Jaarverslag Technologiestichting STW _ april 2011

Jaarverslag 2010 Technologiestichting STW _ april 2011

Technologiestichting STW / Jaarverslag 2010

Technologiestichting STW bezoekadres

Van Vollenhovenlaan 661 3527 JP Utrecht postadres

Postbus 3021 3502 GA Utrecht telefoon

030 6001 211 fax

030 6014 408 e-mail

[email protected] internet

www.stw.nl

Colofon eindredactie en productie

Kitty Puijk, STW ontwerp

argante argante, amsterdam fotografie

Ivar Pel, Utrecht (omslag en pagina 4, 27, 33, 40, 41, 47, 49, 69, 76 en 84) Bram Saeys, Eindhoven (pagina 8, 12, 13, 14, 22, 52 en 60) betrokken instellingen (overige foto’s) druk

Spinhex & Industrie drukkerij, Amsterdam

foto omslag _ voorkant: van boven naar beneden Usama Kadri, Esther Leung, Mirjam Rubbens; achterkant: van boven naar beneden Lars Perk, Damiano Bolzoni en Sandeep Unnikrishnan. Allen STW-promovendi uit 2009.

STW-nummer

ISBN

NUR

2011/07103/STW

978-90-73461-74-1

950

5FDIOPMPHJFTUJDIUJOH 458 +BBSWFSTMBH

5FDIOPMPHJFTUJDIUJOH 458

Jaarverslag 2010


Inhoud QBHJOB

Tour de Force

05

01:

Ontwikkelingen binnen STW

07

*OUFSOF POUXJLLFMJOHFO

02:

03:

04:

05:

06:

4USBUFHJTDIF TBNFOXFSLJOHTQSPHSBNNBhT

7BSJB

'JOBODJÑMF WFSBOUXPPSEJOH

&YUFSOF POUXJLLFMJOHFO

,FSOJOEJDBUPSFO

458KBBSDPOHSFT

0WFSJHF HFCFVSUFOJTTFO

Opvallende resultaten uit onderzoek

19

0WFS[JDIU QSPHSBNNBT FO BDUJWJUFJUFO

*OMFJEJOH

0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB

1FSTQFDUJFG

7FSOJFVXJOHTJNQVMT

Opvallende resultaten uit de kennisoverdracht

39

*OMFJEJOH

$JKGFST LFOOJTPWFSESBDIU

#TJLQSPHSBNNB %15&

#TJLQSPHSBNNB /BOP/FE

7BMPSJTBUJPO (SBOU

STW in cijfers

59

*OMFJEJOH

,FOHFUBMMFO FO TUBUJTUJFL

7FSLPSU GJOBODJFFM KBBSWFSTMBH

Jurykamers en commissies

75

+VSZLBNFST

$PNNJTTJFT

Lijst van gebruikers

83

Lijst van afkortingen

95


Bestuur Prof.dr. P.M.G. Apers voorzitter 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir. M.P.C. Weijnen vice-voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. T. Doyle 1IJMJQT 3FTFBSDI Dr. C.A. Linse FY4IFMM *OUFSOBUJPOBM #7 Ir. D.Ph. Schmidt 5/0 #PVX FO 0OEFSHSPOE 1FUFS "QFST

Bestuursraad Prof.dr.ir. F.P.T. Baaijens 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Ir. G.F.M. Beenker /91 Dr.ir. J.P.H. Benschop "4.- /FUIFSMBOET #7 Prof.dr. C.A. van Blitterswijk 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir. R. de Borst 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.ir. J.A. Bouwstra 6OJWFSTJUFJU -FJEFO

.BSHPU 8FJKOFO

Dr.ir. Y. Engelen %4. %ZOFFNB Ir. Tj.R. Gorter 2BOCSJEHF #7 Prof.ir. G.D. Khoe 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr. C.J. Kroese FY,BEBTUFS 3W# Dr. H.P.C.E. Kuipers 4IFMM (MPCBM 4PMVUJPOT Prof.dr.ir. R. Rabbinge 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dr. K. Wiedhaup /FUIFSMBOET (FOPNJDT *OJUJBUJWF Waarnemers:

5FSSZ %PZMF

Dr. C. de Visser /80 Drs. J.A. van den Bandt-Stel 7FSFOJHJOH 7/0/$8 Dhr. Th. Grosfeld 7FSFOJHJOH 7/0/$8

Drs. S.V. Lahaije Msc BA .JOJTUFSJF WBO &DPOPNJTDIF ;BLFO -BOECPVX FO *OOPWBUJF Directie Dr. E.E.W. Bruins directeur

,FFT -JOTF

%JDL 4DINJEU

UPU

&QQP #SVJOT

WBOBG

7PPSXPPSE +BBSWFSTMBH 458

Tour de Force /FEFSMBOE NPFU JO EF WFSTOFMMJOH "MT POT MBOE

BMMPDIUPPO QPUFOUJFFM CMJKGU OPH TUFFET HSPUFO

JOEFSEBBE NPOEJBBM JO EF UPQ WBO EF LFOOJT

EFFMT POCFOVU 4MFDIUT FFO CFQFSLU EFFM WBO

FDPOPNJFÑO XJM LPNFO EBO [BM FS GMJOL NPFUFO

IFU XFUFOTDIBQQFMJKL POEFS[PFL JT HFSJDIU

XPSEFO HFUSBQU PQ EF QFEBMFO EJF POEFS[PFL

PQ NPHFMJKLF UPFQBTTJOHFO DPGJOBODJFSJOH

FO JOOPWBUJF IFUFO &O EBU NFU FFO GMJOLF

XPSEU CPWFOEJFO EPPS TPNNJHFO HF[JFO BMT

UFHFOXJOE EF LPNFOEF UJKE [VMMFO EF CVEHFU

WPPSXBBSEF WPPS o JO QMBBUT WBO JOEJDBUPS

UFO OJFU UPFOFNFO FO IFU '&4 [JU PPL PQ TMPU

WBO EF SFMFWBOUJF WBO POEFS[PFL )JFS FO

&S [JU EVT NBBS ÏÏO EJOH PQ NFFS EPFO NFU

EBBS XPSEFO DJUBUJFT FO EF )JOEFY OPH BMUJKE

NJOEFS 4MJNNFS XFSLFO FGGJDJÑOUFS XFSLFO

HF[JFO BMT IFU FOJHF DSJUFSJVN WPPS LXBMJUFJU

FO [PSHFO EBU FS NFFS FO CFUFSF WFSCJOEJOHFO

&O BM EF[F [BLFO [JKO BBO UF QBLLFO [POEFS

HBBO POUTUBBO UVTTFO EF QVCMJFLF LFOOJT

EBU EJU WFFM HFME LPTU .BBS IFU [JKO XFM IBSE

JOGSBTUSVDUVVS FO IFU JOOPWBUJFWF CFESJKGTMFWFO

OFLLJHF QSPCMFNFO EJF BM KBSFO POWFSBOEFSE BBOXF[JH [JKO JO PO[F DVMUVVS %BU WFSHU EVT UJKE

.BBS FS HBBU BM IFFM WFFM HPFE JO /FEFSMBOE

FO FFO MBOHF BEFN

)FU IPHFS POEFSXJKT JT JO /FEFSMBOE SFMBUJFG HPFELPPQ FO FGGJDJÑOU IFU XFUFOTDIBQQFMJKL

&O EBU JT FFO QSPCMFFN XBOU EF XFSFME

POEFS[PFL JO EF CÒUB FO UFDIOJTDIF XFUFO

EFNBSSFFSU /FEFSMBOE [BLU JO EF SBOLJOHT

TDIBQQFO CFIPPSU UPU EF UPQ WBO EF XFSFME

WPPSBM PNEBU BOEFSFO FFO UBOEKF FYUSB CJK[FU

UFSXJKM FS SFMBUJFG XFJOJH HFME OBBS UPFHBBU

UFO %F IJFSCPWFO HFTDIFUTUF IBSEOFLLJHF

/FEFSMBOETF UFDIOJTDIF VOJWFSTJUFJUFO

DVMUVVS JT EBBSCJK FFO FYUSB IBOEJDBQ JO EJF

CFIPSFO UPU EF XFSFMEUPQ BMT IFU HBBU PN

SBDF &O XF [JUUFO JONJEEFMT XFM JO FFO WBO

EF JNQBDU WBO XFUFOTDIBQQFMJKLF QVCMJFL

EF IPPHTUF WFSTOFMMJOHFO FO IFU USBQQFO

QSJWBUF DPQVCMJDBUJFT XF IFCCFO SFMBUJFG WFFM

XPSEU TUFFET [XBBSEFS %BBSPN NPFUFO XF

BDBEFNJTDIF TUBSUVQ CFESJKWFO )PF LVOOFO

XJFM BBO XJFM HBBO GJFUTFO JO FFO XBBJFS

XF OØH NFFS EPFO NFU OØH NJOEFS

NBBS XFM LPQ PWFS LPQ FOy IFU MJFGTU PQ UBOEFNT ,FOOJTJOTUFMMJOHFO FO CFESJKGTMFWFO

%PPS UF GPDVTTFSFO PQ EJF EJOHFO EJF OJFU

NFU PPH WPPS FMLBBST CFMBOHFO FO CFHSJQ WPPS

HPFE HBBO 8BOU EJF [JKO FS PPL )PFXFM XF

FMLBBST CFQFSLJOHFO 4BNFO PQ EF GJFUT

SFMBUJFG IPPH PQHFMFJE [JKO JO /FEFSMBOE MFJEFO XF XFJOJH CÒUBT FO UFDIOJDJ PQ 4UVEFSFO JT

8BU JT FS OPV /FEFSMBOETFS EBO EBU

IFU EVVSTU WPPS EF BGTUVEFFSEFST EJF XF IFU IBSETUF OPEJH IFCCFO )FU WSPVXFMJKL FO

&QQP #SVJOT directeur

0OUXJLLFMJOHFO CJOOFO 458 +BBSWFSTMBH 458

01 : Ontwikkelingen binnen STW Interne ontwikkelingen

09


1FSTQFDUJFG

1BSUOFSTIJQ

7FSOJFVXJOHTJNQVMT

7BMPSJTBUJPO (SBOU

Strategische samenwerkingsprogramma’s

10

/80UIFNB 'VOEFSFOE FOFSHJFPOEFS[PFL

/80UIFNB (FCSVJL WBO OBOPXFUFOTDIBQ FO UFDIOPMPHJF

4UBSUQSPHSBNNB /JFVXF *OTUSVNFOUFO WPPS EF (F[POEIFJET[PSH /*(

Varia

11

/80(SPPU

*$53FHJF

&63&,"

%FVUTDIF 'PSTDIVOHTHFNFJOTDIBGU %'(

Financiële verantwoording

11

Externe ontwikkelingen

12

Kernindicatoren

12

STW-Jaarcongres 2010

13

Overige gebeurtenissen

15


)FU SFBMJTFSFO WBO LFOOJTPWFSESBDIU UVTTFO UFDIOJTDIF XFUFOTDIBQQFO FO HFCSVJLFST JT EF NJTTJF WBO 5FDIOPMPHJFTUJDIUJOH 458 ;JK EPFU EJU EPPS HFCSVJLFST FO POEFS[PFLFST CJK FMLBBS UF CSFOHFO EPPS FYDFMMFOU UFDIOJTDI XFUFOTDIBQQFMJKL POEFS[PFL UF GJOBODJFSFO FO EPPS BM IBBS QSPKFDUFO UF CFHFMFJEFO OBBS PQUJNBMF LBOTFO WPPS LFOOJTPWFSESBDIU 0N IBBS NJTTJF UF SFBMJTFSFO WPFSU 458 FJHFO CFMFJE FO SFBHFFSU o XBBS NPHFMJKL QSPBDUJFG o PQ FYUFSOF POUXJLLFMJOHFO 0WFS IFU HFWPFSEF CFMFJE FO EF SFTVMUBUFO EBBSWBO JO EPFU EJU IPPGETUVL WFSTMBH &FO CFMBOHSJKLF FYUFSOF GBDUPS XBT OPH TUFFET EF FDPOPNJTDIF DSJTJT EJF FJOE CFHPO BMT FFO GJOBODJÑMF DSJTJT %F[F IFFGU FFO HBU JO EF PWFSIFJETGJOBODJÑO HFTMBHFO XBBSWBO EF HFWPMHFO OPH KBSFOMBOH NFSLCBBS [VMMFO [JKO &FO QPMJUJFLF WFSUBMJOH IJFSWBO JT FFO ESBTUJTDIF IFS[JFOJOH WBO EF PWFSIFJETVJUHB WFO JO EF LPNFOEF KBSFO FO IFSJKLJOH WBO IFU PWFSIFJETCFMFJE PPL PQ IFU UFSSFJO WBO POEFS[PFL FO JOOPWBUJF 458 IFFGU [JDI BMT WPPSCFSFJEJOH IJFSPQ JO OBESVLLFMJKL HFQSPGJMFFSE NFU IBBS XFSLXJK[F FO EF SFTVM UBUFO EJF EJU PQMFWFSU %F PSHBOJTBUJF GPSNV MFFSEF PPL WJKG LFSOCPPETDIBQQFO EJF EF TUFSLUFT WBO 458 JO IFU OBUJPOBMF JOOPWBUJF CFMFJE LBSBLUFSJTFSFO *O EF MPPQ WBO [BM EVJEFMJKL XPSEFO XFMLF DPOTFRVFOUJFT IFU OJFVXF PWFSIFJETCFMFJE WPPS 458 IFFGU *O IFU WFSTMBHKBBS USBE 458 UPF UPU EF ,FOOJT *OOPWBUJF "MMJBOUJF ,*" 0PL OFFNU 458 EFFM BBO EF MBOEFMJKLF $PNNJTTJF 7BMPSJTBUJF $PNNJTTJF 7FFONBO


Interne ontwikkelingen

Perspectief

Partnership

458 IFFGU FFO BBOUBM WFSTDIJMMFOEF GJOBODJF

%F 1FSTQFDUJFGQSPHSBNNBT CFPHFO QVCMJFL

)FU EPFM WBO IFU JOTUSVNFOU 1BSUOFSTIJQ JT

SJOHTJOTUSVNFOUFO EJF WFSEFSPQ EF SFWVF

QSJWBUF TBNFOXFSLJOH PQ TFMFDUF POEFSXFSQFO

IFU BBOQBLLFO WBO WSBHFO FO XFOTFO WBOVJU

[VMMFO QBTTFSFO &ML JOTUSVNFOU WFSWVMU FFO

UF CFWPSEFSFO %F JOWBMTIPFLFO IJFS [JKO IFU

IFU CFESJKGTMFWFO NFU IPPHXBBSEJH UFDIOJTDI

FJHFO SPM JO EF NJTTJF WBO 458 )PFXFM 458

POUXJLLFMFO WBO OJFVXF UFDIOPMPHJF WJB FFO

XFUFOTDIBQQFMJKL POEFS[PFL %BBSUPF XPSEU

OJFU FYQMJDJFU UIFNBUJTDI UF XFSL HBBU CMJKLFO

NVMUJEJTDJQMJOBJSF BBOQBL TBNFOXFSLJOH NFU

TBNFOHFXFSLU NFU TUFSLF 3%CFESJKGTMBCPSB

IBBS POEFS[PFLTQSPHSBNNBT FO QSPKFDUFO

HFCSVJLFST NFEFGJOBODJFSJOH EPPS QSJWBUF

UPSJB JO /FEFSMBOE )FU POEFS[PFL XPSEU CJK

XFM JO WJKG DMVTUFST POEFS UF CSFOHFO *$5 OBOP

QBSUJKFO FO TQFDJGJFLF BDUJWJUFJUFO HFSJDIU PQ

/FEFSMBOETF LFOOJTJOTUFMMJOHFO WFSSJDIU FO

MJGF TDJFODFT FOFSHJF FO NBUFSJBMFO FO EVVS

WBMPSJTBUJF FO POEFSOFNFSTDIBQ 1FSTQFDUJFG

MFWFSU POEFS[PFLTQPTJUJFT JO /FEFSMBOE PQ

[BBNIFJE *O IFU BMHFNFFO JT EVVS[BBNIFJE EF

JT FS JO IFU CJK[POEFS WPPS CFEPFME PN WFSOJFV

458 JT WBO NFOJOH EBU EF[F WPSN WBO QVCMJFL

SPEF ESBBE EJF EPPS IFFM WFFM 458POEFS[PFL

XFOEF LFOOJT UPU UPFQBTTJOH UF CSFOHFO FO

QSJWBUF TBNFOXFSLJOH [BM MFJEFO UPU EVVS[BNF

MPPQU %F HFOPFNEF IFSJKLJOH WBO EF PWFS

[P FFO CJKESBHF UF MFWFSFO BBO UFDIOPMPHJTDIF

JOOPWBUJF JO IFU CFESJKGTMFWFO FO WFSTUFSLJOH

IFJETGJOBODJFSJOH [BM MFJEFO UPU FFO PWFSIFJET

JOOPWBUJF JO /FEFSMBOE

WBO EF XFUFOTDIBQQFMJKLF JOGSBTUSVDUVVS JO POT MBOE %F NJOJNBMF PNWBOH WBO FFO

CFMFJE JO FFO OFHFO [PHFIFUFO UPQTFDUPSFO )FU PWFSHSPUF EFFM WBO EF POEFS[PFLTQMBOOFO

*O IBOUFFSEF 458 FFO WFSFFOWPVEJHEF

1BSUOFSTIJQQSPHSBNNB JT NJMKPFO FVSP

EJF 458 GJOBODJFSU o FO EJF CPUUPNVQ UPU

QSPDFEVSF PN TOFMMFS FFO FJOEPPSEFFM PWFS

XBBSWBO 458 BM EBO OJFU TBNFO NFU FFO

TUBOE LPNFO o CMJKLFO WPMHFOT FFO JOUFSOF

JOHFEJFOEF QSPHSBNNBJEFFÑO UF CFSFJLFO IFU

BOEFSF POEFS[PFLTGJOBODJFS EF IFMGU GJOBODJFSU

JOWFOUBSJTBUJF JO EF[F TFDUPSFO UF QBTTFO

TZTUFFN WBO CFPPSEFMBBST NJOEFS UF CFMBTUFO

FO EF JOEVTUSJÑMF QBSUOFS EF BOEFSF IFMGU

EF DPIFSFOUJF CJOOFO OJFVXF QSPHSBNNBT UF

)JFSNFF POEFSTDIFJEU 1BSUOFSTIJQ [JDI WBO

Open Technologieprogramma

WFSTUFSLFO FO JOHFXJLLFMEF DPOTUSVDUJFT WPPS

EF BOEFSF 458JOTUSVNFOUFO IPFXFM JO IFFM

)FU 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB 051 SJDIU

DPGJOBODJFSJOH UF WFSNJKEFO 458 POUWJOH

WFFM 458QSPKFDUFO TBNFOXFSLJOH JT NFU

[JDI PQ SFMBUJFG LMFJOF UFDIOJTDIXFUFOTDIBQ

BBOWSBHFO %BBSWBO CMFWFO FS OB WPPSTFMFDUJF

JOEVTUSJÑMF QBSUOFST HFCFVSU EBU CJOOFO

QFMJKLF QSPKFDUFO NBYJNBBM FVSP CJK

PWFS %JF XFSEFO WFSWPMHFOT EPPS IVO JOEJF

1BSUOFSTIJQ NFU ÏÏO TQFDJGJFLF QBSUOFS

JOWFTUFSJOHTLPTUFO WBO FVSP NBYJNBBM

OFST OBEFS VJUHFXFSLU %F EFGJOJUJFWF CFTMVJU

ÏÏO NJMKPFO FVSP )FU 051 LFONFSLU [JDI

WPSNJOH PWFS EF[F WPPSTUFMMFO WPMHU JO

*O LXBN 458T UXFFEF 1BSUOFSTIJQ

%F 1FSTQFDUJFGQSPHSBNNBT EJF CFHJO

3FTFBSDI $FOUSF GPS 4QFDJBMJTFE /VUSJUJPO

QSPHSBNNB UPU TUBOE 4BNFO NFU %BOPOF

EPPS IFU POUCSFLFO WBO EJTDJQMJOBJSF HSFO[FO 051QSPKFDUFO CFTUSJKLFO EBO PPL IFU WPMMFEJHF TDBMB BBO UFDIOJTDIXFUFOTDIBQQFMJKL POEFS

EPPS IFU 458CFTUVVS XBSFO HPFEHFLFVSE

HFWFTUJHE JO 8BHFOJOHFO

HBBU 458 POEFS

[PFL "BOWSBHFO LVOOFO QFSNBOFOU XPSEFO

LFOEFO JO IFU WFSTMBHKBBS IVO FFSTUF DBMM *O

[PFL EPFO OBBS CBCZWPFEJOH FO NFEJTDIF

JOHFEJFOE 7PPS IBE 458 FFO CFESBH

UPUBBM XFSEFO WPPS EF QSPHSBNNBT #JP#BTFE

WPFEJOH

WBO NJMKPFO FVSP WPPS IFU 051 CFTDIJL

(FP $JWJM &OHJOFFSJOH GPS B TVTUBJOBCMF

CBBS %BU XBT JODMVTJFG FFO FFONBMJH CFESBH

TPDJFUZ #JP(FP$JWJM

$BSEJPWBTDVMBS 3JTL

&JOE XFSEFO WJFS QSPKFDUFO UXFF JO

WBO NJMKPFO FVSP VJU EF SVJNUF WPPS OJFVXF

.BOBHFNFOU CZ BEWBODFE NFEJDBM JNBHJOH

6USFDIU UXFF JO (SPOJOHFO HFIPOPSFFSE

TUSBUFHJTDIF JOJUJBUJFWFO *O EF MPPQ WBO IFU

$"3*4."

'SPN 8BTUF UP 3FTPVSDF o

WPPS FFO CFESBH WBO JO UPUBBM NJMKPFO FVSP

WFSTMBHKBBS JT IFU 051 WFSIPPHE EPPS EF

&DPMPHJDBM EFTJHO GPS QSPEVDUJPO PG DIFNJDBMT

%F QSPKFDUFO HBBO PWFS EF SFMBUJF UVTTFO

JO[FU WBO FJHFO NJEEFMFO UPU FFO CFESBH WBO

BOE FOFSHZ GPS PSHBOJD SFTJEVFT 83

CPSTU WPFEJOH JO EF CBCZMFFGUJKE FO HF[POE

NJMKPFO FVSP FYDMVTJFG DPGJOBODJFSJOH

(FOFSJD 5FDIOPMPHJFT GPS *OUFHSBUFE 1IPUPOJDT

IFJE PQ MBUFSF MFFGUJKE FO PWFS EF SFMBUJF UVTTFO

(5*1 FO 4."35 4FQBSBUJPOT GPS DPNQMFY

WPFEJOH FO OFVSPMPHJTDIF BBOEPFOJOHFO WBO

*O POUWJOH 458 BBOWSBHFO )JFSWBO

TZTUFNT 4."354FQ

GVMM QSPQPTBMT

EF IFSTFOFO %PFM JT CSVJLCBSF JO[JDIUFO UF

IFFGU IFU CFTUVVS FS OB CFPPSEFMJOH EPPS

JOHFEJFOE %BBSWBO XBSFO FS HFIPOPSFFSE

LSJKHFO EJF LVOOFO MFJEFO UPU CFUFSF CBCZ

POBGIBOLFMJKLF SFGFSFOUFO FO PQ CBTJT WBO

%BBSNFF XFSE FFO CFESBH WBO NJMKPFO FVSP

WPFEJOH FO FGGFDUJFWF NFEJDJOBMF WPFEJOH

SBOLJOH EPPS KVSZT HFIPOPSFFSE %BBS XBT

WPPS OJFVX POEFS[PFL BBOCFTUFFE )FU 1BSUOFSTIJQQSPHSBNNB NFU )ZGMVY EBU

JO UPUBBM FFO CFESBH WBO NJMKPFO FVSP NFF HFNPFJE JODMVTJFG DPGJOBODJFSJOH EPPS

7BOXFHF EF FFSEFS HFOPFNEF QPMJUJFLF

458 JO TUBSUUF LXBN HPFE PQ TUPPN

HFCSVJLFST 5JFO QSPKFDUFO VJU IFU 051 XFSEFO

POUXJLLFMJOHFO FO EF PO[FLFSIFEFO PWFS

*O KVOJ XFSE JO 4JOHBQPSF EF FFSTUF JOIPVEF

POEFSHFCSBDIU JO IFU /80QSPHSBNNB /JFVXF

CFTDIJLCBSF CVEHFUUFO TUFMEF 458 JO PWFSMFH

MJKLF DPOGFSFOUJF WBO IFU QSPHSBNNB HFIPVEFO

*OTUSVNFOUFO WPPS EF (F[POEIFJET[PSH

NFU IFU NJOJTUFSJF WBO &DPOPNJTDIF ;BLFO

(zie afbeelding pagina 10)

-BOECPVX FO *OOPWBUJF IFU WSPFHFSF NJOJT UFSJF WBO &DPOPNJTDIF ;BLFO IFU PQFOTUFMMFO

"BO IFU FJOE WBO IFU WFSTMBHKBBS XBSFO UXFF

WBO EF DBMM WPPS EF 1FSTQFDUJFGSPOEF

WPMHFOEF 1BSUOFSTIJQQSPHSBNNBT JO WFSHFWPS

UPU OBEFS PSEFS VJU

EFSEF TUBBU WBO POUXJLLFMJOH #FTMVJUWPSNJOH IJFSPWFS WPMHU JO


Strategische samenwerking NWO-thema Funderend energieonderzoek *O IFU WFSTMBHKBBS HJOH IFU /80QSPHSBNNB 4NBSU &OFSHZ 4ZTUFNT WBO TUBSU %JU QSPHSBN NB XPSEU HFGJOBODJFSE EPPS 458 /80 FO *$53FHJF &S LPOEFO UXFF UZQFO BBOWSBHFO XPSEFO JOHFEJFOE UPFQBTTJOHTHFSJDIUF FO OJFVXTHJFSJHIFJETHFESFWFO WPPSTUFMMFO *O EF FFSTUF DBUFHPSJF XFSEFO FMG BBOWSBHFO JOHFEJFOE [FT XFSEFO HFIPOPSFFSE 458 HBBU EJF CFHFMFJEFO *O EF UXFFEF DBUFHPSJF EJFOEFO POEFS[PFLFST BBOWSBHFO JO EBBS WBO XFSEFO [FWFO HFIPOPSFFSE %JF HBBU /80 CFHFMFJEFO NWO-thema Gebruik van nanoweten)ZGMVY $50 ES 3JOTF 5FSQTUSB FO TFOJPS 3% NBOBHFS ES (PWJOEIBSBKV 7FOLJEBDIBMBN ES 7FOLJ QSBBUUFO UJKEFOT EF XPSLTIPQ PWFS EF TUSBUFHJTDIF QPTJUJPOFSJOH WBO )ZGMVY _ foto STW

schap en -technologie 0PL WBO TUBSU HJOH IFU QSPHSBNNB /80 OBOP %JU XPSEU HFGJOBODJFSE EPPS 458 '0. /80 FO ;PO.X 458 JT QFOWPFSEFS

Vernieuwingsimpuls

*O XFSE EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU [PXFM

*O UPUBBM EJFOEFO POEFS[PFLFST BBOWSBHFO JO %BBSWBO LXBNFO FS EPPS EF WPPSTFMFD

%F 7FSOJFVXJOHTJNQVMT JT FFO EPPS /80

JOUFSO EPPS 458 BMT FYUFSO EPPS 5FDIOPQPMJT

VJUHFWPFSE JOTUSVNFOU WBO QFSTPPOTHFCPOEFO

JO IFU LBEFS WBO EF 4NBMM #VTJOFTT *OOPWBUJPO

UJF 6JUFJOEFMJKL XFSEFO FS HFIPOPSFFSE

GJOBODJFSJOH WPPS POEFS[PFLFST JO EJWFSTF GBTFO

3FTFBSDI 4#*3 QSPHSBNNBT JO /FEFSMBOE

EBBSWBO XPSEFO EPPS 458 CFHFMFJE

WBO IVO XFUFOTDIBQQFMJKLF DBSSJÒSF WBO OFU

HFÑWBMVFFSE 6JU EJF FYUFSOF FWBMVBUJF i%F

NJMKPFO FVSP FO EPPS '0.

BGHFTUVEFFSEFO 3VCJDPO

WJB OFUHFQSPNP

7BMPSJTBUJPO (SBOU WPPS[JFU JO FFO EVJEFMJKLF

WFFSEFO 7FOJ OBBS POEFS[PFLFST EJF BM IVO

CFIPFGUF FO IFFGU WPMHFOT EF SFTQPOEFOUFO

Startprogramma Nieuwe Instrumenten

FFSTUF QSFTUBUJFT BMT POEFS[PFLFS IFCCFO

FFO HSPUF NFFSXBBSEF &S [JKO OBHFOPFH HFFO

voor de Gezondheidszorg (NIG)

HFMFWFSE 7JEJ UPU JOUVTTFO HFSFOPNNFFSEF

BOEFSF TVCTJEJFSFHFMJOHFO CFTDIJLCBBS EJF

#JOOFO IFU TUBSUQSPHSBNNB 'BTF * WBO /*(

POEFS[PFLFST EJF FFO FJHFO HSPFQ BBO IFU

[JKO HFSJDIU PQ IFU WBMPSJTFSFO WBO XFUFOTDIBQ

FFO JOJUJBUJFG WBO 458 *$53FHJF '0. FO

PQCPVXFO [JKO 7JDJ

QFMJKLF LFOOJT BBO EF /FEFSMBOETF VOJWFSTJUFJ

;PO.X [JKO JO EF MBBUTUF UPFLFOOJOHFO

UFOw )FU 458CFTUVVS CFTMPPU PQ CBTJT WBO

HFEBBO *O UPUBBM [JKO WBO EF JOHFEJFOEF

*O XFSEFO JO UPUBBM CJOOFO IFU XFSL

EF FWBMVBUJFT FO FFO QMBO WBO BBOQBL PN IFU

BBOWSBHFO HFIPOPSFFSE NFU FFO UPFHFLFOE

UFSSFJO WBO 458 BBOWSBHFO HFIPOPSFFSE

QSPDFT WFSEFS UF WFSCFUFSFO IFU CVEHFU WPPS

CFESBH WBO NJMKPFO FVSP %F IFMGU WBO EF

OFHFO 3VCJDPOT BDIUUJFO 7FOJT WJKG 7JEJT

EF 7BMPSJTBUJF (SBOU TUSVDUVSFFM PQ NJMKPFO

QSPKFDUFO [JU CJK 458 NFEF HFGJOBODJFSE EPPS

[FT 7JDJT XBBSWBO ESJF JOHFEJFOE JO ÏO

FVSP QFS KBBS UF TUFMMFO

Valorisation Grant

%F 7BMPSJTBUJPO (SBOU CFTUBBU VJU UXFF GBTFT

EF $FOUSFT GPS 3FTFBSDI &YDFMMFODF WBO IFU

'BTF JT EF IBBMCBBSIFJETTUVEJF WBO IFU

*OOPWBUJWF .FEJDBM %FWJDFT *OJUJBUJWF *.%*OM EF WPPSU[FUUJOH WBO IFU /*(

%F 7BMPSJTBUJPO (SBOU JT FFO QFSTPPOTHFCPO

WPPSTUFM IJFSWPPS JT FFO CFESBH WBO NBYJNBBM

EFO GJOBODJFSJOH WPPS POEFSOFNFOEF POEFS

FVSP CFTDIJLCBBS %F[F GBTF NPFU

[PFLFST PN JOOPWBUJFWF IJHIUFDI CFESJKWJHIFJE

JO IPPHVJU FFO IBMG KBBS [JKO VJUHFWPFSE

UF POUXJLLFMFO PQ CBTJT WBO EF LFOOJT EJF

,BOEJEBUFO EJF EF[F GBTF NFU TVDDFT IFCCFO

[JK CJOOFO EF VOJWFSTJUFJU PG EF POEFS[PFLT

EPPSMPQFO LVOOFO FFO BBOWSBBH JOEJFOFO WPPS

JOTUFMMJOH IFCCFO POUXJLLFME %F 7BMPSJTBUJPO

GBTF EF WBMPSJTBUJFGBTF )JFSWPPS JT NBYJNBBM

(SBOU JT FFO HF[BNFOMJKLF BDUJWJUFJU WBO

FVSP CFTDIJLCBBS %F NBYJNBMF EVVS

458 *$53FHJF FO /BOP/FE #FJEF MBBUTUF

WBO EF[F GBTF JT UXFF KBBS NFU FFO UVTTFO

QSPHSBNNBT IJFMEFO PWFSJHFOT QFS FJOE

UJKETF FWBMVBUJF

PQ UF CFTUBBO "BO IFU FJOE WBO IFU WFSTMBHKBBS CFTMPPU EF 4UJDIUJOH '0. JO EF 7BMPSJTBUJPO

*$53FHJF

FFO LXBSU CJK '0. FO FFO LXBSU CJK ;PO.X %F IFMGU WBO EF QSPKFDUFO WBMU CJOOFO

ESJF EJF WPPSULPNFO VJU EF SPOEF

*O IFU WFSTMBHKBBS POUWJOH 458 BBOWSBHFO

(SBOU UF HBBO QBSUJDJQFSFO .FU /(* XFSE

WPPS GBTF FO BBOWSBHFO WPPS GBTF

HFTQSPLFO PWFS BGTUFNNJOH UVTTFO EF /(*

%BBSWBO XFSEFO FS WPPS GBTF FO WPPS

1SF4FFE (SBOU FO EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU

GBTF HFIPOPSFFSE )JFSNFF XBT JO UPUBBM

#FTMVJUWPSNJOH IJFSPWFS WPMHU JO

FFO CFESBH HFNPFJE WBO NJMKPFO FVSP


Varia

Financiële verantwoording

FVSP GPST BGHFOPNFO %F BMHFNFOF SFTFSWF

NWO-Groot

458 IFFGU BMT EPFMTUFMMJOH EF IBBS UPFWFS

*O IFU LBEFS WBO BBOWSBHFO WPPS IFU JOWFTUF

USPVXEF NJEEFMFO PQUJNBBM JO UF [FUUFO WPPS

EVJ[FOE FVSP OFHBUJFG 7PPS NJMKPFO

SJOHTQSPHSBNNB /80(SPPU ESPFH OB CFPPS

IPPHXBBSEJH UFDIOJTDIXFUFOTDIBQQFMJKL

FVSP IFFGU IFU CFTUVVS FFO CFTUFNNJOH BBO

EFMJOH IFU 458CFTUVVS UXFF WPPSTUFMMFO WPPS

POEFS[PFL FO UF CFWPSEFSFO EBU EF SFTVMUBUFO

HFXF[FO FO WPPS NJMKPFO FVSP [JKO EF HFMEFO

JT OB SFTVMUBBUCFTUFNNJOH SPOE EF OVMMJKO

IPOPSFSJOH BBO /80 WPPS )FU IPPHTU HFQMBBU

VJU EJU POEFS[PFL XPSEFO HFCSVJLU EPPS EFSEFO

EPPS EFSEFO CFLMFNE FO WBTUHFMFHE JO

TUF JO EF SBOLJOH FFO QSPKFDU WBO QSPGES )BOT

EF VUJMJTBUJF

CFTUFNNJOHTWFSNPHFO )FU UPUBMF FJHFO

*O IFU KBBS [JKO EF CBUFO WBO 458 UPF

NFO NFU NJMKPFO FVSP UPU NJMKPFO FVSP

WFSNPHFO JT OB SFTVMUBBUCFTUFNNJOH BGHFOP

%PSSFO 56F

XFSE HFIPOPSFFSE ICTRegie

HFOPNFO NFU NJMKPFO FVSP UPU NJMKPFO

%F POUXJLLFMJOHFO PNUSFOU IFU HFWPFSEF WFS

*O CFTMPUFO EF DPOWFOBOUQBSUOFST EJF

FVSP %F[F TUJKHJOH LPNU EPPS FFO UPFOBNF

NPHFOTCFMFJE XPSEFO QFSJPEJFL HFNPOJUPPSE

*$53FHJF [FT KBBS MBOH IFCCFO HFGJOBODJFSE

WBO EF NJEEFMFO EJF EPPS /80 CFTDIJLCBBS

IFU UJKEFMJKLF NBOEBBU WBO *$53FHJF JO

[JKO HFTUFME WPPS EF 7FSOJFVXJOHTJNQVMT FO

0Q KBOVBSJ IFFGU 458 IFU GJOBODJÑMF

OJFU WPPS UF [FUUFO &FO TBNFOXFSLJOHTWFS

OJFVXF QSPHSBNNBT NFU GJOBODJFSJOH WBO

QBLLFU 'JOPGJY TVDDFTWPM WFSWBOHFO EPPS .4

CBOE WBO "HFOUTDIBQ /- /80 FO 458 IFFGU

CFESJKWFO FO BOEFSF QBSUOFST

SJOH WBO FFO BBOUBM BDUJWJUFJUFO WBO *$53FHJF

%F MBTUFO VJU IPPGEF WBO UPFLFOOJOHFO

JO IFU CJK[POEFS EF *$5*OOPWBUJFQMBUGPSNT

CFESBHFO JO IFU WFSTMBHKBBS NJMKPFO FVSP

458 IFFGU EF CFHFMFJEJOH WBO EF IFMGU WBO

*O JT NJMKPFO FVSP CFTUFFE BBO IFU

EF[F **1T PQ [JDI HFOPNFO

0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB )JFSNFF JT JO IFU 051 FFO IPOPSFSJOHTQFSDFOUBHF WBO

EUREKA

HFSFBMJTFFSE

0PL JO IFFGU 458 JO PQESBDIU WBO EF PWFSIFJE IFU UPF[JDIU HFPSHBOJTFFSE PQ EF

7JKG OJFVXF 1FSTQFDUJFGQSPHSBNNBT [JKO

&63&,"QSPHSBNNBT *5&" *OGPSNBUJPO

HFTUBSU #JP#BTFE (FP $JWJM &OHJOFFSJOH

5FDIOPMPHZ GPS &VSPQFBO "EWBODFNFOU

#JP(FP$JWJM

$BSEJPWBTDVMBS 3JTL

.&%&" .JDSP&MFDUSPOJD %FWFMPQNFOUT

.BOBHFNFOU $"3*4."

(FOFSJD 5FDIOP

GPS &VSPQFBO "QQMJDBUJPOT FO IFU WFSWPMH

MPHJFT GPS *OUFHSBUFE 1IPUPOJDT (5*1

EBBSPQ $"53&/& $MVTUFS GPS "QQMJDBUJPO

4."35 4FQBSBUJPOT GPS DPNQMFY TZTUFNT

BOE 5FDIOPMPHZ 3FTFBSDI JO &VSPQF PO /BOP

4."354FQ FO 'SPN 8BTUF UP 3FTPVSDF

&MFDUSPOJDT 458 TDIBLFMU EBBSCJK FYQFSUT VJU

83 WPPS FFO UPUBBMCFESBH WBO NJMKPFO

EF /FEFSMBOETF POEFS[PFLTXFSFME JO XBBS

FVSP %BBSOBBTU JT FS NJMKPFO FVSP CFTUFFE

NFF [JK IBBS BDIUFSCBO UPFHBOH WFSTDIBGU UPU

BBO EF 7FSOJFVXJOHTJNQVMT FO NJMKPFO FVSP

EF[F HSPUF JOEVTUSJFFM HFMFJEF QSPHSBNNBT

PWFSJHF QSPHSBNNBT [PBMT /BOPUFDIOPMPHJF

Deutsche Forschungsgemeinschaft (DFG)

4JNPO 4UFWJO .FFTUFSTDIBQ FO DPOUJOVFSJOH

458 HJOH FFO PWFSFFOLPNTU BBO NFU EF

CFTUBBOEF QSPHSBNNBT %F JO HFWPSNEF

7BMPSJTBUJPO (SBOU 1BSUOFSTIJQ %BOPOF

%'( PN FFO QJMPU -FBE "HFODZ 1SPDFEVSF

SFTFSWFT WPPS EF QSPHSBNNBT /BOPUFDIOPMPHJF

VJU UF WPFSFO %F[F BBOQBL NPFU HSFOTPWFS

FO 4NBSU &OFSHZ 4ZTUFNT [JKO WPMMFEJH JO

TDIJKEFOEF POEFS[PFLTTBNFOXFSLJOH WFSFFO

UPFHFLFOE

WPVEJHFO 7PPS EF[F QJMPU JT NFEF EBOL[JK /80 FFO FFSTUF CVEHFU CFTDIJLCBBS HFTUFME

%ZOBNJDT /"7 BMT OJFVXF GJOBODJÑMF BQQMJDBUJF %F[F PQMPTTJOH EJFOU EF GJOBODJÑMF BDUJWJUFJUFO

FFO QMBO WBO BBOQBL HFNBBLU WPPS EF WFSBOLF

"BO EF LPTUFOLBOU XPSEU NFU OBNF HFTUVVSE PQ EF CFIFFSTLPTUFO FO EF FGGJDJÑOUJF WBO IFU CVSFBV %F CFIFFSTLPTUFO HFSFMBUFFSE BBO EF UPUBMF CBUFO [JKO EF QFSDFOUBHFT SFTQFDUJF WFMJKL WPPS FO WPPS /B WFSEJTDPOUFSJOH WBO CJKESBHFO EFSEFO [JKO EF OFUUP CFIFFSTLPTUFO WPPS FO WPPS %F BMHFNFOF SFTFSWF POCFTUFNE FO CFTUFN EF SFTFSWF JOUFSO HFPPSNFSLU [JKO EPPS HFSJDIU CFMFJE FO FFO EBBSNFF TBNFOIBOHFOE HSPPU BBOUBM UPFLFOOJOHFO JO NFU NJMKPFO

NBYJNBBM UF POEFSTUFVOFO


Externe ontwikkelingen

Kernindicatoren

NanoNextNL

&FO BBOUBM BTQFDUFO WBO IFU XFSL WBO 458

*O IFU OBKBBS WBO XFSE EVJEFMJKL EBU EF

FO EF SFTVMUBUFO EBBSWBO JT UF WBOHFO JO JOEJ

PWFSIFJE EBBEXFSLFMJKL GJOBODJÑMF NJEEFMFO

DBUPSFO )JFS QSFTFOUFSFO XF LFSOJOEJDBUPSFO

[PV UPFLFOOFO BBO IFU '&4WPPSTUFM )JHI 5FDI

,XBOUJUBUJFWF HFHFWFOT PWFS EF[F JOEJDBUPSFO

4ZTUFNT BOE .BUFSJBMT %JU JT EF JOIPVEFMJKLF

FO BOEFS DJKGFSNBUJH NBUFSJBBM PWFS 458 JT UF

VJUXFSLJOH WBO EF 4USBUFHJTDIF 3FTFBSDI

WJOEFO JO IPPGETUVL

"HFOEB WBO IFU /BUJPOBBM /BOP*OJUJBUJFG VJU BBOHFWVME NFU TQFDJGJFLF BBOEBDIUT HFCJFEFO WBOVJU EF PWFSIFJE )FU '&4WPPSTUFM XFSE HFESBHFO EPPS EF HFIFMF BDBEFNJTDIF

@ NJMKPFO FVSP WPPS POEFS[PFL POUWBOHFO @ NJMKPFO FVSP WPPS POEFS[PFL CFTUFFE

XFSFME FO EF JOEVTUSJF EJF WPPS NJDSP FO

@ GUF BBO POEFS[PFL CFTUFFE

OBOPUFDIOPMPHJF JO /FEFSMBOE SFMFWBOU JT

@ DJSDB HFCSVJLFSTDPNNJTTJF

%F VJUWPFSJOH WBO IFU POEFS[PFLTQSPHSBNNB JT JO IBOEFO WBO IFU DPOTPSUJVN 4UJDIUJOH /BOP/FYU/- )FU QSPHSBNNBCVSFBV IJFSWPPS XPSEU HFWFTUJHE CJK 458 *O GFCSVBSJ

CJKFFOLPNTUFO @ EPPS 458 HFPSHBOJTFFSEF DPOHSFTTFO TZNQPTJB XPSLTIPQT @ HFCSVJLFSTSFMBUJFT

LXBN NFU EF GPSNFMF UPF[FHHJOH WBO

@ HFQSPNPWFFSEFO

NJMKPFO FVSP WPPS IFU QSPHSBNNB PGGJDJFFM IFU

IPPHPQHFMFJEF NFJTKFT FO KPOHFOT

HSPFOF MJDIU WBO IFU NJOJTUFSJF WBO &DPOPNJTDI

@ DJSDB XFUFOTDIBQQFMJKLF QVCMJDBUJFT

;BLFO -BOECPVX FO *OOPWBUJF "MMF QBSUOFST JO

@ PDUSPPJFO

IFU DPOTPSUJVN ESBHFO TBNFO PPL NJMKPFO FVSPCJK)FUQSPHSBNNBEVVSUUPU

@ TUBSUVQ FYDMVTJFG 7BMPSJTBUJPO (SBOU

@ MJDFOUJFPWFSFFOLPNTUFO @ TUBSUVQT 7BMPSJTBUJPO (SBOU

458+BBSDPOHSFT


STW-Jaarcongres 2010

+BO %PVXF F ,SPFTLF FO &QQP #SV VJOT

0Q PLUPCFS WPOE IFU KBBSMJKLTF STW-jaarcongres QMBBUT JO IFU /JFVXFHFJOT #VTJOFTT $FOUFS &S XBSFO SVJN CF[PFLFST %F QMFOBJSF WPPSESBDIU WBO )FSNBO 8JKGGFMT MFWFSEF FFO WPPS WFMFO OJFVX ACV[[XPSE PQ TVTUBJOPWBUJPO *O EF UXFFEF IFMGU WBO EF PDIUFOE XBSFO FS [FT GPDVTTFTTJFT HFSFMB UFFSE BBO EF NBBUTDIBQQFMJKLF UIFNBT JO IFU OJFVXF TUSBUFHJTDI QMBO WBO /80 (FMJKLUJKEJH XBSFO FS WJKG XPSLTIPQT ESJF HFSJDIU PQ IFU POUXJLLFMFO WBO QSBLUJTDIF WBBSEJHIFEFO CJK KPOHF POEFS[PFLFST FO UXFF PWFS IFU TDISJKWFO WBO POEFS[PFLTWPPSTUFMMFO WPPS 458QSPKFD UFO %F KPOHF POEFS[PFLFST CMFLFO [FFS FOUIPVTJBTU PWFS EF WBBSEJHIFJETXPSLTIPQT %F 458XPSLTIPQT CMJKLFO JO FFO EVJEFMJKLF CFIPFGUF UF WPPS[JFO 0PL EF CFESJKWFONBSLU XFSE EF IFMF EBH HPFE CF[PDIU 5JKEFOT IFU DPOHSFT [JKO EF KBBSMJKLTF Simon Stevinprijzen VJUHFSFJLU 4JNPO 4UFWJO .FFTUFS BBO QSPGES 1IJMJQ EF (PFZ 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO 4JNPO 4UFWJO (F[FM BBO ESJS .BSUJKO $PY WBO EF 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO 4JNPO 4UFWJO -FFSMJOH BBO EST /JFOLF #PTTDIBBSU WBO IFU ".$ JO "NTUFSEBN

