Kadernota t.b.v. begroting 2010
Pagina 1
Pagina 2
Inhoudsopgave
Algemeen Inhoudsopgave
3
Inleiding
5
Reacties werkgroep
7
Oplossingsrichtingen
9
Ontwikkelingen en grote projecten
10
Financiële uitgangspunten
11
Samenvatting / Totaaloverzicht Financieel totaaloverzicht
15
Programma’s 1. Openbaar bestuur
19
2. Veiligheid
21
3. Fysieke / Ruimtelijke kwaliteit
26
4. Opgroeien in Korendijk
28
5. Opvangen en begeleiden
30
6. Sociale kwaliteit
34
7. Economie
37
8. Dienstverlening / Bedrijfsvoering (extern)
39
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien
41
Kostenplaatsen (intern)
44
Pagina 3
Pagina 4
Inleiding
Crisis Nederland bevindt zich in een zware economische recessie. Ongetwijfeld worden de gevolgen hiervan ook voor onze gemeente merkbaar. De laatste jaren was het beleid en beheer van Korendijk met name gericht op instandhouding van de bestaande voorzieningen en sterke ondersteuning van de diverse maatschappelijke instanties. Nu het economisch tij gekeerd is, zullen er mogelijk ingrijpende keuzes gemaakt moeten worden. Op het moment van het opstellen van de eerste versie van deze kadernota is de zogeheten meicirculaire nog niet verschenen. In deze circulaire worden de gevolgen voor de gemeente duidelijk van de uitkomsten van het rijksbeleid voor het bestrijden van de crisis. Dit geeft een onzekerheid in het eindresultaat van de hier gepresenteerde eindcijfers. Het kabinet heeft in het Aanvullend Beleidsakkoord voornemens opgenomen om de moeilijke economische situatie het hoofd te bieden. Sommige voornemens betreffen de gemeentefinanciën. Definitieve besluitvorming heeft plaatsgevonden in de Ministerraad van 17 april 2009. De gemeenten zullen zo spoedig mogelijk worden geïnformeerd over de uitkomsten. De effecten die als gevolg van de crisis op kunnen treden zijn bijvoorbeeld: ! minder aanvragen voor bouwvergunningen, dus minder legesopbrengsten; ! vertraging van woningbouw dus vertraging van OZB-opbrengsten (dit speelt in onze gemeente echter niet tot nauwelijks) alsmede een verwachte toename van de leegstand van bedrijfsruimten; ! een toenemend beroep op de gemeente door stichtingen en verenigingen omdat sponsoren zich terugtrekken. ! een toenemend beroep op gemeenten als het gaat om kosten van sociale regelingen (bijstand, WHW, etc). ! enzovoort. Vanuit bedrijfseconomisch oogpunt wordt landelijk geadviseerd investeringen sneller uit te voeren ter stimulering van de (lokale) werkgelegenheid. Anderzijds moet stijging van de (lokale) lasten voor burgers en bedrijven zoveel mogelijk worden beperkt. Zie hier de spagaat: de investeringen die de gemeente Korendijk zich had voorgenomen zijn niet of nauwelijks te realiseren zonder hogere lasten voor burgers. Denk hierbij aan de investeringen in accommodatiebeleid en de uitbreiding van de begraafplaats te Zuid-Beijerland. Nu al is duidelijk dat het realiseren van het accommodatiebeleid niet mogelijk is zonder het realiseren van een aantal bouwgrondexploitatieprojecten als kostendrager; helaas liggen (landelijk) veel bestaande projecten al stil dus is het maar de vraag of het bouwen van woningen op korte termijn een reële optie is om de lasten van het uitvoeren van het accommodatiebeleid te kunnen dragen. Ook de recente berichtgeving van de provincie dat er alleen binnen de bestaande contouren gebouwd mag worden is in dit kader een belemmerende factor. In veel gemeenten kunnen investeringen dankzij aanwezige bestemmingsreserves versneld worden uitgevoerd zonder dat (grote) gevolgen zijn voor de exploitatiebegroting. Onze gemeente beschikt echter niet over dergelijke reserves. Al met al is het maar de vraag of enerzijds de verwachte toename van lasten voor de gemeente en anderzijds de verwachte daling van de inkomsten op dit moment een investeringsslag mogelijk maken. Hier zullen keuzes gemaakt moeten worden terwijl de ontwikkelingen op zowel korte als langere termijn moeilijk te voorspellen zijn.
Pagina 5
Landelijk wordt er gespeculeerd over een mogelijke versoepeling van het motto “structurele lasten moeten gedekt kunnen worden door structurele baten”. Met andere woorden: wellicht is het toegestaan om, in tegenstelling tot de huidige provinciale en gemeentelijke beleidslijn, enige jaren ‘rood’ te staan. Het is daarnaast echter ook de vraag of een (omvangrijk) begrotingstekort in meerjarenperspectief aan te raden is. De gemeente heeft als het gaat om vrij beschikbare reserves niet al te veel vet op de botten. In dit kader heeft de provincie Zuid-Holland door middel van een begrotingscirculaire van maart 2009 laten weten grotendeels vast te houden aan een structureel sluitende meerjarenbegroting. Het gebruik van stelposten moet zoveel mogelijk vermeden worden. Negatieve begrotingssaldi worden alleen geaccepteerd als het meerjarenperspectief (jaar 2013) structureel sluitend is. Verder adviseert de provincie, vooruitlopend op de raadsverkiezingen 2010 en indien de begroting het toelaat, om een stelpost voor nieuw college-/raadsbeleid op te nemen. Een dergelijke stelpost is nu niet in de begroting of deze kadernota verwerkt. Naast alle bedreigingen zien we echter ook bepaalde kansen. Naar verwachting zal de inflatie beperkt toenemen. Ook de stijging van de salariskosten zal wellicht beperkt zijn. Verder is het zaak om onderwerpen te voorzien van een prioriteit; niet alleen de financiële middelen maar ook de capaciteit van de organisatie is beperkt. Waar mogelijk moeten en zullen onderzoeken naar nieuw beleid worden getemporiseerd. In het kader van de planning & controlcyclus is hiermee een begin gemaakt. Ook zal versneld worden aangesloten bij mogelijke ontwikkelingen om onderwerpen in regionaal verband op te pakken. Hierbij blijft wel het uitgangspunt dat er in die gevallen sprake moet zijn van een kwalitatieve verbeterslag. Verder kan een optie zijn om een toenemend beroep te doen op de maatschappelijke organisaties en burgers van de gemeente Korendijk zelf. Samenvattend Ook de gemeente Korendijk zal de effecten van de crisis gaan merken. Als een goed rentmeester zullen gemeentebestuur en de gemeentelijke organisatie niet alleen een visie moeten ontwikkelen voor de korte en langere termijn maar ook zullen we het roer om moeten gooien. Hierbij moeten we ons realiseren dat de financiële polsstok wel erg kort geworden is. Dit geldt waarschijnlijk in het bijzonder voor jaren 2011 en verder. Wij pleiten er dan ook voor om op basis van reële verwachtingen een beleidsarme kadernota en programmabegroting 2010 op te stellen. De nadruk voor de resterende raadsperiode zal liggen op het afronden van lopende activiteiten en projecten. De hand zal op de spreekwoordelijke knip worden gehouden. De effecten hiervan voor de grote projecten worden geschetst onder het kopje ‘ontwikkelingen en grote projecten’.
Pagina 6
Reacties leden werkgroep. Naar aanleiding van de behandeling van de kadernota 2009 is aan de leden van de werkgroep gevraagd of er procesmatige of inhoudelijke verbeterpunten zijn voor de behandeling van de nieuwe kadernota. Hierop is als volgt gereageerd: Procedureel/inhoudelijk Men is tevreden over de huidige opzet en gang van zaken Programma’s 1. Openbaar bestuur Geen punten. 2. Veiligheid a. Meer aandacht voor (verkeers-)veiligheid in de gemeente, met name de situatie op de randwegen is soms onoverzichtelijk. Denk aan aanpassingen groen, meer controle en/of borden snelheidsignalering. Dit in overleg met de wegbeheerder ( SGP). b. Meer inspanning van gemeente, woningstichting en politie op kleinschalige overlast; overhangende takken, zwerfvuil, hondenpoep (PvdA). 3. Fysieke / Ruimtelijke kwaliteit a. Onderhoud openbaar groen (incl., straten en wegen) ( SGP). ! keuze van de beplanting; met regelmaat is nieuw aangebrachte beplanting na een korte periode al weer vernield of niet aangeslagen; ! het aanbrengen van fysieke afscheidingen ter voorkoming van doorlopen/doorrijden. Als voorbeeld wordt genoemd de hekjes rond het plantsoen in de Middelstraat te Nieuw-Beijrland en omgeving. b. De mogelijkheid voor de plantsoenendienst om op eigen initiatief ad hoc klein onderhoud aan bijvoorbeeld wegen en straten uit te voeren, waarvoor ze benaderbaar zijn voor de burgers. (PvdA). 4. Opgroeien in Korendijk a. Inspanning om via de RSD een tegemoetkoming bijzondere kosten voor zwemles voor kinderen in te stellen. Deze mogelijkheid bestaat volgens het boekje “Extra Waard, inkomensondersteuning RSD Hoeksche Waard”, nu niet, behoudens de algemene bijdrage voor maatschappelijke participatie die hiervoor te laag is. Met het wegvallen van het schoolzwemmen hebben wij ervaren dat er basisschoolleerlingen niet leren zwemmen vanwege de kosten voor de ouders. Een tegemoetkoming Bijzondere Kosten (TBK) voor zwemles zou dat kunnen opvangen. (PvdA). b. Naar aanleiding van de in de kadernota opgenomen post voor het houden van een bejaardenmiddag wordt gevraagd om in het kader van 55 jaar bevrijding een activiteit te organiseren voor de jeugd (SGP). 5. Opvangen en begeleiden Geen punten. 6. Sociale kwaliteit a. Snel meer duidelijkheid en adequate actie ten aanzien van het collectief vraagafhankelijk vervoer (PvdA). b. Stichtingen en verenigingen kunnen slechts beperkt een extra beroep doen om de gemeenten. Prioriteit dient gegeven te worden aan de jeugd (VVD). 7. Economie Geen punten. 8. Dienstverlening / Bedrijfsvoering (extern) a. Service vanuit de gemeente, waarbij de update van de website urgent is (SGP).
