Jaarverslag 2013 Gezondheidscentrum Reeshof
Dubbeldamstraat 2-10 5043 GM Tilburg
Doesburgstraat 10 5043 GC Tilburg
INHOUD
INLEIDING
5
1 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 1.6 1.6.1 1.6.2 1.6.3 1.6.4 1.6.5 1.6.6 1.6.7
Het gezondheidscentrum en de wijk Historie gezondheidscentrum Leeftijdsopbouw van de wijk Sociaal economische status Allochtonen Samenstelling van gezinnen Wijkscan Toename zorgvraag chronische ziekten Overgewicht en obesitas Roken Alcoholconsumptie Bewegen Gevoel van veiligheid en sociale samenhang Sociaal economische status (SES)
6 6 6 9 9 10 11 11 12 12 13 13 14 14
2 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 2.9 2.10 2.11 2.12 2.13 2.14 2.15 2.16 2.17
Zorgprogramma’s en projecten Diabetes Risicomanagement hart- en vaatziekten COPD Astma Eerstelijns GGZ Depressie Voorschrijfbeleid geneesmiddelen Obesitas volwassenen Gezinsproject voor kinderen met overgewicht Ouderenzorg Consulent maatschappelijke ondersteuning Project ‘Versterken van de oncologische zorg in de eerste lijn door samenwerking’ Project ‘Verbinden curatie en preventie’ Patiënttevredenheid onderzoek Online afspraken maken Website Rapport inspectie IGZ
15 15 15 16 16 16 18 18 18 20 21 22 24 24 25 26 26 27
3 3.1 3.2 3.3 3.4 3.5 3.6 3.7 3.8 3.9 3.10 3.11 3.12 3.13 3.14 3.15
Samenwerking met instellingen buiten het gezondheidscentrum Jeugdgezondheidszorg Kompaan en de Bocht Wijkverpleging van Thebe Instituut voor Maatschappelijk Werk RCH Midden-Brabant Zorroo ContourdeTwern De gemeente GGD De ziekenhuizen Hagro Tranzo IKZ De Wever De zorgverzekeraars
28 28 28 28 29 29 29 29 29 30 30 30 30 30 30 30
4 4.1 4.2 4.3
Gezondheidscentra Zuid-Nederland (GZN) Ontstaansgeschiedenis Project ZonMw Ontwikkelingen
32 32 32 32
2
5 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5
De organisatie Het samenwerkingsverband Organisatie en verantwoordelijkheidsverdeling Bestuur en directie De klachtencommissie Zorgvisie Gezondheidscentrum Reeshof
33 33 33 33 33 34
6 6.1 6.2 6.3 6.3.1 6.3.2 6.3.3 6.4 6.5 6.6 6.6.1 6.6.2
Huisartsenzorg Praktijkpopulatie Praktijkorganisatie en medewerkers Geleverde huisartsenzorg in 2013 Totaal aantal verrichtingen Werkzaamheden POH Werkzaamheden praktijkverpleegkundige ouderenzorg Prevalentie van ziekten volgens ICPC-code Preventie Kwaliteitsbeleid Veilig Incident Melden 2013 Overige kwaliteitsverbeteringen
36 36 37 38 38 39 41 42 43 44 44 45
7 7.1 7.2 7.3 7.3.1 7.3.2 7.4
Apotheek Inleiding Apotheek visie Apotheekprocessen Farmaceutische zorg Farmacotherapeutische patiëntenzorg De Wever
47 47 48 48 49 50 52
8 8.1 8.2 8.3 8.3.1 8.3.2 8.4 8.5 8.6 8.7
Fysiotherapie De praktijk Praktijkorganisatie en medewerkers Geleverde fysiotherapeutische zorg in 2013 Aantal patiënten Overzicht diagnosen en behandelde patiënten Voorlichtingsactiviteiten Kwaliteitsbevordering Activiteiten in 2013 Plannen voor 2014
54 54 54 55 55 55 56 56 57 57
9 9.1 9.2 9.3 9.4 9.5 9.6 9.7
Psychologie De praktijk Praktijkorganisatie en medewerkers Geleverde psychologische zorg in 2013 Samenwerking Kwaliteitsbevordering Wijzigingen in vergoeding behandeling Plannen voor 2014
58 58 58 59 59 60 60 60
10 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5
