Jaarverslag 2015
Zorg met aandacht
Jaarverslag 2015
Inhoudsopgave 1.
Voorwoord.................................................................................................................................. 3
2.
Visie en identiteit.................................................................................................................. 4
3.
Algemene ontwikkelingen.............................................................................................. 4
4.
Zorg en dienstverlening – aanbod ............................................................................. 6
5.
Investering in kwaliteit..................................................................................................... 8
6.
Financieel. ................................................................................................................................ 12
7.
Risicobeheersing.................................................................................................................. 15
8.
Vastgoed. .................................................................................................................................. 16
9.
HRM.............................................................................................................................................. 18
10.
Organisatie en reorganisatie........................................................................................ 20
11.
Medezeggenschap. ............................................................................................................. 22
12.
Samenwerking...................................................................................................................... 24
13.
Raad van Toezicht................................................................................................................ 25
14.
Vooruitblik............................................................................................................................... 29
Bijlagen
1.
Informatie Raad van Bestuur en Raad van Toezicht.............................................. 31
2.
Samenstelling Centrale Cliëntenraad op 31-12-2015............................................. 33
3.
Samenstelling Centrale Ondernemingsraad op 31-12-2015............................... 34
4.
Organogram.............................................................................................................................. 35
2
Jaarverslag 2015
1.
Voorwoord Net als vorig jaar stond 2015 in het teken van de vele veranderingen en transities in de zorg. Formeel was de transitie van de voormalige AWBZ naar de WLZ, de Zvw en de Wmo per 1 januari 2015 een feit. In praktische zin was dit slechts het begin van een omvangrijke ombuigingsoperatie. En dat hebben we gemerkt. Al direct vanaf het begin van 2015 zagen we dat de vele zorgsystemen in onze sector kraakten onder de druk waaronder de veranderingen zijn doorgevoerd. De impact daarvan was merkbaar en voelbaar bij cliënten, financiers en zorgaanbieders. Het ging ook niet aan Amaris voorbij. Ook in 2015 is door Amaris fors geïnvesteerd om de organisatie aan te passen aan de gewijzigde omstandigheden en deze toekomstbestendig te maken. Nadat eerder de juridische structuur van de organisatie was gewijzigd en de stafdiensten waren gecentraliseerd, is in 2015 vooral aandacht besteed aan de noodzakelijke aanpassingen van het primaire proces. Dit heeft geleid tot de reorganisatie van de drie regio’s voor wonen en zorg en de clusters thuiszorg, behandeling &advies en verpleeghuizen. Het heeft ook geleid tot reductie van de personeelsformatie, met name bij de lagere functieniveaus. Dat afscheid van medewerkers was voor ons een pijnlijk proces. Hiermee is het reorganisatieplan ‘Amaris op koers’ nagenoeg afgerond. De reorganisatie ging gelijk op met de afbouw van de intramurale capaciteit, het vernieuwen van het zorgvastgoed en het inspelen op de vele wijzigingen in de wet- en regelgeving en financiering van zorg. Het heeft veel gevraagd van de organisatie. De werkdruk was hoog, de onzekerheid soms groot en de financiële resultaten vielen ons behoorlijk tegen. Net als in 2014 moest het boekjaar afgesloten worden met een fors negatief resultaat. Hoewel de organisatie nog steeds financieel vitaal is, is deze ontwikkeling natuurlijk niet gezond. Vandaar dat voor het komende jaar fors is ingezet op een positief begrotingsresultaat en een strakke sturing om dit resultaat ook daadwerkelijk te realiseren. We hebben daar ook vertrouwen in. Ondanks alle veranderingen en het zware weer is er ook veel om trots op te zijn! In dit jaarverslag zijn er vele voorbeelden van te vinden, maar we noemen er hier alvast een paar: we hebben veel geïnvesteerd in kwaliteit, vooral op het terrein van dementiezorg, wondzorg en palliatieve zorg. En in het kader van het initiatief van VWS ‘Waardigheid & Trots’ zijn we gestart met een ambitieus plan om de samenwerking met de informele zorg te versterken. Ook werd met de introductie van ons klantcentrum de informatie en dienstverlening aan onze cliënten verder verbeterd en mochten de bewoners van onze locatie Arkemheen in Nijkerk hun nieuwbouw in gebruik nemen. Zomaar een paar voorbeelden van pareltjes die er in 2015 ook waren. We sluiten twee moeilijke jaren af. Het was pittig, voor iedereen. We hebben daarom des te meer waardering voor onze medewerkers die onder deze omstandigheden met toewijding en liefde de zorg hebben gegeven. Ook de mensen van de staf hebben er hard aan moeten trekken om Amaris op koers te houden. Maar we zijn trots op wat we uiteindelijk samen hebben bereikt. We kunnen weer vooruit kijken. En dat doen we graag. Met passie voor de zorg, voor mensen, onder ons motto: Zorg met aandacht, zo thuis mogelijk! Laren, mei 2016 Raad van Bestuur, Jan den Ouden
René Hup 3
Jaarverslag 2015
2.
Visie en identiteit Amaris biedt een totaalpakket aan thuiszorg, wonen & zorg, revalidatie & behandeling en welzijn & services in de regio’s Gooi & Vechtstreek en Eemland. De ambitie is om professionele zorg en dienstverlening te leveren, die past bij de persoonlijke wens en behoefte van de cliënt. ‘Zorg met aandacht’ is het motto dat daarbij hoort. De visie van Amaris gaat er vanuit dat de cliënt ondersteuning krijgt om zo lang mogelijk in de eigen omgeving te blijven wonen en zelfredzaamheid te behouden. Ook in 2015 heeft Amaris daaraan een bijdrage geleverd door kleinschalige zorg, flexibele begeleiding en een uitgebreid pakket aan services en activiteiten. Zelfstandigheid en regie van de cliënt over zijn of haar eigen leven, staan daarbij voorop. Amaris werkt vanuit algemeen christelijke beginselen. Wij vinden de relatie tussen cliënt en medewerker belangrijk. In de zorgverlening zijn onze medewerkers aanspreekbaar op de waarden respect, betrouwbaarheid, betrokkenheid, en gedrevenheid. De identiteit van de organisatie was onderwerp van bespreking in de identiteitsraden die door de verzorgingshuizen en verpleeghuizen waren ingesteld. Deze raden adviseerden de locatiedirecteuren gevraagd of ongevraagd over de identiteit van de locatie. Daarnaast hadden zij instemmingsrecht bij de benoeming van locatiedirecteuren en geestelijk verzorgers. De reorganisatie van Amaris Zorggroep tot een juridische eenheid betekende ook een herbezinning op de rol van de lokale identiteitsraden. Dit heeft geleid tot opheffing van de lokale raden en instelling van een Centrale Adviesraad Kernwaarden. De Centrale Adviesraad is een onafhankelijk adviesorgaan van de organisatie. Hij heeft tot taak de Amaris Zorggroep te ondersteunen bij het verwoorden en waarmaken van de maatschappelijke betekenis van de organisatie. De bezieling van de organisatie, zoals die uitkomt in de missie en de kernwaarden van Amaris vormt het kader waarbinnen de Centrale Adviesraad werkt. Op lokaal niveau worden identiteitscommissies ingesteld die de regiomanagers zullen ondersteunen bij het vormgeven van de identiteit op locatie.
3.
Algemene ontwikkelingen De Nederlandse gezondheidszorg ondergaat grote veranderingen. Dit geldt niet in het minst de zorg voor ouderen. Hoewel sommige van de ontwikkelingen voor de middellange termijn relatief goed voorspelbaar zijn, zoals de vergrijzing en verandering en groei van de zorgbehoeften, is er tegelijkertijd sprake van grote onzekerheid op andere vlakken zoals de politieke keuzes ten aanzien van de hoeveelheid beschikbare middelen voor de zorg. De tarieven en budgetten voor alle vormen van ouderenzorg staan onder druk. Zowel de langdurige zorg, de wijkverpleging als de Wmo-zorg ondervinden hiervan de gevolgen. Daar staat tegenover dat de burger een hoge kwaliteit van
4
Jaarverslag 2015
zorg verwacht en in toenemende mate van zorgaanbieders eist dat zij daaraan voldoen. De zorgverzekeraars en gemeenten vertalen dit in de contractering met de zorgaanbieders. Omdat verzekeraars en gemeenten vaak specifieke eisen stellen legt dit een extra zware druk op de zorgaanbieders. Burgers worden geacht zo lang mogelijk voor zichzelf te zorgen en anders hulp te zoeken in hun eigen netwerk als zij daartoe niet meer in staat zijn. Intramurale opnames worden zo lang mogelijk uitgesteld. Alleen mensen met complexe problematiek komen daarvoor nog in aanmerking. De rol van de wijkverpleging wordt steeds belangrijker. Dit heeft grote gevolgen voor organisaties die veel 24-uurs-zorg bieden aan intramurale cliënten. Het daarvoor benodigde vastgoed zal steeds vaker leeg komen te staan. Hier ligt een grote transformatieopgave om op een rendabele manier dit vastgoed te hergebruiken en/of renoveren of af te stoten. De toenemende verschuiving van zorg naar de thuissituatie heeft een directe relatie met de verschuiving die gaande is van professionele zorg naar een combinatie van professionele zorg met informele zorg (mantelzorg en vrijwilligers). Dit vergt een andere opstelling van de professionals. De invloed van met name de mantelzorger op de keuzes en kwaliteit van de zorg wordt belangrijker. De professional komt relatief vaker in een ondersteunende en coachende rol te staan in plaats van een zorgende. Trends Op initiatief van de Rabobank is een boek geschreven, getiteld Diagnose 25, naar aanleiding van een uitgebreid kwalitatief en kwantitatief onderzoek. Diagnose 25 is een verkenning naar de toekomst van de Nederlandse gezondheidszorg tot 2025. Diagnose 2025 werkt met trends die de ontwikkelingen in de zorg in een groter perspectief plaatsen. Deze trends zullen tussen nu en 2025 hun stempel drukken op onze zorg. Van de aspecten die onder andere ook voor de ouderenzorg belangrijk zijn, noemen we de volgende: Mensen beschouwen een goede gezondheid als een van de belangrijkste waarden in hun leven. De belangrijkste klanten in de zorg zijn ouderen. De belangstelling voor gezondheid en de relatie met leefstijlfactoren als stress, voeding en beweging neemt toe. Meer aandacht voor ondersteuning van professionals, certificering en structurele financiering. Meer differentiatie in zorgconsumenten: meer maatwerk gewenst, klantgerichter werken. Hogere verwachtingen van zorgkwaliteit en –ervaring: meer aandacht voor kwaliteit. Meer angstgevoelens door onveiligheid en complexiteit. Meer vraag en minder aanbod op arbeidsmarkt: HRM steeds belangrijker. Herinrichten van de zorgketen: klantgerichte zorgketens, meer fusies ziekenhuizen, aanbod gedifferentieerder. De toegenomen digitale mogelijkheden veranderen de mogelijkheden tussen zorgaanbieder en gebruiker.
