JAARVERSLAG 2014
Jaarverslag 12de boekjaar 1 januari 2014 – 31 december 2014
Onze ploeg staat altijd aan de leiding
INHOUD
1
2
3
Woord vooraf de Raad van Bestuur
. . . . . . . . . . . .
1
6
5
Eandis in een oogopslag . . . 18
ACTIVITEITENVERSLAG . . . . . . 22
9
10
Verslag van
Voorstelling van
van de voorzitter van
4
de vennootschap . . . . . . . . . . . . . . . . . . 2
7
de Raad van Bestuur
. . . . . . . . . .
10
8
ORGANISATIECOMPLIANCE
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
28
PERFORMANTIE
. . . . . . . . . . . . . . . .
35
KLANTGERICHTHEID . . . . . . . . . . 41
GERICHTHEID . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
LEER & GROEI
. . . . . . . . . . . . . . . . . . .
52
1
WOORD VOORAF Beste lezer, Eandis is uitgegroeid tot een vaste waarde in het energielandschap. En wat we eveneens belangrijk vinden: als bedrijf worden we ook gewaardeerd. Klanten weten waar we voor staan en schatten onze dienstverlening en competenties hoog in. Terecht, want de betrouwbaarheid van ons netwerk behoort vandaag tot de top van Europa. En dat willen we zo houden. We zijn een bedrijf met een maatschappelijke rol en dus willen we dicht bij onze klanten staan, in alles wat we doen. We willen een kwaliteitsvolle dienstverlener zijn die betrouwbaar, bereikbaar en beschikbaar is, net als een goede buur. Die stoort u niet wanneer alles goed gaat, maar biedt altijd een helpende hand wanneer het nodig is. ‘Eandis, altijd in uw buurt’ is geen holle slogan. We willen dat de gemeenten en hun inwoners op ons kunnen rekenen om hùn keuzes en ambities op het vlak van energie te realiseren. In de praktijk gaat het er ons om zorgen weg te nemen, zo weinig mogelijk hinder te veroorzaken en te werken tegen een aanvaardbare kost. En dat in alle dimensies van onze dienstverlening, zowel op technisch als op sociaal en ecologisch vlak. Zorgen wegnemen? Dat betekent betrouwbare producten en diensten leveren, het de gemeenten en hun inwoners gemakkelijk maken, hen ondersteunen. Daarom willen we korte doorlooptijden
Betrouwbaar, bereikbaar en beschikbaar zijn, voor onze
2,4 miljoen klanten en voor de
234 Vlaamse
steden en gemeenten waarmee we samenwerken. garanderen, vakkundig herstelde voetpaden achterlaten, een brede waaier producten en diensten aan lokale besturen aanbieden en hen bijstaan met onderbouwd advies en technische ondersteuning, straatverlichting op een deskundige manier herstellen, een bedrijfszeker netwerk garanderen, oog hebben voor maatschappelijke noden in het kader van onze sociale openbaredienstverplichtingen, ondersteuning bieden voor duurzaam energiecomfort via advies en premies. Kortom, onze volledige dienstverlening is maatschappelijk engagement dat we volwaardig willen invullen. We trekken voluit de kaart van minder hinder en doen ons uiterste best om de omwonenden zo weinig mogelijk tot last te zijn door alle fasen van een werk vlot op elkaar te laten aansluiten. Daarom werken we ook samen met andere nutsbedrijven om dat doel te bereiken, met Synductis als logisch gevolg. De samenwerking met de aangesloten partners verloopt goed, we groeien steeds dichter naar elkaar toe en we verwelkomen nog nieuwe partners.
Graag, want hoe meer partners, hoe meer synergie, hoe minder hinder. Tegelijk willen we anticiperen op de maatschappelijke druk op onze kosten. Want inspelen op de verwachtingen van gemeenten en klanten, betekent niet alleen goede producten en diensten aanbieden, maar ook werken tegen een aanvaardbare prijs. Daarom blijven we gaan voor optimale efficiëntie. Alleen zo kunnen we blijven zorgen voor een bedrijfszekere en betaalbare energiedistributie. Eandis heeft een grote maatschappelijke verantwoordelijkheid. Op elk moment van de dag willen we bereikbaar en beschikbaar zijn voor de eindklant. Uiteraard niet alleen voor dringende interventies, maar ook met informatie voor en communicatie naar onze klant. Met onze vernieuwde website zetten we weer een stap vooruit naar de klant toe. Via ons digitaal platform kan de klant snel de juiste informatie vinden over onze dienstverlening en de juiste info geven aan onze interne diensten. Dit is een duidelijke win-winsituatie. Betrouwbaar, bereikbaar en beschikbaar zijn. Dat is de leidraad in alles wat we doen, voor onze 2,4 miljoen klanten en voor de 234 Vlaamse steden en gemeenten waarmee we samenwerken. Wij zijn en blijven hun bondgenoot, elke dag opnieuw.
Piet Buyse
Piet Buyse, voorzitter Raad van Bestuur
1
2
VOORSTELLING VAN DE VENNOOTSCHAP Bestuursorganen
(samenstelling op 1 januari 2015)
Raad van Bestuur Piet Buyse
Koen Kennis
Voorzitter
1ste Ondervoorzitter
Geert Versnick
2de Ondervoorzitter
Louis Tobback
Nick Vandevelde
3de Ondervoorzitter
Secretaris
Jean-Pierre De Groef
Christoph D’Haese
Christof Dejaegher
Paul Diels
Greet Geypen
Luc Janssens
Piet Lombaerts
Luc Martens
Katrien Partyka
Ilse Stockbroeckx
Sven Taeldeman
Filip Thienpont
2
Managementcomité voorzitter
leden
secretaris
Walter Van den Bossche
Guy Cosyns Wim Den Roover Jean Pierre Hollevoet David Termont Donald Vanbeveren Werner Verlinden
Nick Vandevelde
Auditcomité
HR-Comité
voorzitter
secretaris
voorzitter
Paul Diels
Nick Vandevelde
Piet Buyse
leden
leden
Luc Janssens Koen Kennis Sven Taeldeman
Greet Geypen Koen Kennis Sven Taeldeman
secretaris Nick Vandevelde
3
Administratieve gegevens
Nuttige contacten Hoe contacteer je Eandis ?
• Opgericht op 29 april 2002 in Brussel (onder de naam Electrabel Netmanagement Flanders nv en later Electrabel Netten Vlaanderen nv); op 30 maart 2006 omgevormd tot Eandis cvba • Vennootschapsvorm: cvba (coöperatieve vennootschap met beperkte aansprakelijkheid)
Dringende oproepen
Snel en makkelijk via het web. 0800 65 0 65
• Btw-nummer BE 0477.445.084 - RPR Gent, afdeling Gent • Website: www.eandis.be • Algemeen correspondentieadres:
Eandis cvba Brusselsesteenweg 199 9090 Melle
Gasreuk
Hier kun je een gasreuk melden, 24 uur per dag en 7 dagen per week. Deze oproepen worden prioritair behandeld. Dit is een gratis nummer.
• Zetel van de vennootschap: Brusselsesteenweg 199 in 9090 Melle • Ondernemingsnummer 0477.445.084
Website
078 35 35 00
Storingen en defecten
Op dit nummer kun je terecht om storingen of defecten op het elektriciteits- of aardgasnet te melden. Het nummer is 24 uur per dag en 7 dagen per week bereikbaar. Je betaalt het zonale tarief. Mensen met een spraaken/of gehoorstoornis Mensen met een spraak- en/of gehoorstoornis kunnen een gasreuk, storingen en defecten melden via een sms-codebericht naar 0477 77 70 80. Meer info vind je op www.eandis.be > Contact > Info voor mensen met spraak- of gehoorstoornis.
SMS
0477 77 70 80
078 35 35 34
Algemeen telefoonnummer
Voor alle vragen kun je ook terecht op dit nummer. We zijn iedere werkdag bereikbaar van 8 tot 20 uur en op zaterdag van 9 tot 13 uur. Je betaalt het zonale tarief.
Nuttige contacten.indd 1
www.eandis.be Aansluitingen gas en elektriciteit: nieuwe aansluitingen, verzwaring van aansluitingen, verplaatsing en vervanging van meters. www.eandis.be > Aansluitingen Doorgeven meterstanden www.eandis.be > Meteropname Melden van verhuizing www.eandis.be > Verhuizen Rationeel energiegebruik: premies, tips … www.eandis.be > Energie besparen Dienstverlening van de sociale leverancier en budgetmeters www.eandis.be > Sociale dienstverlening Vacatures www.eandis.be > Jobs Stroomonderbrekingen www.eandis.be > Stroomonderbreking Op deze pagina krijg je een overzicht van alle actuele en recente stroomonderbrekingen op het distributienet van Eandis. Defecte straatlampen www.eandis.be > Een defect doorgeven aan Eandis Een defecte straatlamp opgemerkt? Geef de adresgegevens van de paal door en we herstellen het defect zo snel mogelijk. Defecte straatlampen kun je ook telefonisch melden: 0800 6 35 35. Opmerkingen of klachten www.eandis.be > Eandis helpt je graag snel verder Heb je een probleem met de dienstverlening van Eandis? We horen graag je reactie, zodat we onze werking kunnen verbeteren. Klachtencommissie Eandis www.eandis.be > Over Eandis > Klachtencommissie Eandis Ben je niet tevreden over de manier waarop we je klacht behandelen? Dan kun je terecht bij de Klachtencommissie van Eandis. Je kunt ook schrijven naar: Klachtencommissie Eandis - Postbus 60, 9090 Melle.
4
23/03/15 10:19
Kerncijfers 2014 KERNCIJFERS 2014 Balanstotaal
Omzet
4 859
1 104
miljoen euro
miljoen euro
Aantal
891 Kaderleden
4 170
Voltijds equivalent
876,99
3 279 Uitvoerend 3 124,12
medewerkers Totaal 4 170
25 171 836 Klantenkantoren
Bezoekers
Bezoekers van een klantenkantoor voor een selfservice oplading van een budgetmeterkaart worden niet geregistreerd als bezoeker van een klantenkantoor.
1 311 764
Telefonische oproepen
4 001,11
Klantencontacten
callcenter
Meteropneming
Aantal selfservice opladingen van budgetmeterkaart
213 266
4 377 754
opgenomen toegangspunten met
jaarlijkse opneming
21 936
gemiddeld aantal opgenomen toegangspunten/maand met
maandelijkse opneming Gemiddeld
240 957
bezoekers website per maand
43 519 toegangspunten met
automatische (kwartier)uitlezing
5
Aankopen Aantal medewerkers Bedrag geplaatste gecontracteerde bestellingen namens distributienetbeheerders aannemers (in miljoen euro)
839,0
(VTE)
1 947
Sociale openbaredienstverplichtingen Toegangspunten toegewezen aan DNB als sociale
Elektriciteit
61 525 89 666 5 515 33 734 306 456 175
leverancier Aardgas
47 942 45 733 5 331 24 180
Rationeel energiegebruik (REG) Bedrag uitgekeerde premies REG-premies (in euro) Toegekende
83 444 52 030 956
Opgestelde budgetmeters
Budgetmeters geplaatst tijdens boekjaar
Actieve budgetmeters
oplaadpunten budgetmeterkaarten Aantal opladingen
Omzet opladingen budgetmeters
322 893
38,8 miljoen euro
LAC-zittingen
LAC-dossiers
1 458
48 219
6
Uitbating en beheer netten Gerealiseerd investeringsbudget (bruto, in miljoen €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
549,3
Voorzien investeringsbudget (bruto, in miljoen €, excl. Slimme meters/netten en Clearing House)
564,2
Nieuwe aansluitingspunten
57 870 Elektriciteit
Aardgas
23 915 33 955
Nieuw aangelegd net (km) Elektriciteit
Aardgas
1 458 557
Aantal minuten/jaar/ klant leverings-
onbeschikbaarheid via
middenspanningsnet
Behaald percentage
herstelling openbare verlichting binnen de norm van 14 dagen
17 min en 32 sec 96,46 %
7
Aandeelhouders Deze zeven Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas zijn de enige aandeelhouders van Eandis:
Distributienetbeheerder
Aantal aandelen
% op totaal
Gaselwest
57 830
16,60 %
IMEA
47 944
13,76 %
Imewo
78 105
22,42 %
Intergem
38 139
10,94 %
Iveka
49 976
14,34 %
Iverlek
67 701
19,43 %
Sibelgas
8 736
2,51 %
TOTAAL
348 431
Baarle-Hertog Essen
100,00 %
Kalmthout
Hoogstraten Ravels Wuustwezel Merksplas
Stabroek
Knokke-Heist
Rijkevorsel Kapellen Brasschaat
Blankenberge De Haan Bredene
Antwerpen
Sint-Laureins
Zuienkerke
Damme Assenede
SintGillisWaas
Beveren Zwijndrecht
Brecht Beerse Malle
Schoten Schilde Zoersel Wijnegem
Lille
Arendonk OudTurnhout
Turnhout
Retie Kasterlee
Dessel
Vorselaar Wommelgem Zandhoven Mol Jabbeke Maldegem Eeklo Borsbeek Ranst Grobbendonk Wachtebeke Mortsel Herentals Moerbeke Geel Olen Edegem Kruibeke Balen Sint-Niklaas Waarschoot Beernem Hove Evergem Herenthout Aartselaar Nieuwpoort Knesselare Temse Oostkamp Lint Lier Meerhout Ichtegem Zedelgem Koksijde Kontich Zomergem Schelle r Lochristi Lokeren Waasmunster Berlaar Lovendegem Westerlo De Panne Boom Duffel Bornem Aalter Rumst Hamme HeistSintVeurne Puurs Op-DenZele Wingene Nevele SintKatelijneWillebroek Berg Hulshout Ruiselede Gent Destelbergen Amands Putte Waver Laarne Herselt Kortemark Berlare Dendermonde Lichtervelde Mechelen SintBonheiden Londerzeel KapelleMartensTielt ScherpenheuvelKeerbergen Wetteren Wichelen Pittem Buggenhout op-denDeinze Latem Melle Alveringem Lo-Reninge Tremelo Diest Lebbeke Ardooie De Pinte Bos Aarschot Zichem Houthulst Boortmeerbeek Merelbeke Zemst Dentergem Meise Opwijk Lede Haacht Staden Rotselaar Meulebeke Nazareth SintZulte Oosterzele Grimbergen Roeselare Aalst LangemarkMerchtem Oostrozebeke LievensIzegem Vilvoorde Gavere Poelkapelle Houtem ErpeIngelmunster Vleteren Mere Wielsbeke Zingem Asse Wemmel Machelen Herent Kruishoutem Moorslede Affligem Haaltert Zwalm Kortenberg Waregem Denderleeuw Zottegem Zonnebeke Poperinge Ieper Ternat Zaventem Leuven Oudenaarde Herzele Kuurne Liedekerke WortegemKraainem Dilbeek Deerlijk Petegem Roosdaal Boutersem Wezembeek- Bertem Wevelgem Horebeke Anzegem Oppem Ninove Bierbeek Wervik Kortrijk Lennik Tervuren Menen Tienen Brakel Lierde SintMaarkedal Zwevegem Heuvelland Huldenberg Pieters- Drogenbos Geraardsbergen Hoegaarden Avelgem Kluisbergen Leeuw Mesen Linkebeek Overijse Hoeilaart CominesMont- Ronse Beersel SintWarneton Genesiusde-l'Enclus Spiere-Helkijn Rode Halle Ellezelles Bever Celles Frasnes-Lez-Anvaing Oostende
Brugge
Kaprijke
Stekene
Gaselwest Imewo Intergem Iveka Iverlek IMEA Sibelgas
8
Missie, visie, strategie, waarden Missie
Visie
Strategie
Waarden
De missie geeft aan wat onze reden van bestaan is.
De visie geeft aan waar de organisatie heen wil op middellange termijn.
De strategie zegt hoe de organisatie haar visie wil realiseren.
Dag en nacht stellen wij op een veilige, betrouwbare en kostenbewuste manier energie ter beschikking van elke klant in de aangesloten gemeenten.
We streven voortdurend naar meerwaarde voor de aandeelhouders, de klanten, de medewerkers, de omgeving waarin wij opereren en de overheden en willen daarom:
Voor de gereguleerde activiteiten stellen we operationele excellentie voorop bij het aanbieden van kwalitatieve services aan onze klanten.
De waarden verduidelijken ‘wie we zijn’ en ‘waar we voor staan’, wat ons typeert en verbindt.
Wij investeren gericht in de technologische vernieuwing van onze netten. Zo kunnen we beantwoorden aan de energievraag van morgen en verzorgen we de energiestromen van en naar de klant. Wij bewaken het maatschappelijk belang van de energievoorziening. Daarom stimuleren we het verstandig gebruik van energie, organiseren we de energielevering bij mensen met betaalmoeilijkheden en ontwikkelen we een breed aanbod van energiediensten voor onze gemeenten. Als onafhankelijke databeheerder verzekeren wij de marktwerking.
• blijven werken aan een systematische verbetering van kostenefficiëntie • duurzame technologische innovatie brengen om de bedrijfszekerheid van de netten te garanderen en de realisatie van de Vlaamse klimaatdoelstellingen te bevorderen • de referentie zijn op vlak van kwaliteitsvolle en veilige dienstverlening met maximale aandacht voor milieu en samenleving • in synergie treden met andere nutsoperatoren met het oog op minder hinder voor de gemeenten en hun inwoners • een voortrekkersrol spelen in de bevordering van de marktwerking.
Bij de uitvoering van onze activiteit houden we vier basiswaarden voor ogen. Deze waarden zijn het DNA van onze organisatie:
Voor de niet-gereguleerde activiteiten spelen we actief in op opportuniteiten die de strategische focus ondersteunen en voortbouwen op onze sterktes.