Jeugdgezondheidszorg GGD Hart voor Brabant GGD JGZ 0 – 4 jaar Organisatie en medewerkers Geleverde zorg Voorlichtingsactiviteiten Plannen voor 2014
61 61 61 62 62 62
11 11.1 11.2 11.3 11.4 11.5
Thebe diëtetiek / BES diëtisten Thebe Diëtheek / BES diëtist DieetStijlpraktijk Esther Productenpakket Geleverde zorg in 2013 Kwaliteitsbevordering Ontwikkelingen
63 63 63 64 64 65
3
12
Outlook 2014
66
Bijlage 1. Namenregister Gezondheidscentrum Reeshof
68
4
INLEIDING
Dit jaarverslag wordt samengesteld op basis van de verslagen die elke discipline zelf samenstelt. Bij het doorlezen valt de enorme gedrevenheid op van de verschillende hulpverleners. Iedereen poogt elk jaar er weer een schepje boven op te doen, om uiteindelijk de best mogelijke zorg te leveren voor de bij ons gezondheidscentrum ingeschreven patiënten. Ook dit jaar zijn er weer veel tabellen en verslagen van de werkzaamheden. Steeds wordt er een vergelijking gemaakt met voorgaande jaren om te kijken of we op de goede weg zijn. Belangrijke vernieuwingen in 2013 zijn: § Verdere ontwikkeling van de module kwetsbare ouderen. Dit project wordt uitgevoerd in samenwerking met stichting De Wever en de huisartsen van Tuindorp. § Een grootscheeps patiënttevredenheid onderzoek via internet voor de huisartsen, fysiotherapeuten en psychologen. § De verdere professionalisering van het MDO-GGZ, met een maandelijkse teambijeenkomst, waarbij ook een psychiater aanwezig is. § De uitvoering van de DBC CVRM van de zorggroep RCH. § De uitvoering van de DBC depressie met zorggroep Zorroo. § Uitbreiding gezondheidscentrum met een pand aan de overzijde. § Uitvoering project ‘Consulent maatschappelijke ondersteuning’ (CMO) i.s.m. ContourdeTwern, zorgverzekeraars, RosRobuust en de gemeente Tilburg. § Overname fysiotherapiepraktijk door 2 nieuwe praktijkhouders. § Structureel overleg met de gemeente i.v.m. transitie WMO en Jeugdzorg. § Voorbereiding invoering basis GGZ. § Verbetering wijkscan in het kader van het project ‘Verbinden curatie en preventie’ (ZonMw). § Voorbereiding samenwerkingsverband met huisartsen Tuindorp en Dalem voor gezamenlijke uitvoering module POH-GGZ. § Voortzetting diëtetiek na beëindiging van deze activiteit door Thebe Verder zijn er nog diverse nieuwe projecten in voorbereiding, waarvan een overzicht wordt gegeven in de outlook 2014. Er was weer genoeg materiaal om over te rapporteren, waardoor het dit jaar toch weer een dik jaarverslag is geworden.
Frans van Muilwijk Directeur oktober 2014
5
1
HET GEZONDHEIDSCENTRUM EN DE WIJK
1.1
Historie gezondheidscentrum
In 1982 is de eerste huisarts in de Batenburgstraat in de nieuwe wijk de Reeshof gaan werken. In 1984 verhuisde hij, samen met een fysiotherapeut, tandarts en de kruisvereniging, naar een noodgebouw in de Baflostraat. Een aantal eerstelijns hulpverleners heeft in de jaren daarna besloten samen een gezondheidscentrum op te zetten. Dit leidde in 1990 tot het huidige Gezondheidscentrum Reeshof (GC Reeshof). Momenteel zijn de volgende eerstelijns hulpverleners actief binnen het centrum: huisartsen, apothekers, fysiotherapeuten en eerstelijns psychologen. Voorts is er een consultatiebureau van de GGD Hart voor Brabant gevestigd, waarin ook een prikpost van Diagnostiek Brabant is ingericht. Het gezondheidscentrum is in 2013 uitgebreid door de aankoop van een woning aan de overzijde van de straat. Hierin zijn de psychologen, de directie, de diëtist en praktijkondersteuners gevestigd. De hulpverleners hebben een samenwerkingscontract afgesloten met de stichting Samenwerkingsverband Eerstelijnsgezondheidszorg Reeshof (SER). Hierin hebben zij afgesproken met elkaar geïntegreerde eerstelijnszorg te leveren. 1.2
