Deze brochure is onderdeel van de brochurereeks over pensioen van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en is bedoeld voor deelnemers aan het pensioenreglement van 2006. Hiertoe behoren KLM-medewerkers in een grondfunctie, geboren na 1 januari 1950 of die na 1 januari 2006 in dienst zijn getreden, en medewerkers van KLM Flight Academy. Hoewel deze brochure met grote zorgvuldigheid tot stand is gekomen, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Het is de bedoeling om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de bestaande regelingen van KLM. De volledige regelgeving is te vinden in het pensioenreglement 2006 met bijlage(n) van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en in de cao. Door landelijke politieke ontwikkelingen verandert er momenteel veel rondom
In dienst Uit dienst
de AOW- en pensioenleeftijd en het percentage van uw pensioenopbouw. Deze kunnen invloed hebben op uw pensioen. Bekijk daarom de meest actuele
Pensioen ontvangen
informatie op klmgrondfonds.nl of neem contact met ons op.
Pensioen bij scheiding Bijna met pensioen Non-activiteit
SCHEIDEN EN DAN?
Pensioen bij scheiding
Deeltijd werken Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM Postbus 123 | 1180 AC Amstelveen Prof. E.M. Meijerslaan 1 | 1183 AV Amstelveen E
[email protected] T 020 426 62 10
Arbeidsongeschiktheid en pensioen Pensioen bij trouwen of samenwonen Overlijden en pensioen voor uw nabestaanden
klmgrondfonds.nl
oktober 2014
Denk aan de gevolgen voor uw pensioen.
Deze brochure is een uitgave van de Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM De uitvoering van uw pensioenregeling is in handen van Blue Sky Group. Heeft u over deze brochure of over andere pensioenonderwerpen vragen? Neem dan contact op met de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. U kunt ons bellen of e-mailen, maar ook langskomen voor een persoonlijk gesprek. Voor een persoonlijk gesprek vragen wij u vooraf een afspraak te maken. Onze contactgegevens vindt u op de achterzijde van deze brochure.
Inhoud INLEIDING
5
Advies bij verdeling
5
Wat zijn de effecten voor uw persoonlijke situatie?
5
BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
7
Verdeling van het ouderdomspensioen
7
Rekenvoorbeeld
8
Binnen twee jaar melden
9
Andere afspraken
Pensioen bij scheiding
9
Conversie
10
Hoe geef ik de einde van mijn relatie door aan het pensioenfonds?
10
GEVOLGEN VOOR ANDERE PENSIOENEN EN REGELINGEN
13
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na uitdiensttreding
14
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na pensionering
14
Vervallen recht op bijzonder nabestaandenpensioen
14
Meerdere ex-partners
14
Uw recht op het nabestaandenpensioen van uw ex-partner
15
UITBETALING BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
17
Beëindiging uitkering
17
VEELGESTELDE VRAGEN
19
CHECKLIST 20 PENSIOENWOORDENBOEK 21 MEER INFORMATIE
22
INLEIDING
Je kunt het maar beter direct geregeld hebben Ieder jaar verbreken tienduizenden partners hun relatie. Een ingrijpende gebeurtenis waarbij emoties vaak de overhand hebben. Moet je dan ook nog nadenken over pensioen? Ja, dat is wel zo verstandig, want ook de verdeling van pensioen is iets wat u dan met elkaar moet bespreken. Als u de scheiding spoedig bij
In deze brochure staan belangrijke onderwerpen over pensioen en scheiding.
ons meldt, dan handelen wij de
Zo komt u erachter waar u aan moet denken als u hiermee te maken krijgt.
verdeling van uw pensioen verder voor u af
Advies bij verdeling Een echtscheiding heeft gevolgen voor uw pensioen met meerdere mogelijkheden. Bespreek deze mogelijkheden met uw echtscheidingsadvocaat of mediator. Hij of zij kan u hierover volledig adviseren.
