Mobiel Brussel
Jaarverslag 2008
taxi's
27.000 28.000 70
bomen
lichtpunten
➜
1.250
➜
kunstwerken
➜
150
➜
➜
Inhoud
(pre)metrostations
02
2008 in vogelvlucht
04
Beste lezer,
05
M
Kerncijfers en budget
Openbare ruimte, kwalitatieve ruimte
08
Enkele ingrepen in kaart gebracht
10
Mobiliteitsstrategie en -beheer
12
Kunstwerken en infrastructuur
14
Beheer en onderhoud van de wegen
16
Gesprek met de Directeur-generaal
16
Contactgegevens
obiel Brussel is de administratie die binnen het ministerie van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest instaat voor infrastructuur, openbare werken en vervoer. Ze is bevoegd voor het beheer van de mobiliteitsstrategieën, de inrichtingsprojecten, de vernieuwing en het onderhoud van de openbare ruimte en de gewestwegen, de infrastructuur voor het openbaar vervoer, de taxi’s en het gewestelijk vastgoed. Mobiel Brussel vervult essentiële opdrachten die bijdragen tot de levenskwaliteit in het gewest en zijn duurzame ontwikkeling. De 570 personeelsleden met uiteenlopende bekwaamheden en profielen beheren een jaarlijks budget van meer dan 700 miljoen euro.
Ontdek in dit jaarverslag de belangrijkste verwezenlijkingen van 2008. Mobiel Brussel spande zich verder in om de openbare ruimte en de gewestwegen aangenamer te maken, infrastructuur aan te leggen en te onderhouden en de mobiliteit te verbeteren. De stedelijke infrastructuur van vandaag moet beantwoorden aan een toenemende vraag naar mobiliteit. De dagelijkse uitdaging bestaat erin om een beter bereikbaar gewest te creëren waarin de bewoners zich de ruimte opnieuw kunnen toe-eigenen; een stad te ontwerpen waarover men vrij kan beschikken.
2008 in vogelvlucht
Renovatie van station Lemonnier
Volledige renovatie van de Belliardviaduct
Groot collectief fresco aan De Wand
Februari 7/02
Januari 8/01
Start van de heraanleg van het Dillensplein om het plein gezelliger en veiliger te maken voor de weggebruikers. ➜ zie blz. 5
14/01
Het Bestuur Uitrusting en Vervoer wordt Mobiel Brussel. Lancering van het nieuwe imago en een communicatiecampagne.
23/01
In metrostation Rogier worden twee nieuwe roltrappen geplaatst. Ze wegen elk meer dan 18 ton en zijn 20 meter lang. Met een hellingsgraad van 35% overbruggen ze een hoogteverschil van 12 meter.
Er worden liften geplaatst in twee extra metrostations (Zuidstation en Sint-Guido). In totaal zijn 18 stations toegankelijk voor mindermobielen. ➜ zie blz. 5
12/02
Start van de renovatie van station Lemonnier. De perrons worden verlengd en zowel de binnen- als buitenwanden worden vernieuwd, met inbegrip van het kunstwerk.
21/02
Eerste lezing in het Brussels Hoofdstedelijk Parlement van de ontwerpordonnantie tot oprichting van een gewestelijk parkeeragentschap. Een gecoördineerd parkeerbeheer vormt een hefboom voor de verbetering van de Brusselse mobiliteit.
Maart 17/03
Feestelijke opening van de Brusselsesteenweg met vernieuwde tramsporen, wegdek en stoepen en een gloednieuw aangelegd fietspad. ➜ zie blz. 8
20/03
Ondertekening van het nieuwe beheerscontract 2008-2012 met de Haven van Brussel.
Augustus 1/08
Start van de renovatie van de perrons en de toegang in station Belgica.
12/08 Juli 3/07
De Brusselse Hoofdstedelijke regering keurt het tracé goed voor de nieuwe tramlijn 9 (Simonis – Heizel).
5/07
2
Na langdurige werkzaamheden, wordt het Flageyplein heropend met tal van feestelijkheden. ➜ zie blz. 9
Feestelijke opening van de volledig vernieuwde Prins van Luiksquare. De square kreeg een nieuw fietspad, bijkomende beplantingen en een nieuwe pergola. ➜ zie blz. 6
19/08
In tramstation De Wand wordt de laatste hand gelegd aan het grootste collectieve fresco van Europa. ➜ zie blz. 9
April 7/04
Start van de heraanleg van de Nijverheids- en Mariemontkaai. De werkzaamheden passen in een totaalproject voor de herwaardering van de kanaalzone.
16/04
Feestelijke opening van het volledig vernieuwde metrostation Petillon waarvan gebouw en omgeving mooier, toegankelijker en gezelliger zijn. ➜ zie blz. 12
September 1/09
Start van het systeem voor collectieve taxi’s “Collecto”, een vervoervorm die de schakel vormt tussen de traditionele taxi en het openbaar vervoer. ➜ zie blz. 11
5/09
Openbaar onderzoek over het project voor de heraanleg van het Schweitzerplein na een inspraakproces om de gebruikers en bewoners van de wijk nauw te betrekken. ➜ zie blz. 7
17/09
Naar aanleiding van de Week van Vervoering brengt Mobiel Brussel een stapperskaart uit. ➜ zie blz. 10
2008 in vogelvlucht
Autoloze zondag
Eerste editie van festival SolstiS
Juni 4/06
Einde van de werkzaamheden aan de Zevenbunderslaan. De laan werd volledig heraangelegd om meer plaats te geven aan de fietsers, het comfort van de voetgangers te verhogen en de snelheid te beperken.
4/06
De nieuwe stelplaats annex atelier voor metro’s en bussen op het terrein Jacques Brel wordt geopend.
Mei 25/05
13/06
Het Brussels Hoofdstedelijk Parlement keurt de nieuwe ordonnantie over de coördinatie van de bouwplaatsen op de openbare weg goed. ➜ zie blz. 14
Test van de verlichting van de Koninklijke Sint-Mariakerk in het kader van het gewestelijk Lichtplan. ➜ zie blz. 7
22/06
De hele zomer werkt Mobiel Brussel aan de volledige renovatie van de viaduct aan de afrit van de Belliardtunnel richting E40: reparatie van het brugdek en de vangrails, vernieuwing van de zijbalken, de deklaag, de stoepen, de wegbekleding en de voegen. ➜ zie blz. 13
21/09
Zevende Autoloze zondag. De 161 km2 van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn gereserveerd voor de zachte vervoermiddelen. 87% van de Brusselaars vindt het evenement een goed tot uitstekend initiatief. ➜ zie blz. 10
22/09
Start van de werkzaamheden aan de Kroonlaan om de doorstroming van het openbaar vervoer te verbeteren, de kwaliteit van de openbare ruimte te verhogen en fietsers beter te beveiligen. ➜ zie blz. 13
29/09
Mobiel Brussel start een nieuwe fietscommunicatiecampagne. Met de slagzin “Mijn fiets houdt van mij” kan het grote publiek de voordelen van fietsen in de stad ontdekken. De campagne omvat verschillende thematische happeningmomenten die uitmonden in het wereldcongres Velo-City in Brussel (mei 2009).
December 11/12
De nieuwe identiteit van de Brusselse taxi’s wordt onthuld: zwart en mangogeel voor de voertuigen, een nieuwe generatie spoetniks, oproeppalen en aangepaste standplaatsen.
Oktober 1/10
Nieuwe verkeersveiligheidcampagne “Snel rijden doodt”, samen met het BIVV. Deze campagne herhaalt de gouden regel: in de stad is de snelheid beperkt tot 50 km/u.
1/10
Start van het openbaar onderzoek naar het nieuw Gewestelijk Vervoerplan Iris 2. ➜ zie blz. 10
17/10
De ongebruikte ruimte in premetrostation Anneessens werd omgevormd tot multifunctionele ruimte. De Brusselse biënnale voor hedendaagse kunst palmt ze in om kunstwerken te tonen.
