Jaarverslag
2010 Gezondheidscentrum Camminghaburen
Jaarverslag 2010
Gezondheidscentrum Camminghaburen
Voorwoord
Het Gezondheidscentrum Camminghaburen gaat uit van Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen. Zorg en dienstverlening zijn de sleutelwoorden van het centrum. Het zich actief richten naar de omgeving is hierbij van groot belang. Alleen dan kan voldoende worden ingevoeld waar zorg- en dienstverlening voldoen, verbetering of uitbreiding behoeven, dan wel juist kunnen worden ingeperkt. Dit jaarverslag is voor bestuur en directie van voornoemde stichting een middel om te laten zien wat in 2010 is gedaan om het Gezondheidscentrum zo goed mogelijk te laten functioneren. Uw reactie op dit jaarverslag wordt zeer op prijs gesteld. Een enkele krent uit de in 2010 verstrekte pap. De uitslagen van de cliënttevredenheidsonderzoeken laten zien dat de hulpverlening hoog wordt gewaardeerd: 8.2, 8.4 en 8.6 scoren respectievelijk Huisartsenpraktijk, Fysiotherapie en Apotheek. Externe kwaliteitsbeoordelingen waren op orde. Meer dan voldoende! Maar dat betekent niet dat er geen werk aan de winkel was. Zo kreeg bv. het gebouw gedeeltelijk een fysieke facelift door vernieuwing van een aantal toiletruimten en door buitenschilderwerk. Ook is de telefonische bereikbaarheid sterk verbeterd door vernieuwing van de telefooncentrale. Deze wens stond hoog genoteerd op de lijst van de cliëntenraad naar aanleiding van de cliënttevredenheidsonderzoeken.
Gestart is met de keten-dbc-diabetes. Bij deze DBC wordt samengewerkt met Ketenzorg Friesland. Voor het Gezondheidscentrum is het de eerste ketenzorg DBC die wordt uitgevoerd in samenwerking met externe partner Ketenzorg Friesland. Uitbreiding wanneer gewenst! De functie ‘Wmo-loket voor de gemeente Leeuwarden’ is beëindigd. De inwoners van de wijken
Een Gezondheidscentrum kan niet goed draaien zonder betrokken medewerkers in elk van de vakdisciplines.
Voorwoord
Professionele samenwerking, maar ook collegiale saamhorigheid bij mooie én moeilijke gebeurtenissen,
3
Camminghaburen en Blitsaerd vormen onvoldoende de doelgroep voor deze vorm van dienstverlening;
Jaarverslag 2010
Verbeteren waar nodig!
de gemeente gaat de Wmo-voorzieningen op een andere manier invullen. Inperking indien overbodig!
zijn kenmerkend hiervoor. In 2010 was het volop aanwezig. Het bestuur zegt iedereen, en in het bijzonder de directeur als spil in deze organisatie, dank voor de betoonde inzet voor de inwoners van Blitsaerd en Camminghaburen. Namens het stichtingsbestuur, Drs. Jan de Vries, secretaris
4
Inhoudsopgave
Jaarverslag 2010
Inhoudsopgave Voorwoord
3
Kwaliteitsbeleid Missie, Beleidsaspecten in het kort en Uitgangspunten Organisatie Werkgebied Kwaliteitsbeleidsplan Continuïteit van zorg Externe samenwerking Financiering
5 5 5 5 6 6 6 7
Kwaliteitsmanagement Organisatiestructuur Kwaliteitskenmerken Kwaliteitsbeoordeling Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum Overlegstructuur Toedeling van verantwoordelijkheden Personeelsmanagement Materieel management Gegevensverzameling/automatisering
8 8 9 9 9 9 10 11 12 12
Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod: zorgprogramma’s Zorgprogramma’s in ontwikkeling Preventie Andere performance-afspraken Verantwoording van geleverde prestaties van het zorgaanbod (negen disciplines) 1 Huisartsenpraktijk Praktijkverpleegkundige (POH) Centrumassistentes 2 Apotheek Apotheekassistentes 3 Fysiotherapie 4 Maatschappelijk werk 5 GGZ eerstelijnszorg (GGZ Friesland-Noord) 6 Jeugdgezondheidszorg 7 Thuisverpleging en -verzorging 8 Diëtist 9 Logopedie Wmo-team Camminghaburen
13 13 18 18 19 21 21 23 25 25 28 29 30 31 31 32 32 33 34
Cliëntgerichtheid Informatie over rechten en plichten van cliënten Bereikbaarheid en beschikbaarheid Privacy Klachtenbehandeling Cliënttevredenheidsonderzoeken Cliëntenraad/medezeggenschap van cliënten
35 35 35 36 36 37 37
Personalia Overzicht bij- en nascholingscursussen Lijst van gebruikte afkortingen Bijlage 1 Uitkomsten 2010 van enkele prestatie-indicatoren
39 40 41 42
© Uitgave Gezondheidscentrum Camminghaburen, Leeuwarden, mei 2011 Tekst en fotografie: Gezondheidscentrum Camminghaburen • Vormgeving: Seinen & Van Leeuwen, Leeuwarden Digitaal drukwerk: CSL, Leeuwarden • Oplage 150
Kwaliteitsbeleid Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen, verkorte naam en verder vernoemd als Gezondheidscentrum, hanteert als missie: ‘Het leveren van een breed aanbod van eerstelijnsgezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, met name aan de inwoners van de wijken Camminghaburen en Blitsaerd. De zorg is erop gericht dat cliënten zo veel mogelijk hun eigen verantwoordelijkheid blijven nemen en zo lang mogelijk hun zelfstandigheid kunnen blijven behouden. We willen hen daarbij helpen door hun gezondheidsproblemen zo breed mogelijk te benaderen en te begeleiden.’
Organisatie Bij het Gezondheidscentrum zijn de volgende mensen in
De praktijkomvang van de huisartsen is in 2010 gegroeid
loondienst: de directeur, huisartsen, praktijkverpleegkun-
met 173 cliënten (praktijkomvang 24-11-2009: 5706 en
digen, centrumassistentes, apothekers, apotheekassisten-
29-12-2010: 5879).
tes, fysiotherapeuten, een administratief secretariaatsmedewerker en een algemeen medewerker.
Vanwege het karakter van het Gezondheidscentrum is
Kinderfysiotherapie, maatschappelijk werk, jeugdge-
besloten de zorgverlening van de huisartsenpraktijk, in
zondheidszorg, thuisverzorging en -verpleging, dië-
samenwerking met de HuisArtsenGroep (HAGRO), voor-
tiek en logopedie zijn op samenwerkingsbasis in het
al te richten op Camminghaburen en Blitsaerd. De wijk-
Gezondheidscentrum werkzaam (zie organisatiemodel).
grenzen worden redelijkerwijs aangehouden in verband
Het Wmo-loket van de gemeente Leeuwarden huurt een
met de oorspronkelijke doelstelling: een voor de wijk-
ruimte in het Gezondheidscentrum voor een pilot in de
bewoners goed bereikbare gezondheidszorgvoorziening.
periode 1 september 2009 tot 1 september 2010.
De overige disciplines hanteren geen wijkgrenzen.
Elke cliënt die bij de huisarts komt, kan naar een andere
schappij terug te vinden, zoals uit de tabel op de vol-
discipline verwezen worden. Ongeveer 50% van de wijk-
gende pagina blijkt.
bewoners maakt deel uit van de huisartsenpraktijk. Bij de Een verklaring voor het laatste percentage ligt in het feit
van de bevolking van Camminghaburen omhoog gaat. In
dat een aanzienlijk deel van de wijkbewoners van elders
de wijk wordt ouderen de mogelijkheid geboden gebruik
in Leeuwarden naar Camminghaburen is verhuisd.
te maken van diverse zorgvoorzieningen waarbij zelfstan-
Deze wijkbewoners veranderden niet van huisarts, maar
digheid van de bewoners een voorwaarde is. Het verzor-
wel van apotheek, fysiotherapeut en jeugdgezondheids-
gingsaanbod is door de komst van het Multifunctioneel
zorg.
Centrum (MFC) in Camminghaburen uitgebreid. De
De overlap van fysiotherapie, maatschappelijk werk,
sen die (intensieve) zorg nodig hebben. In het master-
jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging
plan woonservicezone Leeuwarden wordt de wijkvisie
bedraagt ongeveer 50% van de cliënten van de huisartsen.
Camminghaburen in beeld gebracht.
5
In de loop der jaren zien we dat de gemiddelde leeftijd
Kwaliteitsbeleid
apotheek ligt dit percentage wijkbewoners op bijna 90%.
Jaarverslag 2010
In Camminghaburen zijn alle geledingen uit de maat-
Werkgebied
Verder zijn er woonvoorzieningen voor lichamelijk en
Het Gezondheidscentrum, opgericht 23-12-1981, ligt
verstandelijk gehandicapten in de wijk aanwezig.
in de wijk Camminghaburen in het noordoosten van
Een bijzondere cliëntengroep wordt gevormd door de
Leeuwarden en grenst aan de wijk in opbouw Blitsaerd.
bewoners van het FOCUS-project, lichamelijk gehandi-
Het aantal inwoners van Camminghaburen en Blitsaerd
capten met extra zorgbehoefte.
Wijlaarderhof is zeer geschikt voor bewoning van men-
bedroeg op 01-01-2010: 11.362. Dit betekent een toename van 80 inwoners ten opzichte van 01-01-2009.
Bevolking wijk Camminghaburen op 01-01-2010
werkt, zijn ondergebracht in het Medisch centrum ‘De Zwaaij’. Zij werken samen als Huisartsen Onder Een Dak (HOED).
Leeftijd
0-14 15-19 20-24 25-44 45-54 55-64 65 eo
Aantal
2104
826
598
2972
1948
1574 1340
In Camminghaburen en Blitsaerd wonen in totaal 11.362 mensen. Bron: Gemeente Leeuwarden, Statistisch jaarboek 2010 Algemene Zaken
Gezamenlijk wordt een HAGRO (= huisartsengroep) gevormd. De HAGRO komt maandelijks bijeen en vergadert volgens een vaste agenda. Een deel van de vergadering wordt besteed aan vakinhoudelijke items, zoals fouten/bijna fouten en incidenten, casuïstiek en een referaat. Daarnaast komen organisatorische zaken en ontwikkelin-
De wijk kent geen specifieke moeilijkheden op het terrein
gen aan de orde m.b.t. de LHV, ROS, de Friese Huisartsen
van bijvoorbeeld huisvesting of inkomensproblematiek.
Vereniging en de Dokterswacht Friesland.
De opgroeiende jeugd vraagt steeds aandacht. De wijk Camminghaburen beschikt over een actief wijkpanel en wijkvereniging.
Kwaliteitsbeleidsplan De bewaking van de kwaliteit en het beheersen van de kosten van het Gezondheidscentrum vragen continu de aandacht. De hoofdlijnen van het beleid zijn gezamenlijk uitgewerkt en verwoord in het zorgaanbodplan periodejaar 2010 (meerjarenplan 2010 t/m 2012) van het Gezondheidscentrum. Voor periodejaar 2011, uitgifte
6
Kwaliteitsbeleid
Jaarverslag 2010
november 2010, is een nieuw meerjarenplan 2011 t/m 2012 geschreven.
Continuïteit van zorg De continuïteit van de zorg wordt gewaarborgd door de interne overlegstructuur. De overlegstructuren zijn interdisciplinair van aard. Zie bij ‘Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum’. Naast de interne overlegstructuur wordt ook extern met
Linda Mud en Joziena Oenema, praktijkondersteuners huisartsenpraktijk
hulpverleners en instellingen overlegd. Op individuele basis worden nog andere activiteiten
Externe samenwerking
door de huisartsen ontplooid: • Deelname aan het MCC. Deze commissie coördineert
Huisartsen
de communicatie en werkafspraken tussen de eerste- en
Naast de interne samenwerking vindt ook extern over-
de tweedelijn.
leg met hulpverleners en instellingen plaats, zoals met de leden van de HAGRO ‘Wjerspegeling’(*), apothe-
• Met betrekking tot uitgeprocedeerde asielzoekers samenwerking met Respons.
kers buiten de wijk en thuiszorginstellingen waaron-
• SCEN-consultaties.
der Thuiszorg Het Friese Land, Palet en zorggroep
• Deelname toetsgroep.
Noorderbreedte. Ook wordt overlegd met de Leeuwarder
• Deelname aan het Regionaal samenwerkingsverband
Apothekers Vereniging, De Spoed Apotheek Leeuwarden,
Illegalenfonds Fryslân.
Dokterswacht Friesland, Vereniging voor Fysiotherapie. (*) De Wjerspegeling bestaat uit vier huisartsen van het
Apotheek
Gezondheidscentrum en vijf externe huisartsen.
De apotheker treedt op als extern adviseur voor Zorg-
De huisartsen waarmee het Gezondheidscentrum samen-
belang Fryslân.
Verdere externe Samenwerking
financiering
Tevens werken de apothekers en de huisartsen samen
De financiering van de zorg en het geneesmiddelen-
met de Jeugdpsychiatrische kliniek ‘Kinnik’, gevestigd in
aanbod binnen het Gezondheidscentrum verloopt via
Camminghaburen.
de bekende wet- en regelgeving. Apothekers, huisartsen en fysiotherapeuten vallen onder
Directie
het tariefstelsel van de verzekeraars.
De directeur van het Gezondheidscentrum onderhoudt de externe contacten op lokaal, regionaal en landelijk niveau.
Regelmatig vindt vanuit de directie overleg plaats met
Zij zit onder andere in de Regio Raad Leeuwarden van
De Friesland Zorgverzekeraar, de regionale/preferente
Zorggroep Noorderbreedte en onderhoudt de contacten
zorgverzekeraar.
met de Regionale Ondersteunings Structuur Friesland en
Het overleg richt zich met name op:
de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn.
• Marktontwikkelingen en tarieven. • Continuering van de overeenkomst.
In het platform hulpverlening van ‘de Brede Wijk’ nemen
• Ons zorgaanbod voor de geïntegreerde eerstelijnszorg.
vertegenwoordigers vanuit verschillende disciplines van het Gezondheidscentrum deel.
Jaarverslag 2010 Kwaliteitsbeleid 7
Kwaliteitsmanagement De zorg voor het kwaliteitsbeleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel hulpverleners als management. De eindverantwoordelijkheid ligt bij het bestuur van het Gezondheidscentrum. Door de goede overlegstructuur in het Gezondheidscentrum is er sprake van een organisatiebreed draagvlak voor kwaliteitsbeleid.
Organisatiestructuur
in de wijk Camminghaburen en zijn gebruikers van het
In het onderstaande model wordt de organisatiestructuur
Gezondheidscentrum. Allen zitten op persoonlijke titel in
van het Gezondheidscentrum weergegeven. Er wordt
het bestuur, waarvan één op voordracht van de cliënten-
een onderscheid gemaakt tussen mensen in loondienst en
raad. Het bestuur vergadert ongeveer zes keer per jaar en
degenen die in samenwerkingsverband of vrijgevestigd
indien nodig ad hoc.
hun werkzaamheden verrichten. De directeur is verantwoordelijk voor het voorbereiden en ontwikkelen van het beleid en draagt zorg voor de
Het bestuur van het Gezondheidscentrum functioneert als
uitvoering ervan. Tevens geeft de directeur leiding aan de
bestuur op afstand. De voornaamste taken liggen in het
medewerkers, verricht zij werkzaamheden op financieel
initiëren, vaststellen en bewaken van het beleid. De dage-
en accommodatiegebied en entameert zij zorginhoudelijke
lijkse gang van zaken wordt afgehandeld door en is gede-
activiteiten. De interne organisatie, personeelsbeheer en
legeerd aan de directeur. Toetsing vindt plaats binnen het
-beleid vallen ook onder de verantwoordelijkheid van de
beleidskader. Alle bestuursleden, op één na, wonen
directeur.
Jaarverslag 2010
Het organisatiemodel ziet er als volgt uit:
Bestuur
Klachtencommissie
Cliëntenraad
Adm/ secr.
Fysio
Ha
Kinder fysio
Apo
JGZ
MW
Diëtist
Thuiszorg
Logopedie
8
Kwaliteitsbeleid
Directeur
Ca
POH
Aa
Alg. mede.
= in loondienst = samenwerkingsovereenkomst (Kinderfysiotherapie via Skrep Kinderfysio, JGZ via GGD Fryslân, MW via Sinne welzijn, Diëtist via Liv, Thuiszorg via Het Friese Land) = vrijgevestigd
Kwaliteitskenmerken
Afspraken over het voorschrijfbeleid worden op gestruc-
Het Gezondheidscentrum Camminghaburen voldoet aan
tureerde wijze getoetst en geëvalueerd.
alle kwaliteitskenmerken voor gezondheidscentra, zoals opgesteld door de Landelijke Vereniging Georganiseerde
Met betrekking tot de ontwikkelingen bij de fysiotherapie
eerstelijn (LVG). In het kwaliteitshandboek worden de
wordt vanuit meerdere disciplines gekeken naar ‘kleine’
tussentijdse wijzigingen ingevoerd, op centrumniveau.
groepsbehandeling voor cliënten met chronische ziekten.
Dit handboek is gestoeld op het Harmonisatiemodel Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector.
Overlegstructuur
De apotheek is sinds december 2005 HKZ-gecertificeerd en gebruikt hierbij een digitaal handboek.
Multidisciplinair overleg
De fysiotherapiepraktijk is sinds juli 2007 HKZ-gecerti-
Dinsdagochtend is structureel gereserveerd voor over-
ficeerd en gebruikt ook een digitaal handboek.
leg, zowel in bi-disciplinaire als multidisciplinaire vorm.
De huisartsenpraktijk is sinds april 2008 NHG-geaccredi-
Daarnaast is er ook sprake van monodisciplinair overleg.
teerd.
Eenduidige behandelafspraken voor cliënten worden doorgesproken, evenals voorlichting aan de cliënt.
Nascholingscursussen
Binnen deze overlegstructuur vindt afstemming plaats
De nascholingscursussen (zie achterin het jaarverslag)
tussen de verschillende disciplines, hetgeen de cliënt ten
hebben een waardevolle invloed gehad op de kennis en
goede komt.
werkwijze van de medewerkers.
Het feit dat alle negen disciplines hun werkzaamheden
Zo nodig is deze kennis onderling uitgewisseld.
onder één dak verrichten, heeft als groot voordeel dat ad hoc overleg tussen hulpverleners eenvoudig en snel te realiseren is. Er is sprake van frequente (korte) consulta-
De interne beoordeling van de kwaliteit van de verschil-
ties.
lende disciplines vindt regelmatig plaats, zowel binnen
De noodzaak van consultatie over veelvoorkomende
het bi-disciplinaire overleg waarin de huisartsen als spil
onderwerpen is ondervangen door werkafspraken en
fungeren, alsook binnen het multidisciplinaire overleg. In
protocollen.
het monodisciplinaire overleg dat frequent plaatsvindt, Dit multidisciplinair overleg bestaat uit huisartsen, apo-
wordt in het kader van kwaliteitsbevordering (zo nodig)
thekers, fysiotherapeuten, maatschappelijk werker, mede-
feedback gegeven, zowel binnen de eigen discipline als
werker JGZ, verpleegkundige thuisverpleging en -verzor-
daarbuiten. Het geven van feedback wordt gestimuleerd
ging, diëtiste, apotheekassistentes (op afroep),
door de hoge prioriteitstelling van de uitvoering van de
centrumassistentes (op afroep).
werkafspraken. Er is sprake van impliciete controles,
Het Themateam wordt benut voor de gezamenlijke
zoals de toetsing van het voorschrijfbeleid en de (jaarlijk-
deskundigheidsbevordering en afstemming van de werk-
se) werkafspraken m.b.t. medicatieoverzichten in samen-
afspraken en protocollen.
werking met de apotheker of binnen het teamoverleg.