Wat zijn de effecten voor uw persoonlijke situatie? U kun met al uw specifieke vragen terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group via telefoonnummer 020 426 62 10. Mailen kan ook:
[email protected].
“Nooit gedacht dat het zover zou komen. Dat pensioen hebben we samen opgebouwd, dus dat delen we ook. Maar hoe regel je dat?”
LET OP: DE ONDERWERPEN UIT DEZE BROCHURE KUNNEN OOK VAN TOEPASSING ZIJN BIJ ONTBINDING VAN EEN GEREGISTREERD PARTNERSCHAP OF EEN DOOR KLM ERKEND SAMENLEVINGSCONTRACT.
5
BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
Hoe kunt u de verdeling van het pensioen het beste regelen? U kunt ook andere afspraken
Als u gaat scheiden, heeft uw ex-partner recht op een deel van uw ouderdomspensioen.
maken over de verdeling van uw
Dit deel van uw ouderdomspensioen heet het ‘bijzonder ouderdomspensioen’ of
pensioen, die u vastlegt in het echtscheidingsconvenant
‘verevend ouderdomspensioen’. Tenzij u onderling anders afspreekt, ontvangt uw ex-partner de helft van het ouderdomspensioen dat u tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft opgebouwd. Omgekeerd heeft u ook recht op een deel van het ouderdomspensioen van uw ex-partner. Dit wordt ook wel ‘verevening’ genoemd. Verevening is wettelijk geregeld in de ‘Wet verevening pensioenrechten bij scheiding’ (WVPS) en geldt bij: • echtscheiding; • scheiding van tafel en bed; • en beëindiging van een geregistreerd partnerschap. NB: HET WETTELIJK RECHT OP EEN BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN GELDT NIET BIJ BEËINDIGING VAN EEN RELATIE DOOR DIE DOOR KLM IS ERKEND. EEN DOOR KLM ERKEND SAMENLEVINGSVERBAND BETEKENT DAT U DEGENE MET WIE U ONGETROUWD SAMENWOONDE, HEEFT AANGEMELD BIJ KLM EN KLM DIT SAMENLEVINGSVERBAND HEEFT ERKEND.
“Z ij heeft recht op een deel van “Ik wil graag precies weten míjn pensioen, en ik op een deel hoe mijn pensioen in elkaar van het hare. Kun je dat niet zit, zó ingewikkeld kan het gewoon tegen elkaar wegstrepen?” toch niet zijn?”
Verdeling van het ouderdomspensioen De verdeling van het pensioen wordt gebaseerd op het ouderdomspensioen dat u tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap met uw ex-partner heeft opgebouwd. Hier geldt: hoe langer het huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft geduurd, hoe meer pensioen er moet worden verdeeld. Daarnaast geldt dat het ouderdomspensioen niet wordt verdeeld als de hoogte van het bijzonder ouderdomspensioen onder de wettelijk vastgestelde afkoopgrens voor kleine pensioenen ligt (ongeveer € 460,-).
7
Rekenvoorbeeld verevend ouderdomspensioen Tom (geboren 1962): • komt 1 januari 1987 in dienst van KLM • trouwt op 1 juli 2006 met Inge • scheidt op 1 september 2013 van Inge. Tom en Inge kiezen ervoor om het ouderdomspensioen standaard te verdelen volgens de Wet verevening pensioenrechten bij scheiding (WVPS). Dit houdt in
Binnen twee jaar melden
ieder de helft van het pensioen dat tijdens hun huwelijk is opgebouwd. Tijdens zijn huwelijk heeft Tom ouderdomspensioen opgebouwd (totaal € 10.000,- aan ouderdomspensioen). Het pensioen dat Tom vóór 1 juli 2006 heeft opgebouwd en het pensioen dat na 1 september 2013 wordt opgebouwd, valt buiten de huwelijkse periode en is niet van toepassing bij de verdeling.