5
Jaarverslag 2015
Meer kennis en informatie over ziektebeelden is beter toegankelijk voor een breed publiek. Denk aan dementie. Mensen gaan hun ziekte op termijn nog meer zelf managen omdat ze dit willen, steeds makkelijker kunnen, maar ook soms moeten. De geschetste beelden en trends vormen een basis voor een dialoog over de toekomst van de zorg, investeringsbeslissingen en beleidsvorming. Deze trends hebben consequenties voor de strategische keuzes die zorgaanbieders moeten maken. Amaris anticipeert daarop met een heroriëntatie op het strategisch beleid wat vervolgens het kader vormt voor de concrete beleidskeuzes voor de komende jaren.
4.
Zorg en dienstverlening Amaris kent een grote verscheidenheid in het zorgaanbod. Op deze manier kan cliënten maatwerk worden geleverd. 24-uurs verblijf Veel cliënten van Amaris verblijven nog steeds in woonzorgcentra en verpleeghuizen. Zij worden daar 24 uur per dag begeleid, verzorgd en zo nodig verpleegd en behandeld. Zorg met aandacht komt daar bij uitstek tot zijn recht. De woonruimte waar deze cliënten verblijven is deels in eigendom van Amaris of wordt door Amaris of rechtstreeks door cliënten gehuurd (op basis van scheiden wonen en zorg). Voor 24-uursverblijf wordt een indicatie verstrekt die alleen wordt verstrekt aan personen met een hoge zorgzwaarte. Cliënten met een lichte zorgzwaarte komen niet meer in aanmerking voor verblijf in een woonzorgcentrum of verpleeghuis. Zij worden geacht thuis een netwerk te regelen, eventueel met professionele ondersteuning. Voor Amaris betekent dit afname van intramurale capaciteit. Daarbij is Amaris in de gelukkige omstandigheden dat de afgelopen jaren hierop al kon worden ingespeeld door op verschillende plaatsen kleinschalige nieuwbouw te realiseren met afbouw van capaciteit. Ook voor de nabije jaren is nog nieuwbouw in voorbereiding. Op deze manier beschikt Amaris over een mix van woonvormen van traditionele woonzorgcentra tot kleinschalige woonvormen waarmee optimaal kan worden ingespeeld op de diverse behoeften van de toekomstige cliënt. Zie het hoofdstuk over huisvesting en bouw. Kortdurend verblijf Amaris kent verschillende vormen van kort verblijf. Tijdelijk verblijf is bedoeld voor mensen die thuis wonen en een bepaalde periode extra zorg willen. Zo kunnen zij gebruikmaken van tijdelijk verblijf na een operatie of als de mantelzorger behoefte heeft aan een rustperiode. Op deze manier kan de cliënt met een ziekte of beperking langer thuis blijven wonen. Amaris biedt daarnaast tijdelijk verblijf aan cliënten met geheugenproblemen of (ernstige) dementie, ook bij spoedgevallen.
6
Jaarverslag 2015
Wijkverpleging Wijkverpleging heeft een belangrijke rol gekregen in het sociaal domein. In het voorjaar van 2015 is door de wijkverpleegkundigen een grote groep cliënten geherindiceerd als onderdeel van de nieuwe rol. De zorgverzekeraars waarmee de contracten over wijkverpleging worden afgesloten, stellen hoge eisen. Zo wordt geëist dat een groot deel van de medewerkers in de wijkverpleging zijn opgeleid op niveau 4 of 5. Amaris speelt daarop in door verpleegkundigen aan te trekken die over de vereiste deskundigheid beschikken of intern daarvoor verpleegkundigen op te leiden. Amaris Thuis Teams In 2014 zijn de resultaten geëvalueerd van een pilot waarin een aantal thuiszorgteams zelforganiserend zijn gaan werken. Op basis van een evaluatie onder cliënten en medewerkers heeft een volledige uitrol onder alle Amaris Thuis Teams plaatsgevonden. De wijkteams van Amaris Thuiszorg zijn nu allen kleinschalig en werken volledig zelforganiserend. Zij kunnen daardoor goed inspelen op de wensen van cliënten. Met begeleiding van twee coaches van In voor Zorg is een model en werkwijze ontwikkeld waarmee Amaris aan de wijkbewoners en samenwerkingspartners in de wijk een herkenbaar, onderscheidend en integraal aanbod kan presenteren. Dit bestaat uit onder andere persoonlijke verzorging, vepleging, begeleiding, dagbesteding en nachtzorg. De cliënten zijn tevreden tot zeer tevreden over de inzet van zorg door de thuiszorgmedewerkers. De professionaliteit in de teams is verbeterd. Er zijn veel medewerkers in opleiding. De cliënt staat centraal en er wordt beter geluisterd naar de cliënt en naar elkaar. Het zelforganiserend werken in combinatie met de stelselwijzigingen heeft de visie op zorg veranderd voor medewerkers. Het aantal medewerkers bij de cliënt is nog een punt van aandacht. Medewerkers zijn erg betrokken en samenwerking en verdelen van regeltaken staan op de agenda. De komst van de wijkverpleegkundige heeft een positieve invloed op de ontwikkeling van het team. De betrokkenheid en bekendheid in de wijk neemt toe. Er wordt samengewerkt in en met sociale wijkteams. De normproductiviteit wordt nog niet overal gehaald. Huishoudelijke hulp In het hele werkgebied biedt Amaris huishoudelijke hulp. Deze medewerkers ondersteunen cliënten bij de regie en uitvoering van het huishouden, zoals het schoonmaken van de badkamer of keuken. Deze hulp wordt gefinancierd door de gemeenten die verschillende tarieven hanteren en ook verschillende eisen stellen aan de uit te voeren hulp. Landelijk zijn al verschillende aanbieders failliet gegaan, omdat hun kosten ten opzichte van de geboden tarieven te hoog zijn. Amaris zal het rendement van dit organisatieonderdeel nauwlettend volgen, een basis voor kwetsbare mensen om thuis te kunnen wonen. Netwerk kwetsbare Ouderen Amaris participeerde actief in het regionale Netwerk Kwetsbare Ouderen. Bundeling van kennis en inzet van casemanagers maken voor cliënten met dementie een gerichte benadering mogelijk. Het doel is om kwetsbare mensen te ondersteunen in het zo lang mogelijk zelfstandig thuis wonen vanuit een professioneel 7
Jaarverslag 2015
georganiseerde krachtenbundeling. Het gaat om signalering van probleemsituaties en waar mogelijk preventief handelen en het inzetten van zorg, hulp en ondersteuning. In 2015 heeft het Netwerk de samenwerking tussen casemanagers Dementie, huisartsen en wijkverpleging invulling gegeven op basis van de nieuwe financiering. Door de toenemende vraag en de beschikbare middelen van de verzekeraar met betrekking tot deze specifieke zorg blijft dit wel een heikel punt. Geriatrische revalidatiezorg Cliënten kunnen voor revalidatiezorg met tijdelijk verblijf en paramedische behandelingen, zoals fysiotherapie terecht bij Amaris. De behandelaren hebben specifieke kennis op het gebied van ouderenzorg. Professionele revalidatiezorg aan senioren wordt aangeboden op de locaties Amaris Gooizicht in Hilversum en Amaris Theodotion in Laren. Ook kunnen patiënten revalideren op een afdeling in ziekenhuis Tergooi Hilversum met de zekerheid van ziekenhuisvoorzieningen dichtbij. Op deze afdeling revalideren cliënten met een (onvoorspelbare) complexe medische problematiek. De revalidatiezorg krijgt een hoge waardering van cliënten. In vergelijking met andere aanbieders is de doorlooptijd relatief kort en de vergroting van de zelfstandigheid gaat snel. Steeds meer cliënten blijven thuis wonen en daarom hebben ook steeds meer cliënten behoefte aan behandeling thuis. Deze behandeling is soms specialistisch van aard en kan in die gevallen niet door huisartsen geleverd worden. Inzet van specialistische behandelaren, zoals werkzaam bij Amaris, is dan gewenst. Daarom is bij het zorgkantoor een aanvraag gedaan voor extra behandelplaatsen. Dat houdt in dat er meer financieringsmogelijkheden komen voor inzet van behandelaars. In de loop van 2016 zal naar verwachting duidelijk worden wat de reactie is van het zorgkantoor. In 2015 is door DNV Business Assurance een audit uitgevoerd op basis van de Rating Tool Effectieve Zorg. De uitkomsten zullen worden gebruikt voor een verdere professionaliseringsslag. Een belangrijk punt is dat de behandelaars gezamenlijk optrekken bij het kiezen van behandelmethodes.
5.
