juni 2012 Jaarverslaggeving Stichting Avans

juni 2012

Jaarverslaggeving Stichting Avans

Inhoud jaarverslaggeving Jaarverslag

Huisvesting, ICT en Faciliteiten

Inleiding 7

8.1 Huisvesting 8.2 ICT 8.3 Faciliteiten

35 35 36

Governance

8

Financiën

37

2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6

8 9 10 12 13 15

9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7

Structuur en organisatie van Avans Hogeschool Intern risicobeheersing en controlesysteem Bestuur en toezicht Bezoldiging bestuur en toezichthouders Verslag College van Bestuur Verslag Raad van Toezicht

Strategisch beleid 3.1 Visie, missie en strategische doelstellingen 3.2 Onderscheidend vermogen 3.3 Ontwikkelingen in de samenleving

Onderwijs 4.1 Onderwijs en kennisontwikkeling 4.2 Onderzoek en kennisontwikkeling 4.3 Internationalisering

De student 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5

Wervingsbeleid Toelatingsbeleid Doelgroepenbeleid Aansluiting tussen vo, mbo en Avans Hogeschool Studieloopbaanbegeleiding

Personeel 6.1 HR-beleid 6.2 Arbo-beleid

Kwaliteit 7.1 7.2 7.3 7.4

Accreditatie Integrale kwaliteitszorg Audits op de lectoraten Nieuw accreditatiestelsel

17 17 18 18

20 20 23 25

26 26 27 29 29 30

31 31 32

33 33 33 33 33

Resultaat Financiële positie en financieringsbehoeften Vermogenspositie Investeringsbeleid Bekostiging en budgetmodel Risico’s Private activiteiten

35

37 38 39 40 40 42 43

Kerngegevens

45

Cijfermatige analyse

48

Jaarrekening Financiën Geconsolideerde balans 2011 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2011 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Toelichting op de geconsolideerde balans Niet in de balans opgenomen verplichtingen Overzicht verbonden partijen Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten Enkelvoudige balans 2011 Enkelvoudige staat van baten en lasten 2011 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Overige gegevens • Bestemming van het resultaat van Stichting Avans • Totstandkoming resultaatbestemming • Controleverklaring van de onafhankelijke accountant

51 51 52 53 54 56 62 63 65 72 74 74 77 77 78 80

Bijlagen 1. Aanvullende informatie naar aanleiding van de notitie Helderheid

82

hoofdstuk en paragraaf | 7

Inleiding Dit is het jaarverslag 2011 van de Stichting Avans waartoe Avans Hogeschool behoort. Het beschrijft de voornaamste ontwikkelingen die zich in 2011 hebben voorgedaan en de activiteiten die Avans Hogeschool heeft ontplooid. De volgende thema’s komen in negen hoofdstukken aan de orde.

Bestuur en toezicht

Personeelsbeleid

Hoe gaat Avans Hogeschool om met de Branchecode Governance Hogescholen? Wat is de betekenis hiervan voor het College van Bestuur en de Raad van Toezicht? Dit hoofdstuk bevat het organogram van Avans Hogeschool, informatie over de bezoldiging van de bestuurders, het verslag van het College van Bestuur en het verslag van de Raad van Toezicht.

Hoe staat het met de implementatie van het HR-beleid? Wat zijn de ontwikkelingen binnen Avans Arbo? Overeenkomstig de CAO-HBO heeft Avans Hogeschool een sociaal jaarverslag opgesteld ten behoeve van de vakorganisaties, de Avans Medezeggenschapsraad en de Raad van Toezicht. Dit vormt geen onderdeel van het jaarverslag, maar is wel afzonderlijk beschikbaar.

Strategisch beleid

Kwaliteit

Wat is de visie en de missie van Avans Hogeschool? Hoe vertaalt Avans deze naar het Meerjarenbeleidsplan (MJB) 20112014?

De kwaliteit is beschreven vanuit de eigen visie en verantwoordelijkheid van Avans Hogeschool en vanuit de resultaten van de externe accreditatie.

Het onderwijs

Huisvesting, ICT en faciliteiten

Wat is het onderwijsaanbod en -rendement? Wat is de functie en de rol van Avans Hogeschool als kennispartner in relatie met het beroepenveld?

Wat zijn de ontwikkelingen op het gebied van huisvesting, ICT en faciliteiten?

De student

Wat zijn de financiële risico’s? Welke ontwikkelingen zijn vanuit een nadere analyse van het resultaat en informatie over het financieel- en het treasury beleid te benoemen?

Hoe is de werving en de begeleiding gedurende de studie geregeld? Hoe is de aansluiting vanuit het voortgezet onderwijs (vo) en middelbaar beroepsonderwijs (mbo) op het hoger beroepsonderwijs (hbo) bij Avans Hogeschool?

Financiën

Kerngegevens en jaarrekening In de jaarrekening staan onder meer een overzicht van financiële kengetallen en een analyse van het geconsolideerde resultaat en de fiscale positie.

8 | Governance Structuur en organisatie van Avans Hogeschool

hoofdstuk en paragraaf | 9

Governance Structuur en organisatie van Avans Hogeschool College van Bestuur

Dit hoofdstuk beschrijft de governance-structuur van Avans Hogeschool aan de hand van: • de structuur van de organisatie; • het intern risicobeheersings- en controlesysteem; • het verslag van het College van Bestuur; • het verslag van de Raad van Toezicht; • de bezoldiging van deze beide organen.

Intern risicobeheersings- en controlesysteem

Bestuurssecretariaat en staf

Academies (18)

Vanuit haar streven naar Goed Bestuur (Governance) werkt Avans Hogeschool continue aan het optimaliseren van sturing. Het bestuur houdt de doelstellingen in het oog en de beheersing van de daarbij horende risico’s. Als hulpmiddel heeft Avans Hogeschool een intern risicobeheersings- en controlsysteem ingericht om die kwaliteit te bewaken. Het denkmodel is uitgebeeld in het raamwerk hieronder.

Diensteenheden (5)

Organisatie De organisatiestructuur van Avans Hogeschool bestaat uit 18 academies, 5 ondersteunende diensteenheden en het College van Bestuur met zijn staf. De academies zijn geografisch verdeeld over de drie vestigingsplaatsen Breda, ’s-Hertogenbosch en Tilburg. De huisvestingsactiviteiten zijn mede ondergebracht in de volgende rechtspersonen die behoren tot de Stichting Avans: • Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda; • Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ’s-Hertogenbosch; • Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ’s-Hertogenbosch. Daarnaast behoren de volgende deelnemingen tot de Stichting Avans: • Avans Contractactiviteiten B.V. (100%) • Avans Hogeschool B.V. (100% deelneming van Avans Contractactiviteiten B.V.)1 • Avans Hogeschool PRL B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.) • Avans Hogeschool MB B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.) • Instituut Scire B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.) • Stichting Juridische Hogeschool Avans–Fontys (50%). In 2011 is de organisatiestructuur van Avans Hogeschool niet gewijzigd.

Toezicht en verantwoording

Risicomanagement

P&C

Audits

Kwaliteit

Governance

Risicobeleid en Risico Control Matrix (RCM)

MJB/Kaderbrief

Audit toezicht en verantwoording

Accreditatie

Compliance

Strategisch

MARAP

Audit risicomanagement

Kwaliteitssysteem

Bestuursregelement

Bedrijfsvoering

DVO

Audit P&C

Besturingsmodel

Financieel

AO/IC

Audit kwaliteit

Beleidskaders

Juridisch

Projectcontrol

Jaarverslag

1

Avans Hogeschool B.V. opereert onder de werknaam Avans Plus (Avans+).

Avans Hogeschool werkt aan een beheerste realisatie van haar doelen vanuit een integrale benadering. Om de kwaliteit te optimaliseren worden toezicht en verantwoordelijkheid, risicomanagement, P&C, Audits en Kwaliteitsystemen ingezet. Zo’n geïntegreerde benadering wordt ook wel de Governance, Risk en Compliance (GRC) benadering genoemd. Zo werkt Avans Hogeschool aan het realiseren van kansen en beheersen van risico’s. In 2011 heeft Avans Hogeschool de volgende acties ondernomen bij het verder optimaliseren van haar Integrale KwaliteitsZorg (IKZ).

Integrale KwaliteitsZorg

Control Raamwerk

Avans Hogeschool rekent het tot haar maatschappelijke verantwoordelijkheid om in een open dialoog met stakeholders inhoud te geven aan onderwijs en onderzoek. Daarbij wil Avans Hogeschool transparant zijn over de wijze waarop bestuur en toezicht zijn ingericht. De Branchecode Governance Hogescholen ondersteunt deze ambitie.

Jaarrekening

10 | Governance Intern risicobeheersing en controlesysteem

Governance Bestuur en toezicht | 11

Toezicht en verantwoording Governance: In 2011 is een externe evaluatie uitgevoerd. Speer­ punten waren de naleving van de formele publicatievereisten van de Branchecode Governance en de mate waarin hogescholen risico­ management hebben geïmplementeerd in hun bedrijfsvoering. Avans Hogeschool scoorde hierbij goed. Qua publicatievereisten voldeed Avans Hogeschool op een paar kleine administratieve onderdelen na aan de voorschriften van de branchecode. De ontbrekende onderdelen zijn inmiddels aangevuld. De portefeuilleverdeling en de nevenfuncties van het bestuur zijn conform de branchecode openbaar www.avans.nl > organisatie > college van bestuur.

Projectcontrol: Avans heeft projectbeheersings richtlijnen. In 2011 is de administratieve ondersteuning om daaraan te kunnen voldoen verbeterd. De voorbereidingen voor het gebruik van de applicatie Timetell (projectenmodule) zullen in 2012 leiden tot verdere kwaliteits­ verbetering.

Compliance: In 2011 is de compliance-organisatie van Avans Hogeschool nader vastgelegd. Ook heeft Avans Hogeschool beleid ontwikkeld om compliance, in lijn met de doelen uit het meerjaren­beleidsplan 2011-2014, onder de aandacht te brengen bij management en medewerkers.

Audits Auditing is het sluitstuk van de kwaliteitszorg. Met de intern uitgevoerde audits is inzicht en aanvullende zekerheid mogelijk over de werking van het IKZ-model. In 2011 is in samenwerking met directie en medewerkers van een academie een eerste opzet gemaakt voor een audit naar bedrijfsvoering. Het doel was het geven van een kwalitatief oordeel over de opzet, het bestaan en de werking van de bedrijfsvoering van het desbetreffende bedrijfsonderdeel. Als onderliggend referentiemodel wordt ‘The four levers of control‘ van Simons2 gebruikt. Ook is er een audit uitgevoerd naar de kwaliteit van het proces waarmee een rechtmatige afgifte van diploma’s wordt geborgd. Op basis van de resultaten is in 2011 een self assessment ontwikkeld voor examencommissies. In 2012 wordt het self assessment verder uitgerold en wordt de audit opgenomen in de jaarlijkse planning.

Beleidskaders: Een specifiek risico schuilt in het onbedoeld verrichten van commerciële activiteiten met publieke middelen. Om dit risico zo klein mogelijk te maken, verrichtte Avans Hogeschool in 2011 geen activiteiten met winstoogmerk. Voor zover er commerciële activiteiten waren, zijn deze ondergebracht in Avans Contractactiviteiten B.V. Deze deelneming verzorgt niet door het Rijk bekostigde cursussen en contractonderwijs voor derden. Als er tussen Avans Hogeschool en de B.V. verrekening van kosten en opbrengsten plaatsvindt, gebeurt dit tegen kostprijs en volgens de geldende wetgeving. Risicomanagement Sinds 2006 werkt Avans Hogeschool aan een optimale inbedding van risicomanagement in de bedrijfsvoering. In 2011 is de informatie­ voorziening omtrent risico’s verbeterd door enkele risico­management processen te digitaliseren. Door het digitaal administreren, analyseren en monitoren van risico’s en beheersmaatregelen kan Avans Hogeschool op elk moment een (de)centraal beeld hebben van de huidige stand van zaken. We hopen dat met ingang van de P&C-cyclus 2013 al deze processen gedigitaliseerd zijn. In hoofdstuk 9 is beschreven welke risico’s zijn geïdentificeerd en hoe Avans Hogeschool daarop in 2011 heeft geanticipeerd. Planning & Control MARAP (management rapportage): In 2011 is Avans Hogeschool gestart met de doorontwikkeling van de cyclus. Daardoor is meer aandacht en ruimte voor innovatie ontstaan. Ook hebben we voorbereidingen getroffen om soft controls te expliciteren binnen het Avans control framework.

AO/IC: Avans Hogeschool heeft onderzocht hoe de mogelijkheden van subsidieregelingen beter benut kunnen worden en welke ondersteuning nodig is voor de bedrijfsonderdelen. In 2011 is binnen DFS een begin gemaakt met de inrichting van advies en ondersteuning met betrekking tot subsidies.

Kwaliteit In 2011 is Avans Hogeschool gestart met de herijking van het kwaliteits­ systeem ten aanzien van de nieuwe normen omtrent kwaliteits­zorg bij accreditaties, examencommissies en onderzoek. In 2012 zullen de hieruit voortkomende voorstellen worden geïmplementeerd.

Bestuur en toezicht Het besturingsmodel van Avans Hogeschool vindt zijn weerslag in de statuten, het bestuursreglement, de bevoegdheidsregeling, de gedragscodes en andere regelingen. In deze paragraaf worden de belangrijkste onderdelen van het besturingsmodel beschreven. Het besturingsmodel van Avans Hogeschool is in 2011 niet noemenswaardig veranderd. Het bestuurs- en beheersreglement is gewijzigd op onderwerpen die verband houden met de bevoegdheden tot het verstrekken van een bindende afwijzing aan de examencommissie.

Medezeggenschap Avans Hogeschool werkt met het in 2010 bekrachtigde medezeggenschapsreglement. Dit is geënt op een gemeenschappelijke visie van het College van Bestuur en de Avans Medezeggenschapsraad (AMR) ten aanzien van geprofessionaliseerde medezeggenschap. Het reglement voorziet in een verbeterde werkwijze voor de AMR. Dat werkt positief door in een goede werkverhouding tussen de AMR en het College van Bestuur. Waarden en normen Avans Hogeschool hecht grote waarde aan fatsoenlijke omgangsvormen en integer handelen. Daarom beschikt Avans Hogeschool over een integriteitscode, een ‘klokkenluidersregeling’, een ‘regeling ongewenst gedrag’ en de ‘regeling privacy’. In 2011 zijn deze regelingen niet gewijzigd.

Intern risicobeheersings- en controlesysteem Avans Hogeschool wil significante risico’s waaraan de organisatie wordt blootgesteld zo optimaal mogelijk beheersen. Daarom is sturing en toezicht nadrukkelijk gekoppeld aan de beheersing van gebeurtenissen die van invloed kunnen zijn op het succes van Avans Hogeschool. Onderdelen van dit beheersingssysteem die hieraan hebben bijgedragen zijn: • De managementverklaring inzake ‘internal control’ die de directeuren hebben ondertekend. • De Verklaring van het Instellingsbestuur: In 2011 heeft het College van Bestuur een Letter Of Representation (LOR) afgegeven voor het Jaarverslag 2010. De LOR maakt geen deel uit van het jaarverslag, maar is afzonderlijk verstrekt aan de accountant en aan het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Regeling beleggen en belenen Het beleid en de uitvoering van het beleggen en belenen zijn uitgewerkt in het ‘treasurystatuut’ en in de ‘richtlijn uitvoering financieel beleid en beheer’ van Avans Hogeschool. In onderstaande tabel wordt, conform de richtlijnen, inzicht verstrekt in de soorten, de omvang en de looptijden van de beleggingen en beleningen van Avans Hogeschool.

Liquiditeitspositie Avans Hogeschool per 31 december 2011 Stand liquide middelen (enkelvoudige balans)

m€

Rekening courant Deposito’s bij het ministerie van Financiën < 1 maand < 2 maanden < 3 maanden < 4 maanden < 5 maanden < 6 maanden < 7 maanden

m€ 4,5

18,0 10,0 2,0 5,0 5,0 0,0 0,0 40,0 44,5

Uitstaande leningen (kort + langlopend) lening aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda

4,5

lening aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda

6,6

lening aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch

9,4

lening aan Bress

0,1 20,6

Ontvangen leningen (kort + langlopend) Lening ontvangen van ministerie van Financiën

Robert Simons. Levers of control: how managers use innovative control systems to drive strategic renewal, Harvard University Press, 1995

2

-19,3

12 | Governance Bezoldiging bestuur en toezichthouders

Governance Verslag College van Bestuur | 13

Bezoldiging bestuur en toezichthouders De beloning van de leden van het College van Bestuur bestaat uit een vast inkomen. De vaste inkomensdelen volgen de adviesregeling zoals die door de Hay groep is ontwikkeld voor de Colleges van Bestuur van hogescholen.

Functie

Bestuurder

Duur dienstverband in het verslagjaar van

Tot

1-1

31-12

Bezoldiging bestuurders hogescholen 2011: Artikel 6 van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) verplicht Avans Hogeschool om het belastbare loon te publiceren van functionarissen die boven de norm zitten (gemiddeld belastbaar jaarloon 2011: €193.000). Voor Avans Hogeschool heeft de publicatieplicht betrekking op drie bestuurders en de afkoopregeling van één medewerker. Aan deze publicatieplicht is voldaan. De in het kader van de WOPT gepubliceerde informatie over het verslagjaar 2011 betreft:

Belastbaar loon incl. pensioenpremie (wg & wn)

Voorzieningen t.b.v. beloningen op termijn

Uitkeringen i.v.m. beëindiging dienstverband

Totaal

€ 214.191

€0

€0

€ 214.191

Bestuurder

1-1

31-12

€ 199.838

€0

€0

€ 199.838

Bestuurder

1-1

31-12

€ 194.490

€0

€0

€ 194.490

Specificatie per lid van de Raad van Toezicht:

Leeftijd (op 1-1-2012)

Aantreden

Einde benoemings termijn

Dr. J.C. Dona (voorzitter)

64

21-09-2006

21-09-2014

€

11.200

€

11.200

Mw. Drs. M.C.C. Bekker (vice-voorzitter)

57

21-09-2006

21-09-2014

€

9.029

€

9.029

L.J.M. Bovée MBA (lid)

54

07-11-2006

07-11-2014

€

9.029

€

9.029

Drs. F.J.M. Croonen (lid)

64

07-11-2006

07-11-2014

€

9.029

€

9.029

Drs. S.F.A. van Kessel (lid)

50

07-06-2006

07-11-2014

€

9.029

€

9.029

47.316

€

47.316

TOTAAL

Verslag College van Bestuur Het College van Bestuur komt wekelijks bijeen in de reguliere vergaderingen. Onderwerpen waarover het College in 2011 onder meer de navolgende besluiten heeft genomen zijn: Management in de zorg Op 7 december 2010 heeft het College van Bestuur de overeenkomst inzake afsplitsing en overdracht van de opleiding Management in de Zorg te Eindhoven als voorgenomen besluit vastgesteld. De overeenkomst is op 9 december 2010 door de Raad van Toezicht goedgekeurd. Begin 2011 heeft de AMR zijn instemming verleend, waarna het College het besluit heeft genomen.

Declaraties bestuurders Conform het gestelde in art. 3j van de Regeling jaarverslaggeving onderwijs wordt vanaf het verslagjaar 2011 inzicht gevraagd in de declaraties van de leden van het College van Bestuur. Dit overzicht betreft over het verslagjaar 2011: Overzicht declaraties bestuursleden verslagjaar 2011 P.L.A. Rüpp

F.J.M. van Kalmthout

M.M.J. Kamsma

Representatiekosten

€

1.275

€

285

€

1.891

Reiskosten binnenland

€

0

€

98

€

0

Reiskosten buitenland

€

1.249

€

6.793

€

6.743

Overige kosten

€

0

€

1.598

€

150

Totaal

€

2.524

€

8.773

€

8.785

Raad van Toezicht Op basis van de adviesregeling bezoldiging toezichthouders hogescholen heeft de Raad van Toezicht in juni 2007 de bezoldiging vastgesteld van de voorzitter en van de leden van de Raad van Toezicht. De onafhankelijkheid van de Raad van Toezicht is geborgd volgens de criteria uit de Branchecode Governance Hogescholen. Bij de benoeming van de leden van de Raad van toezicht is de borging van onafhankelijkheid in acht genomen. De leden van de Raad van Toezicht en hun familie: - zijn de afgelopen vijf jaar niet in dienst geweest van Avans Hogeschool; - zijn geen bestuurslid van een organisatie waarbij het College van Bestuur lid is van de daarbij behorende Raad van Toezicht;

- zijn niet werkzaam bij het ministerie van OCW; - hebben geen aandelen van een aan Avans Hogeschool gelieerde vennootschap. Honorering toezichthouders Avans Hogeschool: Er zijn geen leningen, voorschotten of garantstellingen ten behoeve van leden van het College van Bestuur of van de Raad van Toezicht verstrekt door Avans Hogeschool.

Inschrijving Op 23 augustus 2011 heeft het College van Bestuur besloten om een pilot te laten uitvoeren rondom onvolledige inschrijfdossiers. In deze eenjarige pilot is een nieuwe werkwijze/procesgang ten aanzien van de inschrijving getest. De resultaten van de pilot zijn dermate positief, dat besloten zal worden tot een nieuwe inschrijfprocedure met inacht­ neming van wijzigingen op basis van een evaluatie van de pilot. De nieuwe inschrijfprocedure houdt in: • het deactiveren van de accounts van alle nieuw inschrijvende studenten en zittende studenten die per 14 september 2011 geen volledig inschrijfdossier hebben; • het annuleren van de aanmelding van degenen die op 1 oktober 2011 nog geen volledig inschrijfdossier hebben; • het intrekken van het mandaat van de academiedirecties om op basis van een onvolledige inschrijving onbekostigde studenten na 1 oktober toe te laten; • het instellen van een toetsingscommissie die tot taak heeft besluiten te nemen omtrent de (individuele) inschrijving van studenten die zich op 1 oktober nog niet volledig hebben aangemeld. Het College van Bestuur heeft goede nota genomen van de evaluatie en stelt de aanbevelingen vast. Het College van Bestuur is voor­ nemens om, met ingang van collegejaar 2012-2013, de in het collegejaar 2011-2012 als pilot uitgevoerde maatregelen tot beleid te verheffen.

2011



€

2010

Avans200 2012 staat in het teken van het 200-jarig jubileum van Avans Hogeschool. Het College van Bestuur stelt het programmaplan vast voor Avans200 met de daarin voorziene activiteiten. Collegegelden • Het College van Bestuur besluit op verzoek van de academie voor Deeltijd en de academie voor Financieel Management vanaf het collegejaar 2012-2013 voor de opleidingen Accountancy deeltijd en Associate Degree het reguliere tarief van € 1.485 te rekenen, hetgeen een verlaging van het tarief betekent. • Het College van Bestuur stemt in met de tarieven uit de collegegeldtabel zoals bijgevoegd bij de notitie voorstel collegegelden 2012-2013. • Het College van Bestuur stemt in met de beleidsregels voor het vaststellen van collegegelden, zoals opgenomen in de notitie ‘Vaststelling collegegelden, beleidsregels en tariefonderbouwing’. Examencommissies De veranderende positie van de examencommissie heeft de aandacht van het College van Bestuur. In 2011 heeft het College van Bestuur het beleid ten aanzien van examencommissies vastgelegd in een beleids­ notitie. Deze notitie is bezien in het licht van de nieuwe wettelijke taakstelling van de examencommissie en de nieuwe verhoudingen tussen examencommissie en andere actoren: docenten, ondersteunend personeel, academiedirectie, examinatoren en studenten. De in de kaderregeling examencommissies 2011 opgenomen taken en bevoegdheden zijn in bovenstaande lijn aangepast. Deze kaderregeling maakt deel uit van het bestuurs- en beheersreglement. Daarmee is binnen Avans Hogeschool een helder kader gecreëerd ten aanzien van de taken, bevoegdheden en verantwoordelijkheden van de examencommissie. Het College van Bestuur stelt de wijziging van het bestuurs- en beheers­reglement vast samenhangend met de delegatie aan de examen­commissie van de bevoegdheid tot het verstrekken van bindende studieadviezen.

14 | Governance Verslag College van Bestuur

Huisvesting Volgens de Avans huisvestingsnormen dient een aantal academies meer kantoorruimte te krijgen. Na renovatie van de tweede verdieping van de Lovensdijkstraat 63 kan hier een aantal diensteenheden worden gehuisvest. Hierdoor ontstaat er op de locatie aan de Hogeschoollaan meer werkruimte voor academies. Het College van Bestuur stelt een maximaal bedrag van m€ 2,37 beschikbaar voor de renovatie. Vanwege sterk groeiende studentenaantallen in ’s-Hertogenbosch ontstaat de noodzaak om een aantal maatregelen te nemen voor adequate huisvesting in de komende studiejaren. Het College van Bestuur heeft besloten: • een huurovereenkomst te laten opstellen voor het pand Hervenplein 2, ingangsdatum 1 juli 2011, met een looptijd van vijf jaar en een koopoptie; • voor 2011 een budget van k€ 100 toe te voegen aan de exploitatiebegroting voor • de externe project- en advieskosten met betrekking tot het project Hervenplein 2; • voor 2011 een budget van k€ 60 toe te voegen aan de exploitatie­ begroting voor de tijdelijke aanstelling van een interne projectleider; • een budget van k€ 390 toe te voegen aan de investeringsbegroting voor de ombouw en herinrichting van tuinlokalen. COLLEGE VAN BEROEP Overeenkomstig het bepaalde in de Wet op het Hoger onderwijs en Wetenschappelijk onderzoek (Whw) heeft Avans Hogeschool een College van Beroep voor de Examens en een Geschillenadvies­ commissie (GAC) ingesteld die aan het College van Bestuur advies uitbrengt over bezwaren van studenten met betrekking tot andere beslissingen dan die vallend onder de bevoegdheid van het College van Beroep voor de Examens. In 2011 zijn bij de GAC (11) bezwaarschriften ingediend, waarvan er zeven gegrond zijn verklaard. In totaal zijn er in 2011 bij het College van Beroep voor de Examens 127 beroepschriften ingediend bij Avans Hogeschool (61 locaties Breda en Tilburg en 67 locatie ’s-Hertogenbosch). In de meeste zaken is er sprake geweest van een intrekking dan wel schikking (90), dan wel was er sprake van een verwijzing (2) of een niet ontvankelijk verklaring (3). De meeste beroepen waren gericht tegen de beslissing van het bindend negatief studieadvies (58). In 33 zaken is het tot een zitting gekomen. Van de 14 zaken in Breda werden er 2 gegrond en 7 ongegrond verklaard. In 5 gevallen werd een schikking ter zitting bereikt. Van de 19 zaken in ‘s-Hertogenbosch werden er 4 (deels) gegrond en 10 (deels) ongegrond verklaard. In 2 gevallen werd een schikking ter zitting bereikt. In 3 zaken werd het ingediende beroep niet ontvankelijk verklaard. In 2 zaken werd een voorlopige voorziening gevraagd die in beide gevallen is geweigerd.

