nr. 79 lente 2013
d a l b n r o o H t He afdeling Hoorn/West-Friesland
Het Hoornblad
Oplage 375 exemplaren
Informatie en mededelingenblad van de KNNV-afdeling Hoorn/West-Friesland Verschijnt 4x per jaar (januari, april, juli en oktober) Sluitingsdatum kopij: 24 juni 2013 Redactie: Jan en Ina Marbus, Dorpsstraat 10A, 1689 EV Zwaag Egbert Baars, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker Wim van der Hulst, Van de Blocqueriestraat 3, 1623 JJ Hoorn e-mail:
[email protected] of
[email protected] Internet: http://www.knnv.nl/hoorn Verzending: Dinie Atsma-Suidema, Elbaweg 51, 1607 MN Hem, ☎ (0228) 54 19 00 Archiefnr. 2013-001HN/02HB
Inhoud van Het Hoornblad Nr. 79 blz.
3 4-8 9 10 11 12 13 14-16 16 17 18-19 20 21 22-25 26-27 28-29 30 31 32 33-34
Activiteitenprogramma Toelichting Contributie +Hemelvaartweekend Activiteiten IVN Van de bestuurstafel Verslag excursie AW duinen + excursie Den Helder Verslag excursie Eempolder Plantenwerkgroep Vissenwerkgroep Rietkoog bij Schardam bedreigd Insectenwerkgroep Insectencursus Zoogdierwerkgroep Natuurbeheer met grote grazers Visdievenproject Vogelwerkgroep Huiszwaluwtelling 2012 Midwintertelling 2013 in een notendop Gevaarlijk vistuig Koopmanspolder De Hoornbloem + De Specht Waarnemingen
Bij de voorplaat: Grutto tussen ijsbrokken- foto Ben Pronk Maart 2013: langdurige oostenwind zorgde voor veel kou en hoog water op de Kogen. De steltlopers op voorjaarstrek langs de kust hadden moeite met foerageren in de bevroren bodem. 2
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Activiteitenprogramma APRIL Zondag Dinsdag Woensdag Donderdag Zaterdag Zaterdag Zondag Woensdag Zaterdag
7 9 10 11 20 20 21 24 27
Excursie Wieringen,zie toelichting Wandeling rond de stad, met vergezichten, zie toelichting Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Vogelwerkgroep, zie pagina 26 Excursie Heemparken Amstelveen, zie toelichting Botanische Dag Zwolle, zie pagina 20 Vogelzangexcursie Julianapark, zie pagina 34 Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Vogelkijkdag Twisk, zie toelichting
MEI 8-12 4-11 Dinsdag 14 Woensdag 15 Zaterdag 25 Woensdag 29
Hemelvaartkamp, zie pagina 9 Nationale Vogelkijkweek, zie pagina 27 Wandeling De Dijk en zijn verhalen, zie toelichting Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Excursie naar Beemster Arboretum, zie toelichting Plantenwerkgroep, zie pagina 14
JUNI Excursie Wimmenummerduinen, zie toelichting Wandeling Oud Twisk, zie toelichting Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Excursie West-Friesland buitendijks, zie toelichting Floronexcursie: Plas-drasoevers langs Beemster Uitwatering, zie pagina 15 Woensdag 26 Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Zondag 30 Vaartocht polder Westzaan, zie toelichting
Zaterdag Dinsdag Woensdag Zondag Zondag
1 11 12 16 23
JULI 9 Wandeling Het geheim van Wijdenes, zie toelichting Woensdag 10 Plantenwerkgroep, zie pagina 14 Zaterdag 13 Dagexcursie Fochteloërveen, zie toelichting Dinsdag
Alvast noteren: Zondag 21 Excursie naar Schokland Zaterdag 27 Vogelkijkdag Twisk, zie toelichting 27 april ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
3
Toelichting activiteitenprogramma De meeste excursies starten bij de kleine P aan het Dampten in Hoorn, even voorbij de begraafplaats. Vanaf de trein (en de fietsenstalling) is het 8 minuten lopen. Bel bij twijfelachtig weer even naar de vermelde contactpersoon.
Zondag 7 april: Excursie Wieringen Met de auto gaan we weer een rondje rijden over het voormalige eiland Wieringen op zoek naar diverse vogelsoorten op een aantal interessante punten. Het is de tijd van komen en gaan… We verwachten vooral steltlopers, maar ook LEPELAARS en misschien zijn de ROTGANZEN nog NIET vertrokken? We kunnen in deze tijd van het jaar van alles op Wieringen verwachten. Ook zullen we zo nu en dan het voertuig verlaten voor een wandeling ter plaatse. Vertrek vanaf de parkeerplaats aan het Dampten om 09.00 uur. Terug aan het begin van de middag. Contactpersoon Jan-Pieter de Krijger. E-mail:
[email protected], (0229)23 97 24 Dinsdag 9 april: Rond de stad, wandeling met vergezichten Om 13.30 uur vertrekken wij vanaf het NS Station (de voorkant) in Hoorn voor een wandeling van ca. twee uur om de stad Hoorn heen. Oud en Nieuw Hoorn komen wij tegen tijdens deze wandeling, maar ook het vele groen wat de stad rijk is. Ook je hond is welkom. Na afloop of tijdens de wandeling is er gelegenheid voldoende om een consumptie te gebruiken. Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij bellen (0228-585272) of mailen
[email protected] Coördinator Jan Duyf Zaterdag 20 april: Excursie Heemparken Amstelveen Het Jac.P.Thijssepark, De Braak en Dr.Koos Landwehrpark zijn voor sommigen mogelijk bekend terrein, maar zeker in het voorjaar toch een bezoek meer dan waard. De Braak is wel “de moeder aller heemparken” te noemen omdat haar ontwerper, Chris Broerse, bij de aanleg alleen gebruik wilde maken van inheemse planten. Omdat er nog geen naam bestond voor zo’n park noemde hij de Braak “heempark”. De drie heemparken liggen vlak bij elkaar maar hebben ieder een zeer eigen karakter. We hopen in het voorjaar natuurlijk stinzenplanten te zien, maar de parken bieden een garantie op een rijke schakering van Hollandse flora en vast ook nog wel wat fauna (vogels, juffers/libellen etc.) Veel informatie is te vinden op de website www.thijssepark.nl. Om voldoende rust en tijd voor al dat schoons te heb-ben stellen wij voor de excursie tot in de middag (15:30u.) voort te laten du4
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
ren. Vertrek 9:00 uur vanaf parkeerplaats Dampten, terugkomst rond 16:30 uur. Informatie: Ben Hart. Email:
[email protected], (0229)75 05 07 Zaterdag 27 april: vogelkijkdag Twisk Inmiddels al een traditie geworden: een kijkdag in de waterberging te Twisk in samenwerking met Landschap Noord-Holland. Gedurende deze dag zullen er telescopen staan opgesteld om belangstellenden te wijzen op de daar verblijvende vogels. Het broedseizoen is begonnen: KIEVITEN, BONTBEKPLEVIEREN en KLUTEN zullen dan al op het nest zitten, maar andere steltlopers moeten nog arriveren. Bijzondere waarnemingen zijn niet uit te sluiten. Van 10:00 tot 15:00 uur is er een post, met informatie van zowel Landschap Noord-Holland als van KNNV, bij het informatiepaneel langs het fietspad. Iedereen is van harte welkom. Op de fiets te bereiken vanuit Twisk, of via grasdrogerij Hartog. Auto’s kunnen het beste aan de westkant van het gebied geparkeerd worden, nabij de grasdrogerij. Informatie bij Ofra Carmi (06)53 46 38 09, e-mail:
[email protected] Dinsdag 14 mei: Wandeling De Dijk en zijn verhalen Om 13:30 uur vertrekken wij vanaf NS-Station Bovenkarspel-Flora voor een wandeling van ongeveer 8 kilometer om via de dijk van het Markermeer en Venhuizen weer terug te keren in Bovenkarspel. Opnieuw weer een wandeling om te genieten van de natuur en ook op deze wandeling mogen honden, mits aangelijnd, mee. Het vertrekpunt is te bereiken met de trein vanaf het station in Hoorn. Uitstappen op het station van Bovenkarspel en dan is het nog ongeveer 15 minuten lopen. Na afloop van de wandeling is er nog gelegenheid om een consumptie te gebruiken in Broekerhaven. Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij bellen (0228)58 52 72 of mailen
[email protected] Coördinator Jan Duyf Zaterdag 25 mei: Beemster Arboretum Aan de Nekkerweg is in 1972 een particulier arboretum, een bomenpark, aangelegd. Het gaat hier om allerlei verschillende cultivars (kweeksoorten) van bomen en struiken, vooral alle diverse KASTANJES zijn heel speciaal. In 1996 is een tweede gedeelte aangelegd waarin de bomen aangeplant zijn gerangschikt zoals ze geografisch gezien bij elkaar horen. We verzamelen om 9:00 bij de P aan het ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
5
Dampten, geschatte terugkomsttijd 13:00. Inl. Clemens Appelman (0229)24 42 57 Zaterdag 1 juni: Wimmenummerduinen Op zaterdag 1 juni doen we deze excursie over die vorig jaar vanwege het onbetrouwbare weer erg weinig mensen trok. Een ± 10 km lange lijnwandeling van Egmond aan Zee naar Bergen door een zeer afwisselend duingebied op de overgang van kalkrijk naar kalkarm zand. We lopen door het zeedorpenlandschap van de vroegere ‘Duinen van Six’ (pas sinds 1992 toegankelijk), open gebied met o.a. velden vol DUINVIOOLTJES, kwinkelende NACHTEGALEN en hopelijk jubelende WULPEN, dan door het al iets bossiger gebied van de “Verbrande Pan” en tenslotte door het Bergerbosch. Dit is een OV-excursie: we vertrekken om 09:20 van Hoorn per trein naar Alkmaar, vanaf Alkmaar gaan we om 9:53 met bus 165 naar Egmond aan Zee. Terug nemen we vanaf Bergen weer de bus naar Alkmaar. Dit is een hele-dagexcursie. Voor deze tocht is een toegangskaart voor de PWN-duinen verplicht; deze kunnen we in Egmond kopen (kosten €1,70.) Informatie: Anneloes ter Horst (0226)45 29 90/ (06)176 28 020 Dinsdag 11 juni: Wandeling “Oud Twisk biedt ook veel nieuws” Om 13:30 uur vertrekken wij vanaf het Coenplein t.o. Dorpsweg K85 voor een wandeling van ongeveer 7 kilometer om via de Waterberging weer terug te keren in Twisk. Opnieuw weer een leuke wandeling en vergeet deze keer niet uw verrekijker mee te nemen. Ook op deze tocht mogen honden, mits aangelijnd, mee. Het vertrekpunt is te bereiken met de Buurtbus van Connexxion (088)33 94 981) vanaf het station in Hoorn. Uitstappen in de Beukenlaan, dan nog 5 mi-nuten lopen. Na afloop van de wandeling is er nog gelegenheid om een consumptie te gebruiken in Koffiecorner Hubo Rempt. Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij bellen (0228)58 52 72 of mailen