November 6/11
Mobiel Brussel maakt tijdens een forum de balans van de Brusselse schoolvervoerplannen. ➜ zie blz. 10
15/11
Start van de werkzaamheden aan het nieuwe trameindpunt Heizel.
20/11
Officiële opening van de heraangelegde Gemeenschappenlaan met de nieuwe busstrook.
16/12
Officiële test van het ingebouwde systeem voor verkeerslichtenbeïnvloeding voor trams met het oog op een hogere “commerciële snelheid” (VICOM) van het openbaar vervoer. Geleidelijk wordt het systeem in alle trams 3000 en 4000 geplaatst. ➜ zie blz. 15
18/12
Mobiel Brussel start de eerste editie van het lichtfestival SolstiS met een verlicht parcours langs de Kleine Ring, verfraaid met kunstwerken van internationaal befaamde kunstenaars.
3
Kerncijfers en budget
Een dicht en complex wegennet ! Signalisatie en mobiliteitsbeheer
Wegen
➜
1.250 taxi's
waarnemingscamera’s
Globaal budget* e 769.541.000 dotatie voor de MIVB
➜
➜
➜
e 475.083.000
e 12.275.000
dotatie voor de Haven van Brussel
De rest van het budget is als volgt verdeeld
e 29.644.000
dotatie voor het waterbeleid
e 400.000
Kanaal en haven
e 1.528.000
Kunstwerken
e 2.486.000 Taxi's
e 3.365.000
Waterbeleid
e 8.982.000
Mobiliteitsbeleid
e 39.882.000
Grondregie
e 47.279.000
Onderhoud wegen
e 52.819.000
Investeringen wegen
e 95.798.000
Infrastructuur openbaar vervoer
4 * Bedrag van het beschikbaar vastleggingskrediet 2008
70 metro- en
premetrostations
39,5 km
metronet
➜
350
1.800 f ietsparkeerplaatsen
➜
en loopbruggen
2 100 km zebrapaden
➜
➜
530 systemen voor
94 bruggen, viaducten
➜
➜
550 drukknoppen
11,5 km tunnels in totaal
slechtzienden
➜
fonteinen
➜
➜
100 kunstwerken en
➜
➜
27.000 laanbomen
28.000
200 km
f ietsinfrastructuur
voetgangers)
Gloeilampen, halogeenlampen en LED's
60 snelheidsbegrenzers
42 tunnels (wagens en
➜
verkeersborden
Alternatieve mobiliteit
➜
verkeerslichten
30.000
➜
120 verkeersdrempels en
➜
➜
➜
➜
480 kruispunten met
Kunstwerken
11,7 km premetronet
Openbare ruimte, kwalitatieve ruimte
Logisch projectbeheer H
et meerjarenplan openbare werken bevat en plant alle strategische en plaatselijke herinrichtingsprojecten voor de openbare ruimte. Al deze projecten volgen dezelfde logica: een openbare ruimte die aangenaam en bereikbaar is voor alle weggebruikers, een kwalitatieve en veilige inrichting, ondersteu-
ning van de uitbouw van het openbaar vervoer en tegelijk beantwoorden aan de functionele en technische criteria. Mobiel Brussel stelde een team projectleiders aan om de inrichtingsprojecten te begeleiden vanaf de ontwikkeling via de aanvraag van de stedenbouwkundige vergun-
D
it plein kreeg een volledige facelift van gevel tot gevel en ook de riolering werd vernieuwd. Doel: meer samenhang tot stand brengen tussen beide delen van deze openbare ruimte waar de Jourdan-, Bron- en Munthofstraat samenkomen. Langs dit plein lopen twee Gewestelijke Fietsroutes, de stoepen werden heraangelegd met geleidelijnen en geleidetegels voor slecht-
ning tot en met de concrete realisatie. Dit resulteert in een optimale coördinatie van alle actoren, overleg met de omwonenden en duidelijke en transparante communicatie.
zienden en er werd een zone 30 ingericht. Dankzij een beter parkeerbeheer kunnen de leefbaarheid en de veiligheid van het plein verbeterd worden. Origineel stadsmeubilair, met o.m. designstoelen in hout en metaal, en nieuwe verlichting maken het af. Alleen de Munthofstraat werd geasfalteerd, de overige straten werden betegeld in verschillende grijstinten. Budget: e 550.000
Pedro (33 jaar) Tekenaar
“Inrichtingsprojecten zullen nodig blijven”
A
ls tekenaar maak ik met een speciaal computerprogramma plannen waarin verschillende vervoersvormen samenkomen. Het komt erop aan om de mobiliteitsstrategieën om te zetten in concrete inrichtingsprojecten en voor elk project de adviezen van zoveel mogelijk betrokkenen op elkaar af te stemmen (politici, ingenieurs, verenigingen). We streven altijd naar het perfecte project.
Als fietser ga ik na de uiteindelijke realisatie ter plaatse en soms stel ik dan nog wat verbeteringen voor. Dankzij onze ervaring kunnen we rekening houden met de evolutie in het gebruik van de vervoermiddelen, met daarin een steeds belangrijkere plaats voor tweewielers.
Toegankelijkheid en gezelligheid I
edereen is wel eens mindermobiel: senioren, zwangere vrouwen, gewonden… Uit statistieken blijkt dat zo’n 35% van de bevolking “minder valide” is. Met aangepaste inrichtingen zoals verkeerslichten met geluidssignalen, blindegeleidetegels of aangepaste ontwerpen voor de stoepen probeert Mobiel Brussel de openbare ruimte bereikbaar te maken voor mindermobielen. Vanuit deze bekommernis gaf Mobiel Brussel een vademecum voor mindermobielen uit dat alle regels en goede voorbeelden bundelt.
Wat het openbaar vervoer betreft, werden al 42 liften geplaatst in 23 metro- en premetrostations. Vandaag kunnen mindermobielen op 19 plaatsen rechtstreeks van de bovengrond naar de perrons. Tegen eind 2009 komen daar nog bij: de stations Alma, Bockstael, Demey, Graaf van Vlaanderen, Kruidtuin, Noordstation, Park, Rogier, Roodebeek, Simonis, Sint-Gillis Voorplein, Tomberg, Weststation en Zwarte Vijvers volgen. De plaatsing van een lift kost in totaal tussen € 500.000 en € 1.000.000.
W
e gingen systematisch over tot de plaatsing van signalisatie voor blinden en slechtzienden. Tussen april en december 2008 werd in meer dan 20 metro- en premetrostations (waaronder Delta, Herrmann-Debroux,Sint-Gillis Voorplein, Sint-Guido…) specifieke signalisatie aangebracht: noppentegels langs het perron, bewegwijzering in reliëf, informatie in Braille, blindegeleidetegels… Budget: € 1.100.000
5
Openbare ruimte, kwalitatieve ruimte
Groene logica Valérie (34 jaar)
Ingenieur verantwoordelijk voor beplantingen “De openbare ruimte verfraaien”
M
ijn werk bestaat erin om de beplantingen, de kunstwerken en de fonteinen langs de gewestwegen te beheren. Mijn team stelt zich niet tevreden met het zomaar aan- en verplanten van bomen en struiken. Dankzij het onderzoek en de diagnose van de levenskracht kunnen we een weloverwogen beleid voeren. We staan ook in voor
D
e Prins van Luiksquare bevindt zich aan het kruispunt van de Ninoof-
innen Mobiel Brussel staat de Grondregie in voor het onderhoud, de huur, de aanen verkoop en de renovatie van gewestelijke gebouwen en terreinen. Dankzij de uitvoerig in kaart gebrachte inventaris die systematisch geactualiseerd wordt na de overdracht van vastgoed, kan een investeringsprogramma op lange termijn opgesteld worden. Het vastgoed (476 panden in totaal) omvat zowel administratieve gebouwen als goederen voor privégebruik zoals woongebouwen.
