Deze brochure is onderdeel van de brochurereeks over pensioen van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en is bedoeld voor deelnemers aan het pensioenreglement van 2006. Hiertoe behoren KLM-medewerkers in een grondfunctie, geboren na 1 januari 1950 of die na 1 januari 2006 in dienst zijn getreden, en medewerkers van KLM Flight Academy. De inhoud van deze brochure gaat over de basispensioenregeling. Is uw pensioengevend salaris € 100.000,- of meer? Dan verwijzen wij u naar onze website klmgrondfonds.nl voor aanvullende regelingen. Vanaf 2015 mag er over het salaris boven de € 100.000,- (op fulltime basis, inclusief eenmalige, jaarlijkse uitkeringen) geen belastingvrij pensioen meer worden opgebouwd. In deze brochure vindt u alleen informatie over het pensioen dat u opbouwt in de basispensioenregeling, dus tot € 100.000,-.
In dienst Uit dienst Pensioen ontvangen
Hoewel deze brochure met grote zorgvuldigheid tot stand is gekomen, kunt u hieraan geen rechten ontlenen. Het is de bedoeling om zo goed mogelijk aan te sluiten bij de bestaande regelingen van KLM. De volledige
Pensioen bij scheiding
regelgeving is te vinden in het pensioenreglement 2006 met bijlage(n) van Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM en in de cao.
Bijna met pensioen Non-activiteit
SCHEIDEN EN DAN?
Pensioen bij scheiding
Deeltijd werken Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM Postbus 123 | 1180 AC Amstelveen Prof. E.M. Meijerslaan 1 | 1183 AV Amstelveen E
[email protected] T 020 426 62 10
Arbeidsongeschiktheid en pensioen Pensioen bij trouwen of samenwonen Overlijden en pensioen voor uw nabestaanden
klmgrondfonds.nl
maart 2015
Denk aan de gevolgen voor uw pensioen.
Deze brochure is een uitgave van de Stichting Algemeen Pensioenfonds KLM De uitvoering van uw pensioenregeling is in handen van Blue Sky Group. Hebt u over deze brochure of over andere pensioenonderwerpen vragen? Neem dan contact op met de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. U kunt ons bellen of e-mailen, maar ook langskomen voor een persoonlijk gesprek. Voor een persoonlijk gesprek vragen wij u vooraf een afspraak te maken. Onze contactgegevens vindt u op de achterzijde van deze brochure.
Inhoud INLEIDING
5
Advies bij verdeling
5
Wat zijn de effecten voor uw persoonlijke situatie?
5
BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
7
Verdeling van het ouderdomspensioen
7
Rekenvoorbeeld
8
Binnen twee jaar melden
9
Andere afspraken
Pensioen bij scheiding
9
Conversie
10
Hoe geef ik de einde van mijn relatie door aan het pensioenfonds?
10
GEVOLGEN VOOR ANDERE PENSIOENEN EN REGELINGEN
13
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na uitdiensttreding
14
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na pensionering
14
Vervallen recht op bijzonder nabestaandenpensioen
14
Meerdere ex-partners
14
Uw recht op het nabestaandenpensioen van uw ex-partner
15
UITBETALING BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
17
Beëindiging uitkering
17
VEELGESTELDE VRAGEN
19
CHECKLIST 20 PENSIOENWOORDENBOEK 21 HEBT U NOG VRAGEN?
22
INLEIDING
Je kunt het maar beter direct geregeld hebben Ieder jaar verbreken tienduizenden partners hun relatie. Een ingrijpende gebeurtenis waarbij emoties vaak de overhand hebben. Moet je dan ook nog nadenken over pensioen? Ja, dat is wel zo verstandig, want ook de verdeling van pensioen is iets wat u dan met elkaar moet bespreken. Als u de scheiding snel bij ons
In deze brochure staan belangrijke onderwerpen over pensioen en scheiding.
meldt, dan handelen wij de
Zo komt u erachter waar u aan moet denken als u hiermee te maken krijgt.
verdeling van uw pensioen verder voor u af
Advies bij verdeling Als u gaat scheiden hebt u verschillende mogelijkheden met uw pensioen. Bespreek deze mogelijkheden met uw echtscheidingsadvocaat of mediator. Hij of zij kan u hierover volledig adviseren.