Het pensioenfonds verzorgt de
Als u uw scheiding binnen twee jaar na uw daadwerkelijke (echt)scheidingsdatum
uitbetaling aan uw partner,
meldt aan het pensioenfonds, dan zorgt het pensioenfonds ervoor dat uw
mits de scheiding binnen twee jaar gemeld is
ex-partner zijn of haar gedeelte van het pensioen krijgt uitbetaald wanneer u met pensioen gaat. Meldt u de scheiding niet binnen twee jaar, dan moet u de betaling zelf met uw ex-partner regelen op het moment dat u met pensioen gaat. Het recht op een bijzonder ouderdoms pensioen blijft voor de ex-partner, als u
Op basis van een
Berekening verevend ouderdomspensioen voor Inge:
middelloonregeling
daarover geen andere afspraken heeft gemaakt, altijd bestaan. Als u overlijdt voordat uw ex-partner overlijdt, ontvangt hij of zij geen deel
€ 10.000,- aan ouderdomspensioen van Tom
€ 5.000,- per jaar aan = 2 verevend ouderdomspensioen
van uw ouderdomspensioen. Wel heeft hij of zij dan recht op het zogenaamde ‘bijzonder nabestaandenpensioen’, waarover u meer leest op pagina 13. Als uw ex-partner eerder overlijdt dan u, ontvangt u uw gehele ouderdoms pensioen weer zelf.
Inge ontvangt het verevend ouderdomspensioen als Tom met pensioen gaat. Hierdoor kan het bedrag van € 5.000,- nog wijzigen. Dit is afhankelijk van de
Andere afspraken
keuzes die Tom maakt over zijn pensioen.
Als u geen andere afspraken maakt, heeft uw ex-partner recht op de helft van het ouderdomspensioen dat u tijdens het huwelijk of geregistreerd
Als Inge komt te overlijden, ontvangt Tom weer het volledige ouderdomspensioen.
partnerschap heeft opgebouwd. Maar u kunt ook andere afspraken maken. Zo kunt u het pensioen anders verdelen of afspreken dat (een deel van) het
Komt Tom te overlijden, dan vervalt het verevende ouderdomspensioen van Inge
ouderdomspensioen dat vóór het huwelijk is opgebouwd, eveneens wordt
en ontvangt zij het (voor haar verzekerde) bijzonder nabestaandenpensioen.
verdeeld. U moet deze afspraken dan wel vastleggen in de huwelijkse voorwaarden of in het (echt)scheidingsconvenant.
8
9
Conversie U kunt het pensioen ook splitsen
U kunt er bij uw scheiding ook samen voor kiezen om voorgoed een eigen recht op
in twee onafhankelijke pensioenen:
ouderdomspensioen aan uw ex-partner toe te kennen. Het bijzonder ouderdoms
conversie
pensioen (zoals hierboven omschreven) en bijzonder nabestaandenpensioen (zie pagina 13) worden dan omgezet in een eigen ouderdomspensioen voor uw ex-partner. We noemen dat ‘conversie’. Conversie betekent letterlijk omzetting. Hierbij is er voor uw pensioenuitkering geen verschil of uw ex-partner nog leeft. Iedere ex-partner ontvangt dan een eigen pensioen. Het pensioen voor uw ex-partner gaat in op de pensioengerechtigde leeftijd van uw ex-partner en niet meer op de ingangsdatum van uw eigen pensioen. Uw ex-partner ontvangt na uw overlijden dan geen bijzonder nabestaandenpensioen meer. Conversie is alleen mogelijk als uw pensioen nog niet is ingegaan.
Hoe geef ik de einde van mijn relatie door aan het pensioenfonds? Bent u getrouwd of hebt u een geregistreerd partnerschap, dan ontvangen wij als u in Nederland woont de datum waarop uw relatie beëindigd is automatisch via de Gemeentelijke Basis Administratie (GBA). In andere gevallen is het belangrijk dat u de beëindiging van uw relatie doorgeeft aan het pensioenfonds en aan KLM. Om uw pensioen te verdelen na uw huwelijk of geregistreerd partnerschap, stuurt u binnen twee jaar het formulier ‘Mededeling van scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen’ met alle bijbehorende stukken naar het pensioenfonds. U kunt dit formulier downloaden via rijksoverheid.nl.
