel en alleen verzorgd door mannelijke ruiters. Maar daar gaan de 21-jarige Hannah Zeitlhofer uit Oostenrijk (links) en de Britse Sojouner Morrell (17) verandering in brengen. Zij zijn sinds deze week ruiter-in-opleiding aan het wereldberoemde opleidingsinstituut. 1 FOTO: AP

Vrouwen met borstkanker moeten geen hormonaal spiraaltje gebruiken als voorbehoedsmiddel. Dat concluderen Belgische onderzoekers op basis van een studie in zes ziekenhuizen. Het blijkt dat vrouwen die op het moment dat ze een tumor kregen, een spiraaltje droegen, een beduidend slechtere prognose hadden dan niet-gebruiksters. Ze hadden ook meer uitzaaiingen.

Stichting Regionale Ambulance Voorziening provincie Utrecht

Wij zijn op zoek naar enthousiaste

• AMBULANCEVERPLEEGKUNDIGEN (minimaal 60%) • VERPLEEGKUNDIG MELDKAMERCENTRALISTEN (minimaal 60%)

Vliegramp Madrid

Kijk voor een uitgebreid functieprofiel op www.ravu.nl

DRIE TECHNICI AANGEKLAAGD

Informatie

Drie technici van de Spaanse vliegmaatschappij Spanair worden verantwoordelijk gehouden voor de ramp in Madrid, waarbij 154 mensen omkwamen. De drie worden in november voorgeleid. De vlucht vanuit Madrid liep eind augustus urenlange vertraging op door een technisch mankement. Later vertrok het vliegtuig van Spanair alsnog. Niet-werkende vleugelkleppen en het uitvallen van een waarschuwingssysteem voor de piloten hebben het ongeval veroorzaakt.

5

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Sander Komijn, clusterhoofd, (030-850 12 00 of 06-41 01 07 65). U kunt uw sollicitatie binnen 14 dagen richten aan de RAVU, t.a.v. Natasja Meijer, stafmedewerker P&O, postbus 574, 3720 AN Bilthoven. Per e-mail kan ook: [email protected]

De RAVU is met circa 300 medewerkers één van de grootste ambulancevoorzieningen van Nederland. Op indicatie van onze Meldkamer Ambulancezorg verzorgen wij vanuit 11 locaties jaarlijks 70.000 hulpverleningen in de provincie Utrecht. Daarvoor zetten wij ambulances in, maar ook solo-eenheden, zoals motorambulances en acute zorgauto’s. Met huisartsen, ziekenhuizen en andere zorgverleners wordt nauw samengewerkt. Ook spelen wij een belangrijke rol in

REUTERS

de hulpverlening bij calamiteiten. De RAVU heeft een hoog ambitieniveau. Aan innovatie, dynamiek, samenwerking en resultaatgerichtheid wordt veel aandacht besteed.

Joe zweeft ‘Joe the plumber’ wil nog niet zeggen op wie hij stemt. In het debat tussen McCain en Obama gisternacht werd 26 keer verwezen naar de loodgieter, een levende versie van Jan Modaal.

6

Wereld

Egypte Respect voor de Bijzondere Snorren

Zonder knevel telt de echte man niet mee Als echte mannen hebben de leden van de Vereniging van Bijzondere Snorren altijd haarlak bij zich. Redactie buitenland m.m.v. Neveen Shalaby AMSTERDAM/CAIRO

...

‘Het is als het zorgen voor je kleinzoon, en iedereen weet: de liefste zoon is de kleinzoon.’ De punten van zijn enorme snor trillen, Fathy Mahmoud lijkt ietwat geëmotioneerd. Het gaat dan ook niet om zo maar iets. De snor is in Egypte belangrijk, heel belangrijk. De snor staat voor mannelijkheid, zonder haar op je lip ben je verwijfd. Tienerjongens kunnen niet wachten tot het eerste donshaartje onder hun neus verschijnt en ze eindelijk man zijn. Wie in Egypte solliciteert naar een baan als ambtenaar of politieagent laat maar beter zijn snor staan: zonder snor geen respect, is de ongeschreven regel. En hoe groter, hoe beter. Het is een credo dat al-Rabatet alShawareb al-Masriyeh al-Momayaza, oftewel de Egyptische Vereniging van Bijzondere Snorren, tot lijfspreuk heeft gemaakt. ‘Ik gebruik alleen de beste shampoo, balsem en lotion’, zegt voorzitter Fathy in het kantoortje van de Vereniging in de volkswijk Matariya in Caïro. Met hun minuscule grijze krulhaartjes doen de kaarsrecht tot boven zijn voorhoofd uitstekende punten van zijn snor nog het meeste denken aan pas getrimde poedelpootjes.

H

et is John McCain niet gelukt om Barack Obama eens goed tegen de muur te zetten. Goed, hij had een paar aardige punchlines in het laatste presidentiele debat, maar echt knallend waren ze niet. Plus, Obama had op alles een beheerst en redelijk adrem antwoord. Dat is de grote kracht van Obama: hij is de rust zelve in crisistijd. Presidentieel. Drie debatten hebben hem neergezet als een man die weloverwogen beslissingen neemt en daardoor vertrouwen wekt. Dáár had hij de debatten voor nodig, zoals ook John F. Kennedy, Jimmy Carter en Bill Clinton ze ooit nodig

hadden. Zij waren net als Obama onbekenden voor het publiek. McCain heeft zijn laatste kans gehad om te excelleren. Hem rest weinig anders dan zijn smeercampagne voort te zetten. Maar dan moet hij wel snel iets naars verzinnen. En daar wachten we toch eigenlijk allemaal op? Dat moment waarop hij écht iets ranzigs opdist.

McCain

43%

Obama

50%

Samantha Jones (leeftijd is privé) Werk: dat is ook privé Saint Louis, Missouri

Alle leden zijn aardig, elegant, geduldig en vrolijk. AFP/ANP

towell. En natuurlijk olijfolie. Als alle punten weer in model zijn gekneed en met haarlak (altijd op zak) stokstijf zijn gespoten, beginnen de Bijzondere Snorren aan hun terugtocht naar kantoor. Op straat worden ze overal toegejuicht. Jongens maken foto’s met hun mobieltje en vrouwen klitten giechelend tegen elkaar aan. De Snorren glimlachen en delen her en der handtekeningen uit. Ze zijn het gewend, het is de prijs die ze voor al hun mannelijkheid betalen. 1

Brr...

Azerbeidzjan

NAAKT OP DE FIETS

ONTKENNING UITSLAG

Met haar anderhalfjarige dochtertje naakt en blauwbekkend in het kinderzitje, fietste een Duitse advocate onlangs door München. Het was maar 11 graden en er joeg een herfstwind door de straten. Toen de 32-jarige juriste staande werd gehouden door de politie verklaarde zij dat haar dochtertje geen kleren wilde dragen. Haar dwingen zou een ‘schending van de persoonlijke rechten van het kind’ zijn.

De oppositie in Azerbeidzjan erkent de uitslag van de woensdag gehouden presidentsverkiezingen niet. De autoritair regerende Ilham Alijev werd met 89 procent van de stemmen gekozen voor een nieuwe termijn. ‘Wij, de echte democratische krachten van Azerbeidzjan, moeten gezamenlijk optreden’, aldus Ali Keremli, leider van de oppositiepartij Volksfront. De oppositie boycot de verkiezingen, omdat die een farce zouden

zijn. De oppositie kreeg nauwelijks aandacht in de staatsmedia. De Russische president Dmitri Medvedev heeft gisteren zijn ambtsgenoot telefonisch gefeliciteerd met diens comfortabele herverkiezing. Daarnaast hebben beide staatshoofden gepraat over een intensievere samenwerking, aldus het Kremlin. Azerbeidzjan krijgt steeds meer invloed in de regio door zijn energiebronnen. Zo lopen er twee olie- en gaspijpleidingen vanaf Bakoe naar Europa, die van groot geopolitiek belang zijn. De pijpleidingen worden ook als alternatieve energiebronnen voor Europa beschouwd, dat niet alleen van Rusland afhankelijk wil zijn.

De andere aanwezige leden van de Vereniging – enorme krulsnor, voelsprietsnor, vierpuntssnor, hangsnor en zijvleugelsnor – knikken. Gezeten op stoelen met roze bloemetjesbekleding buigen ze zich over de lunch. Het gaat met kleine hapjes, want eten is een delicate bezigheid en vereist concentratie voor mannen met Bijzondere Snor. Voor je het weet, prik je iemand in het oog – of erger nog – knakt je geliefde liphaarstuk door een botsing met buurman of vork. Het begon allemaal in 1987, vertelt Fathy, terwijl hij zijn snorharen met duim en wijsvinger nog maar

Nog drie weken tot de verkiezingen. Een update.

Calling Mrs. Jones

eens gladstrijkt. ‘We waren toen met vijftien man. Inmiddels hebben we ruim 150 leden.’ De voorwaarden voor het lidmaatschap van de Vereniging: een snor van ten minste 20 centimeter. En een lid moet aardig zijn, elegant, geduldig en vrolijk. Bromsnorren worden niet geaccepteerd. Na de lunch is het tijd voor de reguliere was- en bijpuntbeurt bij de barbier. Aan het hoofdhaar hoeft niets te gebeuren; nagenoeg alle bezitters van Bijzondere Snorren zijn kaal. Maar kapper Mohamed – kleine snor, extra lange, gemanicuurde pinknagels – heeft aan de lipknevels een behoorlijke klus en er gaan heel wat potten gel en lotion doorheen. De populairste merken: Pantine pro, Fiancée en Like-

Kleine hapjes

De Stem van Amerika

Dit verhaal kwam tot stand i.s.m. het VPRO-programma Metropolis, dat is te zien op vrijdagavond rond middernacht op Ned 3. (www. MetropolisTV.nl).

‘Hoe ik vind dat de kandidaten het doen? Tsja, dat is moeilijk te zeggen. Iedereen heeft zijn eigen mening. Je weet niet wie er gelijk heeft. Daar probeer ik achter te komen door te luisteren naar mensen om me heen. Mensen in het nieuws, de krant, het internet. Zo bepaal ik mijn mening. Maar vaak wordt men kwaad als ik met ze over de verkiezingen praat. Sommigen raken zelfs overstuur. Ze houden er niet van om over zulke dingen te praten. Eigenlijk praten we daar dus niet over, want ik wil niet dat mensen boos worden. Hoe ik dan toch mijn mening bepaal? Zoals ik al eerder zei: dat is moeilijk, want iedereen heeft z’n eigen mening! Op wie ik ga stemmen weet ik ook nog niet. McCain, Obama, ik

leun naar geen van twee. Vier jaar geleden? Ach, weet je. Mijn geheugen komt en gaat. Ik weet niet meer op wie ik toen gestemd heb. Missouri een battleground state? Een swing state? Wat is dat? Oh, betekent dat dat de Democraten en Republikeinen allebei nog kansen hebben hier? Hm, ik weet niet zo goed wat de mensen in mijn omgeving doen. Zoals je weet praat ik er met hen niet over. Of ik het debat op tv nog heb gezien? Hoe laat was dat? Ach, weet je? Ik wacht gewoon af en zie wel op wie ik stem.‘ 1

Elke week belt De Pers met een willekeurige meneer of mevrouw Jones in Amerika over de verkiezingen.

Wees flexibel. Verandering biedt nieuwe kansen • Iedereen kan speechen • Verliefd op een ander? Leer ervan • Wonderkinderen • Test: hoe snel geneert u zich? Prijs: € 4,95 • In pakket met Opzij: € 6,95

Filosofische wijsheid

MARX IS WEER HELEMAAL IN

Een Azeri brengt zijn stem uit. ANP

Met het uitbreken van de kredietcrisis is het bekendste werk van filosoof Karl Marx weer erg in trek in het oosten van Duitsland. In Das Kapital (1867) schreef hij over de invloed van industrialisatie op de samenleving en de economie. De verkoop van het boek is ten opzichte van 2007 verdrievoudigd. Bankiers en managers lezen het werk weer massaal in een poging te begrijpen wat er gaande is deze dagen.

Het weer

Veiling Titanic objecten

Aanklacht tegen God vervalt

Caïro: zonnig, 28°C/ 16°C Luxor: zonnig, 32°C/ 17°C Alexandrië: lichtbewolkt, 27°C/ 18°C

De laatste overlevende van de Titanic, Milvina Dean (96), veilt zaterdag aandenkens aan het schip om de kosten van haar verzorgingstehuis te betalen.

De aanklacht die een senator uit Nebraska tegen God aanspande, is vervallen omdat Hij geen adres heeft. God zou verantwoordelijk zijn voor dood en terreur.

Dagblad De Pers

MANTELZORG

Zorgen voor een zieke Werknemers die voor een zieke naaste zorgen zijn vaak overbelast. Werkgevers komen met creatieve oplossingen. 09

7

In Business

Gezondheidszorg Opleiding nodig

Partners zijn bang voor defibrillator Vervolg van pagina 2

...

Een woordvoerder van het ministerie van VWS zegt dat de defibrillator wel de aandacht heeft van het ministerie, maar dat er nog op wordt gestudeerd op het gebruik van het apparaat in een thuisomgeving. Volgens de woordvoerder kun je in verband met juridische aansprakelijkheid niet iedereen zo maar een defibrillator in de handen duwen. ‘Het is de vraag of je er eentje aan je buurman toevertrouwt. Niet iedereen weet hoe je zo’n apparaat moet gebruiken en wie kun je aansprakelijk stellen als het mis gaat?,’ zegt de woordvoerder. Een andere reden dat consumenten het apparaat niet kopen, is dat de gemiddelde consument, hartpatiënt of niet, de defibrillator waarschijnlijk te kostbaar vindt. Het apparaat kost in de winkel zo’n 1.000 euro. En ten derde zijn consumenten bang om het apparaat te gebruiken. Philips zelf zegt dat het apparaat vrij eenvoudig te bedienen is. ‘Het is plug and play. Er kan vrij weinig misgaan,’ zegt Wolff. Toch zijn partners en kinderen van hartpatiënten volgens hem nog steeds bang om de apparatuur aan te brengen. ‘Ik denk dat je mensen daarom moet opleiden.

Pas dan overwinnen ze de angst om de defibrillator ook te gebruiken’, zegt Wolff van Philips. Betekent dit dat de introductie van de defibrillator mislukt is? ‘Zeker niet,’ zegt Wolff. Philips heeft sinds de commerciële introductie van het apparaat wereldwijd inmiddels zo’n 500.000 defibrillators verkocht.

Tienduizenden ‘Juist in de zakelijke markt doet het apparaat het goed en hebben we onze eigen doelstellingen overtroffen,’ zegt hij. Hoeveel defibrillators er exact aan consumenten werden verkocht, weet hij niet. Een woordvoerder van Philips houdt het op enkele tienduizenden. De apparaten worden vooral verkocht aan hotels, restaurants en winkelcentra maar zijn bijvoorbeeld ook te vinden in voetbalstadions, op stations en bij supermarktketen Dirk van de Broek; op plekken waar grote groepen mensen samenkomen. Philips is niet de enige partij die defibrillators in Nederland aanbiedt. ‘Er zijn nog een paar kleinere gespecialiseerde aanbieders actief. De markt is zeer versnipperd’, zegt Wolff. Een van die aanbieders is het Amerikaanse Medtronic. De meeste defibrillators worden overigens verkocht in de Verenigde Staten en Japan. 1

Dure verzekering De Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Southwest Airlines lijdt 120 miljoen dollar verlies, omdat de olieprijs onverwachts is gedaald. Pardon? Een luchtvaartmaatschappij die verlies lijdt omdat de olieprijs daalt? Maar niets is te gek tijdens deze financiële crisis, dus ook dit niet. Het zit als volgt. Southwest is de laatste jaren een van de best draaiende Amerikaanse luchtvaartmaatschappijen. Ook bij een hoge kerosineprijs wist de agressieve prijsvechter hoge winsten te boeken. Dat deed hij door zich in te dek-

ken met termijncontracten op de olieprijs. Als de olieprijs stijgt, leveren deze contracten winst op. Southwest ziet het als een verzekering. Die werkte nog prima in het begin van dit jaar. Southwest verdiende 511 miljoen omdat de olieprijs steeg. Nu die door de crisis is gedaald tot onder de zeventig dollar per vat moet Southwest 247 miljoen dollar afschrijven op zijn verzekering. Zonder deze afschrijving had de luchtvaartmaatschappij een winst gemaakt van 69 miljoen euro. Wel een dure verzekering, dus. 1

Federer slaat het meeste prijzengeld bij elkaar Roger Federer is de meest verdienende speler uit de tennisgeschiedenis. Met zijn plaatsing voor de tweede ronde van het toernooi in Madrid, heeft de Zwitserse nummer

twee van de wereld 43,29 miljoen dollar (32,27 miljoen euro) bij elkaar geslagen. Daarmee doet hij het beter dan Pete Sampras, die 43,28 miljoen dollar won. 1 EPA

Big spenders Onderzoek naar uitgaven

Top van AIG ging voor 86.000 dollar jagen De New Yorkse procureur-generaal Andrew Cuomo onderzoekt ‘ongeoorloofde en buitensporige’ uitgaven van de top van de geplaagde verzekeraar AIG.

