AEX-analyse: 20 mei 2016
Kracht van de trend AEX index Gaat de AEX stijgen of dalen? En welke aandelen binnen de AEX moet ik dan kiezen? Dit zijn de gebruikelijke vragen die wij regelmatig van onze volgers krijgen. Volgers die de Golden Crosses beleggingsmethode steeds meer op waarde weten te waarderen. Het antwoord op deze vragen kunnen wij helaas nooit met 100% zekerheid geven, maar via onze methode proberen wij uiteraard wel om met een zo groot mogelijke mate van waarschijnlijkheid de richting aan te geven. De Golden Crosses beleggingsmethode bestaat inmiddels 9 jaar en nog steeds wordt deze methode verbeterd waar dit mogelijk is. De methode moet ons inziens helder en voor iedereen makkelijk toepasbaar zijn. Onze expertise ligt voornamelijk op het macro-economische vlak. De macroeconomie is wat ons betreft het vertrekpunt voor iedere belegger. Het beleggen in individuele aandelen is een stuk eenvoudiger wanneer u weet hoe het met de economische gesteldheid staat. Want individuele aandelen kopen omdat u veel van de onderneming verwacht, terwijl de beleggingswereld aan de vooravond staat van een economische of monetaire storm, kan voor vervelende verrassingen zorgen. Ieder kwartaal analyseren wij op basis van onze beleggingsmethode de kracht van de trend voor de AEX- en de Dow Jones-index. Ditmaal is de AEX aan de beurt. Wat wordt de waarschijnlijke richting voor de AEX-index? Op basis van onze diepgaande analyse van de vorige keer kwamen wij tot de conclusie dat wij NEGATIEF waren voor de AEX-index. Wij zullen ook nu weer alle stappen gaan doorlopen. Daarnaast voegen wij weer een extra onderdeel aan onze analyse toe. Per individueel bedrijf uit de AEX-index zullen wij extra informatie geven over de kracht van de trend op basis van onze risico-indicator. De AEX-index noteerde op 3 maart, tijdens de publicatie van onze laatste AEXanalyse, op 433,95. Vorige week vrijdag, de peildatum van ons kwartaalonderzoek, sloot de AEX op 433,52. Er gebeurt per saldo dus weinig in de afgelopen paar maanden. Conclusie laatste AEX-analyse 4 maart 2016 Onze kwartaalanalyse heeft als conclusie dat wij aandelen in de AEX beter kunnen mijden. Fundamenteel:
NEGATIEF
Risico-indicator:
NEGATIEF
Lange termijn:
NEGATIEF
Kracht van de trend:
NEGATIEF
Onze subjectieve fundamentele visie, ons gezonde verstand, waarschuwt ons voor aandelen. Onze risico-indicator, onze objectieve barometer, wijst op een negatieve lange termijn trend. Onze subjectieve emotie wordt momenteel bevestigd door onze indicator. Wij hebben daarom een sterke onderweging in de beleggingscategorie aandelen. Wanneer uw subjectieve visie positief is, houdt dan rekening met de objectieve barometer. Wellicht is een lagere weging verstandig in tijden van dead crosses. Het lange termijn rendement op basis van onze risico-indicator dwingt onze respect af. Wij gaan voor deze nieuwe kwartaalanalyse de 4 deelstappen opnieuw doorlopen.