1. gedreven door vakmanschap
De bedrijfsstrategie steunt op vijf strategische pijlers:
4. samen sterker
2. altijd integer 3. engagementen nakomen
1. Compliance: het draagvlak voor onze activiteiten blijvend verankeren binnen de gereguleerde krijtlijnen 2. Performantie: de kost van energie verminderen voor klant en maatschappij 3. Klantgerichtheid: kwalitatief en transparant diensten aanbieden 4. Organisatiegerichtheid: onze organisatie doeltreffend, veilig en milieubewust ontwikkelen 5. Leer & groei: ons voorbereiden op veranderende marktomstandigheden
9
VERSLAG VAN DE RAAD VAN BESTUUR
Overeenkomstig de wettelijke en statutaire bepalingen brengen wij verslag uit over de activiteiten van Eandis cvba tijdens het twaalfde boekjaar van de vennootschap. In het activiteitenverslag vind je de belangrijkste gebeurtenissen en evoluties van de voorbije verslagperiode. In het Financieel Verslag leggen wij de enkelvoudige jaarrekening over het boekjaar afgesloten op 31 december 2014 voor, opgesteld volgens de Belgische boekhoudnormen (BE-GAAP), met name de balans, de resultatenrekening met commentaar, de toelichting en de winstverdeling. We leggen ook de geconsolideerde jaarrekening voor, afgesloten op 31 december 2014, opgesteld enerzijds volgens de Belgische boekhoudnormen (BE-GAAP) en anderzijds volgens de International Financial Reporting Standards (IFRS). Ook de verslagen van de commissaris met betrekking tot de jaarrekeningen in BE-GAAP en IFRS zijn opgenomen in de financiële rapportering. In het Financieel Verslag is ook opgenomen de verklaring van de personen verantwoordelijk voor de jaarrekeningen en het jaarverslag (artikel 12, §2 van het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt).
Op 29 december 2014 is Electrabel NV uit het kapitaal getreden van de 7 verschillende opdrachthoudende of intercommunale verenigingen die de aandeelhouders van Eandis zijn. Hiermee werd tegemoet gekomen aan de verplichting uit het Vlaams Decreet houdende de Intergemeentelijke Samenwerking van 6 juli 2001 tot uittreding van private partners uit het kapitaal van dergelijke intergemeentelijke samenwerkingsverbanden tegen uiterlijk 31 december 2018. Vanaf 29 december 2014 is het aandeelhouderschap van de distributienetbeheerders dan ook 100 % publiek. Het rechtstreekse aandeelhouderschap van Eandis cvba, met de 7 distributienetbeheerders die gezamenlijk alle Eandis-aandelen aanhouden, is niet gewijzigd. Eandis doet een beroep op het publieke spaarwezen. De relevante wet- en regelgeving, onder meer het Koninklijk Besluit van 14 november 2007 betreffende de verplichtingen van emittenten van financiële instrumenten die zijn toegelaten tot de verhandeling op een gereglementeerde markt, zijn dan ook van toepassing op de vennootschap. Op 12 oktober 2011 kreeg de vennootschap bij kredietbeoordelaar Moody’s Investors Service (‘Moody’s’) de langetermijnkredietrating A1 met negatieve vooruitzichten. Moody’s heeft op 13 maart 2014 de vooruitzichten van deze rating op ‘stabiel’ geplaatst met behoud van de A1-rating. Op 2 december 2014 heeft Moody’s de A1-rating van Eandis opnieuw bevestigd, maar de vooruitzichten weer op ‘negatief’ geplaatst.
3 In de loop van 2014 heeft Eandis tweemaal een beroep gedaan op haar EMTN-programma voor de uitgifte van een internationaal geplaatste obligatielening. Op 7 mei 2014 werd een obligatie van 550 miljoen euro geplaatst met een looptijd van 15 jaar aan een jaarlijkse coupon van 2,875 %. Op 4 december volgde een obligatie van 400 miljoen euro met een looptijd van 12 jaar en een jaarlijkse coupon van 1,75 %. Daarnaast heeft Eandis ook private plaatsingen gerealiseerd buiten haar EMTN-programma. Op 5 maart 2014 werd een dubbele private plaatsing met een coupon van 3,55 % in de markt gezet: een eerste schijf van 52 miljoen euro met een looptijd van 30 jaar en een tweede schijf van 23 miljoen euro op 22 jaar. Op 27 oktober 2014 ten slotte werd nogmaals een dubbele private plaatsing afgerond: een eerste schijf ten belope van 170 miljoen euro (coupon van 3,00 % met een looptijd van 30 jaar) en een tweede schijf van 95 miljoen euro (coupon van 2,60 % en een looptijd van 20 jaar). Zoals steeds, werden de gelden die met de genoemde transacties werden opgehaald, integraal doorgeleend aan de distributienetbeheerders. Op 1 september 2014 heeft Eandis – in opdracht van Gaselwest – 5 aandelen in het Innovatie- en Incubatiecentrum Kortrijk (IICK) overgenomen van Electrabel. Deze 5 aandelen vertegenwoordigen 8,33 % op het totaal aantal aandelen. Als gevolg van deze overname heeft Eandis recht op één mandaat van bestuurder bij IICK. Er zijn geen wijzigingen opgetreden in de consolidatiekring.
10
De Stroomlijn cvba en Indexis cvba worden integraal geconsolideerd. Atrias cvba wordt geconsolideerd volgens de methode van vermogensmutatie. Synductis cvba wordt door Eandis niet geconsolideerd. Ook de participaties van Eandis in een aantal regionale bedrijvencentra worden niet geconsolideerd, omdat de onderneming er geen beslissende invloed kan uitoefenen op de oriëntatie van het beleid of niet het recht heeft om er een meerderheid van de bestuurders aan te duiden.
In de opdrachthoudende verenigingen IMEA, Iveka en Intergem (telkens voor de activiteit gasdistributie) moesten de gemeenten die tot eind 2008 behoorden tot de voormalige intercommunale IGAO, een beslissing nemen over de verdere samenwerking binnen de opdrachthoudende vereniging waar ze nu deelnemer zijn.
Ex-IGAO zou immers op 31 december 2014 zijn statutaire eindduur hebben bereikt. Alle betrokken gemeenten (en hun opdrachthoudende verenigingen) hebben ingestemd met de verlenging van hun deelneming ‘gas’ tot de normale vervaldag van hetzij IMEA (9 november 2019), hetzij Intergem (14 september 2018), hetzij Iveka (31 december 2016).
11
Eandis zal voor deze gemeenten binnen de genoemde opdrachthoudende verenigingen en gedurende de gestelde periode blijven optreden als werkmaatschappij voor de gasactiviteit. In toepassing van het Vlaams Energiedecreet van 8 mei 2009 en het Vlaams Energiebesluit van 19 november 2010 hebben de zeven elektriciteitsnetbeheerders hun aanvraag ingediend bij de energieregulator VREG om voor een hernieuwde periode van twaalf jaar (2014-2026) een beroep te mogen doen op de diensten van Eandis cvba als hun werkmaatschappij voor de exploitatie van het distributienet elektriciteit en de uitvoering van de openbaredienstverplichtingen voor elektriciteit. Er zijn geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen. Er is geen verwerving van aandelen van de moedervennootschap of door een dochtervennootschap gebeurd. Eandis heeft van de bevoegde btw-administratie de goedkeuring verkregen om vanaf 1 januari 2015 een btw-eenheid ‘Economische Groep Eandis’ te vormen bestaande uit de zeven distributienetbeheerders, Eandis cvba zelf en de filialen De Stroomlijn cvba en Synductis cvba. Eandis fungeert als vertegenwoordiger voor de btw-eenheid.
De regeling van een btw-eenheid kan worden toegepast door in België gevestigde belastingplichtigen die weliswaar aparte juridische entiteiten zijn, maar op financieel, organisatorisch en economisch vlak nauw met elkaar verbonden zijn. De identificatie als btw-eenheid betekent een aanzienlijke administratieve vereenvoudiging en de voorfinanciering van de btw op transacties tussen de leden van de btw-eenheid kan worden vermeden. Eandis heeft in maart 2014 in het kader van een nakende EMTN obligatie-uitgifte een afgeleid instrument (‘derivaat’) afgesloten in de vorm van een ‘Forward IRS’ voor een bedrag van 50 miljoen euro. Dit instrument werd automatisch verkocht bij uitgifte van de obligatielening. Het resultaat van deze verkoop aan marktwaarde is in de resultatenrekening verwerkt. De vennootschap heeft geen bijkantoren. Op het gebied van octrooien werd het valorisatiepotentieel van de specifieke Eandis-knowhow inzake filtering bevestigd. De beschermingsstrategie van het PLC-octrooi werd verder afgestemd op de reële marktinteresse en hierdoor beperkt tot 14 landen. Onze technologie voor meting op middenspanning door middel van een middenspanningssensor werd beschermd door octrooien binnen en buiten Europa. Voor de verdere ontwikkeling van de middenspanningssensor werd een consortium opgericht, zodat de ontwikkelingskosten kunnen worden gedeeld met andere industriële partners.
de Raad van Bestuur, Brussel, 1 april 2015
12
Belangrijke gebeurtenissen na afsluiting van het boekjaar 2014 Erkenning van de distributienetbeheerders
Synductis
De Vlaamse energieregulator VREG heeft per brief van 6 februari 2015 haar beslissing van 3 februari 2015 tot hernieuwing van de aanwijzing van de 7 distributienetbeheerders uit de Eandis Economische Groep als elektriciteitsdistributienetbeheerder gemeld. Deze aanwijzing geldt voor een periode van 12 jaar vanaf 5 september 2014. De beslissing tot aanwijzing onder voorbehoud van 5 september 2014 werd ingetrokken.
Op 16 januari 2015 heeft een Buitengewone Algemene Aandeelhoudersvergadering van Synductis een statutenwijziging goedgekeurd, waardoor onder meer een zevende sector “Coördinatie” [met aandelen “B”] werd toegevoegd, en wijzigingen aan de bepalingen inzake het kapitaal, de samenstelling en de werking van de Raad van Bestuur werden doorgevoerd. Deze statutenwijziging werd notarieel bekrachtigd op 21 januari 2015.
Hernieuwing van de toestemming voor de werkmaatschappij De Vlaamse energieregulator VREG heeft bij beslissing van 24 februari 2015 toestemming verleend aan de distributienetbeheerders Gaselwest, IMEA, Imewo, Intergem, Iveka, Iverlek en Sibelgas om een beroep te doen op de diensten van Eandis cvba als werkmaatschappij voor elektriciteit. Deze toestemming geldt vanaf 5 september 2014 en is geldig voor een periode van twaalf jaar.
Op 14 januari 2015 heeft de Raad van Bestuur van Eandis akte genomen van de toetredingsbeslissing van de NV van publiek recht Belgacom (optredend onder de naam Proximus) en de overdracht door Eandis van de Synductisaandelen voor de activiteit ‘telecom’ aan deze nieuwe Synductis-vennoot goedgekeurd.
Vennootschapsbelasting van toepassing op de distributienetbeheerders Ingevolge een beslissing van de federale regering (eind 2014) is sedert 1 januari 2015 de vrijstelling van vennootschapsbelasting voor de intercommunale verenigingen opgeheven. Indien ook de distributienetbeheerders effectief aan de vennootschapsbelasting onderworpen zijn, dan kan deze belasting voor de groep van de distributienetbeheerders, gebaseerd op de toegelaten winst die de VREG heeft vastgesteld in het kader van het toegelaten inkomen voor 2015, geraamd worden op 104,6 miljoen euro voor 2015.
De Buitengewone Algemene Aandeelhoudersvergadering van 16 januari 2015 heeft de nodige beslissingen getroffen om de toetreding van Belgacom/Proximus mogelijk te maken. De desbetreffende notariële bekrachtiging volgde op 21 januari 2015.
Indexis Eind 2014 werd beslist tot integratie van de activiteiten van Indexis in één van de deelnemende werkmaatschappijen (Eandis of ORES). Het Indexis-management werd door de Raad van Bestuur van Indexis gelast met het opmaken van een gedetailleerd voorstel ter zake. Deze beslissing tot integratie moet uitwerking hebben tegen uiterlijk 31 december 2015. Op 12 maart 2015 werd aan de Raad van Bestuur van Indexis voorgesteld dat de activiteiten van Indexis zouden worden geïntegreerd in Eandis.
13
VERKLARING INZAKE DEUGDELIJK BESTUUR Eandis streeft ernaar de principes van deugdelijk bestuur te allen tijde na te leven. De Belgische Corporate Governance codes voor beursgenoteerde ondernemingen (Code Daems of Code 2009) en niet-beursgenoteerde ondernemingen (Code Buysse), die de maatstaf zijn voor de kwaliteit van deugdelijk bestuur, vormden de inspiratiebron bij het uitschrijven van het eigen Corporate Governance Charter van Eandis. Net zoals beide genoemde codes steunt ook het Corporate Governance Charter van Eandis op het correcte evenwicht tussen ondernemerschap en controle, en tussen prestatie en conformiteit met de regels. Naast de algemene context van Corporate Governance of ‘deugdelijk bestuur’ is het Eandis Corporate Governance Charter ook opgesteld in het kader van de specifieke bepalingen die de wet- en decreetgever oplegt naar aanleiding van de vrijmaking van de energiemarkt. Die bepalingen spitsen zich in eerste instantie toe op de verhouding tussen netwerkbeheerder en netwerkgebruiker: het zijn regels die aan alle netwerkgebruikers een niet-discriminerende toegang tot het netwerk garanderen.
Het Corporate Governance Charter werd goedgekeurd door de Raad van Bestuur van de vennootschap, in uitvoering van de opdrachten die haar werden toegewezen door de distributienetbeheerders.
De Raad van Bestuur heeft in december 2014 wijzigingen doorgevoerd aan het Corporate Governance Charter. Deze wijzigingen werden van kracht op 1 januari 2015. Het betrof voornamelijk een aantal actualiseringen, zoals:
De Raad van Bestuur, het Auditcomité, het HR-Comité en het Managementcomité zullen aandacht hebben voor mogelijke toepassingsproblemen met betrekking tot het Charter en zullen desgevallend maatregelen nemen om die problemen te corrigeren. De concrete invulling van het Charter en de naleving ervan berust zowel bij de bestuurders, het management als het personeel van Eandis.
• de gewijzigde regelgevende bevoegdheid over de distributienettarieven
Het Corporate Governance Charter van Eandis is een publiek document. De integrale versie ervan kan vrij worden geraadpleegd op de website van Eandis: www.eandis.be > Publicaties > Charters.
• de uittreding van Electrabel uit het kapitaal van de distributienetbeheerders • de voorziene stopzetting van de Corporate Governance Comités bij de distributienetbeheerders (per 1 juli 2015) • aanpassingen ingevolge aanbevelingen door de auditor van de onderneming • de gewijzigde naam van de Ombudsdienst, die voortaan als ‘Klachtencommissie Eandis’ door het leven gaat • en de opname in een bijlage van specifieke bepalingen inzake informatiebeveiliging.
Afwijkingen van het Eandis Corporate Governance Charter ten opzichte van de in België algemeen gangbare Corporate Governance codes zijn in hoofdorde een gevolg van de specifieke wetgeving die op Eandis als werkmaatschappij voor beheerders van distributienetwerken voor gas en elektriciteit van toepassing is. In bijkomende orde worden dergelijke afwijkingen ook verklaard vanuit de aandeelhoudersstructuur van de onderneming: zeven distributienetbeheerders, van wie aan het eind van 2014 uitsluitend openbare besturen de aandeelhouders zijn, bezitten de aandelen van Eandis.
14
Samenstelling van de bestuursorganen en het management - remuneratie
Zoals voorzien in artikel 20.B van de statuten heeft de Raad van Bestuur van Eandis een Auditcomité opgericht. De samenstelling op 31 december 2014 was als volgt:
De samenstelling van de bestuursorganen van Eandis werd in de loop van 2014 slechts op één punt gewijzigd, met name in het Auditcomité (zie hierna).
RAAD VAN BESTUUR De Raad van Bestuur van Eandis was op 31 december 2014 samengesteld als volgt: Voorgedragen door
Start huidig mandaat
Einde huidig mandaat
Intergem
2013
2019
Koen KENNIS, 1ste ondervoorzitter
IMEA
2013
2019
Geert VERSNICK, 2de ondervoorzitter
Imewo
2013
2019
Louis TOBBACK, 3de ondervoorzitter
Iverlek
2013
2019
Jean-Pierre DE GROEF
Sibelgas
2013
2019
Christoph D’HAESE
Intergem
2013
2019
Gaselwest
2013
2019
Paul DIELS
Iveka
2013
2019
Greet GEYPEN
Iverlek
2013
2019
Luc JANSSENS
IMEA
2013
2019
Piet LOMBAERTS
Gaselwest
2013
2019
Luc MARTENS
Gaselwest
2013
2019
Katrien PARTYKA
Iverlek
2013
2019
Ilse STOCKBROEKX
Iveka
2013
2019
Sven TAELDEMAN
Imewo
2013
2019
Filip THIENPONT
Imewo
2013
2019
Naam Piet BUYSE, voorzitter
Christof DEJAEGHER
AUDITCOMITE
Alle bestuurders vertegenwoordigen één van de aandeelhouders. De Raad van Bestuur van Eandis heeft geen onafhankelijke bestuurders in de zin van artikel 526ter van het Wetboek van Vennootschappen. Artikel 523 van het Wetboek van Vennootschappen voorziet een specifieke procedure binnen de Raad van Bestuur in geval van een mogelijk rechtstreeks of onrechtstreeks belangenconflict van vermogensrechtelijke aard in hoofde van een bestuurder, dat strijdig is met een beslissing of een verrichting die behoort tot de bevoegdheid van de Raad van Bestuur van de onderneming. Deze wettelijke bepaling werd in 2014 niet toegepast. In 2014 kwam de Raad van Bestuur negen keer samen. De bestuurders van de vennootschap ontvingen voor hun prestaties in 2014 gezamenlijk een totale bruto vergoeding van 58 325,50 euro (verplaatsingsvergoedingen inbegrepen). Die vergoedingen zijn gebaseerd op een zitpenning van 201,02 euro per effectief bijgewoonde zitting. De voorzitter en ondervoorzitters ontvangen een dubbele zitpenning.