10
“Met de zorg voor de kinderen is het wel heel fijn dat ik recht heb op het nabestaandenpensioen van mijn ex. Stel je voor...”
GEVOLGEN VOOR ANDERE PENSIOENEN EN REGELINGEN
Als je dood bent, wie krijgt dan je nabestaandenpensioen? Als u gescheiden bent en overlijdt, heeft uw ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen. Wij noemen dit het bijzonder nabestaandenpensioen. Dit recht ontstaat nadat de (echt)scheiding of einde samenleving is doorgegeven. Omgekeerd heeft u ook recht op een eventueel opgebouwd nabestaandenpensioen van uw ex-partner. Dit is geregeld in de Pensioenwet (PW) en geldt bij:
Het opgebouwde
• echtscheiding;
nabestaandenpensioen blijft van
• ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed;
kracht, maar de aanvullende verzekeringen voor de nabestaanden worden stopgezet
• beëindiging van een geregistreerd partnerschap; • en beëindiging van een door KLM erkend samenlevingscontract. Een door KLM erkend samenlevingsverband betekent dat u degene met wie u ongetrouwd samenwoonde, heeft aangemeld bij KLM en KLM dit samenlevingsverband heeft erkend en gemeld bij het pensioenfonds.. Uw ex-partner heeft recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen. Dit bijzonder nabestaandenpensioen is 70% van het ouderdomspensioen, opgebouwd tot de scheidingsdatum. De verzekering en premie-inhouding van het facultatief nabestaandenpensioen
“Is het binnen mijn pensioen eigenlijk anders geregeld voor mijn partner, als ik samenwoon of als ik getrouwd ben?”
en het Anw-hiaatpensioen eindigen. Uw echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap wordt vanuit de Gemeentelijke Basisadministratie (GBA) aan het fonds gemeld. U hoeft dus geen actie te ondernemen. Een beëindiging van een door KLM erkend samenlevingsverband wordt niet door het GBA gemeld. U moet deze beëindiging daarom zelf aan KLM doorgeven om te voorkomen dat er onnodig premie wordt ingehouden.
13
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na uitdiensttreding
Uw recht op het nabestaandenpensioen van uw ex-partner
Wanneer u uit elkaar gaat nadat u bij KLM uit dienst bent gegaan, heeft uw
U heeft mogelijk ook recht op het
Het kan zijn dat u recht heeft op een deel van het nabestaandenpensioen van uw
ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen op het moment
nabestaandenpensioen van uw
ex-partner. Dat hangt af van de pensioenregeling van uw ex-partner:
van uitdiensttreding.
Scheiding of einde (geregistreerde)samenleving na pensionering Wanneer u gaat uit elkaar gaat nadat u gepensioneerd bent, heeft uw ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen op het moment van scheiding.
ex-partner, afhankelijk van haar of zijn pensioenregeling
•H eeft uw ex-partner een nabestaandenpensioen opgebouwd? Dan heeft u recht op een bijzonder nabestaandenpensioen. Er zijn namelijk regelingen waarbij nabestaandenpensioen wordt opgebouwd, naast het ouderdomspensioen. Deze opbouw van nabestaandenpensioen heeft een waarde in euro’s. • Er bestaan ook regelingen waarbij het risico op een nabestaandenpensioen is verzekerd (nabestaandenpensioen op risicobasis). In deze verzekeringsvariant
Vervallen recht op bijzonder nabestaandenpensioen
wordt er niets opgebouwd en heeft dus geen waarde in euro’s. Heeft uw
Het recht op bijzonder nabestaandenpensioen vervalt:
ex-partner een nabestaandenpensioen op risicobasis? Dan heeft u geen recht
• Als uw ex-partner afstand doet van het bijzonder nabestaandenpensioen.