1SPGGES )FSNBO 8JKGGFMT


Simon Stevinprijzen 2010

1IJMJQ EF (PFZ 4JNPO 4UFWJO .FFTTUFS

6JUUSFJLJOH 4JNPO 4UFWJO .FFTUFSQSJKT BBO 1IJMJQ EF (PFZ

.B SUJKO $PY 4JNPO 4UFWJO (F[FM

&TUIFS -FVOH

6JUSFJLJOH 4JNPO 4UFWJO O (F[FMQSJJKT BBO .BSUJKO $PY

3PCF FSU 3JTTNBOO

/JFOLF #PTTDIBBSU 4JNPO 4UFWJO -FFSMJOH


Overige gebeurtenissen

CW/STW-programma Scheidingstechnologie FJOETFTTJF PQ KVOJ WFFM POEFS[PFL WJOEU FFO WFSWPMH JO IFU %VUDI 1SPHSBNNF GPS 4FQBSBUJPO 5FDIOPMPHZ %FFMOFNFST UJKEFOT EF WJKGEBBHTF XPSLTIPQ Physics for Industry EJF EF 4UJDIUJOH '0. FO 458 TBNFO JO EF XFFL WBO PLUPCFS PSHBOJTFFSEFO JO IFU -PSFOU[ $FOUFS JO -FJEFO @ foto: Lorentz Center

Simon Stevin Gezel 2010; 5FDIOPMPHJTDI

Komt een dokter bij de ingenieur,

)JFSCJK FFO GPUP WBO JS 8JMNB 4UFFOFWFME

CSPDIVSF PWFS NFEJTDIF UFDIOPMPHJF

OBEBU [F PQ IFU UI *%' *OUFSOBUJPOBM .BTUJUJT

5PQUBMFOU *OUFSWJFXT NFU 458QSPNPWFOEJ

$POGFSFODF HFIPVEFO WBO NBBSU EF

VJU

Boehringer Ingelheim Young Innovator Award IFFGU HFXPOOFO *O UPUBBM XBSFO QFSTPOFO HFOPNJOFFSE KPOHFS EBO FO OPH HFFO 1I%

EF KVSZ IFFGU EF JOHF[POEFO BCTUSBDUT EF EBBSPQ JOHF[POEFO QSPDFFEJOHT QBQFST CFPPSEFFME 7BO EF CFTUF POEFS[PF LFST [JKO EBBSOB EF QSFTFOUBUJFT CFPPSEFFME XBBSOB 8JMNB [JDI XJOOBBS NPDIU OPFNFO


Kernboodschappen van STW 0O[F LFOOJTFDPOPNJF WSBBHU PN JOWFTUF SJOHFO JO HSFOTWFSMFHHFOE POEFS[PFL FO PN CFWPSEFSJOH WBO FGGFDUJFWF LFOOJTPWFSESBDIU 458 JT FS WPPS PQ JOHFSJDIU PN IFU CFTUF POEFS[PFL UF TFMFDUFSFO FO NBYJNBBM LFOOJTPWFSESBDIU UF CFWPSEFSFO 5FDIOPMPHJTDIF EPPSCSBLFO POUTUBBO OJFU TQPOUBBO NBBS LVOOFO XFM XPSEFO CFWPS EFSE 458 CSFOHU EBBSPN WBOBG EF TUBSU WBO FML POEFS[PFLTQSPKFDU POEFS[PFLFST FO HFCSVJLFST CJK FMLBBS FO TUJNVMFFSU [P PQUJNBMF XJTTFMXFSLJOH UVTTFO CFJEF QBSUJK FO 7BO EF HFCSVJLFST JT BGLPNTUJH VJU IFU .,# 0OEFS[PFLTHFME NPFU FGGJDJÑOU FO [P TUSB UFHJTDI NPHFMJKL CFTUFFE XPSEFO 458 WFSCJOEU WBOVJU FFO OBUJPOBMF PQUJFL MPLBMF QSPKFDUFO CJK BMMF VOJWFSTJUFJUFO NFU MBOEFMJKLF QMBUGPSNT WBO POEFS[PFLFST FO HFCSVJLFST

Eindsymposium Bsik-programma DPTE PQ NFJ PQHFWPMHE EPPS '&4QSPHSBNNB /FUIFSMBOET *OTUJUVUF PG 3FHFOFSBUJWF .FEJDJOF

*OOPWBUJFPSHBOJTBUJFT [PVEFO IVO QSPHSBN NBT NPFUFO SJDIUFO PQ UPQTFDUPSFO FO PQ EVVS[BBNIFJE %BU WFSHU EVSG PN UF LJF[FO 458 EPFU EJU NFU IBBS WSBBHHFTUVVSEF QSPHSBNNBT 7SBBHHFTUVVSE BDBEFNJTDI POEFS[PFL [PV NPFUFO GPDVTTFSFO PQ EF TQFDJGJFLF VJUEBHJOHFO WPPS EF JOEVTUSJF %BBSPN SJDIU 458 [JDI JO IFU CJK[POEFS PQ LMFJOTDIBMJH WSBBHHFTUVVSE POEFS[PFL NFU TMFDIUT FFO PG FOLFMF QSJWBUF QBSUJKFO HPFE QBTTFOE CJK EF JOEVTUSJÑMF LFOOJTCFIPFGUF

4QPOTPST WBO IFU Techniek Toernooi 2010

Techniek Tournooi 2010 @ foto’s: Wim de Knegt, Rheden


Lowlands _ LlowLab

.FEF PQ JOJUJBUJFG WBO 458 XBT FS UJKEFOT IFU KBBSMJKLTF -PXMBOET NV[JFLGFTUJWBM BGHFMPQFO BVHVTUVT WPPS IFU FFSTU FFO MBC PQ IFU GFTUJWBM Llowlab HFIFUFO %BU QSFTFOUFFSEF WPPS CFFMEFO WBO XFUFOTDIBQ VJU /FEFSMBOE EJF CJKESBHFO BBO JOOPWBUJF FO EVVS[BBNIFJE $JSDB WBO EF CF[PFLFST WBO IFU GFTUJWBM CF[PDIU IFU MBC

0QWBMMFOEF SFTVMUBUFO VJU IFU POEFS[PFL +BBSWFSTMBH 458

02

Opvallende r e s u l t a t e n uit het onde erzoek Overzicht programma’s en activiteiten

20

Inleiding


Perspectief

Vernieuwingsimpuls


Overzicht programma’s en activiteiten

Programma


Looptijd

Totaal

Budget

Uitvoering

budget

in 2010

programma

in M€

in M€

PQFO JOEJFOJOH

458 458

Perspectief (inclusief bijdragen bedrijven): (SFFO 4NBSU 1SPDFTT 5FDIOPMPHJFT (415

458

.VMUJTDBMF 4JNVMBUJPO 5FDIOJRVFT .V45

458

4NBSU 4ZTUFNT JO 1BDLBHF 4NBSU4J1

458

5IJO 'JMN /BOPNBOVGBDUVSJOH 5'/

458

"VUPOPNPVT 4FOTPS 4ZTUFNT "44:4

458

$MFBO $PNCVTUJPO $PODFQUT $$$

458

(FO#JPUJDT

458

4NBSU 0QUJDT 4ZTUFNT 404

458

#VJMEJOH PO 5SBOTJFOU 1MBTNBT #51

458

*OUFHSBM 4PMVUJPOT GPS 4VTUBJOBCMF $POTUSVDUJPO *4$

458

-FBSOJOH GSPN /BUVSF UP QSPUFDU DSPQT -'/

458

/FVSP4*1&

458

#JP#BTFE (FP $JWJM &OHJOFFSJOH #JP(FP$JWJM

458

$BSEJPWBTDVMBS 3JTL .BOBHFNFOU $"3*4."

458

(FOFSJD 5FDIOPMPHZ PG *OUFHSBUFE 1IPUPOJDT (5*1

458

4."35 4FQFSBUJPOT GPS DPNQMFY TZTUFNT 4."354FQ

458

'SPN 8BTUF UP 3FTPVSDF 83

458

Partnership: )ZGMVY

458 )ZGMVY

%BOPOF

458 %BOPOF

Valorisation Grant

POCFQBBME

458 *$53FHJF /BOP/FE

Samenwerking met NWO: $PNQMFYJUFJU

458 /80&8

*OOPWBUJFWF (FOPNJDT $MVTUFST

POCFQBBME

458 /(*

.BBUTDIBQQFMJKL 7FSBOUXPPSE *OOPWFSFO

.P[BJFL

POCFQBBME

/JFVXF *OTUSVNFOUFO JO EF (F[POEIFJET[PSH /*(

3VCJDPO

POCFQBBME

4NBSU &OFSHZ 4ZTUFNT 4&4

458 /80&8

/80'POET 0QFO "DDFTT

POCFQBBME

"$54 "-8 $8 &8

458 /80

458 /80 458 /80 *$53FHJF

;PO.X '0.

458 /80 *$53FHJF (8 .B(8 ;PO.X / /(* 458 80530 '0. *$53FHJF /*)$

/80OBOP

458 '0. /80"-8 /80$8 ;PO.X


Programma

Looptijd

Totaal

Budget

Uitvoering

budget

in 2010

programma

in M€

in M€

Vernieuwingsimpuls: 7&/*

POCFQBBME

458 /80

7*%*

POCFQBBME

458 /80

7*$*

POCFQBBME

458 /80

Bsik-programma’s: /BOP/FE

%VUDI 1SPHSBN GPS 5JTTVF &OHJOFFSJOH

/BOP/FYU /-

&3"/&5 /BOP4DJFODF

*01 1IPUPOJD %FWJDFT

458 "HFOUTDIBQ /-

+"$26"3%

458 /80&8

458 458 ;PO.X 458

Samenwerking met derden: 458 '0.

130(3&44**

458

4FOUJOFMT

458

4DIFJEJOHTUFDIOPMPHJF

458 /80$8

STW-platformactiviteiten: "EBQUJFWF *OUFMMJHFOUJF 4//

POCFQBBME

458

458*$5 DPOGFSFOUJF

POCFQBBME

458

4FOTF PG $POUBDU DPOGFSFOUJF

POCFQBBME

458

4*3&/ DPOGFSFOUJF

POCFQBBME

458

4DIPOF FO ;VJOJHF 7FSCSBOEJOH

POCFQBBME

458

Simon Stevinprijzen: 4JNPO 4UFWJO .FFTUFS

POCFQBBME

L€

458

4JNPO 4UFWJO (F[FM

POCFQBBME

L€

458

4JNPO 4UFWJO -FFSMJOH

POCFQBBME

L€

458

Valorisatieworkshops: ,FOOJTCFTDIFSNJOH FO FYQMPJUBUJF

POCFQBBME

458

0SJÑOUBUJF PQ POEFSOFNFSTDIBQ

POCFQBBME

458

POCFQBBME

458 "HFOUTDIBQ /-

.&%&" $"53&/&

458 "HFOUTDIBQ /-

#TJLQSPHSBNNBT

Monitoring: *5&"

458 "HFOUTDIBQ /- /80


Inleiding %F IPPGEBDUJWJUFJUFO WBO 458 [JKO IFU 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB EF 1FSTQFDUJFG QSPHSBNNBT FO IFU 1BSUOFSTIJQQSPHSBNNB %BBSOBBTU WPFSU 458 EJWFSTF BOEFSF QSPHSBN NBT VJU (zie ook pagina 20 en 21, hier staan alle op 31 december 2010 lopende programma’s en activiteiten) &FO BBOUBM WBO EF[F QSPHSBNNBT XPSEU WPMMFEJH EPPS 458 HFGJOBODJFSE BOEFSF FYUFSO PG HF[BNFOMJKL &S [JKO PPL JOJUJBUJFWFO NFU FFO AQMBUGPSN GVODUJF 7PPS NFFS JOGPSNBUJF LVOU V WJB PO[F XFCTJUF XXXTUXOM EF XFCQBHJOBT WBO EF EFTCFUSFGGFOEF QSPHSBNNBT SBBE QMFHFO 6 WJOEU EBBS PPL EF OBBN WBO EF 458DPOUBDUQFSTPPO *O EJU IPPGTUVL QSFTFOUFSFO XJK FFO BBOUBM BBOTQSFLFOEF SFTVMUBUFO VJU IFU POEFS[PFL %F WPPSCFFMEFO [JKO HFSBOHTDIJLU OBBS QSPHSBNNB FO EBBSOBBTU OBBS UIFNB %F UIFNBT [JKO *OGPSNBUJF FO $PNNVOJDBUJF UFDIOPMPHJF FO &MFLUSPUFDIOJFL 4ZTUFNFO &OFSHJF FO .BUFSJBMFO $IFNJF .JMJFV FO 8BUFS -JGF 4DJFODFT 5FDIOPMPHZ FO /BOPUFDIOPMPHJF

Open Technologieprogramma )FU EPFM WBO IFU 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB 051 JT IFU CFWPSEFSFO WBO UFDIOJTDIXFUFO TDIBQQFMJKL POEFS[PFL FO EF UPFQBTTJOH EBBS WBO &S [JKO HFFO EFBEMJOFT BBOWSBHFO LVOOFO IFU HFIFMF KBBS EPPS XPSEFO JOHFEJFOE IPPH TUBBOEF XFUFOTDIBQQFMJKLF LXBMJUFJU ÏO VUJMJTB UJF [JKO EF UXFF DSJUFSJB XBBS BBO WPMEBBO NPFU XPSEFO *O POUWJOH 458 QSPKFDUWPPSTUFMMFO CJOOFO IFU 051 IJFSWBO IFFGU IFU CFTUVVS FS OB CFPPSEFMJOH EPPS POBGIBOLFMJKLF SFGFSFOUFO FO PQ CBTJT WBO SBOLJOH EPPS KVSZT HFIPOPSFFSE %BBS XBT FFO CFESBH WBO NJMKPFO FVSP NFF HFNPFJE JODMVTJFG DPGJOBODJFSJOH WBO HFCSVJLFST

Open Technologieprogramma (OTP)


4ZTUFNFO &OFSHJF FO .BUFSJBMFO

QSPKFDUMFJEFS

QSPGES 6UF &CFSU

QSPKFDU

06501

Vonken als elektronenversnellers en scheikundige reactoren VOJWFSTJUFJU

$FOUSVN 8JTLVOEF *OGPSNBUJDB

Volgens nieuwe metingen produceert onweer niet alleen harde gammastraling, maar zelfs veel antimaterie in de vorm van positronen. Projectpartner Guus Pemen en collega’s in de elektrotechniek van de TU/e demonstreren hoe ‘minibliksems’ de lucht van snelwegen en varkensstallen kunnen zuiveren. Ook al zijn processen in onweerswolken moeilijk te verkennen, de mechanismes van antimaterieproductie en luchtzuivering zijn waarschijnlijk dezelfde: hoge elektrische spanningen laten vertakte plasmakanalen groeien. Aan de groeiende uiteinden wordt elektrische energie gebundeld, en knallen versnelde elektronen op luchtmoleculen. Dit leidt tot scheikundige reacties, maar in extreme gevallen

1

worden elektronen ook doorversneld en produceren door botsing met luchtmoleculen uiteindelijk harde röntgen- en

.BBS AUFHFOMPQFOEF POUMBEJOHFO IFCCFO

gammastraling en zelf antimaterie.

FFO CSPO WBO FMFLUSPOFO WPPS IVO VJUFJOEF

%F BMMFSFFSTUF GBTF WBO EF POUMBEJOH EF ATUSFBNFS [FU FMFLUSJTDIF FOFSHJF IFU NFFTU

SFSFO GPUPOFO EF[F FMFLUSPOFO *O QVVS / XFSLU EJU NFDIBOJTNF OJFU NFFS NBBS JO IFU

FGGJDJÑOU PN JO TDIFJLVOEJHF FO BOEFSF QSP

FYQFSJNFOU CMFWFO EF TUSFBNFST MPQFO

OPEJH *O /0 NFOHTFMT [PBMT MVDIU HFOF

EVDUFO EF MPLBMF WFMEFO FO FMFLUSPOFOFOFS HJFÑO MPQFO [FFS IPPH PQ UFSXJKM IFU HBT

6JUFJOEFMJKL LXBNFO UIFPSJF FO FYQFSJNFOU

LPVE CMJKGU 4USFBNFSPOUMBEJOHFO JO MVDIU

PWFSFFO PPL FFO WFSPOUSFJOJHJOH WBO NJOEFS

MPQFO NFU TOFMIFEFO WFSHFMJKLCBBS NFU MPLB

EBO QQN [VVSTUPG EJF FYQFSJNFOUFFM OJFU

MF FMFLUSPOFOTOFMIFEFO NBBS [F MPQFO IFU

UF WPPSLPNFO JT MBBU EF POUMBEJOH MPQFO

HFNBLLFMJKLTU UFHFO EF FMFLUSPOFOCFXFHJOH

;PBMT UF [JFO PQ EF GPUP [JKO EF LBOBMFO

JO %F POUMBEJOH NFU EF FMFLUSPOFOESJGUSJDI

OV EVO FO LSPOLFMJH FO TUFSL WFSUBLU %F

UJOH NFF UF MBUFO MPQFO JT WFFM NPFJMJKLFS FO

TJNVMBUJF MBBU [JFO EBU EF WFMEWFSTUFSLJOH

2 1 "OUJNBUFSJF JO EF EBNQLSJOH HFNFUFO WBOVJU FFO TBUFMMJFU@ foto: NASA 2 *O TUJLTUPG NFU NJOEFS EBO QQN [VVSTUPG XPSEFO AQPTJUJFWF TUSFBNFSPOUMBEJOHFO LSPOLFMJH %F IBBSEVOOF [JKUBLKFT [JKO OBBS PO[F TDIBUUJOHFO EPPS FOLFMF FMFLUSP OFO PQHFXFLU EJF JPOJTBUJFMBXJOFT OBBS IFU LBOBBM UPF PQXFLLFO

WFSHU IPHFSF TQBOOJOHFO FO EF POUMBEJOHFO

IPHFS JT NBBS FYQFSJNFOU FO UIFPSJF UPOFO

CMJKLFO PPL JFUT MBOH[BNFS UF [JKO %JU MFFL

PPL BBO EBU EF TOFMIFJE CJKOB EF[FMGEF JT

POT FFSTU FFO QBSBEPY NBBS XF LPOEFO

PPL BM WFSBOEFSU EF 0 DPODFOUSBUJF NFU

OFOWFSTOFMMFST FO [FMGHFPSHBOJTFFSEF

IFU VJUFJOEFMJKL WFSLMBSFO TJNVMBUJFT UPOFO

FFO GBDUPS %PPS [JKO OJFUMJOFBSJUFJU JT

TDIFJLVOEJHF SFBDUPSFO #FLFOEF UPFQBT

BBO EBU ANFFMPQFOEF POUMBEJOHFO EPPS EF

EF POUMBEJOH FFO VJUFSNBUF SPCVVTU WFS

TJOHTHFCJFEFO [VMMFO WPPSVJUHBBO EPPS EJU

FMFLUSPOFOESJGU CSFEFS XPSEFO FO IFU WFME

TDIJKOTFM %JU [FU FFO WPMHFOEF TUBQ JO POT

CFHSJQ &O NJTTDIJFO XPSEFO PPL OJFVXF

WØØS IVO VJUFJOEF EBBSPN NJOEFS WFSTUFSLFO

LXBOUJUBUJFG CFHSJQ WBO AWPOLFO BMT FMFLUSP

UPFQBTTJOHTHFCJFEFO POUTMPUFO


-JGF 4DJFODFT 5FDIOPMPHZ

QSPKFDU

06568

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS #SBN 'FSSFJSB

Een betere conserveringstechniek voor vers geperst vruchtensap VOJWFSTJUFJU

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

Vers geperste vruchtensappen zijn gezond maar jammer genoeg slechts enkele dagen houdbaar. Logistiek gezien is dit te kort om ze in goede staat bij de consument te krijgen. De houdbaarheid kan verlengd worden met thermische pasteurisatie maar dat beïnvloedt de smaak nadelig. Door de toenemende vraag naar verse sappen zijn voedingsmiddelenproducenten op zoek naar nieuwe conserveringstechnieken die het product niet of minimaal beïnvloeden. Voor vruchtensappen maar ook voor andere vloeibare producten, zoals ketchup, zuivel en bier, biedt nietthermische pasteurisatie met gepulste elektrische velden, PEF genaamd, uitkomst. Tijdens dit proces worden de membranen van bacteriën elektrisch geperforeerd en onschadelijk gemaakt. Deze conserveringstechniek, die al jaren wereldwijd veel aandacht krijgt, wordt

"SUJTU JNQSFTTJPO WBO FFO 1&' CFIBOEFMJOH PQ FFO WFSQBLU QSPEVDU

toegepast vóór het verpakken van het vloeibare product. FFOWPVEJHFSF WFSQBLLJOHTNBDIJOF XPSEFO

WBO FFO GMFYJCFMF WFSQBLLJOH 7PPS IFU POU

,PSU TBNFOHFWBU [JKO EF WPPSEFMFO WBO

UPFHFQBTU FO CFIPPSU OBCFTNFUUJOH UPU

XFSQ MJHHFO EF VJUEBHJOHFO CJK IFU WFSNJKEFO

EF[F UFDIOJFL FFO NJOJNBMF IJUUFCFMBTUJOH

IFU WFSMFEFO 0N 1&'JOQBDL UF LVOOFO

WBO HFCJFEFO NFU UF IPHF FMFLUSJTDIF WFME

XBBSEPPS IFU WFSTF LBSBLUFS WBO IFU QSPEVDU

SFBMJTFSFO JT HFCSVJL HFNBBLU WBO FFO

TUFSLUFT LBOT PQ EPPSTMBH PG KVJTU UF MBHF HFSJOHF CFIBOEFMJOH 5JKEFOT IFU DPOTFS

CFIPVEFO CMJKGU 5FWFOT JT FS WFFMBM NJOEFS

QMBTUJD FMFLUSJTDI HFMFJEFOE WFSQBLLJOHT

FOFSHJF OPEJH EBO WPPS UIFSNJTDIF QBT

NBUFSJBBM FO JT IFU XFSLJOHTQSJODJQF JO FFO

WFSFO NFU 1&' XBSNU IFU QSPEVDU TMFDIUT

UFVSJTBUJF %F UFDIOJFL LFOU PPL FFO HSPPU

EFNPOTUSBUPS BBOHFUPPOE )FU JT NPHFMJKL

FFO UJFOUBM HSBEFO PQ )JFSEPPS CMJKGU EF

OBEFFM FS JT FFO EVSF IZHJÑOJTDIF WFSQBL

TDIBEFMJKLF CBDUFSJÑO JO QSPEVDUFO [PBMT

WFSTF TNBBL WBO IFU QSPEVDU CFIPVEFO FO

LJOHTNBDIJOF OPPE[BLFMJKL PN CFTNFUUJOH

WSVDIUFOTBQQFO EPPS EF WFSQBLLJOH IFFO

CFIPPSU TNBBLWFSMJFT EPPS EF QBTUFVSJTBUJF

UVTTFO CFIBOEFMJOH FO WFSQBLLFO WBO IFU

NFU PGXFM MPH UF SFEVDFSFO

UPU IFU WFSMFEFO

QSPEVDU UF WPPSLPNFO 7PPS EF VUJMJTBUJF WBO EJU HPFELPQFSF BMUFS 5JKEFOT EJU 458POEFS[PFL JT WPPS IFU FFSTU

OBUJFG JT FFO BBOUBM DPODFQUFO VJUHFXFSLU

BBOHFUPPOE EBU IFU NPHFMJKL JT FFO QSPEVDU

EJF BBOHFWFO IPF EF UFDIOJFL HFÕOUSPEV

OB IFU WFSQBLLFO FFO DPOTFSWFSJOHTCFIBO

DFFSE LBO XPSEFO JO CFTUBBOEF QSPEVDUJF

EFMJOH NFU 1&' UF HFWFO %F[F UFDIOJFL JT

MJKOFO #JK EF[F DPODFQUFO CFXFHFO UXFF

1&'JOQBDL HFOPFNE )JFSEPPS LBO FFO

FMFLUSPEFT UFO PQ[JDIUF WBO EF CVJUFOLBOU



*OGPSNBUJF FO $PNNVOJDBUJFUFDIOPMPHJF FO &MFLUSPUFDIOJFL

QSPKFDUMFJEFS

QSPGES +VSJBBO 4DINJU[

QSPKFDU

06630

Energievoorziening voor de microchip van de toekomst VOJWFSTJUFJU

De microchip van de toekomst zit niet

EF[F FOFSHJF LBO OJFU WJB TUPQDPOUBDU PG

in een grijze doos onder de bureautafel.

CBUUFSJK XPSEFO BBOHFWPFSE &S NPFU EBBS

De chip wordt een autonoom stofkorrel-

PN FOFSHJF XPSEFO BGHFUBQU VJU EF EJSFDUF

tje, dat overal en nergens is, en af en toe

PNHFWJOH

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

.JDSPDIJQ WBO EF UPFLPNTU IFFGU JOHFCPVXEF [POOFDFM @ foto: Sander Smits (UT).

slimme radiosignalen afgeeft aan soortgenoten of een basisstation.

"BO EF 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF IFCCFO +VSSJBBO

IVJT OPH TUSPPN XPSEFO HFMFWFSE BBO IFU

4DINJU[ "MFYFZ ,PWBMHJO FO +JXV -V POEFS

POEFSMJHHFOEF DJSDVJU

.FU [XFSNFO AFMFLUSPOJTDI TUPG LBO

[PDIU PG IFU NPHFMJKL JT FFO EVOOFGJMN

CJKWPPSCFFME UFNQFSBUVVS FO BBOXF[JHIFJE

[POOFDFM UF HFCSVJLFO WPPS EF[F FOFSHJF

+JXV -V HBBU CJOOFOLPSU QSPNPWFSFO

WBO NFOTFO JO FFO HFCPVX XPSEFO HFNFUFO

WPPS[JFOJOH ;JK LP[FO WPPS EF NFFTU

NBBS 4DINJU[ ,PWBMHJO FO 4DISPQQ [JKO

XBBSNFF EF LMJNBBUSFHFMJOH CFUFS UPFHF

DPNQBDUF PQMPTTJOH EF [POOFDFM EJSFDU

WPPSOFNFOT EJU POEFS[PFL WPPSU UF [FUUFO

TOFEFO LBO XPSEFO PQ EF MPLBMF CFIPFGUF

PQ EF NJDSPDIJQ HSPFJFO ;JK TMBBHEFO FSJO

JO TBNFOXFSLJOH NFU /91 4FNJDPOEVDUPST

)FU FMFLUSPOJTDI TUPGEFFMUKF JT FFO BVUP

EF[F NPHFMJKLIFJE BBO UF UPOFO EBOL[JK

FO IFU )PMTU $FOUSVN )FU TZTUFFN NPFU

OPNF ESBBEMP[F TFOTPS EJF JO FFO TPPSU

TBNFOXFSLJOH NFU FFO BBOUBM [POOFDFM

OPH WFSEFS XPSEFO VJUPOUXJLLFME ;P NPFU

TMVJNFSUPFTUBOE BG FO UPF JOGPSNBUJF WFS[B

EFTLVOEJHFO %F BNPSGTJMJDJVNUFDIOPMPHJF

OPH CFXF[FO XPSEFO EBU JO IFU[FMGEF

NFMU FO EPPSHFFGU )PF [VMLF TZTUFNFO

POUXJLLFME JO EF HSPFQ WBO 3VVE 4DISPQQ

TZTUFFN WPMEPFOEF FOFSHJF PQHFTMBHFO

JOGPSNBUJF VJUXJTTFMFO CJK FYUSFFN MBHF

BBO EF 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU FO $*(4

LBO XPSEFO PN FFO CVGGFS UF WPSNFO UVTTFO

WFSNPHFOT JT FFO POEFSXFSQ WBO JOUFOTJFG

UFDIOPMPHJF WBO /BOLBJ 6OJWFSTJUZ JO $IJOB

EF XJTTFMWBMMJHF BBOWPFS WBO FOFSHJF FO

POEFS[PFL JO EF *$5

CMFLFO [FFS HFTDIJLU WPPS EJSFDUF JOUFHSBUJF

EF QFSJPEJFLF QJFLWSBBH WBO IFU TZTUFFN

PQ $.04DIJQT %F[F UXFF UFDIOPMPHJFÑO

WPPS IFU WFS[FOEFO WBO JOGPSNBUJF

.BBS FS JT PPL FFO NFFS TUPGGFMJKL LOFMQVOU

IFCCFO EF BBOUSFLLFMJKLF FJHFOTDIBQ

CJK IFU NBLFO WBO [VMLF ESBBEMP[F OFUXFS

EBU [F PPL CJK [XBLLFS MJDIU OPH FFO HPFEF

LFO &ML TUPGEFFMUKF HFCSVJLU FOFSHJF FO

FGGJDJÑOUJF MBUFO [JFO ;P LBO PPL CJOOFOT


$IFNJF .JMJFV FO 8BUFS

QSPKFDU

10255

QSPKFDUMFJEFS

QSPGES &SOTU 4VEIÚMUFS

Silicium nanodraden voor uiterst gevoelige en selectieve biosensoren

VOJWFSTJUFJU


Het direct kunnen detecteren van biomoleculen bij zeer lage concentraties in complexe vloeistoffen is heel belangrijk voor vroegtijdige diagnose en succesvol behandelen van problemen gerelateerd aan voeding, gezondheid en milieu. Sensoren werken op basis van een specifieke biomoleculaire interactie tussen een ligand en zijn receptor, bijvoorbeeld een antigeen en een antilichaam. In een sensor heeft deze inter-

1

actie een verandering in een meetbare fysische eigenschap tot gevolg.

QBSBMMFMMF PSEFOJOH PQ XBGFST XPSEFO NFU CFIVMQ WBO GPUPMJUIPHSBGJTDIF NFUIPEFO

*O POT 458QSPKFDU POUXJLLFMFO XF CJPTFO

POUXJLLFME FO HFNBBLU JO EF DMFBOSPPN WBO

TPSFO PQ CBTJT WBO FFO SFFLT WBO TJMJDJVN

IFU %FMGU *OTUJUVVU WPPS .JDSPTZTUFNFO FO

OBOPESBEFO )FU EFUFDUJFQSPDFT NFU OBOP

/BOPFMFDUSPOJDB %*.&4 BBO EF 56 %FMGU

ESBEFO JT UFSVH UF IFSMFJEFO UPU FMFLUSJTDIF WFSBOEFSJOHFO JO EF OBOPESBBE EPPSEBU FFO

%F PQQFSWMBLUFDIFNJF CFQBBMU EF QSFDJF[F

HFMBEFO MJHBOE JOUFSBDUJF IFFGU NFU FFO SFDFQ

LPQQFMJOH UVTTFO EF CJPSFDFQUPS FO EF

UPS EJF PQ EF OBOPESBBE WBTU[JU (figuur 1)

OBOPESBBEFMFLUSPOJDB %F TFDUJF /BOP

,FONFSLFOEF BGNFUJOHFO WBO EF[F ESBEFO

PSHBOJTDIF DIFNJF WBO EF 56 %FMGU POEFS

[JKO OBOPNFUFS Y OBOPNFUFS Y

[PFLU WFSTDIJMMFOEF LPQQFMJOHTSFBDUJFT

NJDSPNFUFS CSFFEUF Y IPPHUF Y MFOHUF

XBBSPOEFS IZESPTJMZMFSJOHFO FO IFU FMFLUSP

figuur 2 %F QSFDJF[F BSDIJUFDUVVS WBO EF

DIFNJTDI CJOEFO WBO CFQBBMEF SFBDUJFWF

OBOPESBEFO [BM OBBS WFSXBDIUJOH CFQBMFOE

NPOPNFSFO &FO HPFEF DPOUSPMF PWFS EF

[JKO WPPS EF HFWPFMJHIFJE WBO EF EFUFDUJF

DIFNJF BBO IFU TJMJDJVNPQQFSWMBL JT DSVDJBBM WPPS EF VJUFJOEFMJKLF TUBCJMJUFJU FO HFWPFMJH

*O POT 458QSPKFDU MJHU EF OBESVL TUFSL PQ

IFJE WBO EF TFOTPS %PPS JOEJWJEVFMF OBOP

EF EFUFDUJF WBO IFU L%B .ZDPCBDUFSJVN

ESBEFO JO EF QBSBMMFMMF PSEFOJOH TFMFDUJFG

UVCFSDVMPTJT EPFMFJXJU JO IFU TQVUVN WBO

UF NPEJGJDFSFO LVOOFO WFSTDIJMMFOEF CJP

UVCFSDVMPTFQBUJÑOUFO BMTNFEF EF EFUFDUJF

SFDFQUPSFO OBBTU FMLBBS PQ EF[FMGEF DIJQ

WBO WJSVTTFO EJF BDUJFG LVOOFO [JKO JO EF

XPSEFO BBOHFCSBDIU (figuur 1) %F [P

MVDIUXFHFO )JFSCJK NBLFO XF HFCSVJL WBO

POUXJLLFMEF CJPTFOTPSFO NBLFO MBCFMWSJKF

SFDPNCJOBOUF BOUJMJDIBNFO FO OBOPESBEFO

EFUFDUJF WBO WFSTDIJMMFOEF NPMFDVMFO NPHF

1MBOU 3FTFBSDI *OUFSOBUJPOBM POEFSEFFM

MJKL )FU POEFS[PFL EBU JO EJU QSPKFDU XPSEU

WBO 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU FO 3FTFBSDI

VJUHFWPFSE JT VJUFSNBUF NVMUJEJTDJQMJOBJS FO

DFOUSVN FO EF "GEFMJOH 7JSPMPHJF WBO IFU

JO OBVXF TBNFOTQSBBL NFU EF HFCSVJLFST

&SBTNVT .$ [JKO QBSUOFST EJF XFSLFO BBO EF CJPSFDFQUPSFO MJHBOEFO FO EF CJPMPHJ TDIF QSPFWFO 4JMJDJVN OBOPESBEFO JO

2 1 4DIFNBUJTDIF XFFSHBWF WBO FFO SFFLT CFTUBBOEF VJU UXFF OBOPESBEFO EJF FML WPPS[JFO [JKO WBO WFSTDIJMMFOEF CJPSFDFQUPSFO %SBBE UPPOU UXFF CJPSFDFQUPSFO ÏÏO EBBSWBO JT HFDPNQMFYFFSE NFU FFO MJHBOE UFSXJKM EF BOEFSF CJPSFDFQUPS OPH WSJK JT )FU MJHBOE CJOEU OJFU BBO EF SFDFQUPSFO WBO ESBBE 2 &MFLUSPOFONJDSPTDPQJTDIF PQOBNF WBO FFO TJMJDJVN OBOPESBBE

Perspectief 458 TUFMU KBBSMJKLT FFO BQBSU CVEHFU CFTDIJL

NFEJTDIF CFFMEFO UF POUXJLLFMFO UF WBMJEFSFO

CBBS WPPS EF GJOBODJFSJOH WBO QSPHSBNNBT JO

FO UF WBMPSJTFSFO %JU NPFU FFO HFÕOUFHSFFSEF

IFU LBEFS WBO 4581FSTQFDUJFG 1FSTQFDUJFG

BOBMZTF NPHFMJKL NBLFO WBO IFUFSPHFOF FO

LFONFSLU [JDI EPPS FFO HFSJDIUIFJE PQ IFU

% NFEJTDIF CFFMEHFHFWFOT PN PQTQPSJOH

PQMPTTFO WBO JOOPWBUJFLOFMQVOUFO EPPS IFU

EJBHOPTF CFIBOEFMJOH FO QSPHOPTF WBO [JFLUFO

POUXJLLFMFO WBO OJFVXF UFDIOPMPHJF WJB FFO

UF WFSCFUFSFO %F GPDVT WBO IFU QSPHSBNNB JT

NVMUJEJTDJQMJOBJSF BBOQBL EPPS TBNFOXFSLJOH

HFSJDIU PQ IFU HFOFSFSFO WBO CFFMEHFCBTFFSEF

NFU HFCSVJLFST EPPS NFEFGJOBODJFSJOH EPPS

UFDIOPMPHJF EJF UPU CFUFSF CFIFFSTJOH WBO IBSU

QSJWBUF QBSUJKFO FO EPPS TQFDJGJFLF BDUJWJUFJUFO

FO WBBU[JFLUFT NPFU MFJEFO %F CFUFLFOJT WPPS EF

HFSJDIU PQ WBMPSJTBUJF FO POEFSOFNFSTDIBQ

TBNFOMFWJOH FO EF FDPOPNJF JT EBO PPL HSPPU

1FSTQFDUJFG JT FS JO IFU CJK[POEFS WPPS CFEPFME PN WFSOJFVXFOEF LFOOJT UPU UPFQBTTJOH UF

)FU QSPHSBNNB Generic Technologies for

CSFOHFO FO [PEPFOEF FFO CJKESBHF UF MFWFSFO

Integrated Photonics (GTIP) IFFGU UPU EPFM

BBO UFDIOPMPHJTDIF JOOPWBUJF JO /FEFSMBOE

FFO EPPSCSBBL UF CFXFSLTUFMMJHFO JO IFU UPFQBT

%F 1FSTQFDUJFGQSPHSBNNBT EJF CFHJO

EPPS HFOFSJFLF UFDIOPMPHJFÑO UF POUXJLLFMFO

EPPS IFU 458CFTUVVS XBSFO HPFEHFLFVSE

WPPS IFU SFBMJTFSFO WBO 1*$T NFU WFSCFUFSEF FO

LFOEFO JO IFU WFSTMBHKBBS IVO FFSTUF DBMM *O

OJFVXF GVODUJPOBMJUFJUFO UFHFO MBHF LPTUFO FO

UPUBBM XFSEFO WPPS EF QSPHSBNNBT #JP#BTFE

LPSUF POUXJLLFMUJKEFO )FU (5*1QSPHSBNNB [BM

(FP $JWJM &OHJOFFSJOH GPS B TVTUBJOBCMF TPDJFUZ

[PWFFM NPHFMJKL WPPSUCPVXFO PQ EF HFOFSJFLF

TFO WBO GPUPOJTDI HFÕOUFHSFFSEF DIJQT 1*$T

#JP(FP$JWJM

$BSEJPWBTDVMBS 3JTL .BOBHFNFOU

JOUFHSBUJFUFDIOPMPHJFÑO EJF OV JO OBUJPOBMF FO

CZ BEWBODFE NFEJDBM JNBHJOH $"3*4."

&VSPQFTF QSPKFDUFO XPSEFO POUXJLLFME FO

'SPN 8BTUF UP 3FTPVSDF o &DPMPHJDBM EFTJHO

CFTUBBU VJU ESJF IPPGEUIFNBT OJFVXF ACPVX

GPS QSPEVDUJPO PG DIFNJDBMT BOE FOFSHZ GPS

TUFOFO QBDLBHJOH FO TPGUXBSF EFTJHO UPPMT

PSHBOJD SFTJEVFT 83

(FOFSJD 5FDIOPMPHJFT GPS *OUFHSBUFE 1IPUPOJDT (5*1 FO 4NBSU

)FU QSPHSBNNB SMARTSeparations SJDIU

4FQFSBUJPOT GPS DPNQMFY TZTUFNT 4."35

[JDI PQ EF POUXJLLFMJOH WBO OJFVXF TDIFJEJOHT

4FQFSBUJPOT

GVMM QSPQPTBMT JOHFEJFOE

QSJODJQFTESJWJOH GPSDFT OJFVXF NBUFSJBMFO

%BBSWBO XBSFO FS HFIPOPSFFSE %BBSNFF

OJFVXF BQQBSBUVVS FO FOBCMJOH TDJFODFT

XFSE FFO CFESBH WBO NJMKPFO FVSP WPPS OJFVX

EJF OPEJH [JKO WPPS UPFLPNTUJHF 4NBSU

POEFS[PFL BBOCFTUFFE

4FQBSBUJPOT 4NBSU 4FQBSBUJPOT [JKO TDIFJEJOHFO JO DPNQMFYF TZTUFNFO [PBMT

&FO LPSUF CFTDISJKWJOH WBO EF HPFEHFLFVSEF

HFÕEFOUJGJDFFSE JO EF *OOPWBUJF 3PBENBQ

QSPHSBNNBT

4DIFJEJOHTUFDIOPMPHJF 4DIFJEJOHTQSPDFTTFO

)FU QSPHSBNNB Bio-Based Geo & Civil

FOFSHJF %F OJFVX UF POUXJLLFMFO QSPDFT

Engineering for a Sustainable Society

QSJODJQFT EJFOFO FFO EVJEFMJKLF WFSCFUFSJOH

(BioGeoCivil) IFFGU UPU EPFM DPODFQUFO UF

JO EVVS[BBNIFJE FO FGGFDUJWJUFJU UF HFWFO

JO EF JOEVTUSJF HFCSVJLFO OPH TUFFET WFFM

POUXJLLFMFO PQ CBTJT WBO CJPMPHJF WPPS UPFLPN TUJHF CPVXNBUFSJBMFO FO CPVXQSPDFTTFO EJF

)FU QSPHSBNNB From Waste to Resource

XF[FOMJKL EF ESVL WBO EF HFP DJWJFMF UFDIOJFL

(W2R) IFFGU BMT EPFM QSPDFTTFO UF POUXJLLFMFO

PQ IFU NJMJFV WFSMJDIUFO )PFXFM EF JOEVTUSJF

PN HFÕOUFHSFFSE JO EF JOEVTUSJF HSPOETUPGGFO

WPMPQ EVVS[BNF UFDIOPMPHJFÑO UPFQBTU WFSCSVJ

VJU BGWBM UF QSPEVDFSFO %JU JT JO MJKO NFU IFU

LFO IVO BDUJWJUFJUFO OPH TUFFET WFFM HSPOETUPG

XBTUFGPPE QSJODJQF VJU EF GJMPTPGJF ADSBEMF

GFO FO FOFSHJF SFTVMUFSFOE JO FFO [XBSF MBTU PQ

UPDSBEMF )FU QSPHSBNNB JT PQHF[FU SPOE IFU

IFU NJMJFV %F WPPSHFOPNFO POUXJLLFMJOH [BM

CBTJTDPODFQU PN HFNFOHEF CBDUFSJFDVMUVSFO

EF CFMBTUJOH PQ IFU NJMJFV JO WFSHFMJKLJOH NFU

UF HFCSVJLFO WPPS IFU PN[FUUFO WBO PSHBOJTDIF

USBEJUJPOFMF PQMPTTJOHFO WFSNJOEFSFO

BGWBMTUPGGFO JO XBBSEFWPMMF QSPEVDUFO

)FU QSPHSBNNB Cardiovascular Risk Mana-

.FFS JOGPSNBUJF PWFS BMMF 1FSTQFDUJFG

gement (CARISMA) IFFGU BMT EPFM FFO OJFVXF

QSPHSBNNBT JT UF WJOEFO PQ

HFOFSBUJF NFUIPEFO WPPS IFU BOBMZTFSFO WBO

XXXTUXOM1SPHSBNNBTQSPHSBNNBMJKTUIUN

Perspectiefprogramma _ 5IJO 'JMN

/BOPNBOVGBDUVSJOH 5'/


QSPKFDU

10026

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS -JOB 4BSSP

Nanostructuren op maat gemaakt voor sensortoepassingen VOJWFSTJUFJU


Optische technieken voor sensoren zijn

1

bijzonder belangrijk in biochemische analyse. Het implementeren van sensoren in chips of microsystemen kan hun toepassing in verscheidene gebieden enorm vergroten, variërend van industriële processen tot automobielindustrie tot medische zorg. In dit verband zijn optisch-chemische sensoren met behulp van golfgeleiderdevices bijzonder aantrekkelijk omdat deze kunnen voorzien in de grote vraag naar meer gevoelige, compacte en goedkopere devices. *O EJU QSPKFDU XPSEFO OBOPTUSVDUVSFO POEFS[PDIU [PBMT FFO BSSBZ WBO QJMBBSUKFT FO WSJKIBOHFOEF GJMNT EJF [JKO WFSWBBSEJHE VJU "-% "UPNJD -BZFS %FQPTJUJPO HFEFQP OFFSE 5J0 %JU JT FFO NBUFSJBBM NFU MBHF BCTPSQUJF FO BMT [PEBOJH CJK[POEFS HFTDIJLU

1

BMT HPMGHFMFJEFSNBUFSJBBM *O JT JO IFU QSPKFDU FFO OJFVXF UFDIOJFL POUXJLLFME "UPNJD MBZFS EFQPTJ UJPO "3SBZT %FGJOFE CZ &UDICBDL UFDIOJRVF ""3%&

PN EF HSPPUUF WBO EF EJDIU CJKFFOTUBBOEF IPHF 5J0QJMBBSUKFT QSFDJFT UF TUVSFO 0Q EF[F NBOJFS LVOOFO HSPUF BSSBZT WBO EF[F QJMBBSUKFT WFSWBBSEJHE XPS EFO PQ FFO NBOJFS EJF $.04DPNQBUJCFM JT IFUHFFO JOUFHSBUJF WBO BOEFSF GVODUJFT

2

3

PQ EF[FMGEF DIJQ NPHFMJKL NBBLU ;P LBO FFO DPNQMFFU TZTUFFN HFNBBLU XPSEFO

CFFME EFUFDUJF WBO /0 HBT %F DPSSPTJF

%F WFSWBBSEJHEF BSSBZT WBO 5J0 QJMBBSUKFT

CFTUFOEJHIFJE FO DIFNJTDIF TUBCJMJUFJU

[JKO HFUFTU JO IFU JOGSBSPPEHFCJFE HFCJFE

WBO 5J0 TBNFO NFU EF HFWPFMJHIFJE FO

FO MJFUFO FFO HSPUF HFWPFMJHIFJE [JFO WPPS

TFMFDUJWJUFJU WBO EF POUXPSQFO HPMGHFMFJEFST

CSFLJOHTJOEFYWBSJBUJFT

NBLFO EF[F EFWJDFT [FFS BBOUSFLLFMJKL WPPS NFUJOH BBO VJUMBBUHBTTFO CFXBLFO WBO

%JDIUFSF QBLLJOH WBO EF[F QJMBBSUKFT [BM

WPFETFMWFJMJHIFJE FO BOBMZTF WBO QSPEVDUJF

NFUJOH JO IFU VMUSBWJPMFUHFCJFE NPHFMJKL

LXBMJUFJU

NBLFO IFUHFFO WBO CFMBOH JT WPPS CJKWPPS

1 4DIFNBUJTDIF UFLFOJOH WBO EF GPUPOJTDIF TFOTPS 2 $MPTFVQ WBO EF 5J0QJMBBSUKFT BSSBZGPUPOJTDIF LSJTUBMMFO 3 EF HFWPFMJHIFJETHSBGJFL WBO FFO QSPUPUZQF

Perspectiefprogramma _ .VMUJTDBMF 4JNVMBUJPO 5FDIOJRVFT .V45



QSPKFDUMFJEFS

ESJS 3PO 1FFSMJOHT

QSPKFDU

10104

Multi-schaal mechanica van vezelnetwerken VOJWFSTJUFJU

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO

1 Vezels zijn het geheim van ’s werelds

EJTDSFUF FFOEJNFOTJPOBMF FMFNFOUFO *FEFS

beste materialen. De natuur heeft

FMFNFOU TUBBU WPPS FFO FOLFMF WF[FM PG FFO

vezels geselecteerd om materialen

EFFM EBBSWBO %F FMFNFOUFO [JKO WFSCPOEFO

sterk, flexibel en lichtgewicht te maken.

JO LOPPQQVOUFO EJF EF JOUFSBDUJF UVTTFO

De mechanische eigenschappen van

WF[FMT NPEFMMFSFO %JSFDUF TJNVMBUJFT NFU

vezel-achtige materialen, zoals stijfheid,

FFO EFSHFMJKL HFEFUBJMMFFSE OFUXFSL [JKO

sterkte en rekbaarheid, worden bepaald

WFFMBM PONPHFMJKL PNEBU [F UFWFFM SFLFO

door de eigenschappen van de afzonder-

LSBDIU WFSHFO %BBSPN HFCSVJLFO XF EF

lijke vezels en vooral ook door de manier

[PHFOBBNEF RVBTJDPOUJOVàN 2$ NFUIPEF

waarop deze samen een netwerk vormen

PN EF CFSFLFOJOH FGGJDJÑOUFS UF NBLFO

– dit wil zeggen door de microstructuur.