Naam
Functie
Paul DIELS
Voorzitter
Luc JANSSENS
Lid
Koen KENNIS
Lid
Sven TAELDEMAN
Lid
Vanaf 1 september 2014 heeft de heer Luc Janssens het mandaat van de heer Geert Versnick, ontslagnemend als lid van het Auditcomité, overgenomen. Het Auditcomité vergaderde zes keer in de loop van 2014. Net zoals de voorgaande jaren heeft het Auditcomité in zijn werkzaamheden de aandacht vooral toegespitst op de financiële resultaten van de onderneming en de rapportering daarover, de ontwikkelingen rond de distributienettarieven, de budgettering en de financieringspolitiek. Daarnaast heeft het Auditcomité zich gebogen over de resultaten van de interne audits en de aanbevelingen die hieruit voortvloeien. Tenslotte besprak het Auditcomité ook de prestatierapportering, d.i. de vorderingen die Eandis maakt in de realisatie van haar strategische doelstellingen. Het Auditcomité van Eandis rapporteert over zijn bevindingen aan de Raad van Bestuur.
15
HR-COMITE
MANAGEMENTCOMITE
Zoals voorzien in de statuten (artikel 20.C) heeft de Raad van Bestuur van Eandis in haar schoot ook een HR-Comité opgericht. De samenstelling ervan bleef ongewijzigd en was op 31 december 2014 als volgt:
De dagelijkse leiding van de onderneming is toevertrouwd aan het Managementcomité. De acht personen die op 31 december 2014 het Managementcomité vormden, zijn:
Naam
Functie
Piet BUYSE
Voorzitter
Greet GEYPEN
Lid
Koen KENNIS
Lid
Sven TAELDEMAN
Lid
Het HR-Comité volgt de ontwikkelingen in het HR-beleid van Eandis zeer actief op en formuleert dienaangaande aanbevelingen. Het Comité heeft besprekingen gewijd aan dossiers over benoemingen in hogere leidinggevende functies, het algemene verloningsbeleid, het streeforganogram en de personeelsbehoeften en -planning. Ook het HR-Comité rapporteert aan de Raad van Bestuur. Het HR-Comité kwam in 2014 vijf keer samen.
STRATEGISCH COMITE Het Strategisch Comité is per eind december 2014 samengesteld als volgt: Naam
Functie
Piet BUYSE
Voorzitter
Koen KENNIS
Lid
Louis TOBBACK
Lid
Geert VERSNICK
Lid
Naam
Bevoegdheid
Walter VAN DEN BOSSCHE
CEO, Voorzitter Managementcomité
Guy COSYNS
Directeur Klantwerking
Frank DEMEYER
Directeur Personeels- & Organisatiebeheer
Wim DEN ROOVER
Directeur Netuitbating
Luc DESOMER
Directeur Public Affairs & Communicatie
Jean Pierre HOLLEVOET
Directeur Netbeheer
David TERMONT
CFO, Directeur Financieel, Administratief en ICT-beheer
Donald VANBEVEREN
Directeur Regulering & Strategie
De heren Frank Demeyer en Luc Desomer hebben op 31 december 2014 hun professionele loopbaan beëindigd. De heer Werner Verlinden vervoegde het Managementcomité per 1 januari 2015 als directeur Personeels- en Organisatiebeheer. De bevoegdheden inzake public affairs en communicatie werden vanaf 1 januari 2015 toevertrouwd aan twee senior managers, die rechtstreeks rapporteren aan de CEO. Sinds 1 januari 2015 telt het Managementcomité van Eandis dus nog zeven leden. De leden van het Managementcomité wonen de zittingen van de Raad van Bestuur bij, maar ze hebben er geen stemrecht. Het Managementcomité vergadert in principe wekelijks, met uitzondering van een aantal vakantieperiodes. De bruto loonkost voor de leden van het Managementcomité van Eandis bedroeg voor 2014 in totaal 3 212 392,11 euro.
De Voorzitter van de Raad van Bestuur is ambtshalve voorzitter van het Strategisch Comité, zoals bepaald in artikel 20.D van de statuten. In het Strategisch Comité wordt de algemene strategie voor Eandis en de Eandis Economische Groep uitgestippeld. Bijzondere aandacht gaat daarbij uit naar de relaties met de overheid en de regulator, met de aandeelhouders en met de andere partijen binnen het distributienetbeheer in Vlaanderen. Het Strategisch Comité rapporteert aan de Raad van Bestuur. In 2014 kwam het Strategisch Comité elf keer samen. 16
Aandelen en aandeelhouders
Obligaties uitgegeven door Eandis
Interne controle en risicobeheersing
Alle aandelen van Eandis zijn in handen van zeven Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en gas:
De obligaties, uitgegeven door Eandis sinds 2010 tot op heden en waarvoor de distributienetbeheerders/ aandeelhouders borg staan, zijn genoteerd op volgende beurzen:
De onderneming wordt in haar werking geconfronteerd met een aantal onzekerheden en risico’s. Eandis pakt de potentiële risico’s gestructureerd aan via een methodiek van ‘integraal risicobeheer’. Door een permanente opvolging en door de implementatie van diverse procedures worden de onzekerheden en risico’s maximaal onder controle gehouden en gereduceerd.
Aantal aandelen
Gaselwest
• Beurs van Luxemburg - gereglementeerde markt
57 830
• Euronext Brussel - gereglementeerde markt • Alternext Brussel - niet-gereglementeerde markt
IMEA
• Open Market Frankfurt (‘Freiverkehr’) niet-gereglementeerde markt.
47 944
Controle door de commissaris en remuneratie Imewo
Intergem
Iveka
Iverlek
Sibelgas
78 105
De commissaris van de onderneming is het revisorenkantoor Ernst & Young Bedrijfsrevisoren (EY), met als vaste vertegenwoordiger de heer Paul Eelen, bedrijfsrevisor. De Algemene Aandeelhoudersvergadering van 25 april 2014 heeft het mandaat van EY als commissaris van Eandis hernieuwd voor een periode van drie jaar, d.w.z. tot na de Jaarvergadering die zal gehouden worden in het voorjaar van 2017. Ook de opdracht van EY inzake de IFRSrapportering werd verlengd voor de boekjaren 2014 tot en met 2016.
38 139
49 976
67 701 8 736
Aandelen-aandeelhouders Eandis.indd 1
14/04/15 13:04
De aandelen van Eandis zijn niet beursgenoteerd. Er werden geen vermeldingen genoteerd met betrekking tot het verkrijgen van eigen aandelen, noch van of door de moedervennootschap, noch van of door één van de dochtervennootschappen.
Alle bedrijfsprocessen, waaronder de financiële processen, worden door de interne auditdiensten op regelmatige basis geauditeerd op risico’s. Elke aanbeveling krijgt een score mee die de prioriteit voor remediëring bepaalt. In 2014 heeft een externe auditor de interne auditdienst van Eandis doorgelicht op het vlak van organisatie en werking en vastgesteld dat de dienst conform de richtlijnen werkt. Enkele specifieke acties werden op het getouw gezet om tegemoet te komen aan aanbevelingen uit de externe audit. Voor een meer gedetailleerde beschrijving van alle risico’s waarmee Eandis zich geconfronteerd ziet, verwijzen we naar het prospectus, gedateerd 25 november 2014 (blz. 19-36 in de officiële Engelstalige versie; blz. 21-40 in de Nederlandse vertaling van het prospectus). Je kunt het prospectus terugvinden op de website van Eandis: www.eandis.be > Over Eandis > Investor relations.
Bovenop de vergoeding die de Algemene Aandeelhoudersvergadering heeft vastgelegd voor de controlewerkzaamheden uitgevoerd door de commissaris van de vennootschap, werd een bedrag van 22 575,00 euro uitbetaald aan de commissaris voor supplementaire (controle)werkzaamheden buiten diens opdracht. Het revisorenkantoor BDO is belast met de attestering van het cashmanagement, en de waardering van de RAB en de slopingen. Ook dit contract werd in 2014 verlengd voor de periode tot en met boekjaar 2016.
17
Vernieuwde website
Eandis in een oogopslag
www.eandis.be
240 000 surfers/maand
Actief in
4 170
medewerkers
stijgend
234
Eandis altijd in uw buurt
steden / gemeenten
234 steden / gemeenten 100 % 7 distributienetbeheerders
100 %
Eandis cvba
4
Producenten van elektriciteit
Regulatoren CREG en VREG Elia
Invoerders van aardgas
Klanten
Distributienetbeheerders
Fluxys
Energieleveranciers
Eandis vormt in de vrije energiemarkt een onmisbare schakel tussen producenten en verbruikers
4 dochterondernemingen
18
De Stroomlijn
Indexis
De Stroomlijn cvba is een klantencommunicatiecentrum. Eandis is eigenaar van 1 650 aandelen De Stroomlijn op een totaal van 2 577 aandelen, of 64,03 %. De overige aandelen van De Stroomlijn zijn in handen van de ‘Tussengemeentelijke Maatschappij der Vlaanderen voor Watervoorziening’ cvba (TMVW) voor Eandis bezit 850 aandelen en Synductis cvba voor van de 77 aandelen.
Indexis cvba is een filiaal van de Vlaamse en Waalse netoperatoren Eandis en ORES. Het levert een aantal diensten met betrekking tot de vrije energiemarktprocessen en beheert de verbruiksgegevens op een onafhankelijke en vertrouwelijke manier.
64,03 % aandelen De Stroomlijn
Atrias
Eandis is op 31 december 2014 eigenaar van 2 251 291 aandelen Indexis op een totaal van 3 216 313 aandelen, of 70 %. De overige aandelen zijn in het bezit van ORES cvba (964 839 aandelen), en van de heer Fernand Grifnée, Eandis bezit CEO van ORES (één aandeel).
70 % van de aandelen Indexis
Eandis bezit
25 % van de aandelen Atrias
Synductis Atrias werd opgericht om als federaal Clearing House het dataverkeer tussen leveranciers, transport- en
distributienetbeheerders op de vrije energiemarkt in België vlotter te doen verlopen. Daarvoor stelt Atrias gepaste marktspelregels (MIG-6) en aangepaste IT-infrastructuur op punt. Eandis heeft in Atrias een participatie van 93 aandelen op een totaal van 372 aandelen, dit is 25 %. De overige aandeelhouders van Atrias zijn alle andere Belgische werkmaatschappijen voor distributienetbeheer elektriciteit en/of gas.
Eandis heeft in Synductis een participatie van 930 aandelen op een totaal van 1 860 aandelen, ofwel 50 %. De overige aandelen van Synductis worden aangehouden door de waterbedrijven Eandis bezit TMVW, IWVA en IWVB. De van de vennootschap aandelen staat open voor de toetreding van Synductis nieuwe partners.
50 %
Belgacom/Proximus heeft in december 2014 beslist effectief toe te treden tot Synductis, nadat beide partijen in 2014 al samenwerkten op basis van een samenwerkingsovereenkomst. Deze toetreding brengt een verschuiving in het aandeelhouderschap van Synductis teweeg: Eandis zal 310 aandelen voor de telecomactiviteit overdragen aan Belgacom/ Proximus. Synductis heeft als doel om de synergie bij werken op het openbaar domein te bevorderen en zo concreet gestalte te geven aan een daadkrachtig minderhinderbeleid.
19
Cijfers en commentaar 2014 De omzet daalt het tweede jaar op rij. Het teruglopend investeringsniveau brengt de omzet voor 2014 op 1 103,6 miljoen euro. Dit is 171,4 miljoen euro lager dan in 2013. 1400
Het aantal opgestelde budgetmeters blijft stelselmatig stijgen. Maar belangrijker is dat het aantal actieve budgetmeters voor elektriciteit voor het tweede jaar op rij daalt, in 2014 met 0,8 %. Voor gas was er in 2014 nog een lichte stijging van het aantal actieve budgetmeters (+2,2 %).
1300 90000
1200
G actief
80000 1100
Omzet
1000
-171,4
900 800
2010
2011
2012
2013
miljoen euro
2014
70000
G opgesteld
60000
E actief
50000
Actieve budgetmeters elektriciteit
-0,8 % aardgas
+2,2 %
E opgesteld
40000 30000 20000 10000 0
Het aantal sociale klanten is in 2014 met ongeveer 2 % gedaald in beide activiteiten. 70000
2011
2012
2013
2014
De daling van het personeelsbestand, die begon in 2013, heeft zich in 2014 doorgezet. Eind 2014 telde Eandis 4 170 medewerkers, een daling met 98 eenheden of -2,30 % tegenover eind 2013. Daarmee ligt het aantal medewerkers nog ruim boven het aantal van bij de start van Eandis in 2006.
aardgas elektriciteit
60000
2010
4400
50000
4200
Sociale klanten
40000
30000
2010
2011
2012
2013
2014
-2 %
4000 3800 3600
Aantal medewerkers
3400 3200 3000
2006
2014
-2,3 %
20
Het investeringsniveau is met ruim 12 % gedaald tot het laagste peil uit de voorbije vijf jaar. Van het totale bruto investeringsbedrag van 549,3 miljoen euro gaat twee derden naar elektriciteit, één derde naar gas. De dalende investeringen zijn een gevolg van minder investeringswerken bij de lokale besturen en van het uitdoven van enkele specifieke investeringsprogramma’s (opdrijven van de aansluitbaarheid op het gasdistributienet, programma van vervangingsinvesteringen in elektriciteit om de netten uit de jaren zestig en zeventig te vervangen).
200 000
90
180 000
800
aardgas elektriciteit
600
76
120 000
400
48
100 000
300
34
80 000
Investeringen
-12 %
100 2010
2011
2012
2013
2014
De getransporteerde elektriciteitsvolumes 2014 bereikten het laagste peil van de voorbije vijf jaar. De gasvolumes daalden met ruim 17 % in vergelijking met 2013, wat een rechtstreeks gevolg is van de hogere temperaturen. Die temperatuurstijging blijkt uit de daling van het aantal graaddagen in 2014 met 28 %.
60 000
2010
2011
2012
2013
2014
20
Aantal premies
-30 %
324 euro 2013
Zowel de gemiddelde duur van de onderbrekingen op het elektriciteitsnet, als de frequentie van de onderbrekingen, bereikten in 2014 het laagste niveau in vijf jaar. Met een uitvalduur van 17,3 minuten en een frequentie van 0,43 (d.w.z. ruim minder dan 1 stroompanne op 2 jaar) zijn de elektriciteitsnetten die Eandis uitbaat, uiterst betrouwbaar.
25
0,58
duur (in min/j - linkerschaal)
0,56
1,0
20
graaddagen volume aardgas
0,9
0,54
0,50 10
0,8
Gasvolume
-17 %
0,7
2010
2011
2012
2013
2014
(warm jaar)
0,48 0,46
5
0,44 0
frequentie (# getroffen cabines/ # cabines - rechterschaal)
0,52
15
volume elektriciteit
0,6
# premies (linkerschaal)
62
140 000
500
200
Bedrag (miljoen euro)
160 000
700
0
Het aantal uitbetaalde REG-premies bleef in 2014 stelselmatig dalen (-30 %) en ook het uitgekeerde bedrag daalde met ongeveer een derde en valt terug op het peil van 2012. De trend is duidelijk: minder toegekende REG-premies, maar voor een groter bedrag per premie. Op vijf jaar tijd is het aantal premies gehalveerd, maar het uitgekeerde bedrag ligt nu een derde hoger. Het bedrag per premie steeg van 234 euro in 2010 naar 624 euro in 2014.
2010
2011
2012
2013
2014
0,42
Gemiddeld minder dan
1
stroompanne op 2 jaar
21
5
ACTIVITEITENVERSLAG Beschikbaar, bereikbaar, betrouwbaar. Dat is de rode draad doorheen onze activiteiten. Onze dienstverlening moet op elk ogenblik van elke dag beschikbaar en bereikbaar zijn voor de eindklant. En de eindklant moet op Eandis kunnen rekenen als op een betrouwbare buur. Het is onze roeping om voor onze aandeelhouders, 234 Vlaamse steden en gemeenten, een betrouwbare partner te zijn. Beschikbaar, bereikbaar en betrouwbaar, dat is ook de opstelling die we van onze medewerkers verwachten, elke dag opnieuw. Deze drie begrippen vormen dan ook de leidraad door dit activiteitenverslag 2014 van Eandis.
22
2014 is om uiteenlopende redenen een opmerkelijk jaar geworden voor Eandis. We presenteren u in kort bestek de hoofdpunten uit 2014. 1 De regelgevende context voor onze activiteiten heeft een ingrijpende wijziging ondergaan. De zesde staatshervorming voor België heeft de bevoegdheid over de distributienettarieven immers toegewezen aan de gewesten. Sinds 1 juli 2014 is Vlaanderen, en de Vlaamse energieregulator VREG, bevoegd voor alle aspecten van de regelgeving voor het distributienetbeheer. Alhoewel het regelgevend kader in Vlaanderen nog steeds niet volledig uitgewerkt is, vormen de nettarieven voor het jaar 2015 de eerste concrete bouwsteen.
2 Eandis is de werkmaatschappij voor zeven Vlaamse distributienetbeheerders voor elektriciteit en aardgas. Elk van deze zeven maatschappijen zag eind 2014 zijn private aandeelhouder Electrabel vertrekken. Hiermee kwam een eind aan een vruchtbare samenwerking tussen de publieke lokale overheden en een privébedrijf die meer dan tachtig jaar geleden (op 18 oktober 1932) begon. De stad Antwerpen, de gemeente Lillo en de Electriciteitsmaatschappij der Schelde richtten toen samen de intercommunale IMEA op.
3 Naar het jaareinde van 2014 toe ging er heel wat aandacht naar de gevolgen van een mogelijke elektriciteitsschaarste in België. Eandis is daarbij in eerste instantie verantwoordelijk voor de informatieverstrekking aan en de ondersteuning van de lokale besturen. Zeker voor het afschakelplan ligt de eindverantwoordelijkheid elders, met name bij de transmissienetbeheerder voor elektriciteit Elia en de federale overheid.
23
2014: werken in de kijker Iedereen is vertrouwd met het beeld van de bestelwagens met het Eandis-logo die het Vlaamse land doorkruisen. Of met de werfborden ‘Werken in opdracht van Eandis’, die aanduiden dat er werken aan de leidingen aan de gang zijn. Maar wat schuilt er achter deze zichtbare aanwezigheid van Eandis en haar medewerkers? In wat volgt, schenken we aandacht aan enkele opvallende werken waarvoor onze teams zich in 2014 hebben ingezet.