[email protected]. Coördinator Jan Duyf
6
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Zondag 16 juni: West-Friesland Buitendijks gebied Deze excursie valt op vaderdag, weliswaar een mooi moment om het ouderschap van vogels te bewonderen. Wij gaan naar een van de nattere stukjes buitendijks reservaat van West-Friesland waar je vanaf de dijk met de telescoop/kijker en door goed zoeken de jongen van KIEVIT, GRUTTO en TURELUUR kunt bekijken. De verzamelplaats is deze keer bij de sluizen van Enkhuizen. Om 08:30 uur vertrekken wij naar de plaats om te kijken. Wij volgen daarna een stukje dijk en verwachten bezig te zijn tot ca 12.00 uur. Voor verdere informatie: Fred Weel,
[email protected] of telefoon 06 48 66 40 25. Zondag 30 juni: Vaartocht polder Westzaan We gaan vandaag met de boswachter Ab van Dorp op een vaartocht door Natura 2000-gebied polder Westzaan. We varen in het karakteristieke Hollands/Zaans veenweidelandschap met stukjes moeras, sloten met een hoge waterstand en dieper liggend grasland, Zaanse huizen en wat molens. Onderweg verteld Ab over het ontstaan van het gebied en alles wat er te zien is. Het broedseizoen loopt af, maar de weidevogels zijn er nog en de rietvogels zijn volop bezig; SNOR, KLEINE KAREKIET, RIETZANGER, ROERDOMP, etc. De vlinders komen ook al uit de dip en de SINTJANSVLINDER is te verwachten op de KALE JONKER. De orchideeën zijn bijna uitgebloeid, maar de moerasvegetatie staat nu volop in bloei. Deze excursie is zeer geschikt voor jong en oud, zelfs voor een rolstoel! Je (klein) kinderen kunnen mee. Ook voor fotografen is deze excursie bijzonder geschikt. We varen langs de vele eilandjes en we stappen uit om op trilveen te wandelen of door een rietveld te lopen. De lunch kunnen we nuttigen in boomgaard de Reef, één van de oudste reservaten van ons land. Afhankelijk van de weersomstandigheden varen we 5 – 6 uur. De boot is open en we zitten op bankjes. Houd rekening met de weersomstandigheden. Gepaste kleren evt. paraplu/parasol en voldoende proviand mee! Je kunt een kussentje meenemen. In verband met de organisatie is het zeer aan te bevelen om vooraf aan te melden Vertrek: 9.00 uur vanaf parkeerplaats Dampten in Hoorn. De instapplaats is: Middel 180A te 1551 ST Westzaan. Informatie: Ofra Carmi
[email protected] of Ben Hart (0229)75 05 07 ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
7
Dinsdag 9 juli Wandeling “Het geheim van Wijdenes” Om 14:00 uur vertrekken wij vanaf Restaurant De Egelantier, ’t Wuiver 32, Wijdenes voor een wandeling van ongeveer 8 kilometer. Stevige en waterdichte schoenen zijn vereist, want de wandeling gaat deels door grasland. Wil je jouw trouwe viervoeter meenemen dan kan dat, mits hij/zij aangelijnd blijft. Het vertrekpunt is te bereiken met lijn 412 van Connexxion. De bus vertrekt om 13:19 uur vanaf het station in Hoorn. Uitstappen in Wijdenes, ’t Wuiver. Na afloop van de wandeling is er nog gelegenheid om een consumptie te gebruiken in Wijdenes. Voor nadere informatie (zoals doorgang, gezamenlijk vervoer etc.) kunnen jullie mij bellen (0228)58 52 72 of mailen
[email protected]. Coördinator Jan Duyf Zaterdag 13 juli Dagexcursie Fochteloërveen Het Fochteloërveen is een van de grootste overgebleven hoogveengebieden van Noordwest-Europa. In dit circa 2500 hectare grote gebied komen een groot aantal planten en dieren voor die landelijk zeldzaam zijn geworden. Te verwachten: KRAANVOGEL, PAAPJE en GRAUWE KLAUWIER, misschien ook een SLANGENAREND. Ook voor reptielen, dagvlinders en libellen is het gebied zeer de moeite waard. Naast aandacht voor de voorkomende flora en fauna staan we ook stil bij de maatregelen die recent zijn uitgevoerd om de waterhuishouding te verbeteren. We worden vandaag door Roelf Hovinga, boswachter bij LNH begeleid, hij kent het gebied al vanaf zijn jonge jaren als ‘zijn voortuin’. Om het maximale uit deze excursie te halen vertrekken we vandaag om 07.00 uur. Afhankelijk van het weer en de belangstelling kunnen we ook ’s avonds de excursie voortzetten. Het is handig om vooraf te melden, ook voor mensen die mee willen, maar niet om 07.00 uur aanwezig kunnen zijn. Informatie bij Ofra Carmi tel: (06) 534 63 809, e-mail:
[email protected] Alvast noteren: Zondag 21 juli: Zaterdag 27 juli: 8
Excursie naar Schokland Vogelkijkdag Twisk
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Herinnering contributie Op het moment dat ik dit schrijf zijn de betalingen tot en met 3 maart verwerkt. Van ruim 80 leden dient de vereniging nog de contributie over 2013 te ontvangen. Indien u de contributie nog niet heeft overgemaakt, wilt u dat dan zo spoedig mogelijk doen? Indien het bedrag op 1 juli nog niet is overgemaakt en u geen contact met mij hebt opgenomen, wordt u geroyeerd uit de landelijke database waardoor u de Natura niet meer zult ontvangen. Zodra de contributie alsnog betaald is wordt het royement te niet gedaan. Ad Roobeek Penningmeester & Ledenadministratie
Hemelvaartweekend Terschelling 8-12 mei Nog een paar weken dan is het zover! Wie zich nog niet heeft opgegeven kan dat alsnog doen. Hoewel we al een flinke groep enthousiaste KNNV-ers bij elkaar hebben is er nog voldoende plaats in de Wierschuur. Dus twijfel niet en geniet met ons mee. De natuur gaat gewoon door ondanks de kou die ons land op dit moment teistert. En die natuur is op Terschelling in allerlei vormen en in al z’n facetten te beleven. De locatie van de Wierschuur is echt uniek, buitendijks vlak aan het wad. Met mooi weer kunnen we buiten eten met rondom het geluid van vogels. Voor wie de Wierschuur nog niet kent en wat meer informatie wil hebben, kijk dan op: http://www.dewierschuur.op-terschelling.nl. Opgeven kan bij Eric de Vroome:(0229)76 90 57 of
[email protected]. De deelnemers ontvangen een paar weken van te voren een informatiebrief waarin alles staat wat nodig is om het weer een geslaagd weekend te laten worden. Zorg dat je er later over kan meepraten! ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
9
Activiteiten van IVN West-Friesland Voor meer details: zie http://ivn.nl/afdeling/west-friesland 13 apr. 14 apr. 14 apr. 21 apr. 21 apr. 5 mei 9 mei 11 mei Nieuw: Nieuw: 12 mei 12 mei 26 mei 2 juni 8 juni 9 juni 9 juni 15 juni 16 juni 23 juni 30 juni 30 juni
Inventarisatie Streekbos Volwassenenactiviteit: Vogels spotten in Egboetswater Volwassenenlezing: De West-Friese bodem Gezinsactiviteit: Egeltje prik Volwassenenactiviteit: Stenen met verleden Gezinsactiviteit: Lente op het water Gezinsactiviteit: Snuffelen naar kriebelbeestjes Inventarisatie Streekbos. Cursus Scharrelkids voor (groot)ouders april 2013 Praktijkcursus Vogels kijken april 2013 Volwassenenactiviteit: Vroege vogels Gezinsactiviteit: Egels in het Egboetswater Gezinsactiviteit: Workshop eten uit de natuur Volwassenenactiviteit: Goed groen Inventarisatie Streekbos. Westfriesland Actief Volwassenenactiviteit: Bloemen en kruiden Gezinsactiviteit: Groei en bloei in het Egboetswater Gezinsactiviteit: Bijen houden Gezinsactiviteit: Schapenstal en varen in De Weelen Volwassenenactiviteit: Fietstocht Grootslagpolder Gezinsactiviteit: Slootleven in Egboetswater
Deelname aan activiteiten is kosteloos, tenzij anders vermeld. U kunt een vrijwillige bijdrage geven, lid of donateur worden. IVN West-Friesland -Streekbos Paviljoen Veilingweg 21a -1611 BN Bovenkarspel 0228 520486 Iedere zondag geopend van 13:00 – 17:00 uur
PADDENSTOELENSTUDIEGROEP WEST-FRIESLAND Deze excursies zijn bedoeld voor leden van IVN en KNNV, die zich willen verdiepen in de wereld van de paddenstoelen. Maandag 15 april Streekbos Dinsdag 7 mei Zanddepot De excursies in het Streekbos starten bij het IVN Streekbos Paviljoen, Veilingweg 21a Bovenkarspel. De excursies in het Zanddepot starten bij het SBB gebouw, hoek Dijkgraaf Grootweg/ Grootslagweg te Andijk. Aanmelden bij w.stelling@hetnet. tel:(0228)31 53 07/ 06-209 717 66. 10