Wat zijn de effecten voor uw persoonlijke situatie? U kunt met al uw specifieke vragen terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group via telefoonnummer 020 426 62 10. Mailen kan ook:
[email protected].
“Nooit gedacht dat het zover zou komen. Dat pensioen hebben we samen opgebouwd, dus dat delen we ook. Maar hoe regel je dat?”
LET OP: DE ONDERWERPEN UIT DEZE BROCHURE KUNNEN OOK VAN TOEPASSING ZIJN BIJ ONTBINDING VAN EEN GEREGISTREERD PARTNERSCHAP OF EEN DOOR KLM ERKEND SAMENLEVINGSCONTRACT.
5
BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
Hoe kun je de verdeling van het pensioen het beste regelen? U kunt ook andere afspraken
Als u gaat scheiden, heeft uw ex-partner recht op de helft van het ouderdomspensioen
maken over de verdeling van uw
dat u tijdens het huwelijk of geregistreerd partnerschap hebt opgebouwd.
pensioen, die u vastlegt in het echtscheidingsconvenant
Omgekeerd hebt u ook recht op een deel van het ouderdomspensioen van uw ex-partner. Dit wordt ook wel ‘verevening’ genoemd en uw partner krijgt dan recht op een verevend ouderdomspensioen. Verevening is wettelijk geregeld in de ‘Wet verevening pensioenrechten bij scheiding’ (WVPS) en geldt bij: • echtscheiding; • scheiding van tafel en bed; • en beëindiging van een geregistreerd partnerschap. NB: HET WETTELIJK RECHT OP EEN BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN GELDT NIET BIJ BEËINDIGING VAN EEN RELATIE DIE DOOR KLM IS ERKEND. EEN DOOR KLM ERKEND SAMENLEVINGSVERBAND BETEKENT DAT U DEGENE MET WIE U ONGETROUWD SAMENWOONDE, HEBT AANGEMELD BIJ KLM EN KLM DIT SAMENLEVINGSVERBAND HEEFT ERKEND.
Verdeling van het ouderdomspensioen De verdeling van het pensioen wordt gebaseerd op het ouderdomspensioen dat u tijdens uw huwelijk of geregistreerd partnerschap met uw ex-partner hebt
“Ik wil graag “Z ij heeft rechtprecies op een weten deel van hoe mijn pensioen elkaar míjn pensioen, en ikinop een deel zit, zó kan het van hetingewikkeld hare.” toch niet zijn?”
opgebouwd. Hier geldt: hoe langer het huwelijk of geregistreerd partnerschap heeft geduurd, hoe meer pensioen er moet worden verdeeld. Daarnaast geldt dat het ouderdomspensioen niet wordt verdeeld als de hoogte van het verevend ouderdomspensioen onder de wettelijk vastgestelde afkoopgrens voor kleine pensioenen ligt (ongeveer € 460,-).
7
Rekenvoorbeeld verevend ouderdomspensioen Tom (geboren 1962): • komt 1 januari 1987 in dienst van KLM • trouwt op 1 juli 1990 met Inge • scheidt op 1 september 2011 van Inge. Tom en Inge kiezen ervoor om het ouderdomspensioen standaard te verdelen (ieder de helft).
Binnen twee jaar melden Tijdens zijn huwelijk heeft Tom ouderdomspensioen opgebouwd
Het pensioenfonds verzorgt de
Meld u de verdeling van het pensioen binnen twee jaar na uw daadwerkelijke
(totaal € 16.000,- aan ouderdomspensioen):
uitbetaling aan uw partner,
(echt)scheidingsdatum aan het pensioenfonds? Dan zorgt het pensioenfonds
• volgens het pensioenreglement van 2006: van 2006 tot 2011 (totaal € 6.000,aan ouderdomspensioen)
mits binnen twee jaar na echtscheiding de verdeling is
ervoor dat uw ex-partner zijn of haar gedeelte van het pensioen krijgt uitbetaald
doorgegeven via het officiële
wanneer u met pensioen gaat. Meldt u de verdeling van het pensioen niet binnen
mededelingsformulier.