6
De Grondregie beheert rechtstreeks 341 eigendommen waaronder de Hippodroom van Watermaal-Bosvoorde, het Rood Klooster, het complex aan het Koningsplein en het Communicatiecentrum Brus-
passen meestal in een globaal inrichtingsproject.
De plannen voor het plaatsen of vernieuwen van bomenrijen
Mobiel Brussel volgt de bomen dagelijks op via verschillende diagnosetechnieken zoals de analyse van bladgroenfluorescentie en zet de gegevens in een cartografisch en geïnformatiseerd verslag. Het dagelijks beheer
obiel Brussel plant niet alleen nieuwe bomen waar er nog geen staan om de weg aangenamer te maken, maar staat ook in voor het beheer van de bestaande beplantingen en de vervanging van verzwakte planten.
betekent ook het begieten, de verzorging na ongevallen, de verluchting van de bodem en de verrijking ervan met voedingsstoffen, het onderzoek naar parasieten en beschermingsmaatregelen bij werkzaamheden.
het onderhoud van al dit groen, waaronder 27.000 laanbomen. De contacten met de verantwoordelijken van de gemeentelijke groendiensten, mijn teamleden en de andere diensten van het ministerie zijn zeer verrijkend. Ik voel me goed in mijn werk, ook al slaap ik soms slecht omdat de projecten zich blijven opstapelen.
sesteenweg, de Prins van Luiklaan en de Groeninckx de Maylaan. De volledige heraanleg omvatte de vernieuwing van het fietspad, de bouw van een nieuwe pergola, de reparatie van de muurtjes en de plaatsing van nieuwe banken en vuilnisbakken. Er kwamen ook bijkomende beplantingen met gevarieerde soorten zoals rododendrons, krentenboompjes, hegjes en lavendel die kleur geven aan het groen. De verouderde en bouwvallige square kreeg zo zijn bijzonder karakter terug. Budget: € 250.000
Het vastgoed B
M
sel Noord. Voor het andere vastgoed zijn er beheersovereenkomsten met Leefmilieu Brussel of de Haven van Brussel. De belangrijkste uitgaven van de Grondregie omvatten de huur- en andere lasten en het onderhoud van de gebouwen (bijna € 11.000.000 per jaar). De totale waarde van het vastgoedpatrimonium van de Grondregie liep in 2007 op tot € 306.145.006,52.
Belangrijkste boomsoorten
V
an de ongeveer 100 boomsoorten in het gewest, maken vier soorten 77% van het totale aantal uit. Daarnaast zijn er ook eiken, haagbeuken, beuken, populieren en perelaars. Uit zorg voor de biodiversiteit, worden geleidelijk nieuwe soorten ingevoerd zoals de metasequoia (Chinese schijncipres) aan de Vilvoordselaan, de wintereiken aan de Simon Bolivarlaan of boomhazelaars.
16% Paardenkastanje
16% Esdoorn
Plataan 26%
19% Linde
Andere 23%
Openbare ruimte, kwalitatieve ruimte
Een Brussels lichtplan O
penbare verlichting beantwoordt niet alleen aan kwantitatieve eisen. Het volstaat niet om de minimale lichtintensiteit voor de openbare weg vast te leggen. Verlichting bepaalt de identiteit van de stad, schept sfeer en verhoogt het veiligheidsgevoel. Mobiel Brussel lanceerde in 2008 de uitgangspunten voor haar Lichtplan. De conclusies, verwacht tegen de herfst
van 2009, zullen het kader bepalen voor het gewestbeleid op dit gebied tot 2020. De uitvoering van het Lichtplan zal verschillende jaren duren. Toch ondergaat het Brusselse lichtlandschap nu al een gedaanteverwisseling: er lopen 13 projecten voor de openbare verlichting en 7 voor specifieke verlichting. De investeringen bedragen ongeveer € 6.000.000 per jaar (2/3 voor de wegverlichting, 1/3 voor gebouwen).
M
omenteel wordt gewerkt aan de verlichting van de bruggen over het Kanaal in het westen van Brussel. Samen met de Haven van Brussel werd een kleurcode uitgewerkt om langs het hele kanaal een samenhangend beeld te creëren. Daarbij is rekening gehouden met de specifieke vorm en stijl van elke brug. De bruggen die eerst de beurt komen, zijn Sainctelette, Klein Kasteeltje, Vlaamse Poort, de Redersbrug en de Godshuizenbrug.
Principes van het Lichtplan 1. De mens staat centraal: nadenken over de manier waarop mensen hun stad beleven, het veiligheidsgevoel verhogen, de toeristische en culturele stad verzoenen met de woonwijken. 2. Werken rond de noties stadsparcours en stad in beweging.
3. Een totaalvisie ontwikkelen rond de stedelijke ruimte om ze leesbaarder te maken. Gelijktijdig denken aan zowel de verlichting van gebouwen als de openbare ruimte die ze omringt. 4. Het patrimonium op een andere manier tot zijn recht laten komen: niet alleen
kerken en overheidsgebouwen verlichten, maar ook onbekendere plaatsen zoals een spoorbrug, brouwerij of tuinwijk. 5. Werken aan “duurzaam licht”: het materiaalgebruik en het verbruik van verlichting op een andere manier benaderen. Overdaad vermijden en een
zachte sfeer scheppen. 6. Een dynamiek tot stand brengen in de samenwerking tussen de publieke en particuliere actoren en de initiatieven van de verschillende instellingen op elkaar afstemmen.
Inspraak bij de opstelling van projecten
V
oor alle infrastructuurprojecten in de openbare ruimte moet de bevolking geraadpleegd worden via het openbaar onderzoek en de overlegcommissie. De directie Projecten en Werken doet al enkele jaren meer dan de minimale verplichtingen. Een beter geïnformeerde bevolking: ➜ De bevolking vindt op het internet (www.wegennet.be) de plannen, administratieve documenten en nog veel meer informatie in verband met de aanvragen van een stedenbouwkundige vergunning.
➜ Een gespecialiseerde cel staat in voor het maken van simulatiebeelden en animaties in 3D. Dankzij deze nieuwe hulpmiddelen krijgt de bevolking een beter zicht op en meer begrip voor de projecten. Naast het informeren van de bevolking, werden processen ontwikkeld om de betrokkenheid van de bevolking tijdens de uitwerking van het project te vergroten (informatievergaderingen, workshops…). Participatie via workshops heeft tot doel te luisteren naar de opmerkingen van de omwonenden, maar ook om de
bevolking via een rollenspel bewust te maken van de compromissen die noodzakelijk zijn bij de verwezenlijking van een project. Tijdens de zitting wordt ook de verantwoording toegelicht op basis waarvan het begeleidingscomité keuzes maakt. In 2008 werd bv. de Berchemse bevolking betrokken bij de uitwerking van het project voor het Schweitzerplein. Zowel de individuele buurtbewoners als specifieke groepen (kinderen, seniorenraad, wijkcomités, handelaars…) konden hun opmerkingen en suggesties formuleren voor het aange-
duide architectenbureau de definitieve plannen indiende.