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Van de Bestuurstafel Ik hoop dat wanneer jullie dit lezen de lente weer uitbundig van zich doet spreken en iedereen weer met volle teugen geniet van al wat groeit en bloeit. Nu ik dit schrijf hebben wij de algemene ledenvergadering van 4 maart net achter de rug. Tijdens deze vergadering heb ik nog gemeld, dat wij blij waren dat de paddenstoelenliefhebbers onder ons zich konden aansluiten bij de paddenstoelenstudiegroep van Anneke en Arie de Ronde. Helaas belde een dag later Anneke de Ronde mij op met mededeling, dat zij met ingang van 1 april hiermee gingen stoppen, omdat het voor Arie lichamelijk te zwaar werd. Hoewel de jaarvergadering beter werd bezocht dan voorgaand jaar wil ik toch even voor degenen, die er niet waren een aantal zaken hier herhalen. Allereerst de O & A commissie is onder leiding van Michel Kleij druk bezig met het bijwonen van allerlei bijeenkomsten (zoals over de dijkversterking HoornAmsterdam, het gemaal Schardam) om de vinger aan de pols te houden als het gaat over de natuur in kwestie. Ook al wordt je niet altijd gevraagd om mee te praten, toch houdt de commissie plannen van gemeentes, provincie en andere instanties scherp in de gaten, of hierdoor de natuur geen schade wordt berokkend. Ons verzoek is dan ook aan alle leden: doe dit ook en laat ons het weten. Als tweede punt wil ik hier nog graag melden dat het overleg met het IVN zeer prettig verloopt en dat wij zoals jullie wellicht al gezien hebben, vanaf nu elkaars activiteiten opnemen in de verenigingsbladen en ook op zowel onze website als op de site van het IVN de activiteiten staan vermeld. Ook op andere terreinen is misschien een nauwere samenwerking mogelijk. Wij denken dan allereerst aan cursussen. Bij het verschijnen van dit Hoornblad hebben 20 enthousiasten cursisten de plantencursus “hoe heet deze plant?” alweer achter de rug. De cursus die bestaat uit 4 theorielessen en 3 excursies trok dusdanig veel belangstelling, dat een aantal op een wachtlijst zijn gezet, zodat zij verzekerd zijn van een cursusplaats bij herhaling van deze leuke plantencursus. Wij hopen, dat de belangstelling voor de insectencursus, die gehouden wordt in mei/juni, even groot is en niet zoals vorig jaar wegens gebrek hieraan moet worden afgezegd. Inmiddels hebben wij ook weer de laatste lezing achter de rug. Als compensatie zullen wij in de maanden april t/m augustus iedere tweede dinsdagmiddag van de maand een wandeling organiseren met als enig doel: genieten van de natuur. (zie activiteitenprogramma) Jan Duyf, voorzitter ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
11
Verslag excursie naar AW-duinen We vertrokken op 19 januari met 10 personen uit Hoorn. Het was ijskoud, maar goed ingepakt had niemand er veel last van.Hans had een route van 8 km voor ons in petto. Al gauw zagen we de mooie DAMHERTEN rondom ons fourageren: ze stonden soms zelfs rechtop om takjes van de kale struiken te eten. We zagen verschillende GROTE ZAAGBEKKEN in de niet dichtgevroren stukken water, evenals de BRILDUIKER, KRAKEEND, WILDE EEND, KNOBBELZWAAN, MEERKOET en WATERHOEN. Uit de dichtgevroren oever vloog twee maal een HOUTSNIP op, alsook een paar BLAUWE REIGERS. De BUIZERD vloog op uit een begroeide walkant en KOPERWIEKEN en een GOUDHAANTJE vluchtten voor ons door het geboomte. Af en toe zagen we nog een paar DAMHERTEN, maar de VOS hebben we niet kunnen betrappen. Op de terugweg zagen we nog een EEKHOORN en een HALSBANDPARKIET. Het was een mooie winterse tocht. Ria Deen
Verslag excursie Den Helder op 3 februari Op deze heerlijke dag waren er 14 mensen aanwezig. Het was behoorlijk koud en er waaide een harde zuidwestenwind. Om 10 uur kwamen wij aan bij Mariëndal waar Mario Renden (vogelaar/gids van vwg Den Helder) ons op stond te wachten. Eerst gingen we een plasdrasgebied in, het nieuwe natuurontwikkelingsgebied. Daar zagen we STEENLOPERS en veel SCHOLEKSTERS. Het weer was helder, maar langzamerhand werd het bewolkt. Er waren in dit gebied weinig vogels, misschien door de harde wind. Daarna gingen we naar het bezoekerscentrum de Helderse Vallei, waar wij ons konden warmen en wat eten en mooie vogelfoto’s konden bewonderen. Daarna reden we naar Kijkduin, waar we bij de vuurtoren naar zee keken naar ZEEHONDEN en de MIDDELSTE ZAAGBEK. Ook waren er ZWARTE ZEE-EENDEN. Daarna langs de duinen richting manege, waar weer STEENLOPERTJES waren, maar ook ROTGANZEN (ongeveer 60). Toen de regen begon gingen we naar huis, en zagen we nog even langs de weg weer zeker 60 prachtige Rotganzen. We misten Ad en Ina. Mary Vonk 12
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Verslag van Eempolder tot Naarder Eng Op 3 maart 2013 was een excursie gepland naar de Eempolder. Onderweg van Enkhuizen naar Hoorn werd het zo mistig, dat we aan dachten om terug te gaan. Gelukkig deden we het niet, want aangekomen op het Dampten, bleek dat Trudy, na overleg met Hans van Oosterhout (onze lokale begeleider, en hele goede vogelaar) een ander reisdoel had. De Eempolder was niet aantrekkelijk wegens weinig vogels en slecht zicht. Het voorstel was om naar de Naarder Eng te gaan. Dus gingen we, zes man sterk, op pad. De Naarder Eng is de best bewaarde Eng van het Gooi. Het is een oud cultuurlandschap met een kenmerkende afwisseling van akkers, houtwallen en eikenbosjes. De eikenbosjes zijn ontstaan uit het eikenhakhout dat werd gebruikt voor geriefhout en als grondstof voor de leerlooierijen. De wandeling begon op de grens van de stuwwal van het Gooi en de oever van het Gooimeer. We hoorden WATERRALLEN en de melancholieke roep van KLEINE ZWANEN. Daarna gingen we het bos in zagen veel BOOMKLEVERS, de GROTE BONTE SPECHT, maar ook kregen we de KLEINE BONTE SPECHT goed te zien en te horen. GROENLING en HEGGENMUS zaten al te zingen. Verder kwamen we GLANSKOP, GOUDHAANTJE, SIJSJES en BOOMKRUIPER tegen. In de verte hoorden we de HAVIK roepen. Op de akkers zagen we veel VINKEN, KRAMSVOGELS, SPREEUWEN en KRAAIEN. In de lucht veel ganzen en KIEVITEN. Op de terugweg hadden op de Aalberg nog een mooi uitzicht over het Gooimeer naar de skyline van Almere (de mist was opgetrokken). Vervolgens liepen we naar de Huizerpier, die een heel stuk het Gooimeer in steekt. In een struik konden we een paar GOUDVINKEN bewonderen. Tussen de WILDE-, KUIF- en KRAKEENDEN zagen we ook een EIDEREENDWOERD. Volgens Hans zit die er al jaren. Op het Gooimeer spotten we NONNETJES, BRILDUIKERS en veel FUTEN. De groep KLEINE ZWANEN, die we eerst in de mist hadden gehoord, besloot op dat moment van start te gaan voor hun reis naar het hoge Noorden, een mooi gezicht. Na onze gids hartelijk bedankt te hebben beloofde Trudy ons nog een paar BOSUILEN in Bussum. Na een mooi ritje door de goudkust van het Gooi, bleken de uilen helaas niet thuis te zijn, maar de toepasselijke GOUDVINKEN maakten dat meer dan goed! Peter Tjeertes ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
13
Plantenwerkgroep Op het moment van schrijven van dit stukje, eind februari, begint er net iets van voorjaar in de lucht te hangen. Ik kan alleen maar wensen dat we een mooie tijd tegemoet gaan zowel voor de groei van de planten als het weer waarin het ook een beetje aangenaam is om naar ze te kunnen kijken. In de winter zijn we eens per maand bijeen gekomen, een drietal keer bij mensen thuis en in februari zijn we al weer naar buiten gegaan om de bomen in winterstaat te bekijken. Vanaf april gaan we er weer 2-wekelijks op uit. Noteer maar vast in je agenda: Woensdag 10 april Het zal erg van het weer afhangen wat er om deze tijd van het jaar te zien is, maar in de Risdammerhout is altijd wel iets leuks te zien. We ontmoeten elkaar om 14:30 bij de parkeerplaats van de Mediamarkt aan de Van Aalstweg in Hoorn. Woensdag 24 april Deze middag gaan we naar het gebied waar onze afdeling een 5-jarig inventarisatieproject houdt: de Lutjebroekerweel. Ook dit jaar zullen we hier twee keer naar toegaan. We verzamelen om 14:30 bij boerderij ‘Schapenstreek’, De Gouw 57 A. Woensdag 15 mei We gaan deze keer naar de Eco-tuin van het IVN. Beppie van de Weegen is bekend met deze tuin en zal ons iets over de tuin vertellen en uiteraard zullen we de aanwezige planten op naam proberen te brengen. We verzamelen om 14:35 bij de bushalte Bovenkarspel, Streekbos. Bus 138 vertrekt om 14:30 van station Bovenkarspel – Grootebroek. Helaas heeft deze bus een slechte aansluiting met de trein, je moet al de trein van 13:15 uit Hoorn nemen om deze bus te halen; een andere mogelijkheid is fietsen vanaf station Grootebroek of gezamenlijk met de auto gaan. Wil je dit laatste, laat het mij dan tijdig weten dan kunnen auto’s en meerijders gecoördineerd worden. Woensdag 29 mei In het noorden van Purmerend, aan de N244/ hoek Salvador Allendestraat, schijnt een hele interessante berm te zijn, die gaan we deze middag bekijken. We vertrekken per trein vanaf station Hoorn om 13:58 naar Purmerend Overwhere en nemen vanaf daar bus 306. We ontmoeten degenen die op eigen gelegenheid gaan om 14:30 op bovengenoemde hoek. Woensdag 12 juni We zijn al erg lang niet meer met de plantenwerkgroep bij het Zanddepot wezen 14
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
kijken, dat gaan we nu eens recht zetten. Helaas is deze plek (Grootslagweg 9, Andijk) erg slecht per OV bereikbaar. Ik hoop dat er genoeg mensen met een auto zijn die deze keer willen rijden. Vertrek P Dampten 13:00. Vanwege het meerijden wil ik graag van tevoren weten wie er mee willen gaan, met en zonder auto. Zondag 23 juni FLORON-excursie plas/dras oevers langs Beemster-uitwatering. We verzamelen om 10:00 bij de parkeerplaats bij de twee bruggen (t.o. café Les Deux Ponts) in Oudendijk. Per OV: bus 218 uit Hoorn vertrek 9:20, uitstappen halte Mijzerweg 9:38, dan ± 1 km lopen Woensdag 26 juni Altijd goed voor mooie planten: Het Zwanenwater. We vertrekken per trein om 12:50 uit Hoorn, overstappen in Heerhugowaard en vanaf Schagen per bus. We ontmoeten degenen die zelfstandig willen reizen om 14:05 bij de ingang van het Zwanenwater. Voor het Zwanenwater is een toegangskaart nodig, zowel kaarten van Noord-Hollandslandschap als Natuurmonumenten zijn geldig, neem die dus mee voor zover je er lid van bent. Woensdag 10 juli We gaan deze middag voor de tweede keer naar de Lutjebroekerweel, deze keer eens een ander stuk. We ontmoeten elkaar om 14:30 waar de Weel met de Kadijkweg kruist.