Leeftijdsopbouw van de wijk
Op 1 januari 2013 telt de gemeente Tilburg 208.527 inwoners. Daarvan wonen 43.290 inwoners in de wijk Reeshof en in postcodegebied 5043 (Gesworen Hoek/Huibeven) 9.900 inwoners. In 2013 stonden in totaal 9.878 patiënten ingeschreven bij de huisartsenvoorziening GC Reeshof. Tabel 1. Percentage bevolking per leeftijdscategorie voor de postcodegebieden in de Reeshof, 2013 Postcode è Leeftijd ê
5035
5036
5043
5045
R/S
A/W/V/Z
B/D/G
H/K/L/M/O
0 - 10 jaar
1180
16,9 %
1525
20,8 %
1170
11,8 %
2485
13,0 %
10 - 20 jaar
1165
16,7 %
840
11,5 %
1375
13,9 %
3425
17,9 %
20 - 30 jaar
585
8,4 %
645
8,8 %
1255
12,7 %
1675
8,8 %
30 - 40 jaar
1190
17,0 %
1535
21,0 %
1200
12,1 %
2310
12,1 %
40 - 50 jaar
1555
22,2 %
1335
18,3 %
1665
16,8 %
4300
22,5 %
50 - 60 jaar
650
9,3 %
605
8,3 %
1720
17,4 %
2810
14,7 %
60 - 70 jaar
445
6,4 %
560
7,7 %
810
8,2 %
1310
6,9 %
70 - 80 jaar
185
2,6 %
210
2,9 %
380
3,8 %
605
3,2 %
80 - 90 jaar
30
0,4 %
50
0,7 %
290
2,9 %
155
0,8 %
> 90
5
0,1 %
10
0,1 %
35
0,4 %
10
0,1 %
6990
100 %
7315
100 %
9900
100 %
19085
100 %
Totaal
Uit de tabel blijkt duidelijk hoe de leeftijdsopbouw de jaren van oplevering van de nieuwbouwhuizen volgt. De wijken die het eerst zijn gebouwd, zoals Gesworen Hoek, hebben in verhouding het minste aantal kleine kinderen. Aan de totale leeftijdsopbouw in de Reeshof is te zien dat het nog steeds om een relatief nieuwe wijk gaat waar veel kinderen worden geboren en waar in beperkte mate sprake is van vergrijzing. Iets meer dan 30% van de inwoners is jonger dan 20 jaar.
6
De bevolkingspiramide voor de Reeshof, die in 2009 nog typische uitstulpingen toonde voor de leeftijd van ouders (30 – 50 jaar) en kinderen (0 – 20 jaar), is geleidelijk aan het veranderen. Grafiek 1. Leeftijdsopbouw in de Reeshof 2009 en 2013
De afname van het aantal inwoners tussen 20 en 40 jaar komt overeen met de afname van het aantal kinderen tussen 0 en 10 jaar. Tabel 2: Verandering leeftijdsverdeling inwoners Reeshof, januari 2009 t/m januari 2013 (5 jaar) leeftijd
2013
2009
% verandering
0 - 10 jaar
6360
6905
-7,9%
10 - 20 jaar
6805
6095
11,6%
20 - 30 jaar
4160
4070
2,2%
30 - 40 jaar
6235
7455
-16,4%
40 - 50 jaar
8855
8195
8,1%
50 - 60 jaar
5785
4575
26,4%
60 - 70 jaar
3125
2415
29,4%
70 - 80 jaar
1380
1145
20,5%
80 - 90 jaar
525
370
41,9%
60
35
71,4%
43290
41260
4,9%
> 90 Totaal
Als we inzoomen naar de buurten van de Reeshof blijkt dat in de oudste buurten geleidelijk het aantal kinderen vermindert en het aantal ouderen toeneemt. Voor een deel is dat ook het gevolg doordat in de oudere delen van de Reeshof een groot verzorgingshuis is gebouwd met aanleunwoningen (Reyshoeve) en dat er rond het winkelcentrum Heyhoef veel woningen zijn gebouwd die geschikt zijn voor bejaarden.