H
et idee voor de volledige herinrichting van het plein, waarover in 2008 het openbaar onderzoek liep, verdeelt de ruimte in drie onderling verbonden zones: de plazza, de bronnentuin en de kersentuin. Verlichte randen brengen de verplaatsingsstromen en de verschillende kernen
in beeld. De luifel boven de centraal gelegen intermodale halte en het participatiepaviljoen dienen als herkenningspunt. De verplaatsingsstromen zijn gereorganiseerd en er werd een verlichtingsproject ontwikkeld. Voorzien budget: € 1.300.000
7
Enkele ingrepen in kaart gebracht
*
Belliardviaduct Volledige renovatie van het kunstwerk
1
Gemeenschappenlaan Heraanleg met busstrook
2
Leuvensesteenweg 3 Vernieuwing van het asfalt, de markeringen en de signalisatie Tunnels Kunst-Wet en Madou Renovatie van de tunnelingangen
4
Flageyplein Heraanleg van de openbare ruimte
5
Kroonlaan Heraanleg van gevel tot gevel met busstrook
6
Metrostation Petillon 7 Vernieuwing van de toegang, de lokettenzaal en de omgeving Zone Sterrekruispunt – Franklin Roosevelt 8 Verfraaiing van de openbare ruimte: inrichting van de stoepen en zebrapaden, trambedding op de Terkamerenlaan… Dillenssquare Herinrichting van de openbare ruimte
9
Quatre-Brasstraat en Stefaniatunnel Reparatie van het tunneldak en volledige heraanleg van de bovengrondse oppervlakte
10
Brusselsesteenweg Heraanleg van gevel tot gevel en vernieuwing van de tramsporen
11
Fonsny- en Van Volxemlaan Heraanleg van gevel tot gevel met tram- en busstrook
12
Premetrostation Lemonnier Vernieuwing van het station en het kunstwerk
13
Premetrostation Anneessens Transformatie van de ongebruikte ruimte in het station
14
Metrostation Rogier Verbetering van de toegankelijkheid / nieuwe toegangen
15
Vooruitgangstraat Heraanleg van gevel tot gevel
16
Kanaalbruggen Verlichting
17
Nijverheids- en Mariemontkaai Herinrichting en aanleg van een fiets- en wandelpad
18
Weststation Heraanleg van het station, de perrons en de toegangen
19
Stelplaats Jacques Brel Bouw van een bus- en metrostelplaats voor de MIVB
20
Prins van Luiksquare Heraanleg van het plantsoen en beplantingen
21
Metrostation Belgica Renovatie van de perrons en de toegangsruimte
22
Tramhalte De Wand Realisatie fresco
23
Tramhalte Heizel Inrichting van de tramterminus
24
8 * Geen limitatief overzicht
Weststation Openbaar vervoer Dankzij het Weststation kan metrolijn 2 in 2009 rondgemaakt worden. Het wordt een heus openbaar vervoerknooppunt met ondergronds een toegang tot 2 metrolijnen en het GEN-station. Bovengronds komt er ook een halte voor tal van trams en bussen van de MIVB, De Lijn en de TEC. Ook de omgeving van het station is volledig vernieuwd. Budget: ongeveer € 14.000.000 (waarvan € 3.000.000 ten laste van de federale staat en ± € 350.000 ten laste van de MIVB).
19 21
Brusselsesteenweg Doorstroming De Brusselsesteenweg en het begin van de Van Volxemlaan vormen een belangrijke schakel tussen hoog- en laag-Vorst en zijn een prioritaire as voor het openbaar vervoer. Mobiel Brussel heeft de laan van gevel tot gevel heraangelegd om het comfort van alle weggebruikers te verbeteren. Ook de tramsporen werden volledig gemoderniseerd om de geluidsoverlast te beperken. Budget: € 5.300.000
20
18
12
11
Enkele ingrepen in kaart gebracht
24
Tramstation De Wand Esthetiek Op de stationsmuren bracht een zestigtal graffitikunstenaars, gespreid over twee jaar, het grootste fresco in Europa (4.500 m²) aan. Het stedelijk kunstwerk stelt reizen als thema centraal. Budget: € 540.000
23
22
16 2 15
17
3 1
4 4
14 13 10 9
7 5 6 Quatre Brasstraat en Stefaniatunnel Kunstwerken De werkzaamheden omvatten de structurele reparatie van de bedekking van de Stefaniatunnel en de vernieuwing van de waterdichtingslaag. Ze werden gecombineerd met de heraanleg van de Quatre Brasstraat tussen het Louizaplein en de Wolstraat: een nieuw wegprofiel, bredere en gerenoveerde stoepen in blauwe steen, vervanging van de bomen en aanleg van fietspaden. Budget: € 6.900.000 in totaal (waarvan de helft ten laste van de MIVB).
8
Flageyplein Openbare ruimte Een internationale architectuurwedstrijd zorgde voor een nieuw gezicht voor het Flageyplein, centrum van leven in een kleurrijke buurt. Een combinatie van bomen, originele banken en verlichte fonteinen geven het plein een dynamisch karakter. Glas en staal sieren de toegang tot de parking en de openbaar vervoerhalte. Budget: € 11.000.000
9
Mobiliteitsstrategie en -beheer
Een nieuw vervoerplan H
et nieuwe Gewestelijk Vervoerplan, bekend onder de naam Iris 2-plan, is een strategisch mobiliteitsplan voor 2015–2020. Het is de concrete vertaling van het mobiliteitsluik uit het Gewestelijk Ontwikkelingsplan (GeWop) en gaat uit van ambitieuze keuzes en de logica van de duurzame ontwikkeling. Het belangrijkste doel is het autoverkeer met 20% te verminderen. De Brusselse regering keurde het plan goed waarna het in oktober en november 2008 aan een openbaar onderzoek onderworpen werd. De opmerkingen van de
bevolking en de instellingen worden momenteel geanalyseerd en zullen bijdragen tot de opstelling van het definitieve plan. Op lokaal niveau begeleidt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest de Gemeentelijke Mobiliteitsplannen: 7 Brusselse gemeenten hebben er al een, 9 andere gemeenten doorlopen de procedure. De betrokken gemeente betaalt 50% van haar mobiliteitsplan, Mobiel Brussel past de andere helft bij.
Het project telt 9 prioriteiten: • Zachtere vervoersvormen zoals stappen en fietsen aanmoedigen als alternatief voor de wagen, vooral voor korte afstanden. • Met een modern en gevarieerd aanbod een eerste klasse openbaar vervoer ontwikkelen voor iedereen als hoeksteen van de verplaatsingen in Brussel. • Rationeel autogebruik aanmoedigen door vernieuwend vervoer zoals autodelen of collectieve taxi’s te bevoordelen. • Een wegenhiërarchie voorstellen waar ieders veilig-
heid en de regeling van het verkeer geoptimaliseerd worden om plaats te maken voor andere verplaatsingsmiddelen. • Een gecoördineerd en regelgevend parkeerbeleid ontwikkelen dat echt ten dienste staat van de gewestelijke mobiliteit. • Mobiliteit en ruimtelijke ordening samen plannen omdat ze zo sterk met elkaar verbonden zijn. • In “real time” moderne verkeersinformatie verstrekken om de dagelijkse verplaatsingen van alle
weggebruikers te begeleiden. • De goederenafhandeling en -distributie in de kern van de gewestelijke economische ontwikkeling optimaliseren. • Het bestuur verbeteren.
➜ meer informatie op www.Iris2.irisnet.be
Naar een andere mobiliteit M
obiel Brussel organiseert jaarlijks communicatiecampagnes over verkeersveiligheid (in 2008 het naleven van de snelheidsbeperking van 50 km/u in de stad) en voor de promotie van zachte vervoermiddelen. Elk jaar wordt van 16 tot 22 september de Europese week
van de mobiliteit georganiseerd. Tijdens deze week, kan de hele Europese bevolking deelnemen aan activiteiten gewijd aan duurzame mobiliteit. Mobiel Brussel coördineert een ruime waaier evenementen over verschillende aspecten van de stedelijke mobiliteit. In 2008 stond elke dag van de week een specifiek thema of
Nieuw in 2008
D
10
e stapperskaart voor het Brussels gewest. Ze zet op een praktische en aangename manier aan om zich over korte afstanden te voet te verplaatsen. Ze geeft de geschatte tijd die nodig is om van de ene plaats naar de andere te gaan (tegen een gemiddelde van 4,5 km/u). Op de kaart staan tal van referentiepunten zoals gemeentehuizen, metro- en treinstations, culturele en handelscentra en ze bevat ook praktische tips.