twee jaar, dan moet u de betaling zelf met uw ex-partner regelen op het moment
Pensioenreglement 2006 is op
Berekening verevend ouderdomspensioen vanaf 65 jaar
dat u met pensioen gaat. Het recht op een bijzonder ouderdomspensioen
basis van een middelloonregeling
(pensioenreglement 2006)
blijft voor de ex-partner, als u daarover geen andere afspraken hebt gemaakt, altijd bestaan.
Xxxxx
€ 6.000,- aan ouderdomspensioen van Tom
Als u overlijdt voordat uw ex-partner overlijdt, ontvangt hij of zij geen deel
€ 3.000,- per jaar aan = 2 ouderdomspensioen
van uw ouderdomspensioen. Wel heeft hij of zij dan eventueel recht op het
zogenaamde ‘bijzonder nabestaandenpensioen’, waarover u meer leest op pagina 13. Als uw ex-partner eerder overlijdt dan u, ontvangt u uw gehele
Berekening van h et bijzonder ouderdomspensioen voor Inge
ouderdomspensioen weer zelf.
• per jaar: € 4.079,- + € 3.000,- = € 7.079,-
Andere afspraken Inge ontvangt het verevend ouderdomspensioen als Tom met pensioen gaat,
Maakt u geen andere afspraken? Dan heeft uw ex-partner recht op de helft
ook al gaat zou het ouderdomspensioen uit het reglement van 2002 ingaan op
van het ouderdomspensioen dat u tijdens het huwelijk of geregistreerd
63-jarige leeftijd. Het verevend ouderdomspensioen van € 4.079,- is dan hoger
partnerschap hebt opgebouwd. Maar u kunt ook andere afspraken maken.
doordat het later wordt uitgekeerd.
Zo kunt u het pensioen anders verdelen of afspreken dat (een deel van) het ouderdomspensioen dat vóór het huwelijk is opgebouwd, ook wordt
Als Inge komt te overlijden, ontvangt Tom weer het volledige ouderdomspensioen.
verdeeld. U moet deze afspraken dan wel vastleggen in de huwelijkse voorwaarden of in het (echt)scheidingsconvenant.
Komt Tom te overlijden, dan vervalt het bijzonder ouderdomspensioen van Inge en ontvangt zij het (voor haar verzekerde) verevend nabestaandenpensioen.
8
9
Conversie U kunt het pensioen ook splitsen
U kunt er bij uw scheiding ook samen voor kiezen om voorgoed een eigen
in twee onafhankelijke pensioenen:
recht op ouderdomspensioen aan uw ex-partner toe te kennen. Het verevend
conversie
ouderdomspensioen (zoals op de vorige pagina omschreven) en bijzonder nabestaandenpensioen (zie pagina 13) worden dan omgezet in een eigen ouderdomspensioen voor uw ex-partner. We noemen dat ‘conversie’. Conversie betekent letterlijk omzetting. Hierbij is er voor uw pensioenuitkering geen verschil of uw ex-partner nog leeft. Iedere ex-partner ontvangt dan een eigen pensioen. Het pensioen voor uw ex-partner gaat in op de pensioengerechtigde leeftijd van uw ex-partner en niet meer op de ingangsdatum van uw eigen pensioen. Uw ex-partner ontvangt na uw overlijden dan geen bijzonder nabestaandenpensioen meer. Conversie is alleen mogelijk als uw pensioen nog niet is ingegaan.
Hoe geef ik de einde van mijn relatie door aan het pensioenfonds? Bent u getrouwd of hebt u een geregistreerd partnerschap, dan ontvangen wij als u in Nederland woont de datum waarop uw relatie beëindigd is automatisch via de Basisregistratie Personen (BRP). Werkt u niet meer bij KLM? Geef dan de beëindiging van uw relatie rechtstreeks aan het pensioenfonds door. Om uw pensioen te verdelen na uw huwelijk of geregistreerd partnerschap, stuurt u binnen twee jaar het formulier ‘Mededeling van scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen’ met alle bijbehorende stukken naar het pensioenfonds. U kunt dit formulier downloaden via rijksoverheid.nl.