Investering in kwaliteit Dementiezorg Voor Amaris is dementiezorg een van de speerpunten van beleid. De psychologen ondersteunen de PG-teams, bij de zorg voor PG-cliënten. Er wordt actief geparticipeerd in het Netwerk Kwetsbare Ouderen in Gooi en Vechtstreek. Mantelzorgers zijn tevreden over de zorg en ondersteuning die ze ontvangen binnen de ketenzorg dementie en de kwaliteit van het personeel, zo blijkt uit metingen. Om de dementiezorg verder te versterken is in 2015 een beleidsdocument opgesteld waarin de huidige dementiezorg van Amaris is geanalyseerd en aanbevelingen worden gedaan voor toekomstig beleid. Een van de uitkomsten is dat een kennisplatform is ingesteld dat zal bestaan uit vertegenwoordigers van de verschillende locaties/regio’s en de thuiszorg van de Amaris Zorggroep met kennis over en 8
Jaarverslag 2015
affiniteit met dementie. Dit kennisplatform is multidisciplinair en zal in ieder geval bestaan uit: verpleegkundigen/verzorgenden/medewerkers welzijn die de GVP opleiding gevolgd hebben, een specialist ouderengeneeskunde, psycholoog en casemanager. Het platform heeft verschillende functies waaronder: Het opstellen van implementatieplan, betrekking hebbend op de visie op dementiezorg, bijbehorende indicatoren en het model voor intercollegiale consultatie Deskundigheidsbevordering Aanjager binnen eigen onderdeel organisatie Cliëntgerichte consultatie. Een andere uitkomst is dat een projectplan is opgesteld dat voorziet in de uitvoering van risicoanalyses psychosociale problematiek. De resultaten kunnen leiden tot cliëntgerichte consultaties en omgangsadviezen. De mening over de kwaliteit van de dementiezorg wordt in iedere cliëntbespreking met de mantelzorger gepeild. Inzicht in de kwaliteit van leven van cliënten en de dementiezorg wordt ook verkregen door toepassing van de dementiemonitor, een meetinstrument dat op drie locaties toegepast zal worden. Bovendien zal het een van de centrale onderwerpen zijn in zowel de interne als de externe audits. Informele zorg Amaris hecht groot belang aan informele zorg. Het gaat hier om de driehoeksrelatie tussen cliënt, zijn netwerk (de mantelzorger is hier een onderdeel van) en medewerkers van Amaris. In 2015 is beleid ontwikkeld gericht op een goede samenwerking tussen de cliënt, diens netwerk en de medewerker. Staatssecretaris Van Rijn heeft het initiatief genomen voor een kwaliteitsimpuls in de verpleeghuiszorg onder de noemer Waardigheid en Trots. Amaris heeft het plan Informele Zorg ingediend met steun van de cliëntenraden van de verpleeghuizen. VWS heeft het gehonoreerd als een waardevol plan. Het zal in 2016 een van de speerpunten zijn in de training en scholing van medewerkers en de gesprekken met cliënten en mantelzorgers. Dat is noodzakelijk voor het maken van afspraken met de cliënt, het voortzetten van zorg- en ondersteuningstaken door de mantelzorger en het aanbieden van de juiste ondersteuning en begeleiding voor de mantelzorger. Amaris streeft ernaar dat de mantelzorger de zorg- en ondersteuningstaken kan blijven uitvoeren. De professionele zorg neemt deze taken niet over, maar sluit hierbij aan. Mantelzorgbeleid maakt met het vrijwilligersbeleid, onderdeel van het informele zorgbeleid. Wondzorg Amaris biedt ook specialistische zorg aan thuiswonende ouderen. De wondverpleegkundige biedt begeleiding, advies en ondersteuning aan cliënten met een verstoorde wondgenezing, maar ook aan degene die voor de patiënt zorgt (de mantelzorger) en (huis)arts. Amaris is in 2015 gestart met een Project Wondzorg dat gericht is op meetbare vermindering van het aantal wonden bij cliënten. Beoogd eindresultaat is wondzorg, waarbij de cliënt in regie is, daarbij ondersteund door deskundige medewerkers. Ook dit plan is ingediend in het kader van het programma Waardigheid en Trots waarvoor ook het project Informele zorg is ingediend, zoals hierboven beschreven. Het plan is – net als het project 9
Jaarverslag 2015
Informele zorg – positief beoordeeld door het Ministerie van VWS met het oog op het bieden van meer regelruimte aan zorgaanbieders. Ontwikkelde kennis in de verpleeghuizen wordt gedeeld met de verzorgingshuizen en thuiszorg van Amaris. Er wordt een netwerk opgebouwd met leveranciers van wondzorgmaterialen en wondzorgspecialisten en er is een samenwerking met de afdeling Dermatologie van ziekenhuizen in de regio. Amaris heeft de ambitie om aan te sluiten bij wetenschappelijk onderzoek. Palliatieve zorg Palliatieve zorg werd vroeger gezien als zorg die werd gegeven aan terminale cliënten. Inmiddels is dat veel breder. Het is een benadering die de kwaliteit van het leven verbetert van patiënten en hun naasten, die te maken hebben met een levensbedreigende aandoening. Dat wil men bereiken door het voorkomen en verlichten van lijden, door middel van vroegtijdige signalering en zorgvuldige beoordeling en behandeling van pijn en andere problemen van lichamelijke, psychosociale en spirituele aard. In deze zin is in vrijwel alle verzorgingshuizen, verpleeghuizen en in de thuiszorg sprake van palliatieve zorg. Amaris heeft in 2015 een commissie ingesteld die tot doelstelling heeft om lokale ervaringen te bundelen en uit te wisselen en de kwaliteit te bewaken. Er worden aandachtsvelders geschoold door het IKNL en er is een consultatieteam ingesteld waar medewerkers met hun vragen terecht kunnen. Dit alles is er op gericht dat cliënten waardig en zo pijnloos mogelijk kunnen sterven. Cliënttevredenheid Het is gebruikelijk eenmaal per twee jaar de cliëntentevredenheid te laten meten door een onafhankelijk bureau (CQ-meting). Met de CQ-index maakt de organisatie echter slechts eens per twee jaar een beperkte momentopname van de situatie. Steeds meer onderzoeken en praktijkervaringen tonen aan dat het ‘vangen’ van kwaliteit in scores op een set van indicatoren, zoals de CQ-index, een weinig zinvolle exercitie is. Door zorgorganisaties, verzekeraars en andere betrokkenen bij de CQ-index is daarom besloten om met de CQ–index te stoppen. Niettemin eist een aantal zorgverzekeraars nog steeds dat het CQ-onderzoek wordt uitgevoerd. Met name vanwege het financiële belang zal Amaris begin 2016 nogmaals het CQ-onderzoek laten uitvoeren. Amaris beschikt over diverse alternatieve instrumenten om de cliënttevredenheid frequenter te meten, zodat ook een meer actueel beeld ontstaat en direct maatregelen genomen kunnen worden. Multidisciplinair overleg: tijdens ieder multidisciplinair overleg wordt aan de cliënt de vraag gesteld hoe zij de zorgverlening en de bejegening waarderen. Zorgkaart Nederland: dit biedt het meest complete en onafhankelijke overzicht van het zorgaanbod in Nederland. Zorgcliënten kunnen daar openbaar hun waardering kenbaar maken over de ontvangen zorg- en dienstverlening. Amaris stimuleert sinds 2015 actief het gebruik van Zorgkaart Nederland. Amaris Thuiszorg Teams: de wijkteams werken nu in kleine wijkteams, die meer zelforganiserend zijn. Om te toetsen of dit tot tevredenheid leidt bij de cliënten wordt op meerdere momenten een vragenlijst aan de cliënt voorgelegd met de vraag waar we het nog beter kunnen doen.
10
Jaarverslag 2015
Overige: verder is o.a. gebruik gemaakt van de uitkomsten van het onderzoeksinstrument Dementiemonitor, de Gastvrijheidsbarometer en de ingediende klachten en verbetersuggesties. Kwaliteitsondersteuning Het bestaande klachtenbeleid is geëvalueerd. Het belangrijkste doel is om structureel te werken aan verbetering van de kwaliteit op basis van de informatie uit complimenten, klachten en verbetersuggesties. Amaris benoemt vertrouwenspersonen die tevens als klachtenfunctionaris fungeren. Bij de commissie onafhankelijke externe klachtencommissie waar cliënten terecht kunnen, als ze met de interne klachtafhandeling niet tevreden zijn, zijn in 2015 drie klachten ingediend en (deels) gegrond bevonden waarop maatregelen zijn genomen ter verbetering. In het voorjaar van 2015 is een externe audit gehouden. Het resultaat was behoud van het HKZ-certificaat voor het derde jaar. Naast een aantal kritische opmerkingen die verbeteringen behoeven en waarvoor Amarisbreed maatregelen zijn genomen, waren er ook opvallend veel positieve opmerkingen van de externe auditor. Voor 2016 zal een nieuwe auditperiode van drie jaar gestart worden. Amaris vindt het van belang dat snel wordt opgetreden als zich situaties voordoen waarin sprake is van huiselijk geweld of mishandeling waarbij de relatie familie-mantelzorgers centraal staat.
Het bestaande protocol Ouderenmishandeling is verbreed. Om dit beleid goed te kunnen borgen is een ‘Commissie Veilige Zorgrelatie’ ingericht bestaande uit interne deskundigen waar medewerkers een beroep op kunnen doen als zij een onwenselijke situatie signaleren.
11
Jaarverslag 2015
6.
Financieel beleid Kerncijfers De belangrijkste kerncijfers zijn opgenomen in onderstaand overzicht. 2015
2014
Aantal
Aantal
Aantal cliënten instelling op basis van een verblijfsindicatie ZZP incl. eerste lijnsverblijf
821
896
Aantal cliënten instelling in revalidatie (GRZ)
124
134
47
35
121
90
Aantal extramurale cliënten op basis van WLZ
150
893
Aantal extramurale cliënten op basis van Wijkverpleging
898
Cliënten per einde verslagjaar
Aantal cliënten op basis van Volledig Pakket Thuis (VPT) Aantal extramurale cliënten met begeleiding of dagbesteding voor zover niet opgenomen in een instelling (WMO EN WLZ)
Aantal extramurale cliënten op basis van WMO Productie gedurende het verslagjaar Aantal dagen zorg met verblijf (WLZ)
1.458
1.393
Aantal
Aantal
311.587
349.225
4.511
Aantal dagen eerste lijnsverblijf (WLZ) Aantal dagen geriatrische revalidatiezorg (GRZ)
36.094
35.591
861
776
15.986
15.231
Aantal dagen DBC’s geriatrische revalidatiezorg (GRZ) Aantal dagen zorg op basis van Volledig Pakket Thuis (VPT) Aantal dagdelen dagbesteding (WMO en WLZ)
19.120
18.439
Aantal uren extramurale productie WLZ
33.692
194.496
Aantal uren extramurale Wijkverpleging ZVW en MSVT
155.835
Aantal uren extramurale productie WMO
195.547
187.562
Personeel
Aantal
Aantal
Aantal personeelsleden in loondienst per einde verslagjaar
2.319
2.499
Aantal f.t.e. per einde verslagjaar
1.379
Bedrijfsopbrengsten
1.426 Bedrag in e
Totaal bedrijfsopbrengsten in verslagjaar
88.768.059
94.032.606
Waarvan opbrengsten zorgprestaties en maatschappelijke ondersteuning
84.118.150
90.122.041
Resultatenanalyse Amaris Zorggroep heeft in 2015 een negatief financieel resultaat behaald van -/-€ 2.683.000 (2014 negatief: -/- € 5.611.000). De ontwikkeling van de resultaten van de zorggroep en de resultaatverantwoordelijke sectoren, die na de reorganisatie onderscheiden worden, is als volgt:
12
Jaarverslag 2015
In € 1000
Uitkomst 2015
Begroting 2015
302
(26)
Verpleeghuizen Gooi Noord
(38)
80
Gooi Zuid
293
297
Eemland
44
Thuiszorg
636
(1.145)
Behandeling & Advies
(590)
(125)
Horeca & Services
332
(1.968)
Vastgoed Staf & Ondersteuning Subtotaal reguliere resultaten
(1.559)
(81)
(85)
(708)
841
(3.426)
Resultaten Zorg & Diensten incidenteel
Uitkomst 2014
(74)
(1.711)
412
Overschrijding zorgcontracten
(553)
Schattingswijziging onderhoud
-
Voorziening Reorganisatie
745
(313)
(2.440)
Advieskosten reorganisatie
-
(1.023)
Overige reorganisatiekosten
-
(375)
Resultaten vastgoed incidenteel (impairment, versnelde afschrijving e.d.)
1.197
Jaarresultaat
(807)
(2.683)
(74)
Het voor bijzondere factoren geschoonde bedrijfsresultaat ontwikkelde zich in 2015 nadeliger dan in 2014. De belangrijkste oorzaken zijn geweest: Hogere kosten reorganisatie, in combinatie met stelselherzieningen in de zorg (m.n. staf & ondersteuning) Hoger verzuim dan begroot met substantieel hogere inzet personeel niet in loondienst (Eemland, Thuiszorg, Horeca & Services, Behandeling & Advies) Langere opstart zelforganiserende teams dan begroot (Thuiszorg) Vanaf het eerste kwartaal 2015 zijn daarom ombuigingsmaatregelen genomen. In de loop van 2015 verbeterden de resultaten echter onvoldoende snel. Op basis van de uitgebrachte rapportages: In € 1.000 Amaris Zorggroep Resultaten 2015
Omzet
Resultaat
In % omzet
Q1 (t/m april 2015)
28.652
(1.759)
-/-6,1%
Q2 (t/m juni 2015)
51.291
(1.913)
-/-3,7%
Q3 (t/m sept. 2015)
65.961
(2.260)
-/-3,4%
Q4 (t/m dec. 2015)
88.388
(2.896)
-/-3,3%
Jaarrekening
88.768
(2.683)
-/-3,0%
In de begroting 2016 zijn de taakstellingen verder aangescherpt. De eerste kwartaalcijfers 2016 laten inmiddels weer een weliswaar bescheiden maar positief resultaat zien van € 70.000.