Governance Verslag Raad van Toezicht | 15

Profileringsfonds Overeenkomstig artikel 7.51 Whw volgt hieronder informatie over het beleid en de uitgaven aan financiële ondersteuning voor studenten. In 2011 hebben in totaal 24 studenten een uitkering aangevraagd. Deze zijn allen gehonoreerd. In het jaar 2011 is k€ 22,2 uitgekeerd uit het Profileringsfonds van Avans Hogeschool. Het geoormerkte budget bedroeg k€ 21,5. Ter vergelijking: In 2010 is in totaal aan 23 studenten een uitkering verstrekt (totaal k€ 14,1). De uitgaven in 2011 in verband met verstrekte leningen uit het noodfonds van Avans Hogeschool bedragen k€4,6. Ter vergelijking: In 2010 bedroeg het totaalbedrag inzake verstrekte en nog lopende leningen k€ 3,7. Jaarrekening en jaarverslag De jaarrekening en het jaarverslag 2010 zijn door het College van Bestuur vastgesteld en door de Raad van Toezicht goedgekeurd in de vergaderingen van juni 2011. De jaarrekening en het jaarverslag voldoen aan de in de Branchecode Governance Hogescholen gestelde eisen. Het College van Bestuur heeft in overeenstemming met de branchecode belangrijke besluiten in 2011 ter goedkeuring voorgelegd aan de Raad van Toezicht, evenals het jaarverslag, de jaarrekening 2010 en de begroting 2012. Financieel beleid en treasury Met de notities ‘Financieel beleid Stichting Avans’, de ‘Richtlijn op het financieel beheer’ en het ‘Treasurystatuut’ beschikt Avans Hogeschool over een samenhangend financieel kader. Hierin zijn ook reeds bestaande Avans richtlijnen ingebed. Het College van Bestuur heeft op 10 maart 2011 het voorgenomen besluit genomen deze notities vast te stellen en ter instemming voor te leggen aan de AMR en vervolgens ter goedkeuring aan de Raad van Toezicht.

Verslag Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Toezicht Dr. J.C. Dona, voorzitter Mw. Drs. M.C.C. Bekker, vice-voorzitter L.J.M. Bovée MBA Drs. F.J.M. Croonen Drs. S.F.A. van Kessel Werkzaamheden Raad van Toezicht Toezicht en bestuur zijn ingericht overeenkomstig de in de ‘Branchecode Governance Hogescholen’ vastgelegde principes. In 2011 is de Raad van Toezicht negen keer in vergadering bijeengekomen. Zesmaal in een reguliere vergadering en driemaal om specifieke onderwerpen te bespreken, zoals het eigen functioneren, het rooster van aftreden en profiel, en de bezoldiging van het College van Bestuur. Op 8 februari 2011 heeft de Raad van Toezicht: • de evaluatie van het Meerjarenbeleidsplan 2007-2010 goedgekeurd. Ook zijn in deze vergadering het reglement van de Raad van Toezicht en de reglementen van de commissies van de Raad van Toezicht vastgesteld. In de vergadering van 16 juni heeft de Raad van Toezicht: • de jaarverslaggeving 2010 van de Stichting Avans goedgekeurd; • de documenten ‘financieel beleid Stichting Avans’, ‘Richtlijn ten aanzien van de inrichting van de financiële organisatie, het financieel beheer en de uitgangspunten van het financiële beleid’ en het ‘Treasurystatuut Stichting Avans’ goedgekeurd, onder de voor­ waarde dat het punt inzake de derivaten wordt aangepast. Na twee jaar dient het gebruik van de kaders te worden geëvalueerd; • zijn goedkeuring verleend aan de jaarrekeningen 2010 van de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, de Stichting Huis­vesting Avans Hogeschool ’s-Hertogenbosch en de Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ’s-Hertogenbosch; • de overheveling van het uit 2010 resterende investeringsbudget van m€ 2,3 goedgekeurd; • het oprichten van de BV Centrum voor Onderwijs per 1 september 2011 goedgekeurd (het CvB heeft besloten de oprichting van deze BV niet te continueren); • het besluit tot het aangaan van een overeenkomst voor de huur van het pand aan Hervenplein in ’s-Hertogenbosch voor een periode van tenminste 5 jaar goedgekeurd. Dit houdt in dat tijdelijk wordt afgeweken van de beleidslijn om bij de huisvesting in ’s-Hertogenbosch een uni-locatie aan te houden; • de wijzigingen van het bestuurs- en beheersreglement goedgekeurd die verband houden met de delegatie van de bevoegdheid tot het verstrekken van een bindende afwijzing aan de examen­commissie. Dit sluit aan bij de versterking van de inhoudelijke rol van de examen­commissie als onafhankelijke instantie.

Op 20 september heeft de Raad van Toezicht besloten dat: • tenzij er richtlijnen in het kader van governance zijn of komen die een andere werkwijze voorschrijven, de ondersteuning door de accountant elke vier jaar kritisch wordt geëvalueerd, waarbij ook de ingezette partner door het accountantskantoor wordt beoordeeld. • elke acht jaar een aanbesteding van de dienstverlening door de accountant plaatsvindt. Op 13 december is aanvullend hierop de werkwijze bepaald. Op 13 december 2011 heeft de Raad van Toezicht: • de begroting Stichting Avans 2012 goedgekeurd evenals het besluit van het College van Bestuur om het vernieuwingsbudget te verhogen tot m€ 4,5; • is het besluit van het College van Bestuur goedgekeurd om de meerjarenbegroting Stichting Avans 2012-2015 aan te passen met de investeringen ten behoeve van de verbouwing van de Lovensdijkstraat in Breda; • de Raad van Toezicht keurt het besluit van het College van Bestuur ten aanzien van het bouwproject Lovensdijkstraat 61 en 63 goed, inclusief de daarvoor benodigde investering van m€ 36,2 ten laste van de kapitaaldienst en van m€ 7 ten laste van het investeringsbudget; • ingestemd met het voorstel van de remuneratiecommissie dat indexatie van de bezoldiging van het College van Bestuur slechts plaats kan vinden als dit binnen de geldende regelgeving en arbeidsovereenkomsten mogelijk is. Tevens heeft de Raad van Toezicht de richtlijn inzake declaraties in afwachting van een landelijk kader, goedgekeurd.

16 | Governance Verslag Raad van Toezicht

Commissies van de Raad van Toezicht De door de Raad van Toezicht ingestelde selectie- en remuneratiecommissie, auditcommissie en bouwcommissie hebben de Raad van Toezicht ondersteund. Selectie- en remuneratiecommissie De selectie- en remuneratiecommissie bestond in 2011 uit dr. J.C Dona en L.J.M. Bovée MBA. De commissie heeft in 2011 meerdere malen vergaderd. Mede gezien de maatschappelijke discussie rondom het thema ‘bezoldiging’ is dit voor de remuneratiecommissie in 2011 een belangrijk onderwerp geweest. De auditcommissie heeft geanalyseerd hoe de bezoldiging van de bestuurders zich verhoudt tot afspraken in de Branchecode Governance, de Wet op de Openbaarmaking uit Publieke middelen gefinancierde Topinkomens (WOPT) en tot de op handen zijnde Wet Normering bezoldiging topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector (WNT). Zij heeft de in het verleden genomen besluiten met betrekking tot de bezoldiging beoordeeld en de rol van de Raad van Toezicht in zijn rol als werkgever en als toezichthouder tegen het licht gehouden.

hoofdstuk en paragraaf | 17

Auditcommissie De auditcommissie bestond in 2011 uit drs. F.J.M. Croonen en drs. S.F.A. van Kessel. De commissie heeft in 2011 twee vergaderingen gehouden. De belangrijkste onderwerpen die aan de orde zijn geweest, zijn: • jaarrekening en jaarverslag 2010 van Avans; • interim managementletter externe accountant; • begroting 2012 van Avans; • meerjarenbegroting 2012-2015; • verhouding tot de accountant; • kostendeclaraties: de Raad van Toezicht heeft geen bijzonderheden geconstateerd. Bouwcommissie De bouwcommissie bestond in 2011 uit dr. J.C. Dona en drs. M.C.C. Bekker. De bouwcommissie is in 2011 geïnformeerd over de uitbreiding van de Onderwijsboulevard 215 ’s-Hertogenbosch met twee ‘lobben’, de renovatie van de Kunstacademie, de verbouwing van de Techniekhal, beide eveneens in ’s-Hertogenbosch en de voorgenomen verbouwing van de panden aan de Lovensdijkstraat in Breda.

Strategisch beleid Visie, missie en strategische doelstellingen Visie en missie Avans Hogeschool Wil talenten ontwikkelen door toekomstige beroepsbeoefenaren op te leiden tot hoog gekwalificeerde professionals, die zichzelf en hun beroep voortdurend blijven ontwikkelen en zich bewust zijn van hun maatschappelijke verantwoordelijkheid, ook internationaal gezien; Wil sociaal-culturele en economische ontwikkelingen in de regio mede ontwerpen en realiseren door voor regionale bedrijven, overheden en organisaties een duurzame partner te zijn in het ontwikkelen, delen en creëren van kennis en het doen van praktijkgericht onderzoek; Wil een sociaal innovatieve organisatie zijn waarin medewerkers hun professionaliteit optimaal inzetten om een bijdrage te leveren aan de ontwikkeling van de student, het beroep en de regio. Eind 2010 heeft de Raad van Toezicht het Meerjarenbeleidsplan 2011-2014 goedgekeurd en heeft de Avans Medezeggenschapsraad (AMR) hiermee ingestemd. Voor de realisatie van het MJB kiest het College van Bestuur opnieuw voor een veranderaanpak gericht op lerend vernieuwen en procesmatig veranderen. Vanuit de missie luidt de ambitie: Avans Hogeschool is: • kwalitatief de beste brede hogeschool3 die talentontwikkeling vooropstelt; • kennispartner voor (regionale) bedrijven, overheden en organisaties, waarbij een bijdrage aan een duurzame samenleving centraal staat; • een sociaal innovatieve organisatie, waar de goedlopende processen vanuit de vraag zijn ingericht en betrokkenheid het sleutelwoord is. Avans Hogeschool gaat de komende jaren met de volgende zeven focusgebieden werken aan haar ambitie en heeft op elk gebied een strategische doelstelling voor ogen: 1 Regionaal duurzaam verankerd. Avans Hogeschool speelt in op sociaaleconomische en culturele ontwikkelingen in de regio. 2 Internationalisering. Avans Hogeschool leidt gekwalificeerde professionals op die passen in de internationale context van bedrijven en instellingen.

3

‘de hogeschool met de meeste opleidingen op #1’

3 Eigentijds onderwijs in een up-to-date omgeving. Avans Hogeschool begeleidt talentontwikkeling en realiseert een leeromgeving waarin studiesucces normaal is en de kwaliteit van het onderwijs hoog. Iedere student vindt het onderwijs dat bij hem past en kan werken aan de voor hem juiste studieloopbaan. E-learning en de toepassing van ICT in het onderwijsleerproces zijn kenmerken van onze eigentijdse leeromgeving. 4 Praktijkgericht onderzoek. Avans Hogeschool is vanuit onderzoek, lectoraten en expertisecentra dé partner voor organisaties in de regio en levert een bijdrage aan ontwikkeling van het beroep. 5 Vooruitstrevend HR beleid. Avans Hogeschool beschouwt de medewerker als belangrijkste brenger van kwaliteit in onderwijs en het onderwijsleerproces. De medewerkers voelen zich bij Avans Hogeschool gekend en gebruiken hun professionele ruimte in het belang van Avans Hogeschool. 6 Sociale innovatie. Avans Hogeschool zoekt naar vormen van in- en externe samenwerking waarbij het aanwezige talent maximaal tot ontplooiing kan komen. Verandering komt vanuit een ontwikkelings­benadering tot stand waarbij medewerkers hun eigen verantwoordelijkheid nemen voor vernieuwen. 7 Gezien en (h)erkend worden. Avans Hogeschool is transparant in inzet van middelen en activiteiten. Daarvoor leggen we verantwoording af en wordt gestimuleerd verantwoordelijkheid te nemen voor de maatschappelijke gevolgen van ons handelen. Voor elk focusgebied zijn richtinggevende uitspraken en prestatieindicatoren vastgelegd. Achter een aantal van deze indicatoren staat de vermelding ‘keurmerk’. Het College van Bestuur wil de volgende indicatoren opnemen in het keurmerk: • De zeven duurzame competenties zoals geformuleerd door Duurzaam Hoger Onderwijs zijn in elk curriculum opgenomen [regionaal duurzaam verankerd]. • Elk studieprogramma kent een internationale context [internationalisering]. • Iedere student beheerst naast het Nederlands tenminste één buitenlandse taal op ERK niveau B2 [internationalisering]. • Nadat het Bindend Studie Advies is opgehoogd tot 52 EC is het studierendement van het eerste studiejaar 75% [eigentijds onderwijs in up-to-date omgeving]. • Training op het gebied van onderzoeksvaardigheden, kritisch denken en kennisdeling wordt vanaf het eerste jaar verweven in alle bachelor­opleidingen [praktijkgericht onderzoek].

18 | Strategisch beleid Onderscheidend vermogen

Strategisch beleid Ontwikkelingen in de samenleving | 19

de globale inhoud van de thema’s: valorisatie van kennis, innovatie, ondernemerschap en arbeidsmarkt. Deze thema’s worden verbonden met de Brabantse topclusters en de belangrijkste maatschappelijke vraagstukken. Voorbeelden van reeds gestarte initiatieven zijn Starterslift/ Valorisatieplan en Biobased economy. Naast deze initiatieven lopen de algemene thema’s Social innovation en Ondernemerschap door de clusters heen en zijn daarmee verbonden.

• Jaarlijks is 90% van de docenten actief bezig met zijn professionele ontwikkeling op het gebied van didactiek en ICT vaardigheden [vooruitstrevend HR beleid]. • Alle organisatieonderdelen hebben een extern kwaliteitskeurmerk [sociale innovatie].

Onderscheidend vermogen Avans Hogeschool wil zich onderscheiden binnen het hoger onderwijs in de wijze waarop de hogeschool de realisatie van de ambitie uit het Meerjarenbeleid 2011-2014 ter hand neemt. Centraal in deze aanpak staat de betrokkenheid van medewerkers bij veranderen. Om het verschil te kunnen maken, om in te kunnen spelen op veranderende eisen uit de buitenwereld, is ook de wijze waarop de hogeschool vorm geeft aan onderwijs, aan onderzoek, aan relaties met de werkveldpartners en aan innovaties van belang. In dat ‘hoe’ zorgen we ervoor dat: • partners en medewerkers betrokken zijn bij de veranderingen. Dit vraagt ruimte voor medewerkers en een vorm van leiding geven en ontvangen die verder gaat dan ‘situationeel leiderschap’; • we onze studentgerichtheid van het onderwijs aanvullen met duurzame samenwerking met onze partners. Het leren van en met elkaar vindt dan ook onder andere plaats in regionale initiatieven als Biobased economy en Maintenance waarin Avans Hogeschool participeert. In deze samenwerkingsverbanden participeren ook docenten en studenten middels de lectoraten en het Avans Ondernemerscentrum; • we op het scherpst van de snede opereren. Het gaat om de balans tussen idealisme en realisme, stabiliteit en verandering, het waar­ borgen van zekerheid en verantwoording naar buiten toe en het zien van kansen en het nemen van risico’s; • we door een open regie op de veranderprocessen versnippering van initiatieven voorkomen en werken aan het verbreden van resultaten uit de verschillende experimenten. Nationale Studenten Enquête (NSE 2010) De resultaten van de NSE vormen het fundament van de rankings in de Keuzegids en Elsevier. In de Elsevier (die zich uitsluitend op de NSE gegevens baseert) komt Avans Hogeschool in 2011 uit als de op één na beste Hogeschool van Nederland. In de Keuzegids (die zich voor circa 70% baseert op de cijfers van de NSE) wordt Avans Hogeschool de beste grote hogeschool. De keuzegids hanteert sinds 2008 een nieuwe manier van ranking. Voorheen lag de nadruk erg sterk op de studentenoordelen als basis van de kwaliteitsvergelijking. Nu is de basis van de ranglijsten verbreed en wegen bijvoorbeeld ook het oordeel van experts (visitatiecommissies), de cijfers over het aantal contacturen tussen docenten en studenten, de slagingspercentages en de aantallen afhakers en vertraagde studenten mee. De NSE ontwikkelde zich afgelopen jaren tot een standaard die ertoe doet. Het belang van een goede score in de NSE lijkt de komende jaren toe te nemen.

In de Keuzegids HBO Voltijd 2012 is Avans Hogeschool aangewezen als beste grote hogeschool van Nederland. Jaarlijks onderzoekt het Centrum Hoger Onderwijs Informatie de kwaliteit van het hoger onderwijs. De hogeschool behoudt hiermee de eerste plaats onder de grote hogescholen. Avans Hogeschool staat in de nieuwe Keuzegids vermeld als ‘groot en solide’. De hogeschool met ruim 25.000 studenten levert het bewijs dat grootschaligheid geen belemmering is voor topkwaliteit. De scores voor de hogeschool komen ruim boven de andere hogescholen uit en zijn zelfs nog verbeterd vergeleken met het voorgaande jaar. Twaalf opleidingen van Avans Hogescholen behalen in de nieuwe gids een eerste plaats. Tien opleidingen komen als tweede uit de bus en zes opleidingen staan op de derde plaats. Avans Hogeschool scoort eveneens hoog met de kwaliteit van haar deeltijdopleidingen. In de Keuzegids Deeltijdstudies 2011 staat de hogeschool landelijk op een derde plaats. Ook in het themanummer van Elsevier wordt Avans Hogeschool betiteld tot de top drie van beste hogescholen in Nederland. De hogeschool staat op de tweede plaats van de door het weekblad samengestelde ranglijst. Jaarlijks onderzoekt het opinieblad de kwaliteit van hbo- en universitaire opleidingen. Acht opleidingen van Avans Hogeschool behoren tot de meest succesvolle opleidingen van Nederland, tien opleidingen scoren een tweede plaats en drie behalen een derde plaats.

Ontwikkelingen in de samenleving Als kennisinstelling is Avans Hogeschool een vanzelfsprekende partner voor bedrijven, instellingen en overheden. Dit is in 2011 terug te vinden in een groot aantal samenwerkingsverbanden en onderzoeksactiviteiten. Hoger Onderwijsplan Brabant Vanaf het voorjaar 2010 is de samenwerking tussen zes Brabantse instellingen voor Hoger Onderwijs - Avans Hogeschool, NHTV, Technische Universiteit Eindhoven, Tilburg University, Fontys hogescholen en HAS Den Bosch – tot stand gekomen. Doel is om samen tot een nadere invulling te komen van het lange termijn beleid van de provincie Noord-Brabant. In 2011 zijn afspraken gemaakt over de verdere procesvoering. Avans Hogeschool heeft daarbij namens haar partners een coördinerende rol. In het bestuurlijk overleg van de provincie met het hoger onderwijs zijn afspraken gemaakt over

Brabantse economie 2020

Voor Avans Hogeschool ligt het zwaartepunt in relatie tot de top­ clusters (zie figuur 1) op Maintenance, Logistiek en Biobased. In toenemende mate is aandacht voor de regio Zuidoost met het sterkste topcluster van Brabant (Hightech systems & materials).

Social innovation

keuzes & prioriteiten

• Leisure • Logistics • Maintenance/aerospace • Health Food & Health

Maintenance, logistics & biobased • Chemicals • Bio-energy • Food • Aviation

Hightech systems & materials

• Pharma • Lifesciences • Food & Feed • Foodsystems

• Automotive systems • Energy systems • Life & medtech • Industrial design

Sectorplan Brabantse economie 2020 (SER Brabant, 2010).

Ondernemen Externe stakeholders (bedrijven, branche- en intermediaire organisaties en de overheid) hebben hoge verwachtingen van bijdragen die ondernemers leveren in de vitalisering van de Nederlandse economie. Van een hogeschool verwachten zij dat studenten in hun opleiding kennismaken met en vaardig worden in ondernemen. Vanuit de stichtingen Starterslift (in West- en Midden-Brabant en Ondernemers­ lift (Noordoost-Brabant) worden studenten en afgestudeerden bij het starten van een onderneming ondersteund. Het Avans Ondernemerscentrum verbindt ondernemers en vraagstukken uit het werkveld met de opleidingen. Maintenance Avans Hogeschool heeft vanaf de start in 2006 deelgenomen aan World Class Maintenance (zie www.worldclassmaintenance.nl). Samen met Hogeschool Zeeland is Avans Hogeschool als strategisch partner betrokken bij de ontwikkeling van het lectoraat Maintenance en de bacheloropleiding International Maintenance Management. In 2011 is een lector aangesteld en tevens is de opleiding van start gegaan.

Duurzame ontwikkeling De ambitie van Avans Hogeschool is om als regionale kennispartner een bijdrage te leveren aan een duurzame samenleving. Deze ambitie is vormgegeven in het Expertisecentrum Duurzame Innovatie (EDI). Zie ook hoofdstuk 4.2. Kwaliteit van leven In 2009 is door een aantal landelijke partijen, waaronder de HBO-raad, besloten tot de uitvoering van het Plan Professionalisering Jeugdzorg. Onderdeel hiervan is het actualiseren van de opleidingen, met als doel een betere toerusting van studenten op een functie in de jeugdzorg. In 2011 is een start gemaakt met het onderwerp Jeugd, gezin en samen­ leving. In samenwerking met onder andere PON (Provinciaal Opbouworgaan Noord-Brabant) zijn voorbereidingen getroffen voor een nieuw in te stellen lectoraat Jeugd, Gezin en Samenleving. Een van de taken zal zijn het tot stand brengen van vernieuwingen in de opleidingen die worden verzorgd door de academies voor Sociale Studies in Breda en ‘s-Hertogenbosch.

20 | hoofdstuk en paragraaf

Onderwijs Avans compleet | 21

Avans Avans compleet compleet Avans compleet vt =vtvoltijd, = voltijd, dt =dtdeeltijd, = deeltijd, du du = duaal = duaal

Onderwijs

Breda Breda Accountancy Accountancy Accountancy Accountancy Associate Associate degree degree

Onderwijs en kennisontwikkeling Avans Hogeschool onderwijs is gericht op het begeleiden van talent­ ontwikkeling en studiesucces van studenten en het verhogen van de kwaliteit van het onderwijs. De bedoeling is dat iedere toegelaten student het onderwijs vindt dat bij hem/haar past en kan werken aan de voor haar/hem juiste studieloopbaan en een optimaal studiesucces kan behalen. E-learning en de toepassing van ICT in het onderwijs zijn kenmerken van de eigentijdse leeromgeving.

’s-Hertogenbosch ’s-Hertogenbosch

Tilburg Tilburg

Economie Economie en Management en Management

Portfolio Avans Hogeschool bestaat uit 18 academies (exclusief Avans/Fontys Juridische Hogeschool) van waaruit 43 bacheloropleidingen, 5 masteropleidingen en 8 associate degree opleidingen worden aangeboden op één of meerdere locaties. Dit zijn grotendeels fulltime en voor een kleiner deel deeltijd of duale opleidingen. Een deel van de opleidingen wordt ook in het Engels gegeven.