7
Afbeelding 1. Percentage 75-plussers per postcodegebied in gemeente Tilburg in 2011
In bovenstaande kaart wordt zichtbaar hoe de vergrijzing van postcodegebied 5043 (Gesworen Hoek/Huibeven) in percentage 75-plussers is ten opzichte van omliggende postcodegebieden. Het gemiddelde percentage 75-plussers in Tilburg is 6,1%. Hieruit blijkt dat eventuele kwetsbare ouderen vooral in de buurt van het gezondheidscentrum zullen wonen. Een prognose op langere termijn geeft aan dat het aantal inwoners in Gesworen Hoek en Huibeven substantieel afneemt. De laatste 5 jaar gaat het om een afname van 150 personen (1,5%), waardoor het lijkt of de werkelijke afname minder snel zal gaan dan de prognose. Afbeelding 2. Ontwikkeling bevolking 2012 – 2040, postcodegebied 5043, Tilburg
8
1.3
Sociaal economische status
De sociaal economische status (afgekort SES) geeft de sociale status of de sociale achterstand van een postcodegebied weer. Het is samengesteld uit drie elementen: inkomen, werkgelegenheid en opleidingsniveau die middels een telefonische enquête op het hoogste postcodeniveau (4 getallen, 2 letters) verzameld worden. Een (hoge) positieve score geeft aan dat er (veel) sociale achterstand is (rood/oranje kleur in kaart). Een (erg) lage score duidt op een (hoge) sociale status/voorsprong ((donker)groene kleur). Afbeelding 3. Sociaal economische status per postcodegebied in gemeente Tilburg in 2011
In postcodegebied 5043 ligt de sociaal economische status op een neutraal niveau, terwijl die van de rest van de Reeshof positief tot zeer positief is. Inwoners met een sociale achterstand doen vaak eerder en een groter beroep op de eerstelijnszorg: slechtere gezondheid door slechtere omstandigheden en minder goede leefgewoonten (Hoeymans, 2010). 1.4
Allochtonen
De aanwezigheid van allochtonen van Westerse afkomst is even hoog als het Nederlandse gemiddelde. Het aantal niet-Westerse allochtonen ligt een stuk lager t.o.v. het Nederlandse gemiddelde. Afbeelding 4. Percentage niet-westerse allochtonen per postcodegebied in gemeente Tilburg in 2012
9
In de omgeving van het gezondheidscentrum (postcode 5043) wonen de meeste allochtonen. Tilburg in z’n geheel heeft 13,8% niet-westerse allochtonen. De afgelopen 5 jaar is het aantal nietwesterse allochtonen in postcode 5043 met 11% toegenomen, bij een nagenoeg gelijkblijvende bevolkingsomvang. Tabel 3. Allochtone inwoners in de Reeshof per buurt, januari 2013
Totaal allochtoon Westerse allochtoon Niet-westerse allochtoon Totale bevolking
1.5
5035
5036
5043
5045
R/S
A/W/V/Z
B/D/G
H/K/L/M/O
Reeshof
1305
18,7%
1285
17,6%
1995
20,2%
3290
17,2%
7875
18,2%
670
9,6%
655
9,0%
955
9,6%
1770
9,3%
4050
9,4%
635
9,1%
630
8,6%
1040
10,5%
1520
8,0%
3825
8,8%
6990
7315
9900
19085
43290
Samenstelling van gezinnen
In een relatief nieuwe wijk zijn veel huishoudens met kinderen. Alleen in de buurt rond het gezondheidscentrum zijn relatief veel eenpersoons huishoudens, 26,7%. Dit percentage ligt nog een stuk lager dan het Nederlandse gemiddelde. Het is de laatste jaren vrij constant gebleven. Tabel 4. Type huishoudens in de Reeshof per buurt, januari 2013 5035
5036
5043
5045
R/S
A/W/V/Z
B/D/G
H/K/L/M/O
Reeshof
een persoon
475
18,52%
465
18,34%
1060
26,73%
1135
16,55%
3135
19,69%
meerpersoons zonder kinderen
655
25,54%
715
28,21%
1065
26,86%
1860
27,11%
4295
26,97%
meerpersoons met kinderen
1435
55,95%
1355
53,45%
1840
46,41%
3865
56,34%
8495
53,34%
Totaal
2565
2535
3965
6860
Gemiddelde omvang
2,73
2,74
2,46
2,78
Afbeelding 5. Type huishoudens Gesworen Hoek/Huibeven vergeleken met Tilburg en Midden-Brabant (bron: Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant 2012)
10
15925
1.6.