Vanuit het Witte Huis werd het feest verachtelijk genoemd.

Redactie economie AMSTERDAM

De aanvraag voor een tweede miljardenlening (van 37,8 miljard dollar) was nog maar net verstuurd, of de top van de American International Group (AIG) vertrok richting Engeland om te gaan jagen. Kosten: 86.000 dollar. Eerder was het bedrijf ternauwernood door de Amerikaanse staat van de ondergang gered met een kapitaal-

injectie van 85 miljard dollar. En ook daarna besloot de top van het bedrijf een al gepland uitje niet af te zeggen. De kosten van deze ‘conferentie’ in een vakantieresort in Californië waren 440.000 dollar, waarvan alleen al voor 149.000 dollar gegeten werd. Het kwam de top van AIG op zware kritiek te staan. Vanuit het Witte Huis werd het feest ‘verachtelijk’ genoemd. Het bedrijf zelf wees erop dat

Industrie gesteund

Recessologie

Recessologie

EU GRIJPT IN

MINDER WERKLOZEN

NOG MEER VERLIEZEN

Terwijl de Nederlandse economie verder verslechtert, blijft het aantal werklozen dalen. De werkloosheid liep het derde kwartaal van dit jaar terug naar 3,7 procent, blijkt uit de jongste cijfers van het CBS. Dat is het laagste percentage sinds 2001. In dezelfde periode vorig jaar bedroeg de werkloosheid nog 4,3 procent. In totaal zitten 292.000 mensen zonder werk.

De Amerikaanse banken Merrill Lynch en Citigroup hebben in het derde kwartaal van 2008 miljardenverliezen geleden. Merrill Lynch, dat wordt overgenomen door Bank of America, maakte 5,2 miljard dollar verlies. Citigroup 2,8 miljard dollar. Citigroup maakte bekend dat het aantal werknemers van de bank in de laatste drie maanden met zo’n 11.000 verminderd is.

‘Sinds de top van de Eurogroep in Parijs is de Europese economische regering een feit.’ Dat verklaarde de Franse president Nicolas Sarkozy na afloop van de Europese Raad. Hij heeft in Brussel de steun van de hele EU gekregen voor het aanpakken van de crisis. Al eerder was besloten de leningen aan het midden- en kleinbedrijf te verdubbelen tot 30 miljard euro. Daarnaast vragen de EU-lidstaten aan de Europese Commissie om met voorstellen te komen om de industrie te steunen.

ANP

...

er slechts een kleine groep AIG’ers en heel veel tussenpersonen aanwezig waren. ‘We hebben er inmiddels spijt van dat we het evenement niet hebben afgelast’, luidde het beteuterde commentaar van de AIG-directie. Het bedrijf overleeft momenteel alleen doordat de staat 123 miljard aan leningen injecteerde. Het nieuws van het jachtreisje in Engeland sloeg dan ook in als een bom. Het kwam naar buiten vlak nadat de New Yorkse procureur Andrew Cuomo de verzekeringsreus per brief had duidelijk gemaakt dat het bedrijf moest stoppen met zijn ‘extravagante’ uitgaven en miljoenen dollars aan onredelijke betalingen moet terugbetalen. Anders zou juridische actie volgen. Cuomo wil ook de bonus van 5 miljoen dollar en de vertrekpremie van 15 miljoen dollar die bestuursvoorzitter Martin Sullivan in maart opstreek, proberen terug te draaien. ‘Het feest is over’, aldus Cuomo op een persconferentie. ‘Geen jachttripjes meer, geen luxe resorts. Ze gaan niet feesten en de kater aan de belastingbetalers overlaten.’ 1

‘Probeer gewoon

Surfen van Het Net’

atje stra ten TIS atslo ! GRA1/5 staKPOT C x 10 ét JA m Gewoon.

Surfen S f van H Hett N Nett • Géén jaarcontract • GRATIS gebruik draadloos modem • Eenvoudige installatie

e 19,95 vanaf

Crisisrecept

Beleggers aan de whisky

Van overgebleven rijst kunt u lekkere rijstkoekjes bakken. Het recept is als volgt: één deel rijst, één deel meel, een ei en melk. Het geheel door elkaar roeren en bakken als een pannenkoek.

Ondanks, of misschien wel dankzij, de malaise op de beurzen floreert de handel in whisky. Elf maanden na de lancering van de World Whiskey Index komt het rendement uit op 26,2 procent.

9

9,95 p.mnd

1,5 Mb/s

Alléén bij ADSLwinkel.nl® of bel 030 - 27 198 27

8

In Business Koster & Jojanneke

Met medewerking van: Lorianne van Gelder en Justine Versteegh

Feestje van de week Prijs voor Peter R.

Q&A

Keurig geschoren hoofd verslaat progressieve mat

Google verdient aan fout gespelde internetadressen Harvard-professor Ben Edelman beweert dat Google geld verdient aan tikfouten van internetgebruikers; ‘typosquatting’. Google woordvoerder Alistair Verney: ‘Hmm hmm.’

Mannen met lang haar zijn de helden van stoeremannenblad JFK. Koster is woedend: echte kerels zijn dik en kalend. AMSTERDAM

...

Het was een zware avond voor Koster. Kalend, grijzend, buikend en niet genomineerd voor the greatest man award van JFK, het glossy stoeremannen blad van de GMG-uitgeefgroep. Hij bladerde door het glimmende tijdschrift en werd steeds bozer. Dit was een groep wijven met geföhnde pagehoofdjes; Matthijs van Nieuwkerk, topkok Sergio Herman, Joost Karhof, die wufte Nova-interviewer, Dinand, minister Bert Koenders met zijn progressieve mat, de langharige grappenmaker Hans Teeuwen, Ruudje de Wild met zijn piekhaar. Alleen Peter R. de Vries, Sven Kramer en Viktor & Rolf deden niet mee aan de laat-maar-groeien gekte. Koster was natuurlijk stikjaloers. Een paar jaar geleden dacht Koster mee te kunnen liften met de viriele kaalheidshype rondom Wilfried de Jong, Pim Fortuyn en Humberto Tan. Sportieve, dappere types. Anno 2008 is aaibaarheid weer in, verbeet hij zich aan een tafel met regisseur Eddy Terstall (iets langer rood haar) en Michiel Romeyn (woeste jaren zeventig bos).

U begrijpt: Koster steunde Peter R. de Vries. Altijd keurig geschoren, enigszins grijs en een man die tenminste nog iets heeft gepresteerd. Lang haar is niks voor deze gereformeerd opgevoede jongen uit Amstelveen. Dat zag Koster meteen. Katholiek zweverig gedoe. Lang haar is iets voor Jezusaanhangers in een jurk. Calvijn, de aartsvader van het vaderlandse vooruitgangsdenken, wees er ooit op dat een man en vrouw onderscheiden moesten blijven door haardracht. Precies! Jury-voorzittter Willem Baars, JFKhoofdredacteur, keek een beetje betrapt toen Koster hem confronteerde met de angstaanjagende feminisering van de grotemannenverkiezing. ‘Nu je het zo zegt: langharige kerels presteren inderdaad minder dan jongens met een korte coupe’, merkte Baars op, zelf een man met een landingsbaan op zijn hoofd. Inderdaad, reageerde ook de gekortwiekte Regilio Tuur. ‘Mannen met kort haar zijn succesvoller. Mannen met lange manen zijn frivoler, die worden niet serieus genomen. Zeker niet in New York waar ik net van terugben. Ik heb nu een lekker modieuze coupe, scheiding erin. Schrijf

AMSTERDAM

...

De ‘stessen’ bij de JFK-award: bijna net zo behulpzaam als KLM-meisjes.

Dit was een groep wijven met geföhnde pagehoofdjes. maar op: ‘You only get once to make a good impression’. Exact, Reggie. Succesadvocaat Bram Moszkowicz, bekend om zijn korte gepommedeerde schedel, vatte de kwestie als volgt samen: ‘Dit is puur natuur.’ Wat bedoelde de confrère precies? Was zijn kapsel een teken van koelbloedig machismo? De advocaat, die deze avond zijn toga veilde voor het goede doel (het kika-kinderfonds), en daarbij hinderlijk werd gestalkt door een opdringerige brunette, hulde zich daarop in mysterieuze neve-

len. ‘Wat moet ik er verder van zeggen?’, glom hij. Op het podium permitteerde hij zich even later een ‘sexy’ grapje toen hij (knipoog, knipoog) opmerkte dat zijn toga inclusief ‘bef’ werd geveild. Ha, dus geen supermacho, maar een onbaatzuchtige bedman, deze kortharige advocaat. En toen was er eindelijk rechtvaardigheid. Peter R, Kosters favoriet, werd winnaar. Addy van den Krommenacker, de stylist met het meisjesachtige haargordijn op zijn hoofd, snapte het wel: ‘Ik zie Peter niet zo snel met lang haar inderdaad.’ De winnaar zelf keek even onverschrokken als altijd: ‘Ik denk niet dat uiterlijk meespeelt.’ Met een pesterig lachje, vooral tegen Koster: ‘Denk wel dat het uitmaakt dat ik geen kalende dikke man met uitgezakte schouders ben.’ 1

Typosquatters zetten websites op, waarvan het adres een veel voorkomende typfout bevat. www.youtobe.com bijvoorbeeld. Uw bedrijf verdient hier geld aan. Diepe zucht. ‘Hmm, hmm. Wij menen dat de claims geen enkele grond hebben en verdedigen ons met klem tegen deze beschuldigingen.’

‘We krijgen alleen geld als mensen op de advertenties klikken.’ U ontkent dat deze sites volstaan met reclame van Google’s advertentiedienst Adsense? ‘Nee, dat niet.’ ...? ‘Wij vinden dat er niks tegen is om omzet te maken op advertenties op domeinpagina’s. Mits die domeinpagina’s aan Google’s voorwaarden voldoen. We ontvangen alleen geld als mensen daadwerkelijk op de advertenties klikken.’ Hoeveel? ‘Daar doen we nooit uitspraken over. Maar Edelman heeft geen zaak tegen ons.’ Toch heeft Google nu beloofd op verzoek van getroffen ondernemingen te sterk gelijkende domeinnamen te verwijderen. ‘Hmm, hmm.’

Willem Baars, JFK-baas, tegen acteur Peter Faber:

Humor-advocaat Moszkowicz veilde zijn toga.

Groot, Blond en Famous.

Fotograaf Smulders betrapt als Peter R-imitator. FOTO’S: AMAURY MILLER

‘Peter, dat geld is niet voor jou.’

‘Inclusief een befje’ (Ja ja, we snappen ’m, vooral Jojanneke)

‘Heb je mijn pussyalbum al gezien?’

’Jongens, ik maak hier de foto’s!’

D

Adjedj, die de laatste jaren een nachtclub exploiteerde in Manchester, wil een restaurant dat een prettige prijskwaliteitverhouding nastreeft. ‘Nu de crisis toeslaat, worden consumenten weer kritischer.’ Het restaurant aan het Gustav Mahlerplein positioneert zich tussen de nabijgelegen ‘sandwich bar’ Dickie’s en ‘directeurenrestaurant’ Gustavino. ‘Allebei toptenten, maar ik denk dat ik iets kan toevoegen’, zegt Adjedj. ‘Bij Gustavino zitten alleen de bazen, omdat secretaresses de menu’s niet kunnen betalen. Dickie’s is voor de snelle hap. Wij willen een restaurant met betaalbare kwaliteit.’ De oud-militair, die met een Neder-

landse vrouw is getrouwd, zal streng toezien op klantvriendelijkheid. ‘Het Nederlandse restaurantwezen blinkt niet echt uit in ondernemerschap, vind ik. Soms zie ik een eigenaar achter de bar staan, terwijl er mensen aan tafeltjes zitten met lege glazen. Ze willen geen geld verdienen.’ Hij tuurt eens over het donker wordende plein. ‘Je moet hier buiten ook activiteiten ontwikkelen. Waarom laat je de automerken geen showmodellen tonen op het Gustav Mahlerplein. Tachtig procent van de werknemers least een auto van de zaak. Waar blijft de handelsgeest’, zegt hij. ‘Dramatisch, vooral die gastvrijheid!’ 1

OUD ZUID/NIEUW GELD

STOER EN CHIC AMSTERDAM

...

Pays Bas, het restaurant tegenover het oude ABN Amro hoofdkantoor, ging in mei ten onder. Nu begint een Israëlische ex-soldaat er een nieuwe bistro. ‘De Nederlandse gastvrijheid is dramatisch.’

e man met het meeste lef van het land komt uit Israël en diende jarenlang bij de mariniers. Yossi Adjedj begint over een maand een restaurant, in het financiele rampgebied van de Lage Landen: de Amsterdamse Zuidas. De Israëliër met het uiterlijk van een bodybuilder bouwt op dit moment met eigen handen het failliete Pays Bas om tot een bistro-achtig restaurant. De nieuwe tent wordt onderdeel van het Koetjes en Kalfjes-imperium, het nieuwe eetconcept (‘stoer met vleugje chic’) met vestigingen in Oegstgeest, Noordwijk, Haarlem en Den Haag. ‘Als je bij Pays Bas naar binnenliep, wist je al: ik ga heel veel geld betalen.’

Edelman is bezig een rechtszaak aan te spannen. ‘Zolang een domeinpagina aan de Google Adsense voorwaarden voldoet, zien wij geen verdere problemen.’ En die voorwaarden zijn? ‘Je zou ze moeten lezen.’ 1

KOJO’S GENANTE HOEKJE

Hitler in bundel Paul Damen, de verse hoofdredacteur van het Nieuw Israelietisch Weekblad, is bezig met een opmerkelijk project, een boek met gedichten van dictators. Ook de rijmelarij van Adolf Hitler wordt opgenomen in de bloemlezing. ‘Hitler dichtte slecht en schreef tijdens WO I proza over hoe erg hij zijn moeder miste’, aldus Damen bijna ontroerd.

[email protected]

Kassa!

Geen alimentatie voor Madge

Hoewel wij niet gauw om onderwerpen verlegen zitten, zijn lumineuzer ideeën uwer kant altijd welkom. Uw digitale post kan naar: [email protected]

Liesbeth Kamerling staat tegenwoordig achter de toonbank bij de drogist om haar centjes te verdienen. Ze is bang dat de castingbureaus haar zijn vergeten.

Guy Ritchie wil geen cent van de 387 miljoen euro van zijn toekomstige ex-echtgenote Madonna. Ritchie bezit 25 miljoen euro. Dat vindt-ie genoeg.

In Business Flow

9

WERKLUST ‘Ik ben blij dat mijn collega dood is’ Heidi Zandbergen

...