Het nieuwe strepen
Naast deze werkgroepmiddagen gaan we ook een aantal keren meedoen met ‘Het nieuwe strepen’ van FLORON. Dit is een nieuwe manier van inventariseren waarmee het mogelijk moet zijn om met minder tijd toch een redelijke inventarisatie van een gebied te kunnen maken. Een probleem hierbij is echter dat het aantal mensen dat hieraan mag meedoen strikt gelimiteerd is tot 3 personen als we 2 keer gaan en 6 als we het in 1 keer inventariseren. Het gaat om 2 hokken: bij de Vooroever in Andijk en bij De Ven. Naar de Vooroever gaan we op vrijdag 21 juni, naar De Ven in ieder geval (ijs en weder dienende) op 3 juli. Heb je zin om hieraan mee te doen neem dan ajb contact met mij op. Op zaterdag 20 april organiseert de KNNV i.s.m. FLORON een Botanische Dag met als onderwerp "Bijzondere Botanische Biodiversiteitsbijdragen". Het programma bestaat uit een serie korte lezingen in de ochtend en middag. Locatie: Dominicanenklooster, Assendorperstraat 29 in Zwolle, van 10:00 – 16:00 uur. Zie ook op de landelijke website van de KNNV. ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
15
Iets over de inhoud: Eén van de interessante ontwikkelingen de laatste tijd is de aandacht voor het veiligstellen van uitgangsmateriaal van inheemse soorten. De Nederlandse Vereniging van Botanische Tuinen bijvoorbeeld verzamelt zaden en breidt de eigen collectie planten uit. Zo levert zij een ex-situ bijdrage aan de biodiversiteit. Op de dag is er aandacht voor het inventariseren van inheems uitgangsmateriaal in oude houtwallen en bossen. Zelfs groene daken en meer natuurlijk openbaar groen kunnen hier een bijdrage leveren. Als inleiders zijn o.m. benaderd: Rob Plomp (Ver. Van Botanische Tuinen), Laurens Sparrius (FLORON), Piet Bremer, Hein van Bohemen en Jan van Groenendael (GAN). In de zaal zullen verschillende informatiestands staan van bijvoorbeeld KNNV en FLORON. Tussen de middag is er voldoende tijd voor ontmoeting tussen de deelnemers. Ook is een plantenquiz in voorbereiding. Binnenkort wordt de uitnodiging verspreid met het definitieve programma en een opgavestrook. Kosten van deelname:€ 13,50 incl. lunch, koffie en thee of €3,50 zonder lunch, alleen koffie en thee. Anneloes ter Horst, coördinator plantenwerkgroep
[email protected]
Vissenwerkgroep Het IVN West-Friesland heeft Ton Groen benaderd om een lezing te houden over vissen. Daarop zijn vier leden van de vissenwerkgroep, Ton Groen, Dirk Kleine modderkruiper Hardeman, Fred Weel en ondergetekende, bijeengekomen om een lezing op te zetten over de vissen van WestFriesland en De Zeevang. De lezing werd gehouden in het Streekbospaviljoen op woensdag 23 januari en kreeg positieve reacties. De lezing zal nog worden bijgeschaafd door bepaalde zaken verder uit de diepen. Ook nieuwe gegevens die we hopen te verkrijgen zullen hierin verwerkt worden. De komende periode zijn we van plan om een aantal keer op pad te gaan om te vissen. De data staan echter nog niet vast. Laat ondergetekende weten als je op de hoogte wilt worden gesteld als we gaan vissen, per e-mail:
[email protected] of per telefoon: (0228) 51 59 55. Zo mogelijk komen de geplande activiteiten ook op de website van onze afdeling of worden gemeld via de nieuwsbrief. Tijdens de midwintertelling werd de eerste actieve SNOEK gesignaleerd aan de zuidkant van Lutjebroek. Ook jullie waarnemingen zijn van harte welkom. Stuur deze naar Jan Pieter de Krijger, onze natuurhistorisch secretaris, e-mail:
[email protected]. Ad Roobeek, coördinator a.i. 16
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Rietkoog bij Schardam bedreigd De Rietkoog bij Schardam wacht een onverantwoorde landschappelijke ingreep. Dit buitendijks gelegen gebiedsdeel van gemeente Zeevang, is aangewezen om er een uitwateringsgemaal te huisvesten. Onze KNNV-afdeling heeft hiertegen bezwaar ingediend. De Rietkoog is een 30 ha groot weidevogelgebied dat als een van de weinige terreinen in onze omgeving nog een rijke weidevogelgemeenschap kent. Het Hoogheemraadschap Noord-Hollands Noorderkwartier (HHNK) wil vanuit het uitwateringsgemaal het overtollig water uit de ringvaart lozen door de Rietkoog op het Markermeer. Door de klimaatsverandering is het volgens berekeningen van belang om dit gemaal te plaatsen. De polders die op het ringvaartsysteem lozen kunnen hierdoor hun eigen waterhuishouding weer beter uitvoeren. In de Rietkoog wordt hiervoor een 35 meter breed kanaal gegraven richting Markermeer. Verloren weidevogelgebied Er gaat door deze ingreep 2 hectare weidevogelgebied verloren. Daarbij zal ook het zeer ruimtelijke landschap dat vanaf de dijk mooi te zien is, ernstig worden aangetast. Als KNNV Hoorn/West-Friesland zijn wij een alternatief ontwerp gaan indienen bij het HHNK om De Rietkoog te vrijwaren voor de ingreep. Dit ontwerp dat gesitueerd moest worden nabij de banpaal bij de Korsloot in Schardam is als “niet uitvoerbaar” door het HHNK afgewezen. Compensatienatuur Wel is de KNNV daarna uitgenodigd om mee te praten over compensatienatuur voor de ingreep in De Rietkoog. HHNK, Staatsbosbeheer en onze KNNV kwamen snel tot de overeenstemming om de compensatienatuur in de Schardammerkoog te creëren. De 2 ha die voor de ingreep in De Rietkoog moet worden gecompenseerd, wordt tevens met 7 ha uitgebreid voor compensatienatuur voor de dijkverhoging tussen Hoorn en Edam. De Schardammerkoog krijgt hierdoor meer kans om als een volwaardig weidevogelgebied te gaan dienen. De ingreep die in de Rietkoog plaats gaat vinden blijft een ernstige aantasting van een bijzonder weidevogelgebied. Ben Pronk Wetlandwacht ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
17
Insectenwerkgroep DAGVLINDERS Heus het wordt wel weer lente! De eerste KLEINE VOS heeft begin maart zijn sprietjes voorzichtig buiten de deur gestoken in de tuin van de familie Marbus en Marco van der Lee. En verder zit de rest nog met zijn winterjas te bibberen in de schuur of op zolder.
INVENTARISATIEPROJECT: LUTJEBROEKERWEEL Zo gauw als het weer het toelaat verzamelt de werkgroep zich bij de schapenboerderij Alderwegen aan de Gouw in Lutjebroek. Ter plekke spreken we een gebied af. Wil je meegaan laat dit dan weten aan de werkgroep. Volg de site van de KNNV. Bij twijfelachtig weer kun je Henny/Ad bellen. We verzamelen op de vrijdag-, zaterdag- of zondagmiddag op de bovengenoemde plek. Wanneer belangstellenden mee willen doe dit dan in overleg met de werkgroep en geef een seintje aan een van bovenstaande personen.
INVENTARISATIEPROJECT:
NACHTVLINDERS
Wanner de kou er een beetje uit is dan geldt nog steeds de oproep voor de witte plekken die de werkgroep wil onderzoeken: de locaties Aartswoud, Obdam, Etersheim, Suyderbraak (Scharwoude). Indien je een locatie beschikbaar stelt voor dit onderzoek kan het onderzoek besloten of een meer open karakter hebben. Bij een besloten avond komt alleen het vaste waarneemteam, bij een meer open avond stel je het maximum aantal KNNV-leden vast dat je wilt ontvangen. Aan de hand van de beschikbare locaties wordt een waarneemschema opgesteld. De onderzoeksavonden zullen voornamelijk op vrijdag- en zaterdag avond plaatsvinden van een uur voor zonsondergang (om het doek op te stellen bij daglicht) tot ca. 01:00 uur. Volg onze site op internet als je een van deze avonden mee wilt maken! En breng Ad Roobeek op de hoogte als je komt: e-mail:
[email protected] of per telefoon: (0228) 51 59 55.
