Deze brochure is onderdeel van de brochurereeks over pensioen van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en is bedoeld voor deelnemers aan het pensioenreglement van 2006. Hiertoe behoren KLM-medewerkers in een grondfunctie, geboren na 1 januari 1950 of die na 1 januari 2006 in dienst zijn getreden, en medewerkers van KLM Flight Academy. Hoewel deze brochure met grote zorgvuldigheid tot stand is gekomen, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Het is de bedoeling om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de bestaande regelingen van KLM. De volledige regelgeving is te vinden in het pensioenreglement 2006 met bijlage(n) van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en in de cao.
In dienst
De inhoud van deze brochure gaat over de basispensioenregeling. Is uw pensioengevend salaris € 100.000,- of meer? Dan verwijzen wij u naar onze
Uit dienst
website klmgrondfonds.nl voor informatie over aanvullende regelingen. Vanaf 2015 mag er over het salaris boven de € 100.000,- (op fulltime basis, inclusief
Pensioen ontvangen
eenmalige, jaarlijkse uitkeringen) geen belastingvrij pensioen meer worden opgebouwd. In deze brochure vindt u alleen informatie over het pensioen dat
Pensioen bij scheiding
u opbouwt in de basispensioenregeling, dus tot € 100.000,-.
Bijna met pensioen Non-activiteit Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM Postbus 123 | 1180 AC Amstelveen Prof. E.M. Meijerslaan 1 | 1183 AV Amstelveen T 020 426 62 10 E
[email protected] klmgrondfonds.nl facebook.com/klmgrondfonds twitter.com/klmgrondfonds
Deeltijd werken Arbeidsongeschiktheid en pensioen
KLAAR VOOR EEN NIEUWE FASE?
Bijna met pensioen
Pensioen bij trouwen of samenwonen Overlijden en pensioen voor uw nabestaanden
april 2015
Straks met pensioen? Lees nu wat u moet weten
Deze brochure is een uitgave van de Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM De uitvoering van uw pensioenregeling is in handen van Blue Sky Group. Hebt u over deze brochure of over andere pensioenonderwerpen vragen? Neem dan contact op met de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. U kunt ons bellen of e-mailen, maar ook langskomen voor een persoonlijk gesprek. Voor een persoonlijk gesprek vragen wij u vooraf een afspraak te maken. Onze contactgegevens vindt u op de achterzijde van deze brochure.
Inhoud BIJNA MET PENSIOEN
5
UW PENSIOEN
7
Ouderdomspensioen
7
Nabestaandenpensioen
9
Wezenpensioen
9
Uniform Pensioenoverzicht
9
EERDER MET PENSIOEN
10
Verlaging van het ouderdoms- en/of nabestaandenpensioen
10
Ziek of arbeidsongeschikt
11
Wilt u eerder met pensioen?
12
Pensioenplanner
12
DEELTIJDPENSIOEN 14 VARIABELE PENSIOENUITKERING
15
Eerst een hogere, daarna een lagere pensioenuitkering
15
NABESTAANDENPENSIOEN INRUILEN VOOR
17
EEN HOGER OUDERDOMSPENSIOEN
Bijna met pensioen OUDERDOMSPENSIOEN INRUILEN VOOR
19
EEN HOGER NABESTAANDENPENSIOEN PENSIOEN IN ZICHT: MEER INFORMATIE
21
PENSIOENWOORDENBOEK 22 HEBT U NOG VRAGEN?
23
BIJNA MET PENSIOEN
Wat valt er voor mij te kiezen a ls ik met pensioen ga? Als u bijna met pensioen gaat,
Gaat u bijna met pensioen, dan staat u voor een aantal belangrijke keuzes.
staat u voor een aantal keuzes
U begint aan een nieuwe fase in uw leven en KLM en uw pensioenfonds helpen u graag om u goed voor te bereiden op uw pensionering. In deze brochure leest u meer over de keuzes die u kunt maken voordat u met pensioen gaat.
Welke keuzes hebt u? • Eerder met pensioen; • In deeltijd met pensioen; • Variatie in de hoogte van uw ouderdomspensioen; • Extra ouderdomspensioen in combinatie met een lager nabestaandenpensioen; • Extra nabestaandenpensioen in combinatie met een lager ouderdomspensioen.