Pagina 7
Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien a Maak de gevolgen van de financiële crisis inzichtelijk (SGP). b. Probeer de koopkracht van de burgers in stand te houden en de belastingdruk te minimaliseren (SGP). c. Momenteel te veel onzekerheden om wensen en ideeën aan te voeren. Wachten op meicirculaire (CDA). d. Geen uitspraak over bezuinigingen. Eerst moet de noodzaak hiertoe duidelijk zijn (PvdA). e. De VVD en GBK gaven in de voorbereiding aan geen reactie te hebben verzonden vanwege de verwachte geringe ruimte voor nieuw beleid. Een aantal van de bovengenoemde punten is dusdanig ruim geformuleerd dat er momenteel nog geen concrete nadere invulling aan is gegeven. Een financiële vertaling binnen de kadernota heeft dan ook nog niet plaatsgevonden.
Pagina 8
Oplossingsrichtingen Deze kadernota laat een aanzienlijk tekort zien. Om dit tekort weg te werken, zal een aantal keuzes gemaakt moeten worden. De beroemde ‘kaasschaafmethode’ is al toegepast in eerdere jaren. Daarbij komt dat de budgetten in voorgaande jaren, uitgezonderd 2009, niet zijn verhoogd met het inflatiepercentage. Naar verwachting zal het hanteren van de kaasschaafmethode weinig opleveren. Mogelijke denkrichtingen zijn: ! Niet honoreren nieuw beleid maar handhaven van het bestaande aanbod van voorzieningen of op een andere manier vormgeven aan bestaand voorzieningen tegen de huidige kostprijs. ! Kritisch kijken naar de overhead en interne dienstverlening. ! Op basis van de te hanteren servicenormen meer klantgericht en zakelijk werken. ! Lokaal doen wat lokaal kan, regionaal doen wat regionaal moet c.q. structurele voordelen oplevert. Kritisch zijn op kosten van regionale samenwerking. ! Versobering dan wel efficiënter beheer openbare ruimte. ! Uitvoering van kapitaalinvesteringen temporiseren, mits dit niet leidt tot hogere onderhoudskosten van bestaande voorzieningen. ! Een ander subsidiebeleid waarbij de nadruk meer komt te liggen op de zelfredzaamheid van de betreffende verenigingen e.d. ! Afstoten van gemeentelijke voorzieningen c.q. bezittingen. ! Kiezen van andere beheersvormen van gemeentelijke accommodaties. ! Etc. In alle gevallen geldt dat eventuele nadelige maatschappelijke effecten zoveel mogelijk beperkt moeten blijven en dat er sprake moet zijn van een duurzaam effect. In de kadernota is bij de financiële tabel die bij elk programma hoort, aangegeven over er sprake is van beïnvloedbare (B) dan wel niet beïnvloedbare (NB) kosten. Hierbij is er van uitgegaan dat posten ook beïnvloedbaar indien er op langere termijn mogelijkheden zijn tot inhoudelijke bijsturing.
Pagina 9
Ontwikkelingen en grote projecten In de meerjarenbegroting 2009 is een aantal grotere projecten en ontwikkelingen geschetst. Destijds is e toegezegd over deze onderwerpen in de 1 helft 2009 meer duidelijkheid te geven. Daarnaast willen wij kort ingaan om andere zaken die een rol spelen of gaan spelen binnen de gemeente Korendijk. Uitbreiding begraafplaats Zuid-Beijerland In de programmabegroting 2009 stond reeds vermeld dat er in 2009 een keuze moet worden gemaakt op welke wijze de capaciteit van de begraafplaats in Zuid-Beijerland kan worden vergroot. Er zijn in feite maar twee mogelijkheden te weten fysieke uitbreiding na grondverwerving en een capaciteitsuitbreiding door middel van ruimen van graven. Op dit moment worden beide sporen onderzocht. De voorkeurskeuze zal hoe dan ook leiden tot een grote investering. Een concreet bedrag kan op dit moment nog niet worden genoemd. Accommodatiebeleid Na 2009 zal er uitvoering aan het accommodatiebeleid gegeven moeten worden. De komende jaren (meerjarig over langere tijd) zal er geld beschikbaar moeten komen voor de toekomstige accommodaties. Op dit moment is het niet mogelijk een onderbouwd bedrag te noemen. Hoewel er vanaf 2010 een bedrag is geraamd voor investeringen van 1 miljoen euro, zal het niet mogelijk zijn om de plannen te realiseren zonder het creëren van aanvullende kostendragers zoals grondexploitatieplannen. Er zal dan ook gezocht worden naar samenwerking met externe partijen en investeerders. Voor het kunnen realiseren van het accommodatiebeleid is het van belang dat er projecten buiten de huidige contouren gerealiseerd mogen worden. Dit is echter op basis van het huidige standpunt van de provincie waarbij grotere woningbouwprojecten in de zuidrand niet meer mogen, niet mogelijk. Uiterlijk in december moet duidelijk zijn of er in alle kernen – buiten de bestaande dorpskommen - nieuwbouw mag worden gepleegd. SwaneBlake In 2009 wordt extra capaciteit ingehuurd bij bureau Volgerlanden voor ondersteuning bij het (HW icoon) project SwaneBlake t.b.v. de afronding van de initiatieffase van het project en een aanvullende haalbaarheidsstudie naar het doorkruisen van de primaire waterkering. Deze stappen zijn cruciaal voor verdere besluitvorming over het opstellen van een integrale inrichtingsvisie en de daarna vast te stellen vervolgaanpak. Aan de raad wordt binnenkort een voorstel voorgelegd om in 2009 het benodigde werkkrediet te voteren. Afhankelijk van de uitkomsten in 2009 moet voor 2010 en volgende jaren rekening gehouden worden met vooralsnog niet concreet te ramen vervolgprojectkosten. Nota openbare ruimte In 2009 zal de nota voor het integrale beheer van de totale openbare ruimte kunnen worden vastgesteld waarin inzicht wordt geboden in planmatig (meerjaren) onderhoud. In combinatie met de al beschikbare meerjarenplannen voor het onderhoud c.q. de renovatie van het openbaar groen en de wegen en het ook in voorbereiding zijnde meerjarenonderhoudsplan voor de riolering biedt de nota inzicht in: ! de kwaliteit van alle elementen in de openbare ruimte; ! de benodigde financiën om deze elementen op het gewenste niveau te houden; ! een financieel dekkingsplan nadat de kwaliteitskeuzes zijn gemaakt; ! de mogelijkheid om werk met werk te maken. In mei 209 komt er nadere info over benodigde jaarbudgetten beschikbaar. Bevolkingskrimp De komende jaren wordt verwacht dat een aantal gemeente te maken krijgt met een krimp van de bevolking. Dit kan gevolgen hebben voor het voorzieningenniveau en voor de hoogte van de gemeentefondsuitkering. Als financieel toezichthouder moet de provincie toezien op een duurzaam financieel evenwicht van de begroting. De provincie zal bij de beoordeling van de begroting dan ook nagaan of met dit aspect voldoende rekening is gehouden. Bij de definitieve programmabegroting en bij de verdere uitwerking van toekomstig beleid (bijvoorbeeld het accommodatiebeleid) zal hier op worden teruggekomen. Vooralsnog wordt bij de financiële uitgangspunten rekening gehouden met een gelijkblijvende bevolkingssamenstelling en een inwoneraantal van afgerond 11.000.
Pagina 10
Financiële uitgangspunten Algemeen. Voor het opstellen van de algemene uitgangspunten wordt nog gebruik gemaakt van informatie zoals die per begin april 2009 bekend is. Een belangrijke bouwsteen voor de kadernota is de meicirculaire uit het gemeentefonds. Deze is echter nog niet verschenen op het moment van opstellen van deze uitgangspunten. Salarissen Basis voor de raming van de salarissen zijn de schaalbedragen zoals die golden per februari 2009. Rekening wordt gehouden met de volgende punten: ! De formatieomvang per 2009, inclusief de geaccordeerde wijzigingen; ! Het opvullen van mogelijke vacatures zal steeds kritisch worden bekeken op nut en noodzaak. Functies die een directe relatie hebben met de dienstverlening aan burgers zullen hierbij zoveel mogelijk worden ontzien; ! Voor de verwachte stijging van de loonkosten 2010 wordt uitgegaan van 2%. ! De huidige CAO loopt per 1 juli 2009 af. Op dit moment wordt onderhandeld over een nieuwe CAO waarbij de VNG voor de 0-optie pleit. Anderzijds zullen de rijksambtenaren er op basis van in 2007 gemaakte afspraken in 2009 en 2010 zo’n 3,4% op vooruit gaan. ! De uitkomsten voor een nieuwe CAO voor gemeenteambtenaren zijn, gelet op de genoemde bandbreedte, nauwelijks in te schatten. ! Verder heeft het ABP aangegeven de premies voor de pensioenen te willen verhogen. Dit leidt in principe tot hogere werkgeverslasten. Ramingen begrotingsjaar 2009/prijspeil De gemeente presenteert de meerjarenbegroting op basis van prijspeil begroting 2010. Er wordt dus in meerjarenperspectief geen rekening gehouden met inflatie. De raming van de diverse baten en lasten heeft als basis de jaarschijf 2010 binnen de meerjarenbegroting 2009-2012. Daar waar er afwijkingen zijn geconstateerd bij de jaarrekening 2008 of de voorjaarsrapportage 2009 met structurele financiële gevolgen, zijn deze verwerkt in de jaarschijven 2010 en verder. Dergelijke posten zijn per programma opgenomen onder het kopje ‘Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009’. Voor het te hanteren prijspeil 2010 wordt vooralsnog uitgegaan van een inflatiepercentage van 1%. Per maart 2009 bedroeg het inflatiepercentage nog 2% (consumentenprijsindex). Naar verwachting zal dit percentage dalen tot circa 1%. Hierbij de aantekening dat er zowel in de begroting 2007 en 2008 geen rekening is gehouden met inflatie. In de begroting 2009 is een inflatiepercentage van 2% toegepast. Leerlingenvervoer Op het moment van opstellen van deze kadernota wordt er op regionaal niveau nog onderhandeld over de te hanteren verdeelsleutel van de kosten voor het leerlingenvervoer. Een herziening van deze verdeelsleutel kan financiële gevolgen hebben voor onze gemeente. Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). In het jaar 2008 waren de uitgaven voor de uitvoering Wmo lager dan de rijksvergoeding. Ook in 2009 zal naar verwachting de uitvoering gedekt kunnen worden door de rijksvergoeding. Wij verwachten op basis van de meicirculaire meer duidelijkheid te krijgen over de effecten van mogelijke ‘beleidsbijstellingen’ door het kabinet in relatie tot de uitkering Wmo die als onderdeel van het gemeentefonds aan de gemeente wordt uitgekeerd. Wel zijn er sterke signalen dat de Wmo-bijdrage in de algemene uitkering zal worden verlaagd. Deze mutatie is nog niet in de kadernota verwerkt.