10
“Met de zorg voor de kinderen is het wel heel fijn dat ik recht heb op het nabestaandenpensioen van mijn ex. Stel je voor...”
GEVOLGEN VOOR ANDERE PENSIOENEN EN REGELINGEN
Als je dood bent, wie krijgt dan je nabestaandenpensioen? Als u gescheiden bent en overlijdt, heeft uw ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen. Wij noemen dit het bijzonder nabestaandenpensioen. Dit recht ontstaat nadat de (echt)scheiding of einde samenleving is doorgegeven. Omgekeerd hebt u ook recht op een eventueel opgebouwd nabestaandenpensioen van uw ex-partner. Dit is geregeld in de Pensioenwet (PW) en geldt bij:
Het opgebouwde
• echtscheiding;
nabestaandenpensioen blijft van
• ontbinding van het huwelijk na scheiding van tafel en bed;
kracht, maar de aanvullende verzekeringen voor de nabestaanden worden stopgezet
• beëindiging van een geregistreerd partnerschap; • en beëindiging van een door KLM erkend samenlevingscontract. Een door KLM erkend samenlevingsverband betekent dat u degene met wie u ongetrouwd samenwoonde, heeft aangemeld bij KLM en KLM dit samenlevingsverband heeft erkend en gemeld bij het pensioenfonds.. Uw ex-partner heeft recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen. Dit bijzonder nabestaandenpensioen is 70% van het ouderdomspensioen, opgebouwd tot de scheidingsdatum. Uw echtscheiding of beëindiging van een geregistreerd partnerschap wordt
“Is het binnen mijn pensioen eigenlijk anders geregeld voor mijn partner, als ik samenwoon of als ik getrouwd ben?”
vanuit de Basisregistratie Personen (BRP) aan het fonds gemeld. U hoeft dus geen actie te ondernemen. Een beëindiging van een door KLM erkend samenlevingsverband wordt niet door de BRP gemeld. U moet deze beëindiging daarom zelf aan KLM doorgeven om te voorkomen dat er onnodig premie wordt ingehouden. De verzekering en premie-inhouding van het facultatief nabestaandenpensioen en het Anw-hiaatpensioen worden dan beëindigd.
13
Scheiding of einde (geregistreerde) samenleving na uitdiensttreding
Uw recht op het nabestaandenpensioen van uw ex-partner
Wanneer u uit elkaar gaat nadat u bij KLM uit dienst bent gegaan, heeft uw
U hebt mogelijk ook recht op het
Het kan zijn dat u recht heeft op een deel van het nabestaandenpensioen van uw
ex-partner recht op het opgebouwde nabestaandenpensioen op het moment
nabestaandenpensioen van uw
ex-partner. Dat hangt af van de pensioenregeling van uw ex-partner:
van uitdiensttreding. Beëindigt u uw samenleving en u bent niet meer in dienst van KLM? Dan moet u de beëindiging rechtstreeks bij het pensioenfonds melden.
ex-partner, afhankelijk van haar of zijn pensioenregeling
•H eeft uw ex-partner een nabestaandenpensioen opgebouwd? Dan hebt u recht op een bijzonder nabestaandenpensioen. •E r bestaan ook regelingen waarbij het risico op een nabestaandenpensioen
Scheiding of einde (geregistreerde)samenleving na pensionering
is verzekerd (op risicobasis). In deze verzekeringsvariant wordt er niets
Wanneer u uit elkaar gaat nadat u gepensioneerd bent, heeft uw ex-partner recht
opgebouwd en heeft het nabestaandenpensioen dus geen waarde in euro’s.
op het opgebouwde nabestaandenpensioen op het moment van scheiding.