➜ De kaart is gratis, bestel ze op 0800 94 001
vervoermiddel centraal: stappen, fietsen, openbaar vervoer, autodelen… In Brussel worden veel verplaatsingen afgelegd in het kader van het woon-werk- en het woon-schoolverkeer. Via de oproep om school- en bedrijfsvervoerplannen te ontwikkelen, probeert Mobiel Brussel oplossingen te vinden voor een veralgemeende opstopping. ➜ Het aantal deelnemende scholen stijgt jaarlijks: in 2008 werden 90 scholen opgevolgd, goed voor 33.000 leerlingen. ➜ Met betrekking tot de bedrijven bevinden 250 bedrijvenzones (240.000 werknemers) zich in de diagnosefase van hun bedrijfsvervoerplan en 160 bedrijvenzones (155.000 werknemers) hebben al een actieplan ontwikkeld. 1/3 van de Brusselse werkgelegenheid is er dus bij betrokken!
Frederik (38 jaar) Fietsmanager
“De toekomst is aan de f iets”
A
ls dagelijkse fietser is het mijn voorrecht om mijn overtuigingen in mijn beroepsleven in de praktijk te kunnen omzetten. Dagelijks bewaak ik de ‘befietsbaarheid’ van de gewestwegen. De fiets is een vervoermiddel in volle ontwikkeling. Nieuwe fietsroutes en voorbehouden ruimte voor fietsers op de wegen beantwoorden
een toenemende vraag. Ik geniet van de uitdaging om de fiets als alternatief vervoermiddel bekend te maken. Soms bots ik op een zeker scepticisme, maar ik ben overtuigd van het voordeel van twee wielen: het is goed voor de gezondheid, praktisch en niet duur.
Mobiliteitsstrategie en -beheer
Simon (45 jaar)
Assistent bij het Mobiliteitscentrum “Ik ben een schakel in de ketting”
Het Mobiliteitscentrum H
et Mobiliteitscentrum beheert de verplaatsingsstromen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest onafgebroken en in “real time”. Het voert wetenschappelijke mobiliteitsstudies uit, verzamelt gegevens via verschillende tel- en meettechnieken en ontwikkelt de systemen en voorzieningen nodig voor de werking. Het Mobiliteitscentrum verzorgt zeven dagen per week, de klok rond een verkeers-
M
et mijn werk binnen de cel “tellingen en simulaties” draag ik bij tot de realisatie van bepaalde projecten en werkzaamheden. Ik ga ter plaatse en film een uur, meestal tijdens de spits op dinsdag of donderdag. Dat zijn de meest representatieve momenten voor het verkeer. Terug op kantoor bekijk ik de film. Ik tel het aantal voertuigen, bekijk het type en ga na in welke richting ze rijden. Nadien voer ik
permanentie en beheerde in 2008 bijna 9.100 gebeurtenissen (werkzaamheden, technische of verkeersincidenten). Het werk van de operatoren is dubbel. Enerzijds houden ze toezicht door de technische alarmen voor de ventilatie en de stroomvoeding in de tunnels te bewaken en stellen ze “interventiefiches” op voor de onderhoudsfirma’s. Anderzijds beheren ze het verkeer via camerabewaking, beantwoorden ze oproepen van verschillende partners en
noodoproepen uit de tunnels en zetten ze bij ongeval alarmschema’s in werking. De verkeerspermanentie werkt ook aan scenario’s om de verkeersstromen zo optimaal mogelijk te verdelen over het hele wegennet. Tijdens de spits, brengen redacteuren de belangrijkste media onafgebroken op de hoogte van de toestand in de tunnels en op de grote assen in de hoofdstad.
alle gegevens in. Hiervoor moet je nauwkeurig, geduldig en aandachtig zijn. De gegevens worden gebruikt om strategische keuzes te maken en mobiliteitskeuzes uit te voeren. Soms tel ik na de heraanleg van een kruispunt of de invoering van eenrichtingsverkeer opnieuw. Ik kan de verbeteringen die na mijn werk aangebracht zijn dus meten.
Taxi ! M
obiel Brussel staat in voor het administratief beheer van en het toezicht op de 1.250 taxi’s die in het gewest rondrijden. Om de controles en de sancties te versterken, werd dit jaar een Tuchtraad opgericht om zware en herhaalde overtredingen van taxichauffeurs te beoordelen en dit na een klacht van de klant. Een nieuw vakkenpakket in de opleiding van de kandidaatchauffeurs zag eveneens het daglicht. Nog meer goed nieuws: taxi’s mogen vandaag over bijna alle vrije bus- en trambanen rijden zodat ze hun rittijden aanzienlijk kunnen verkorten. Twee nieuwigheden voor de klanten ➜ Taxicheques In maart 2008 werd in Brussel een nieuw betaalmiddel ingevoerd: de taxicheque met universele waarde van 5 euro. In een eerste fase zijn de taxicheques bestemd voor mindermobielen en mensen met een laag inkomen. Later kan de doelgroep uitgebreid worden naar bv. klanten van horecazaken.
➜ Collectieve taxi’s Sinds 1 september 2008 rijden in Brussel de collectieve taxi’s van “Collecto” rond. Deze rijden ’s nachts tussen 23u en 6u ’s ochtends. Klanten kunnen een taxi delen om zich binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te verplaatsen tegen een forfaitaire prijs in functie van de afstand: 5 euro voor 3 km of 8 euro voor meer dan 3 km. In Brussel zijn er 200 vertrekpunten. Om een Collecto-taxi te bestellen, volstaat het om 20 minuten vooraf te bellen naar 02 800 36 36. Het dichtstbijzijnde vertrekpunt wordt dan gemeld aan de klant. Er lopen nog andere projecten, zoals de wijziging van de identiteit van de taxi’s: in 2009 zullen de voertuigen stralen met nieuwe kleuren en een nieuwe spoetnik!
Caroline (28 jaar) Medewerkster bij de dienst Taxi’s
“Geen seconde rust”
O
p de dienst Taxi’s kent het leven geen dode momenten. Ik ben altijd druk in de weer. Een groot deel van mijn werk bestaat uit het administratief beheer van dossiers in verband met de taxivergunningen. Daarnaast verzamel en verspreid ik informatie bij chauffeurs, uitbaters van taxibedrijven
en beroepsorganisaties in de vorm van het bulletin Taxi Iris Service. Ik ben erg gemotiveerd en Mobiel Brussel biedt me de kans om vooruit te gaan. Ik ben van plan om deel te nemen aan examens om toegang te krijgen tot een hogere functie. Ik ben jong en vind dit belangrijk.
11
Kunstwerken en infrastructuur
Metrostations en metronet D
ag en nacht beheert Mobiel Brussel het ondergrondse metro- en premetronet. Dit houdt de renovatie en de verbetering van 39,5 km metrolijnen en 11,7 km premetrolijnen in, zonder de 70 stations mee te tellen. In 2008 renoveerde Mobiel Brussel verschillende sta-
tions volledig of gedeeltelijk. Naast deze grote projecten werden ook basiswerkzaamheden uitgevoerd zoals de verbetering van de toegankelijkheid voor mindermobielen, de behandeling met antigraffitiproducten, een nieuwe verflaag op de plafonds op de tussenverdiepingen en boven de perrons en de modernisering van elektrische
Burgerlijk ingenieur bouwkunde “Ik beheer een jaarbudget van ongeveer 13 miljoen euro”
12
et gebeurt nog wel eens dat we nieuwe kunstwerken bouwen, maar het gros van ons werk bestaat uit het onderhoud van het bestaande patrimonium. Het onderhoud van de kunstwerken brengt gevarieerde ingrepen met zich mee, verspreid over het hele gewestelijke grondgebied. Het gaat hier om strategische punten en geregeld onderhoud is noodzakelijk om de bruikbaarheid en betrouw-
Het onderhoud is evenmin te verwaarlozen. Om te vermijden dat het metroverkeer verstoord wordt, wordt alleen ’s nachts tussen 1u en 4u30 in de tunnels gewerkt. Zelden gaat een nacht voorbij zonder enige ingreep: controle van de kunstwerken, injecties, reparatie van beton dat beschadigd is door de corrosie van de stalen bewapening, ontstoffen van de tunnels (metaalstof is schadelijk en verspreidt zich in de filters van de rijtuigen), vernieuwing van de kabels en de kabelrekken... Ook het rioolnet van de tunnels en de stations wordt regelmatig schoongemaakt.