Wijkscan
Het gezondheidscentrum is in 2012 gestart om een wijkscan te maken in samenwerking met Robuust, de Regionale Ondersteuningsstructuur (ROS) voor de eerste lijn. In 2013 is dit herhaald in het kader van het ZonMw project ‘Verbinden curatie en preventie’. De in dit hoofdstuk getoonde afbeeldingen zijn voor een groot deel daaruit afkomstig. Veel gegevens zijn alleen op niveau postcode 5043 verkrijgbaar. Deze postcode is geldig voor de wijken Huibeven en Gesworen Hoek. Het is echter duidelijk dat het 2 heel verschillende wijken betreft met ieder een eigen dynamiek. Huibeven is een typische midden-inkomen wijk, terwijl Gesworen Hoek een wijk is met veel sociale huurwoningen. Daar waar mogelijk wordt een onderscheid aangebracht. 1.6.1 Toename zorgvraag chronische ziekten De meeste voorkomende chronische aandoeningen zullen in de loop van de komende jaren sterk stijgen omdat de bevolking geleidelijk aan zal vergrijzen in de Reeshof: § diabetes (+ 17%) § hoge bloeddruk (+ 15%) § angina pectoris (+ 24%) § hartritmestoornissen (+ 24%) § acuut myocard infarct (+ 20%) § decompensatio cordis (+ 35%) § CVA (+ 24%) § depressie (blijft gelijk) (+ 4%) § COPD (+ 20%) § artrose (+ 21%) § dementie (+ 23%). In onderstaande afbeelding en tabel zoomen we even in op diabetes, omdat deze ziekte bij uitstek samenhangt met de leefstijlfactoren overgewicht en beweging. Zoals we in de volgende paragraaf kunnen zien is overgewicht een belangrijk probleem in de wijk Gesworen Hoek/Huibeven. Afbeelding 6. Huisartsenepisodes diabetes mellitus (per 1.000 inwoners) 2010, 2012, 2020, 2040, Postcode 5043 Gesworen Hoek/Huibeven
11
In onderstaande tabel staat de groei van huisartsenepisodes diabetes vermeld. We zien dat de bevolking krimpt, maar het aantal episodes stijgt. Tabel 5. Groei huisartsenepisodes diabetes 2010 – 2040, postcode 5043 Gesworen Hoek/Huibeven Jaar
Ha episodes per 1000
2010
prognose inwoners
episodes
33,46
10.010
335
2012
38,38
9.602
(- 4%)
369 (+ 10%)
2020
45,11
8.873
(- 11,4%)
400 (+ 19,5%)
2040
50,98
8.000
(- 20%)
408 (+ 22%)
Bron: ROS wijkscan/VAAM/CBS/Primos
De in tabel 5 vermelde cijfers zijn geëxtrapoleerd vanuit landelijke cijfers. Het komt aardig overeen met de cijfers uit het huisartsen informatie systeem (HIS), zoals beschreven in hoofdstuk 2.1 diabetes. Uit de tendens die uit tabel 5 blijkt mag men concluderen dat vanuit preventief oogpunt gewichtsbeheersing en bewegen van groot belang is, met name voor de mensen die de ziekte nog niet hebben. 1.6.2
Overgewicht en obesitas
Uit de gegevens van de GGD Hart voor Brabant blijkt dat het aantal volwassenen 19-64 jaar met overgewicht en obesitas (BMI > 25) een stuk boven het Nederlands gemiddelde ligt. Afbeelding 7. Overgewicht (bron: Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant 2012)
1.6.3
Roken
Het aantal rokers daarentegen ligt in Gesworen Hoek en Huibeven iets onder het Nederlands gemiddelde.