L

eendert (50), vertegenwoordiger: ‘In het begin was er niks aan de hand. Mijn nieuwe collega-vertegenwoordiger Wim was een aardige gozer met wie ik schik had. Maar na een tijdje merkte ik dat Wim klanten van me afpikte. Daar vijzelde hij zijn eigen omzet mee op om bij de directie te kunnen scoren. Kwam ik bij klanten, zat Wim daar al pontificaal aan de koffie. Of kwamen er orders en opdrachten voor mij binnen op kantoor, dan pikte hij ze snel in. Daardoor vond ik Wim helemaal niet zo’n leuke vent meer, ik begon een hekel aan hem te krijgen. Het bleek ook dat Wim nogal oversekst was, zo’n man op middelbare leeftijd die indruk probeert te maken op jonge meisjes. We hadden een meisje van negentien op de zaak bij wie hij niet weg te slaan was. Hij haalde haar op, bracht haar thuis en was nooit meer dan een paar meter uit haar buurt. Korte tijd later nam dat meisje ontslag, de directie kreeg een telefoontje van haar moeder die zei: ‘Laat die vent met zijn poten van mijn dochter af blijven.’ Er werkte nog een jong meisje op kantoor, Jacqueline, dat was mijn lievelingetje. Ze kwam vaak bij mij en mijn vrouw thuis. Maar Jacqueline veranderde, ze werd steeds stiller en na een paar weken meldde ze zich ziek. Toen ik haar bezocht, vroeg ik wat er met haar was. Ze vertelde dat ze op een dag een sigaret had gerookt in de rokersruimte samen met de directeur en Wim. Het gesprek kreeg een seksuele ondertoon die Jacqueline niet prettig vond. Daarna ging de directeur weer aan

het werk en Wim verdween naar het toilet. Jacqueline rookte haar sigaret op en keek naar buiten. Plotseling werd ze van achteren bij haar borsten gepakt en voelde ze – zo heeft ze dat verteld – de penis van Wim tegen zich aandrukken. Hij zei: ‘Lekker he, meisje?’ En daarom zat Jacqueline nu ziek thuis. Toch wilde ze niet dat het verhaal bekend werd omdat ze medelijden had met Hanna – Wims vrouw – die ook bij ons werkte. Vanaf toen haatte ik Wim. Ik gaf hem voortdurend steken onder water, zo van: ‘Ga jij maar jonge meisjes pakken, joh. Daar hou je toch zo van?’ Als Wim jarig was en er koeken lagen, weigerde ik omdat ik niets met die vent te maken wilde hebben. Uiteindelijk wilde de directie weten waarom ik zo’n hekel had aan Wim en toen heb ik alles verteld. Maar tot mijn woede werd Wim niet ontslagen, de directie gaf hem slechts een gele kaart. Een paar jaar later overleed Wim aan een hartstilstand. Jacqueline had ondertussen al lang ontslag genomen maar pas toen Wim dood was, kon ze de traumatische gebeurtenis een plek geven. Mensen zeggen wel eens: ‘Over de doden niets dan goeds.’ Nou, zo ben ik niet. Dat Wim niet alleen met zijn poten aan mijn klanten kwam maar zelfs mijn protegee aanrandde, vergeef ik hem nooit. Ik ben blij dat hij dood is, eindelijk gerechtigheid.’ 1

De namen zijn om privacyredenen gefingeerd. In de rubriek Werklust staan portretten van mensen die het laatste taboe op kantoor overschrijden. Meedoen? Mail [email protected]

Personeelstekorten

Terugkeergarantie voor verpleegsters Redactie economie DEN HAAG

...

Werknemers in de zorg die stoppen met werken omdat ze voor hun kleine kinderen willen zorgen, moeten een terugkeergarantie van hun baas krijgen. Staatssecretaris Ahmed Aboutaleb van Sociale Zaken onderzoekt dit idee samen met zijn collega Jet Bus-

semaker van Volksgezondheid. Hij wil met dit ‘groot verlof’ de personeelstekorten in de zorg tegengaan. Nu keren werknemers die eenmaal gestopt zijn met werken, vaak niet meer terug op de arbeidsmarkt. In de tijd dat de verpleegsters thuis zitten, moeten ze door bijscholing hun kennis op peil houden. Zo kunnen ze meteen beginnen met werken als hun kinderen wat ouder zijn. 1

Inez geeft voorlichting

De zorg voor een zieke leidt bij veel mensen tot overbelasting. FRANK MULLER/HOLLANDSE HOOGTE

Mantelzorg ‘Om twee uur ’s nachts sta ik te strijken’

Een baan en ziek familielid zijn lastig te combineren Bedrijven helpen hun werknemers die voor een zieke naaste zorgen. In Weert lappen ambtenaren onder werktijd ramen of spelen rummikub met bejaarden. Sylvia Marmelstein AMSTERDAM

...

Na zijn werkdag heeft Jan Meilink nog veel zware klussen te doen. De Rotterdammer gaat naar verpleeghuis Humanitas om te zorgen voor zijn grotendeels verlamde vrouw. ‘Ik neem schone kleding voor Joke mee en sjouw de vuile was mee naar mijn eigen huis. Daar moet ik ook nog schoonmaken en de was draaien. ‘Soms sta ik om 2 uur ’s nachts te strijken’, zegt Meilink. De combinatie van zijn baan en zorgtaken werd Meilink begin dit jaar bijna fataal. Hij kreeg een hartinfarct door de stress. ‘Zes jaar lang om 7 uur beginnen en daarnaast zoveel verantwoordelijkheid was te veel.’ Tot voor kort verzorgde Meilink zijn vrouw om het weekend in zijn eigen huis. ‘Dat was echt te zwaar.’ Ruim één op de acht werknemers

zorgt voor een chronisch zieke partner of een hulpbehoevende ouder. Gemiddeld zijn ze daar gedurende zeven jaar 21 uur in de week mee bezig. De helft van de mantelzorgers is overbelast, blijkt uit cijfers van het Sociaal Cultureel Planbureau. Oorzaak: ‘Ze lopen op hun tenen , want mantelzorgers willen niet dat de zieke last heeft van hun baan. Andersom willen ze hun baas niet lastig allen met privéproblemen’, zegt Martijn de Wildt, projectleider van Mantelzorg en Werk, een initiatief van adviesbureau Qidos en de landelijke mantelzorgvereniging Mezzo.

Werktijden aanpassen Steeds meer werknemers krijgen zorgtaken. ‘Ze moeten langer doorwerken, waardoor de kans stijgt dat zij werk en mantelzorg moeten combineren. Ook vragen ouderen meer zorg omdat ze langer in hun eigen huis blijven wonen. Het kabinet wil daarom dat bedrijven zorgende werknemers gaan steunen met een ‘mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid’. Werkgevers willen dat volgens De Wildt best. ‘Het probleem is dat ze niet weten welke werknemers voor

naasten zorgen. Zodra ze dat door hebben gaan ze met hen in gesprek en regelen ze het onderling. Dat kan door werktijden aan te passen of verlof te geven. Maar werknemers moeten het ook zelf aankaarten.’ Sommige werkgevers pakken het groots aan. Zo helpt de gemeente Weert niet alleen eigen werknemers, maar mogen ambtenaren onder werktijd een paar uur andere mantelzorgers helpen. Vijftien werknemers doen nu boodschappen of lappen de ramen bij zieke mensen thuis. De helpende ambtenaren zijn enthousiast. ‘Je maakt een ander blij en krijgt daar zelf een fijn gevoel van’, zegt Francien Smeets, die regelmatig een potje rummikub speelt met een bejaarde vrouw. Dit soort initiatieven leveren de gemeenschap op de langere termijn geld op, voorspelt Smeets. ‘Zieken komen minder snel in de reguliere zorg terecht.’ Maar wat als haar werkgever het loon van al die helpers niet meer doorbetaalt? ‘Dan gaan ze natuurlijk gewoon door en doen ze het gratis. Je laat een zieke met wie je een band hebt opgebouwd echt niet zomaar vallen.’ 1

Kredietcrisis maakt honkvast

VERHUIZEN? NU EVEN NIET! De kredietcrisis maakt werknemers honkvast. Slechts twee op de vijfhonderd mensen die een nieuwe baan vinden ver van hun woonplaats, willen op dit moment voor hun baas verhuizen. Dat blijkt uit onderzoek van de site werkdichterbijhuis.nl. Iets meer dan de helft van de mensen is voorzichtiger geworden met het nemen van beslissingen die te maken hebben met wonen en werken. Ze zijn onzeker over hun eigen situatie en weten niet of ze hun baan nog lang houden. Ook zijn ze bang dat

de woningmarkt verslechtert. Tot de situatie verbetert, blijven ze rustig pendelen tussen huis en kantoor. Voor de sfeer in de bedrijven betekent dit niet veel goeds. Werknemers die dagelijks lange afstanden afleggen blijken namelijk slechter gehumeurd dan hun collega’s die dicht bij hun werk wonen, meldden Zwitserse wetenschappers onlangs. Als mensen een aantal jaren heen en weer reizen, worden ze zelfs ongelukkiger. Ze komen dan te weinig toe aan privéactiviteiten zoals sporten en avondjes uit.

ANP

Bereikbaar

Werksfeer

Stelen

Bijna alle werknemers doen in privétijd vaak klussen voor de baas. Andersom houdt 14 procent zich onder werktijd bezig met privézaken, zoals bellen.

Blokker komt snel met een plan om de werksfeer in de distributiecentra te verbeteren. Werknemers willen dat hun baas wat meer waardering toont.

Werknemers vinden stelen van de baas erger dan stelen van de maatschappij . Toch nemen ze op grote schaal kantoorspullen mee voor privégebruik.

10

In Business De markt

BEURS VANDAAG REDACTIE: IEX.NL Gestructureerde produkten complex

A

lle gestructureerde producten moeten verboden worden. Zin of onzin? Niemand in Nederland die hier beter over kan oordelen dan onafhankelijk financieel en beursadviseur Marcel Tak. Sinds begin deze eeuw recenseert hij voor beleggerswebiste IEX.nl álle special products die in Nederland uitkomen. Inmiddels heeft hij er 610 (!) beoordeeld. Het salomonsoordeel is aan hem: verbieden of niet? ‘Een algeheel verbod op gestructureerde producten is uit den boze. De stelling is net zo ongenuanceerd als de roep om na een ernstig vliegtuigongeluk de luchtvaart te verbieden. Bovendien is het onzinnig om financiële innovatie te blokkeren, net zoals technologische vernieuwing ook niet moet en kan worden tegengehouden. Aan de andere kant kan de financiële sector niet doen alsof er niets aan de hand is en overgaan tot de orde van de dag.’ ‘Probleem met het begrip ‘gestructureerd product’ is dat er zoveel verschillende constructies onder vallen. Notes waarbij beleggers van de uitgevende instelling een hoofdsomgarantie krijgen, constructies waarvan rendement en risico afhankelijk zijn van het minst presterende aandeel, certificaten met een variabele participatie in de onderliggende waarde of de beruchte verpakte rommelhypotheken.’ ‘Hoe verschillend ook, er zijn twee zaken die gestructureerde producten gemeen hebben, waar zowel de sector als beleggers goed mee moeten omgaan. Ten eerste zijn de meeste gestructureerde producten complex. Dat betekent dat de risico’s, maar ook de rendementskansen vaak niet direct duidelijk zijn. Het is aan de uitgevende instelling om duidelijkheid te geven. Het moet de belegger helder zijn bij welke scenario’s geen rendement wordt gemaakt of zelfs wordt verloren en welke scenario’s noodzakelijk zijn om (bovengemiddeld) rendement te behalen.’ ‘Die verwachtingen worden soms opgeklopt door de inleidende zin-

nen in de brochure, met gloedvolle betogen over de mogelijke fantastische prestaties van de onderliggende waarde. De adviseur moet deze scenario’s in perspectief zetten en de kans op een minder gunstig, scenario voorhouden, met de consequenties voor de prestatie van de note.’ ‘Zo kom ik op het tweede element dat een negatieve rol kan spelen: hebzucht. Gestructureerde producten hebben als belangrijkste eigenschap dat de risico-rendementverhouding van de onderliggende waarde wordt gewijzigd. De verleiding wordt groot om op basis van die mooie mogelijke rendementen te kiezen voor het product en te weinig oog te hebben voor de situaties waarin geen rendement wordt behaald.’ ‘Gestructureerde producten staan nu in een extra negatief daglicht door het omvallen van Lehman Brothers. Veel houders van garantieproducten zien een (belangrijk) deel van hun inleg in rook opgaan. Hoe triest ook, in feite heeft dit drama niet zozeer met de complexiteit van gestructureerde producten te maken, maar meer met het debiteurenrisico, dat ook geldt voor gewone obligaties.’ ‘Complexiteit en hebzucht, twee elementen die de belegger in de weg kunnen staan bij het behalen van een goed resultaat. Welke van deze factoren heeft nu de grootste rol gespeeld bij de huidige crisis? Algemeen wordt aangegeven dat de complexiteit het grootste probleem was. Dat zal een grote rol hebben gespeeld, maar ik heb toch de indruk dat hebzucht een minstens zo grote rol speelde. Hoe kan het anders dat juist de bancaire sector zelf het slachtoffer is geworden? Ik vind het moeilijk te geloven dat de makers van die giftige structureren onwetend waren over de werking daarvan. Maar het is nu eenmaal gemakkelijker om te zeggen dat de producten te complex waren, dan te wijzen op de eigen hebzucht’, aldus Tak. 1

353,02

Google

De markt in kaart VS DOW JONES VS NASDAQ

LONDEN FTSE 100 KOERS:

8979,26 % VERSCHIL:

KOERS:

KOERS:

4,68%

1717,71

3861,39

% VERSCHIL:

% VERSCHIL:

5,49%

-5,35% FRANKRIJK CAC 40

KOERS:

BRAZILIË BOVESPA

3181,00

% VERSCHIL:

-5,92% KOERS:

35126,15 NEDERLAND AEX

% VERSCHIL:

-4,63%

KOERS:

248,04

% VERSCHIL:

Bron koersgegevens: 17 oktober 07

-5,69%

16 oktober 08

VERSCHIL:

% VERSCHIL:

+13,85

+4,08%

Nederland AEX Index - slotkoersen 16 oktober AANDEEL

SLOT

aegon ahold akzo nobel arcelor mittal asml holding bam groep corio dsm, kon. fortis fugro heineken ing groep c. kpn philips, kon. randstad reed elsevier royal dutch shell a sbm offshore tnt tomtom unibail-rodamco unilever c. usg people wereldhave wolters-kluwer c.

3,785 7,248 27,975 20,115 10,88 6,49 44,20 26,08 0,873 23,51 25,25 10,115 9,135 13,055 13,885 8,715 16,715 10,06 15,375 7,35 121,345 17,55 7,53 62,40 13,30

VORIG SLOT

3,981 7,30 29,14 21,99 11,34 6,71 43,50 27,335 1,187 25,61 25,25 11,93 9,45 13,31 15,19 8,952 17,85 10,74 17,745 7,285 119,09 17,90 8,06 61,00 13,39

Amsterdam Midcap Index - slotkoersen 16 oktober

VERSCHIL

HOOG

LAAG

-0,20 -0,05 -1,16 -1,88 -0,46 -0,22 0,70 -1,26 -0,31 -2,10 0,00 -1,82 -0,32 -0,26 -1,30 -0,24 -1,14 -0,68 -2,37 0,06 2,26 -0,35 -0,53 1,40 -0,09

4,179 7,388 29,35 21,875 11,485 6,83 45,00 27,465 1,121 25,55 25,87 11,46 9,438 13,96 14,79 8,86 17,665 10,675 16,67 7,865 123,57 18,385 7,91 63,69 13,89

3,55 6,898 27,01 19,08 10,58 6,30 41,615 25,68 0,849 22,26 23,675 10,00 8,94 12,495 13,65 8,434 16,42 9,80 14,525 6,50 113,005 16,815 7,36 57,57 12,70

VOLUME

21775001 11871132 3625745 10824762 11429582 2423762 486663 2997467 42347553 1731941 3488138 35580983 16714992 20379457 1671375 7040335 29465310 3294380 6140544 3112522 169462 19898808 840456 188999 3294411

AANDEEL

SLOT

aalberts ind. amg arcadis asm international binckbank boskalis westm. crucell csm cert. draka holding eurocomm. prop. heijmans imtech logica nutreco holding océ opg groep ordina pharming group smit international sns reaal ten cate vastned retail vopak wavin wessanen c.