M
obiel Brussel heeft het gebouw en zijn omgeving volledig vernieuwd om het uitzicht, de toegankelijkheid en de gastvrijheid te verbeteren. De nieuwe lokettenzaal is ruimer en beter ingericht en biedt de gebruikers zo meer comfort en veiligheid. De toegangen bevinden zich in de richting van de voetgangersstromen en in een volledig beglaasd volume. Het dak en diverse aankledingen zijn in zink. Voor de afwerking van het nieuwe gebouw, werden materialen zoals graniet, staal en glas gebruikt die allemaal gekenmerkt worden door hun duurzaam karakter. Bijzondere aandacht ging
naar de verlichting om de vormen, volumes, materialen en rustzones tot hun recht te laten komen. Slechtzienden en mindermobielen kunnen zich vlotter verplaatsen dankzij de specifieke geleidevoorzieningen op de grond en de twee liften die toegang verlenen tot de perrons. Budget: e 6.300.000
Bruggen, tunnels en viaducten
Christian (61 jaar)
H
installaties, de verlichting en de veiligheidsvoorzieningen.
W
egtunnels zijn technisch zeer complexe systemen. Alle tunnels in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden voortdurend bewaakt en Mobiel Brussel staat samen met onderaannemers in
baarheid te garanderen. Het werk in stedelijke context, waar het verkeer de verzadiging bereikt, legt bijzondere schikkingen en voorzorgen op die zich voegen bij de toch al complexe organisatie van werkzaamheden. Elke belangrijke bouwplaats betekent een kleine organisatorische uitdaging en mijn medewerkers en ikzelf maken er een erezaak van deze aan te nemen.
voor het continu onderhoud. De doelstellingen zijn de veiligheid van de weggebruiker, een vlot verkeer en een zuinig beheer. Het “kleine” onderhoud van
de tunnels omvat de schoonmaak, de functionele bewaking, het onderhoud van de technische uitrusting, de vernieuwing en reparatie van structurele onderdelen en het wegdek, maar ook dringende ingrepen zoals het verwijderen van voorwerpen die op de weg gevallen zijn, het vastmaken van losgekomen elementen, het verhelpen van pannes, het verwijderen van ijzel… Het onderhoud van de tunnels vergt dat elke tunnel maandelijks drie tot zeven keer gesloten wordt en kost jaarlijks 5 miljoen euro. Mobiel Brussel beheert in totaal 11,5 km tunnel, waaronder 13 “belangrijke” tunnels, langer dan 300 m.
Kunstwerken en infrastructuur
Heraangelegde wegen H
et Brussels Hoofdstedelijk Gewest wordt doorkruist door mooie grote lanen. Die raken helaas steeds meer verzadigd door het autoverkeer. Ingrepen zijn dus noodzakelijk om de veiligheid te verbeteren en ze hun grandeur terug te geven. Mobiel Brussel gaat vaak over tot de heraanleg van gevel tot gevel en maakt van
Marc (62 jaar) Industrieel ingenieur – Directeur “Het genot dingen waar te maken”
A
l 20 jaar volg ik grote werkzaamheden op onze gewestwegen vanaf de opstelling van het bestek tot aan de oplevering van de werkzaamheden, de laatste fase van de uitvoering. Via de projecten die aan mijn team toevertrouwd worden, zie ik de stad veranderen en evolueren. Ik houd van het concrete. Ik geniet van
Naast het onderhoud, worden aan tunnels en andere kunstwerken grote werkzaamheden van burgerlijke bouwkunde uitgevoerd (vernieuwing van de waterdichtingslaag en uitzettingsvoegen, vernieuwing van de inritten…) of interventies die erop gericht zijn de technische infrastructuur te verbeteren. De veiligheidsvoorzieningen voor de tunnels worden niet meer geval per geval bepaald, maar volgens de Europese richtlijn 2004/54/EG. Deze bepaalt de minimumveiligheidseisen voor tunnels in het trans-Europese netwerk die langer zijn dan 500 m. Deze richtlijn is eigenlijk niet van toepassing op de Brusselse tunnels om de simpele reden dat zwaar vervoer daarin verboden is. Toch wordt ze gehanteerd als technisch referentiekader voor alle acties die erop gericht zijn de veiligheid in de tunnels te verbeteren (ventilatie, signalisatie, branddetectie…).
het werk op het terrein, de werfvergaderingen, de contacten met de aannemers. 2008 was een jaar met verschillende belangrijke bouwplaatsen: het Flageyplein, de Gemeenschappenlaan of de Nijverheidskaai. Dat was boeiend en zenuwslopend tegelijk. Als verantwoordelijke ingenieur
Sommige bepalingen uit de richtlijn zijn natuurlijk aangepast aan de stedelijke context van de Brusselse tunnels. Zo werd in alle tunnels langer dan 300 m een nieuw branddetectiesysteem met glasvezelkabel geplaatst. Dit systeem is krachtiger en betrouwbaarder dan het vorige en maakt het mogelijk de brandplaats nog voor hij uitbreidt met precisie te bepalen, zeer snel alarm te slaan en de ventilatoren onmiddellijk in te schakelen. Het Mobiliteitscentrum kan het systeem ook controleren van op afstand. In dit nieuwe systeem werd € 800.000 geïnvesteerd. Het maakt deel uit van een groot moderniseringsprogramma voor de Brusselse tunnels. Hierin past ook de plaatsing van noodverlichting, nieuwe signalisatie en lichtbebakening van de nooduitgangen (goed voor € 5.100.000).
moet ik snel beslissingen nemen die soms grote gevolgen hebben. Dat verklaart enkele slapeloze nachten… De laatste jaren van mijn loopbaan zou ik graag wijden aan het doorgeven van de fakkel aan mijn jonge collega’s.
M
obiel Brussel heeft de viaduct aan het einde van de Belliardtunnel richting E40 volledig gerenoveerd. Deze renovatie omvatte de reparatie van het brugdek en de vangrails, de vernieuwing van de draagbalken, de slijtlaag, de stoepen, de wegbekleding en de voegen. Om de sluitingsperiode van de viaduct
D
eze as vormde een probleem voor de verkeersveiligheid met haar talrijk en druk autoverkeer en overdreven snelheden.
deze ingreep dan gebruik om de ruimte van de weg te herverdelen over de verschillende weggebruikers. Er worden voorzieningen voor voetgangers en fietsers aangelegd en de verkeersveiligheid en de doorstroming van het openbaar vervoer worden in de hand gewerkt.
Sinds september 2008 wordt de laan heraangelegd. Fietsers en bussen delen een voorbehouden rijstrook, de rijvakken zijn versmald (een in elke richting) en 90 bomen fleuren de laan op. Doel is de verkeersveiligheid voor alle weggebruikers in de hand te werken, de doorstroming van het openbaar vervoer te verbeteren en de geluidsoverlast te beperken. Budget: € 3.500.000
zo kort mogelijk te houden, werden deze omvangrijke werkzaamheden uitgevoerd in twee een halve maand en dit tijdens de zomervakantie. Deze ingreep werd afgestemd op de werkzaamheden van de federale overheid voor de aanleg van de spoortunnel Schuman-Josaphat. Budget: € 1.600.000
Inspectie van de kunstwerken
O
m elk probleem te voorkomen, voert Mobiel Brussel ten minste om de drie jaar een grondige inspectie uit van elk van de 150 kunstwerken. Om het werk van de 150 controleurs te vereenvoudigen, werd in
2008 een nieuw softwarepakket (ontwikkeld door de Waalse overheidsdienst) uitgetest. Dankzij het gebruik van een zakcomputer op het terrein kunnen alle onderdelen van het bouwwerk op een uniforme manier
geïnspecteerd worden. Het komt ook de samenhang en vergelijkbaarheid van de verslagen ten goede. Het softwarepakket is ook verbonden met een databank.