12
Afbeelding 8. Percentueel aantal rokers (bron: Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant 2012)
1.6.4
Alcoholconsumptie
Het aantal mensen dat overmatig alcohol gebruikt (> 21 consumpties per week voor mannen en > 14 consumpties per week voor vrouwen) ligt voor de volwassenen 19 – 64 jaar onder het Nederlands gemiddelde. Het gebruik bij 65 plussers is voor de toekomst, ook in de Reeshof, een aandachtspunt. Afbeelding 9. Overmatig alcoholgebruik, percentueel (bron: Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant 2012)
Volgens de gezondheidsmonitor is het aantal zware drinkers in Gesworen Hoek/Huibeven met 9% t.o.v. Tilburg (16%) en Nederland (12%) relatief beperkt. 1.6.5
Bewegen
Voor wat betreft het bereiken van de beweegnorm zijn er geen uitzonderlijke verschillen tussen Gesworen Hoek/Huibeven, de gemeente Tilburg en de regio Midden-Brabant. De Nederlandse
13
beweegnorm is gedefinieerd als: het tenminste vijf dagen per week gedurende 30 minuten hebben van een matig intensieve lichaamsbeweging. Voor de groep volwassenen onder 65 jaar lijkt het gemiddelde iets beter te zijn, voor ouderen boven 65 lijkt het iets slechter te zijn. Dit laatste kan echter te wijten zijn aan de aanwezigheid van een verzorgingshuis, waardoor er relatief meer kwetsbare ouderen zullen zijn. Afbeelding 10. Percentage dat de beweegnorm haalt (bron: Gezondheidsmonitor GGD Hart voor Brabant 2012)
1.6.6
Gevoel van veiligheid en sociale samenhang
In 2012 werd gerapporteerd dat in Gesworen Hoek de sociale samenhang en het gevoel van veiligheid minder goed zouden zijn. Deze gegevens waren gebaseerd op de Leefbaarometer. Deze gegevens werden niet helemaal bevestigd door andere onderzoeken, zoals Lemon. Uit de wijktoets zoals de gemeente Tilburg die jaarlijks uitvoert blijkt dat de sociale samenhang voor de gehele Gesworen Hoek gemiddeld is, maar dat in enkele buurten van de wijk, waar vooral huurhuizen staan, de sociale samenhang minder goed is. Het gevoel van veiligheid blijkt niet af te wijken van het Tilburgs gemiddelde. 1.6.7 Sociaal economische status (SES) Ten opzichte van het Tilburgs gemiddelde wijken een aantal factoren, die wijzen op lage SES, af in negatieve zin. Opvallend in Gesworen Hoek is het aantal één-ouder gezinnen en het aantal armoedehuishoudens. Deze factoren hebben een belangrijke invloed op de psychosociale gezondheid. Tabel 6. Percentages van een aantal factoren die op een lage SES wijzen (bron: Wijktoets 2014 Gemeente Tilburg) Gesworen Hoek gemiddeld
Tilburg gemiddeld
Niet westerse allochtonen
17
14,6
Bijstandsgerechtigden
4,8
4,3
Niet werkende werkzoekenden
6,5
5,4
Eén ouder gezinnen
10,6
6,8
Armoedehuishoudens
13,8
10,6
12 - 17 jarigen
6,4
6,5
Vertrekkers
9,7
17,3
14
2
ZORGPROGRAMMA’S EN PROJECTEN
In het gezondheidscentrum wordt een aantal zorgprogramma’s uitgevoerd. De bedoeling hiervan is dat de zorg daardoor met meer samenhang tussen de verschillende hulpverleners en het netwerk buiten het gezondheidscentrum wordt aangeboden. 2.1
Diabetes
Voor de zorg voor diabetes type 2 (ouderdomsdiabetes) wordt deelgenomen aan de eerstelijns DBC van de Zorggroep Midden-Brabant (RCHMbr). In 2013 waren er 406 patiënten met DM II bekend. Hiervan zijn er 325 ingebracht in de eerstelijns DBC. 81 patiënten (in 2012 waren dat er 85) zijn om uiteenlopende redenen niet ondergebracht in de DBC: § patiënten die een specialist als hoofdbehandelaar hebben; § patiënten die zelf niet wensen deel te nemen; § pas ontdekte patiënten met diabetes. Grafiek 2. Aantal DM type II patiënten GC Reeshof, 2009 – 2013
2.2
Risicomanagement hart- en vaatziekten
Sinds 1 januari 2013 wordt dit zorgprogramma uitgevoerd via de DBC van de RCH. Tabel 7. Aantal en type HVZ-patiënten GC Reeshof, 2013 Aantal 2013
Aantal 2012
Aantal 2011
Aantal 2010
Aantal 2009
Wijziging t.o.v. 2012
Diabetes mellitus II
406
420
390
312
336
-3,3%
Hypertensie
989
952
893
825
758
3,9%
Hypercholesterolemie
473
453
444
381
356
4,4%
Manifeste H/V ziekten: (=Event)
561
548
499
464
nb
-1,2%
Totaal aantal hoog-risicopatiënten H/V ziekten
1717
1784
1666
1500
1407
-3,8%
Chronische aandoening
Vanwege het voorkomen van meer dan één cardiovasculaire risicofactor bij eenzelfde patiënt is het totaal aantal hoog-risicopatiënten lager dan de optelsom van de afzonderlijke risicofactoren. Het aantal patiënten met risico voor hart- en vaatziekten neemt dit jaar iets af (met 3,8%). Deze afname kan niet duidelijk verklaard worden.