Onderwerpen met een gemeenschappelijk raakvlak zijn
Structurele externe kwaliteitscontroles vinden plaats via
op de agenda gezet.
de certificerings- en accrediteringstrajecten van desbetref-
Ook worden nadere werkafspraken gemaakt of aan-
fende disciplines.
gepast. Individuele casuïstiekbesprekingen worden hierbij
Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum De samenwerking in 2010 is op hetzelfde peil gehandhaafd als het voorgaande jaar. De afstemming tussen de apotheek en de huisartsenpraktijk over medicatiebewaking, FTO-onderwerpen hebben de grootste prioriteit in de samenwerking.
gebruikt voor een afgestemd multidisciplinair beleid.
9
Themateam
liteitsbeoordeling en toetsing. Binnen deze overleggen
Kwaliteitsmanagement
wordt ruime aandacht besteed aan de intercollegiale kwa-
Jaarverslag 2010
Kwaliteitsbeoordeling
In het multidisciplinaire overleg zijn in 2010 de volgende onderwerpen besproken.
• Bespreking Rapporten Cliënttevredenheidonderzoeken maart 2010. • Opstellen verbeterplannen n.a.v. Cliënttevredenheids-
• (Evaluatie) en aanpassingen protocollen en werkafspraken. • Digitaliseren protocollen. Alle hulpverleners
onderzoeken. • Ontwikkelingen binnen de disciplines. • Interne begroting 2011.
kunnen nu digitaal gebruik maken van de bestaande protocollen via een inlogcode op de website van het
Monodisciplinair overleg
Gezondheidscentrum Camminghaburen.
Alle disciplines hebben disciplinair overleg. Per discipline
• Gastspreker over nieuw Multifunctionele Centrum in Camminghaburen.
is een handboek aanwezig met daarin de protocollen en werkafspraken die worden gehanteerd.
• Advies- & meldpunt kindermishandeling (AMK). • Kinderfysiotherapie.
Het Farmaco Therapie Overleg (FTO)
• Euthanasie ook bij dementie.
(zie verder Apotheek en Professionalisering FTO).
10
Kwaliteitsmanagement
Jaarverslag 2010
Het FTO tussen de huisartsen en apothekers vindt De voorzitter van het themateamoverleg bewaakt de jaar-
minimaal zes maal per jaar plaats. Binnen dit overleg
lijkse evaluatie en de multidisciplinaire afstemming.
worden afspraken gemaakt over voorkeursmedicatie bij
Bilaterale afstemming tussen de medewerkers van de ver-
de diverse ziektebeelden. De afspraken worden geëvalu-
schillende disciplines heeft ook in 2010 plaatsgevonden.
eerd aan de hand van searches. Naast het FTO worden
De voorzitter van het bilateraal overleg bewaakt de jaar-
polyfarmacie gesprekken gehouden. Uit statistische ver-
lijkse evaluatie.
gelijkingsmateriaal van De Friesland Zorgverzekeraar, Jaaroverzicht Huisartsen Regio Noord blijkt dat de nauwe
Teamoverleg
samenwerking o.a. tussen huisartsen en apothekers in
Het Teamoverleg vindt één keer per vier weken plaats,
het Gezondheidscentrum haar vruchten afwerpt. Zo
onder leiding van de directeur. Afgevaardigden van alle
leidt intensief overleg en het maken van afspraken over
disciplines nemen hier aan deel. Tijdens deze vergaderin-
geneesmiddelenbeleid tot een lager aantal voorschriften
gen staan algemene en beleidszaken op de agenda. Deze
per cliënt. Bovendien ligt het substitutiepercentage (ver-
onderwerpen zijn in 2010 besproken/nader uitgewerkt.
vanging van dure geneesmiddelen door gelijkwaardige generieke producten) boven het Fries gemiddelde. Dit
• Cao-wijzigingen.
alles leidt tot verlaging van de kosten voor geneesmidde-
• Is een betaalde kracht voor ICT-ondersteuning
len per cliënt. In het Gezondheidscentrum vraagt het opti-
mogelijk/noodzakelijk?
maliseren van de farmacotherapie continue aandacht. Het
• Kwaliteitsjaarverslag 2009.
farmacotherapeutisch overleg met de apothekers is op het
• Inventarisatie/informatie-uitwisseling per discipline:
hoogste kwaliteitsniveau gehandhaafd. Dit leidt tot goede
- gerealiseerde beleidspunten 2009.
implementatie en evaluatie van gemaakte afspraken.
- formuleren beleidspunten 2010.
Uit de statistieken van De Friesland Zorgverzekeraar
• Overeenkomst Gezondheidscentrum - De Friesland Zorgverzekeraar. • Wmo-loket in het Gezondheidscentrum, afgelopen 1 september 2011. • RI & E stand van zaken.
blijkt eveneens dat het gemiddeld aantal behandelingen per cliënt bij fysiotherapie in het Gezondheidscentrum lager is dan bij de gehele beroepsgroep fysiotherapie in Friesland.
• Digitaliseren gezamenlijke protocollen.
Toedeling van verantwoordelijkheden
• Jaarrekening 2009.
Huisartsen
• Zorgaanbodplan 2011 t/m 2012 geïntegreerde
Iedere huisarts draagt een eigen verantwoordelijkheid
eerstelijnszorg. Periodejaar 2011. • Data ontruimingsoefening bij brand of andere calamiteiten.
voor het dagelijks functioneren in de huisartsenpraktijk. De functie van huisarts omvat het geheel van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die samenhangen met de huisartsengeneeskunde binnen het
Gezondheidscentrum. Deze verantwoordelijkheid
Thuiszorg Het Friese Land
is vastgelegd in een professioneel statuut voor huisartsen.
De medewerkers van Thuiszorg Het Friese Land zijn zelf verantwoordelijk voor hun dagelijkse werkzaamheden
Praktijkverpleegkundigen (POH)
aangaande de thuisverpleging en -verzorging onder
De praktijkverpleegkundige heeft als professional op
leiding van de wijkverpleegkundige.
hbo-niveau een eigen verantwoordelijkheid en aansprakelijkheid voor door haar uitgevoerde delen van huisarts-
Jeugdgezondheidszorg
geneeskundige zorg. De huisarts is eindverantwoordelijk
De medewerkers van de Jeugdgezondheidszorg (JGZ)
voor de huisartsgeneeskundige zorg die door de POH
hebben eigen verantwoordelijkheden.
wordt verleend. De POH werkt als verpleegkundige bin-
Sinds 2009 valt de JGZ onder de Hulpverleningsdienst
nen het kader van de wet BIG.
Fryslân (HVD); GGD Fryslân is onderdeel van de HVD. JGZ is gesitueerd in het Gezondheidscentrum en maakt
Centrumassistentes
deel uit van het Centrum voor Jeugd en Gezin.
De centrumassistentes werken, voor wat betreft het assis-
Diëtiste
heid van de huisartsen. Voor de taken die specifiek met
De diëtisten hebben eigen verantwoordelijkheden. Zij val-
het Gezondheidscentrum te maken hebben, werken zij
len, sinds begin 2010, onder Liv voeding- & leefstijladvies.
onder verantwoordelijkheid van de directeur.
De diëtisten zijn gesitueerd in het Gezondheidscentrum.
Apothekers
Logopedie
De apothekers zijn verantwoordelijk voor het geheel
Bij de uitoefening van de werkzaamheden hebben de
van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden die
logopedisten een individuele professionele verantwoor-
samenhangen met het verstrekken, al dan niet op
delijkheid. De verantwoordelijkheid van de logopedist is
recept, van geneesmiddelen binnen de apotheek van het
vastgelegd in een statuut van de Nederlandse Vereniging
Gezondheidscentrum. De verantwoordelijkheid van de
voor Logopedie en Foniatrie.
apotheker is vastgelegd in een professioneel statuut.
Personeelsmanagement Het selectiebeleid valt onder de verantwoordelijkheid van
De apotheekassistentes bereiden en leveren recepten af
de directeur. De betreffende discipline met een vacature is
onder toezicht van de apotheker.
altijd betrokken bij de sollicitatieprocedure. Bij de benoeming van een huisarts, apotheker of fysiothe-
Fysiotherapie
rapeut wordt het bestuur bij de benoeming betrokken.
Voor de uitoefening van hun dagelijks werk is iedere
De directeur is bevoegd het overige personeel te benoe-
fysiotherapeut in het Gezondheidscentrum zelf verant-
men.
woordelijk. Het werk omvat het, al dan niet op verwijzing
Functioneringsgesprekken
van cliënten op basis van een globale indicatiestelling.
De directeur heeft in 2010 functioneringsgesprekken
Tevens is de fysiotherapeut belast met fysiotherapeutische
met de medewerkers in loondienst gevoerd. Op verzoek
zorgverlening van preventieve en consultatieve aard. De
van de medewerkers die op detacheringsbasis in het
verantwoordelijkheid van de fysiotherapeut is vastgelegd
Gezondheidscentrum werken is ook een gesprek gehou-
in een professioneel statuut.
den. Deze gesprekken hebben een algemener karakter. De apotheker heeft met de apotheekassistentes en de alge-
Maatschappelijk werk
meen medewerker functioneringsgesprekken gevoerd.
De maatschappelijk werker, via een samenwerkings-
De functioneringsgesprekken zijn gericht op de functie-
overeenkomst met Sinne welzijn gedetacheerd in het
vervulling en hetgeen ermee verband houdt, zoals werk-
Gezondheidscentrum, is zelf verantwoordelijk voor het
sfeer, werkuitvoering en werkomstandigheden. Centraal
dagelijkse werk.
staat het bevorderen van een goed en doelmatig functioneren van de medewerker en het zo nodig verbeteren van
11
van een arts, onderzoeken, behandelen en begeleiden
Kwaliteitsmanagement
Apotheekassistentes
Jaarverslag 2010
teren in de huisartsenpraktijk, onder de verantwoordelijk-
de kwaliteit van het werk. De ontplooiing van de werkne-
Materieel Management
mer krijgt volop de aandacht.
De directeur draagt zorg voor een doelmatig beheer en onderhoud van het Gezondheidscentrum, zowel wat
Arbeidsomstandighedenbeleid
betreft de inventaris alsook andere materiële zaken.
Het Gezondheidscentrum is aangesloten bij de gecertifi-
Het bestuur is eindverantwoordelijk. In 2010 is het vol-
ceerde Arbodienst MaetisArdyn Arbo. Het Arbobeleid is
gende gedaan ter verbetering van, of onderhoud aan, het
gericht op de veiligheid, gezondheid en het welzijn van
gebouw:
de medewerkers in relatie tot de arbeid.
• Toiletten vernieuwd. • Het periodiek onderhoud installaties/apparatuur/
Mede op basis van inbreng van medewerkers en de Arbowetgeving zijn de volgende zaken gerealiseerd: • Vluchtroute pictogrammen 1ste verdieping aangepast. • Enkele aanpassingen op werkplekken.
gebouw. • Liftinstallatie aanpassingen conform warenwetbesluit liften. • Buitenzijde pand opnieuw geschilderd.
• Interne preventiemedewerker. • BHV’ers jaarlijks geschoold.
Gegevensverzameling/automatisering
• AED cursus intern.
De apotheek, de huisartsen- en de fysiotherapiepraktijk
• Gratis inentingen medewerkers Nieuwe Influenza A
werken sinds 2003 met één gezamenlijk ICT-systeem van
en gewone griep. • RI & E in orde.
PharmaPartners. De apotheek werkt met Pharmacom, de huisartsenpraktijk met Medicom en de fysiotherapieprak-
12
Kwaliteitsmanagement
Jaarverslag 2010
tijk met Fysicom. Om tot een samenhangende dienstverleIn 2010 zijn conform het prikaccidentenprotocol bij
ning te komen zijn op dit systeem meerdere zorgverleners
desbetreffende medewerkers in het preventiekader
aangesloten. Het grote voordeel is dat de gegevens van
hepatitis B-vaccinaties en titerbepalingen uitgevoerd.
deze systemen onderling gekoppeld zijn en op deelgebie-
Het verzuimpercentage (excl. o.a. zwangerschaps- en/of
den gegevens kunnen worden uitgewisseld, met in acht-
bevallingsverlof) was in 2010 2,17 % (in 2009 1,56 %).
neming van de privacyregelgeving. Het Elektronisch Voorschrijf Systeem bij de huisartsen-
Stagiair(e)s
praktijk wordt benut als leidraad bij een beperkt aantal
Jaarlijks biedt het Gezondheidscentrum leerlingen van de
diagnoses met een medicatie-advies.
opleidingen voor apotheekassistent en doktersassistent
Via Medicom kunnen de huisartsen de recepten elektro-
de mogelijkheid in het centrum stage te lopen.
nisch naar de apotheek doorsturen. In de apotheek heeft
Ook in 2010 is er weer gebruik van gemaakt.
dit als voordeel dat de recepten vanuit de aanschrijfbuffer door de medicatiebegeleiding worden gehaald. Er is dus minder kans op fouten. De afstemming met de apotheek over medicatiebewaking en automatisering heeft voortdurend de aandacht.
Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod Dit hoofdstuk gaat over de zorgprocessen, ons geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod en de verantwoording daarover.
Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod In november 2010 hebben de disciplines, onder begeleiding van de directeur, het Zorgaanbodplan 2011 tot en met 2012 uitgewerkt. Dit vormt de basis voor het zorgaanbod over periodejaar 2011 met De Friesland Zorgverzekeraar (DFZ) en de ‘verre zorgverzekeraars’.
werk, jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging, voedings- en dieetadvisering en logopedie. • In spoedgevallen kan cliënt direct terecht of wordt, zo nodig, een visite afgelegd. • Het zo weinig mogelijk medicaliseren bij gezondheids- en welzijnsproblemen. • Het betrekken van cliënten bij het beleid.
De disciplines in het Gezondheidscentrum leveren al jaren
• Cliënttevredenheid is een belangrijk doel.
op elkaar afgestemde eerstelijnsgezondsheidszorg van een
• Streven naar continue verbetering van de zorg en
goede kwaliteit. De kwaliteit van onze dienstverlening
dienstverlening teneinde deze te verhogen.
tonen we aan door onder andere de HKZ-certificeringen
• Het bieden van adequate voorlichting.
van de disciplines en de NHG-accreditatie (sinds voorjaar
• Het voldoen aan alle geldende wet- en regelgeving.
2008) van de huisartsenpraktijk. 13 Zorgprogramma’s aangeboden.
omvang van ons werkgebied beschreven, de kenmerken Naast het beroepsspecifieke aanbod hebben we een
Dit zorgprogramma wordt, vanaf 01-01-2010, aangeboden
geïntegreerd zorgaanbod, met name voor cliënten met
in samenwerking met Ketenzorg Friesland BV.
chronische aandoeningen. Omdat dit zorgaanbodplan de
Ketenzorg Friesland BV koopt hierbij de Diabeteszorg
basis vormt voor de module geïntegreerde eerstelijnszorg
DBC in bij De Friesland Zorgverzekeraar, op basis van
hebben we prestatie-indicatoren geformuleerd, vooral nog
gestelde prestatie-indicatoren. Het Gezondheidscentrum
op procesniveau. We lopen hiermee voorop, wat bete-
Camminghaburen is in deze DBC de uitvoerder voor de
kent dat er veel tijd en energie in ons zorgaanbod wordt
cliënt die bij onze huisartsenpraktijk ingeschreven staat.
gestoken. Op landelijk niveau wordt verder nagedacht
Het zorgprogramma Diabetes Mellitus type II bestaat uit
over relevante prestatiecriteria die op eenvoudige wijze
een set van afspraken die contractueel zijn vastgelegd
te generen zijn zodat dit proces niet te bewerkelijk en
tussen het Gezondheidscentrum Camminghaburen en
bureaucratisch wordt. Een belangrijke rol hierbij is wegge-
Ketenzorg Friesland. De aandacht gaat vooral uit naar
legd voor de ICT, zowel voor de centra als voor de verze-
geprotocolleerde controles die voldoen aan de landelijk
keraars. Aan de ontwikkeling daarvan wordt op landelijk
gestelde eisen van VWS voor de integrale zorg voor de
niveau gewerkt o.a. via de LVG, onze brancheorganisatie.
ketenzorg DBC Diabetes II.
In dit jaarverslag leggen we verantwoording af met betrekking tot de geleverde zorg in 2010.
De onderstaande indicatoren (zie volgende pagina) zijn hierbij overeengekomen: Bijhouden data in webhis (= KZF
Het geïntegreerde zorgaanbod in 2010 van het
Zorgdossier) na elke kwartaal- en jaarcontrole (voor zover
Gezondheidscentrum ziet er als volgt uit:
ze op dat moment aan de orde zijn geweest). De labuitslagen gaan automatisch naar KZF-Zorgdossier.
Reguliere geïntegreerde eerstelijnszorg • Goed afgestemde zorg door huisartsenpraktijk, apotheek, fysiotherapie, algemeen maatschappelijk
13
1. Zorgprogramma Diabetes Mellitus
Kwaliteitsmanagement
van de cliëntenpopulatie en de zorgprogramma’s.
Jaarverslag 2010
Het Gezondheidscentrum heeft in 2010 de volgende In het zorgaanbodplan periodejaar 2010 hebben we de
• Data van kleine controle en jaarcontrole. • HbA1c-waarde plus de datum van bepaling. • Waarde cholesterol plus de datum van bepaling. • LDL-cholesterolwaarde plus de datum van bepaling. • Datum bepaling microalbuminurie. • Datum bepaling creatinine. • Waarde systolische bloeddruk plus de datum van bepaling. • BMI-waarde plus de datum van BMI-bepaling. • Datum voetonderzoek. • Datum (tweejaarlijks) screening Diabetische Retinopatie. • Verwijzing naar oogarts voor verder onderzoek/ behandeling. • Rookstatus. • Verwijzing naar internist.
trole voor cliënten die onder de Diabetes Mellitus II DBC
Elske van Zanden, huisarts
Voor andere cliënten die hiervoor in aanmerking komen,
• Apotheek:
heeft één van onze huisartsen de spleetlamp controle bin-
- farmaceutisch consult.
nen de huisartsenpraktijk uitgevoerd.
- eerste en tweede uitgiftebegeleiding.
Het instellen op insuline wordt uitgevoerd in onze huis-
- medicatiebegeleiding.
artsenpraktijk.
- controle interacties en contra-indicaties.
Mocht in de afspraken naar voren komen dat de
- juist gebruik en controle van de dosering.
Zorg en zorgondersteuning
vallen, doorgestuurd naar de oogarts.
cliënt psychosociale zorg nodig heeft, dan wordt hij/zij
- verbeteren van de therapietrouw.
doorverwezen naar de maatschappelijk werker binnen het
- gratis batterijen en naaldencontainers.
Gezondheidscentrum. Voor bewegingsadviezen (diabetes
- ruilmeter bij defect oude.