Het is belangrijk dat u doorgeeft welke keuzes u wilt maken voor uw pensioen. • Het verzoek voor uw gewenste pensioendatum kunt u op zijn vroegst negen maanden en op zijn laatst zes maanden voor de gewenste ingangsdatum
“Ook wat mijn pensioen betreft, wil ik het graag allemaal snappen. Bij enige bestudering zit het vaak toch ook logisch in elkaar.”
schriftelijk aangeven bij KLM. • Overleg met uw werkgever is bij de meeste keuzes noodzakelijk, zoals bij de keuze voor deeltijdpensioen. • De keuzes die u maakt hebben bijna allemaal invloed op de hoogte van uw ouderdomspensioen en/of het nabestaandenpensioen. Als het nabestaanden pensioen door uw keuze lager uitvalt, moet uw partner het hier mee eens zijn en de aanvraag ook ondertekenen. • De keuze die u maakt is definitief en kunt u niet meer terug draaien.
5
UW PENSIOEN
Hoe is mijn pensioen opgebouwd? Het pensioen dat u hebt opgebouwd
In de periode dat u voor KLM werkt, hebt u pensioen opgebouwd. Dit bestaat uit een
bestaat uit een ouderdomspensioen,
ouderdomspensioen, een nabestaanden- en een wezenpensioen. In deze brochure is
nabestaanden- en wezenpensioen
uitgegaan van pensioenopbouw volgens pensioenreglement 2006. Naast het pensioen dat u bij KLM hebt opgebouwd, ontvangt u AOW van de overheid. Meer informatie over de AOW vindt u op de website van de Sociale Verzekeringsbank: svb.nl.*
Ouderdomspensioen Uw ouderdomspensioen is gebaseerd op het salaris dat u verdiende tijdens uw loopbaan bij KLM. Dit ouderdomspensioen ontvangt u naast uw AOW-pensioen. De normpensioendatum is de eerste dag van de maand waarin u 65 jaar wordt voor dat deel van het ouderdomspensioen dat is opgebouwd tot en met 31 december 2013. Voor het deel van het ouderdomspensioen dat is opgebouwd vanaf 1 januari 2014 is de normpensioendatum de dag waarop u 67 jaar wordt. Onder voorwaarden is het mogelijk om eerder of in deeltijd met pensioen te gaan. Bent u op of na 1 mei 1995 gescheiden** tijdens uw dienstverband bij KLM? Dan is het mogelijk dat een deel van uw ouderdomspensioen is gereserveerd voor uw ex-partner. U kunt dit ook nagaan in het echtscheidingsconvenant of een ander officieel document waarin de afspraken in geval van scheiding zijn vastgelegd. Zie hiervoor ook de brochure ‘Verdeling van Ouderdomspensioen bij scheiding’,
“Ik weet nog dat mijn pensioen uit drie onderdelen bestaat, en daarnaast krijg ik dan AOW. Maar hoe zit dit ook al weer precies...?”
te verkrijgen via rijksoverheid.nl. * De AOW-leeftijd wordt vanaf 1 januari 2013 met een maand verhoogd. In de jaren daarna stijgt de pensioengerechtigde leeftijd in stapjes: in 2019 is deze 66 jaar en in 2023 is deze 67 jaar. Vanaf 2024 wordt de AOW-leeftijd gekoppeld aan de levens verwachting. Het kabinet Rutte II heeft het voornemen de AOW-leeftijd nog sneller te laten stijgen: naar 66 jaar in 2018 en naar 67 jaar in 2021. Op rijksoverheid.nl vindt u meer informatie over deze stapsgewijze verhoging. ** Onder scheiding wordt hier verstaan: echtscheiding, scheiding van tafel en bed dan wel beëindiging van het geregistreerd partnerschap.
7
Hebt u op uw pensioendatum geen partner? Dan wordt het opgebouwde nabestaandenpensioen omgezet in extra ouderdomspensioen. Dit geldt voor zover er geen sprake is van een bijzonder nabestaandenpensioen. Dit is het pensioen dat uw ex-partner ontvangt bij uw overlijden.