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 1
AEX-analyse: 20 mei 2016
Stap 1: Fundamentele visie AEX-index De waarderingen voor aandelen vinden wij nog steeds te hoog. Vooral het monetaire beleid van de centrale banken zorgt voor hoge koersen en voor een soort beschermingsconstructie onder de mondiale aandelenbeurzen. Als de financiële markten maar even in paniek dreigen te raken, dan treden de centrale bankiers direct op om de naderende onrust in de kiem te smoren. Wij verwachten dat dit beleid niet kan worden gecontinueerd. De ultra lage renteniveaus werken verstorend op het kapitalistische systeem. De bevolking reageert onnatuurlijk op de nieuw ontstane situatie op de financiële markten. Een fundamentele waardering voor een beurs of land vaststellen, kan ons inziens het best worden bereikt door naar de CAPE (de cyclically adjusted Shiller PE) en de PB-ratio (Price-to-book-ratio) te kijken. Meer over deze waarderingsmaatstaven is terug te lezen in eerdere nieuwsbrieven. Maar zie het maar, eenvoudig vertaald, als de koers/winst-verhouding en de koers/boekwaarde-verhouding van alle bedrijven in een land of in een specifieke index. Er zijn instituten die deze ratio’s voor de verschillende landen periodiek berekenen. Star Capital is zo’n partij die dat ons inziens op een professionele wijze doet, zover wij dit uiteraard kunnen toetsen. Zij berekenen voor alle grote landen de CAPE en PB-ratio, zo ook voor Nederland. Wij gaan er gemakshalve van uit dat de waardering van de AEX-index een afspiegeling is van de berekende ratio’s voor Nederland in zijn totaliteit. Nederland heeft volgens de laatste waardebepalingsdatum op 31 maart jl. een CAPE waardering van 18,3. De PB-ratio was volgens Star Capital op dat moment 1,7. Hiermee scoort Nederland relatief hoog, wat wijst op bovengemiddelde waarderingen in historisch perspectief. Nederland zit qua waarderingen betreft iets onder de waarderingen van de ontwikkelde markten wereldwijd. Die overigens scheef worden getrokken door de zeer hoge waarderingen in de VS. De basis van de Golden Crosses beleggingsmethode is fundamentele analyse. De waarderingen voor de AEX zijn gemiddeld genomen hoog. Los van wat onze risico-indicator aangeeft, is voorzichtigheid dus geboden. Een overweging, een groot belang in de beleggingsportefeuille, valt op basis van deze hoge waarderingen sowieso af. Op dit moment speelt de afweging dus veel meer over hoe groot mag het belang van de AEX in de beleggingsportefeuille zijn? Maar hanteer in ieder geval een onderweging! Fundamenteel blijven wij NEGATIEF.
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 2
AEX-analyse: 20 mei 2016
Stap 2: Huidige status AEX-index op basis van onze risico-indicator De AEX-index heeft op 12 mei een nieuw golden cross-signaal gegeven. Onze risicoindicator geeft dus een lange termijn koopsignaal! Echter het signaal is zwak. Een zwak signaal is te herkennen aan het feit dat op het moment van het opwaarts kruisen van de blauwe lijn door de rode lijn, de koers onder beide lijnen noteert. Terwijl een krachtig koopsignaal juist gepaard gaat met koersen boven beide voortschrijdende gemiddelde lijnen. Inmiddels zijn wij een week verder vanaf de peildatum van ons kwartaalonderzoek. Aan de status van de indicator is niets veranderd. Al de hele week schommelt de AEX-index met behoorlijke koersuitslagen, maar per saldo gebeurt er vrij weinig. Zolang de koers niet meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven de rode lijn noteert, blijft het aankoopsignaal zwak. Daardoor is de kans op een vals-signaal groot en dat betekent dat het waarschijnlijk is dat er in de aankomende weken een nieuwe correctie zal volgen. Desalniettemin is de status beter dan een kwartaal geleden. Toen noteerde de index volgens onze risico-indicator in een dead cross-fase. De index stond op de vorige peildatum (13 februari 2016) op bijna het laagste punt van het jaar en was de voorgaande dag gesloten op 391,86. Een kwartaal later bedraagt de koerswinst 10,63%. U zult nu wellicht denken fijne indicator is dat. Wij refereren dan graag naar dezelfde