%F 2$ NFUIPEF JT POUXJLLFME WPPS BUPPN SPPTUFST NBBS JT EPPS POEFS[PFLFS -BST

$POWFOUJPOFMF NBUFSJBBMNPEFMMFO IPVEFO

#FFY JO EJU QSPKFDU HFTDIJLU HFNBBLU WPPS

HFFO SFLFOJOH NFU EF NJDSPTUSVDUVVS FO

SPPTUFSNPEFMMFO WBO WF[FMOFUXFSLFO ;F

EFGJOJÑSFO EF FJHFOTDIBQQFO WBO NBUFSJBMFO

JOUSPEVDFFSU UXFF CFOBEFSJOHFO (zie figuur 1)

2

1 %F UXFF CFOBEFSJOHFO EJF BBO EF RVBTJDPOUJOVàN NFUIPEF UFO HSPOETMBH MJHHFO JOUFSQPMBUJF FO TPNNBUJF 2 4JNVMBUJF WBO FFO MBQKF FMFLUSPOJTDI UFYUJFM NFU CFIVMQ WBO FFO SPPTUFSNPEFM

FOLFM PQ EF NBDSPTDPQJTDIF UPFQBTTJOHT

8F HFCSVJLFO EF POUXJLLFMEF NFUIPEFO

TDIBBM &DIUFS WPPS WFFM NPEFSOF UPFQBT

5FO FFSTUF XPSEU EF WFSQMBBUTJOH WBO EF

TJOHFO TDIJFU FFO EFSHFMJKLF HSPWF CFOBEF

LOPPQQVOUFO HFÕOUFSQPMFFSE CJOOFO ESJF

POEFS BOEFSF WPPS IFU NPEFMMFSFO WBO

SJOH UFLPSU %PFM WBO POT POEFS[PFL JT PN

IPFLJHF HFCJFEFO JO EJF HFEFFMUFO WBO

FMFLUSPOJTDI UFYUJFM %JU JT UFYUJFM XBBSJO

SFLFONFUIPEFO UF POUXJLLFMFO EJF POT

IFU OFUXFSL XBBS TMFDIUT HFSJOHF WBSJBUJFT

FMFLUSPOJTDIF DPNQPOFOUFO [PBMT TFOTPSFO FO MJDIUCSPOOFO [JKO PQHFOPNFO POEFS

UPFTUBBO EF WPMMFEJHF NJDSPTUSVDUVVS WBO

QMBBUTWJOEFO )JFSEPPS XPSEFO BMMF

IFU WF[FMOFUXFSL JO SFLFOJOH UF CSFOHFO

WFSQMBBUTJOHFO WBO LOPPQQVOUFO CJOOFO

MJOH WFSCPOEFO NFU HFMFJEFOEF ESBEFO

%JU MFWFSU OJFU BMMFFO OBVXLFVSJHFS NBUFSJBBM

FFO ESJFIPFL BMT POCFLFOEFO HFÑMJNJOFFSE

4JNVMBUJFT IFMQFO PN EF QMBBUTJOH FO

NPEFMMFO PQ NBBS CJFEU PPL EF NPHFMJKL

&FO UXFFEF CFOBEFSJOH XPSEU HFÕOUSPEV

CFWFTUJHJOH WBO EF DPNQPOFOUFO UF PQUJ

IFJE PN EF JOWMPFE WBO EF NJDSPTUSVDUVVS o

DFFSE EPPS IFU SFTUFSFOEF TUFMTFM WFSHF

NBMJTFSFO [PEBU EF CFUSPVXCBBSIFJE FO

FO WFSBOEFSJOHFO EBBSJO o UF CFTUVEFSFO

MJKLJOHFO PQ UF TUFMMFO PQ CBTJT WBO FFO

MFWFOTEVVS EBBSWBO HFHBSBOEFFSE LVOOFO

CFQFSLU BBOUBM LOPPQQVOUFO CJOOFO EF

XPSEFO (zie figuur 2)

%F HSPOETMBH WPPS PO[F NPEFMMFO XPSEU

ESJFIPFLFO IJFSWPPS XPSEU FFO [PHFOBBN

HFWPSNE EPPS FFO SFHFMNBUJH SPPTUFS WBO

EF TPNNBUJFSFHFM HFCSVJLU

Perspectiefprogramma _ 4NBSU 0QUJDT

4ZTUFNT 404


QSPKFDU

10442

QSPKFDUMFJEFS

ESJS ,MBVT #PMMFS

Slimme verstembare filters op een chip VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Door filters en spiegels te combineren op één chip met een diodelaser, wordt het mogelijk om steeds meer functies op steeds minder oppervlak te realiseren, zodat je in de toekomst bijvoorbeeld een hele Ramanspectrometer kan krijgen in je i-Phone. Daarmee zou je snel kunnen controleren of er pinda in je eten zit (als je daarvoor allergisch bent), of die trui wel echt van wol is en of je cola echt diet is. %F GJMUFST NBLFO XF EPPS EF CBOFO WPPS IFU MJDIU JO SJOHFO UF MBUFO MPQFO XBBSCJK CFQBBMEF HPMGMFOHUFT MJDIULMFVSFO QSFDJFT JO EF SJOH QBTTFO SFTPOFSFO FO BOEFSF OJFU %PPS EF SJOHFO UF WFSIJUUFO LVOOFO XF EF HSPPUUF BBO QBTTFO FO EBBSNFF EF HPMGMFOHUF EJF FS EPPS LPNU %PPS WFSTDIJMMFOEF SJOHFO UF DPNCJOFSFO LVOOFO XF FFO HSPUF WFSTDIFJEFOIFJE BBO HPMGMFOHUFT CFIFFSTFO %F SFMBUJF UVTTFO IFU WFSIJUUFO FO EF HPMGMFOHUF WBO IFU GJMUFS JT OJFU FFOWPVEJH WFSTDIJMMFOEF SJOHFO CFÕOWMPFEFO FMLBBS FO EF PNHFWJOHTUFNQFSBUVVS TQFFMU FFO HSPUF SPM JO EF BGWPFS WBO XBSNUF %F CFTUVSJOH WBO EF SJOHFO LBO EBO PPL OJFU NFU FFO HFXPOF DPOUSPMMFS NBBS [BM HFCSVJL NBLFO WBO FFO TMJN BMHPSJUNF EBU BDUJFG DPOUSPMFFSU PG EF HPMGMFOHUF OPH KVJTU JT FO EBU LBO JOTQFMFO PQ WFSBOEFSFOEF PNTUBOEJHIFEFO *O [JKO EF FFSTUF PODIJQ SJOHTUSVDUVSFO WPPS EJU QSPKFDU HFSFBMJTFFSE FO NFUJOHFO WFSSJDIU BBO EF GJMUFSLBSBLUFSJTUJFLFO %F BGCFFMEJOH MBBU EF DPOOFDUPSFO [JFO HPVE

EJF CPWFOPQ EF DIJQ MJHHFO FO EF TUSPPN WPPS EF WFSIJUUJOH WBO EF SJOHFO HFMFJEFO 3FDIUT WBO IFU NJEEFO JT FFO BBOUBM WBO EF SJOHTUSVDUVSFO [JDIUCBBS

4DBOOJOH &MFDUSPO .JDSPTDPQF 4&. CFFME WBO EF FMFLUSJTDIF DPOOFDUPSFO JOHFLMFVSE WPPS IFU CFTUVSFO WBO EF PQUJTDIF DIJQ %F WFSWPSNJOHFO BBO EF SBOE IPSFO CJK EF 4&. BMT FFO HSPPU CFFMEWMBL XPSEU HFCSVJLU

Perspectiefprogramma _ (FO#JPUJDT



QSPKFDUMFJEFS

QSPGES (JMMFT WBO 8F[FM

Project GenExpand: ‘slapende antibiotica’ wakker maken In een tijdperk waar grote problemen optreden met de toenemende resistentie

VOJWFSTJUFJU

QSPKFDU

10467

6OJWFSTJUFJU -FJEFO

1

tegen antibiotica is het van cruciaal belang nieuwe verbindingen te vinden die deze het hoofd kunnen bieden. Binnen het project GenExpand (onderdeel van het STW-Perspectiefprogramma GenBiotics) richten we ons op actinomyceten, grondbacteriën die tweederde van alle ons bekende antibiotica produceren. Industriële partners zijn Novacta Biosystems (UK) en Service XS (Leiden).

2

0QIFMEFSJOH WBO EF HFOPPNTFRVFOUJF WBO Streptomyces coelicolor MJFU [JFO EBU [FMGT EF[F [FFS WFFM CFTUVEFFSEF CBDUFSJF WFFM NFFS BOUJCJPUJDB LBO NBLFO EBO XF UPU OPH UPF EBDIUFO ,FOOFMJKL XPSEU FFO BBOUBM BOUJCJPUJDB OJFU TUBOEBBSE HFQSPEVDFFSE EF [PHFOBBNEF ATMBQFOEF BOUJCJPUJDB &ÏO WBO EF HSPPUTUF VJUEBHJOHFO JT OV PN EF TMFVUFMT UF WJOEFO PN EF[F XBLLFS UF NBLFO FO [P OJFVXF CSPOOFO WBO NFEJDJKOFO BBO UF CPSFO 8F IFCCFO MBUFO [JFO EBU ÏÏO WBO EJF TMFVUFMT FFO POEFSEFFM WBO EF CBDUFSJÑMF DFMXBOE JT [JF CJKWPPSCFFME 7130 -BCZSJOU GFCSVBSJ #JOOFO IFU QSPKFDU IFCCFO XF FFO HSPUF WFS[BNFMJOH WBO BOUJCJPUJDB QSPEVDFSFOEF BDUJOPNZDFUFO PQHF CPVXE FO EF[F TDSFFOFO XF NFU CFIVMQ WBO HFQBUFOUFFSEF UFDIOPMPHJF JO TBNFOXFSLJOH

1 "OUJCJPUJDBQSPEVDFSFOEF TUSFQUPNZDFUFO PQ FFO SJKLF WPFEJOHTCPEFN FO FFO HFBOOPUFFSEF MBOUJCJPUJD HFODMVTUFS (onder) %F QJHNFOUFO EJF EPPS EF CBDUFSJÑO XPSEFO VJUHFTDIFJEFO [JKO BOUJCJPUJDB %F HFODMVTUFS JT HFWJTVBMJTFFSE NFU CFIVMQ WBO EF "SUFNJT UPPM WBO IFU 4BOHFS *OTUJUVUF $BNCSJEHF 6, 2 5FTU WBO BOUJCJPUJDB QSPEVDFOUFO UFHFO NVMUJSFTJTUFOUF ,MFCTJFMMB WFFMCFMPWFOEF QSPEVDUJFTUBNNFO HFÕTPMFFSE VJU IFU 2JOHMJOH HFCFSHUF JO $IJOB [JKO HFUFTU UFHFO ,MFCTJFMMB )FMEFSF [POFT WBO HSPFJSFNNJOH [JKO FFO NBUF WPPS BOUJCJPUJDVNQSPEVDUJF )FU HSPUF WFSTDIJM UVTTFO EF MJOLFSQMBBU WJFS LMFJOF [POFT FO SFDIUFSQMBBU WFFSUJFO HSPUF [POFT JT IFU HFWPMH WBO JOEVDUJF WBO BOUJCJPUJDB EPPS TQFDJBMF HSPFJPNTUBOEJH IFEFO @ foto: Jasper Swierstra (Erasmus MC) en Hua Zhu (UL).

NFU EF HSPFQ WBO 7BO 8BNFM &SBTNVT .$ %JU IFFGU FFO FFSTUF EPPSCSBBL PQHFMFWFSE

HFNBBLU WBO EF LOPXIPX POUXJLLFME CJOOFO

[VJWFSFO ;P IFCCFO XF OV FFO BBOUBM WFFM

XBBSCJK XF FFO WJKGUJHUBM OJFVXF TUBNNFO IFC

EJU QSPKFDU FO FFO 4587*$*QSPKFDU (JMMFT

CFMPWFOEF MFBET EJF XF JO EF LPNFOEF UJKE

CFO HFWPOEFO EJF BOUJCJPUJDB BBONBLFO EJF

WBO 8F[FM

[PEBU EF JEFOUJGJDBUJF FO [VJWFSJOH

[VMMFO LBSBLUFSJTFSFO FO UFTUFO )FU QSPKFDU

XFSLFO UFHFO CFSVDIUF [JFLUFWFSXFLLFST BMT

XPSEU WFSTOFME &FO SFMBUJFG OJFVX UZQF BOUJ

JT UFWFOT FFO HFIFFM OJFVXF CFOBEFSJOH WPPS

.34" Pseudomonas of Klebsiella 7BO FFO

CJPUJDB EF lantibiotics IFFGU PO[F TQFDJBMF

ESVH EJTDPWFSZ HFCBTFFSE PQ OFYU HFOFSBUJPO

EFFM WBO EF[F QSPEVDUJFTUBNNFO JT JONJEEFMT

BBOEBDIU 0N EF BBOXF[JHIFJE FSWBO TQFDJGJFL

TFRVFODJOH UFDIOPMPHJF %F UPFLPNTU [BM

EF HFOFUJTDIF LBBSU PQHFIFMEFSE EF LPQQF

BBO UF LVOOFO UPOFO [JKO WJB PSHBOJTDIF TZO

NPFUFO VJUXJK[FO JO IPFWFSSF EF[F OJFVXF

MJOH WBO EF CJPMPHJTDIF BDUJWJUFJU BBO TQFDJ

UIFTF HSPFQ 0WFSLMFFGU0WFSIBOE 6OJWFSTJUFJU

TUSBUFHJF EJF JONJEEFMT XFSFMEXJKE XPSEU

GJFLF HFOFO JO IFU %/" JT POEFSXFH 7PPS EF

-FJEFO FGGJDJÑOUF DIFNJTDIF QSPCFT HFNBBLU

UPFHFQBTU IFU IFU VMUJFNF BOUXPPSE JT PQ

QSPEVDUJF WBO EF BOUJCJPUJDB XPSEU HFCSVJL

PN EF[F QFQUJEF BOUJCJPUJDB PQ UF TQPSFO FO UF

EF QSPCMFNBUJFL

Perspectiefprogramma _ 'SPN 8BTUF 5P 3FTPVSDF

83


QSPKFDU

11605

QSPKFDUMFJEFS

ESJS 3PCCFSU ,MFFSFCF[FN

Bioplastics uit afval VOJWFSTJUFJU

1

2

De productie van afval kan worden

FFO PWFSNBBU BBO TVCTUSBBU QSPEVDFSFO EF

gezien als een teken van inefficiëntie.

CBDUFSJÑO UPU LFFS IFU FJHFO HFXJDIU BBO

In de westerse maatschappij gaat agro-

1)" %JU PQ OBUVVSMJKLF TFMFDUJF HFCBTFFSEF

industriële productie en consumptie

QSPDFT JT FWFO FGGJDJÑOU BMT USBEJUJPOFMF CJP

gepaard met de productie van een

UFDIOPMPHJTDIF 1)"QSPEVDUJFNFUIPEFO

enorme hoeveelheid afval. Het STW-

NFU HFOFUJTDI HFNPEJGJDFFSEF NJDSPPSHB

Perspectief programma Waste To

OJTNFO EJF QVSF HMVDPTF BMT TVCTUSBBU

Resource (W2R) is gericht op het ontwik-

HFCSVJLFO NBBS CPFWFOEJFO WFFM TOFMMFS


3

123 0Q MBDUBBU HFLXFFLUF 1)"BDDVNVMFSFOEF CBDUFSJÑO WBO MJOLT OBBS SFDIUT FFO NJDSPTDPQJTDIF GBTFDPOUSBTU PQOBNF FFO UFS JEFOUJGJDBUJF NFU GMVPS FTDFOUJF HFLMFVSEF EFFMQPQVMBUJF FO NFU OJMFCMVF HFLMFVSEF DFMMFO UFS EFNPOTUSBUJF WBO JOUSBDFMMVMBJS 1)"

kelen van biotechnologische processen waarmee organisch afval kan worden

7FSEFSF POUXJLLFMJOH FO JOEVTUSJÑMF JOUSPEVD

FDPOPNJTDIF JNQMJDBUJFT WBO 1)"QSPEVDUJF XPSEFO POEFS[PDIU CJK EF 6OJWFSTJUFJU

omgezet in hernieuwbare grondstoffen.

UJF WBO IFU 1)"QSPEVDUJFQSPDFT CFIPFGU

Hiermee kan de efficiëntie van agro-

CFUSPLLFOIFJE WBO WFSTDIJMMFOEF WBLHFCJF

6USFDIU %F NVMUJEJTDJQMJOBSJUFJU LPNU PPL

industriële productie worden verhoogd,

EFO ,FOOJT JT OPEJH WPPS EF TDIFJEJOH WBO

UPU VJUESVLLJOH JO EF TBNFOTUFMMJOH WBO EF

en daarmee een bijdrage worden gele-

EF HFQSPEVDFFSEF 1)"T FO CBDUFSJÑMF

HSPFQ JOEVTUSJÑMF QBSUOFST EJF CJK IFU QSPKFDU

verd aan een duurzame samenleving.

CJPNBTTB AEPXOTUSFBN QSPDFTTJOH FO EF

CFUSPLLFO [JKO [PBMT %4. FO 1VSBD BMT

VJUFJOEFMJKLF UPFQBTTJOH WBO EF 1)"T BMT

TQFDJBMJTUFO PQ IFU HFCJFE WBO QPMZNFSFO

&ÏO WBO EF POMBOHT HFIPOPSFFSEF QSPKFDUFO

CJPMPHJTDI BGCSFFLCBBS QMBTUJD PG OB DIFNJ

FO JOEVTUSJÑMF CJPUFDIOPMPHJF FO 1BRVFT

JO IFU 83 QSPHSBNNB JT HFSJDIU PQ EF

TDIF DPOWFSTJF BMT IFSOJFVXCBSF HSPOETUPG

BMT NJMJFVCJPUFDIOPMPHJTDI CFESJKG )JFSNFF JT FFO [FFS BBOUSFLLFMJKL UFBN WBO POEFS

QSPEVDUJF WBO CJPMPHJTDIF BGCSFFLCBSF

WPPS EF DIFNJTDIF JOEVTUSJF %JU WSBBHU

QMBTUJDT QPMZIZESPYZBMLBOPBUFO 1)"T VJU

PN WFSSFHBBOEF TBNFOXFSLJOH UVTTFO WFS

[PFLTHSPFQFO FO CFESJKWFO HFDSFÑFSE

BHSPJOEVTUSJÑMF BGWBMTUSPNFO %F CBTJT WPPS

TDIJMMFOEF WBLHFCJFEFO )FU 458QSPKFDU

XBBSNFF EF QSPEVDUJF WBO CJPQMBTUJDT VJU

IFU 1)"QSPEVDUJFQSPDFT JT HFMFHE CJK EF

HFSJDIU PQ 1)"QSPEVDUJF VJU BGWBM NBBLU

BGWBM FFO GPSTF TUBQ EJDIUFS CJK UPFQBTTJOH

BGEFMJOH #JPUFDIOPMPHJF WBO EF 56 %FMGU

FFO EFSHFMJKLF NVMUJEJTDJQMJOBJSF CFOBEFSJOH

LBO XPSEFO HFCSBDIU

3FDFOU POEFS[PFL CJK EF[F BGEFMJOH IFFGU

NPHFMJKL )FU QSPKFDU PNWBU EF POUXJLLFMJOH

BBOHFUPPOE EBU XBOOFFS POHFEFGJOJFFSEF

WBO FFO JOEVTUSJFFM EFNPOTUSBUJFQSPDFT

NFOHTFMT WBO CBDUFSJÑO XPSEFO CMPPU

XBBSNFF 1)"NBUFSJBBM LBO XPSEFO HFQSP

HFTUFME BBO BGXJTTFMFOEF QFSJPEFO NFU FO

EVDFFSE FO POEFS[PDIU EPPS EF POEFS[PFLT

[POEFS TVCTUSBBU WPFETFM FS FFO WFSSJKLJOH

HSPFQFO EJF [JDI SJDIUFO PQ EPXOTUSFBN

QMBBUTWJOEU WBO CBDUFSJÑO EJF FOPSNF IPF

QSPDFTTJOH 56 %FMGU FO VUJMJTBUJF WBO IFU

WFFMIFEFO 1)" LVOOFO QSPEVDFSFO /B IFU

FJOEQSPEVDU 56 &JOEIPWFO FO 8BHFOJOHFO

PPHTUFO WBO EF CBDUFSJÑO FO WPFEJOH NFU

6OJWFSTJUFJU %VVS[BBNIFJETBTQFDUFO FO EF

Vernieuwingsimpuls )FU 7FSOJFVXJOHTJNQVMTQSPHSBNNB JT EPPS

7PPS XBT IFU UPUBBM CVEHFU WPPS

/80 TBNFO NFU ,/"8 FO EF VOJWFSTJUFJUFO

Veni: .€ CFVS[FO

JO PQHF[FU )FU QSPHSBNNB IFFGU BMT

Vidi: .€ CFVS[FO

EPFM PN WFSOJFVXFOE POEFS[PFL FFO FYUSB

Vici: .€ CFVS[FO

JNQVMT UF HFWFO %F 7FSOJFVXJOHTJNQVMT JT QFSTPPOTHFCPOEFO FO CJFEU UBMFOUWPMMF

)FU BBOUBM BBOWSBHFOIPOPSFSJOHFO CFUSPG

DSFBUJFWF POEFS[PFLFST EF LBOT PN POEFS

WPPS

[PFL OBBS IVO LFV[F VJU UF WPFSFO FO EF EPPS

Veni:

TUSPPN CJK XFUFOTDIBQQFMJKLF POEFS[PFLT

Vidi:

JOTUFMMJOHFO UF CFWPSEFSFO )FU QSPHSBNNB

Vici:

IFFGU HFFO FJOEEBUVN IFU CVEHFU XPSEU QFS

( Hiervan waren 3 honoreringen uit de aanvraagronde

KBBS CFQBBME

2009.)

Veni

)FU BBOUBM WSPVXFMJKLF BBOWSBHFOIPOPSFSJOHFO

%F[F TVCTJEJFWPSN CJFEU EF QBT HFQSPNPWFFS

CFUSPG WPPS

EF POEFS[PFLFS EF NPHFMJKLIFJE PN HFEVSFOEF

Veni:

ESJF KBBS IBBS[JKO JEFFÑO UF POUXJLLFMFO

Vidi:

%F TVCTJEJF CFESBBHU NBYJNBBM €

Vici:

Vidi

.FFS PWFS IFU 7FSOJFVXJOHTJNQVMTQSPHSBNNB

%F[F TVCTJEJFWPSN JT HFSJDIU PQ EF POEFS

JT UF WJOEFO PQ XXXTUXOM1SPHSBNNBT

[PFLFS EJF OB [JKOIBBS QSPNPUJF BM FFO BBOUBM

7FSOJFVXJOHTJNQVMT

KBSFO POEFS[PFL PQ QPTUEPDOJWFBV IFFGU WFSSJDIU FO EBBSCJK IFFGU BBOHFUPPOE WFSOJFV XFOEF JEFFÑO UF HFOFSFSFO FO TVDDFTWPM [FMGTUBOEJH UPU POUXJLLFMJOH UF CSFOHFO 0OEFS[PFLFST XPSEFO JO TUBBU HFTUFME FFO FJHFO WFSOJFVXFOEF POEFS[PFLTMJKO UF POUXJLLFMFO FO EBBSUPF [FMG ÏÏO PG NFFS POEFS[PFLFST BBO UF TUFMMFO %F TVCTJEJF CFESBBHU NBYJNBBM € 7JEJQSPKFDUFO MPQFO WJKG KBBS Vici %F[F TVCTJEJFWPSN JT HFSJDIU PQ EF TFOJPS POEFS[PFLFS EJF IFFGU BBOHFUPPOE NFU TVDDFT FFO FJHFO WFSOJFVXFOEF POEFS[PFLTMJKO UPU POUXJLLFMJOH UF LVOOFO CSFOHFO FO BMT DPBDI WPPS KPOHF POEFS[PFLFST UF LVOOFO GVOHFSFO )FU QSPHSBNNB CJFEU EF POEFS[PFLFS EF HFMFHFOIFJE FFO FJHFO POEFS[PFLTHSPFQ PQ UF CPVXFO WBBL WPPSVJUMPQFOE PQ FFO TUSVDUVSFMF IPPHMFSBBSTQPTJUJF %F POEFS [PFLTMJKO [PV FFO TUSVDUVSFMF JOCFEEJOH CJOOFO EF POEFS[PFLTJOTUFMMJOH NPFUFO LSJKHFO %F TVCTJEJF CFESBBHU NBYJNBBM € 7JDJQSPKFDUFO MPQFO WJKG KBBS

Vernieuwingsimpuls _ 7*$*


QSPKFDU

06622

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS 3FOÏ 8JKGGFMT

Fotosynthetische celfabrieken VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 8BHFOJOHFO 3FTFBSDI $FOUSVN

Het VICI-project ‘Photosynthetic Cell

PQHFIPPQUF PMJF WBSJFFSU UVTTFO FO

NPEFMMFO NFUBCPMPNJDT FO FYUSBDUJF FFO

Factories’ heeft een degelijke weten-

(FTDIBU XPSEU EBU NFU BMHFO

CFMBOHSJKLF SPM

schappelijke basis gelegd voor wat betreft

UPU MJUFS PMJF QFS IFDUBSF QFS KBBS

het ontwerp van een bioreactor, metabole

HFQSPEVDFFSE LBO XPSEFO %JU JT BBO[JFOMJKL

&S [JKO HSPUF BMHFOPOEFS[PFLTQSPHSBNNBT

fluxen en bioraffinage op het gebied van

NFFS EBO EF QSPEVDUJWJUFJU BBO PMJF JO

UPU TUBOE HFLPNFO CJOOFO IFU UFDIOPMPHJTDIF

microalgen.

CFTUBBOEF FOFSHJFHFXBTTFO

UPQJOTUJUVVU PQ IFU HFCJFE WBO XBUFS 8FUTVT

$FOUSBBM JO EJU QSPKFDU TUPOE EF QSPEVDUJF WBO

8JK IFCCFO FFO IBBMCBBSIFJETUVEJF VJUHF

βDBSPUFFO EPPS EF NBSJFOF BMH Dunaliella

WPFSE XBBSCJK XF QSPDFTTFO PQ HSPUF TDIBBM

FFO HSPFQ WBO BJPT EJF IJFSBBO XFSLFO

salina %F[F BMH IFCCFO XF HFCSVJLU BMT FFO

IFCCFO POUXPSQFO FO PQ CBTJT EBBSWBO EF

*O IFFGU POT POEFS[PFL HFSFTVMUFFSE JO

NPEFMPSHBOJTNF PN NVMUJEJTDJQMJOBJS POEFS

CFMBOHSJKLTUF LPTUFOGBDUPSFO JO LBBSU HFCSBDIU

FFO WJTJFQBQFS PQ VJUOPEJHJOH WBO 4DJFODF

[PFL PQ UF [FUUFO PN JOEVTUSJÑMF QSPEVDUJF

0OT IVJEJHF POEFS[PFLTQSPHSBNNB JT FSPQ

#JOOFO EF[F QSPHSBNNBT XFSLFO XF TBNFO

WBO BMHFO UF SFBMJTFSFO *O IFU QSPKFDU IFCCFO

HFSJDIU PN EJF LPTUFOGBDUPSFO UF WFSMBHFO

NFU WFMF CFESJKWFO VJU EF FOFSHJF DIFNJF

ESJF QSPNPWFOEJ HFXFSLU BBO SFTQFDUJFWFMJKL

*O EJU POEFS[PFL TQFMFO EF NFUBCPMF GMVY

MFWFOTNJEEFMFO FO UFDIOPMPHJFTFDUPS

4PMBS $FMMT FO "MHBF1"3$ "MHBF 1JMPU BOE 3FTFBSDI $FOUFS .PNFOUFFM IFCCFO XF

QSJNBJSF QSPEVDUJF TFDVOEBJS NFUBCPMJTNF FO IFU NFMLFO WBO BMHFO "OOFUUF ,MJQIVJT TUFMEF JO IBBS POEFS[PFL FFO NFUBCPPMNPEFM PQ EBU JO[JDIU HFFGU JO EF QSPDFTPNTUBOEJHIFEFO PN EF QSPEVDUJF WBO BMHFOCJPNBTTB PQ MJDIU UF NBYJNBMJTFSFO *O EF SFBDUPS EJF [JK IJFSWPPS POUXJLLFME IFFGU LVOOFO XJK PQ [FFS HFDPOUSPMFFSEF NBOJFS BMHFO DPOUJOV LXFLFO FO QSPDFTQBSBNFUFST PO MJOF NFUFO (zie foto) 1BDLP -BNFST WFSSJDIUUF POEFS[PFL OBBS IFU TFDVOEBJSF NFUBCPMJTNF NFU BMT EPFMTUFMMJOH EF DPODFO USBUJF WBO EF HFXFOTUF FJOEQSPEVDUFO JO BMHFOCJPNBTTB UF NBYJNBMJTFSFO %PSJOEF ,MFJOFHSJT UFOTMPUUF XFSLUF BBO IFU ANFMLFO WBO BMHFO *O IBBS POEFS[PFL HJOH IFU FSPN PN IFU FJOEQSPEVDU PQ FFOWPVEJHF NBOJFS UF FYUSBIFSFO %BOL[JK IFU 7*$*QSPHSBNNB IFCCFO XJK FFO HPFEF CBTJT LVOOFO MFHHFO WPPS FFO TUFSL NVMUJEJTDJQMJOBJS POEFS[PFLT QSPHSBNNB EBU TJOET TUFSL HFHSPFJE JT %F CFMBOHTUFMMJOH OBBS BMHFO WPPS EF QSPEVD UJF WBO CJPCSBOETUPGGFO JT TUFSL HFTUFHFO %F NFFTUF BBOEBDIU HBBU VJU OBBS BMHFO EJF PMJF QSPEVDFSFO 0MJF JT EF HSPOETUPG WPPS CJKWPPSCFFME CJPEJFTFM %F DPODFOUSBUJF BBO

&FO GPUPCJPSFBDUPS PQ MBCPSBUPSJVNTDIBBM WPPS HFDPOUSPMFFSEF LXFFL WBO NJDSPBMHFO PN NFUBCPMF GMVY UF BOBMZTFSFO@ foto: Annette Kliphuis

Vernieuwingsimpuls _ 7*%*



QSPKFDUMFJEFS

ESJS .BSUJKO ,FNFSJOL

QSPKFDU

07575

Stroom uit een elektronisch wasbord VOJWFSTJUFJU

Elektrisch vermogen opwekken uit het niets spreekt tot de verbeelding maar is

1


2

verboden door de tweede hoofdwet van de thermodynamica. Significante stromen opwekken uit het bijna-niets is thermodynamisch wel mogelijk. Dit hebben wij onlangs aangetoond met behulp van een soort elektronisch wasbord. Deze vinding zou een eerste stap kunnen zijn op weg naar nieuwe manieren van draadloze energieoverdracht.

3

0N EF[F WJOEJOH JO [JKO DPOUFYU UF LVOOFO QMBBUTFO NPFUFO XF FFSTU CFQBMFO XBU NFU AIFU CJKOB OJFUT CFEPFME XPSEU %F UXFFEF IPPGEXFU TDISJKGU WPPS EBU FFO TZTUFFN EBU JO FWFOXJDIU JT HFFO OFUUP BSCFJE LBO MFWFSFO AIFU OJFUT JT IJFSJO EF FWFOXJDIUT TJUVBUJF XBBSJO BMMFFO XJMMFLFVSJHF LSBDIUFO WFSPPS[BBLU EPPS EF UIFSNJTDIF CFXFHJOH WBO BUPNFO FO NPMFDVMFO PQUSFEFO (FNJEEFME [JKO EF[F LSBDIUFO OVM %FOL IJFSCJK BBO FFO QMBT XBUFS EF JOEJWJEVFMF NPMFDVMFO CFXFHFO BMT FFO EPMMF JO IFU SPOE NBBS UPDI MPPQU EF QMBT OFSHFOT IFFO

EJFOEFO [PXFM PN EF FMFLUSJTDIF SJCCFMT UF

)FU ACJKOB OJFUT USFFEU PQ XBOOFFS EF

NBLFO BMT PN UF TDIVEEFO %F WFSNPHFOT

LSBDIUFO XFM UJKETHFNJEEFME OVM [JKO NBBS

EJF XF NFU EJU EFWJDF LPOEFO PQXFLLFO

OJFU WPMMFEJH XJMMFLFVSJH %F CPEFN WBO EF

XBSFO WPMEPFOEF PN FFO MPHJTDIF TDIBLF

QMBT XPSEU [BDIUKFT IFFO FO XFFS HFTDIVE

MJOH WBO TUSPPN UF WPPS[JFO

NBBS XPSEU OFUUP OJFU WFSQMBBUTU %F HSPUF USVD JT EBU BMT PQ EF CPEFN WBO EF QMBT

)FU QSJODJQF IFU HFCSVJL WBO BTZNNFUSJF

BTZNNFUSJTDIF SJCCFMT HFQMBBUTU [JKO EFOL

PN FFO OFUUP CFXFHJOH VJU FFO LMFJOF

BBO FFO PVEFSXFUT XBTCPSE IFU TDIVEEFO

WFSTUPSJOH UF IBMFO JT BM FFO SVJNF FFVX

XÏM LBO MFJEFO UPU FFO OFUUP TUSPNJOH

CFLFOE 0O[F JNQMFNFOUBUJF JT FDIUFS

*O POT POEFS[PFL IFCCFO XJK EJU QSJODJQF

FMFLUSJTDIF WFSNPHFOT PQHFXFLU XPSEFO

EF FFSTUF XBBSNFF FOJHT[JOT CSVJLCBSF OJFU NFU XBUFS NBBS NFU FMFLUSPOFO UPFHF

)JFSNFF MBUFO XF [JFO EBU EFSHFMJKLF

QBTU &FO PSHBOJTDIF WFMEFGGFDUUSBOTJTUPS

AXBTCPSEFO NPHFMJKLFSXJKT HFCSVJLU [PVEFO

JT HFCSVJLU PN FFO QMBT FMFLUSPOFO UF NBLFO

LVOOFO XPSEFO BMT TQBOOJOHTCSPO WPPS

UVTTFO UXFF FMFLUSJTDIF DPOUBDUFO 5XFF

MPXQPXFS ESBBEMP[F EFWJDFT [PBMT JNQMBO

TFUT BTZNNFUSJTDI HFQMBBUTUF FMFLUSPEFT

UBUFO PG JEFOUJGJDBUJFUBHT

1 IFU QSJODJQF WBO IFU FMFLUSPOJTDI XBTCPSE FO EF JNQMFNFOUBUJF JO FFO PSHBOJTDIF WFMEFGGFDUUSBOTJTUPS &MFLUSPOFO PSBOKF CMBVX EJF JO FFO EBM HFWBOHFO [JUUFO WFSTQSFJEFO [JDI BMT EF QPUFOUJBBM VJUHF[FU XPSEU 8BOOFFS EF QPUFOUJBBM XFFS BBO HBBU XPSEU FFO EFFM JO IFU WPMHFOEF EBM JOHFWBOHFO 2 &MFLUSPOFOTUSPPN UFHFO EF BBOVJUGSFRVFOUJF WPPS UXFF EFWJDFWBSJBOUFO %F TUSPPNPNLFSJOHFO CMBVX FO SPPE [JKO LBSBLUFSJTUJFL WPPS EJU TPPSU EFWJDFT 3 BMT C VJUHF[FU JT EF QFS BBOVJUDZDMVT WFSQMBBUTUF MBEJOH

Vernieuwingsimpuls _ 7&/*


QSPKFDU

10225

QSPKFDUMFJEFS

ESJS /JDPMF ,SJOHPT

Mechanics: it’s chemistry! VOJWFSTJUFJU


Omdat onze wegen dagelijks worden blootgesteld aan vaak barre weersomstandigheden maar tegelijkertijd continu de verwachte draagkracht moeten leveren, is het van cruciaal belang dat de veranderende materiaaleigenschappen van het asfalt geen voortijdig of onverwachts falen tot gevolg hebben. Ingenieurs bouwen al eeuwen succesvolle civiele bouwwerken op basis van mechanicakennis. Hierbij worden de onbekende chemische materiaalinteracties en veranderingen onder controle gehouden door een over-dimensioneren van structurele componenten en plaatselijk falen wordt gecorrigeerd door ad-hoc reparatiewerkzaamheden. %JU [BM JO EF OBCJKF UPFLPNTU FDIUFS OJFU NFFS NPHFMJKL [JKO EPPS EF HMPCBMF LMJNBBUWFSBOEF SJOHFO [VMMFO EF UFNQFSBUVVSTDIPNNFMJOHFO FO OFFSTMBH UPFOFNFO FO UFHFMJKLFSUJKE ESFJHU FS FFO TFSJFVT NBUFSJBBMUFLPSU EPPS IFU PQSBLFO WBO EF CBTJTNBUFSJBMFO %JU HFDPN CJOFFSE NFU IFU UPFOFNFOEF NBBUTDIBQQF MJKL CFMBOH PN EF QSPEVDUJF WBO BGWBMTUPGGFO

5FLFOJOHFO HFNBBLU EPPS .BBJLF )BSUKFT WPPS /JLJ ,SJOHPT ! 5FEY "NTUFSEBN

FO $0VJUTUPPU UPU FFO NJOJNVN UF CFQFS LFO NBBLU IFU WBO DSVDJBBM CFMBOH EBU EF DJWJFM JOHFOJFVS JO EF UPFLPNTU FFO OJFVXF

@ PQ NBBU HFNBBLUF EVVS[BNF XFHFO UF POUXFSQFO CPVXFO FO POEFSIPVEFO

HFIFMF BTGBMUNFOHTFM FO LBO EF CJOEJOH UVT TFO EF TUFOFO FO IFU BTGBMUDFNFOU HFPQUJ

POUXFSQGJMPTPGJF HBBU HFCSVJLFO *O EJU

NFU OFUUP NJOEFS NBUFSJBBMHFCSVJL FO

NBMJTFFSE XPSEFO SFLFOJOH IPVEFOE NFU EF

QSPKFDU XPSEU EBBSPN POEFS[PFL HFEBBO

$0 QSPEVDUJF

BBOXF[JHIFJE WBO WPDIU UFNQFSBUVVSTDIPN NFMJOHFO WFSPVEFSJOH FO WFSLFFSTCFMBTUJOH

OBBS EF LPQQFMJOHFO UVTTFO EF DIFNJF PQ NJDSPTDIBBM FO EF NFDIBOJDB PQ NJDSP

%PPS IFU OFNFO WBO 3ÚOUHFOTDBOT WPPS EF

TDIBBM WBO JOGSBTUSVDUVVSNBUFSJBMFO PN

HFPNFUSJF FO EPPS DIFNJTDIF FO NFDIBOJ

0N EF[F OJFVXF BBOQBL UPFHBOLFMJKLFS UF

@ JO FFO WSPFH TUBEJVN WBO IFU XFHPOUXFSQ

TDIF MBCPSBUPSJVNQSPFWFO WPPS EF NBUFSJBBM

NBLFO WPPS EF QSBLUJTFSFOEF JOHFOJFVS

WFSCFUFSEF QSPDFEVSFT WPPS NBUFSJBBM

FJHFOTDIBQQFO JT IFU OV NPHFMJKL PN FFO

XPSEFO JO EJU QSPKFDU UFTU FO SFLFONFUIPEFO

LFV[F UPF UF LVOOFO QBTTFO

iWJSUVFFM BTGBMUw JO EF DPNQVUFS UF POUXFSQFO

POUXJLLFME EJF IFU NPHFMJKL [VMMFO NBLFO

)JFSCJK LVOOFO JO IFU POUXJLLFMEF NPEFM

PN WBO EF NJDSP DIFNJF TDIBBM OBBS EF

DPOUSPMF UF IFCCFO PQ WFSBOEFSFOEF

EF EPNJOBOUF DIFNJTDIF FJHFOTDIBQQFO

NBDSP NFDIBOJDB TDIBBM UF LVOOFO HBBO

@ UJKEFOT IFU HFCSVJL WBO EF XFHFO FFO CFUFSF NBUFSJBBMFJHFOTDIBQQFO EPPS GVOEBNFO

WBO EF DPNQPOFOUFO CJUVNFO TUFOFO

[POEFS EBU BMMF UVTTFOCFSFLFOJOHFO PG

UFMF LFOOJT WBO EF DIFNJTDINFDIBOJTDIF

WVMTUPGGFO HFLPQQFME XPSEFO BBO IFU SFTVM

DPNQMFYF MBCPSBUPSJVNQSPFWFO VJUHFWPFSE

JOUFSBDUJFT NFU EF PNHFWJOH

UFSFOEF HFESBH PQ NBDSPTDIBBM WBO IFU

IPFWFO UF XPSEFO




QSPKFDUMFJEFS

ESJS ,PFO 3FFTJOL

QSPKFDU

10261

Hart en vaten als druktemakers VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU .BBTUSJDIU

Hart en bloedvaten bouwen samen bloed-

FO XJTTFMXFSLJOH [JKO HPFE UF CFTDISJKWFO

XBBSNFF TMBHBEFSTUJKGIFJE PQ FFO IPHFSF

druk op om zo het lichaam van voldoende

NFU OBUVVSLVOEJHF FO GZTJPMPHJTDIF CBTJT

ESVL LBO XPSEFO CFQBBME )JFSCJK NFUFO

bloed te voorzien. Bij een te hoge bloed-

QSJODJQFT 0OT POEFS[PFL CJK IBSUQBUJÑOUFO

XF EF TOFMIFJE WBO EF ESVLHPMG JO EF IBMT

druk (hypertensie) is er iets mis. Een

IFFGU VJUHFXF[FO EBU EF HBOHCBSF NFUIPEF

TMBHBEFS EPPS EF HPMG PQ NFFSEFSF QPTJUJFT

arts wil dan de mogelijke oorzaak weten,

WPPS IFU CFQBMFO WBO TMBHBEFSTUJKGIFJE IFU

UF SFHJTUSFSFO (figuur 2) %JF ESVLHPMG SBBTU

maar ook of er al schade aan hart en

FGGFDU WBO BEFSWFSLBMLJOH PQ EF CFMBTUJOH

NFU [PO UPU LN QFS VVS EPPS PO[F

vaten is opgetreden. In de kliniek worden

WBO IFU IBSU POEFSTDIBU &S XPSEU OBNFMJKL

TMBHBEFST )PF TUJKWFS EF WBUFO IPF TOFMMFS

hart en vaten vaak nog losstaand van

HFFO SFLFOJOH HFIPVEFO NFU EF FJHFO

EF ESVLHPMG 8F IFCCFO BM VJUHF[PDIU EBU

elkaar bekeken. Echter, juist de wissel-

TDIBQ EBU FFO TMBHBEFS [JDI NJOEFS FMBT

EF NFFUGPVU WBO EF[F OJFVXF FDIPUFDIOJFL

werking tussen hart en bloedvaten is de

UJTDI HFESBBHU CJK IPHFSF ESVLLFO (figuur 1)

IBMWFFSU XBOOFFS UJKEFOT EF NFUJOH EF

%PPS CMPFEESVL FO FDIPNFUJOHFO BBO EF

CMPFEWBUEJBNFUFST EZOBNJTDI XPSEFO XFFS

IBMTTMBHBEFS UF DPNCJOFSFO [JKO XF FS JO

HFHFWFO

sleutel tot dit diagnostisch probleem. 4UJKWF TMBHBEFST EPPS BEFSWFSLBMLJOH [PSHFO

HFTMBBHE EF NBUF WBO EF[F ESVLBGIBOLFMJKL

FS WPPS EBU IFU IBSU WÏÏM IBSEFS NPFU

IFJE OJFUJOWBTJFG UF CFQBMFO *O FFO WFSWPMH

#JOOFOLPSU [VMMFO EF[F OJFVX POUXJLLFMEF

QPNQFO EBO IFU LBO WPMIPVEFO *O EJU

POEFS[PFL CJK HF[POEF NFOTFO

NFUIPEFO FO JOEJDBUPSFO CJK IZQFSUFOTJF

POEFS[PFL [PFLFO XF OBBS CFUFSF NFUIPEFO

IFCCFO XF BBOHFUPPOE EBU EF NBUF WBO

QBUJÑOUFO JO EF QPMJLMJOJFL XPSEFO HFUFTU .FU EF[F TDSFFOJOHUFDIOPMPHJF WPPS IBSU

PN OJFUJOWBTJFG EF TUJKGIFJE WBO TMBHBEFST

ESVLBGIBOLFMJKLIFJE EF IBSUCFMBTUJOH [FMGT

UF LBSBLUFSJTFSFO %F[F HFHFWFOT LVOOFO

CFUFS WPPSTQFMU EBO EF HBOHCBSF TUJKGIFJET

FO WBBUTDIBEF LBO EF JOEJWJEVFMF QBUJÑOU

WFSWPMHFOT NFU FFO DPNQVUFSNPEFM XPSEFO

NBBU *O OBVXF TBNFOXFSLJOH NFU FFO

UJKEJHFS FO BEFRVBUFS HFIPMQFO XPSEFO

WFSUBBME OBBS JOEJDBUPSFO WPPS EF DPOEJUJF

GBCSJLBOU WBO LMJOJTDIF FDIPTDBOOFST XFS

WBO [PXFM IBSU BMT WBUFO XBOU IVO HFESBH

LFO XF OV BBO FFO FFOWPVEJHFS NFUIPEF

0QWBMMFOEF SFTVMUBUFO VJU EF LFOOJTPWFSESBDIU +BBSWFSTMBH 458

resultaten 03 : Opvallende uit de kennisoverdracht Inleiding

40

Cijfers kennisoverdracht

41

Bsik-programma: Dutch programme for Tissue Engineering (DPTE)

47

Bsik-programma: NanoNed

49

Valorisation Grant

52


Inleiding ,FOOJTPWFSESBDIU FO LFOOJTCFTDIFSNJOH TQF MFO CJK 458 FFO HSPUF SPM PN IBBS NJTTJF UF SFBMJTFSFO 5FS CFWPSEFSJOH WBO EF LFOOJTPWFSESBDIU CSFOHU 458 HFÕOUFSFTTFFSEF CFESJKWFO NBBU TDIBQQFMJKLF HSPFQFSJOHFO FO POEFS[PFLFST CJK FMLBBS EPPS IFU PSHBOJTFSFO WBO FFO HFCSVJ LFSTDPNNJTTJF QFS QSPKFDU 6JUHBOHTQVOU WPPS EF LFOOJTPWFSESBDIU JT EBU 458 FO EF LFOOJTJOTUFMMJOH EJF IFU POEFS[PFL VJUWPFSU NFEFFJHFOEPN IFCCFO PQ EF POEFS [PFLTSFTVMUBUFO 0Q CBTJT WBO EF NFEF