15
Ook alle patiënten met een manifeste hart- en vaatziekte zijn ondergebracht in de DBC. In onderstaande tabel wordt een overzicht gepresenteerd van de verschillende gediagnostiseerde manifeste hart- en vaatziekten. Tabel 8. Aantal en type manifeste HVZ-patiënten GC Reeshof, 2013 Manifeste H/V ziekten
Totaal
K74 (angina pectoris)
137
K75 (acuut myocardinfarct)
122
K76 (andere chronische hartziekten)
33
K77 (decompensatio cordis)
47
K90 (CVA)
123
K89 (TIA)
76
K99.01 (Aneurysma aorta)
23
Totaal
2.3
561
COPD
Volwassen cliënten met de diagnose astma/COPD worden vanaf 2009 systematisch opgeroepen. Vanaf 1 juli 2011 worden de patiënten die bij de huisarts onder behandeling zijn opgenomen in de eerstelijns DBC van de RCH Midden-Brabant. Tabel 9. Overzicht COPD patiënten (R95) GC Reeshof, 2013
R95
COPD
2013
2012
2011
Toename
159
154
145
3,1 %
Slechts 46% (2012: 58%) van het aantal COPD patiënten heeft de huisarts als hoofdbehandelaar. Dit is nog altijd voor verbetering vatbaar.
2.4
Astma
Het is de bedoeling de zorg voor astma in GC Reeshof op dezelfde wijze te organiseren als de ketenzorg COPD. In 2012 werden in totaal 593 patiënten geteld op basis van de ICPC code R96. In vergelijking met de Nederlandse prevalentie (+ 27/1000) zou men slechts 280 patiënten verwachten. Om de juiste patiënten te kunnen includeren zal eerst een grote schoonmaakoperatie moeten plaatsvinden in het HIS volgens ADEMD. Met dit proces is vanaf september 2013 gestart. De huidige zorg van astma patiënten door de POH-S wordt vooral geleverd aan patiënten die op eigen initiatief komen. In dat kader werd 99 maal een longfunctieonderzoek uitgevoerd.
2.5
Eerstelijns GGZ
In 2013 zijn grote stappen gezet ter voorbereiding op de basis GGZ die vanaf 01.01.2014 is ingevoerd.
16
Door de directie zijn 2 notities gemaakt die zijn besproken met het bestuur, de huisartsen, de POH-GGZ en de psychologen. De notities zijn ook besproken in het gezamenlijk overleg van de huisartsen van GC Reeshof, HOED Tuindorp en HOED Dalem. De 11 huisartsen wensten de psychologische hulp in het kader van de basis GGZ goed te regelen en hebben in september besloten een samenwerkingsovereenkomst aan te gaan waarbij zij afspreken de taken van de huisarts in de basis GGZ gezamenlijk uit te voeren. Het belangrijkste onderdeel daarvan is het gezamenlijk in dienst nemen van 2,4 fte POH-GGZ. Eind 2013 is hiervoor een aanvraag gedaan bij de zorgverzekeraars welk gehonoreerd is. In het lopende jaar werd in GC Reeshof alleen gewerkt met de reeds vanaf 2009 verbonden POHGGZ, die 16 uur per week werkzaam is. Zijn werkzaamheden staan beschreven in het hoofdstuk over de huisartsen. Sinds 2012 wordt maandelijks een MDO-GGZ georganiseerd. Dit overleg bestaat uit de volgende hulpverleners van GC Reeshof: ▪ de huisartsen ▪ POH-GGZ ▪ de eerstelijns psychologen ▪ de psychosomatisch werkende fysiotherapeuten ▪ een consulterend psychiater. In 2013 zijn in het MDO 33 cases besproken, waarvan 5 nogmaals op de agenda kwamen. Het aantal besproken cases is meer dan verdubbeld t.o.v. 2012, waarmee duidelijk is dat het MDO-GGZ goed op stoom is gekomen. De algemene gegevens waren als volgt: Tabel 10. Besproken cases MDO-GGZ GC Reeshof, 2013 Aantal en leeftijd
2013
2012
Inbreng
2013
2012
Aantal unieke cases
33
19
Huisarts
8
7
M
10
6
Aantal follow-ups
5
5
POH-GGZ
15
6
V
22
12
Leeftijdsspreiding
18-73
19 - 62
Psych-som. fysio
4
4
Ongereg.