periode in 2007/2008, het begin van de kredietcrisis. U treft de grafiek van 13 december 2007 t/m 13 mei 2008 hiernaast aan. De koersen van 8 jaar terug verschillen niet heel veel met die van nu. Ook toen was er vanaf het begin van het jaar een behoorlijke correctie. Ook toen trad er vervolgens een behoorlijk herstel op en iedereen dacht dat het ergste over was. Echter het was bij nader inzien het begin van de kredietcrisis. De genade klap moest toen nog komen. Een wijze les is en blijft om de fundamentele analyse en de risico-indicator te respecteren. Zolang deze wijzen op hoge waarderingen en onrust in de risico-indicator, kan voorzichtigheid maar beter worden toegepast. Op basis van de huidige stand van de risico-indicator zijn wij vooralsnog NEGATIEF. Stap 3: De lange termijn analyse van onze risico-indicator Evenals in de vorige kwartalen analyseren wij het rendement van de AEX-index op basis van de golden- en dead crosses vanaf het begin van deze eeuw. Deze analyse houdt in dat wij enkel handelen op slotkoersen op de dagen van de crosses. Op de dag van de golden cross kopen wij tegen de slotkoers. Op de dag van de dead cross verkopen wij tegen de slotkoers van die betreffende www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 3
AEX-analyse: 20 mei 2016
beursdag. In dit onderzoek wordt dus geen rekening gehouden met onze fundamentele visie van dat moment. Daarnaast nemen wij ook onze extra optimalisatie spelregels zoals de “3-dagen-regel” of de “10%-regel” niet mee in onze beleggingsbeslissing. Een verdere toelichting op deze extra spelregels valt buiten deze nieuwsbrief. Bij de berekening van het rendement op lange termijn wordt ook geen rekening gehouden met dividend en rente alsmede transactieprovisies. Onze inschatting is overigens dat, rekeninghoudende met deze extra factoren, het resultaat slechts beperkt zal wijzigen. In de periode van de golden crosses ontvangt de belegger op basis van de Golden Crosses beleggingsmethode tenslotte ook gewoon dividend en in tijden van dead crosses ontvangt hij of zij rente over de liquiditeit. Daarnaast is het aantal transacties zeer gering. Er zijn deze eeuw slechts 9 golden crosses en 8 dead crosses geweest. 17 transacties in een AEX-tracker geven niet veel kosten. In perioden van dead crosses betaalt u ook geen beheerfee, wat u bij een buy-and-hold strategie wellicht wel heeft.
De eerste golden cross was op 28 maart 2002, de laatste golden cross is op 12 mei jl. ingegaan. Achteraf beleggen is altijd makkelijk, maar had het gedisciplineerd handelen op basis van onze risicoindicator u rendement kunnen opleveren? In één oogopslag is duidelijk te zien dat de huidige koersen nog steeds onder het niveau van begin deze eeuw staan. Was een negatief rendement te voorkomen geweest met het gebruik van de risico-indicator? Het antwoord is: “deels”. Verkoopsignalen komen nooit op het hoogste punt en aankoopsignalen komen nooit op het laagste niveau. Daarnaast zijn er verschillende perioden waarneembaar met false moves. Valse signalen die achteraf gezien beter niet hadden kunnen worden opgevolgd, want zij leverden een verlies op. Maar uiteindelijk gaat het om de som van de transacties. Het gedisciplineerd blijven volgen van de signalen.
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 4
AEX-analyse: 20 mei 2016 Analyse AEX-index van 1 januari 2000 Datum Status cross 31-12-1999 stand index 28-3-2002 Golden 24-6-2002 Dead 5-8-2003 Golden 29-6-2004 Dead 9-12-2004 Golden 12-7-2006 Dead 1-9-2006 Golden 7-12-2007 Dead 30-6-2009 Golden 5-7-2010 Dead 25-10-2010 Golden 16-6-2011 Dead 8-2-2012 Golden 6-6-2012 Dead 10-8-2012 Golden 16-9-2015 Dead 12-5-2016 Golden 13-5-2016 Stand index
Index stand Rendement in punten Cum. Rendement in punten Rendement in % 671,41 531,21 410,73 -120,48 -120,48 -22,68% 314,25 346,35 32,1 -88,38 10,21% 340,13 440,43 100,3 11,92 29,49% 470,93 513,59 42,66 54,58 9,06% 254,71 306,27 51,56 106,14 20,24% 342,53 332,35 -10,18 95,96 -2,97% 325,33 291,39 -33,94 62,02 -10,43% 333,5 438,5 105 167,02 31,48% 430,89 433,52 2,63 169,65 0,61%