14
Jaarverslag 2010
Vanaf 2010 heeft de huisartsenpraktijk de spleetlampcon-
• Huisartsen:
- kleine groepsbehandeling) wordt doorverwezen naar één van de fysiotherapeuten. Voor leefstijladviezen met
- controle normgebruik bloedsuikerstrips. • Fysiotherapeuten:
betrekking tot voeding en dieet wordt de cliënt doorver-
- diabetes kleine groepsbehandeling.
wezen naar de diëtiste binnen het Gezondheidscentrum.
- bewegingsadviezen en -oefeningen.
Voor medicatie kan de cliënt terecht in de apotheek van het Gezondheidscentrum. Hier krijgt hij/zij uitleg over de medicatie (eerste en tweede uitgiftebegeleiding).
• Diëtist: - diëtische diagnose. - voedings- en dieetadvies. • Thuiszorg:
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: - diagnose. - verwijzing.
- hulp bij complicaties, of instellen en/of begeleiding bij insulinegebruik. • Maatschappelijk werker: - hulp bij psychosociale en/of financiële problemen.
- voorschrijven medicatie. • Praktijkverpleegkundige (POH):
Voor uitkomsten 2010: zie Bijlage 1.
- educatie. - voorlichting, coaching.
2. Zorgprogramma COPD bij volwassenen
- verwijzing oogarts/pedicure, podotherapeut/diëtiste.
Cliënten met COPD werden tot 01-01-2010 door de huis-
- jaarlijkse en driemaandelijkse controle.
arts behandeld, volgens het MCC-protocol en de NHGstandaard. De longfunctie wordt bepaald door middel
van spirometrie. Dit onderzoek kan poliklinisch worden
• Voorlichting en educatie.
aangevraagd in het MCL, echter vanaf 2010 wordt de
• Jaarlijkse controle van:
spirometrie binnen de huisartsenpraktijk door de POH
- glucose.
Astma/COPD van het Gezondheidscentrum uitgevoerd.
- cholesterol.
De voorgeschreven medicatie halen cliënten/patiënten
- nierfunctie.
bij de apotheek van het Gezondheidscentrum. De apo-
- gewicht.
theekassistentes/apothekers geven altijd uitleg over de
- BMI.
medicatie, inclusief inhalatie-instructie, bij eerste en twee-
- buikomvang.
de uitgifte van een inhalatiemedicijn.
- diuretica K+.
Dit zorgprogramma is sinds oktober 2009 uitgebreid met de komst van een tweede POH. Vanaf 2010 is gestart met
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
een spreekuur Astma/COPD door de POH-Astma/COPD
• Huisartsen.
in samenwerking met de huisartsen.
• Praktijkverpleegkundige (POH). • Apotheek:
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen. • Praktijkverpleegkundige (POH):
- eerste en tweede uitgiftebegeleiding hypercholesterolemie. - eerste en tweede uitgifte antihypertensia. • Fysiotherapeuten.
- voorlichting, coaching.
• Diëtist.
- eventuele verwijzingen.
• Thuiszorg.
- spirometrie.
• Maatschappelijk werker.
- jaarlijkse en driemaandelijkse controle. • Apotheek
Voor uitkomsten 2010: zie Bijlage 1.
- inhalatie-instructie.
• Maatschappelijk werker.
Het programma eenvoudige klachten bij niet-chronische cliënten’ wordt door de huisartsen uitgevoerd. Dit is
Voor uitkomsten 2010: zie Bijlage 1.
een standaardprogramma dat cliënten met eenvoudige klachten doorlopen. Eerst wordt een afspraak gemaakt,
3. Zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziekten (CVRM)
vervolgens komt de cliënt bij de arts en wordt gekeken
Het zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziek-
voorgeschreven, wordt doorverwezen naar het ziekenhuis
ten bestaat uit een aanpak gericht op secundaire preventie
of kan gewoon weer naar huis als de klachten niet ernstig
voor cliënten met de volgende aandoeningen: Diabetes
zijn. De praktijk is laagdrempelig voor cliënten met onge-
Mellitus type II, Hypertentie, AP, TIA, CVA, PAV en
rustheid over eenvoudige klachten.
naar de klacht. De cliënt krijgt indien nodig medicatie
primair bij cliënten bij wie een risicofactor geconstateerd Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
• Het maken van risicoprofielen (volgens de NHG-
• Huisartsen.
standaard met scoretabel).
• Eventuele doorverwijzing naar overige disciplines.
• Aanpak stoppen met roken. • Optimaliseren van cholesterolprofiel.
5. Zorgprogramma incontinentie
• Leefstijlprogramma’s (fysiotherapie of diëtiek).
Het zorgprogramma incontinentie wordt, volgens protocol,
• Bewustwording gezondheidsbevorderend gedrag.
uitgevoerd door de huisartsen en zonodig in samenwer-
• Bloeddrukcontrole (om de 3 of 6 maanden).
king met de fysiotherapeuten en apotheek. De huisartsen
• Enkel/arm index bepalen (op indicatie).
verwijzen cliënten indien nodig door naar de fysiothera-
• 24-uurs bloeddrukmeting, ambulante meting
peuten, waar de cliënten onder andere bekkenbodem-
(op indicatie).
training kunnen krijgen. Indien van toepassing wordt
15
wordt. Belangrijke instrumenten hierbij zijn:
Zorg en zorgondersteuning
• Fysiotherapie.
4. Zorgprogramma eenvoudige klachten bij niet chronische cliënten
- eerste en tweede uitgiftebegeleiding.
Jaarverslag 2010
- educatie.
de cliënt voor incontinentiemateriaal verwezen naar de
• Huisartsen.
apotheek. Voor de intake hanteren de apotheekassistentes
• Apotheek.
een eerste uitgifteprotocol. Op basis van klachten wordt
• Thuiszorg.
samen met de cliënt het meest geschikte materiaal gese-
• Fysiotherapeuten, maatschappelijk werker of diëtist.
lecteerd. Voor het vervolg wordt gebruik gemaakt van het evaluatieprotocol incontinentie. De gebruikte protocollen
8. Zorgprogramma jeugdproblematiek
worden vastgelegd in het EPD. Op aanvraag komt de
Het zorgprogramma jeugdproblematiek bestaat uit een set
thuiszorg en/of de apotheek bij de cliënten thuis.
afspraken gericht op signaleren, adviseren, begeleiden en doorverwijzen via Jeugdgezondheidszorg (HVD) 0-19 jari-
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
gen. Deze afspraken hebben als doel vroegtijdige onder-
• Huisartsen.
kenning van bijvoorbeeld ontwikkelingsproblematiek,
• Apotheek/apotheekassistentes.
medische problematiek, kindermishandeling, huiselijk
• Fysiotherapeuten.
geweld, voedings- en opvoedingsproblemen. Tevens biedt
• Thuiszorg.
de JGZ kortdurende begeleiding door de wijkverpleegkundige van de JGZ en kan men met opvoedingsvragen
Voor uitkomsten 2010: zie Bijlage 1.
en problemen bij pedagogen terecht. De JGZ is gehuisvest
6. Zorgprogramma Astma bij kinderen
Het zorgprogramma wordt afgestemd met desbetreffende
Kinderen met astma worden door de huisartsen binnen
disciplines binnen en buiten het Gezondheidscentrum.
Gezondheidscentrum Camminghaburen behandeld. De
Sinds 2010 is de leeftijdscategorie uitgebreid naar 0-19
doelgroep bestaat uit kinderen van 4 tot en met 16 jaar.
jarigen. De JGZ binnen het Gezondheidscentrum maakt
Het programma bestaat uit een set afspraken, zoals die
deel uit van het Centrum voor Jeugd en Gezin.
zijn vastgelegd in de transmurale map van het MCC en in Preventie JGZ/HVD
De huisarts stelt de diagnose en vraagt eventueel aan-
JGZ bespreekt met de huisartsen van het Gezondheids-
vullend onderzoek aan. De kinderen c.q. ouders krijgen
centrum 1 x per maand de nieuw geborenen die zijn ingeschreven bij de huisartsenpraktijk van het Gezond-
inhalatiemedicatie.
heidscentrum. JGZ biedt ouders diverse cursussen aan,
Zorg en zorgondersteuning
de NHG-standaard Astma bij kinderen.
uitleg over de diagnose en instructie/educatie betreffende
7. Zorgprogramma palliatieve/terminale zorg aan huis
• Apotheek.
Zowel de huisartsen, de apotheek, als de thuiszorg binnen
• Maatschappelijk werker.
het Gezondheidscentrum zijn betrokken bij het zorgpro-
• Logopedist.
16
Jaarverslag 2010
in het Gezondheidscentrum.
gramma palliatieve/terminale zorg aan huis.
• Jeugdgezondheidszorg (JGZ/HVD).
onder andere op het gebied van preventie en opvoedingsDeelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
zaken. JGZ/HVD participeert in de hulpzorg van het net-
• Huisartsen.
werk van De Brede Wijk van de wijk Camminghaburen.
• Apothekers en/of apotheekassistentes. • Eventueel (kinder)fysiotherapeut.
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen. • (Kinder)fysiotherapeut.
Dit zorgprogramma bestaat uit een aantal afspraken gericht op medische zorgverlening in de thuissituatie,
Voor uitkomsten 2010: zie Jeugdgezondheidszorg, p. 31.
ondersteuning van mantelzorg en afstemming met diëtiek/fysiotherapie.
9. Zorgprogramma voor algemeen maatschappelijk werk
Zonodig overlegt de huisarts met de specialist, bij wie de
Het algemeen maatschappelijk werk (AMW) is voor
cliënt bekend is en/of met de palliatief consulent van het
iedereen toegankelijk en biedt vertrouwelijke hulp bij
Integraal Kankercentrum Noord-Nederland (IKN).
meerdere problemen. Dat kunnen zijn: schulden, proble-
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
men op het werk, opvoedings- en relatieproblemen,
verpleging en indien noodzakelijk maatschappelijk werk/
eenzaamheid, depressies of seksueel geweld. Het AMW
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
werkt als eerstelijnsfunctie op het snijvlak van welzijn en
• Huisartsen.
gezondheidszorg. Het is een niet-specifieke voorziening.
• Apotheek: eerste en tweede uitgifte begeleiding slaap-
Via methodische individuele, relatie- of gezinsgesprekken
middelen.
wordt aan psychosociale hulpverlening gedaan. In een
• Fysiotherapeuten.
intakegesprek met de cliënt wordt een behandelplan vast-
• Maatschappelijk werker.
gesteld. In dit behandelplan staan de doelen en de manier
• Eventueel cursus aanbod THFL.
waarop er aan gewerkt wordt en het aantal gesprekken. Gedurende de contactperiode kan een behandelplan
12. Zorgprogramma complexe zorg
bijgesteld worden. Aan het maatschappelijk werk zijn geen
Complexe zorg is een gecoördineerde aanpak voor men-
kosten verbonden, men kan zonder verwijzing terecht.
sen met meerdere aandoeningen en problemen. Het doel hiervan is om de zorg in de eigen (thuis)situatie te bieden
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
om zoveel mogelijk kosten te voorkomen in gespeciali-
• Huisartsen.
seerde voorzieningen.
• Maatschappelijk werker.
Fokus biedt deze zorg aan mensen met een lichamelijke
• Eventueel overige disciplines.
handicap; hierdoor kunnen deze mensen zelfstandig blijven wonen. Fokus biedt de mogelijkheid ADL-assistentie
Voor uitkomsten 2010: zie Maatschappelijk werk, p. 30.
op te roepen, zowel overdag als ‘s nachts. Het Gezondheidscentrum heeft een samenwerkingsverband met Fokus. De huisartsen van het
Onder andere door dit zorgprogramma wordt het
Gezondheidscentrum bieden huisartsenzorg aan de
onnodig gebruik van medicijnen voorkomen. Het zorg-
cliënten van Fokus die staan ingeschreven bij de huis-
programma Polyfarmacie is als een regulier onderdeel
artsenpraktijk van het Gezondheidscentrum.
opgenomen binnen de samenwerking tussen de huis-
Fokus-cliënten kunnen ook van alle overige disciplines bij
artsen en de apothekers van het Gezondheidscentrum
het Gezondheidscentrum gebruik maken.
Camminghaburen. Hierbij staat centraal het optimaliseren Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
geneesmiddelen gebruiken.
• Huisartsen.
Cliënten die meer dan vijf soorten medicijnen gebrui-
• Thuisverzorging en -verpleging.
ken, worden onder de loep genomen. Er wordt gekeken
• Eventueel overige disciplines.
of de huidige farmaceutische behandeling voldoet aan standaarden.
13. Zorgprogramma mensen zonder verblijfsvergunning
Hoewel de huisartsen een niet-medicaliserend voorschrijf-
Gezondheidscentrum Camminghaburen biedt als enige
beleid hebben, willen de betrokken hulpverleners het
in Leeuwarden aan cliënten zonder verblijfsvergunning
voorschrijfbeleid verder optimaliseren.
huisartsen- en apotheekzorg aan. Deze hulpverlening
de nieuwe ontwikkelingen op het gebied van de NHG-
wordt in samenwerking met Respons/Vluchtelingenwerk Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
aangeboden.
Apothekers.
17
Huisartsen. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen.
11. Zorgprogramma’s voor slaapstoornissen, spanningsklachten en angststoornissen
• Apotheek.
Cliënten met psychische klachten zoals slaapstoornis-
• Maatschappelijk werker.
sen, spanningsklachten en angststoornissen kunnen in eerste instantie binnen het Gezondheidscentrum worden behandeld door de maatschappelijk werker. Het zorgprogramma is gebaseerd op het NHG-standaard.
Zorg en zorgondersteuning
van de medicatieverstrekkingen aan cliënten die veel
Jaarverslag 2010
10. Zorgprogramma Polyfarmacie
• Fysiotherapeuten.
Zorgprogramma’s in ontwikkeling
een burger zonder dat deze er zelf direct om gevraagd
De volgende zorgprogramma’s zijn in ontwikkeling.
heeft. Dit project wordt in opdracht van de gemeente Er is een team opgezet van cliëntondersteuners van MEE
Vanaf 2010 is het Gezondheidscentrum begonnen met een
Friesland en Welzijn Leeuwarden. Deze cliëntondersteu-
categoraal spreekuur Astma/COPD, uitgevoerd door een
ners zullen op basis van signalen vanuit de wijk contact
tweede praktijkverpleegkundige (POH).
zoeken met burgers die mogelijk geholpen zijn met onder-
Dit zorgprogramma COPD bij volwassenen zal in de
steuning.
komende jaren verder ontwikkeld worden. Sinds begin
Vanaf 1 september 2009 is het project Outreachende cliënt-
2010 is men bezig met het ontwikkelen van landelijke
ondersteuning in het Gezondheidscentrum gestart. Het
standaarden voor COPD. Er kunnen mede daarom nog
Gezondheidscentrum werkt er graag aan mee omdat
onvoldoende betrouwbare indicatoren voor de kwali-
het past binnen de doelstelling van het centrum. Wij zijn
teit van zorg en deketenkwaliteit worden benoemd. De
immers een wijkcentrum voor gezondheidszorg én maat-
registratiemogelijkheden in de verschillende informatie-
schappelijke dienstverlening.
systemen moeten nog worden gemaakt. Er wordt lande-
In eerste instantie duurt dit project 1 jaar, van september
lijk gewerkt aan de Minimale dataset (MDS). Indicatoren
2009 tot september 2010. Daarna wordt geëvalueerd met
komen er per 2011 of 2012. Het Gezondheidscentrum
de Gemeente Leeuwarden over een eventueel vervolg.
volgt deze ontwikkelingen op de voet en zal ze binnen
Zie verder in dit jaarverslag bij Wmo Team Cammingha-
dit zorgprogramma gaan uitvoeren.
buren voor de inhoudelijke evaluatie van dit project, p. 34. De gemeente heeft in het Gezondheidscentrum een Wmo-
De longfunctie, die tot en met 2009 middels spirometrie
loket ingericht zodat mensen goed geholpen worden bij
in het MCL werd bepaald, wordt vanaf 2010 bij het
het aanvragen en regelen van voorzieningen in het kader
Gezondheidscentrum bepaald. Het Gezondheidscentrum
van de Wmo.
Camminghaburen heeft hiervoor gekozen om een extra
Preventie
ties van de tweedelijn over te hevelen naar de eerstelijns-
Het Gezondheidscentrum biedt de volgende preventieprogramma’s aan.
Zorg en zorgondersteuning
bijdrage te leveren aan het substitutiebeleid, d.w.z. funcgezondheidszorg. De apotheek geeft voorlichting over de
18
Jaarverslag 2010
Leeuwarden ontwikkeld in de wijk Camminghaburen.
1. Zorgprogramma COPD bij volwassenen
2. Wmo-loket Camminghaburen
Overgewicht
Een van de bepalingen uit de Wmo is dat gemeenten er
• Groepsvoorlichting ‘Voeding en beweging’, bijvoor-
inhalatiemedicatie en verzorgt ook de inhalatie-instructie voor de diverse middelen.
Gezonde leefstijl
De voorlichting wordt gegeven aan de hand van protocol-
Roken
len. De resultaten worden vastgelegd in het EPD.
• Stoppen met roken: pak je kans! Groepstraining voor mensen die willen stoppen met
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen. • Praktijkverpleegkundige (POH). • Apotheek. • Fysiotherapeuten.
voor moeten zorgen dat voorzieningen voor mensen met een beperking of een chronische ziekte gemakkelijk toegankelijk en te krijgen zijn. Er zijn mensen die ondersteuning, hulp of een voorziening goed kunnen gebruiken maar die door verschillende oorzaken geen aanvraag indienen. Voor deze groep is het project Outreachende cliëntondersteuning ontwikkeld. Outreachend wil zeggen dat de cliëntondersteuner er zelf op uit gaat en contact zoekt met
roken (op aanvraag bij THFL). • Begeleiding op maat: individuele begeleiding bij het stoppen met roken (op aanvraag bij THFL). • Begeleiding bij stoppen met roken volgens de MIS, uit gevoerd door de POH.
beeld in peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basisscholen (op aanvraag bij diëtist). • Cursussen: ‘Vet lekker… lekker fit!’, ‘Sportief op gewicht’, ‘Werken aan (over)gewicht’ (op aanvraag bij diëtist). • Sportief wandelen op gewicht: wandelsessies waarbij de diëtist meeloopt om adviezen over gezonde voeding te geven (op aanvraag bij diëtist). • Supermarktrondleidingen, ook specifiek gericht
• Meegeven van folders. • Uitvoeren van diverse searches, doel: - het terugdringen van het gebruik van ongewenste (combinaties van) geneesmiddelen - opsporen van bijwerkingen van geneesmiddelen. • Bij uitleg van geneesmiddelen komen ook diverse preventieve maatregelen aan bod. Jeugdgezondheidszorg Vanuit de verschillende disciplines worden regelmatig diverse cursussen en informatiebijeenkomsten aangeboden op het gebied van preventie. Voorbeelden zijn cursussen babymassage en opvoedingsondersteuning. Fysiotherapie De fysiotherapeuten geven, op aanvraag, valpreventie.