Pagina 11
Onroerende zaakbelastingen Met ingang van het belastingjaar 2008 zijn de wettelijke beperkingen inzake de maximale jaarlijkse stijging en gehanteerde drempelbedragen rond de onroerende-zaakbelastingen vervallen. Onze gemeente heeft voor het belastingjaar 2009 het (gemiddelde) tarief van de OZB verhoogd om te komen tot een structureel sluitende meerjarenbegroting. De tarieven komen hiermee op het regionale gemiddelde. Na 2009 is vooralsnog uitgegaan van een aanpassing met het inflatiepercentage. Bij de berekening van de tarieven voor de OZB wordt gebruik gemaakt van de WOZ-waarde van de woningen en niet-woningen. Sinds 2008 wordt gebruik gemaakt van de waarde per 1 januari van elk voorgaand jaar. Voor het eerst doet landelijk de situatie voor dat de waarde van woningen (per 1.1.2009) is gedaald ten opzichte van een eerdere peildatum. Hoewel het SVHW op het moment van opstellen van de kadernota nog bezig is met een marktanalyse naar de stand per 1.1.2009 ziet het er naar uit dat er binnen de regio Hoeksche Waard geen sprake is van een waardedaling ten opzichte van 1.1.2008. Hoewel er in het e 2 halfjaar 2008 wel een beperkte waardedaling was te constateren, is deze grotendeels genivelleerd door een stijging in het eerste halfjaar 2008. Mocht de daling ook tot de peildatum 1.1.2010 doorzetten, dan zal hier rekening mee gehouden moeten worden voor het belastingjaar 2011. Globaal kunnen er dan 3 scenario’s worden geschetst. 1. Een waardedaling van bijvoorbeeld 3% leidt tot een evenredige neerwaartse aanpassing van de tarieven (al dan niet te corrigeren met het verwachte inflatiepercentage). Een lagere totaalopbrengst is dan het gevolg, die versterkt wordt door een daling van het aantal heffingseenheden. 2. We gaan er van uit dat er sprake is van een incidentele waardedaling. Hoewel het aantal heffingseenheden daalt, blijven de tarieven op het huidige niveau. Ook hier daalt de totaalopbrengst maar minder e dan in de 1 variant. 3. Er wordt voor gekozen de huidige totaalopbrengst te handhaven (al dan niet aangepast met het inflatiepercentage).In deze situatie zullen de tarieven verhoudingsgewijs stijgen, evenredig met de waardedaling. Per saldo zullen belastingplichtigen niet meer dan betalen dan voorgaand jaar. Afhankelijk van de definitieve opgave van het SVHW zal een keuze gemaakt moeten worden voor een scenario. Rioolrechten Bij de rioolrechten wordt in de meerjarenbegroting 2009-2011 uitgegaan van een jaarlijkse stijging van de tarieven met 5,4% op basis van het prijspeil 2009. In afwachting van de uitkomsten van de actualisatie van het gemeentelijk rioleringsplan (GRP) wordt voorgesteld om deze tariefstijging te handhaven. Doel is 100% kostendekkendheid van de heffing. Op basis van de jaarrekening 2008 blijkt over 2008 een reëel dekkingspercentage van 82% gerealiseerd te zijn. Daarnaast speelt de Wet verankering en bekostiging gemeentelijke watertaken een rol. Deze geeft de gemeenten een zorgplicht voor afvalwater, hemelwater en grondwater. Gemeenten kunnen uiterlijk per 1.1. 2010 een nieuwe heffing invoeren. In januari 2009 heeft de raad een krediet beschikbaar gesteld voor het opstellen van een nieuwe gemeentelijke rioleringsplan. De uitkomsten hiervan worden gebruikt voor het opzetten van een nieuwe dekkingsplan, inclusief bijbehorende tariefstelling. Begraafrechten De tarieven van de begraafrechten leiden tot een zelfstandig kostendekkingspercentage van 36%, (basis: jaarrekening 2008). Door middel van een jaarlijkse toevoeging vanuit een reserve begraafplaatsen wordt een effectief kostendekkingspercentage van circa 50% bereikt. Gelet op de hoogte van de tarieven is in de meerjarenbegroting 2008-2011 afgezien van een verdere tariefstijging om de kostendekkendheid te vergroten. Voor de begroting 2010-2013 wordt voorgesteld de overige tarieven te laten stijgen met het verwachte inflatiepercentage om tenminste het huidige geraamde dekkingspercentage in stand te houden. Voor 2010 is dit 1%. Als er eerder extra verhogingen zijn afgesproken, zullen deze worden doorgevoerd.
Pagina 12
Retributies Voor retributies geldt dat deze maximaal 100% van de kosten van de met de retributie gemoeide taak mogen compenseren. Voor de begroting 2010-2013 wordt voorgesteld de tarieven van bijvoorbeeld leges en bouwvergunningen te laten stijgen met het verwachte inflatiepercentage om tenminste het huidige geraamde dekkingspercentage in stand te houden. Voor 2010 is dit 1%. Op het moment van het opstellen van de kadernota is nog niet duidelijk of het aantal aanvragen voor bouwvergunningen afneemt. Mogelijk vindt er een verschuiving plaats van aanvragen voor nieuwbouw naar aanvragen tot verbouw. Omdat de hiermee gepaard gaande bouwsom, die dient als basis voor de berekening van de bouwleges, veelal lager ligt dan de bouwsom van nieuwbouw, moet rekening gehouden worden met een lagere opbrengst. Ook wordt er landelijk gewerkt aan een nieuwe Wet op de Ruimtelijke Ordening. Om de administratieve lastendruk en aantal regels terug te dringen, zal het aantal vergunningsvrije bouwwerken naar verwachting worden uitgebreid. Dit betekent dan echter ook een daling van de (leges-)inkomsten. Subsidies Korendijk heeft vele maatschappelijke instellingen en verenigingen. Veel van deze instanties zijn meer of minder afhankelijk van de bijdragen van sponsoren. Onze gemeente zelf draagt momenteel circa € 682.000 bij in de vorm van subsidies e.d. Mochten sponsoren wegvallen, dan zullen instanties mogelijk eerder bij de gemeente aankloppen voor extra ondersteuning. Hierbij zullen er keuzes gemaakt moeten worden. In de nieuwe subsidieverordening, die nog in 2009 zal verschijnen, zullen wij daarom ingaan op onderwerpen als garantstellingen en te verstrekken geldleningen aan dergelijke instanties. De nadruk zal in dergelijke gevallen liggen op zelfredzaamheid van verenigingen en instellingen. Wij sluiten hierbij op voorhand niet uit dat instanties die qua omvang dan wel bestuurlijk continuïteit niet structureel gezond blijken te zijn, niet langer in alle gevallen op (financiële) steun van de gemeente kunnen blijven rekenen. Huuropbrengsten en pachten Waar van toepassing wordt voorgesteld de opbrengsten van huren en pachten te verhogen met het verwachte inflatiepercentage van 1%, tenzij er al andere afspraken zijn gemaakt ten aanzien van extra verhogingen. Rentepercentages Voor het begrotingsjaar 2010 en de meerjarenbegroting zullen evenals in 2009 de volgende rentepercentages worden gehanteerd: ! rente nieuwe investeringen 5% ! rente eigen financieringsmiddelen/bespaarde rente 5% ! rente financieringstekort 5% ! rente financieringsoverschot 3% De ontwikkelingen op de kapitaalmarkt geven op dit moment geen aanleiding om de percentages te wijzigen. Wereldwijd is er sprake van een afremmende economische groei. Met een afkoeling van de economie ligt een (grote) stijging van het rentepercentage niet voor de hand. Geringe fluctuaties binnen de diverse rentepercentages kunnen bij hantering van de genoemde percentages binnen de begroting worden opgevangen. De stabiliteit van de begroting op dit punt is dan ook gewaarborgd. De kapitaallasten van bestaande investeringen worden gebaseerd op het renteomslagpercentage. In 2009 was dit 4,40%. Het renteomslagpercentage voor 2010 is op dit moment nog niet bekend. De kapitaallasten van nieuwe investeringen zijn in het jaar van investeren gebaseerd op een half jaar rente tegen het genoemde percentage van 5%. Aantal inwoners/woningen Uitgegaan wordt van een aantal inwoners per 1 januari 2009 van 11.000 (stand per 1 januari 2008 is 10.834). In afwachting van de uitkomsten van het regionaal overleg rond de mogelijke woningbouwontwikkelingen, structuurvisies e.d. wordt dit aantal vooralsnog ook gehanteerd voor de berekeningen bij deze kadernota.
Pagina 13
Reserves en voorzieningen Zoals vermeld bij het onderdeel 'rentepercentages' wordt aan eigen financieringsmiddelen een rente toegerekend van 5%. Bij de begrotingsbehandeling zal een aparte notitie ‘weerstandsvermogen’ worden opgesteld. Op basis van de jaarrekening 2008 mag worden geconcludeerd dat de reservepositie van de gemeente afdoende is om alle voorziene risico’s af te kunnen dekken. Post onvoorziene uitgaven Deze verplicht voorgeschreven begrotingspost wordt evenals in andere jaren bepaald op € 4,00 per inwoner. Bij 11.000 inwoners (peildatum 1.1.2010) betekent dit dat de post onvoorzien circa € 44.000 moet bedragen.. Algemene uitkering uit het Gemeentefonds De berekening van de algemene uitkering uit het Gemeentefonds zal worden gebaseerd op de gegevens van de meicirculaire 2009. Op het moment van opstellen van deze uitgangspunten is de circulaire nog niet bekend.