Bedrijfseconomie Bedrijfseconomie Bedrijfskunde Bedrijfskunde MER MER

vt, du,vt,dtdu, dt vt, dt vt, dt vt, du,vt,dtdu, dt vt, du,vt,dtdu, dt

Commerciële Commerciële Economie Economie

vt, dt vt, dt

Communicatie Communicatie Finance Finance and Control and Control

vt, dt vt, dt vt vt

Human Human Resource Resource Management Management vt, dt vt, dt Integrale Integrale Veiligheid Veiligheid vt vt International International Business Business and Management and Management Studies Studies vt vt – Asian – Asian Business Business Studies Studies (major) (major) vt vt – Cross-cultural – Cross-cultural Management Management and Languages and Languages (major) (major) vt vt – International Business Studies (major) – International Business Studies (major) vt vt in de in Zorg dt dt Management de Zorg Management Management Management in de in Zorg de Associate Zorg Associate degree degree dt dt Marketing Marketing Management Management Associate Associate degree degree dt dt SmallSmall Business en Retail Management vt, dt vt, dt Business en Retail Management

Accountancy Accountancy Advanced Business Creation Advanced Business Creation

vt, dt vt, dt

Bedrijfseconomie Bedrijfseconomie Bedrijfskunde MER MER Bedrijfskunde

vt vt vt, dt vt, dt vt,dt vt,dt

Bedrijfskunde MER Associate degree Bedrijfskunde MER Associate degree Bestuurskunde/Overheidsmanagement Bestuurskunde/Overheidsmanagement

dt dt vt, dt vt, dt

Commerciële Commerciële Economie Economie vt, dt vt, dt Financiële Financiële Dienstverlening Dienstverlening Associate Associate degree degree dt dt Human Resource Management Human Resource Management vt, dt vt, dt Management Associate degree Human Resource Management Associate degreedt dt Human Resource Integrale Integrale Veiligheid Veiligheid vt, dt vt, dt International Business and Languages vt, vt/du International Business and Languages vt, vt/du SmallSmall Business en Retail Management dt dt Business en Retail Management vt, vt/du, vt, vt/du, SB&RM SB&RM Associate Associate degree degree du du

Gezondheid Gezondheid Fysiotherapie Fysiotherapie HBO-Verpleegkunde HBO-Verpleegkunde

vt, dt vt, dt vt, du,vt,dtdu, dt

HBO-Verpleegkunde HBO-Verpleegkunde

vt, dt vt, dt

ICTICT Business Business IT & Management IT & Management Communication Communication & Multimedia & Multimedia Design Design Informatica Informatica Technische Technische Informatica Informatica

vt, dt vt, dt vt vt vt, dt vt, dt vt vt

Communication Communication & Multimedia & Multimedia Design Design Informatica Informatica – –Innovatie Innovatie en Beheer en Beheer van van InformatieSystemen (major) InformatieSystemen (major) – Software Ontwikkeling (major) – Software Ontwikkeling (major) Informatica Associate degree Informatica Associate degree Technische Informatica Technische Informatica – Embedded Systems (major) – Embedded Systems (major)

vt vt

vt vt

vt vt vt vt vt

vt vt vt vt vt

Autonome Autonome Beeldende Beeldende KunstKunst Vormgeving Vormgeving

vt vt

vt vt

HBO-Rechten HBO-Rechten

vt

vt

Kunst Kunst en en Vormgeving Vormgeving Autonome Autonome Beeldende Beeldende KunstKunst Vormgeving Vormgeving

vt vt

vt vt

Onderwijs Onderwijs LeraarLeraar Basisonderwijs Basisonderwijs

vt, dt vt, dt

Recht Recht HBO-Rechten HBO-Rechten

vt, dt vt, dt

Bouwkunde Bouwkunde Bouwmanagement Bouwmanagement en Vastgoed en Vastgoed – Stedenbouwkunde – Stedenbouwkunde (major) (major) – Vastgoed – Vastgoed (major) (major) Bouwtechnische Bouwtechnische Bedrijfskunde Bedrijfskunde CivieleCiviele Techniek Techniek – Watermanagement – Watermanagement (major) (major) Gezondheidszorg Gezondheidszorg Technologie Technologie Technische Technische Bedrijfskunde Bedrijfskunde

vt, duvt, du vt vt vt vt vt vt vt, duvt, du vt, duvt, du vt vt vt vt vt, dt vt, dt

Techniek Techniek Biologie Biologie en Medisch en Medisch Laboratoriumonderzoek Laboratoriumonderzoekvt, dt vt, dt – Forensisch – Forensisch Laboratorium Laboratorium Onderzoek Onderzoek (major) (major) vt vt Chemie Chemie vt, dt vt, dt – Forensisch – Forensisch Laboratorium Laboratorium Onderzoek Onderzoek (major) (major) vt vt Chemische Chemische Technologie Technologie vt, duvt, du Elektrotechniek Elektrotechniek vt, du,vt,dtdu, dt – Smart – Smart Energy Energy (major) (major) vt, duvt, du Environmental Environmental Science Science for Sustainable for Sustainable Energy Energy and Technology and Technology vt vt International International Maintenance Maintenance Management Management vt vt Mechatronica Mechatronica vt, duvt, du Werktuigbouwkunde Werktuigbouwkunde vt, du,vt,dtdu, dt

Bouwkunde Bouwkunde Chemie Chemie – Food – Food and Pharma and Pharma (major) (major)

vt, duvt, du vt vt

Culturele Culturele en Maatschappelijke en Maatschappelijke Vorming Vorming Maatschappelijk Maatschappelijk WerkWerk en Dienstverlening en Dienstverlening Sociaal Sociaal Pedagogische Pedagogische Hulpverlening Hulpverlening

vt vt vt, dt vt, dt vt, dt vt, dt

vt vt – Forensisch – Forensisch Laboratorium Laboratorium Onderzoek Onderzoek (major) (major) vt vt CivieleCiviele Techniek Techniek vt, duvt, du Elektrotechniek Elektrotechniek vt vt – Embedded – Embedded Systems Systems (major) (major) vt vt – Industriële – Industriële Automatisering Automatisering (major) (major) vt vt Technische Technische Bedrijfskunde Bedrijfskunde vt vt Werktuigbouwkunde Werktuigbouwkunde vt vt – Industriële – Industriële Automatisering Automatisering (major) (major) vt vt

Welzijn Welzijn Culturele Culturele en Maatschappelijke en Maatschappelijke Vorming Vorming Maatschappelijk Maatschappelijk WerkWerk en Dienstverlening en Dienstverlening Sociaal Sociaal Pedagogische Pedagogische Hulpverlening Hulpverlening

vt vt vt, dt vt, dt vt, dt vt, dt

22 | Onderwijs Onderwijs en kennisontwikkeling

Kwalitatief onderwijs Vanuit maatschappij, politiek en beroepsomgeving dringt de vraag zich op om de kwaliteit van het hoger onderwijs naar een hoger plan te tillen. Avans Hogeschool werkt gericht aan het verhogen van de kwaliteit van het hoger onderwijs. Maatregelen die vanaf 2011 worden uitgewerkt of al worden uitgevoerd zijn onder andere het programma Hippocampus en het verhogen van de norm voor het Bindend Studie Advies (BSA). Het programma Hippocampus is gericht op het bevorderen van studiesucces voor studenten en het realiseren van een betere aansluiting door een bewustere studiekeuze. Een belangrijk onderdeel hierbij is de participatie in de pijler ‘Het lerende brein‘ van het FES-programma ‘Hersenen en cognitie‘. Binnen verschillende academies is gewerkt aan het vertalen van inzichten uit de ‘cognitive load theory’ naar het onderwijs. Door de instructie en het instructiemateriaal op een andere manier aan te bieden kun je beter aansluiten op de ontwikkelfase en de werking van het brein van de voltijdstudent. De ervaringen en inzichten worden middels professionaliseringstrajecten en onderwijsontwikkeltrajecten verbreed binnen en buiten de eigen organisatie (zie hoofdstuk 5). Bindend studieadvies Avans Hogeschool heeft in 2010 besloten de norm voor het Bindend Studie Advies (BSA) te verhogen naar 52 ECTS, te realiseren vóór 2014. Door te investeren in de begeleiding van studenten (intake, studiekeuze en motivatie) en daaraan expliciet aandacht te besteden kunnen studenten en docenten na de eerste studiemaanden bepalen of de juiste studiekeuze is gemaakt. Toepassing van deze BSA norm voorkomt ook dat studenten met een te grote studie-achterstand aan het tweede leerjaar beginnen. Avans Hogeschool kent al een aantal jaren de mogelijkheid om aan het einde van het eerste studiejaar een bindende afwijzing te verbinden aan het studieadvies. Dit is vastgelegd in de Onderwijs en Examenregeling (OER) van elke academie. Voor deze onderwijs- en examenregelingen geldt een hogeschool breed kader waarin voor deze regeling een verplichte tekst is opgenomen. Per academie zijn op basis hiervan de studieadviezen verstrekt. Negatieve studieadviezen : Collegejaar 2009-2010: Voltijd: 1.672 Deeltijd: 213 Duaal: 39 Totaal: 1.922 Collegejaar 2010-2011: Voltijd: 1.419 Deeltijd: 254 Duaal: 31 Totaal: 1.704 De trend is dat studenten wat eerder in het eerste jaar (voor 1 februari) stoppen met de studie. Collegejaar 2009-2010: 623 Collegejaar 2010-2011: 902

Onderwijs Onderwijs en kennisontwikkeling | 23

Leven Lang Leren Leven Lang Leren wil ervoor zorgen dat werkenden (en dus hun werkgevers) continue beschikken over de competenties die zij nodig hebben om goed te kunnen (blijven) functioneren. Dat gebeurt via opleidingen, en via bij- en nascholingsmodules die naadloos aansluiten op de (toekomstige) behoeften van het werkveld. Ook het honoreren van eerder verworven competenties van werkenden met behulp van een ervaringscertificaat is een schakel in het aanbod. Avans Hogeschool erkent in het toenemende belang van Leven Lang Leren de behoefte om de inrichting van de onderwijslogistiek te flexibiliseren. Dit biedt duidelijke kansen voor Avans Plus (onbekostigd onderwijs). Diversiteit Avans Hogeschool investeert in maatwerkafspraken tussen het toeleverend onderwijs en de hogeschool. Dit heeft onder andere geresulteerd in het aanbieden van deficiëntieprogramma’s tussen mbo en hbo, de inrichting van doorstroomprogramma’s naar universiteiten en het afsluiten van convenanten tussen toeleverende scholen en opleidingen van Avans Hogeschool. Het aanbod aan profilerende minoren (keuzeprogramma’s van een half jaar) is sterk uitgebreid. Door de eenduidige programmering van de minoren over alle opleidingen heen kunnen studenten een brede of verdiepende profilerende minor volgen. Avans Hogeschool participeert in de Stichting ‘Kies Op Maat’ waarin een aantal grote hogescholen samenwerkt. Via Kies Op Maat kunnen studenten van de deelnemende hogescholen bij de andere hogeschool een minor volgen. Daarnaast blijft Avans Hogeschool, onder strikte voorwaarden, selectief masteropleidingen ontwikkelen die het profiel van de hogeschool versterken. Om een gedifferentieerder onderwijsaanbod te kunnen bieden voor studenten en aan de behoeften van het bedrijfsleven te voldoen, heeft Avans Hogeschool het afgelopen jaar haar opleidingenpalet uitgebreid. In 2011 zijn de volgende nieuwe bacheloropleidingen gestart: International Maintenance Management (joint degree samen met de Hogeschool Zeeland) en Communicatie (voltijd in Breda). Numerus fixus Voor de opleiding Fysiotherapie geldt een numerus fixus van 150 studenten. Dit heeft mede te maken met het beperkt aantal beschikbare stageplaatsen. Daarnaast is een numerus fixus toegepast voor de opleiding Communicatie & Multimedia Design (320 studenten) met vestigingsplaatsen in Breda en ’s-Hertogenbosch met het oog op de nog relatieve onbekendheid van het beroepenveld met deze opleiding. . Aansluiting Avans Hogeschool participeert in het project ‘Kies Actief’. Vanuit dit landelijk project (gestart in 2010) wordt een generieke competentiewijzer ontwikkeld. In de regio Breda is het platform vo-hbo actief. Het platform is een regionaal samenwerkingsverband van Avans Hogeschool en regionale scholen voor voortgezet onderwijs ter

bevordering van de aansluiting. Dit overleg is in 2011 anders ingericht dan daarvoor, omdat aansluiting specifieke aandacht vraagt. Een overleg van Avans Hogeschool met de Regionale Opleidings Centra (die de mbo-opleidingen verzorgen) is om deze rede ingericht. De aansluitings­arrangementen en doorstroommodules tussen het mbo en de opleidingen van Avans Hogeschool worden in kaart gebracht (zie hoofdstuk 5). Schooldossier Het schooldossier is een vernieuwing die in 2010 vorm kreeg. Een schooldossier bevat informatie over de studieresultaten van oudleerlingen van toeleverende instellingen. Per instelling verzorgt Avans Hogeschool een dossier. Dat geeft inzicht in de deelname van oud-leerlingen aan studiekeuze- en voorlichtingsactiviteiten van de hogeschool en in de instroom, het propedeuserendement, de uitval en de behaalde credits van oud-leerlingen van de betreffende school.

Expertisecentrum of expertisegebied

Onderzoek en kennisontwikkeling In 2010 zijn de contouren geschetst voor het onderzoeksbeleid van Avans Hogeschool in het kader van het Meerjarenbeleidsplan 20112014. Twee ambities zijn daarbij onderscheidend: • Het praktijkgericht onderzoek ten behoeve van het onderwijs en de beroepspraktijk is verder verankerd binnen Avans Hogeschool. Het wordt door medewerkers, studenten en externe belanghebbenden erkend als primaire taak naast het onderwijs. • Avans Hogeschool weet zich, vanuit de eigen inhoudelijke sterktes en in nauwe aansluiting op de wensen van het werkveld, op een beperkt aantal inhoudelijke terreinen regionaal en ook nationaal te profileren. Profilering in expertisecentra De profilering vindt plaats door te streven naar de bundeling van lectoraten in zgn. expertisecentra. 2011 telde 25 operationele lectoraten, waarvan er 12 in het verband van een expertisecentrum functioneerden (Duurzame Innovatie en Veiligheid). In totaliteit zijn er in 2011 ruim 45 FTE / ongeveer 130 personen ingezet op onderzoeksactiviteiten. Vanuit de economische academies zijn de eerste stappen gezet om te komen tot het expertisecentrum Ondernemen.

Lectoraat

Academie

Biobased Energy Biobased Productions Innovatie van het Bouwproces Duurzame Bedrijfsvoering Solar Energy (in voorbereiding) Decentrale Energie opwekking (in voorbereiding) Finance and Sustainability

Academie voor de Technologie van Gezondheid en Milieu Academie voor de Technologie van Gezondheid en Milieu Academie voor Bouw en Infra Academie voor Marketing en Business Management Academie voor Industrie en Informatica en Academie voor Technologie en Management Academie voor Technologie en Management Academie voor Algemeen en Financieel Management

Techniek

Mechatronica Maintenance

Academie voor Technologie en Management Academie voor Technologie en Management

Gezondheid en welzijn

Diagnostiek Actief ouder worden Lectoraat Jeugd, Gezin & Samenleving Analysetechnieken in de Life Sciences

Academie voor Gezondheidszorg Academie voor Gezondheidszorg Academie voor Sociale Studies Breda en `s-Hertogenbosch Academie voor de Technologie van Gezondheid en Milieu

Kunst en vormgeving

Culturele positie en functie beeldend kunstenaar Fotografie Visuele retorica van het grafisch ontwerpen

Akademie voor Kunst en Vormgeving | St. Joost Akademie voor Kunst en Vormgeving | St. Joost Akademie voor Kunst en Vormgeving | St. Joost

Ondernemen

Innovatief ondernemen Professionaliteit van beleid

Academie voor Marketing en Business Management Academie voor Management en Bestuur

-

De Innovatieve Opleidingsschool

Academie voor Pedagogisch Onderwijs

Veiligheid

Reclassering en Veiligheidsbeleid Jeugd en Veiligheid Veiligheid, recht en openbare orde Huiselijk geweld en hulpverlening in de keten Integrale Veiligheid

Academie voor Sociale Studies Breda Academie voor Sociale Studies `s-Hertogenbosch Juridische Hogeschool Avans-Fontys Academie voor Sociale Studies Breda en `s-Hertogenbosch Academie voor Management en Bestuur

Duurzame Innovatie

24 | Onderwijs Onderwijs en kennisontwikkeling

Het Expertisecentrum Duurzame Innovatie (EDI) is opgericht in januari 2010. EDI is gericht op integrale aanpak in onderzoek en ontwerpen voor een leefbare omgeving en gezonde bedrijven. De gekozen weg is interdisciplinair, effectgericht en draagvlak gestuurd. EDI wil de krachten van de aangesloten lectoraten bundelen. Zo kunnen zij samen een (duurzaam) antwoord geven op interne en externe probleemstellingen door onderzoek uit te voeren met docenten en studenten. Op dit moment zijn vijf lectoraten aangesloten bij EDI: Duurzame Bedrijfsvoering, Innovatie van het Bouwproces, Finance and Sustainability, Biobased Energy en Biobased Productions. In het afgelopen jaar zijn onder andere de volgende projecten uitgevoerd vanuit het EDI: • Duurzame Projectweek. Verschillende techniek academies van Avans Hogeschool werkten samen aan een projectweek met een op duurzaamheid gericht thema. De studenten werken in multidisciplinaire projectteams aan de oplossing van een (technisch) probleem, dat aangeleverd was en mede begeleid en beoordeeld werd door het bedrijfsleven. • Energieambassadeurs. Studenten hebben op verzoek van de Regionale Milieudienst West- Brabant een energiescan uitgevoerd bij huishoudens in West-Brabant en voor hen een energieadvies opgesteld. • Duurzaamheidcafés. Kennisuitwisseling tussen docenten, studenten en het bedrijfsleven door presentaties, lezingen, workshops rondom het thema Duurzame Innovatie. • Vanuit EDI is meegewerkt aan de inrichting van het Centre of Expertise Biobased Economy, waarin de volgende onderdelen zijn opgenomen: Onderwijsontwikkeling, Praktijkgericht onderzoek doen en het Kenniscentrum als loket tussen externe vragen/ opdrachten op het gebied van Biobased Economy en opleidingen. Bij de lectoraten wordt onderzoek gedaan in diverse projecten. Een aantal voorbeelden: • Werkzaamheden vanuit het lectoraat Duurzame energie voor het Europese subsidieproject op het gebied van Energie Conversie Parken: Proof of Principle van een multidimensionale aanpak voor de meest efficiënte (economisch en energetisch) verwerking van lokale biomassastromen voor energieopwekking en zo mogelijk grondstoffen. • Het lectoraat Innovatie Bouwproces en Techniek werkt onder andere aan het IMDEP-project en zorgt voor criteria en beoordeling van een Bouwproces Innovatie Model. • Bij het lectoraat Duurzame Bedrijfsvoering is gewerkt aan de ontwikkeling van een model om de specifieke kenmerken van Biobased Business in kaart te brengen. • Vanuit het lectoraat Finance & Sustainability worden diverse MVO-scans uitgevoerd vanuit de GRI-methodiek.

Onderwijs Internationalisering | 25

Promotie Avans Hogeschool streeft ernaar dat in 2017 het docentencorps voor 10% uit gepromoveerden of bijna gepromoveerden bestaat. Dit percentage is in lijn met de landelijke afspraken. Met als uitgangspunt het aantal docenten in 2010 betekent het dat Avans Hogeschool in 2017 over 120 gepromoveerde docenten zou moeten beschikken. Op 1 januari 2012 zijn er 57 gepromoveerde docenten in dienst, inclusief de gepromoveerde lectoren. Ter verhoging van het aantal gepromoveerde docenten is in 2011 de regeling promotiebekostiging in gebruik genomen. Deze regeling voorziet in een 0,6 FTE aanstelling voor onderzoek voor een periode van 4 jaar voor 60 personen. De bekostiging wordt voor 67% betaald door het College van Bestuur en voor 33% door een lectoraat, een academie of een persoon zelf. Voor zijn aandeel in de bekostiging heeft het college in de periode tot 2017 ruim 6 miljoen euro uit promotievouchers en O&O middelen vrijgemaakt. In 2011 is aan 13 promovendi een bijdrage toegekend. In 2012 zullen naar verwachting zo’n 10 aspirant-promovendi een aanvraag indienen voor deze regeling, gevolgd door nog eens 4 in 2013. Dat betekent dat de verwachting is, dat er in 2013 nog aan maximaal 33 docenten promotiemiddelen kunnen worden toegekend. Hierbij zal de voorkeur van het College van Bestuur uitgaan naar onderzoeken die een bijdrage leveren aan de onderzoeksprofilering van Avans Hogeschool. In 2011 heeft één promovenda haar proefschrift met succes verdedigd. Voor 2012 staan drie promoties gepland. In de periode 2013 tot 2016 volgen 12 promoties.

Internationalisering Avans Hogeschool wil met haar internationaliseringbeleid: • de internationale leeromgeving benadrukken; • de mogelijkheden voor studenten om internationale beroepscompetenties te verwerven onder de aandacht brengen; • het internationale profiel en imago van Avans Hogeschool versterken; • het International Office biedt academies en diensteenheden van Avans Hogeschool ondersteuning bij alle internationaliseringactiviteiten. De serviceverlening en informatieverstrekking aan studenten die kiezen voor een studie- of stage/afstudeerperiode in het buitenland zijn verder geprofessionaliseerd. Ook is de werving van buitenlandse studenten en de ondersteuning van deze instroom in 2011 verder geïntensiveerd en geprofessionaliseerd. Informatie over de mogelijkheden voor buitenlandse studenten om bij Avans Hogeschool te studeren is te vinden op de website www.studyatavans.com. Avans Hogeschool heeft - gebruikmakend van sociale media en andere web-based communicatietechnieken - een e-coaching systeem ontwikkeld om de begeleiding van de aanmelding en de komst van nieuwe buitenlandse studenten te verbeteren. Door de toenemende internationale concurrentie en de verzwaring van onze toelatingseisen ten aanzien van de taalcompetenties Engels, is Avans Hogeschool er niet in geslaagd om het marktaandeel in de werving van buitenlandse studenten te vergroten. Studenten uit Duitsland en China vormen ook in 2011 de grootste groep instromende diploma studenten. Met in totaal 750 buitenlandse studenten is de door Avans Hogeschool gestelde doelstelling van 1.000 internationale studenten nog niet behaald. Naast Duitsland en China is ook Rusland voor Avans Hogeschool een focusland. In dit kader is in 2011 de samenwerking met twee Russische instellingen versterkt en zijn onderhandelingen gestart om te komen tot samenwerking met nog enkele andere Russische instellingen. De samenwerking met de Omaanse Ambassade in Londen is versterkt en heeft geresulteerd in een instroom van drie Omaanse studenten die financieel worden ondersteund door een prestigieus Omaans beurzenprogramma. De verbetering van de processen met betrekking tot de internationale inkomende en uitgaande studenten en docentenmobiliteit hebben ook in 2011 veel aandacht gekregen. De verbeterprocessen richten zich met name op een kwalitatieve verbetering van de internationale in­komende én uitgaande mobiliteit. Avans Hogeschool werkt met circa 170 Europese academische instellingen samen in het kader van het Erasmus programma. Daarnaast heeft Avans Hogeschool ook nog eens circa 50 wereldwijde academische samenwerkingsverbanden met een mondiale dekking. In Breda is Avans Hogeschool gestart om op specifieke terreinen van het internationaliseringproces samen te werken met de NHTV.

Internationale studie en stages In 2011 heeft Avans Hogeschool drie Europese subsidies binnengehaald voor zogenaamde Intensive Programmes. Dit zijn korte intensieve onderwijsprojecten waarbij twee academies samenwerken met studenten en medewerkers van hoger onderwijsinstellingen uit onder meer Duitsland, Frankrijk, België, het Verenigd Koninkrijk, Slovenië, Turkije en Litouwen. Avans Hogeschool ontving 4 VSB-beurzen voor afstudeerders voor een vervolgstudie in het buitenland. Erasmus mobiliteit 2011 In 2011 hebben 178 studenten van Avans Hogeschool gezamenlijk 900 maanden als Erasmus uitwisselingsstudent bij partnerinstellingen in Europa gestudeerd. In 2011 hebben 93 studenten als Erasmusstudent een stage of afstudeeropdracht elders in Europa uitgevoerd. Al deze studenten hebben voor hun buitenlandervaring, via Avans Hogeschool, een mobiliteitsbeurs ontvangen uit het Leven Lang Leren/Erasmus programma van de Europese Commissie. Daarnaast gaan steeds meer studenten Avans Hogeschool buiten de Europese regio studeren, stagelopen of afstuderen. Bij de werving van buitenlandse studenten en de verzorging van onderwijs aan deze doelgroep conformeert Avans Hogeschool zich aan de landelijke Gedragscode Internationale Student Hoger Onderwijs (http://www.internationalstudy.nl/documenten/Herziene_Gedragscode.pdf). Deze is herzien op 4 december 2009. Avans Hogeschool heeft ook zelf een Gedragscode Anderstalig Onderwijs ontwikkeld en geïmplementeerd. Avans Hogeschool heeft met de Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) van het ministerie van Justitie twee convenanten gesloten. Hiermee kunnen visa voor studie en de hieraan gerelateerde verblijfs­ vergunningen voor buitenlandse studenten efficiënt aangevraagd worden.

26 | hoofdstuk en paragraaf

De Student Toelatingsbeleid | 27

Toelatingsbeleid

De student Wervingsbeleid In 2011 is de marktbewerkingstrategie voor aankomende studenten gecontinueerd. Het strategische doel is studie-uitval te verminderen door een bewustere studiekeuze van studenten te stimuleren. Het wervings­ beleid richt zich op aankomende studenten van Avans Hogeschool en het maken van een bewuste, goed gefundeerde en juiste studiekeuze. Avans Hogeschool kiest voor een kwalitatieve instroom. De werving en communicatie heeft zich niet alleen gericht op de aankomende student, maar ook op zijn omgeving zoals bijvoorbeeld toeleverende scholen en ouders van aankomende studenten.

Daarnaast is in 2011 aandacht besteed aan de benadering van een specifieke doelgroep, n.l. deeltijdstudenten. Op basis van onderzoeksresultaten onder de doelgroep (aankomende en zittende studenten, alumni en bedrijfsleven) is de bestaande communicatiecampagne geoptimaliseerd en is een unieke motivatietest ontwikkeld.

Het programma Hippocampus heeft in 2011 geprobeerd om aan te sluiten op de studiekeuze van aankomende studenten. Er zijn op beperkte schaal pilots uitgevoerd met het organiseren van een intake voor aankomende studenten. Op basis van die intake is aan een groep studenten bijscholing aangeboden vanuit het Avans Studenten Centrum voor de vakken Nederlandse taal, rekenen (economisch en technisch rekenen) en Engels. Voor uitvallers in het eerste jaar zijn er studiekeuzeprogramma’s ter heroriëntatie.

Avans Hogeschool kiest ervoor om de lat in het eerste jaar hoog te leggen. Een goed ondersteuningsaanbod helpt mee om studie-uitval in het eerste leerjaar te voorkomen. Voor geïnteresseerde eerstejaars zijn masterclasses aangeboden gericht op creatief denken.

Hippocampus studiesucces en binding

Open dagen Avans Hogeschool organiseert vier keer per jaar een open dag / open avond. Daarnaast wordt er in augustus speciaal voor de deeltijd­ studenten nog een open avond georganiseerd. Met ingang van 2012 is de open avond in februari omgezet in een open dag. In de onderstaande tabel is het totaal van de eerste twee open dagen (november + februari) weergegeven op collegejaar waarin deze zijn georganiseerd. Hieruit valt nu reeds te constateren dat de belang­stelling voor Avans Hogeschool flink is toegenomen.

Bezoekersaantallen open dagen Avans Hogeschool November en februari

2009-2010

2010-2011

2011-2012

10.539

12.217

14.132

Beukenlaan

1.478

1.527

1.669

Hogeschoollaan

7.046

8.720

9.559

Lovensdijkstraat

2.015

1.970

2.904

‘s-Hertogenbosch

8.661

7.587

9.924

Breda

Hervenplein

959

Onderwijsboulevard 215

7.810

6.842

8.376

Onderwijsboulevard 256

851

745

589

Tilburg

786

987

997

Cobbenhagenlaan

786

987

997

19.986

20.791

25.053

Eindtotaal Opmerking: In februari 2012 voor het eerst een open dag in plaats van open avond

Kans op studiesucces en -rendement Avans Hogeschool verbetert de kans op studiesucces voor de student door een goede match tussen student en studie tot stand te brengen, zodanig dat 75% van de studenten na één jaar studeert in een passende studie, binnen of buiten Avans Hogeschool. Avans Hogeschool begeleidt de student vervolgens in het succesvol slagen in deze keuze, waardoor het aantal studenten dat nominaal afstudeert stijgt. Bij de indicatoren, die in het hoofdlijnenakkoord zijn afgegeven, stellen wij de volgende norm:

• Uitval buiten Avans Hogeschool in het eerste jaar: Het aandeel van het totale aantal voltijd bachelorstudenten (eerstejaars ho) dat na één jaar niet meer bij Avans Hogeschool staat ingeschreven bedraagt maximaal 25%. • Uitval buiten de opleiding: Het aandeel studenten van het totaal aantal voltijd bachelorstudenten (eerstejaars ho) dat na 1 jaar studie bij een andere studie bij Avans Hogeschool staat ingeschreven, bedraagt 12%.