Rendement Buy-and-Hold strategie: In punten -237,89 In percentage -35,43%
Cumulatief in %
-22,68% -14,78% 10,35% 20,34% 44,70% 40,40% 25,76% 65,35% 66,36%
Rendement Golden Crosses Beleggingsmethode: In punten 169,65 In percentage 66,36% Aantal Golden Crosses
9
Wat uit bovenstaande analyse blijkt is dat het opvolgen van alle cross-signalen een koerswinst had opgeleverd van ruim 66%. De belegger die op 1 januari 2000 was ingestapt en de buy-and-hold strategie volgde heeft een rendement van -35%. Dit verschil gaat het dividend, rente en kostenaspect zeker niet overbruggen. Integendeel, wij denken dat het effect relatief klein zal zijn op basis van hetgeen wij eerder hebben vermeld. Op basis van de verse golden cross van 12 mei rechtvaardigt de lange termijn analyse van onze risicoindicator momenteel een positie in de AEX-index, oftwel POSITIEF. Stap 4: De kracht van de trend De AEX bestaat uit de 25 grootste beursgenoteerde ondernemingen van Nederland. Op ieder van deze ondernemingen kunnen wij onze risico-indicator toepassen. Zie onze risico-indicator maar als een enquête. Een grafiek van een aandeel of index is niet anders dan een grafische weergave van wat alle beleggers van de waardering van een bedrijf of index vinden. Stijgende koersen in een grafiek wijzen op enthousiasme onder de geënquêteerden. Dalende koersen wijzen juist op pessimisme. De belegger stemt door zijn of haar koop- of verkoopgedrag. Hoe groter de onderneming of de onderliggende index is, des te meer beleggers het effect zullen volgen. Bij een enquête kunnen wij concluderen dat hoe meer mensen meedoen aan de enquête, des te betrouwbaarder de uitkomst is. Zo werkt het ons inziens ook bij beleggen. Hoe groter het bedrijf is, des te betrouwbaarder is de uitkomst van de enquête. De stand van de AEX-index is de uitkomst van een enquête onder de volgers van de 25 onderliggende bedrijven afzonderlijk. Onze risico-indicator is dan ook betrouwbaarder bij de uitkomst van de AEX, dan bij ieder onderliggend bedrijf. Desalniettemin kan uit de analyse van de 25 individuele bedrijven extra informatie worden gehaald. Hoe meer bedrijven er in een golden cross noteren, des te sterker is de trend van de index.
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 5
AEX-analyse: 20 mei 2016
Analyse AEX index Golden Crosses Onderneming 14-2-2015 14-5-2015 14-8-2015 Aalberts Industries ja ja ja ABN Amro Aegon nee ja ja Ahold ja ja ja Akzo ja ja ja Altice ja ja ja Arcelor Mittal nee nee nee ASML ja ja ja Boskalis ja ja ja Delta Lloyd nee nee nee DSM nee ja ja Gemalto nee ja ja Heineken ja ja ja ING ja ja ja KPN ja ja ja NN Group ja ja ja OCI ja nee nee Philips ja ja nee Randstad ja ja ja Relx (Elsevier) ja ja ja Royal Dutch nee nee nee SBM Offshore TNT Express nee ja ja Unibail-Rodamco ja ja ja Unilever ja ja ja Vopak ja ja nee Wolters Kluwer ja ja ja Totaal
18
21
19
14-11-2015 14-2-2016 14-5-2016 nee ja ja nee nee nee nee ja ja ja nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee nee ja nee nee nee nee nee nee nee ja nee nee ja ja ja ja nee nee nee nee nee ja ja ja ja nee nee nee nee ja nee nee nee ja ja ja nee nee nee ja ja ja ja nee nee ja nee ja ja nee nee ja ja ja ja 6
8
16 10 15
Op dit moment noteren 16 van de 25 bedrijven in een golden cross-fase. Dit is ruim meer dan de helft. Een sterk teken! Dit is ook een verdubbeling ten opzichte van een kwartaal geleden. Ook toen was de onderliggende trend in de hoeveelheid golden crosses al aan het verbeteren. Want op 14 november waren er slecht 6 van de 25 bedrijven in een stijgende trend. Op basis van het aantal golden crosses mogen wij dus spreken van een steeds krachtiger wordende trend. Dit is POSITIEF. Wij gaan echter op basis van de laatste onderzoeken weer een extra dimensie toevoegen aan onze analyse. Hoe sterk zijn de onderliggende golden- en dead crosses? Vanaf dit kwartaal gaan wij kleuren toevoegen aan de kracht van iedere trend. Een groene kleur wijst op een krachtige golden cross (de koers noteert meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven het 200-daags www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 6
AEX-analyse: 20 mei 2016