1. Voorschrijfbeleid geneesmiddelen op de krappe beurs (op aanvraag bij diëtist). • Individueel voedingsadvies door diëtist (eenmalig en op aanvraag bij diëtist). • Quick Food Scan: korte vragenlijst over voedings-
Gezondheidscentrum Camminghaburen voert een nietmedicaliserend beleid met betrekking tot het voorschrijven en verstrekken van geneesmiddelen. Belangrijke voorwaarden om dit niet-medicaliserend beleid toe te kunnen passen zijn:
vraag bij diëtist).
• Afspraken met betrekking tot het voorschrijfbeleid van de medicatie.
Diabetes • Cursus: Actief met diabetes (op aanvraag bij THFL). • Themabijeenkomsten Diabetes, gezonde voeding (op aanvraag bij THFL).
• Intensieve controle therapietrouw (controle inname medicatie). • Brede informatieverstrekking aan cliënten. • Het FTO op niveau 4: het hoogste niveau.
• (Kleine) groepsbehandeling Diabetes bij fysiotherapie. Mocht medicatie nodig zijn, dan werken de apothekers
Overige preventie activiteiten
en de huisartsen intensief samen op het gebied van
Huisartsenpraktijk
geneesmiddelen en geneesmiddelenvoorlichting. In het
• Griepvaccinatie (nationale grieppreventie).
FTO worden de ziektebeelden en de daarbij behorende
• Cervix-uitstrijkjes (volgens bevolkingsonderzoek
medicijnen besproken. Hierbij worden afspraken gemaakt
baarmoederhalskanker).
over voorkeursmedicatie bij de behandeling van deze ziekten. Tevens worden afspraken gemaakt over de voor-
scoretabel, bij een cliënt met een risicofactor voor hart-
lichting bij de afgifte van de desbetreffende medicijnen.
en vaatziekten.
Dit overleg wordt door het Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik (IVM) op hoogste niveau ingeschaald
Apotheek
omdat er bindende afspraken gemaakt worden met
• Bloedsuikertestdagen.
betrekking tot de keuze van medicijnen.
• Eerste uitgiftebegeleiding: slaapmiddelen, cholesterol- verlagers, maagmiddelen met of zonder pijnstillers,
Ook in kalenderjaar 2009/2010 heeft het IVM geconclu-
middelen bij hartzwakte, antihypertensiva en
deerd dat de FTO-groep Camminghaburen heeft voldaan
antidepressiva.
aan de indicatoren van niveau 4.
19
• Het opstellen van een risicoprofiel, met behulp van de
Zorg en zorgondersteuning
gewoonten die besproken wordt met de diëtist (op aan-
Jaarverslag 2010
Ypie Postma, apotheekassistente
Andere performance-afspraken binnen Gezondheidscentrum Camminghaburen
2. Inkoopbeleid geneesmiddelen
type is. Dit wordt gedaan door een meting van de inha-
De apotheek van het Gezondheidscentrum Cammingha-
latiekracht. Ook wordt er een medicatieanalyse gedaan
buren probeert de geneesmiddelenkosten zo laag mogelijk
door middel van searches.
te houden door een actief inkoopbeleid te voeren en door zoveel mogelijk aan te sturen op het voorschrijven van
Artsen buiten het Gezondheidscentrum kunnen hun
generieke geneesmiddelen.
recepten elektronisch doorsturen naar apotheek Camminghaburen. De cliënt kan dan in onze apotheek de
3. Hulpmiddelen
medicijnen ophalen. Indien nodig worden de medicijnen
Informatie- en communicatietechnologie (ICT)
thuis bezorgd.
ICT wordt steeds belangrijker in de zorg. Het Gezondheidscentrum heeft een gezamenlijke website voor alle
4. Serviceverlening apotheek
disciplines. Men kan op deze site veel informatie vinden
In de apotheek van het Gezondheidscentrum wordt goede
over het Gezondheidscentrum. Ook kunnen cliënten via
voorlichting en informatie gegeven over hoe cliënten
de website (www.gc-camminghaburen.nl) herhaalrecepten
medicijnen moeten innemen, hoe medicijnen werken en of
online bij de apotheek van het Gezondheidscentrum aan-
eventuele bijwerkingen zich in bepaalde gevallen kunnen
vragen. Dit kan ook door cliënten van andere huisartsen
voordoen.
20
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2010
in Leeuwarden. Daarnaast biedt de site zowel pil- als diabetesservice. Ook
Daarnaast beschikt de apotheek van het Gezondheids-
kan men via de site een inschrijfformulier downloaden.
centrum Camminghaburen over twee aparte voorlichtingsruimtes waar cliënten een persoonlijk gesprek met
Het ICT-netwerk wordt onderhouden door Pharma-
één van de apothekers of assistentes kunnen voeren.
Partners. De volgende programma’s worden binnen de verschillende disciplines gebruikt:
Daarnaast worden deze ruimtes gebruikt om uitgebreide
Huisarts
Medicom (inclusief Elektronisch
voorlichting te gegeven, onder andere over:
Voorschrijf Systeem: EVS).
- Astma en COPD (waaronder inhalatie-instructie).
Pharmacom (inclusief Electronisch
- Diabetes (o.a. bloedsuikermeterinstructie).
Pharmaceutisch Dossier: EPD).
- Cholesterol- en hartmedicatie.
Apotheek
Fysiotherapie Fysicom.
- Maag- en slaapmedicatie. - Instructie incontinentiemateriaal.
Medicijnbewakingssysteem
- Hypertensie.
In de apotheek wordt van iedere cliënt het medicijnge-
- Antidepressiva.
bruik bijgehouden in Pharmacom. Ook alle gesprekken welke gevoerd zijn met de cliënten worden bijgehouden
De apotheek heeft een vrij hoge servicegraad van circa
in het EPD. Hierin staan alle bijzonderheden met betrek-
95%. Dit betekent dat circa 95% van de receptuur volledig
king tot therapietrouw, vragen en antwoorden van de
en op dezelfde dag geleverd wordt.
cliënt etc. In het dossier staat een kort verslag van de
Halverwege 2008 is door de zorgverzekeraars het prefe-
gesprekken en de gegeven voorlichting.
rentiebeleid ingevoerd. Dit houdt in dat, afhankelijk van
Cliënten van het Gezondheidscentrum krijgen goede
de zorgverzekeraar, een bepaald merk medicijnen aan de
medicatiebegeleiding. De therapietrouw wordt beoor-
cliënt moet worden geleverd. De zorgverzekeraar heeft
deeld, het gebruik/dosering van het medicament wordt
dus invloed op de keuzevrijheid van de arts. Omdat het
bekeken en er wordt gecontroleerd op interacties en con-
voorkeursmerk per zorgverzekeraar kan verschillen, moet
tra-indicaties. Bij vervolguitgifte wordt de inhalatietech-
helaas vaker een geneesmiddel speciaal voor een enkele
niek beoordeeld en gekeken of de inhalator het geschikte
cliënt worden besteld.
huisartsenpraktijk, apotheek, Fysiotherapie, maatschappelijk werk, Jeugdgezondheidszorg, Thuisverpleging en -verzorging, Diëtist, Logopedie en Wmo-team Camminghaburen
Verantwoording van de prestaties van het zorgaanbod (negen disciplines): Hieronder staat een overzicht van het takenpakket
waarderen. Wel nemen de centrumassistentes veel hande-
van elke discipline en de geleverde prestaties van het
lingen op verzoek van de artsen over.
zorgaanbod in 2010.
De financiële administratie blijft de nodige tijd van de assistentes opeisen.
1. Huisartsenpraktijk De huisarts hanteert een eigen professionele verantwoor-
Naast de zorg voor de ingeschreven cliënten leveren de
delijkheid voor de taken die hij/zij verricht. De huisarts
artsen ook hulp aan passanten en daklozen of uitgeschre-
richt zich op de bevordering en de instandhouding van
ven asielzoekers, in samenwerking met Stichting Respons.
het lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden van de Sinds 2008 is de huisartsenpraktijk NHG-geaccrediteerd.
betrekking op zowel het stimuleren van zelfzorg en man-
Bij het vervolgaccreditatietraject wordt ondermeer aan-
telzorg als preventieve en curatieve zorg. Desgewenst
dacht besteed aan het verder structureren van de Astma-
vindt overleg plaats met andere professionals, binnen of
en COPD-zorg. Hiervoor is sinds oktober 2009 een extra
buiten het Gezondheidscentrum.
praktijkverpleegkundige (POH) aangesteld.
Om de continuïteit in de persoonlijke zorg te bewaken Ten aanzien van de diabeteszorg is aansluiting gezocht bij
arts heeft zijn/haar vaste vervanger. Iedere huisarts is
het provinciale initiatief van de Friese huisartsen. Vanaf
verantwoordelijk voor de medische zorg voor zijn/haar
januari 2010 is de Diabetes Mellitus DBC in samenwer-
cliënten. Daartoe biedt hij/zij gelegenheid voor spreek-
king met Ketenzorg Friesland BV gestart. Met de zorg
uur, telefonisch overleg en zo nodig huisbezoeken. In
voor de cliënten met diabetes en met risicofactoren voor
combinatie met de cliëntgebonden administratieve taken
hartvaatziekten is de dagtaak van deze praktijkverpleeg-
vult dit pakket aan activiteiten een volledige dagtaak.
kundige vrijwel gevuld. Over de diabetes en Astma- en
Daarnaast heeft de huisarts een aantal managementtaken
COPD-zorg wordt apart gerapporteerd aan De Friesland
en nascholingsverplichtingen.
Zorgverzekeraar. In Bijlage 1 staan de uitkomsten van enkele prestatie-
De organisatie van de zorg
indicatoren over 2010 beschreven.
De formatie en daarmee de beschikbaarheid van de artsen
Overige activiteiten van de huisartsen
Er is bij vrouwelijke cliënten - zoals altijd - een trend om
Mw. Van Zanden, dhr. Begeman en dhr. Graff zijn binnen
zich in te schrijven bij een vrouwelijke huisarts. Het aan-
onze huisartsenpraktijk de opleiders voor het opleiden
deel vrouwelijke cliënten bij de vrouwelijke huisartsen is
van huisartsen.
daardoor ook aanmerkelijk groter.
Mw. Van Zanden coördineert de zorg voor de cliënten van Stichting Respons en zij neemt deel aan het MCC, het
De toegankelijkheid is verbeterd doordat de centrum-
samenwerkingsplatform tussen het MCL en de huisartsen
assistentes de contactreden vermelden bij de afspraken
in de regio.
(lichte triage). Dit helpt de arts zich voor te bereiden op
Dhr. Graff is erkend kwaliteitsconsulent voor interne
het consult, dat daardoor efficiënter kan verlopen.
nascholing. Dhr. Begeman is als SCEN-arts betrokken bij consultatie
De deskundigheid van de assistentes om bij eenvoudige
en ondersteuning van artsen die te maken hebben met een
vragen te adviseren, wordt niet ingezet omdat uit
euthanasieverzoek. Hij is tevens geregistreerd als oogheel-
cliënttevredenheidonderzoek blijkt dat de cliënten dit niet
kundig geschoold huisarts.
21
is niet gewijzigd.
Zorg en zorgondersteuning
hebben de ingeschreven cliënten een vaste huisarts. Elke
Jaarverslag 2010
cliënten. De integrale en continue zorgverlening heeft
Jaarverslag 2010 Zorg en zorgondersteuning 22
Deskundigheidsbevordering en kwaliteitsbeleid
Er is structureel overleg ingesteld met een verpleegkundi-
Uitvoering van het Farmacotherapeutisch overleg vol-
van Zorggroep Noorderbreedte.
gens optimale kwaliteitsnormen en optimaliseren van het
De versnippering van de thuiszorg laat zich ten aanzien
gebruik van het elektronisch patiëntendossier vormt een
van de kwaliteit van overleg en samenwerking inmiddels
zwaartepunt in het inhoudelijke kwaliteitsbeleid, als ook
voelen. Maar aangezien deze structurele overleggen de
het NHG-accreditatietraject.
zorg voor gezamenlijke cliënten zeer ten goede komen,
Binnen het accreditatietraject is veel tijd gestoken in
willen wij er tijd in blijven investeren.
optimaliseren van de elektronische patiëntendossiers, de
De multidisciplinaire samenwerking rond een zestal
praktijkfolder en website, de zorg voor diabetescliënten
onderwerpen is vastgelegd in protocollen, die jaarlijks
en de zorg voor Astma- en COPD-cliënten.
worden geëvalueerd.
Telefonisch spreekuur
De samenwerking met de apotheek blijft intensief, met
Het telefonisch spreekuur van de huisartsen wordt maxi-
name door nauwere afspraken rond het efficiënt hanteren
maal benut. Dit voldoet overigens ook aan de wens van
van herhaalrecepten via het computersysteem en door het
veel cliënten om vragen telefonisch aan hun huisarts voor
vasthouden van de kwaliteit van het FTO.
te leggen. Door dit spreekuur kunnen eenvoudige vragen
Afspraken over het voorschrijfbeleid worden op gestruc-
via de telefoon beantwoord worden.
tureerde wijze getoetst en geëvalueerd.
Praktijkomvang
Medicatieveiligheid krijgt extra aandacht in polyfarmacie-
Eind 2010 stonden 5879 cliënten ingeschreven en in
overleg, waarbij 40 cliënten met meer dan 5 chronische
december 2009 was de huisartsenpraktijkomvang 5706.
medicijnen jaarlijks worden gescreend op noodzakelijke
Dit betekent een toename in 2010 van 173 cliënten.
aanpassingen op basis van nieuwe inzichten of toege-
De huisartsenpraktijk staat open voor nieuwe
voegde medicatie.
ge van Stichting Palet. Evenals met een verpleegkundige
cliënten en moet minimaal doorgroeien naar 6000 cliënten gezien de formatieomvang van de huisartsenpraktijk.
Het gestructureerde overleg met de thuiszorg, de fysiotherapie, de jeugdgezondheidszorg en het maatschap-
Cliënten
Gemiddeld
Gemiddeld Gemiddeld
Jaar
2010
2009
Totaal
5793
5625
pelijk werk is gehandhaafd.
2008
5451
Verder zijn er multidisciplinaire besprekingen via het Themateam, waarbij alle disciplines aanwezig zijn. Het doel van dit overleg is om de deskundigheid van alle
Het verrichte aantal consulten ligt iets boven het landelijk
teamleden te verbeteren en te (blijven) zorgen voor onder-
gemiddelde. Het aantal verwijzingen is niet betrouwbaar
linge afstemming. Casuïstiekbesprekingen maken onder-
te meten omdat interne verwijzingen in de tweedelijn,
deel uit van dit overleg. In 2010 zijn de volgende onder-
verwijzingen door waarnemers en door de dokterswacht,
werpen besproken en zaken nader op elkaar afgestemd:
niet in het informatiesysteem geregistreerd worden.
- kindermishandeling (signaleren en melden). - kinderfysiotherapie (indicatie en behandelaanbod).
Vanwege het karakter van het wijkgezondheidscentrum
- stervensbegeleiding/euthanasie.
is besloten de zorgverlening van de huisartsenpraktijk vooral te richten op bewoners van Camminghaburen en
Sinds mei 2006 is er een spreekuur van een sociaal psy-
Blitsaerd. De wijkgrenzen worden als grens aangehouden.
chiatrisch verpleegkundige (SPV) vanuit de GGZ in het
De overige disciplines hanteren geen wijkgrenzen.
Gezondheidscentrum. Dit brengt ons laagdrempelig advies en korte interventies. Deze dienstverlening vanuit
Samenwerking binnen de eerstelijn
het Gezondheidscentrum is gestopt per 01-01-2010.
De samenwerking met thuiszorg Het Friese Land is goed.
We hopen in het voorjaar van 2011 een POH-GGZ aan te
De lijnen zijn kort, men weet elkaar te vinden. Dit komt
stellen, in samenwerking met de HAGRO-leden aan het
de zorg voor de cliënten ten goede.
Cambuurplein.
Kwaliteitsbeleid en zorg Meten van cliënttevredenheid bij de kerndisciplines (huisartsenpraktijk, apotheek en fysiotherapie) heeft eind 2009 plaatsgevonden. De resultaten van het onderzoek zijn in maart 2010 bekend gemaakt, zie hoofdstuk ‘Cliëntgerichte organisatie’. Meting van de kwaliteit van Diabeteszorg vindt vanaf 2010 plaats via de Ketenzorg Friesland DBC. Binnen het accreditatietrajectonderzoek scoort de kwaliteit bovengemiddeld. De praktijkverpleegkundige is volledig bezet met zorg voor Diabetes- en cardiovasculaire risicocliënten. Begeleiden bij stoppen met roken is evenees een waardevol onderdeel geworden van het werk van de POH. Uitbreiding van de formatie praktijkondersteuning is vanaf oktober 2009 gerealiseerd met de komst van een tweede praktijkverpleegkundige in verband met de Astma- en COPD-zorg. Anja van der Ploeg, centrumassistente
ken naar uitkomsten ten aanzien van de samenwerking. In Bijlage 1 van dit jaarverslag staan de uitkomsten van
• Aanstellen POH-GGZ.
enkele prestatie-indicatoren over 2010 beschreven.
• Uitbreiding van monitoring van uitkomsten van zorgprocessen.
Marktontwikkelingen De praktijkverpleegkundige (POH)
gen rond de ketenzorg Diabetes. Zij hebben per 01-01-
In het Gezondheidscentrum werken twee praktijkver-
2010 een contract met Ketenzorg Friesland, aangaande de
pleegkundigen in parttime dienstverband.
DBC Diabetes Mellitus II.
De praktijkverpleegkundige verleent gedelegeerd
De zorg voor Astma- en COPD-cliënten is opgezet met het
medisch-inhoudelijke huisartsengeneeskundige zorg aan
oog op de nog te ontwikkelen ketenzorg in Friesland.
cliënten met een chronische aandoening. Hierin heeft de
Mede in verband met de aangekondigde vergoeding voor
verpleegkundige een eigen verantwoordelijkheid voor de
hulpmiddelen bij stoppen met roken is een extra impuls
taken die zij verricht.
gegeven binnen het zorgprogramma Astma/COPD met
De praktijkverpleegkundige geeft voorlichting, adviezen,
als doel de begeleiding daarbij te intensiveren.
instructie en educatie ter voorkoming van gezondheidsproblemen. Bovendien doet zij aan begeleiding en coa-
Plannen 2011
ching met betrekking tot gezondheidsproblemen die het
• Verbeterpunten uitvoeren van het accreditatietraject via
gevolg van een chronische ziekte kunnen zijn. Zij coördi-
de NHG.
neert en organiseert de hulpverlening rondom de cliënten die zorg van haar ontvangen. Ook draagt zij zorg voor de
• Verdere implementatie zorgprogramma Astma- en
eigen administratie en heeft taken op het gebied van de
COPD-cliënten. • Uitvoering en uitbreiding zorgprogramma Diabetes Mellitus DBC. • Adequate dossiervorming met elektronisch medisch dossier (ADEPD).
kwaliteitszorg (het maken en borgen van protocollen, verdere ontwikkeling van de functie). Ten behoeve van de NHG- Praktijkaccreditering van het Gezondheidscentrum levert de praktijkverpleegkundige haar bijdrage aan het ontwikkelen, beoordelen en evalue-
• Invoeren fundoscopie en spleetlamponderzoek.
ren van verbeterplannen die van direct belang voor haar
• Uitvoeren gestructureerd Cardiovasculair risico-
praktijkvoering zijn.
management.
De categorie cliënten waar de praktijkverpleegkundige
23
• Polyfarmacie-uitvoering gezamenlijk met de apotheek.