28 | De Student Toelatingsbeleid

De Student Doelgroepenbeleid | 29

Nominaal

Uitval (uit de instelling) - In het 1e jaar 2513 (61.1%)

2006

580 (14.1%)

3082 (59.5%)

2007

2009

3621 (60.9%)

2010

3790 (62.1%) 10%

20%

30%

1018 (24.8%)

751 (14.5%)

3368 (63%)

2008



HO jaren binnen en buiten Avans geteld t/m collegajaar 2010

1351 (26.1%)

778 (14.5%)

1204 (22.5%)

808 (13.6%)

1520 (25.6%)

740 (12.1%) 40%

50%

60%

1576 (25.8%)

70%

80%

90%

100%

In het bovenstaande overzicht zijn de resultaten aangegeven voor de voltijd bachelor naar de aanvangsjaren 2006 tot 2010. De rode cijfers geven aan dat er afgeweken wordt van de norm.

Doorstroom Uitval buiten de opleiding in het 1e jaar Uitval buiten Avans in het 1e jaar

2005

2308 (75.2%)

2006

2226 (72%)

170 126 (5.5%) (4.1%) 299 24 (0.8%) (9.7%)

2244 (58.5%)

2007

41 232 (6.9%) (1.2%)

2456 (73.5%)

2004

10%

20%

30%

982 (25.6%) 40%

Afgestudeerd binnen 5 jaar Afgestudeerd in meer dan 5 jaar Studerend Uitval buiten Avans na het 1e jaar

Langstudeerders De onderstaande matrix toont een telling van het aantal studenten dat per 1-9-2011 studeert bij één van de opleidingen bij Avans Hogeschool. Totaal 25.292 studenten (Dit is exclusief de 321 studenten die het instellingscollegegeld betalen). In de matrix wordt het cohort (=aanvangsjaar opleiding) afgezet tegen het aantal genoten HO jaren geteld binnen/buiten Avans Hogeschool. Op de diagonaal worden dus de studenten geteld waarbij het aantal

50%

60%

70%

611 (18.3%) 465 (15.2%) 544 (17.6%)

1

2

3

4

5

6

7

>7

Totaal

Cohort 2011

6.325

1.389

596

226

132

62

32

20

22

8.804

Cohort 2010

152

4.102

1.062

404

130

73

33

18

27

6.001

Cohort 2009

2

174

3.332

790

299

114

43

13

19

4.786

Cohort 2008

1

5

142

2.681

603

203

81

30

27

3.773

Cohort 2007

2

11

72

747

230

74

22

23

1.181

Cohort 2006

1

5

7

38

186

54

26

24

341

Cohort 2005

1

4

4

1

24

97

27

24

182

4

5

14

54

20

98

1

3

1

1

5

45

57

2

2

2

5

4

53

69

4.187

1.959

900

434

219

284

25.292

Cohort 2004

1

Cohort 2003

1

Cohort 2002 Totaal

1 6.480

5.675

5.154

Doelgroepenbeleid

607 (15.8%) 80%

90%

100%

In het bovenstaande overzichten zijn de resultaten aangegeven voor de cohorten vanaf 2004 t/m 2007.

HO jaren gelijk loopt met het aantal HO jaren opgenomen bij de huidige opleiding. Dit is de grote groep studenten (Blauw). Rechts van deze diagonaal worden de studenten geteld die voor de start bij de huidige opleiding HO jaren hebben genoten. De studenten in het groene gebied behoren tot de categorie langstudeerders maar hebben nog géén studievertraging bij huidige opleiding. De student in het gele gebied behoren tot de categorie langstudeerders en hebben ook binnen de opleiding studievertraging opgelopen.

Vertrager

0

Deeltijd Binnen Avans Hogeschool volgt 16% van de studenten een deeltijd­ opleiding. Avans Hogeschool wil de relatie met het werkveld versterken door middel van passend aanbod voor verschillende doelgroepen. Daarom heeft Avans in 2011 het CINOP een onderzoek laten uitvoeren onder de Avans Deeltijdopleidingen. De resultaten van dit onderzoek worden in 2012 verwacht en zullen de basis vormen voor een toekomststrategie voor het deeltijdonderwijs. Inmiddels is de politieke discussie rond deeltijdonderwijs in relatie tot de zogenaamde langstudeermaatregel in volle gang. Deze veranderende context wordt in de strategische en tactische heroverweging betrokken.

Rendement Bacheloropleidingen - Na het 1e jaar

Met historie HO

Handicap en Studie Eind 2010 heeft het College van Bestuur het Beleidsplan 2010-2013 ‘Handicap en Studie’ vastgesteld. In het protocol ‘studeren met een functiebeperking’ is een bijlage opgenomen waarin alle voorzieningen staan die binnen Avans aangeboden worden. In september 2011 heeft de Werkgroep Handicap en Studie de notitie ‘doorstoombegeleiding’ geschreven. Hierin staat hoe een opleiding stapsgewijs kan handelen om de student met een functiebeperking evenwel kans te bieden om een hbo-diploma te behalen dan studenten zonder functiebeperking. Onderdeel hiervan is een ‘onderwijsovereenkomst’, die in 2012 in gebruik genomen wordt. De gebouwen van Avans aan de Hogeschoollaan in Breda, de Cobbenhagenlaan in Tilburg en de Onderwijsboulevard in ’s-Hertogenbosch hebben allemaal een ITS-certificering. Dat wil zeggen dat wordt voldaan aan strenge eisen op het gebied van voedselveiligheid. Daarnaast streeft ITS voortdurend naar een lagere belasting van het milieu.

Er zijn voor studenten ‘workshops’ dyslexie aangeboden. Voor studenten met een stoornis in het autistisch spectrum volstaan workshops niet. Persoonlijke begeleiding is belangrijk. Daarom wordt er meer en meer gewerkt met ‘studenten die studenten begeleiden’. In het studiejaar 2011-2012 is gestart met het organiseren van workshops voor docenten en studieloopbaanbegeleiders op het gebied van dyslexie en autisme. Avans Hogeschool heeft experimenten uitgevoerd vanuit het SOS-project. Daarin kunnen studenten met een stoornis uit het autistisch spectrum ondersteuning aanvragen voor het plannen en organiseren van het eigen studiegedrag. Studenten van de academie voor Sociale Studies hebben studenten getraind in het begeleiden van studenten uit deze specifieke doelgroep. Deze aanpak is bijzonder succes­vol gebleken. Betere studieresultaten en studieaanpak waren voor beide groepen het gevolg.

Aansluiting tussen vo, mbo en Avans Hogeschool Avans Hogeschool is sterk betrokken bij de netwerken met het voortgezet onderwijs en de samenwerkingsverbanden met het middelbaar beroepsonderwijs. In het Netwerk VO HO West-Brabant participeren 15 vo-scholen en 5 hoger onderwijsinstellingen en in het Netwerk VO HBO ’s-Hertogenbosch participeren 12 vo-scholen en 3 hoger onderwijsinstellingen. Vanuit het Netwerk VO HBO ’s-Hertogenbosch zijn in 2011 zes schakelmodules verzorgd, waaraan ongeveer 150 havo5 scholieren hebben deelgenomen. Deze modules zijn gericht op oriëntatie en vroegtijdig kennismaken met de onderwijsmethodiek van het hbo.

30 | De Student Studieloopba

hoofdstuk en paragraaf | 31

Personeel Avans Hogeschool wil graag een aantrekkelijk werkgever zijn om kwalitatief goede medewerkers te werven en te behouden. Met succes: in de Monitor@Work Index 2011 van onderzoeksbureau SKB staat Avans Hogeschool gerangschikt in de Top 10 van werkgevers. Overeenkomstig de bepalingen in de CAO-HBO stelt Avans Hogeschool een afzonderlijk sociaal jaarverslag op.

HR-beleid In 2011 zijn de grote lijnen voor een samenhangend HR-beleid voor de komende vier jaar vastgesteld in een beleidsplan: de notitie HR-beleid 2011-2014. Het beleid is gebaseerd op duurzame inzetbaarheid. In het kader van het nieuwe HR-beleid zijn er in 2011 bij een aantal academies pilots ‘formatieperspectief’ gestart. Via deze pilots wil Avans Hogeschool komen tot strategische personeelsplanning bij de betreffende organisatieonderdelen.

Vanuit beide netwerken zijn studiedagen gehouden voor docenten/ decanen/mentoren VO en HO. Studenten van het mbo hebben in 2011 op verschillende academies doorstroomprogramma’s kunnen volgen. Deze zijn bedoeld voor oriëntatie, informatie en inhoudelijke voor­ bereiding op het hbo. Voor mbo-studenten die verder willen studeren in het hbo was er ook een speciale mbo-middag georganiseerd. De mbo-middag trok ruim 420 aanmeldingen en 350 bezoekers op de locaties Breda en ’s-Hertogenbosch. Avans Hogeschool heeft samen met de regionale ROC’s een overlegstructuur ingericht. Met dit netwerk is invulling gegeven aan een behoefte van de ROC’s. Om ROC-leerlingen te ondersteunen bij een goede studiekeuze verzorgt Avans Hogeschool tal van algemene aansluitingsactiviteiten. De belangrijkste zijn gastlessen en ondersteuning bij de profielkeuze op het voortgezet onderwijs (38 vo-scholen; 3.600 havo-3 leerlingen), proefstuderen, meeloopdagen, profielevents (3.600 havo-4 leerlingen) en voorlichtingsbijeenkomsten voor zich oriënterende leerlingen (110 scholen vo en mbo). Avans Hogeschool wisselt frequent informatie uit met scholen in de brede regio. In 2011 zijn vanuit het team ‘aansluiting toeleverend onderwijs’ 50 vo-scholen en mbo’s bezocht.

Avans Hogeschool heeft in 2011 de decanenkring ‘s-Hertogenbosch/ Tilburg, de decanenkring Rotterdam/Drechtsteden en de decanenkring West-Brabant op bezoek gehad. Tweemaal per jaar brengt Avans Hogeschool een decanenbulletin uit. Ook is in 2011 de digitale nieuwsbrief verstuurd. Deze verschijnt viermaal per jaar.

Studieloopbaanbegeleiding Avans Hogeschool begeleidt studenten in hun studieloopbaantraject om hun kans op studiesucces te vergroten. De begeleiding van studenten vindt plaats binnen de academies en is er in verschillende vormen. Er is begeleiding bij keuzes in de studieloopbaan, vaak binnen de studie en gerelateerd aan de prestatie van de student op praktische, professionele opdrachten. Ook is er begeleiding bij de aanpak van het studeren. Avans Hogeschool breidt de begeleiding door oudere studenten die als peermentor de eerstejaars begeleiden, geleidelijk verder uit. Bij studiehindernissen van persoonlijke aard kunnen studenten begeleiding vragen van decanen.

Vooruitlopend op de vaststelling van het HR-beleid, heeft het accent in 2011 vooral gelegen op: • een plan van aanpak voor recruitment; • een nieuw Protocol gesprekkencyclus; • talentontwikkeling; • omgaan met werkdruk; • gezondheid en vitaliteit. Eén van de focusgebieden van het MJB 2011-2014 richt zich op vooruitstrevend HR-beleid. Dit strategisch beleid is gericht op drie punten: • ook in de toekomst een aantrekkelijk werkgever zijn; • het realiseren van het tussen het ministerie van OCW en de HBOraad gesloten hoofdlijnenakkoord; • het behouden en waar mogelijk verhogen van de kwaliteit van de medewerkers. In het verslagjaar zijn onder meer de volgende regelingen opgesteld / geactualiseerd: • protocol Herplaatsing; • verbeterde reiskostenregeling woon-werkverkeer; • richtlijnen voor ontslag. Over de volgende beleidsmatige onderwerpen zijn vanuit HR perspectief ontwikkelingen te melden over het verslagjaar 2011:

Werving & Selectie De aanpak voor Werving en Selectie bleek toe aan vernieuwing. Ter voorbereiding hierop is in 2011 een Plan van Aanpak voor recruitment opgesteld. Hiervoor zijn twee onderzoeken uitgevoerd: een onderzoek naar toekomstige wervingskanalen en een imago-onderzoek. In samenwerking met het Avans Ondernemerscentrum is het imago van Avans Hogeschool als werkgever gemeten bij potentiële kandidaten op de arbeidsmarkt. Op basis van de aanbevelingen wordt in 2012 een arbeidsmarkt communicatieplan opgesteld. Gesprekkencyclus Speerpunt in het HR-beleid is de relatie tussen de medewerker en de direct leidinggevende. Op basis van de evaluatie gesprekkencyclus in 2010 en nieuwe inzichten gebaseerd op talentmanagement en performance management is een nieuw Protocol Gesprekkencyclus ontwikkeld. Het persoonlijk ontwikkelplan (POP) maakt hier deel van uit. Beoogd wordt het instrument effectiever te maken en te zorgen voor een betere dialoog tussen medewerker en leidinggevende. Mede­werkers en leidinggevenden krijgen meer vrijheid en keuze­ mogelijkheden dan voorheen en de cyclus biedt meer mogelijkheden voor maatwerk, zodat beter kan worden aangesloten op de behoeften en wensen van de betrokken partijen. Talentontwikkeling Het in 2010 vastgestelde ontwikkelplan ‘Talent aanspreken, benutten en ontwikkelen’ is verder geïmplementeerd. In dit kader zijn de activiteiten van het eigen opleidingscentrum Professionaliseren@avans verder uitgebouwd. Om het opleidingsaanbod te bepalen is een programmacommissie samengesteld. Die kijkt tweemaal per jaar wat er naast het reguliere aanbod nog moet worden aangevuld of gewijzigd. Input hiervoor vormen de uitkomsten van de POP-gesprekken en de opleidingsplannen van academies en diensteenheden. Nieuw aanbod in 2011 was bijvoorbeeld de training ‘The Next Step’, ter voorbereiding op de fase ná het werken bij Avans Hogeschool en de trainingen Virtualisering ICT voor techniek academies. Dit laatste programma, gericht op het vergroten van de ICT-vaardigheden van medewerkers, wordt in 2012 verbreed naar andere domeinen. Omgaan met werkdruk Begin 2011 is het eindrapport werkdruk door het College van Bestuur vastgesteld. Het rapport bevat een uitgebreide inventarisatie van succes­volle acties die werkdruk tegengaan. Academies en

32 | Personeel Arbo-beleid

hoofdstuk en paragraaf | 33

diensteenheden zijn in 2011 zelf verder aan de slag gegaan met de in het rapport genoemde best practices, waarbij DP&O een ondersteunende rol speelt.

jaren is door Avans Arbo de griepvaccinatie georganiseerd. In 2011 kreeg Avans Arbo 51 aanvragen om een werkplekonderzoek uit te voeren. Het merendeel betrof klachten van het bewegingsapparaat.

Avans Vitaal De activiteiten in 2011 waren deels een voortzetting van de activiteiten van de voorgaande jaren. Doel was de medewerker prikkelen tot vitale activiteiten en een vitale levenswijze. Middelen waren het met regelmaat aanbieden van fruit en stoelmassages. In het derde kwartaal is gewerkt aan ‘Oktober Gezondheidsmaand’, een initiatief van Avans Vitaal in samenwerking met Avans Arbo. Een greep uit alle nieuwe activiteiten: een cursus stoppen met roken, aanbieden van een gezonde lunch, voorlichting over gezonde voeding en het Avans Open golftoernooi. Ook is in 2011 gezocht naar een verbreding van het aanbod door middel van inzetbaarheidscans. Dit krijgt zijn vervolg in 2012.

Healthchecks In het kader van preventieve en arbeidsgerelateerde zorgprojecten zijn opnieuw healthchecks uitgevoerd. Healthchecks bevorderen de vitaliteit van het gehele personeelsbestand. Voor individuele medewerkers van wie de gezondheid bedreigd wordt, kan een healthcheck goede adviezen opleveren. Om vast te stellen of de doelstellingen van de health­checks zijn bereikt, werden follow-up metingen en evaluatiegesprekken gevoerd met de medewerkers die een afwijkende uitslag hadden.

Voorbereiding implementatie nieuw HRM-systeem In 2011 is gestart met de voorbereiding op het invoeren van een nieuw HRM-systeem. In het najaar werd echter het faillissement van de leverancier bekend, waardoor de voorbereidingen voortijdig gestopt zijn. Inmiddels loopt een nieuwe aanbesteding. In april 2012 kunnen de voorbereidingen voor implementatie weer van start gaan. Uitvoering functiemix Avans Hogeschool heeft met de academies afspraken gemaakt over hoe de middelen die extra aan de rijksbijdrage zijn toegevoegd mogen worden benut. Het aantal docenten dat aanvankelijk gepland stond om een schaal te worden bevorderd is inmiddels overschreden, waarmee de afspraak gerealiseerd is. Zodra de nieuwe functie van senior hogeschooldocent (schaal 13) is vastgesteld wordt ruimte gecreëerd voor bevordering naar deze hogere functie.

Arbo-beleid De speerpunten voor de dienstverlening van Avans Arbo zijn: • preventieve activiteiten (werkplekonderzoeken, health checks, risicoinventarisatie en evaluatie); • het ondersteunen van medewerkers en leidinggevenden bij het voorkomen van ziekte en begeleiden bij werkhervatting; • het benadrukken van de eigen verantwoordelijkheid van medewerkers en leidinggevenden in het voorkomen van ziekte en uitval. Avans Arbo vervult hierbij een ondersteunende rol. Preventie Avans Arbo heeft in het kader van preventie bijgedragen aan verschillende activiteiten van Avans Vitaal, zoals de ‘Oktober Gezondheidsmaand’ en de inzetbaarheidsscans. Vanuit de werkgeversverzekering voor arbeidsgerelateerde zorg werd 48 keer een aanvraag gedaan voor zorgbemiddeling. Hiermee is in 2011 een flinke besparing gerealiseerd op verzuimdagen en daarmee op de verzuimkosten. Net als afgelopen

Risico inventarisatie en -evaluaties (RI&E’s) In 2011 zijn RI&E’s uitgevoerd op de locatie Hogeschoollaan. Tevens is gestart met de uitvoering van de RI&E op de locatie Lovensdijkstraat.

Kwaliteit Accreditatie

Nieuw accreditatiestelsel

Alle accreditatieaanvragen die in de loop van 2010 en begin 2011 aan de Nederlands-Vlaamse Accreditatieorganisatie (NVAO) zijn voor­ gelegd, hebben geresulteerd in een positieve accreditatiebeslissing. Daarnaast heeft de NVAO in 2011 haar goedkeuring gehecht aan de nieuwe hbo bacheloropleiding Mechatronica. In 2011 zijn 9 bestaande bacheloropleidingen gevisiteerd en 3 bestaande masteropleidingen. In alle gevallen leidde dit tot een positief visitatierapport.

Na de eerste cyclus van zes jaar heeft de NVAO voorstellen ontwikkeld voor een nieuwe opzet van de accreditaties. Onderdeel hiervan is dat een instelling een zogeheten Instellingstoets Kwaliteitszorg kan aanvragen. Wanneer de instelling deze audit goed doorstaat worden de opleidingen onder beperkt regime beoordeeld. Het nieuwe stelsel is op 1 januari 2011 in werking getreden. Avans Hogeschool heeft besloten om zo’n instellingsaudit aan te vragen en is zich daarop aan het voorbereiden. De regiegroep IKZ monitort de voortgang van dit project. Het team kwaliteitszorg en organisatieontwikkeling van het Leer- en Innovatiecentrum van Avans Hogeschool ondersteunt de opleidingen bij het verkrijgen van de opleidingsaccreditatie.

Verzuim In de afgelopen drie jaar is het ziekteverzuim binnen Avans Hogeschool flink gedaald (van 5,7% in 2008 tot 3,4% in 2011). Met deze cijfers is het ziekteverzuim bij Avans Hogeschool beduidend lager dan het gemiddeld ziekteverzuim van de Nederlandse werknemers (2011: 4,1%).

Integrale kwaliteitszorg

Kwaliteitszorg Avans Arbo heeft meegedaan aan het klanttevredenheidsonderzoek van de Diensteenheid Personeel & Organisatie. De dienstverlening van Avans Arbo werd met een ‘voldoende’ gewaardeerd. Medewerkers die de dienstverlening goed beoordelen, zijn vooral positief over de deskundigheid en bruikbaarheid van de dienstverlening. De waardering voor Avans Arbo door de directieleden van Avans Hogeschool is ‘voldoende’. Om de dienstverlening nog beter af te stemmen op de behoefte van de klant is Avans Arbo aan de slag gegaan met twee speerpunten uit het klanttevredenheidsonderzoek: zichtbaarheid en bruikbaarheid van de adviezen. Deze zullen als een rode draad lopen door de activiteiten van Avans Arbo in 2012.

Voor andere programma’s, waaronder Hippocampus, fungeert de regiegroep als platform waar ontwikkelingen en informatie uitgewisseld worden. De regiegroep let daarbij op ontwikkelingen die relevant zijn voor het systeem van kwaliteitszorg van Avans Hogeschool.

De stuurgroep Integrale kwaliteitszorg die het AIKZ programma aanstuurt heeft zich omgebouwd tot regiegroep Integrale KwaliteitsZorg (IKZ). Deze regiegroep bewaakt het systeem van kwaliteitszorg en de bijstellingen hierin.

Audits op de lectoraten In het kader van kwaliteitszorg op lectoraten wordt een audit uitgevoerd op ieder lectoraat voordat het College van Bestuur de beslissing tot verlenging neemt. Iedere audit leidt tot een adviesrapport aan het college. Het landelijke kwaliteitssysteem voor lectoraten in het hbo heeft zijn beslag gekregen. Iedere hogeschool zal eenmaal per zes jaar bezocht worden door een visitatiecommissie van de landelijk ingestelde Validatiecommissie Kwaliteitszorg Onderzoek (VKO). Deze commissie onderzoekt het systeem van kwaliteitszorg van de hogeschool. Avans Hogeschool zal in 2014 deze commissie ontvangen. Met het oog hierop is de lopende auditprocedure aangepast en doorontwikkeld.

34 || hoofdstuk Huisvesting, en ICT paragraaf en Faciliteiten

hoofdstuk en paragraaf | 35

Huisvesting, ICT en Faciliteiten Ook in 2011 heeft de diensteenheid ICT en Facilitaire diensten (DIF) veel activiteiten uitgevoerd om te anticiperen op de groei van het aantal studenten. De verwachte groei heeft invloed op huisvesting, ICT voor­ zieningen en facilitaire diensten op alle locaties van Avans Hogeschool.

Huisvesting

ICT De Nieuwe ICT-WERKOMGEVING In 2011 is een nieuwe ICT-werkomgeving ontwikkeld. Deze omgeving is nu op proef uitgezet bij enkele diensteenheden en zal voor de zomer van 2012 op alle 4.500 werkplekken operationeel zijn. Met deze omgeving beschikt Avans over een modern concept op basis van Windows 7 en Office 2010. De omgeving functioneert ook op de thuiswerkplekken en op notebooks.

Om tot passende huisvesting te komen zijn in 2011 de nodige acties met betrekking tot de huisvesting uitgevoerd op de volgende locaties: • Uitbreiding van de C- en D-lobben, ’s-Hertogenbosch; • Techniekhal verbouwing, ’s-Hertogenbosch; • Kunstacademie, renovatie, ’s-Hertogenbosch; • Hervenplein, verbouwing en inrichting, ’s-Hertogenbosch; • 2e verdieping Lovensdijkstraat, renovatie, Breda.

Implementatie kopieer- en printomgeving Na een Europese Aanbesteding zijn alle afdrukvoorzieningen en drukwerk wederom gegund aan Océ. De implementatie is in eerste fase klaar, alle afdrukapparatuur binnen Avans is vervangen. In februari 2012 zal de achterliggende techniek worden vervangen.

’s-Hertogenbosch In het najaar van 2010 zijn twee bouwtrajecten gestart die de opper­ vlakte van het Avansgebouw in ’s-Hertogenbosch met circa 4.000 m2 vergroten. Deze uitbreiding van de C- en de D-lob is in 2011 volgens planning afgerond en de verkregen ruimten zijn inmiddels in gebruik genomen.

Inkoop informatiesysteem/Corsa-Order Dit project is gestart in samenwerking met DFS. Samen met de leverancier Proquro werkt DIF aan de implementatie van het inkoop­informatiesysteem. Gelijktijdig worden de processen rond de verplichtingen­administratie uitgewerkt. Eind februari 2012 vindt de eerste implementatie plaats.

De Techniekhal op de locatie Onderwijsboulevard 215 in ’s-Hertogenbosch is gemoderniseerd en aangepast aan de hedendaagse onderwijseisen. Het aantal werkplekken voor studenten is uitgebreid.

Digitalisering processen Na de afronding van de Europese Aanbesteding Corsa-diensten zijn de diensteenheden gestart met de processen: Post en Archief (DIF), Studenten­dossiers (DFS), P-dossiers (DP&O) en Accreditatie (LIC). Al deze processen worden vanaf eind 2012 gefaciliteerd vanuit Corsa.

Het gebouw van de kunstacademie is gerenoveerd. Het pand is voorzien van nieuwe dakbedekking en ventilatie. De verwarmings­ systemen zijn gemoderniseerd. Hiermee moet het pand nu weer tien jaar geschikt zijn voor het kunstonderwijs. Het pand Hervenplein 2 (Terazza) in ’s-Hertogenbosch is na de zomer van 2011 gehuurd en verbouwd tot een onderwijsgebouw. Het pand is in januari 2012 in gebruik genomen als onderwijslocatie. Daarmee is de druk op het gebouw aan de Onderwijsboulevard 215 gereduceerd. Breda Op de locatie Lovensdijkstraat 63 is de tweede verdieping gerenoveerd. De diensteenheden DIF, DFS en DP&O zijn verhuisd naar deze verdieping. De vrijgekomen ruimte aan de Hogeschoollaan is herverdeeld onder de academies. Daardoor zijn meer leslokalen beschikbaar gekomen en zijn knelpunten voor medewerker werkplekken opgelost.