Nabestaandenpensioen Uw partner ontvangt dit pensioen als u overlijdt. In principe is dit 70% van het ouderdomspensioen. Uw ouderdomspensioen vervalt en de uitkering van het nabestaandenpensioen aan uw partner gaat van start. Bent u gescheiden* tijdens of na uw dienstverband bij KLM? Dan is een deel van het nabestaandenpensioen voor uw ex-partner gereserveerd. Dit deel heet bijzonder nabestaandenpensioen.
Wezenpensioen Als u overlijdt hebben uw kinderen recht op een inkomen: het wezenpensioen. Het wezenpensioen bedraagt 20% van het opgebouwde ouderdomspensioen. Overlijdt u terwijl u pensioen ontvangt? Dan gaat het wezenpensioen in op de 1e van de maand volgend op het overlijden. Wezenpensioen wordt in principe alleen uitgekeerd aan kinderen onder de 18 jaar. Oudere kinderen die studeren vormen een uitzondering. Zij krijgen zolang zij studeren een uitkering tot ze uiterlijk 27 jaar zijn.
Uniform Pensioenoverzicht Jaarlijks ontvangt u een Uniform Pensioenoverzicht (UPO) van het pensioenfonds,
“Ik wilgoed graag precies regel wetenje niet “ Een pensioen hoe mijn pensioen in elkaar alleen voor jezelf, maar ook voor zit, zó ingewikkeld kan het je nabestaanden.” toch niet zijn?”
waarin vermeld wordt hoeveel pensioen u tot dat moment had opgebouwd. Ook wordt vermeld hoeveel uw pensioen uiteindelijk zal bedragen op uw pensioendatum. In de pensioenplanner op klmgrondfonds.nl kunt u ook meer informatie vinden. * Onder scheiding wordt hier verstaan: echtscheiding, ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed, of beëindiging van het geregistreerd partnerschap of van het door KLM erkende samenlevingsverband.
9
EERDER MET PENSIOEN
Kan ik ook voor mijn 65e al met pensioen? Als u eerder met pensioen gaat,
Uw pensioenregeling kent een normpensioendatum van 65 en 67 jaar. Gaat u met
heeft dat gevolgen voor
pensioen op het moment dat u de AOW-gerechtigde leeftijd bereikt? Dan wordt
Wilt u het nabestaanden–
Uw ouderdomspensioen wordt verlaagd, samen met de pensioenen die van het
het pensioen op 65 jaar uitgesteld en het pensioen op 67 jaar vervroegd naar
pensioen aanpassen? Dan moet
ouderdomspensioen zijn afgeleid. Dit zijn bijvoorbeeld het nabestaandenpensioen
de hoogte van uw pensioen
de AOW-gerechtigde leeftijd, tenzij u dit niet wilt. Als u wilt, kunt u eerder met pensioen gaan, op zijn vroegst vanaf 55 jaar.
Ik wil het ouderdomspensioen én het nabestaanden- en wezenpensioen laten verlagen
uw partner hiervoor toestemming geven
en het wezenpensioen. Het nabestaandenpensioen dat u hebt opgebouwd bedraagt 70% van het ouderdomspensioen. Het wezenpensioen per kind bedraagt 20% van het ouderdomspensioen. Dus als uw ouderdomspensioen wordt verlaagd, wordt ook uw
U kunt zelf kiezen op welke dag van de maand u uw ouderdomspensioen wilt laten
nabestaanden- en wezenpensioen lager. Dit wordt immers (in principe) 70% en 20%
ingaan. Een voorwaarde voor vervroeging van de pensioendatum is wel dat het
van een lager ouderdomspensioen.
ouderdomspensioen alleen kan ingaan als uw dienstverband ook daadwerkelijk beëindigd is.
Kiest u ervoor om naast het ouderdomspensioen ook het nabestaandenpensioen te laten aanpassen? Dan moet uw partner hiervoor toestemming geven en de aanvraag
Uw keuze om eerder met pensioen te gaan heeft gevolgen voor de hoogte van uw
voor vervroegd pensioen samen met u ondertekenen. Als uw partner het verzoek niet
pensioen. Door eerder met pensioen te gaan, is uw actieve dienstverband korter
mede ondertekent, dan gaan wij er vanuit dat u enkel het ouderdomspensioen laat
en dus bouwt u minder lang pensioen op. Ook ontvangt u langer de (levenslange)
verlagen.
pensioenuitkering. Het is dus belangrijk dat u bij uw keuze om eerder met pensioen te gaan rekening houdt met een lager pensioen. Wat de gevolgen precies zijn kunt u berekenen met de pensioenplanner op klmgrondfonds.nl.