Mechelse winkelstraat Bruul in een nieuw kleedje
Eandis beheert het privénet van de Leuvense universiteit
Het Mechelse stadsbestuur heeft in het kader van de herwaarderingsprojecten voor de binnenstad de centrale as Grote Markt-station aangepakt. Ook de Bruul, de winkelstraat die als het ware het kloppend hart van de binnenstad vormt, onderging een grondige vernieuwing.
De KU Leuven beschikt over een eigen net voor elektriciteit en aardgas, waarop de talrijke gebouwen van de universiteit verspreid over de binnenstad en deelgemeente Heverlee zijn aangesloten. Sinds 1 april 2014 heeft het infrastructuurgebied Leuven van Eandis als ‘asset manager’ de volledige uitbating van dit net overgenomen van de universiteit: voortaan staat Eandis in voor de planning, keuringen, investeringswerken, interventies enzovoorts. De integratie van dit privénet in het algemene Eandis-net is vlekkeloos verlopen. De professoren en studenten kunnen op beide oren slapen …
Eandis speelde daarbij een belangrijke rol, want de volledige wervencoördinatie werd aan de diensten van het infrastructuurgebied Mechelen toevertrouwd. Geen eenvoudige klus om de verschillende partijen op elkaar af te stemmen en er toch voor te zorgen dat de handelaars zo weinig mogelijk hinder ondervonden van de werken en dat de toegankelijkheid van de winkels altijd gewaarborgd was.
Aanleg van de A11 in Zeebrugge: een indrukwekkende werf
De A11-snelweg, de verbinding tussen de N49 en de N31, is één van de ‘missing links’ in het Vlaamse wegennet en moet zorgen voor een vlotte verbinding van de haven van Zeebrugge met het binnenland. In maart 2014 zijn de werken voor de aanleg van de A11 gestart. Eandis had vooraf al voorbereidend werk geleverd. Tijdens de werken staat Eandis als piloot in voor de wervencoördinatie van bijna 40 deelprojecten. Het gaat vooral om netverplaatsingen.
24
Kranenknoop ontwarren in Wijnegem De opdracht was duidelijk: een kranenknoop op het middendrukgasnet vervangen. Maar die opdracht was op zijn minst uitdagend, als je weet dat dit moest gebeuren naast een drukke verkeersweg en in de onmiddellijke nabijheid van een ethyleenleiding, een 150 kV-hoogspanningsleiding, een hogedrukleiding van een chemiebedrijf, riolen en een smeerpijp. Bovendien zat de installatie vier meter onder de grond.
Megaproject Deurganckdoksluis: ook Eandis is erbij betrokken
Oude netten worden nostalgische herinneringen De laatste resten van verouderde netinfrastructuur worden stelselmatig opgeruimd. In Halle ging het laatste deel van het 6 kV-net uit dienst. De antieke transformator in de schakelpost Roggemanskaai werd vervangen.
Onze technische ploegen zijn er in geslaagd deze ingewikkelde klus te klaren op 14 uur tijd.
500 meter
lang en
68
De bouw van de Deurganckdoksluis, meter met een lengte van 500 meter en een breed breedte van 68 meter de grootste sluis ter wereld, is letterlijk een megaproject. Voor de technici van het infrastructuurgebied Schelde-Waas een huzarenstukje om alle nutsleidingen verplaatst te krijgen.
Ook het naoorlogse 3,3 kV-net wordt verlaten. Zo werd in Meigem (Deinze) een oude transformatoropstelling vervangen en omgeschakeld naar het normale middenspanningsniveau.
25
Transformatorenstation Beerse in een nieuw kleedje
Elektriciteitscabine op onverwachte locatie
Moderne verlichting voor het jarige Antwerps stadhuis
De transformatorenstations zijn vitale knooppunten op het elektriciteitsdistributienet. In de Kempense gemeente Beerse werd ervoor gekozen om het oude station integraal te vervangen door een nieuwbouw.
Twee verouderde elektriciteitscabines vervangen door één nieuw exemplaar. Het lijkt een alledaagse klus, maar in de omgeving van de Mechelse Ijzerenleen kreeg deze opdracht toch wel een verrassend tintje. De nieuwe cabine kreeg er namelijk ondergronds onderdak in het Vlietenmuseum, dat gevestigd is in de overwelving van een oude vliet, een gedempte ondergrondse waterloop. Tijdens de Tweede Wereldoorlog werd die ondergrondse ruimte nog gebruikt als schuilkelder.
In februari 2015 viert het Antwerps stadhuis zijn 450ste verjaardag. Een mooie gelegenheid om de verlichting van de Grote Markt en de Suikerrui aan te pakken. Dankzij energie-efficiënte led-verlichting, die intelligent en draadloos wordt aangestuurd, zal het stadhuis en de directe omgeving in verschillende patronen kunnen worden verlicht.
Cabine
in een overwelving van een oude vliet
efficiënt met
LED
26
Tot slot Tot slot van dit overzicht van 2014 nog enkele sprekende cijfers die de inzet van al onze medewerkers in de verf zetten.
96 408 km elektriciteitsnet (ruim 2x de wereld rond)
42 238 km aardgasnet (1x de wereld rond)
+ 1 458 km
nieuwe elektriciteitsleidingen 23 915 nieuwe aansluitingen
+ 557 km
nieuwe aardgasleidingen 33 955 nieuwe aansluitingen
27
6
Wie een betrouwbare partner wil zijn voor al zijn stakeholders, moet binnen de krijtlijnen van het wettelijk en regelgevend kader opereren. Dit geldt des te meer voor Eandis, actief in een gereguleerde omgeving.
COMPLIANCE is de basis waarop Eandis zich profileert als een betrouwbare, onafhankelijke speler in de energiemarkt, vandaag en morgen.
28
COMPLIANCE Exit van privépartner Electrabel uit het kapitaal van de distributienetbeheerders
Impact van de regionale en federale regeerakkoorden
Op 27 augustus 2014 kondigden Electrabel en de Vlaamse gemengde distributienetbeheerders aan dat ze een globaal principeakkoord hadden bereikt over het vertrek van Electrabel uit het kapitaal van de DNB’s tegen eind 2014. De uitstap van Electrabel uit de DNB’s zou parallel verlopen aan het vertrek van de publieke sector uit het aandeelhouderschap van Electrabel Customer Solutions (ECS), het verkoopfiliaal van Electrabel op de Belgische markt. Electrabel was nog voor 21 % aandeelhouder in de 7 betrokken DNB’s.
Na de verkiezingen van mei 2014 werden regionale en federale regeringen gevormd. Eandis heeft de inhoud van het Vlaamse en federale regeerakkoord geanalyseerd en de impact ervan op de operationele en financiële werking van de werkmaatschappij en op die van de distributienetbeheerders ingeschat.
Het Vlaams Decreet houdende de Intergemeentelijke Samenwerking van 6 juli 2001 verplichtte Electrabel tegen uiterlijk eind 2018 (of bij een eerdere verlenging van een opdrachthoudende vereniging op die datum) volledig uit het kapitaal van de opdrachthoudende verenigingen te stappen. In 2013 knoopten de publieke sector en Electrabel daarom onderhandelingen aan met het oog op een gelijktijdige, vervroegde en veralgemeende exit van Electrabel uit de zeven DNB’s van de Eandis-koepel. Dit zou immers de hele operatie eenvoudiger maken en de transparantie op de Vlaamse energiemarkt bevorderen. Een belangrijk onderdeel van de overeenkomst van 27 augustus 2014 was een financiële regeling. De gemaakte afspraken hielden rekening met de overeengekomen waardebepaling van de aandelenparticipatie van Electrabel en met het feit dat het om een vervroegde exit ging.
De exit van Electrabel en de regionalisering van de DNB-tariefbevoegdheid: twee evoluties die het distributienetbeheer in Vlaanderen wezenlijk hebben gewijzigd.
Na goedkeuring van alle betrokken instanties werd de Electrabel-exit op 29 december 2014 afgerond. Op die datum hebben de openbare besturen de aandelen van Electrabel overgenomen en werd aan Electrabel de overeengekomen som betaald. Eandis heeft in dit verband – in uitdrukkelijke opdracht van de distributienetbeheerders – bijkomende schuldinstrumenten uitgegeven.
29
Eandis en Infrax samen achter een visie op het distributienetbeheer in Vlaanderen Eandis en haar sectorgenoot Infrax, samen met de Vlaamse distributienetbeheerders waarvoor ze elk optreden, hebben na intensieve gesprekken een akkoord bereikt over enkele krachtlijnen voor de toekomst van het distributienetbeheer. De basisideeën zijn het belang van de klant/eindverbruiker en een efficiënte en kostenbewuste aanpak en organisatie binnen de sector. We gaan kort in op de belangrijkste elementen uit dit akkoord dat in totaal 18 punten bevat: • de geografische werkingsgebieden van de Vlaamse distributienetbeheerders blijven tot nader order ongewijzigd,
• ook de beide werkmaatschappijen (Eandis en Infrax) blijven onafhankelijk van elkaar opereren, • alle betrokkenen evalueren de gevolgen van het Vlaamse energiebeleid, meer bepaald waar het gaat om het tarifair beleid van de overheid en de regulator; ze stellen waar nodig alternatieven voor en • men streeft naar eenzelfde nettarief voor elke Vlaming die in dezelfde situatie verkeert. Dat kan onder de vorm van een eenvormig tarief dat naast de verbruiksvolumes ook ruimte laat voor de tarifering van capaciteit (d.i. het vermogen dat de verbruiker vraagt).
Deze ideeën werden verdedigd bij de beleidsmakers. Ook het memorandum dat Eandis heeft opgesteld naar aanleiding van de verkiezingen van mei 2014 grijpt terug naar de uitgangspunten van deze overeenkomst. De gezamenlijke opstelling van Eandis en Infrax heeft zeker bijgedragen tot een grotere bewustwording bij alle verantwoordelijken: een toekomstgerichte organisatie van een economisch belangrijke bedrijfstak is onontbeerlijk.
Grondgebied Eandis
Grondgebied Infrax
Kaartjes Infrax_Eandis.indd 1
21/04/15 09:17
30
Omwenteling in de regulering van de distributietarieven Op 1 juli 2003 werd de Vlaamse energiemarkt volledig opengesteld voor vrije concurrentie inzake productie en verkoop. Exact elf jaar later, op 1 juli 2014, werd de bevoegdheid over het distributiesegment volledig overgedragen aan de gewesten. Belangrijk voor Eandis en de distributienetbeheerders is dat tarifaire hiermee, naast de technische bevoegdheid op bevoegdheden, ook de tarifaire Vlaams niveau bevoegdheid op het Vlaamse niveau komt.
1juli 2014
De Vlaamse energieregulator VREG heeft inmiddels een eigen methodologie uitgewerkt voor de tariefbepaling voor de overgangsperiode 2015-2016. Op basis daarvan werden de tarieven voor 2015 bepaald, en zullen de tarieven voor 2016 worden bepaald in de loop van het jaar 2015. Het is de bedoeling vanaf 1 januari 2017 te starten met een volwaardig Vlaams regulatoir kader, waaronder een normale tarifaire periode van vier jaar.
Eandis’ kijk op de tariefmechanismen van de toekomst Correcte tarieven voor het gebruik van de distributienetten, die de netbeheerders toch voldoende financiële zuurstof geven om hun opdracht ook in de toekomst naar behoren – op een veilige manier en met voldoende innovatieve kracht – te kunnen waarmaken.
Correcte tarieven
voor het gebruik van de distributienetten
Dat is in een notendop de visie van Eandis op het tarifair regelgevend kader dat Vlaanderen moet uitwerken na de overheveling van de tariefbevoegdheid voor de distributie naar de gewesten. Sleutelwoorden zijn stabiliteit, kostendekkend, transparantie en eenvoud. Zonder afbreuk te doen aan de bevoegdheden van de Vlaamse instanties (Vlaams parlement, Vlaamse regering en regulator VREG) heeft Eandis concrete suggesties gedaan voor de nieuwe Vlaamse richtsnoeren die zullen gelden bij de vaststelling van de distributienettarieven voor elektriciteit en gas. Eandis heeft aangegeven dat zij enkel verantwoordelijk kan worden gesteld voor de beheersbare of niet-exogene kostenelementen in het uiteindelijke distributienettarief. In alle formele contacten en technische discussies met de VREG werd dit standpunt aangehouden en verdedigd. Eandis heeft er verder steeds voor gepleit om in de toekomstige tariefaanpak de invoering van een capaciteitsterm toe te laten, naast de huidige verbruiksterm. De tarifering op basis van reële verbruiken moet de eindverbruiker aanzetten tot zuinig energieverbruik. De gedeeltelijke tarifering op basis van capaciteit, zeg maar volgens het vermogen dat elke eindverbruiker vraagt, is dan eerder gericht op de kostendekking. De kosten voor de netbeheerder worden namelijk vooral gedreven door de capaciteit van het distributienet.
Tarieven voor 2015 vastgelegd De VREG heeft eind oktober het toegelaten inkomen 2015 voor de Vlaamse distributienetbeheerders vastgelegd op basis van de tariefmethodologie die ze eerder had bekendgemaakt. Op basis van deze beslissing hebben de DNB’s hun tariefvoorstellen ingediend op 1 december 2014. Belangrijk element is dat de openstaande saldi voor de niet-beheersbare kosten uit de jaren 2008 en 2009 in de tarieven 2015-2016 gerecupereerd worden. Deze saldi zijn de verschillen die ontstaan zijn doordat de reële niet-beheersbare kosten hoger zijn uitgevallen dan gebudgetteerd, en in het verleden nog niet via het distributietarief konden worden gerecupereerd. De netbeheerders kunnen deze saldi pas in latere tariefperiodes compenseren en zij moeten deze bedragen intussen prefinancieren. Voor de regulator vormt de tariefperiode 2015-2016 een overgangsperiode. Daarom werd er nu voor gekozen om een aantal tariefmodaliteiten voor 2015 voorlopig onveranderd te laten. Het gaat dan bijvoorbeeld om de tariefstructuur (d.i. het systeem van verdeelsleutels voor de kosten over de verschillende klantengroepen). De Vlaamse overheid zal in deze periode ook de regeling voor de 100 kWh gratis in elektriciteit of de beperking van de solidarisering van de kost voor certificaten groene stroom en warmtekrachtkoppeling onveranderd laten.
De manier waarop de Vlaamse overheid in 2014 al invulling heeft gegeven aan de tariefbevoegdheid, heeft volgens Eandis geleid tot een onvolkomen en onvolledig juridisch kader, waardoor er een juridisch vacuüm is ontstaan. Daarom heeft Eandis een algemeen voorbehoud aangetekend tegen de VREG-tariefmethodologie voor 2015-2016, zowel wat betreft de gevolgde procedure als de inhoudelijke aspecten.
31
Wijzigingen in wet- en regelgeving
Eerste MVO-rapport
Een aantal wijzigingen in de wet- en regelgeving had een impact op de werking van Eandis.
Duurzaamheid en maatschappelijke betrokkenheid behoren tot de kern van het Eandis-beleid. Allerlei stakeholders (drukkingsgroepen, investeerders, overheden e.a.) kijken nauwlettend toe op het beleid en de prestaties van ondernemingen op dit domein. Het bedrijfsprofiel van Eandis dat tot uiting komt in haar missie, visie en strategie (zie vooraan in dit activiteitenverslag), bevat tal van aanknopingspunten voor maatschappelijk verantwoord ondernemen (MVO).
Zo zijn er nieuwe regels gekomen voor warmtenetten, de energieprestaties van gebouwen, de aansprakelijkheid van de netbeheerders, de behandeling van planaanvragen, groenstroomcertificaten en warmtekrachtcertificaten. Voorts heeft het Vlaams beleidsniveau de subsidiëring van sociale huisvestingsmaatschappijen gewijzigd voor uitgaven in het kader van rationeel energiegebruik en groene warmte. De uitwisseling van informatie over de inname van het publiek domein is per decreet geregeld.
Alle acties en verwezenlijkingen van Eandis rond Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen werden voor het eerst gebundeld in een MVO-rapport. De drie grote invalshoeken zijn milieu, sociaal beleid en deugdelijk bestuur. Het MVO-rapport 2013 is opgebouwd volgens de richtlijnen van de Global Reporting Initiative (GRI versie G4), wereldwijd de meest gebruikte standaard terzake. Het MVO-rapport 2013 kan worden geraadpleegd op de Eandis-website. Het MVO-rapport over 2014 is vanaf eind april 2015 beschikbaar op de website van Eandis (www.eandis.be > Over Eandis > Het bedrijf)
De verschillende gewesten in België hebben op 13 februari 2014 een samenwerkingsakkoord uitgewerkt voor gewestgrensoverschrijdende intergemeentelijke samenwerkingsverbanden dat op 1 juli 2014 in voege is getreden. De DNB’s Gaselwest en Sibelgas vallen onder het toepassingsgebied van deze overeenkomst. Deze overeenkomst regelt onder meer het toezicht op deze gewestgrensoverschrijdende verenigingen.
32
Elektriciteitsschaarste en de rol van Eandis en de distributienetbeheerders Ook Eandis beschikt over een gedetailleerde procedure voor de aanpak bij een nakende schaarste én bij effectieve schaarste. Daarnaast bestaat er een noodplan, dat regelmatig wordt bijgewerkt en uitgetest. Dat noodplan bevat een prioriteitenlijst voor de heropschakeling van het net opschakelen na een afschakeling. Met onze noodprocedure en noodplan willen we de betrouwbaarheid van onze dienstverlening veiligstellen en vergroten.
De DNB’s en Eandis zijn zich ten volle bewust van het grote belang dat de overheid en de individuele burgers hechten aan de bedrijfszekerheid van het elektriciteitssysteem. Ook al ligt de verantwoordelijkheid voor het afschakelplan niet bij de distributienetbeheerders of hun werkmaatschappij Eandis, toch hebben we grote inspanningen geleverd om gecoördineerd te communiceren met de lokale besturen en hun bevolking. Informatie over de afschakelzones (met detail tot op straatniveau) werd via de Eandis-website ter beschikking gesteld van het brede publiek.