RODE
LIJST
Het BRUIN BLAUWTJE staat nog steeds vermeld als “gevoelig” op de Rode lijst. De achteruitgang van de DAGPAUWOOG in onze regio begint op te vallen. In Europa was al een achteruitgang te bespeuren. Hoe het verder in Nederland gaat is afwachten, maar ook daar zijn de geluiden somber.
BIGDAY Op korte termijn wordt door Ad de insecten-Big Day georganiseerd. De beste maanden zijn hiervoor juli/augustus. Houd 18
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
de site of nieuwsbrief in de gaten wanneer je mee komt helpen inventariseren. Zoals altijd zijn we afhankelijk van mooi weer. Bel Ad wanneer je meer wilt weten.
MAAIBELEID De contacten met Staatsbosbeheer, Hoogheemraadschap (HHNK) en gemeenten verlopen goed. Op dit moment werken we samen met de Hoornse- en Medemblikker gemeente, HHNK en Staatbosbeheer. Met de Gemeente Hoorn hebben we afspraken gemaakt over het maaien. We gaan de goede kant uit en dat is mooi en nu maar volhouden. De “Strip” (in Hoorn) wordt volgens de regels gemaaid. De buurtbewoners worden hierbij ingeschakeld via het wijkcentrum en ook wij kunnen een handje helpen. Mijn dringende vraag is dus: Wie helpt ermee om ongeveer half juni het maaisel bij elkaar te harken! Alle hulp is welkom! Je kunt je bij mij opgeven! Bij vragen kun je bij mij terecht. Staatbosbeheer heeft in een gebied van de Lutjebroekerweel handmatig gemaaid en afgevoerd. En er staat een nieuwe brug tussen een paar gebiedjes. Je kunt er dus tijdens het tellen een lekker rondje wandelen. De nieuwe waterberging in deze omgeving zou best wat vlinders en libellen kunnen trekken. Heb je tijd ga dan mee inventariseren of doe het zelfstandig en geef ons de datum/de plaats /hoeveelheid en soort door! HHNK doet zijn best in de Koopmanspolder Andijk en omgeving, ga eens kijken of kom mee bij onze inventarisaties van planten en vlinders.
OPROEP Wanneer je ziet dat er op een plek een bijzondere insectensoort zit of plotseling zeer veel vlinders/libellen in een gebiedje voorkomen dan zouden wij het op prijs stellen wanneer je dit meldt aan de werkgroep. Dan geven wij het door aan de verschillende beheerders. En als het goed is dan houden ze hier rekening mee want zij moeten zich houden aan de Flora-en Faunawet! Data om in de gaten te houden: Vlinder/libellenexcursies De excursies zijn voor de werkgroep maar er kunnen meer mensen bij. 27 of 28 juli Noord/West Veluwe met de vlinder/libellenwerkgroep aldaar. Zaterdag 10 augustus Excursie met Klaas Kaag in de omgeving van Den Helder. Henny van der Groep Coördinator insectenwerkgroep (0229) 24 95 46
[email protected] http://www.knnvhoorn.nl/ ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
19
Insectencursus Op 23 en 30 mei en op 6 en 13 juni van deze zomer hebben we weer een insectencursus georganiseerd. Ditmaal is Hoorn – Wijkcentrum Kersenboogerd – de locatie. Op deze 4 avonden kunnen jullie kennis maken met de grote groep van insecten. Tijdens de cursus komen aan bod: de plek die de insecten innemen in het dierenrijk, hun manier van ademhalen en voeden en de voortplanting. Daarnaast zal er aandacht zijn voor de grotere groepen die worden onderscheiden. Een kennismaking om uw ogen te openen voor een groep dieren die niet altijd even goed belicht wordt. De avonden starten om 19:30 uur en zijn om 22:00 uur afgelopen. Zij zullen worden verzorgd door enthousiaste KNNV’ers. Kosten voor deze cursus zijn € 30,- voor KNNV-leden en € 37,50 voor nietKNNV-leden. Dit is inclusief koffie of thee. Opgeven bij Jan-Pieter de Krijger op telefoonnummer: (0229) 23 97 24 of via email:
[email protected].
Zoogdierenwerkgroep Op 31 januari zijn we als werkgroep bijeengeweest. Een restpartij kerkuileballen werd onderzocht. Er werden voornamelijk VELDMUIZEN en HUISSPITSMUIZEN gevonden. Ook de BOSSPITSMUIS was van de partij. Leuk was de vondst van een BOSMUIS en een BRUINE RAT. De twee warme dagen van begin maart leverde de eerste waarneming van een GEWONE DWERGVLEERMUIS door Ton Groen in Zwaag op. Het eerste teken van de aankomende lente? In het komend jaar willen we de verspreiding van HAAS, KONIJN, MOL en EGEL in ons werkgebied in beeld krijgen. Deze soorten zijn door iedereen te herkennen en wij roepen iedereen op de waarnemingen van deze soorten door te geven. De komende periode zal het verspreidingsonderzoek van de vleermuizen in ons werkgebied ook voortgezet worden. Dit zal voornamelijk parallel aan het nachtvlinderonderzoek plaatsvinden. Op 10 augustus zal er een excursie worden gehouden in het Streekbos. Als je mee wilt doen aan het vleermuisonderzoek neem dan contact op met ondergetekende. Er zijn voorlopig geen binnenbijeenkomsten gepland. Fred Weel (coördinator) en Ad Roobeek (verslag) 20
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Natuurbeheer met grote grazers Afgelopen kwartaal maakten we excursies naar de AW-duinen bij Heemstede en de Oostvaardersplassen. Deze natuurgebieden hebben als bijzonderheid dat er veel grote grazers zijn ingezet voor het beheer, d.w.z. om het dichtgroeien tegen te gaan lopen er herten, koeien en paarden. Bij deze natuurlijke gang van zaken past geen ingrijpen door de mens d.m.v. afschot. Wel past in deze denktrant dat vermindering van voedselaanbod ook de populatie grazers doet afnemen. Dat klopt. In natuurlijke situaties zouden die dieren aan wegtrekken op zoek naar betere oorden. Maar… die speelruimte ontbreekt in ons goed gevulde land. Zodra de dieren het natuurgbeid verlaten is er verkeershinder en dreigt schade op landbouwpercelen. De remedie is een groot hek. Tijdens beide excursies zagen we dieren langs de rasters lopen in uithoeken van het natuurterrein. Ook een uiting van voedselschaarste was het aanvreten van bomen (bast en laaghangende twijgen). Het landschappelijk effect is ons vooral uit de Oostvaardersplassen bekend. Wie naar de kijkhut de Zeearend loopt, kwam voorheen door een wilgenwoud. Nu loop je daar door halfopen terrein: de restanten van het woud. Ook vanaf de Praambult kijk je niet meer uit op een groot vlierstruweel. Hier zie je een kaalgevreten vlakte met enkele dorre staken. Aan het eind van de winter doet de voedselschaarste zich het sterkste gelden. Niet eerder zagen we zoveel kadavers van EDELHERTEN. SBB helpt als beheerder uitgeputte dieren aan hun eind d.m.v. afschot. Zelfs Harm Niessen van Faunabescherming bepleitte voor de AW-duinen deze maatregel. Natuurbeheer met grote grazers is in ons land een veel toegepaste werkwijze. De discussie over het moment van ingrijpen is gaande bij natuurliefhebbers-beschermers-beheerders. Soms wel sneu voor de dieren… Jan Marbus
(Mogelijk maken we in augustus een excursie naar de ZuidKennemerduinen waar Wisenten zijn ingezet.) ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
21
Project visdiefvlotjes Eind vorige eeuw is de kavel Kastelein door Staatsbosbeheer verworven. Dit perceel is gelegen in de gemeente Zeevang, tussen de dorpen Middelie en Oosthuizen. Het grenst aan de oostzijde aan de spoorlijn Hoorn-Purmerend; aan het zuiden aan de Seevancksweg, de weg van Middelie naar Oosthuizen; aan de westzijde aan de veenstroom de Wijzend en aan het noorden aan de veenstroom de Kromme IJe. Landschappelijk en cultuurhistorisch is het een karakteristiek stukje Noord-Hollands veenweide gebied.