7,10 16,43 8,80 9,50 5,06 24,46 7,97 14,48 9,94 26,54 7,90 11,04 0,95 28,14 3,87 8,90 3,99 0,65 54,10 5,48 20,46 41,89 27,87 2,86 5,57

VORIG SLOT

7,74 19,00 9,50 9,26 5,28 26,01 8,39 15,02 10,75 27,26 8,75 11,49 1,02 29,10 3,89 9,35 3,95 0,71 56,50 5,94 21,52 43,20 28,58 3,25 5,58

VERSCHIL

HOOG

LAAG

-0,64 -2,57 -0,70 0,24 -0,22 -1,55 -0,42 -0,54 -0,81 -0,72 -0,85 -0,45 -0,07 -0,96 -0,02 -0,45 0,04 -0,06 -2,40 -0,46 -1,06 -1,31 -0,71 -0,39 -0,01

7,48 18,00 9,20 9,79 5,18 25,48 8,10 15,34 10,60 27,08 8,50 11,30 1,03 30,22 4,07 9,36 4,13 0,70 56,00 5,96 20,96 44,44 29,43 3,21 5,77

6,92 16,20 8,20 8,51 4,60 23,52 7,73 14,20 9,42 25,66 7,61 10,41 0,94 27,75 3,66 8,35 3,71 0,62 53,50 5,30 19,52 41,35 26,79 2,86 5,39

Amsterdam Smallcap Index - slotkoersen 16 oktober VOLUME

1453739 216916 360977 785825 191496 655221 546907 629405 477777 180632 214591 825332 3670464 517450 643592 325741 660138 376843 95823 566499 156320 59341 260001 880264 508151

AANDEEL

SLOT

accell group antonov ballast nedam beter bed brunel intern eriks group exact hold. fornix biosciences gamma holding grontmij c. innoconcepts kardan kas bank lanschot, van macintosh retail moolen holding nieuwe steen qurius sligro food gr spyker cars super de boer tkh group tmg unit 4 agresso vastned off/ind

18,49 0,22 15,68 7,48 9,84 31,50 15,00 7,51 16,85 14,60 5,99 3,60 13,88 44,80 8,77 2,15 13,40 0,33 17,06 3,45 2,67 10,25 16,14 10,94 9,82

VORIG SLOT

19,15 0,23 16,92 8,52 10,14 32,98 15,71 7,50 17,01 17,04 6,41 4,01 14,20 45,00 8,69 2,30 13,90 0,36 20,07 3,74 2,85 10,85 16,50 11,21 9,91

VERSCHIL

HOOG

LAAG

VOLUME

-0,66 -0,01 -1,24 -1,04 -0,30 -1,48 -0,71 0,01 -0,16 -2,44 -0,42 -0,41 -0,32 -0,20 0,08 -0,15 -0,50 -0,03 -3,01 -0,29 -0,18 -0,60 -0,36 -0,27 -0,09

19,40 0,25 16,44 8,15 10,20 33,00 16,19 7,80 18,00 16,74 6,50 4,00 14,00 44,99 9,10 2,44 13,85 0,38 18,75 3,72 2,79 11,00 16,58 11,39 10,30

17,52 0,21 15,02 7,18 9,51 30,00 14,57 7,07 16,00 14,05 5,91 3,42 13,00 44,00 8,00 1,91 13,00 0,31 15,97 3,00 2,62 9,90 15,01 10,25 9,30

20791 1898717 81834 19070 53490 24839 184024 56354 14227 132012 181148 242877 5822 951 13824 456881 114245 719115 121177 23410 99749 103131 22053 100865 173483

In Business De markt

DE GONG DUITSLAND DAX

JAPAN NIKKEI 225

AMSTERDAM

...

‘Goed gedaan Ed, hij duikt meteen omlaag.’ Met een lichte zoem van de toch wat harde gongslag nog in mijn oren, wijst collega Tjeerd Wiersma me er fijntjes op dat de cijfers op het grote koersbord bloedrood zijn en heel snel naar beneden tuimelen. ‘Oh jee, 13 procent naar beneden’, zegt

RUSLAND RTS-INDEX

KOERS:

4622,81

KOERS:

8458,45

% VERSCHIL:

-4,91%

11

collega Strop. Naast hem klinkt gegniffel. ‘Nee Jan-Hein, dat zijn dertien punten.’ Het moge duidelijk zijn, wij zijn op deze economieredactie niet van die beleggers. Voor journalisten misschien maar goed ook. Alleen Mathijs Rotteveel doet wel eens wat op de beurs. Maar die is naar eigen zeggen al maanden de inlogcode van zijn beleggingsrekening kwijt. Wij volgden vandaag de beurs uiteraard met extra spanning. Veel geluk heeft de gongslag u helaas niet mogen brengen: De AEX sloot opnieuw negatief, bijna 6 procent in de min, oftewel ruim 15 miljard euro lager. Sorry! 1

% VERSCHIL:

-11,41%

KOERS:

713,90 % VERSCHIL:

-9,52%

HONGKONG HANG SENG

HET PANEL REDACTIE: IEX.NL

uitgestelde omschakeling naar alternatieve energie. Dat opent voor beleggers nieuwe perspectieven.’

IK PAS

STELLINGVANDEDAG: KOERS:

Nu even over iets heel anders...

15230,52 SINGAPORE STRAITS TIMES

% VERSCHIL:

-4,80%

Even geen banken, crisis, sparen, hypotheken, recessie en krach: wat is voor u het belangrijkste nieuws van de afgelopen tijd, oftewel wat voedde het meest uw fantasie voor de komende tijd en misschien wel jaren?

ALTERNATIEVE ENERGIE

KOERS:

Jacques Potuijt (IEX- en VEB-columnist) ‘Het grote nieuws is de voortvarendheid waarmee de Europese en Amerikaanse overheid uiteindelijk de crisis met ongekend ruime financiële middelen te lijf te gaan. Dat bereidt de weg naar andere grote veranderingen zoals de noodzakelijke en nog te lang

1951,20

% VERSCHIL:

-5,25%

Cees Smit (Today’s Beheer) ‘Sorry, ik pas even. Mijn fantasie werd de afgelopen tijd afgestompt door een lachende minister van Financiën Wouter Bos, die vervolgens ook nog als held geëerd wordt, terwijl veel mensen geld verloren.’

ZONNE-ENERGIE

Michiel Pekelharing (senior editor IEX) ‘Kredietcrisis of niet, de investeringen in zonne-energie gaan door. Het Duitse SolarWorld opent vandaag een enorme zonnecellenfabriek in de Amerikaanse staat Oregon. In Silicon Valley investeerden durfkapitalisten eerder deze week al miljoenen in twee kleine bedrijfjes die nieuwe technologie ontwikkelen waarmee zonnecellen nog effectiever worden. Het is onvermijdelijk dat alternatieve (zonne)energie op termijn weer hoog op de agenda van beleggers komt te staan.’ 1

Agenda vrijdag 17 oktober AEX Index

248,04

Hang Seng

15230,52 Dow Jones

8979,26

Bedrijven Binnenland 07.00 07.30 14.00

Pharming Group AFC Ajax NV Arseus

3e kwartaalcijfers Jaarcijfers Toekomstvisie en strategie

Bedrijven Buitenland Honeywell SAAB Safran Eastern Virginia Bankshares 17 oktober 07

VERSCHIL:

-14,96

Euro/Dollar

16 oktober 08

% VERSCHIL:

17 oktober 07

VERSCHIL:

-5,69%

-767,78

1,3472

Goud

16 oktober 08

% VERSCHIL:

-4,80%

801,74

17 oktober 07

VERSCHIL:

+401,35

16 oktober 08

Economie Binnenland

% VERSCHIL:

10.15 09.30

+4,68%

66,34

Olie

17 oktober 07

VERSCHIL:

16 oktober 08

% VERSCHIL:

+0,03%

17 oktober 07

VERSCHIL:

-45,80

16 oktober 08

% VERSCHIL:

-5,40%

17 oktober 07

VERSCHIL:

-4,14

16 oktober 08

% VERSCHIL:

-5,87%

Ontwerpbegroting 2009 Seminar over ZZP'ers

Economie Buitenland 10.00 11.00 11.00 11.00 14.30

+0,0004

SER KvK Amsterdam

3e kwartaalcijfers 3e kwartaalcijfers Omzetcijfers 3e kwartaal 3e kwartaalcijfers

ECB OESO Eurostat Eurostat VS

Eurozone betalingsbalans Werkgroep Aanpak omkoping Buitenlandse handel aug. Productie bouw aug. Consumentenvertrouwen okt.

12

Uit & thuis Lezen

Nederland Leest Hernieuwde kennismaking

en meeslepend, spelend in verre oorden waar de zon altijd scheen – of in ieder geval vaker dan in de grijze provinciestad waar ik opgroeide. Achteraf is het dus geen wonder dat Twee vrouwen me wél aansprak. Je hoeft immers geen groot literatuurwetenschapper te zijn om te zien dat Mulisch zich bij het schrijven van dit boek met graagte liet inspireren door thema’s uit de klassieke mythologie: liefde, verraad en dood. En dat alles omgeven door een verlangen naar weidse vertes – naar ‘Weg’, zoals hij zijn vrouwelijke hoofdpersoon zo prachtig laat verwoorden. Twee vrouwen is namelijk nog steeds een mooi boek. Het vertelplezier spat ervan af. Geen opzienbarende conclusie bij een schrijver als Mulisch, maar wat me echt raakte, was hoeveel ik me nog van het boek

Beelden die meereizen Nederland Leest staat in het teken van ‘Twee Vrouwen’ van Harry Mulisch. Schrijfster Annejet van der Zijl vertelt over haar ervaring met het boek. Annejet van der Zijl

...

Het is altijd gevaarlijk om een favoriet boek te herlezen. Een beetje zoals het weerzien van een jeugdliefde. Zal het tegenvallen? Zul je begrijpen wat je er destijds in zag? Of erger nog – zul je tot de ontdekking komen dat niets er ooit meer echt tegenop gekund heeft? Toch waagde ik me opnieuw aan Twee vrouwen, een van de weinige boeken uit mijn middelbare schooltijd waarvan ik me herinner dat ik het met plezier gelezen heb. Eigenlijk is dat vreemd, want op de lagere school was ik een echt leeskind. Tot mijn beste jeugdherinneringen behoren de eindeloze zondagen en verregende vakanties waarin ik kon verdwijnen in zo dik en spannend mogelijke boeken. Eens heb ik me zelfs laten insluiten in de plaatselijke jeugdbibliotheek – per ongeluk, want zo verdiept in een verhaal dat ik de sluitingsbel niet had gehoord. De politie moest er aan te pas komen om me te bevrijden. Maar eenmaal op de middelbare school veranderde alles. Ik zie onze

‘Het raakte me dat ik me er nog zoveel van bleek te herinneren.’

lerares Nederlands nog voor me. Het haar strijdbaar kortgeknipt, geen spoortje make-up en de pronte gestalte gehuld in een vormeloos, zelfgeverfd paars T-shirt. Op haar bewust behaloze boezem prijkte een button met een vrouwentekentje, een gebalde vuist in het midden. Sinds haar scheiding had ze zich helemaal gestort op het ons bijbrengen van de zegeningen van de literatuur.

Ronduit smerig Braaf worstelde ik me door haar favorieten heen, al oogden ze niet erg aantrekkelijk, met van die langharige, zwaar bebrilde schrijvers die me vanaf de achterflap tobberig aanstaarden. Terecht, zo bleek, want de alledaagse werkelijkheid die zij geheel volgens de destijds heersende literaire mode zo ‘realisties’ mogelijk beschreven, gaf weinig reden tot vrolijkheid. Als er al iets gebeurde in die boeken was dat ontluisterend, doelloos of ronduit smerig – of dit alles tegelijkertijd. Gelachen werd er hoogstens met grimmig cynisme, om de verrotte samenleving waarin de personages hun leven sleten.

‘Braaf worstelde ik me door de favorieten van de juf heen.’ ANJA VAN WIJGERDEN

Dat was nog eens andere kost dan de sprookjes uit mijn kinderboekenparadijs. Toen ik de juf bekende dat ik die boeken eigenlijk niet zo erg mooi vond en er somber van werd, reageerde ze enthousiast. Dát was nu de essentie van literatuur, legde ze uit: het feilloos beschrijven van het menselijk tekort, de onmogelijkheid van de liefde en de algehele zinloosheid van het bestaan. Op zich al onthutsende constateringen voor een 15-jarige,

nog helemaal nieuw en nieuwsgierig naar het leven en de liefde. Maar het allerergste vond ik dat boeken er blijkbaar niet langer waren om aan de verveling te ontsnappen, maar juist om je daar tot in de diepste vezels van te doordringen. Helaas, de deuren van de jeugdbibliotheek waren voorgoed voor mij gesloten. Alleen in de lessen Grieks en Latijn vond ik nog iets terug van de verhalen waar ik zo van hield. Groots

bleek te herinneren. Niet eens het verhaal zelf, maar vooral de details. De sfeer van een park direct aan zee, de ontroerende nutteloosheid van mannentepels, de vaste curve van een mensenlichaam. Kennelijk waren deze beelden met me meegereisd, zonder dat ik wist waar ik ze vandaan had. In die zin vond ik niet zozeer het boek terug, maar mezelf. De Britse schrijver Tolkien zei ooit dat alles wat je leest in je geest vergaat tot een soort humus, een voedingsbodem waar nieuwe dingen op kunnen groeien. Mijn hernieuwde kennismaking met Twee vrouwen deed me beseffen hoezeer dit boek deel is van mijn bodemlaag. Des te beter dat het nu in zo’n enorme oplage over Nederland wordt uitgestrooid – voor herlezers een kans op de verwondering van het herkennen, voor nieuwe lezers een kans op de blijdschap van het leren kennen. 1

Parador van Cuenca

Mulisch nu ook voor beginners

D www.spain.info

oel van ‘Nederland Leest’ is dat zoveel mogelijk mensen tegelijkertijd hetzelfde boek lezen en er met elkaar over discussiëren. Het artikel hierboven hoort bij die actie. Initiatiefnemer is de Stichting Lezen en Schrijven. Ook mensen die moeite hebben met lezen kunnen dit jaar meedoen aan ‘Nederland Leest’. Er komt daarvoor een speciaal herschreven uitgave in eenvoudig Nederlands van Harry Mulisch’ Twee vrouwen,

het boek dat tot en met 14 november centraal staat in ‘Nederland Leest’. Voor de versie in eenvoudig Nederlands is een hertaling van het boek gemaakt, opdat mensen die grote moeite hebben met lezen ook aan de discussies mee kunnen doen. De speciale editie is een initiatief van Stichting Lezen & Schrijven, en is de tiende uitgave in de serie Leeslicht, boeken in eenvoudig Nederlands.

In navolging van Chicago

EEN BOEK, EEN LAND Parador van Sigüenza

Het grote voorbeeld van ‘Nederland Leest’ is de Amerikaanse campagne One Book, One City. Die actie laat zien dat literatuur wel degelijk een breed publiek aanspreekt. One Book, One City startte in Chicago in 2001 met de klassieker To Kill A Mockingbird van Harper Lee. Het boek was in de hele stad onderwerp van discussie. Men herkende zichzelf in Harper Lee’s creatie en de roman werd opnieuw een bestseller.

Spanje is een land vol met historierijke routes, unieke landschappen en een verfijnde gastronomie. Kies je route van Parador tot Parador, magische hotels tegen een prijs die je zal verbazen. Paradores: 00 34 91 516 66 66

Thomas Cook: 023 5696789

www.parador.es

SPAANS VERKEERSBUREAU Laan van Meerdervoort 8ª, 2517 AJ DEN HAAG Tel.: (070) 346 59 00 Fax: (070) 364 98 59 [email protected] www.spaansverkeersbureau.nl www.spain.info/nl

Jawoord In het kader van Twee vrouwen geven drie lesbische stellen elkaar op dinsdag 21 oktober het jawoord in een speciale NS-trein.

Uit & thuis Weg

Auto Ford Fiësta

Ook als je niet kunt autorijden, is hij ideaal Viola Robbemondt AMSTERDAM

...