Wie vragen heeft over het risico op afschakeling of wie wil weten in welke schijf van het voorziene afschakelplan zijn/ haar woning gelegen is, kan terecht op een specifieke pagina op de website van Eandis. De websitebezoeker wordt er ook doorverwezen naar de specifieke informatie van de andere betrokkenen, zoals Elia, het Nationaal Crisiscentrum of het Vlaams Energieagentschap.
We hebben ook onze medewerking verleend aan de , sensibiliseringscampagne ‘OFF, en we blijven en we blijven ON’, een initiatief van de vier ministers van energie en de Federale Overheidsdienst Energie. De bedoeling van de campagne was om elektriciteitsschaarste in de winter te voorkomen. Als expert inzake rationeel energiegebruik (REG) steunt Eandis dit initiatief en zetten we iedereen ertoe aan om het energiegebruik te verlagen: niet enkel bij dreigende schaarste in de winterperiode, maar ook blijvend en structureel.
OFF ON
En niet te vergeten, de website geeft een heleboel concrete tips over de manier waarop je energieverspilling kan tegengegaan door een aantal gewoonten aan te passen of slim te investeren. Want … het blijft raadzaam om altijd – bij schaarste of niet – verantwoord om te springen met alle vormen van energie. Energieverspilling is uit den boze! www.eandis.be > Klant > Energie besparen
doet ook mee!
OffOn.be
Kunstmaan
In het najaar was er veel maatschappelijke commotie over de mogelijke gevolgen van een elektriciteitstekort in België tijdens de winterperiode 2014/2015. De federale overheid kan bij acute schaarste overgaan tot de gedwongen afschakeling van het stroomnet van bepaalde gebieden volgens het afschakelplan. Deze maatregel zou nodig zijn om de totale ineenstorting van de elektriciteitsvoorziening (een zogenaamde ‘black-out’) te voorkomen.
9040336
9040336-Raamposter Eandis doet mee.indd 1
23/03/15 11:48
33
Van toegangsreglement naar toegangscontract
Aansprakelijkheidsregeling voor netbeheerders
Eandis heeft er met succes voor geijverd om af te stappen Vanaf van een toegangsreglement als basis voor de relatie tussen een distributienetbeheerder en de leveranciers. In plaats toegangscontract daarvan suggereerden we een contractueel systeem waarbij een toegangscontract de relatie netbeheerder-leverancier regelt. Deze werkwijze laat toe om een aantal evidente beperkingen op de gangbare aansprakelijkheidsregels te behouden. Bovendien bevat het nieuwe toegangscontract elementen inzake privacy en worden de methodes voor borgstelling door leveranciers verstrengd.
Vlaanderen heeft per decreet een nieuwe aansprakelijkheidsregeling uitgevaardigd. De startdatum hiervoor was 1 januari 2015. De aansprakelijkheid van de netbeheerders wordt in de nieuwe regeling uitgebreid. Er is een forfaitaire vergoeding voorzien bij laattijdige aanof heraansluiting. Er geldt een resultaatsverbintenis voor de spanningskwaliteit met een mogelijke schadevergoeding voor de verbruiker als hieraan niet voldaan werd. En er geldt een forfaitaire vergoeding bij onaangekondigde onderbrekingen die langer dan vier uur duren.
juli 2015
De VREG heeft het toegangscontract inmiddels gepubliceerd; de openstaande punten waarover nog discussie bestaat tussen netbeheerders en leveranciers, zullen voor de eerstvolgende herziening worden uitgeklaard. Het toegangscontract zal ingang vinden vanaf juli 2015.
Eandis heeft als DNB-werkmaatschappij op de nieuwe regeling geanticipeerd en de mogelijke gevolgen in kaart gebracht. We stellen alles in het werk om de financiële en juridische gevolgen van de uitgebreide aansprakelijkheidsregeling te beperken.
Onze benadering van compliance, die stevig geworteld is in onze strategie, legt het fundament voor de betrouwbaarheid van Eandis als exploitatiemaatschappij voor het distributienetbeheer in Vlaanderen. Hoe de context voor onze werking er ook uitziet, altijd zal Eandis werken met het volste respect voor de spelregels die de maatschappij voor ons vastlegt. Het voorbije jaar kende enkele grote omwentelingen. Het aandeelhouderschap van de DNB’s werd herschikt met het vertrek van Electrabel, het regelgevend kader voor de distributie is nu volledig geregionaliseerd en de aanzet is gegeven voor een Vlaams tarifair beleid. Telkens heeft Eandis zich aangepast aan de wijzigende omstandigheden vanuit de vaste wil om voor alle stakeholders (overheid, burgers, aandeelhouders) een betrouwbare partner te zijn en te blijven. Die lijn zullen we in de toekomst aanhouden.
34
7
Een performant bedrijf kijkt naar de naakte cijfers, uiteraard. Maar ook het verhaal achter de cijfers telt. Eandis vindt het belangrijk dat haar dienstverlening voor iedereen (gezinnen, ondernemingen groot en klein, overheden) vlot bereikbaar, altijd beschikbaar en hoogst betrouwbaar is. Dat is onze tweede strategische pijler:
PERFORMANTIE
35
PERFORMANTIE Intern actieplan ‘FIT’ stimuleert kostenefficiëntie
FITactieplan
Efficiëntie, kostenbewustzijn en operationele excellentie, dat zijn de sleutelbegrippen van een grootscheeps actieplan Efficiëntie, bij Eandis. Het startschot voor kostenbewustzijn FIT werd gegeven in 2013. Het programma loopt over meerdere en operationele jaren. De ultieme doelstelling is excellentie om de maatschappelijke kost van onze activiteiten via het distributienettarief zo beperkt mogelijk te houden, zonder evenwel in te boeten op de betrouwbaarheid of de kwaliteit van de dienstverlening. Deze houding van doorgedreven kostenefficiëntie moet tot de bedrijfscultuur gaan behoren. Dit programma kreeg de naam ‘FIT’ mee.
Bottom-up budget 2015 Het FIT-actieplan mikt op de versterking van de operationele excellentie bij Eandis.
Concreet wordt er op drie niveaus gewerkt. Ten eerste is er het gericht terugschroeven van de netinvesteringen na de aanzienlijke investeringen van de voorbije jaren. Als tweede FIT-element wil Eandis het personeelsbestand in de hand houden. En, ten slotte, moeten de kosten voor de ondersteunende activiteiten stabiel blijven of dalen. De eerste positieve resultaten van FIT zijn al duidelijk zichtbaar. Maar bovenal is het verheugend vast te stellen dat de Eandis-medewerkers de boodschap goed begrepen en opgepikt hebben. Ze doen suggesties voor een verbeterde werking, durven hun eigen werking kritisch onder de loep te nemen en doen bijsturingen die een positieve bijdrage leveren.
Het is duidelijk dat ook in het VREG-tijdperk van tariefregulering er blijvend druk zal zijn op de kosten van de DNB’s. Daarom stuurt Eandis aan op permanente aandacht voor efficiëntie en effectiviteit in al haar activiteitsdomeinen. Het FIT-programma heeft die algemene beleidslijn omgezet in concrete doelstellingen voor 2017. Zo hanteert de bedrijfsleiding een beleid van ‘zero-based’ budgettering voor het totale budget. Voor het investeringsbudget werd de lat gelegd op een niveau van zuivere autofinanciering. Tegen deze achtergrond werd het budget 2015 opgesteld. De goedgekeurde werkingsbudgetten voor 2015 blijven beneden de langetermijnstreefbudgetten en de FIT-doelstellingen. Belangrijk daarbij is dat zowel de beheersbare kosten als de niet-beheersbare kosten beneden de streefwaarden blijven. Eandis heeft voor 2015 een budget eigen middelen uitgetrokken van 1 176,3 miljoen euro.
36
Synductis trekt volop de kaart van de synergievoordelen over nutsbedrijven heen Voor het jongste Eandis-filiaal Synductis was 2014 het jaar van de doorbraak en groei. Groei was er in het aantal projecten waarbij we daadwerkelijk voor synergie zorgden. En ook in het aantal nutsbedrijven dat in Synductis het kanaal bij uitstek ziet om de samenwerking tussen nutsbedrijven concreet gestalte te geven.
Op operationeel vlak wordt gewerkt rond een zestal assen Op operationeel vlak wordt gewerkt rond een zestal
6 Wegwerken
van knelpunten
1 Planning
van synergiewerken
Belgacom/Proximus heeft een jaar lang op contractuele basis samengewerkt met Synductis. Na een positieve evaluatie heeft het bedrijf in december 2014 beslist om definitief toe te treden tot Synductis als volwaardig vennoot. Deze toetreding van een vooraanstaande speler uit de telecombranche zal de werking van Synductis nog versterken en verbreden.
2 Uitvoering van projecten
Sinds eind 2013 is de operationele werking van Synductis volledig uitgerold. De Raad van Bestuur van Synductis heeft in december 2014 de aanbesteding ‘aansluitingen, overkoppelingen en spanningsombouw’ gegund. Het gaat over een dossier ter waarde van 48,8 miljoen euro op jaarbasis, gespreid over vijf jaar. De statuten van Synductis werden aangepast om een aparte sector ‘coördinatie’ mogelijk te maken en om de toetreding van nieuwe vennoten te vergemakkelijken. Synductis heeft contact gelegd met verschillende andere mogelijke geïnteresseerde partijen met het oog op samenwerking en op een verbreding van het draagvlak van Synductis.
assen
3 Communicatie 5 In kaart brengen van risico’s
4 Budget
Sinds eind 2013 is de operationele werking van Synductis volledig uitgerold. Sinds eind 2013 is de operationele werking van Synductis volledig uitgerold. Synductis - Operationeel-6 assen.indd 1
9/04/15 11:57
Synductis heeft in deze fase van haar werking geen eigen personeelsleden. De deelnemende nutsbedrijven vaardigen zelf personeelsleden af in functie van concrete projecten.
37
Indexis en Atrias zorgen voor vlot dataverkeer op de energiemarkt In een vrije energiemarkt moet een eindverbruiker vlot kunnen overschakelen van de ene leverancier naar de andere. Daarom is een uiterst betrouwbare en snelle uitwisseling van gegevens zoals meterstanden en EAN-codes van vitaal belang. De benodigde IT-infrastructuur is zeer complex. Eandis en de andere netbedrijven in België hebben daarom samenwerkingsverbanden opgezet om deze activiteit zo kostenefficiënt mogelijk te kunnen uitvoeren.
Indexis In Indexis werkt Eandis samen met de Waalse werkmaatschappij ORES. Indexis positioneert zich als een betrouwbaar informatieknooppunt van de energiemarkt. Het beleid van Indexis spitste zich het voorbije werkingsjaar opnieuw toe op drie grote assen: • een kwalitatieve en performante uitbating • het masterplan voor de transitie naar Atrias • de voorbereiding van de toekomst van het personeel. De resterende tijdshorizon voor Indexis is in grote mate afhankelijk van de concrete planning bij ‘Atrias’, het federale clearing house in opbouw. In 2015 zal er allicht meer duidelijkheid komen over de concrete vooruitzichten voor Indexis en zijn personeelsleden.
Decentrale productie blijft groeien
Voor 2015 werd een exploitatiebudget van 21,1 miljoen euro uitgetrokken, een toename met 23 % ten opzichte van het budget 2014. Twee derde van het budget gaat naar operationele werkingsmiddelen. Voorts wordt nog geïnvesteerd om de kwaliteit en de continuïteit van de dienstverlening aan de vennoten op peil te houden. De heer Guy Cosyns (Eandis) heeft sinds maart 2014 Paul Gistelinck afgelost als voorzitter van de Raad van Bestuur. In december 2014 hebben mevrouw Dominique Offergeld (ORES) en de heer Guy Nicolaï (Eandis) ontslag genomen als bestuurder van Indexis. Zij werden niet vervangen. Eind 2014 telde Indexis 49 medewerkers.
INDEXIS
49
medewerkers
De trend van toenemende decentrale productie blijft aanhouden op het werkingsgebied van Eandis. In 2014 zagen we een toename van het totale opgestelde vermogen tot 2,5 miljoen kVA (+5,3 %). Er was een opvallende groei in de biomassa-installaties (+51,4 %), de WKK-installaties (+15,8 %) en de windturbines (+20,2 %). De zonnepanelen zijn goed voor 57 % van het totale opgestelde vermogen aan decentrale productie; wind en water staan in voor 12,8 % van het opgestelde vermogen. Bovendien zijn er, zeker voor windturbines, nog heel wat projectaanvragen in behandeling. Eandis heeft als opdracht om de energiestromen uit deze decentrale productie flexibel op te vangen en te distribueren.
Decentrale productie
+5,3 %
Atrias In 2014 werd duidelijk dat Atrias meer tijd nodig heeft om het centrale IT-platform en de bijhorende processen en protocollen voor haar toekomstige werking als federaal georganiseerd clearing house voor ATRIAS de energiesector uit te bouwen. De voorbereidingen op het vlak medewerkers van het protocol voor dataverkeer (MIG-6) en de ontwikkeling van aangepaste IT-infrastructuur zijn dermate complex dat beslist werd de startdatum voor de operationele werking van Atrias te verschuiven naar 1 januari 2018.
15
Op 31 december 2014 telde Atrias 15 voltijdse medewerkers. 38
Een druk jaar voor externe financiering
Een druk jaar voor externe financiering
Het jaar 2014 is uitzonderlijk gebleken wat betreft de activiteit van Eandis als emittent van schuldfinanciering. Eandis heeft – mede door de extra financiering met vreemde middelen voor de betaling aan het kader de afspraken Hetdie jaarnodig 2014 was is uitzonderlijk gebleken watElectrabel betreft deinactiviteit van van Eandis als emittentmet van schuldfinanciering. Eandis betrekking de exit vandedeze uit demet DNB’s – het middelen voorbije jaar aanzienlijke bedragen heefttot - mede door extralaatste financiering vreemde die nodig was voor de betaling aan Electrabel in het aangetrokken viade externe financiering. Volgende financieringstransacties het– het voorbije kader van afspraken met betrekking tot de exit van deze laatste uitwerden de DNB’s voorbije jaar aanzienlijke bedragen jaar gerealiseerd: aangetrokken via externe financiering. Volgende financieringstransacties werden het voorbije jaar gerealiseerd:
5 maart 2014 Op 5 maart 2014 werd een dubbele private plaatsing afgerond.
Met een looptijd van 15 jaar werd 550 miljoen euro geplaatst bij Europese institutionele investeerders met een vaste couponrente van 2,875 %. Voor Eandis was het de eerste maal dat een EMTN-transactie met een looptijd langer dan 10 jaar werd uitgegeven.
52 miljoen euro aangetrokken met een looptijd van 30 jaar en een couponvergoeding van 3,55 %
02
De tweede schijf ging over 23 miljoen euro met een looptijd van 22 jaar aan een jaarlijkse coupon van eveneens 3,55 %.
Op 3 december 2014 volgde een gunningsbeslissing van de Raad van Bestuur.
Op 7 mei 2014 werd een nieuwe EMTN-obligatie uitgegeven.
in de eerste schijf werd
01
3 december 2014 4 december 2014
7 mei 2014
03
04
05
06
07
08
Het ging om een wentelkrediet op lange termijn voor een totaalbedrag van 200 miljoen euro (looptijd van twee jaar)
09
8 oktober 2014 Op 8 oktober heeft heeft de Raad van Bestuur de plaatsing van langetermijnbankleningen gegund. Het ging om een totaalbedrag van
300 miljoen euro.
10
11
Op 4 december 2014 volgde een EMTN-uitgifte. We plaatsten 400 miljoen euro op 12 jaar aan de laagste coupon die Eandis tot op heden kon vastleggen: 1,75 %.
12
27 oktober 2014 Op 27 oktober 2014 volgde een nieuwe dubbele private plaatsing. Enerzijds 170 miljoen euro op 30 jaar aan een coupon van 3,00 %, anderzijds een bedrag van 95 miljoen euro op 20 jaar aan een coupon van 2,60 %.
Dit alles toont aan dat Eandis voor investeerders een zeer interessant kredietprofiel behoudt en in staat blijft om aanzienlijke bedragen te ontlenen, zowel rechtstreeks bij bankinstellingen als op de internationale financiële markten, en dit aan aantrekkelijke leningsvoorwaarden. Dit alles toont aan dat Eandis voor investeerders een zeer interessant kredietprofiel behoudt Ook het algemene rentepeil, dat historische dieptepunten bereikte in 2014, droeg bij tot de zeer gunstige voorwaarden waaraan de en in staat blijft om aanzienlijke bedragen te ontlenen, zowel rechtstreeks bij bankinstellingen genoemde schuldfinanciering kon gebeuren.
als op de internationale financiële markten, en dit tegen aantrekkelijke leningsvoorwaarden. Ook het algemene rentepeil, dat historische dieptepunten bereikte in 2014, droeg bij tot de zeer gunstige voorwaarden waartegen de genoemde schuldfinanciering kon gebeuren.
39
Investeringspolitiek
Investering gas
366,2 miljoen euro voor elektriciteit en 183,1 miljoen euro voor de gasdistributie, zo veel heeft Eandis in opdracht van de elektriciteit zeven distributienetbeheerders geïnvesteerd in 2014. In vergelijking met 2013 is dat voor elektriciteit min 11,6 %, en voor gas min 14,8 %. De globale daling komt uit op min 12,7 %. De terugloop heeft te maken met een daling van het aantal wegenwerken op initiatief van de lokale besturen, de afwerking van enkele langlopende investeringsprogramma’s uit het recente verleden (de vervanging van de kopernetten, de gasnetuitbreidingen om de aansluitbaarheidsgraad op te trekken enz.). Ondanks deze dalende investeringen blijft Eandis een belangrijke investeerder in het economisch weefsel van Vlaanderen.
-14,8 % -11,6 %
Balans Het balanstotaal van de enkelvoudige jaarrekening van Eandis op het jaareinde van 2014 bedraagt 4 859,3 miljoen euro, of een toename met 61,8 % tegenover eind 2013. Die stijging is vooral te verklaren door de bijkomende financieringen met vreemd vermogen, mede als gevolg van de financiering van de Electrabel-exit.