FJHFOEPN LVOOFO BGTQSBLFO PWFS PQUJFSFDIUFO MJDFOUJFT PG PWFSESBDIU PQ EF SFTVMUBUFO NFU CFESJKWFO XPSEFO HFNBBLU )FU QSPDFT WBO LFOOJTPWFSESBDIU CFHJOU FDIUFS BM CJK IFU POEFS[PFLTWPPSTUFM XBBSJO EF VUJMJTB UJFNPHFMJKLIFEFO FO QPUFOUJÑMF HFCSVJLFST HFÕ EFOUJGJDFFSE XPSEFO EPPS EF JOEJFOFS "BOWSBHFO XPSEFO CJK 458 CFPPSEFFME PQ XFUFOTDIBQQFMJKLF LXBMJUFJU ÏO PQ EF VUJMJTBUJF LBOTFO %BBSOBBTU CFPPSEFFMU IFU 458CVSFBV BM CJK EF JOEJFOJOH WBO POEFS[PFLTWPPSTUFMMFO PG FS TQSBLF JT WBO CFMFNNFSJOHFO WPPS EF LFOOJTPWFSESBDIU NFU BOEFSF XPPSEFO PG FS GSFFEPN UP PQFSBUF JT %PFM WBO 458 JT PN IFU POEFS[PFL NPHFMJKL UF NBLFO FO 458 [BM JO IFU HFWBM WBO EFSHFMJKLF CFMFNNFSJOHFO JO TBNFOXFSLJOH NFU EF LFOOJTJOTUFMMJOH FO EF QSPKFDUMFJEFS BGTQSBLFO NBLFO PN UPFHBOH UPU CFOPEJHEF LFOOJT UF WFSLSJKHFO PG UF CFIPVEFO )JFSEPPS CMJKWFO BGTQSBLFO PWFS FYQMPJUBUJF WBO EF POEFS[PFLTSFTVMUBUFO NFU CFESJKWFO NPHF MJKL +VSJEJTDIF LFOOJTCFTDIFSNJOH JT WBO CFMBOH BMT EBU CJKESBBHU PN LFOOJTPWFSESBDIU UF SFBMJTF SFO 7PPS 458 JT FFO PDUSPPJ FFO NJEEFM PN LFOOJTPWFSESBDIU UF SFBMJTFSFO CJKWPPSCFFME EPPS NJEEFM WBO IFU WFSMFOFO WBO MJDFOUJFT PG PWFSESBDIU WBO EF FJHFOEPN WBO EF PDUSPPJ SFDIUFO %BBSOBBTU XPSEU JO IFU POEFS[PFLT QSPKFDU BGTQSBLFO HFNBBLU NFU CFESJKWFO EJF EFFMOFNFO JO FFO HFCSVJLFSTDPNNJTTJF PWFS HFIFJNIPVEJOH WBO EF SFTVMUBUFO FO PWFS QVCMJDBUJF WBO EF SFTVMUBUFO VJU IFU POEFS[PFL

Cijfers kennisoverdracht

WFSHPFEJOH WPPS FFO MJDFOUJF PQ PG FFO PWFS

Invention Disclosure en octrooiaanvragen

WPPSXBBSEFO EJF CJK EFSHFMJKLF HFCSVJLTSFDIUFO

*O UPUBBM [JKO JO BDIUFOUXJOUJH A*OWFOUJPO

HFXPPOMJKL EJFOFO UF XPSEFO BGHFTQSPLFO

%JTDMPTVSF GPSNVMJFSFO BBOHFWSBBHE FO WFS

[PBMT BOUJJKTLBTUDMBVTVMF FO FFO HSBUJT POEFS

ESBDIU WBO FFO PDUSPPJ PG LOPXIPX FO EF

TUVVSE &S [JKO [FWFOUJFO TFBSDIFT VJUHFWPFSE

[PFLT POEFSXJKT MJDFOUJF WPPS EF LFOOJTJOTUFM

WBO EF *OWFOUJPO %JTDMPTVSF GPSNVMJFSFO VJU

MJOH458

FO CJK WJFS WJOEJOHFO NPFU OPH FFO TFBSDI QSPDFEVSF XPSEFO HFTUBSU #JK OFHFO

&S [JKO WJKG TBNFOXFSLJOHTPWFSFFOLPNTUFO EJF

WJOEJOHFO JT XFM FFO TFBSDI VJUHFWPFSE NBBS FS

PPL XFM XPSEFO BGHFTMPUFO BMT FS TQSBLF JT WBO

JT OPH HFFO CFTMJTTJOH PG FS FFO PDUSPPJBBOWSB

FFO TBNFOXFSLJOH UVTTFO UXFF PG NFFS

HF [BM XPSEFO JOHFEJFOE 7JFS WBO EJF BDIUFO

DPOUSBDUTQBSUJKFO CJK FFO POEFS[PFLTQSPKFDU

UXJOUJH WJOEJOHFO IFCCFO HFMFJE UPU FFO

7FSEFS [JKO FS UXFF NBUFSJBM USBOTGFS PWFSFFO

PDUSPPJBBOWSBBH JO 7BO [FWFO WJOEJOHFO

LPNTUFO BGHFTMPUFO [FWFO BGTUBOETWFSLMBSJO

JT BGHF[JFO WBO IFU JOEJFOFO WBO FFO PDUSPPJ

HFO FO ÏÏO JOUFOUJFWFSLMBSJOH

BBOWSBHF XBBSWBO UXFF WJOEJOHFO JO [JKO HFEBBO

"GTQSBLFO PWFS IFU HFIFJNIPVEFO WBO SFTVMUB UFO FOPG BOEFSF JOGPSNBUJF JT UXFF NBBM TDISJG

Octrooiaanvragen in 2010

UFMJKL WBTUHFMFHE (FIFJNIPVEJOH JT CJOOFO

0Q WJKGUJFO WJOEJOHFO VJU QSPKFDUFO JT FFO

FFO POEFS[PFLTQSPKFDU BMUJKE HFSFHFME JO EF

PDUSPPJBBOWSBHF JOHFEJFOE JO UJFO

BMHFNFOF GJOBODJFSJOHTWPPSXBBSEFO FO JO EF

PDUSPPJBBOWSBHFO EPPS 458 BM EBO OJFU UF[B

WPPSXBBSEFO WBO EF HFCSVJLFSTDPNNJTTJF FO

NFO NFU EF BBOWSBHFOEF LFOOJTJOTUFMMJOH FO WJKG

JO PWFSFFOLPNTUFO NFU HFCSVJLFST *O FFO

PDUSPPJBBOWSBHFO EPPS EFSEFO CJKWPPSCFFME

WPPSLPNFOE HFWBM JT FFO FYUSB HFIFJNIPV

CFESJKWFO 7JFS WBO EF[F PDUSPPJBBOWSBHFO

EJOHTBGTQSBBL HFXFOTU CJKWPPSCFFME BMT FS

WMPFJFO WPPSU VJU WJOEJOHFO JO FO EF PWFSJ

TQSBLF JT WBO FFO OPH OJFU HFPDUSPPJFFSEF WJO

HF PDUSPPJBBOWSBHFO VJU WJOEJOHFO WPPS

EJOH EJF POEFSXFSQ JT WBO FFO CFTQSFLJOH NFU FFO HFCSVJLFS PG EFSEF 5PU TMPU [JKO FS FFO WJKG

Vervallen octrooiaanvragen in 2010

UBM BGTQSBLFO NFU CJKWPPSCFFME BBOWVMMFOEF

(FFO WBO EF PDUSPPJBBOWSBHFO EJF OPH CJOOFO

WPPSXBBSEFO FO [FT PWFSFFOLPNTUFO EJF POEFS

EF UFSNJKO WBO EFSUJH NBBOEFO [BUFO JO

PWFSJH WBMMFO %BBSPOEFS [JKO JO JFEFS HFWBM ESJF

IFCCFO HFMFJE UPU IFU CFTMVJU PN EF BBOWSBHF

PWFSFFOLPNTUFO UFO CFIPFWF WBO /BOP/FE UF

UF MBUFO WFSWBMMFO ;PO CFTMVJU XPSEU HFOPNFO

POEFSTDIFJEFO

BMT FS HFFO QBSUOFS JT HFWPOEFO EJF EF HFPD USPPJFFSEF UFDIOPMPHJF XFOTU UF WFSNBSLUFO

Nieuwe bedrijven %JSFDU WPPSULPNFOE VJU 458POEFS[PFL JT FS JO

Overeenkomsten

XFFS ÏÏO OJFVX CFESJKGKF PQHFTUBSU 0N

*O [JKO FS UPUBBM PWFSFFOLPNTUFO

FFO WPMMFEJH CFFME UF LSJKHFO WBO EF OJFVXF

HFTMPUFO %BBSWBO [JKO FS WJKG PWFSFFOLPNTUFO

CFESJKWJHIFJE XBBSCJK 458 FFO FTTFOUJÑMF SPM

JO[BLF EF PWFSESBDIU WBO FFO PG NFFS PDUSPPJ

TQFFMU NPFU FDIUFS PPL HFLFLFO XPSEFO OBBS

FO HFTMPUFO *O ESJF HFWBMMFO JT FS FFO MJDFOUJF

POT 7BMPSJTBUJPO (SBOUQSPHSBNNB %JU QSP

WFSTUSFLU PQ FFO PG NFFS PDUSPPJFO WBO EF LFO

HSBNNB JT PQHF[FU PN POEFS[PFLFST EJF [FMG

OJT BM EBO OJFU CFQFSLU UPU FFO CFQBBME UPF

NFU LFOOJT VJU 458QSPKFDUFO FFO OJFVXF

QBTTJOHTHFCJFE

POEFSOFNJOH XJMMFO PQTUBSUFO CFUFS UF GBDJMJUF SFO #JOOFO EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU [JKO FS JO

&S [JKO UXFFÑOUXJOUJH PWFSFFOLPNTUFO NFU PQUJFSFDIUFO BGHFTMPUFO *O EF NFFTUF HFWBMMFO IPVEU EJU FFO PQUJF JO PQ FFO FYDMVTJFG HFCSVJLT SFDIU &O FS JT ÏÏO PQUJFMJDFOUJF WFSMFFOE PQ EF POEFS[PFLTSFTVMUBUFO BBO CFESJKWFO #JK FFO PQUJFMJDFOUJF XPSEU NFU FFO CFESJKG PQ EF WPPSIBOE CJK TUBSU WBO IFU POEFS[PFL BM FFO BGTQSBBL HFNBBLU PWFS FFO NBSLUDPOGPSNF

FMG CFESJKGKFT PQHFSJDIU



QSPKFDU

06462

QSPKFDUMFJEFS

ESJS 1BTDBM &UNBO

Snellere, nauwkeurige wachtrijmodellen VOJWFSTJUFJU

Productie− systeem

Wachttijden


Werkelijk

Doorzet

Meetdata

EPT−algoritme EPT realisaties

1 7PPSCFFME WBO FFO DPNQMFY QSPEVDUJF TZTUFFN GBCSJFL WPPS IBMGHFMFJEFST JO $SPMMFT 'SBOLSJKL

Nauwkeurigheid

Distributie−fit EPT parameters

1

Aggregaat model

Wachttijden Doorzet

Voorspeld

2

2 .PEFMMFSJOHTBBOQBL NFU JO CMBVX EF OJFVX POUXJLLFMEF UFDIOJFLFO

Bij ontwerp en verbetering van logistieke

XBDIUSJK .BBS XBU [JKO EF[F XBBSEFT WPPS

SFLFOFO [PXFM WJB BOBMZTF BMT TJNVMBUJF

systemen voor productie, transport en

EF CBMJF WBO EF CBOL

EBO CFTUBBOEF NPEFMMFO FO UFWFOT OBVX

toegepast. Bijvoorbeeld om het optreden

7PPS DPNQMFYF QSPEVDUJFTZTUFNFO [JKO FFO

BMHPSJUNFO POUXJLLFME XBBSNFF NPEFM

LFVSJHF WPPSTQFMMJOHFO MFWFSFO 0PL [JKO

voorraad worden computermodellen veel en de omvang van wachtrijen te voorspel-

WPVEJHF GPSNVMFT WBBL OJFU CFTDIJLCBBS PG

QBSBNFUFST [PBMT HFNJEEFMEF FO TQSFJEJOH

len. Om tot voldoende nauwkeurige

POOBVXLFVSJH &FO NFFS HFEFUBJMMFFSE NPEFM

WBO CFEJFOJOHTUJKEFO EJSFDU LVOOFO XPSEFO

voorspellingen te komen moeten vaak

JT OPEJH EBU BMMFFO NFU EF DPNQVUFS EPPS

CFQBBME VJU BBOLPNTU FO WFSUSFLUJKEFO

veel details worden meegenomen in de

HFSFLFOE LBO XPSEFO "OBMZUJTDIF NPEFMMFO

HFNFUFO JO IFU XFSLFMJKLF TZTUFFN %JU

modellering, waardoor de rekentijd snel

XPSEFO EBO FDIUFS TOFM [P JOHFXJLLFME EBU

NBBLU IFU PWFSCPEJH PN BMMFSMFJ QSBLUJKL

kan oplopen. Onderzoekers aan de TU/e

UF WFFM DPNQVUFSHFIFVHFO FO SFLFOUJKE

EFUBJMT UF NPEFMMFSFO FO UF NFUFO

hebben in een STW-project modellen

OPEJH JT )FU BMUFSOBUJFG JT DPNQVUFSTJNVMBUJF

ontwikkeld die snel en nauwkeurig zijn

"BOLPNTUFO FO WFSUSFLLFO WBO QSPEVDUJF

4VDDFTWPMMF EFNPOTUSBUPST [JKO HFSFBMJTFFSE

en waarvan de parameters eenvoudig

PSEFST XPSEFO OBHFCPPUTU FO IJFSVJU XPSEFO

PQ CBTJT WBO QSPEVDUJFEBUB VJU EF IBMGHFMFJEFS

meetbaar zijn.

XBDIUSJKMFOHUFT FO PSEFSEPPSMPPQUJKEFO

JOEVTUSJF WJB /91 4FNJDPOEVDUPST FO EF

CFQBBME 7FFM EFUBJMT LVOOFO XPSEFO NFF

BVUPNPCJFMJOEVTUSJF WJB 4UFFMXFME 0OMBOHT

*O FFO NPEFM XPSEU EF XFSLFMJKLIFJE WFSFFO

HFOPNFO NBBS EJU LPTU MBOHF SFLFOUJKEFO

EJHJOH LVOOFO CFSFLFOJOHFO XPSEFO VJUHF

JT FFO BSUJLFM WBO WPPSNBMJH 458POEFS[PFLFS .BSDFM WBO 7VVSFO FO IPPHMFSBBS *WP "EBO

WPVEJHE XFFSHFHFWFO %PPS EF WFSFFOWPV )FU POEFS[PFL BBO EF GBDVMUFJUFO XJTLVOEF

PWFS EF OJFVX POUXJLLFMEF BHHSFHBUJF FO BOBMZTFUFDIOJFLFO EPPS IFU JOUFSOBUJPOBMF UJKE

WPFSE 4PNT LVOOFO FFOWPVEJHF GPSNVMFT

FO XFSLUVJHCPVXLVOEF WBO EF 56F MBBU

BM [JOWPMMF WPPSTQFMMJOHFO MFWFSFO [PBMT WPPS

[JFO EBU JO FFO XBDIUSJKNPEFM IFMFNBBM OJFU

TDISJGU **& 5SBOTBDUJPOT WFSLP[FO UPU IFU CFTUF

EF BOBMZTF WBO TZTUFNFO NFU FFO FOLFMF

WFFM EFUBJM NFFHFOPNFO IPFGU UF XPSEFO

BSUJLFM JO EF DBUFHPSJF %FTJHO BOE .BOVGBD

XBDIUSJK FO FFO PG NFFS CFEJFOEFO %FOL

PN OBVXLFVSJHF WPPSTQFMMJOHFO UF LVOOFO

UVSJOH *O TBNFOXFSLJOH NFU IFU BEWJFTCV

CJKWPPSCFFME BBO EF XBDIUSJK CJK EF CBMJF WBO

EPFO %PPS OJFVX POUXJLLFMEF BHHSFHBUJF

SFBV $2. XBBS 7BO 7VVSFO OV XFSL[BBN

FFO CBOL 5PDI JT IFU HFCSVJL WBO [VMLF GPS

UFDIOJFLFO HFCBTFFSE PQ IFU DPODFQU WBO

JT XPSEFO EF NFUIPEFT WFSEFS POUXJLLFME

NVMFT OJFU BMUJKE NBLLFMJKL (FNJEEFMEF FO

EF AFGGFDUJFWF QSPDFTUJKE &15 [JKO EF

[PEBOJH EBU EF OJFVXF BHHFSFHBUJFUFDIOJF

TQSFJEJOH WBO EF CFEJFOJOHTUJKE [JKO OPEJH

POEFS[PFLFST FSJO HFTMBBHE XBDIUSJKNPEFM

LFO FO XBDIUSJKNPEFMMFO CFTDIJLCBBS LPNFO

WPPS IFU WPPSTQFMMFO WBO EF MFOHUF WBO EF

MFO UF POUXJLLFMFO EJF TOFMMFS [JKO EPPS UF

WPPS CSFEF JOEVTUSJÑMF UPFQBTTJOH




QSPKFDUMFJEFS

ESJS +BO 3JCCFSJOL

QSPKFDU

06586

Meer inzicht in zandtransport door golven VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Hoewel de Nederlandse expertise op het gebied van kustbeheer internationaal erkend is, kunnen we de zandtransportprocessen die verantwoordelijk zijn voor erosie en aangroei van kusten nog niet goed voorspellen. Door middel van expe-

1

rimenteel onderzoek, waarbij zeegolven op volle schaal worden gesimuleerd, is het mogelijk om het inzicht in de kleinschalige transportprocessen nabij de zeebodem aanzienlijk te vergroten en ook verbeterde zandtransportmodellen

2

voor kustbeheer en de kustwaterbouwkunde praktijk te ontwikkelen. *O FFO EPPS 458 FO IFU &OHFMTF &143$ HF[BNFOMJKL HFGJOBODJFSEF TBNFOXFSLJOH UVTTFO EF 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF 65 FO EF 6OJWFSTJUFJU WBO "CFSEFFO 6"C IFCCFO +PMBOUIF 4DISFUMFO 65 FO %PNJOJD WBO EFS " 6"C FYQFSJNFOUFFM POEFS[PFL

3

WFSSJDIU OBBS EF TUSPNJOHTQSPDFTTFO EJF WFSBOUXPPSEFMJKL [JKO WPPS FFO OFUUP LVTU PG [FFXBBSUT HFSJDIU USBOTQPSU WBO [BOE POEFS JOWMPFE WBO WFSTDIJMMFOEF UZQFO HPMWFO 0Q [FF PQHFXFLUF XJOEHPMWFO WFSBOEFSFO EPPS EF BGOFNFOEF XBUFSEJFQUF HFMFJEFMJKL WBO WPSN BMT [F EF LVTU OBEFSFO 7PPSEBU

1 7FSWPSNFOEF HPMWFO MBOHT FFO LVTUQSPGJFM 2 -PQFOEF HPMWFO JO EF HSPUF HPMGHPPU JO )BOOPWFS 3 (FNFUFO TFEJNFOUGMVY QSPGJFM OBCJK EF [FFCPEFN POEFS FFO MPQFOEF HPMG WPPS [BOE NFU WFSTDIJMMFOEF LPSSFMHSPPUUFT 4 (FWPOEFO PWFSFFOLPNTU UVTTFO [BOEUSBOTQPSU NFUJOHFO FO CFSFLFOJOHFO NFU IFU OJFVXF [BOEUSBO TQPSUNPEFM WPPS WFSTDIJMMFOEF HPMGWPSNFO

4

HPMWFO PQ IFU TUSBOE PG PQ [BOECBOLFO WPPS EF LVTU CSFLFO IFCCFO [F FFO BTZN

EPNJOBOUF CJKESBHF UF LVOOFO MFWFSFO BBO

0Q CBTJT WBO EF SFTVMUBUFO WBO IFU FYQFSJ

NFUSJTDIF WPSN EJF HFQBBSE HBBU NFU IPHF

EJU USBOTQPSU *O EF CSBOEJOHT[POF OB IFU

NFOUFMF POEFS[PFL JT EPPS CFJEF VOJWFSTJUFJ

LVTUXBBSUT HFSJDIUF FO SFMBUJFG MBHF [FF

CSFLFO IFCCFO HPMWFO NFFS FFO A[BBHUBOE

UFO 65 +FCCF WBO EFS 8FSG 6"C %PNJOJD

XBBSUT HFSJDIUF TUSPPNTOFMIFEFO CJK EF

WPSN EJF HFQBBSE HBBU NFU FFO BTZNNFUSJF

WBO EFS " JO OBVX PWFSMFH NFU CFESJKGT

[FFCPEFN TOFMIFJETBTZNNFUSJF %PPS

JO EF PTDJMMFSFOEF WFSTOFMMJOHFO &YQFSJNFO

QBSUOFST JO EF HFCSVJLFSTDPNNJTTJF /-

NJEEFM WBO FYQFSJNFOUFFM POEFS[PFL JO EF

UFFM POEFS[PFL VJUHFWPFSE JO EF HPMGUVOOFM

%FMUBSFT 6, )3 8BMMJOHGPSE FFO OJFVX

HSPUF HPMGHPPU (8, JO )BOOPWFS JT WPPS

JO "CFSEFFO IFFGU BBOHFUPPOE EBU EF[F WFS

QSBLUJTDI [BOEUSBOTQPSUNPEFM POUXJLLFME

WFSTDIJMMFOEF [BOETPPSUFO BBOHFUPPOE EBU

TOFMMJOHTBTZNNFUSJF JO IFU BMHFNFFO PPL

*ONJEEFMT XPSEU FS OBVX TBNFOHFXFSLU CJK

IPHF HPMWFO NFU EJU UZQF BTZNNFUSJF FFO

MFJEU UPU FFO FYUSB LVTUXBBSUT USBOTQPSU WBO

IFU JNQMFNFOUFSFO WBO IFU OJFVXF NPEFM JO

LVTUXBBSUT HFSJDIU OFUUP USBOTQPSU WBO [BOE

[BOE (FEFUBJMMFFSEF NFUJOHFO IFCCFO OJFVXF

PQFSBUJPOFMF NPSGPMPHJTDIF NPEFMTZTUFNFO

WFSPPS[BLFO ,MFJOF LVTUXBBSUT HFSJDIUF

JO[JDIUFO PQHFMFWFSE JO EF IJFSWPPS WFSBOU

WPPS LVTUFO FO IFU UFTUFO FSWBO JO EF QSBLUJKL

ESJGUTUSPNFO JO EF HPMGHSFOTMBBH CMJKLFO FFO

XPPSEFMJKLF GZTJTDIF USBOTQPSUQSPDFTTFO



QSPKFDU

07618

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS #BSU 7FSLFSLF

Een betere techniek om scoliose te corrigeren VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

1

Scoliose is een driedimensionale vervorming van de wervelkolom en komt het meest voor in meisjes in hun adolescentie. Op de rug gezien vertoont de wervelkolom geen rechte lijn maar een C- of S-curve, (figuur 1). Ook zijn de wervels om de lengte-as van de wervelkolom geroteerd. Als de scoliose steeds erger wordt en er niets aan wordt gedaan, is het levensbedreigend. Vitale organen, zoals longen en hart komen namelijk ernstig in de verdrukking. 0N TDPMJPTF UF DPSSJHFSFO XPSEU NPNFOUFFM FFO NFUBMFO TUBBG HFÕNQMBOUFFSE FO BBO FFO QBBS XFSWFMT HFGJYFFSE XBBSEPPS EF XFSWFM LPMPN OBBS EF SFDIUF TUBBG XPSEU HFUSPLLFO /BEFFM IJFSWBO JT EBU EF XFSWFMT BBO FMLBBS WBTUHSPFJFO PNEBU [F POEFSMJOH OJFU NFFS LVOOFO CFXFHFO %F KPOHF QBUJÑOUFO [JUUFO IJFSEPPS EF SFTU WBO IVO MFWFO NFU FFO WPMMFEJH TUJKWF SVH #PWFOEJFO JT IFU OJFU

2

NPHFMJKL UF PQFSFSFO JO FFO WSPFH TUBEJVN PNEBU HFXBDIU NPFU XPSEFO UPU OB EF HSPFJQFSJPEF &FO EFSEF OBEFFM JT EBU OPPJU FFO WPMMFEJHF DPSSFDUJF XPSEU CFSFJLU EPPS EF POWFSNJKEFMJKLF FMBTUJDJUFJU WBO EF TUBBG

1 7PPSCFFME WBO FFO TDPMJPUJTDIF XFSWFMLPMPN 2 $PNQVUFSTJNVMBUJFNPEFM WBO EF XFSWFMLPMPN FO SPNQ

%F WFSXBDIUJOH JT EBU EJU QSPKFDU FFO OJFVX

XFSWFMLPMPN CFXFFHMJKL CMJKGU FO EVT OJFU

EF XFSWFMLPMPN FO SPNQ NFU IFU DPSSFDUJF

TDPMJPTFDPSSFDUJFTZTUFFN [BM PQMFWFSFO EBU

HBBU WBTUHSPFJFO )FU TDPMJPTFDPSSFDUJFBQ

BQQBSBBU POUXJLLFME (figuur 2)

WBTUHSPFJFO WBO XFSWFMT NPFU WPPSLPNFO

QBSBBU TUBBU PPL HSPFJ UPF [PEBU WSPFHUJKEJH

&FO LMFJOF NBBS DPOUJOVF LSBDIU PQ EF XFS

XBOOFFS EF EFGPSNBUJFT OPH CFQFSLU [JKO

)FU QSPUPUZQF WBO IFU TDPMJPTFDPSSFDUJF

WFMLPMPN [BM FFO WPMMFEJHF DPSSFDUJF SFBMJTF

JOHFHSFQFO LBO XPSEFO "BO IFU FJOE WBO

TZTUFFN XPSEU NPNFOUFFM JO QSPFGEJFSFO

SFO PNEBU HFCSVJL XPSEU HFNBBLU WBO EF

EF HSPFJQFSJPEF LBO IFU TZTUFFN XFFS XPS

HFUFTU %F FFSTUF TUBQQFO PN PDUSPPJ UF

WJTDPFMBTUJTDIF FO BEBQUJFWF FJHFOTDIBQ

EFO WFSXJKEFSE /BBTU IFU TZTUFFN JT PPL

WFSLSJKHFO [JKO HFOPNFO FO PPL [JKO FS

QFO WBO EF XFSWFMLPMPN )FU TZTUFFN HFOF

FFO WPMMFEJH OJFVX GJYBUJFTZTUFFN BBO EF

DPOUBDUFO NFU FFO HFÕOUFSFTTFFSEF JOUFSOB

SFFSU [PXFM CVJH BMT UPSTJFLSBDIUFO XBBSEPPS

XFSWFMT POUXJLLFME EBU NFU WFFM NJOEFS

UJPOBMF NBSLUQBSUJK PWFS QSPEVDUJF FO XFSFME

[PXFM EF [JKEFMJOHTF WFSWPSNJOH BMT PPL EF

TDIBEF LBO XPSEFO BBOHFCSBDIU

XJKEF WFSLPPQ "MT IFU TZTUFFN TVDDFTWPM

%PPSEBU EF DPSSFDUJFLSBDIUFO LMFJO [JKO LBO

0N EF XFSLJOH WBO IFU BQQBSBBU UF PQUJNB

OB CFIBOEFMJOH XFFS FFO WPMMFEJH SFDIUF

IFU TZTUFFN GMFYJCFM CMJKWFO XBBSEPPS EF

MJTFSFO JT FFO DPNQVUFSTJNVMBUJFNPEFM WBO

FO OPSNBBM GVODUJPOFSFOEF SVH UF HFWFO

CMJKLU UF [JKO JT IFU HFTDIJLU PN QBUJÑOUFO

POEFSMJOHF SPUBUJF XPSEU PQHFIFWFO




QSPKFDUMFJEFS

ESJS )FSNBO WBO &DL

QSPKFDU

07926

Met natuurlijke variatie naar nieuwe aardappels VOJWFSTJUFJU

8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

Aardappels moeten voldoen aan vele kwaliteitscriteria. Als consument kijk je hooguit naar kooktype, kruimig/vast, of de oogdiepte, vlakke of diepe pitten, maar de verwerkende industrie (friet, chips, zetmeel) stelt strenge eisen aan talloze eigenschappen. Kan de veredelingsindustrie de ideale pieper kweken? &FO 458QSPKFDU CJK 1MBOU #SFFEJOH 8BHFOJOHFO 63 SJDIU [JDI PQ OJFVXF FJHFOTDIBQQFO WPPS EF WFSXFSLFOEF JOEVTUSJF EPPS NVUBHFOFTF FO IFU CFOVUUFO WBO OBUVVSMJKLF HFOFUJTDIF WBSJBUJF %BBSCJK XPSEU WPPSBM HFLFLFO JO HFOFO EJF IVO FGGFDU BM CFXF[FO IFCCFO EPPS NJEEFM WBO TJMFODJOH PG EPPS PWFSFYQSFTTJF %JF XFSLXJK[F MFJEU FDIUFS UPU FFO HFOFUJTDI HFNPEJGJDFFSEF BBSEBQQFM XBBSWPPS QVCMJFLBDDFQUBUJF NPFJ[BBN JT %PPS NVUBHFOFTF PG IFU [PFLFO OBBS OBUVVSMJKLF WBSJBOUJF PQ %/" OJWFBV JT IFU PPL HFMVLU PN OJFVXF FSGFMJKLF WBSJBUJF BBO UF CPSFO .FU NVUBHFOFTF JT IFU HFMVLU PN WPPS FOLFMF HFOFO LOPDLPVUT UF NBLFO NBBS FS [JKO PPL OBUVVSMJKLF WBSJBOUFO HFWPOEFO ;P LBO FS PWFS FFO QBBS KBBS FFO PSBOKF BBSEBQQFM XPSEFO WFSXBDIU %PPS FFO

6JUFJOEFMJKL [JKO XF PWFSHFTUBQU PQ OFYU

NVUBUJF JO [FBYBOUIJOF FQPYJEBTF LMFVSU EF

HFOFSBUJPO %/" TFRVFODJOH PN JO FFO LMBQ

BBSEBQQFM OJFU MJDIUHFFM NBBS EJFQ FJHFFM

BMMF BMMFMJTDIF WBSJBUJF JO LBBSU UF CSFOHFO

/JFU BMMFFO EF LMFVS JT NPPJ NBBS [FBYBOUJOF

JO IPOEFSEFO LBOEJEBBUHFOFT JO FFO [FFS

JT PPL FFO HF[POEIFJETCFWPSEFSFOEF

HFWBSJFFSEF TFU BBSEBQQFMSBTTFO &S CMJKLU

TUPG WPPS PVEFSEPNTTMFDIU[JFOEIFJE &FO

WBO OBUVSF [PWFFM %/"WBSJBUJF UF CFTUBBO

UXFFEF WPPSCFFME CFUSFGU GPTGBBUHFIBMUF

EBU WPPS WFMF HFOFO FS XFM FFO BGXJKLFOE

WBO [FUNFFM EBU CFMBOHSJKL JT WPPS EF WFS

BMMFM HFWPOEFO LBO XPSEFO %BBS LBO IFU

XFSLJOHTFJHFOTDIBQQFO WBO CJOENJEEFMFO

POEFS[PFL OBBS EF PWFSFSWJOH WBO DPNQMFYF

&S [JKO OJFVXF BMMFMFO HFOWBSJBOUFO

FJHFOTDIBQQFO NFF WPPSVJU FO EBBS LVOOFO

POUEFLU XBBSNFF SJDIUJOH FFO IPHFS GPTGBBU

EF BBSEBQQFMLXFFLCFESJKWFO IVO WPPSEFFM

HFIBMUF HFLXFFLU LBO XPSEFO

NFF EPFO

.FU OBUVVSMJKL WBSJBUJF OBBS FFO PSBOKF BBSEBQQFM

Perspectiefprogramma _ (SFFO 4NBSU 1SPDFTT 5FDIOPMPHJFT (415


QSPKFDU

07972

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS (FSSJU #SFN

Olie in hout VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

1 De hoeveelheid winbare aardolie is niet

FFO HSPPU BBOUBM [VVSTUPGIPVEFOEF WFSCJO

onbeperkt. Hierdoor zullen brandstof-

EJOHFO CJKWPPSCFFME PSHBOJTDIF [VSFO

prijzen in de nabije toekomst sterk gaan

BMEFIZEFO FO WBTUF EFFMUKFT CJKWPPSCFFME

2 1 &FO QSPFGPQTUFMMJOH PN WJB LBUBMZUJTDIF GMBTIQZSPMZTF PMJF VJU CJPNBTTB UF QSPEVDFSFO 2 0MJF VJU IPVUBDIUJHF CJPNBTTB

stijgen. Daarnaast heeft het gebruik van

CJPLPPM FO NJOFSBMFO FO EJU SFTVMUFFSU JO

)FU QSPKFDU JT JONJEEFMT IBMWFSXFHF FO EF

fossiele brandstoffen grote gevolgen

FFO [VVS DPSSPTJFG WJTLFVT FO JOTUBCJFM

SFTVMUBUFO MBUFO [JFO EBU EPPS EF JO[FU WBO

voor het klimaat. Biobrandstoffen op

PMJFQSPEVDU EBU EFFMUKFT CFWBU FO OJFU NFOH

TQFDJGJFLF LBUBMZTBUPSFO IFU [VVSTUPGHFIBMUF

basis van planten, zoals biodiesel en

CBBS JT NFU GPTTJFMF PMJF 0NEBU QZSPMZTF

WBO EF PMJF CJKOB HFIBMWFFSE LBO XPSEFO

bio-ethanol, lijken uitkomst te bieden,

PMJF CJKOB WPPS EF IFMGU VJU [VVSTUPG CFTUBBU

AEFPYZHFOFSFO )JFSEPPS [JKO EF FJHFO

maar de duurzaamheid van deze eerste

JT EF FOFSHJFEJDIUIFJE TMFDIUT EF IFMGU WBO

TDIBQQFO WBO EF PMJF BM GMJOL WFSCFUFSE

generatie biobrandstoffen is nog onder-

EJF WBO GPTTJFMF PMJF

NJOEFS [VVS FFO IPHFSF FOFSHJFEJDIUIFJE FUD 7FSEFS JT FFO DZDMPPOSFBDUPS NFU JO EF

werp van discussie. Door olie uit hout te maken vindt er geen concurrentie

)FU POEFS[PFL JO EJU 458QSPKFDU SJDIU [JDI

UPQ FFO SPUFSFOE GJMUFS UPFHFQBTU XBBSNFF

met de voedselketen plaats en kan ook

PQ EF WFSCFUFSJOH WBO EF LXBMJUFJU WBO EF

EF PMJFEBNQFO JO EF SFBDUPS [FMG TUPGWSJK

een hogere CO2-reductie gerealiseerd worden. We spreken daarom van een

PMJF EPPS EF POUXJLLFMJOH WBO FFO HFBWBO

HFNBBLU XPSEFO *O IFU UXFFEF EFFM WBO

DFFSEF SFBDUPS FO EF UPFQBTTJOH WBO OJFV

IFU QSPKFDU [BM POEFS[PFL WFSSJDIU XPSEFO

tweede-generatie biobrandstof.

XF LBUBMZTBUPSFO JO IFU QZSPMZTFQSPDFT [FMG

OBBS FFO CFUFS DPOUBDU UVTTFO EF WBTUF

)FU VJUFJOEFMJKLF EPFM JT PN EF LXBMJUFJU WBO

IPVU FO LBUBMZTBUPSEFFMUKFT PN [P EF

7JB IFU [PHFOBBNEF GMBTIQZSPMZTFQSPDFT

QZSPMZTFPMJF [PEBOJH UF WFSCFUFSFO EBU EF[F

LXBMJUFJU WBO EF PMJF OPH WFSEFS UF WFSCFUF

LBO IPVU WPPS FFO CFMBOHSJKL HFEFFMUF

HFTDIJLU JT BM DPWPFEJOH WPPS FFO NPEFSOF

SFO 7FSWPMHFOT [BM CJK 1FUSPCSBT FFO TFSJF

PNHF[FU XPSEFO JO PMJF %F PN[FUUJOH

SBGGJOBEFSJK %PPS PQ EF[F XJK[F HFCSVJL UF

UFTUFO VJUHFWPFSE XPSEFO PN UF LJKLFO IPF

WFSMPPQU SB[FOETOFM JO TMFDIUT FFO QBBS

NBLFO WBO EF CFTUBBOEF JOGSBTUSVDUVVS

EF JO EJU QSPKFDU HFQSPEVDFFSEF PMJF IFU

TFDPOEFO FO POEFS NJMEF QSPDFTDPOEJUJFT

LVOOFO PQ FGGJDJÑOUF XJK[F EVVS[BNF CSBOE

CFTU JOHFQBTU LBO XPSEFO JO FFO NPEFSOF

³$ FO BUNPTGFSJTDIF ESVL %F [P

TUPGGFO FO DIFNJDBMJÑO HFNBBLU XPSEFO

SBGGJOBEFSJK "MT EF SFTVMUBUFO QPTJUJFG CMJKWFO

HFQSPEVDFFSEF QZSPMZTFPMJF JT FDIUFS OJFU

)FU POEFS[PFL XPSEU POEFSTUFVOE EPPS

[BM "MCFNBSMF BMT JOUFSOBUJPOBBM PQFSFSFOEF

[PNBBS HFTDIJLU WPPS EJSFDU HFCSVJL BMT

1FUSPCSBT "MCFNBSMF #*0F$0/ FO 5/0

LBUBMZTBUPSQSPEVDFOU EF POUXJLLFMEF

USBOTQPSUCSBOETUPG 1ZSPMZTFPMJF CFWBU

LBUBMZTBUPS PQ LVOOFO TDIBMFO

Bsik-programma: Dutch programme for Tissue Engineering (DPTE) )FU POEFS[PFL CJOOFO 5JTTVF &OHJOFFSJOH SJDIU [JDI PQ EF NPHFMJKLIFJE WBO IFU MJDIBBN [JDI [FMG UF HFOF[FO EPPS IFU PQ EF KVJTUF QMBBUT FO UJKE BBOMFWFSFO WBO DFMMFO NPMFDVMBJSF TJHOBMFO FOPG POEFSTUFVOFOEF TUSVDUVSFO 5JTTVF &OHJOFFSJOH PPL XFM DFM FO XFFGTFM UFDIOPMPHJF HFOPFNE JT FFO NVMUJEJTDJQMJOBJS EPNFJO EBU EPPSCSBLFO WBOVJU WFSTDIJMMFOEF XFUFOTDIBQTHFCJFEFO POEFS BOEFSF NPMFDV MBJSF DIFNJTDIF FO NFEJTDIF XFUFOTDIBQQFO BMT PPL CJPNFDIBOJDB FO FOHJOFFSJOH NFU FMLBBS WFSCJOEU )FU VJUFJOEFMJKLF EPFM JT IFU WFSLSJKHFO WBO CJP JNQMBOUBUFO PN VJUHFWBMMFO CFTDIBEJHEF PG TMFDIU XFSLFOEF PSHBOFO FO XFFGTFMT BMT IVJE PG CPU UF POEFSTUFVOFO PG UF WFSWBOHFO %BBSOBBTU XPSEU IFU NPHFMJKL XFFGTFMT UF JNQMBOUFSFO XBBSWBO EF DFMMFO HFOFUJTDI [PEBOJH BBOHFQBTU [JKO EBU [F LVOOFO EJFOFO WPPS EF HFSFHFMEF BGHJGUF WBO TUPGGFO CJKWPPSCFFME JOTVMJOF EJF IFU MJDIBBN WBO FFO QBUJÑOU OJFU NFFS NBBLU WPPS CJKWPPS CFFME EJBCFUFT )FU QSPHSBNNB JT HFTUBSU JO FO MJFQ UPU FO NFU #JOOFO IFU QSPHSBNNB [JKO QSPKFDUFO HFIPOPSFFSE NFU FFO UPUBBM CVEHFU WBO NJMKPFO FVSP XBBSWBO NJMKPFO FVSP #TJLTVCTJEJF )FU QSPHSBNNB XPSEU PQHF WPMHE EPPS IFU '&4QSPHSBNNB /FUIFSMBOET *OJUJBUJWF GPS 3FHFOFSBUJWF .FEJDJOF .FFS PWFS IFU #TJLQSPHSBNNB %VUDI QSP HSBNNF GPS 5JTTVF &OHJOFFSJOH %15& JT UF WJOEFO PQ XXXTUXOM1SPHSBNNBT5JTTVF FO XXXEQUFOM

Bsik-programma _ %15&


QSPKFDU

06743

QSPKFDUMFJEFS

QSPGESJS 8PVUFS %IFSU

Op weg naar betere bot implantaten VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU

Bot is een weefsel dat veelvuldig getransplanteerd wordt tijdens bijvoorbeeld hersteloperaties. Om een alternatief te bieden voor autoloog ( = eigen) of donorbot, wordt geprobeerd een vergelijkbaar construct op te bouwen, dat bestaat uit een afbreekbare scaffold, biologische stimuli en zo nodig bot- of bloedvatvormende cellen of hun voorlopers. Die cellen vormden het centrale thema in dit project. 8F IFCCFO POT HFSJDIU PQ PWFSMFWJOH WBO IFU JNQMBOUBBU JOUFHSBUJF WBO IFU XFFGTFM CPUWPSNJOH FO LMJOJTDIF UPFQBTTJOH *O EF FFSTUF GBTF JT EF PWFSMFWJOH WBO IFU JNQMBOUBBU WFSCFUFSE EPPS IFU POEFS BOEFSF UF LJKLFO OBBS EF BSDIJUFDUVVS WBO EF ESBHFS JO HFQSJOUF DPOTUSVDUFO FO EPPS EF WBTDV MPHFOFTF UF TUJNVMFSFO HFCSVJL NBLFOE WBO FOEPUIFFM WPPSMPQFSDFMMFO &1$T FO WBTDVMPHFOF HSPFJGBDUPSFO *O EF UXFFEF GBTF JT POEFS[PDIU JO IPFWFSSF IFU IBBM

XFSWFMLPMPN WBO HFJUFO POEFS[PDIU XBU

CBBS FO FGGFDUJFG JT CJPMPHJTDIF TUJNVMJ UF

EF CJKESBHF WBO HFÕNQMBOUFFSEF DFMMFO BBO

JODPSQPSFSFO JO CPUDPOTUSVDUFO #FLFOEF

EF CPUWPSNJOH JT #MPFEWBUWPSNJOH LBO XFM

GBDUPSFO [PBMT CPOF NPSQIPHFOFUJD QSPUFJO

EFHFMJKL HFTUJNVMFFSE XPSEFO FO MFJEFO

#.1

WBTDVMBS FOEPUIFMJBM HSPXUI GBDUPS

UPU FFO TOFMMFSF CPUBBONBBL NBBS EBO

7&(' FO DIFNPLJOFT [JKO WJB HFDPOUSP

NPFUFO XFM EF KVJTUF TOFM EFMFOEF &1$T

MFFSEF BGHJGUF UPFHFEJFOE JO FFO CPUPN

HFCSVJLU XPSEFO )FU HFCSVJL WBO BMMPHFOF

HFWJOH NBBS PPL EBBSCVJUFO FDUPQJTDI

CPUWPSNFOEF DFMMFO VJU IFU CFFONFSH XBU

6JU EF SFTVMUBUFO CMFFL EBU 7&(' OBVXFMJKLT

WPPS LMJOJTDIF UPFQBTTJOH BBOUSFLLFMJKL JT

CJKESBBHU BBO EF CPUWPSNJOH FDUPQJTDI

CMFFL TVDDFTWPM PNEBU TMFDIUT FFO CFQFSL

FO EBU IFU JO FFO CPUIFMJOHTNPEFM OJFU

UF BGXFFS HFWPOEFO XFSE UFSXJKM CPUWPSNJOH

VJUNBBLU PG EF GBDUPSFO #.1 FO 7&('