13
(5.611)
Jaarverslag 2015
Vermogensanalyse In verband met de hogere risico’s van met name vastgoed en zorgcontractering in de zorg, is de interne norm voor de Amaris-instellingen gesteld op een eigen vermogen van minimaal 20% van de omzet. Amaris Zorggroep voldoet ondanks het verlies in 2015 nog aan deze norm. Na twee verliesjaren veroorzaakt door bezuinigingen zorg in volume en prijs, reorganisatie, tijdelijke huisvesting e.d. wordt in 2016 strak gestuurd om de ratio’s te verbeteren. De belangrijkste vermogensratio’s van de Amaris Zorggroep zijn samengevat: In € 1.000 Amaris Zorggroep
Eigen vermogen 2015
Eigen vermogen 2014
Vermogensratio-% 2015
Vermogensratio-% 2014
21.554
24.237
Omzet
88.768
94.033
24,3
25,8
Balanstotaal
44.288
49.283
48,7
49,2
Eigen vermogen
Liquiditeitspositie De kasstroom uit operationele activiteiten is in 2015 ten opzichte van 2014 duidelijk lager uitgevallen (€ -/- 845.000 vs. € 1.300.000). De financiële positie is solide genoeg om de negatieve ontwikkeling in 2015 op te vangen. Ook gelet op de beperkte omvang van de geplande investeringen in de komende jaren en de geprognotiseerde positieve operationele kasstromen 2016 wordt herstel verwacht in de loop van 2016. Informatie over financiële instrumenten, liquiditeits- en kasstroomrisico’s Amaris maakt geen gebruik van financiële instrumenten of derivaten. Gelet op de spreiding en beperkte omvang van de leningen kan met de traditionele instrumenten (o.a. spreiding renteherzieningsdata) voldoende beheersing van renterisico’s worden verkregen. Maandelijks wordt de liquiditeitsplanning gemonitord. Convenanten of ratio’s uit hoofde van financiering zijn niet aan de orde. Investeringen In 2015 is door Amaris Zorggroep geïnvesteerd voor in totaal ruim € 2.900.000 (2014: € 5.300.000). De belangrijkste investeringen hadden betrekking op de tweede fase nieuwbouw Arkemheen (ruim € 1,2 miljoen) en de verbouwing van de concernhuisvesting in De Ark (ruim € 0,4 miljoen). Financiële meerjarenplanning De toename van de onzekerheden en de snelheid van veranderingen in de bekostiging van de zorg hebben grote gevolgen voor de financiële ontwikkelingen. Vooral de afbouw van garanties in de vastgoedexploitaties heeft meerjarige gevolgen. Om deze reden is een geïntegreerd financieel planningsinstrument in gebruik. Met dit model, Corporate Planner, zijn samengesteld: Jaarbegrotingen Meerjarenplanningen 2016-2019 Liquiditeitsplanningen Financiële maandrapportages.
14
Jaarverslag 2015
7.
Risicobeheersing Het doel van risicomanagement is het beheersen van de risico’s die de kwaliteit van zorg- en dienstverlening voor de patiënten, het welzijn van de medewerkers en het voorbestaan van de organisatie bedreigen. Het risicomanagement is structureel ingebed in de planning-en-controlcyclus van Amaris. Jaarlijks wordt voor de opstelling van de strategische (meerjaren)plannen een strategische risicoanalyse geactualiseerd. De uitkomsten van de risicoanalyse worden vertaald naar concrete beheersingsmaatregelen die in het centrale concernplan van het Amaris-stafbureau worden uitgewerkt. Er zijn drie prioriteiten vastgesteld in de risicobeheersing: 1. Patiëntveiligheid. 2. Kwaliteit personeel. 3. Ziekteverzuim. Een overzicht van de belangrijkste risico’s en beheersingsmaatregelen is opgenomen in de navolgende tabel: Categorie Risico’s & Onzekerheden
Concrete Risico’s & Onzekerheden
Beheersingsmaatregelen
Beleid overheid en verzekeraars
Einde representatiemodel Diversiteit eisen inkopende partijen
Bezinning op aanbod HH Relatiebeheer gemeenten Scenario-analyses
Vastgoed
Vastgoedrisico’s i.v.m. scheiden wonen en zorg en afname intramurale capaciteit
Strategische, duurzame samenwerking met woningcorporatie(s) Herschikking capaciteit
Product/marktcombinaties
Onvoldoende instroom cliënten
Marktonderzoek en wijkscans Ontwikkelen servicearrangementen
Aansluiting bij behoeften cliënten en verwijzers
Behoeften onvoldoende in beeld
Informele zorg Continue meting cliënttevredenheid Informatievoorziening Geriatrieteam ‘t Gooi
Continuïteit gegevensverwerking
Visie op E-health/domotica Vernieuwen ICT-omgeving Informatiebeveiliging Herinrichting werkprocessen Herinrichting telecom PvE domotica
Kwaliteit personeel
Behoefte aan continue scholing/ training Behoefte aan opschaling inzet deskundigheidsniveaus Krapte arbeidsmarkt Onvoldoende flexibiliteit Onvoldoende commerciële vaardigheden
Scholingsprogramma Werving niveau 4 en 5 Wervingsacties Inzet flexbureau Strategische personeelsplanning Aanscherpen en toetsen eisen m.b.t. competenties
Ziekteverzuim
Relatief hoog (langdurig) verzuim
Herijken verzuimbeleid Continue monitoring
Strategie
Operationeel ICT
HRM
>> pagina 16
15
Jaarverslag 2015
Vervolg tabel pagina 15 Categorie Risico’s & Onzekerheden
Concrete Risico’s & Onzekerheden
Beheersingsmaatregelen
Teruglopende inkomsten uit zorgcontractering (o.a. kortingen) Zorgresultaten negatief Complexe bedrijfsvoering Meer zelf voorfinancieren
Opvolgen aanbevelingen accountantsverslag 2015 Reorganisatiemaatregelen Herinrichten werkprocessen Continue monitoring Rem op investeringen Sturen op productiviteiten
Medicatie, calamiteiten, brand, infectiepreventie, BIG
Scholing medewerkers op gebied van medicatiebeleid, infectiepreventiebeleid, calamiteitenplannen. Risicomanagement Interne en externe audits
Financieel Opbrengsten/rentabiliteit/ liquiditeit
Kwaliteit Patiëntveiligheid
In 2015 is verder een start gemaakt met de inrichting van een Amarisbreed crisisteam. Door de reorganisatie zijn ook aanpassingen nodig in de organisatie van de bedrijfshulpverlening en de aansturing van het crisismanagement. Hierdoor ontstaat de noodzaak van een Amaris-crisisteam dat kan optreden in situaties waarin sprake is van calamiteiten met een grote impact. Begin 2016 zal dit concreet vorm krijgen.
8.
Vastgoed In 2014 is een strategisch vastgoedbeleidsplan opgesteld. Dit heeft een uitvoerig overleg- en adviestraject doorlopen in de organisatie. Na het uitkomen van een waardevol advies van de Centrale Cliëntenraad is het plan begin 2015 definitief vastgesteld. De Centrale Ondernemingsraad heeft zich van een advies onthouden. Uitgangspunt is dat ouderen met een zorgbehoefte zo lang mogelijk thuis blijven. Alle zorg die nodig is wordt bij voorkeur in de wijk georganiseerd, ook bij zwaardere zorg. Voor kwetsbare ouderen voor wie thuis wonen geen optie meer is, biedt Amaris combinaties van wonen en zorg aan. Voor nieuwbouw is het uitgangspunt dat woningen en woonvormen worden ontwikkeld die toekomstbestendig zijn voor wat betreft de ontwikkelingen in de zorg en dienstverlening en ontwikkelingen binnen de klantgroepen, toekomstbestendig voor andere vormen van bekostiging van ouderenzorg (scheiding bekostiging wonen en zorg) en financierbaar zijn voor woningbeleggers en financierende partijen. Deze huisvesting (“zo thuis mogelijk”) kan verschillende vormen aannemen, van kleinschalige woonvormen met een gemeenschappelijke verblijfsruimte tot zelfstandige woningen met gemeenschappelijke voorzieningen die ook beschikbaar zijn voor de wijk. Amaris levert als meerwaarde dat er gekeken wordt vanuit de menselijke maat, vanuit het ‘wel-zijn’ en vanuit mogelijkheden van technologische ondersteuning bij het wonen. Hiervoor wordt samenwerking gezocht met andere (lokale) 16
Jaarverslag 2015
zorgaanbieders, gemeenten, zorgverzekeraars, huisartsenposten, welzijnsorganisaties, woningbeleggers etc. Verpleeghuis van de toekomst Amaris staat voor de vraag welke rol zij wil spelen in de toekomst voor ouderen met een intensieve zorgvraag die niet meer thuis kunnen blijven wonen. Onder de noemer ‘Verpleeghuis van de toekomst’ zijn in 2015 verschillende scenario’s ontworpen. Kwaliteit van leven en zo lang mogelijk thuis wonen zijn belangrijke uitgangspunten. Vragen die nog beantwoord moeten worden zijn of excellente zorg op één locatie wordt geconcentreerd en op welke doelgroepen dit zich gaat richten. Ook kortdurende behandeling zal hierin een plaats moeten krijgen. De te maken keuzes hebben ook gevolgen voor het vastgoedbeleid. Oplevering nieuwbouw Arkemheen Alle bewoners van Amaris Arkemheen zijn inmiddels verhuisd. Zij beschikken nu in de nieuwe eigentijdse zorglocatie in Nijkerk over een ruim appartement, waar ouderen met een zorgbehoefte ook in de toekomst zelfstandig kunnen wonen. Er zijn twee kleinschalige woonvormen voor ouderen met dementie met in totaal 16 appartementen. Deze appartementen beschikken naast een ruime woon/ slaapkamer ook over een individuele badkamers. Daarnaast zijn er drie kamers voor kortdurende opvang en 40 twee- en driekamer appartementen voor ouderen met een zorgindicatie. Het gebouw heeft zoveel als mogelijk de opzet van een woongebouw en is uitgerust met een geavanceerd domoticasysteem dat het onder meer mogelijk maakt per bewoner “leefcirkels” te definiëren om het voor bewoners met beginnende dementie mogelijk te maken zo lang mogelijk in een (zelfstandig) appartement te blijven wonen. Op de begane grond zijn een ontmoetingsruimte/restaurant, fitnessruimte en kantoorruimte voor huisarts en verzorging gesitueerd. Nieuwbouwplan Florisberg Er is overeenstemming bereikt met de omwonenden en gemeente Muiderberg over een gewijzigd plan. Het bestemmingsplan is vastgesteld. De bouwvergunning zal begin 2016 worden afgegeven. De cliënten van Florisberg zijn verhuisd naar tijdelijke huisvesting in Bussum. Als alles verloopt conform verwachting kan de uiteindelijke oplevering van de nieuwbouw in 2017 plaatsvinden. Locatie Schoonoord Verschillende varianten voor vervangende nieuwbouw in Baarn hebben de revue gepasseerd. Na overleg met de buurt is een plan tot stand gekomen dat voor alle partijen aanvaardbaar is. Als verdere besluitvorming zonder hindernissen verloopt kunnen de bewoners eind 2017 van de nieuwe appartementen gebruik maken. Zuiderheide De nieuwbouw bij locatie Zuiderheide in Hilversum bestaat uit meerdere gebouwen en wordt gefaseerd uitgevoerd. Er is een bouwvergunning verleend voor het door Amaris in gebruik te nemen gebouw. De planning is dat dit eind 2017 wordt opgeleverd.