Resultatenrekening In de resultatenrekening van de enkelvoudige jaarrekening noteren we voor 2014 een omzetdaling met 14,4 % tot 1 103,6 miljoen euro. Deze daling vloeit voort uit het teruglopend activiteitsniveau (zie hierboven bij Investeringspolitiek). De financiële kosten stegen met ongeveer 29,5 miljoen euro. Meer externe financiering leidt tot grotere financiële kosten voor intrestbetalingen aan de schuldeisers.
Nogmaals: Eandis treedt op als emittent van obligatieschulden, maar leent de opgehaalde bedragen onmiddellijk en integraal door aan de DNB’s. De uitzonderlijke kosten en opbrengsten (5,7 miljoen euro) zijn exact aan elkaar gelijk. Het betreft bewegingen op toekomstige personeelsverplichtingen, die ook aan de distributienetbeheerders worden doorgerekend. Zoals steeds sluit de resultatenrekening van Eandis met een nulresultaat, een rechtstreeks gevolg van de werking tegen kostprijs.
Dividendpolitiek mikt op stabiele inkomsten voor de aandeelhouders Eandis levert haar exploitatiediensten als werkmaatschappij tegen kostprijs en boekt dus geen winst. Maar de aandeelhouders van de distributienetbeheerders worden via dividenden vergoed voor de financiële middelen die zij hebben ingebracht. De regulator stelt daarvoor een billijke vergoeding vast aan de hand van een vooraf bepaalde formule. In 2014 ontvingen de gemeentelijke DNB-aandeelhouders – na de uittreding van Electrabel uit de verschillende DNB’s – globaal een bedrag van 179,26 miljoen euro aan dividenden. In vergelijking met het jaar 2013 is dat een toename met 2,00 miljoen euro. Het resultaat van het boekjaar bedraagt 213,11 miljoen euro. Zo komt het rendement op het globaal eigen vermogen (3,67 miljard euro) uit op 5,81 %. De aanhoudende daling van de langetermijnrente, een externe factor die als element in de berekeningsformule mee de uiteindelijke billijke vergoeding voor de aandeelhouders bepaalt, heeft dit rendement negatief beïnvloed.
Een fit bedrijf met een performante dienstverlening. Dat vat onze ambities goed samen. We gaan voortdurend op zoek naar efficiëntiewinsten of een verbeterde service, waarbij beschikbaarheid, bereikbaarheid en betrouwbaarheid vooropstaan. Daarom hebben we in 2014 hard gewerkt om Synductis uit te bouwen tot een entiteit waar nutsbedrijven uit diverse sectoren samenwerken en proberen de maatschappelijke hinder van hun activiteiten zo beperkt mogelijk te houden. Daarom leggen we bij Indexis en Atrias de klemtoon op uiterst betrouwbare processen voor dataverkeer. Daarom ook willen we op financieel vlak verantwoord omspringen met de beschikbare financiële middelen, als een betrouwbare uitvoerder van onze maatschappelijke opdrachten. Strenge budgetteringseisen en een beleid van diversificatie voor financiering, gesteund op een aantrekkelijk kredietprofiel: die factoren maken het mogelijk dat we tegen de beste voorwaarden kunnen blijven investeren in toekomstgerichte, betrouwbare en veilige distributie-infrastructuur.
40
8
Beschikbaarheid, bereikbaarheid en betrouwbaarheid vatten perfect onze visie samen op onze klantenbenadering. Onze derde strategische pijler is
KLANTGERICHTHEID
41
KLANTGERICHTHEID Hoe vindt de klant de juiste weg tot bij Eandis: het kanalenbeleid Eandis is verantwoordelijk voor de energiedistributie in 234 steden en gemeenten. In ons werkingsgebied zijn er 4,3 miljoen aansluitingspunten voor elektriciteit en aardgas samen. Kortom, vier op vijf Vlamingen contacten rekenen op ons. Deze klanten met onze klanten willen in contact kunnen komen met Eandis. In 2014 telden we 4,6 miljoen contacten met eindverbruikers. Dankzij een vernieuwd communicatiekanalenbeleid leiden we dit alles in goede banen.
4,6 miljoen
Een uitgekiend kanalenbeleid brengt de klant 4,6 miljoen keer zo snel en zo efficiënt mogelijk bij een oplossing. Dat is beschikbaar en bereikbaar zijn.
Samengevat: we hanteren in het kanalenbeleid een Avoid-Click-Call-Face filosofie die volledig past in de algemene beleidslijn van bereikbaarheid en beschikbaarheid. Volgens diezelfde filosofie werd ook de vernieuwing van de gehele website voorbereid. De vernieuwde website is sinds januari 2015 operationeel.
Het basisidee is de ‘actieve kanaalsturing’. Dit wil zeggen dat Eandis vooreerst probeert om te vermijden dat de eindverbruiker ons moet contacteren, dankzij een uitstekende dienstverlening. Als er toch een contact nodig is tussen de eindklant en Eandis, proberen we actief te sturen via welk kanaal de klant met ons in contact treedt. Bij voorkeur doet hij/zij dat via het kanaal dat het meest geschikt is om snel en efficiënt aan het probleem of de vraag tegemoet te komen. In eerste instantie schuiven we de website naar voren. Wanneer het hem of haar past, kan de klant er – dankzij eenvoudige online selfservicetoepassingen – standaardvragen of -problemen oplossen. Denk aan het doorgeven van meterstanden, de melding van een defecte lamp van de openbare verlichting, checken of Eandis interessante jobaanbiedingen heeft, een verhuis regelen … Pas daarna schuiven we een telefonisch contact via het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn naar voren, bijvoorbeeld omdat het probleem of de vraag van de klant complexer is. Pas in laatste instantie mikken we op een persoonlijk contact in een klantenkantoor of met een Eandis-contactpersoon. 42
De Stroomlijn: sleutel tot een goede bereikbaarheid en een betrouwbare dienstverlening Het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn, een gezamenlijk filiaal van Eandis, T.M.V.W. en Synductis, schonk in 2014 veel aandacht aan twee bijzondere projecten: de nazorg van de migratie naar een volledig autonome werking (die in 2013 was doorgevoerd) en de overname van de IT-hulplijn van Eandis.
De Stroomlijn
242
medewerkers
Dankzij de nazorg van de omschakeling kon De Stroomlijn snel opnieuw performantie en sterke dienstverlening garanderen. Getuige daarvan de goede operationele resultaten voor het werkingsjaar 2014 (zie verder).
Op 4 juni 2014 heeft De Stroomlijn – na een intense periode van voorbereiding en opleiding – de IT-hulplijn van Eandis overgenomen. Eandis-medewerkers met een vraag of probleem over IT worden nu geholpen door de medewerkers van De Stroomlijn. Deze overgang is zonder noemenswaardige problemen verlopen, wat de professionaliteit en de flexibiliteit van De Stroomlijn aantoont.
Personeelsaantal Eind 2014 kon De Stroomlijn rekenen op 242 personeelsleden, verspreid over haar drie vestigingen (Ledeberg-Gent, Ieper en Mechelen). Het aantal medewerkers is precies hetzelfde als aan het eind van 2013.
Oproepen voor Eandis In 2014 kwamen er bij De Stroomlijn meer dan 1,6 miljoen oproepen binnen. Daarvan waren afgerond 1,3 miljoen oproepen bestemd voor Eandis, 79,8 % van het totale oproepvolume. Het totale oproepvolume kende een lichte terugval (2013: 1,9 miljoen oproepen).
Aardgasacties leggen een duidelijke klemtoon De aardgasacties voor 2014-2015 leggen duidelijke accenten op een viertal speerpunten: • bij collectieve afnemers met een woonfunctie (verenigingen van mede-eigenaars, rust- en verzorgingstehuizen, studentenkamers, sociale huisvestingsmaatschappijen…) wordt gemikt op de ombouw naar aardgas • de ombouw naar aardgas bij ondernemingen • het faciliteren van de markt voor aardgasvoertuigen • en de verhoging van de aansluitbaarheid van particuliere verbruikers. Een doordacht premie- en actiebeleid ondersteunt deze strategische doelstellingen.
Service Levels Zoals al aangegeven waren de operationele resultaten van De Stroomlijn in 2014 zonder meer positief, zowel wat betreft de antwoordtijden als het aantal beantwoorde oproepen. Men noteerde voor het jaar 2014 een gemiddelde antwoordtijd van 13 seconden, 98 % beantwoorde oproepen en een algemeen service level (d.i. de norm dat 80 % van de oproepen binnen de 20 seconden moet worden beantwoord) van 85 %.
43
Energiepremies ondersteunen energiezuinige investeringen Eandis en de Vlaamse overheid blijven hun schouders zetten onder investeringen in energiezuinige toepassingen in nieuwbouw en bij de renovatie van woningen. Een uitgekiend premiebeleid zorgt ervoor dat wie het initiatief neemt om energie-efficiënt aan de slag te gaan bij zijn bouwproject, een financieel steuntje in de rug krijgt.
83 444
In 2014 werd het premiebeleid op een aantal punten bijgestuurd. Wie in een bestaande woning premies in tegelijkertijd investeert in muurisolatie en in ramen met hoogrendementsglas, kan van de hogere ‘combipremie’ genieten. Het plafond voor de isolatiepremies werd afgeschaft, waardoor de premie voortaan wordt toegekend voor de volledige oppervlakte van het geïsoleerde dak of muur, waar dit voorheen beperkt bleef tot de eerste 100 m². Het sociaal dakisolatieproject werd in 2014 uitgebreid naar huurwoningen met een maximum huurprijs van 450 euro; de premie bedraagt 23 euro/m².
2014
Hoe zit het met de bekendheid en de reputatie van Eandis? Drie jaar na het vorige onderzoek heeft een extern bureau opnieuw gepeild naar de algemene bekendheid en reputatie van Eandis. Ook de impact van het Eandis-magazine werd onderzocht. Uit de resultaten blijkt dat de bekendheid met 90 % hoog scoort, maar beneden de score uit 2010 blijft. De kennis over de mogelijkheden om via de website met Eandis in contact te treden, kan beter. Op het vlak van de reputatie scoort Eandis beduidend beter dan de Europese benchmark voor nutsbedrijven. Ook als werkgever blijkt Eandis een goed imago te hebben. De rol van Eandis voor meteropneming is zeer goed gekend; minder vertrouwd is het publiek met onze rol inzake REG-premies en REG-adviesverlening.
Voor een correcte inschatting van de resultaten uit 2014 moet men in rekening brengen dat Eandis de voorbije jaren geen grootscheepse reclameacties meer heeft gevoerd en dat ook de deelname aan de Open Bedrijvendag sterk is teruggeschroefd.
We stimuleren de klanten om al hun premieaanvragen via de website te regelen. Het gaat sneller, want wie een premie correct aanvraagt, ontvangt het premiebedrag binnen de twee weken. Eandis kende in 2014 niet minder dan 83 444 premies toe.
44
Niet alleen werken, maar ook communiceren over werken! De dienstverlening van Eandis heeft onvermijdelijk een rechtstreekse maatschappelijke impact. Boven- of ondergronds werken aan de netinfrastructuur langs straten en pleinen brengt nu eenmaal hinder mee voor omwonenden en passanten. Ons streefdoel is echter om die impact maximaal in te perken qua omvang en duurtijd. Ook een goede communicatie over de geplande of uitgevoerde werken is een belangrijk facet van de totale Nieuwe dienstverlening. In 2014 heeft Eandis op dit vlak enkele belangrijke verbeteringen communicatietool doorgevoerd.
Minder zichtbaar voor het brede publiek, maar achter de schermen een nuttig instrument voor de opvolging van de honderden grote en kleine werven: het IT-platform Rosi (ROadworks & SIdewalks). Rosi is software voor put- en werfregistratie die onze eigen technische ploegen, de aannemers die in onze opdracht werken en de lokale besturen in staat stelt om de werven beter op te volgen,
de kwaliteit van de geleverde nazorg (voetpadherstel) te controleren en op een transparante wijze te communiceren met de betrokken partijen. De invoering van Rosi is eens te meer een bewijs van de niet-aflatende aandacht van Eandis voor een maximale betrouwbaarheid van de afgeleverde werven, maar ook van haar wil om zich vlot bereikbaar op te stellen voor alle belanghebbenden.
Online
Stroomonder-
Stroomonderbrekingen kunnen brekingen gepland zijn in het kader van een bepaald werk. Helaas zijn er ook ongeplande onderbrekingen van de stroomtoevoer wegens een technisch defect. In dergelijke omstandigheden wil Eandis vlot bereikbaar zijn voor de burger en snel en correct duidelijkheid verschaffen over wat er precies aan de hand is. In 2014 lanceerden we onze online communicatietool over actuele geplande en ongeplande onderbrekingen op het distributienet. Op een kaart van het Eandis-gebied wordt op een visueel duidelijke manier aangegeven waar er op dit moment stroomonderbrekingen zijn, waar er de voorbije 12 uur onderbrekingen zijn geweest en hoeveel verbruikspunten getroffen zijn. Ook de tijdsduur van de recente onderbrekingen wordt meegedeeld. En je vindt er enkele eenvoudige tips over wat je kan doen bij een voorziene of onverwachte stroomonderbreking. Je vindt de online tool ‘Stroomonderbrekingen’ via www.eandis.be > Kaart stroomonderbrekingen
45
Partneravonden voor installateurs
Beschikbaar voor elke klacht
Nog een goede traditie: de partneravonden voor aardgasinstallateurs. Eandis houdt de vinger aan de pols bij de installateurs, een belangrijke groep die de brug slaat tussen de eindverbruiker en Eandis. In oktober 2014 werden zes avonden georganiseerd waarop de gasinstallateurs konden kennismaken met actuele thema’s uit hun vakgebied.
We nemen elke klacht ernstig. Daarom stelt Eandis zich heel bereikbaar op voor iedereen die iets heeft aan te merken op de kwaliteit van onze dienstverlening. Een klacht kan via de website worden ingestuurd, of 1e lijnsklachten via de telefoon op het algemeen nummer 078 35 35 34. Een heldere procedure moet ervoor zorgen dossiers dat de klacht correct geregistreerd Klachtenen afgehandeld wordt volgens commissie afgesproken regels.
Ook andere partnergroepen worden bij de diverse aspecten van onze werking betrokken: architecten, syndici, studiebureaus, elektriciens, leasingbedrijven enzovoorts.
De dienstverlening aan de budgetmeterklanten optimaliseren De distributienetbeheerders staan in voor de energielevering aan o.a. de budgetmeterklanten. Eandis bekijkt voortdurend hoe we deze opdracht zo klantvriendelijk mogelijk en toch kostenefficiënt kunnen uitvoeren. In 2014 startten we in het klantenkantoor van Deurne (Antwerpen) een proefproject met een buitenterminal voor de oplading van de budgetmeterkaart. Dit toestel staat dag en nacht, weekdag of weekend, ter beschikking voor oplading. De tussenkomst van een loketmedewerker is niet langer vereist en de drempel voor oplading ligt gevoelig lager. Bij een positieve evaluatie van deze proef kan de buitenterminal veralgemeend worden toegepast.
-17 % -28 %
In eerste instantie komt een klacht terecht bij de betrokken interne dienst die aan de basis ligt van de klacht. Deze dienst formuleert een antwoord en deelt dat mee aan de klager. Wanneer de klant niet tevreden is met het geboden antwoord, neemt de onafhankelijke Klachtencommissie Eandis (dit is de vroegere Ombudsdienst) het dossier over als een tweedelijnsklacht. Jaarlijks wordt een klachtenrapport voorgesteld aan het management en het Auditcomité; dit document wordt ook gepubliceerd op de website. Ook met de energieregulator VREG is er een voortdurende dialoog.
Samen energie aankopen met 216 lokale besturen Eandis is partner van de lokale besturen, ook voor de aankoopprocedure voor energie. Dit aanbod wordt duidelijk gewaardeerd, want voor de samenaankoop elektriciteit en gas 2015-2017 schreven maar liefst 216 lokale besturen in, samen goed voor 30 000 aansluitingspunten. Vijf leveranciers voor elektriciteit en evenveel voor gas boden een offerte aan. De uiteindelijke totale aanbesteding ging om een bedrag van 207 miljoen euro voor elektriciteit en 175 miljoen euro voor gas. Eandis vervulde de rol van studiebureau en leidde als betrouwbare partner de hele procedure in goede banen. De deelnemende besturen waren meteen verlost van een aanzienlijke administratieve last en ze konden profiteren van schaalvoordelen bij dit aankoopdossier.
samenaankoop energie
€ 207 miljoen elektriciteit
€ 175 miljoen gas
In 2014 ontvingen we 30 230 eerstelijns- en 1 848 tweedelijnsklachten. Dat betekent een daling met 17 % voor de eerste lijn en 28 % minder klachten bij de Klachtencommissie. De meeste klachten in eerste lijn gaan nog steeds over de nazorg van het openbaar domein, onvakkundige uitvoering van het werk en betwistingen over meterstanden. De vermindering van het aantal klachten bij de Klachtencommissie ligt in lijn met de daling van het aantal klachten in eerste lijn en de algemeen dalende trend bij klachtendiensten, zoals de federale Ombudsdienst voor Energie. Een deel van de verklaring is wellicht ook het teruglopende aantal nieuwe aansluitingen en investeringswerken in het jaar 2014. 46
Databeheer is essentieel in een levende energiemarkt Juiste meterstanden zijn van groot belang in de energiemarkt. In 2014 werden bijna 2 miljoen jaarlijkse huishoudelijke meterstanden voor elektriciteit en gas opgenomen door onze medewerkers. Bij de hoogspanningsklanten doen we 24 000 bezoeken per maand. De bijna dagelijkse automatische meteruitlezing van meer dan 33 000 installaties werd opgevolgd, en Eandis verwerkte 2,1 miljoen meterstanden die via telefoon, website en per post binnenkwamen. Eandis is ook een campagne gestart waarbij de eigen medewerkers een aantal technische gegevens van elektrische meetinstallaties bij klanten verifiëren. In totaal werden hiervoor 430 000 adressen afgewerkt.