Pagina 14
Samenvatting / Totaaloverzicht
Pagina 15
Financieel totaaloverzicht Hieronder treft u het financiële resultaat aan van de huidige stand van zaken. Bij de opzet is het saldo over de jaren 2010-2012 vanuit de begroting 2009 als uitgangspunt gekozen. Vervolgens zijn de zogeheten autonome ontwikkelingen (salarisstijgingen, inflatie e.d.) verwerkt alsmede de structurele effecten vanuit de jaarrekening 2008 en voorjaarsnota 2009. Daarna zijn de mutaties als gevolg van intensivering bestaand beleid en kosten nieuw beleid c.q. investeringen verwerkt. Het totaal van de genoemde mutaties ten opzichte van het uitgangspunt heeft geleid tot een aanzienlijk tekort.
bedragen x € 1.000 Uitgangspositie Beginsaldo primaire begroting 2009 na wijziging
2009
2010 27
2011 -50
2012 2
2013 2
Autonome mutaties Effecten Jaarrekening 2008/marap 2009-01 Saldo na aanpassingen mutaties tot 2009 Aanleverde budgetmutaties bestaand beleid Aanleverde budgetmutaties nieuw beleid Investeringen + hieruit voortvloeiende lasten 2e tranche (incl. algemene uitkering) Saldo mutaties voor maatregelen Saldo van de voorgestelde maatregelen Saldo mutaties na maatregelen
200 -326 -126 -82 -1
120 -317 -170 -303 -63 -10
120 -277 -207 -311 -43 -13
-80 -213 -291 -209 -43 -9
-80 -213 -291 -219 -43 -28
-209
-545
-573
-552
-580
-209
-545
-573
-552
-580
-209
-545
-573
-552
-580
Saldo eerste versie kadernota verschil tov eerste versie
(- = tekort ) Het tekort wordt hoofdzakelijk veroorzaakt door: ! Aanvullende kosten bestuurlijke regionale samenwerking € 33.000 in 2010 en 2011. ! Hogere kosten herzien bestemmingsplannen ad € 25.000 structureel. ! Verwachte gemeentedeel kosten WWB circa € 30.000 tot en met 2011. ! Lagere raming dividend Eneco, Evides en BNG ad € 268.000 deels structureel. ! Stelpost inflatie ad € 44.000 structureel. ! Stelpost stijging salariskosten ad € 80.000 structureel. ! Stijging salariskosten vrijwillige brandweer ad € 80.000. Voor een inhoudelijke toelichting op deze tabel wordt verwezen naar de toelichtingen op de onderstaande programma’s. Reservepositie Binnen de paragraaf weerstandsvermogen in de programmabegroting 2009 is bij het kwantificeren van de omvang van de risico’s deels rekening gehouden met de huidige ontwikkelingen. De omvang van de mogelijke lagere dividenden was in meerjarenperspectief ingeschat op een bedrag van € 788.000. In deze kadernota bedraagt de geraamde omvang van de lagere dividenden € 1,4 miljoen. Voor de openeind regelingen is een bedrag in het weerstandsvermogen opgenomen van € 200.000. In meerjarenperspectief bedragen de tekorten van de WWB € 89.000 De huidige reservepositie is dus gedeeltelijk afdoende om gedurende een aantal jaar een beperkt op te kunnen vangen. Gelet op enerzijds de eis van de provincie om een structureel sluitende begroting te presenteren en anderzijds de nog niet financieel vertaalde plannen van de gemeente (accommodatiebeleid e.d.) willen wij voorstellen om zeer terughoudend om te gaan met het op voorhand inzetten van gemeentelijke reserves om toekomstige tekorten af te dekken.
Pagina 16
Programma’s
Pagina 17
Toelichting programma’s algemeen De in de kadernota opgenomen punten zullen na besluitvorming door de raad in de definitieve programmabegroting door het college worden vertaald naar resultaten en activiteiten. Naast een inhoudelijk hoofdstuk wordt er steeds een financiële tabel gepresenteerd. Hierin worden de afwijkingen ten opzichte de vastgestelde begroting 2008-2011 aangegeven. De opzet is als volgt: ! Autonome mutaties ! Structurele effecten uitkomstenjaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 ! Aangeleverde mutaties bestaand beleid ! Aangeleverde mutaties nieuw beleid ! Investeringen + lasten (verschuivingen dan wel nieuwe investeringen) ! Maatregelen (dekkingsvoorstellen)
Pagina 18
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 1 - Openbaar bestuur Autonome mutaties Geen. Effecten jaarrekening 2008/voorjaarsnota 2009 Uitzenden raadsvergaderingen via Internet In de najaarsnota 2008 bent u geïnformeerd over het uitzenden van de commissie- en raadsvergaderingen via internet. De vaste lasten per jaar hiervan bedragen circa € 3.000 per jaar (abonnement en variabele kosten per vergadering). Het gaat om structurele kosten. Bemensing sociaal domein Binnen het sociaal domein spelen er vele zaken die vragen om centrale aansturing en coördinatie. De afgelopen jaren is er vanuit provinciale RAS-gelden een programmamanager RAS ingehuurd. Voor het slagen van de verschillende RAS-projecten die nog lopen, is het belangrijk over een programmamanager te beschikken. In 2009 en volgende jaren lopen er nog verschillende RAS-projecten die afgerond moeten worden of die zeer complex zijn. Belangrijke projecten zijn bijvoorbeeld het uitwerken van de Visie op de Sociaal-maatschappelijke structuur, het opzetten van een Centrum voor Jeugd en Gezin en de ontmanteling van de GGD ZHE met tegelijkertijd de overgang naar een nieuwe GGD. Een aantal RAS projecten uit 2007 en 2008 moet voor 1 juni van dit jaar worden afgerond. Dit moet op een zorgvuldige wijze gebeuren omdat de gemeenten in de Hoeksche Waard anders financiële risico’s lopen. Daarnaast staat er een aantal nieuwe RAS-projecten op stapel (de zogenaamde RAS-2 projecten). Voor een goede uitvoering en afhandeling van RAS-projecten is het belangrijk te beschikken over een programmamanager Sociaal. Binnen de Hoeksche Waard loopt het project “Op weg naar een nieuw samenwerkingsmodel Hoeksche Waard”. Het project moet leiden tot integratie van de ambtelijke ondersteuning. De verwachting is dat dit project gelijk loopt met de periode van RAS-2 (tot en met 2011). Het aanstellen van een programmamanager Sociaal is goed mogelijk voor een periode van 3 jaar zonder dat het een belemmering vormt voor de invoering van het nieuwe samenwerkingsmodel. De programmamanager wordt verantwoordelijk voor de aansturing, coördinatie en begeleiding van de jaarschijf Sociaal Domein. De kosten voor onze gemeente bedragen € 9.500 per jaar, dit voor de jaren 2009, 2010 en 2011. Dekking voor 2009 vindt plaats vanuit de incidentele stelpost van € 11.000 die onder het product 005 “Bestuurlijke samenwerking” is opgenomen. Voor de jaren 2010 en 2011 zullen de lasten in de begroting 2010 e.v. worden opgenomen Aangeleverde mutaties bestaand beleid Kosten regionale samenwerking In de productenbegroting 2009 is voor de intergemeentelijke samenwerking een bedrag van € 44.000,opgenomen, gebaseerd op 4 x € 1,== per inwoner voor de volgende projecten: (1) uitvoering meerjarenplan en ontwikkeling nieuw samenwerkingsmodel; (2) samenwerking brandweer Hoeksche Waard (3) ICT-samenwerking Hoeksche Waard (4) stelpost overige inhoudelijke /ambtelijke regionale samenwerking (waaronder RAS). Gezien de huidige stand van zaken en de verwachte doorlooptijd is het reëel om dit bedrag voor 2010 en 2011 te handhaven. De kosten voor de ICT-samenwerking zijn opgenomen bij het onderdeel ‘kostenplaatsen’. Voor de overige onderdelen wordt in de jaren 2010 en 2011 een bedrag van € 33.000 opgenomen.
Pagina 19
Computerregeling op basis van rechtspositieregeling raadsleden en wethouders. Op basis van de Verordening rechtspositie wethouders, raads- en commissieleden kunnen bestuurders met ingang van de raadsperiode 2006 t/m 2010 aanspraak maken op een vergoeding van in totaal € 1.500 voor het gebruik/aanschaf van een privé-computer ten behoeve van de bestuurlijke werkzaamheden. De structurele kosten hiervan bedragen circa € 10.500 en zijn nog niet in de meerjarenbegroting opgenomen. Hiervan wordt € 3.000 gedekt vanuit de reguliere begrotingspost voor training en scholing (groot € 5.000). Aangeleverde mutaties nieuw beleid Geen. Investeringen + lasten Geen nieuwe investeringen aangemeld. Maatregelen Geen.
Pagina 20
Pagina 21
Programma Veiligheid Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 2 - Veiligheid
Autonome mutaties Geen. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 Herziening subsidiering stichting Dierenbelang HW Gemeenten zijn wettelijk verplicht zorg te dragen voor de opvang en verzorging van alle zwerfdieren binnen haar grenzen. In de Hoeksche Waard hebben de gezamenlijke gemeenten deze taak overgedragen aan Stichting Dierenbelang Hoeksche Waard. Hiertoe is in 1992 een overeenkomst met de stichting afgesloten. De stichting heeft gevraagd om actualisering van deze overeenkomst. Ingevolge de nieuwe regionale overeenkomst komt de subsidiebijdrage voor Korendijk uit op een bedrag van € 6.888,00 (zijnde € 0,63 X 10.933 inwoners). Voor 2009 was rekening gehouden met een bedrag van € 4.600,00. De meerkosten bedragen dan ook € 2.288. Het gaat om een structurele post. Aangeleverde mutaties bestaand beleid 1. Salariskosten vrijwillige brandweer Vanaf de herindeling wordt de oefenvergoeding (€ 18.000,00) in de kas van de brandweerverenigingen gestort als subsidie. Het bedrag is vanaf de herindeling tot heden één keer verhoogd. De VNG vergoeding voor de vrijwilligers van de brandweer, welke wettelijk is vastgelegd, geldt ook voor de brandweer van Korendijk. De gemeenteraad heeft dat besluit al in 1993 genomen, het is echter nooit geformaliseerd. Het korps van Korendijk is het enige korps in de Hoeksche-Waard dat niet volgens de VNG vergoeding wordt uitbetaald. Mede gelet op het feit dat er steeds meer van de vrijwilligers geëist wordt op het gebied van opleidingen en training willen we de vastgestelde VNG vergoeding vanaf 2010 invoeren. De kosten komen in totaal op ca.€ 98.000. Na aftrek van de huidige oefenvergoedingen bedragen de meerkosten per jaar circa € 80.000 per jaar. Het gaat hier om een structurele post. De mogelijkheden van een getrapte invoering worden onderzocht. Bij de aanbieding aan de raad zal een nadere toelichting worden opgenomen. 2. Oefeningen rampenbestrijding Opleiden en oefenen t.b.v. de rampenbestrijding is een verplichting waaraan iedere gemeente moet voldoen. Naar mate de geoefendheid een hoger niveau bereikt, is het noodzakelijk om ook met externe partners te oefenen. Korendijk heeft dit nog niet eerder gedaan en zal in 2011 zo ver zijn om een grotere oefening met de actiecentra te kunnen houden. Dit zou elke 2 jaar een vervolg moeten hebben. De kosten per keer bedragen circa € 10.000. Aangeleverde mutaties nieuw beleid 1. Wetswijziging Drank- en horecawet (2009) Als gevolg van de wetswijziging verschuift het toezicht op de Drank- en horecawet van de Voedsel en Waren Autoriteit naar gemeenten. De totale consequenties zijn op dit moment nog niet bekend, maar aannemelijk is dat hiermee formatie gemoeid zal zijn. Verder moet rekening worden gehouden met opleidingskosten, en andere indirecte kosten. Het verdient aanbeveling om dit onderwerp in Hoeksche Waard verband, danwel regionaal op te pakken en vervolgens uit te werken. (Deze aanbeveling is overigens als via de Veiligheidssocieteit ZHZ gemeld). Bezien wordt of de decentralisatie van het toezicht op de Drank- en horecawet te betrekken valt bij het project Veilig Uitgaan in de Hoeksche Waard. De financiële gevolgen zijn nog onbekend.