Zorg en zorgondersteuning
De huisartsen zijn koersvast gebleven in de ontwikkelin-
Jaarverslag 2010
Van de zorgprogramma’s COPD en incontinentie is geke-
zich op richt, betreft cliënten met Diabetes Mellitus type 2, hypertensie (cardiovasculair risicomanagement), Astma en COPD. Hiervoor organiseert zij eigen categorale spreekuren. Ze legt huisbezoeken af en heeft telefonisch contact met cliënten. Daarnaast begeleidt ze mensen die willen stoppen met roken en ondersteunt ze, op verzoek van de huisarts, ouderen in de thuissituatie. Tot haar taken behoort tevens het begeleiden van stagiaires van de post HBO-opleiding Praktijkondersteuning van de NHL. Ten behoeve van de Astma- en COPD-cliënten is er nauwe samenwerking met de apotheek en de fysiotherapie. Er is een COPD-beweegprogramma van start gegaan. De praktijkverpleegkundige regelt samen met een praktijkassistente het griepvaccinatieprogramma. Voor de prestaties, doelstellingen en aantallen deelnemers Gezondheidscentrum wordt verwezen naar de verslagleg-
Yvonne Bergsma, apotheekassistente
ging hierover via Ketenzorg Friesland BV. In Bijlage 1 staat de verantwoording over 2010 van de
wikkelen en uitvoeren van een categoraal spreekuur voor
prestatie-indicatoren van het Zorgprogramma Astma/
de cliënten met Astma en COPD. Gezien de toekomstige
COPD bij volwassenen.
ontwikkeling naar ketenzorg voor deze categorie cliënten, is de invulling van het spreekuur afgestemd op het programma van eisen en prestatie-indicatoren van de keten
bezoekt, is in 2010 verder gestegen.
DBC Astma/COPD van De Friesland Zorgverzekeraar. Ten behoeve van deze nieuwe categorie cliënten wordt
van hypertensie wordt gecontroleerd.
het longfunctie-onderzoek (spirometrie) sinds 2010 uitge-
Zorg en zorgondersteuning
Het aantal cliënten dat de praktijkverpleegkundige Er is een toename van het aantal mensen dat ten gevolge
verpleegkundige is geschoold en vervolgens gestart met
De zorg van de praktijkverpleegkundige wordt door de
inzetten insulinetherapie bij deze groep cliënten.
cliënten van het Gezondheidscentrum hoog gewaardeerd.
In 2007 is de zorggroep Ketenzorg Friesland BV opgericht.
Tijdens een consult bij de verpleegkundige is er tijd om
Deze zorggroep bestaat uit een groep professionals die
dieper op de oorzaak en gevolgen van de chronische aan-
direct betrokken is bij de zorg voor cliënten met Diabetes
doening van de cliënt in te gaan. Het streven is om met
Mellitus type 2. Zij hebben de zorg die nodig is voor een
behulp van motiverende en coachende gesprekken cliën-
cliënt met DM type 2 beschreven en opgenomen in de
ten een gezonde(re) levensstijl te laten aannemen (afval-
ketenzorg DBC Diabetes Mellitus in Friesland. De prak-
len, stoppen met roken, meer bewegen, betere therapie-
24
Jaarverslag 2010
van het zorgaanbod Diabetes Mellitus DBC van het
tijkverpleegkundige heeft zitting in deze zorggroep en is
trouw). Door de intensieve follow-up en interdisciplinaire
op deze manier actief betrokken bij de toekomstige zorg
samenwerking slagen de cliënten er dan ook regelmatig in
voor mensen met Diabetes Mellitus type 2.
deze verbeterde levensstijl vol te houden.
voerd door de POH, in het Gezondheidscentrum. De groep cliënten met Diabetes Mellitus stijgt. De praktijk-
Het inzetten van de praktijkverpleegkundige in het Nieuw is de groep clienten met Astma en COPD die door
Gezondheidscentrum heeft gezorgd voor het intensiveren
de praktijkverpleegkundige gezien wordt. Vanwege de
en standaardiseren van de zorg voor cliënten met een
toegenomen werkdruk die dit met zich mee brengt, is
chronische aandoening. Hiermee wordt een substantiële
eind 2009 een tweede praktijkverpleegkundige aange-
kwaliteitsverbetering van de zorg voor alle genoemde
steld. Zij heeft zich beziggehouden met het verder ont-
cliëntencategorieën beoogd.
Centrumassistentes
beeld nieuwe regelgeving, aanpassingen aan de automa-
De centrumassistente (Ca.) vervult in principe een zelf-
tisering en optimalisering van werkafspraken met betrek-
standige functie en zij is verantwoordelijk voor de taken
king tot veiligheid van handelen en het vermijden van
die zij verricht. Taken die onder het assisteren van de
fouten. Er is een handboek Huisartsenpraktijk over de
huisarts vallen, vinden plaats onder verantwoordelijkheid
werkzaamheden en organisatie ‘achter de balie’ zodat ook
van laatstgenoemde.
eventuele invalkrachten de kwaliteit kunnen leveren die
De Ca. draagt zorg voor de eerste opvang van cliënten,
in Gezondheidscentrum Camminghaburen gebruikelijk is.
zowel telefonisch als in direct contact. Daarnaast verstrekt
2. Apotheek
voor de huisartsendiscipline.
Op het gebied van farmacotherapie is farmaceutische
De Ca. verricht diverse en binnen de wettelijke kaders
cliëntenzorg de zorg van het hele apotheekteam. De zorg
toegestane medische handelingen zoals injecteren, contro-
is gericht op het verbeteren van de kwaliteit van leven
le van hemoglobine en glucose, het meten van de bloed-
van de cliënt. Deze zorg zien de medewerkers van de
druk, het afnemen van gehoortesten, zwangerschaps-
apotheek als een continu proces, waaraan door middel
testen en uitstrijkjes in het kader bevolkingsonderzoek.
van zorgactiviteiten inhoud wordt gegeven. Het team
Daarnaast verzorgen de Ca.’s een eigen spreekuur voor
probeert deze zorgactiviteiten zoveel mogelijk in de
de behandeling van wratten. Overige specifieke spreek-
dagelijkse werkzaamheden te integreren, met als doel de
uren zijn verder niet ingesteld.
therapietrouw, de keuze van het juiste geneesmiddel, de
Tevens verzorgen de Ca.’s de maandelijkse financiële
omgang met het ziektebeeld, de gezondheid en de kwali-
cliëntenadministratie.
teit van leven van de cliënt te verbeteren. Ook wordt veel aandacht besteed aan het voorkomen en signaleren van bijwerkingen, interacties en contra-indicaties. Tevens heeft
zodat de cliënten met hun vragen bij de juiste hulpver-
de apotheek aandacht voor de afspraken en standaarden,
lener terecht komen. De Ca. plant de afspraken van de
het verrichten van medicatieanalyses, het geven van
spreekuren van de huisartsen en past ook hierbij een
gebruikersinstructies, thuiszorgbegeleiding, voorlichting
lichte vorm van telefoontriage toe. Dit is bedoeld om een
en adviesgesprekken en documentatie. Het team hecht
goede indeling van de werkzaamheden te kunnen maken.
zeer aan de samenwerking met de andere zorgverleners
De drukte aan de balie heeft geleid tot een duidelijke
in en buiten het Gezondheidscentrum, cliëntenverenigin-
structurering van de werkzaamheden van de Ca.’s:
gen en zorgverzekeraars. De cliënt neemt in dit geheel een
de baliebezetting is alleen tijdens de spitsuren dubbel,
centrale plaats in.
daarna worden contacten aan de balie tot een mini-
Beleid, beheer en exploitatie
regels in de praktijkfolder gewezen. Zo probeert het
De apotheker is sinds juli 2007 opgenomen in de WGBO
Gezondheidscentrum de doelmatigheid van de onder-
en daardoor medebehandelaar geworden. Uit het HARM-
steuning door de assistentes te maximaliseren. Het gege-
onderzoek blijkt dat er jaarlijks 19.000 geneesmiddel-
ven dat gedurende 9 uren per dag de voordeur open is,
gerelateerde ziekenhuisopnames zijn. De helft hiervan is
blijft veel aandacht en tijd van de balie-assistentes eisen,
potentieel vermijdbaar. Medicatieveiligheid en de opzet
ondanks continu herhaalde uitleg over de praktijkregels.
van ketenzorg zijn de komende jaren speerpunten in het
In 2010 was het aantal formatie-uren voor de Ca’s 124,5
beleid van de apotheek. Daarom is in samenwerking
uur per week. De verhouding formatie-uren huisartsen
met de huisartsen van het Gezondheidscentrum beleid
ten opzichte van Ca.’s is 3,0 : 3,5.
gemaakt om de apotheek inzicht te geven in de nierfunc-
Sinds 2007 is een van de Ca.’s benoemd tot hoofdassistente.
tie van de cliënt. Een verminderde nierfunctie blijkt in
Deze functie bevalt prima. Het overleg tussen de huis-
10 % van de gevallen de oorzaak te zijn van medicatie-
artsen en de Ca’s is hierdoor goed geregeld. Evenals in
afhankelijke ziekenhuisopnames. Indien de apotheek op
vorige jaren stuurt een van de huisartsen de Ca.’s aan.
de hoogte is van de nierfunctie, kunnen gerichter advie-
Hij/zij bewaakt tevens de implementatie van nieuwe
zen worden gegeven met betrekking tot aanpassing van
werkafspraken en protocollen in verband met bijvoor-
de dosering van het geneesmiddel.
25
mum beperkt. De bezoekers worden duidelijk op de
Zorg en zorgondersteuning
De Ca.’s passen een lichte vorm van telefoontriage toe
Jaarverslag 2010
de Ca. informatie over het centrum en maakt zij afspraken
Bovendien is er samenwerking met het Klinisch Chemisch
huisartsen is gekozen voor een Astma/COPD-carrousel.
Laboratorium (KCL) om informatie te verkrijgen van cli-
Dit gaat als volgt te werk. Op uitnodiging bezoekt de
ënten met een verminderde nierfunctie. Beide ‘projecten’
cliënt zowel de praktijkondersteuner als de apotheek op
zijn na intensieve voorbereiding op 1 januari 2010 van
één dag. De apotheek legt nadruk op werking en bijwer-
start gegaan. Het eerste doel was om inzicht te krijgen
king van de diverse inhalatiemiddelen en gaat samen met
hoeveel cliënten een label nierfunctiestoornis hebben.
de cliënt de inhalatietechniek na. In dit gesprek ligt de nadruk op het motiveren van de cliënt om de medicatie
Tabel Cliënten met Contra Indicatie nierfunctiestoornis
goed te gebruiken. Over de bevindingen vindt een evaluatie plaats met de Astma/COPD-verpleegkundige.
Aantal cliënten
Aantal cliënten Aantal cliënten
Totaal aantal
De startdatum van het project was 1 januari 2010. De
GHC nierfunctie- extra door
GHC nierfunctie- cliënten met nier-
samenwerking Astma/COPD-verpleegkundige/huisarts/
stoornis
labgegevens
stoornis
functiestoornis
apotheek blijkt erg nuttig te zijn. In de gesprekken is bij
(jan. 2010)
KCL
(dec. 2010)
dec. 2010(jan. 2010)
meer dan 80 % van de cliënten een advies gegeven over
40
4
aanpassing van de inhalatietechniek. In bijna 40 % van
58
81 (60)
de gevallen is, in samenwerking met de Astma/COPDvan de medicatie.
gelabelde cliënten met nierfunctiestoornis met 10 %,
Voor de resultaten zie tabel hieronder.
in werkelijkheid is dit 45 % geworden. Er is dus bij de huisartsen een toename in bewustzijn over het belang van nierfunctiewaarden in de medicatiebewaking gerealiseerd. Naar aanleiding van de mogelijkheid voor inzage in het diagnostisch dossier door de apotheker is daar veelvuldig gebruik van gemaakt. Alle signalen waarbij nierfunctie,
Aantal clienten Inhalatietechniek Voorstel apotheek aanpassing medicatie aanpassing
42
36
Overgenomen medicatie-advies
16
8
ling zijn in het diagnostisch dossier nagekeken.
Kwaliteitsbeleid en zorg
Zorg en zorgondersteuning
natrium of kaliumspiegel nodig waren voor de beoordeUiteindelijk heeft dit geleid tot een aantal interventies.
De apotheek blijft in samenwerking met de huisartsen actief
26
Jaarverslag 2010
verpleegkundige, een voorstel gedaan voor aanpassing We hadden als doel gesteld een toename van het aantal
en nemen we dit op in onze normale praktijkvoering.
bezig om de therapietrouw bij de cliënten te bevorderen. Aantal interventies m.b.t.
Opgevolgde adviezen
Uit het HARM-onderzoek blijkt dat therapie-ontrouw een
nierfunctiestoornis
door huisarts
belangrijke (onafhankelijke) factor is voor niet-geplande
ziekenhuisopnames. Cliënten met chronisch medicatie29
16
gebruik halen vaak diverse malen per 3 maanden geneesmiddelen op. Dit kan leiden tot onoverzichtelijk medicatiegebruik, verwarring en therapieontrouw. Synchronisatie
De resultaten laten zien dat inzicht van de apotheek in de
kan een belangrijke rol bij het therapietrouwbevordering.
nierfunctie een toegevoegde waarde heeft.
Najaar 2010 zijn we gestart met synchroniseren van genees-
In verband met het cliëntveiligheidsbeleid van het
middelen. Eind december is bij 34 cliënten het genees-
Gezondheidscentrum blijven we doorgaan met dit project
middelgebruik gesynchroniseerd (deelname Chronische
Ter verhoging van de medicatieveiligheid zijn in 2010
Tabel therapietrouw
in samenwerking met de huisartsen 40 polyfarmacie-
Gespreksonderwerp
Aantal meldingen
gesprekken gevoerd.
(tussen haakjes
aantal 2009)
Astma/COPD-carrousel
Te laat met medicatie. Doorgesproken met cliënt
952 (973)
Om een beter georganiseerde zorg in het Gezondheids-
Te laat met medicatie. Doorgegeven aan huisarts
349 (357)
centrum te ontwikkelen rond het ziektebeeld Astma/
Te vroeg met medicatie. Doorgesproken met cliënt
729 (746)
COPD is per 1 oktober 2009 een praktijkondersteuner
Te vroeg met medicatie. Doorgegeven aan huisarts
349 (357)
voor Astma/COPD aangesteld. In samenwerking met de
Medicatie Service). Eind 2011 willen we deze chronische
te halen, de medicatie kan direct in de apotheek worden
medicatie service tot 100 cliënten hebben uitgebreid.
opgehaald. In 2010 is het aantal huisartsenpraktijken met
In de tabel is te zien hoe vaak navraag is gedaan naar de
edifact met twee praktijken uitgebreid naar 15.
reden waarom een geneesmiddel te vroeg of te laat werd
Sinds medio 2010 worden de recepten van GGZ-instelling
opgehaald. Naast het over- en ondergebruik van medica-
Kinnik per mail doorgezonden naar de apotheek, dit
tie vraagt de apotheek naar het actuele medicijngebruik
zorgt voor een snellere levering van de medicijnen.
van de cliënt. Als een cliënt met een recept voor een
De herhaalreceptuur wordt verzorgd voor de huisartsen
nieuw geneesmiddel komt, wordt tevens gevraagd of er
van het Gezondheidscentrum en per 1 december ook voor
ook een geneesmiddel gestaakt moet worden.
huisartsenpraktijk Aldlân.
Vorig jaar heeft de apotheek dit 4005 keer nagevraagd.
Website
uitgereikt. Hierin zijn de actuele medicatiegegevens opge-
Om het publiek ook op een andere manier te informeren
nomen, zo heeft de cliënt een duidelijk overzicht van zijn
heeft het Gezondheidscentrum voor alle disciplines een
geneesmiddelen. Alle gegevens zijn vastgelegd in het
website: www.gc-camminghaburen.nl. Op deze site is
elektronisch farmaceutisch dossier.
naast zakelijke informatie ook informatie te vinden over
Dat dit effect heeft op de therapietrouw blijkt onder ande-
zaken met betrekking tot gezondheid en ziekte.
re uit de landelijke data van de Stichting Farmaceutische
In 2010 is het aantal bezoekers van de website wederom
Kengetallen (SFK). De therapietrouw bij diabetescliënten
toegenomen en wordt er steeds meer gebruik gemaakt
van het Gezondheidscentrum is hoger in vergelijking
van de service om herhaalmedicatie via internet aan te
tot de landelijke cijfers. In 2010 lag de therapietrouw bij
vragen.
Diabetes cliënten type II voor de orale bloedsuikerverlagende middelen op 95.3%. Bij de landelijke kengetallen
Deze service naar cliënten hebben we verder uitge-
ligt het 90% percentiel op 93.2%. Dit betekent dat onze
breid door de mogelijkheid te bieden om de aanvraag
apotheek op dat gebied bij de top 10% van Nederland
voor herhaalreceptuur van de huisartsen buiten het
hoort. De therapietrouw is ook hoog voor de co-medicatie
Gezondheidscentrum ook via de website te laten verlo-
bloeddruk- en lipideverlagende middelen.
pen. Dit is inmiddels voor 12 huisartsen gerealiseerd.
Informatievoorziening Therapietrouw
Apotheek GHC
Landelijk
onder diabetespatienten Camminghaburen
90% percentiel
Orale bloedglucose-
95,3%
93.2%
96,8%
94,9%
90,8%
89,4%
verlagende middelen Bloeddrukverlagende Co-medicatie Lipidenverlagende Co-medicatie
De WGBO eist dat een cliënt op een begrijpelijke manier over zijn/haar behandeling met medicijnen wordt voorgelicht. Daarom is in 2010 de informatievoorziening verder geoptimaliseerd. Naast de gebruikelijke voorlichting geven we de uitgebreide begeleiding in de spreekkamer met behulp van een gesprekshulp. Tevens is de tweede uitgiftebegeleiding voor inhalatiemiddelen verbeterd. Samen met de cliënt wordt bij vervolguitgifte gekeken of de klachten zijn verbeterd en
In 2006 hadden we ons tot doel gesteld ook een efficiën-
wordt de inhalatietechniek opnieuw doorgenomen.
tere herhaling te realiseren voor niet op ons computersysteem aangesloten artsen in Leeuwarden. We wilden graag elektronische (edifact) recepten van deze artsen ontvangen. Dagelijks ontvangen we van deze huisartsen edifactrecepten. Voor de cliënt heeft dit als groot voordeel dat hij/zij niet eerst het recept bij de eigen huisarts hoeft op
27
Overige huisartsen
Zorg en zorgondersteuning
Zie bijgaande tabel.
Jaarverslag 2010
Een nieuwe cliënt krijgt een gerichte informatiefolder
Deze tabel geeft een overzicht van het aantal gesprekken
Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) op het hoogste niveau
per gespreksonderwerp.