Kom je bij je date voorrijden in de nieuwe Fiësta, dan zal de dame of heer in kwestie waarschijnlijk niet zo opkijken als wanneer je hetzelfde doet in een nieuwe Mustang. Met een wilde hengst onder je billen lijk je tenslotte meer op die prins(es) op het

witte paard dan in oma’s heruitgevonden koekblik. Wel geeft de Fiësta je meteen een actueel onderwerp om over te praten: de financiële crisis. Deze kleine, gewelfde nieuweling is namelijk een zeer belangrijk model voor Ford. De Fiësta wordt in tweeëntwintig landen geïntroduceerd, inclusief de VS. Een slimme zet, want in het land waar het motto ‘bigger is better’ de economie

op de knieën heeft gedwongen, zijn vooral de stedelingen druk aan het downsizen. De Fiësta is zijn koekblikstatus in elk geval ontstegen en gaat het succesvolle kleintjes als de Corsa, Polo en 207 moeilijk maken. Qua uiterlijk is hij niet erg onderscheidend, maar hij stuurt, schakelt en gast wel uitermate supersonisch, vooral met de 1.6, 120 pk sterke benzinemotor onder de kap. Het interieur is gadgetachtig hip, het dashboard doet denken aan het design van een mobieltje. Wil je extra schittering die op jou afstraalt, dan kies je voor het zogeheten Launch Pack. Met zijn ingrediënten is het net of je constant een

assistent bij je hebt. Aan knopjes draaien om de temperatuur te regelen, je radio harder of zachter te zetten of een nummer uit je mobiel te bellen hoeft niet. Je zegt bijvoorbeeld gewoon achteloos ‘twenty-two degrees’ en jouw warmtewens is het bevel van de voice-control. Ook als je niet kunt autorijden, is

13

de Fiësta ideaal. Sensoren waarschuwen je bij het inparkeren voor Amsterdammertjes en het Easy Fuel-systeem behoedt je voor het per ongeluk tanken van de verkeerde brandstof. Slaat je motor altijd af bij het wegrijden? De Fiësta-techniek geeft hem op dat moment stiekem wat extra pit zodat hij zijn alleraardigste gromgeluid zonder schaamtevolle onderbreking kan blijven maken. Als je daarmee geen indruk maakt… Als extraatje baadt het interieur ’s nachts zelfs in rode sfeerverlichting. Komt je huid mooi uit tijdens die lange afscheidskus. 1

De Ford Fiësta is er vanaf 14.100 euro. Het Launch Pack kost 1.000 euro extra.

Lastminute Antwerpen

Twee dagen ver weg van Nederland Haute couture mixt in Antwerpen met zwervers. Nieuwe architectuur staat naast middeleeuwse pandjes. En het toppunt is wel de hoerenboulevard. Liesbeth Melkert ANTWERPEN

... Nooit geweten dat Antwerpen iets met het woord handwerpen te maken heeft gehad. Toch toont de Brabofontijn op de Grote Markt een handwerpmoment, iets wat meteen de toon zet voor ons weekendtripje. Statig met een stevige toef humor is wat telkens bovendrijft tijdens het bewandelen van deze stad. De lange avenues, de Nationalestraat en de Groenplaats

Na de nodige bollekes bier gaan we op zoek naar Vlaamse friet. met hun classicistische opbouw doen denken aan Parijs. We vullen onze tassen al snel met ‘Sex and the City’stuff. En dat dit in Antwerpen beter kan dan in Amsterdam behoeft geen uitleg. Sightseeing is uiteraard net zo belangrijk, maar geen toeristenmeuk. Nee, dan de rosse buurt. Dit was vroeger een chaotische wijk met ouderwetse ambachtelijke winkeltjes midden tussen de raamprostitutie.

**** Ramada Plaza Antwerpen 10 autominuten van de binnenstad

Fournituren en meubelmakers, verfwinkels en schoenlappers zaten dicht tegen de havens van de Schelde aan. Geweld, corruptie en Russische maffia waren hier aan de orde van de dag. Helaas is er niet veel van over. Strak geveegde straten in de bekende Belgische grijstinten maken nu de dienst uit. De hoeren in de ramen zijn godzijdank kleurrijk genoeg. Waarschijnlijk is er een stevig ontmoedigingsbeleid geweest om ook de rosse buurt binnen de marketingstrategie van de stad te laten passen. Het toppunt is de hoerenboulevard die er uitziet als de welbekende woonboulevards in Nederland.

Heerlijke vergane glorie Het Schipperskwartier ligt aan de havens van de Schelde en ook deze buurt wordt behoorlijk aangepakt. Een truckerparkeerplaats maakt plaats voor een grote bouwput van een nieuw museum voor hedendaagse kunst. Het doet een beetje denken aan de wijk rondom hotel New York in Rotterdam. Veel bootjes, hijskranen, containers en oude schepen, waarin diverse clubs zijn ondergebracht. Sommige delen zijn opnieuw bestraat, andere delen vertonen nog die heerlijke vergane glorie. Na de nodige bollekes bier in ettelijke

**** Scandic Antwerpen Aan de rand van de stad, met zwembad, sauna en stoombad

Stad vol contrasten: van roestige kranen in de haven tot karakteristieke pleintjes vol terrassen.

havencafé’s gaan we op zoek naar patat. Want ja, Antwerpen zonder friet is als een leven zonder… Helaas redden we het niet meer helemaal terug naar de binnenstad dus pakken we de eerste de beste frituur op een hoek. Dat de eigenaar geen Vlaming is, baart me een beetje zorgen, want dat betekent Turkse, Armeense of Marokkaanse friet. En die enkele keer dat ik in België ben, wil ik natuurlijk wel de enige echte. Helaas bakt deze meneer er niets van. Eigenlijk is alles leuk in Antwerpen, vooral de cocktail van diversiteit is zeer vermakelijk. Haute couture en zwervers, hippe musea en Franse bistro’s, nieuwe architectuur (het centraal station!) tussen middeleeuwse pandjes. Binnen twee dagen waan je

je ver weg van Nederland ondanks het Nederlands dat hier gesproken wordt. Hoewel, het is toch best anders. Zo is een omleiding in het ver-

**** Theater Hotel Antwerpen

**** Park Plaza Astrid Antwerpen

Ideaal gelegen in hartje Antwerpen

keer een ‘wegomlegging’, ‘bankkontakt’ een pinautomaat en blijk ik een ‘spelafbreker’ als ik een keer geen bier bestel en mijn vriendinnen wel. 1

Barcelona v.a.

321,-

lusief 3 nachten 4-daagse vliegreis inct ontbijt. in hotel Ramblas me

stedentrips.nl …ieder z’n stad meer dan 70 steden en 700 hotels

In het centrum, met zwembad, sauna en fitness

***** Radisson SAS Park Lane Tophotel in Antwerpen, met zwembad en sauna

vanaf

vanaf

vanaf

vanaf

vanaf

2 nachten, 2 personen incl. ontbijt





€118,-

€119,-

€169,-

€258,-

€290,-

Perspectief

14

Decrisisgaat tenkostevan creativiteit eninnovatie. Ondernemers moeten bezuinigen.

Als je als jong bedrijf wilt groeien, heb je extra geld nodig. CORBIS

Kredietcrisis Moeilijke tijd voor starters

Overleven, daar gaat het nu om Je bent jong, enthousiast en... het is crisis. Balen voor beginnende bedrijven. Banken houden hun geldkraan dicht. Nederland innovatieland staat even stil. Remco Tomesen AMSTERDAM

...

Het startende bedrijfje dat net een paar weken geleden een lening heeft rondgekregen bij een bank, mag zich nu in de handen wrijven. Geen bank die op dít moment nog wil investeren in een starter. Als de bank niet over de brug komt, is er natuurlijk nog de durfinvesteerder. Maar zelfs die is terughoudend op dit moment. ‘Wij zijn voorzichtiger dan anders’, zegt Coen van Duiven, partner bij Henq, investeerder in technologiebedrijven. ‘Wij

gaan minder snel op voorstellen in’, vertelt Tom Paffen, partner bij IT-investeerder Capital-C Ventures.

Beetje kans Wie nog een beetje kans wil maken bij een investeerder, moet met een idee voor een recessiebestendig product of dienst komen. Luxe is uit, bezuinigen in. Dus de plannen voor een nieuwe gadget kunnen in de koelkast. Geen toeters en bellen. Besparingsproducten maken daarentegen wel kans, zegt Paffen. Bijvoorbeeld machines waarmee ondernemingen goedkoper kunnen produceren. ‘Mensen stellen de aankoop van

Lekker weg met DB Bahn naar Berlijn, Dresden en Hamburg Het wordt lastig kiezen uit een bezoek aan Berlijn met de Kudamm, Brandenburger Tor, Potsdamer Platz en KaDeWe of aan Dresden met de Elbe, Prager Straße en Altmarkt. Of wilt u liever naar Hamburg met de Alster, Speicherstadt, St Pauli en de beroemde Reeperbahn? De aanbiedingen van DB zijn zo voordelig dat u niet meer hoeft te kiezen. U kunt alle steden aantrekkelijk verkennen! Razendsnel. DB Bahn. ¾ëñòãðâßëŒƯÐçìåãêƯĊĐĊƯƯƯưƯƯƯÉãçâãìŒƯ¿ðããñòðßßòƯČĎ đĎĈƯČĈĊƯĎđđďƯƯƯưƯƯƯõõõŌòðãçìðãçñõçìéãêŌìê

Z Berlijn – trein + hotel, 3 dagen slechts v.a. € 196 p.p. Z Dresden – trein + hotel, 3 dagen slechts v.a. € 170 p.p. Z Hamburg – trein arrangement, 3 dagen v.a. € 265 p.p.

nieuwe LCD-schermen uit. Maar als je iets hebt wat bedrijven heel snel iets extra’s oplevert, maak je een kans’, zegt Floris van Alkemade van investeerder Solid Ventures. Niet alleen startende bedrijven hebben problemen, ook bedrijven die net een paar jaar bezig zijn. Als je als jong bedrijf wilt groeien, heb je extra geld nodig. Maar banken willen dat geld niet geven. ‘Bedrijven die extra kapitaal nodig hebben, hebben het moeilijk’, zegt Paffen, wiens Capital-C als belangrijkste financierder Parcom (ING Groep) heeft. Overleven is daarom het motto. Paffen bereidt bedrijven waarin hij heeft geïnvesteerd voor op een moeilijk jaar. ‘We zullen soms moeten zeggen: je moet saneren, misschien personeel op straat zetten en vervangen door technologie.’ Floris van Alkemade: ‘De huidige bankencrisis wordt gevolgd door een economische crisis. Dat betekent minder omzet voor bedrijven. Omdat financiering lastig wordt, zullen ze moeten snijden in de kosten. En focussen op klanten van wie ze zeker

Innovatieland Nederland handelsland? Nee hoor, die periode hebben we al lang achter de rug. Nederland Ondernemend Innovatieland. Dat is de nieuwe slogan, bedacht door het kabinet. Het stimuleren van innovatie is een van de prioriteiten uit het coalitieakkoord. In juli, voor het uitbreken van de kredietcrisis, kwam het kabinet met de innovatieplannen voor de komende jaren. Bedrijven en ken-

weten dat ze geld opleveren.’ Het gaat ten koste van innovatie en creativiteit, de zaken waar je als jonge technologie-ondernemer júist graag mee bezig bent. Van Alkemade: ‘Bedrijven moeten bepaalde research & development uitstellen. En echt focussen op het binnenhalen van cash.’

Overnames Stonden er tot voor kort nog bedrijven in de rij om interessante jonge bedrijven over te nemen: ook de overnamemarkt is totaal stil komen te liggen. ‘Een week geleden heeft een grote internationale onderneming de onderhandelingen afgebroken. We waren al heel ver, het boekonderzoek was al gestart. De beurskoers van de onderneming was gehalveerd’, zegt Marius Prins, directeur van Participatiemaatschappij Oost Nederland, die met publiek geld investeringen doet in jonge innovatieve bedrijven in Gelderland en Overijssel. Prins: ‘Op dit moment doen grote bedrijven geen overnames.’ Als de ergste storm van de crisis is gaan liggen, ontstaan er volgens Tom Paffen van Capital C ‘nieuwe kansen’. Zo ging het ook bij de crisis van eind jaren tachtig en na de internetbubbel van 2000. ‘Met name durfinvesteerders profiteerden toen. Door een crisis worden de waarderingen van bedrijven realistischer.’ Hij bedoelt

nisinstellingen (universiteiten en scholen) krijgen geld om ‘maatschappelijke uitdagingen’ aan te pakken. Denk aan innovaties op het gebied van energie, water, gezondheid en veiligheid. Voor energieinnovaties (bijvoorbeeld groene energie, duurzame elektriciteit) trekt het kabinet 438 miljoen euro uit. Voor water, gezondheid en veiligheid 90 miljoen euro. Doel van het kabinet? In 2030 moet Nederland gezond en veilig zijn, met een goed draaiende economie. 1

daarmee dat bedrijf en investeerder het sneller eens worden over een investering. In de Verenigde Staten gaan durfinvesteerders na de ergste storm van een crisis normaal gesproken sneller weer op overnamepad dan in Europa, zegt Paffen. Europese investeerders zijn afwachtender, kijken veel langer de kat uit de boom voordat ze weer geld in een onderneming durven te stoppen.

Bovendrijven ‘Dit zijn tijden waarin goede ondernemers boven komen drijven. Zij letten op de kosten en reorganiseren op tijd’, beweert Floris van Alkemade. ‘Elke recessie biedt ook kansen. Oxxio en Scarlet hebben juist in de nasleep van de internetbubbel hun slag geslagen’. Ook volgens hem is de recessie hét moment om een overname te doen. ‘Bedrijven die in de problemen komen, kun je voor een prikkie overnemen.’ Nee, voor de investeerders is de huidige periode niet uitsluitend ellende en narigheid. Coen van Duiven: ‘De crisis is een kans voor ons, omdat bedrijven niet meer bij banken terechtkunnen. Onze positie verbetert iets.’ Marius Prins: ‘Wij investeren in technologie, voeding en gezondheid. Daar blijft altijd vraag naar.’ 1

Niet logische innovatie

Dode internetstarters

‘ Innovation is not the product of logical thought, although the result is tied to logical structure.’ Albert Einstein.

Een paar Amerikaanse internetbedrijven dreigen failliet te gaan, schrijft CNET, waaronder Second Life en MySpace.

Doe het zelf

CRYPTOGRAM:

OPLOSSINGEN: 3

De oplossingen van de puzzels staan op de RTV-pagina’s elders in deze krant.

fraaie kleding

4

5

1 6

4

5

6

Verticaal: 1. Heeft uitwerking op de beurs (6); 2. Een paard heeft er slag van (6); 3. Uitgesproken aan de grond (7); 5. De schilder heeft malloten nodig (7); 6. Tijd waarin een jongen met koopwaar langs de deuren gaat (6); 7. Erop passen als paarden op de loop gaan (6).

7

MIKADO: In welke volgorde, van de bovenste tot de onderste, zijn de mikadostokjes vrij op te pakken?