OJFU WFSTDIJMEF NFU BVUPMPHF DFMMFO

JO FFO CFQBBMEF WPMHPSEF HFHFWFO XPSEFO 0N UF POEFS[PFLFO IPF EF[F IZCSJEF

5FOTMPUUF CMFFL EF MPDBUJF WBO IFU JNQMBOUBBU

DPOTUSVDUFO QSFTUFSFO JO WJWP [JKO HPFE

WBO HSPPU CFMBOH BMMFFO JO FFO PNHFWJOH

PNTDISFWFO EJFSNPEFMMFO HFCSVJLU [PBMT

[POEFS EJSFDU CPUDPOUBDU MFWFSU IFU [BBJFO

EF SBU FO EF HFJU 8F IFCCFO PQ FFO OPO

WBO DFMMFO NFFSXBBSEF SFEFO WPPS POT PN

JOWBTJWF NBOJFS NFU CFIVMQ WBO CJPMVNJO

JO EF UPFLPNTU NFFS UF GPDVTTFO PQ WPMMFEJH

FTDFOUJF JO SBUUFO FO UJKEFOT TUVEJFT JO EF

DFMWSJKF JNQMBOUBUFO

#PUCSVH JO SP[F HFWPSNE UVTTFO LFSBNJTDIF QBSUJLFMT UJKEFOT FFO HFÕOTUSVNFOUFFSEF XFSWFMGVTJF JO EF HFJU

Bsik-programma: NanoNed XBT IFU MBBUTUF KBBS WBO /BOP/FE QFS

NanoNextNL

EFDFNCFS [JKO BMMF DJSDB POEFS

/BOP/FYU/- XPSEU EF OBBN WBO IFU )JHI 5FDI

[PFLTQSPKFDUFO EJF POEFS IFU /BOP/FE

4ZTUFNFO FO .BUFSJBMFOQSPHSBNNB A5PXBSET

QSPHSBNNB WJFMFO CFÑJOEJHE *O EJU MBBUTUF

B TVTUBJOBCMF PQFO JOOPWBUJPO FDPTZTUFN

KBBS JT OPH TQFDJBMF BBOEBDIU CFTUFFE BBO

XBBSWPPS IFU ,BCJOFU JO EFDFNCFS

WBMPSJTBUJF NPHFMJKLIFEFO )JFSWPPS [JKO POEFS

NJMKPFO FVSP VJU IFU 'POET &DPOPNJTDIF 4USVD

BOEFSF WJKG WBMPSJTBUJFWPVDIFST WBO FML

UVVSWFSTUFSLJOH '&4 HFSFTFSWFFSE IFFGU .FU

FVSP UPFHFLFOE BBO WJKG WFFMCFMPWFOEF JEFFÑO

EJU KBBS EVSFOEF QSPHSBNNB NFU EFFMOBNF

WPPS IFU UPFQBTCBBS NBLFO WBO LFOOJT EJF JT

WBO QBSUOFST XBBSWBO SVJN CFESJKWFO

WPPSUHFLPNFO VJU /BOP/FEQSPKFDUFO

EJF TBNFO PPL NJMKPFO FVSP JOWFTUFSFO

%JU [JKO QSPKFDUFO EJF PQ LPSUF UFSNJKO [JDIU PQ

XPSEFO OJFVXF UPFQBTTJOHFO PQ IFU HFCJFE

TVDDFT CJFEFO (zie ook pag. 50 en 51). 0PL

WBO OBOP FO NJDSPUFDIOPMPHJF POEFS[PDIU FO

JT JO TBNFO NFU .JDSP/FE FO .JOBD/FE

WFSEFS POUXJLLFME UPU QSPEVDUFO *O JT

EF .JDSP/BOP$POGFSFODF HFPSHBOJTFFSE %JU

FFO HSPPU TDBMB BBO WPPSCFSFJEFOEF XFSL

KBBSMJKLT UFSVHLFSFOEF FWFOFNFOU IFFGU POEFS

[BBNIFEFO WFSSJDIU [PEBU POEFS[PFLFST OBBS

UVTTFO OBBN HFNBBLU BMT IFU HSPPUTUF NJDSP

WFSXBDIUJOH CFHJO BBO EF TMBH LVOOFO

FO OBOPUFDIOPMPHJF FWFOFNFOU WBO /FEFSMBOE XBBS EFFMOFNFST VJU [PXFM EF XFUFOTDIBQ BMT

Continuering en versterking van de

IFU CFESJKGTMFWFO LFOOJT LVOOFO NBLFO NFU

nationale faciliteit NanoLab NL

FMLBBS FO FMLBBST SFTVMUBUFO

/BOP-BC /- JT ÏÏO WBO EF TVDDFTWPMMF BDUJ WJUFJUFO EJF POEFS /BOP/FE [JKO HFTUBSU FO NBBLU

0Q OPWFNCFS JT EPPS LSPPOQSJOT

EFFM VJU WBO EF HSPUF GBDJMJUFJUFO WPPS UPQPO

8JMMFN "MFYBOEFS IFU .&4" /BOP-BC JO

EFS[PFL JO /FEFSMBOE /FEFSMBOETF 3PBENBQ

&OTDIFEF HFPQFOE FFO WBO EF ESJF IJHIUFDI

(SPPUTDIBMJHF 0OEFS[PFLTGBDJMJUFJUFO %F

GBDJMJUFJUFO WPPS POEFS[PFL FO JOOPWBUJF JO

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU TBNFO NFU

OBOPUFDIOPMPHJF WBO /BOP-BC /- EJF POEFS

5/0

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF 3JKLTVOJWFSTJUFJU

/BOP/FE [JKO HFSFBMJTFFSE

(SPOJOHFO FO 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

%BU FS FYDFMMFOU XFUFOTDIBQQFMJKL POEFS[PFL

JO /BOP-BC /- WPPS IFU DSFÑSFO WBO POEFS

JT VJUHFWPFSE CJOOFO /BOPOFE CMJKLU VJU EF WFMF

[PFLTGBDJMJUFJUFO WPPS CJPOBOPUFDIOPMPHJF

QVCMJDBUJFT EJF JO XFUFOTDIBQQFMJKLF UJKETDISJG

OBOPNFEJDJOF SJTJDPPOEFS[PFL *O

&JOEIPWFO IFCCFO IVO LSBDIUFO HFCVOEFME

UFO [JKO WFSTDIFOFO FO EF UJFOUBMMFO QSPNP

JT IFU FFSTUF EFFM WBO EF '&4NJEEFMFO

WFOEJ EJF CJOOFO EJU QSPHSBNNB IVO QSPNPUJF

HFDPNNJUUFFSE BBO /BOP-BC /- FO JO

POEFS[PFL TVDDFTWPM IFCCFO LVOOFO VJUWPFSFO

BDUJWJUFJUFO UFO CFIPFWF WBO EF GJOBODFSJOHF

*O EF TUBSUVQT EJF [JKO WPPSUHFLPNFO VJU

WPPS IFU UXFFEF EFFM VJUHFWPFSE 5PU FO NFU

/BOP/FE POEFS[PFL XPSEU WFSEFSF UPFQBT

[BM IJFSEPPS NJMKPFO FVSP JO EF OBOP

CBBSIFJE FO DPNNFSDJBMJTFSJOH POEFS[PDIU

POEFS[PFLTJOGSBTUSVDUVVS HFÕOWFTUFFSE XPSEFO

"BO IFU FJOE WBO EF /BOP/FEQFSJPEF [JKO

Het NWO-nanoprogramma

CFMBOHSJKLF TUBQQFO HF[FU WPPS IFU WFSWPMH

*O IFCCFO 458 '0. "-8 $8 FO

WBO /BOP/FE %F 4USBUFHJTDIF 3FTFBSDI

;PO.X JO OBVX DPOUBDU NFU /BOP/FE DPODSFUF

"HFOEB /BOPUFDIOPMPHJF [PBMT PQHFTUFME JO

JOWVMMJOH HFHFWFO BBO IFU /80 UIFNB /80

IFU LBEFS WBO IFU /FEFSMBOET /BOP *OJUJBUJFG

UIFNB /BOPXFUFOTDIBQQFO NJEEFMT IFU /80

EPPS /BOP/FE JO TBNFOXFSLJOH NFU 458

OBOPQSPHSBNNB *O JT EF DBMM VJUHFTDISF

FO '0. JT HSPUFOEFFMT HFÕNQMFNFOUFFSE

WFO WPPS GVOEBNFOUFFM FO UPFQBTTJOHTHFSJDIU

)FU CFUSFGU EF WPMHFOEF ESJF QSPHSBNNBT

OBOP UFDIOPMPHJF POEFS[PFL )FU QSPHSBNNB

/BOP/FYU/- $POUJOVFSJOH /BOP-BC /- FO

LFOEF FFO PWFSXFMEJHFOEF CFMBOHTUFMMJOH

IFU /80OBOPQSPHSBNNB

IFUHFFO EF BDUJWJUFJUFO FO JEFFÑO JO IFU WFME JMMVTUSFFSU .FU IFU CFTDIJLCBSF CVEHFU WBO NJMKPFO euro [JKO FYDFMMFOUF WPPSTUFMMFO HFIPOPSFFSE EJF JO WBO TUBSU HBBO

Bsik-programma _ /BOPOFE

/BOPUFDIOPMPHJF

WBMPSJTBUJFWPVDIFS

QSPKFDUMFJEFST

ES 5PPO EF ,SPPO FO ES $ISJTUJBOOF 3JKDLFO

Synergie in Drug Delivery: een systeem voor het lokaal afgeven van een geneesmiddel VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

Cisplatine is een van de meest gebruikte en succesvolle cytostatica in de behandeling van solide tumoren, waaronder eierstokkanker, en heeft een wereldwijde omzet van circa $ 400 miljoen. Helaas veroorzaakt cisplatine echter ook ernstige bijwerkingen, is het lastig ter plaatse van de te bestrijden tumor te krijgen en kan er bij herhaald gebruik resistentie optreden. 0OEFS[PFLFST WBO EF EFQBSUFNFOUFO 4DIFJLVOEF FO 'BSNBDJF 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU FO EF 6USFDIUTF TUBSUVQ $SJTUBM %FMJWFSZ #7 IFCCFO EF IBOEFO JOFFO HFTMBHFO PN EF NPHFMJKLIFJE UF POEFS [PFLFO PN DJTQMBUJOF PQ FFO JOOPWBUJFWF

%PPS EF DJTQMBUJOFOBOPDBQTVMFT JO UF

NBOJFS BBO UF CJFEFO )JFSCJK NBLFO [JK

CPVXFO JO EF IZESPHFM POUTUBBU FFO BGHJGUF

HFCSVJL WBO FFO UXFFUBM SFDFOUF POUXJLLF

TZTUFFN XBBSJO IFU HFOFFTNJEEFM HFDPO

MJOHFO PQ IFU HFCJFE WBO HFDPOUSPMFFSEF

DFOUSFFSE JT PQHFTMBHFO FO XBBSVJU IFU

$JTQMBUJO OBOPDBQTVMFT FNCFEEFE JO B CJPEFHSBEBCMF IZESPHFM BT EFQPU GPS DPOUSPMMFE ESVH SFMFBTF JO UIF QSPYJNJUZ PG UIF UVNPS

HFOFFTNJEEFMBGHJGUF IFU [PHFOBBNEF

WFSWPMHFOT HFMFJEFMJKL WSJK LBO LPNFO %F

.PNFOUFFM XPSEFO TUVEJFT WPPSCFSFJE PN

ESVH EFMJWFSZ

NFU HFOFFTNJEEFM HFWVMEF IZESPHFM [BM

IFU DPODFQU JO UVNPSESBHFOEF NVJ[FO UF

MPLBBM HFQMBBUTU XPSEFO JO IFU HFWBM WBO

FWBMVFSFO %F TBNFOXFSLJOH UVTTFO EF

%F FFSTUF WJOEJOH LPNU VJU IFU EFQBSUFNFOU

FJFSTUPLLBOLFS JO EF CVJLIPMUF %F HFDPO

EFQBSUFNFOUFO WBO EF 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

4DIFJLVOEF FO CFTUBBU VJU EF POEFS BOEFSF

USPMFFSEF BGHJGUF VJU EJU EFQPU [BM [PSHFO

FO $SJTUBM %FMJWFSZ JT EBBSCJK JO WPMMF HBOH

JO FFO /BOP/FEQSPKFDU POUXJLLFMEF

WPPS FFO MBOHFSF FO TFMFDUJFWF CMPPUTUFM

%F TQJOPGG CFPPHU OB TVDDFTWPMMF FWBMVBUJF

DJTQMBUJOFOBOPDBQTVMFT %F[F OBOPDBQ

MJOH NFU BMT EPFM FFO CFUFSF [JFLUFCFTUSJK

JO IFU EJFSNPEFM FFO WFSEFSF POUXJLLFMJOH

TVMFT CFTUBBO VJU FFO WBTUF LFSO WBO

EJOH 5FHFMJKLFSUJKE XPSEU EF SFTU WBO IFU

SJDIUJOH LMJOJTDIF FWBMVBUJF %F POUXJLLFMEF UFDIOPMPHJF JT EBBSCJK CSFFE UPFQBTCBBS

DJTQMBUJOF EJF PNIVME JT EPPS FFO MJQJEF

MJDIBBN NJOEFS CMPPU HFTUFME BBO DJTQMBUJOF

EVCCFMMBBH %BBSNFF [JKO IFU OBOPEFFMUKFT

NFU FFO WFSXBDIUF WFSNJOEFSJOH WBO EF

[PEBU OBBTU DJTQMBUJOFOBOPDBQTVMFT PPL

NFU FFO POHFÑWFOBBSEF JOTMVJUFGGJDJÑOUJF

CJKXFSLJOHFO

WPPS EJWFSTF BOEFSF HFOFFTNJEEFMFO FO UPFQBTTJOHFO QSPEVDUFO POUXJLLFME LVOOFO

WPPS DJTQMBUJOF 4JNVMUBBO JT EF BGHFMPQFO

XPSEFO 0GUFXFM PQ IFU WMBL WBO JOIPVE

KBSFO CJK EF BGEFMJOH #JPGBSNBDJF FFO OJFVXF

*O EF BGHFMPQFO QFSJPEF IFCCFO FYQFSJ

LMBTTF WBO CJPEFHSBEFFSCBSF IZESPHFMFO

NFOUFO MBUFO [JFO EBU EF DJTQMBUJOFOBOP

FYQFSUJTF FO UPFQBTTJOH JT FS PWFSMBQ FO

POUXJLLFME %F[F XPSEFO HFLFONFSLU EPPS

DBQTVMFT JOEFSEBBE JOHFCPVXE XPSEFO JO

TBNFOXFSLJOH %BU JT QBT TZOFSHJF

IVO FFOWPVE WBO WPSNJOH EF HSPUF NBUF

EF IZESPHFM FO EBU DJTQMBUJOF WFSWPMHFOT

WBO GMFYJCJMJUFJU RVB GZTJTDIDIFNJTDIF

TUBQTHFXJKT IJFSVJU WSJKLPNU )FU POEFS

FJHFOTDIBQQFO EF HFDPOUSPMFFSEF WSJKHJGUF

[PFL OBBS EJU BBOUSFLLFMJKLF HFDPNCJOFFSEF

WBO IFU JOHFTMPUFO NBUFSJBBM [PBMT FJXJUUFO

BGHJGUFTZTUFFN XPSEU PPL OB BGMPPQ WBO

PG DFMMFO FO FWFO [P CFMBOHSJKL EF UPMFSBO

EF WBMPSJTBUJFWPVDIFS WBO /BOP/FE WPPSU

UJF EPPS IFU MJDIBBN

HF[FU

Bsik-programma _ /BOPOFE


/BOPUFDIOPMPHJF

QSPKFDUMFJEFS

ES +BO &JKLFM

WBMPSJTBUJFWPVDIFS

Eerste mobiele veterinaire laboratorium ter wereld VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Met het laboratorium naar de patiënt toe, dat is de gedachte van Blue4Green uit Enschede. Blue4Green ontwikkelt een mobiel veterinair laboratorium waarmee dierenartsen naast de koe een diagnose kunnen stellen en zo direct in kunnen

2

grijpen. &ÏO WBO EF JOEJDBUPSFO WPPS EF HF[POEIFJE WBO SVOEWFF JT EF DBMDJVN FO NBHOFTJVN DPODFOUSBUJF JO VSJOF FO CMPFE )JFSJO JT TMFDIUT EF HFÕPOJTFFSEF GSBDUJF SFMFWBOU %JU CFUFLFOU EBU FS WFSTDIJMMFO JO HFÕPOJTFFSE DBMDJVN J$B LVOOFO PQUSFEFO UFSXJKM IFU UPUBBM BBO DBMDJVN HFMJKL CMJKGU J$B TQFFMU FFO CFMBOHSJKLF SPM CJK TQJFSDPOUSBD UJFT BGLBMWFO FO EF CJKCFIPSFOEF TUBSU WBO EF NFMLQFSJPEF )JFSCJK USFEFO WFFMWPPSLPNFOEF QSPCMFNFO PQ [PBMT NFML[JFLUF MFCNBBH WFSESBBJJOHFO EPPEHFCPSFO LBMWFSFO FO FFO NBUJHF TUBSU WBO EF NFMLQFSJPEF J$B

1 &FO EJFSFOBSUT NFU IFU NPCJFMF WFUFSJOBJSF MBCPSBUPSJVN 2 -BC POB$IJQT WPPS CFQBMJOH WBO HFÕPOJTFFSE DBMDJVN 3 4MFDIUT FFO ESVQQFMUKF CMPFE JT OPEJH WPPS IFU TUFMMFO WBO FFO EJBHOPTF

CFQBMJOHFO EJFOFO EJSFDU OBBTU EF LPF QMBBUT UF WJOEFO BBOHF[JFO UJKEFOT USBOTQPSU WBO IFU CMPFETBNQMF EF Q)WFSBOEFSJOHFO FO TUPMMJOHTSFNNFST BBO EF IBBM HBBO NFU J$B )FU NPCJFMF WFUFSJOBJSF MBCPSBUPSJVN CJFEU

3 (SBBGTDIBQ %JFSFOBSUTFO FFO %SPPHTUBOE

MFWFOTWFSXBDIUJOH WBO NFMLLPFJFO [BM

.BOBHFNFOU 1SPHSBNNB POUXJLLFME XBBSJO

UPFOFNFO

EF J$BXBBSEFO JO CMPFE SPOEPN BGLBMWFO

IJFSCJK VJULPNTU &FO EJFSFOBSUT HBBU NFU

[JKO CFQBBME .FU IFU NPCJFMF MBC [JKO

FFO -BCPOB$IJQ POUXJLLFME PQ CBTJT WBO

NFUJOHFO WFSSJDIU PQ NFMLWFFIPV

IFFGU #MVF(SFFO IBBS QSPHSBNNB LVOOFO

/BOP/FEPOEFS[PFL FO CJKCFIPSFOEF

EFSJKFO .FU EF WFSLSFHFO JO[JDIUFO LBO EF

POUXJLLFMFO FO JT IFU NPCJFMF MBC XFSLFMJKL

DIJQSFBEFS -BCCPPL OBBS EF NFMLWFFIPVEFS

NFMLWFFIPVEFS TBNFO NFU EF EJFSFOBSUT

IFJE HFXPSEFO %F WFSLPPQ WBO -BCCPPLT

.FU CFIVMQ WBO IFU /BOP/FEQSPKFDU

PN OBBTU EF LPF EF BOBMZTF VJU UF WPFSFO

EF ESPPHTUBOE WBO [JKO LPFJFO CFUFS TUVSFO

FO -BCPOB$IJQT WPPS J$B CFQBMJOHFO JT

5FDIOPMPHJF LFOOJT FO LVOEF WBO EF EJFSFO

FO PQUJNBMJTFSFO PQEBU WFFM WPPSLPNFOEF

JONJEEFMT HFTUBSU

BSUT FO EF QBUJÑOU XPSEFO IJFSNFF TBNFO

[JFLUFO UFSVHHFESPOHFO LVOOFO XPSEFO

HFCSBDIU XBU WPPSIFFO PONPHFMJKL XBT

%JU [BM MFJEFO UPU FFO GJOBODJÑMF CFTQBSJOH FO FFO UPFOBNF WBO EF NFMLPQCSFOHTU

%F UPFLPNTUQMBOOFO WBO #MVF(SFFO PNWBUUFO EF WFSUBMJOH WBO NFFS MBCPSBUP SJVNGVODUJFT OBBS FFO NPCJFM WFUFSJOBJS

#MVF(SFFO IFFGU JO TBNFOXFSLJOH NFU 3PHJFS 7FFOIVJT POEFS[PFLFS WBO EF #*04

#MVF(SFFO ESBBHU IJFSNFF CJK BBO FFO

MBCPSBUPSJVN EBU [PXFM OBUJPOBBM BMT JOUFS

-BCPOB$IJQ (SPVQ IFU 6OJWFSTJUBJS

EVVS[BNFSF WFUFSJOBJSF XFSFME XBBSJO

OBUJPOBBM !QPJOUPGBOJNBMDBSF HFCSVJLU

7FUFSJOBJS %JBHOPTUJTDI -BCPSBUPSJVN FO %F

[JFLUFO WPPSLPNFO LVOOFO XPSEFO FO EF

HBBU XPSEFO

Valorisation Grant %F 7BMPSJTBUJPO (SBOU JT HFÕOTQJSFFSE EPPS IFU "NFSJLBBOTF 4NBMM #VTJOFTT *OOPWBUJPO 3FTFBSDI 4#*3 QSPHSBNNB EBU OV PPL JO /FEFSMBOE CSFFE JOHFWPFSE SBBLU )JK JT WPPSBM CFEPFME BMT PWFSCSVHHJOH WBO EF AGVOEJOH HBQ EF NPFJMJKLIFJE EJF POEFSOFNFST FO POEFS OFNFOEF POEFS[PFLFST FSWBSFO PN EF FFSTUF TUBQQFO WBO LFOOJTCFOVUUJOH HFGJOBODJFSE UF LSJKHFO %JU NBBLU IFU 7BMPSJTBUJPO (SBOU QSPHSBNNB UPU FFO TVDDFTWPM JOTUSVNFOU WPPS IFU DSFÑSFO WBO OJFVXF JOOPWBUJFWF CFESJKWJH IFJE EJF IFU HFWPMH JT WBO LFOOJTCFOVUUJOH CJK VOJWFSTJUFJUFO FO QVCMJFLF LFOOJTJOTUFMMJOHFO %F 7BMPSJTBUJPO (SBOU JT HFTUBSU JO FO LFOU OBBTU JOJUJBUJFGOFNFS FO GJOBODJFS 458 EF WPMHFOEF NFEFGJOBODJFST IFU SFHJF PSHBBO *$53FHJF FO /BOP/FE )JK CFTUBBU VJU UXFF GBTFT GBTF JT EF IBBM CBBSIFJETTUVEJF WBO IFU WPPSTUFM GBTF EF WBMPSJTBUJFGBTF ,BOEJEBUFO WPPS GBTF NPHFO QBT JOEJFOFO BMT [JK FFSTU NFU TVDDFT GBTF EPPSMPQFO IFCCFO 'BTF NPFU JO NBYJNBBM FFO IBMG KBBS [JKO VJUHFWPFSE FO LFOU FFO TVCTJEJF WBO NBYJNBBM FVSP 7PPS GBTF HFMEU FFO NBYJNVN TVCTJEJFCFESBH WBO FVSP WPPS FFO QFSJPEF WBO NBYJNBBM KBBS *O POUWJOH 458 BBOWSBHFO WPPS GBTF FO WPPS GBTF )JFSWBO XFSEFO GBTF QSPKFDUFO HFIPOPSFFSE FO GBTF QSPKFDUFO WPPS FFO CFESBH WBO NJMKPFO FVSP

Valorisation Grant


QSPKFDUMFJEFS

QSPGES 3PC 7FSQPPSUF

QSPKFDU

07885

Meer halen uit planten VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU -FJEFO

Dr. Annelies Schulte heeft een missie. “Planten hebben zoveel te bieden, en we gebruiken er zo weinig van.” Dat wil ze veranderen. Er zijn legio planten met een bewezen medicinale werking, maar de opbrengst van die planten is vaak te laag om er een rendabel systeem van te maken. Schulte ontwikkelt met haar bedrijf een methode om de opbrengst van bioactieve stoffen uit planten te verbeteren. 0NEBU 4DIVMUF OJFU XFSL[BBN XBT BBO FFO VOJWFSTJUFJU UPFO [F IBBS CFESJKG XJMEF CFHJOOFO XBT GJOBODJFSJOH WJOEFO MBTUJH (FMVLLJH LPO [F TBNFOXFSLFO NFU QSPGFT TPS 3PC 7FSQPPSUF WBO EF 6OJWFSTJUFJU -FJEFO CJK XJF [F XBT HFQSPNPWFFSE 7JB IFN IBE [F POEFS BOEFSF UPFHBOH UPU EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU &FO XBBSEFWPMMF TVCTJ EJF JO IBBS HFWBM 5PFO 4DIVMUF CFHPO NFU &Y1MBOU 5FDIOPMPHJFT IBE [F OJLT CFIBMWF

UF IBMFO PN EF[F NFOTFO FFO QBBS KBBS BBO

FFO HPFE JEFF FO FFO CFHJO WBO FFO OJFVXF

IFU XFSL UF IPVEFO

UFDIOPMPHJF EJF [F JO QMBOUFODFMDVMUVSFO XJMEF UPFQBTTFO ;F IBE XFM FFO HPFEF

%F TBNFOXFSLJOH NFU EF VOJWFSTJUFJU JT WPPS

JOTDIBUUJOH HFNBBLU WBO EF SJTJDPT FO LBO

4DIVMUF IFFM CFMBOHSJKL 7JB EF VOJWFSTJUFJU

TFO NBBS IFU HFCSFL BBO FFO FDIU QSPPG

JT FS UPFHBOH UPU GBDJMJUFJUFO EJF IFU CFESJKG

PGQSJODJQMF CSBL IBBS PQ UPFO [F QSFTFFE

[FMG OJFU IFFGU IPFWFO BBOTDIBGGFO NBBS

GPOETFO HJOH [PFLFO %F CFPPSEFMJOHTDPN

UFHFO WFSHPFEJOH LBO HFCSVJLFO %BBSOBBTU

NJTTJF WBO EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU [BH FDIUFS

CFHFMFJEU 4DIVMUF OPH XBU BJPT FO IFFGU [F

EF QPUFOUJF WBO EJU CFESJKG FO HBG IBBS FFO

FYUSB TVCTJEJF WFSXPSWFO WPPS FFO QBBS VOJ

LBOT PN EF UFDIOPMPHJF UF POUXJLLFMFO FO

WFSTJUBJSF POEFS[PFLTQSPKFDUFO ;P ESBBHU

FFO POEFSOFNJOH PQ QPUFO UF [FUUFO &O EBU

[F PPL CJK BBO IFU HFOFSFSFO WBO OJFVXF

MJKLU UPU PQ IFEFO FFO HPFEF LFV[F UF [JKO

LFOOJT EJF [F EFFMT EBO XFFS JO IBBS CFESJKG

1 %S "OOFMJFT 4DIVMUF 2 )FU LXFLFO WBO DFMMFO WBO EF $BUIBSBOUIVT SPTFVT JO LXFFLGMFTTFO FO CJPSFBDUPSFO

HFXFFTU .FU IFU HFME WBO EF 7BMPSJTBUJPO

LBO HFCSVJLFO 0Q EF UXFFEF QMBBUT JT

(SBOU IFFGU 4DIVMUF EF UFDIOPMPHJF [PWFFM

4DIVMUF FFO TBNFOXFSLJOH BBOHFHBBO NFU

WFSEFS LVOOFO POUXJLLFMFO EBU [F CFHJO

FFO LMFJO CFESJKG XBU PPL CJK[POEFS HPFE

JT EJU QBT IFU CFHJO i8F IFCCFO FFO TVD

PPL EBBEXFSLFMJKL FFO #7 IFFGU LVO

IFFGU VJUHFQBLU %F FFSTUF SFTVMUBUFO [JKO

DFTWPMMF UFDIOPMPHJF JO IBOEFO EJF JO QSJO

EF $BUIBSBOUIVT .BBS XBU 4DIVMUF CFUSFGU

OFO PQSJDIUFO )FU CFESJKG MPPQU HPFE FS

JONJEEFMT BM CFIBBME &Y1MBOU LBO NFU IBBS

DJQF PQ BMMFSMFJ NFEJDJOBMF QMBOUFO JOHF[FU

XFSLFO OV WJFS NFOTFO FO 4DIVMUF IFFGU

UFDIOPMPHJF FFO QSFDVSTPS WBO FFO BOUJLBO

LBO XPSEFO 1MBOUFO [JKO OPH UFWFFM FFO

WPMEPFOEF WFSWPMHTVCTJEJFT XFUFO CJOOFO

LFSNFEJDJKO QSPEVDFSFO NFU DFMDVUVSFO WBO

POPOUHPOOFO UFSSFJO %BU HB JL WFSBOEFSFOw

Valorisation Grant

QSPKFDU

10587

QSPKFDUMFJEFS

QSPGES 1IJMJQ EF (PFZ

WEDACS smoorklep in automotor spaart brandstof VOJWFSTJUFJU


Dr.ir. Michael Boot, onderzoeker in de vakgroep van hoogleraar Verbrandingstechnologie prof.dr. Philip de Goey bij de Technische Universiteit Eindhoven, ontving voor zijn start-up bedrijf WEDACS twee Valorisation Grants van Technologiestichting STW. In 2006 was dat een fase 1 haalbaarheidsonderzoek en daarna in 2010 volgde een fase 2, het uitbouwen van het bedrijf door het zoeken van private financiers. Wat is WEDACS? )FU QSJODJQF WBO 8&%"$4 8BTUF &OFSHZ %SJWFO "JS $POEJUJPOJOH 4ZTUFN JT FFO LMFJOF UVSCJOF EJF JO EF MVDIUJOMBBU WBO FFO CFO[JOFNPUPS EF HBTLMFQ WFSWBOHU %PPS EF BBOHF[PHFO MVDIU ESBBJU EF UVSCJOF FO WJB FFO HFLPQQFMEF EZOBNP XPSEU IJFSEPPS HSPFOF FMFLUSJDJUFJU PQHFXFLU #PPU LSFFH IFU JEFF PQ FFO CSBJOTUPSN TFTTJF NFU WSJFOEFO ;F QSBBUUFO PWFS BVUPT FO UVSCPT 5PFO CFEBDIU JFNBOE XBBSPN OJFU FFO UVSCP JO EF JOMBBU %BU 7BMPSJTBUJF (SBOU IFCCFO HFLSFHFO

JEFF XFSLUF #PPU WFSEFS VJU UPU EF HBTLMFQ

OVUUJH JOTUSVNFOU PNEBU IFU WPPSBM HFSJDIU

JO EF MVDIUJOMBBU WBO FFO NPUPS )FU CMFFL

JT PQ CFESJKWJHIFJE A6JUFJOEFMJKL CFUBMFO

A$ZDM0Y TDIPOFSF EJFTFMCSBOETUPG FO

UF XFSLFO FO PQ EF SFHFMUFDIOPMPHJF LPO

XF EJF TVCTJEJFT UFSVH BBO /FEFSMBOE

A1'".&/ FFO FGGJDJÑOUFSF EJFTFMJOKFDUPS

.FU QBSUOFS 5SVEP "SUT IFFGU #PPU 1SPHSFTTJPO

7BMPSJTBUJF (SBOU UPFHFLFOE

A1'".&/ LSFFH JONJEEFMT FFO GBTF

QBUFOU XPSEFO BBOHFWSBBHE )FU KPOHF CFESJKG HBBU EF LPNFOEF ESJF

*OEVTUSZ PQHFSJDIU %BU JT FFO #7 EJF EF

KBBS NFU CFIVMQ WBO EF TVCTJEJF FFO OJFVXF

LJQ NPFU XPSEFO FO 8&%"$4 JT IFU FJ

GBTF JO 4BNFO NFU FFO HSPUF BVUPGBCSJLBOU

1SPHSFTTJPO *OEVTUSZ CSPFEU EF FJFSFO VJU

FO UPFMFWFSBODJFS XPSEU 8&%"$4 QSPEVD

BMT FFO TPPSU BMHPSJUNF IPF LPN JL WBO JEFF

UJFSJKQ HFNBBLU )FU JT EF CFEPFMJOH IFU

OBBS EF NBSLU #PPU DT XJMMFO WBBSU NBLFO

TZTUFFN HFTDIJLU FO XFSLFOE UF NBLFO

0WFS FFO KBBS PG ESJF NPFU IFU TZTUFFN

WPPS ÏÏO BVUP FO EBBSOB OBBS FFO VOJWFSTFFM

WPMEPFO BBO EF FJTFO WBO EF JOEVTUSJF

TZTUFFN UF HBBO ;PBMT #PPU IFU VJUESVLU A8F HBBO MBOH[BBN EF USBOTJUJF NBLFO WBO

%BU ALJQ FO FJ JEFF LSJKHU BM BBSEJH WPSN CJK

GVOEBNFOUFFM POEFS[PFL OBBS QSPEVDUJF

EF POEFS[PFLTHSPFQ 7FSCSBOEJOHTUFDIOP

#PPU [JFU EF 7BMPSJTBUJPO (SBOU BMT FFO

MPHJF [JKO UXFF AFJFSFO EJF PPL FFO FFSTUF

Valorisation Grant


QSPKFDUMFJEFS

ESJS 41( .PPOFO

QSPKFDU

10590

Passie en energie in fundering VOJWFSTJUFJU


De meeste spin-off bedrijven van universiteiten worden geleid door onderzoekers die hun wetenschappelijk resultaat zelf willen vermarkten. Dat geldt niet voor B-invented van ir. Joost Huijgen en ir. Gijs Schalkwijk. Zij wilden graag een onderneming starten, en zijn binnen de Technische Universiteit Eindhoven op zoek gegaan naar een kansrijk idee. Nu steken de jonge ondernemers hun passie en energie in het ontwikkelen van een nieuwe funderingsmethode. )FU JEFF WPPS #JOWFOUFE XFSE JO EF MPPQ WBO HFCPSFO *O BQSJM JT IFU CFESJKG PGGJDJFFM PQHFSJDIU &O IFU MPPQU BMT FFO TQFFS )VJKHFO FO 4DIBMLXJKL IFCCFO BM FFO QBBS QSPKFDUKFT HFCPVXE FFSTU FFO XPOJOHQMBUUFHSPOE EBBSOB FFO LBOUPPS FO OV XJMMFO [F QSPCFSFO PG [F NFFSEFSF XPOJOHFO LVOOFO OFFS[FUUFO PQ IVO GVOEF

CPVXFO %BU [PV WPPS #JOWFOUFE BMT LMFJO

SJOH 0Q EJU NPNFOU XPSEU JO #SBCBOU NFU

CFESJKG BMMFFO FSH NPFJMJKL [JKO HFXFFTU

FFO QBSUOFS EF QSPEVDUJF HFPSHBOJTFFSE %F GVOEFSJOH WBO #JOWFOUFE JT SPCVVTU

%BBSOBBTU IFCCFO EF CFJEF POEFSOFNFST

NJOTUFOT OFU [P TUFSL BMT CFTUBBOEF GVOEF

WBOBG IFU CFHJO EF UBLFO WFSEFFME (JKT JT

SJOHFO NBBS WFFM TOFMMFS PQ EF CPVXQMBBUT

PQHFMFJE BMT DPOTUSVDUFVS IJK IPVEU [JDI

UF BTTFNCMFSFO )JFSNFF CFTQBSFO [F

NFU OBNF CF[JH NFU EF UFDIOJTDIF LBOU WBO

BSCFJETLSBDIU NFU OBNF WBO TQFDJBMJTUFO

IFU QSPEVDU +PPTU IFFGU [JDI WBOBG IFU CFHJO

BMT TUBBMWMFDIUFST EJF TUFFET NPFJMJKLFS UF

NFFS HFSJDIU PQ EF NBSLU 8BBS MJHHFO EF

WJOEFO [JKO %BBSOBBTU HFCSVJLFO [F WFFM

LBOTFO 8BU JT PO[F SPM 8BBS [JUUFO UPF

NJOEFS CFUPO FO [P XPSEU FS CFTQBBSE

MFWFSBODJFST BBOOFNFST DPOTUSVDUFVST PQ

PPL PQ NBUFSJBBM

UF XBDIUFO w

)VJKHFO FO 4DIBMLXJKL IFCCFO EF 7BMPSJTB

"MIPFXFM IVO FFSTUF QSPEVDU FSH MBBHCJK

UJPO (SBOU HFCSVJLU PN IVO QSPEVDU [P WFS

EFHSPOET MJKLU JT #JOWFOUFE JO EF FFSTUF

VJU UF POUXJLLFMFO EBU IFU WPPS FFO HSPUF

QMBBUT FFO POUXJLLFMCFESJKG )FU MFWFSU OJFU

1 %F #TNBSU FFO OJFVXF GVOEFSJOHTNFUIPEF EJF BSCFJE FO LPTUFO CFTQBBSU 2 *S +PPTU )VJKHFO FO JS (JKT 4DIBMLXJKL

QBSUOFS JOUFSFTTBOU XFSE PN JO UF TUBQQFO

BMMFFO FFO GVOEFSJOH NBBS POUXFSQU IFU

USJÑMF QBOE QSPCFSFO [F IFN UF WFSLPQFO

%JF QBSUOFS JT FFO CFLFOEF JO EF CPVX

IFMF CFESJKGTQSPDFT FSPNIFFO

#JOWFOUFE IFFGU JO [JKO KPOHF CFTUBBO BM

UJOH FO EF OBBN FO EBBSNFF FFO EJSFDUF

0Q EF VOJWFSTJUFJU XFSLFO EF KPOHF POEFS

EJF 7BMPSJTBUJPO (SBOU PWFSJHFOT o BMT FFO

JOHBOH OBBS EF BBOOFNFST EJF EF QSPKFDUFO

[PFLFST BBO EF UFDIOJFL FO JO IFU JOEVT

LXBMJUFJUTTUFNQFM

WFMF QSJK[FO HFXPOOFO %BU XFSLU o OFU BMT

XFSFME %JF IFFGU EF DPOUBDUFO EF NBSLF

Vernieuwingsimpuls _ 7*%*


QSPKFDU

07589

QSPKFDUMFJEFS

ESJS $ISJT EF ,PSUF

Nieuwe methode voor nauwkeuriger opsporing van vulnerabele plaque VOJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE

Jaarlijks overlijden in Nederland zo’n 20.000 mensen aan een hersen- of hartinfarct. In de meeste gevallen wordt een infarct veroorzaakt door het openbarsten van een gevaarlijke soort van aderverkalking: de vulnerabele plaque. Door dit soort plaques kunnen mensen een infarct krijgen zonder daarvóór klachten te hebben gehad. Momenteel is geen techniek beschikbaar om op eenvoudige en kostenefficiënte manier deze gevaarlijke plaques op te sporen. 0Q IFU ,MJOJTDI 'ZTJTDI -BCPSBUPSJVN WBO IFU 6.$ 4U3BECPVE XPSEU FFO UFDIOJFL POUXJLLFME PN OJFUJOWBTJFG EF[F WVMOFSBCFMF QMBRVFT PQ UF TQPSFO JO EF IBMTTMBHBEFS .FU CFIVMQ WBO FDIPHSBGJF XPSEU IFFM OBVXLFVSJH HFLFLFO IPF EF QMBRVF WFS WPSNU NFU EF QVMTFSFOEF CMPFEESVL %F[F UFDIOJFL IFFU AWBTDVMBJSF FMBTUPHSBGJF FO XF IFCCFO BBOHFUPPOE EBU EF[F WVMOFSBCFMF QMBRVFT XPSEFO HFLFONFSLU EPPS FFO IPHF WFSWPSNJOH 0N EF[F WFSWPSNJOH OBVXLFV SJH UF LVOOFO NFUFO JT FFO TQFDJBMF TDBO OJOHNFUIPEF POUXJLLFME 0Q EF[F NFUIPEF

*OHFOJFVST WBO .FEJTPO [JKO FFO BBOUBM

JT FFO QBUFOU BBOHFWSBBHE FO

NBMFO JO /JKNFHFO HFXFFTU PN EF UFDIOJFL

IFU QSJODJQF JT HFUFTU JO IFU MBCPSBUPSJVN

UF CFTQSFLFO FO TJOET EF [PNFS WBO

POEFS HFDPOUSPMFFSEF PNTUBOEJHIFEFO

JT FFO VOJFL BQQBSBBU CFTDIJLCBBS WPPS

7PPS IFU WFSEFS POUXJLLFMFO FO UFTUFO JO

POEFS[PFL %F FFSTUF NFUJOHFO JO QBUJÑOUFO

QBUJÑOUFO XBT FFO LMJOJTDI JO[FUCBBS FDIP

IFCCFO BBOHFUPPOE EBU EF WFSWPSNJOH

BQQBSBBU OPEJH

WBO EF QMBRVF NFU EF[F TQFDJBMF TDBOOJOH

*O TBNFOXFSLJOH NFU .FEJTPO $PSQPSBUJPO

CFQBBME EBO XBOOFFS HFCSVJL HFNBBLU

VJU 4FPVM ;VJE ,PSFB JT FFO BBOQBTTJOH

XPSEU WBO EF ADPOWFOUJPOFMF NFUIPEF

0QOBNF WBO FFO IBMTTMBHBEFS NFU VMUSBHFMVJE FMBTUP HSBGJF %F HFPNFUSJF WBO QMBRVFT JO EF IBMTTMBHBEFS [PBMT TDIFNBUJTDI XFFSHFHFWFO JO " XPSEU JO CFFME HFCSBDIU NFU FDIPHSBGJF # .FU CFIVMQ WBO FMBTUPHSBGJF LBO CFQBBME XPSEFO PG IFU FFO WVMOFSBCFMF QMBRVF JT $ PNEBU EF WFSWPSNJOH WBO EF QMBRVF WFFM HSPUFS XJUUF HFCJFEFO JT EBO EF WFSWPSNJOH WBO EF XBOE PSBOKFSPEF HFCJFEFO

NFUIPEF UJFO LFFS OBVXLFVSJHFS LBO XPSEFO IBMTTMBHBEFS XPSEU WFSXJKEFSE 7FSEFS XPSEU EF UFDIOJFL JOHF[FU JO FFO HSPUF

HFNBBLU PQ FFO LMJOJTDI DPNNFSDJFFM

FQJEFNJPMPHJTDIF TUVEJF PN WBTU UF LVOOFO

WFSLSJKHCBBS FDIPBQQBSBBU .FEFXFSLFST

0Q EJU NPNFOU XPSEU EF POUXJLLFMEF

WBO .FEJTPO IFCCFO TBNFO NFU EF LMJOJ

UFDIOJFL TBNFO NFU EF LMJOJTDIF FJOE

TUFMMFO PG WVMOFSBCFMF QMBRVFT NFU WBTDV

TDIF FJOEHFCSVJLFST [JUUJOH JO EF HFCSVJLFST

HFCSVJLFST HFWBMJEFFSE JO QBUJÑOUFO EPPS

MBJSF FMBTUPHSBGJF WSPFHUJKEJH PQHFTQPPSE

DPNNJTTJF WBO IFU QSPKFDU XBU IFFGU HFMFJE

FFO FMBTUPHSBGJFPOEFS[PFL VJU UF WPFSFO

LVOOFO XPSEFO [PEBU PQ UFSNJKO IFSTFO

UPU EF[F TVDDFTWPMMF JNQMFNFOUBUJF

WMBL WPPSEBU FFO QMBRVF PQFSBUJFG VJU EF

FO IBSUJOGBSDUFO LVOOFO XPSEFO WPPSLPNFO




QSPKFDUMFJEFS

ESJS )BOT WBO -JOU

QSPKFDU

07814

Files beter te voorspellen door verkeersgegevens slim te combineren VOJWFSTJUFJU


Wie kent het fenomeen niet. Je rijdt lekker door op de snelweg en moet plotseling hard remmen. Na enkele minuten kun je weer versnellen zonder dat er een oorzaak voor de file zichtbaar is. 5PDI JT EJF FS XFMEFHFMJKL %F[F [PHFOBBN EF GJMFHPMG POUTUPOE WFFM FFSEFS FO WFMF LJMPNFUFST WFSEFSPQ %F[F BOFLEPUF WFSUFMU JO GFJUF IFU WFSIBBM WBO EJU 7FOJPOEFS[PFL %BBSJO IFCCFO XF HFBWBODFFSEF NFUIPEFT POUXJLLFME PN PQ HSPOE WBO EF CFTDIJLCBSF EBUB VJU BMMFSMFJ TFOTPSFO MBOHT EF XFH FO JO WPFSUVJHFO IFFM QSFDJFT UF CFQBMFO XBU FS BBO EF IBOE JT GJMF PG OJFU UF BDIUFSIBMFO XFMLF NPHFMJKLF PPS[BLFO FS [JKO BBO UF XJK[FO JT FS CJKWPPSCFFME FSHFOT FFO UJKEFMJKLF CMPLLBEF FO XFMLF DPOTFRVFOUJFT IFFGU EJU BMMFT WPPS EF OBCJKF UPFLPNTU XBU XPSEU NJKO SFJTUJKE 7FSLFFSTHFHFWFOT NFUFO XF NFU BMMFSMFJ

MBUFOUF HFHFWFOT PPS[BLFO UF TDIBUUFO

CFQBMFO FO WPPSTQFMMFO XBBS FS GJMF TUBBU

TFOTPSFO *O IFU /FEFSMBOETF TOFMXFHFO

VJU EF CFTDIJLCBSF EBUB #JKWPPSCFFME FFO

XFMLF PPS[BLFO EJF IFFGU FO IPF EBU PO[F

OFUXFSL MJHHFO CJKWPPSCFFME JOEVDUJFMVTTFO

MPLBBM MBHFSF DBQBDJUFJU WBO EF XFH PG

SFJTUJKE [BM HBBO CFÕOWMPFEFO NBBS PPL

EJF TOFMIFJE FO JOUFOTJUFJU NFUFO %BBSOBBTU

BGXJKLFOE SPVUFLFV[FHFESBH WBO EF XFH

XFMLF NBBUSFHFMFO XF nu [PVEFO LVOOFO

[JKO FS DBNFSB TZTUFNFO EJF CJKW SFJTUJKEFO

HFCSVJLFS

OFNFO PN GJMFT TOFMMFS FO FGGJDJÑOUFS UF LVOOFO CFTUSJKEFO

NFUFO FO JT FS TUFFET NFFS EBUB BGHFMFHEF SPVUFT MPLBMF TOFMIFJE FUD VJU EF WPFSUVJ

5FOTMPUUF IFCCFO XF EF CFMBOHSJKLTUF

HFO [FMG CFTDIJLCBBS %JF EBUB [JKO OJFU

CFWJOEJOHFO VJU EJU QSPKFDU PPL HFCSVJLU WPPS

[PNBBS BBO FMLBBS UF LOPQFO PN EBU [F

IFU CFUFS WPPSTQFMMFO WBO WFSLFFSTDPOEJUJFT

WBBL GVOEBNFOUFFM WBO FMLBBS WFSTDIJMMFO

*O IFU TQJOPGG QSPKFDU GJMFSBEBSOM XPSEFO

JO CFUFLFOJT LXBMJUFJU FO BHHSFHBUJFOJWFBV

NFU CFIVMQ WBO FFO WFSLFFSTNPEFM FO

8JK IFCCFO FFO HFSFFETDIBQTLJTU NFU

SFBMUJNF WPPSTQFMMJOHFO HFNBBLU WBO

OJFVXF NFUIPEFT CFEBDIU PN EBU UPDI

EF WFSLFFSTDPOEJUJFT JO IFFM /FEFSMBOE

HFBWBODFFSEF EBUBBTTJNJMBUJF UFDIOJFLFO

WPPS FMLBBS UF LSJKHFO )JFSWPPS HFMEU EBU XJM [FHHFO EPPS EBUB TMJN UF

#FIBMWF GJMFSBEBSOM EBU JO EF UXFFEF IFMGU

DPNCJOFSFO JT FFO CFUFSF LXBMJUFJU FO

WBO NPFU HBBO ESBBJFO [JKO FS WFMF

CFUSPVXCBBSIFJE UF LSJKHFO EBO EPPS FFO

BOEFSF OJFVXF POEFS[PFLTSJDIUJOHFO

FOLFMF EBUBCSPO UF HFCSVJLFO %BBSOBBTU

NPHFMJKL HFNBBLU EJF BMMFNBBM UPU EPFM

IFCCFO XF NFUIPEFT POUXJLLFME PN BMMFSMFJ

IFCCFO TUSBLT IFFM OBVXLFVSJH UF LVOOFO

'JMFSBEBSOM JT FFO JOJUJBUJFG WBO UXFF 56 %FMGU QSPNPWFOEJ 7BO )JOTCFSHFO ;VVSCJFS )FU QSPKFDU XFSE UXFFEF JO EF BDBEFNJTDIF KBBSQSJKT FO EF EPPSTUBSU WBO EF[F 56 %FMGU TQJOPGG XPSEU NFEF NPHFMJKL HFNBBLU EPPS 458

458 JO DJKGFST +BBSWFSTMBH 458

04 : STW in cijfers Inleiding Kengetallen en statistiek (FCSVJLFST

60

61

6UJMJTBUJF

"BOUBM MPQFOEF QSPKFDUFO

'JOBODJÑMF QSPKFDU HFHFWFOT

458CVSFBV

Verkort financieel jaarverslag 2010

69


Inleiding %PPS NJEEFM WBO EJU KBBSWFSTMBH MFHU 458 WFSBOUXPPSEJOH BG PWFS EF CFTUFEJOH WBO EF IBBS UPFWFSUSPVXEF HFMEFO /BBTU EJU KBBSWFSTMBH XPSEU KBBSMJKLT PPL IFU [PHFIFUFO 6UJMJTBUJFSBQQPSU HFQVCMJDFFSE XBBSJO XPSEU HFSBQQPSUFFSE PWFS EF UPFQBTTJOH WBO SFTVM UBUFO VJU 458POEFS[PFL (SBBH WFSXJK[FO XJK EF MF[FS EBBS FWFOFFOT OBBS *O EJU IPPGETUVL HFWFO XJK PQ FFO CFLOPQUF FO LXBOUJUBUJFWF NBOJFS JO[JDIU JO EF QSFTUBUJFT WBO 458 WBO IFU BGHFMPQFO KBBS 7FFMBM JO NFFSKBSJH QFSTQFDUJFG .FU EF LPNTU WBO 1FSTQFDUJFG FO BOEFSF 458QSPHSBNNBT JT JO EF BGHFMPQFO KBSFO IFU QSPHSBNNBUJTDIF DPNQBSUJNFOU HFHSPFJE EFFMT EPPS IFU WFSLMFJOFO WBO IFU CVEHFU WPPS IFU 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB 051

EFFMT EPPS UPFHFOPNFO CJKESBHFO WBO HFCSVJLFST FO BOEFSF TQPOTPSFO 8BBS JO IFU POEFSTUBBOEF HFFO OBEFSF BBOEVJEJOH JT HFHFWFO CFUSFGGFO EF LFOHFUBMMFO IFU 051 FO EF 458QSPHSBN NBT UF[BNFO %F EPPS 458 VJUHFWPFSEF 7FOJFVXJOHTJNQVMT FO JO IPPGE[BBL FYUFSO HFGJOBODJFSEF QSPHSBN NBT [PBMT CJKWPPSCFFME /BOPOFE %15& FO 130(3&44 XPSEFO OJFU UPU IFU 051 HFSFLFOE