Webstrategie DIF en DMCS werken samen aan een veelomvattend project om in 2012 de gehele webomgeving van Avans te vernieuwen. Het gaat dan om www.avans.nl, het Intranet en een te ontwikkelen community of practice om samenwerkingsvormen met derden te ondersteunen. Implementatie SuperOffice In samenwerking met DMCS wordt dit CRM-pakket geïnstalleerd en geïmplementeerd, inclusief procesondersteuning voor de stage- en afstudeerprocessen. Het voornemen is om in juli 2012 bij drie in het project deelnemende academies alles geïmplementeerd te hebben. In december 2012 volgen alle overige academies en diensteenheden.

36 | Huisvesting, ICT en Faciliteiten Faciliteiten

ManagementInformatie Om het ontwikkelen van de managementinformatiefunctie een impuls te geven is er een projectplan geschreven en door het College van Bestuur geaccordeerd. Er is inmiddels een programmamanager aangesteld.

Faciliteiten Ook in 2011 werkt DIF met een gestructureerde onderhoudsbegroting voor de gebouwen. Er wordt goed geanticipeerd op renovaties en verbouwingen. Ook is de ingebruikname van de gerenoveerde en nieuwe locaties goed verwerkt in de reguliere organisatie. In 2011 is, in het verlengde van het in 2010 vastgestelde crisisactieplan, veel werk gemaakt van het professionaliseren van de Bedrijfs Hulp Verlenings-organisatie. In 2011 zijn de volgende Europese aanbestedingen aangeboden en afgerond: • energie; • afdrukvoorzieningen; • kantoorartikelen; • storage; • verhuisdiensten; • bouwkundige werkzaamheden.

hoofdstuk en paragraaf | 37

Financiën Resultaat Het exploitatieresultaat van Stichting Avans over 2011 is hoger dan begroot. Dit positieve resultaat wil Avans Hogeschool in de komende jaren verder investeren in het onderwijs. Avans Hogeschool heeft hoge kwaliteitsambities te realiseren en is bereid om de noodzakelijke investeringen te doen om de kwaliteit van het onderwijs te handhaven en verder te ontwikkelen. Avans Hogeschool moet voldoende reserves aanhouden, ook vanwege de politieke onzekerheden met betrekking tot rijksbijdragen aan het hoger onderwijs, de ontwikkeling van het deeltijdonderwijs en de opdrogende financieringstromen in de tweede en derde geldstroom. Het geconsolideerde exploitatieresultaat van Stichting Avans bedraagt m€ 15,6 ten opzichte van een begroot resultaat van m€ 14,8 (resultaat 2010: m€ 19,1). Een verdere technische analyse van het verschil is hieronder opgenomen. Toelichting baten en lasten Het verschil met het begrote resultaat (m€ 0,8) bestaat uit m€ 0,6 saldo op financiële baten en lasten en voor m€ 0,2 uit saldo baten en lasten bedrijfsvoering. Per saldo zijn echter zowel de baten als de lasten bedrijfsvoering m€ 3 hoger dan begroot. Baten

Werkelijk

Begroot

Verschil

m€

m€

m€

Rijksbijdragen

135,6

135,7

- 0,1

Collegegelden

38,0

37,5

0,5

Baten werk i.o.v. derden

16,5

16,5

0,0

8,3

5,5

2,8

198,4

195,2

3,2

Overige baten TOTAAL

De stijging van de collegegelden is te verklaren doordat minder restituties zijn verleend dan is begroot (ruim m€ 0,8) en lagere ontvangen collegegelden (m€ 0,3).

De baten werk in opdracht van derden zijn in totaal gelijk aan de begroting. De baten uit contractonderwijs, bijna geheel gerealiseerd door Avans+ (Avans Hogeschool B.V.), zijn echter m€ 1,2 lager dan begroot, maar deze lagere baten worden geheel gecompenseerd door hogere cursusgelden. De post overige baten bestaat onder andere uit de baten uit hoofde van subsidies, studentvoorzieningen en overige baten. Met name de overige baten laten zich moeilijk begroten, omdat hierop incidentele en onvoorziene baten worden geboekt. Deze baten zijn m€ 1,9 hoger dan waarmee in de begroting rekening is gehouden. Deze hogere baten zijn grotendeels het gevolg van de gewijzigde verantwoordingsmethodiek van de Juridische Hogeschool. Uit de baten subsidies van derden blijkt een aanzienlijke daling ten opzichte van de begroting (-/- m€ 0,5). Deze daling wordt veroorzaakt door het minder subsidies zijn ontvangen voor het expertisecentrum veiligheid en voor het Strategisch Plan Techniek dan is voorzien. Daarnaast is m€ 0,1 minder uitgegeven dan begroot aan internationale studenten, dus ook minder als subsidie ontvangen. De baten voor student­voorzieningen daarentegen nemen toe met m€ 0,5. Dit bestaat uit niet begrote opbrengst boekenfonds en meer excursies dan is begroot (zie ook stijging kosten studentvoorzieningen). Externe funding / subsidies In de 2e geldstroom vormen de Raak-middelen de belangrijkste bron van externe financiering voor onderzoeksactiviteiten. In het afgelopen najaar zijn drie onderzoeksvoorstellen vanuit lectoraten, met Avans Hogeschool als penvoerder, gehonoreerd. Het gaat daarbij om de onderzoeken; • Functionele stabiliteit van biopolymeren (Raak-Pro); • Systems Engineering voor MKB-bedrijven (Raak-MKB); • Spectrale Conversie Folies (Raak-MKB). Voorts wordt door verschillende lectoraten geparticipeerd in de volgende Raak-projecten; • bronnen van continuïteit: professioneel handelen in het reclasseringsproces (Raak-Publiek); • Fire Bee (Raak-MKB); • talentontwikkeling bij risicojongeren; • gebouwschil (IMDEP); • medische robotica.

38 | Financiën Resultaat

Financiën Vermogenspositie | 39

Europese subsidieprogramma’s spelen een steeds belangrijkere rol in de 3e geldstroom. In het afgelopen jaar zijn onder meer de volgende projecten gehonoreerd: • project ‘VIVID’ (academie AMUX en AKV/St. Joost), in het kader van het programma Interreg 2 Zeeën; • project ‘Criminal Justice Social Work’ (academie AGZ, ASB en Pabo), in het kader van het Leven Lang Leren/Erasmus-programma; • Intensive programmes (academie AGZ, ASB en Pabo), in het kader van Europese uitwisselingsprojecten; • de speciaal hiervoor aangestelde subsidiecoördinator vervult in dit proces een belangrijke rol. Dit gaat zich voorzichtig vertalen in resultaten, maar laat ook zien dat verdere professionalisering in de keten noodzakelijk is om dit echt succesvol te laten zijn.

Lasten

Personele lasten

Werkelijk

Begroot

Verschil

m€

m€

m€

135,4

135,6

- 0,2

12,0

12,4

-0,4

7,9

7,3

0,6

28,0

25,0

3,0

183,3

180,3

3,0

Afschrijvingen Huisvestingslasten Overige lasten Totaal

De gerealiseerde personele lasten komen overeen met de begroting. De bezetting is, als gevolg van de groei van het aantal studenten gestegen met 65 FTE. In FTE’s (stand per 31-12)

De hogere huisvestingslasten zijn voornamelijk het gevolg van het aangaan van een huuroverkomst voor het pand Hervenplein (m€ 0,5). De hogere overige lasten (m€ 3,0) komen voornamelijk door een toename van de administratiekosten (m€ 1,3) en overige beheers­kosten (m€ 1,1). Studentvoorzieningen en reis- en verblijfkosten nemen toe met respectievelijk m€ 0,2 (excursies) en m€ 0,5 (reiskosten Avans +). De toename in administratiekosten wordt veroorzaakt door de uitvoering van niet begrote projecten (ICT nieuwe werkomgeving, digitalisering ondersteunende processen en inkoop informatiesysteem). De overige beheerskosten nemen toe als gevolg van de gewijzigde verwerking van het resultaat van de Juridische Hogeschool (zie ook toelichting in jaarrekening). Deelnemingen Avans Plus heeft over 2011 een positief resultaat na belasting van m€ 0,2 behaald. De resultaten zijn echter conjunctuurgevoelig en de marges zijn klein. Het resultaat over 2011 van de Juridische Hogeschool is positief. Vanaf 2011 is de Juridische Hogeschool gebudgetteerd volgens de systematiek van Avans Hogeschool met instemming van beide moeders: Avans Hogeschool en Fontys hogescholen. Het positieve resultaat is ontstaan door incidentele meevallers.

Werkelijk Mutatie 10|11 % per proces 2011 2010 aantal

%

Personeel primair proces

1.039

996

43

4,3%

66,9%

Personeel management

51

54

-3

-5,6%

3,3%

Personeel bedrijfsvoering

463

446

17

3,8%

29,8%

57

3,8%

8

5,4%

65

4,0%

1.553 1.496 Gelieerde ondernemingen 155 Totaal

De post afschrijvingen valt uiteen in afschrijvingen voor inventaris en ICT en afschrijving gebouwen. Als gevolg van een lager investeringsniveau in 2010 zijn de afschrijvingen voor beide componenten elk m€ 0,2 lager.

147

1.708 1.643

Ook is een niet begrote toename van de inzet van gastdocenten voor het onderwijs te constateren van m€ 0,4. Dat komt door de wens om het onderwijs aantrekkelijker te maken door de inbreng van de ervaringen van externe deskundigen. De kosten uitzendkrachten/declaranten/ gastdocenten maakte in 2011 in totaal 7,3% uit van de totale personele lasten (2010: 7,0%).

Financiële positie en financieringsbehoeften Scenario-analyse In de begroting 2012-2015 zijn, gebruikmakend van scenario’s, diverse aannames gehanteerd. Zelfs in een pessimistisch scenario komt de financiële positie niet in gevaar en ontstaat er geen aanvullende financierings­behoefte voor de reguliere onderwijsexploitatie. De financiële baten en lasten zullen naar verwachting geen grote risico’s met zich meebrengen. De op de geldleningen verschuldigde rente ligt voor een groot aantal jaren vast en de rente op creditgelden is zo laag ingeschat dat daarin geen groot risico schuilt. Avans Hogeschool brengt haar liquide middelen risicoloos onder bij het ministerie van Financiën. Dit is een uitvloeisel van afspraken die in 2005 zijn gemaakt met het ministerie van Financiën over zogenoemd ‘schatkistbankieren‘. Hierdoor heeft Avans een overeenkomst kunnen sluiten, waarbij ter financiering van de (inmiddels voltooide) renovatie en nieuwbouw in voorgaande jaren, een kredietfaciliteit van m€ 35 onder aantrekkelijke condities beschikbaar is gesteld. Dit onder de

Mutatie 2011

voorwaarde dat Avans Hogeschool haar overtollige liquide middelen bij het ministerie boekt.

(x € 1.000) Algemene reserve privaat

4.877

285

4.592

Afgaand op de klassieke financiële ratio’s solvabiliteit, liquiditeit en rentabiliteit is de financiële positie van Avans Hogeschool goed. Ondanks de economische crisis zijn er vanuit financieringsoogpunt geen aanvullende risico’s.

Algemene reserve publiek

16.802

3.704

13.098

102.738

11.650

91.088

Treasury Met het oog op een zo goed mogelijk rendement van de liquide middelen geldt binnen Avans Hogeschool een procedure cash­ management. Het uitgangspunt daarbij is de ministeriële regeling ‘beleggen en belenen door instellingen voor onderwijs en onderzoek‘. In de procedure cashmanagement zijn uitgangspunten, doelen en middelen voor het rendabel omgaan met de liquiditeiten vermeld. De liquiditeitenstroom wordt beheerd door de centrale treasury functie binnen de stichting. In 2010 is het Treasurystatuut herzien in het licht van het vaststellen van het financieel beleid. Goedkeuring door de Raad van Toezicht heeft in 2011 plaatsgevonden. De kengetallen in de jaarrekening over 2011 komen voor wat betreft de rentabiliteit (is 7%) en sovabiliteit (is 56%) boven de signaleringsgrenzen uit van respectievelijk 5% en 40%. Dit is conform de verwachting en in lijn met de begroting 2011. In de meerjarenbegroting 2012-2015 is het beleid en zijn de aangegeven en zijn de financiële consequenties hiervan door vertaald naar de ontwikkeling van deze kengetallen.

Vermogenspositie Het balanstotaal van Stichting Avans is in 2011 toegenomen met m€ 18,3. Aan de actiefzijde van de balans nemen de vlottende activa toe met m€ 4,3. Belangrijkste redenen hiervoor zijn de toename van de vorderingen met m€ 1,1 vanwege de studentengroei en van de liquide middelen met m€ 3,3. De materiële vaste activa namen als gevolg van investeringen toe met m€ 14,0. De kortlopende schulden nemen toe met m€ 5,5 met name als gevolg van groei. Het totaal aan onderhanden projecten bij Avans Plus is toegenomen met m€ 1,4. De vooruit ontvangen collegegelden van studenten namen toe met m€ 1,9. Als gevolg van hogere aantallen personeelsleden zijn de uitstaande verplichtingen uit hoofde van belastingen, sociale premies en pensioenen gestegen met m€ 0,6. De schulden aan crediteuren stegen met m€ 1,2 en de overige schulden met m€ 0,4. De langlopende schulden nemen af met m€ 4,2. Dit betreft de jaarlijkse aflossingstermijn van de hypotheek op de gebouwen. Eind 2011 is het eigen vermogen toegenomen tot m€ 125. Dit is circa 56% van het balanstotaal. Het geconsolideerde resultaat van m€ 15,6 is geheel toegevoegd aan het eigen vermogen. Het eigen vermogen is per 31 december 2011 als volgt opgebouwd:

Bestemmingsreserves Bestemmingsfonds Totaal eigen vermogen

31-12-2011

31-12-2010

569 124.986

569 15.639

109.347

De algemene reserve privaat is gelijk aan het eigen vermogen van Avans Contractactiviteiten B.V. per 31 december 2011 en het in eerdere jaren door deze BV uitgekeerde dividend. In deze BV zijn de (private) activiteiten van Stichting Avans ondergebracht. De mutatie van de algemene reserve privaat in 2011 is gelijk aan het gerealiseerde resultaat van de BV. De algemene reserve publiek is bedoeld om risico’s op te vangen die inherent zijn aan het hoger onderwijs en dus aan Avans Hogeschool. In het bijzonder zijn dat de fluctuaties in de rijksbijdragen en de (stijging/ daling van de) studentenaantallen. Als uitwerking van het principe van de t-2 rijksbekostiging is het feitelijke bekostigingsrisico over de eerstkomende twee jaren afgedekt vanwege de verdere gerealiseerde studentengroei, tenzij de bezuinigingen op het hoger onderwijs dramatisch uitpakken. De bestemmingsreserves zijn onder te verdelen in de volgende categorieën. Onderwijsgebouwen (x € 1.000) Huisvesting Exploitatie OWB 256 Herinvestering gebouwen Onderhoud Herinrichting catering Totaal

31-12-2011

Mutatie

31-12-2010

19.110

0

19.110

6.147

645

5.502

35.889

1.142

34.747

6.420

1.320

5.100

370

40

330

67.936

3.147

64.789

Deze reserves zijn bedoeld om de onderwijsgebouwen bouwkundig op een kwalitatief hoog peil te houden en economische veroudering tegen te gaan. Het gaat vooral om zogenaamde egalisatiereserves. Dotatie vindt plaats voor zover de rijksbijdrage voor huisvesting hoger is dan de werkelijke huisvestingslasten in enig jaar of voor zover de in het meerjarenonderhoudsplan voorziene jaarlijkse dotatie hoger is dan de werkelijke onderhoudslast. In latere jaren zijn de lasten naar verwachting juist hoger en zal onttrekking plaatsvinden. De totaal verzekerde herbouwwaarde van de onderwijsgebouwen bedraagt m€ 206. Ten opzichte van de herbouwwaarde bedragen de bestemmingsreserves ca. 31%.

40 | Financiën Investeringsbeleid

Financiën Bekostiging en budgetmodel | 41

Investeringsbeleid

Onderwijsvernieuwing en onderzoek (x € 1.000)

31-12-2011

Vernieuwing Ontwerp & Ontwikkeling Totaal

Mutatie

31-12-2010

16.207

1.897

14.310

7.598

1.380

6.218

23.805

3.277

20.528

Avans Hogeschool bestemt bij de begroting uit de rijksbijdrage voor onderwijs geld voor vernieuwing (m€ 4,5). Deze middelen komen beschikbaar om de kwaliteit van het onderwijs op een hoog peil te houden en om aan productontwikkeling en onderhoud te doen (nieuwe opleidingen c.q. opleidingen aanpassen aan beroepsontwikkelingen). Onderzoek, lectoraten en promoties worden door Avans Hogeschool momenteel gepositioneerd en geïntegreerd in het reguliere onderwijs. De bestemde reserve voor ontwerp en ontwikkeling zal hiervoor de komende jaren geheel benut worden. Dotaties komen voort uit de rijksbijdrage voor dit doel. Strategie (x € 1.000)

31-12-2011

Mutatie

31-12-2010

Meerjarenbeleid (MJB)

8.040

5.392

2.648

Bestuurdersreserve

2.957

-166

3.123

10.997

5.226

5.771

Totaal

Het investeringsbeleid van Avans Hogeschool kenmerkt zich door onderscheid in reguliere vervangingsinvesteringen en beleidsrijke investeringen. Voor de vervangingsinvesteringen worden jaarlijks aan de bedrijfsonderdelen budgetten ter beschikking gesteld. Voor beleidsrijke investeringen worden gelden gereserveerd, maar toekenning daarvan vindt plaats aan de hand van (goede) businesscases. Investeringen

Budgetmodel Het budgetmodel maakt gebruik van extra budgettoekenning aan bedrijfsonderdelen voor specifieke doeleinden, zoals vernieuwing en onderzoek. De niet bestede resterende budgetten worden aan daartoe geoormerkte bestemmingsreserves toegevoegd. Op de korte termijn leidt het niet bestemmen van begrote budgetten tot een hoger positief exploitatieresultaat in 2011 (onderbesteding vernieuwing en MJB totaal m€ 7,3).

Werkelijk

Begroot

Verschil

m€

m€

m€

Inventaris en ICT

8,1

10,2

-2,1

Geconsolideerde staat van baten en lasten (x € 1.000)

Huisvesting

1,6

2,1

0,5

Rijksbijdragen OCW

Beleidsrijk

1,1

2,8

-1,7

Sub-totaal

10,8

15,1

-4,3

Egalisatie

15,3

Overige baten

Totaal

26,1

Totaal baten

Begroting Begroting 2011

135.606

135.654

-48

140.019

Collegegelden

38.060

37.481

579

42.412

Opbrengst werk voor derden

16.468

16.513

-45

15.968

8.257

5.514

2.743

5.963

198.391

195.162

3.229

204.362

135.358

135.635

-277

148.599

Afschrijvingskosten

12.006

12.431

-425

14.090

Overige instellingslasten

35.977

32.275

3.702

34.464

183.341

180.341

3.000

197.153

15.050

14.821

229

7.209

682

40

642

379

15.732

14.861

871

7.588

-93

-14

-79

-25

15.639

14.847

792

7.563

Totaal lasten Saldo baten en lasten

Avans Hogeschool bestemt bij de begroting uit de rijksbijdrage voor onderwijs geld (tot en met 2014 jaarlijks m€ 7,0) voor strategie ontwikkeling (MJB). Uit deze reserve worden de kosten betaald die gepaard gaan met het initiëren van nieuwe ontwikkelingen in het primaire proces. Met de Bestuurdersreserve beschikt het College van Bestuur over een reserve waaruit niet verwachte strategische keuzes bekostigd kunnen worden. Bij de Bestuurdersreserve zijn tevens ondergebracht de in 2010 gevormde egalisatiereserves voor Functiemix (k€ 626) en Avans 200 jaar (k€ 500). Avans Hogeschool viert in 2012 het 200 jarig bestaan van de hogeschool en haar rechtsvoorgangers. Overige (x € 1.000) Waarborgfonds

31-12-2011

Mutatie

31-12-2010

569

0

569

De verplichte aansluiting bij het Waarborgfonds zal worden beëindigd per 1 januari 2013.

Bekostiging en budgetmodel Bekostiging In 2011 is een nieuw bekostigingssysteem voor het gehele Hoger Onderwijs ingevoerd. Uit een interne doorrekening blijkt wel dat er verschuivingen waarneembaar zijn over opleidingen en academies heen. Het College van Bestuur heeft ervoor gekozen om de wijzigingen in de landelijke bekostigingssystematiek één op één door te vertalen naar de interne budgetteringsystematiek en de academies te compenseren bij te grote verschillen. In 2011 heeft benchmarking met vergelijkbare hogescholen plaatsgevonden met betrekking tot de overheadkosten. Verhoudings­ gewijs waren de uitkomsten positief voor Avans Hogeschool. Verder onderzoek blijkt nodig bij de academies om de onderwijsgerelateerde overheadkosten te normeren. Ook in 2012 neemt Avans Hogeschool daarom deel aan de benchmark van Berenschot naar de overhead van hogescholen. Hierin zullen een aantal categorieën onderwijsgerelateerde overhead nader worden gespecificeerd, hetgeen een beter inzicht in de overhead dient op te leveren. Helderheid Bij de jaarrekening is een afzonderlijke bijlage opgenomen waarin aanvullende informatie is opgenomen naar aanleiding van de notitie ‘Helderheid ‘.

Mutatie t.o.v. begroting

Werkelijk 2011

Personele lasten De egalisatie betreft investeringen in nieuwbouw die in voorgaande jaren zijn voorzien / aangevangen, maar zijn opgeleverd in 2011. De onderbesteding op investeringen bedraagt m€ 4,3. In dit resultaat zit nog voor m€ 0,9 aan investeringen die doorlopen naar 2012.

Het positieve exploitatieresultaat van 2011 ontstaat mede door de academies. Die hebben de budgetten die aan hen beschikbaar waren gesteld voor het onderwijsproces, niet in alle gevallen geheel benut. Het budgetmodel van Avans Hogeschool biedt de academies de mogelijkheid om de in 2011 gerealiseerde positieve exploitatieresultaten ‘over te hevelen’ naar 2012. Zo kunnen deze ten gunste komen van het onderwijsproces.

Saldo financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

Vennootschapsbelasting Resultaat

Begroting 2012

42 | Financiën Risico’s

Financiën Private activiteiten | 43

Risico’s Essentieel bij de haalbaarheidsvraag van de doelen van het meerjarenbeleidsplan 2011-2014 is in welke mate (onverwachte) variaties in de gehanteerde uitgangspunten kunnen worden opgevangen, zonder dat de strategie van het meerjarenbeleidsplan moet worden aangepast. Deze paragraaf geeft weer welke externe ontwikkelingen van invloed zijn op het meerjarenbeleid van Avans Hogeschool. Op basis van deze externe ontwikkelingen is in 2011 het Avans brede risicomanagement vormgegeven.

In onderstaande figuur zijn de belangrijkste externe ontwikkelingen opgenomen die van invloed zijn op de veranderkracht van Avans Hogeschool in deze MJB-periode.

Ontoereikende informatievoorziening uitval & rendement Het verhogen van studiesucces en rendement zijn speerpunten van Avans Hogeschool. Deze speerpunten kunnen onmogelijk gerealiseerd worden zonder actuele managementinformatie: op studentniveau en op leerjaar rondom studievoortgang, rendement en uitval. In 2011 is de informatievoorziening op dit gebied drastisch verbeterd. Door verbeterde samenwerking tussen diensteenheden en academies is nu actuele informatie over studievoortgang, rendement en uitval en studie­vertraging beschikbaar.

Demografische ontwikkeling: vergrijzing en ontgroening

Maatschappelijke aandacht voor kwaliteit hoger onderwijs

Economische crisis / bezuinigingen

Meerjarenbeleid Avans Hogeschool

Veranderende wet- en regelgeving (bekostiging, examencommissies)

Globalisering en duurzaamheid

Verhoogde concurrentie in lijn met de profileringsopdracht strategische agenda HO

Binnen deze ontwikkelingen hadden in 2011 de volgende onderwerpen prioriteit bij het beheersen van hogeschool brede risico’s: Vergrijzing Avans Hogeschool wordt de komende jaar geconfronteerd met een vergrote uitstroom als gevolg van een vergrijzend personeelsbestand. De risico’s die deze uitstroom met zich mee brengen - zoals het verlies van expertise - worden actief beheerst door extra inzet op kennisoverdracht. Ook hoopt Avans een evenwichtige leeftijdsopbouw van het personeel in de hand te werken door het aantrekken van jonge medewerkers.

Onvoldoende vastlegging onderwijsprocessen Avans Hogeschool heeft in 2011 in het licht van de affaires binnen het hbo in 2011 extra aandacht besteed aan vastlegging van de onderwijsprocessen. Hiermee wordt voldaan aan de wettelijke eisen op dit gebied. Om de kwaliteit van de vastlegging verder te verhogen zijn in 2011 onder meer de voorschriften voor examencommissies herzien.

Druk op faciliteiten De sterke groei van Avans Hogeschool vanaf 2007 heeft ook in 2011 druk gezet op de beschikbare faciliteiten, zoals ruimtes en roosters. Daardoor zou de studenttevredenheid kunnen afnemen. Het inwerken van een groot aantal nieuwe collega’s verhoogt ook de werkdruk van de zittende medewerkers. In 2011 is door de opening van extra onderwijsruimte in ‘s-Hertogenbosch, acties op het gebied van werkdruk en extra aandacht voor roosterprocessen geprobeerd om de negatieve gevolgen van de groei weg te nemen. De goede scores in de NSE bewijzen dat tevredenheid van studenten niet is gedaald.

Herziening bekostigingsstelsel In 2011 is een nieuw bekostigingssysteem ingevoerd voor het gehele hoger onderwijs. De aandacht ging met name naar het onbekostigd zijn van de zogenaamde ‘langstudeerders’ en de mogelijkheden die Avans Hogeschool kent om deze groep in te perken. Het in 2011 gestarte programma Hippocampus zorgt ervoor dat het risico beheerst en teruggebracht wordt. Bij langstudeerders die afkomstig zijn van andere HO-instellingen, bestaat een vooralsnog niet te beheersen risico. De langstudeerboete waarvoor Avans Hogeschool optreedt als incassobureau voor OC&W, is in 2011 nog niet van kracht geweest als gevolg van latere invoering van de desbetreffende wetswijziging.