De vorige eigenaar, Hans Kastelein, had de verschillende graslandpercelen van deze kavel met stevige dammen aan elkaar verbonden en de binnensloten op een onderbemaling gezet van minimaal 80 cm onder polderpeil. Door deze onderbemaling was het land goed met machines te beheren, maar was het maaiveld wel gaan inklinken en stak, op de kade rondom na, nog maar enkele centimeters boven het polderpeil. 22
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Na de verkoop trok Kastelein de zinker van de onderbemaling zodat zijn pomp dit kavel niet meer droog hoefde te houden. Wat achterbleef was een vochtig weidevogelgrasland, precies waarvoor dit perceel verworven was. De echte agrariërs in de Zeevang -die toch echt wel wat gewend zijn als het om nat grasland gaat- voelden er niets voor dit natte kavel in gebruik te gaan nemen, vandaar dat Landman Agrarisch Bedrijf, een combinatie van zoogkoeien- en zorgboerderijbedrijf van Jaap en Diana Hoek-Spaans in beeld kwam als pachters van deze kavel. De eerste jaren was de bewerkbaarheid van de verschillende percelen niet eenvoudig. Wel ontwikkelde de weidevogelstand zich tot de beste percelen van de Zeevang. Nadat de interne ontsluiting van de percelen in 2001 verbeterd was, zijn natuurvriendelijke
oevers en een plasdras perceel -compleet met zonnepomp- aangelegd. Het plasdras perceel en de brede volle sloten in het kavel Kastelein bleken behalve de gangbare weidevogels als grutto, kievit en tureluur ook aantrekkingskracht op slobeenden, kluten en visdieven te hebben. Zelfs lepelaars komen er foerageren. Omdat de legsels van de visdieven, zowel in de ei- als in de kuiken fase erg vatbaar voor predatie van vooral hermelijnen bleken werd op initiatief van de Agrarische Natuurvereniging in 2005 en 2006 een poging gedaan de reproductie van de visdieven kansrijker te maken om deze vogels te verleiden op vlotjes te laten broeden. Mij is niet bekend hoe dit initiatief verlopen is. In 2008 waren deze vlotjes gezonken of lagen er scheef en begroeid met planten bij. Na navraag gedaan te hebben bij andere soortgelijke projecten besloot ik in het kader van het jaar van de visdief in 2009 het vlotjes project nieuw leven in te blazen en dit nauwkeuriger te begeleiden. De vlotjes moesten veel groter -groot genoeg ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
23
om meerdere nesten te herbergen- en beter geschikt zijn voor jonge visdieven om op te klimmen. Alles bij elkaar een hele klus. In de jaren die volgden heb ik samen met Jaap Hoek-Spaans verder geëxperimenteerd met de vlotjes en hebben we ook schelpenstrandjes en eilandjes aangelegd. De visdieven hebben van begin af aan gebruik gemaakt van de vlotje. Hoe groter de vlotjes, hoe meer jonge visdieven vliegvlug geworden zijn. De visdieven die op de oevers van de graspercelen broedden, veelal maar enkele meters van de vlotjes vandaan, werden steeds gepredeerd door hermelijnen. Soms waren de jongen al 2 weken groot. De nesten op de vlotjes, waar de jongen gewoon op bleven, konden de visdieven goed verdedigen tegen de
hermelijnen. Als ware het duikbommenwerpers pikten zij naar de zwemmende hermelijn die dan wijselijk het hazenpad koos. Omdat de vlotjes arbeidsintensief zijn, zijn we de laatste 2 jaar overgegaan op de aanleg van schelpen eilandjes. Niet alleen de visdieven profiteren hiervan ook de kluut vindt dit heel aantrekkelijke als nestplaats. Samen met de gangbare weidevogels en eendensoorten, die allemaal om te nestelen naar het kavel Kastelein komen en met hun jongen naar het plasdras perceel en de grasoevers van de brede sloten komen, is het hier in mei en juni een drukte van belang. 24
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Broedresultaat vlotjes 2009 2010 2011 2012
4 5 7 7
vlotjes vlotjes vlotjes vlotjes
visdief visdief visdief visdief
4 legsels 6 legsels 9 legsels 8 legsels
8 jongen vliegvlug. 11 jongen vliegvlug. 17 jongen vliegvlug. 15 jongen vliegvlug.
Vanaf 2010 heeft ieder jaar een scholekster gebroed op een van de vlotjes met gemiddeld 2 à 3 uitgevlogen jongen. Op de 2 schelpeneilandjes broeden sinds 2010 ieder jaar met succes 4 paar visdiefjes en dit jaar heeft er ook voor het eerst een paartje kluten gebroed. Op de oevers hebben de visdiefjes jaren lang legsels gemaakt. Helaas zijn bijna al deze legsels verloren gegaan door predatie . In tegenstelling tot de visdieven van de Kreupel -het Staatsbosbeheer eiland in het IJsselmeer- zijn de visdieven in de Zeevang niet afhankelijk van spiering. Door gebrek aan spiering komen de honderden paren visdieven op de Kreupel door voedselgebrek niet tot reproductie. Nagenoeg alle jongen sterven hier door voedselgebrek. De visdieven op het perceel Kastelein vissen kennelijk in de Zeevang en vangen gewoon kleine witvisjes (vnl. blank- en rietvoorns) de jongen verhongeren hier niet. Helaas is het aantal jongen dat vliegvlug wordt niet groot, maar hier worden tenminste jongen vliegvlug! Als er meerdere vlotjes en schelpen eilandjes aangelegd worden -en onderhouden- zal het aantal visdieven legsels eveneens toenemen, zo blijkt de afgelopen jaren. Auteur: H.J. de Groot
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
25
Vogelwerkgroep Donderdag 14 februari was het gehele land in de ban van sneeuw. Daarom is de bijeenkomst voor die avond afgelast in verband met o.a. de veiligheid. Volgens mij heeft dit nog nooit plaatsgevonden! De volgende dag was alles weer snel weggedooid bij 8 graden boven nul.
TUINVOGELTELLING Dit werd weer een groot succes mede door de melding van VBN dat vanuit Koggenland en Medemblik geen gegevens van voorgaande jaren bekend waren. Na een oproep leverde dat tellers op en was dat gat ook weer gedicht. Zwaagdijk Oost en West is een aardige uitgestrekte lintbebouwing. Helaas zijn daar geen tellingen van binnengekomen. Scholen konden ook mee doen. Via het digitale schoolbord, flyers en folders werden ze op de hoogte gebracht van een week tellen in de schooltuin en iedereen was positief. Naderhand waren er maar enkele scholen in Enkhuizen, Hoorn, Berkhout en Gouwe die er aan hebben deelgenomen. Jammer, voor de anderen een gemiste kans! Maandag 6 januari en vrijdag 17 januari 2014 kunt u weer meedoen! Alvast gemakkelijk voor inroostering.
VOGELATLAS De nieuwe vogelatlas in samenwerking met SOVON heeft zijn eerste rondes achter de rug van de wintertelling. Nu zijn wij al weer bezig met de blokken en hokken te doorkruisen om de broedvogels in kaart te brengen en het is interessant wat er aangetroffen zal worden.
GIERZWALUWEN Als deze vogels weer arriveren, zullen we de tellingen opnieuw starten aan de Westerdijk waar v.h. de Parkschouwburg stond. Hier wordt dan gekeken of het aantal af- of toeneemt. Dit gebeurt in samenwerking met Landschap Noord-Holland.
HUISZWALUWEN Ook deze vogels zullen weer terug keren uit zuidelijke streken om hun ei hier te komen uitbroeden. Wij hopen dat de omstandigheden verbeteren zodat de populatie hierdoor groeit. Het zijn niet alleen vogels die in de kernen van steden en dorpen broeden maar ook in de open ruimten zoals bij boerderijen. Hierbij wil ik u vragen om deze te melden zodat de plaatselijke teller daar ook kan gaan kijken. Wegsteken van nesten is verboden!! Als u plaatsen weet waar dat is gebeurd in voorgaande jaren: graag een melding bij mij, het liefst met foto van de plek. 26
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
IJSVOGELS Tijdens de winter zijn er verschillende meldingen van IJSVOGELS binnen gekomen. Gelukkig zijn ze ook bij windwakken gezien waar ze zaten te vissen. Nu wordt hopelijk ergens een broedpaar gesignaleerd in de komende periode.
DE ZEEVANG Een grote groep tellers bezocht maandelijks het informatiecentrum”De Breek” te Etersheim om vandaar weer uit te waaieren over het grote gebied van De Zeevang om stand van de vogels weer goed in kaart te brengen.
LANDJE
VAN
NABER
Het landje ligt er weer goed bij na de Natuurwerkdag en nu maar hopen dat het weer vogels zal aantrekken om daar te gaan broeden.
AGENDA 11 april: Vogelwerkgroepbijeenkomst, wijkcentrum Kersenbogaard, Brederodegracht 1, Hoorn, van 20:00 tot 22:00 uur. 27 april: Vogelkijkdag waterberging Twisk, samen met LNH week 4 t/m 12 mei: Nationale Vogelkijkweek VBN. Onze KNNV vwg zal 2 vogelkijkpunten inrichten: Onderdijk (Vooroever) en Schellinkhout (De Nek) 9 mei: Dauwtrappen met de Kapel te Andijk. 11 mei: Vogelkijkdag Texel 27 juli: Vogelkijkdag waterberging Twisk, samen met LNH. 25-26 augustus: Bird Fair Oostvaardersplassen Douwe Greydanus coördinator Vogelwerkgroep.
NATUURVAKANTIE Er zijn diverse reisorganisaties die een verzorgde reis aanbieden naar gerenomeerde natuurgebieden. Al heel wat KNNV-leden hebben ontdekt en ervaren dat je met de kampen en reizen van de KNNV de mooiste oorden in binnen- en buitenland leert kennen. De AKC (Algemene Kampeer Commissie) stelt jaarlijks een programma op van korte en zomerkampen. De ARC (Algemene Reis Commissie) verzorgt een uitgebreid reisprogramma. Voor meer info en verslagen zie www5.knnv.nl/reizen ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
27
Huiszwaluwtelling 2012 Aartswoud Abbekerk Andijk Avenhorn Baarsdorpermeer Beets Benningbroek Berkhout Bobeldijk Bovenkarspel De Goorn De Weere Enkhuizen Gouwe Grootebroek Grosth. / Scharwoude Hauwert Hem Hensbroek Hobrede Hoogkarspel / Lutjebroek Hoogwoud Hoorn Kwadijk Lambertschaag Medemblik Middelie Midwoud Nibbixwoud Obdam Onderdijk Oosterblokker Oosterdijk Oosterleek Oosthuizen Oostwoud Opmeer / Spanbroek Opperdoes Oudendijk Schardam Schellinkhout Sijberkarspel Spierdijk Twisk Ursem Venhuizen Wadway Warder Wervershoof Westerblokker Westwoud / Oudijk Wijdenes Wogmeer Wognum Zandwerven Zuidermeer Zwaag Zwaagdijk-Oost Zwaagdijk-West Totaal
2012
Plaats
o + + o + + o + + + o + o + + o + + o + o o o + + o o o + + o + + o o + + o + o o +
2011
2011
Kwartblok
0 3 83 0 0 6 7 34 0 56 56 25 88 0 7 8 22 14 0 1 31 10 0 34 10 35 75 0 34 47 31 0 0 0 7 8 16 0 24 0 0 53 1 0 14 66 0 63 29 0 18 54 0 17 0 0 20 19 22 1148
17 3 79 0 0 11 4 38 0 34 45 21 92 0 31 6 26 13 0 5 29 9 0 42 20 55 74 0 29 50 33 0 0 0 20 9 15 0 13 0 0 34 3 0 20 65 0 69 29 0 8 48 0 19 0 0 25 27 25 1195
14-56-1 14-57-3 15-51-1, 15-51-2 19-36-1 19-16-4 19-36-3 25-41-3 19-26-4 19-26-2 20-12-1 19-26-3 14-56-4 20-12-2 14-56-3 20-11-2 19-36-2 19-18-1 20-21-1 19-25-1 19-46-3 20-11-1 14-55-4 19-27-4 19-56-2 14-57-1 14-48-3 19-46-4, 19-56-2 19-17-2 19-17-2 19-15-3 14-58-2 19-18-3 15-52-1 20-21-2 19-46-2 14-57-4 19-16-1 14-47-3 19-36-3 19-36-4 19-28-3 19-16-2 19-26-1 14-57-2 19-25-3 20-11-4, 20-21-2 19-16-1 19-47-1 14-58-4 19-28-1 19-18-4 19-28-4 19-25-2 19-17-3 19-16-3 19-26-1 19-27-2 19-18-2 19-17-4
2012 was alweer het 21e jaar op rij dat de HUISZWALUWEN in alle dorpen en steden in ons werkgebied geteld werden door 28 vrijwilligers. Wij danken de 28 tellers dan ook voor hun bijdrage. Zonder deze mensen is het niet mogelijk om het allemaal in beeld te brengen. 2012 heeft 47 nesten meer op geleverd ten opzichte van 2011; een mooi resultaat. Hiernaast is het overzicht met toe- en afname weergegeven. In 2011 was er een plan gemaakt om de PR in te zetten om de mensen enthousiast te krijgen om nest bouw toe te laten of zelfs te stimuleren vooral ook in plaatsen waar nog geen HUISZWALUW hebben gebroed. Het gehele seizoen kwamen er meldingen positief binnen o.a. met de woorden van mijn buurman heeft HUISZWALUWEN en waarom wij niet, wij vinden het wel gezellig dat deze ook bij ons komen. Goede oplettendheid siert onze waarnemers door even een tip door te geven van locaties waar de vogels naar uit geweken waren. Er waren verschuivingen te zien in de dorpen. Nieuwbouw speelt altijd een rol omdat daar veel lekkere zwarte grond te vinden is en daar maaken de zwaluwen goed gebruik van. Ook bij boerderijen kan de HUISZWALUW actief zijn met nestelen terwijl de BOERENZWALUW in de gebouwen hun nest hebben. Als Marco die nieuwe nesten niet had gemeld dan hadden wij 40 nesten minder gehad dan in 2011.