Kengetallen en Statistiek Gebruikers

figuur 1

Gebruikers per categorie in 2010

bedrijven: < 25 0 medewe rk e rs

7%

bedrijven: > 25 0 medewe rk e rs kennisinstelling (semi)overheid

1 5% 41%

37%

gebruikersrelaties

aan t al

figuur 2

nieuwe gebruikersrelaties ten opzichte van voorgaand jaar

Aantal industriële gebruikersrelaties

11 00 1 000 9 00 8 00 700

buitenlandse gebruikersrelaties

6 00 5 00

nieuwe buitenlandse gebruikersrelaties ten opzichte van voorgaand jaar

4 00 3 00 200

3FMBUJFT NFU CVJUFOMBOETF

1 00

VOJWFSTJUFJUFO FO [JFLFOIVJ[FO [JKO 200 9

200 8

2007

200 6

CFESJKWFO XPSEFO OJFU BMT BG[POEFS

20 1 0

0

OJFU NFFHFSFLFOE %JWJTJFT WBO

MJKLF HFCSVJLFST HFUFME

"BOUBM HFCSVJLFST JO EF HFCSVJLFST DPNNJTTJFT WBO 7BO IFU BBOUBM QSPKFDUFO NFU ÏÏO PG UXFF HFCSVJLFSTDPNNJTTJFMFEFO JT WPPS NFFS EBO EF IFMGU FFO PQUJF PG MJDFOUJFPWFSFFOLPNTU BGHFTMPUFO

aant al proj ect en

figuur 3

Gebruikers

70

60

50

40

PG JO WPPSCFSFJEJOH 4PNT JT EF HFCSVJLFSTDPNNJTTJF OPH OJFU WPMMFEJH HFGPSNFFSE

30

20

#JK EF PWFSJHF QSPKFDUFO [JKO NFFS HFCSVJLFST CFUSPLLFO WBBL JO EF

10

TGFFS WBO WFSUFHFOXPPSEJHFST WBO BOEFSF LFOOJTJOTUFMMJOHFO

0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

>1 0

aan t al ge br uike r s c ommis s iel eden


figuur 4 7FSEFMJOH WBO EF FYUFSOF HFCSVJLFST OBBS IFU BBOUBM QSPKFDUFO XBBSCJK [JK [JKO CFUSPLLFO ;P [JKO FS HFCSVJLFST ATMFDIUT CJK ÏÏO 458 QSPKFDU CFUSPLLFO HFCSVJLFST [JKO CJK UXFF QSPKFDUFO CFUSPLLFO

a a n t a l g e b ru i k e rs

Projecten en gebruikers

1 000

1 00

0PL [JKO FS OPH HFCSVJLFST CJK NFFS EBO WFSTDIJMMFOEF QSPKFD UFO CFUSPLLFO 458POEFS[PFL JT

10

FS EVT OJFU WPPS EF AIBQQZ GFX *O XBSFO JO UPUBBM HFCSVJLFST CJK IFU POEFS[PFL CFUSPL LFO #VJUFOMBOETF VOJWFSTJUFJUFO

1 1

FO [JFLFOIVJ[FO OJFU NFFHFSFLFOE /# %JWJTJFT WBO CFESJKWFO XPSEFO

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

zeer tevreden tevreden

figuur 5

1% 7%

Waardering gebruikers na afloop van het project

8%

neutraal ontevreden zeer ontevreden

44%

4 0%

figuur 6

Waardering onderzoekers na afloop van het project

zeer tev reden tev reden neutraal

1% 3%

20%

ontev reden zeer ontev reden

13

14

>1 4

aan t al proje c t e n waar aan de ge br uike r is verb onden

OJFU BMT BG[POEFSMJKLF HFCSVJLFST HFUFME

12

17%

59%


Utilisatie

"BOUBM PDUSPPJBBOWSBHFO EJSFDU WPPSUHFLPNFO VJU 458POEFS[PFL

a a n t a l o c tro o i a a n v ra g e n

figuur 7

Octrooiaanvragen

20

15

10

5

200 8

200 9

20 1 0

2008

2009

2010

200 8

200 9

20 1 0

materiaal transfer agreement

2007

overige overeenkomsten

aan t al

figuur 8

2007

200 6

0

Contracten

140

120

letter of intent 100

geheimhouding overdracht octrooi

80

overdracht kennis samenwerking onderzoek

60

optie en licentie 40

optie licentie

20

verdeling inkomsten afstandsverklaring

2006

0

overige programma’s (inclusief Vernieuwingsim puls ) Valorisation Grant

aant al

figuur 9

Nieuwe startende bedrijven

15 14 13 12 11 10

"BOUBM VJU 458POEFS[PFL

9

PQHFTUBSUF CFESJKWFO

8 7 6 5 4 3 2 1

2007

200 6

0


figuur 10

Inkomsten uit kennisexploitatie

1,6

lumpsum royalty

1,4 1,2

*OLPNTUFO PQ 458QSPKFDUFO 3PZBMUZ FO -VNQTVN

1

[JKO JOLPNTUFO WBOXFHF 0,8

PWFSFFOLPNTUFO NFU EFSEFO

0,6 0,4 0,2

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

0

Aantal lopende projecten

OTP Bsik ov erige programma’s (inclusief Vernieuwing sim puls ) Perspectief

aan t al lope n de pro je c t e n

figuur 11

Lopende projecten binnen OTP, Perspectief, Bsik en overige programma’s

6 00

5 00

4 00

3 00

200

1 00

figuur 12

20 1 0

200 9

200 8

3 00

25 0

200

150

1 00

50

20 1 0

200 9

0 200 8

para-univ ersit aire instellingen

350

2007

ov erige univ ersiteiten (inclusief U MC’s)

Lopende projecten per type instelling in 2010 (OTP en Perspectief)

200 6

TU D, TU E, UT

2007

200 6

0

aant al l opende projecten


afwijzingen honoreringen

)POPSFSJOHFO FO BGXJK[JOHFO QFS KBBS

a a n t a l p ro j e c tv o o rs te l l e n

figuur 13

Honoreringen en afwijzingen (OTP en Perspectief)

25 0

200

150

1 00

50

figuur 14

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

200 5

200 4

2003

200 1

2002

0

Status projecten in 2010 (OTP en Perspectief)

in behandeling

113 75

afgewezen ge honoreerd lopend be eindigd

113

318

"BOUBM HFQSPNPWFFSEF POEFS[PFLFST WJB 458 PQ

aant al

figuur 15

81

Aantal gepromoveerde onderzoekers

150

EF BSCFJETNBSLU HFLPNFO 1 00

50

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

0


)FU BBOUBM 051 FO 1FSTQFDUJFG QSPKFDUFO NFU WBDBUVSFT EJF MBOHFS PQFO TUBBO EBO NBBOEFO

/# %F HFHFWFOT WPPS

a a n t a l p ro j e c t e n

figuur 16

Lang openstaande vacatures na honorering (OTP en Perspectief)

50

40

30

XPSEFO JO HFSBQQPSUFFSE PNEBU WBO FFO BBOUBM QSPKFDUFO 20

EF NBBOETUFSNJKO OPH OJFU JT WFSTUSFLFO

10

QSPKFDUWPPSTUFM JO JO EF CFPPSEFMJOHTGBTF

200 9

3 2,5 2 1,5 1

figuur 18 "BOUBM SFGFSFOUFO QFS JOHFEJFOE

200 8

3,5

20 1 0

POEFSNBBUT

4

200 9

VJUTUFLFOE

4,5

200 8

%F CFPPSEFMJOHTTDIBBM WPPS KVSZMFEFO WBSJFFSU UVTTFO FO

5

2007

afwijzingen

Wetenschappelijke kwaliteit van OTP-projectvoorstellen

200 6

honoreringen

ge midde ld jur yc ijf e r w e t e n s chappe lijke kwalit e it

figuur 17

2007

200 6

0

aant al project(voorstell )en

Aantal referenten (OTP en Perspectief)

11 0 1 00 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

> 10

aan t al referenten


Financiële (project)gegevens figuur 19

Totale inkomsten STW

40

basissubsidie N WO 35

subsidie E Z overig

30

0WFSJH CFUSFGU QSPHSBNNBT

25

PB 7FSOJFVXJOHTJNQVMT

MVNQTVN 20

SPZBMUJFT DBTI CJKESBHFO BBO QSPKFDUFO FO SFOUF

15 10 5

OTP overige programma’s (inclusief Vernieuwingsim puls ) Perspectief

0WFSJHF QSPHSBNNBT [JKO POEFS

pe rc e n t age

figuur 20

20 1 0

200 9

200 8

200 6

2007

0

Verdeling totaal STW-projectbudget

1 00

80

60

BOEFSF 130(3&44 ** 7BMPSJTBUJPO (SBOU FO 7FSOJFVXJOHTJNQVMT

40

20

figuur 21 investeringen reizen

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

0

Gemiddelde omvang STW-projecten (OTP en Perspectief)

700

6 00

materiaal personeel

%F HFNJEEFMEF PNWBOH WBO 458

5 00

4 00

QSPKFDUFO HFEVSFOEF EF MBBUTUF UJFO KBBS %F TUJKHJOH JT HFMFHFO JO EF UPFHFOPNFO QFSTPOFFMTLPTUFO FO

3 00

200

IFU HSPUFSF BBOEFFM NVMUJEJTDJQMJ OBJSF QSPKFDUFO NFU DPGJOBODJFSJOH

1 00

WBO CFESJKWFO 4JOET JT FFO

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

200 5

200 4

2003

2002

JOHFWPFSE

0 200 1

CPWFOHSFOT WBO L€ QFS QSPKFDU


figuur 22

Bijdragen gebruikers aan STW-projecten

18

bijdrage in natura bijdrage in geld

16 14

5PUBMF CJKESBHFO BBO 458QSPKFDUFO 12

A#JKESBHF JO HFME [JKO EF JOLPNTUFO EJF EPPS 458 [JKO HFGBDUVSFFSE FO

10

POUWBOHFO %F ACJKESBHF JO OBUVSB

8

[JKO BMMF BOEFSF CJKESBHFO %F HSPUF 6

UPFOBNF JO FO JT POEFS NFFS IFU HFWPMH WBO IFU PQTUBSUFO

4

WBO 1FSTQFDUJFGQSPHSBNNBhT XBBS

2

CJOOFO DPGJOBODJFSJOH WFSFJTU JT

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

0

STW-bureau

alle projecten gehonoreerd afgewezen

maan de n

figuur 23

Gemiddelde behandelingsduur OTP-projecten

8 7 6 5 4 3 2 1

figuur 24 bruto netto

%F OFUUPLPTUFO [JKO CSVUPLPTUFO

20 1 0

200 9

200 8

2007

200 6

0

percent age

Algemene beheerskosten ten opzichte van de baten

7

6

5

NJOVT EF BBO EFSEFO EPPSCFSFLFOEF 4

3

2

1

20 1 0

200 9

200 8

0 2007

CVSFBVLPTUFO

200 6

4 5 8 J O D J K G F S T +BBSWFSTMBH 458

Verkort financieel jaarverslag 2010 %F DJKGFST FO UFLTU PQ EF QBHJOBT UPU FO NFU [JKO POUMFFOE BBO IFU GJOBODJFFM KBBSWFSTMBH WBO 5FDIOPMPHJFTUJDIUJOH 458 )FU GJOBODJFFM KBBSWFSTMBH JT HFDPOUSPMFFSE EPPS %FMPJUUF "DDPVOUBOUT #7 UF 6USFDIU FO JT WPPSJ[FO WBO FFO HPFE HFLFVSEF BDDPVOUBOUTWFSLMBSJOH


Balans per 31 december 2010

ACTIVA

L€

L€

63

22

#JKESBHFO WBO EFSEFO

/PH UF WPSEFSFO DPGJOBODJFSJOH

VASTE ACTIVA Materiële vaste activa

VLOTTENDE ACTIVA Vorderingen: /80 .JOJTUFSJF WBO &-FO*

3FLFOJOHDPVSBOU /BOP*NQVMT %FCJUFVSFO 0WFSJHF WPSEFSJOHFO FO PWFSMPQFOEF BDUJWB 5F WPSEFSFO PN[FUCFMBTUJOH

223.947

210.204

39.461

27.080

263.471

237.306

LIQUIDE MIDDELEN Rekening-courant

TOTAAL ACTIVA


PASSIVA

L€

L€

#FTUFNEF SFTFSWF

#FTUFNEF GPOETFO

12.356

17.253

200

300

EIGEN VERMOGEN Vrij besteedbaar vermogen: "MHFNFOF SFTFSWF Vastgelegd vermogen:

VOORZIENINGEN 7PPS[JFOJOH XBDIU FO VJULFSJOHTHFMEFO

LANGLOPENDE SCHULDEN Toegekende nog niet uitgekeerde bedragen: 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB

158.727

140.783


0WFSJHF QSPHSBNNBT

0WFSJHF QSPHSBNNBT

KORTLOPENDE SCHULDEN Toegekende nog niet uitgekeerde bedragen:

Rekening-courant NanoNed

Rekening-courant NanoImpuls

92.188

78.970

263.471

237.306

Rekening-courant Tissue Engineering Crediteuren en overlopende passiva

TOTAAL PASSIVA


Staat van baten en lasten over 2010

BATEN

#FHSPUJOH

L€

L€

L€

#BTJTTVCTJEJF /80

0WFSJHF CJKESBHFO /80

#JKESBHF .JOJTUFSJF WBO &-FO*

#JKESBHFO EFSEFO

7SJKWBM WPPS[JFOJOH XBDIU FO VJULFSJOHTHFMEFO

0QCSFOHTUFO LFOOJTFYQMPJUBUJF FO DPGJOBODJFSJOH

%PPSCFSFLFOEF CVSFBVLPTUFO

76.860

89.458

78.706

210

98

138

77.070

89.556

78.844

5PFLFOOJOH 0QFO 5FDIOPMPHJFQSPHSBNNB

5PFLFOOJOH 7FSOJFVXJOHTJNQVMT

5PFLFOOJOH 1FSTQFDUJFG

5PFLFOOJOH PWFSJHF BDUJWJUFJUFO FO QSPHSBNNBT

77.960

88.470

79.110

"GTDISJKWJOHFO

%PPSCFUBBMEF SFOUF

Totaal lasten

83.595

94.453

84.544

Resultaat

-6.525

-4.897

-5.700

Subtotaal baten uit normale operationele bedrijfsvoering 'JOBODJÑMF CBUFO Subtotaal financiële baten

Totaal baten

LASTEN Toekenningen onderzoeksprojecten (inclusief ontvangen cofinanciering):

Totaal toekenningen

"MHFNFOF CFIFFSTLPTUFO

,PTUFO LFOOJTIBOEFM FO UPFLFOOJOH BBO $W# VOJWFSTJUFJUFO


Resultaat en resultaatbestemming 2010

CFHSPUJOH

L€

L€

L€

-6.525

-4.897

-5.700

Resultaat 3FTVMUBBU PQ OPSNBMF PQFSBUJPOFMF CFESJKGTWPFSJOH 'JOBODJÑMF CBUFO %PPSCFUBBMEF SFOUF Totaal resultaat

Resultaatbestemming .VUBUJF CFTUFNEF GPOETFO 0$8 /80

.VUBUJF CFTUFNEF GPOETFO &-FO*

.VUBUJF CFTUFNEF GPOETFO PWFSJH

Totaal mutatie bestemde fondsen

-

2.464

1.655

.VUBUJF CFTUFNEF SFTFSWF

.VUBUJF BMHFNFOF SFTFSWF

-6.525

-4.897

-5.700

Bestemd resultaat

+VSZLBNFST FO DPNNJTTJFT +BBSWFSTMBH 458

05 : Jurykamers en commissies Jurykamers

77

Commissies

78



Jurykamers Jurykamer 0272 - OTP

-FJEFO Prof.dr. W.H. van Riemsdijk 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dr.ir. T.B. Rodenburg 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU Ir. B. Dunnebier MSc 5/0 %FMGU

Dr. C.J.M. Eijkel 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Ir. S.W.H. de Haan 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. M.R.L Krul "HMBJB #JP.FEJDBM 7FOUVSFT #7 #JMUIPWFO Dr. B.J. Mijnheer /FEFSMBOET ,BOLFS *OTUJUVVU"7-

3FTFBSDIDFOUSVN Dr. H.A.M. Seelen "EFMBOUF[PSHHSPFQ )PFOTCSPFL Dr.ir. R.R. Trieling 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Jurykamer 0281 - OTP

Prof.dr. J.F. de Boer 7SJKF 6OJWFSTJUFJU

"NTUFSEBN Prof.dr. G. Mul 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.

"NTUFSEBN Prof.dr. J.J.L.M. Cornelissen 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

P.J. Punt 5/0 ,XBMJUFJU WBO -FWFO ;FJTU Dr.ir. B. van Rietbergen

Prof.dr.ir. P.W.M. Desain 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ing. A.J.H.M. Rijnders

Dr.ir. M.R. Drost 6OJWFSTJUFJU .BBTUSJDIU Prof.dr.ir. P.M. Herder

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. W. Sjoerdsma &SBTNVT .$ 3PUUFSEBN

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. M.C. Michel "DBEFNJTDI

Prof.dr.ir. A.J.P. Theuwissen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

.FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN D. Middelkoop 1SP3BJM 6USFDIU

Dr. R.A. van der Toorn */( *OWFTUNFOU .BOBHFNFOU T(SBWFOIBHF

Dr. C.M. Plugge 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

Jurykamer 0277 - OTP

Dhr. J.E. Rijckenberg 3PUUFSEBN Dr. R.P.M. Sutmuller 5JCPUFD Dr. J. Golliard 5/0 %FMGU Prof.dr.

G.W. ’t Hooft 1IJMJQT 3FTFBSDI &JOEIPWFO Dr.ir. R.J.E. Hueting 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr. R.J.H. Klein-Douwel 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO Prof.dr.ir. R.L. Lagendijk 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

#7#" #FFSTF #FMHJÑ Dr.ir. N.R. Tas 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. W. Wei 3JKLTEJFOTU WPPS IFU $VMUVSFFM &SGHPFE "NTUFSEBN Jurykamer 0282 - OTP

Dr.ir. B.J.E Blocken 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

Dr. S.O. Negro MSc 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Dr.ir. N.N.M.E. van Peij

&JOEIPWFO Prof.dr. J.H. van Dieën 7SJKF 6OJWFSTJUFJU "NTUFSEBN

%4. 'PPE 4QFDJBMUJFT %FMGU Dr. A.D. Ronteltap )FJOFLFO 4VQQMZ

Dr. A. Driessen-Mol 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.

$IBJO #7 ;PFUFSXPVEF Dr.ir. R.B.M. Schasfoort 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

D.W. Grijpma 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. J.P.J. Groenland 6OJWFSTJUFJU

Dr.ir. E. Tempelman 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. M.H.G.

5XFOUF Dr.ir. E.A.M. Klumperink 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.

Verhoef $IFTT &NCFEEFE 5FDIOPMPHZ #7 )BBSMFN Dr.ir. E.J.D.

J.A. van Maanen 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.dr.ir. K.D. van der Mast

Vredenbregt 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Jurykamer 0278 - OTP

4PMWFJHI $PSQPSBUF %FWFMPQNFOU 3PUUFSEBN Prof.dr.ir. C.J. Peters 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. B.W. Raaymakers 6OJWFSTJUBJS

Dr. B. Bouma $SPTTCFUB #JPTDJFODFT #7

6USFDIU Dr. H.J.M. op den Camp 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO Prof.dr. B. Dam 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. P.J. French 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. C.A.M.J.J. van den Hondel

.FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Dr. A. Verweij 5/0 T(SBWFOIBHF Dr.ir. N. van de Wouw 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Jurykamer 0283 - OTP

Drs. M. de Bijl %JNQBDU &OTDIFEF Dr.ir.

6OJWFSTJUFJU -FJEFO Dr. A.V. Mokhov 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO

J.G. Bosch &SBTNVT .$ 3PUUFSEBN Dr.ir. J. van Dijk 5FDIOJTDIF

Dr. E.H.M. Moors 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.dr.ir. M. Mulder

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.dipl.-ing G. Eitelberg (FSNBO%VUDI

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. M. Persoon #JPDMJOJDB -FJEFO

8JOE 5VOOFMT &NNFMPPSE Dr.ir. J.P.M. Hoefnagels 5FDIOJTDIF

Dr. J.J. Prompers 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO S. van Weeren

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.ir. C.R. Kleijn 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

3BCPCBOL *OUFSOBUJPOBM 6USFDIU Dr. R. van der Zee 6OJWFSTJUFJU

%FMGU Prof.dr. G. Kraal 76 .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN Dr. R. van de Krol 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Ir. R.N. Remmerts de

6USFDIU Jurykamer 0279 - OTP

Vries 1BMMBT "UIFOB "QFMEPPSO Dr.ir. R.M. de Ridder 6OJWFSTJUFJU Prof.dr.ir. J.A.M. van Arendonk

8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dhr. W.E.J.M. Bens %VUDI *OTUJUVUF GPS "EWBODFE -PHJTUJDT #SFEB Ing. G. Florijn %/7$*#*5 #JMUIPWFO Dr. P.R. Hageman 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO P. Jacobs .4% 0TT Prof.dr. J.A. Jansen 6OJWFSTJUBJS

5XFOUF Dr.ir. M.S. Rigutto 4IFMM *OUFSOBUJPOBM 0JM 1SPEVDUT #7 "NTUFSEBN Prof.dr. V. Subramaniam 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Jurykamer 0293 - SMART Seperations for complex systems (SMARTsep)

Prof. T.A. Hatton .BTTBDIVTFUUT *OTUJUVUF PG

.FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE /JKNFHFO Dr. M.P.C.M. Krijn

5FDIOPMPHZ $BNCSJEHF 7FSFOJHEF 4UBUFO Dr. A. Julbe *OTUJUVU

1IJMJQT 3FTFBSDI 7JTVBM &YQFSJFODFT &JOEIPWFO Prof.dr. D. Lohse

&VSPQÏFO EFT .FNCSBOFT $/34&/4$.6.

.POUQFMMJFS

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. T. Schmidt 6OJWFSTJUFJU -FJEFO

'SBOLSJKL Prof.dr.dipl.-ing D. Knorr 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUËU #FSMJO

Prof.dr. G.J.A.M. Strous 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU

%VJUTMBOE Prof.dr.ing. R. Kohlus 6OJWFSTJUËU )PIFOIFJN 4UVUUHBSU

Dr.ir. H. Temmink 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

%VJUTMBOE Prof.dr. J.D. Mikkelsen 5FDIOJDBM 6OJWFSTJUZ PG %FONBSL

Dr. J.S.M. Vergeest 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

,HT -ZOHCZ %FOFNBSLFO Prof.dr. M. Morbidelli &JEHFOÚTTJTDIF

Jurykamer 0280 - OTP

5FDIOJTDIF )PDITDIVMF ;àSJDI ;XJUTFSMBOE Dr. E. Sørensen Dr. M. de Baar 0DUP1MVT /7 -FJEFO

Prof.dr. S.J. Bergé 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE /JKNFHFO Dr.ir. M. Blom .JDSPOJU .JDSPGMVJEJDT #7 &OTDIFEF Prof.dr.ir. A.A.J.F. van den Dobbelsteen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUZ $PMMFHF -POEPO (SPPU #SJUUBOOJÑ

Jurykamer 0294 - Bio-Based Geo & Civil Engineering for a Sustainable Society (BioGeoCivil)

Dr. J. DeJong 6OJWFSTJUZ

%FMGU Dhr. H. de Haan 7JTJPO %ZOBNJDT &JOEIPWFO Prof.dr.ing.

PG $BMJGPSOJB 7FSFOJHEF 4UBUFO Prof. T.L. Kieft /FX .FYJDP

I.A. Hansen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. W. Hoving 9J0

*OTUJUVUF PG .JOJOH BOE 5FDIOPMPHZ 4PDPSSP 7FSFOJHEF 4UBUFO

1IPUPOJDT CW &OTDIFEF Dr.ir. S.J. van der Molen 6OJWFSTJUFJU

Prof. V.C. Li 6OJWFSTJUZ PG .JDIJHBO "OO "SCPS 7FSFOJHEF 4UBUFO


Dr. J.-J. Ortega-Calvo $POTFKP 4VQFSJPS EF *OWFTUJHBDJPOFT $JFOUÓGJDBT

BioGeoCivil

Dr.ir. T.J. Heimovaara, voorzitter 5FDIOJTDIF

$4*$

4FWJMMB 4QBOKF Prof.dr.ir. W. Verstraete 6OJWFSTJUFJU (FOU

6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. O.C.G. Adan 5/0 %FMGU

#FMHJÑ Ir. K. Weytingh "SBNJT %FWFOUFS

Prof.dr. R.N.J. Comans &OFSHJFPOEFS[PFL $FOUSVN /FEFSMBOE

Jurykamer 0295 - From Waste to Resource (W2R)

1FUUFO Dr.ir. J.T.C. Grotenhuis 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU Prof.dr.ir.

H. van Langenhoven 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Prof. P. Lant

3FTFBSDIDFOUSVN Prof.dr.ir. S.M. Hassanizadeh 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.ir. A.Q.C. van der Horst 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUZ PG 2VFFOTMBOE #SJTCBOF "VTUSBMJÑ Prof.dr. R. Moletta

%FMGU Dr. H.M. Jonkers 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.

.PMFUUB .FUIBOJTBUJPO 4"4 /PWBMBJTF 'SBOLSJKL Prof.dr. S.G.

J.A. van Veen /FEFSMBOET *OTUJUVVU WPPS &DPMPHJF )FUFSFO

Pavlostathis (FPSHJB *OTUJUVUF PG 5FDIOPMPHZ "UMBOUB 7FSFOJHEF

Ir. W.H. van der Zon 3PZBM 701", #7 3PUUFSEBN

4UBUFO Prof. C.W. Randall 7JSHJOJB 5FDI #MBDLTCVSH 7FSFOJHEF 4UBUFO Prof.dr. A. Steinbüchel (FPSH"VHVTU 6OJWFSTJUËU (ÚUUJOHFO %VJUTMBOE Prof.dr.ir. W. Verstraete 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ

Jurykamer 0296 - Generic Technology of Integrated Photonics (GTIP)

Prof. H. Heidrich )FJOSJDI)FS[*OTUJUVU GVS /BDISJDIUFO

Building on Transient Plasmas (BTP)

Prof.dr.ir. G.M.W.

Kroesen, voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr. V. Banine "4.- /FUIFSMBOET #7 7FMEIPWFO Prof.dr. K.J. Boller 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. U.M. Ebert $FOUSVN 8JTLVOEF *OGPSNBUJDB "NTUFSEBN Prof.dr.ir. M. Haverlag 1IJMJQT -JHIUJOH #7 &JOEIPWFO

UFDIOJFL #FSMJO %VJUTMBOE Prof.dr. J.M. Hvam 5FDIOJDBM 6OJWFSTJUZ

Ir. R.G.H.M. Voeten #SBEGPSE &OHJOFFSJOH #7 )FFSMFO Dr.ir. F.T.M.

PG %FONBSL -ZOHCZ %FOFNBSLFO Prof. P. Muñoz Muñoz

van den Berg, secretaris 458 6USFDIU

6OJWFSTJEBE 1PMJUÏDOJDB EF 7BMFODJB 4QBOKF Prof. R.M. De La Rue 6OJWFSTJUZ PG (MBTHPX 4DIPUMBOE Dr. V. Tolstikhin DSc 0OF $IJQ

CARISMA - programmacommissie

Dr.ir. B. Goedhart .FEJT

1IPUPOJDT *OD 0UUBXB 0OUBSJP $BOBEB Prof. S. Yu 6OJWFSTJUZ PG

.FEJDBM *NBHJOH 4ZTUFNT #7 -FJEFO Ir. R.J. ’t Hoen 0MEFMGU

#SJTUPM (SPPU #SJUUBOOJÑ

6MUSBTPVOE #7 %FMGU Prof.dr. W.P.Th.M. Mali 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. W.J. Niessen &SBTNVT .$ 3PUUFSEBN

Jurykamer 306 - Cardiovascular Risk Management (CARISMA)

Prof.dr.ir. J.H.C. Reiber -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

Prof. J.S. Duncan :BMF 6OJWFSTJUZ /FX )BWFO 7FSFOJHEF 4UBUFO

Prof.dr.ir. M.A. Viergever 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU

Dr. A.F. Frangi 1PNQFV 'BCSB 6OJWFSTJUZ #BSDFMPOB 4QBOKF Prof.

Ir. M.F. Sevat, secretaris 458 6USFDIU

I. Magnin */4" -ZPO 7JMMFVSCBOOF 'SBOLSJKL Dhr. S. Ourselin PhD 6OJWFSTJUZ $PMMFHF -POEPO (SPPU #SJUUBOOJÑ Prof.dr.ir. P. Suetens

Prof.dr. Th.H. van der

Meer, voorzitter 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. B.A. Albrecht %"' 5SVDLT

,BUIPMJFLF 6OJWFSTJUFJU -FVWFO #FMHJÑ

Jurykamer 308 - Danone Partnership

Clean Combustion Concepts (CCC)

/7 &JOEIPWFO Prof.dr. L.P.H. de Goey 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU Dr. E.M. van der Beek

&JOEIPWFO Ing. L. Gouwerok 4IFMM (MPCBM 4PMVUJPOT *OUFSOBUJPOBM #7

%BOPOF 3FTFBSDI #7 8BHFOJOHFO Prof. P.C. Calder 6OJWFSTJUZ

"NTUFSEBN Dr.ir. P.D.J. Hoppesteyn 5BUB 4UFFM *+NVJEFO Prof.dr.

PG 4PVUIBNQUPO (SPPU #SJUUBOOJÑ Prof.dr. J. Garssen %BOPOF

H.B. Levinsky 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Prof.dr. J.J. ter Meulen

3FTFBSDI #7 8BHFOJOHFO Prof. C. Mills *OTUJUVUF PG 'PPE 3FTFBSDI

3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO Dr.ir. L. Post 4IFMM (MPCBM 4PMVUJPOT

$PMOFZ (SPPU #SJUUBOOJÑ

*OUFSOBUJPOBM #7 "NTUFSEBN Prof.dr. D.J.E.M. Roekaerts 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. L.J. Korstanje, secretaris 458 6USFDIU

Commissies

GenBiotics

Programmacommissies Perspectief Autonomous Sensor Systems (ASSYS)

Prof.dr. R.A.L. Bovenberg %4. "OUJ*OGFDUJWFT #7

%FMGU Dr. S.J. Donadio ,UFEP(FO .JMBOP *UBMJÑ Prof.dr. A.J.M. Drs. J.P. Barthel

Driessen 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Prof.dr. R.M.J. Liskamp

/FEFSMBOETF 0SHBOJTBUJF WPPS 8FUFOTDIBQQFMJKL 0OEFS[PFL

6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.dr. F.P.J.T. Rutjes 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU

T(SBWFOIBHF Ir. R.R. de Boer 4NBSUFD #7 #SFEB Drs. E. Bongers

/JKNFHFO Prof.ir. P. Schmid *OUFSWFU 4DIFSJOH1MPVHI "OJNBM

%VUDI 4QBDF #7 -FJEFO Dr. E. Cantatore 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

)FBMUI (NC) 4DIBCFOIFJN %VJUTMBOE Prof.dr. C.M.J.E.

&JOEIPWFO Prof.dr. E.K.A. Gill 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

Vandenbroucke-Grauls 76 .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN Mr. M.M.

Prof.dr.ing. P.J.M. Havinga 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Ir. H.J. Kip

Wuisan 458 6USFDIU Dr. F. Senf-Huijgen, secretaris 458 6USFDIU

/FEFSMBOETF BQQBSBUFOGBCSJFL A/&%"1 /7 (SPFOMP Prof.dr.ir. J.P.M.G. Linnartz 1IJMJQT 3FTFBSDI &JOEIPWFO Prof.dr.ir. G.C.M. Meijer 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. R.J. Meijer

Generic Technology of Integrated Photonics (GTIP) Dr. B.H. Verbeek, voorzitter /VFOFO Prof.dr.ir. M.K. Smit

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr. S. Nihtianov "4.- /FUIFSMBOET #7

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. M. Tichem 5FDIOJTDIF

7FMEIPWFO Prof.dr.ir. J.M.A. Scherpen 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO

6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. R.G. Heideman -JPOJ9 #7 &OTDIFEF

Prof.dr.ir. S. Stramigioli 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir. A.J. van

Dr.ir. W. Hoving 9J0 1IPUPOJDT #7 &OTDIFEF Ir. T. Korthorst

der Veen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. F.A. Karelse, secretaris

1IPFOJY #7 &OTDIFEF Dr. M. Wale 0DMBSP 5FDIOPMPHZ 1MD $BTXFMM

458 6USFDIU

(SPPU #SJUBOOJÑ Dr.ir. G. Roelkens *.&$ -FVWFO #FMHJF Dr.ir. E. Osinski 1IJMJQT 3FTFBSDI &JOEIPWFO Dr.ir. F.T.M. van den Berg, secretaris 458 6USFDIU


Green & Smart Process Technologies (GSPT)

Prof.dr.ir. H.E.A.

SMART Separations for complex systems (SMARTsep)

van den Akker 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Ir. P.T. Alderliesten

Ir. P.T. Alderliesten &OFSHJFPOEFS[PFL $FOUSVN /FEFSMBOE 1FUUFO

&OFSHJFPOEFS[PFL $FOUSVN /FEFSMBOE 1FUUFO Dr. C.A.M.C. Dirix

Prof.dr.ir. R.M. Boom 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

"L[P /PCFM $IFNJDBMT #7 "SOIFN Ir. R. Reintjens %4. 3FTFBSDI

Dr.ir. P.J.T. Bussmann 5/0 ;FJTU Prof.dr.ir. A.B. de Haan

#7 (FMFFO Prof.dr.ir. J.C. Schouten 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.ir. H.J. Heeres

&JOEIPWFO Prof.dr.ir. A.I. Stankiewicz 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Dr.ir. E.J.A.X. van de Sandt %4.

Dr. M. Wiegel, secretaris 458 6USFDIU

"OUJ*OGFDUJWFT #7 %FMGU Dr. D.F. Stamatialis 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Integral Solutions for Sustainable Construction (IS2C)

Prof.dr.ir. A.I. Stankiewicz 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir.

E.A.B. Koenders, voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. O.C.G. Adan 5/0 %FMGU Ir. J.D. Bakker 3JKLTXBUFSTUBBU 6USFDIU Dr.ir. A. van Beek 70#/ 7FFOFOEBBM Prof.ir. A.Q.C. van der Horst 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. J.N. Kok -FJET *OTUJUVUF

Dr. J.W. Veldsink 3PZBM 'SJFTMBOE$BNQJOB %FWFOUFS Dr. M. Wiegel, secretaris 458 6USFDIU Smart Systems-in-Package (SmartSiP)

Prof.dr.ir. G.Q. Zhang,

voorzitter /91 4FNJDPOEVDUPST &JOEIPWFO Ir. P. Adema 7JUFMFD #7

PG "EWBODFE $PNQVUFS 4DJFODF -FJEFO Ir. J.P.G. Mijnsbergen $63

#SFEB Prof.dr.ir. C.I.M. Beenakker 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

#PVX *OGSB (PVEB Dr.ir. W. Olthuis 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir.

Prof.dr. J. de Boeck *.&$ -FVWFO #FMHJÑ Prof.dr. H. Brinksma 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. H. Corporaal 5FDIOJTDIF

C.H.J. Meuleman, secretaris 458 6USFDIU Learning from Nature to protect crops (LFN)

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Ir. E. Dijkstra 1IJMJQT 3FTFBSDI &VSPQF Prof.dr. M.

Dicke, voorzitter 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dr. S. Heimovaara 3PZBM 7BO ;BOUFO 7BO ;BOUFO )PMEJOH #7 "BMTNFFS Prof.dr.ir. C.M.J. Pieterse 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.dr.

&JOEIPWFO Dr. M.W.M. Graef 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. F.A. Karelse, secretaris 458 6USFDIU Thin Film Nanomanufacturing (TFN)

Prof.dr.ir. M.C.M. van de

H.J. Bouwmeester 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

Sanden, voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. W.M.M.

Prof.dr. R.C. Jansen 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Dr. M. Prins

Kessels 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dhr. S.E. van Nooten

,FZHFOF /7 8BHFOJOHFO Dr. J. Peleman /VOIFNT /FUIFSMBOET #7

"4. &VSPQF #7 "MNFSF Prof.dr. F. Roozeboom 5FDIOJTDIF

)BFMFO Dr. H.C.P.M. van der Valk, secretaris 458 6USFDIU

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. J. Schmitz 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Multiscale Simulation Techniques (MuST)

Dr.ing. Y.G. Roman, secretaris 458 6USFDIU Prof.dr.ir. R. de

Borst, voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. L.J.M.G. Dortmans 5/0 &JOEIPWFO Dr. R.P.J. Duursma 5BUB 4UFFM

From Waste to Resource (W2R)

Dr.ir. R. Kleerebezem,

voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. M. Hensing %4.

*+NVJEFO Prof.dr.ir. M.G.D. Geers 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

#JPUFDIOPMPHZ $FOUFS %FMGU J. Kruit 1BRVFT #7 #BML Dr.ir.

&JOEIPWFO Prof.dr.ir. A. van Keulen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

A.A.M. de Laat $PTVO 'PPE 5FDIOPMPHZ $FOUSF $'5$

3PPTFOEBBM

Dr. F.J. Klever 4IFMM *OUFSOBUJPOBM &YQMPSBUJPO BOE 1SPEVDUJPO #7

Dr.ir. J.B. van Lier 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. A.J.M.

3JKTXJKL Prof.dr.ir. J.J.W. van der Vegt 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir.

Stams 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dr. A.A. Winkler,

H. Wijshoff 0DÏ 5FDIOPMPHJFT /7 7FOMP Dr.ir. C.H.J. Meuleman,

secretaris 458 6USFDIU

secretaris 458 6USFDIU NeuroSIPE

Prof.dr. F.C.T. van der Helm, voorzitter 5FDIOJTDIF

6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. J.H. Arendzen -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN Prof.dr. J.J. van Hilten -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI

Beoordelingscommissies Perspectiefprogramma’s Systemen, Energie en Materialen (SEM)

Dr.ir. J.P.H. Benschop

"4.- /FUIFSMBOET #7 7FMEIPWFO Dr.ir. L.J.M.G. Dortmans 5/0

$FOUSVN Prof.dr. F.J.P.M. Huygen &SBTNVT .$ 3PUUFSEBN

&JOEIPWFO Prof.ir. G.J. Maas ,POJOLMJKLF #". (SPFQ /7 #VOOJL

Dr.ir. H. van der Kooij 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Ir. P. Lammertse

Prof.dr. R.V.A. Oliemans 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.

.PPH '$4 /JFVX7FOOFQ Dr. L.P.J.J. Noldus /PMEVT *OGPSNBUJPO

J. Schmitz 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. H.J.C.M. Sterenborg &SBTNVT

5FDIOPMPHZ #7 8BHFOJOHFO Prof.dr.ir. D.F. Stegeman 6OJWFSTJUBJS

.$ 3PUUFSEBN

.FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE /JKNFHFO Prof.dr.ir. M. Verhaegen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ing. Y.G. Roman, secretaris 458 6USFDIU Smart Optics Systems (SOS)

Life Sciences & Technology (LST)

Prof.dr. V.W.M. van

Hinsbergh 76 .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN Prof.dr. K. Nicolaij 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. H.C.J. Ottenheijm Prof.dr. K.J. Boller 6OJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU .BBTUSJDIU Prof.dr. K. Poelstra 3JKLTVOJWFSTJUFJU

5XFOUF Dr.ir. N. Doelman 5/0 %FMGU Prof.dr. C.U. Keller

(SPOJOHFO Prof.dr. R.G.F. Visser 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU

6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.ir. R.H. Munnig Schmidt 5FDIOJTDIF

3FTFBSDIDFOUSVN Prof.dr. H.A.B. Wösten 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. G. Vdovin 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. M. Verhaegen 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. F.T.M. van den Berg, secretaris 458 6USFDIU


Informatie- en Communicatietechnologie en Elektrotechniek (ICT)

Prof.dr. J.C.M. Baeten 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO

Scheidingstechnologie - programmacommissie

Prof.dr.ir.

R.M. Boom 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Prof.dr.ir.

Ir. G.F.M. Beenker /91 4FNJDPOEVDUPST &JOEIPWFO Dr. M.W.M.

A.B. de Haan 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.ir. J.T.F.

Graef 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. A.W.M. Smeulders

Keurentjes 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr. I.S. Ridder

6OJWFSTJUFJU WBO "NTUFSEBN Prof.dr.ir. G.J.M. Smit 6OJWFSTJUFJU


5XFOUF Prof.dr.ir. D. Stroobandt 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ

T(SBWFOIBHF Prof.dr.ir. L.A.M. van der Wielen 5FDIOJTDIF

Ir. S. de Vries $IFTT #7 )BBSMFN

6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. M. Wiegel, secretaris 458 6USFDIU

Chemie, Milieu en Water (CMW)

Dr. C.B. de Boer 458

Schone en Zuinige Verbranding - platformleden

Prof.dr.

6USFDIU Prof.dr.ir. A.K. Bregt 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU

Th.H. van der Meer, voorzitter 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir.

3FTFBSDIDFOUSVN Dr.ir. Y. Engelen %4. 7FOUVSJOH (FMFFO

R.S.G. Baert 5/0 %FMGU Prof.dr.ir. G. Brem 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

Dr. M.H.S. Kraak 6OJWFSTJUFJU WBO "NTUFSEBN Prof.dr.ir. J.C.

Dr.ir. M.F.G. Cremers ,&." /FEFSMBOE #7 "SOIFN Ir. J.J. van Dijk

Schouten 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. R.D. Schuiling

"HFOUTDIBQ /- T(SBWFOIBHF Prof.dr. L.P.H. de Goey 5FDIOJTDIF

6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Ir. P.C. van Staalduinen 4ZOUFOT /JFVXFHFJO

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Ir. M. van Hal %"' 5SVDLT /7 &JOEIPWFO

Dr.ir. R.A. Terpstra )ZGMVY $&1"SBUJPO #7 )FMNPOE

Dr.ir. P.D.J. Hoppesteyn 5BUB 4UFFM *+NVJEFO Ir. M. Houkema /VDMFBS 3FTFBSDI BOE $POTVMUBODZ (SPVQ /3(

1FUUFO Dr.ir.

Overige programma’s

W. de Jong 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Ir. J. Kruithof %"'

Hyflux Partnership - programmacommissie

Prof.dr. J. Caro

5SVDLT /7 &JOEIPWFO Prof.dr. H.B. Levinsky ,&." /FEFSMBOE #7

-FJCOJ[ 6OJWFSTJUËU )BOOPWFS %VJUTMBOE Dr. A. Julbe *OTUJUVU

(SPOJOHFO Prof.dr. J.J. ter Meulen 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO

&VSPQÏFO EFT .FNCSBOFT $/34&/4$.6.

.POUQFMMJFS

Dr.ir. L. Post 4IFMM (MPCBM 4PMVUJPOT *OUFSOBUJPOBM #7 "NTUFSEBN

'SBOLSJKL Dhr. R. Low )ZGMVY 4JOHBQPSF 4JOHBQPSF Dr.ir. R.A.

Dr.ir. P. Pronk 5BUB 4UFFM *+NVJEFO Dr.ir. C.J.A. Pulles ,JXB (BT

Terpstra )ZGMVY $&1"SBUJPO #7 )FMNPOE Dr.ing. Y.G. Roman,

5FDIOPMPHZ "QFMEPPSO Dr. L.P.L.M. Rabou &OFSHJFPOEFS[PFL


$FOUSVN /FEFSMBOE 1FUUFO Prof.dr. D.J.E.M. Roekaerts 5FDIOJTDIF

IOP Photonic Devices - Adviescommissie

6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. L.J. Korstanje, secretaris 458 6USFDIU Dr. B.H. Verbeek,

voorzitter /VFOFO Ir. J. Bosiers %"-4" 1SPGFTTJPOBM *NBHJOH &JOEIPWFO Prof.dr.ir. J.J.M. Braat 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

Sensortechnologie - platform

Mw. B. Albersen ')* 'FEFSBUJF

WBO 5FDIOPMPHJFCSBODIFT -FVTEFO Ir. J. Balendonck 1MBOU 3FTFBSDI

Dr.ir. L.M. Doeswijk &OFSHJFSBBE T(SBWFOIBHF Prof.dr.

*OUFSOBUJPOBM 8BHFOJOHFO Dr. W.P. van Bennekom 6OJWFSTJUFJU

A. Driessen 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. R.G. Heideman -JPOJ9 #7

6USFDIU Drs. J.C. Groeneveld ')* 'FEFSBUJF WBO 5FDIOPMPHJF

&OTDIFEF Dr. W. Hoving 9J0 1IPUPOJDT #7 &OTDIFEF Prof.dr.

CSBODIFT -FVTEFO Dr. H.J.W.M. Hoekstra 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

T.G. van Leeuwen "DBEFNJTDI .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN

Dr.ir. W. Jouwsma #SPOLIPSTU )JHI5FDI #7 3VVSMP Dr. J.P.

Prof.dr. D. Lenstra 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Drs. W.A.J.

Kappelhof 5/0 %FMGU Prof.dr.ir. G.C.M. Meijer 5FDIOJTDIF

Mandersloot 5/0 %FMGU Dr. E.A. Meulenkamp 1IJMJQT 3FTFBSDI

6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. M.G.H. Meijerink 5/0 %FMGU N. Olij

&VSPQF &JOEIPWFO Dr.ir. G.J. Puppels 3JWFS %JBHOPTUJDT #7

1IPFOJ9 #7 &OTDIFEF Dhr. P.P. Petersen ')* 'FEFSBUJF WBO

3PUUFSEBN Prof.dr.ir. M.K. Smit 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO

5FDIOPMPHJFCSBODIFT -FVTEFO Prof.dr. R. Puers ,BUIPMJFLF

Dr. P.C. Schuddeboom, secretaris 458 6USFDIU

6OJWFSTJUFJU -FVWFO #FMHJÑ A.W. van Schadewijk 4ZOUFOT #SFEB

JACQUARD – programmacommissie

Dr.ir. P. Schreurs BHFOUTDIBQ WPPS *OOPWBUJF EPPS 8FUFOTDIBQ FO Prof.dr. J.M. Akkermans

5FDIOPMPHJF *85

#SVTTFM #FMHJÑ Dr. R.M.J. Sillen )PHFTDIPPM

7SJKF 6OJWFSTJUFJU "NTUFSEBN Prof.dr. M.G.J. van den Brand

WBO 6USFDIU Dr. P.C. Schuddeboom 458 6USFDIU Dhr. N.