Ik wil alleen mijn ouderdomspensioen laten verlagen De ingangsdatum van uw pensioen wordt vervroegd en dit heeft bij deze keuze alleen invloed op de hoogte van uw ouderdomspensioen. De pensioenen die van het
Verlaging van het ouderdoms- en/of nabestaandenpensioen
ouderdomspensioen zijn afgeleid, zoals het nabestaandenpensioen, blijven gelijk.
Eerder met pensioen gaan betekent dus een lagere pensioenuitkering. U kunt het ouderdomspensioen en het daarvan afgeleide nabestaandenpensioen laten verlagen,
Ziek of arbeidsongeschikt
of alléén het ouderdomspensioen laten verlagen. Wat voor u de beste keuze is,
Het kan zijn dat u een keuze voor vervroegd pensioen hebt aangegeven en dat
is afhankelijk van uw persoonlijke situatie en uw wensen.
u daarna ziek of arbeidsongeschikt verklaard bent. Bent u op uw vervroegde pensioendatum nog ziek of arbeidsongeschikt, dan kunt u uw aangepaste pensioendatum niet meer wijzigen. Uw pensioen gaat dan gewoon in op de vervroegde ingangsdatum. Het pensioen dat u ontvangt wordt verminderd met de uitkering die u krijgt in verband met uw ziekte of arbeidsongeschiktheid.
10
11
Als u al arbeidsongeschikt bent, en geen keuze hebt gemaakt om eerder met pensioen te gaan, kunt u niet vervroegd met (deeltijd)pensioen. Uw pensioen gaat in op normpensioendatum.
Wilt u eerder met pensioen? Meld het op tijd aan KLM! Bezoek de pensioenplanner om te
U kunt uw keuze voor een vervroegd pensioen op z’n vroegst negen maanden
bekijken welke invloed bepaalde
maar op z’n laatst zes maanden voor ingang aan KLM melden.
keuzes hebben op uw pensioen
Pensioenplanner Op uw Uniform Pensioenoverzicht (UPO) kunt u zelf zien hoeveel pensioen u hebt opgebouwd en hoeveel pensioen u ontvangt als u op uw pensioendatum met pensioen gaat. Dit zijn uw opgebouwde pensioen en uw bereikbare pensioen. In de pensioenplanner op klmgrondfonds.nl kunt u voor uzelf bekijken wat de gevolgen zijn als u eerder met pensioen gaat.
“Nu ik nadenk over éérder met pensioen gaan, helpt de pensioenplanner mij om de juiste keuzes te maken.” 12
DEELTIJDPENSIOEN
Kan ik ook parttime met pensioen?
VARIABELE PENSIOENUITKERING
Kan ik zelf bepalen hoe ik mijn pensioen verdeel? Eerst een hogere, daarna een lagere pensioenuitkering
Deeltijdpensioen betekent dat u
U kunt gedeeltelijk eerder met pensioen gaan. Dan gaat u voor een deel met
deels met pensioen gaat en deels
pensioen en voor het andere deel blijft u in dienst bij KLM. Dit kan vanaf de
U kunt variëren met de hoogte van
Gaat u voor uw AOW-leeftijd met pensioen? Dan kunt u ervoor kiezen eerst een
eerste dag van de maand waarin u 55 jaar wordt. Ook hier gaat het om een
uw pensioenuitkering
hoger pensioen te ontvangen en na de AOW-leeftijd een lager pensioen. Op deze
blijft werken
vervroeging van uw pensioen. Uw levenslange ouderdomspensioen wordt
manier compenseert u het AOW-gat. U kunt het pensioenfonds vragen deze
dan ook lager.
zogenaamde hoog/laag uitkering voor u te berekenen.