Private activiteiten Avans Plus Binnen de Stichting Avans opereert een 100% deelneming met de naam Avans Hogeschool B.V. (bekend onder de naam Avans Plus). Deze verzorgt cursussen en contractonderwijs op commerciële basis voor derden. De deelneming heeft eigen medewerkers in dienst en huurt specifieke kennis op contractbasis in. Als Avans-medewerkers worden ingezet (overigens op zeer beperkte schaal) gebeurt dit op basis van detachering. Andersom kunnen medewerkers van de deelneming op contract- of tijdelijke basis werkzaamheden bij Avans Hogeschool verrichten. In elk van de genoemde situaties vindt facturering plaats van de werkelijke kosten zonder winstoogmerk. In voorkomende gevallen zijn werkzaamheden van Avans Hogeschool uitbesteed. Ook dan is sprake van gespecificeerde offertes en facturering. Avans Plus is niet gevestigd binnen de gebouwen van Avans Hogeschool. Indien Avans Plus gebruik maakt van de faciliteiten van Avans Hogeschool gebeurt dat tegen betaling als ware het een derde.

EVC (Erkenning van eerder Verworven Competenties) Het Avans EVC-centrum is vanaf 2008 operationeel en is verantwoordelijk voor de uitvoering van alle EVC-trajecten binnen Avans Hogeschool. Een EVC-traject wordt afgerond met een EVCrapportage, ook wel ErVaringsCertificaat genoemd, waarin is vastgelegd in hoeverre de kandidaat zicht heeft ontwikkeld ten opzichte van een CROHO-standaard of branche-erkende beroepsstandaard. Met de EVC-rapportage versterkt de betrokkenen zijn/haar positie op de arbeidsmarkt, of heeft deze daarmee een opstap naar een (vaak verkorte) hbo-opleiding. Het Avans EVC-centrum biedt daarmee dienstverlening aan die een belangrijke schakel vormt in de keten van Leven Lang Leren. Opleidingen die in staat zijn om (vooral in deeltijd) maatwerk­trajecten aan te bieden, kunnen via de diensten van het EVC-centrum hun instroom in het niet-initiële onderwijs een nieuwe impuls geven. Landelijk gezien blijken steeds minder hogescholen EVC-trajecten aan te bieden. Dat vindt vooral zijn oorzaak in blijvende onduidelijkheden in de voorwaarden en relatief hoge kosten om voor erkenning in aanmerking te komen. Voor de betreffende opleidingen is het vaak onmogelijk maatwerktrajecten kunnen aanbieden. De vraag uit de markt is tot nu toe niet groot. De organisatiestructuur die Avans Hogeschool heeft gekozen met een zelfstandig EVC-centrum heeft ertoe geleid dat de EVC-procedures van het Avans EVC-centrum steeds zijn erkend. In 2011 is bewust gekozen om alleen die standaarden te laten erkennen waarvoor er een duidelijke markt bestaat. Daarmee is het aantal erkende standaarden teruggebracht van 23 in 2010 naar 12 in 2011. Concreet betreft dat de volgende beroepscompetentieprofielen: • Economie • Bedrijfseconomie - bachelor • Commerciële Economie - bachelor • Management, Economie en Recht - bachelor • Financiële Dienstverlening - Associate Degree • Personeel en Arbeid - bachelor • Communicatie - bachelor • Integrale Veiligheid - bachelor • Small Business & Retail Management - Associate degree en bachelor • Gezondheid • Management in de Zorg - Associate degree en bachelor • Welzijn • Culturele en Maatschappelijke Vorming (CMV) -bachelor • Maatschappelijk Werk en Dienstverlening (MWD) -bachelor • Sociaal Pedagogische Hulpverlening (SPH) -bachelor Beroepenveld en academies Avans Hogeschool heeft zich ten doel gesteld om de contacten en de samenwerking met het beroepenveld sterker vorm te geven. Met het oog daarop hebben academies in 2011 bestaande contacten

44 | Financiën Private activiteiten

aangehaald en nieuwe contacten gelegd met bedrijven en instellingen. Dit heeft in een aantal situaties geleid tot samenwerking waarbij medewerkers van Avans Hogeschool (tijdelijk) werkzaamheden - meestal op projectbasis en in de vorm van docentstages - verrichten bij partner­ bedrijven. Afhankelijk van de situatie worden hierbij soms ook studenten betrokken. In het algemeen gaat het om uitwisselen van kennis en ervaring met het beroepenveld en het ‘bijleren’ door de medewerkers van Avans Hogeschool. Hierbij is een belangrijke rol weggelegd voor het Avans Ondernemerscentrum. Ook hebben academies enkele convenanten met bedrijven afgesloten waarin de samenwerking is uitgewerkt. Lectoraten en expertisecentra hebben veelvuldig contact met het beroepenveld en zijn in het kader van hun rol actief voor en binnen bedrijven, samen met docenten en studenten. Bij geen van deze activiteiten staat het private belang voorop. Integendeel, het gaat om een wederzijds belang bij een goed opgeleide student en een professionele docent met relevante (werk) ervaring.

hoofdstuk en paragraaf | 45

Kerngegevens



Financiën Kengetallen Hieronder wordt een overzicht gegeven van de ontwikkeling van de liquiditeit, solvabiliteit en rentabiliteit over de jaren 2008 en verder. De liquiditeit wordt uitgedrukt in de current ratio. Deze wordt berekend door de vlottende activa te delen door de schulden op korte termijn. De solvabiliteit wordt berekend door het eigen vermogen uit te drukken in een percentage van het totale vermogen. De rentabiliteit van het totale vermogen wordt berekend door de som van het resultaat uit gewone bedrijfsvoering en de betaalde rente te delen door het totale vermogen. 2011

2010

2009

2008

liquiditeit (current ratio)

1,35

1,40

1,18

0,98

solvabiliteit

56%

54%

49%

47%

rentabiliteit totale vermogen (gewone bedrijfsvoering)

7%

10%

6%

4%

Van 2008 tot en met 2010 laat de liquiditeit jaarlijks een verbetering zien ten opzichte van het voorgaand jaar. In 2011 daalt de liquiditeit voor het eerst. De verklaring hiervoor is de stijging van de crediteuren en de vooruitgefactureerde termijnen onderhanden werk. De HBO-raad publiceert jaarlijks financiële kengetallen, die berekend zijn op basis van de cijfers van de hogescholen. Voor 2010 heeft de HBO-raad de volgende kengetallen gepubliceerd: gemiddelde liquiditeit 1,0 gemiddelde solvabiliteit 37% gemiddelde rentabiliteit totaal vermogen 3,8% Geconcludeerd kan worden dat de kengetallen van Avans aanzienlijk hoger zijn dan die van het hbo gemiddelde. De gerealiseerde ken­ getallen voor 2011 liggen in lijn met de begroting 2011. In de meerjarenbegroting 2012-2015 zijn het beleid en de ambities door vertaald naar een meerjarige prognose van de kengetallen.











Ontwikkeling balanS Hieronder wordt de ontwikkeling van het eigen vermogen en van het balanstotaal weergegeven: (x € 1.000)

2011

2010

2009

eigen vermogen

124.986

109.347

90.267

balanstotaal

222.314

204.005

185.043

De opbouw van het balanstotaal wordt toegelicht op de volgende bladzijde in de paragraaf Balansverhoudingen. Ontwikkeling resultaat Hieronder wordt de ontwikkeling van het resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening, voor belasting, weergegeven: (x € 1.000)

2011

2010

resultaat uit gewone bedrijfsuitoefening

15.732

19.223

2009 9.492

46 | Kerngegevens Balansverhoudingen

Kerngegevens Studierendementen | 47

Balansverhoudingen

Studierendementen

De balansverhoudingen kunnen ultimo 2011 en 2010 als volgt worden weergegeven:

Studentenaantallen ten behoeve van bekostiging Voor de bekostiging in 2011 zijn de studentenaantallen per 1 oktober 2009 maatgevend: Bekostigde studenten 18.717 Bekostigde diploma’s 3.079

(x € 1.000)

2011

2010

Materiële vaste activa

125.493

111.425

Financiële vaste activa

120

140

125.613

111.565

Gefinancierd met: - leningen op lange termijn - eigen vermogen

-17.313

-21.513

-124.986

-109.347

-16.686

-19.295

Uit bovenstaande opstelling blijkt dat de vaste activa ultimo 2011 gedekt worden door eigen vermogen en langlopende schulden. Materiële vaste activa In 2011 is in totaal voor m€ 16,9 geïnvesteerd in terreinen en gebouwen, voor m€ 0,7 in geactiveerd onderhoud en voor m€ 8,5 in inventaris en apparatuur. De boekwaarde van desinvesteringen in 2011 bedraagt k€ 30,1. Liquiditeitspositie 2011

(x € 1.000)

2010

Vlottende activa

96.701

92.440

Vlottende passiva

71.534

65.993

Vooruitontvangen collegegelden Liquiditeit

Ingestroomde studenten studiejaar 2010 en 2011 De instroom van bekostigde studenten laat de volgende ontwikkeling zien:

2010

- voltijd

19.101

17.642

- deeltijd

4.316

4.158

- duaal

633

674

24.050

22.474

- voltijd

20.817

19.101

- deeltijd

4.147

4.316

- duaal

649

633

25.613

24.050

26.447

27.768

25.904

- voltijd

2.490

286

- deeltijd

1.194

116

52.935

52.351

- duaal

140

22

3.824

424

- voltijd

2.931

2.490

- deeltijd

1.198

1.194

- duaal

167

140

4.296

3.824

Instroom voltijd

6.610

6.139

Instroom deeltijd

1.038

Avans Hogeschool 2011

2010

Instroom voltijd

224

130

1.134

Instroom deeltijd

121

99

174

161

Instroom duaal

14

10

7.822

7.434

359

239

Afgestudeerde studenten studiejaar 2010 / 2011 Het aantal bekostigde afgestudeerde studenten laat de volgende ontwikkeling zien:

januari-augustus:

Totale instroom

Afgestudeerde studenten studiejaar 2010 / 2011 Het aantal onbekostigde afgestudeerde studenten laat de volgende ontwikkeling zien:

Avans Hogeschool

september-december:

2010/2011

2009/2010

Afgestudeerden voltijd

1.690

1.560

Afgestudeerden deeltijd

551

Afgestudeerden duaal Totaal afgestudeerden

januari-augustus:

september-december:

Het aantal onbekostigde studenten is gestegen als gevolg van wijzigingen in de bekostigingswetgeving in 2011.

2010

Totale instroom

Hiervan zijn onbekostigd:

25.167

2011

Instroom duaal

Avans Hogeschool 2011

Avans Hogeschool



Studentenaantallen 2011 (bekostigde en niet bekostigde studenten) Het aantal studenten, waarvoor regulier onderwijs wordt verzorgd, laat de volgende ontwikkeling zien:

Ingestroomde studenten studiejaar 2010 en 2011 De instroom van onbekostigde studenten laat de volgende ontwikkeling zien:



Avans Hogeschool 2010/2011

2009/2010

Afgestudeerden voltijd

1.166

1.061

475

Afgestudeerden deeltijd

354

302

79

106

Afgestudeerden duaal

57

62

2.320

2.141

1.577

1.425

Totaal afgestudeerden

48 | hoofdstuk en paragraaf

Jaarrekening 2011 Cijfermatige analyse | 48

Cijfermatige analyse van het geconsolideerde resultaat

Cijfermatige analyse van het geconsolideerde resultaat Resultaat huisvesting | 49

De in de vorige opstelling opgenomen resultaatgegevens huisvesting kunnen als volgt worden gespecificeerd: Resultaat huisvesting (kapitaaldienst, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch, Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch) (x € 1.000)

werkelijk

begroot

werkelijk

2011

2011

2010

11.839

11.803

11.885

-

-

149

-6.692

-6.929

-6.322

Huur

-650

-151

-781

Rentebaten en -lasten

-355

-403

-655

Onderhoudskosten

-244

-330

-123

-1.500

-1.444

-802

-668

-447

-472

1.730

2.099

2.879

Boekverlies op desinvestering in het dak

-

-

-401

Sloopkosten en kosten tijdelijke huisvesting

-

-

-66

1.730

2.099

2.412

Rijksbijdrage huisvesting Overige baten

Om inzicht te verschaffen in de kwaliteit van het behaalde geconsolideerde jaarresultaat 2011 volgt onderstaand een korte analyse in vergelijking met 2010. (x € 1.000)

Resultaat volgens exploitatierekening

Afschrijving gebouwen

werkelijk

begroot

werkelijk

2011

2011

2010

15.639

14.847

19.080

Advieskosten en dienstverlening derden

Eliminatie toe te wijzen resultaten:

Overige exploitatiekosten

Financiële baten en lasten:

Genormaliseerd resultaat huisvesting

- saldo rentebaten en -lasten (excl. rentebaten en rentelasten huisvesting)

1.037

443

709

Huisvesting: - genormaliseerd resultaat huisvesting



1.730

2.099

2.879

-

-

-66

- resultaat Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys

172

-73

491

De te betalen vennootschapsbelasting over 2011 is als volgt berekend (x € 1.000):

- resultaat Avans Contractactiviteiten B.V.

285

85

423

Resultaat na belastingen volgens geconsolideerde staat van baten en lasten 2011 van Avans Contractactiviteiten B.V.

3.224

2.554

4.436

12.415

12.293

14.644

- sloopkosten en kosten tijdelijke huisvesting (kapitaaldienst) Stichtingen en deelnemingen:

Genormaliseerd exploitatieresultaat hogeschool Bovenstaande opstelling laat zien dat het genormaliseerde exploitatieresultaat is gedaald van k€ 14.644 in 2010 naar k€ 12.415 in 2011.

Resultaat huisvesting

Bespreking van de fiscale positie

Ten laste van de winst gebrachte vennootschapsbelasting

285 93

Eliminatie resultaat Instituut Scire B.V.

-110

Fiscaal resultaat 2011

268

Berekening te betalen vennootschapsbelasting: Over het belastbaar bedrag tot en met k€ 200 is 20% verschuldigd

40

Over het resterende belastbare bedrag is 25,5% verschuldigd

17

Te betalen vennootschapsbelasting 2011

57

De ten laste van de geconsolideerde staat van baten en lasten 2011 gebrachte vennootschapsbelasting over 2011 bedraagt k€ 79. Tilburg, 24 april 2012

Drs. P.L.A. Rüpp, Voorzitter

Drs. F.J.M. van Kalmthout, Vice-voorzitter

Drs. M.M.J. Kamsma MBA/MBI, Lid

50 | Jaarrekening 2011

Jaarrekening 2011 Geconsolideerde balans | 51



Financiën Geconsolideerde balans 2011 (na verwerking resultaatbestemming) (x € 1.000) ACTIVA 31-12-2011

31-12-2010

Vaste activa Materiële vaste activa (1)

125.493

111.425

Financiële vaste activa (2)

120

140

Totaal vaste activa

125.613

111.565

Vlottende activa Voorraden (3)

40

36

226

394

Vorderingen (4)

28.590

27.520

Liquide middelen (5)

67.845

64.490

Onderhanden projecten

Totaal vlottende activa Totaal activa

96.701

92.440

222.314

204.005

PASSIVA 31-12-2011 Eigen vermogen (6) Voorzieningen (7)

31-12-2010 124.986

109.347

8.481

7.152

Langlopende schulden (8)

17.313

21.513

Kortlopende schulden (9)

71.534

65.993

Totaal passiva

97.328

94.658

222.314

204.005

52 | Jaarrekening 2011 Geconsolideerde staat van baten en lasten 2011

Jaarrekening 2011 Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011 | 53

Geconsolideerde staat van baten en lasten 2011

Geconsolideerd kasstroomoverzicht 2011

(x € 1.000)

(x € 1.000) Werkelijk

Begroting

Werkelijk

2011

2011

2010

2010

15.639

19.080

12.006

11.471

1.329

-139

-4

-

168

-16

- Vorderingen (4)

-1.070

-2.673

- Kortlopende schulden (9)

5.541

4.221

Kasstroom uit operationele activiteiten Resultaat

Baten Rijksbijdragen OCW (10)

2011

135.606

135.654

128.967

Collegegelden (11)

38.060

37.481

35.321

Mutaties voorzieningen (7)

Baten werk in opdracht van derden (12)

16.468

16.513

15.900

Veranderingen in vlottende middelen:

8.257

5.514

8.349

198.391

195.162

188.537

Overige baten (13) Totaal baten Lasten Personele lasten (14)

Afschrijvingen (15)

- Voorraden (3) - Onderhanden projecten

135.358

135.635

123.466

12.006

12.431

11.471

7.935

7.324

8.268

Kasstroom uit investeringsactiviteiten

28.042

24.951

26.163

Investeringen materiële vaste activa (1)

183.341

180.341

169.368

15.050

14.821

19.169

Saldo financiële baten en lasten (18)

682

40

54

Resultaat uit gewone bedrijfsvoering

15.732

14.861

19.223

93

14

143

15.639

14.847

19.080

Afschrijvingen (15) Huisvestingslasten (16) Overige lasten (17) Totaal lasten Saldo baten en lasten

Vennootschapsbelasting Resultaat

33.609

Desinvesteringen materiële vaste activa (1) Investeringen financiële vaste activa (2) Desinvesteringen financiële vaste activa (2)

31.944

-26.104

-11.126

30

413

-

-

20

20 -26.054

-10.693

-

-

-4.200

-4.200

3.355

17.051

Kasstroom uit financieringsactiviteiten Nieuw opgenomen leningen (8) Aflossing langlopende schulden (8) Mutatie liquide middelen Beginstand liquide middelen Mutaties liquide middelen Eindstand liquide middelen

64.490

47.439

3.355

17.051 67.845

64.490

54 | Jaarrekening 2011 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling

Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling Activiteiten Stichting Avans heeft ten doel: - het bevorderen en het verzorgen van het hoger onderwijs; - het bevorderen van de persoonlijke en maatschappelijke vorming van de studenten. Algemeen De jaarrekening is opgesteld in overeenstemming met de wettelijke bepalingen van Titel 9 Boek 2 BW en de stellige uitspraken van de Richtlijnen voor de jaarverslaggeving, die uitgegeven is door de Raad voor de Jaarverslaggeving. Deze bepalingen zijn van toepassing op grond van de regeling Jaarverslaggeving Onderwijs. De jaarrekening is opgesteld in euro’s. De hieronder vermelde grondslagen zijn eveneens van toepassing op de enkelvoudige jaarrekening. In de balans en de staat van baten en lasten zijn referenties opgenomen. Met deze referenties wordt verwezen naar de toelichting. Consolidatiecriteria De in de consolidatie begrepen rechtspersonen zijn - Avans Contractactiviteiten B.V. (100% deelneming van Stichting Avans)

100%

- Avans Hogeschool B.V. (100% deelneming van Avans Contractactiviteiten B.V.)

100%

- Avans Hogeschool PRL B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.)

100%

- Avans Hogeschool MB B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.)

100%

- Instituut Scire B.V. (100% deelneming van Avans Hogeschool B.V.)

100%

- Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch

100%

- Stichting Huisvesting Avans Hogeschool 's-Hertogenbosch

100%

- Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda

100%

- Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys

50%

Consolidatie van de 100% deelnemingen heeft plaatsgevonden volgens de integrale methode onder eliminatie van de onderlinge verhoudingen en onderlinge leveringen en diensten. Consolidatie van het 50% belang in de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys heeft plaatsgevonden volgens de proportionele methode.

Jaarrekening 2011 Grondslagen voor waardering en resultaatbepaling | 55

Toelichting op het kasstroomoverzicht Het kasstroomoverzicht is opgesteld volgens de indirectie methode. De geldmiddelen in het kasstroomoverzicht bestaan uit de liquide middelen. Ontvangsten en uitgaven uit hoofde van rente en ontvangen dividenden zijn opgenomen onder de kasstroom uit operationele activiteiten. Grondslagen voor waardering van activa en passiva Tenzij anders vermeld, worden de activa en passiva gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Voor zover omrekening uit vreemde valuta relevant is, geschiedt dit naar de koerswaarde op transactie- c.q. balansdatum. Materiële vaste activa De materiële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs, onder aftrek van afschrijvingen. De verkrijgingsprijs van de door Stichting Avans van het ministerie verworven gebouwen en terreinen betreft de “brutodeelnamesom OKF” welke aan dit ministerie is betaald voor het verwerven van het economisch claimrecht op de gebouwen. De afschrijving geschiedt op lineaire basis naar rato van de verwachte economische levensduur. Op terreinen wordt niet afgeschreven. Subsidies op investeringen worden in mindering gebracht op de verkrijgings- of vervaardigingsprijs van de activa waarop de subsidies betrekking hebben. Avans past de componentenbenadering toe. Bij deze methode worden de gebouwen van Stichting Avans opgesplitst in twee componenten, te weten de gebouwen en de installaties. De afschrijvingen voor de beide componenten worden onafhankelijk van elkaar bepaald. Groot onderhoud aan beide componenten wordt geactiveerd en verhoogd daarmee de boekwaarde van de componenten. Daarbij geldt dat dit onderhoud levensduurverlengend of waardeverhogend is. Op activa in bestelling en nieuwbouw in aanbouw wordt pas afgeschreven, nadat deze in gebruik zijn genomen. Financiële vaste activa De vorderingen worden gewaardeerd tegen geamortiseerde kostprijs. Indien daarvoor aanleiding bestaat, wordt een voorziening gevormd. De deelnemingen worden gewaardeerd tegen de netto vermogenswaarde met toepassing van de vermogensmutatiemethode. Voor zover deze waarde negatief is, wordt een voorziening gevormd. Voorraden De opgenomen voorraden worden gewaardeerd tegen historische kostprijs en, indien van toepassing, onder aftrek van de waardevermindering wegens incourantheid.

Onderhanden projecten Op grond van het inzichtvereiste heeft Stichting Avans ervoor gekozen om de onderhanden projecten te waarderen volgens de ‘percentage of completion’-methode, hetgeen neerkomt op toerekening van baten en lasten aan het verslagjaar naar rato van de voortgang van de projecten. Vooruitbetaalde lasten worden geactiveerd en vooruitontvangen baten gepassiveerd. Indien nodig worden voorzieningen getroffen voor verwachte projecttekorten. Vorderingen Vorderingen worden tegen geamortiseerde kostprijs opgenomen, voor zover nodig verminderd met een voorziening wegens oninbaarheid. Eigen vermogen Het eigen vermogen bestaat uit algemene reserves en bestemmingsreserves. De bestemmingsreserves zijn reserves met een beperktere bestedingsmogelijkheid, welke door het College van Bestuur is aangebracht. Voorzieningen De onder dit hoofd opgenomen voorzieningen hebben geen betrekking op de specifieke activa; zij worden gevormd voor verplichtingen en risico’s die samenhangen met het bedrijfsgebeuren. Latente belastingverplichtingen worden opgenomen voor tijdelijke verschillen tussen de waarde van de activa en passiva volgens fiscale voorschriften enerzijds en de boekwaarden die in de jaarrekening gevolgd worden anderzijds. De berekening van de latente belasting­ vorderingen en verplichtingen geschiedt tegen de belastingtarieven die op het einde van het verslagjaar gelden, of tegen de tarieven die in de komende jaren gelden, voor zover deze al bij wet zijn vastgesteld. Grondslagen voor de resultaatbepaling De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Winsten worden slechts genomen voor zover zij op balansdatum zijn verwezenlijkt. Verliezen en risico’s die hun oorsprong vinden voor het einde van het verslagjaar, worden in acht genomen, indien zij voor het vaststellen van de jaarrekening bekend zijn geworden. De geoormerkte rijksbijdragen worden in de jaarrekening als baten verantwoord indien ten laste van de betreffende rijksbijdrage lasten zijn verantwoord. Het nog te besteden deel van de toekenning wordt verantwoord onder de kortlopende schulden. Indien er geen lasten verantwoord zijn en er nog sprake is van een nog te besteden geoormerkte rijksbijdrage dan wordt deze rijksbijdrage als kortlopende schuld verantwoord.

De instelling heeft de toegezegde pensioenregelingen bij bedrijfstakpensioenfondsen verwerkt als zou sprake zijn van een toegezegdebijdrageregeling. Voor toegezegde bijdrageregelingen betaalt de instelling op verplichte, contractuele of vrijwillige basis premies aan pensioenfondsen en verzekeringsmaatschappijen. Behalve de betaling van premies heeft de instelling geen verdere verplichtingen uit hoofde van deze pensioenregelingen. De premies worden verantwoord als personeelskosten als deze verschuldigd zijn. Vooruitbetaalde premies worden opgenomen als overlopende activa indien dit tot een terugstorting leidt of tot een vermindering van toekomstige betalingen. De afschrijvingen op (im)materiële vaste activa worden berekend door middel van vaste percentages van de aanschafwaarde op basis van de verwachte economische levensduur. De vennootschapsbelasting wordt berekend over het bedrijfs­ economische resultaat van de onder de vennootschapsbelastingplicht vallende activiteiten/projecten, met inachtneming van fiscale faciliteiten.

56 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans | 57

Toelichting op de geconsolideerde balans

Toelichting op de geconsolideerde balans 1 Materiele vaste activa (x € 1.000) De mutaties van de materiële vaste activa zijn in het volgende schema samengevat. Terreinen en terrein- Nieuwbouw in aanbouw en voorzieningen geactiveerd onderhoud Aanschafwaarde 01-01-2011

Gebouwen

Inventaris

Totaal

14.154

3.671

144.067

56.520

218.412

-203

-89

-61.831

-43.837

-105.960

-

-

-984

-43

-1.027

13.951

3.582

81.252

12.640

111.425

Overige mutaties

-

-16.848

16.848

-

-

Investeringen 2011

-

15.799

1.814

8.490

26.103

Desinvesteringen 2011

-

-

-

-30

-30

-137

-143

-6.487

-5.334

-12.101

-

-

76

20

96

13.814

2.390

93.503

15.786

125.493

-340

-232

-68.318

-49.157

-118.047

Cum. afschrijvingen t/m 2010 Egalisatierekening subsidies Boekwaarde 01-01-2011

Afschrijvingen 2011* Vrijval egalisatierek. subsidies Boekwaarde 31-12-2011 Cum. afschrijvingen t/m 2011

* De afschrijvingen bij terreinen en terreinvoorzieningen hebben betrekking op de terreinvoorzieningen van het parkeerterrein aan de Hogeschoollaan.

Afschrijvingspercentages: Terreinen

0,00%

Gebouwen

3,33%

Installaties

6,67%

Verbouwingen

20,00%

Meubilair

10,00%

Xplora meubilair en overige inventaris*

20,00%

Onderwijsapparatuur

20,00%

ICT

33,33%

Overige inventaris

10,00%

* Vanwege het intensieve gebruik van Xplora slijten het meubilair en overige inventaris sneller dan normaal wordt verondersteld. De gehanteerde afschrijvingstermijn is daarom 5 in plaats van 10 jaar.