17
Jaarverslag 2015
De Amerhorst Voor de nieuwbouw van locatie De Amerhorst in Amersfoort is een voorlopig ontwerp gereed. Door aanvankelijke onthouding van de instemming van de cliëntenraad is het voorbereidingsproces enigszins vertraagd. De verwachting nu is dat de bouw na afronding van de ruimtelijke procedures start in 2017 en de nieuwbouw in 2018/19 in gebruik genomen kan worden. Kleinschalig wonen Eemnes Amaris is concreet betrokken bij de herontwikkeling van het voormalige winkelcentrum de Eemhof in Eemnes. Daarvoor is een intentieovereenkomst ondertekend met een projectontwikkelaar. Het winkelcentrum zal worden getransformeerd om 24 cliënten met dementie te gaan huisvesten. Een doelgroep waar binnen Eemnes momenteel geen gepaste zorg en huisvesting voor is. Door een ingrijpende verbouwing krijgt de Eemhof op innovatieve wijze een nieuwe functie en zal de kwaliteit en uitstraling van het gebouw en omgeving een flinke impuls krijgen.
9.
HRM Op HRM-gebied zijn in 2015 veel ontwikkelingen geweest. De belangrijkste worden hieronder beschreven. Ziekteverzuim Tabel: Ziekteverzuim personeel excl. zwangerschapsverlof Jaar
Verzuim eerste en tweede jaar
2014
6,96%
2015
6,85%
Over 2015 bedraagt het verzuimpercentage 6,85% (eerste en tweede ziektejaar) en is daarmee vrijwel gelijk aan 2014. Tussen de locaties bestaan grote verschillen. De meldingsfrequentie bedraagt 1,07% en is daarmee gelijk gebleven aan 2014. De gemiddelde verzuimduur is gestegen naar 26,1 dagen. In 2015 is veel aandacht besteed aan het verzuim, waaronder verzuimtrainingen voor de leidinggevenden. Dit heeft helaas niet geresulteerd in een lager verzuim. Verloop Als gevolg van de reorganisatie is het aantal medewerkers per 31 december 2015 ten opzichte van 31 december 2014 met 284 personen verminderd. Het aantal uitbetaalde fte’s was eind 2015 32 lager dan het jaar daarvoor. Amaris Academie In 2015 hebben verschillende medewerkers via de Gooise Zorgacademie de opleiding tot verzorgende IG en verpleegkundige gevolgd. Ook hebben er bij-
18
Jaarverslag 2015
scholingen plaatsgevonden op het gebied van verpleegtechnische handelingen, opleiding tot helpende plus, EVV en GVP. In juni 2015 is gestart met het opleiden van tien verpleegkundigen tot wijkverpleegkundige. Ook zijn tien medewerkers gestart met de opleiding tot HBO-V verpleegkundige. Alle medewerkers van het hospice hebben de bijscholing op het gebied van verpleegtechnische handelingen met succes afgesloten. Vanaf 1 januari 2015 worden de BHV-trainingen centraal door de Amaris Academie geregeld. Arbeidsomstandigheden Vanaf 1 januari 2015 wordt de Arbo-zorg centraal georganiseerd. Teneinde duidelijkheid te verschaffen over hoe de verantwoordelijkheden en taken voor zowel het ontwikkelen van beleid, het implementeren, de uitvoering en de borging van het Arbo-beleid zijn geregeld, is een beleidsnotitie omtrent de organisatie van de Arbozorg, na positieve advisering door de Centrale Ondernemingsraad, vastgesteld. In het najaar is gestart met het uitvoeren van de risico-inventarisatie en evaluatie voor geheel Amaris. Op basis van de RI&E zal in 2016 een Arboplan van aanpak worden opgesteld. Er bestaat vanuit de thuiszorgdivisie een duidelijke behoefte aan richtlijnen om de risico’s van fysieke en mentale belasting voor de medewerkers te kunnen inschatten terwijl tegelijkertijd ook verantwoorde zorg kan worden geleverd. In het verslagjaar is daarom een aanvraag ingediend voor een ESF-subsidie om een instrument te ontwikkelen gericht op de inventarisatie van de randvoorwaarden voor het leveren van fysiek verantwoorde zorg en vermindering van de arbeidsbelasting. Het project heeft uiteindelijk een screeningsinstrument opgeleverd waarmee medewerkers zelf de belasting van het werk in de thuiszorgsituatie kunnen beoordelen. Het zijn twee verschillende maatwerkversies geworden, zowel voor de thuiszorg als voor de huishoudelijke verzorging. De implementatie van deze arbocheck vindt plaats in 2016. Arbeidsmarktcommunicatie In 2014 was al sprake van een toename van de vraag naar hoger gekwalificeerd personeel. Ook in 2015 is de vraag naar zorg-medewerkers op kwalificatieniveau 3, 4 en 5 toegenomen. De afdeling recruitment maakt onder andere gebruik van social media om deze groep medewerkers voor Amaris te vinden. In 2016 zal een wervingscampagne voor de functies van verzorgenden en verpleegkundigen plaatsvinden. Harmonisatie werkprocessen en regelingen Nadat de ondersteunende diensten in 2014 centraal zijn gepositioneerd, zijn de werkprocessen van de afdelingen HRM, Zorgbeleid en Kwaliteit en Finance & Control opnieuw onder de loep genomen en geharmoniseerd. De beschrijvingen van de werkprocessen zijn opgenomen in het kwaliteitshandboek. Elke locatie van Amaris had voor de reorganisatie haar eigen regelingen. In 2015 is een start gemaakt met de harmonisatie van deze regelingen. De volgende regelingen zijn in 2015 geïmplementeerd: introductie nieuwe medewerkers, uitdiensttreding (exit-enquête), studiekosten en studiefaciliteiten, vakantie en verlof, vergoeding kosten BIG-herregistratie, attentieregeling, opzegtermijnen en beeldschermbrillen. In 2016 vindt een verdere harmonisatie plaats, o.a. van verzuimbeleid, ontwikkelgesprekken en wervings- en selectiebeleid. 19
Jaarverslag 2015
Flexbureau Om beter in te kunnen spelen op de behoefte aan personeel in verband met bijv. vervanging van zieke medewerkers is een centraal flexbureau opgericht. Voorheen hadden alleen de locaties Theodotion en Gooizicht een flexpool. In de loop van 2015 is het flexbureau zodanig uitgebreid dat zij voor alle locaties werkzaam is. In 2016 zal ook de Thuiszorg vanuit het flexbureau worden bediend alsmede Vastgoed & Facilitair.
10. Organisatie
en reorganisatie
De grote stelselherziening en bezuinigingen in de afgelopen jaren hebben Amaris gedwongen tot het inzetten van een reorganisatie. Hiermee is gestart in 2014. Er is gekozen voor een scenario waarbij de primaire zorg zo veel mogelijk wordt ontzien. De belangrijkste bezuinigingen worden gezocht in vergroting van de efficiency in de ondersteunende diensten en het management. Veel daarvan is in 2014 reeds in gang gezet door centralisering van ondersteunende diensten en het verminderen van het aantal managers. De voordelen daarvan worden zichtbaar. Werkprocessen zijn en worden gestroomlijnd en kennis wordt gedeeld. Een voorbeeld is de inrichting van het klantcentrum waar verschillende werkprocessen naar de cliënt en verwijzers zijn gestroomlijnd. De beoogde lagere formatiekosten zijn gerealiseerd, zij het niet altijd geheel volgens de beoogde planning. Organisatiestructuur De organisatiestructuur van Amaris is nu zo ingericht dat het optimaal kan voldoen aan de primaire functie van Amaris: zorg- en dienstverlening aan (oudere) cliënten in de regio’s Gooi en Vechtstreek en Eemland. Het primaire proces van de zorg- en dienstverlening is georganiseerd per regio: de regio’s Gooi-Noord, Gooi-Zuid en Eemland waarin het wonen centraal staat. De thuiszorg, inclusief de huishoudelijke hulp, is als regio-overstijgende afdeling georganiseerd. De twee verpleeghuizen in Laren en Hilversum (Theodotion en Gooizicht) zijn samengevoegd tot één afdeling. Zorgverleners uit bovengenoemde regio’s en afdelingen kunnen een beroep doen op ondersteunende diensten. Op het gebied van directe zorg zijn dat de medische en paramedische behandelaars. Daarnaast zijn er afdelingen die de zorg faciliteren als het om bijvoorbeeld financiële of personele onderwerpen gaat. Zie voor een compleet overzicht het organogram (bijlage). Zelforganiserend In de thuiszorg heeft de ontwikkeling naar zelforganiserende teams zich voortgezet. De teams blijken steeds beter te functioneren zonder manager, maar onder begeleiding van een coach. Van het voornemen om het principe van zelforganiseren ook intramuraal door te voeren, moest voorlopig worden afgezien. Het aantal werkzaamheden en projecten in de organisatie was dermate hoog dat dit project in 2015 niet kon worden uitgevoerd. 20
Jaarverslag 2015
Reorganisatie Omdat de hoeveelheid gecontracteerde zorg afneemt, ontkomt ook de directe zorg niet aan de reorganisatie die is ingezet. Deels is ook dat al in 2014 gerealiseerd. Zo zijn de deelplannen huishoudelijke hulp en thuiszorg al in 2014 in gang gezet. Eind 2014 zijn de gevolgen van de reorganisatie geëvalueerd door middel van gesprekken met cliënten en medewerkers. Dit heeft geleid tot aanvullende maatregelen die voortdurend zijn besproken in een ‘nazorgteam’ met de centrale ondernemingsraad en waar nodig bijgesteld. In 2015 zijn voor de verschillende woonzorg-regio’s en enkele andere zorgafdelingen reorganisatiedeelplannen gemaakt. Deze hadden achtereenvolgens betrekking op: Gespecialiseerde Thuiszorg Regio Gooi-Noord Regio Gooi-Zuid Regio Eemland Verpleeghuizen. Voor iedere regio en afdeling is een deelplan gemaakt waarin zowel de bestaande formatie als de gewenste formatie worden beschreven. Alle deelplannen zijn besproken met de centrale ondernemingsraad en door deze raad van een positief advies voorzien. In 2016 zal voor de afdeling Vastgoed & Facilitair het deelplan gemaakt worden. Mobiliteitsbureau Alle medewerkers van de genoemde deelplannen zijn herplaatst of zijn boventallig verklaard. Een groot aantal boventallig verklaarde medewerkers gaat een mobiliteitstraject volgen. Van een deel van de medewerkers hebben we helaas afscheid moeten nemen. Indien medewerkers boventallig zijn en geen gebruik willen maken van het mobiliteitstraject, kunnen zij kiezen of zij gebruik willen maken van de mobiliteitspremie vrijwillig vertrek of van de transitievergoeding. In verband met de nieuwe Wet Werk en Zekerheid is er in het – met een jaar verlengde – sociaal plan een clausule opgenomen met betrekking tot de transitievergoeding. Met een aantal bureaus zijn afspraken gemaakt voor het begeleiden van boventallige medewerkers bij het vinden van een andere baan buiten Amaris. Het mobiliteitsbureau van Amaris coördineert de mobiliteitstrajecten. Verschillende medewerkers van Amaris hebben hiervan gebruik gemaakt. Om zoveel mogelijk medewerkers te herplaatsen worden alle vacatures aangemeld bij het mobiliteitsbureau. Het mobiliteitsbureau gaat na of er herplaatsingskandidaten beschikbaar zijn. Zo ja, dan wordt de herplaatsingskandidaat een andere, passende functie of werkplek binnen Amaris aangeboden. De medewerkers van Vastgoed & Facilitair hebben overeenkomstig het sociaal plan in december 2015 een brief ontvangen dat zij tot de risicogroep behoren. Zij worden in de gelegenheid gesteld ter voorbereiding op een mogelijke boventalligheid verschillende workshops te volgen.