op bijzonder nabestaandenpensioen, tenzij het in de pensioenregeling van uw
Dit betekent dat u samen met uw ex-partner een verklaring tekent dat er
ex-partner anders is geregeld.
geen bijzonder nabestaandenpensioen aan uw ex-partner wordt toegekend. U houdt dan uw volledige nabestaandenpensioen ten behoeve van een eventuele
Als u recht heeft op een bijzonder nabestaandenpensioen, krijgt u daarover
nieuwe partner.
informatie van de pensioenuitvoerder van uw ex-partner.
• Bij conversie (zie ook pagina 10). Dit is alleen mogelijk als uw ouderdoms pensioen nog niet is ingegaan. Uw ex-partner heeft na conversie een eigen recht op ouderdomspensioen bij het pensioenfonds. • Bij overlijden van uw ex-partner.
Meerdere ex-partners Als er sprake is van meerdere ex-partners, dan heeft de laatste ex-partner alleen recht op het bijzonder nabestaandenpensioen dat is opgebouwd sinds de scheiding of einde (geregistreerde)samenleving van de voorlaatste ex-partner.
14
15
UITBETALING BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
Als ik met pensioen ga, krijgt mijn ex dan automatisch uitgekeerd? Het deel van het pensioen waar uw ex-partner recht op heeft, wordt door het pensioenfonds rechtstreeks aan uw ex-partner uitbetaald, wanneer u met pensioen gaat. Dit kan alleen wanneer u uw scheiding binnen twee jaar na de scheidingsdatum heeft doorgegeven. Circa zes maanden voor de pensioendatum ontvangen u en uw ex-partner van ons de volgende documenten: • voorlopige pensioenopgave; • aanvraagformulier; • loonbelastingverklaring. Als wij de ingevulde formulieren van u en uw ex-partner retour hebben ontvangen, kunnen wij het pensioen aan u en uw ex-partner uitbetalen.
Beëindiging uitkering De uitkering aan uw ex-partner stopt: • wanneer uw ex-partner komt te overlijden. Vanaf dat moment ontvangt u weer het
“Fijn dat die verevening zo goed is. xxxxxx?” Dan kunnen we nu “geregeld Xxxx xx xxx écht verder met ons leven en de scheiding achter ons laten.”
volledige ouderdomspensioen. Dit geldt niet als u conversie bent overeengekomen. • wanneer u komt te overlijden. Uw ex-partner komt dan eventueel in aanmerking voor het bijzonder nabestaandenpensioen.
17
VEELGESTELDE VRAGEN
Wat als...?
Wat gebeurt er als u opnieuw trouwt of gaat samenwonen? Als u hertrouwt of gaat samenwonen dan verandert er niets aan de verdeling van het ouderdomspensioen en/of bijzonder nabestaandenpensioen van uw ex-partner. Wat moet u doen om de pensioenen te verdelen? Geef op tijd aan uw pensioenfonds en dat van uw ex-partner door dat u bent gescheiden. Dit moet u binnen twee jaar doen. Vult u daarvoor het formulier in ‘Mededeling van scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen’. Dit formulier kunt u downloaden via www.rijksoverheid.nl. Vergeet niet het formulier
Dit formulier stuurt u naar uw pensioenfonds en dat van uw ex-partner. Wij
in te vullen
behandelen dan uw aanvraag. Dit geldt alleen als u kiest voor de standaardverdeling. De pensioenuitvoerder van uw ex-partner betaalt het verdeelde pensioen direct aan u en uw pensioenfonds doet dat rechtstreeks aan uw ex-partner. Kiest u voor een andere verdeling of voor conversie? Dan moet uw ex-partner ook een handtekening zetten. U heeft het formulier te laat opgestuurd. Wat zijn de gevolgen? Uw ex-partner houdt het recht op het verevende deel van uw ouderdomspensioen.