SUDOKU

4

5

9

8

1 6

5

1

7

9

8

5

7

3

2

5 4

8

4 4

6

1

6

8

1

6

7

2

3

1

1

7

4

6

6

2

3

4

8

sales: [email protected] 020-3460512 marketing: [email protected]

3

7 9

hoofdredactie: Jan-Jaap Heij, Frank Poorthuis art direction: Pieter Schol, Antoine Hamers

3

2 7

distributie: [email protected]

uitgever: Ben Rogmans

1

2 4

9

7

website: www.depers.nl

oprichter: Cornelis van den Berg

SUDOKU

3

4 7 8 6 5 2 9 1 3

3

2 1 5 9 3 4 8 7 6

2

3 9 6 1 8 7 2 4 5

1

6 2 3 4 7 8 1 5 9

Horizontaal: 1. Een blaasinstrument van een fabelachtig dier (8); 4. In dit land hebben ze oud geld genoeg (8); 6. Men denkt dat een soldaat het geeft (4); 8. Edelsteen om een dagmars overhoop te gooien (7); 9. Aangeschoten zonder op te schieten (4); 10. Scheutige kwestie? (8); 11. Bijbelse appel (8).

graanbederf

edel

9 8 7 5 6 1 4 3 2

2

6

1 5 4 3 2 9 7 6 8

indruk maken

Anthony Fokkerweg 61 1059 CP Amsterdam tel: 020 - 3460560 fax: 020 - 3460596

11

valschermspringer

7 3 9 2 4 5 6 8 1

3 sluis

Een uitgave van Mountain Media BV 5 4 2 8 1 6 3 9 7

5 parketstrook muzieknoot

10

van zekere lengte

tijding

8 6 1 7 9 3 5 2 4

mal aanwensel

9

7 4 5 3 6 8 1 2 9

kinbaardje kledingstuk

9 2 8 7 4 1 5 6 3

4 Grieks eiland gebedshuis

7

7

8

6 1 3 5 2 9 8 7 4

gestold vleesnat

1 7 4 8 3 2 6 9 5

vaartuig

land in Azië

5 8 6 1 9 7 3 4 2

fanatiek

3 9 2 4 5 6 7 1 8

boot

8 3 1 9 7 4 2 5 6

2

4 6 7 2 8 5 9 3 1

ieder

boom

1

2 5 9 6 1 3 4 8 7

vernieuwen

Cryptogram Horizontaal: 1. Eenhoorn; 4. frankrijk; 6. acht; 8. smaragd; 9. teut; 10. lotgeval; 11. jonathan. Verticaal: 1. Effect; 2. hengst; 3. oertaal; 5. kwasten; 6. advent; 7. tellen.

naslagwerk

Zweeds -e-a-e-iduitsland -fel-kano nepal-kos -m-sik-vtic-lamel -sas-para imponeren -eel-leng SLIKKEN

verhullend woord Eur. land

Mikado: 2-4-1-6-5-3-7

ZWEEDS RAADSEL:

15

5

Dagblad De Pers is een gratis kwaliteitskrant die wordt verspreid via NS-stations, Bruna-winkels, TNT Business Points en kantoren. Kijk op www.depers.nl voor een uitgebreid overzicht van de distributiepunten.

Lezerscolumn

Kloof Tanja te Beek

...

I

k heb dertig bananen meegenomen naar de Engelse les. Het project waar ik werk heeft meestal geen geld om de kinderen een tussendoortje te geven. Moreno, de baas, zit vaak zuchtend boven alwéér een rekening van het energiebedrijf. ‘Ai, mijn god. En nu? Wat moet ik doen? De ventilatoren uitzetten?’ Brazilië is warm in fe-

bruari, en de zaal waar we de acrobatiek-, jongleer- en taallessen geven, is ronduit benauwd. We zijn vrijwilligers, uit Rio zelf en uit het buitenland, en ik draag graag een extra steentje bij met gezonde snackjes. Na de les loop ik de heuvel af om de bus te nemen. De heuvel is niet hoog, de weg niet eens zó steil. Als je goed kijkt, zie je nog resten van het asfalt dat er ooit gelegen heeft. Keiharde regen heeft het grootste deel meegesleurd, samen met een hele hoop zand. De bus geeft me mijn dagelijkse citytour langs de Sambódromo en

het station. In de verte duikt soms het Christusbeeld op, de armen geruststellend gespreid. Laat in de middag pak ik een andere bus en ga naar mijn capoeirales. We rijden langs een paar roomwitte, schitterend verlichte villa’s. Tuin met fontein, bewakers met geweren groter dan zij zelf, automatische hekken. Het zijn particuliere klinieken waar rijke Brazilianen hun borsten laten vergroten, hun zwabberend nekvel laten inkorten of rimpels laten wegstrijken. Wat idioot! Wat een gigantisch andere wereld dan waar ik vanmorgen was! Ziet niemand dat? Hoe kan dat nou?

Er zijn blijkbaar twee soorten Brazilianen. Kennen zij elkaar? Weten ze van elkaars bestaan? Aan de andere kant: mag iemand zijn borsten niet laten vergroten omdat er arme mensen bestaan? En is dit wel een typisch Braziliaanse aangelegenheid? Thuis, in Nederland, zit die welvaartskloof me nog steeds niet lekker. Er moet toch een oplossing zijn? Als ik een blauwe enveloppe krijg, weet ik het ineens. Op alle producten en diensten die niet tot de eerste levensbehoeften behoren en die meer dan een gemiddeld maandsalaris kosten, gaan we decadentiebelas-

ting heffen van, zeg, 50 procent. Cosmetische chirurgie, te grote huizen, gouden horloges, hoe-wordik-gelukkig-cursussen, cruises; wie het kan en wil betalen, draagt voortaan automatisch bij aan een eerlijker verdeling van welvaart. De precieze uitvoering laat ik aan anderen over, als het maar tot gevolg heeft dat Moreno de ventilatoren aan kan laten. En repareer die weg ook gelijk even. 1

Uw column in De Pers? Stuur uw pennenvrucht (maximaal 350 woorden) naar [email protected].

Tijdelijke wijzigingen OV: 111

Den Haag (tram)

Werkzaamheden Rijswijkseplein. HTM-lijnen 1, 16 en 17. Halten Station Hollands Spoor en Leeghwaterplein vervallen.

Beek Ubbergen (bus)

Werkzaamheden Rijksstraatweg. Noviolijnen 57 en 58. Van Randwijckweg, Meidoornstr., Koningsholster en Wyler Bad vervallen.

111

111

Vandaag

Morgen

Huissen (bus)

De dag maakt een frisse start rond 6 graden. Later loopt de temperatuur op naar een graad of 11-13. In de kustprovincies komen al enkele buien voor en later zijn ook buien mogelijk in het binnenland. Het zuiden van het land houdt het het droogst. In de loop van de middag wordt het vanuit het westen droger en klaart het op.

Ook zaterdag zijn de hoogste cijfers voor het zuiden. Daar blijft het droog en zal geregeld de zon te zien zijn. Het noorden moet het met veel bewolking en weinig zon doen. Af en toe kan er wat lichte motregen vallen. In het noorden wordt het niet veel warmer dan een graad of 12. In het zuiden wordt het lokaal 14 graden.

Hoogvliet R’dam (bus)

Werkzaamheden Loostraat. Connexxionlijnen 32 en 33. Halten Loostraat en Heirweg vervallen. RET-lijn 78. Alsemstraat vervalt. Meer op www.depers.nl/9292ov Onderweg? Bel 0900-9292 (€ 0,70 p/m) of kijk op mobiel.9292ov.nl

20.30

FILM: CHARLIE’S ANGELS, RTL4 Remake van een tv-serie uit de jaren zeventig, met Drew Barrymore.

Nederland 1 17:00 17:01 17:13 17:25 17:59 18:00 18:20 18:45 19:00 19:25 20:00 20:30 21:30 22:00 23:00 23:55

17:30 18:00 18:55 19:55 20:30 21:25 22:20

21.15

22.00

THE OMID DJALILI SHOW, CANVAS Djalili is een Brits-Iraanse komiek die de lach aan zijn kont heeft hangen.

TOREN C NED3 VPRO-satire rond de bizarre perikelen in een kantoorgebouw.

Nederland 2

KRO Kindertijd Charlie & Lola De post Sesamstraat EénVandaag NOS Journaal EénVandaag NOS Sportjournaal Lingo De dorpsdokter NOS Journaal Vermist Frans & Marianne TROS TV Show Pauw & Witteman NOS Journaal

17:00 17:05 17:35 18:05 18:25 18:55 19:25 19:55 20:25 20:50 21:20 22:00 22:15 22:50

Special: De crisis en uw portemonee RTL Z Nieuws The A-Team Knight rider Married with children The Unit Killer instinct Rescue me

17:45 18:05 19:00 19:25 19:55 20:30 22:30 22:50 22:55 23:25

RTL 7 17:15

Op de buis

16

23:55

Nederland 3

NOS Journaal De wandeling MAX Maakt Mogelijk De tv jaren van... That’s the question Man bijt hond Op z’n Spaans Op uw gezondheid Netwerk Per seconde wijzer De leugen regeert NOS Journaal Nova Het uur van de wolf: Harry Mulisch en de bevlieging Twee vrouwen

17:05 17:55 18:23 18:45 18:59 19:00 19:22 19:30 20:20 20:30

According to Jim De grote verbouwing Hart van Nederland - Vroege editie Shownieuws - Vroege editie Trauma NL Popstars Hart van Nederland - Late editie Piets weerbericht Shownieuws - Late editie Bloodfist VIII: Trained to kill

17:05 18:00 18:55 19:50 20:30 22:55

SBS 6

21:15 22:00 22:30 23:00 23:15

22.55

FILM: DERAILED NET5 Thriller. Clive Owen en Jennifer Anniston worden gechanteerd met hun affaire.

RTL 4

SpangaS Marathon Pingpong Het Klokhuis NOS Jeugdjournaal Nederland 3 ONM NOS Journaal De Wereld Draait Door NOS Journaal Mooi! Weer De Leeuw, the warming up De Lama’s Toren C NOS Sportjournaal NOS Journaal Missing without a trace

17:05 18:00 18:15 18:35 19:30 19:55 20:00 20:30 22:20

Ready steady cook The Guardian Desperate housewives Smaken verschillen Teaching Mrs. Tingle Derailed

17:15 17:35 18:00 18:05 19:00 19:05 20:25 21:25 22:35 23:15

The revenge files of Alistair Fury Dani’s house Newsround The weakest link Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht The One show A question of sport Nieuws en weerbericht EastEnders After you’ve gone Have I got news for you Little Britain USA Nieuws en weerbericht Regionaal nieuws en weerbericht Friday night with Jonathan Ross

18:15 19:00 19:30 20:00 21:00 21:30 22:00 23:00 23:30

NET 5

23:20 23:30 23:35

RTL 5 As the world turns RTL Nieuws Editie NL RTL Boulevard RTL Nieuws RTL Weer Goede tijden, slechte tijden Charlie’s Angels Dossier: Geboren met twee hoofden RTL Nieuws RTL Weer RTL Boulevard

Veronica

Escape to the country Eggheads Strictly come dancing: It takes two Snooker Mastermind Gardeners’ world The American future: A history QI Newsnight

17:10 17:30 18:00 18:10 18:25 18:40 18:50 19:20 19:35 20:00 20:25 20:55 21:20 22:00

BBC 2

Comedy Central

22:25 23:10 23:40

Spongebob SquarePants Avatar Fairly odd parents Nicks Flix Hihi met Sisi Ricky Sprocket Het Huis Anubis Barnyard iCarly That 70’s Show The Simpsons Lil’ Bush The Daily Show Global Edition Saturday Night Live: US Election update Dead like me That 70’s Show Scrubs

Spraakmakend nieuws Volg het op depers.nl

Oplossingen puzzels

4 6 7 2 8 5 9 3 1

8 3 1 9 7 4 2 5 6

3 9 2 4 5 6 7 1 8

5 8 6 1 9 7 3 4 2

1 7 4 8 3 2 6 9 5

6 1 3 5 2 9 8 7 4

9 2 8 7 4 1 5 6 3

7 4 5 3 6 8 1 2 9

8 6 1 7 9 3 5 2 4

5 4 2 8 1 6 3 9 7

7 3 9 2 4 5 6 8 1

1 5 4 3 2 9 7 6 8

9 8 7 5 6 1 4 3 2

6 2 3 4 7 8 1 5 9

3 9 6 1 8 7 2 4 5

2 1 5 9 3 4 8 7 6

4 7 8 6 5 2 9 1 3

23:00

FutureCar: The brain Miami Ink: Never forget Mythbusters: Boom-lift catapult Dirty jobs: Special effects artist Die Ludolfs Overhaulin’: Chip & AJ trading places Future weapons: The protectors

BBC 1 17:05 17:35 18:00 18:15 19:00 19:30 20:00 20:30 20:57 21:00 21:30 22:00 22:30 23:00 23:25 23:35

The Late Show Nederlens Het gesprek van het najaar De Ronde Tafel Dagbeeld Het Binnenhof van Jaïr BBC World Nieuws Sgt Pepper The Late Show BBC World Nieuws De Ronde Tafel

2 5 9 6 1 3 4 8 7

Discovery Channel 17:05 18:05 19:00 20:00 21:00 22:00

Het gesprek 17.00 18.00 19.00 19.30 20.30 21.15 21.45 22.00 23.00 23.45 00.00

Cryptogram Horizontaal: 1. Eenhoorn; 4. frankrijk; 6. acht; 8. smaragd; 9. teut; 10. lotgeval; 11. jonathan. Verticaal: 1. Effect; 2. hengst; 3. oertaal; 5. kwasten; 6. advent; 7. tellen.

Disney’s Kim Possible Missy Mila Disney’s Phineas and Ferb Spetter Karrewiet Spring De pretroulette En daarmee basta! Mijn sport is top Karrewiet Life with Derek CANVAS Terzake Neveneffecten The Omid Djalili show Desperate housewives De keien van de Wetstraat Plat préféré Twin Peaks

Vrolijk Vlaanderen Buren Het journaal De rode loper Blokken Het journaal Man bijt hond Het weer Thuis Peter live Kingdom Het journaal laat KENO-uitslagen Euro millions-uitslagen Het weer The bill

Zweeds -e-a-e-iduitsland -fel-kano nepal-kos -m-sik-vtic-lamel -sas-para imponeren -eel-leng SLIKKEN

Canvas 17:05 17:30 17:40 17:55 18:10 18:20 18:35 18:55 19:10 19:20 19:30 19:59 20:00 20:40 21:15 21:45 22:30 23:00 23:30

Eén 17:05 17:35 18:00 18:10 18:30 19:00 19:40 20:05 20:10 20:40 21:50 22:40 23:01 23:02 23:05 23:10

Oprah Winfrey show De grootste verliezer Het zonnetje in huis Dr. Phil Herman den Blijker: Herrie aan de horizon Frogers: Effe geen cent te makken

Dr. Phil The king of Queens Wie is de chef? Can’t buy me love PostcodeLoterij: Deal or no deal Las Vegas Is that a nail in your head Swimfan Can’t buy me love

Mikado: 2-4-1-6-5-3-7

21:30

17:35 18:30 19:00 19:30 20:00 20:30 21:30 22:00 23:40

Kim Possible Totally spies Sneak Titus Trick & Treat The Simpsons Wegmisbruikers! The best of Top Gear De grote beurt Gezocht: Politie

RTL 8 17:10 18:05 19:05 19:35 20:30

23.35

FRIDAYNIGHT WITH JONATHAN ROSS, BBC1 Ross ontvangt in de studio vanavond Sarah Silverman en Ricky Gervais.

Bumperklever

Reuzenrad

Barbecue

Bestuurder uit Deventer krijgt pak rammel van bumperklever. www.depers.nl/bumperklever

Energiezuinig: reuzenrad aangedreven door mensen. www.depers.nl/reuzenrad

Hebzuchtige familie cremeert vrouw op barbecue. www.depers.nl/barbecue

Op de bank

17

Soap EastEnders

Hollandse Glorie

Pedofilieplot ligt zwaar op de maag

VAKANTIE VERKOCHT

In de populaire Britse soap EastEnders wandelt een pedofiel rond. Het levert klachten op en het is vreselijk om naar te kijken, maar volgens de makers is het allemaal de moeite waard. Sanne Rooseboom LONDEN

...

Zomaar een scène uit Engelands meest geliefde soap EastEnders (dagelijks op BBC 1 om 21.00 uur Nederlandse tijd). Tony (35) is na een jaar in de gevangenis weer thuis. Hij kijkt teleurgesteld naar zijn stiefdochter, de vijftienjarige Whitney, die op het bed zit. Met een schorre stem zegt hij dat ze gegroeid is en niet meer de twaalfjarige is op wie hij verliefd is geworden. Daarna zoent hij haar. Kijken naar EastEnders is zware kost geworden sinds het ‘pedofielplot’ vier weken geleden van start ging, de eerste uitgebreide verhaallijn in een Britse soap over seksueel misbruik tussen een volwassene en een kind. Tony misbruikt Whitney

achter de rug van haar moeder. Het meisje durft niets te zeggen omdat ze denkt dat ze echt verliefd is. Tony wil niet alleen seks met de puber, hij wil macht. Hij manipuleert en dreigt en glimlacht daarna weer naar zijn verloofde. Whitney wordt langzaam gek. Het is een gedurfd verhaal dat in Groot-Brittannië veel stof doet opwaaien. De BBC heeft zelden zoveel klachten gekregen over een soap. Maar het verhaal is nauwkeurig voorbereid in samenwerking met de NSPCC, een organisatie die opkomt voor misbruikte kinderen. Tom Narducci, van de NSPCC, werkte aan het script mee. ‘In een soap kun je veel meer informatie kwijt dan in een spotje of folder’, vertelt hij. ‘In de loop van de weken wordt subtiel duidelijk hoe manipulerend een pedofiel te werk gaat.’ En Tony is niet zomaar een smoezelige pedofiel, hij is een ‘gewone jongen‘. Hij lijkt van zijn leuke vriendin te houden, heeft vrien-

SBS 6 en productiebedrijf Palm Plus hebben op de televisiebeurs MipCom flink gescoord met het programma Red Mijn Vakantie. Het is aan zes landen verkocht. In Red Mijn Vakantie helpt Alberto Stegeman Nederlanders die problemen hebben tijdens hun vakantie. Hij reist af naar de vakantiebestemming en ‘redt’ alsnog de vakantie.