In het FTO, het overleg tussen huisartsen en apothekers,
Aantal gesprekken in spreekkamer per gespreksonderwerp
worden afspraken gemaakt over geneesmiddelen, ziekteGespreksonderwerp Aantal gesprekken
beelden en de begeleiding van de cliënt ten aanzien van
Angina Pectoris (nitraten)
28
deze geneesmiddelen. Door structureel in het FTO ook
Astma inhalatie-instructie
210
COPD inhalatie-instructie
40
Depressie
38
Diabetes Mellitus type II
86
Incontinentie
52
Maagklachten
140
Migraine
5
Slapeloosheid
47
Verhoogd Cholesterol
108
te evalueren, is het niveau met begeleiding van het IVM (Instituut voor Verantwoord Medicijngebruik, voorheen DGV), in 2005 gestegen van niveau 3 naar 4. Het hoogste niveau op het gebied van FTO. Ook in 2010 is dit niveau vastgehouden. FTO-onderwerpen van het afgelopen jaar: • Anemie. • Anticonceptie. • Antidepressiva. • Anti-epileptica. • Inzage labwaarden door apotheek.
Naast deze uitgebreide eerste en tweede uitgiftegesprek-
• Nieuwe geneesmiddelen in 2009.
ken in de voorlichtingsruimte zijn we dit jaar verder
• SOA.
gegaan met verkorte extra informatie aan de balie. Dat
• Ziekte van Alzheimer.
betreft de pijnstillers met en zonder maagmiddelen. In de spreekkamers worden gemiddeld ongeveer 60 gesprekken
HKZ-certificering
per maand gevoerd, daarnaast zijn er nog de individuele
Sinds eind 2005 is de apotheek van Gezondheidscentrum
consulten met de apotheker. In 2010 zijn we de eerste uit-
Camminghaburen HKZ gecertificeerd. In de daarop vol-
giftebegeleiding voor anti-depressiva gestart. Daarnaast
gende jaren is het kwaliteitssysteem verder ontwikkeld.
zijn in de landelijke bloedsuiker testweek 129 personen in
Als onderdeel hiervan vinden elk jaar drie audits plaats.
de apotheek geweest voor een gratis bloedsuikermeting.
In februari 2011 laat de apotheek zich certificeren op de
Vorig jaar waren het er 55. Er zijn 17 afwijkende waarden
nieuwe norm HKZ 2009. Deze norm wordt per april 2012
gevonden, deze personen zijn de volgende dag opnieuw
verplicht voor alle apotheken.
gemeten en zonodig doorverwezen naar de huisarts. Om het publiek te wijzen op goed en veilig geneesmid-
Apotheekassistentes
delengebruik hangt in de publieksruimte een informatie-
De apotheekassistente (Aa.) is een zelfstandige functiona-
scherm. Op dit scherm verschijnt naast informatie over
ris die verantwoording aan de apotheker aflegt.
actuele zaken (bijvoorbeeld hooikoorts, het belang van
De taken van de Aa. bestaan onder andere uit:
een medicatie-overzicht bij bezoek aan de specialist) ook
• Het afleveren en bereiden van geneesmiddelen aan de
de mogelijkheid om een gesprek te hebben met één van de apothekers. Van deze mogelijkheid wordt elke dag gebruik gemaakt.
28
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2010
• Dosering medicatie bij kinderen.
hand van recepten. • Het adviseren op het gebied van recepten en receptvrije geneesmiddelen. • Medicatiebegeleiding.
Farmaceutische PatiëntenZorg (FPZ)
• Voorraadbeheer van geneesmiddelen.
De apotheker is per 1 juli 2007 opgenomen in de WGBO.
• Het geven van voorlichting op vele terreinen,
Dit houdt in dat de apotheker medebehandelaar is gewor-
waaronder:
den. Naast de farmacotherapeutische begeleiding van de
- Angina pectoris.
cliënt ontvangt de huisarts spiegelinformatie in hoeverre
- Antidepressiva.
het voorschrijfbeleid voldoet aan de landelijke NHG-
- Astma/COPD.
standaarden. De spiegelinformatie wordt aangeboden in
- Diabetes mellitus I en II.
de vorm van searches.
- Hypercholesterolemie.
De searches worden besproken op het FTO.
- Hypertensie.
Anna Hoeksema, aptheekassistente
- Maagzuurremmers.
Uitsplitsing van de behandelingen
- Pijnstillende geneesmiddelen. - Slaapmiddelen. - Incontinentie en hulpmiddelen.
4128 Behandelingen in de praktijk. 216 Behandelingen aan huis.
Iedere Aa. heeft zich gespecialiseerd in een of meerdere
100 Behandelingen in Wijlaarderhof.
van deze deelgebieden. De voorlichting wordt gegeven in
139 Groepsbehandeling Diabetes Mellitus II.
een aparte spreekkamer.
91 Groepsbehandeling COPD.
Naast de mondelinge voorlichting krijgt de cliënt bovendien schriftelijk materiaal mee.
Scholing en netwerken 3. Fysiotherapie
De praktijk heeft in 2010 weer deelgenomen aan het
In het Gezondheidscentrum werken vier fysiotherapeu-
regionale Netwerk Geriatrie. Een fysiotherapeut is bezig
ten, drie reguliere fysiotherapeuten en een kinderfysiothe-
met de 3-jarige modulaire opleiding Geriatrie fysiothera-
rapeut. De laatste is in loondienst bij Skrep Kinderfysio in
pie. De fysiotherapeuten hebben in 2010 scholing gevolgd
Hurdegaryp.
op het gebied van COPD en zich aangemeld voor scho-
De fysiotherapeuten in het Gezondheidscentrum heb-
ling betreffende CVRM.
ben een individuele professionele verantwoordelijkheid. Binnen het Gezondheidscentrum werken we met keten-
van preventieve, curatieve en consultatieve aard. Aan de
zorg. De afdeling fysiotherapie participeert hierin waar
hand van beschikbare gegevens stelt de fysiotherapeut
mogelijk. Sinds 2009 werd in dit kader al groepsfysiothe-
een eigen onderzoek in, stelt een behandelplan op en
rapie voor diabetes-cliënten gegeven. In 2010 kwam daar
voert het uit, toetst de behandeling aan het behandelplan,
therapie voor COPD-cliënten in groepsverband bij. Het
evalueert en stuurt zo nodig bij. De fysiotherapeut geeft
doel is verbetering van conditie en spierkracht, verbete-
informatie, instructie en advies aan cliënten, adviseert
ring van leefstijl en bevordering van plezier in bewegen.
over (de aanschaf en aanpassing van) kunst- en hulpmid-
Cliënten komen binnen op verwijzing van huisarts of de
delen. De fysiotherapeut houdt de verwijzer op de hoogte
POH (praktijkondersteuner huisarts).
van de ontwikkeling van de cliënt. De daarbij behorende
Bij COPD is sprake van een indicatie voor de beweeg-
geautomatiseerde cliëntadministratie wordt door de fysio-
groep wanneer :
therapeut uitgevoerd.
• FEV1 ≥ 50% pred.
In mei 2010 zijn de fysiotherapeuten wat betreft het elek-
• MRC score ≥ 2.
tronisch patiëntendossier overgegaan van Fysicom naar
• Fysieke activiteit < 30 min per dag.
Fysioroadmap, omdat met dit laatste systeem beter vol-
Voor aanvang van de training zijn spirometriegegevens en
daan kan worden aan de kwaliteitseisen.
- indien voorhanden - gegevens van de maximale inspanningstest nodig. In 2010 zijn 91 groepstrainingen gegeven.
In 2010 heeft de afdeling fysiotherapie, net als in
Bij Diabetes Mellitus is sprake van een indicatie voor de
2009, met alle zorgverzekeraars een contract afgeslo-
beweeggroep wanneer
ten. Het merendeel van onze cliënten is verzekerd bij
• De diagnose Diabetes Mellitus type II gesteld is.
Zorgverzekeraar De Friesland. Voor cliënten die in 2010
• Fysieke activiteit < 30 min per dag.
niet verzekerd waren voor fysiotherapie, zijn de tarieven
In 2010 zijn 139 groepstrainingen DM gegeven.
van De Friesland Zorgverzekeraar 2010 gehanteerd. Bij de fysiotherapeutische intake wordt bij beide cliën-
Verrichtingen
tengroepen conditie en kracht gemeten; hierop wordt het
Het totaal aantal verrichtingen in 2010 komt op 4674,
persoonlijk trainingsprogramma gebaseerd. De groepen
wat een daling betekent van 12% ten opzichte van 2009.
bestaan uit drie tot vijf personen. Het programma duurt
We hebben voor deze daling geen verklaring kunnen
drie maanden; er wordt twee keer per week getraind,
vinden.
gedurende een uur. Indien nodig wordt het programma
29
Zorgverzekeraars
Zorg en zorgondersteuning
Ketenzorg
peut. De functie omvat fysiotherapeutische zorgverlening
JaarJaarverslag 2010
Cliënten staan ingeschreven op naam van de fysiothera-
nog drie maanden verlengd. Dit kan het geval zijn, in
4. Maatschappelijk werk
overleg met de huisarts, als er onvoldoende vooruitgang
Het zorgprogramma voor algemeen maatschappelijk
is geboekt. Na afloop geven we advies en begeleiding
werk dat vanuit het Gezondheidscentrum wordt aange-
gericht op het zelf verder blijven bewegen/trainen.
boden, wordt uitgevoerd door het maatschappelijk werk van Sinne welzijn.
Overleg
Het totaal aantal aanmeldingen is in 2010 gelijk gebleven.
De fysiotherapeuten hebben eens in de twee weken inter-
Het aantal verwijzingen door de huisartsen is echter weer
disciplinair overleg voor het maken, evalueren en bijstel-
toegenomen.
len van werkafspraken. Tevens is er eens per twee weken een overleg met de huisartsen voor cliëntbesprekingen. Eenmaal per kwartaal neemt de fysiotherapie deel aan het multidisciplinair overleg Themateam.
Certificering
Aanmeldingswijze
2008
2009
2010
Eigen initiatief
22
24
12
Verwezen door huisarts
38
26
38
Totaal aanmeldingen
60
50
50
de HKZ-norm Extramurale Fysiotherapiepraktijken. In
Activiteiten van het maatschappelijk werk
juni 2008 en juni 2009 hebben opvolgingsaudits plaatsge-
Het maatschappelijk werk neemt in het Gezondheids-
vonden.
centrum deel aan het multidisciplinaire Teamoverleg en
In juni 2010 is de praktijk gehercertificeerd. Punten om
het multidisciplinaire Themateamoverleg en heeft afzon-
het systeem te verbeteren zijn opgenomen in de auditrap-
derlijk maandelijks overleg met de huisartsen.
portage. Deze verbeterpunten zijn door de fysiotherapeuten verwerkt.
In de wijk wordt deelgenomen aan het Centrum Jeugd en Gezin en is er overleg met het Sociaal Team Oost.
Evaluatie beleidsdoelen 2010 1. Doel: continueren van het HKZ-certificaat.
Resultaten van het maatschappelijk werk
Het HKZ-certificaat is gecontinueerd, verbeterpunten uit
Binnen het algemeen maatschappelijk werk worden de
de auditrapportage zijn doorgevoerd. Deze hadden vooral
meeste hulpverleningstrajecten positief afgesloten, dat wil
betrekking op het optimaliseren van het elektronisch
zeggen dat de zelfredzaamheid van de cliënten is toege-
patiëntendossier.
nomen. Met onze begeleiding bereiken we dat:
2. Doel: meedoen aan de ketenzorg binnen het Gezondheids-
• Cliënten meer overzicht en grip op hun leven hebben.
centrum.
• Cliënten zich ondersteund voelen.
Het meedoen aan de ketenzorg wat betreft de Diabetes
• Het zelfbeeld en eigenwaarde van de cliënt versterkt is.
Mellitus is gecontinueerd. Bovendien is in 2010 een
• Het probleemoplossend vermogen van de cliënt groter
COPD-groep gestart.
is geworden.
3. Doel: optimaliseren van de zorg voor de ouder wordende mens door middel van scholing van een van de fysiotherapeuten.
Cliëntprofiel in Camminghaburen
De scholing is nog bezig (een driejarige opleiding).
Het profiel van de cliënten van het maatschappelijk werk
30
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2010
De afdeling fysiotherapie is in juli 2007 gecertificeerd voor
binnen het Gezondheidscentrum ziet er als volgt uit:
Beleidsdoelen 2011 • Behoud van het HKZ-certificaat. • De ketenzorg op het gebied van Diabetes Mellitus en COPD continueren. • Scholing volgen op het gebied van CVRM, zodat ook op dit gebied groepstraining gegeven kan worden. • De fysiotherapeutische verslaglegging optimaliseren met als leidraad de kwaliteitsindicatoren eerstelijns- fysiotherapie.
Inkomen
2008
2009
Groep 1: uitkeringen
14
21
2010 14
Groep 2: overige ink.
32
26
33
Groep 3: geen ink.
14
3
3
Totaal
60
50
50
Culturele herkomst
2008
2009
2010
Nederlanders
5. De GGZ Eerstelijnszorg (GGZ Friesland-Noord)
55
40
39
Overig
5
10
11
Totaal
60
50
50
2008
2009
2010
Vrouw
44
38
369
Man
16
12
14
voldoen aan de minimale eis van 9000 cliënten praktijk-
Totaal
60
50
50
omvang bij de huisartsenpraktijk.
Het zorgprogramma GGZ-eerstelijnszorg, uitgevoerd door een sociaal psychiatrisch verpleegkundige (SPV), werd vanaf mei 2006 vanuit het Gezondheidscentrum aangeboden. Dit programma is helaas per 01-01-2010
Geslacht
beëindigd in verband met de nieuwe beleidsregels per 2010: het Gezondheidscentrum Camminghaburen kan niet
In 2011 zal het Gezondheidscentrum Camminghaburen,
Problematiek bij afsluiting
in samenwerking met de GGZ Friesland-Noord en de
Hieronder een overzicht van de problematiek van cliënten
leden van de HAGRO, proberen om toch een POH-GGZ
bij afsluiting. Het grootste deel betreft psychosociale pro-
binnen onze huisartsenpraktijk aan te stellen.
blematiek en relatie met (ex-)partners. Het werken aan assertiviteit speelt vooral bij vrouwen een
6. Jeugdgezondheidszorg van 0-19 jaar
grote rol.
Het Zorgprogramma Jeugdproblematiek wordt vanuit het
Daarnaast is het aantal cliënten met problemen rond huis-
Gezondheidscentrum uitgevoerd in samenwerking met
vesting sterk gestegen.
de JGZ.
Manifeste problematiek
2008
2009
2010
Inkomen
8
7
7
Huisvesting
2
2
6
Maatschappelijke organisaties
2
bij afsluiting
Scholing/opleiding
13
5
6
10
Relaties ouder-kind
1
2
Relaties overig
7
9
12
waardoor professionals beter en sneller kunnen signaleren en - indien nodig - kunnen ingrijpen. kinderen.
1
Echtscheiding Relatie tussen partners
gezondheidsrisico’s voor kinderen beter in te schatten
Er is een doorlopende lijn in de begeleiding van de
7
0- 19 jaar te bundelen is om met één werkwijze de
Gezondheidszorg
Afdeling Jeugdgezondheidszorg De Jeugdgezondheidszorg van GGD Fryslân wil een gezonde lichamelijke, geestelijke en sociale ontwikkeling bevorderen. De jeugdgezondheidszorg richt zich op de gezondheid, ontwikkeling en het gezond opgroeien van
Aangrijpende gebeurtenissen Identiteitsproblemen
1
Overige psychische problematiek
jeugd tot 19 jaar. Kinderen, ouders en verzorgers hebben onder andere contact met artsen, verpleegkundigen en assistentes van de jeugdgezondheidszorg op consultatie-
Verslaving
bureaus (0 tot 4 jaar) en op scholen (4 tot 19 jaar).
2
2
Geweld verwerking
2
Eenzaamheid
1
Psychosociale problematiek
4
5
12
Lichamelijke gezondheid
6
1
3
Verwerking
3
2
4
Een gezonde ontwikkeling wordt bevorderd door: screeningen (hielprik en gehoortests), vaccinaties, perio-
Geen antwoord
diek bepalen gezondheidssituatie (consultatiebureaus), voorlichting en advisering via consultatiebureaus en huisbezoeken en begeleiding van ontwikkelingsproblemen in de thuissituatie door wijkverpleegkundigen JGZ en pedagogen. In 2010 waren er 152 zuigelingen en 486 peuters in zorg in
Het maatschappelijk werk maakt onderdeel uit van het
de wijk Camminghaburen.
reguliere zorgaanbod van het Gezondheidscentrum
Totaal zijn er 113 consultatiebureaus gehouden in het
Camminghaburen.
Gezondheidscentrum Camminghaburen.
31
Geweld/misbruik
Zorg en zorgondersteuning
Arbeid
alle Friese kinderen van 0-19 jaar. Doel om de zorg van
Jaarverslag 2010
In Friesland is nu één organisatie die de zorg heeft voor
(verpleging, verzorging en huishoudelijke zorg). Er zijn korte lijnen met het centraal georganiseerde specialistische team. De wensen van de cliënt en de kwaliteit van de zorg zijn de belangrijkste uitgangspunten bij de organisatie van de zorg. Goed luisteren naar de cliënt en helder communiceren (vraaggerichte zorg). Om de zorg te kunnen verlenen moet er natuurlijk wel een geldig indicatiebesluit van het Centrum Indicatiestelling Zorg (CIZ) aan ten grondslag liggen. Het Friese Land werkt nauw samen met de huisartsen, apothekers en met de praktijkverpleegkundigen (POH) van de huisartsenpraktijk van het Gezondheidscentrum. De wijkverpleegkundige is het gezicht van Het Friese Land binnen het Gezondheidscentrum, zij neemt deel aan de teamvergaderingen en de cliëntbesprekingen met huis-
De diëtist maakt onderdeel uit van het reguliere zorgaan-
de wijk Camminghaburen. Daaruit voortvloeiend is er 1
bod van het Gezondheidscentrum Camminghaburen.
Jaarverslag 2010
8. Diëtist (Liv Voeding en leefstijladvies*)
De JGZ maakt deel uit van de werkgroep Brede Wijk in
Samenwerking
Zorg en zorgondersteuning
artsen en apothekers.
met peuterspeelzalen van Sinne welzijn en de kinderdag-
32
Liesbeth van der Veen, verpleegkundige JGZ
Vanuit het Gezondheidscentrum leveren drie teams
verwijzing meer nodig. Vanzelfsprekend blijft er wel een
van Thuiszorg Het Friese Land zorg in de wijk
nauwe relatie bestaan met andere behandelaars in de
Camminghaburen, te weten verpleging, verzorging en
gezondheidszorg.
keer per 6 weken overleg in het zgn. Zorgteam, hierin zitten alle scholen in Camminghaburen. Doel is signalering
Goede voeding levert een belangrijke bijdrage aan het
en afstemming ten behoeve van de kinderen die extra
behoud en bevordering van gezondheid van mensen.
zorg nodig hebben. Ook is er twee keer per jaar overleg
De diëtist is de deskundige op het gebied van voeding en diëtetiek die, op basis van de zorgvraag van cliënten,
verblijven van SKL en Catalpa.
haalbare en persoonlijke adviezen geeft.
Tevens neemt de JGZ binnen het Gezondheidscentrum
Op verwijzing van een huisarts, specialist of de tandarts
Camminghaburen deel aan het multidisciplinaire Thema-
kunnen cliënten met voedings- en dieetvragen terecht bij
team, de multidisciplinaire teamvergaderingen en
de diëtist in het Gezondheidscentrum Camminghaburen.
bilateraal overleg.