Als u met deeltijdpensioen gaat maakt u eerst met KLM de afspraak voor welk
Het pensioenfonds kan voor u de
De Belastingdienst stelt grenzen aan de toepassing van deze regeling.
deel van uw werktijd u nog in dienst blijft. Voor het andere deel van uw werktijd
mogelijkheden berekenen
De lage uitkering moet in principe minimaal 75% van de hoge uitkering zijn.
neemt u pensioen op. Dit mag samen niet meer zijn dan het percentage waarvoor
U kunt de pensioenplanner bezoeken om de gevolgen voor uw persoonlijke pen-
u voorheen in dienst van KLM was. Voor het gedeelte dat u blijft doorwerken voor
sioensituatie te bekijken. U kunt in deze regeling ook de van het ouderdoms-
KLM blijft u ook pensioen opbouwen.
pensioen af te leiden pensioenen meenemen, zoals het nabestaandenpensioen.
U kunt uw deeltijdpensioen
Hebt u eenmaal gekozen voor een deeltijdpensioenpercentage dan kunt u dit niet
percentage niet meer wijzigen
meer wijzigen. Dit percentage geldt tot de datum dat u volledig met pensioen gaat.
14
15
NABESTAANDENPENSIOEN INRUILEN VOOR EEN HOGER OUDERDOMSPENSIOEN
Kan ik een hoger ouderdomspensioen krijgen? Als u met pensioen gaat
De pensioenregeling voorziet in een nabestaandenpensioen voor uw partner,
mag u het nabestaanden-
voor als u komt te overlijden. Het nabestaandenpensioen bedraagt 70% van het
pensioen inruilen voor een hoger ouderdomspensioen
opgebouwde ouderdomspensioen. Als u gescheiden bent, is het mogelijk dat het nabestaandenpensioen verminderd wordt met een bijzonder nabestaandenpensioen dat gereserveerd is voor uw ex-partner. Op uw pensioeningangsdatum krijgt u eenmalig de mogelijkheid om het opgebouwde nabestaandenpensioen in te ruilen voor een hoger ouderdomspensioen. Dit kan vooral aantrekkelijk zijn als uw partner zelf ook pensioen opbouwt of ontvangt. Uw partner is dan niet afhankelijk van uw nabestaandenpensioen als u eerder dan uw partner overlijdt. U kunt er op dat moment voor kiezen om het volledige nabestaandenpensioen of een deel van van het nabestaandenpensioen in te ruilen voor een hoger ouderdomspensioen.
wil graag precieskeuzes weten maken ““Ik Je moet een aantal hoe pensioen in elkaar voormijn je met pensioen gaat, daar zit, zóje ingewikkeld het moet echt de tijdkan voor nemen.” toch niet zijn?”
U kunt het nabestaanden-
Ruilt u het nabestaandenpensioen volledig of voor een deel in om tot een hoger
pensioen helemaal of voor
ouderdomspensioen te komen? Dan betekent dit wel dat als u komt te overlijden, uw
de helft inruilen
partner minder of geen nabestaandenpensioen ontvangt.Daarom kunt u deze keuze alleen maken als uw partner daarmee ook akkoord gaat. Uw partner zal dus ook dit verzoek moeten ondertekenen. Geef uw keuze uiterlijk twee maanden voor uw pensioendatum aan het pensioen fonds door. Hiervoor moet u het formulier gebruiken dat het pensioenfonds beschikbaar stelt. De keuze die u en uw partner maken is definitief. U kunt uw beslissing op een later moment niet meer terugdraaien.
17
OUDERDOMSPENSIOEN INRUILEN VOOR EEN HOGER NABESTAANDENPENSIOEN
Kan ik ook kiezen voor extra nabestaandenpensioen? Als u geen partner hebt op
U hoeft natuurlijk geen nabestaandenpensioen in te ruilen voor een hoger
Extra nabestaandenpensioen
U kunt ook een deel van uw ouderdomspensioen inruilen voor extra nabestaan-
uw pensioendatum wordt het
ouderdomspensioen. Als u geen andere keus aangeeft, bedraagt uw
betekent een lager
denpensioen. Dit is aantrekkelijk als u meer voorzieningen wilt treffen voor uw
nabestaandenpensioen automatisch omgezet in een hoger ouderdomspensioen
nabestaandenpensioen 70% van uw ouderdomspensioen. Hebt u op
ouderdomspensioen
achterblijvende partner.