OZB en verzekerde waarde gebouwen en terreinen (x 1.000)

1 MATERIELE VASTE ACTIVA Recht van opstal Ten laste van de bouwgrond aan de Onderwijsboulevard 215 te ‘s-Hertogenbosch heeft Stichting Avans een recht van opstal verleend aan de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch. Op het perceel Hogeschoollaan 1 te Breda is het recht van opstal gevestigd ten behoeve van de Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda. Verstrekte zekerheden Stichting Avans heeft aan het ministerie van Financiën het recht van hypotheek verleend op de percelen en opstallen aan de Hogeschoollaan 1 te Breda, de Lovensdijkstraat 61/63 te Breda en de Onderwijsboulevard 215 te ‘s-Hertogenbosch.

(x € 1.000) Bedrag

Peildatum

OZB-waarde gebouwen en terreinen

72.081

01-01-2010

OZB-waarde gebouwen en terreinen

36.848

01-01-2010 ‘s-Hertogenbosch

OZB-waarde gebouwen en terreinen

17.018

01-10-2010

Verzekerde waarde gebouwen

206.755

01-10-2008

Breda

Tilburg

2 Financiele vaste activa (x € 1.000) Leningen u/g Bedrag lening

Mutaties

Aflossingen

Rente-

Resterende

31-12-2011

2011

2012

percentage

looptijd

Ministerie van OCW

PM

-

-

Lening Bress

120

-

20

0%

8 jaar

Totaal leningen u/g

120

-

20

* De lening aan Stichting Bredase Studenten Sportvereniging (Bress) betreft een renteloze lening met een hoofdsom van k€ 200 en een looptijd van 10 jaar. Aflossing heeft voor het eerst plaatsgevonden op 1 augustus 2009. De vorderingen op het ministerie van OCW zijn eerst inbaar bij liquidatie van de in problemen verkerende hogeschool. Aangezien het niet waarschijnlijk is dat deze vordering (geheel) zal worden afgewikkeld, is ter zake een voorziening ter grootte van 100% opgenomen, zodat de vordering per saldo op nihil is gesteld. Onderstaand is de vordering exclusief de gevormde voorziening weergegeven: Leningen u/g Te (x € 1.000) Bedrag vorderen Beschikking

31-12-2011

Loonheffing/premie abp/izk/ vakantieuitkering 1986: Avans Hogeschool Breda-Tilburg

406

406

Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch

572

572

Totaal

978

978

3 voorraden (x € 1.000)

31-12-2011

31-12-2010

Gebruiksgoederen

40

36

Totaal voorraad

40

36

De voorraden gebruiksgoederen bestaan hoofdzakelijk uit leermiddelen.

58 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans

5 Liquide middelen

4 vorderingen (x € 1.000)

31-12-2011

31-12-2010

Debiteuren

6.372

5.392

18.506

16.848

-

-

37

-

Overige vorderingen

202

2.520

Overlopende activa

3.473

2.760

28.590

27.520

Vorderingen op studenten Vorderingen op verbonden partijen Belastingen en premies sociale verzekeringen

Totaal vorderingen

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans | 59

31-12-2011

31-12-2010

Termijndeposito's

50.167

51.696

Bankrekeningen

17.636

12.794

42

-

67.845

64.490

(x € 1.000)

Kassen Totaal liquide middelen

Onder de post bankrekeningen zijn twee bankgaranties opgenomen voor een totaalbedrag van k€ 800. Over de overige tegoeden op bankrekeningen kan direct worden beschikt.

De post debiteuren is verminderd met de voorziening dubieuze debiteuren, zijnde k€ 1. Onder de post vorderingen op studenten is een voorziening dubieuze studentdebiteuren opgenomen van k€ 180. Onder de kortlopende vorderingen zijn geen vorderingen opgenomen met een looptijd langer dan een jaar. 6 Eigen vermogen (x € 1.000) Mutaties Stand

Bestemming resultaat

Overige mutaties

Stand

01-01-2011

2011

2011

31-12-2011

Algemene reserve (publiek)

13.098

3.704

-

16.802

Algemene reserve (privaat)

4.592

285

-

4.877

19.110

-

-

19.110

5.502

645

-

6.147

34.747

1.142

-

35.889

- onderhoud

5.100

1.320

-

6.420

- vernieuwing

14.310

1.897

-

16.207

- meerjarenbeleidsplan

2.648

5.392

-

8.040

- bestuurdersreserve

3.123

-166

-

2.957

- Ontwerp & Ontwikkeling

6.218

1.380

-

7.598

330

40

-

370

Bestemmingsreserves: - huisvesting - reserve exploitatie gebouw OWB 256 - herinvestering gebouwen

- herinrichting catering Bestemmingsfonds: - Stichting Waarborgfonds HBO Totaal vermogen

569

-

-

569

109.347

15.639

-

124.986

Toelichting op de bestemmingsreserves De bestemmingsreserve huisvesting is door Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda, Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch en de kapitaaldienst van Avans Hogeschool gevormd. Oorspronkelijk is deze reserve bedoeld voor de afronding van de renovatie en nieuwbouw, die in Breda aan de Hogeschoollaan en Tilburg aan de Cobbenhagenlaan plaatsvonden. Deze bestemmingsreserve is daarom ultimo 2006 gesteld op het totale bedrag aan destijds hiervoor resterende verplichtingen, zijnde m€ 19,1. Er hebben sindsdien geen mutaties meer plaatsgevonden. De bestemmingsreserve exploitatie gebouw OWB 256 is door de Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch gevormd. De activiteiten van deze stichting beperken zich tot de exploitatie van het onroerend goed “Onderwijsboulevard 256 te ‘s-Hertogenbosch”. Om de instandhouding van het gebouw op lange termijn te waarborgen wordt het exploitatieresultaat in een afzonderlijke bestemmingsreserve ondergebracht. De bestemmingsreserve herinvestering gebouwen is bestemd voor periodieke herinvestering / renovatie van de gebouwen van Avans Hogeschool om economische veroudering tegen te gaan. Het resultaat van de kapitaaldienst wordt in de bestemmingsreserve herinvestering gebouwen ondergebracht. De activiteiten van de kapitaal­dienst beperkt zich tot de exploitatie van onroerend goed. De bestemmingsreserve onderhoud is bestemd voor afwijkingen van de jaarlijkse grens van m€ 3 onderhoudslasten. De bestemmingsreserve vernieuwing is bestemd voor het uitvoeren van vernieuwingsprojecten op het gebied van onderwijs en onderwijsondersteunende activiteiten in de breedste zin van het woord. De bestemmingsreserve meerjarenbeleidsplan is gevormd ter dekking van de kosten die voortkomen uit de implementatie van het Meerjaren­beleidsplan. De bestemmingsreserve bestuurdersreserve is bestemd voor situaties waarbij uit bestuurlijk strategisch oogpunt middelen beschikbaar moeten zijn om adequaat te kunnen reageren op bijzondere kansrijke situaties, zoals Hoger Onderwijsplan Brabant en MECC. De bestemmingsreserve Ontwerp & Ontwikkeling is bestemd voor het uitvoeren van lectoraten en wordt gevormd uit de onderuitputting van de jaarlijkse rijksbijdrage Ontwerp & Ontwikkeling. De bestemmingsreserve herinrichting catering is bestemd voor vernieuwen en/of vervangen van cateringfaciliteiten voor studenten en medewerkers.

Voor een toelichting op de bestemming van het exploitatiesaldo 2011 wordt verwezen naar de bestemming van het resultaat van Stichting Avans, opgenomen onder de overige gegevens. Toelichting op het bestemmingsfonds Het bestemmingsfonds Stichting Waarborgfonds HBO betreft een bestemmingsfonds voor eventuele toekomstige claims vanuit de Stichting Waarborgfonds HBO, waarvan op grond van het bepaalde in artikel 6a, lid 2a van de statuten van de Stichting Waarborgfonds HBO, de hoogte is gebaseerd op 1% van de rijksbijdrage 1993. De HBO-raad heeft besloten om het Waarborgfonds op te heffen.

60 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans | 61

7 Voorzieningen De mutaties van de voorzieningen zijn in het volgende schema samengevat (x € 1.000) Mutaties Stand 01-01-2011

Dotatie 2011

Onttrekkingen 2011

Vrijval 2011

Stand 31-12-2011

643

1.063

495

232

979

1.269

549

229

-2

1.591

Collectief wachtgeld

300

60

92

14

254

Ambtsjubilea

810

180

149

-

841

Langdurig zieken

723

622

704

-

641

2.223

859

342

145

2.595

Promotievouchers

848

279

-

-

1.127

Master studies

137

353

326

-

164

-6

1.519

1.513

-

-

-

90

-

-

90

205

25

-

31

199

7.152

5.599

3.850

420

8.481

Wettelijk wachtgeld Bovenwettelijk wachtgeld

POP

Functiemix Latente belastingen Overige Totaal voorzieningen

Voorziening ambtsjubilea Deze voorziening is bestemd voor toekomstige lasten uit hoofde van ambtsjubilea gedurende het dienstverband van de medewerkers. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening langdurig zieken Deze voorziening is bestemd voor de verwachte loonkosten van personeel dat langdurig ziek is en geen bijdrage levert aan het productie­proces. Voorziening POP In de CAO HBO 2010-2012 is gesteld dat er per medewerker per jaar een POP-budget gereserveerd moet worden van 0,8% van het jaar­ salaris, met een minimum van € 300,00 (na rato gewerkte maanden). Het berekende jaarbedrag wordt toegevoegd aan de voorziening POP. Ingediende declaraties in het kader van persoonlijke ontwikkeling worden ten laste van de voorziening gebracht.

Overschrijdingen van het POP-budget wordt ten laste van de exploitatie gebracht. Voorziening promotievouchers De middelen voor promotievouchers zijn aan de voorziening promotie­vouchers toegevoegd onder aftrek van de uitnutting in 2011. Voorziening master studies De middelen voor master studies zijn aan de voorziening master studies toegevoegd onder aftrek van de uitnutting in 2011.0 Overige voorzieningen De overige voorzieningen betreft een voorziening bij Avans Hogeschool B.V., die is gevormd voor de mogelijke financiële gevolgen van een claim van een derde.

8 LANGLOPENDE schulden (x € 1.000) Mutaties Stand 01-01-2011

Opgenomen 2011

Aflossingen 2011

Aflossingen 2012

Stand 31-12-2011

2.263

-

-

-

2.263

19.250

-

-

4.200

15.050

21.513

-

-

4.200

17.313

Schulden aan OCW liquiditeitsbijdrage Looptijd voorzieningen (x € 1.000) Onderverdeling saldo 31-12-2011 < 1 jaar

1 - 5 jaar

> 5 jaar

Wettelijk wachtgeld

705

274

-

Bovenwettelijk wachtgeld

413

813

365

86

153

15

Ambtsjubilea

234

230

377

Langdurig zieken

293

348

-

2.595

-

-

-

1.127

-

164

-

-

Latente belastingen

30

60

-

Overige

55

144

-

4.575

3.149

757

Collectief wachtgeld

POP Promotievouchers Master studies

Totaal

Voorziening wettelijk wachtgeld De wettelijke werkloosheidsuitgaven die vanaf 1 januari 2001 zijn ontstaan, worden vanaf 2007 niet meer via de rijksbijdrage met de hogescholen verrekend, maar direct in rekening gebracht bij de hogeschool waar de werknemer voor het laatst in dienst is geweest. Er is daarom een voorziening getroffen voor toekomstige lasten uit hoofde van wettelijke wachtgelden. Deze voorziening is berekend op basis van door het UWV verstrekte gegevens over personeelsleden die voor 2007 ontslagen zijn en nog recht hebben op wettelijk wachtgeld. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening bovenwettelijk wachtgeld Deze voorziening is bestemd voor toekomstige lasten uit hoofde van bovenwettelijke wachtgelden. De voorziening wordt berekend als de contante waarde van de maximale verplichting aan personeelsleden die ontslagen zijn. Deze verplichting is contant gemaakt tegen 4%. Voorziening collectief wachtgeld Vanaf 1 januari 2007 wordt het collectief wachtgeld door Loyalis doorbelast aan de hogescholen. De hoogte van de voorziening collectief wachtgeld is gebaseerd op de totale kosten tot en met 2020. De verplichting is contant gemaakt tegen 4%.

Schuld aan ministerie van Financiën Totaal langlopende schulden

De schuld aan OCW betreft een liquiditeitsbijdrage uit 1988 als gevolg van het besluit dat studenten werd toegestaan om met ingang van het studiejaar 1988/89, het verschuldigde collegegeld in termijnen te voldoen. Om de negatieve effecten van deze regeling op de liquiditeitspositie op te heffen werd door het ministerie van OCW aan Stichting Avans een bedrag van k€ 2.263 ter beschikking gesteld als ‘liquiditeitscorrectie’. Dit bedrag is gebaseerd op het studentenaantal per 15 september 1987.

Ter financiering van de nieuwbouw en renovatie in Breda, Tilburg en ‘s-Hertogenbosch heeft Stichting Avans in 2005 een lening bij het ministerie van Financiën afgesloten. Het ministerie van Financiën heeft hierbij de voorwaarde gesteld dat Stichting Avans haar overtollige liquide middelen ‘stalt’ bij het ministerie. De lening heeft een hoofdsom van m€ 35. De aflossing zal plaatsvinden in 100 maandelijkse termijnen, voor het eerst op 30 april 2008. Het rentepercentage bedraagt voor de gehele looptijd 2,82%. De opgenomen gelden zijn voor zover nodig in deposito’s uitgezet. Voor een toelichting op de deposito’s wordt verwezen naar de toelichting op de liquide middelen.

62 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde balans

Jaarrekening 2011 Overzicht verbonden partijen | 63

9 Kortlopende schulden (x € 1.000) 31-12-2011 31-12-2010 Onderhanden projecten

12.177

10.760

4.963

3.826

348

349

Belastingen en premies sociale verzekeringen

5.982

5.554

Schulden terzake pensioenen

1.703

1.509

-

-

Aflossingsverplichting

4.200

4.200

Overige kortlopende schulden

1.582

1.808

- Vakantiegeld

3.941

3.688

- Vakantiedagen

1.313

1.393

27.768

25.904

7.557

7.002

71.534

65.993

Crediteuren Schulden aan verbonden partijen

Schulden aan ministerie van OCW

De kortlopende schulden hebben een looptijd korter dan 1 jaar met uitzondering van de FPU Suppletieregeling 2006. Deze Suppletie­ regeling (ad k€ 168) is opgenomen onder de overige kortlopende schulden. Deze schuld wordt in het komende jaar maandelijks aan de deelnemers uitbetaald.

Stichting Avans heeft een contract met Océ afgesloten voor het leveren en in stand houden van de afdrukvoorzieningen alsmede het leveren van reprografische diensten. Het contract heeft een looptijd tot 30 juni 2015. De grondslag voor prijzen en tarieven van alle door Océ te verrichten werkzaamheden ter zake van de ter beschikking te stellen afdrukvoorzieningen en uit te voeren Reprografiediensten zijn vastgelegd.

Overlopende passiva:

- Vooruitontvangen collegegelden - Overig Totaal kortlopende schulden

Stichting Avans heeft een contract met Staples Nederland B.V. afgesloten voor het leveren van kantoorartikelen. Het contract heeft een looptijd tot 30 juni 2015. Stichting Avans heeft met Nuon een leveringsovereenkomst gas afgesloten tot 1 januari 2014 met een contractprijs voor het gas bedraagt ENDEX + 0,516 €MWh.

9 Kortlopende schulden (x € 1.000) Onder de overige overlopende passiva zijn de volgende geoormerkte doelsubsidies OCW opgenomen: Bedrag toewijzing

Saldo 2010

Ontvangen 2011

Lasten 2011

Saldo 2011

Aflopend op 31-12-2011 Actieplan aanpak belemmeringen voor studenten met een functiebeperking BGS/UBT-06/214496M (2006-2009)

185

12

-12

-

-

Doorlopend na 31-12-2011



Krachtig meesterschap OND/ODB-09/85526 M (2009-2011)

408

173

81

254

-

Totaal

593

185

69

254

-





Niet in de balans opgenomen verplichtingen Stichting Avans heeft de volgende huurcontracten afgesloten: - Avans Hogeschool B.V. heeft een huurcontract gesloten voor de locatie Heerbaan 14-40. Deze overeenkomst met een looptijd van 10 jaar is aangegaan per 1 juli 2010. De huurprijs inclusief BTW bedraagt k€ 50 per maand.

Stichting Avans heeft de volgende leasecontracten afgesloten: - Door Avans Hogeschool zijn drie auto leasecontracten aangegaan met een resterende looptijd die varieert tot maximaal oktober 2015. Het jaarlijkse leasebedrag bedraagt k€ 50. - Door Avans Hogeschool B.V. zijn 6 auto leasecontracten aangegaan met een gemiddelde resterende looptijd van 33 maanden en een gemiddeld jaarlijks leasebedrag van k€ 10 per contract te verhogen met omzetbelasting.

- Stichting Avans heeft een huurcontract gesloten voor de locatie Hervenplein in ‘s-Hertogenbosch. Deze overeenkomst met een looptijd van 10 jaar en 2 maanden is aangegaan per 1 augustus 2011. In het contract zijn twee mogelijkheden tot tussentijdse beëindiging opgenomen. Het contract kan na 5 jaar en 2 maanden en na 8 jaar en 2 maanden opgezegd worden met inachtneming van een opzegtermijn van 9 maanden. De huurprijs inclusief BTW bedraagt k€ 899 per jaar. Het betreft een huurcontract met recht tot koop.

De looptijd van de langdurige verplichtingen kan als volgt verdeeld worden: < 1 jaar

5.451

1-5 jaar

4.915

> 5 jaar

7.774

Stichting Avans heeft de volgende bankgaranties afgegeven: - De bankgarantie die is afgegeven ten behoeve van Stichting Waarborgfonds HBO te Baarn bedraagt k€ 569. - De bankgarantie die is afgegeven ten behoeve van Bouwfonds Office Value Fund N.V. te Hoevaken bedraagt k€ 234. - Avans Hogeschool B.V. heeft ten gunste van Stichting Heerborgh en Heerborgh Vastgoed C.V. een garantie van k€ 150 afgegeven. Voor de BTW geldt een fiscale eenheid tussen de volgende rechts­personen: - Stichting Avans - Avans Contractactiviteiten B.V. - Avans Hogeschool B.V. - Avans Hogeschool MB B.V. - Avans Hogeschool PRL B.V. - Instituut Scire B.V.

Stichting Avans heeft met Eneco een leveringsovereenkomst elektriciteit afgesloten tot 1 januari 2014. Prijsvorming vindt plaats door klikken op 8-20 peak en off-peak blokken op Endex met toeslag van 0,72 € /MWh voor peak en 0,63 € / MWh voor off peak.

Uit dien hoofde zijn bovenstaande rechtspersonen hoofdelijk aansprakelijk voor elkaars omzetbelastingschulden en voor de omzetbelasting die de fiscale eenheid verschuldigd is.

Stichting Avans heeft (onderhouds)contracten afgesloten met de volgende bedrijven inclusief bijbehorende jaarbedragen:

Overzicht verbonden partijen

k€

(x € 1.000)

Hewlett Packard

20

Naam en zetel

k€ CSU

1.553

Imtech

660

Planon

28

Surfnet

300

Vosko

30

Surf diensten

565

Magna Carta Chipcard

19

PSB

205

Weener Groep

15

Stoas

70

Mproof

20

Chronotech

36

S-Quire

20

Brabant Groen

55

van Steenoven zonwering

67

Netapps

46

Koeter

48

664

Ambius

33

Maasmond Otis BV

51

Meerderheidsdeelnemingen

Avans Contract­ activiteiten B.V., Breda Totaal

Exploitatie Omzet Code Eigen 2011 saldo activiteiten vermogen 2011 31-12-2011 4

4.331

285

14.884

4.331

285

14.884

Doelstelling: Het verkrijgen, beheren en vervreemden van aandelen, winst­bewijzen, oprichtersbewijzen en dergelijke in Nederlandse en buitenlandse ondernemingen, voorzover deze in verband staan met het onderwijs en onderzoek. Bestuurders / directieleden: Drs. F.J.M. van Kalmthout Drs. M.M.J. Kamsma MBA/MBI

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten | 65

64 | Jaarrekening 2011 Overzicht verbonden partijen

Beslissende zeggenschap

Overige verbonden partijen (minderheidsdeelnemingen en/of geen beslissende zeggenschap)

(x € 1.000) Naam en zetel

Resultaat Omzet Code Eigen 2011 2011 activiteiten vermogen 31-12-2011

Stichting Huisvesting Avans Hogeschool, 's-Hertogenbosch

3

-5.393

588

1.700

Stichting Huisvesting Avans* Hogeschool, Breda

3

-3.922

-23

1.366

Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool, 's-Hertogenbosch Totaal

Stichting Juridische Hogeschool Avans Fontys Tilburg (deze cijfers worden voor 50% in de consolidatie betrokken) Totaal

10 Rijksbijdrage OCW (x € 1.000)

(x € 1.000) Naam en zetel

Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

Code activiteiten

Exploitatie Eigen saldo vermogen 2011 31-12-2011

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

119.588

120.146

110.185

11.839

11.804

11.885

Normatieve rijksbijdrage OCW

-

-

2.880

Normatieve rijksbijdrage OCW vergoeding kapitaallasten

-

-

234

3.715

3.451

3.423

464

253

360

135.606

135.654

128.967

Omzet 2011 Avans Hogeschool: Normatieve rijksbijdrage OCW

4

-570

344

6.866

Normatieve rijksbijdrage OCW vergoeding kapitaallasten Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys:

-570

344

6.866

Rijksbijdrage Ontwerp & Ontwikkeling 3

8.350

645

505

-965

1.210

3.571

* Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda heeft het door Avans verleende Recht van opstal op de balans geactiveerd en schrijft hier jaarlijks op af. Omdat deze Stichting vanaf 2006 wordt meegenomen in de consolidatie, dient deze post geëlimineerd te worden in de geconsolideerde jaarrekening. Het hier genoemde eigen vermogen is daarom verminderd met de boekwaarde van het Recht van opstal en de afschrijvingslast 2011 is gecorrigeerd in het hier genoemde exploitatie­ saldo. Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch, Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch en Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda vallen bestuurlijk onder hetzelfde bestuur als Avans Hogeschool. Het meerjarenbeleid ten aanzien van deze stichtingen is volledig geïncorporeerd in het meer­ jarenbeleid van Stichting Avans.

Voor Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys is de toekomstprognose positief te kenschetsen. Beide moedermaatschappijen staan ieder voor 50% garant voor het negatieve eigen vermogen van Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys. Doelstelling: Het exploiteren en verzorgen van de bachelor opleiding HBO-rechten. Bestuurders / directieleden: Drs. F.J.M. van Kalmthout Drs. M.M.J. Kamsma MBA/MBI Drs. M.J.G. Wintels Drs. E.C. Meijer Mr. S.J.G.N.M. Willard Voor de consolidatiecriteria wordt verwezen naar de grondslagen voor waardering en resultaatbepaling op bladzijde 54. Code activiteiten: 1 = contractactiviteiten 2 = contractonderzoek 3 = onroerende zaken 4 = overig

Overige subsidies OCW Totaal rijksbijdragen OCW

Tot en met 2010 ontving de Stichting Juridische Hogeschool AvansFontys normatieve rijksbijdragen OCW en collegegelden voor alle studenten via Stichting Avans en Stichting Fontys. Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys betaalde vervolgens voor diensten die door Stichting Avans en Stichting Fontys verleend werden. Vanaf 2011 betalen Stichting Avans en Stichting Fontys een vast budget voor de academie, een budget per student en een budget per behaalde graad aan de Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys voor de bekostiging van het onderwijs. Dit verklaart het nihil saldo bij de post rijksbijdrage Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys. 11 Collegegelden (x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

38.796

39.082

34.896

Collegegelden Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys

137

139

1.096

Gerestitueerde collegegelden

-873

-1.740

-671

38.060

37.481

35.321

Collegegelden Avans Hogeschool

Totaal collegegelden

De collegegelden bij de Stichting Juridische Hogeschool AvansFontys betreffen in 2011 enkel de collegegelden van de onbekostigde studenten. Tot en met 2010 ontving Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys de collegegelden van bekostigde en onbekostigde studenten.

66 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten | 67

12 BATEN WERK IN OPDRACHT VAN DERDEN

13 Overige baten

(x € 1.000)

(x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

2011

2011

2010

2.890

4.854

3.555

62

46

56

Cursusgelden Avans Hogeschool B.V.

10.187

10.563

11.247

741

465

646

Contractonderwijs Instituut Scire B.V.

219

-

13

1.792

2.236

4.038

Cursusgelden Instituut Scire B.V.

669

-

373

Contractonderwijs Avans Hogeschool MB B.V.

161

-

-

- studentenvoorzieningen

1.864

1.371

1.611

1.840

-

-

- restauratieve voorzieningen

45

45

47

337

373

363

561

35

523

1.394

780

1.047

3.192

1.316

1.428

-

-

206

8.257

5.514

8.349

-53

-180

-195

17.644

16.390

16.609

-

-

7

409

-

387

Overig Avans Hogeschool

-

20

-

Overig Juridische Hogeschool Avans-Fontys

-

103

-

Totaal overig

409

123

394

Mutatie onderhanden werk Avans Hogeschool B.V.

-194

-

-1.110

Mutatie onderhanden werk Instituut Scire B.V.

-170

-

7

-1.221

-

-

Totaal mutatie onderhanden werk

-1.585

-

-1.103

Totaal baten werk in opdracht van derden

16.468

16.513

15.900

Contractonderwijs Avans Hogeschool B.V.

Cursusgelden Avans Hogeschool MB B.V. Contractonderwijs Avans Hogeschool Cursusgelden Avans Hogeschool Contractonderwijs Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys Eliminatie intercompany opbrengsten Totaal contractonderwijs Contractonderzoek Juridische Hogeschool Avans-Fontys Overig Avans Hogeschool B.V.

Mutatie onderhanden werk Avans Hogeschool MB B.V.

Verhuur onroerende zaken Detachering personeel Subsidies van derden, schenking en sponsoring Overige:

- AAW-uitkeringen ABP - overige Totaal overige baten

Tot en met 2010 ontving de Stichting Juridische Hogeschool AvansFontys normatieve rijksbijdragen OCW en collegegelden voor alle studenten via Stichting Avans en Stichting Fontys. Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys betaalde vervolgens voor diensten die door Stichting Avans en Stichting Fontys verleend werden. Vanaf 2011 betalen Stichting Avans en Stichting Fontys een vast budget voor de academie, een budget per student en een budget per behaalde graad aan de Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys voor de bekostiging van het onderwijs. De door Stichting Juridische Hogeschool Avans-Fontys ontvangen budgetten zijn in 2011 verantwoord als overige baten.