In de Basisverzekering is 4 uren dieetadvisering opgenomen. Dit betekent dat iedereen die wordt doorverwezen
7. Thuisverzorging en -verpleging
door een arts, specialist of tandarts deze dieetadvisering
Thuisverzorging en -verpleging maakt onderdeel uit van
vergoed krijgt.
het reguliere zorgaanbod van het Gezondheidscentrum Camminghaburen.
Het is de verwachting dat de cliënt in de nabije toekomst op eigen initiatief naar de diëtist kan gaan. Er is dan geen
huishoudelijke zorg. De verpleging en verzorging zijn 24 uur per dag bereik-
In 2010 zijn in het Gezondheidscentrum Cammingha-
baar via een zorgcentrale. Deze teams werken nauw
buren ongeveer 70 spreekuren gehouden, afwisselend op
samen waardoor de zorg aan de gezamenlijke cliënten
dinsdag en donderdag. Tijdens deze spreekuren vonden
goed wordt afgestemd.
490 consulten plaats inclusief die met de 127 nieuwe
De wijkverpleegkundige coördineert de geboden zorg.
cliënten. Anne Marie Schepers, de Liv-diëtist in het
Een regiomanager is verantwoordelijk voor de drie teams
Gezondheidscentrum, heeft deze mensen begeleid.
Voor de dieetzorg aan mensen met diabetes zijn samen-
Cliënten staan op naam van de logopedist ingeschreven.
werkingsafspraken gemaakt met Diabetes Ketenzorg
Sommige cliënten worden door meerdere logopedisten
Friesland. In 2010 zijn 11 mensen doorverwezen naar het
behandeld.
spreekuur van de diëtist op basis van deze ketenafspraken.
Overleg Interdisciplinair overleg vindt regelmatig plaats, intramu-
Naast de consulten tijdens het spreekuur is Anne Marie
raal vaak mondeling en ad hoc. Externe contacten worden
Schepers ook betrokken geweest bij verschillende voor-
mondeling en schriftelijk onderhouden. Er worden per cli-
lichtingsactiviteiten ter bevordering van een gezond
ënt beginsituatie-, evaluatie- en eindverslagen geschreven.
eetpatroon, bijvoorbeeld op kinderdagverblijven en op
Bij een complexe hulpvraag nemen de logopedisten het
de basisschool. Deze voedingsvoorlichting wordt sinds
initiatief tot telefonisch of face to face overleg.
2007 gefinancierd door ZonMw. Ook in 2011 zal dit een
Externe contacten worden onderhouden met verwijzers
vervolg krijgen en zullen vanuit de subsidieaanvraag
(huisartsen en specialisten, veelal KNO-, kinderartsen en
opnieuw voorlichtingsactiviteiten ontplooid worden.
neurologen) en andere hulpvragers (leerkrachten, IB’ers,
Er zal hierbij zoveel mogelijk worden samengewerkt
AB’ers, consultatiebureauarts, wijkverpleegkundige,
met andere organisaties, waaronder de Thuiszorg, de
Audiologisch Centrum en Proloog).
Jeugdgezondheidszorg (GGD Fryslân), maar ook de gemeente Leeuwarden.
Behandelingen overzicht in aantallen 2009
2010
centrum en zal het komende jaar het aantal spreekuren
1417
1550
uitbreiden, zodat er ruimere mogelijkheden voor de cliën-
waarvan geen aan huis
waarvan geen aan huis
ten van het Gezondheidscentrum ontstaan. Aantal cliënten in 2010: 125 (*) Liv is een gespecialiseerde organisatie die zich volledig richt op voeding- en leefstijladvies. Een professionele krachtenbundeling waarbij steeds meer
Kwaliteit
diëtisten zich aansluiten. Op dit moment werken ruim 100 diëtisten bij
De logopedisten zijn betrokken bij de intervisiegroepen en
Liv, verdeeld over 9 provincies.
kwaliteitskringen in de regio Friesland: • Het ‘netwerk vroegbehandeling’.
9. Logopedie
• Het ‘netwerk stotteren’.
De logopedisten zijn beschikbaar voor vragen, onderzoe-
• De kwaliteitskring stem.
ken, behandelen en begeleiden van mensen met stem-,
Zij nemen deel aan het vrijgevestigden overleg Friesland.
spraak-, taal- en hoorstoornissen. De werkzaamheden, verricht in het Gezondheidscentrum maken deel uit van
Beide logopedisten zijn geregistreerd in het kwaliteits-
de Praktijk voor Logopedie, gevestigd aan de Westerkade
register Paramedici.
in Leeuwarden.
Dorien Krijthe voldeed dit jaar opnieuw aan de criteria voor herregistratie in het paramedisch kwaliteitsregister voor de periode van 5 jaar.
Camminghaburen, te weten op de woensdag, donder-
Ieder jaar wordt een praktijk kwaliteitsverslag opgesteld
dag en vrijdag. Vanaf 1 januari 2010 heeft Ingrid de
en verzonden naar de inspecteur van de gezondheids-
werkzaam-heden van Geartsje Aukes overgenomen op
zorg.
de woensdagmiddag en begin juli is er een uitbreiding
Ook in 2011 streven de logopedisten optimale behandel-
geweest met een dagdeel op de woensdag.
resultaten na, door middel van deskundigheid, een goede
De aanmelding is centraal (lokatie Westerkade).
organisatie, samenwerking met andere disciplines en con-
Het eerste onderzoek en de behandeling vindt plaats in
tactvriendelijkheid.
het Gezondheidscentrum, specifiek stemonderzoek vindt
De logopedisten willen, vanuit hun deskundigheid, een
veelal plaats op de locatie aan de Westerkade in ver-
actieve bijdrage leveren aan de ketenzorg.
band met de daar aanwezige fonetograaf en myometer.
33
Dorien Krijthe en Ingrid Zoodsma houden zitting in
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2010
De diëtist blijft spreekuur houden in het Gezondheids-
Cliëntondersteuners zoeken hulpvragers in de wijk op. Zij • bespreken met de hulpvrager zijn/haar mogelijkheden en beperkingen • zoeken samen met hulpvrager naar een passende oplossing en • helpen de hulpvrager op weg om deze oplossing te realiseren. In het project Wmo-team is uitgezocht hoe de cliëntondersteuners het beste zouden in een wijk als Camminghaburen kunnen werken. In totaal hebben zich, in de loop van het projectjaar (1 september 2009 tot 1 september 2010), 59 hulpvragers gemeld via het Wmo-team in het Gezondheidscentrum.
Overzicht bj- en nascholingscursussen
Jaarverslag 2010
Dat is relatief weinig voor een wijk van deze omvang. Het merendeel van de aanvragers blijkt de weg naar de voorzieningen op stedelijke niveau te kunnen vinBereidingen apotheek
Camminghaburen is dan ook beperkt. Inwoners van
Wmo-team Camminghaburen
Camminghaburen zijn veelal goed zelfredzaam.
Het Wmo-team Camminghaburen is een project in
De samenwerking met het Gezondheidscentrum bleek
opdracht van de gemeente Leeuwarden, uitgevoerd door
weinig meerwaarde te bieden ten opzichte van de reeds
Welzijn Leeuwarden, MEE Friesland en Bureau Wmo-
jaren bestaande samenwerking met het maatschappelijk
voorzieningen.
werk.
Van 1 september 2009 tot 1 september 2010 is wekelijks door het Wmo-team Camminghaburen spreekuur gehou-
Belangrijk leerpunt van het project is dat de versnippe-
den in het Gezondheidscentrum Camminghaburen.
ring van de verschillende welzijnsfuncties, -organisaties en meldpunten onduidelijkheid bij burgers veroorzaakt.
De gemeente heeft de taak om mensen met een beperking,
De gemeente Leeuwarden is gestart met de invoering
bijvoorbeeld door ouderdom, een ziekte, een handicap
van Welzijn Nieuwe Stijl, waarin alle welzijnsfuncties
of psychische problemen, ondersteuning te bieden. Dit
opnieuw worden samengebracht in wijkteams en een
is vastgelegd in de Wet maatschappelijke ondersteuning
stedelijk team. De wijkteams worden ingezet ten behoeve
(Wmo). Die ondersteuning kan bestaan uit voorzieningen
van een aantal aandachtswijken. De ervaringen, opgedaan
zoals een taxipas, een scootmobiel of een aanpassing in
in het project Wmo-team Camminghaburen, worden
de woning maar kan ook bestaan uit begeleiding door
gebruikt voor het inrichten van het stedelijk team.
een sociaal werker. Om te kunnen bepalen met welke
Het project is door de gemeente Leeuwarden per 01-09-
aanpassing, voorziening of begeleiding de hulpvrager het
2010 gestopt op basis van bovenstaande bevindingen.
beste geholpen is, zet de gemeente cliëntondersteuners in. 34
den. De meerwaarde van een loket in een wijk als
Cliëntgerichtheid
Informatie over rechten en plichten van cliënten
• De maatschappelijk werker is op maandag en dinsdag aanwezig. Er is op deze dagen telefonisch spreekuur
Naast praktische gegevens als namen, telefoonnummers
van 12.30-13.00 uur. Op de overige dagen kan voor
en spreekuren geven de website en het informatieboekje
maatschappelijke dienstverlening naar het hoofdbureau
actuele informatie, onder andere over de negen samen-
van Sinne welzijn worden verwezen.
werkende disciplines in het Gezondheidscentrum, de privacyregeling, de klachtenregeling en de cliëntenraad.
• De verpleegkundigen van Jeugdgezondheidszorg
Tevens is via de website aanvraag van herhaalmedicatie
(HVD) zijn regelmatig aanwezig voor het houden van
mogelijk.
spreekuren, al dan niet in samenwerking met een Er wordt dagelijks een centraal spreekuur gehouden
cliënten zich laten inschrijven of als mensen er naar
van 09.00-12.00 uur. Ouders kunnen dan terecht voor
vragen. Tevens ligt dit gratis boekje op de balie van
alle inhoudelijke vragen.
de centrumassistentes en in de wachtkamer van het
Voor het maken van afspraken kan men bellen
Gezondheidscentrum.
op werkdagen van 09.00-12.00 uur. • De thuisverzorging en -verpleging (Thuiszorg Het
Het Gezondheidscentrum is op werkdagen geopend.
Friese Land) is dagelijks bereikbaar via de Zorgcentrale
Hieronder staat de bereikbaarheid van de verschillende
van THFL.
disciplines vermeld. • Een diëtist van Liv is op verschillende dagdelen • De huisartsenpraktijk is op werkdagen geopend
per week aanwezig voor spreekuren.
van 08.00-17.00 uur. De huisartsen zijn aangesloten bij de Dokterswacht
• De logopedisten houden iedere woensdagmiddag,
Friesland voor de avond-, nacht-, weekenddiensten en
donderdag en vrijdag spreekuur.
feestdagen.
Op deze dagen en zonodig daarbuiten, vindt ook ad hoc overleg plaats met de overige disciplines
• De apotheek is op werkdagen geopend van
zoals huisartsen, wijkverpleegkundige Jeugdgezond- heidszorg, de jeugdarts en de maatschappelijk werker.
De apotheek is aangesloten bij de Spoed Apotheek Leeuwarden bij MCL voor de avond-, nacht-, weekend- diensten en feestdagen.
• Het Wmo-team is iedere dinsdagmiddag van 14.00-15.00 uur aanwezig voor een spreekuur voor cliënten. Hierna vergadert het team in het
• Op werkdagen zijn fysiotherapeuten aanwezig tussen 08.00-18.00 uur. Naast de reguliere fysiotherapie biedt het Gezondheids- centrum ook kinderfysiotherapie aan.
Gezondheidscentrum. Dit project is gestopt per 01-09-2010.
35
08.30-18.00 uur.
Clientgerichte organisatie
Bereikbaarheid en beschikbaarheid
Jaarverslag 2010
consultatiebureauarts. Het informatieboekje wordt meegegeven als nieuwe
huisartsen, de praktijkverpleegkundigen (POH) en de Ca.’s in te plannen. In verband met een goede verdeling van de werkzaamheden in de praktijk maken we gebruik van een antwoordapparaat tussen 11.00-12.00 uur en tussen 15.00-17.00 uur. De praktijk is dan alleen bereikbaar voor spoedgevallen en intercollegiaal overleg met de medewerkers. • De huisartsen houden dagelijks een telefonisch spreek- uur. Zij nemen zelf telefonisch contact met de cliënt op, op een van tevoren afgesproken tijdstip. Deze werkwijze voldoet zowel de cliënt als de huisarts.
36
Overzicht bj- en nascholingscursussen
Jaarverslag 2010
• Thuiszorg Het Friese Land kent een 24-uurs bereikbaar- heid via een centraal telefoonnummer. • De fysiotherapie heeft een eigen telefonisch spreekuur op werkdagen van 12.00-12.30 uur.
Fysieke toegankelijkheid Het Gezondheidscentrum is zowel met eigen als openbaar vervoer goed bereikbaar. De parkeerplaatsen zijn in ruime
• Het maatschappelijk werk heeft telefonisch spreekuur op maandag en dinsdag van 12.30-13.00 uur.
mate dichtbij aanwezig. Direct tegenover de hoofdingang zijn twee invalidenparkeerplaatsen gereserveerd. Zonodig
Het Gezondheidscentrum streeft er naar de wachttijden
kan met de auto tot aan de hoofdingang worden gereden.
voor cliënten te beperken. Door tijdelijke inzet van extra personeel kan voorkomen worden dat de wachttijden
De ingang van het Gezondheidscentrum is voorzien van
gedurende drukke periodes toenemen of dat bij fysio-
automatische deuren. Voor gebruikers die slecht ter been
therapie met een wachtlijst gewerkt moet worden.
zijn, is een rolstoel beschikbaar. De bushalte bevindt zich op een afstand van 150 meter van het gebouw. Het
Privacy
gebouw bestaat uit twee verdiepingen. De bovenverdie-
Het Gezondheidscentrum beschikt over een privacy-
ping is zowel met de trap als met de lift goed bereikbaar.
regeling van toepassing op alle medewerkers die in
Het Gezondheidscentrum wordt beveiligd met een alarm-
loondienst zijn bij het centrum. Deze privacyregeling
systeem en beschikt over een brandmeldinstallatie.
is opgesteld volgens de richtlijnen van de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn (LVG) en is beschik-
Telefonische bereikbaarheid
baar voor cliënten.
Het Gezondheidscentrum beschikt over een moderne tele-
De medewerkers van de samenwerkingsverbanden
fooninstallatie met voldoende lijnen.
vallen onder de privacyregeling van de desbetreffende
Er is een centraal telefoonnummer voor alle disciplines,
organisatie.
daarnaast beschikt de apotheek over een eigen telefoonnummer dat van 08.30-18.00 uur bereikbaar is.
Klachtenbehandeling Sinds 1997 heeft het Gezondheidscentrum een klach-
Op het centrale nummer kan vanaf 08.00 uur voor alle
tencommissie. De commissie kan aan de hand van de
disciplines worden gebeld. Voor spoedgevallen is een
klachtenregeling en volgens een vastgestelde procedure
spoednummer beschikbaar.
uitspraken doen over klachten (met betrekking tot medewerkers in loondienst bij het Gezondheidscentrum) die
Om de telefonische bereikbaarheid te optimaliseren is
door gebruikers van het Gezondheidscentrum zijn inge-
er in de ochtenduren een ruime bezetting van centrum-
diend. De klachtencommissie voldoet hiermee aan de
assistentes tussen 08.00-11.00 uur om afspraken met de
wettelijke eisen.
In 2010 heeft de klachtencommissie geen klachten ontvangen. De klachtencommissie heeft haar jaarlijkse overleg met de directeur van het Gezondheidscentrum gevoerd. De folder over de klachtenregeling ligt in de wachtkamers van de disciplines.
Cliënttevredenheidsonderzoeken Het Gezondheidscentrum Camminghaburen voert eenmaal in de drie jaar een grootscheeps cliënttevredenheidsonderzoek uit. Najaar 2006 hebben we meegedaan aan de landelijke pilot van het ARGO/NPCF onderzoek: Eerstelijn door Cliënten Bekeken (ECB). Tussen 1 november 2009 en 29 januari 2010 hebben we gekozen om de cliënttevredenheidsonderzoeken te laten uitvoeren door bureau De Bok met de volgende CQ Index vragenlijsten: • Huisartsenpraktijk: ‘huisartsenzorg’, versie 2.0, • Apotheek: ‘Openbare Apotheken’, versie februari 2008.
• Wachttijden bij het spreekuur huisartsen beperken Open plekken in de agenda bij de huisartsen moeten de wachttijden beperken.
• Fysiotherapie: ‘Fysiotherapie’, versie april 2008. • Apotheek Deze vragenlijsten zijn nog uitgebreid met enkele alge-
Bij medicatiebewaking ook extra vragen naar het
mene vragen over het Gezondheidscentrum en de cliën-
verbruik van zelfzorggeneesmiddelen.
tenraad. • Fysiotherapie
positief. De huisartsenpraktijk kreeg een 8,2, de apotheek
De fysiotherapeuten hebben een huisreglement
een 8,6 en fysiotherapie een 8,4.
gemaakt.
In samenspraak met het team en onze cliëntenraad heb-
• Cliëntenraad
ben we in 2010 aan de hand van de verbeterpunten uit
Nieuwe teksten over de cliëntenraad zijn gepubliceerd
desbetreffende onderzoeken een verbeterplan geschreven
op de website en in het wijkmagazine Camminghaburen.
en uitgevoerd.
Tevens is in oktober 2010 een nieuwe folder voor de
De belangrijkste items zijn:
cliëntenraad uitgekomen. Dit om de cliëntenraad extern
• Telefonische bereikbaarheid
beter te profileren.
In augustus 2010 heeft het Gezondheidscentrum een
Cliëntenraad/ Medezeggenschap van cliënten
zes binnenkomende lijnen in plaats van vier.
De cliëntenraad wil het bestuur en de directie adviseren
De cliënten horen een welkomstboodschap en een
over wat zij van belang acht voor de gebruikers van het
muziekje tijdens de wachtstand.
Gezondheidscentrum.
De logistiek is voor de Ca’s hierdoor ook verbeterd.
De raad is in 2010 nauw betrokken geweest bij de uitvoering van de verbeterpunten van de cliënttevredenheidson-
• Het maken van afspraken met de huisartsenpraktijk
derzoeken. De raad heeft in 2010 vier keer vergaderd.
De mogelijkheden voor het maken van afspraken zijn
Met dank voor haar bijdragen heeft de cliëntenraad na
uitgebreid.
een zittingsperiode van drie jaar afscheid genomen van mevr. N. de Jong.
37
Met de nieuwe telefooncentrale beschikken wij over
nieuwe telefooncentrale aangeschaft.
Clientgerichte organisatie
De uitkomsten van voornoemde onderzoeken waren zeer
Jaarverslag 2010
april 2009.