Heeft uw ex-partner een nabestaandenpensioen op risicobasis? Dan hebt u geen recht op bijzonder nabestaandenpensioen, tenzij het in de pensioenregeling van
Vervallen recht op bijzonder nabestaandenpensioen
uw ex-partner anders is geregeld.
Het recht op bijzonder nabestaandenpensioen vervalt: • Als uw ex-partner afstand doet van het bijzonder nabestaandenpensioen. Dit betekent dat u samen met uw ex-partner een verklaring tekent dat er
Als u recht hebt op een bijzonder nabestaandenpensioen, krijgt u daarover informatie van de pensioenuitvoerder van uw ex-partner.
geen bijzonder nabestaandenpensioen aan uw ex-partner wordt toegekend. U houdt dan uw volledige nabestaandenpensioen ten behoeve van een eventuele nieuwe partner. • Bij conversie (zie ook pagina 10). Dit is alleen mogelijk als uw ouderdoms pensioen nog niet is ingegaan. Uw ex-partner heeft na conversie een eigen recht op ouderdomspensioen bij het pensioenfonds. • Bij overlijden van uw ex-partner.
Meerdere ex-partners Is er sprake van meerdere ex-partners? Dan heeft de laatste ex-partner alleen recht op het nabestaandenpensioen dat is opgebouwd sinds de scheiding of einde (geregistreerde)samenleving van de voorlaatste ex-partner.
14
15
UITBETALING BIJZONDER OUDERDOMSPENSIOEN
Als je met pensioen gaat, krijgt je ex dan automatisch uitgekeerd? Het deel van het pensioen waar uw ex-partner recht op heeft, wordt door het pensioenfonds rechtstreeks aan uw ex-partner uitbetaald, wanneer u met pensioen gaat. Dit kan alleen wanneer u de verdeling van uw pensioen binnen twee jaar na de scheidingsdatum hebt doorgegeven. Circa zes maanden voor de pensioendatum ontvangen u en uw ex-partner van ons de volgende documenten: • voorlopige pensioenopgave; • aanvraagformulier; • loonbelastingverklaring. Als wij de ingevulde formulieren van u en uw ex-partner retour hebben ontvangen, kunnen wij het pensioen aan u en uw ex-partner uitbetalen.
Beëindiging uitkering De uitkering aan uw ex-partner stopt: • wanneer uw ex-partner komt te overlijden. Vanaf dat moment ontvangt u weer het
“Fijn dat die verevening zo goed is. xxxxxx?” Dan kunnen we nu “geregeld Xxxx xx xxx écht verder met ons leven en de scheiding achter ons laten.”
volledige ouderdomspensioen. Dit geldt niet als u conversie bent overeengekomen. • wanneer u komt te overlijden. Uw ex-partner komt dan eventueel in aanmerking voor het bijzonder nabestaandenpensioen.
17
VEELGESTELDE VRAGEN
Wat als...?
Wat gebeurt er als u opnieuw trouwt of gaat samenwonen? Dan verandert er niets aan de verdeling van het ouderdomspensioen en/of bijzonder nabestaandenpensioen van uw ex-partner. Het nabestaandenpensioen voor uw nieuwe partner is wel lager door de toekenning van het bijzonder nabestaandenpensioen aan uw ex-partner. Wat moet u doen om de pensioenen te verdelen? Geef op tijd door dat u het pensioen wilt verdelen aan uw pensioenfonds en dat van uw ex-partner. Dit moet u binnen twee jaar doen. Vult u daarvoor het formulier in ‘Mededeling van scheiding in verband met verdeling van ouderdomspensioen’. Dit formulier kunt u downloaden via www.rijksoverheid.nl. Vergeet niet het formulier
Dit formulier stuurt u naar uw pensioenfonds en dat van uw ex-partner. Wij
in te vullen
behandelen dan uw aanvraag. Dit geldt alleen als u kiest voor de standaardverdeling. De pensioenuitvoerder van uw ex-partner betaalt het verdeelde pensioen direct aan u en uw pensioenfonds doet dat rechtstreeks aan uw ex-partner. Kiest u voor een andere verdeling of voor conversie? Dan moet uw ex-partner ook een handtekening zetten. U hebt het formulier te laat opgestuurd. Wat zijn de gevolgen?