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. A. van Deursen

Voskamp, secretariaat 458 6USFDIU

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Ing. G. Florijn %/7$*#*5 #JMUIPWFO Prof. W.J.A.M. van den Heuvel 6OJWFSTJUFJU WBO 5JMCVSH Prof.dr. P. Klint $FOUSVN 8JTLVOEF *OGPSNBUJDB "NTUFSEBN Dhr. L. Koch

STW.ICT - programmacommissie

Prof.dr.ir. D. Stroobandt/

ProRISC 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Prof.dr. P.J. French/SAFE

1IJMJQT )FBMUIDBSF /FEFSMBOE #7 #FTU Prof.dr. M.P. Papazoglou

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. H. Corporaal/PROGRESS

6OJWFSTJUFJU WBO 5JMCVSH Ing. R.J.H. Tolido $BQHFNJOJ /FEFSMBOE #7

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. W. Jonker/Sentinels

6USFDIU Drs. R.C.P. van der Veer 4FOUJFOU *OGPSNBUJPO 4ZTUFNT

1IJMJQT 3FTFBSDI &VSPQF &JOEIPWFO Dr. W.H. Segeth/ProRISC &

"NTUFSEBN Drs.ing. J. Versteeg 4PHFUJ /FEFSMBOE #7 7JBOFO

Sentinels 458 6USFDIU Dr. P.C. Schuddeboom/SAFE 458

Prof.dr. R.J. Wieringa 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir. J.C.

6USFDIU Dr.ir. F.A. Karelse/PROGRESS 458 6USFDIU Mw. A.M.

Wortmann 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Waarnemers: Drs.ing.

van der Stroom, secretariaat 458 6USFDIU

M.R. Dasselaar "HFOUTDIBQ /- T(SBWFOIBHF Dr.ir. F.A. Karelse 458 6USFDIU Drs. E.A.C.W. van Pelt /FEFSMBOETF 0SHBOJTBUJF WPPS 8FUFOTDIBQQFMJKL 0OEFS[PFL T(SBWFOIBHF Secretariaat: Drs. S.G. Meihuizen /FEFSMBOETF 0SHBOJTBUJF WPPS 8FUFOTDIBQQFMJKL 0OEFS[PFL T(SBWFOIBHF


STW.ICT - platformcommissie

Prof.dr.ir. D. Stroobandt/

Valorisation Grant 2010 - beoordelingscommissie

Ir. W.H.

ProRISC, voorzitter 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Prof.dr.ir.

van den Berg (voorzitter op 11 nov) 5FDIGVOE #75IF *OGPSNBM

Y. d’Asseler/ProRISC 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Dr.ir. G.N.

*OWFTUPST /FUXPSL #7 4PFTU Dr. Th.M. Berkvens #FSLWFOT

Gaydadjiev/ ProRISC 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Ir. J.A.

.BOBHFNFOU *OWFTUNFOU #7 "NTUFSEBN Ir. G.A. de Bruin

Huisken/ProRISC *.&$ /FEFSMBOE &JOEIPWFO Dr.ir. E.A.M.

(voorzitter op 10 juni, 22 en 24 nov) ;FSOJLF (SPVQ )PMEJOH #7

Klumperink/ProRISC 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ing. T.G.

(SPOJOHFO Drs. M.H. Bunge MBA #VOHF $POTVMUBODZ #7

Noll/ProRISC 3IFJOJTDI 8FTUGËMJTDIF 5FDIOJTDIF )PDITDIVMF

"NTUFSEBN Dr. P. van Gelderen *DPT $BQJUBM .BOBHFNFOU #7

"BDIFO %VJUTMBOE Prof.dr. J. Pineda de Gyvez/ProRISC

#BEIPFWFEPSQ Ir. P.P. ’t Hoen (voorzitter op 25, 28 mei en 17

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. P.J. French/SAFE,

november) *$53FHJF %FO )BBH Drs. C.A. Holland %JBMPHJD

voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. W. Krautschneider/

*OOPWBUJF *OUFSBDUJF 6USFDIU Prof.dr. F.H.A. Janszen *OQBRU

SAFE 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUËU )BNCVSH)BSCVSH %VJUTMBOE

%FMGU %FMGU Dr.ir. W. Jouwsma (voorzitter op 3 juni) #SPOLIPSTU

Prof.dr.ir. G.J.M. Krijnen/SAFE 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.

)JHI5FDI #7 3VVSMP Dhr. I.F.M. Karthaus MSM 4ZOUFOT

L.K. Nanver/SAFE 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.

/JFVXFHFJO /JFVXFHFJO Ir. H.B.M. Kruijen *OOPWBUJF EFTLVOEJHF

F. Roozeboom/SAFE 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.

FY 5/0 4USBUFHJF FO 1MBOOJOH %FMGU Ir. V.H.J. Mattousch

J. Schmitz/SAFE 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr. A. Witvrouw/SAFE

1BSUJDJQBUJFNBBUTDIBQQJK 0PTU /FEFSMBOE /7 "SOIFN Drs.

*.&$ -FVWFO #FMHJÑ Prof.dr. H. Corporaal/PROGRESS

R.J. Notermans %F /PPSEFMJKLF $PNCJOBUJF (SPV Ir. G.J.W.

voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr. K.L.M. Bertels/

Oldeman 5/0 4USBUFHJF FO 1MBOOJOH %FMGU Ir. W.H.M. Orbons

PROGRESS 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr.ir. J.F. Broenink/

0SCPOT "EWJFT #7 (SVCCFOWPSTU Prof.dr. W.J. Quax 3JKLTVOJWFS

PROGRESS 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. K. De Bosschere/ PRO-

TJUFJU (SPOJOHFO Dr.ing. K. Recourt 4UJDIUJOH .JCJUPO %FO )BBH

GRESS 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Prof.dr.ir. E.F.A. Deprettere/

Prof.dr.ir. K. van ’t Riet (voorzitter op 21 mei) 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

PROGRESS 6OJWFSTJUFJU -FJEFO Dr. A.D. Pimentel/PROGRESS

%FMGU Drs. E. Schutte 4JHOJGJY #7 #JMUIPWFO Prof.dr.ir.

6OJWFSTJUFJU WBO "NTUFSEBN Dr. A.J. Sips/PROGRESS 3JKLTJOTUJUVVU

C.H. Slump 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr. P.S.T. Tan 4ZOUFOT %FO )BBH

WPPS 7PMLTHF[POEIFJE FO .JMJFV #JMUIPWFO Prof.dr.ir. G.J.M.

Ir. R.T. Tweehuysen 5XFFIVZTFO #7 (SPFTCFFL Ir. J.H. Voûte

Smit/PROGRESS 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. W. Jonker/

%VUDI *OTUJUVUF PG .BOBHFNFOU *OOPWBUJPO ;FJTU Ir. J. van der Wel

Sentinels, voorzitter 1IJMJQT 3FTFBSDI &VSPQF &JOEIPWFO Dr.ir.

5FDIOPMVUJPO (PVEB Dr. W.H. Segeth, secretaris 458 6USFDIU

H.J. Bos/Sentinels 7SJKF 6OJWFSTJUFJU "NTUFSEBN Prof.dr. S. Etalle/

Dr.ir. F.T.M. van den Berg, secretaris 458 6USFDIU Y.M.J. van

Sentinels 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. P. de Jager/

Scharenburg, secretariaat 458 6USFDIU

Sentinels 5/0 %FMGU Prof.dr.ir. R.L. Lagendijk/Sentinels 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. W.H. Segeth/ProRISC Sentinels, secretaris 458 6USFDIU Dr. P.C. Schuddeboom/SAFE, secretaris 458 6USFDIU Dr.ir. F.A. Karelse/PROGRESS, secretaris 458 6USFDIU Mw. A.M. van der Stroom, secretariaat 458 6USFDIU TNO SBIR 2010 – beoordelingscommissie

Commissies Vernieuwingsimpuls Veni - beoordelingscommissie 2010

Prof.dr. D.B. Janssen,

voorzitter 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Prof.dr.ir. J.A. Mulder, vice-voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. T.M. Heskes 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO Ir. J.A. Huisken *.&$ /FEFSMBOE

Dr. Th.M. Berkvens

&JOEIPWFO Dr. G. Kloppenburg -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

#FSLWFOT .BOBHFNFOU *OWFTUNFOU #7 "NTUFSEBN Ir. T. Bouws

Dr. A.Y. Kovalgin 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. H.C. de Lange

4ZOUFOT "NTUFSEBN "NTUFSEBN Ir. G.A. de Bruin (voorzitter op

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. H.A. Reijers 5FDIOJTDIF

9 maart) ;FSOJLF (SPVQ )PMEJOH #7 (SPOJOHFO Dhr. M.H. Bunge

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr. R.M. Schiffelers 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

#VOHF $POTVMUBODZ #7 "NTUFSEBN Dr. P. van Gelderen *DPT

Dr.ir. E.R. Valstar -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

$BQJUBM .BOBHFNFOU #7 #BEIPFWFEPSQ Dr.ir. W. Jouwsma (voorzitter op 11 maart en 15 oktober) #SPOLIPSTU )JHI5FDI #7 3VVSMP Dhr. I.F.M. Karthaus MSM 4ZOUFOT /JFVXFHFJO /JFVXFHFJO

Vici - beoordelingscommissie 2010

Prof.dr. C. Witteveen,

voorzitter 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. J.P. Abrahams

Ir. H.B.M. Kruijen *OOPWBUJF EFTLVOEJHF FY 5/0 4USBUFHJF FO 1MBOOJOH

6OJWFSTJUFJU -FJEFO Prof.dr.ir. R.S.G. Baert 5/0 )FMNPOE

%FMGU drs. R.J. Notermans %F /PPSEFMJKLF $PNCJOBUJF (SPV

Prof.dr.ir. F.P.M. Govers 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN

Ir. W.H.M. Orbons 0SCPOT "EWJFT #7 (SVCCFOWPSTU Prof.dr.ir.

Prof.dr.ir. J. Huskens 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. Th.H. van

K. van ’t Riet 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr.ir. C.H. Slump

der Meer 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir. H.E.H. Meijer 5FDIOJTDIF

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF S. Vos-Poppelaars 5/0 #FESJKWFO #7 %FMGU

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dhr. I. Rutten 1IJMJQT &MFDUSPOJDT /FEFSMBOE

J. van der Wel 5FDIOPMVUJPO (PVEB Dr. P.H. de Haan, waarnemer

#7 "NTUFSEBN Prof.dr.ir. M.C.M. van de Sanden 5FDIOJTDIF

TNO 5/0 4USBUFHJF FO 1MBOOJOH %FMGU Ir. G.J.W. Oldeman, waarnemer

6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr.ir. G.J. Verkerke 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI

TNO 5/0 4USBUFHJF FO 1MBOOJOH %FMGU Dr. W.H. Segeth, secretaris

$FOUSVN (SPOJOHFO

458 6USFDIU Dr.ir. F.T.M. van den Berg, secretaris 458 6USFDIU Mw. Y.M.J. van Scharenburg, secretariaat 458 6USFDIU

Vidi - beoordelingscommissie 2010

Dr. A. Amelink &SBTNVT

.$ 3PUUFSEBN Dr. J. de Boer 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. E.A. Lomonova 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. W.H. van Riemsdijk 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Prof.dr.


F. Roozeboom 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Dr.ir. R.B.M.

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. J. Knoester 3JKLTVOJWFSTJUFJU

Schasfoort 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr.ir. M.H.F. Sluiter 5FDIOJTDIF

(SPOJOHFO Prof.dr. B. Koopmans 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO

6OJWFSTJUFJU %FMGU Prof.dr. T.D. Visser 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

Prof.dr. J.A. Put %4. 3FTFBSDI #7 (FMFFO Prof.dr. Th.H.M.

Commissies Bsik-programma’s Dutch Programme Tissue Engineering - dagelijks bestuur Prof.dr. J. Feijen, voorzitter 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. R.A. Bank 5/0 -FJEFO Prof.dr. W.J.A. Dhert 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. C.G. Figdor 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

Rasing 3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO Prof.dr. H.W.M. Salemink 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. R.L.J. Zsom 6OJWFSTJUFJU WBO "NTUFSEBN Prof.dr. H. Zuilhof 8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU 3FTFBSDIDFOUSVN Dr. L.H. Gielgens , secretaris 458 6USFDIU NanoNed - industriële adviesraad

Dr. A.F. de Jong, voorzitter

4U 3BECPVE /JKNFHFO Prof.dr. J.A. Jansen 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI

'&* $PNQBOZ &JOEIPWFO Dr. G. Borghs *.&$ -FVWFO #FMHJÑ

$FOUSVN 4U 3BECPVE /JKNFHFO

Dr. J. Elders $7 &OTDIFEF Dr. G.J. Jongerden )FMJBOUIPT #7

Dutch Programme for Tissue Engineering - programmacommissie

"SOIFN Dr. T. Jongsma 'SJFTMBOE $BNQJOB %FWFOUFS Dr.ir. W. Jouwsma #SPOLIPSTU )JHI5FDI #7 3VVSMP Dr. H.P.C.E. Kuipers

Prof.dr. J. Feijen, voorzitter 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ir.

4IFMM 3FTFBSDI BOE 5FDIOPMPHZ $FOUSF "NTUFSEBN Prof.dr. J.A.

F.P.T. Baaijens 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU &JOEIPWFO Prof.dr. R.A.

Loontjens %4. 3FTFBSDI #7 (FMFFO Prof.dr.ir. K.D. van der Mast

Bank 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN (SPOJOHFO Prof.dr. C.A. van

4PMWFJHI $PSQPSBUF %FWFMPQNFOU 3PUUFSEBN Prof.dr. M. van

Blitterswijk 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Dr. G.J. Boer /FEFSMBOET *OTUJUVVU

Rossum *.&$ -FVWFO #FMHJÑ Dr. J. Smits 1SJNF 5FDIOPMPHZ

WPPS /FVSPXFUFOTDIBQQFO "NTUFSEBN Dr. P. Buma 6OJWFSTJUBJS

7FOUVSFT "NTUFMWFFO Dr. B.J. van Steen "CCPUU )FBMUIDBSF 1SPEVDUT

.FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE /JKNFHFO Prof.dr. W.J.A. Dhert

#7 8FFTQ Dr. L.H. Gielgens , secretaris 458 6USFDIU

6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. P.A. Doevendans 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. E.A. Dzierzak

STW NWO-nano - beoordelingscommissie

Dr. A.F. de Jong,

&SBTNVT .$ 3PUUFSEBN Prof.dr. W.E. Fibbe -FJET 6OJWFSTJUBJS

voorzitter '&* $PNQBOZ &JOEIPWFO Prof.dr. W.G. van Aken

.FEJTDI $FOUSVN Prof.dr. C.G. Figdor 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. K.J. Hellingwerf 6OJWFSTJUFJU WBO

4U 3BECPVE /JKNFHFO Prof.dr. A. Hagenbeek 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI

"NTUFSEBN Prof.dr. J.C. Hummelen 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO

$FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. W.E. Hennink 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

Dr. J.T.M. Kennis 7SJKF 6OJWFSTJUFJU "NTUFSEBN Prof.dr. L. Kuipers

Prof.dr. V.W.M. van Hinsbergh 76 .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN

'0.*OTUJUVVU WPPS "UPPN FO .PMFDVVMGZTJDB "NTUFSEBN

Prof.dr. J.A. Jansen 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN 4U 3BECPVE

Prof.dr. H.W.M. Salemink 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU

/JKNFHFO Dr. T.H. van Kuppevelt 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

Prof.dr. V. Subramaniam 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. D.A.M.

4U 3BECPVE /JKNFHFO Prof.dr. M.J.A. van Luyn 6OJWFSTJUBJS

Vanmaekelbergh 6OJWFSTJUFJU 6USFDIU Prof.dr.ing. M. Wessling

.FEJTDI $FOUSVN (SPOJOHFO Dr. A.C.M. Martens 6OJWFSTJUBJS

385) "BDIFO 6OJWFSTJUZ %VJUTMBOE Dr. L.L.J. Vandeberg,

.FEJTDI $FOUSVN 6USFDIU Prof.dr. E. Middelkoop #SBOEXPOEFO


DFOUSVN 3PEF ,SVJT ;JFLFOIVJT #FWFSXJKL Prof.dr. C.L. Mummery -FJET 6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN Dr. G.J.V.M. van Osch &SBTNVT .$ 3PUUFSEBN Dr.ir. Th.H. Smit 76 .FEJTDI $FOUSVN "NTUFSEBN Dutch Programme Tissue Engineering - wetenschappelijke adviesraad

Prof.dr. R.M. Nerem, voorzitter (FPSHJB *OTUJUVUF PG

5FDIOPMPHZ "UMBOUB 7FSFOJHEF 4UBUFO Dr. J.E. Dick 6OJWFSTJUZ PG $BNCSJEHF (SPPU #SJUUBOOJÑ Dr. K.B. Hellman 5IF )FMMNBO (SPVQ --$ $MBSLTCVSH 7FSFOJHEF 4UBUFO Prof.dr. E. Schacht 6OJWFSTJUFJU (FOU #FMHJÑ Dr. C. Verfaille 6OJWFSTJUZ PG .JOOFTPUB .JOOFBQPMJT 7FSFOJHEF 4UBUFO

NanoNed - bestuur

Prof.dr.ir. D.N. Reinhoudt, voorzitter

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ing. D.H.A. Blank 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. R. Coehoorn 1IJMJQT 3FTFBSDI -BCPSBUPSJFT &JOEIPWFO Prof.dr. J. Knoester 3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO Prof.dr. J.A. Put %4. 3FTFBSDI #7 (FMFFO Prof.dr. H.W.M. Salemink 5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU %FMGU Dr. L.H. Gielgens , secretaris 458 6USFDIU NanoNed - bestuursraad

Prof.dr.ir. D.N. Reinhoudt, voorzitter

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr.ing. D.H.A. Blank 6OJWFSTJUFJU 5XFOUF Prof.dr. R. Coehoorn 1IJMJQT 3FTFBSDI -BCPSBUPSJFT &JOEIPWFO Ir. B. Dunnebier MSc 5/0 %FMGU Prof.dr.ir. A. van Keulen

- J K T U W B O H F C S V J L F S T +BBSWFSTMBH 458

06 : L i j s t v a n g ebb r u i ke r s

-JKTU WBO HFCSVJLFST +BBSWFSTMBH 458


-JKTU WBO HFCSVJLFST CJK 458QSPKFDUFO %F OBBN WBO EF HFCSVJLFS TPNT NFFSEFSF WFTUJHJOHFO

Agilent Technologies Germany GmbH 8BMECSPOO %VJUTMBOE 1

XPSEU HFWPMHE EPPS IFU BBOUBM MPQFOEF QSPKFDUFO

Aglaia BioMedical Ventures BV #JMUIPWFO 3

JO XBBSCJK EF[F XBT CFUSPLLFO

AGPO Ferroli #SFEB 2 Agrotechnology & Food Innovations BV 8BHFOJOHFO 1

"

AIA Software BV /JKNFHFO 1

1Spatial Group Limited

Air Traffic Control the Netherlands

$BNCSJEHF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 21st Century Medicine, Inc. 'POUBOB 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 2M Engineering Ltd 7FMEIPWFO 1

4DIJQIPM "JSQPSU 1

Ardoz Research (PVEB 4 Ares Trading SA (FOÒWF ;XJUTFSMBOE 1 Arjo Wiggins Security S.A.S. +PVZTVS.PSJO 'SBOLSJKL 1 Arkema -BDR 'SBOLSJKL 1 ARS Traffic & Transport Technology BV -FJETDIFOEBN 1 Arte di Granito BV )FMNPOE 1 Arte Research and Development BV )FMNPOE 1

Airborne Composites BV T(SBWFOIBHF 1 Airbus Deutschland GmbH )BNCVSH %VJUTMBOE 1

Artu Biologicals Europe BV -FMZTUBE 1 ASCOMP GmbH ;àSJDI ;XJUTFSMBOE 1

3T BV &OTDIFEF 1

Akzo Nobel 4MPVHI (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

AsicAhead NV )BTTFMU #FMHJÑ 1

3UB BV %FMGU 2

Akzo Nobel

A-Skin Nederland BV "NTUFSEBN 1

3WIN NV /JFM #FMHJÑ 1 AAE BV )FMNPOE 1 Aalborg Industries Inert Gas Systems BV /JKNFHFO 1 Aalborg University %FOFNBSLFO 1 ABB AB 7ËTUFSÍT ;XFEFO 1 ABB Switzerland Ltd #BEFO ;XJUTFSMBOE 1 Abbott Healthcare Products BV 8FFTQ 2 Ablynx NV ;XJKOBBSEF #FMHJÑ 1

"SOIFN "NFSTGPPSU %FWFOUFS 4BTTFOIFJN 21 Akzo Nobel Functional Chemicals GmbH & Co.KG ,ÚMO %VJUTMBOE 1 Akzo Nobel Industrial Chemicals BV "NFSTGPPSU 1

ASM Europe BV "MNFSF 4 ASM Europe BV -FVWFO #FMHJÑ 2 ASM International NV "MNFSF 1 ASM Microchemistry Ltd )FMTJOLJ 'JOMBOE 3 ASML Netherlands BV &JOEIPWFO 7FMEIPWFO 20

Albemarle Catalysts Company BV "NTUFSEBN 3 Alcatel Micro Machining Systems

Astellas Pharma BV -FJEFSEPSQ 1 Astellas Pharma Europe Ltd 4UBJOFT (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

"OOFDZ $FEFY 'SBOLSJKL 1

ABN AMRO Bank NV "NTUFSEBN 1

Alfa Laval Corporate AB -VOE ;XFEFO 1

Astra Tech Benelux BV ;PFUFSNFFS 1

ABZ Nederland ;FJTU 1

Algae Food & Fuel BV )FOESJL*EP"NCBDIU 1

AstraZeneca AB -VOE .ÚMOEBM ;XFEFO 3

Allergan Ltd. .BSMPX (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

ASTRON - Netherlands Institute for Radio

Academisch Centrum Tandheelkunde "NTUFSEBN 3 Academisch Medisch Centrum "NTUFSEBN 19

Astronomy %XJOHFMPP 6

Almende BV 3PUUFSEBN 2 ALTERRA 8BHFOJOHFO 2

Atag Verwarming BV -JDIUFOWPPSEF 2

Ambient Systems BV &OTDIFEF 1

Atelier Rijksbouwmeester T(SBWFOIBHF 1

Academisch Ziekenhuis .BBTUSJDIU 2

Ambroise Holland BV &OTDIFEF 1

Atos Consulting 6USFDIU 2

ACE Associated Compiler Experts BV

AMS Consult BV %FMGHBVX 1

Atos Medical AB )ÚSCZ ;XFEFO 1

AMT Biopharma "NTUFSEBN 1

Atos Medical BV (SPOJOHFO 1

ACRB -FNNFS 1

Analog Devices -JNFSJDL *FSMBOE 1

Attero 8JKTUFS 1

Acteon .FSJHOBD 'SBOLSJKL 1

Andor Technology plc.

Australian National University

"NTUFSEBN 1

Actiflow BV #SFEB 1

$BOCFSSB "VTUSBMJÑ 1

#FMGBTU (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Adaptronics International #VDIPM[ %VJUTMBOE 1

Angst+Pfister BV ;PFUFSNFFS 1

Avantes BV &FSCFFL 1

Adelante-zorggroep )PFOTCSPFL 1

AnMar BV &JOEIPWFO 1

Avantium Pharma B.V "NTUFSEBN 1

Adimec Holding BV &JOEIPWFO 2

Ansaldo Thomassen BV 3IFEFO 1

Avantium Technologies BV "NTUFSEBN 2

Advanced Bionics Corporation

ANSYS Europe Ltd.

7BMFODJB 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Advanced Bionics NV /JFM #FMHJÑ 2 Advanced Bionics UK Ltd $BNCSJEHF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Advanced Fluidics Llc &MMJDPUU $JUZ 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Advanced Neuro Technology BV &OTDIFEF 1 Advanced Photovoltaic Applications BV -FFVXBSEFO 2 Adviesbureau ir. J.G. Hageman BV 3JKTXJKL 1

0YGPSETIJSF (SPPU #SJUUBOOJÑ 2 ANSYS Germany GmbH 0UUFSGJOH %VJUTMBOE 1

AVEBE UA 'PYIPM 2 Averis Seeds BV 'PYIPM 7FFOEBN 7BMUIFSNPOE 2 Aviko BV 4UFFOEFSFO 2 Axiom IC Twente &OTDIFEF 1

ANSYS Netherlands ;PFUFSNFFS 1

Axiss GmbH )VOYF %VJUTMBOE 1

Antonius Ziekenhuis /JFVXFHFJO 1

Azur Space Solar Power GmbH )FJMCSPOO %VJUTMBOE 1

Applied Instruments 7MJTTJOHFO 1 Applied Laser Technology (ALT) Consultants #FTU 1

#

Applikon Biotechnology BV 4DIJFEBN 2

BAAT Medical Engineering )FOHFMP 3

Applus RTD 3PUUFSEBN 1

Ballast Nedam Engineering /JFVXFHFJO 1

Aquamarijn Microfiltration BV ;VUQIFO 3

BAM Civiel BV (PVEB 3

AEMICS BV )FOHFMP 1

Arai Helmet (Europe) BV )PFWFMBLFO 1

BAM Infraconsult BV (PVEB 3

Afvalzorg Deponie BV "TTFOEFMGU 1

ARCADIS Nederland BV

Agentschap NL 6USFDIU 2

"NFSTGPPSU "SOIFN .BSLOFTTF 6 Ardagh Glass %POHFO 1

Bang & Olufsen A/S 4USVFS %FOFNBSLFO 1 Bartels "QFMEPPSO 1 BAS Research and Technology 7FOMP 2


Basell Polyolefine GmbH

Boston Scientific Inc. Natick /BUJDL 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

'SBOLGVSU BN .BJO %VJUTMBOE 1 BASF Nederland BV "SOIFN %F .FFSO 4

Boston Scientific - Mapple Grove .BQQMF (SPWF 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

BASF -VEXJHTIBGFO %VJUTMBOE 1

Ceradis BV 8BHFOJOHFO 2 Certis Nederland .BBSTTFO 2 Chalmers University of Technology (ÚUFCPSH ;XFEFO 1

Bayer Bioscience NV (FOU #FMHJÑ 2

Bracco Research S.A. (FOÒWF ;XJUTFSMBOE 1

Chematronics BV &JOEIPWFO 1

Beckman Coulter Nederland BV 8PFSEFO 1

Bradford Engineering BV )FFSMF /#S 3

Chemtrix BV (FMFFO 1

Bedrocan BV Medicinale Cannabis 7FFOEBN 1

Brainclinics Diagnostics BV /JKNFHFO 2

Chess BV )BBSMFN 4

Bejo Zaden BV 8BSNFOIVJ[FO 4

Braintronics BV "MNFSF 1

Chess Embedded Technology BV )BBSMFN 2

Bekeart Combustion Technology BV "TTFO 2

Brandsma Metaalveredeling BV )JMWFSTVN 1

Chinese Academy of Sciences

Belastingdienst "QFMEPPSO 2

Brandwondencentrum Rode Kruis Ziekenhuis #FWFSXJKL 1

Bergmann Industrial BV #FSLFM FO 3PEFOSJKT 1 BerkelBike BV T)FSUPHFOCPTDI 2

Bristol Meyers Squibb Pharmaceutical Research Institute #JMMFSJDB 7FSFOJHEF 4UBUFO 2

Betonplatform (BFBN) 8PFSEFO 1 Betronic Solutions BV "NTUFSEBN 1

Broadcom Netherlands BV #VOOJL 1

Bevolkingsonderzoek Oost Business Unit

Bromyc BV (FOOFQ 5

Borstkanker /JKNFHFO 1 Bioclear BV (SPOJOHFO 2

#FJKJOH $IJOB 1 Circadian Solar $PWFOUSZ (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Circlair Benelux BV )BSFO 1 CITEQ BV (SPOJOHFO 1 Civil Aviation Authorities - The Netherlands )PPGEEPSQ 1

Bronkhorst High-Tech BV 3VVSMP 4

CNC Grondstoffen BV (FOOFQ 1

Bruco BV #PSOF 2

Cochlear Technology Center Europe

Bioclinica -FJEFO 2

Brüel & Kjaer /BFSVN %FOFNBSLFO 1

BioComp Industries BV 7VHIU 5

Bruker Nederland BV 8PSNFS 1

Coherent BV 6USFDIU 2

BioDetection Systems BV "NTUFSEBN 1

BSB Staalbouw BV 4VNBS 1

Coherent Europe BV 6USFDIU 1

BIOeCON*KiOR )PFWFMBLFO 1

Bundesanstalt für Gewässerkunde

College Bouw Zorginstellingen 6USFDIU 1

,PCMFO[ %VJUTMBOE 1

Bio-Imaging Technologies BV -FJEFO 2 Bioké -FJEFO 1

Bundesanstalt für Materialforschung und -prüfung (BAM) #FSMJO %VJUTMBOE 1

Biolitec AG +FOB %VJUTMBOE 1 Biomade Technology Foundation (SPOJOHFO 1

Bundesanstalt für Wasserbau ,BSMTSVIF %VJUTMBOE 1

Biomet Nederland BV %PSESFDIU 4 Bionics Instrument Europe BV )FFSIVHPXBBSE 1 Bio-Prodict BV 8BHFOJOHFO 1

BuNova Development BV ;XPMMF 2

.FDIFMFO #FMHJÑ 1

College voor de Toelating van Gewasbeschermingsmiddelen en Biociden (CTGB) 8BHFOJOHFO 1 Collexis BV (FMEFSNBMTFO 1 Commonwealth Scientific & Industrial Research Organisation -JOEGJFME "VTUSBMJÑ 1

Bureau Medicinale Cannabis %FO )BBH 1

Comsec Consulting BV $BQFMMF BBO EFO *+TTFM 1

Bureau Settels van Amelsvoort &JOEIPWFO 1

ConSensor 3PUUFSEBN 2

BiOrion Technologies BV (SPOJOHFO 2

Conservatory of Amsterdam 1

Biosemi "NTUFSEBN 1

$

Controllab Products BV &OTDIFEF 1

Biothane Systems International %FMGU 1

C point )PSTU 3

Convergence BV &OTDIFEF 1

Bioway CS2 BV &EF 1

C. Meijer BV 3JMMBOE 4

Cooltech Applications )PMU[IFJN 'SBOLSJKL 1

C2V &OTDIFEF 1

Cordis Europa NV 3PEFO 1

Biqualys, The advanced Analysis Company 8BHFOJOHFO 1

CableFree Solutions Limited

Corrsys 3D Sensors AG 8FU[MBS %VJUTMBOE 1

BiZZdesign Company &OTDIFEF 2

.JEEMFTFY (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

BK Medical )FSMFW %FOFNBSLFO 1

Cam Bioceramics BV -FJEFO 3

Cosentino North West Europe BV %FVSOF 1

BLGG AgroXpertus BV 0PTUFSCFFL 3

Campina Innovation %FWFOUFS 1

Cosine Research BV -FJEFO 4

Blue4Green BV &OTDIFEF 1

Capgemini Nederland BV 6USFDIU 1

Cosmoferm BV %FO )PPSO 2

Bluewater Energy Services BV )PPGEEPSQ 1

Cardialysis BV 3PUUFSEBN 1

Cosun Food Technology Centre (CFTC)

Boehringer Ingelheim Pharma GmbH & Co. KG

CARE 4 CONCRETE.NL (BTTFMUFSOJKWFFO 1

*OHFMIFJN BN 3IFJO %VJUTMBOE 1 Bolidt Kunststoftoepassingen BV

Carl Zeiss SMT AG 0CFSLPDIFO %VJUTMBOE 4 Carl Zeiss SMT Inc. 1FBCPEZ 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Cortius BV i.o. "NFSTGPPSU 1

3PPTFOEBBM 1 Covalys Biosciences AG 8JUUFSTXJM ;XJUTFSMBOE 1

CATENA Microelectronics BV %FMGU 2

CQM BV &JOEIPWFO 1

Bonte Technology ;XPMMF 1

Catharina Ziekenhuis &JOEIPWFO 2

Croda Chemicals Europe Ltd. .FFCFFL #FMHJÑ 2

Borealis Polyolefine GmbH

Cavendish Kinetics BV %FO #PTDI 1

Crossbeta Biosciences BV 6USFDIU 1

CCL research 7FHIFM 2

Crucell Nederland BV -FJEFO 2

Cedip Infrared Systems Ltd.

Cruden BV 0VEF .FFS 1

)FOESJL*EP"NCBDIU 1

-JO[ 0PTUFOSJKL 3 Bosch Rexroth BV #PYUFM 1 Bosch Rexroth Electric Drives and Controls BV

/PUUJOHIBN (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

CrystalQ BV 4UBETLBOBBM 1

Cedova BV &JOEIPWFO 2

CSIRO )JHIFUU "VTUSBMJÑ 1

Boschman Technologies BV %VJWFO 1

CellCoTec BV #JMUIPWFO 4

CSIRO Mathematical & Information Sciences

Boskalis Dolman BV 1BQFOESFDIU 3PUUFSEBN 2

CenS (Micro)Electronics "QFMEPPSO 1

Boston Scientific - Fremont

Centre for BioSystems Genomics 8BHFOJOHFO 1

CSK Food Enrichment BV &EF 1

Centre for Human Drug Research -FJEFO 3

CSM NV %JFNFO 1

&JOEIPWFO 1

'SFNPOU 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

$MBZUPO 4PVUI "VTUSBMJÑ 1


Cugla BV #SFEB 2

Dionex Benelux BV "NTUFSEBN 1

Erasmus Universiteit 3PUUFSEBN 1

CUR Bouw & Infra (PVEB 3

Disetronic Medical Systems AG

ESA Biosciences Inc. $IFMNTGPSE 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

#VSHEPSG ;XJUTFSMBOE 1

Cyclone Fluid Dynamics BV 8BBMSF 1 Cyclotron VU BV "NTUFSEBN 2

Dow Benelux BV 5FSOFV[FO 3

ESA/ESTEC /PPSEXJKL 8

Cyner Substrates 6USFDIU 1

Dr. Sennewald Medizintechnik GmbH

ESAOTE Europe BV .BBTUSJDIU 3

.VOJDI %VJUTMBOE 1

Cytocentrics BV &JOEIPWFO 1

Esha (SPOJOHFO 1

Dräger Medical BV #FTU 1

ESI Group %FMGU 1

%

Draka Comteq Fibre BV &JOEIPWFO 3

ESRI Nederland BV 3PUUFSEBN 1

Dacolt .BBTUSJDIU 3

DSM %FMGU (FMFFO (SPOJOHFO 4JUUBSE

Essent NV T)FSUPHFOCPTDI 2

6SNPOE 8BBMXJKL 57

DAF Trucks NV &JOEIPWFO 12 DALSA BV &JOEIPWFO 2

DST Entwicklungszentrum für Schiffstechnik

Essent Retail Services BV -BOEHSBBG 1 EUPhoenix BV 3PUUFSEBN 1

DALSA Professional Imaging &JOEIPWFO 2

und Transportsysteme e.V.

Euriskein )VMTIPSTU 1

Danfoss Turbocor Compressors

%VJTCVSH %VJUTMBOE 1

Eurogentec Nederland BV .BBTUSJDIU 1

4ZSBDVTF 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Dutch Air Line Pilots Association - VNV #BEIPFWFEPSQ 1

Daniël Den Hoed Kliniek 3PUUFSEBN 1

European Institute of Oncology .JMBO *UBMJÑ 1 Exalon Delft BV %FMGU 1

Danisco A/S #SBCSBOE %FOFNBSLFO 1

Dutch Polymer Institute &JOEIPWFO 3

EXALOS AG 4DIMJFSFO ;XJUTFSMBOE 1

Danisco Genencor -FJEFO 2

Dutch Space BV -FJEFO 5

Exendis BV &EF 1

Danish National Space Center

Duyvis Wiener BV ,PPH BE ;BBO 1

,PQFOIBHFO %FOFNBSLFO 1

Dwarslaesie Organisatie Nederland (SPOJOHFO 2

Danone Research BV 8BHFOJOHFO 1

' Fachhochschule Köln ,ÚMO %VJUTMBOE 1

Dassault Systems Simulia BV .BBSTTFO 5

Dyadic Nederland BV 8BHFOJOHFO 3

DC Prime BV "NTUFSEBN 1

Dycore Systeemvloeren (CRH) 0PTUFSIPVU 1

Farm Frites 0VEFOIPPSO 1

De Ceuster NV (DCG)

DYNA Dental Engineering BV #FSHFO PQ ;PPN 2

Farmalyse BV ;BBOEBN 1

4JOU,BUFMJKOF8BWFS #FMHJÑ 1 De Efteling BV ,BBUTIFVWFM 1

Falco Systems "NTUFSEBN 1

FEI Company &JOEIPWFO 9

&

FeyeCon D&I BV 8FFTQ 3

De Groot Vroomshoop BV 7SPPNTIPPQ 1

EADS Deutschland GmbH .VODIFO %VJUTMBOE 1

FGT Consultancy 8BHFOJOHFO 1

De Koningh Medical Systems BV "SOIFN 1

EARS BV %FMGU 1

Fianium Limited

DEAM "NTUFSEBN 2

Earth Resources BV T(SBWFOIBHF 1

DeCODE Genetics 3FZLKBWJL *+TMBOE 1

ECO Ceramics BV 7FM[FO/PPSE 2

FKG Dentaire -B $IBVYEF'POET ;XJUTFSMBOE 1

Defensie Materieel Organisatie %FO )FMEFS 1

ECP-EPN -FJETDIFOEBN 1

Flexible Optical BV 3JKTXJKL 2

Dekker Breeding )FOTCSPFL 1

Efectis Nederland BV 3JKTXJKL 1

Flir Systems AB %BOEFSZE ;XFEFO 1

Delphi Consortium %FMGU 1

Electrabel Nederland NV ;XPMMF 1

Florigene PTY Ltd.

Delphi Diesel Systems Limited

Elekta Ltd. $SBXMFZ (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

(MPVDFTUFSTIJSF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Delta Pi Performance Improvement BV %VJWFO 1

4PVUIBNQUPO )BNQTIJSF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

#VOEPPSB $PMMJOHXPPE "VTUSBMJÑ 2

ELMOS AP BV /JKNFHFO 1

Flowid BV &JOEIPWFO 1

Embraco S.A. +PJOWJMMF 4D #SB[JMJÑ 1

Fluent Benelux 8BWFS #FMHJÑ 2

Deltares %FMGU -FMZTUBE 6USFDIU 23

EMCM /JKNFHFO 2

Fluent Europe Ltd. 4IFGGJFME (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

DEM Solutions Ltd.

EMDES Embedded Systems &JOEIPWFO 1

Fokker Aerostructures BV

&EJOCVSHI (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Demcon Twente BV 0MEFO[BBM 2 Demuris Ltd. /FXDBTUMF 6QPO 5ZOF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

EMS Electro Medical Systems SA /ZPO ;XJUTFSMBOE 1 Encapson BV /JKNFHFO 1

Fokker Special Products BV )PPHFWFFO 1

Enceladus Pharmaceuticals BV "NTUFSEBN 2

FOM-Instituut voor Atoom- en Molecuulfysica

DePuy CMW #MBDLQPPM (SPPU #SJUUBOOJÑ 2

ENCI BV #PUMFL 3PUUFSEBN .BBTUSJDIU 2

DePuy Spine International "NFSTGPPSU 1

Endomagnetics Ltd. -POEPO 1

Deutsches Elektronen Synchrotron

Energieonderzoek Centrum Nederland 1FUUFO 17

)BNCVSH %VJUTMBOE 2

)PPHFWFFO 1BQFOESFDIU 3 Fokker Landing Gear BV )FMNPOE 2

Enraf BV %FMGU 1

"NTUFSEBN 2 FOM-Instituut voor Plasmafysica Rijnhuizen /JFVXFHFJO 5 FORCE Technology 4BOEWJLB /PPSXFHFO 1

Deventer Ziekenhuis %FWFOUFS 1

Enthone BV %FO #PTDI 1

ForceLink BV $VMFNCPSH 3

Devgen NV (FOU #FMHJÑ 1

Enthone GmbH -BOHFOGFME %VJUTMBOE 1

Ford Forschungszentrum Aachen (FFA)

DevLab &JOEIPWFO 1

Envitech NV 4JOU.BSUFOT-BUFN #FMHJÑ 1

DHV Groep "NFSTGPPSU 3

Enza Zaden BV &OLIVJ[FO 4

"BDIFO %VJUTMBOE 1 Ford Research Laboratory

Diamand product solutions .FSTFMP 1

Enzyscreen BV -FJEFO 1

Dierenbescherming T(SBWFOIBHF 2

EPCOS Netherlands /JKNFHFO 1

Dimensional Imaging Ltd.

Ephicas BV %FMGU 1

FOS 7FMEIPWFO 1

Equens NV 6USFDIU 2

Fox-IT %FMGU 3

Erasmus MC 3PUUFSEBN 25

Frans van den Bos Rozen BV %F -JFS 1

(MBTHPX (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Dimpact &OTDIFEF 1

%FBSCPSO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Fort Dodge Animal Health 8FFTQ 1


FREYA 8JKDIFO 1

)

Friedrich-Schiller-Universität Jena %VJUTMBOE 1

H.E. Luning Adviesbureau voor Technische

FrieslandCampina %FWFOUFS 8BHFOJOHFO 8

Hosokawa Micron BV %PFUJODIFN 1

Houtconstructies BV %PFUJODIFN 1

House of Innovation BV %PFTCVSH 1 Hu-Friedy $IJDBHP 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Fugro Ingenieursbureau BV -FJETDIFOEBN 3

Habanera Numerical Software %FMGU 2

Huntsman (Europe) BV &WFSCFSH #FMHJÑ 2

Fugro-Jason Netherlands BV -FJETDIFOEBN 5

Hactivar BV 3JEEFSLFSL 1

Huntsman Holland BV 3P[FOCVSH 1

Fuji Photo Film BV 5JMCVSH 1

Haemoscan BV ;VJEXPMEF 1

Hurks Beton 7FMEIPWFO 1

FuMa-Tech GmbH 7BJIJOHFO&O[ %VJUTMBOE 2

HAL Allergy -FJEFO 1

Hybro BV / Cobb Europe BV #PYNFFS 2

FutureChemistry Holding BV /JKNFHFO 1

Halfmann Teleskoptechnik GmbH & Co. KG

Hydronamic BV 1BQFOESFDIU 1

Fytagoras BV -FJEFO 1

/FVTËTT7PHFMTBOH %VJUTMBOE 1 Hansen Medical Inc. ,JOHTUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

(

Hyflux CEPAration BV )FMNPOE 4 HZPC Holland BV +PVSF .FUTMBXJFS 6

Harvard Medical School

GABA International AG 5IFSXJM ;XJUTFSMBOE 2

#PTUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 2

*

Galvamé Oppervlaktechnieken BV 3PUUFSEBN 1

Hauzer Techno Coating BV 7FOMP 3

Gambro Dialysatoren GmbH

Haveman Edelmetaal en Alumetaal 7PPSCVSH 1

IBM Nederland BV "NTUFSEBN 1

Havenbedrijf Rotterdam NV 3PUUFSEBN 1

IBM Research Division

)FDIJOHFO %VJUTMBOE 1 GasTerra BV (SPOJOHFO 1

Head office HG "SOIFN 1

GE Healthcare &JOEIPWFO 1

Heemskerk Innovative Technology BV

GE Sensing & Inspection Technologies GmbH 8VOTUPSG %VJUTMBOE 1

4BTTFOIFJN 1 Heijmans Beton- en Waterbouw BV 3PTNBMFO 1

IBIS Technologies BV )FOHFMP 1

3àTDIMJLPO ;XJUTFSMBOE 6 IBS Precision Engineering BV &JOEIPWFO 1 IFP 3VFJM.BMNBJTPO 'SBOLSJKL 2 IHC Dredgers BV ,JOEFSEJKL 1

Gebr. A en R van der Lans T(SBWFO[BOEF 1

Heineken Supply Chain BV ;PFUFSXPVEF 1

ILA GmbH &EJOCVSHI (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Gemeente Amsterdam 1

Helianthos BV "SOIFN 5

ILA Intelligent Laser Applications GmbH

Gemeente Rotterdam 5

Heliomare 8JKL BBO ;FF 1

Genencor International

HemoLab BV &JOEIPWFO 2

IMD BV 6EFO 2

Hendriks Engineering BV /VUI 1

IME Technologies &JOEIPWFO 1

Hendrix Genetics BV #PYNFFS 5

IMEC -FVWFO #FMHJÑ 6

1BMP "MUP 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Genencor International BV -FJEFO 4 General Electric Plastics Europe BV #FSHFO PQ ;PPN 2 Genetwister Technologies BV 8BHFOJOHFO 1

+àMJDI %VJUTMBOE 1

Hendrix Poultry Breeders BV #PYNFFS 1

IMEC Nederland &JOEIPWFO 3

Herbstreith & Fox KG

Immunicon Corporation

/FVFOCàSH8àSUU %VJUTMBOE 1

Genexis BV &JOEIPWFO 1

Het Waterlaboratorium )BBSMFN 1

)VOUJOHEPO 7BMMFZ 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Imotec BV )FOHFMP 1

Genmab BV 6USFDIU 1

Hexion Specialty Chemicals BV )PPHWMJFU 1

Imperial College London (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Gentec NV -FCCFLF #FMHJÑ 1

Heygear BV "SOIFN 1

Imtech "NFSTGPPSU 1

Geo-Resources Consulting BV 3PUUFSEBN 1

High Voltage Engineering Europa BV

German-Dutch Wind Tunnels .BSLOFTTF 1 Getronics PinkRoccade Nederland BV -FMZTUBE 2 GevelMeesters BV #FFST 1

"NFSTGPPSU 1 Hilbrands Laboratorium voor Bodemziekten 8JKTUFS 1

Imtech Vonk BV $PFWPSEFO 1 In Summa Innovation 3BBNTEPOLTWFFS 1 INATHERM BV 8BBMXJKL 1 Incotec Holding BV &OLIVJ[FO 2

Gezondheidsdienst voor Dieren %FWFOUFS 1

HILL-ROM .POUQFMMJFS 'SBOLSJKL 1

ING Investment Management T(SBWFOIBHF 1

GGZ &JOEIPWFO 1

Hitachi Global Storage Technologies

Ingenieursbureau Sepra T(SBWFOIBHF 1

Giesecke & Devrient GmbH .VOJDI %VJUTMBOE 1 Glatt Ingenieurtechnik GmbH 8FJNBS %VJUTMBOE 1 GlaxoSmithKline )FSUGPSETIJSF 8FZCSJEHF (SPPU #SJUUBOOJÑ 2

4BO +PTF 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Hitexacoat -FJEFO 1

Ingenieursbureau Svasek BV 3PUUFSEBN 1 Ingenieursbureau Wittich & Visser BV 3JKTXJKL 1

HKV Lijn in water -FMZTUBE 4

Ingersoll Rand #SJEHFUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

HL-Planartechnik GmbH %PSUNVOE %VJUTMBOE 1

Initial Hokatex 7PPSCVSH 1

Hoffmann Bedrijfsrecherche BV "MNFSF 1

InnoCore Technologies (SPOJOHFO 2

GlaxoSmithKline ;FJTU 1

Hoffmann-La Roche Ltd. #BTFM ;XJUTFSMBOE 1

Inspectie Verkeer en Waterstaat )PPGEEPSQ 1

GLC Houtconstructies BV %VJWFO 1

Holcim Group Support Ltd.