“Scheiden is behóórlijk ingewikkeld. Gelukkig dat de verdeling van het pensioen met één formulier geregeld is.”
Maar uw ex-partner heeft geen recht meer op rechtstreekse uitbetaling van het ouderdomspensioen door uw pensioenfonds. U bent verplicht om op uw pensioneringsdatum het verevende deel van uw ouderdomspensioen aan uw ex-partner over te maken. Het pensioenfonds speelt hierin geen rol meer. U gaat vervroegd met pensioen. Wat gebeurt er met het verevende pensioen van uw ex-partner? Ook het deel van uw pensioen dat aan uw ex-partner uitbetaald moet worden gaat dan vervroegd in. Vervroegde pensioeningang betekent een lagere pensioenuitkering. Ook het verevende deel voor uw ex-partner wordt dan verlaagd. Als u heeft gekozen voor conversie wordt het pensioen van uw ex-partner niet vervroegd.
19
CHECKLIST
Zijn er nog andere punten? ✓ NEEM DE PENSIOENVERDELING MEE IN HET ECHTSCHEIDINGSCONVENANT. ❑
MIJN PENSIOENWOORDENBOEK
Wat betekent dat ook al weer? Bijzonder ouderdomspensioen Het deel van uw ouderdomspensioen dat na scheiding aan uw ex-partner uitbetaald moet worden.
✓ MAAK AFSPRAKEN OVER: ❑
•V ERDELING OUDERDOMSPENSIOEN, JA / NEE,
• OP WELKE WIJZE (VEREVENING OF CONVERSIE).
✓ BEPAAL WAT U DOET MET HET ❑
Bijzonder nabestaandenpensioen
na uw overlijden aan uw ex-partner uitbetaald moet worden. Conversie De wettelijke term voor het omzetten van een bijzonder
(BIJZONDER) NABESTAANDENPENSIOENPENSIOEN.
ouderdomspensioen en een bijzonder nabestaandenpensioen in een eigen recht op ouderdomspensioen voor de ex-partner.
✓ MELD UW BEËINDIGING VAN EEN DOOR KLM ERKEND ❑ SAMENLEVINGSVERBAND BIJ KLM.
Het deel van uw nabestaandenpensioen dat na scheiding en
Ouderdomspensioen
De uitkering die u ontvangt vanaf de pensioeningangsdatum tot het moment dat u overlijdt. Kortweg pensioen.
❑ ✓ STUUR HET FORMULIER ‘MEDEDELING BIJ ECHTSCHEIDING’ IN VERBAND MET VERDELING VAN OUDERDOMSPENSIOEN OP NAAR
Partner
Degene met wie u getrouwd bent, bij de burgerlijke stand een
• UW PENSIOENFONDS
geregistreerd partnerschap bent aangegaan of degene met wie
• EN HET PENSIOENFONDS VAN UW EX-PARTNER.
u een door KLM-erkend samenlevingsverband bent aangegaan. Nabestaandenpensioen
De uitkering die uw partner levenslang ontvangt na uw overlijden.
Verevening
De wettelijke term voor het toekennen van een deel van uw ouderdomspensioen aan uw ex-partner na beëindiging van uw relatie.
20
21
HEEFT U NOG VRAGEN? Voor vragen over uw pensionering in relatie tot KLM kunt u terecht bij uw HR-afdeling. Voor vragen over uw pensioen en de gevolgen van uw persoonlijke keuzes voor de uitkering van uw pensioen kunt u terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. Telefoonnummer: 020 426 62 10
E-mail:
[email protected] Website: klmgrondfonds.nl
Coördinatie en eindredactie: Blue Sky Group B.V., Amstelveen. Redactie: Lamar communicatie, Amsterdam. Fotografie: Don Wijns, Amsterdam. Concept en ontwerp: Frissewind, profs in communicatie en design.
22