uw pensioendatum geen partner? Dan zet het pensioenfonds het nabestaandenpensioen dat u hebt opgebouwd, automatisch helemaal
In plaats van een nabestaandenpensioen van 70% van uw ouderdomspensioen
om in een hoger ouderdomspensioen.
kunt u bij deze uitruil kiezen voor een nabestaandenpensioen dat even hoog is als uw ouderdomspensioen of dat gelijk is aan 85% van uw ouderdomspensioen. In dat geval wordt uw ouderdomspensioen lager. Wanneer u komt te overlijden ontvangt uw partner vervolgens een nabestaandenpensioen dat 100% of 85% bedraagt van het ouderdomspensioen dat u zou hebben ontvangen als u niet was komen te overlijden. Als u kiest voor extra
Geef uw keuze uiterlijk twee maanden voor uw pensioendatum aan het pensioen
nabestaandenpensioen
fonds door. Hiervoor moet u het formulier gebruiken dat het pensioenfonds
dan kunt u die beslissing niet meer terugdraaien
18
beschikbaar stelt. De keuze die u en uw partner maken is definitief. U kunt uw beslissing op een later moment niet meer terugdraaien.
19
PENSIOEN IN ZICHT
Waar kan ik meer informatie krijgen over mijn pensioen? Als u bijna met pensioen gaat,
Het pensioenfonds organiseert samen met Blue Sky Group Pensioen In Zicht-dagen
bent u van harte welkom op
voor mensen die bijna met pensioen gaan. U ontvangt dan twee jaar voor de norm-
een Pensioen In Zicht-dag
pensioendatum een uitnodiging voor deze dag. Wilt u eerder naar een Pensioen In Zicht-dag? Dan kunt u zich opgeven via
[email protected]. Op het moment dat u met pensioen gaat, verandert er veel in uw dagelijks leven. Uw dienstverband met KLM is beëindigd en u ontvangt een inkomen van het pensioenfonds. Wat dit allemaal concreet betekent vertellen wij u graag persoonlijk op een Pensioen In Zicht-dag. Verschillende sprekers informeren u over de pensioenregeling en wat er verandert in uw relatie met KLM. Ook kunt u kennis maken met de Vereniging van gepensioneerden KLM (VG). Tijdens deze informatiedag is er voldoende gelegenheid tot het stellen van vragen over uw pensioen en om ervaringen met collega’s uit te wisselen. Met een uitgebreide lunch in het programma willen we er naast een informatieve dag ook vooral een bijzonder moment van maken. U en uw partner zijn van harte welkom!
“Ik weten “Ikwil wilgraag straksprecies niet denken: hoe mijn pensioen in elkaar had ik me maar eerder in zit,mijn zó ingewikkeld kan het pensioen verdiept...” toch niet zijn?” 21
PENSIOENWOORDENBOEK
Wat betekent dat ook al weer? Algemene Wanneer u overlijdt én uw partner is jonger dan 65 jaar, heeft deze Nabestaandenwet (Anw) mogelijk recht op een uitkering van de overheid uit de Algemene nabestaandenwet (Anw). De Sociale Verzekeringsbank (SVB) verzorgt deze uitkering. Kijk op svb.nl voor meer informatie over de voorwaarden. AOW
Algemene Ouderdomswet
Deelnemer Een deelnemer is een werknemer van KLM in een grondfunctie. Facultatief Een aanvullende uitkering aan de nagelaten partner waarmee het nabestaandenpensioen nabestaandenpensioen over de toekomstige diensttijd wordt afgedekt. Pensioeningangsdatum
De datum dat uw pensioen ingaat.
HEBT U NOG VRAGEN? Voor vragen over uw pensionering in relatie tot KLM kunt u terecht bij uw HR-afdeling. Voor vragen over uw pensioen en de gevolgen van uw persoonlijke keuzes voor de uitkering van uw pensioen kunt u terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. Telefoonnummer: 020 426 62 10
E-mail:
[email protected] Website: klmgrondfonds.nl
Coördinatie en eindredactie: Blue Sky Group B.V., Amstelveen. Redactie: Lamar communicatie, Amsterdam. Fotografie: Don Wijns, Amsterdam. Concept en ontwerp: Frissewind in communicatie en design.
22
23