“Scheiden is behóórlijk ingewikkeld. Gelukkig dat de verdeling van het pensioen met één formulier geregeld is.”
Uw ex-partner houdt het recht op het verevende deel van uw ouderdomspensioen. Maar uw ex-partner heeft geen recht meer op rechtstreekse uitbetaling van het ouderdomspensioen door uw pensioenfonds. U bent verplicht om op uw pensioneringsdatum het verevende deel van uw ouderdomspensioen aan uw ex-partner over te maken. Het pensioenfonds speelt hierin geen rol meer. U gaat vervroegd met pensioen. Wat gebeurt er met het verevende pensioen van uw ex-partner? Ook het deel van uw pensioen dat aan uw ex-partner uitbetaald moet worden gaat dan vervroegd in. Vervroegde pensioeningang betekent een lagere pensioenuitkering. Ook het verevende deel voor uw ex-partner wordt dan verlaagd. Als u hebt gekozen voor conversie wordt het pensioen van uw ex-partner niet vervroegd. 19
CHECKLIST
Zijn er nog andere punten? ✓ NEEM DE PENSIOENVERDELING MEE IN HET ECHTSCHEIDINGSCONVENANT. ❑
MIJN PENSIOENWOORDENBOEK
Wat betekent dat ook al weer? Verevend ouderdomspensioen Het deel van uw ouderdomspensioen dat na scheiding aan uw ex-partner uitbetaald moet worden.
✓ MAAK AFSPRAKEN OVER: ❑
•V ERDELING OUDERDOMSPENSIOEN, JA / NEE,
• OP WELKE WIJZE (VEREVENING OF CONVERSIE).
✓ BEPAAL WAT U DOET MET HET ❑
Bijzonder nabestaandenpensioen
na uw overlijden aan uw ex-partner uitbetaald moet worden. Conversie De wettelijke term voor het omzetten van een bijzonder
(BIJZONDER) NABESTAANDENPENSIOEN.
ouderdomspensioen en een bijzonder nabestaandenpensioen in een eigen recht op ouderdomspensioen voor de ex-partner.
✓ MELD UW BEËINDIGING VAN EEN DOOR KLM ERKEND ❑ SAMENLEVINGSVERBAND BIJ KLM.
Het deel van uw nabestaandenpensioen dat na scheiding en
Ouderdomspensioen
De uitkering die u ontvangt vanaf de pensioeningangsdatum tot het moment dat u overlijdt. Kortweg pensioen.
❑ ✓ STUUR HET FORMULIER ‘MEDEDELING BIJ ECHTSCHEIDING IN VERBAND MET VERDELING VAN OUDERDOMSPENSIOEN’ OP NAAR
Partner
Degene met wie u getrouwd bent, bij de burgerlijke stand een
• UW PENSIOENFONDS
geregistreerd partnerschap bent aangegaan of degene met wie
• EN HET PENSIOENFONDS VAN UW EX-PARTNER.
u een door KLM-erkend samenlevingsverband bent aangegaan. Nabestaandenpensioen
De uitkering die uw partner levenslang ontvangt na uw overlijden.
Verevening
De wettelijke term voor het toekennen van een deel van uw ouderdomspensioen aan uw ex-partner na beëindiging van uw relatie.
20
21
HEBT U NOG VRAGEN? Voor vragen over uw pensionering in relatie tot KLM kunt u terecht bij uw HR-afdeling. Voor vragen over uw pensioen en de gevolgen van uw persoonlijke keuzes voor de uitkering van uw pensioen kunt u terecht bij de afdeling Pensioenservice van Blue Sky Group. Telefoonnummer: 020 426 62 10
E-mail:
[email protected] Website: klmgrondfonds.nl
Coördinatie en eindredactie: Blue Sky Group B.V., Amstelveen. Redactie: Lamar communicatie, Amsterdam. Fotografie: Don Wijns, Amsterdam. Concept en ontwerp: Frissewind, profs in communicatie en design.
22