Wervershoof 70 60 50 40
28
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
30 20
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
0
1994
10
1993
Aan de linkerzijde is de voor- dan wel achteruitgang van het aantal nesten t.o.v. het voorgaande jaar weergegeven. + = meer huiszwaluwnesten, - = minder huiszwaluwnesten, o = hetzelfde aantal huiszwaluwnesten
Kust Binnenland
Kust Binnenland
44% 56%
Kust
Huiszwaluwen
Binnenland
In het bovenstaande figuur is het percentage nesten in het binnenland en langs de kust weergegeven.
1500 1250
Warder Warder
1000 100
750
90 80 70
500
60 50
250
40 20
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
10 0
Jaar
1993
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1993
1994
30
0
In de bovenstaande grafiek zijn de totalen over de jaren 1992 tot en met 2010 weergegeven, tevens zijn de nesten die in het binnenland en langs de kust zijn geteld zichtbaar gemaakt.
Enkhuizen 250
200
150
100
2012
2011
2010
2009
2008
2007
2006
2005
2004
2003
2002
2001
2000
1999
1998
1997
1996
1995
1994
0
1993
50
Douwe Greydanus / Egbert Baars ”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
29
De midwintertelling in een notendop Van 11 januari tot en met 15 januari is door de vogelwerkgroep zo goed als ons totale werkgebied geteld op aanwezige vogels. In totaal zijn er 176.921 vogels geteld verdeeld over 91 soorten. Het weer was over het algemeen gunstig. Gedurende de telling werd het steeds kouder en kwam er steeds meer ijs. Op zaterdagochtend trok er ook nog een zwakke sneeuwstoring over die het tellen iets moeilijker maakte. De soort met het hoogste aantal waarnemingen is de SMIENT (43146), gevolgd door GRAUWE GANS (21876), TOPPER (15631), BRANDGANS (13639), KOLGANS (10072), STORMMEEUW (9125), MEERKOET (7964), WILDE EEND (7895), KOKMEEUW (6230) en op nummer 10 staat KUIFEEND (6115). Ik heb ons werkgebied opgedeeld in 5 regio’s: het IJsselmeer (van Medemblik Haven tot Enkhuizen Houtribdijk), het Markermeer (van Enkhuizen Houtribdijk tot Haven Edam), de Zeevang (incl de strook Mijzen-Westerkogge),. West Friesland West (ten westen van A7) en West Friesland Oost (ten Oosten van A7). De top 3 van de afzonderlijke regio’s ziet er als volgt uit: IJsselmeer: TOPPER (15631), KUIFEEND (3.971) en KOKMEEUW (1652). Markermeer: SMIENT (11770), BRANDGANS (4.320) en KLEINE CANADESE /KECKLING GANS (1760). Zeevang: SMIENT (22.212), GRAUWE GANS (8447) en KOLGANS (8254). West Friesland West: SMIENT (5560), GRAUWE GANS (4253) en STORMMEEUW (3798) West-Friesland Oost: GRAUWE GANS (6.889), KOKMEEUW (3.836) en WILDE EEND (3.763) De steltlopers waren tijdens deze telling ook redelijk vertegenwoordigd met: GOUDPLEVIER (626), HOUTSNIP (1), KIEVIT (3.456), OEVERLOPER (1), STEENLOPER (2), WATERSNIP (8) WITGATJE (3) en WULP (2606). Een bijzondere aandacht verdient ook het voorkomen van de roofvogels. Vastgesteld zijn: BLAUWE KIEKENDIEF (4), BUIZERD (64), HAVIK (3), SLECHTVALK (7), SPERWER (11) en TORENVALK (26). Bij deze wil ik alle 29(!) tellers bedanken die meegewerkt hebben aan dit resultaat door hun inzet en het ter beschikking stellen van de telgegevens. Een uitgebreider verslag van de telling zal gegeven worden in het jaarverslag van 2013. Ad Roobeek Coördinator midwintertelling 30
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Gevaarlijk vistuig Watervogels die afhankelijk zijn van vis lopen een risico dat ze als bijvangst uit de netten gehaald worden. Deze vogels achtervolgen hun prooi en kunnen verstrikt raken en verdrinken. Op 28 januari jl. zag mevrouw Hardy een vrouwelijke ZAAGBEK zwemmen bij het PWN spaarbekken waar zij werkzaam is en ze nam er een foto van. Bij het zien van de foto zag ze dat deze een visdraad om en tussen de snavel had zitten. Deze vogel is naar het Wilhelminaplantsoen te Enkhuizen uitgeweken. Daar hebben wij een poging gedaan in samenwerking met Dierenambulance en Brandweer om haar te vangen. Helaas op het laatste moment bezat ze de kracht nog om onder het net door te duiken. Ze is niet meer gezien en vermoedelijk heeft ze het niet overleefd. Douwe Greydanus
Koopmanspolder De landschappelijke herstructurering is inmiddels voltooid. Ieder is benieuwd hoe de natuur dit gaat invullen. Samen met Remco van Ek van Bureau Deltares zijn eind maart nieuwe pq’s (permanente quadraten) uitgezet. KNNV'ers zullen de plantengroei hierbinnen volgen in de komende jaren. Ook letten zij speciaal op dagvlinder- en libellenfauna.
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
31
De Hoornbloem Dorpsstraat 10A, 1689 EV Zwaag, ☎ (0229) 23 04 19, e-mail:
[email protected]
De afgelopen maanden was er weer veel vraag naar diverse zaden van wilde planten. Omdat de winter zo lang heeft standgehouden vrezen we dat onze plantjes die buiten in hun potjes hebben overwinterd het er niet levend af zullen brengen. Dat betekent: opnieuw zaaien of stekken. Onze zadenvoorraad is voldoende om het nog even uit te zingen. Mocht je nog zaden kunnen oogsten in eigen tuin van bijv. WINTERAKONIET, WILDE HYACINT, VINGERHELMBLOEM en SLANKE SLEUTELBLOEM dan horen we dat graag! Ook soorten als GOUDSBLOEM, MONNIKSKAP, LAVENDEL en BLAUWE LUPINE zijn heel welkom. Ook onze potjesvoorraad begint te slinken. Wie heeft er nog vierkante plastic potjes van circa 10x10cm? We komen ze graag ophalen. Inmiddels zijn er al diverse afspraken gemaakt voor groene markten. Wie wel eens wil helpen en zo wat ervaring wil opdoen: bel of mail ons gerust! We zijn blij met elke helpende hand. Ook zijn er markten waar we zelf niet heen kunnen maar waar wel iemand met een auto samen met een andere KNNV'ers misschien wel een marktkraampje wil bemannen?