Dat de vrije energiemarkt leeft bij brede lagen van de bevolking blijkt uit de meer dan 710 000 leverancierswissels die in 2014 werden geregistreerd. Naast het verstrekken van verbruikshistorieken aan netgebruikers (en gemandateerde aanvragers) leveren we ook datadiensten aan diverse externe partijen, zoals lokale besturen, regulatoren, gerechtelijke instanties en anderen. In totaal hebben we in 2014 ongeveer 170 rapporten uitgewerkt, de meeste maatwerk, om aan de vragen tegemoet te komen. Zo hebben we rapporten opgesteld ten behoeve van de leegstandsinventarissen van lokale besturen, voor het project ‘Leuven klimaatneutraal’ en de burgemeestersconvenanten.
Onze energiediensten voor de lokale besturen (EDLB) beantwoorden aan een maatschappelijke behoefte Sinds enkele jaren bieden we onze natuurlijke partners, de lokale besturen, een brede waaier aan diensten aan. Dit aanbod staat niet alleen open voor gemeentebesturen, maar ook voor OCMW’s, politiezones, kerkfabrieken en andere. EDLB bevat tal van mogelijkheden, van energiebeheer in gebouwen over oplossingen voor duurzame mobiliteit tot advies en financiering van projecten voor energie-efficiëntie. In 2014 had meer dan 70 % van de lokale besturen (vennoten en niet-vennoten) een EDLB-contract afgesloten.
Waaier producten- en dienstenaanbod.indd 1
31/03/15 14:11
47
Klantentevredenheid blijft op hoog peil Een onafhankelijk bureau heeft in opdracht van Eandis de klantentevredenheid gemeten. Deze peiling gebeurt elk jaar. Er werd gepeild bij eindverbruikers die recent met Eandis in aanraking waren gekomen rond minstens één van onze zes kernprocessen. De algemene tevredenheid over alle processen heen bedroeg in 2014 93,8 %, wat exact gelijk is aan de score voor 2013. Ook tonen de meeste klanten zich minstens ‘tevreden’ over de geboden dienstverlening. Opmerkelijk is de verbetering van de score voor het storingsbeheer, waar sinds 2011 het aantal ontevreden klanten bijna gehalveerd is van 11 % naar 6 % in 2014. De klantentevredenheid blijft een belangrijke parameter om de prestaties van Eandis te meten. Daarom is die ook opgenomen in de prestatiebeoordeling van het management en de medewerkers.
Aantal ontevreden klanten storingsbeheer
-50 %
Nergens komen de begrippen beschikbaarheid, bereikbaarheid en betrouwbaarheid zo duidelijk naar voren als in ons klantenbeleid. Voortdurend stellen we ons de vraag hoe we het contact tussen de eindverbruiker en Eandis het best organiseren. Daarvan is het aangepaste kanalenbeleid met de avoid-click-call-face aanpak voor 2014 het sprekendste voorbeeld. Een weldoordachte inzet van de website, van het klantencommunicatiecentrum De Stroomlijn en van onze 25 klantenkantoren zorgt ervoor dat Eandis voor de eindklant vlot bereikbaar is, zo ruim mogelijk beschikbaar is en altijd een betrouwbare oplossing of antwoord kan bieden. En wanneer er iets schort aan onze dienstverlening, willen we ons heel bereikbaar opstellen voor klanten met een klacht, zowel in eerste lijn als in tweede lijn. De goede scores in de enquête ‘klantentevredenheid’ tonen aan dat we op het goede spoor zitten.
48
9
Doeltreffende processen zijn het fundament waarop onze dienstverlening en onze hele organisatie gebouwd zijn. Ze garanderen elke klant op elk ogenblik een betrouwbare energievoorziening. Dit vat onze vierde strategische pijler samen:
ORGANISATIEGERICHTHEID
49
ORGANISATIEGERICHTHEID Personeelsaantal loopt licht terug In 2013 was er de trendbreuk, 2014 ging verder in dezelfde lijn. Na een onafgebroken groei van het aantal Eandis-medewerkers is er sinds twee jaar een kleine daling merkbaar. Sinds de start van Eandis in 2006 nam het aantal activiteiten dat aan Eandis werd opgelegd alsmaar toe. De onderneming heeft daar destijds op ingespeeld door een beleid van aanwervingen. De grotere stabiliteit in het takenpakket en de voortdurende druk op de beheersbare kosten heeft deze evolutie tot staan gebracht. Het streeforganogram is nu grotendeels bereikt, waardoor verdere massale aanwervingen niet meer noodzakelijk zijn. De daling van het aantal medewerkers is een gevolg van natuurlijke uitstroom, want Eandis engageert er zich toe om haar personeel binnen het bedrijf te behouden door middel van heroriëntering en een flexibele inzetbaarheid.
HR-beleid tegen de achtergrond van ‘langer werken’ De HR-diensten bezinnen zich volop over hoe het personeelsbeleid van Eandis zich moet aanpassen aan de onmiskenbare trend van langer werken. Personeelsbehoefteplanning, vacaturebeleid, flexibiliteit, verloningsprincipes, successieplanning en zo veel meer aspecten worden daarbij bekeken. De eerste concrete maatregelen worden verwacht in de loop van 2015.
Vast contract in 1 dag? Kom dan naar onze sollicitatiedag op
4 170 medewerkers vormen samen één fitte organisatie.
19 maart 2014
Op zoek naar technisch talent tijdens de sollicitatiedagen Gemotiveerde technici vinden, loopt niet altijd van een leien dakje. In maart werden drie sollicitatiedagen georganiseerd (Geel, Deurne en Brecht) met het oog op de aanwerving van technici voor de regio’s Antwerpen en Kempen. De doelgroep waren mensen met een TSO- of BSO-diploma, en ook laatstejaarsstudenten uit een technische richting. Via een versnelde testprocedure wist de kandidaat aan het einde van de sollicitatiedag of hij/zij bij Eandis aan de slag kon.
Een passie voor techniek ? Dan hoor je bij ons !
Wij zoeken gemotiveerde techniekers voor regio Antwerpen. Heb jij een TSO- of BSO-diploma in een technische richting of ben je laatstejaarsstudent in een technische richting (Elektriciteit, Elektro-mechanica, Elektrische Installatietechnieken)? Schrijf je dan in voor onze sollicitatiedag!
9040180-Jobevents maart2014_Deurne_enkel.indd 1
14/04/15 13:07
50
Veiligheid: een zorg voor elke dag De belangrijkste veiligheidsresultaten voor 2014 worden samengevat in volgende tabel. Het betreft de cijfers m.b.t. het eigen personeel: 2014
2013
Aantal arbeidsongevallen met werkonbekwaamheid
32
19
Aantal fluïdumongevallen
6
3
Frequentiegraad 1
5,15
2,98
Aantal dagen werkonbekwaamheid
843
315
Ernstgraad 2
0,14
0,05
Evolutie
Niettegenstaande een volgehouden inspanning om het veiligheidsniveau op peil te houden, vielen de veiligheidsresultaten 2014 op het vlak van het aantal ongevallen met werkverlet tegen. Er viel een aanzienlijke stijging op te tekenen voor zowel de frequentie- als de ernstgraad. Er werden ook zes fluïdumongevallen (dit zijn ongevallen met onze eigen producten elektriciteit en gas) met werkverlet opgetekend.
Werknemersbevraging peilt naar de tevredenheid van de Eandis-medewerkers In 2014 werd voor de derde keer gepeild naar de algemene tevredenheid bij het eigen personeel. Deze oefening wordt elke drie jaar herhaald. De tussenliggende periode wordt gebruikt voor het doorvoeren van maatregelen die de aangehaalde knelpunten moeten wegwerken. De werknemers krijgen in de bevraging de kans zich uit te spreken over een hele waaier aan factoren die hun welzijn op het werk kunnen beïnvloeden: de aard van het werk, het woon-werkverkeer, de arbeidsomstandigheden, de verloning, de relaties met collega’s en leidinggevenden, de communicatie binnen het bedrijf … De deelnamegraad (91,7 %) was opnieuw erg hoog. De globale resultaten en de detailresultaten per dienst werden in elk team uitvoerig besproken. Zo vormden de resultaten het startpunt voor doelgerichte verbeteracties. Nieuwe aandachtspunten zijn de preventie van ongewenst gedrag, de werkdruk en mentale belasting, mobiliteit, inspraak en de aanpak van processen en procedures.
Om de ambities voor een bereikbare, beschikbare organisatie met een betrouwbare dienstverlening waar te maken, moet Eandis haar interne organisatie en processen met het oog daarop structureren. En vooral moet de onderneming de juiste mensen op de juiste plaats kunnen zetten, met ruimte voor de ontwikkeling van competenties. Daarom hechten we groot belang aan het personeelsbeleid en aan de veiligheid van onze eigen medewerkers en die van de omgeving.
Veiligheid is ieders (gedeelde) verantwoordelijkheid! Daarom wil het management de werknemers in 2015 via duurzaam leiderschap actief coachen naar een grotere veiligheidsbeleving. Zo kunnen we het aantal ongevallen en incidenten verkleinen.
1 2
Frequentiegraad = aantal ongevallen x 106 / aantal risico-uren Ernstgraad = aantal verloren kalenderdagen x 103 / aantal risico-uren
51
10 Met onze vijfde strategische pijler
LEER & GROEI
kijken we vooruit.
We zijn voortdurend op zoek naar oplossingen waarmee we een passend antwoord kunnen bieden op de opportuniteiten en vraagstukken in de energiesector.
52
LEER EN GROEI Slimme meters: naar een uitrol per doelgroep In vorige jaarverslagen hebben we uitgebreid gerapporteerd over de aanpak van Eandis voor de invoering van slimme meters. Na een kleinschalig technisch proefproject in twee Mechelse deelgemeenten volgde een grootschalig pilootproject met ongeveer 40 000 meters in veertien zorgvuldig uitgekozen testgebieden. Alle bevindingen uit het pilootproject heeft Eandis, samen met de bevindingen van sectorgenoot Infrax, gebundeld in een lijvig eindrapport (maart 2014) dat werd voorgesteld aan de Vlaamse regulator VREG. In dit rapport komen alle relevante aspecten aan bod: • de technische oplossing • de impact op de bedrijfsprocessen • de installatie van de slimme meter • de operationele en technische resultaten van het pilootproject: bereikbaarheid van de data van de slimme meter en de beschikbaarheid van de verbruiksdata
Eandis is dé betrouwbare partner bij uitstek voor de lokale besturen om hun klimaatdoelstellingen te bereiken.
We citeren uit het besluit van dit gezamenlijk eindrapport Eandis/Infrax: ‘De installatie van de slimme meter is quasi afgerond en heeft aan de netbeheerders voldoende ervaringen meegegeven om over te gaan tot een verdere uitrol zoals: • het nut van het voorbezoek • een meer doorgedreven voorbereidende fase • een robuuste technische oplossing
• de winst inzake energie-efficiëntie
• een zeer doordachte organisatie van de uitrol
• de privacy
• een zeer bewuste klantencommunicatie.’
• de standaardisatie Het integrale eindrapport is terug te vinden op de website van Eandis: www.eandis.be > Publicaties > Slimme meters
De VREG heeft vervolgens haar advies uitgebracht over de toekomst van slimme meters in Vlaanderen, mede gebaseerd op een kosten-batenanalyse die zij heeft laten uitvoeren. De voorkeur van de regulator gaat uit naar wat hij noemt een ‘vertraagde uitrol per doelgroep’, dit is een uitrol bij de gunstigste klantengroepen (eindklanten die verbruiken en produceren, budgetmeterklanten, professionele en grote residentiële klanten). De uitrol bij andere doelgroepen zou dan vertraagd worden. De uiteindelijke beslissing over het uitrolscenario van de slimme meter in Vlaanderen is een opdracht voor de Vlaamse regering. Zodra die beslissing er is, is er nog een voorbereidingsfase van ongeveer 2,5 jaar nodig voor de uitrol effectief van start kan gaan. Uit een bevraging bij de eindverbruikers die waren opgenomen in één van de testgebieden van het pilootproject, blijkt een algemene tevredenheid over de kwaliteit van de informatie die ze ontvingen en over de plaatsing van het toestel.
en nog ‘Met de vele ervaringen en de evoluties binnen de slimme meter wereld kunnen de noodzakelijke voorbereidingen getroffen worden zodat de voorbereidende werkzaamheden kunnen opgestart worden bij een beslissing van de Vlaamse Overheid in verband met het verder installeren van de slimme meter. Vanwege de problematiek omtrent het bug-vrij krijgen van de endto-end slimme meterketting en de vereiste doorlooptijd van de aankoopdossiers, moet de Vlaamse Overheid er wel rekening mee houden dat de ‘trage uitrol’ pas van start kan gaan minimaal 27 maanden nadat de volledige regelgeving voor slimme meters beschikbaar is.’ 53
Actieve netsturing wordt mogelijk dankzij DMS DMS is de afkorting van Distribution Management System, of het netwerkbeheersysteem van Eandis. Aangezien het elektriciteitsverbruik in stijgende lijn blijft gaan en er meer hernieuwbare energie over het distributienet moet transiteren, was een vernieuwing van het netwerkbeheersysteem noodzakelijk. Kernwoorden waren ‘actief meetbaar’ en ‘aanstuurbaar’. Eerst werden de beide centrale controlekamers (Kortrijk en Merksem) vernieuwd, nadien volgden de verschillende infrastructuurgebieden elkaar snel op, zodat de uitrol van DMS inmiddels afgerond is.
54
Innovatie in de Openbare Verlichting De openbare verlichting (OV) is een opdracht voor de gemeentebesturen. De zorg voor goed verlichte en veilige wegen en pleinen, tegen een aanvaardbare prijs en liefst zo duurzaam mogelijk, is niet eenvoudig. Het kostenplaatje voor de gemeenten is aanzienlijk, want de openbare verlichting is op jaarbasis een grote elektriciteitsverbruiker. Bovendien is dit een domein waar technische innovatie de orde van de dag is. Als partner van de lokale besturen wil Eandis de gemeentebesturen met raad en daad bijstaan om de juiste, maatschappelijk verantwoorde keuzes te maken op het vlak van OV. Dit is niet vrijblijvend, als je weet dat Eandis instaat voor de exploitatie van meer dan 800 000 OV-punten in haar werkingsgebied.
800 000
OV-punten in beheer
Eandis biedt de gemeentebesturen de mogelijkheid om in te schrijven op een OV-masterplan, ofwel voor de eigen gemeente ofwel in samenwerking met gemeenten uit de bredere regio (regiomasterplan). Acht lokale besturen uit West- en Oost-Vlaanderen hadden al in 2012 de stap gezet naar een regiomasterplan ‘Zuid-Leie-Schelde’ voor hun openbare verlichting. In 2014 kon het resultaat worden voorgesteld. Samen de analyse maken van de bestaande toestand, vervolgens de juiste beleidskeuzes vastleggen en op basis daarvan concrete projecten uitwerken: op die manier draagt een OV-masterplan bij tot een duurzame en verantwoorde aanpak van de openbare verlichting. Zuid-Leie-Schelde was de eerste regio met een volwaardig OV-regiomasterplan. Later volgden negen Antwerpse gemeenten dit voorbeeld met een regiomasterplan voor de Antwerpse Noorderkempen. Verschillende andere regio’s zijn nog volop bezig met de opmaak van hun masterplan en tien andere regio’s zijn de werkzaamheden daarvoor gestart. Momenteel zijn er heel wat technische mogelijkheden om de installaties voor openbare verlichting te moderniseren en zuiniger te maken.
Een mooi voorbeeld vinden we in Geel, waar – afhankelijk van de omstandigheden – gekozen werd voor led-verlichting, wit licht van 60 watt, aparte verlichting voor het fietspad en meer verlichting op de kruispunten en het plein. Langs een fietspad in Gent realiseerde Eandis een project met gedoofde led-verlichting die pas op volle sterkte gaat branden wanneer sensoren een passant detecteren. Nog een bijzonderheid: de passanten konden via stemknoppen laten weten wat ze vonden van het geboden lichtcomfort. Een specifieke OV-toepassing is de monumentverlichting. Hier weegt het sfeerelement zwaarder door dan veiligheid. De aanpak hoeft dan ook niet dezelfde te zijn als voor de openbare verlichting langs verkeerswegen. De stad Kortrijk heeft dit goed begrepen. In samenwerking met Eandis werd een globaal project voor de verlichting van 27 monumenten gerealiseerd. Naast een besparing op jaarbasis van 142 800 kWh (of ongeveer 29 000 euro) leverde dit Kortrijk ook het Europese ‘Greenlight’-certificaat op. De eenvoudigste besparing is natuurlijk het doven van de verlichting waar en wanneer dit kan. In het kader van een globale vernieuwende aanpak van de openbare verlichting dooft de stad Leuven ’s nachts bijvoorbeeld de verlichting van enkele monumenten in het stadscentrum. Een directe besparing met winst in euro’s en voor het milieu. Ook andere gemeentebesturen nemen maatregelen in die zin. De inspanningen werpen vruchten af. Het is opvallend dat er de voorbije tien jaar op het werkingsgebied van Eandis bijna 100 000 OV-lichtpunten zijn bijgekomen zonder dat het totale vermogen van het OV-park noemenswaardig gestegen is. Meer details over hoe Eandis vernieuwende toepassingen in openbare verlichting integreert, vind je in ons rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014: www.eandis.be > Over Eandis > Wie zijn we, wat doen we
Een eerste techniek is dimming. Mits aangepaste infrastructuur laat deze techniek toe het verbruik drastisch te verminderen zonder wezenlijk in te boeten aan comfort of veiligheid. We hebben dimming onder meer toegepast in de stad Tienen. Energiezuinige led-verlichting vindt meer en meer zijn weg, ook in toepassingen voor openbare verlichting. Eandis heeft bijvoorbeeld zo’n project gerealiseerd in de sportzone van Kruibeke. Bij de planning en uitvoering van OV-projecten wordt zeer nauwkeurig bekeken en berekend welke toepassingen vereist zijn om een optimaal rendement te verkrijgen. 55
Groene energie op het distributienet stelt technische uitdagingen
Eandis trekt aan de kar voor een gemeentelijk klimaatbeleid
Het is positief dat er volop geïnvesteerd wordt in de opwekking van groene energie. Maar de exploitant van het distributienet wordt soms geconfronteerd met aanzienlijke technische uitdagingen om deze energie op een kwalitatieve en betrouwbare manier te vervoeren.