Tevens zijn in 2010 twee nieuwe cliëntenraadsleden aangetrokken. Daarmee is de raad sinds april 2010 met vijf leden weer voltallig. Het open en constructieve overleg tussen de raad en de directeur vindt plaats vanuit een gezamenlijke betrokkenheid bij het goed functioneren van het Gezondheidscentrum Camminghaburen in alle voor de cliënten relevante aspecten. In de vergaderingen zijn diverse onderwerpen aan de orde geweest, zoals: • Inzage in laboratoriumgegevens door apotheker. • Werving en selectie van twee nieuwe cliëntenraads- leden. • De nummertjesautomaat in de apotheek die helaas in 2010 nog niet is gerealiseerd. • Aandacht voor de verbeterpunten uit de rapporten van maart 2010 over de cliënttevredenheidsonderzoeken,
38
Cliëntgerichte organisatie
Jaarverslag 2010
voor de huisartsenpraktijk, apotheek en fysiotherapie- praktijk. • Het beter profileren van de cliëntenraad. • Mogelijke gevolgen van de aankomende wetswijziging over de cliëntenrechten. • Jaarverslag en de jaarrekening 2009. • Hoe zijn de inzage-, privacy- en correctiemogelijkheden voor de cliënt gewaarborgd? • Wat te leren van anderen door het bespreken van De Eerstelijn - Nieuwsbulletins en andere actuele berichten.
Jaco Meurs, directeur
Personalia op 31 - 12 - 2010 Apothekers
Bestuur
Dhr. D. Krol
Mw. M. Hoelen
voorzitter
Dhr. J. de Vries
secretaris
Dhr. D. Popma
penningmeester
Dhr. A. Siemensma
algemeen lid
Apotheekassistentes
Mw. C. van der Maden
algemeen lid
Mw. A. Melein
Mw. L. Wilkeshuis
Mw. Y. Bergsma
Mw. E. Pesman
Mw. J. Kalsbeek
Mw. Y. Postma
Cliëntenraad
Mw. J. Kiewiet
Mw. B. Kley
voorzitter
Mw. A. Hoeksema
Mw. H. Kootstra
Dhr. B. Gleis
secretaris/ penningmeester
Mw. T. Alma
Mw. M. Lommerts
Mw. C. Bison
algemeen lid
Dhr. G.J. Sytsema
algemeen lid
Dhr. H. Braam
algemeen lid
Fysiotherapeuten Mw. L. Ballast
Klachtencommissie
Dhr. M. Galama voorzitter
Mw. S. Oldhoff
Dhr. H. Houtsma
namens de cliënten/Zorgbelang
Mw. M. Holtrop Skrep Kinderfysio
Mw. E. Sikkema
namens de medewerkers Maatschappelijk werk
Directeur Mw. J. Meurs
Mw. S. Reckers Logopedie Mw. D. Krijthe
Mw. G. Miedema
Mw. I. Zoodsma Mw. G. Aukes
Algemeen medewerker apotheek Jeugdgezondheidszorg
Dhr. W. Haan
Mw. S. Iest
consultatiebureauarts
Huisartsen
Mw. D. Fennema
consultatiebureauassistente
Dhr. H. Begeman
Mw. L. van der Veen
verpleegkundige JGZ
Dhr. E. Graff
Mw. N. Talma
verpleegkundige JGZ
Mw. T. de Vries-de Haan Thuisverpleging en -verzorging
Mw. E. van Zanden
Mw. G. v.d. Heide Mw. L. Mud
Diëtist
Mw. J. Oenema
Mw. A.M. Schepers
Mw. S. Bonsma
Mw. B. Dijkstra
Mw. A. v.d. Ploeg
Mw. J. Bosma-Pool
Mw. T. de Jong
Mw. A. Flapper
wijkverpleegkundige
39
Praktijkverpleegkundige (POH)
Centrumassistentes
Clientgerichte organisatie
Administratief secretariaatsmedewerker
Jaarverslag 2010
Mw. H. Meijer-Campfens
Overzicht bij- en nascholingscursussen 2010 Directeur
Apotheekassistentes
Consultatiebureauarts
BHV-herhalingscursus
(individueel of gezamenlijk)
Actualiteiten Jeugdgezondheidszorg
AED-cursus
Allergieën bij kinderen
Kindermishandeling en huiselijk geweld
Financiën gezondheidscentra
Anticonceptie
Obesitas - dubbel G
Antidepressiva
Triple P
Huisartsen
Assertiviteit
Oranjewoudconferentie
(individueel of gezamenlijk)
Cardiovasculair risicomanagement
Opleiders cursussen
Cholesterol
Refereeravonden voor arts/verpleegkundigen
Texel cursus
Chronische darmontstekingen
Groei en groeistoornissen
Spirometrie in de eerste lijn
COPD/astma
Kind en echtscheiding
Schildklier
Inhalatietechniek
Kinderen en wettelijke regelingen
NHG congres
Diabetes
Externaliserende kinderpsychiatri-
Noordelijk congres voor huisartsen
Epilepsie
sche problematiek
Keur aan kennis en kwaliteit
Erectiestoornissen
Stemmingsproblemen bij jongeren
Q-module Medicom
Hoge bloeddruk
(0-19 jaar)
MS Praktijkondersteuner (1)
Nierfunctie
Afdeling Thuisverpleging en
Langerhans dag (diabetes zorg)
Oorontstekingen
-verzorging
Overgang
Scholing voor de BIG registratie:
Praktijkondersteuner (2)
Rijvaardigheid
Toedienen sondevoeding
Spirometrie in de eerste lijn
Schildklier
Heelkundige handelingen
COPD symposium
Stoppen met roken
Verzorging Trachea stoma en toedienen zuurstof
Mini-symposium Astma en COPD Centrumassistentes
BHV-herhalingscursus
(individueel of gezamenlijk)
AED-cursus
Katheteriseren en injecteren Voortdurende bijscholing: Fysieke belasting o.a tiltechnieken
BHV-herhalingscursus Fysiotherapie
door ergocoach
voor hoofdass.
Deelname regionale Netwerk Geria-
Grensoverschrijdend gedrag
Q-module Medicom
trie
PG zwachtelen
DIT cursus
Voortzetting driejarige modulaire oplei-
Wond- en decubituszorg
ding geriatriefysiotherapie, Avans
Hartfalen
Hogeschool in Zwolle
Palliatieve zorg (Er is speciale bijscho-
(individueel of gezamenlijk)
cursus COPD en Astma
ling in het MCL georganiseerd voor
Depressieve stoornis: herziene multi-
cursus Mulligan (A, B en C)
wijkverpleegkundigen, teamleiders van
disciplinaire richtlijn
cursus Medical Taping
hospice en ziekenhuis. Doel van de bij-
Personalia
Coördineren in de dagelijkse praktijk
Apothekers
40
Jaarverslag 2010
Algemeen medewerker apotheek
KNMP congres medicatieveiligheid
Thuiszorg Het Friese Land
van de palliatieve zorg op de specifieke
Medicatiebewaking
Afdeling Jeugdgezondheidszorg
situatie van de cliënt.)
Pijnbehandeling bij ouderen
Wijkverpleegkundigen JGZ
SFK Data Warehouse, cursus
Kindermishandeling en huiselijk
Analyzer
geweld
scholing is een steeds betere afstemming
Hoofdpijn en migraine
Symposium van het Noorden
Lijst van gebruikte afkortingen = Apotheekassistentes
ADHD
= Attention Deficit Hyperactivity Disorder
AWBZ
= Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
Apo.
= Apotheker
BIG
= Wet op de beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
BHV
= Bedrijfshulpverlener
BSN
= Burger Service Nummer
Ca.
= Centrumassistentes
COPD
= Chronische longziekten
CVRM
= Cardio Vasculair Risico Management
CVZ
= College Voor Zorgverzekeringen
DIT
= Diabetes Implementatie Traject
DGV
= Deskundige Geneesmiddelen Voorziening
DHV
= Districts Huisartsen Vereniging
ECB
= Eerstelijns zorgcentra door Cliënten Bekeken
EMD
= Elektronisch Medisch Dossier
EPD
= Electronisch Pharmaceutisch Dossier
FPZ
= Farmaceutische Patiëntenzorg
FTO
= Farmacotherapeutisch Overleg
Fysio.
= Fysiotherapeuten
GCO
= Gemeenschappelijk Centrum Onderwijsbegeleiding
GGZ
= Geestelijke Gezondheids Zorg
HAGRO
= HuisArtsen Groep
Ha.
= Huisartsen
HFL
= Het Friese Land (thuiszorg)
HNP
= Hernia Nuclei Pulposi
ICPC
= International Classification of Primary Care
IOF
= Intercollegiaal Overleg Fysiotherapie
JGZ
= Jeugdgezondheidszorg (via Thuiszorg het Friese Land)
KNMP
= Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Pharmacie
KNGF
= Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie
KNO
= Keel Neus Oor
LVG
= Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn
Log.
= Logopedisten
MCL
= Medisch Centrum Leeuwarden (ziekenhuis)
MCC
= Medisch Coördinerend Centrum
MW
= Maatschappelijk werker
NHL
= Noordelijke Hogeschool Leeuwarden
Overzicht bij- en nascholingscursussen
NVD
= Nederlandse Vereniging van Diëtisten
PBBC
= Praktijk Basis Behandel Capaciteit
41
POH
= Praktijkondersteuner huisartsenpraktijk = praktijkverpleegkundige
POP
= Persoonlijk Ontwikkeling Plan
RI & E
= Risico Inventarisatie & Evaluatie
RSI
= Repetitive Strain Injury
SFK
= Stichting Farmaceutische Kengetallen
SPV
= Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige
TVV
= Thuisverzorging en verpleging
VWS
= Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport
WDH
= Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen
Jaarverslag 2010
Aa.
Bijlage 1
Uitkomsten van enkele zorgprogramma’s met prestatie-indicatoren over 2010
1. Zorgprogramma Diabetes Mellitus DBC De huisarts is hoofdbehandelaar van vrijwel alle cliënten met type 2 Diabetes. Bij 44% van de cliënten is de diagnose recent gesteld (niet geïncludeerd); is er sprake van Diabetes type 1 of ernstige nierfunctiestoornissen. Van deze cliënten is 92 % voor controle geweest, 73 % is ook voor een jaarcontrole geweest. In verband met ziekte (ten gevolge van een ongeval) van de praktijkondersteuner is na september 2010 de registratie van de jaarcontrole parameters niet volgens protocol ingevoerd. Bij een steekproef blijken de waarden, zoals voetcontrole, meestal wel gemeten. De jaarcontroles hebben slechts een kleine achterstand opgelopen, ondanks het, gedurende meerdere maanden, ontbreken van vervanging.
42
Overzicht bj- en nascholingscursussen
Jaarverslag 2010
Uitkomsten over 2010 Totaal aantal (% van praktijk) geregistreerde Diabetescliënten: 384 (7 %) Daarvan Type 1: 18 % Type 2: 74 %
Aantal 286
Huisarts als hoofdbehandelaar en meer dan 12 maanden ingeschreven
56 % 54 %
209
HbA1c afgelopen 12 maanden HbA1c < 7. 0 HbA1c > 8,5
93 % 65 % 3%
195
92 % 56 %
193
81%
169
Bloeddruk afgelopen 12 maanden Systolische bloeddruk < 140
Lipidenprofiel afgelopen 12 maanden
Cholesterol < 4.5 LDL cholesterol < 2.5
33 % 33 %
54 %
Creatinineklaring afgelopen 12 mnd Creatinineklaring < 60 > = 30 Creatinineklaring < 30
68 % 13 % 0%
142
Urinecontrole albumine/creatinine afgelopen 12 maanden
73 %
152
Rookstatus afgelopen 12 maanden Rokend als rookstatus Daarvan met stoppen-met-roken advies
81 % 19 % 50 %
169
BMI afgelopen 12 maanden BMI < 25
74 % 16 %
154
Voetonderzoek afgelopen 12 maanden Diabetische voetafwijking
30 % 0%
Funduscontrole afgelopen 24 maanden Diabetische retinopathie:
65 % 1%
A10B medicatie A10A en A10B medicatie A10A medicatie BMI> = 25 en A10BA02 medicatie Niet-medicamenteuze behandeling
57 % 7%
C10A medicatie
135
61 % 31 %
61
4%
2. Zorgprogramma COPD Het Gezondheidscentrum heeft een apart spreekuur voor COPD-cliënten. Deze cliënten worden protocollair behandeld volgens de NHG-standaard en er wordt gebruik gemaakt van een oproepsysteem. Specifiek voor dit geïntegreerde zorgprogramma is de mogelijke betrokkenheid van de volgende disciplines : huisarts, praktijkondersteuner, fysiotherapeut, diëtiste, apothekersassistente en maatschappelijk werker. Als uit het risicoprofiel blijkt dat er sprake is van een kritieke waarde, wordt de betreffende discipline direct ingeschakeld. Wanneer vier of meer disciplines bij een COPD-cliënt betrokken zijn, wordt het behandelplan in een multidisciplinair overleg op elkaar afgestemd en vervolgd. Ook het voorlichtingsaspect komt aan de orde bij de eerste medicatieuitgifte door de apotheek, evenals de beoordeling van de inhalatietechniek. Uitkomsten Aantal COPD-cliënten in behandeling bij de huisarts In verband met de gestelde criteria, aantal opgeroepen cliënten (van genoemde 44) Van deze 30 cliënten verschenen bij de POH-COPD Aantal naar fysiotherapeut verwezen en behandeld voor conditieverbetering Aantal verwezen naar de apotheek voor inhalatie-instructie
44 30 23 4 19
De betreffende groep COPD-cliënten heeft een lichtere vorm, Gold 1 en 2. Daarbij is verwijzing naar diëtiste in verband met ondergewicht niet te verwachten. Ook conditioneel is deze groep niet slecht. Te verwachten is dat in de toekomst meer COPD-cliënten door de longartsen naar de huisarts worden terugverwezen.
B) Percentage COPD-cliënten die in de eerstelijn worden behandeld en minimaal 12 maanden staan ingeschreven bij het Gezondheidscentrum cliënten ICPC R95 – ruiter LS
64.
5.793
44/64 = 68% 30/64 = 47%
De spirometrie is volledig gedocumenteerd, maar spida 5 maakt niet altijd contact met het HIS (Medicom) van de huisartsenpraktijk, dus deze gegevens zijn veel te laag. Voor het jaarverslag van 2011 is het streven de juiste cijfers te leveren.
• CCQ index: Wel gedocumenteerd, maar niet uit het HIS (Medicom) te distilleren. Voor het jaarverslag 2011 is het streven de juiste cijfers te leveren.
• Mate van bewegen
60%
88%
Evaluatie Aantal gedocumenteerde cliënten in apotheek Excelbestand Uitkomst B) Apotheek: 19/44 = 45% POH:6/44 = 14%
19/30 = 63% 6/30 = 20%
Beleid ten aanzien van COPD in 2011 90% van de COPD-cliënten waarbij vier of meer disciplines betrokken zijn, worden jaarlijks besproken in het Multi Disciplinair Overleg (MDO). Hierbij tellen praktijkverpleegkundige en huisarts als twee afzonderlijke disciplines. Evaluatie Cliënten met ruiter LM. Het percentage van bovengenoemde cliënten wordt in 2011 gedocumenteerd in een Excelbestand LM-MDO.
43
Evaluatie Cliënten op protocol COPD-management 23/44 = 52% 23/30 = 76% Uitkomst B) Bij 75% van de COPD-cliënten die in het Gezondheidscentrum behandeld worden, wordt jaarlijks de inhalatietechniek beoordeeld door de apotheek.
Clientgerichte organisatie
Uitkomstindicatoren Uitkomst A) 85% van de COPD-cliënten die in het Gezondheidscentrum behandeld worden heeft een volledig ingevuld risicoprofiel: gebaseerd op 44 cliënten gebaseerd op 30 cliënten • Rookgedrag 0 % 88 % • BMI 67 % 98 % • Spirometrie 13 % 19 %
Jaarverslag 2010
Algemene Indicatoren A) Totaal aantal cliënten bekend met COPD = cliënten met ICPC R95 Van deze 64 cliënten zijn 20 cliënten in behandeling bij de longspecialist, en 44 in behandeling bij de huisarts. Aantal cliënten praktijkomvang, gemiddeld in totaal
3. Zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziekten (CVRM)
44
Overzicht bj- en nascholingscursussen
Jaarverslag 2010
Prestatie-Indicatoren CVRM In 2010 is een start gemaakt met het structureel controleren van cliënten die in deze categorie vallen. Dat slechts 18% van deze groep is gecontroleerd, is het gevolg van de langdurige ziekte van de praktijkondersteuner (als gevolg van een ongeval). Uit de evaluatie blijkt duidelijk dat de controle verbeterd kan worden. Onze ervaring met uitnodigen van cliënten bij de praktijkondersteuner zijn bemoedigend. De compliance stijgt dan enorm. Bovendien laat de praktijkondersteuner zien dat er goed geprotocolleerd gewerkt en geregistreerd wordt. Het valt wel op dat de middelomtrek in de registraties ontbreekt. Voor 2011 verwachten we dat de middelomtrek standaard in het protocol wordt meegenomen en dat 70% van deze groep is gecontroleerd. Uitkomsten HVZ/CVRM Bekende HVZ-cliënten in praktijk 18 % > = 12 maanden ingeschreven 18 % Bloeddruk afgelopen 12 maanden 60 % Systolische bloeddruk < 140 33 % LDL-cholesterol afgelopen 12 maanden 48 % LDL- cholesterol < 2.5 19 % LDL- cholesterol > = 2.5 en geen C10A medicatie 9 % Rookstatus afgelopen 12 maanden 12 % Rokend als rookstatus, 18 % Daarvan rokend en stoppen-met-roken advies 67 % BMI afgelopen 12 maanden 10 % BMI < 25 4 % Middelomtrek afgelopen 5 jaar 0% B01A medicatie afgelopen 12 maanden 84 % Glucosemeting nuchter afgelopen 5 jaar 76 % Lichamelijke beweging afgelopen 12 maanden 12 % Bewegingsadvies ooit 18 % Voedingspatroon afgelopen 12 maanden 0% Voedingsadvies ooit 6 % Alcoholgebruik ooit 13 % Compleet risicoprofiel > 60
Aantal 140 84 47 68 27 13 18 3 2 15 6 118 107 18 26 9 19
4. Zorgprogramma incontinentie Het aantal cliënten met diagnose urine-incontinentie in 2010 45 Verwezen naar fysiotherapie Camminghaburen Behandeld door fysiotherapie Camminghaburen Begeleiding/advisering over incontinentiemateriaal bij onze apotheek
3 1 45
Bij de bespreking van het protocol is gebleken dat vrouwen met incontinentieklachten ook worden ondergebracht onder diagnosegroep prolaps en mogelijk niet worden meegeteld. Het grootste deel van de getelde cliënten heeft de diagnose al langer dan een jaar en heeft in 2010 het protocol niet doorlopen. Nieuwe cliënten werden in 2010 meestal verwezen naar een gespecialiseerde bekkentherapeut buiten het Gezondheidscentrum in verband met nieuwe eisen aan de behandeling en verwijzing naar gynaecologie. De apotheek kan afleveringen van incontinentiemateriaal niet apart van andere verbandartikelen meten, daardoor zijn er geen zuivere cijfers. De afleveringen worden wel in het huisartsenbestand onder urine-incontinentie meegeteld, daarmee kon het aantal toch gegeven worden. Uitkomstengegevens zijn dus met de huidige methode van registreren onvolledig. De registratie zal in 2011 worden aangepast.
GEZONDHEIDSCENTRUM c a m m i n g h a b u r e n
Gezondheidscentrum Camminghaburen Havingastate 1 8925 AZ Leeuwarden Telefoon Gezondheidscentrum (058) 267 20 00 Telefoon Apotheek (058) 267 19 19 www.gc-camminghaburen.nl