Kennisplatform Mantelzorg West Friesland Een netwerkorganisatie van gemeenten, zorgaanbieders, hulverlenende instellingen en belangenbehartigers van mantelzorgers Samen vernieuwen in de Wmo, 15 juni 2015
=
Mantelzorgondersteuning in West‐Friesland 7 WF gemeenten en alle organisaties hebben met elkaar afgesproken om: • Ondersteunen van mantelzorgers te integreren in reguliere zorg, hulp en ondersteuning. In de zorg, bij de Wmo, bij de maatschappelijke dienstverlening, lokaal georganiseerd. • Hun aanbod op elkaar af te stemmen en vindbaar te maken Dit vraagt een grote omslag van beroepskrachten en hun organisaties. Het Kennisplatform ondersteunt hen hierbij. Vanaf 1/1/14 uit de startblokken. Veel en breed draagvlak voor deze aanpak. Omzetten naar de praktijk, is weerbarstig!
Wat doet het Kennisplatform? Het Kennisplatform is een netwerkorganisatie van gemeenten, zorgaanbieders, hulpverlenende instellingen en belangenbehartigers van mantelzorgers. “Breng de ondersteuning naar waar de mantelzorgers zijn” Met activiteiten op het gebied van • Netwerkvorming en samenwerking • Verzamelen, beheren en verspreiden van informatie • Deskundigheidsbevordering, training, coaching, intervisie • Beleidsadvisering gemeenten en organisaties Uitgevoerd door een programma coördinator, een trainer/coach en een communicatie adviseur.
Veranderopgave Bij mantelzorgers • Tijdige signalering • Bewustwording • Zelf regie (steun zoeken in eigen en lokale netwerk) Bij beroepskrachten en vrijwilligers • Focus op de mantelzorger, diens vragen, behoeften, positie • Communicatie en samenwerking met de mantelzorger • Van systeemdenken naar de leefwereld; omdenken Bij organisaties • Mantelzorgondersteuning in het beleid en de werkprocessen • Signalen en aanbod afstemmen en vindbaar maken • Van aanbodgericht naar vraaggericht Bij gemeenten • Mantelzorger volwaardige positie in de WMO Bij werkgevers • Mantelzorg in personeelsbeleid
Wat biedt het Kennisplatform? Voor Mantelzorgers • Website: www.ikzorg.nu • Boekjes, mantelzorgpassen, folders, voorlichting • Nieuwsbrieven • mantelzorgpanel Voor beroepskrachten en vrijwilligers • Training, scholing, informatie, intervisie, coaching • Samenwerkingsnetwerk /kennisdelen • Aanreiken methoden en instrumenten • Voorlichting Voor organisaties • Netwerkvorming • Implementatie • Forum voor kennis‐ en informatie delen Voor gemeenten • Signalering, monitor Straks voor werkgevers……. • Instrumenten om mantelzorg bespreekbaar en hanteerbaar te maken
Wat doet het Kennisplatform?
Wat ging vooraf om deze gezamelijke aanpak te realiseren? Inhoud en proces versterken elkaar! Gezamenlijke (kritische) analyse van bestaande en gewenste situatie • op basis van onderzoeksmateriaal gemeenten • Uitzetten vervolgonderzoek • Daar consequenties aan verbinden (sense of urgency) • Gebruik maken van aanwezige kennis en inzichten, leren van elkaar Gezamenlijke doelstellingen bepaald en vertaald in plan van aanpak ‐ Open staan voor elkaar en een basis creeeren van vertrouwen ‐ Erkennen en benoemen van belangen van eigen organisatie ‐ Het gezamenlijke doel bovenaan zetten ‐ Provinciale subsidie aangevraagd en toegekend gekregen Voorbereidingsfase waarin werkwijze en instrumenten zijn uitgewerkt ‐ Regievoerder aangewezen ‐ Halen en brengen van wederzijdse kennis en inzichten Het gezamenlijke doel en de uitwerking hiervan vastleggen in een convenant.
Nu: zorgen dat gezamenlijke doel wordt uitgevoerd ‐De 7 West‐Friese gemeenten en de andere organisaties hebben het convenant ondertekend en hiermee hun commitment getoond. ‐Onderzoek gedaan onder mantelzorgers en professionals (februari 2015): ‐ het onderzoek laat zien dat de aanpak aansluit bij behoeften mantelzorgers en draagvlak ondersteuners ‐ het onderzoek laat ook zien dat de uitvoering van de afspraken in praktijk verschillend wordt gedaan, en niet altijd zoals in het convenant staat omschreven.
Speerpunten 2015
• • • • • •
Implementatie in werkprocessen en beleid bij deelnemende organisaties Casuïstiek ophalen en bespreken in wijkteams Informele zorg betrekken Verbetering website en gebruik ervan door organisaties Werkende mantelzorgers als subdoelgroep hier voor gebruiken Inzetten op mantelzorgvriendelijk personeelsbeleid (samen met werkgevers, arbo‐dienst en Stichting Werk en Mantelzorg)
Kennisplatform Mantelzorg WF..….. Succesfactoren: 1. Ondersteuning en facilitering voor de beroepskrachten in een periode met veel verandering; 2. bereid zijn tot “omdenken” bij beroepskrachten; niet alleen vragen wat mantelzorgers kunnen doen, maar ook daadwerkelijke aandacht voor wat zij nodig hebben; 3. tijd en ruimte voor dialoog. Risicofactoren: 1. Aanpak moet breed gedragen worden op alle niveaus in de organisatie; vraagt tijd! 2. botsende logica’s en regelgeving; bureaucratische, hulpverlenende, leefwereld mantelzorger (rolverwarring) 3. kennisdelen via een website kost veel “web‐expertise”.
Discussie Wederzijdse (gestolde) beeldvorming (gemeenten, welzijnsorganisaties, zorgaanbieders) zit samenwerken in de weg! Uitvoeren van de Wmo en daadwekelijke aandacht voor de positie en behoeften van de mantelzorgers, bijten elkaar!
Discussie Gezamenlijk doelen zullen nooit 100% bereikt worden door de verschillende organisatiebelangen. Samenwerking en innovatie is onvermijdeling door de decentralisering en de beperkte beschikbare financiering.
Vragen aan de deelnemers • Welke meerwaarde zie je als je deze vorm van netwerken, kennisdelen en samenwerken zou gaan implementeren in je eigen situatie? • Hoe zit je zelf in je netwerk? sta je open voor kennisdeling en intensieve samenwerking? • Welke randvoorwaarden mis je momenteel om gezamenlijke doel(en) te stellen? • Hoe kan je je management en bestuur sturen op de op papier gemaakte afspraken?