voortschrijdend gemiddelde) of op een zwakke dead cross (de koers noteert meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven het 200-daags voortschrijdend gemiddelde terwijl de risicoindicator nog in een dead cross-fase beweegt). De rode kleur wijst op een krachtige dead cross (de koers noteert in een dead cross-fase en noteert ook niet meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven de rode lijn) of op een zwakke golden cross (het aandeel noteert nog wel in een golden crossfase, maar de koers noteert inmiddels meer dan 3 aaneengesloten beursdagen onder het 200-daags voortschrijdend gemiddelde). Wat nu opvalt is dat slechts 10 bedrijven de groene kleur hebben en 15 de rode kleur. Oftewel, puur op basis van het aantal golden crosses (16) is de eerste indruk dat het goed gaat met de kracht van de AEX, maar de onderliggende koersvorming is wel aan het verzwakken. Slechts 10 bedrijven noteren meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven het 200daags voortschrijdend gemiddelde. Dit is NEGATIEF. Positief en Negatief maken voor de kracht van de onderliggende trend het beeld NEUTRAAL. Conclusie: Onze kwartaalanalyse heeft momenteel de volgende status: Fundamenteel:
NEGATIEF
Risico-indicator:
NEGATIEF
Lange termijn:
POSITIEF
Kracht van de trend:
NEUTRAAL
Ten opzichte van het vorig kwartaal is er een verbetering. Toen waren alle 4 de categorieën negatief. Op basis van de Golden Crosses beleggingsmethode wordt het meeste gewicht toegekend aan de fundamentele analyse. De waarderingen zijn te hoog en daarmee is het opwaarts potentieel normaal gesproken beperkt. Een onderweging in de AEX-index is op basis hiervan de beste keuze. Maar hoeveel moeten wij onderwaarderen? Helemaal geen aandelen of toch maar een bepaald percentage van het belegbaar vermogen alloceren richting de AEX, bijvoorbeeld door het gebruik van een AEX-tracker? Dit is voor iedere belegger een persoonlijke afweging. Wij zijn in ons beleggingsbeleid voorstander van het beleggen in wereldwijde en/of grote regio beleggingsfondsen en trackers. Wij beleggen derhalve niet in de AEX. Toch willen wij onze gedachtegang met u delen, zodat u deze wellicht kunt gebruiken bij uw eigen afweging. Zolang de koers van de AEX niet meer dan 3 aaneengesloten beursdagen boven het 200-daags voortschrijdend gemiddelde noteert, is het wachten met het innemen van posities ons inziens de beste keuze. Fundamenteel is de AEX-index overgewaardeerd en de koersvorming heeft nog steeds veel weg van de eerste periode van de kredietcrisis. Wees voorzichtig.
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 7
AEX-analyse: 20 mei 2016
Disclaimer Golden Crosses B.V.: Op deze publicatie is de disclaimer van Golden Crosses B.V. van toepassing. Verkorte disclaimer: Alle aanbevelingen inzake de aantrekkelijkheid van bepaalde effecten dienen niet gezien te worden als aanbod om effecten en/of andere zakelijke waarden te kopen of te verkopen, noch als een uitnodiging of aansporing tot het doen van enige investering. Alle communicatie is generiek van aard en houdt geen rekening met de specifieke beleggingsdoelstellingen, de persoonlijke financiële situatie, kennis en ervaring en beleggingshorizon van de betreffende lezer. Alle informatie mag dan ook niet worden aangemerkt als een persoonlijk advies. De waarde van beleggingen kan fluctueren. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst. Opinies, feiten en meningen kunnen zonder nadere aankondiging worden gewijzigd. De verspreiding van alle uitingen van Golden Crosses in andere jurisdicties dan in Nederland is mogelijk aan restricties onderhevig en de lezer dient zelf de restricties te achterhalen. Golden Crosses verbiedt het geheel of gedeeltelijk verspreiden van alle uitingen van Golden Crosses en aanvaart geen enkele aansprakelijkheid voor de acties van derden op grond van inzichten van Golden Crosses. Het intellectueel eigendom van alle publicaties van Golden Crosses behoort toe aan Golden Crosses. De gehele disclaimer kunt u lezen op de website www.goldencrosses.nl
www.goldencrosses.nl
[email protected]
Pagina 8