21
Jaarverslag 2015
Uniformering contracten Maatregelen die eveneens verband houden met de reorganisatie en een forse investering van de afdeling HRM vroegen waren de uniformering van alle arbeidscontracten binnen Amaris en het opzetten en implementeren van een nieuw functiehuis. Van bijna 400 functies is teruggegaan naar 110 functies. Deze zijn allemaal gewogen en ingedeeld in de FWG.
11. Medezeggenschap Cliënten In 2014 hebben de Raad van Bestuur en de Centrale Cliëntenraad de visie op cliëntenmedezeggenschap besproken. Dit heeft geleid tot een nieuwe visie die beter aansluit bij de nieuwe organisatievorm en waarin de leefwereld van de cliënt meer centraal is komen te staan. De nieuwe visie is in 2015 uitgewerkt. Dit resulteerde in een herziening van het bestaande convenant tussen de Raad van Bestuur en de Centrale Cliëntenraad. Ook is er een modelovereenkomst opgesteld voor het overleg tussen een lokale cliëntenraad en de regiomanager. Alle partijen hebben de herziene documenten onderschreven met uitzondering van één lokale cliëntenraad die zich hierop nog beraadt. De Raad van Bestuur betrekt de Centrale Cliëntenraad bij de algemene beleidsvoornemens. Deze worden vastgelegd in het jaarplan. Ook de begroting en de jaarverantwoording worden met de Centrale Cliëntenraad doorgenomen. Op vergelijkbare wijze wordt de Centrale Cliëntenraad regelmatig op de hoogte gehouden van en meegenomen in de deelplannen met betrekking tot de reorganisatie. Informele zorg is een van de belangrijkste ontwikkelprojecten van Amaris in 2015. Eind 2016 zal het traject in alle locaties van Amaris in gang zijn gezet. De nadruk ligt op zorgvuldigheid en goede begeleiding. Gedragsverandering van mantelzorgers, vrijwilligers en medewerkers zal een doorgaand proces zijn. De CCR bracht een positief advies uit met betrekking tot het voorgestelde beleid. Specifiek aandacht is besteed aan het zogenaamde ‘Verpleeghuis van de Toekomst’. In een themavergadering is uitgebreid gesproken over de visie van Amaris op ouderen met een intensieve zorgvraag die niet langer thuis kunnen wonen. Instemmingsaanvraag beleid klachten, complimenten en verbetersuggesties: Cliënten hebben recht op goede zorg- en dienstverlening en hebben daarom het recht om te klagen. Binnen de Zorggroep zijn er afspraken over de manier waarop het klachtenbeleid wordt vormgegeven. De leden van de CCR toonden zich positief, maar stelden wel voorwaarden aan een goede informatievoorziening en bereikbaarheid van de cliëntvertrouwenspersonen. Andere onderwerpen die aan de orde zijn gekomen en met de Centrale Cliëntenraad zijn besproken hadden onder andere betrekking op: het CQ-index cliënt22
Jaarverslag 2015
tevredenheidsonderzoek, de zelfanalyse en ontwikkelplan verpleging en verzorging, de centrale adviesraad kernwaarden, behandelplaatsen, de tarieven 2016, het geharmoniseerd aanbod alarmering 2016, het projectplan Waardigheid en Trots en het plan nachtzorg Gooi en Vechtstreek. De cliëntenraad van locatie De Amerhorst had grote moeite met het voorgelegde voorlopig ontwerp voor de nieuwbouw. Ondanks een aantal aanpassingen was de cliëntenraad van mening geen positief advies te kunnen geven. Omdat hiermee het overleg in een impasse was geraakt, is de situatie in gezamenlijkheid voorgelegd aan de Landelijke Commissie van Vertrouwenslieden. De uitspraak werd in januari 2016 gedaan en hield in dat verder uitvoering kan worden gegeven aan het voorlopig ontwerp. Medewerkers Het werkoverleg is naar de mening van de Raad van Bestuur het middel bij uitstek om de betrokkenheid van medewerkers bij de dagelijkse uitvoering van werkzaamheden vorm te geven. In 2015 was het nog zo dat belangen die een grotere groep medewerkers aangaan werden behartigd door de lokale ondernemingsraden en de centrale ondernemingsraad. Met de Centrale Ondernemingsraad is lang gesproken over een nieuwe vorm van medezeggenschap. Gezocht is naar een model dat beter aansluit bij de nieuwe organisatievorm. Eind 2015 is overeenstemming bereikt. In de nieuwe structuur zijn de lokale ondernemingsraden opgeheven. Daarvoor in de plaats komen er onderdeelcommissies die overleg zullen plegen met de managers van de regio’s en stafdelingen. Strategisch belangrijke beslissingen zullen op centraal niveau worden besproken met de Ondernemingsraad. Begin 2016 worden verkiezingen gehouden. De inhoudelijke focus in het overleg met de Centrale Ondernemingsraad lag op de reorganisatieplannen. Op verzoek van de Raad van Bestuur heeft de Centrale Ondernemingsraad advies uitgebracht over de deelplannen voor de regio’s Gooi Noord, Gooi Zuid, Eemland, Verpleeghuizen en Gespecialiseerde Thuiszorg. In alle gevallen was dit een positief advies. Ook zijn er veel regelingen op HRM-gebied aangeboden. Er is ingestemd met de volgende regelingen: Attentieregeling Introductie nieuwe medewerkers en uitdiensttreding Vakantie en verlof Studiefaciliteiten zorggerelateerde opleidingen, trainingen en bijscholingen Beeldschermbrillen Opzegtermijnen Andere onderwerpen die zijn besproken waren onder andere: Het evaluatierapport van de reorganisatie in opdracht van de Raad van Toezicht Opleidingsjaarplan 2015: eerst geen instemming; later wel na bijstelling Beleidsdocument organisatie van ARBO: ingestemd
23
Jaarverslag 2015
Adviesaanvraag Complimenten, klachten en verbetersuggesties (cliënten): positief advies Beleid zwangerschap, bevalling en borstvoeding Strategisch Vastgoed Beleid Plan: gevraagd advies niet afgegeven Rapportage 2014 van de Bezwarenadviescommissie Sociaal Plan.
12. Samenwerking Amaris zoekt actief samenwerking met andere partijen in de zorg om de cliënt optimaal te kunnen ondersteunen. Zo maakt Amaris al langer deel uit van bestaande netwerken, zoals het Netwerk Kwetsbare Ouderen in het Gooi en Izovator. Hierin wordt een proactieve benadering gekozen. Hieronder volgt een aantal voorbeelden die in 2015 gestalte hebben gekregen. Samenwerking met thuiszorgorganisaties en huisartsen in Eemland Huisartsen en thuiszorgorganisaties in de regio Eemland hebben een intentieverklaring getekend die tot doel heeft om de zorg rondom kwetsbare ouderen te verbeteren. Op bestuurlijk niveau heeft Amaris een intentieverklaring getekend met de thuiszorgorganisaties met een Specialist Ouderengeneeskunde, Beweging 3.0, Zorgpalet Baarn-Soest en namens de huisartsen Diamuraal. Hierin wordt de wens en intentie uitgesproken dat deze organisaties rondom het thema kwetsbare ouderen met elkaar willen samenwerken. De samenwerking is erop gericht om te komen tot concrete activiteiten en taken ten aanzien van integrale ouderenzorg in Eemland. Zo komen er multidisciplinaire overleggen waarin participeren de huisarts of praktijkondersteuner, de wijkverpleegkundige en de Specialist Ouderengeneeskunde. Zij maken afspraken over bijvoorbeeld de inzet van de verschillende professionals bij het multidisciplinair overleg. Geriatrieteam Gooi-Zuid van start – samenwerken aan betere zorg voor kwetsbare ouderen In Gooi-Zuid is een geriatrieteam van start gegaan. Dit team is een samenwerking tussen Inovum, HilverZorg en Amaris om huisartsen te ondersteunen bij de zorg van hun oudere cliënten met een complexe hulpvraag. Het Geriatrieteam biedt huisartsen in Hilversum en Wijdemeren advies, consult en diagnostiek van kwetsbare, thuiswonende ouderen. Dit team bestaat uit een aantal experts van de drie zorginstellingen waaronder een specialist ouderengeneeskunde, GZpsycholoog, paramedicus (bijv. fysiotherapeut) en maatschappelijk werker. Huisartsen krijgen via het geriatrieteam sneller en eenvoudiger toegang tot de juiste expertises waardoor de zorg voor kwetsbare ouderen verbetert. Nachtzorg Amaris, Hilverzorg en Inovum werken in een aantal pilots samen bij de uitvoering van de nachtzorg in ’t Gooi. In 2015 zijn pilots uitgevoerd met zogenaamde nachtcirkels. Medewerkers van de ene organisatie verlenen daarbij binnen een
24
Jaarverslag 2015
bepaalde cirkel ook nachtzorg aan cliënten van de andere organisaties. Doel is primair om de nachtzorg efficiënter te kunnen uitvoeren. ‘t Gooi leeft Onder het motto ‘Meer veerkracht. Langer leven!’ is in 2015 de intentieverklaring ’t Gooi Leeft’ getekend. ’t Gooi Leeft!’ is een samenwerkingsverband van Amaris, Versa Welzijn, GGD Gooi en Vechtstreek, Izovator en de gemeente Naarden. De kernactiviteit is het bevorderen van de veerkracht van ouderen, met name door het versterken van sociale samenhang en sociale contacten, primair in de gemeente Naarden en bij gebleken succes ook in andere gemeenten in de regio en het land te worden toegepast. De ambitie van ‘t Gooi Leeft!’ is om eraan bij te dragen dat kwetsbare alleenstaande ouderen langer vitaal, prettig en zelfstandig kunnen blijven wonen. Samenwerking Hospice Huizen Amaris heeft een intentieovereenkomst getekend met de Stichting Hospice Huizen (SHH). Het doel is te komen tot de opzet en exploitatie van een hospice in de gemeente Huizen. Het hospice richt zich op het leveren van kwalitatief goede palliatieve terminale zorg, die wordt uitgevoerd door professionele medewerkenden van Amaris en daarin wordt ondersteund door vrijwilligers van de Stichting Hospice Huizen. Palliatieve zorg Zowel in het Gooi als in Eemland participeert Amaris in een regionaal netwerk Palliatieve Zorg. Palliatieve zorg is de zorg in de laatste levensfase. Lang voordat de cliënt terminaal wordt, verleent een verpleegkundige of verzorgende vaak al palliatieve zorg, In de netwerken palliatieve zorg werken allerlei organisaties samen om de palliatieve zorg zo goed mogelijk te organiseren. Een belangrijke functie is deskundigheidsbevordering van de hulpverleners. Deskundigheidsbevordering is essentieel voor de kwaliteit van palliatieve zorg. Scholing draagt bij tot het enthousiasmeren en motiveren van de zorgverlener en biedt tevens gelegenheid voor ontmoeting en uitwisseling van ervaringen.