13
Beheer en onderhoud van de wegen
M
obiel Brussel bestudeert de aanleg en de aanpassingen van het wegennet maar hecht ook veel belang aan het dagelijks onderhoud: een
nieuwe asfaltlaag, plaatselijke ingrepen na een verzakking, diverse reparaties, goed voor 1.085 ingrepen in 2008. Enkele belangrijke asfalterin-
gen zijn het Redersplein, het Jamblinne de Meuxplein, de Kortenberglaan, het Liedtsplein, de Roodebeeklaan en de Guillaume Van Haelenlaan.
Coördinatie van de werkzaamheden
I
n het Brussels Hoofdstedelijk Gewest worden veel bouwplaatsen opgetrokken. Jaarlijks worden er ongeveer 3.000 geteld, 3.316 in 2008 om precies te zijn. Een groot deel hiervan zijn kleine ingrepen zoals aansluitingen door nutsbedrijven als bv. Belgacom, Sibelga of Vivaqua. Daarnaast zijn er belangrijkere werkzaamheden die uitgevoerd worden door overheidsdiensten zoals Mobiel Brussel zelf, de 19 Brusselse gemeenten, Beliris, de MIVB, de NMBS of Leefmilieu Brussel. Ook privébedrijven of particulieren voeren soms belangrijke werkzaamheden uit die hinder veroorzaken op de openbare weg (plaatsen van een kraan). Het grote aantal werkzaamheden per jaar legt het belang
H 14
et gros van de gewestelijke kruispunten met verkeerslichten wordt gestuurd door een automatisch controletoestel. Hierin zitten de roosters van de
bloot van coördinatie en uitwisseling van informatie. Daarom werd een nieuwe ordonnantie over de coördinatie van de wegwerkzaamheden goedgekeurd die deze van 1998 vervangt. De oude ordonnantie maakte het niet langer mogelijk om de lopende werkzaamheden efficiënt te beheren gezien de evolutie, de toename van het verkeer en de wensen van de weggebruikers. Beheerders van bouwplaatsen worden verplicht om een coördinatieprocedure te doorlopen die meer gedetailleerd is dan de bestaande en ze moeten hun projecten lang voor de start van de werkzaamheden aankondigen. Wie deze procedure niet naleeft, wordt bestraft. Doel is op het einde van de coördinatieprocedure te
verkeerslichten en de programma’s zoals Mobiel Brussel ze opgesteld heeft. Dit is een bijzonder delicate klus: elk type weggebruiker moet immers een geschikte groentijd krijgen en dit in alle richtingen en op alle rijstroken. De roosters worden gewijzigd telkens een herinrichtingsproject uitgevoerd wordt, de verkeersstromen wijzigen of het openbaar vervoer voorrang krijgt. Gemiddeld herprogrammeert Mobiel Brussel jaarlijks 150 roosters voor verkeerslichten aan gewestelijke kruispunten.
komen tot een gemeenschappelijke vergunningsaanvraag. Zo kunnen de verschillende betrokkenen ook samen beginnen met werken. De periode waarbinnen het verboden is om een heraangelegde straat weer open te breken is in de nieuwe ordonnantie verlengd van 2 naar 3 jaar. Het is de taak van de controleurs van Mobiel Brussel om de Brusselse straten te doorkruisen en overtredingen vast te stellen, maar ook om maatregelen en een planning voor te stellen voor een gegarandeerde leefbaarheid van een weg tijdens werkzaamheden. In 2008 behandelde de Coördinatiecommissie Wegwerkzaamheden 148 klachten in verband met werkzaamheden (vb. slechte signalisatie).
Olivier (39 jaar) Controleur der werken “Ik leer dagelijks bij”
D
agelijks controleer ik op het terrein de uitvoering van werkzaamheden, met respect voor de regelgeving. Ik onderzoek de vragen van de verschillende partners die werken willen uitvoeren op onze gewestwegen (nutsbedrijven, gemeenten, openbaar vervoermaatschappijen…) en zorg ervoor dat ze rekening houden met de mobiliteit van alle wegge-
bruikers. Ik waak ook over de coördinatie met andere werkzaamheden. Nadien onderzoek ik op het terrein of de voorschriften wel nageleefd worden. Ik mag proces-verbaal opstellen, maar de aannemers en opdrachtgevers kennen de wetgeving steeds beter. Dankzij mijn gevarieerde job kan ik de toepassing van mijn administratief werk op het terrein zien.
Markering en signalisatie M
obiel Brussel plaatst, onderhoudt en evalueert regelmatig de kwaliteit van de signalisatie die bestaat uit wegmarkeringen, verkeersborden en verkeerslichten. In 2008 werden de inspanningen verder gezet om de gewestwegen beter “befietsbaar” te maken met wegmarkeringen (opstelvakken aan kruispunten, fietspaden en fietssuggestiestroken met afwisselend fietslogo’s en sergeantstrepen).
Mobiel Brussel staat ook in voor de programmering van de verkeerslichten op 480 gewestelijke kruispunten. De traditionele lampen worden geleidelijk vervangen door LED’s die minder elektriciteit verbruiken en een langere levensduur hebben. Ook worden de installaties voortdurend gemoderniseerd. Zo komen er systematisch drukknoppen gekoppeld aan geluidssystemen voor slechtzienden, krachtige detectiesystemen om de best
mogelijke groentijd te kunnen voorzien voor elke weggebruiker in functie van de verkeersdrukte en de mobiliteitsvereisten. De automaten waarmee de verkeerslichten bediend worden zijn van het nieuwste model en maken het mogelijk om de verkeerslichtencycli op een dynamische manier aan te passen. Een samenhangend beleid voor markering en signalisatie draagt bij tot meer veiligheid voor alle weggebruikers. In dit verband worden projecten
Beheer en onderhoud van de wegen
Regie der Wegen D
e winterdienst (sneeuwruimen, strooien…) van de gewestwegen wordt beheerd en uitgevoerd door de Regie der Wegen.
In de winter 2007-2008 heeft de Regie der Wegen 1.800 ton zout en 60.000 liter pekel verbruikt. Alleen al in de maanden november en december 2008 was meer dan de helft van deze hoeveelheden nodig.
De strooibeurten worden uitgevoerd op een wegennet van 850 km, onderverdeeld in 17 algemene rondes. Daarnaast zijn er 4 rondes voor “bruggen en meest blootgestelde plaatsen”. Ook de fietspaden worden behandeld en zij worden verdeeld in 3 rondes. Voor één volledige strooibeurt is 85 ton zout nodig.
Laurence (32 jaar) In de andere seizoenen vormt de regie zich om tot een onderneming voor onderhoud en reparaties. Op vraag van de andere directies van Mobiel Brussel plaatst ze signalisatie (ze maakt ook bepaalde borden zelf), brengt ze markeringen aan, herstelt ze putten…
Verantwoordelijke voor de cel Opdrachten en contracten “De administratieve kant van projecten en werkzaamheden”
I
k heb het geluk dat ik verantwoordelijk ben voor een team van 18 gemotiveerde en dynamische mensen. We beheren de administratieve kant van de dossiers van Mobiel Brussel, van de opstelling van de administratieve bepalingen in de bestekken tot de afrekening van de facturen. De dossiers hebben betrekking op grote werkzaamheden en projecten maar ook op terugkerende
zaken zoals het onderhoud van de wegen. Dankzij mijn ingenieursopleiding kan ik de zeer technische aspecten van bepaalde overheidsopdrachten aanpakken en me tegelijk in de meer juridische en administratieve kant verdiepen. Het is boeiend om dagelijks te evolueren en te vernieuwen om aan de verwachtingen te beantwoorden. Op mijn leeftijd zo’n ploeg leiden vormt een hele uitdaging.