Pagina 22
2. RIEC (Regionaal Informatie en Expertise Centrum) Het RIEC is een project dat op initiatief van de Veiligheidssocieteit (alle 19 gemeenten, de politie en het OM) is ontwikkeld. Het RIEC stelt ons in staat om op basis van onze bestuurlijke verantwoordelijkheid eigen instrumenten in te zetten om de georganiseerde criminaliteit in onze directe omgeving aan te pakken of te weren. (Denk in dit verband aan toepassing van het BIBOB-beleid). Op het moment van het opstellen van deze kadernota heeft nog geen besluitvorming over deelname op lokaal niveau plaatsgehad, noch zijn middelen gereserveerd . Een nader voorstel volgt. De projectbegroting bedraagt in totaal € 2.400.000,-; de projectperiode is van 2008 t/m 2011. Het RIEC heeft voor de inrichting subsidie ontvangen van het Ministerie van BZK over de jaren 2008 t/m 2011. Het is aan te bevelen om alvast een bijdrage in de begroting te ramen, ad € 1,28 per inwoner, hetgeen neerkomt op circa € 14.080,--. Naar verwachting zullen de kosten ook na 2011 structureel op de begroting drukken. Op de vraag of het RIEC ook na de einddatum van het project zal worden gecontinueerd, kan nog niet op vooruit worden gelopen. Echter, na 2012 vervalt wel de subsidie van het Ministerie. Dit veronderstelt in ieder geval dat de kosten dan volledig voor rekening van deelnemende gemeenten komen (en nog hoger zullen zijn). In dit kader wordt onderzocht of invoering dan wel inpassing op een andere manier tegen lagere kosten kan plaatsvinden. 3. Veiligheidshuis Het Veiligheidshuis is een initiatief van de veiligheidsregio ZHZ. Het Veiligheidshuis is een structuur waarbinnen integraal de aanpak besproken wordt van veelplegers, jeugd en huiselijk geweld. Hierbij komen zowel het strafrechtelijk traject als hulpverlening aan de orde. In 2008 en 2009 hebben OM, politie en andere partners op dit punt samengewerkt met de gemeente Dordrecht en draagt de gemeente Dordrecht in 2009 in feite alleen bij voor alle gemeenten in het Veiligheidshuis. Vanaf 2010 wordt medefinanciering van alle gemeenten gevraagd ad € 100.000,--, hetgeen neerkomt op een inwonerbijdrage ad € 0,21. In het Regionaal College d.d. 23.03.2009 is hierover overeenstemming bereikt, maar de lokale besluitvormingstrajecten moeten nog worden gevolgd. In de voorhanden zijnde stukken wordt gesproken over een bijdrage voor 2010. Er moet rekening mee worden gehouden dat het hier om structurele kosten gaat. Jaarlijks gaat het om een bedrag van circa € 2.300. 4. Budget preventie criminaliteit Op initiatief van het Regionaal College van de Veiligheidssocieteit zullen in 2010 preventieve veiligheidsprojecten worden gestart. In het RC van 23.03.2009 is besloten om financiële ruimte hiervoor te reserveren en dit vervolgens alvast in te passen in het gemeentelijke begrotingsproces. Voor 2010 gaat het om een totaal bedrag ad € 50.000,--, door de deelnemende gemeenten, Politie en het OM te betalen. Voor Korendijk komt dit neer op een inwonerbijdrage ad € 0,10, dus € 1.100,-- op jaarbasis. Voor zover nu kan overzien gaat het om een eenmalige bijdrage. Het advies is er rekening mee te houden dat dit structureel wordt. 5. Beleid tegengaan vernielingen en bestrijden overlast In het district Hoeksche Waard werkt de werkgroep OOV aan een voorstel ter bestrijding van vernielingen en overlast. Hierbij zal zoveel mogelijk de samenwerking worden gezocht, maar zullen bij de concrete uitwerking ook lokale acties noodzakelijk zijn. In dit kader kan minimaal gedacht worden aan publiciteitscampagnes en preventieactiviteiten. Het spreekt voor zich dat daarbij overlap moet worden voorkomen en daarom afstemming met andere beleidsterreinen nodig is. Een beleidsvoorstel zal vermoedelijk de eerste helft 2009 aan de driehoek kunnen worden voorgelegd. De uitvoeringskosten zullen echter hoofdzakelijk betrekking hebben op de lokale situatie. Vanzelfsprekend dienen dan ook de lokale besluitvormingsprocedures daarbij te worden gevolgd. Gelet op het belang dat alle samenwerkingspartners (incl. college en raad) hechten aan de bestrijding van vernielingen en overlast, is het aan te bevelen om hiervoor alvast een minimaal bedrag te ramen van € 5.000. Het betreft een structurele post.
Pagina 23
Investeringen + lasten 1. Mobilofoons Brandweer. In 2013 zijn de mobilofoons van de brandweer technisch aan vervanging toe. De investering van € 15.000 wordt afgeschreven over een periode van 8 jaar. 2. Droger ademluchtmaskers. In 2013 is de droger voor de ademluchtmaskers aan vervanging toe. De kosten bedragen circa € 7.500. Aangezien dit bedrag lager is dan de in de nota activabeleid gestelde norm van € 10.000 zal dit bedrag ten laste van de exploitatie worden gebracht. 3. Wasmachine ademluchtmaskers In 2013 is de wasmachine voor de ademluchtmaskers aan vervanging toe. De kosten bedragen circa € 7.500. Aangezien dit bedrag lager is dan de in de nota activabeleid gestelde norm van € 10.000 zal dit bedrag ten laste van de exploitatie worden gebracht. 4. Noodstroomaggregaat Ten behoeve van bedrijfscontinuïteit en rampenbestrijding is het noodzakelijk dat er binnen het gemeentehuis stroom gegarandeerd is. Onze maatschappij is in hoge mate afhankelijk van elektrische energie. Een storing in het openbare net komt gelukkig niet vaak voor, maar omdat het overgrote deel van de werkzaamheden in het gemeentehuis op de computer worden uitgevoerd betekent een storing wel dat veel van de werkzaamheden stilliggen en wij ook onze dienstverlening niet kunnen garanderen. Daarnaast steunt de rampenbestrijdingsorganisatie voor een groot deel op de mogelijkheid om informatie te ontvangen en de verstrekken via de computer en telecommunicatie. Ervaringen van andere gemeenten en recente incidenten laten zien dat het huren van een noodaggregaat aanzienlijk veel tijd kost en bij een grootschalige storing zeker geen garantie bestaat op levering daarvan. De aanschafkosten van een aggregaat, inclusief een verrijdbaar onderstel, bedragen € 30.000 en wordt afgeschreven over een periode van 10 jaar. De jaarlijkse exploitatielasten van brandstof en onderhoud worden geraamd op € 3.000. Er wordt nader onderzocht wat het gewenste capaciteit moet zijn van een noodaggregaat. Mogelijk leidt dit tot een lager investeringsbedrag. 5. Vervangen portofoons In 2013 zijn de portofoons van de brandweer technisch aan vervanging toe. De investering van € 32.000 wordt afgeschreven over een periode van 8 jaar. 6. Investeringen openbare verlichting 2013 In het investeringsplan wordt jaarlijks een bedrag opgenomen van € 73.000 voor de vervanging van de openbare verlichting. Ook in 2013 moet dit bedrag worden opgenomen. De investering wordt afgeschreven over een periode van 20 jaar.
Pagina 24
Pagina 25
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 3- Fysieke en ruimtelijke kwaliteit
Autonome mutaties Energiekosten Uit de jaarrekening 2008 blijkt het budget van energiekosten van openbare verlichting als gevolg van de plots stijgende energieprijzen overschreden te zijn met € 17.800. De afgelopen maanden is de energieprijs echter fors gedaald. Onduidelijk is nog of er sprake is van een mogelijke lagere uitgaven en hoe lang deze situatie zal duren. Daarom wordt het budget van energiekosten vooralsnog gehandhaafd op het prijspeil 2009. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 Kosten aanpak luchtkwaliteit Hoeksche Waard. In de begroting 2009 e.v. is een structureel bedrag opgenomen van € 15.500 per jaar voor het uitwerken van maatregelen plan van aanpak luchtkwaliteit. Naar nu blijkt gaat het echter om een totaalbedrag wat nodig is over de periode 2009 tot en met 2011. Begrotingstechnisch levert dit een voordeel op van: Begroot Nodig Voordeel 2009 15.500 5.450 10.050 2010 15.500 9.000 6.500 2011 15.500 1.000 14.500 2012 15.500 15.500
Aangeleverde mutaties bestaand beleid Bestemmingsplannen Door de inwerkingtreding van de nieuwe Wro is het noodzakelijk dat alle bestemmingsplannen die op 1 juli 2008 ouder zijn dan 5 jaar voor 1 juli 2013 zijn herzien. Omdat bijna alle plannen vijf jaar of ouder zijn, is er een actualiseringplan opgesteld. Het budget dat in de meerjarenplanning is opgenomen is niet voldoende om de binnen de gestelde termijn te laten plaatsvinden. Om die reden wordt verzocht het budget voor de komende jaren te verhogen met € 25.000 tot € 75.000 per jaar. Aangeleverde mutaties nieuw beleid Aanpassen schoolomgevingen te Goudswaard De twee basisscholen "de Gouwaert" en de "School met de Bijbel" zijn in elkaars verlengde gesitueerd en hebben beide andere toegangsstraten. Tevens geldt dat beide scholen twee ingangen hebben. Een ingang voor de kleuters en een ingang voor de hogere groepen. Bij de diverse ingangen is geen ruimte voor een “kiss en go’ strook. In een aantal situaties moet er bij het wegbrengen en halen gedraaid en gekeerd worden. Met name met slecht weer kunnen er rommelige en verkeersonveilige situaties ontstaan. Om de route naar en van school te attenderen en gelijk aan de andere schoolomgevingen in onze kernen te uniformeren is het onderstaande van belang. Een aantal voetgangoversteekplaatsen zal worden voorzien van de inmiddels bekende Julie-paaltjes en de tegels "stoeprand stop". De school-thuisroutes zullen worden voorzien van de "stoeprand stop" tegels. Tevens zal in een aantal toegangsstraten naar de scholen de tekst "schoolzone" (4x) aangebracht worden. Ook zal een aantal ingangen van de scholen die direct aan de openbare weg liggen voorzien worden van Julie beugels zodat e.e.a. opvalt en verkeersveiliger wordt. Net zoals bij de schoolomgeving Zuid-Beijerland zullen wij met de school in overleg treden voor het gebruik van het bekende Dick Bruna boekjes "stoeprand stop" tijdens bijv. een verkeersles. Deze boekjes worden voor de leerlingen van de groepen 1 en 2 aangeschaft. De aanpassing van de schoolroute is een vervolg op de uniformering van de schoolroutes zoals reeds uitgevoerd in Piershil en Nieuw-Beijerland, zij het door het ontbreken van o.a. een kiss & go in een afgeslankte vorm. Het verschil in kosten tussen de schoolomgeving Zuid-Beijerland in 2009 (resp. € 11.500) en Goudswaard (resp. € 17.500) ligt in het feit dat de scholen in Goudswaard verder uit elkaar liggen en dat een aantal straten behorende bij de schoolomgevingen deel uitmaken van doorgaande routes met een hogere verkeersintensiteit waardoor er meer geattendeerd moet worden. E.e.a. wordt gecombineerd met herstraatwerkzaamheden van trottoirs, wat daarnaast extra uit het Wegenbeheersplan gefinancierd wordt. De bruto kosten bedragen € 17.500. Hiertegenover staat een provinciale subsidie van maximaal € 12.500 waardoor de netto lasten komen op circa € 5.000.