13. Raad
van Toezicht
De maatschappij is sterk aan verandering onderhevig en niet in het minst de ouderenzorg ondervindt daarvan de gevolgen. De Raad van Toezicht houdt de ontwikkelingen in de samenleving scherp in het oog. De Raad rekent het vanzelfsprekend tot zijn taak om de consequenties daarvan voor Amaris te volgen en in de gesprekken met de Raad van Bestuur te bespreken. In toenemende mate is sprake van verschuivende verhoudingen. In 2015 werd bijvoorbeeld voor het eerst de wijkverpleging gecontracteerd door de zorgverzekeraars. Deze verschuivingen betekenen ook een toename van onzekerheden en risico’s. De druk vanuit de overheid, die ook een grotere rol voor mantelzorgers en vrijwilligers bepleit, tast de positie van organisaties als Amaris aan. De Raad van Toezicht wil voor de Raad van Bestuur sparringpartner zijn bij het zoeken naar adequate oplossingen om aan de uitdagingen het hoofd te bieden. Hier25
Jaarverslag 2015
voor loopt een meerjarig reorganisatietraject. Uit een evaluatie met cliënten en medewerkers eind 2014 bleek dat de zorgverlening aan de cliënt overeind is gebleven. Niettemin waren verbeteringen wenselijk. Dit heeft geleid tot een aantal maatregelen in 2015. Zo is er een ‘nazorgteam’ geformeerd waarin de Raad van Bestuur, de Centrale Ondernemingsraad en de manager HRM wekelijks de knelpunten rondom de reorganisatie hebben doorgenomen. Ook is de rapportage besproken met de zorgmanagers en de Centrale Cliëntenraad. Belangrijke maatregelen waren onder andere versterking van de capaciteit van de HRM-afdeling en het opleiden van tientallen verpleegkundigen. Het laatste om de kwaliteit in de thuiszorg te vergroten en in te spelen op de verschuiving in de vraag van verzorging naar verpleging. Bestuur en toezicht Amaris heeft een Raad van Toezicht, bestaande uit zeven personen. De belangrijkste taak van de Raad van Toezicht is dat hij erop toeziet dat de Raad van Bestuur de organisatie effectief en doelmatig bestuurt en daarbij streeft naar de best mogelijke kwaliteit van zorg. Ook vervult de Raad van Toezicht de functie van klankbord voor de Raad van Bestuur. Het kader voor de werkwijze van de Raad van Toezicht is vastgelegd in de statuten en een reglement. De Raad van Toezicht is zo samengesteld dat de leden samen beschikken over de vereiste kennis en netwerken om de doelen van beleid en strategie, de resultaten en kwaliteit van de geboden zorg, de organisatie en de bedrijfsvoering in algemene zin te kunnen beoordelen. De wijze waarop de verhoudingen tussen bestuur en toezicht zijn geregeld, voldoet aan de Zorgbrede Governancecode. Amaris wijkt af van de Governancecode op het punt van het rooster van aftreden om de continuïteit in de Raad van Toezicht na een interne fusie in 2014 te waarborgen. De zittingstermijn van de voorzitter en een lid zijn daarom verlengd tot een periode die langer is dan acht jaar. Het rooster van aftreden is nu zo opgezet dat er vanaf eind 2016 tekens twee leden aftreden, waardoor er zo weinig mogelijk discontinuïteit is en wordt voldaan aan de Governancecode. Planning en control Een andere kerntaak van de Raad van Toezicht heeft betrekking op de continuïteit van de organisatie. Dat betekent ook toezien dat de organisatie voldoende in control blijft. De Financiële Auditcommissie adviseert de Raad van Toezicht op het gebied van de financiële ontwikkelingen. De commissie is vijfmaal bijeengekomen om het financiële beleid met de Raad van Bestuur en de concerncontroller te bespreken. Onderwerpen van bespreking waren de financiële ontwikkelingen. In het bijzonder de periodieke analyses van de resultaten 2015 werden nadrukkelijk gevolgd. Ook de jaarrekening 2014 en het accountantsverslag, de begroting 2016, de zorgverkoop en enkele onderwerpen met betrekking tot roerende en onroerende zaken zijn diepgaand besproken. Verantwoording over 2014 is afgelegd door de jaarrekening, het jaarverslag en het accountantsverslag. De geconsolideerde jaarrekening 2014 is goedgekeurd. De Raad van Bestuur is décharge verleend voor het gevoerde beleid in 2014. Het accountantsverslag over 2014 is besproken. De nieuwe planning- en controlcyclus startte met de kaderbrief 2016 ‘Samen werken aan perspectief’ van de Raad van Bestuur. Dit is uitgewerkt in jaarplannen van de zorg- en stafdiensten. 26
Jaarverslag 2015
De begroting 2016 is vastgesteld en aan de hand van kwartaalrapportages zijn de financiële ontwikkelingen gedurende het jaar gevolgd. Dit alles is geplaatst in het kader van een meerjarenbegroting. Daarnaast is de managementletter van de accountant aan de orde geweest. Identiteit De Identiteit van Amaris is het onderwerp geweest van een themabijeenkomst waarbij aanwezig waren de Raad van Toezicht, Raad van Bestuur en een vertegenwoordiger van Reliëf, Christelijke Vereniging van Zorgaanbieders die de bijeenkomst leidde. De al langer lopende bezinning rondom de identiteit van Amaris heeft geleid tot opheffing van de lokale identiteitsraden. Daarvoor in de plaats wordt in 2016 een Centrale Adviesraad Kernwaarden ingesteld. De Adviesraad functioneert primair als een platform om het gesprek te voeren over de maatschappelijke betekenis van Amaris. Een aantal maatschappelijk relevante stakeholders zullen deel uitmaken van deze raad. Daarnaast zullen er op lokaal niveau identiteitscommissies zijn. Deze ondersteunen de regiomanagers bij het vormgeven van de identiteit op locatie. De Raad van Toezicht ondersteunt deze ontwikkeling van harte. Calamiteiten De relatie tussen governance en veiligheid staat steeds hoger op de agenda. Vanuit zijn verantwoordelijkheid ziet de Raad van Toezicht erop toe dat de Raad van Bestuur zich adequaat voorbereidt op eventuele calamiteiten. Er is een leidraad opgesteld voor een door de Raad van Bestuur op te stellen beheersplan als zich een calamiteit voordoet. Verder is besloten om de bespreking van de jaarlijkse Risico-analyse op te nemen in de planning- en control-cyclus van de overlegvergaderingen. En ook is vastgelegd dat ‘Melding van calamiteiten’ een vast punt wordt op de agenda van de Auditcommissie Kwaliteit en Veiligheid. Overleg De Raad van Toezicht heeft viermaal regulier overleg gevoerd met de Raad van Bestuur. Centraal in de vergaderingen het afgelopen jaar stonden de voortgang van de reorganisatie en het toezicht op de bewaking van de financiële cijfers door de Raad van Bestuur. De uitwerking van de deelplannen en de implementatie daarvan hadden een belangrijke invloed op de financiën. De Raad heeft voortdurend de vinger aan de pols gehouden bij de uitwerking van de deelplannen en het tempo waarin deze werden geïmplementeerd. Een afvaardiging van de Raad van Toezicht heeft enkele keren een vergadering van de Centrale Ondernemingsraad en de Centrale Cliëntenraad bijgewoond en daarvan verslag gedaan in de voltallige Raad van Toezicht. Kwaliteit van zorg en veiligheid De Auditcommissie Kwaliteit en Veiligheid adviseert de Raad van Toezicht op het gebied van kwaliteit van zorg en veiligheid. Belangrijke onderwerpen van bespreking waren de afhandeling van incidenten, kwaliteitsrapportages en auditrapportages en het inspectieonderzoek bij locatie De Amerhorst. Tevens heeft de auditcommissie de interne her-audit op het medicatiebeleid in de organisatie bijgewoond. De rol voor de commissie is primair om te toetsen of de risicofac-
27
Jaarverslag 2015
toren bij de Raad van Bestuur voldoende in beeld zijn, zodat de veiligheid van cliënten voldoende wordt geborgd. Remuneratiecommissie Volgens het rooster van aftreden wordt eind 2016 de functie van voorzitter van de Raad van Toezicht vacant. De remuneratiecommissie heeft in 2015 de uitwerking van een profiel voor werving van een nieuwe voorzitter ter hand genomen. Overzicht besproken onderwerpen Al met al zijn de belangrijkste onderwerpen die door de Raad van Toezicht zijn besproken de volgende: Toekomstverkenning in samenhang met het beleid van overheid en zorgverzekeraars Uitwerking deelplannen reorganisatie en implementatie Medezeggenschapstructuur cliënten en medewerkers Identiteit Jaarrekening 2014 Amaris resp. VOF Habion Amaris De Veste Accountantsverslag 2014 en managementletter accountant interim-controle 2015 Jaarverslag 2014 Kaderbrief, jaarplannen en begroting 2016 Verzuimcijfers Strategisch vastgoedbeleidsplan Huisvesting- en vastgoedplannen inzake Zuiderheide en Eemnes. Zelfevaluatie In aanwezigheid van een onafhankelijk begeleider heeft de Raad van Toezicht een zelfevaluatie gehouden. Tijdens deze bijeenkomst zijn concrete afspraken gemaakt. Deze afspraken hadden o.a. betrekking op de governance-documenten, wijzigingen in de samenstelling van de auditcommissies, het scheppen van duidelijke verwachtingen aan sollicitanten in geval van vacatures en de aanwezigheid van de accountant bij de bespreking van de jaarrekening. Een andere uitkomst is dat de Raad van Toezicht nog uitdrukkelijker het gesprek aangaat met de Raad van Bestuur over het voorleggen van dilemma’s en over het gebruik van de klankbordrol van de Raad van Toezicht. Werkgeversrol De Raad van Toezicht vervult ook de rol van werkgever naar de Raad van Bestuur. De beloning van de bestuurders voldoet aan de normering van de Wet Normering Topinkomens. Het jaarlijkse evaluatiegesprek met de Raad van Bestuur vond plaats in het voorjaar van 2016. Door ziekte van een van de bestuurders in 2015 besloeg de evaluatieperiode langer dan een jaar. Amaris heeft in de laatste jaren een heftige ontwikkeling doorgemaakt, die bestaat uit drie onderdelen: de personeelsreductie (als gevolg van de transitie in de zorg), de centralisatie (interne fusie) en de nieuwbouwprojecten. Dat is opmerkelijk veel in korte tijd. Door de relatief grote omvang van de meer ‘eenvoudige’ zorg (ZZP 1-3) bij Amaris is de ingreep op het niveau van de medewerkers groter dan bij vergelijkbare organisaties, die relatief meer zware zorg bieden. Het is niet alleen een reductie in aantallen medewerkers, maar ook een transformatie naar 28
Jaarverslag 2015
meer kwaliteit en professionaliteit (naar meer hoger geschoold personeel). Eind 2016 moet voor de organisatie en de medewerkers perspectief en rust ontstaan. De bovenbeschreven ontwikkelingen betekenden voor de Raad van Bestuur zware jaren. Beide Raad van Bestuur-leden zijn zeer betrokken in de wijze waarop zij de uitdagingen het hoofd bieden. Het overleg van Raad van Toezicht en Raad van Bestuur is dan ook constructief, met respect voor elkaars positie. De Raad van Toezicht heeft veel waardering voor de Raad van Bestuur-leden, waar zij staan voor het belang van de organisatie, medewerkers en cliënten/bewoners/patiënten. De Raad van Toezicht spreekt ook het vertrouwen uit dat de beide Raad van Bestuur-leden, samen en individueel, Amaris in de volgende en rustiger fase van groei en ontwikkeling brengen.