Met z’n allen op de bank, moeder (links), Tony en Whitney. BBC

den, maakt grapjes. ‘In de eerste versie had hij geen seksuele relatie met zijn verloofde’, vertelt Narducci. ‘Wij vonden dat niet realistisch. Pedofielen hebben vaak een prima seksleven met hun vrouw of vriendin.’ Pedofiliezaken leiden in de Britse media soms tot massahysterie. Be-

‘Tony is geen smoezelige pedo, hij is een ‘gewone’ jongen.’ kend is het verhaal over een kinderarts die werd aangevallen nadat een tabloid had opgeroepen om ‘pedofielen uit de wijk te verdrijven.’ Het Engelse woord voor kinderarts, peadiatrician, leek te veel op peadophile, de Engelse schrijfwijze van pedofiel. Er heerst daarom wat bezorgdheid over het lot van Chris Coghill, de acteur die Tony speelt. ‘Ik weet dat sommige

mensen soap en werkelijkheid door elkaar halen’, zei hij tegen de TV Times. ‘Maar tot nu toe heb ik alleen positieve reacties gekregen.’ Brieven van jongeren aan Whitney over misbruik komen terecht bij de NSPCC. Op de jongerensite Bebo woedt inmiddels de discussie of wat er gebeurt tussen Whitney en Tony een affaire is of misbruik. Sarah (23) vindt het een affaire: ‘Waarom zou ze anders make-up opdoen voor hem?’ Charlotte (14) vindt het misbruik: ‘Whitney ziet niet wat er aan de hand is!!!’ Narducci is blij met dit soort discussies. ‘Misbruik is vaak moeilijk bespreekbaar, nu bereiken we elke dag meer dan vijf miljoen Britten.’ Dat het zwaar is om naar te kijken vindt hij gemiep. ‘Als kinderen het kunnen overleven, kunnen volwassenen er best even bij stilstaan.’ De ellende gaat waarschijnlijk door tot Kerstmis, wanneer de situatie in EastEnders traditiegetrouw ontploft en meer dan tien miljoen mensen kijken. 1

Dvd Insecten vallen aan

‘Troopers’ sequels missen de hand van Verhoeven Mediaredactie AMSTERDAM

...

Allemaal leuk en aardig, weer een film over de Tweede Wereldoorlog. Hét genre waarmee Paul Verhoeven als regisseur in Hollywood echt naam maakte was dat van de (gewelddadige) sciencefiction. Robocop en Total Recall zijn ondanks het vele geweld, het houterige acteerwerk en cartooneske script beter dan de gemiddelde actiefilm. Dat komt door de ambachtelijke regievorm van Verhoeven. Na het floppen van stripperfilm Showgirls en onzichtbare-wetenschapper-slaat-door Hollowman komt Verhoeven weer naar Nederland met

zijn staart tussen de benen. Tussen die twee flops in maakte Verhoeven echter ook nog de sciencefiction oorlogsfilm Starship Troopers. Waarin de mensheid het opneemt tegen buitenaardse insecten. Filmcritici buitelden over elkaar heen om de film, bomvol geweld, oorlogsophemeling en buitengewoon knappe hoofdrolspelers, af te doen als een verheerlijking van het fascisme. Of, stel je voor, een kritiek op Amerika. Te kortzichtig als ze waren om te zien dat de hele film juist een grote persiflage is. Wie Starship Troopers nu bekijkt, ziet meteen overeenkomsten met de hedendaagse Amerikaanse retoriek rond de oorlogen in Irak en Afghani-

stan. Let wel: Starship Troopers werd in 1997 gemaakt. Vooral op dvd werd de film een kleine klassieker. Daar moest natuurlijk munt uit worden geslagen. Dus werd er in 2004, een tweede deel gemaakt, Hero of the Federation. Een slap aftreksel van het origineel, zonder de hulp van Verhoeven. Hetzelfde geldt voor deel 3, Marauder, die deze week op dvd verschijnt. De insecten vallen nog steeds de mensheid aan, het leger rekruteert nog steeds jonge mensen en drukt kritiek met geweld te grond in. Maar het overtuigt niet meer. Ook al komt Casper van Dien, hoofdrolspeler uit deel 1, nu ook weer opdraven. Het resultaat is zielloos. Ze hadden Paul Verhoeven moeten bellen. 1

Methproblemen

RYAN O’NEAL AANGEKLAAGD Ooit was hij net zo groot als Brad Pitt: Ryan O’Neal. Maar de acteur komt tegenwoordig meer in het nieuws om zijn drugsproblemen dan om zijn acteerprestaties. Hij en zijn zoon Redmond zijn aangeklaagd voor het in bezit hebben van metamfetamine. Vader O’Neal ontkent dat de drugs van hem zijn, de politie vond ze in zijn slaapkamer.

Switch

EBAYBAAS IN DE POLITIEK? Op dit moment is Hollywoodster Arnold ‘the governator’ Schwarzenegger nog gouverneur in Californië. Maar de opvolgers – in 2010 zijn er weer verkiezingen – staan al te trappelen. Een van hen zou volgens geruchten de voormalig CEO van eBay, Meg Whitman, zijn. Hij heeft met een geschat vermogen van 1,1 miljard dollar in ieder geval dikke zakken om een verkiezingscampagne op poten te zetten.

Recensie pop

Het cijfer

SEKS & DRUGS & KAISER CHIEFS

€ 133.000 Dat betaalde talkshowhost en autofanaat Jay Leno voor een antieke Duesenberg, een bakkie uit 1931. Hij is echter meer dan 8 keer zoveel waard, zegt de echte eigenaar nu, die de auto’s kwijtraakte omdat hij de garagerekeningen niet had betaald. De rechter komt er nu aan te pas.

Pop met een randje new wave.

Arjan Terpstra .... De Kaiser Chiefs kruipen op hun derde album Off With Their Heads (Universal) steeds dichter tegen Ian Dury and the Blockheads aan. Diens megahit Sex and drugs and rock and roll (1977) waart als een geest door de composities. Het zit hem in de knorrende bas en droge drums, in combinatie met de flegmatische voordracht van zanger Ricky Wilson: nummers als Good Days, Bad Days lijken wel een tribute.

Niet zo gek, want lieten de Chiefs zich eerder inspireren door Led Zeppelin en klonk de band meer punkrock, op Off With Their Heads is de hele geschiedenis van Britse kwaliteitspop referentiepunt. Het leidt tot een mooie plaat, met vooral in het eerste deel veel vuurwerk. De punkrock is vrijwel verdwenen, in plaats daarvan zijn liedjes geschreven waar uiteenlopende artiesten als Adam Ant of Duran Duran in het verleden wel raad mee hadden geweten: pop met een randje new wave en bijtende gitaren.

GRATIS

Exclusief voor lezers van

de Pers!

- %$%)" &,#&'# & $,#&' - ("$#(*#&(+*/ - &$( !,#&& *(% - (*$$&" "(&#( *$$&!" - $*"!)#()'%&# . '%( '%( #&

EXCLUSIEF!! 3 maanden gratis! Dit aanbod is alleen te bestellen op:

Ex-seksverslaafde Duchovny is alleen

Van Erp maakt docu over Erwin Olaf

Acteur David Duchovny (Californication) en zijn vrouw Téa Leoni zijn uit elkaar. Duchovny is net afgekickt van een seksverslaving. Leoni zou het al hebben aangelegd met acteur Billy Bob Thornton.

Regisseur Michiel van Erp werkt aan een documentaire over fotograaf Erwin Olaf. De film moet in juni 2009 , als Olaf zijn vijftigste verjaardag viert, op televisie te zien zijn.

3 maanden Gratis! Daarna € 7,50 per maand

www.ervaar digitenne.nl of bel

030-2725798

powered by DigitaalTVkijken.nl

18

Sport

Hockey Revolutie in Laren: ochtendtraining

Waar Oltmans is, wordt gewerkt ANP

Voetbal

Atlético Madrid in hoger beroep Redactie sport AMSTERDAM

...

De kans bestaat dat PSV de Champions League-wedstrijd tegen Atlético Madrid alsnog in de thuishaven van de Madrilenen afwerkt. De UEFA schortte gisteren voorlopig de straf op die ze de Spaanse club had opgelegd, wegens misdragingen van supporters in de ontmoeting met Olympique Marseille. In eerste instantie kreeg Atlético dinsdag te horen dat de club drie Champions League-duels op 300 kilometer van het eigen onderkomen moet spelen, maar de Spaanse club gaat in beroep. Hierdoor kan de club van John Heitinga sowieso de thuiswedstrijd tegen Liverpool, aankomende woensdag, in het eigen stadion spelen. PSV heeft vanwege de onzekerheid de kaartverkoop voor het uitduel met Atlético gestaakt. 1

Oud-bondscoach Roelant Oltmans professionaliseert de mannentak van hockeyclub Laren. Een fulltime baan zit er voor spelers niet meer in.

enkel team in Nederland traint zo vaak gezamenlijk als dat van Laren. In tegenstelling tot vrijwel alle andere clubs vinden de oefensessies ook nog eens overdag plaats. ‘Dan hebben we bijvoorbeeld een ochtend- en een

Kamran Ullah LAREN

...

Het damesteam van Laren kwam vorige week, na het 3-0 thuisverlies tegen koploper Amsterdam, bij elkaar om te praten. Zonder de technische staf erbij werden afspraken gemaakt om nieuwe decepties te voorkomen. Een belangrijk agendapunt tijdens de bijeenkomst was de trainingsintensiteit. In de ogen van enkele bepalende speelsters zou het aantal van drie wekelijkse trainingen met de club te laag zijn om mee te komen in het huidige hockey. Dus luidde de conclusie: meer trainingen. Voor een praktijkvoorbeeld van veel trainingen hoeven de hockeysters niet ver te zoeken. De mannenploeg van Laren traint sinds de komst van voormalig bondscoach Roelant Oltmans zes keer per week. ‘Maar niet iedere dag hoor’, corrigeert de 54-jarige Oegstgeestenaar de aanname van velen dat er dagelijks wordt getraind. ‘Op sommige dagen trainen we twee keer.’ De werkwijze van Oltmans is revolutionair voor de hockeysport. Geen

‘Oltmans is geen dictator, het is goed om zes keer per week te trainen.’ middagtraining. Tussendoor lunchen de jongens gezamenlijk, dat is goed voor het teamgevoel’, legt de trainer zijn aanpak uit. Aangezien de meeste spelers naast hun sport een baan hebben of nog studeren, zijn de hockeytrainingen overdag niet vanzelfsprekend. Toch paste de selectie zich moeiteloos aan aan het geïntensiveerde trainingsschema. Uit Oltmans’ biografie Hockey is mijn leven blijkt dat dat niet altijd het geval is geweest. Bij zijn eerste club als trainer, de Leidse Mixed Hockey Club, vonden sommige studerende spelers dat er belachelijk veel getraind werd. ‘Ik besloot dat we drie keer per week zouden trainen, twee keer door de week en een keer op zaterdag’, laat de coach in het boek optekenen.

’De goede spirit is aanwezig.’ KOEN SUYK/ANP

‘Want als de heren dan vrijdagnacht in de sociëteit aan de lampen hadden gehangen, had ik de zaterdag nog om hen weer op de rit te zetten.’ Zijn aanpak werkte, zodat de ploeg promoveerde naar de hoofdklasse. En dus moest er nog meer getraind worden. Sterspeler Wouter Eikenhout zei toen hierover: ‘Oltmans is geen onmens, hoor, maar hij is wel streng. Hij vindt het leuk om tijd van anderen in beslag te nemen.’ Precies 25 jaar later reageert Laren-

aanvoerder Rob Short op soortgelijke wijze. ‘Oltmans is geen dictator, hoor. Het is juist goed om zo vaak te trainen’, stelt de 36-jarige Canadees. ‘De ploeg gaat goed om met mijn aanpak’, concludeert Oltmans na ruim anderhalve maand in dienst van de Gooise club. Voor aanvang van het seizoen trok de coach twee Australische en twee Pakistaanse internationals aan. ‘De trainingen en het samenzijn op de club helpt met name de Pakistani bij hun aanpassing.’

Sport

19

Formule 1 Alonso ziet liever Massa of Kubica wereldkampioen worden

Handlangers van Hamilton zijn zoek Lewis Hamilton kan dit weekend zijn eerste wereldtitel pakken. Andere coureurs steunen echter liever zijn grootste concurrenten. ‘Als ik Massa kan helpen, doe ik dat.’

Massa weet zich inmiddels ook verzekerd van de steun van zijn teamgenoot bij Ferrari, Kimi Räikkönen. De Fin staat te ver achter in het klassement en kan zijn wereldtitel van 2007 niet meer prolongeren. ‘Ik zal mijn best doen om Felipe te helpen.’ Hamilton reageerde diplomatiek: ‘Wat anderen doen, moeten ze zelf weten. Ik richt me volledig op mijn eigen werk. Het belangrijkste is dat ik een goede wedstrijd rijd en punten pak’, zei de Brit. ‘Ik voel me sterk en heb nog steeds een geweldige mogelijkheid om kampioen te worden.’

ANP SINGAPORE

...

Ondanks de aanwinsten en een nieuwe aanpak staat Laren op de elfde plaats, een plek lager zelfs dan aan het eind van vorig seizoen, met slechts één punt uit vier wedstrijden. Maar Oltmans maakt zich nog geen zorgen. ‘De goede spirit is aanwezig. We gaan nu werken aan een aantal zwakke kanten’, zegt de coach. Wellicht kunnen de Larense heren dan op hun beurt eens een kijkje nemen bij de dames, die wél volop meestrijden voor een play-offticket. 1

De Formule 1 nadert zijn ontknoping. De Brit Lewis Hamilton kan zondag in de GP van China, de voorlaatste race van het seizoen, zijn eerste wereldtitel veroveren, maar dan moet wel alles meezitten. Vooralsnog heeft de 23-jarige coureur van McLaren vooral tegenwerking. Veel coureurs misgunnen Hamilton de titel. Fernando Alonso kwam er deze week openlijk voor uit. De Spaanse kopman van Renault, die verrassend de afgelopen twee Grote Prijzen (Singapore en Japan) won, geeft zijn steun aan Felipe Massa. De Braziliaan van Ferrari is de belangrijkste concurrent voor Hamilton in de strijd om de wereldtitel. ‘Ja, zonder twijfel. Als ik Massa kan helpen, doe ik dat’, tekenden de Spaanse media op.

Gefrustreerd De relatie tussen Alonso en Hamilton is bepaald geen warme. Alonso, de wereldkampioen van 2005 en 2006, trof vorig jaar bij McLaren een gretige nieuwkomer in Hamilton. De Brit troefde de Spanjaard herhaaldelijk af en vocht tot de slotrace om de titel. Een gefrustreerde Alonso leverde na

Fout

Vanaf links: Lewis Hamilton, Robert Kubica en Felipe Massa. REUTERS

het seizoen zijn contract in bij McLaren en keerde terug bij de Franse renstal van Renault. Alonso nam gisteren tijdens het pers-uurtje in Shanghai niets van zijn woorden terug. Sterker, hij begon in aanwezigheid van Hamilton nu Robert Kubica aan te prijzen. De Pool van BMW Sauber is de derde coureur die nog kans maakt op de wereldtitel. ‘Mijn beste relatie is met Robert’, zei Alonso. ‘Ik zou hem graag wereldkampioen zien worden, hoewel ik

Media ARD en ZDF boycotten de Tour

AMSTERDAM

...