Pagina 26
Investeringen + lasten Maatregelen Geen
Pagina 27
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 4 - Opgroeien in Korendijk
Autonome mutaties Geen.
Aangeleverde mutaties bestaand beleid Geen. Aangeleverde mutaties nieuw beleid Tegemoetkoming bijzondere kosten schoolzwemmen Ter voorbereiding van de kadernota 2010 is vanuit de werkgroep de vraag gekomen om via de RSD-HW een tegemoetkoming bijzondere kosten voor zwemles voor kinderen in te stellen. Hiertoe is een onderzoek gestart. De mogelijke kosten zijn nog niet bekend Investeringen + lasten Geen. Maatregelen: Geen.
Pagina 28
Pagina 29
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 5 - Opvangen en begeleiden
Autonome mutaties Geen. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 Anti-discriminatievoorziening In april 2008 heeft de regering het wetsvoorstel “Gemeentelijke Anti-discriminatievoorzieningen” ingediend. Met de wet moet bereikt worden dat iedereen in Nederland toegang heeft of krijgt tot een laagdrempelige anti-discriminatievoorziening. De bestrijding van discriminatie op grond van politieke overtuiging, geloof, kleur, sekse, seksuele geaardheid enz. moet een speerpunt worden. Gemeenten vervullen in het realiseren van Anti-discriminatievoorzieningen een cruciale rol. De wet verplicht gemeenten voor de inwoners een Antidiscriminatievoorziening in de eigen leefomgeving in het leven te roepen. Er moet gezorgd worden voor onafhankelijke bijstand en voor registratie en rapportage van meldingen van discriminatie. Met ingang van 1 januari 2009 stelt het Rijk via het gemeentefonds middelen beschikbaar aan gemeenten voor het uitvoeren van de wettelijke taken rond de Anti-discriminatievoorziening. Het gaat om een bedrag van ongeveer € 0,38 per inwoner. In oktober 2008 heeft Radar bij alle gemeenten in het werkgebied een verzoek ingediend om een bijdrage in ruil voor het uitvoeren van de werkzaamheden die verplicht worden voor gemeenten. Radar is een organisatie die werkt in de politieregio’s Zuid-Holland Zuid, Midden- en West-Brabant en Rotterdam Rijnmond. Het voorstel is om voor de jaren 2010 e.v. een bedrag van € 4.200 voor Radar op te nemen in de meerjarenbegroting. Aangeleverde mutaties bestaand beleid 1. Bejaardenmiddag Korendijk 2010 In het verleden verzorgde de Federatie van Oranjeverenigingen jaarlijks ter gelegenheid van bevrijdingsdag op 5 mei een bejaardenmiddag voor de Korendijkse ouderen. In 2000 is ter gelegenheid van 55-jaar bevrijding de bejaardenmiddag iets groter aangepakt en heeft de Federatie Oranjeverenigingen met een extra subsidie een bejaardenrondrit door de Hoeksche Waard georganiseerd. Omdat een dergelijk activiteit zowel qua inspanning van de vrijwilligers als financieel niet jaarlijks op te brengen is, ontstond het idee om één maal in de vijf jaar een bijzonder bejaardenmiddag te organiseren en hiertoe als dan een bedrag in de begroting te ramen. In 2005 is voor de ouderenmiddag (boottocht) een bedrag van € 4.000 beschikbaar gesteld. Verwacht wordt dat de federatie in 2010 weer een ouderenmiddag zal organiseren. Door de vergrijzing zullen er wellicht meer deelnemers zijn. De incidentele kosten bedragen naar verwachting € 4.500. 2. OGGZ+ De financiering van de activiteiten in het kader van de OGGZ+ (dak- en thuislozen opvang, vrouwenopvang, maatschappelijke opvang en verslavingspreventie) worden op dit moment gefinancierd door de centrumgemeente Spijkenisse. Het Ministerie van VWS heeft een nieuwe verdeelsystematiek voor deze doeluitkering laten ontwikkelen. Dit heeft tot gevolg dat o.a. de centrumgemeenten Spijkenisse en Dordrecht fors gekort worden op de doeluitkering. Door de centrumgemeente is een notitie opgesteld waarin de besteding van de gelden tegen het licht wordt gehouden en ter discussie wordt gesteld, met als uitgangspunt “regionaal wat moet, lokaal wat kan”. Geconcludeerd wordt dat een deel van de gelden wordt ingezet om lokale activiteiten te financieren. Op basis van die conclusie wordt geadviseerd om de lokale activiteiten voortaan door de gemeenten zelf te laten financieren en de Centrumgelden te bestemmen voor regionale activiteiten. Als we de activiteiten op het huidige niveau willen houden dan is hiervoor een extra budget benodigd. Naar verwachting gaat het om een structureel bedrag van € 10.000 per jaar.
Pagina 30
3. Armoede, schuldhulpverlening en handhaving Het ministerie van SZW heeft voor drie aandachtsgebieden, te weten armoedebestrijding, schuldhulpverlening en handhaving, extra geld beschikbaar gesteld aan de gemeenten. Dit geld is in het gemeentefonds gestort en is bewust niet gelabeld. De extra middelen die beschikbaar zijn gesteld door het ministerie hebben een doelbeschrijving gekregen. De Minister heeft ervoor gekozen om de gelden via het gemeentefonds beschikbaar te stellen, waarbij hij het vertrouwen heeft uitgesproken dat de gemeente de middelen beschikbaar zal stellen aan het doel waarvoor het is bestemd. Door de Regionale Sociale Dienst Hoeksche Waard (RSDHW) is een (bestedings-)plan opgesteld waarin zij aangeeft waar het geld ingezet kan worden om de doelstelling van de Minister te bereiken. Het algemeen bestuur van de RSDHW heeft in haar vergadering van 8 december 2008 ingestemd met het ‘Bestedingsplan extra geld voor armoede, schuldhulpverlening en handhaving’ inclusief de hierin vastgelegde uitgangspunten en voorstellen. De bedragen van 2008 zijn inmiddels meegenomen in de jaarrekening. Voor 2009 en verder dient rekening te worden gehouden met de volgende bedragen: Geld armoedebestrijding – gemeentefonds (structureel 80 miljoen landelijk) Gemeente Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Beijerland Strijen Totaal HW
2008 3.400 1.925 1.496 3.964 1.155 11.940
2009 6.800 3.851 2.993 7.929 2.311 23.884
2010
2011
40.800 23.104 17.956 47.573 13.864 143.297
54.800 30.805 23.941 63.431 18.485 191.462
Totaal 105.800 59.685 46.386 122.897 35.815 370.583
Extra middelen armoedebestrijding – gemeentefonds (extra 40 miljoen landelijk) Gemeente Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Beijerland Strijen Totaal HW
2008 21.000 12.000 9.000 26.000 7.000 75.000
2009 21.000 12.000 9.000 26.000 7.000 75.000
Totaal 42.000 24.000 18.000 52.000 14.000 150.000
Toevoeging schuldhulpverlening - gemeentefonds Gemeente Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Beijerland Strijen Totaal HW
2007 16.737 9.127 6.916 20.308 5.119 58.207
2008 10.693 5.831 4.418 12.974 3.271 37.187
2009
Totaal
8.712 4.750 3.600 10.567 2.665 30.294
36.142 19.708 14.934 43.849 11.055 125.688
Pagina 31
Gelden handhaving - gemeentefonds Gemeente Binnenmaas Cromstrijen Korendijk Oud-Beijerland Strijen Totaal HW
2007 20.283 15.328 14.654 18.819 14.110 83.194
2008 18.390 13.846 13.228 17.047 12.729 75.240
2009
2010
18.948 14.266 13.630 17.565 13.115 77.524
19.100 14.381 13.739 17.706 13.221 78.146
Totaal 76.721 57.820 55.251 71.136 53.175 314.104
Afhankelijk van de uitkomsten van de meicirculaire 2009 kunnen de genoemde bedragen nog worden bijgesteld. 4. Inkomensdeel Wet Werk en Bijstand (WWB) De Regionale Sociale Dienst Hoeksche Waard (RSD-HW) heeft een prognose opgesteld van de verwachte invloed van de economische recessie op de ontwikkeling van het inkomensdeel budget WWB. Het gemeentelijk risico is daarbij 10% van het jaarbudget, dat door het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (SZW), is toegekend. Onder speciale voorwaarden kan de rest of een deel van het overige tekort worden aangevuld door het Ministerie van SZW. Bestandstoename heeft ook directe gevolgen voor de personele omvang van klantmanagers en Schuldhulpverlening. De geschatte tekorten voor onze gemeente op basis van een ‘worst-case’ scenario zijn:€ 57.839 in 2009, € 50.089 in 2010 en € 68.465 in 2011. De verwachting is dat er in 2012 weer een overschot is. Op basis van deze informatie ramen wij 50% van het verwachte tekort in als last voor de komende begrotingsjaren. Aangeleverde mutaties nieuw beleid Collectief Vraagafhankelijk Vervoer (CVV) De haalbaarheidsstudie CVV is afgerond. Er moeten nu op het niveau van de Hoeksche Waard en op lokaal niveau besluiten genomen worden. De invoering zal extra éénmalige kosten met zich mee brengen ad € 15.000 en voor het systeem zelf zal ook extra geld nodig zijn, te weten € 15.000 per jaar. Hierbij is uitgegaan van een gemiddelde kostprijs. Uit de aanbesteding kan een ander resultaat komen (hoger of lager) Investeringen + lasten Scootmobielstallingen Coorndijkstraat Goudswaard en Kievitstraat Piershil In een bestuurlijk overleg met UNION is gesproken over het realiseren van scootmobielstallingen. Door UNION is onderzocht waar dit in Korendijk noodzakelijk is. Dit resulteert in het voorstel om aan de Coorndijkstraat te Goudswaard één en aan de Kivietstraat te Piershil twee bestaande fietsenbergingen om te bouwen tot scootmobielstalling. Ter compensatie van het verlies van de drie fietsenbergingen worden er twee fietsenbergingen voor teruggeplaatst. De kosten worden geraamd op € 47.000,00. Het voorstel van UNION is om de kosten te verdelen. Het in 2010 te investeren bedrag van netto € 23.500 kan worden afgeschreven over een periode van 10 jaren. De werkgroep begroting is van mening dat deze investering niet mede door de gemeente gefinancierd hoeft te worden. Het betreft hier een voorziening die nauw verband houdt met de verhouding huurder/verhuurder. Maatregelen Geen.