14. Vooruitblik Begin 2016 zal het reorganisatieplan ‘Amaris op Koers’, ook wel Allon genoemd, zijn afgerond. De nieuwe organisatiestructuur staat dan en de onderdelen zijn in lijn gebracht met de nieuwe realiteit als gevolg van stelselwijzigingen en bezuinigingen. Aanvullend zal in 2016 de facilitaire organisatie worden gereorganiseerd. Enerzijds zal een gastvrijheidsconcept worden ingevoerd, anderzijds zal er een aanzienlijke kostenreductie gerealiseerd moeten worden door het terugbrengen van het aantal keukens en het afbouwen van recepties. Bovendien zal de methodiek van zelforganiserend werken, al ingevoerd bij de wijkteams in de thuiszorg, ook worden ingevoerd bij de thuiszorgteams in aanleunwoningen. Besloten is om de invoering van zelforganisatie bij de intramurale teams nog niet op te starten in 2016. Voorrang wordt gegeven aan een aantal zorginhoudelijke projecten. Met het Zorgkantoor zijn in het kader van de zorginkoop ontwikkelafspraken gemaakt. Mits deze projecten zichtbare resultaten opleveren, zullen deze door het Zorgkantoor worden beloond met een tariefopslag op de WLZ-tarieven. Het gaat om de projecten Informele zorg, Wondzorg, Palliatieve zorg en Dementiezorg. De eerste twee projecten maken bovendien deel uit van het programma Waardigheid en Trots van VWS. Amaris zal blijven inzetten op samenwerking met ketenpartners in de regio, al dan niet middels participatie in ketennetwerken. Samen met Inovum, Hilverzorg en Vivium zal onderzocht worden op welke manier de samenwerking tussen behandelaars in de regio versterkt kan worden, dit in aansluiting op het Geriatrie Team Gooi Zuid. Het programma ter vernieuwing van het zorgvastgoed zal worden voortgezet. De sloop van de locaties Schoonoord, Florisberg en (deels) Zuiderheide is voorzien in 2016, aansluitend zal gestart worden met de nieuwbouw. De planontwikkeling voor de nieuwbouw van De Amerhorst zal een vervolg krijgen. Ook zal in 2016 gestart worden met de bouw van een nieuwe locatie voor kleinschalig wonen in Eemnes. Daarnaast is Amaris betrokken bij het initiatief voor de ontwikkeling van een hospice in Huizen. 29
Jaarverslag 2015
In 2016 zal de ICT-infrastructuur vernieuwd worden, zodat de komende jaren kan worden voortgebouwd op een modern netwerk. Het HRM-systeem zal bovendien vernieuwd worden. Voor de thuiszorg zal het zorgclassificatiesysteem Omaha worden geïmplementeerd. Daarnaast staat digitale ketenuitwisseling op de agenda. Voor de aanpak van ziekteverzuim zal nieuw beleid worden geformuleerd en zullen concrete maatregelen worden uitgezet. Ook staan de strategische personeelsplanning en de ‘kanteling van werktijden’ op de HRM-agenda. Het in 2015 ingerichte Klantcentrum zal worden doorontwikkeld en verder geprofessionaliseerd. Dit met als doel om zowel klanten als verwijzers snel en effectief van dienst te kunnen zijn. In het voorjaar zal opnieuw een cliënttevredenheidsonderzoek worden uitgevoerd middels de CQ-systematiek. Het meerjarenbeleid zal worden herijkt. Het huidige meerjarenbeleidsplan loopt van 2013-2016. De wereld van de ouderenzorg is zodanig in beweging dat een statisch meerjarenbeleidsplan in feite niet meer mogelijk is. Een nieuw plan zal jaarlijks moeten worden geëvalueerd en zo nodig bijgesteld. Er is veel aandacht besteed aan de begroting 2016 en de te nemen maatregelen. De taakstellingen zijn aangescherpt. Er is een sluitende begroting vastgesteld en er wordt gestuurd op een positief exploitatieresultaat. Hiermee laten we twee moeilijke jaren achter ons.
30
Bijlage 1
Jaarverslag 2015
Bijlage 1. Informatie Raad van Bestuur en Raad van Toezicht Samenstelling Raad van Bestuur De Raad van Bestuur bestond per 31 december 2015 uit twee leden: - De heer R. Hup - De heer J. den Ouden Samenstelling Raad van Toezicht De Raad van Toezicht bestond per 31 december 2015 uit zeven leden:
Aftredend:
- De heer G. Vreugdenhil, voorzitter
december 2016
- Jonkheer W. van der Meer de Walcheren, vice-voorzitter
december 2018
- Mevrouw M.C.M. Boeijen
december 2019
- Mevrouw D. Bonink
december 2019
- De heer G.A. Born
december 2018
- De heer C.A. de Groot
december 2016
- Mevrouw I.G.G. de Lange
december 2018
Financiële auditcommissie Samenstelling: - De heer G. Vreugdenhil - De heer G. Born - Mevrouw M.C.M. Boeijen Aan de vergaderingen namen ook deel de heren A. Hup en J. den Ouden van de Raad van Bestuur en de heer A. Meeder, manager finance & control. De financiële auditcommissie adviseert de Raad van Toezicht inzake financiële en risicogerelateerde onderwerpen. Remuneratie- en benoemingencommissie Samenstelling: - De heer G. Born - Mevrouw I.G.G. de Lange - De heer W. van der Meer de Walcheren De remuneratiecommissie adviseert de Raad van Toezicht o.a. over werving, selectie en benoeming van leden van de Raad van Toezicht en de bestuurders, de profielschets voor bestuurders en leden van de Raad van Toezicht en het bezoldigingsbeleid. Ook adviseert deze commissie de Raad van Toezicht over de honorering van de leden van de Raad van Bestuur en de Raad van Toezicht. Auditcommissie kwaliteit en veiligheid Samenstelling: - De heer C. A. de Groot - Mevrouw I.G.G. de Lange - Mevrouw D. Bonink 31
Bijlage 1
Jaarverslag 2015
Aan de vergaderingen namen ook deel de heren A. Hup en J. den Ouden van de Raad van Bestuur, de heer G. Dijkgraaf, secretaris Raad van Bestuur en mevrouw I. Korthals, manager Zorgbeleid & Kwaliteit.. De auditcommissie kwaliteit en veiligheid ondersteunt de Raad bij zijn toezicht op kwaliteit en veiligheid. Dit heeft onder andere betrekking op de naleving van de relevante wet- en regelgeving, stuurinformatie op het gebied van kwaliteit en veiligheid door de organisatie en signalering van actuele veiligheidsrisico’s.
32
Bijlage 2
Jaarverslag 2015
Bijlage 2. Samenstelling Centrale Cliëntenraad op 31-12-2015 - R.L. Boer
Onafhankelijk voorzitter
- Mw. J. Biallosterski-ten Hoope
Amaris Florisberg
- P.A.M. van den Bogaardt
Amaris De Amerhorst, bestuurlijk
secretaris
- Mw. C.M. Clever-Spruit
Amaris De Kuijer
- L.A. Kalee
Amaris De Veste, plv. voorzitter
- Mw. A. Maatman
Amaris Zuiderheide
- M.G.I.M. Jansen
Amaris Theodotion
- A.M. van Peursem
Amaris Arkemheen
- F.W.J. Veerman
Amaris Voor Anker
- J. de Lange
Amaris Gooizicht
- Mw. V.M.A. van Waard
Amaris Schoonoord
Mw. H.C. van Walderveen-de Groot, ambtelijk secretaris (tot 1 juni 2015) Mw. A. Huppertz, ambtelijk secretaris (vanaf 1 oktober 2015).
33
Bijlage 3
Jaarverslag 2015
Bijlage 3. Samenstelling Centrale Ondernemingsraad op 31-12-2015 De COR van Amaris Zorggroep bestond uit 17 zetels: - T. Janssen
Amaris Florisberg/De Kuijer, voorzitter
- R. Wlochacz
Amaris Voor Anker, secretaris
- M. Edelman
Amaris Theodotion
- J. Koster
Amaris Voor Anker
- A. Zevering
Amaris Thuis
- E. den Hoed
Amaris De Veste
- D. Hagen
Amaris De Veste
- T. Lipke
Amaris Zuiderheide
- D. Vingal
Amaris Zuiderheide, vanaf april
- M. Roskamp
Amaris Zuiderheide, t/m maart
- A. de Jong
Amaris Gooizicht, t/m maart
- W. van der Vliet
Amaris Gooizicht
- S. El Jari
Amaris Gooizicht, vanaf april
- J. Boonstra
Amaris Arkemheen
- G. Spee
Amaris Amerhorst
- B. Pleijsant
Amaris Schoonoord
- I. Buunen
Amaris Schoonoord
- N. Eken
Amaris Theodotion
- F. van Bommel
Amaris Theodotion
M. Schraverus, ambtelijk secretaris.
34
Bijlage 4
Jaarverslag 2015
Bijlage 4. Organongram Amaris Zorggroep
Familie & vrienden
Familie & vrienden
Cliënt
Mantelzorger/vrijwilligers
Mantelzorger/vrijwilligers
Thuiszorg Behandeling & Advies
Familie & vrienden
Particuliere thuiszorg
1e SOG-er
Huishoudelijke hulp
Thuiszorg
Mantelzorger/vrijwilligers
Gespecialiseerde thuiszorg
Verpleeg huizen
Regio Gooi Noord
Secr.
Secr.
Secr.
Secr.
Manager Behandeling & Advies
Manager Thuismarkt
Manager VH
Manager GN
Regio Gooi Zuid
Secr. Manager GZ
Financiën & Control
Vastgoed & Facilitair
Human Resource Management
Verkoop & Communicatie
Informatisering & Automatisering
Zorgbeleid & Kwaliteit
Secretariaat
Regio Eemland
Secr. Manager EL
Ambtelijk secretaris COR
COR
Ambtelijk secretaris CCR
CCR
Raad van Bestuur Bestuurssecretaris
Raad van Toezicht
© Arteria Consulting
35
Amaris Zorggroep Werkdroger 1 – gebouw de Ark 1251 CM Laren T 035 – 626 87 77
[email protected] www.amaris.nl