De Specht Westerblokker 132a, 1695 AL Blokker ☎ (0229) 23 15 68 of (06) 238 33 276, e-mail:
[email protected]
Bij de Specht breken ook weer drukke tijden aan. Voorjaar is Nestkastentijd… Een liefhebber bestelde laatst een camerakast voor Halsbandparkieten! Maar ook meesjes zijn zo natuurlijk prachtig te volgen. Je eigen beleef-de-lente-gevoel met broedsucces is bijna het summum! Aangepaste mezenkast compleet geleverd met cameraatje en 15 meter snoer €80,- voor jaren kijkplezier! Bij De Specht zijn planken of plaatmateriaal vanaf 2 cm dikte erg welkom! Via www.knnv.nl/hoorn kunt u op de site van De Specht het hele assortiment bekijken. 32
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Bijzondere waarnemingen
Wanneer 01-1-2013 01-1-2013 01-1-2013 01-1-2013 01-1-2013 01-1-2013 01-1-2013 02-1-2013 04-1-2013 05-1-2013 06-1-2013 09-1-2013 09-1-2013 11-1-2013 11-1-2013 12-1-2013 13-1-2013 13-1-2013 15-1-2013 15-1-2013 15-1-2013 15-1-2013 15-1-2013 15-1-2013 19-1-2013 21-1-2013 26-1-2013 26-1-2013 26-1-2013 26-1-2013 27-1-2013 27-1-2013 27-1-2013 27-1-2013 28-1-2013 28-1-2013 29-1-2013 30-1-2013 02-2-2013 02-2-2013 02-2-2013 06-2-2013 07-2-2013 07-2-2013 07-2-2013 09-2-2013 09-2-2013 10-2-2013
Wat 4 Veldleeuweriken Havik Havik Roerdomp Waterral 7000 Toppereenden Houtsnip 4 Pestvogels Pestvogel Roerdomp 2Vuurgoudhaantjes 3 Kleine Zwanen 7 Ransuilen 2 Roerdompen 31 Goudplevieren 95 Brilduikers 142 Goudplevieren Krooneend Geelpootmeeuw Eidereend 23 Kleine Zwanen Blauwe kiekendief 2 Kleine Rietganzen Velduil 2 Zwarte mees Houtsnip Smelleken Pontische meeuw 2 Geelpootmeeuwen 3 Pontische meeuwen Smelleken 4 Kleine Zwanen 2 Wilde zwanen Blauwe kiekendief Grote Lijster 3 Rietgorzen 147 Knobbelzwanen 8000 Spreeuwen 2 Toendrarietganzen Vuurgoudhaan Steenuil Blauwe Kiekendief 4 Appelvinken 2 Boomklevers 15 Winterakonieten Appelvink 2 Kleine Barmsijsen Geelpootmeeuw
Waar Andijk Lutjebroekerweel Lutjebroekerweel Lutjebroekerweel Lutjebroekerweel Vooroever Onderdijk Hoorn Hoogkarspel Boedijnhof,Hoorn Lutjebroekerweel Lutjebroek, Park De Woid Houtribdijk Lutjebroek Lutjebroekerweel Wervershoof IJsselmeer Vooroever Enkhuizen Lutjebroekerweel Enkhuizen Enkhuizen Markermeer Schellinkhout Midwoud Egboetswater Schellinkhout, De Nek Boedijnhof, Hoorn Blokker Zwaagdijk Oost Andijk, Molenhoek Medemblik Haven Noord Medemblik Haven Noord Wijdenes Wijdenes Wijdenes Tersluis zuid Blokker Blokker Westwoud Polder Drieban N302 nabij Enkhuizen Enkhuizen Andijk Wilhelminaplantsoen Enkhuizen Enkhuizen Enkhuizen Andijk Hoogkarspel Hoogkarspel Krabbersgat
Wie Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Freek Musman Fred Weel Freek Musman Ad Roobeek Ad Roobeek Ad Roobeek, Piet en Wil Ad Roobeek Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Freek Musman Tineke Horstman Tineke Horstman Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Tineke Horstman Tineke Horstman Fred Weel Fred Weel Ad Roobeek, Piet en Wil Ad Roobeek, Piet en Wil Douwe Greydanus Freek Musman Piet Reus Piet Reus Douwe Greydanus Ad Roobeek, Piet en Wil Ad Roobeek, Piet en Wil Ad Roobeek, Fred Weel
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
Reus
Reus Reus
Reus Reus
33
Wanneer 10-2-2013 10-2-2013 10-2-2013 10-2-2013 16-2-2013 16-2-2013 16-2-2013 16-2-2013 16-2-2013 18-2-2013 20-2-2013 22-2-2013 24-2-2013 26-2-2013 28-2-2013 01-3-2013 02-3-2013 03-3-2013 04-3-2013 06-3-2013 7-3-2013
Wat Kleine Zwaan 2 Wilde zwanen Krooneend Roerdomp Blauwe Kiekendief Rotgans 6 Appelvinken Boomklever Groene Specht 2 IJsvogels 2 Grutto’s Middelste Zaagbek 4 Nonnetjes 2 Bosspitsmuizen Sperwer Rode Wouw 2 Kepen Witte Kwikstaart spec. Roerdomp Ooievaar Groene Specht
Waar Hoornsche Gat Hoornsche Gat Houtribdijk Lutjebroekerweel Zwaagdijk Oost Westwoud Wilhelminaplantsoen Enkhuizen Wilhelminaplantsoen Enkhuizen Risdammerhout,Hoorn Lijndraaier,Hoorn De Nek, Schellinkhout Andijk Medemblik Haven Noord Zanddepot, Andijk Hoogkarspel Middelie Het Oude Ambacht, Hoorn Lutjebroek De Nek, Schellinkhout Bovenkarspel Risdammerhout, Hoorn
Wie Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek Tineke Horstman Tineke Horstman Ad Roobeek, Fred Weel Ad Roobeek, Fred Weel Freek Musman Douwe Greydanus Freek Musman Douwe Greydanus Fred Weel Douwe Greydanus Fred Weel Tineke Horstman Jan de Krijger Ad Roobeek Jan de Krijger Ofra Camri Jan de Krijger
Jan-Pieter de Krijger nh-secretaris
Vroege vogelzangexcursie De extreme weersituatie heeft ook effect op de vogeltrek. Veel zangvogels worden in hun trekdrift bekoeld door de aanhoudende koude luchtstroom uit het noordoosten.Maar als de zon wat meer gaat schijnen en de wind draait naar zuidelijke richtingen, dan komen Tjiftjaf, Fitis, Zwartkop en Braamsluiper massaal naar het noorden. Rond 6 april vliegen er meestal Boerenzwaluwen. Goed uitkijken dus en als het 21 april een beetje lekker weer is zingen de vogels uit volle borst. Ze hebben een boel in te halen! Start 06:00 uur bij de brandweerkazerne in het Julianapark Hoorn. Duur ca. 2 uur, o.l.v. Jan Marbus (0229) 23 04 19 34
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
ADRESSEN
AFDELING
HOORN/WEST-FRIESLAND
Bestuur Voorzitter
: J.M. Duyf, Postbus 8, 1693 ZG Wervershoof, ☎ (0228) 58 52 72, e-mail:
[email protected] Secretaris : E.J. Baars, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker, ☎ (0229) 24 95 46, e-mail:
[email protected] Nat. hist. secr. : J.P. de Krijger, Weidemolen 98, 1622 KE Hoorn, ☎ (0229) 23 97 24, e-mail:
[email protected] Pen. & Ledenadm. : A.L. Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek ☎ (0228) 51 59 55, e-mail:
[email protected], Rekeningnummer: 3553986 Leden : A.L. ter Horst, Dorpsstraat 59, 1713 HB Obdam, ☎ (0226) 45 29 90, e-mail:
[email protected] T. Horstman-Kooijman, James Grievelaan 6, 1695 HX Blokker, ☎ (0229) 23 53 35 Erevoorzitter : J.A. Marbus, Dorpsstraat 10A, 1689 EV Zwaag, ☎ (0229) 23 04 19, e-mail:
[email protected]
Coördinatoren
Insectenwerkgroep: Henny van der Groep, Yellowlaan 24, 1695 HV Blokker, ☎ (0229) 24 95 46, e-mail:
[email protected] Plantenwerkgroep : Anneloes ter Horst, Dorpsstraat 59, 1713 HB Obdam, ☎ (0226) 45 29 90, e-mail:
[email protected] Vissenwerkgroep : Ad Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek, ☎ (0228) 51 59 55, e-mail:
[email protected] Vogelwerkgroep : Douwe Greydanus, Julianastraat 9, 1619 XG Andijk, ☎ (0228) 72 01 19, e-mail:
[email protected] Zoogdierenwerkgr.: Fred Weel, De Roop 12, 1616 SC Hoogkarspel, ☎ 06 48 66 40 25, e-mail:
[email protected] Excursies & Lezingen: Ofra Carmi, Rositastraat 11, 1676 GW Twisk, ☎ (0227) 54 10 07, e-mail:
[email protected] Onderst. & Advies : Michel Kleij, Lijndraaier 149, 1625 ZV Hoorn, ☎ (0229) 23 05 24, e-mail:
[email protected] Public relations : Gerrit de Weert, Postbus 8, 1693 ZG Wervershoof, ☎ (0228) 58 55 77, e-mail:
[email protected]
AANMELDINGSFORMULIER - S.V.P.
INLEVEREN BIJ HET BESTUUR.
Ondergetekende meldt zich aan als: ❍ KNNV-lid (1 persoon € 28,50 per jaar) ❍ Gezinslid (meer dan 1 persoon op hetzelfde adres € 35,55 per jaar) ❍ Jeugdlid (tot en met het jaar waarin je 25 wordt: € 17,00 per jaar) dhr./mevr.: voorletter(s) geboortejaar adres postcode + woonplaats e-mail specialiteiten of interesse naam huisgenoot geboortejaar specialiteit of interesse
: : : : : : : : :
achternaam : telefoon :
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013
35
NATUURLIEFHEBBER? Enthousiast over mooie dingen die u in de natuur ontdekt heeft en wilt u die ervaring graag met anderen delen? Of vindt u het buiten prachtig maar zou u wel wat meer willen weten over dat landschap, zo’n plant of dier........
DOE
DAN MEE MET DE KNNV! DE VERENIGING VOOR VELDBIOLOGIE.
Het is een club van actieve natuurliefhebbers. Zo veelzijdig als de natuur, zo veel zijn de activiteiten van de KNNV! Naast het programma van de plaatselijke/regionale afdelingen biedt de landelijke organisatie o.a.: - het verenigingsblad Natura (6x per jaar) - kampen en reizen - allerlei werkgroepen (o.a. landschap, korstmossen) - publikaties voor ledenprijs Het landelijk bureau is te bereiken op Boulevard 12, 3707 BM Zeist ☎ 030 - 231 47 97
WILT
U
“HET HOORNBLAD”
VAKER ONTVANGEN?
Gebruik dan de bon op pagina 35 en wordt lid van de KNNV-afdeling Hoorn/West-Friesland. U bent dan ook automatisch lid van de landelijke KNNV. Het kost u slechts € 28,50 per jaar. Opzegging van het lidmaatschap melden voor 1 november bij de ledenadministratie van de afdeling.
DRUKWERK
AAN:
Afz. Ledenadm. KNNV A. Roobeek, P.J. Jongstraat 176, 1614 LK Lutjebroek ☎ (0228) 51 59 55 36
”Het Hoornblad”, nr. 79 lente 2013