Pagina 32
Pagina 33
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 6 - Sociale kwaliteit Autonome mutaties Geen. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 1. Uniformering beheer kinderboerderijen In 2008 is er ingestemd met de voorgestelde uniformering van de subsidiebijdrage aan de kinderboerderijen in Korendijk van € 1,20 per inwoner met ingang van 2009 en het afsluiten van een beheersovereenkomst met alle kinderboerderijen. Naar aanleiding van dit besluit zijn de kinderboerderijen schriftelijk op de hoogte gebracht van dit besluit en heeft een aantal bijeenkomsten plaatsgevonden waarin is overlegd over de bepalingen van de af te sluiten beheersovereenkomsten. Inmiddels is over deze beheersovereenkomsten overeenstemming bereikt met de kinderboerderijen en hebben zij toegezegd deze overeenkomsten te zullen ondertekenen. In deze besprekingen is aan de orde gekomen dat de uniformering van de bijdrage voor de kinderboerderij De Bokkesprong in Nieuw-Beijerland een teruggang in subsidie-inkomsten betekent van € 1.102 terwijl de andere kinderboerderijen er financieel op vooruit gaan. Om dit probleem te ondervangen is overeengekomen dat de “De Bokkensprong” de eerstkomende jaren een compensatie moet ontvangen in de vermindering van de inkomsten van: € 900 in 2009, € 450 in 2010 en € 225 in 2011. 2. Vrijwilligersverzekering In Nederland zijn veel vrijwilligers actief in zowel georganiseerd als ongeorganiseerd verband. Denk daarbij aan de klaar-overs, voorleesouders, tafeltje-dek-je bezorgers en alle anderen, die belangeloos op enige wijze hun kennis, arbeid en tijd ter beschikking stellen van de maatschappij zonder dat daar enige vergoeding tegenover staat. Deze groep is groot, ongeveer 25% van de bevolking in Nederland is actief als vrijwilliger. Helaas zijn lang niet alle vrijwilligers goed verzekerd. Via de algemene uitkering uit het gemeentefonds wordt geld ontvangen waardoor alle gemeenten voor hun vrijwilligers een verzekering kunnen afsluiten. De gemeente Korendijk heeft inmiddels alle verenigingen en vrijwilligers hierover geïnformeerd. De kosten van deze verzekering bedragen € 2.800 op jaarbasis. Het gaat om een structurele post. 3. Verhuur de Til Als gevolg van de gewijzigde situatie rond de verhuur van de Til is de jaarlijks opbrengst circa € 8.500 hoger dan in de primaire begroting 2009 was geraamd. Het betreft een structurele post. 4. Lening aan Stichting Rien Poortvlietmuseum De opening van het Rien Poortvlietmuseum is vastgesteld op 8 juli 2009. De inrichting van het museum vraagt nog de nodige aandacht: vloerbedekking, aanlichting van de schilderijen, het ophangsysteem voor de schilderijen en de inrichting van een balie / winkeltje. De Stichting heeft op dit moment geen middelen ter beschikking om de meest basale zaken, waaronder voornoemde inrichtingselementen, aan te schaffen. Het is noodzakelijk dat er een bedrag voorgefinancierd wordt zodat e.e.a. aangeschaft kan worden. Al in een eerder stadium is toegezegd dat de gemeente de kosten van de opening voor haar rekening zou nemen. Gelet op het belang van het slagen van het museum en de gewenste professionele uitstraling wordt voorgesteld om het bestuur een startbudget mee te geven om de aanloopkosten die nog gemaakt moeten worden te dekken. Het college heeft besloten aan het bestuur van de Stichting Rien Poortvlietmuseum Korendijk bij wijze van voorfinanciering een geldlening van € 25.000 beschikbaar te stellen om de inrichting van het museum te kunnen bekostigen, dit onder de voorwaarde dat de rente en afschrijving hiervan wordt meegenomen in de exploitatie van het museum, waarvoor eerder een gemeentegarantie is verleend. Aan deze bijdrage van € 25.000 wordt de voorwaarde gekoppeld dat het bedrag bij een positief saldo van de Stichting t.z.t. wordt terugbetaald aan de gemeente. De rentelasten zullen jaarlijks worden vergoed. Voor de gemeente gaat het om een budgettair neutrale mutatie. De concrete voorwaarden rond de te verstrekken geldlening moeten nog nader worden uitgewerkt.
Pagina 34
5. Muzieklessen De muzieklessen van ToBe worden sinds februari 2009 niet langer geven in de Dorpshuis de Swaensvoet (per uur € 8,50) maar in de kerk in Nieuw-Beijerland. Voor het gebruik in de kerk moet een prijs van € 12,00 per uur incl. BTW betaald worden. In de begroting is een bedrag van aan huurkosten geraamd van € 3.300,-. De huurkosten zullen door de verhuizing ongeveer € 1.500,- hoger uitvallen. Het gaat om een structureel effect. Met name gelet op de expliciet aanwezige mogelijkheid van het gebruik van een ruimte in de Swaensvoet verzoekt de werkgroep om een nadere onderbouwing over nut en noodzaak. Aangeleverde mutaties bestaand beleid Subsidiering regionale omroep Momenteel loopt er vanuit de Regionale Agenda Samenleving Hoeksche Waard een onderzoek naar de mogelijkheid van regionale subsidiëring van de Omroep Hoeksche Waard. Voorgesteld wordt om de subsidiering te verhogen van € 1,07 naar € 1,30 per woonruimte. Per saldo is dit voor onze gemeente een structurele meerlast van afgerond € 1.000. Aangeleverde mutaties nieuw beleid 1. Sportstimulering en breedtesport. In het beleidsplan Wmo staat voor 2010 de activiteit sportstimulering en breedtesport opgenomen. Hiervoor is nog geen budget geraamd. Om hieraan op een goede manier invulling te geven is een budget nodig. Voorlopig wordt uitgegaan van een bedrag van € 5.000,-. Er zijn op dit moment nog geen concreet uitgewerkte plannen. In 2009 is al actie ondernomen om sportstimulering voor jongeren op te zetten. Er ligt een opgave om voor ouderen ook een vorm van sportstimulering op te zetten. Er zal nog bekeken worden of er in 2010 subsidiemogelijkheden zijn bij externe partijen. 2. Dorpshuis Onlangs is met het bestuur van stichting Dorpshuis een “principeakkoord” gesloten waarbij de gemeente het pand terugkoopt. Op jaarbasis verstrekt Korendijk een bijdrage van € 9.000 voor de energiekosten. Zodra de aankoop rond is, komt de bijdrage te vervallen. Het is geen besparing aangezien de kosten toch voldaan moeten worden. Momenteel wordt nagegaan wat de overige financiële gevolgen zijn (beheer en onderhoud). In de najaarsrapportage 2009 komen wij hier op terug. Investeringen + lasten 1. Krediet ad € 20.000 tbv strandje Spui (onder voorbehoud) In de raad van 21 april 2009 heeft de raad ingestemd met de inrichting van de zwemlocatie aan het Spuit te Nieuw-beijerland. De investering ad € 20.000 wordt afgeschreven over een periode van 10 jaren. 2. Aanpassingen begraafplaats te Goudswaard Bij de aanleg van de uitbreiding van de begraafplaats Goudswaard is grond gebruikt uit het cunet van de toen aan te leggen weg “Buitenom”. De opgebrachte “zware” klei is destijds gespit maar is in de loop der jaren dusdanig ingeklonken dat er op ca. 70 centimeter diepte een storende laag zit die slecht lucht en waterdoorlatend is. De laag daaronder heeft mede door deze storende laag een dusdanige structuur dat er geen lucht in zit en de drainage onvoldoende functioneert. Door de slechte doorlatendheid en beluchting voldoet de betreffende grond niet aan de eisen die aan de grond gesteld zijn in de Wet op de Lijkbezorging. De kosten van de noodzakelijke maatregelen bedragen € 55.000 en worden afgeschreven over een periode van 30 jaar. Daarnaast wordt overgegaan tot het renoveren van de bestaande paden op het oude gedeelte van de begraafplaats. De kosten hiervan ad € 28.000 worden afgeschreven over een periode van 10 jaar. Dekking van deze lasten kan niet plaatsvinden uit de aanwezige reserve begraafplaatsen aangezien hieruit al een jaarlijkse dotatie aan de exploitatie wordt gedaan. Maatregelen Geen.