De Duitse publieke zenders hebben het helemaal gehad met de Tour de France. ARD en ZDF zenden volgend jaar vanwege de vele dopinggevallen geen rechtstreekse beelden uit van het grootste wielerevenement ter wereld. ‘De sportieve waarde is aanzienlijk verminderd, de waarde van uitzenden is in gelijke mate afgenomen’,

VOLKSLIED ...

FLORIS JAN

BOVELANDER

B

ij de voetbalinterland tussen Frankrijk en Tunesië werd er tijdens het Franse volkslied veel kabaal gemaakt. De Tunesische supporters toonden hiermee weinig respect voor de Franse spelers en

begrijp dat het moeilijk wordt om twaalf punten goed te maken.’ Kubica zelf is ook geen fan van Hamilton. Hij heeft de Brit al een aantal keren roekeloos rijgedrag verweten.

zo liet ARD-voorzitter Fritz Raff optekenen. Het is niet de eerste keer dat de Duitse zenders zich afzetten tegen de Tour. Vorig jaar werden de rechtstreekse uitzendingen ook al gestaakt, nadat de Duitse renner Patrick Sinkewitz was betrapt op doping. Maarten Nooter, hoofdredacteur van NOS Studio Sport, is niet verrast door de terugtrekking van de Duitse publieken. ‘Veel Duitse renners hebben bekentenissen afgelegd, terwijl

het wielrennen daar niet op zo’n historie kan teren als in Nederland. Bovendien was er een tijd dat de ARD een wielerploeg sponsorde. En ja, als je iets helemaal niet moet doen, is dat het wel. Die zijn er nu klaar mee.’

Bij de NOS zijn ze geenszins van plan om de stekker eruit te trekken. Nooter: ‘Ik kijk ook met één wenkbrauw in de lucht, maar je moet niet weglopen voor het bedrijven van journalistiek. Wielrennen is nog steeds een interessante sport, maar wel één waar het nodige aan de hand is.’ Dat geldt volgens Nooter ook voor langere uitzendingen met tafelgasten. ‘We hebben interne discussies gehad over hoe we het wielrennen moeten volgen. Moeten we steeds aandacht besteden aan Wout Wagtmans en knapperende haardvuurtjes? Het antwoord? Nee.’ Voor de Duitse fans die de Tour de France nog niet zat zijn, is er dus naast Eurosport ook nog altijd de NOS. ‘Ze zijn welkom’, zegt Nooter. En, met een knipoog: ‘We overwegen commentator Herbert Dijkstra op Duitse les te sturen.’ 1

het Franse volk, aldus de Franse premier François Fillon. Hij stelt voor om bij dit soort respectloos gedrag de wedstrijd af te gelasten. Dat lijkt me wat ver gaan; ik zou eerder het supportersvak ontruimen waar gefloten en geschreeuwd wordt, want we moeten immers de daders straffen en niet de spelers en de respectvolle supporters. Het volkslied is het startsignaal voor de wedstrijd. De een wil het niet missen en zit met kippenvel voor de buis zit, terwijl de ander nog net even naar de wc kan om een zenuwenplasje te doen. De spanning wordt opgebouwd. Het volkslied klinkt, we gaan beginnen.

Ook voor spelers is het een mooi moment en wordt de spanning opgebouwd. De laatste voorbereiding voor de wedstrijd. Ik ben zelf niet zo’n man van de warming-up, even een paar rondjes lopen om de sfeer te proeven, even rekken strekken, een paar sprintjes en dan ben ik er wel klaar voor. Schoenen op wedstrijdspanning aansnoeren, een paar slokjes water, een praatje met de fysio, de manager of coach en dan op naar het volkslied. En dan sta je daar, als team, de tribune af te speuren, naar familie, vrienden en bekenden. Er wordt oogcontact gezocht met de trouwste fans, vriendinnen en familie. Het is verbazingwekkend hoe goed je als

spelers de mensen op de tribune kunt zien, ook in grote stadions. Bij de opening van de Olympische Spelen waren Willem-Alexander en Erica makkelijk te herkennen, maar ook familieleden en kleine broertjes werden simpel ontdekt. Het volkslied is ook een moment van rust en ontspanning. Even kijken of er nog BN’ers op de tribune zitten en, eerlijk is eerlijk, even kijken of er nog iets blonds aanwezig is. Als je voor het volkslied spelers nog even ziet smoezen is er iets gespot, ga daar maar vanuit. Maar dan is het zover, het publiek staat op, de muziek wordt gestart. Er wordt meegezongen of geplaybackt,

NOS: ‘We sturen Herbert Dijkstra wel op Duitse les’ Geert Jan Hahn

‘Mijn beste relatie is met Kubica. Ik zie hem graag de titel pakken.’

ANP

Hamilton zal dan niet zijn fout van vorig jaar mogen herhalen. De coureur schoof zijn McLaren in het gravel en haalde het einde van de race niet. Hij gaf daar een riante voorsprong in de WK-stand uit handen en zag in de slotrace in Brazilië Räikkönen de titel voor zijn neus wegkapen. ‘Ik zie nog wel eens het filmpje van mijn schuiver in Shanghai op YouTube en denk dan: ‘verdorie, dat had niet mogen gebeuren’. Ik heb ervan geleerd. Het heeft me gevormd als coureur en zeker sterker gemaakt. Ik voel geen extra druk.’ Alonso denkt daar het zijne van: ‘Hamilton en ook Massa zullen misschien niet meer druk voelen, maar ze zijn wel banger om een foutje te maken of dat er iets kapotgaat in de auto. Ze zullen daar heel erg mee bezig zijn tijdens de race en dat is ook stress.’ 1

Voetbal

LICHT LETSEL VOOR BABEL De blessure die Ryan Babel woensdag opliep in de WK-kwalificatiewedstrijd tussen Noorwegen en Nederland, valt mee. De aanvaller heeft zijn linkerenkel verstuikt, zo bleek uit onderzoek. ‘Ryan is een groot vraagteken voor de wedstrijd van zaterdag tegen Wigan Athletic’, zei een woordvoerder van de club. Babels ploeggenoot Fernando Torres is er ernstiger aan toe. De Spaanse aanvaller mist de komende drie duels, waaronder die tegen zijn oude club Atlético Madrid. De international heeft een dijbeenblessure. Hij liep de kwetsuur woensdag op in de WK-kwalificatiewedstrijd België-Spanje (1-2).

we zijn één. En het mooiste moment is het gejuich na afloop als de laatste tonen nog nagalmen. Dan een paar hupjes en een sprintje om de spanning weer op de spieren te zetten. Het is een prachtig gevoel, het gevoel van een interland. Welke maatregel er ook genomen wordt, als het volkslied maar niet wordt afgeschaft, want dat zou eeuwig zonde zijn, voor de supporters, de spelers, de familie en alle dames op de tribune. 1

Derksen met dood bedreigd

Neergeschoten

‘Feyenoord-supporter’

Zijn vrouw wordt geregeld over de intercom voor hoer uitgemaakt en kogelbrieven heeft hij ook al gehad. Maar nu wordt Johan Derksen echt bedreigd.

De politie Midden-Brabant kreeg deze week een melding binnen. Vertoont Derksen zich zondag bij Willem II - Feyenoord, dan wordt hij neergeschoten.

Het dreigement komt van een zogenaamde Feyenoord-fan. De hoofdredacteur van Voetbal International reist maar niet naar Tilburg af.

20

Sport

Voetbal Beladen Gelderse derby

NEK vs Vrienden N.E.C.-Vitesse van Joran Tussen Nijmegen en Arnhem ligt maar vijftien kilometer. Toch is er een wereld van verschil tussen de bourgondische stad en die van de klassieke elite. Zondag spelen de vijanden tegen elkaar. dan op de financiering van het Gelredome door de provincie.

Iwan Tol AMSTERDAM

...

Waarom zijn de wedstrijden tussen NEC en Vitesse zo beladen? Ho, wacht even. Het is dus N.E.C. NEK zit onder je hoofd, N.E.C. zit in het hart. Sorry hoor. Het ligt gevoelig. Mart Smeets, geboren Arnhemmer, had er een handje van om bij Studio Sport N.E.C. voortdurend aan te kondigen als NEK. Hij hield daar pas mee op toen het klachten regende vanuit Nijmegen. Niet vergeten dus: het is N.E.C. Waarvan akte. Maar hoe zit dat nou tussen die clubs? In 1900 werd Eendracht opgericht, de voorloper van N.E.C., door een groepje arbeiders. Vitesse is een club van de klassieke notabelen. In 1892 was Vitesse eerst een chique cricketclub. Later dat jaar kwam er een voetbaltak bij. Wat dat betreft zijn de clubs een afspiegeling van de steden. Nijmegen is een bourgondische stad. In Arnhem leefden de hertogen, graven en andere rijke lieden. Zij maakten het geld van de burgers op. Dat is niet zo mooi. Nee, volgens sommige N.E.C.-supporters is er nog niets veranderd. Nog steeds leven ze in Arnhem van gemeenschapsgeld, vinden ze. Ze wijzen

Daar klinkt een beetje een Calimero-gevoel uit. Zij zijn groot en ik ben klein. Het gras in Arnhem is vaak groener dan in Nijmegen, dat klopt. Terwijl Nijmegen ruim duizend jaar de grootste stad van Nederland was, gesticht door de Romeinen, je weet wel. De stad heeft van oudsher nog steeds veel aanzien vanwege de Waalkade, de universiteit, de Vierdaagse en haar Zomerfeesten. Dat heeft Arnhem allemaal niet. Toch is Arnhem de hoofdstad van de provincie Gelderland. De stad van de klassieke elite. Is dus al lang aan de gang, dat gedoe tussen die clubs. Dat is juist het vreemde, het is pas iets van de laatste twintig jaar. Daarvoor waren twee agenten op een fiets voldoende om de orde te handhaven.

Wie heeft dan de lont in het kruitvat gestoken? Karel Aalbers, de megalomaan uit Eerbeek. Hij liet een multifunctioneel stadion neerzetten in Arnhem en kocht de ene na de andere topspeler. In die periode sprak hij de profetische woorden: ‘Als ik Vitesse in de volgende eeuw zie, dan zie ik een toegevoegde waarde voor de mensheid. In 2015 zijn we al minstens een keer kampioen geworden.’ Verder liet hij optekenen dat N.E.C. in zijn ogen geen serieuze concurrent meer was. ‘Die club zal ons niet meer in de wielen rijden. PICS UNITED Een gepasseerd station.’

Dat kwam natuurlijk niet lekker aan in Nijmegen. Zeker omdat N.E.C. op dat moment op sterven na dood was. Elk dubbeltje bij de club moest worden omgedraaid. De voorzitter werd Zeeuws Meisje genoemd, dus dan weet je het wel. Toen N.E.C in 1989 promoveerde, gooiden spelers uit vreugde hun shirtjes in het publiek. Iedereen was blij, behalve de voorzitter. Die realiseerde zich dat nieuwe tenues – die bovendien ook nog eens als de lelijkste van het betaalde voetbal werden gezien – een paar honderd gulden zouden gaan kosten. Kortom, N.E.C. liep in alle opzichten hopeloos achter Vitesse aan. ‘Het was wear hillemuil nèks!, was in die jaren een gevleugelde uitspraak in De Goffert. Hoe liep het met Aalbers af? Het was een luchtbel. Aalbers liet de club in grote schulden achter. Wegens het zwart uitbetalen van speler Nikos Machlas werd hij in 2005 veroordeeld tot een geldboete van 20.000 euro en twee maanden voorwaardelijk. Met de sportieve aspiraties van Vitesse was het op dat moment al lang gedaan. Louter door ingrijpen van pro-

Arnhemmer Mart Smeets kondigde N.E.C. maar al te graag aan als NEK. vincie en gemeente kon de club blijven voortbestaan. Leedvermaak bij N.E.C. natuurlijk? En dat niet alleen. Terwijl Vitesse stukje bij beetje ineenstortte, zette N.E.C. het Calimero-gevoel om in daadkracht: de jeugdopleiding kreeg een injectie, het stadion werd gerenoveerd en de selectie werd versterkt met tal van goede spelers. Tijdens de derby van 2004 rolden fans van N.E.C een spandoek uit: ‘Romeinse glorie versus een club met crickethistorie’. De wraak was zoet, zullen we maar zeggen. Blijft het altijd bij dit soort onschuldige pesterijtjes? Niet altijd. In 1999 sprak de toenmalige Vitesse-trainer Herbert Neumann

Armstrong en Indurain ook uitgenodigd

Voetbal

ULLRICH WIL AFSCHEIDSFEEST

MEEVALLER AZ EN DEMBÉLÉ

De Duitse oud-wielrenner Jan Ullrich heeft een stout plan opgevat. De van doping verdachte ex-coureur wil in een speciale showwedstrijd alsnog afscheid nemen van het wielerpubliek. De veelvoudige tourwinnaars Lance Armstrong (Verenigde Staten) en Miguel Indurain (Spanje) zouden als het aan Ullrich ligt een stukje met hem moeten meefietsen. ‘Ik speel al enige tijd met deze gedachte’, liet de olympisch kampioen van 2000 weten op de website van televisiestation Eurosport. ‘Door

mijn verbanning uit de Tour van 2006 waren de omstandigheden er niet naar om zo’n wielerfeest te organiseren. Maar nu is de tijd rijp. Mijn fans verdienen het en ik zelf ook, na al mijn grote successen.’ Oud-winnaar Ullrich werd in 2006 wegens zijn banden met de omstreden Spaanse arts Eufemiano Fuentes uit de Tour gehouden en door zijn ploeg T-Mobile geschorst. In februari 2007 maakte hij zijn afscheid bekend. Ullrich heeft het gebruik van verboden middelen nooit toegegeven.

REUTERS

AZ hoeft Moussa Dembélé niet lang te missen. De aanvaller raakte woensdagavond tijdens de warmingup voor de WK-kwalificatiewedstrijd tussen België en Spanje (1-2) geblesseerd aan zijn knie. Bij een MRI-scan werd gisteren niets ernstigs aangetroffen, zo liet een woordvoerder van AZ weten. ‘We zijn Dembélé geen weken kwijt. Of hij zondag tegen De Graafschap al mee kan doen, is nog wel onzeker.’

na de derby van ‘een zelden eerder vertoonde vijandige sfeer’. Maar meestal blijft het bij ludieke acties: Vitesse-supporters hebben de kanonnen aan de Waalzijde eens geel-zwart geverfd, Dennis Gentenaar speelde de derby in 2006 met een roodzwartgroen kapsel en vorig jaar zongen de N.E.C.-supporters naar hun rivalen aan de overkant: ‘Ze zijn de vrienden van Joran’, als verwijzing naar Arnhemmer Joran van der Sloot, de vermeende moordenaar van Natalee Holloway. Van die dingen. Nog één anekdote dan, om het af te leren. Voetbal International vroeg N.E.C.verdediger Peter Wisgerhof naar de sentimenten rond de wedstrijd. Hij antwoordde: ‘Tja, als je al niet meer met gele hesjes kan trainen, kijk je toch even raar op. Dat soort dingen zijn in Nijmegen doodnormaal. Ik weet nog dat Dejan Govedarica hier op zijn eerste training doodleuk op zwart-gele schoenen aankwam. Dat was dus één keer en nooit weer. En zo kan ik wel doorgaan. We hebben hier een keeper gehad die in een gele auto kwam voorrijden. Wist hij veel...’ 1

REUTERS

Ook NEK-Vrienden van Joran

Nijmegen-Arnhem

[email protected]

Vitesse-verdediger Sébastien Sansoni maakte vorig jaar een bijtende beweging naar de neus van N.E.C.-aanvaller Roy Beerens.

In de vijfde klasse F van het amateurvoetbal zitten vijf Nijmeegse en drie Arnhemse clubs. Op 26 september werden drie onderlinge duels gestaakt.

Weet u nu al welke voetballer van N.E.C. zondag in de wedstrijd tegen Vitesse zal scoren en daarna zijn shirt uittrekken? Uw voorspelling is welkom!

Kredietcrisis. snoert populisten de mond

Recommend Documents