Inspektor Research Systems BV "NTUFSEBN 1

GN ReSound BV &JOEIPWFO 2

)PMEFSCBOL ;XJUTFSMBOE 1

Green Dino BV 8BHFOJOHFO 1

Holland Genetics BV "SOIFN 1

GreenPeak Technologies 6USFDIU 1

Holst Centre &JOEIPWFO 10

Grodan BV 3PFSNPOE 1

HOMA Software BV &OTDIFEF 1

Grontmij Nederland BV %F #JMU 2

Honeywell &NNFO 3

Groundwater Technology BV 3PUUFSEBN 1

Honeywell Combustion Controls &NNFO 2

GS1 Nederland "NTUFSEBN 1

Hoofdproductschap Akkerbouw T(SBWFOIBHF 3

GTM Advanced Structures %FO )BBH 1

Hoogheemraadschap Delfland %FMGU1

Institute for Pig Genetics BV #FVOJOHFO 5

Gusto BV 4DIJFEBN 1

Hooijmans Champignons BV ,FSLESJFM 3

Institute for Sustainable Process Technology

Hortimax 1JKOBDLFS 1

InSpine Netherlands BV 4DIJFEBN 1 Institut für Mikrotechnik Mainz .BJO[ %VJUTMBOE 1 Institut Supérieur de l'Aéronautique et de l'Espace 5PVMPVTF 'SBOLSJKL 2 Institute for Marine Resources and Ecosystem Studies (IMARES) U )PSOUKF :FSTFLF 2

"NFSTGPPSU 6


Institute of Bio- and Nanosystems - (IBN-33) +VMJDI %VJUTMBOE 1

,

+VMJDI %VJUTMBOE 1

-B -BHVOB 4QBOKF 1 Instituut voor Landbouw en Visserijonderzoek

-FJEFO 1

Karlsruher Institut für Technologie ,BSMTSVIF %VJUTMBOE 1

Institute of Solid State Research

Instituto de Astrofisica de Canarias

Leids Instituut voor Chemisch Onderzoek

Leids Universitair Medisch Centrum -FJEFO 16

Katholieke Universiteit Leuven #FMHJÑ 4

Lely Industries NV .BBTTMVJT 1

KAVB )JMMFHPN 1

Lely West NV .BBTTMVJT 1

KEMA Nederland BV "SOIFN (SPOJOHFO 8

LEO Pharma A/S #BMMFSVQ %FOFNBSLFO 1

Kenniscentrum innovatie van zorgverlening

Levitech BV "MNFSF 1

(POUSPEF #FMHJÑ 1

Hogeschool Utrecht 1

Liander "SOIFN 1

Inteco BV #PYUFM 1

Kenniscentrum Papier en Karton "SOIFN 1

Liandon %VJWFO 1

Intelligent Engineering 0UUBXB $BOBEB 1

Kerry (NL) BV "MNFSF 1

Lichtveld, Buis & Partners BV /JFVXFHFJO 1

InteRNA Technologies BV #JMUIPWFO 1

Kerry Group 8JTDPOTJO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Liebherr-Hausgeräte Ochsenhausen GmbH

International Development of Technology (IDT)

Keukenhof -JTTF 1

#SFEB 1 Interuniversitair Cardiologisch Instituut Nederland 6USFDIU 1 Intervet / Schering-Plough Animal Health BV

Key Drug Prototyping BV "NTUFSEBN 1

0DITFOIBVTFO %VJUTMBOE 1 Liebherr-Holding GmbH #JCFSBDI BO EFS 3JTT %VJUTMBOE 1

Keygene NV 8BHFOJOHFO 3 Kiemkracht 6USFDIU 1 Kiepenheuer-Institut für Sonnenphysik

Lievers Holland .JKESFDIU 1 Light Motif &OTDIFEF 1

'SFJCVSH %VJUTMBOE 2

Lightweight Structures BV %FMGU 1

Kipp & Zonen BV %FMGU 1

Linde Gas Benelux BV 4DIJFEBN 1

Kiwa Gas Technology "QFMEPPSO 1

LioniX BV &OTDIFEF 13

InteSpring BV %FMGU 1

KLM Royal Dutch Airlines 4DIJQIPM 1

Liquids Research Limited

Intrinsic-ID &JOEIPWFO 1

Klockner S.A. #BSDFMPOB 4QBOKF 1

#PYNFFS 2 Intervet / Schering-Plough Animal Health GmbH 4DIBCFOIFJN %VJUTMBOE 1

8BMFT (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

INTRON BV 4JUUBSE 4

Koepel Fokkerij 3PTNBMFO 1

Lithp Systems BV 1VSNFSFOE 1

Ionbond Netherlands BV 7FOMP 1

Komkommerkwekerij F.A. Post /PPUEPSQ 1

LMS International NV -FVWFO #FMHJÑ 1

Ionics MSV BV "MNFSF 1

Koninklijk Instituut voor de Marine %FO )FMEFS 1

LNR Globalcom BV 3JKTXJKL 1

IPA Bauchemische Produkte GmbH

Koninklijk Nederlands Meteorologisch Instituut

Logica Nederland BV &JOEIPWFO /JFVXFHFJO 3JKTXJKL 3

%F #JMU 6

1VMMBDI %VJUTMBOE 1 IPCOS -FVWFO #FMHJÑ 1

Koninklijke Luchtmacht

Ipsen Farmaceutica BV )PPGEEPSQ 1

(BSEFSFO /JFVX .JMMJHFO 2

IQ Corporation (SPOJOHFO 1

Koninklijke Marine %FO )FMEFS T(SBWFOIBHF 2

IQ Products (SPOJOHFO 2

Koninklijke Nederlandse Akademie van

IQ Therapeutics (SPOJOHFO 3

Wetenschappen 6USFDIU 1

LTO Groeiservice #MFJTXJKL 1 LTO Noord ;XPMMF 1 Luchtverkeersleiding Nederland 4DIJQIPM "JSQPSU 1 Lucta SA .POUPSOÏT EFM 7BMMÏT #BSDFMPOB 4QBOKF 1

Irdeto - West &JOEIPWFO 2

Koninklijke Nedschroef Holding BV )FMNPOE 1

IRS #FSHFO PQ ;PPN 1

Koppert BV #FSLFM FO 3PEFOSJKT 3

Luminostix BV 3PUUFSEBN 1

ISA Pharmaceuticals BV -FJEFO 1

Kreatech Diagnostics "NTUFSEBN 1

Lummus Technology Inc.

Isala Klinieken ;XPMMF 1

Kropman BV /JKNFHFO 1

ISIS - Innovative Solutions In Space BV %FMGU 1

Kryoz Technologies BV &OTDIFEF 1

ISOTIS NV #JMUIPWFO 1

KtedoGen .JMBOP *UBMJÑ 1

ISZGRO Diodes BV %FMGU 1

Kweek en researchbedrijf AGRICO BV #BOU 2

.

It Fryske Gea 0MUFSUFSQ 2

KWR Watercycle Research Institute /JFVXFHFJO 1

MA3 Solutions BV 4PO 1

Iv-infra BV 1BQFOESFDIU 1

Kymi Rens "BMCPSH 4 %FOFNBSLFO 1

Maaslandziekenhuis 4JUUBSE 1

IVO 3PUUFSEBN 1 Ivoren Kruis ;PFUFSNFFS 1

#MPPNGJFME 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Lund University -VOE ;XFEFO 1

MAASTRO Clinic .BBTUSJDIU 1

-

Machnet BV &FMEF 1

L.Verbakel BV 4JOU 0FEFSPEF 1

Magma Design Automation BV &JOEIPWFO 1

+

La Vision GmbH (PFUUJOHFO %VJUTMBOE 1

Magwel NV -FVWFO #FMHJÑ 1

Jacob Klimstra Consultancy 5XJK[FM 1

Laborelec -JOIFCFFL #FMHJÑ 3

Mallinckrodt Medical BV 1FUUFO 1

Janssen Precision Engineering BV

Lambert van den Bosch BV &EF 1

MAPPER Lithography %FMGU 1

.BBTUSJDIU"JSQPSU 1 Jellinek "NTUFSEBN 1 John Innes Centre /PSXJDI (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Landelijk Referentie Centrum voor Borstkankerscreening (LCRB) /JKNFHFO 1

Maquet .BIXBI 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Marjoland BV 8BEEJOYWFFO 1

Lasertec BV #BSFOESFDIU 1

Marti Keuning Eckhart Stichting -VOUFSFO 1

Johnson & Johnson Medical BV "NFSTGPPSU 1

LBP SIGHT /JFVXFHFJO 1

MASER Engineering BV &OTDIFEF 1

Johnson & Johnson Pharmaceutical

LCN Software for education %JFSFO 1

Massachusetts Institute of Technology

#FFSTF #FMHJÑ 1 Johnson Controls GmbH #VSTDIFJE %VJUTMBOE 1

Leibniz Institute +FOB %VJUTMBOE 1 Leibniz Universität Hannover (BSCTFO %VJUTMBOE 1

$BNCSJEHF 7FSFOJHEF 4UBUFO 2 Materials Innovation Centre BV %FMGU 1 Matricel GmbH )FS[PHFOSBUI %VJUTMBOE 5


Max-Delbrück-Centrum für Molekulare Medizin

Ministerie van Veiligheid en Justitie T(SBWFOIBHF 2

#FSMJO %VJUTMBOE 1 Maxima Medisch Centrum 7FMEIPWFO 1

MiPlaza &JOEIPWFO 1

Maxon Motor Benelux BV &OTDIFEF 1

Mitsubishi Engineering-Plastics Europe BV (FMFFO 1

McCain Foods Holland BV )PPGEEPSQ 1 McGill University .POUSFBM $BOBEB 1

MKS Instruments $IFTIJSF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

McRoberts BV %FO )BBH 1

ModiQuest BV /JKNFHFO 1

MDCL NV "NTUFSEBN 1

Moldflow ,JMTZUI 7JDUPSJB "VTUSBMJÑ 1

MEAS Deutschland GmbH %PSUNVOE %VJUTMBOE 1

Molecular Imprints "VTUJO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

MECAL Applied Mechanics 7FMEIPWFO 1

Momentive Specialty Chemicals BV 7POEFMJOHFOQMBBU 3U 2

Meco Equipment Engineers BV %SVOFO 1 Medarex Inc. 1SJODFUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Monsanto Holland BV #FSHTDIFOIPFL 8BHFOJOHFO 8

Medicim NV .FDIFMFO #FMHJÑ 1 Medis Medical Imaging Systems BV -FJEFO 7

Moog FCS /JFVX7FOOFQ 4

Medisch Centrum Alkmaar "MLNBBS 1

Mos Grondmechanica 3IPPO 1

Nederlandse Defensie Academie %FO )FMEFS 1 Nederlandse Organisatie voor Wetenschappelijk Onderzoek T(SBWFOIBHF 4 Nederlandse Vereniging van Leveranciers van Bouwgrondstoffen (NVLB) )PPGEEPSQ 1 Nederlandse Vereniging voor Endoscopische Chirurgie (NVEC) 7FMEIPWFO 1 Nederlandse Vereniging voor Vlamonderzoek 7FMTFO/PPSE 5 Nederlandse Zuivel Organisatie ;PFUFSNFFS 1 Nedinsco BV 7FOMP 1 Nestlé Nederland BV /VOTQFFU 1 Nestle Research Center -BVTBOOF ;XJUTFSMBOE 1 Netherlands Society for Research on Flora

Medisch Centrum Haaglanden T(SBWFOIBHF 1

Motek BV "NTUFSEBN 6

Medisch Spectrum Twente &OTDIFEF 5

Movares Nederland BV 6USFDIU 2

Medison Co, Ltd. 4FPVM ,PSFB 3FQVCMJFL

1

MRC Aardenhout %PPSO 1

NGO-SBG ;PFUFSNFFS 1

Medison Europe BV )PPGEEPSQ 1

MRC Holland "NTUFSEBN 1

Nickerson-Zwaan BV .BEF 2

and Fauna 8BHFOJOHFO 1 New Mexico Tech 4PDPSSP 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Medlumics .BESJE 4QBOKF 1

MS Vision "MNFSF 1

Nikon Instruments Europe BV "NTUFMWFFO 1

Medtronic BV .BBTUSJDIU 6

MSC Software Benelux BV (PVEB 1

NIOZ Koninklijk Nederlands Instituut voor

MEGED Engineering & Consultancy

MSD Oss 0TT 17

Zeeonderzoek %FO #VSH %FO )PPSO 5FYFM 2 NIZO food research BV &EF 5

;PFUFSNFFS 1 MEMC Electronic Materials /PWBSB *UBMJÑ 1

/

NMDG NV #PSOFN #FMHJÑ 2

Memorial University of Newfoundland

Nanosens ;VUQIFO 2

NNZ BV (SPOJOHFO 1

Nationaal Lucht- en Ruimtevaartlaboratorium

Nokia Research Center &TQPP 'JOMBOE 1

4U +PIOT $BOBEB 1 Menzis zorg en inkomen ;XPMMF 1 Merck %BSNTUBEU %VJUTMBOE 1 Merck Chemicals Ltd. 4PVUIBNQUPO (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

"NTUFSEBN 12 National Institute for Public Health and the Environment #JMUIPWFO 2 National Semiconductor BV %FMGU 1

Merck KGaA %BSNTUBEU %VJUTMBOE 1

Natuurmonumenten "TTFO T(SBWFMBOE 2

Merck Serono International S.A.

NCIRO Australia Telescope National Facility

(FOFWB ;XJUTFSMBOE 1

&QQJOH "VTUSBMJÑ 1

Merford Noise Control (PSJODIFN 1

Nebest Koning & Bienfait BV "NTUFSEBN 1

Merus BV 6USFDIU 1

Nedcard BV 8JKDIFO 1

Meteo Consult BV 8BHFOJOHFO 1

Nederlands Centrum voor Laser Research BV

Metris BV )PPGEEPSQ 1 Micro Candela Systems #JMUIPWFO 1 Micro resist technology GmbH #FSMJKO %VJUTMBOE 1 MicroDish BV 8BHFOJOHFO 1 Microflown Holding BV ;FWFOBBS 1 Microflown Technologies BV "SOIFN 1 Micromed S.p.A. .PHMJBOP 7FOFUP *UBMJÑ 1 Micronit Microfluidics BV &OTDIFEF 8

&OTDIFEF 1 Nederlands Forensisch Instituut T(SBWFOIBHF 1 Nederlands Instituut voor Bouwbiologie en Ecologie BV (NIBE) #VTTVN 1 Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) 8BHFOJOHFO 1 Nederlands Instituut voor Neurowetenschappen "NTUFSEBN 1

Noldus Information Technology BV 8BHFOJOHFO 4 Noppe Orthopedietechniek /PPSEXJKLFSIPVU 1 Norit Nederland BV "NFSTGPPSU 2 Noritz Corperation $IVP,V +BQBO 1 Novacta Biosystems Limited 8FMXZO (BSEFO $JUZ (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 NR Malotaux Consultancy #JMUIPWFO 1 NS Reizigers 6USFDIU +BQBO 1 NT&D Nanotechnology & Devices "BDIFO %VJUTMBOE 2 NTCP -BPO 'SBOLSJKL 1 Nuclear Research and Consultancy Group (NRG) 1FUUFO 1 Nucletron BV 7FFOFOEBBM 1 NUMECA International #SVTTFM #FMHJÑ 4 Nunhems Netherlands BV /VOIFN 2 NUON BV 6USFDIU 1

MicroScan BV "NTUFSEBN 1

Nederlands Kanker Instituut-AVL "NTUFSEBN 4

Nuon/Vattenfall "NTUFSEBN 1

Middeldorp Milieuadvies 8BHFOJOHFO 1

Nederlands Vaccin Instituut #JMUIPWFO 2

Nutreco Nederland BV

Mijtech kunstofvloer advies %SVUFO 1

Nederlandse Aardappel Organisatie

Milestone Microwave Laboratory Systems 4PSJTPMF *UBMJÑ 1 Militair Revalidatie Centrum "BSEFOCVSH 1 Ministerie van Defensie T(SBWFOIBHF 5 Ministerie van Infrastructuur en Milieu 3PUUFSEBN T(SBWFOIBHF 6USFDIU 3

T(SBWFOIBHF 1 Nederlandse Aardolie Maatschappij BV "TTFO 1 Nederlandse Algemene Keuringsdienst &NNFMPPSE 1 Nederlandse apparatenfabriek ‘NEDAP’ NV (SPFOMP 2

#PYNFFS 4U "OUIPOJT 6 Nutriënten Management Instituut NMI BV 8BHFOJOHFO 2 nv Bekaert sa *OHFMNVOTUFS #FMHJÑ 1 NXP Semiconductors &JOEIPWFO /JKNFHFO 27 NXP Semiconductors )PQFXFMM +VODUJPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1


NXP Semiconductors Belgium NV -FVWFO #FMHJÑ 6

Petrobras 3JP %F +BOFJSP #SB[JMJÑ 1

Proton World International SA/NV ;BWFOUFN 1

Peutz BV ;PFUFSNFFS 2

PSS Gereedschapmakerij )FFTDI 1

Pharming Group NV -FJEFO 1

PTB #FSMJO %VJUTMBOE 1

Philips #FTU %SBDIUFO &JOEIPWFO )FFSMFO 122

PTS Software BV #BBSO 1

NZO ;PFUFSNFFS 1

Philips "OEPWFS #PUIFMM 7FSFOJHEF 4UBUFO 2

Pulsar Physics &JOEIPWFO 1

Philips "BDIFO #ÚCMJOHFO %VJUTMBOE 4

Purac Biochem BV (PSJODIFN 7

0

Phisimed .BBTUSJDIU 1

Pyxis Discovery BV %FMGU 1

OC Oerlikon Balzers Ltd.

PhoeniX BV &OTDIFEF 2

Nylonge Corporation $MFWFMBOE 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

#BM[FST -JFDIUFOTUFJO 1 OCAS ;FM[BUF #FMHJÑ 1

Photonis Holding S.A.S. .ÏSJHOBD $FEFY 'SBOLSJKL 1

2 Q-Cells SE #JUUFSGFME8PMGFO %VJUTMBOE 1

Océ Technologies NV 7FOMP 13

Photonis-DEP BV 3PEFO 1

QTIS/e BV &JOEIPWFO 3

Ocean Optics BV %VJWFO 2

Physik Instrumente (PI) GmbH & Co. KG

Quens Elizabeth Hospital

Oclaro Inc. ;VSJDI ;XJUTFSMBOE 4

,BSMTSVIF %VJUTMBOE 1

#JSNJOHIBN (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Quest Innovations BV .JEEFONFFS 1

OctoPlus NV -FJEFO 6

Phytocare #FSLFM FO 3PEFOSJKT 1

OHM Ltd. "CFSEFFO (SPPU #SJUUBOOJÑ 2

Pie Medical Imaging BV .BBTUSJDIU 3

Oldelft Ultrasound BV %FMGU 7

Pijnbehandelcentrum 3PUUFSEBN 1

3

OM Partners NV

Plant Research International 8BHFOJOHFO 10

R&R Mechatronics BV ;XBBH 1

8PNNFMHFN "OUXFSQFO #FMHJÑ 1

Plantenziektenkundige Dienst 8BHFOJOHFO 1

Raadschelders Bouwadvies BV 4QBBSOEBN 1

Onderzoekschool Bouw %FMGU 1

Plaxis BV %FMGU 2

Rabobank Nederland 6USFDIU 1

Oostwaardhoeve v.o.f. 4DIBHFO 1

Polish Academy of Sciences 8BSTBX 1PMFO 1

Radboud Universiteit Nijmegen 12

Open Engineering "OHMFVS #FMHJÑ 1

Poly Nederland 4UFFOXJKL 1

Radboud University Participations BV

OptEM Engineering Inc. $BMHBSZ $BOBEB 1

Polyganics BV (SPOJOHFO 1

Oranjewoud 0PTUFSIPVU 3

Polymer Vision Ltd. &JOEIPWFO 4

Rahu Catalytics BV -FJEFO 1

ORCA Therapeutics BV #JMUIPWFO 1

Polyvation BV (SPOJOHFO 3

Reade revalidatie reumatologie "NTUFSEBN 1

Organisation Européenne pour la Recherche

Porogen BV i.o. #JMUIPWFO 3

RECEMAT International BV 0VE#FJKFSMBOE 1

Nucléaire (FOÒWF ;XJUTFSMBOE 1 Ortec International BV (PVEB 1

/JKNFHFO 1

Pouw Group %F ,XBLFM 1

Recore Systems BV &OTDIFEF 1

PPG Coatings Europe BV 6JUIPPSO 1

Reef Hout (PPS 1

Praction 7FMEIPWFO 1

Reelektronika BV 3FFVXJKL 1

Praktijkonderzoek Veehouderij -FMZTUBE 1

Reinier de Graaf Gasthuis %FMGU 2

Orthoproof Digital Models /JFVXFHFJO 1

PricewaterhouseCoopers 6USFDIU 1

Reinier de Graaf Groep %FMGU 1

Orthovita Inc. .BMWFSO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Primix BV .JKESFDIU 2

RE-lion BV &OTDIFEF 1

Össur Europe BV 4PO FO #SFVHFM 1

Princess Margaret Hospital 5PSPOUP $BOBEB 1

Remeha BV "QFMEPPSO 2

Össur Head Office 3FZLKBWJL *+TMBOE 1

PRISNA BV -FJEFO 1

Remmers Bouwchemie BV )PPHFWFFO 1

OTB Engineering BV &JOEIPWFO 4

Priva Hortimation BV %F -JFS 1

Resolution Research Nederland BV

Oticon A/S 4NSVN %FOFNBSLFO 2

Process Systems Enterprise Limited - ‘The

Ortho-Clinical Diagnostics Inc 3BSJUBO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Otto-von-Guericke-Universität Magdeburg %VJUTMBOE 1 Ovako Wire BV "MCMBTTFSEBN 2 Oxford Instruments #SJTUPM (SPPU #SJUUBOOJÑ 3

model company’ -POEPO (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Procter & Gamble Technical Centre /FXDBTUMF VQPO 5ZOF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Procter and Gamble 4DIXBMCBDI BN 5BVOVT %VJUTMBOE 1

1

Productschap Diervoeder %FO )BBH 2

Pallas Athena "QFMEPPSO 2

Productschap Tuinbouw ;PFUFSNFFS 4

PamGene International BV T)FSUPHFOCPTDI 4

Productschap Zuivel ;PFUFSNFFS 1

PANalytical BV "MNFMP &JOEIPWFO 5

Productschappen Vee, Vlees en Eieren

Paques BV #BML 2 Paul-Drude-Institut für Festkörperelektronik

;PFUFSNFFS 1 Profibrix -FJEFSEPSQ 1

7POEFMJOHFOQMBBU 3PUUFSEBN 1 Revalidatiecentrum Heliomare 8JKL BBO ;FF 1 Revalidatiecentrum Het Roessingh &OTDIFEF 1 Rheinland Westfalen Netz AG &TTFO %VJUTMBOE 1 Rijk Zwaan Nederland BV %F -JFS 8 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed "NFSTGPPSU 4 Rijksinstituut voor Integraal Zoetwaterbeheer en Afvalwaterbehandeling "SOIFN 1 Rijksinstituut voor Kust en Zee .JEEFMCVSH 2 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu #JMUIPWFO 11

Profict Oost BV 8BSOTWFME 1

Rijksuniversiteit Groningen (SPOJOHFO 17

PecoTrans #FSHFO /) 1

Progentix BV #JMUIPWFO 8

Rijkswaterstaat "SOIFN %FMGU -FMZTUBE

Peer+ BV &JOEIPWFO 1

Program for Research on Embedded Systems

#FSMJO %VJUTMBOE 1

Pepscan Presto BV -FMZTUBE 1

and Software 6USFDIU 1

PerkinElmer 5VSLV 'JOMBOE 1

Promens a.s. ;MJO 5TKFDIJÑ 1

Personal Health Institute international (PHIi)

Pro-Motion Medical BV ;XJKOESFDIU 1

"NTUFSEBN 1 Pervatech BV &OUFS 1

.JEEFMCVSH 3JKTXJKL 6USFDIU 20 Rijnlands Revalidatie Centrum (RRC) -FJEFO 1 RIKILT - Instituut voor Voedselveiligheid 8BHFOJOHFO 1

ProRail 6USFDIU 3

Riscure BV %FMGU 1

Proton Ventures BV #SJFMMF 1

Rivas Zorggroep (PSJODIFN 1


Shanghai Tunnel Engineering Co. Ltc. (STEC)

St. Jude Medical 4U 1BVM 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

Rockwell Collins (UK) Ltd )PPGEEPSQ 2

Shanghai $IJOB 7PMLTSFQVCMJFL 1

St. Jude Medical Nederland BV 7FFOFOEBBM 2

Roessingh Research and Development

Shell "NTUFSEBN T(SBWFOIBHF 3JKTXJKL 38

St. Jude Medical Systems AB

River Diagnostics BV 3PUUFSEBN 4

&OTDIFEF 2 Rolls-Royce Deutschland %BIMFXJU[ %VJUTMBOE 1 Romanian Ministry of National Defence #VDIBSFTU 3PFNFOJÑ 1 Roth & Rau AG )PIFOTUFJO&SOTUUIBM %VJUTMBOE 1 Route 67 8BBMSF 2 Royal Conservatoire %FO )BBH 1 Royal FrieslandCampina "NFSTGPPSU %FWFOUFS -FFVXBSEFO .FQQFM 9 Royal Haskoning /JKNFHFO 4 Royal Swedish Academy of Sciences 4UPDLIPMN ;XFEFO 1 Royal Van Zanten/Van Zanten Holding BV 3JKTFOIPVU 2

Shell Global Solutions $IFTUFS (SPPU #SJUUBOOJÑ 3 Shell International E&P Inc. )PVTUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 2 Shell International Limited -POEPO (SPPU #SJUUBOOJÑ 1 Siemens AG &SMBOHFO ,BSMTSVIF .àODIFO %VJUTMBOE 3 Siemens Computer Aided Diagnosis Ltd. )BS )PU[WJN *TSBÑM 1 Siemens Medical Solutions USA, Inc. .BMWFSO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Siemens Nederland NV %FO )BBH 2 Siemens Power Generation 0SMBOEP 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Siglead Europe LTD $PWFOUSZ (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

6QQTBMB ;XFEFO 1 Staatsbosbeheer (SPOJOHFO 1 Steelweld BV #SFEB 1 Stichting Duurzaam Storten T)FSUPHFOCPTDI 1 Stichting Eindhoven Fiber Exchange &JOEIPWFO 1 Stichting Het Zeeuwse Landschap )FJOLFOT[BOE 1 Stichting Hout Research 8BHFOJOHFO 1 Stichting IJkdijk (SPOJOHFO 1 Stichting Maritiem Research Instituut Nederland 8BHFOJOHFO 4 Stichting Nationale Computer Faciliteiten %FO )BBH 1 Stichting NIO - Nederlands Instituut voor Onderhandelen &JOEIPWFO 1

Royal VOPAK BV 3PUUFSEBN 1

Sigma Kalon Group 6JUIPPSO 1

Ruijsink Dynamic Engineering (PVEB 1

Sika Technology AG ;àSJDI ;XJUTFSMBOE 1

Stichting NLnet "NTUFSEBN 1

RWE Rheinland Westfalen &TTFO %VJUTMBOE 1

Sincrotrone Trieste #BTPWJ[[B 5SJFTUF *UBMJÑ 1

Stichting Sanquin Bloedvoorziening

RWTH Aachen University %VJUTMBOE 1

Sint Maartenskliniek /JKNFHFO 2 SINTEF Petroleum Research

4

5SPOEIFJN /PPSXFHFO 2

S. van der Hulst-Rozenkwekerij BV .FUFSJL 1

SiTel Semiconductor BV T)FSUPHFOCPTDI 3

Sabena Flight Academy

SKF Engineering & Research Centre BV

4UFFOPLLFS[FFM #FMHJÑ 1 SABIC Innovative Plastics #FSHFO PQ ;PPN 3 SABIC T&I, STC Geleen (FMFFO 3 Saint-Gobain Crystals & Detectors 4BJOU 1JFSSF MFT /FNPVST 'SBOLSJKL 1 Satelec Acteon Group

/JFVXFHFJO 3 SKF Research & Development Company BV /JFVXFHFJO 1

"NTUFSEBN 5 Stichting Technologisch Kenniscentrum Textielverzorging 0QIFNFSU 1 Stichting Toegepast Onderzoek Waterbeheer (STOWA) "NFSTGPPSU 1 Stichting voor Fundamenteel Onderzoek der Materie 6USFDIU 2 Stiho BV /JFVXFHFJO 1

Smartec BV #SFEB 2

STMicroelectronics ;BWFOUFN #FMHJÑ 1

SmartTip BV &OTDIFEF 1

Stork Food & Dairy Systems BV "NTUFSEBN 2

Smith & Nephew BV )PPGEEPSQ 1

Stork Thermeq BV )FOHFMP 3

Smits Neuchâtel Infrastructuur BV 6USFDIU 1

Stork Veco BV &FSCFFL 2

Saxion Hogeschool IJsselland %FWFOUFS 1

Smurfit Kappa )PPHFWFFO 1

Streekziekenhuis Koningin Beatrix

Schiphol Group 4DIJQIPM 2

SN1C 4IBOHIBJ $IJOB 7PMLTSFQVCMJFL

1

Schmid & Partner Engineering AG

Soil & Crop Improvement BV #FJMFO 1

.FSJHOBD $FEFY 'SBOLSJKL 1

;àSJDI ;XJUTFSMBOE 1 Schothorst Feed Research BV -FMZTUBE 1

8JOUFSTXJKL 1 Strukton Engineering 6USFDIU 4

SolMateS BV &OTDIFEF 5

STS BV "NTUFSEBN 1

SolMateS BV &OTDIFEF 1

Suiker Unie %JOUFMPPSE 1

Scienion AG #FSMJO 5àCJOHFO %VJUTMBOE 2

Solsep BV "QFMEPPSO 2

SunCycle &JOEIPWFO1

Seagate Technology

Sonion Nederland BV "NTUFSEBN 1

Svasek Hydraulics 3PUUFSEBN 1

'SFNPOU 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 SeaTools BV /VNBOTEPSQ 1 SEIKO EPSON Corporation /BHBOP 4VXB(VO +BQBO 2

Sony CSL 1BSJKT 'SBOLSJKL 1

SWOV -FJETDIFOEBN 1

Sound Intelligence "NFSTGPPSU 1

Sylvan America Inc.

SOWNet technologies BV %FMGU 1 SpaarnWater )BBSMFN 1

,JUUBOOJOH 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 Sylvan Foods Netherlands BV )PSTU 2

Selor eeig "NTUFSEBN 1

Spark Holland BV &NNFO 1

Sylvan Inc. -BOHFBJT 'SBOLSJKL 1

Sennheiser Electronic GmbH & Co. KG

Specialistische Bedekkingen en Onderhouds

Syncom BV (SPOJOHFO 1

8FEFNBSL %VJUTMBOE 1 Sensata Technologies Holland BV

Technieken BV SBO "OEFMTU 1

Syngenta $IFTIJSF (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

SPECS %FMGU 1

Syngenta Seeds BV &OLIVJ[FO 3

Spirig Pharma AG &HFSLJOHFO ;XJUTFSMBOE 1

Synthon BV /JKNFHFO 1

Sensor Sense BV /JKNFHFO 1

Spirotech BV )FMNPOE 1

SystematIC Design BV %FMGU 3

Septentio Satellite Navigation NV

Sprenkels Consultancy -FMZTUBE 1

Syynx Solutions GmbH (FMEFSNBMTFO 1

"MNFMP 4

-FVWFO #FMHJÑ 1 Service XS BV -FJEFO 1

SRON - Netherlands Institute for Space Research 6USFDIU 3


5

Trouw Nutrition Nederland BV 1VUUFO 1

Taiwan Semiconductor Manufacturing Company Europe BV "NTUFSEBN 1

Turboden s.r.l. #SFTDJB *UBMJÑ 1

University of Manchester (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Twente Institute for Wireless and Mobile

University of Michigan

Communications BV &OTDIFEF 3

Talecris Biotherapeutics /PSUI $BSPMJOB 7FSFOJHEF 4UBUFO 2 Targeson, LLC $IBSMPUUFTWJMMF 7FSFOJHEF 4UBUFO 2 TASS BV &JOEIPWFO 3JKTXJKL 2

University of Leeds (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Twente Solid State Technology BV &OTDIFEF 3

"OO "SCPS 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 University of New South Wales 4ZEOFZ "VTUSBMJÑ 1

Twijnstra Gudde "NFSTGPPSU 1 Twister BV 3JKTXJKL 1

University of Nottingham (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Tyco Electronics Nederland BV

University of Southern California

T)FSUPHFOCPTDI 2

Tata Steel *+NVJEFO 7FMTFO/PPSE 19

-PT "OHFMFT 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 U-Protein Express BV 6USFDIU 1

Tauw BV %FWFOUFS 2 TCKI 7FMQ 1

6

URSA Minor Space & Navigation %FMGU 1

Team Paddestoelen 8BHFOJOHFO 1

Umicore 0MFO #FMHJÑ 1

Utellus BV &OTDIFEF 1

Technische Universiteit Delft 60

Unilever R & D 7MBBSEJOHFO 14

Technische Universiteit Eindhoven 54

Unilever UK Central Resources Limited

7

Technobis Mechatronics 6JUHFFTU 1

#FETGPSETIJSF -POEPO 4IBSOCSPPL

Van der Heide BV ,PMMVN 3

Technolution BV (PVEB 2

(SPPU #SJUUBOOJÑ 5

Van Hattum en Blankevoort BV 8PFSEFO 1

TEIJIN TWARON BV "SOIFN 1

Union Biometrica )PMMJTUPO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

TeleMetronics Biometry BV 8BHFOJOHFO 1

Universitair Medisch Centrum Groningen 19

Televic NV *[FHFN #FMHJÑ 1

Universitair Medisch Centrum St. Radboud

Ten Cate Advanced Composites BV /JKWFSEBM 1 TET Systems Holding GmbH & Co. KG )FJEFMCFSH %VJUTMBOE 1

/JKNFHFO 12

Van Mierlo Ingenieursbureau BV &JOEIPWFO 1 Van Oord Dredging and Marine Contractors BV 3PUUFSEBN 1

Universitair Medisch Centrum Utrecht 12

Van Rijn KWS BV &NNFMPPSE 3

Universitair Ziekenhuis Gent #FMHJÑ 1

Vanberlo BV &JOEIPWFO 1

TF2 Devices BV i.o. /JKNFHFO 1

Universität Karlsruhe %VJUTMBOE 1

Varian BV .JEEFMCVSH 1

Thales Cryogenics BV &JOEIPWFO 2

Universität Mannheim %VJUTMBOE 1

Varibel BV .FQQFM 2

Thales Nederland BV )FOHFMP %FMGU 13

Université de Genève ;XJUTFSMBOE 1

VARTA Microbattery GmbH

Thales Research and Technology

Université de Mons #FMHJÑ 2

1BMBJTFBV $FEFY 'SBOLSJKL 1 The Three Engineers (TTE) %FWFOUFS 1

Université de Tours - Francois Rabelais 5PVST 'SBOLSJKL 1

&MMXBOHFO %VJUTMBOE 1 VARTEC NV (FOU #FMHJÑ 1 Veeco Instruments BV #SFEB 2

Therosteon 3PUUFSEBN 1

Université du Luxembourg -VYFNCVSH 1

Thomson Broadcast & Media Solutions

Université Libre de Bruxelles #SVTTFM #FMHJÑ 3

Verbond van Verzekeraars T(SBWFOIBHF 1

Universiteit Gent #FMHJÑ 2

VERBpeter #PEFHSBWFO 1 Vereniging Industriële Raad van Advies van

Nederland BV #SFEB 2 Tibotec BVBA #FFSTF #FMHJÑ 1

Universiteit Hasselt %JFQFOCFFL #FMHJÑ 1

Tigenix -FVWFO #FMHJÑ 1

Universiteit Leiden 8

TMC Mechatronics &JOEIPWFO 1

Universiteit Maastricht 5

TMD Technologies Limited

Universiteit Twente &OTDIFEF 42

)BZFT (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Universiteit Utrecht 12

Verathon Medical *+TTFMTUFJO 1

de Interuniversitaire Onderzoekschool &OTDIFEF 1 Vereniging Nederlands Kalkzandsteen Platform )VJ[FO 1

TMS International BV 0MEFO[BBM 5

Universiteit Utrecht Holding BV 6USFDIU 1

Vereniging Spierziekten Nederland #BBSO 1

TNO %FMGU &JOEIPWFO (SPOJOHFO )FMNPOE

Universiteit van Amsterdam 5

Vereniging van Aardappelverwerkende

-FJEFO 3JKTXJKL T(SBWFOIBHF 4PFTUFSCFSH

University College Cork *FSMBOE 1

6USFDIU ;FJTU 116

University Hospital Zürich ;XJUTFSMBOE 2

TNO DIANA BV %FMGU 3

University Hospitals of Coventry and

TNO ITSEF BV %FMGU 2

Warwickshire $PWFOUSZ (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

To70 T(SBWFOIBHF 1

University of Applied Sciences, Gelsenkirchen

to-BBB -FJEFO 1

#PDIPMU %VJUTMBOE 1

Industrie 3JKTXJKL 1 Vereniging van Houtskeletbouwers %SBDIUFO 1 Vereniging van Ondernemingen en Betonmortelfabrikanten in Nederland 7FFOFOEBBM 2

Tomsk State University 3VTTJTDIF 'FEFSBUJF 1

University of Bath (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Veridex LLC 3BSJUBO 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

TomTec Imaging Systems GmbH

University of Bayreuth %VJUTMBOE 1

Vestas Central Europe 3IFEFO 1

6OUFSTDIMFJTTIFJN %VJUTMBOE 1 Top Institute Food & Nutrition 8BHFOJOHFO 2 Topcon Europe BV $BQFMMF BBO EFO *+TTFM 1 Toshiba Medical Systems Europe BV ;PFUFSNFFS 2

University of Birmingham (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Vilmorin & Cie $IBQQFT 'SBOLSJKL 1

University of California at San Diego

Virosome Biologicals BV -FJEFO 1

-B +PMMB 7FSFOJHEF 4UBUFO 1 University of California at Santa Barbara 4BOUB #BSCBSB 7FSFOJHEF 4UBUFO 1

VisionDynamics &JOEIPWFO 1 Vitens Water Technology -FFVXBSEFO 1 VitrOmics BV T)FSUPHFOCPTDI 2

Touchwood BV 4DIJKOEFM 1

University of Cambridge (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

Vlaamse overheid #PSHFSIPVU #FMHJÑ 1

Trimbos Instituut 6USFDIU 1

University of Central Lancashire

Vlisco Helmond BV )FMNPOE 1

Tri-O-Gen BV (PPS 1

1SFTUPO (SPPU #SJUUBOOJÑ 1

VNSI-Scheepsbouw Nederland ;PFUFSNFFS 1


Vogel BV ;XJKOESFDIU 1

;

VORtech BV %FMGU 1

ZF-screens BV -FJEFO 1

Vortex Engineering /JFVXFHFJO 1

Ziekenhuis Rijnstate "SOIFN 1

Vreman Research )FOHFMP 1

Ziekenhuisgroep Twente )FOHFMP 1

Vrije Universiteit 3PEFO 1

Ziut BV "SOIFN 1

Vrije Universiteit Amsterdam 11

ZMBH )FJEFMCFSH %VJUTMBOE 1

Vrije Universiteit Brussel #FMHJÑ 1

ZoBio BV -FJEFO 1

VSL %FMGU 2

Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie

VTT Technical Research Centre of Finland 5BNQFSF 'JOMBOE 1 VU Medisch Centrum Amsterdam 10

8 W&H Dentalwerk #àSNPPT 0PTUFOSJKL 1 Waddenvereniging )BSMJOHFO 1 Wageningen Universiteit & Researchcentrum #MFJTXJKL -FMZTUBE -JTTF 3BOEXJKL 8BHFOJOHFO 26 Walkro International BV #MJUUFSTXJKDL 1 Wärtsilä Finland Oy 7BBTB 'JOMBOE 1 Wastewater Technology %PSESFDIU 1 Waterschap Hollandse Delta 3JEEFSLFSL 2 Waterschap Regge en Dinkel "MNFMP 1 Waterschap Scheldestromen i.o. .JEEFMCVSH 1 Waterschap Zuiderzeeland -FMZTUBE 1 Wavin Technology & Innovation BV %FEFNTWBBSU 1 Westfield Business Development %FMGU 1 Wetsus -FFVXBSEFO 1 Wiediam Diamond Knives and Tools 8BOSPJK 1 Wieslab BV /JKNFHFO 1 Witteveen+Bos T(SBWFOIBHF 3PUUFSEBN 2 WL - Delft Hydraulics %FMGU 1 World Port Center 3PUUFSEBN 1 WorldFish Center 1FOBOH .BMFJTJÑ 1 WS-Wärmeprozesstechnik GmbH 3FOOJOHFO %VJUTMBOE 2 Wyatt Technology Europe GmbH %FSNCBDI %VJUTMBOE 1

9 Xbrane Bioscience AB 4UPDLIPMN ;XFEFO 1 Xilinx Ireland 4BHHBSU *FSMBOE 2 XiO Photonics BV &OTDIFEF 1 Xsens Technologies BV &OTDIFEF 2

: Yacht BV &JOEIPWFO 1 YAGEO EUROPE BV 3PFSNPOE 1 Yara Sluiskil BV 4MVJTLJM 1 Yara Tertre SA 5FSUSF #FMHJÑ 1

(ZLTO) T)FSUPHFOCPTDI 3

-JKTU WBO BGLPSUJOHFO +BBSWFSTMBH 458

Lijst van afkortingen ALW

"BSE FO -FWFOTXFUFOTDIBQQFO /80

ASSYS

"VUPOPNPVT 4FOTPS 4ZTUFNT

Bsik

CATRENE

OCW

#FTMVJU TVCTJEJFT JOWFTUFSJOHFO

OTP

JO EF LFOOJTJOGSBTUSVDUVVS

PROGRESS 1SPHSBN GPS 3FTFBSDI

/BOP &MFDUSPOJDT

CWI


PO &NCFEEFE 4ZTUFNT

$MVTUFS GPS "QQMJDBUJPO BOE

BOE 4PGUXBSF

5FDIOPMPHZ 3FTFBSDI JO &VSPQF PO

CW

.JOJTUFSJF WBO 0OEFSXJKT $VMUVVS FO 8FUFOTDIBQ

ProRISC

1SPHSBN GPS 3FTFBSDI PO *OUFHSBUFE 4ZTUFNT

$IFNJTDIF 8FUFOTDIBQQFO /80

$FOUSVN WPPS 8JTLVOEF

BOE $JSDVJUT

FO *OGPSNBUJDB

RU

3BECPVE 6OJWFSTJUFJU /JKNFHFO

DFG

%FVUTDIF 'PSTDIVOHTHFNFJOTDIBGU

RuG

3JKLTVOJWFSTJUFJU (SPOJOHFO

DPTE

%VUDI 1SPHSBNNF GPS

SAFE

4FNJDPOEVDUPS "EWBODFT GPS 'VUVSF &MFDUSPOJDT

5JTTVF &OHJOFFSJOH ELenI

.JOJTUFSJF WBO &DPOPNJTDIF ;BLFO

SBIR

4NBMM #VTJOFTT *OOPWBUJWF 3FTFBSDI

-BOECPVX FO *OOPWBUJF

SRON

4UJDIUJOH 3VJNUFPOEFS[PFL /FEFSMBOE

ESA

&VSPQFBO 4QBDF "HFODZ

ESTEC

&VSPQFBO 4QBDF 3FTFBSDI

SSG

4JNPO 4UFWJO (F[FM

BOE 5FDIOPMPHZ $FOUSF

SSL

4JNPO 4UFWJO -FFSMJOH

EUR

&SBTNVT 6OJWFSTJUFJU 3PUUFSEBN

SSM

4JNPO 4UFWJO .FFTUFS

EW

&YBDUF 8FUFOTDIBQQFO /80

TFN

5IJO 'JMN /BOPNBOVGBDUVSJOH

FES

'POET &DPOPNJTDIF

TNO

/FEFSMBOETF 0SHBOJTBUJF

FOM

4USVDUVVSWFSTUFSLJOH

WPPS 5PFHFQBTU

4UJDIUJOH WPPS 'VOEBNFOUFFM

/BUVVSXFUFOTDIBQQFMJKL

0OEFS[PFL EFS .BUFSJF

0OEFS[PFL

fte

WPMUJKETFRVJWBMFOU

TU

5FDIOJTDIF 6OJWFSTJUFJU

ICT

*OGPSNBUJF FO $PNNVOJDBUJF

TUD


UFDIOPMPHJF

TU/e


*OOPWBUJFHFSJDIU

UL

6OJWFSTJUFJU -FJEFO

0OEFS[PFLTQSPHSBNNB

UM

6OJWFSTJUFJU .BBTUSJDIU

*OGPSNBUJPO 5FDIOPMPHZ

UMC

6OJWFSTJUBJS .FEJTDI $FOUSVN

GPS &VSPQFBO "EWBODFT

UT

6OJWFSTJUFJU 5XFOUF

KEMA

/7 UPU ,FVSJOH WBO

UU

6OJWFSTJUFJU 6USFDIU

&MFLUSPUFDIOJTDIF .BUFSJBMFO

UvA

6OJWFSTJUFJU WBO "NTUFSEBN

k€

LJMP FVSP FFOIFJE WBO FVSP

VU

7SJKF 6OJWFSTJUFJU

KIWA

,FVSJOHTJOTUJUVVU WPPS

WL

8BUFSMPPQLVOEJH -BCPSBUPSJVN

8BUFSMFJEJOHBSUJLFMFO /7

WUR

8BHFOJOHFO 6OJWFSTJUFJU FO

ZonMw

;PSH0OEFS[PFL /FEFSMBOE

IOP

ITEA

KNAW M€

.FHB FVSP FFOIFJE WBO FVSP

MEDEA+

.JDSP&MFDUSPOJDT %FWFMPQNFOU GPS &VSPQFBO "QQMJDBUJPOT

NIG

/JFVXF *OTUSVNFOUFO WPPS EF

NIZO

/FEFSMBOET *OTUJUVVU

(F[POEIFJET[PSH

WPPS ;VJWFMPOEFS[PFL NWO

3FTFBSDIDFOUSVN

,POJOLMJKLF /FEFSMBOETF "LBEFNJF WBO 8FUFOTDIBQQFO


FO /80.FEJTDIF 8FUFOTDIBQQFO

Technologiestichting STW / Jaarverslag 2010

De statuten vermelden als doel van de Stichting: in het algemeen belang en in dat van het wetenschappelijk onderwijs technischwetenschappelijk onderzoek en de toepassing daarvan te bevorderen. Het doel wordt nagestreefd door met geld, dat beschikbaar wordt gesteld door NWO (Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap) en door het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, technisch-wetenschappelijk onderzoek te stimuleren en te steunen in het bijzonder bij de instellingen van wetenschappelijk onderwijs. Tevens draagt de stichting bij aan de bevordering van de coördinatie van het onderzoek en het gebruik ervan. Technologiestichting STW financiert onderzoek, dat wordt geselecteerd op grond van wetenschappelijke kwaliteit en utilisatie. Onder dit laatste wordt verstaan de kans dat gebruikers de resultaten zullen toepassen.

De kans op gebruik kan op twee manieren groot zijn. Ten eerste wanneer nu al gebruikers kunnen worden geïdentificeerd, die daadwerkelijk geïnteresseerd zijn. Ten tweede doordat resultaten klaarblijkelijk een heel veld van toepassingen zullen ontsluiten, ook al zijn in dit stadium concrete gebruikers nog niet aan te wijzen. STW zal tevens stimulerend en initiërend optreden op prioriteitsgebieden waar er, op grond van maatschappelijke en/of wetenschappelijke ontwikkelingen, een duidelijke inspanning vanuit het (para-)universitair onderzoekspotentieel is.

Technologiestichting STW

Jaarverslag Technologiestichting STW _ april 2011

Recommend Documents