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten | 69

68 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

Aantal FTE’s

14 Personele lasten

Het aantal FTE's (allen werkzaam in Nederland) in dienst bij Stichting Avans per jaareinde, laat de volgende ontwikkeling zien:

(x € 1.000)

Lonen en salarissen Sociale lasten Pensioenpremies

2011

2010

Personeel primair proces

970

906

88.164

Personeel management

69

70

10.668

8.293

Personeel bedrijfsvoering

574

533

12.566

10.890

17

23

155

147

1.785

1.679

Werkelijk

Werkelijk

2011

2010

498

490

- Pensioenlasten

77

75

- Sociale lasten werkgever

16

15

-

-

591

580

47

51

638

631

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

96.525

97.321

9.373 12.379

Personeel gelieerde ondernemingen

Overige personele lasten: - vrijval / dotatie voorziening wettelijk wachtgeld

831

745

525

- vrijval / dotatie voorziening bovenwettelijk wachtgeld

551

-

161

47

-

23

180

-

165

83

-

270

-

-

20

- vrijval / dotatie POP

714

-

1.110

- vrijval / dotatie voorziening master studies

353

-

-

- vrijval / dotatie voorziening promotievouchers

279

-

-

- vrijval / dotatie voorziening functiemix

1.519

-

1.500

- uitzendkrachten, declaranten, gastdocenten, e.d.

9.581

9.513

9.401

- overige

2.943

4.822

2.944

135.358

135.635

123.466

- vrijval / dotatie voorziening collectief wachtgeld - vrijval / dotatie voorziening ambtsjubilea - vrijval / dotatie voorziening langdurig zieken - vrijval / dotatie voorziening eigen risicodrager WAO

Totaal personele lasten

Stagiaires

Totaal aantal FTE's (fulltime equivalent) Overzicht bezoldigingen CvB / RvT (x € 1.000)

College van Bestuur - Salarissen

- Overige lasten Totaal bezoldigingen College van Bestuur Bezoldigingen Raad van Toezicht Totaal bezoldigingen

Bezoldiging bestuurders hogescholen 2011: Artikel 6 van de Wet openbaarmaking uit publieke middelen gefinancierde topinkomens (WOPT) verplicht Avans Hogeschool om het belastbare loon te publiceren van functionarissen die boven de norm zitten (gemiddeld belastbaar jaarloon 2011: € 193.000). Voor Avans Hogeschool heeft de publicatieplicht betrekking op drie bestuurders en de afkoopregeling van één medewerker. Aan deze publicatieplicht is voldaan. De gepubliceerde informatie over het verslagjaar 2011 in het kader van de WOPT betreft: (x € 1.000) Belastbaar loon incl. Voorzie-ningen t.b.v. beloningen pensioen-premie op termijn (wg en wn)

Duur dienstverband in verslagjaar

Uitkeringen i.v.m. beëindiging dienst-verband

Totaal

van

tot

Bestuurder

01-Jan

31-Dec

214.191

214.191

-

-

214.191

Bestuurder

01-Jan

31-Dec

199.838

199.838

-

-

199.838

Bestuurder

01-Jan

31-Dec

194.490

194.490

-

-

194.490

Medewerker

01-Jan

01-Aug

72.274

72.274

-

126.107

198.381

Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten | 71

70 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de geconsolideerde staat van baten en lasten

15 Afschrijvingskosten

17 Overige instellingslasten

(x € 1.000)

(x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

2011

2011

2010

Gebouwen

6.769

7.010

6.397

Inventaris en apparatuur

1.721

1.517

1.792

Inventaris

5.332

5.516

5.169

Administratie- en beheerskosten

11.364

10.077

10.294

-95

-95

-95

Reis- en verblijfkosten

2.222

1.689

2.103

12.006

12.431

11.471

Onderwijskosten

7.336

7.569

7.282

Studentenvoorzieningen

2.287

2.104

2.290

Overige beheerskosten

3.112

1.995

2.402

28.042

24.951

26.163

Vrijval egalisatierekening subsidies gebouwen/inventarissen Totaal afschrijvingskosten

16 Huisvestingslasten

Totaal instellingslasten

(x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

Huur

1.245

705

1.625

Onderhoudskosten

1.356

1.599

1.588

Energie en water

1.546

1.771

1.745

Wettelijke lasten

544

444

441

2.723

2.507

2.522

Overige huisvestingskosten

521

298

347

Totaal huisvestingslasten

7.935

7.324

8.268

Schoonmaakkosten

In het boekjaar zijn de volgende bedragen aan accountantshonoraria en (fiscale) advisering onder de administratie- en beheerskosten verantwoord: (x € 1.000) Werkelijk

Werkelijk

2011

2010

103

107

Andere controlewerkzaamheden

15

31

Fiscale advisering en verzorgen van aangiftes

10

10

101

45

229

193

Controle van de jaarrekeningen

Andere niet-controlediensten

Bovenstaande honoraria betreffen uitsluitend de werkzaamheden die bij de instelling en de in de consolidatie betrokken maatschappijen zijn uitgevoerd door accountantsorganisaties en externe accountants zoals bedoeld in art. 1, lid 1 Wta (Wet toezicht accountantsorganisaties). 18 Financiele baten en lasten (x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

Rentebaten

1.352

642

781

Rentelasten

-670

-602

-727

Totaal financiële baten en lasten

682

40

54

72 | Jaarrekening 2011 Enkelvoudige balans 2011

Jaarrekening 2011 Enkelvoudige balans 2011 | 73

Enkelvoudige balans 2011 (na verwerking resultaatbestemming)

Enkelvoudige balans 2011 (na verwerking resultaatbestemming)

(x € 1.000)

(x 1.000)

ACTIVA

PASSIVA 31-12-2011

31-12-2010

31-12-2011

Vaste activa

Eigen vermogen (21)

Materiële vaste activa Terreinen Nieuwbouw in aanbouw Gebouwen Geactiveerd onderhoud Inventaris

25.368

96.591

85.586

569

569

Bestemmingsreserve

-

1.771

Bestemmingsfonds

77.851

64.390

2.390

1.811

15.049

11.819

125.951

4.046

17.954

20.619

Wettelijke wachtgelden

22.285

24.665

130.807

117.825

979

643

1.591

1.269

Collectief wachtgeld

254

300

Ambtsjubilea

832

804

Langdurig zieken

641

723

POP

2.595

2.223

Promotievouchers

1.128

848

164

137

-

-6

285

457

Bovenwettelijke wachtgelden

Master studies

Vlottende activa Voorraden

40

36

Functiemix Voorziening deelneming Juridische Hogeschool Avans-Fontys (22)

Vorderingen 626

621

Vorderingen op verbonden partijen

10.482

10.678

Langlopende schulden

Vorderingen op studenten

18.506

16.847

OCW

Overige vorderingen

64

68

Overlopende activa

3.190

2.396

8.469

Overige langlopende schulden

7.398

2.263

2.263

15.050

19.250 17.313

32.868

30.610

Kortlopende schulden

Liquide middelen

44.468

44.287

Crediteuren

Totaal vlottende activa

77.376

74.933

208.183

192.758

Totaal activa

111.523

Voorzieningen

93.160

4.331

Totaal vaste activa

Debiteuren

28.791

13.369

Financiële vaste activa

Overige lening u/g (20)

Algemene reserve 13.232

108.522

Deelnemingen (19)

31-12-2010

21.513

4.733

3.465

Schuld aan Avans Hogeschool B.V.

3

25

Schuld aan Avans Contractactiviteiten B.V. Hogeschool Breda

3

-

Schuld aan Juridische Hogeschool Avans-Fontys

9

105

348

349

Belastingen en premies sociale verzekeringen

5.265

5.022

Schulden terzake pensioenen

1.605

1.452

Overige kortlopende schulden

4.712

5.105

39.772

36.801

Schulden aan verbonden partijen

Overlopende passiva

Totaal passiva

56.450

52.324

208.183

192.758

Jaarrekening 2011 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening | 75

74 | Jaarrekening 2011 Enkelvoudige staat van baten en lasten 2011

Enkelvoudige staat van baten en lasten 2011

20 Leningen u/g

(x € 1.000)

(x € 1.000) Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010 Ministerie van OCW

Baten Rijksbijdragen OCW

135.606

135.654

125.800

37.923

37.342

34.225

Baten werk in opdracht van derden

1.731

1.173

1.411

Overige baten

7.026

5.509

9.221

182.286

179.678

170.657

Collegegelden

Totaal baten

Personele lasten (23)

122.565

120.737

111.184

Afschrijvingen

10.584

10.527

9.882

Overige instellingslasten

36.568

35.121

32.851

169.717

166.385

153.917

12.569

13.293

16.740

1.402

869

990

13.971

14.162

17.730

457

-

914

14.428

14.162

18.644

Totaal lasten Saldo baten en lasten Saldo financiële baten en lasten Resultaat uit gewone bedrijfsvoering Resultaat deelnemingen Resultaat

Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening Financiele vaste activa

Overige mutaties 2011

Aflossingen 2012

PM

-

-

Hogeschool Breda 1)

(x € 1.000)

-

408

6

11

6.125

-

511

6

13

7.624

-

1.726

4

5

-

-

-

7

Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda 2) Stichting Huisvesting Avans

Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys, Tilburg Bress, Breda Totaal leningen u/g

2.300 120

-

20

17.954

2.300

2.665

De vorderingen op het ministerie van OCW zijn eerst inbaar bij liquidatie van de hogeschool. Als gevolg daarvan zijn deze vorderingen afgewaardeerd tot nihil. De lening 1 u/g, met een hoofdsom van k€ 8.168, is in 1993 door Stichting Avans verstrekt aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda ten behoeve van de bouw van het pand aan de Hogeschoollaan 1 te Breda. De rente is vastgesteld op 6%. Aflossing geschiedt in 20 jaarlijkse termijnen, voor het eerst in 2003.

De mutaties van de deelnemingen zijn in het volgende schema samengevat. Mutaties Boekwaarde 01-01-2011

Investeringen 2011

Overige mutaties 2011

Resultaat 2011

Boekwaarde 31-12-2011

Avans Contractactiviteiten B.V., Breda 4.046

-

-

285

4.331

4.046

-

-

285

4.331

De negatieve waarde van de deelneming in de Stichting Juridische Hogeschool Avans - Fontys is onder de voorzieningen verantwoord.

Resterende looptijd

4.085

De lening 2 u/g, met een hoofdsom van k€ 10.210, is door Stichting Avans verstrekt aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda ten behoeve van de nieuwbouw in Breda, die op 1 augustus 1995 gerealiseerd is. De rente is vastgesteld op 6%. Aflossing geschiedt in 20 jaarlijkse termijnen, voor het eerst in 2005.

19 Deelnemingen

Rentepercentage

Stichting Huisvesting Avans

Hogeschool 's-Hertogenbosch

Lasten

Bedrag lening 31-12-2011

De geldlening van Stichting Avans aan Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch heeft een hoofdsom van k€ 18.400. De lening heeft een looptijd van 11 jaar en zal op basis van een volledig annuïtaire geldlening worden afgelost, voor het eerst op 31 december 2006. Het rentepercentage bedraagt 4% op jaarbasis en is voor de gehele looptijd van de lening vastgesteld. Betaling van de verschuldigde rente vindt plaats op de jaarultimo, voor het eerst op 31 december 2006.

De lening aan Stichting Bredase Studenten Sportvereniging (Bress) betreft een renteloze lening met een hoofdsom van k€ 200 en een looptijd van 10 jaar. Aflossing heeft voor het eerst plaatsgevonden op 1 augustus 2009.

76 | Jaarrekening 2011 Toelichting op de enkelvoudige jaarrekening

Jaarrekening 2011 Overige gegevens | 77

22 Voorzieningen

21 Eigen vermogen (x € 1.000)

(x € 1.000) Mutaties

De mutaties van de negatieve deelneming is in het volgende schema samengevat.

Stand 01-01-2011

Resultaat 2011

Overige mutaties 2011

Algemene reserve (publiek)

20.776

3.138

-

23.914

Algemene reserve (privaat)

4.592

285

-

4.877

Mutaties

Stand 31-12-2011

Avans-Fontys 19.110

-

-

19.110

- herinvestering gebouwen

34.747

1.142

-

35.889

- onderhoud

5.100

1.320

-

6.420

- vernieuwing

14.310

1.897

-

16.207

- meerjarenbeleidsplan

2.648

5.392

-

8.040

- bestuurdersreserve

3.123

-166

-

2.957

- Ontwerp & Ontwikkeling

6.218

1.380

-

7.598

330

40

-

370

569

-

-

569

111.523

14.428

-

125.951

- herinrichting catering

Totaal vermogen

Resultaat 2011

Boekwaarde 31-12-2011

-457

-

-

172

-285

-457

-

-

172

-285



23 Personele lasten (x € 1.000)

Lonen en salarissen (incl. sociale lasten en pensioenlasten) Overige personele lasten



Het verschil tussen geconsolideerd en enkelvoudig eigen vermogen en resultaat ontstaat doordat de geconsolideerde stichtingen niet in de enkelvoudige balans van Stichting Avans als deelneming worden opgenomen. Het betreft de volgende stichtingen:

Overige mutaties 2011

Voor de toelichting op de overige voorzieningen wordt verwezen naar de toelichting op de geconsolideerde balans.

Bestemmingsfonds - waarborgfonds HBO

Investeringen 2011

Stichting Juridische Hogeschool

Bestemmingsreserves: - huisvesting

Boekwaarde 01-01-2011









Werkelijk

Begroot

Werkelijk

2011

2011

2010

109.669

111.223

99.709

12.896

9.514

11.475

122.565

120.737

111.184



Overige gegevens Bestemming van het resultaat van stichting avans Het College van Bestuur is voornemens om het resultaat ad k€ 15.639 als volgt te bestemmen.

- Stichting Huisvesting Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch - Stichting Huisvesting Avans Hogeschool Breda - Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch

k€

31-12-2011 k€ Eigen vermogen van Stichting Avans 31-12-2011 Vermogen bovengenoemde geconsolideerde stichtingen Geconsolideerd eigen vermogen Stichting Avans 31-12-2011

125.951 -965 124.986

Toevoeging algemene reserve (publiek)

3.704

Toevoeging algemene reserve (privaat)

285

Toevoeging bestemmingsreserve huisvesting Toevoeging bestemmingsreserve exploitatie gebouwen

645

Toevoeging bestemmingsreserve herinvestering gebouwen

1.142

Toevoeging bestemmingsreserve onderhoud

1.320

Toevoeging bestemmingsreserve vernieuwing

1.897

Toevoeging bestemmingsreserve meerjarenbeleidsplan 2007-2010

5.392

Toevoeging bestemmingsreserve bestuurdersreserve Toevoeging bestemmingsreserve Ontwerp & Ontwikkeling Toevoeging bestemmingsreserve herinrichting catering Toevoeging bestemmingsfonds waarborgfonds HBO

-166 1.380 40 15.639

78 | Jaarrekening 2011 Overige gegevens

Totstandkoming resultaatbestemming De toevoeging aan de bestemmingsreserve exploitatie gebouwen betreft het resultaat 2011 dat voortvloeit uit de exploitatie van het onroerend goed aan Onderwijsboulevard 256 in ‘s-Hertogenbosch van de Stichting Huisvesting Kunstacademie Avans Hogeschool ‘s-Hertogenbosch. De toevoeging aan de bestemmingsreserve herinvestering gebouwen betreft het resultaat 2011 van k€ 1.142, dat voortvloeit uit de exploitatie van het onroerend goed van de kapitaaldienst. De toevoeging aan de bestemmingsreserve onderhoud betreft de onderuitputting van de toegestane m€ 3 onderhoudslasten 2011. De toevoeging aan de bestemmingsreserve vernieuwing bestaat per saldo uit een dotatie van k€ 5.159 en een onttrekking van k€ 3.262. De dotatie van k€ 5.159 bestaat uit: - m€ 4,5 ontleend aan de begroting 2011; - k€ 659 betreft de middelen Beroepskolom. Dit bedrag is ontleend aan de rijksbijdragebrief 2011. De onttrekking betreft de werkelijke kosten die gemaakt zijn voor projecten die door deze bestemmingsreserve gedekt worden. De toevoeging aan de bestemmingsreserve Ontwerp & Ontwikkeling betreft het nog niet bestede deel van de rijksbijdrage Ontwerp & Ontwikkeling 2011. De bovenstaande voorgenomen bestemming van het resultaat is als zodanig verwerkt in de balans per 31 december 2011. Stichting Avans (www.avans.nl) Prof. Cobbenhagenlaan 13 5037 DA Tilburg Avans Hogeschool brinnummer 07GR

80 | Jaarrekening 2011 Overige gegevens

82 || hoofdstuk Bijlage 1 Aanvullende en paragraaf informatie naar aanleiding van de notitie Helderheid

Uitwisselingsovereenkomsten [3]

Bekostiging van maatwerktrajecten [4]

Inschrijving eigen personeel [5]

Bij AKV | St. Joost loopt het project Starterslift Creatief, onderdeel uitmakend van het project bij AMBM. AKV | St. Joost betaalt 25% van de kosten die vervolgens bekostigd worden vanuit de MJB-gelden.

2 stagiaires naar Tanzania, 1 stagiair naar Helsinki en 3 stagiaires naar China

n.v.t.

1 medewerker volgt een bachelor of communication bij de ADT en 1 medewerker volgt de Master Animatie bij de AKV | St. Joost

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

AIB

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Evenals in voorgaande jaren wordt maatwerk verzorgd voor de Koninklijke Landmacht. 12 studenten volgen een driejarige HBO-opleiding Informatica. De Koninklijke Landmacht betaalt een hoger collegegeld voor deze studenten.

n.v.t.

14

AB&I

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

16

ATM

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

1 medewerker volgt de opleiding Elektrotechniek binnen Avans

17

AI&I

n.v.t.

n.v.t.

Voor het internationaal project zijn 3 studenten van Czech Technical University in Praag en 6 studenten van Fachhoghschule in Trier 2 weken bij ATGM geweest. 3 Nederlandse studenten zijn voor 2 weken naar Hogskolan Kristianstad in Zweden geweest. Aan het EPS project hebben de volgende buitenlandse studenten deelgenomen: 1 Belg, 4 Duitseres, 5 Spanjaarden, 3 Finnen, 4 Fransen en 1 Pool.

n.v.t.

n.v.t.

18

ATGM

n.v.t.

n.v.t.

er heeft met gesloten beursen een uitwisseling plaatsgevonden met een Franse opleiding. Franse studenten hebben hier een paar weken les gevolgd en Nederlandse studenten hebben een paar weken in Frankrijk les gevolgd (Internationale MK opleiding)

n.v.t.

n.v.t.

19

AGZ

n.v.t.

n.v.t.

12 studenten ontvangen van en 42 studenten uitgezonden naar Faculty of Medicine, School of Physiotherapy of Airlangga University Surabaya Indonesia., Faculty of Nursing of Airlangga University, Surabaya, Indonesia, Hogeschool Artesis, Merksem, België, Kellebeek College (Kenia Project), Universitas Gadjah Mada at Yogyakarta, Indonesia.

n.v.t.

n.v.t.

20

ASB

n.v.t.

n.v.t.

ASB heeft in 2009 een samenwerkingsconvenant gesloten met de Maltepe Universiteit in Istanbul dat onder andere voorziet in een uitwisseling van studenten voor stage of afstuderen. Deze uitwisseling heeft voor de eerste maal plaatsgevoden in het voorjaar van 2011: 13 studenten hebben een afstudeeropdracht in Instanbul gedaan en 3 studenten hebben in Instanbul stage gelopen.

n.v.t.

n.v.t.

21

AMBM

n.v.t.

Bij AMBM loopt het project Starterslift. AMBM betaalt 25% van de kosten.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

22

AM

n.v.t.

n.v.t.

Met gesloten beurzen hebben de volgende uitwisselingen plaatsgevonden:

In 2011 is een op maat extern n.v.t. bekostigd opleidingstraject, coaching van AD studenten SBRM, voorbereid. Aan dit traject is in 2011 nog geen uitvoering gegeven

Nr

Naam academie/ dienst

Uitbesteding [1]

11

AKV | St. Joost

n.v.t.

12

APO

13

Investeren van publieke middelen in private activiteiten [2]

België ARTESIS Hogeschool (uitgaand 1) Duitsland Fachhochschule Hof (inkomend 2, uitgaand 6) Fachhochschule Heilbronn (inkomend 2, uitgaand 3) FOM Essen (inkomend 2) Frankrijk Université de La Rochelle (inkomend 4) - Sup de Co La Rochelle (inkomend 10, uitgaand 4) - ESC Troyes (inkomend 4, uitgaand 5) - Université deSavoie Annecy (inkomend 9, uitgaand 2) - IPAC Annecy (inkomend 2, uitgaand 3) - Université de Lille 2 (inkomend 3) Espeme Lille (uitgaand 2) Espeme Nice (inkomend 4, uitgaand 2) Université de Nantes IUT (uitgaand 2) Université de Bretagne (inkomend 2) Université du Maine IUT (inkomend 3, uitgaand 2) Pole universitaire Léonard de Vinci (uitgaand 3) Université de Montpellier IUT (inkomend 2, uitgaand 3) Portugal Escola Superior de Gestao de Santarem (uitgaand 5) Spanje Universidad de Huelva (inkomend 4, uitgaand 5) Universidad La Laguna (inkomend 2, uitgaand 6) Universidad de Leon (uitgaand 4) Universidad de Murcia (uitgaand 6) Universidad de Sevilla (uitgaand 7) Universidad de Cadiz (inkomend 6, uitgaand 5) Universidad de Huesca (uitgaand 5) Universidad de Valladolid (inkomend 4, uitgaand 5) Universidad de Barcelona (uitgaand 6) Universidad de San Sebastiaan (uitgaand 2) Universidad Rey Juan Carlos (inkomend 1, uitgaand 6) Zwitserland HEIG-vd (uitgaand 1) 23

AAFM

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

24

AMB

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

een medewerker volgt de opleiding communicatie in deeltijd

25

AFM

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

84 | Bijlage 1 Aanvullende informatie naar aanleiding van de notitie Helderheid

Investeren van publieke middelen in private activiteiten [2]

Uitwisselingsovereenkomsten [3]

Bekostiging van maatwerktrajecten [4]

Inschrijving eigen personeel [5]

Avans Hogeschool heeft de master­opleidingen MM en MSM ism Avans+.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

ASIS

n.v.t.

n.v.t.

Dubbeldiploma programma met: Frankrijk, studenten studeren eerste 2 jaar aan thuis­instelling en laatste 2 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: NL studenten in Frankrijk 6; Franse studenten in NL 107 (Reims Management School) Duitsland, studenten studeren eerste 2 jaar aan thuis­instelling en laatste 2 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: NL studenten in Duitsland 31; Duitse studenten in NL 14 (Fachhochshule Reutlingen) Verenigd Koninkrijk, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: NL studenten in Engeland 15 (Newcastle Business School) USA, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: NL studenten in USA 7 ; Amerikaanse studenten in NL 6; (Western Carolina University en Eastern Kentucky University) Hongarije, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuis­instelling en laatste 1,5 jaar bij Avans. Aan het eind van de 4 jaar krijgen destudenten van beide instellingen een diploma: Hongaarse studenten in NL 95 (Budapest Business School) Italië, studenten studeren eerste 2 jaar aan thuisinstelling en laatste 2 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: Italiaanse studenten in NL 11, Nederlandse studneten in Italië 2; (Universita Cattolica del Sacro Cuore) Frankrijk, studenten studeren eerste 2,5 jaar aan thuisinstelling en laatste 1,5 jaar aan buitenlandse partnerinstelling. Aan het eind van de 4 jaar krijgen de studenten van beide instellingen een diploma: Franse studenten in NL 10 (université de la Rochelle Chambery) UItwisselingen buiten Europa en dus niet in het kader van Erasmus programma, studenten studeren een semester aan partnerinstelling buiten Europa: inkomend uit Korea 13, inkomend uit China 5, uitgaand naar China 10, uitgaand naar Mexico 3 en uitgaand naar Indonesië 2

n.v.t.

n.v.t.

29

AMUX

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

30

ASH

n.v.t.

n.v.t.

ASH heeft in samenwerking met het Koning Willem I College in’s-Hertogenbosch een “doorstroomprogramma mbo-hbo” ontwikkeld en uitgevoerd. Dit programma wordt voor de ene helft bij het Koning Willem I College en voor de andere helft bij Avans Hogeschool uitgevoerd. Investering voor Avans Hogeschool in tijd 60 uren en in geld € 3.000. Aan dit programma hebben 17 mbo studenten deelgenomen.

n.v.t.

n.v.t.

50

LIC

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

60

DIF

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

70

DFS

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

1 medewerker volgt een opleiding binnen Avans

75

DP&O

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

80

DMCS

n.v.t.

Bijdrage van k€ 196 voor studenten sportfaciliteiten. Aan Wonen Breburg € 1.333 betaald inzake leegstandskosten.

n.v.t.

n.v.t.

n.v.t.

Nr

Naam academie/ dienst

Uitbesteding [1]

26

ADT

28

1] [2] [3] [4] [5]

Vermelden aard en omvang van uitbesteding van één of meer delen van één of meer onderwijsprogramma’s van in het CROHO geregistreerde opleidingen aan een bekostigde dan wel een private organisatie, onder vermelding van het totaal daaraan verbonden kosten. Aandacht besteden aan de wijze waarop de hogeschool gelden uit de rijksbijdrage aanwendt voor private activiteiten. Vermelden de uitwisselingsovereenkomst(en) die de hogeschool heeft met één of meerdere buitenlandse instellingen met opgave van het aantal Nederlandse en buitenlandse studenten dat hier gebruik van maakte. Vermelden voor welke bedrijven of organisaties door de hogeschool maatwerktrajecten zijn georganiseerd en hoeveel studenten daarbij betrokken zijn. Vermelden of en in hoeverre eigen personeel is ingeschreven voor initiële opleidingen.

86 | Colofon

Colofon Deze jaarverslaggeving is een uitgave van Avans Hogeschool. College van Bestuur Postbus 1097 5004 BB Tilburg (013) 595 81 00 Begeleiding en redactie Diensteenheid Marketing, Communicatie en Studentenzaken Ontwerp HeldHavtig, Breda Fotografie Fred Sonnega Druk OBT bv, Den Haag www.avans.nl