Fonteinen en kunstwerken T
alrijke kunstwerken fleuren onze straten op. In 2008 werd “Passing-by” ingewijd, een soort scheidsrechtersstoel in inox van meer dan 4 meter hoog die te zien is aan het kruispunt van het Montgomeryplein met de Sint-Michielslaan.
ze nood aan doorgedreven restauratie. In 2008 kregen onder meer de fontein aan het Hortaplein in Sint-Gillis en het monument “Genie” aan de Vergotesquare een opknapbeurt, waarbij ze gezandstraald werden en een antigraffitilaag kregen.
Met dit werk wil kunstenaar Peter Weidenbaum de voorbijganger uitnodigen om aandachtig te kijken naar de stad door zich in de plaats te stellen van een vogel en de tijd te nemen om even halt te houden in een omgeving die eeuwig in beweging is. De 76 kunstwerken en 22 fonteinen van Mobiel Brussel moeten regelmatig onderhouden worden en soms hebben
ontwikkeld in verband met: ➜ signalisatie aan schoolomgevingen (borden die op de aanwezigheid van een school wijzen, borden met een fluo-gele rand die een zebrapad aankondigen, borden die de snelheid beperken tot 30 km per uur…). ➜ de beveiliging van zebrapaden (duidelijkere signalisatie, parkeerverbod op 5 m van een zebrapad, hekken om de voetgangersstromen te sturen…). Nog steeds met het oog op meer veiligheid, werden de zebrapaden op tram- en busbanen beter gesignaleerd: met een specifieke rode kleur
wordt beklemtoond dat de tram altijd voorrang heeft, ook op voetgangers. Tot slot worden bepaalde gewestwegen, zoals de De Frélaan, die nog aan elk kruispunt voorrang van rechts moesten verlenen, met wegmarkeringen en aangepaste verkeersborden omgevormd tot voorrangsweg. Deze voorrangswijziging ontmoedigt het doorgaand verkeer om in de aanpalende straten te rijden en verlicht zo de druk op de woonwijken.
H
et project Vicom heeft tot doel om – conform het gewestelijk mobiliteitsbeleid – aan belangrijke kruispunten met verkeerslichten maximaal voorrang te verlenen aan het openbaar vervoer. Trams, en later ook bussen, op hoofdlijnen worden geleidelijk voorzien van een ingebouwd systeem dat een signaal stuurt naar de controletoestellen voor de kruispunten (machines die geprogrammeerd zijn om de fases van de verkeerslichten te beheren en te coördineren). De controletoestellen kunnen ingrijpen in de lichtcyclus op basis
van de signalen en van de gemiddelde snelheid van de tram. Zo kan een fase met groen licht één of zelfs twee keer verlengd worden opdat de tram in een keer door kan rijden. Dat betekent dat de groentijd voor het dwarsverkeer verminderd kan worden ten voordele van het openbaar vervoer. Nadat de tram is doorgereden, wordt het evenwicht in alle rijrichtingen en voor alle vervoersvormen weer hersteld. Het systeem werd in december 2008 ingevoerd voor lijn 23 op het noordelijke deel van de middenring (van
Araucaria tot Meiser). Het zuidelijke deel (tot Albert) volgt.
15
In gesprek met…
Jean-Claude Moureau, Directeur-generaal van Mobiel Brussel
W
at blijft u bij wanneer u terugblikt op 2008? In de eerste plaats onze vooruitgang wat betreft de kwaliteit van de dienstverlening aan de bevolking. We zetten onze inspanningen verder om onze ingrepen op de weg nog beter te coördineren en om goede inrichtingen aan te leggen. Daarnaast heb ik de indruk dat de bevolking beter het “waarom” van bepaalde ingrepen begrijpt. Onze werfcommunicatie is verbeterd met de aanmaak van brochures en de systematische verspreiding van werfinformatie door de aannemers. Ook al kunnen werkzaamheden veel hinder veroorzaken, het is onze dagelijkse uitdaging om de noodzaak van bepaalde werkzaamheden duidelijk te
maken en te doen aanvaarden. Vervolgens bood 2008, wat de interne werking betreft, de kans om onze herstructurering te concretiseren met de verhuis van mensen en diensten binnen onze gebouwen. Van een “historische” opdeling van diensten zijn we overgegaan naar een functionele organisatie. De nieuwe directies hebben hun overlappende gebieden en hun wisselwerkingen beter in kaart gebracht wat de werking van onze administratie ten goede komt. Ziet u minpunten of zaken die beter kunnen? We moeten nog meer investeren in het onderhoud van de bestaande infrastructuur en dit zo plannen dat de leef-
baarheid van ons net op lange termijn verzekerd kan worden. De budgettaire beperkingen, vooral dit jaar, beletten ons echter soms om ons volledig programma tot een goed einde te brengen. Betreffende het personeelsbeheer betreur ik de bevriezing van de promoties, aanwervingen en interne mobiliteit. Gelukkig krijgen we waardering wanneer we het concrete resultaat van ons
Contact / Infolijn
Welke uitdagingen ziet u voor 2009? Verder werken aan onze projecten en inrichtingen met de grote gewestelijke plannen voor ogen: het internationaal ontwikkelingsplan van Brussel, het Gewestelijk Ontwikkelingsplan (GeWop), ons nieuw Vervoerplan (Iris 2)...
Nog een wens? Twee zelfs: jonge en dynamische krachten kunnen blijven aanwerven en niet te veel lijden onder de budgettaire beperkingen. Maar onze belangrijkste wens is voor onze partners en de bevolking een open, transparante en concurrentiële organisatie te zijn.
E
en vraag, probleem of suggestie over werkzaamheden op een gewestweg? U wenst een brochure te ontvangen? Neem contact op!
Véronique (41 jaar)
u Meer info: 0800 94 001
“Klaar staan voor de bevolking”
[email protected] www.mobielbrussel.irisnet.be
Operatrice van de “werf lijn”
D
16
werk op het terrein zien, in de hoofdstad van Europa.
agelijks beantwoord ik vragen van de bevolking over onze projecten en werkzaamheden. Ik geef ook informatie over onze activiteiten of over mobiliteit in het algemeen. Doordat ik een kalm persoon ben kan ik alles aanhoren en tegelijk rustig en vriendelijk
blijven. Om ten dienste te staan van de mensen, moet je kunnen luisteren en hun verwachtingen begrijpen. Ik probeer volledig te zijn en correcte informatie te verstrekken. Binnen de cel Communicatie proberen we zoveel mogelijk informatie over de lopende werkzaam-
heden en de hinder die ze veroorzaken te verzamelen. In grote lijnen ben ik dus de schakel tussen de bevolking en de ingenieurs. Het is soms stresserend, maar ik houd van het contact met de mensen via mijn telefoon.”
Verantwoordelijke uitgever: Camille Thiry Vooruitgangstraat 80 - 1035 Brussel Opmaak en productie: The Crew Foto’s: Brussels Hoofdstedelijk Gewest / Mobiel Brussel behalve - blz. 3 simulatie festival SolstiS van Victor Vieillard - blz. 8 simulatie van de toekomstige gevel van het Weststation van het architectenbureau Mahieu & Associés Gedrukt op milieuvriendelijk papier vervaardigd met ethische en milieuvriendelijke technieken en volgens de Europese normen. Chloorvrij, zonder optische witmakers, 100% bio-afbreekbaar. Niet op de openbare weg gooien.