Eandis schaart zich als partner van de gemeenten ten volle achter de milieuafspraken die in het Burgemeestersconvenant zijn opgenomen. Het Burgemeestersconvenant is een Europese beweging van lokale en regionale overheden die vrijwillig toezeggen om de energie-efficiëntie en het gebruik van duurzame energiebronnen op hun grondgebied te verhogen. Ze beogen om de 20 % CO2-reductiedoelstelling te halen tegen 2020.
Dit probleem werd acuut in de ruime regio van Hoogstraten. Veel tuinbouwers hebben er de voorbije jaren installaties voor warmtekrachtkoppeling (WKK) in dienst genomen voor de gelijktijdige productie van warmte en elektriciteit. Het groeiende aantal zonnepanelen bij particulieren en bedrijven en de windturbines langs de autosnelweg E19 verscherpten de lokale problematiek nog. Resultaat: op het grondgebied van Hoogstraten wordt op sommige ogenblikken vier keer meer energie geproduceerd dan dat er verbruikt wordt. De bestaande middenspanningsnetten konden het lokale aanbod van stroom soms niet meer verwerken. Maar dit overschot moet hoe dan ook via het distributienet zijn weg vinden naar verbruikers in verderaf gelegen gebieden. Eandis heeft dit probleem aangepakt. Een grootscheepse investering van 8 miljoen euro in de uitbouw van 150 km ondergronds net op een spanningsniveau van 36 kV biedt de oplossing. De werken zijn gestart in september 2014 en duren naar verwachting ongeveer een jaar. Over deze ingrijpende werken wordt op ruime schaal gecommuniceerd met de bevolking. Het stadsbestuur van Hoogstraten maakt van de gelegenheid gebruik om – waar nodig – de voetpaden langs het traject van de werken te vernieuwen.
Op 21 maart 2014 ondertekenden 29 Kempense steden en gemeenten het Burgemeestersconvenant ‘Kempen 2020’. Dit Kempens streekproject is een intergemeentelijk initiatief onder coördinatorschap van streekontwikkelingsintercommunale IOK, samen met de partners Provincie Antwerpen, VITO en de distributienetbeheerders Eandis en Infrax. Het doel is actie te ondernemen om tegen 2020 de CO2-uitstoot in de Kempen met minstens 20 % te doen dalen. Op 14 oktober 2014 ondertekenden Eandis en streekontwikkelingsintercommunale Igemo een samenwerkingsovereenkomst binnen het Burgemeestersconvenant dat Igemo opzet met zeven gemeenten uit de Mechelse regio. Het partnerschap van Eandis met de lokale besturen heeft in 2014 ook vorm gekregen in een samenwerking met de provincie Oost-Vlaanderen. Samen willen beide partners de gemeenten stimuleren en ondersteunen om energieactieplannen op te stellen en uit te voeren. Het Burgemeestersconvenant geldt als leidraad. De provincie treedt op als territoriaal coördinator, Eandis als erkend facilitator. De expertise die Eandis de voorbije jaren heeft opgebouwd, wordt met de lokale besturen gedeeld. Een zestal Oost-Vlaamse steden en gemeenten heeft zich al geëngageerd. Een handig instrument om een toekomstgericht energie- en klimaatbeleid uit te stippelen, is de energievraagkaart. In samenwerking met de stad Antwerpen heeft Eandis zo’n kaart opgemaakt aan de hand van de verbruiksgegevens en de energiestromen op het distributienet.
56
Duurzame mobiliteit gaat een nieuwe fase in Zoals voorzien bij de start is het EVA-project (‘Elektrische Voertuigen in Actie – Electric Vehicles in Action’) in 2014 ten einde gekomen. Eandis was een actieve kernpartner in dit project. Tijd om een balans op te maken. We hadden ons geëngageerd voor de uitbouw van 71 oplaadeilanden voor elektrische voertuigen, verspreid over Vlaanderen. In mei 2014 werd aan het Museum aan de Stroom (MAS) in Antwerpen het laatste oplaadeiland van dit project opgeleverd. Een oplaadeiland is een concept dat Eandis zelf heeft uitgewerkt. Het bestaat uit een combinatie van oplaadinfrastructuur voor elektrische auto’s en elektrische fietsen of scooters. Een Telenet Hotspot voor elektronisch dataverkeer is geïntegreerd in het geheel: wie zijn voertuig oplaadt, kan meteen mails checken of surfen.
Een EVA-wagenpark van 100 elektrische voertuigen van allerlei types heeft gediend om het rij- en oplaadgedrag te bestuderen. Eandis zelf heeft een uitleenprogramma voor steden en gemeenten opgezet met 24 eigen elektrische voertuigen. Voorts werden in het kader van EVA enkele nuttige apps ontwikkeld. Ook waren er de succesvolle jaarlijkse EVA-events aan de Vlaamse kust die het brede publiek lieten kennismaken met de voordelen van elektrische mobiliteit, en die mee hebben geholpen om een brede communicatie en sensibilisering rond elektrische mobiliteit op gang te trekken.
EVORA: project voor laadpalen in een stedelijke omgeving Voor elektrische voertuigen heb je oplaadinfrastructuur nodig, maar er wordt pas in oplaadinfrastructuur geïnvesteerd als er voldoende elektrische voertuigen rondrijden. Het samenwerkingsplatform EVORA wil die vicieuze cirkel doorbreken en een oplossing bieden voor het gebrek aan laadpalen in de Vlaamse steden. Op termijn moet er een lokaal beleid over elektrisch vervoer tot stand komen. EVORA verenigt een aantal autoconstructeurs, de steden Antwerpen, Mechelen en Leuven en enkele adviesbureaus; de Vlaamse overheid financiert. Het is de bedoeling het aantal deelnemende steden uit te breiden. Eandis neemt aan het EVORA-project deel en vaardigt tijdens een beperkte periode enkele personeelsleden af. Eandis heeft voornamelijk een ondersteunende rol voor de laaddiensten.
57
Aardgasvoertuigen: Eandis toont de weg Onze mobiliteit is voortdurend in evolutie. Naast elektrische voertuigen winnen ook aardgasvoertuigen op CNG (Compressed Natural Gas, niet te verwarren met het meer bekende LNG) aan aandacht en attractiviteit. In het buitenland rijden er al veel meer aardgaswagens rond; Italië telt zelfs bijna een miljoen van deze voertuigen.
De voordelen van aardgas als brandstof voor voertuigen zijn legio: minder milieubelastend, goedkopere tankbeurten en even veilig als voertuigen op benzine of diesel. Voorlopig blijft de aankoop wel duurder en ook de actieradius met één tankbeurt is nog beperkter dan bij traditionele wagens. Eandis geeft alvast het goede voorbeeld: er rijden nu als proefproject zes lichte CNG-bestelwagens van Eandis rond. We waren – in samenwerking met de Natural Gas Vehicle Association – ook aanwezig op het Autosalon van begin 2014. Als betrouwbare partner van de lokale besturen biedt Eandis praktisch advies en concrete ondersteuning aan bij projecten rond aardgasmobiliteit inzake lastenboeken, gezamenlijke aankoop, inplanting van aardgasvulstations en hun aansluiting op het distributienet. Het OCMW van Sint-Gillis-Waas en de stad Kortrijk waren de eerste lokale besturen die gebruik maakten van het Eandis-aanbod. Beide besturen namen twee bedrijfsvoertuigen op aardgas in gebruik en openden meteen ook een aardgasvulstation. Het komt er nu op aan om de diverse toepassingen van duurzame mobiliteit – niet alleen elektrisch maar ook aardgasvoertuigen met CNG – verder te ontwikkelen en de vergroening van het wagenpark te versnellen.
Linear, of hoe kunnen we de energievraag van gezinnen ‘slim’ sturen? Nieuwe slimme manieren ontwikkelen om op elk moment de vraag naar energie bij de eindverbruikers te sturen en die zo goed mogelijk af te stemmen op de beschikbare energie, dat is één van de grote uitdagingen voor een efficiënt distributienetbeheer. De opkomst van eerder onvoorspelbare groene energie uit zonnepanelen of windturbines maakt deze problematiek enkel maar acuter. Dat was meteen het opzet van het onderzoeksproject Linear, wat staat voor ‘Local Intelligent Networks and Energy Active Regions’. Het Linear-project is intussen beëindigd en heeft tal van nuttige inzichten opgeleverd, voornamelijk op het vlak van de beperking of verschuiving in de tijd van de pieken in het elektriciteitsverbruik. Eandis heeft vooral de impact van elektrische voertuigen op het distributienet bestudeerd. Meer informatie over de eindresultaten van Linear staat in het rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014 van Eandis: www.eandis.be > Over Eandis > Wie zijn we, wat doen we
Meer informatie over onze aanpak van duurzame mobiliteit vind je in het rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014: www.eandis.be > Over Eandis > Wie zijn we, wat doen we
58
Innovatief onderzoek naar slimme technieken voor de aansluiting van windturbines Eandis heeft de krachten gebundeld Slimme met transmissienetbeheerder Elia sturing van en de projectvennootschap Wind aan de Stroom, om windturbines op de linker Scheldeoever van de Antwerpse haven zo efficiënt mogelijk aan te sluiten op het haven elektriciteitsnet. Ook de Universiteit Antwerpen Gent is bij het project betrokken. De mogelijkheden van een slimme aansturing van de windturbines worden onderzocht. De eerste zes turbines zullen in de loop van 2015 worden gebouwd.
6 windturbines
Door de slimme sturing zou het mogelijk moeten zijn om de stroompieken terug te dringen en zo meer turbines aan te sluiten op eenzelfde elektriciteitskabel. De investering in hernieuwbare energie kan op die manier sneller gerealiseerd worden, tegen een lagere kostprijs. Meer details over dit project in het rapport Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen 2014: www.eandis.be > Over Eandis > Wie zijn we, wat doen we
Warmtenetten als valabel en duurzaam alternatief
Synductis werkt mee aan VelH2O-net
Eandis heeft het voorbije jaar verschillende projecten voor de aanleg van een warmtenet aangekondigd. Dankzij een warmtenet kan een overschot aan warmte worden gerecupereerd en nuttig aangewend voor de verwarming van woningen. Dit is duidelijk een toepassing met een duurzaam karakter.
Op vraag van het Vlaams Kenniscentrum Water (Vlakwa) zal het Eandis-filiaal Synductis deelnemen aan het innovatieve project VelH2O-net. Dit project wil de aanleg van fietspaden op het openbaar domein veiliger maken en tegelijkertijd tegemoet komen aan de strenge eisen voor de scheiding van afval- en regenwater. Bij de overkapping van grachten wordt de dekplaat als fietspad gebruikt en kunnen allerlei nutsleidingen worden aangelegd in de ruimte onder de dekplaat.
In Roeselare wordt het bestaande MIROM-warmtenet uitgebreid met twee grote aftakkingen. Eandis staat in voor de aanleg van één aftakking en de koppeling van een duizendtal woningen in een nieuwe woonwijk aan het warmtenet. De nodige restwarmte is afkomstig van de verbranding van restafval in de installaties van de afvalintercommunale Mirom. Het volledige warmtenet zou op termijn tot 30 kilometer lang worden. In Kuurne/Harelbeke komt er een warmtenet met een lengte van ongeveer 6 kilometer dat zal instaan voor de voeding van een verkaveling van circa 700 energie-efficiënte woningen. Dit project loopt in samenwerking met de afvalintercommunale Imog. In Turnhout heeft Eandis meegewerkt aan de voorbereidingen voor de realisatie van een warmtenet, een project van de NV SLIM Turnhout. Op een oude industriële site zullen 870 woningen worden gebouwd die via een warmtenet zullen worden verwarmd. Eandis heeft voor het voorstel van offerte een totaalpakket uitgewerkt. Een derde partij zal instaan voor de eigenlijke productie en levering van warmte. De eerste aansluitingen op het plaatselijk warmtenet moeten gebeuren in augustus 2015.
Synductis neemt als industriële partner deel aan de volgende deelaspecten: de voorstudie, de ontwikkeling van een prototype en de kostprijsberekening.
Spitsdagen voor het onderwijs: een mooie traditie Elk jaar nodigt Eandis technische leerkrachten uit het secundair onderwijs uit op de Spitsdagen. De achtste editie vond plaats in februari 2014 in de Eandis-opleidingscentra in Melle en Mechelen. Tijdens deze editie werd vooral het centrale informaticasysteem voor de meting en actieve sturing van de distributienetten (DMS) onder de aandacht gebracht.
Een potentieelscan voor warmtenetten brengt in kaart waar er op wijkniveau interessante mogelijkheden zijn om een warmtenet aan te leggen en te exploiteren.
59
Eandis als partner voor scholen
Glasvezel verbindt In het begin van de jaren 90 legde de voorganger van Eandis een eigen glasvezelnetwerk aan als onderdeel van het toenmalig kabelnetwerk, als informatica- en teletransmissienetwerk. Vandaag doet dit glasvezelnetwerk voor Eandis dienst voor data- en telefoonverkeer. Maar ook onze partners, de gemeentebesturen, kunnen nuttig gebruik maken van de beschikbare capaciteit op dit netwerk. We telden in 2014 zestien grote en kleine projecten. De Oost-Vlaamse gemeente Destelbergen verbond de bibliotheek, het gemeentehuis, de sporthal, het OCMWgebouw, een school, de jeugddienst en een administratief gebouw met elkaar. Opnieuw een staaltje van de manier waarop Eandis als betrouwbare partner zorgt voor een betere beschikbaarheid en bereikbaarheid van de overheid.
Na het succes van de voorbije jaren werd tijdens de paasvakantie van 2014 opnieuw een intensieve stage georganiseerd voor jongeren uit het technisch onderwijs. Achttien deelnemers konden een week lang kennis maken met de theorie maar vooral de praktijk: hoe wordt een aansluiting gemaakt, hoe werkt een infrastructuurgebied. Deze en andere aspecten van Eandis kwamen uitgebreid aan bod.
Creatieve aanpak van duurzame mobiliteit voor eigen personeel Zoveel mogelijk werknemers stimuleren om – waar en wanneer het kan – zich op een duurzame manier te verplaatsen, dat is de uitdaging die Eandis zich nu al enkele jaren stelt. De aansturing gebeurt door de interne mobiliteitscoördinator.
Woonstwerk
pendelverkeer met fiets of openbaar vervoer
+3,2 %
Niet één grote maatregel, maar (sinds 2011) een reeks kleine maatregelen op maat moeten dit doel dichterbij brengen. Deze maatregelen zijn bijvoorbeeld de actieve ondersteuning van wie wil carpoolen, een soepel gebruik van thuiswerk en open offices, gratis abonnementen voor het openbaar vervoer … Nieuw in 2014 was de overeenkomst die Eandis sloot met de NMBS en Blue-Bike over het gebruik van de ‘blauwe fietsen’ aan de treinstations. De inspanningen om onze interne mobiliteit te verduurzamen, zijn niet tevergeefs. Zo is het aandeel van het woonst-werk pendelverkeer met de fiets of het openbaar vervoer tussen 2011 en 2014 gestegen van 8,3 % naar 11,5 %.
60
Als sociale leverancier strijden tegen energiearmoede
-2 %
De netbeheerders voor wie Eandis optreedt als exploitant, hebben de maatschappelijke opdracht klanten om energieverbruikers met bij sociale betaalmoeilijkheden op te vangen leverancier zodra zij van de commerciële markt zijn geweerd. Eind 2013 telden we 111 731 toegangspunten waarvoor we als sociale leverancier optreden; eind 2014 was dit aantal gedaald tot 109 467 (-2,0 %). Deze daling was iets meer uitgesproken in elektriciteit dan in gas. In onze strijd tegen energiearmoede werken we zeer nauw samen met alle plaatselijke OCMW’s. Een goed hulpmiddel is de budgetmeter, die zowel voor elektriciteit als voor gas bestaat. Dankzij de budgetmeter, die functioneert met oplaadbetaalkaarten, kan de klant zijn beschikbare budget beter controleren en zijn schulden in de hand houden. Problematische dossiers worden besproken in de Lokale Adviescommissie (LAC) die in elke gemeente geïnstalleerd is. De LAC beoordeelt de dossiers van klanten die weigeren dat er bij hen een budgetmeter wordt geplaatst, of die betalingsachterstallen blijven opstapelen ondanks de intensieve begeleiding. Er wordt pas tot daadwerkelijke afsluiting van de energietoevoer besloten als er sprake is van kwade wil of fraude bij de klant. Kortom, een haalbare oplossing voor elke klant in moeilijkheden staat voorop.
Uitzonderingsleverancier Een bijzondere opdracht voor de netbeheerders en Eandis is de rol van ‘uitzonderingsleverancier’. We staan verplicht in voor de energielevering bij problematische verhuizingen, stopgezette contracten van niet-residentiële klanten bij commerciële leveranciers en de nazorg bij toegangspunten waarvoor de klant geen geldig leveringscontract sloot met een energieleverancier. Deze uitzonderingssituaties moeten zo snel mogelijk geregulariseerd worden, waardoor de klant opnieuw op de commerciële markt terecht kan.
Eandis droomt – samen met haar aandeelhouders en de brede Vlaamse samenleving – van een duurzame en spaarzame omgang met energie. Daarbij is het onze specifieke taak om als betrouwbare adviseur van de lokale besturen zorg te dragen voor de technische ondersteuning van duurzame projecten en energiebesparende maatregelen, en bij te dragen tot energieefficiënte innovaties in onze eigen infrastructuur en inzake mobiliteit. Hoe we dat concreet doen? Door projecten van lokale warmtenetten op gang te trekken, door het goede voorbeeld te geven met elektrische en aardgasmobiliteit, door gerichte REG-premies voor efficiënte energiebesparingen aan te bieden, door met de gemeentebesturen vele kleine maar betekenisvolle stappen te zetten om hun klimaatdoelstellingen te realiseren. Ongetwijfeld zal de maatschappelijke bekommernis rond duurzaamheid en energie nog aan belang winnen. Onze rol als een nabije, onafhankelijke, betrouwbare expert en partner voor de Vlaamse steden en gemeenten, willen we uitspelen als een troef.
61
Adres Eandis, Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
Verantwoordelijke uitgever Isabel Van Cutsem, Communicatie Eandis Brusselsesteenweg 199, 9090 Melle
[email protected]
62