Pagina 35
Pagina 36
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 7 - Economie Aangeleverde mutaties nieuw beleid Uitbreiding bedrijventerrein Zuid-Beijerland. Per april 2009 wordt met twee belangstellenden onderhandeld over de verkoop van de laatste 2 kavels op het bedrijventerrein te Zuid-Beijerland. Als met de kandidaten overeenstemming wordt bereikt, is het bedrijventerrein “vol”. In dat geval zal, om aan de vraag naar bedrijfsgrond te kunnen blijven voldoen, de procedure in gang moeten worden gezet om te komen tot uitbreiding van het bedrijventerrein. Dat houdt in, dat grond moet worden aangekocht en vervolgens een bestemmingsplanprocedure moet worden gestart. Een indicatie van de kosten is nog niet te geven. Naar verwachting zal in 2010 dan wel 2011 verdere uitwerking plaats moeten vinden. Investeringen + lasten Geen
Pagina 37
Pagina 38
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, programma 8 - Dienstverlening en bedrijfsvoering
Autonome mutaties Geen. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 1. Voortgang van de Wet Algemene Bepalingen Omgevingsrecht (Wabo) Voor een efficiënte behandeling van aanvragen om omgevingsvergunningen/meldingen moeten we beschikken over een pakket dat is toegespitst op de nieuwe wetgeving. Inmiddels heeft er een keuze voor een pakket plaatsgevonden. De kosten van deze investering bedragen € 30.000 en zijn onderdeel van het in de jaarschijf 2009 opgenomen bedrag voor automatisering. Door de complexiteit van de WABO en de koppelingen met andere software die van belang zijn voor het up-to-date houden van de informatie zijn de jaarlijkse abonnement en onderhoudskosten aanzienlijk. Het gaat, onder aftrek van de onderhoudslasten van de huidige software, om een structureel bedrag van circa € 20.000 per jaar waarmee in de begroting nog geen rekening is gehouden. 2. Secretarieleges De opbrengsten van de reguliere secretarieleges over 2008 zijn lager dan geraamd. De begroting 2008 was gebaseerd op het werkelijke opbrengstenniveau 2007+ inflatie. In feite is er in 2008 een totaalopbrengst behaald van € 189.500. In meerjarenperspectief wordt rekening gehouden met een opbrengst van € 230.000. Voorzichtigheidshalve wordt, rekening houdende met de opbrengst 2008 en de verwachte gang van zaken per begin april 2009, de geraamde opbrengst met € 20.000 verlaagd naar € 210.000. Aangeleverde mutaties bestaand beleid Gemeentelijke website In de programmabegroting 2009 is de verbetering van de website opgenomen. Ook in het KplusV-traject is hoge prioriteit gegeven aan de ontwikkeling van de website en daarmee aan de ontwikkeling van onze digitale dienstverlening. Op dit moment wordt gewerkt aan de overgang van de website naar een andere leverancier. Ondanks dat de kwaliteit van de website hiermee zeker zal toenemen, betekent dit nog niet dat we er hiermee zijn. Om onze digitale dienstverlening verder én blijvend te ontwikkelen is meer nodig. Naast de wensen die wij als gemeente zelf hebben als het gaat om de doorontwikkeling van onze (digitale) dienstverlening hebben we op dit punt ook te maken met de door het rijk in gang gezette ontwikkelingen. Op 1 december 2008 is in het Bestuurlijk Overleg van rijk, provincies, gemeenten en waterschappen een verklaring ondertekend van het Nationaal Uitvoeringsprogramma Dienstverlening en e-overheid. Bepaalde ontwikkelingen zullen wij als gemeente moeten volgen en realiseren. De vraag is of dit kan binnen de formatie die wij hiervoor beschikbaar hebben. Aangeleverde mutaties nieuw beleid Geen. Investeringen + lasten Geen.
Pagina 39
Pagina 40
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, Algemene dekkingsmiddelen en onvoorzien Autonome mutaties Algemene uitkering gemeentefonds Als gevolg van de economische crisis is de verwachting dat de hoogte van de algemene uitkering na 2011 zal dalen. Vooralsnog wordt de raming van de algemene uitkering gebaseerd op de huidige uitkeringsspecificatie 2009 (maand februari). Afgezet tegen het in de primaire begroting 2009 opgenomen bedrag kan voor de jaren 2009 t/m 2011 uitgegaan worden van een jaarlijkse meeropbrengst van ongeveer € 200.000. Voor 2012 en 2013 wordt, in tegenstelling tot hetgeen in de aanbiedingsbrief van de programmabegroting 2009 is vermeld, geen stijging meer verwacht. De meicirculaire dient meer duidelijkheid te brengen. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 1. Dividend BNG Op 27 april 2009 zal de jaarlijkse Algemene Vergadering van Aandeelhouders worden gehouden, waarbij aan de aandeelhouders worden voorgesteld om 50% van de winst 2008 na belasting uit te keren. Aan de gemeente Korendijk zal ruim € 42.000 dividend worden uitgekeerd. In de begroting 2009 is op basis van het dividend over 2007 € 53.000 geraamd. Derhalve een nadeel van € 11.000. Het gaat om een structureel effect. 2. Dividend Evides Van de B.V. Gemeenschappelijk Bezit Evides is een bijgesteld ondernemingsplan 2009 tot en 2013 ontvangen waarin het begrote resultaat voor 2009 geraamd is op € 40,1 miljoen. Dit is een daling van € 17,9 miljoen ten opzichte van het verwachte resultaat voor 2008 ( € 58 miljoen). Door o.a. bevriezing van de drinkwatertarieven in relatie tot de benodigde investeringen en het solvabiliteitsbeleid, daalt het dividend in 2009. De jaren daarna neemt het resultaat weer toe door winstgevendheid van de industriewater-activiteiten in verband met groeistrategie van dat onderdeel. In de begroting 2009-2012 van de gemeente Korendijk is een dividenduitkering geraamd van € 300.000. Deze raming is gebaseerd op basis van de in juli 2008 verkregen informatie van Evides. Op basis van de onlangs van Evides ontvangen informatie dient het in de begroting 2009-2012 geraamde dividend verlaagd te worden. In onderstaande tabel is o.a. vermeld met welke bedragen het dividend in de jaren 2009 tot en met 2012 verlaagd dient te worden.
Jaar
Raming dividend Korendijk
Bijgestelde verwachting
Correctie begroting 2009-2012.
2009 2010 2011 2012
€ € € €
€ € € €
€ 162.000€ 130.000€ 98.000€ 45.000-
300.000 300.000 300.000 300.000
138.000 170.000 202.000 255.000
3. Dividend Eneco In de gemeentelijke begroting 2009 is op basis van de gemiddelde ervaringscijfers een bedrag geraamd aan te ontvangen dividend van € 435.000. In de Algemene Vergadering van Aandeelhouders van 22 april 2009 is de verdeling van het dividend vastgesteld. Voor onze gemeente bedraagt het dividend over 2008 € 308.000. Ten opzichte van de raming betekent dit een nadelig effect van € 127.000. Vooralsnog gaan we uit van een structureel effect.
Pagina 41
Aangeleverde mutaties bestaand beleid 1. Inflatie De gemeente presenteert de meerjarenbegroting op basis van constante prijzen. Er wordt dus in meerjarenperspectief geen rekening gehouden met inflatie. Bij het ramen van de diverse baten en lasten wordt uitgegaan van het prijspeil van de jaarschijf 2010 binnen de meerjarenbegroting 2009-2012. Voor het te hanteren prijspeil 2010 wordt vooralsnog uitgegaan van de raming van het Centraal Planbureau welke rekening houdt met een inflatiepercentage van 1% Op basis van de begroting 2009 betekent dit: ! personeel derden incl. brandweer € 159.000 ! energie 254.000 ! duurzame goederen 2.000 ! overige goederen en diensten 3.300.000 ! subsidies/inkomensoverdrachten e.d 682.000 Totaal van de kosten € 4.397.000 x 1% inflatie = € 43.970,00 Aangeleverde mutaties nieuw beleid Geen. Investeringen + lasten Geen. Maatregelen Geen.
Pagina 42
Pagina 43
Toelichting financiële mutaties kadernota 2010, Kostenplaatsen In de programmabegroting wordt het onderdeel “dienstverlening / bedrijfsvoering” genoemd. Om onderscheid aan te brengen tussen de directe externe dienstverlening enerzijds en de interne bedrijfsvoering anderzijds, is er voor gekozen om bij de kadernota een apart hoofdstuk “kostenplaatsen” op te nemen. Autonome mutaties Salariskosten De huidige Cao loopt tot 31 juni 2009. Hoewel de nieuwe CAO-onderhandelingen zijn gestart, is nog niet bekend of er überhaupt sprake zal zijn van stijging van de salariskosten. De VNG gaat uit van een 0-optie terwijl de rijksambtenaren 3,5% er op vooruitgaan. Verder het het ABP aangekondigd de pensioenpremies te willen verhogen wat weer leidt tot een mogelijke stijging van de werkgeverslasten. Op dit moment wordt voor de kadernota uitgegaan van een stijging van de salarissen van 2%. Op een totaal budget aan salariskosten van circa € 4 miljoen houden we rekening met een stijging van € 80.000 structureel. Onbekend is in hoeverre dit al dan niet gedeeltelijk gecompenseerd zal worden via de meicirculaire gemeentefonds. Effecten jaarrekening 2008/’voorjaarsnota 2009 Geen. Aangeleverde mutaties bestaand beleid 1. Samenwerking I&A Hoeksche Waard. In de begroting 2009 is er onder het product regionale samenwerking eenmalig € 11.000 opgenomen voor de kosten van regionale samenwerking op het gebied van ICT/I&A. Inmiddels heeft de samenwerking met Binnenmaas een meer structureel karakter gekregen. Daarom wordt geadviseerd hiervoor jaarlijks € 14.000 op te nemen in de begroting 2. Extra ondersteuning gebruik ICT-systemen Voor het gebruik en werken met IRS4all / irs@all moeten wij af en toe een paar dagen ondersteuning afnemen. Dit kan op afroep tegen een vast bedrag per dag (€ 1.200 euro per dag) of maximaal 5 dagen tegen een gereduceerd tarief. Op jaarbasis gaat het om een bedrag van circa € 3.500. 3. Hogere kosten beheer automatisering Ten behoeve van het operationeel en up-to-date houden van de geautomatiseerde systemen zijn extra middelen benodigd. Voor de komende jaren worden kosten verwacht voor het onderhoud aan website, het nieuwe kassysteem etc. Het gaat hierbij om een jaarlijks bedrag van € 16.500. 4. Hogere kopieerkosten Ervaringscijfers leren dat het aantal kopieën en printjes de afgelopen jaren aanzienlijk is toegenomen. Het tot nu toe daarvoor in de begroting opgenomen bedrag blijkt niet voldoende te zijn. Structurele bijraming van € 7.500 is daarom noodzakelijk. Hierbij moet worden opgemerkt dat in 2009 zal worden begonnen met digitaliseren van de poststromen. Of dit in de praktijk zal gaan leiden tot meer of minder printen zal moeten blijken.
Pagina 44
Aangeleverde mutaties nieuw beleid Investeringen + lasten 1. Investeringen ICT Gelet op de vervangingscyclus en de daaraan gekoppelde afschrijvingstermijn zal er in 2013 een investeringsbedrag nodig zijn voor de vervanging van de diverse soft- en hardware. In totaal gaat het om een bedrag van € 396.000, af te schrijven over een periode van 5 jaar. Het gaat om de volgende pakketten: ! Migratie Oracle € 10.000 ! Vervanging Key2Burgerzaken incl. KAS4all € 60.000 ! Vervanging PIMS@all € 10.000 ! Vervanging Key2Begraven € 10.000 ! Vervanging Key2Financiën € 64.000 ! Vervanging Servers € 241.500 2. Verschuivingen investeringen buitendienst. In het huidige investeringsplan, jaarschijf 2010 zijn 2 investeringen opgenomen die op basis van de huidige technische staat doorgeschoven kunnen worden van 2010 naar 2013. Het gaat om de vervanging van een hogedrukreiniger ad € 18.000 en de vervanging van tandem-assers ad € 15.000. Maatregelen Geen.
Pagina 45
Pagina 46