1
1
40,2
35,8
ELP
6
2
Gem. leeftijd
Geslacht
2013 2012
De meeste consulten met ICPC hoofdcode P (psychisch) en Z (sociaal) zullen onder eerstelijns GGZ problematiek vallen. In 2013 werden 891 consulten onder code P geregistreerd en 363 consulten onder zode Z. De psychosociale problematiek omvat met 1254 ongeveer 7,3% van de geregistreerde pathologie. De meest voorkomende diagnoses worden in navolgende tabel weergegeven. Tabel 11. Top 10 registratie ICPC codes P en Z in GC Reeshof, 2013 ICPC
Betekenis
Totaal 2013
Totaal 2012
P76
Depressie
234
215
P03
Down / depressief gevoel
173
139
P78
Neurasthenie / surmenage
204
214
P06
Slapeloosheid / andere slaapstoornis
209
201
Z12
Relatieprobleem met partner
176
174
P01
Angstig / nerveus / gespannen gevoel
170
174
P74
Angststoornis / angsttoestand
184
149
Z23
Verlies / overlijden van ouders / familie
106
89
N02
Spanningshoofdpijn
72
78
P98
Andere / niet gespecificeerde psychose
27
27
17
Wat opvalt is dat de codes P76 en P03 t.o.v. 2012 vaker worden geregistreerd. Dat kan te maken hebben met de introductie van de DBC depressie. Het kan zijn dat daarmee de diagnostiek is verbeterd en dat patiënten met psychosomatische symptomen nu eerder een P of Z code krijgen. Verder valt op dat het aantal registraties van angststoornissen (P74) sterk is toegenomen.
2.6
Depressie
Vanaf 1 februari 2013 wordt een DBC depressie uitgevoerd via de huisartsenzorggroep van Oosterhout en omstreken (Zorroo). De zorg die hierbij geleverd dient te worden lijkt erg op die van het doorbraakproject depressie dat in 2007 en 2008 werd uitgevoerd. De werkwijze is echter wel gemoderniseerd. Met name het gebruik maken van E-health instrumenten is hierbij van belang. In 2013 werden 49 cases geïncludeerd in de DBC. Er is dus nog een sterke discrepantie tussen het totaal aantal geregistreerde gevallen van depressie en somberheid (in totaal 407) en het aantal inclusies. Bijna 90% van de gevallen wordt dus nog door de huisarts zelf afgehandeld. Zestien geïncludeerde cases werden besproken in het MDO-GGZ. 2.7
Voorschrijfbeleid geneesmiddelen
In 2013 zijn 31 farmaciereviews uitgevoerd in het kader van het project ouderenzorg. Meer gedetailleerde uitkomsten staan beschreven in hoofdstuk 7 dat over de apotheek handelt.
2.8
Obesitas volwassenen
Gezondheidscentrum Reeshof heeft in 2010 en 2011 meegedaan aan het NISB-project BeweegKuur. De opgedane ervaringen waren dermate positief, dat besloten werd om ook na 2011 de BeweegKuur – zonder subsidie – aan te bieden. Hiervoor werd door de betrokken disciplines (POH/leefstijladviseur, diëtist en fysiotherapeuten) een opzet uitgewerkt, die via een zelf ontwikkelde folder (De Beweegkuur: het recept voor een gezonde leefstijl) onder de aandacht van de patiënten is gebracht. Patiënten kunnen een afspraak maken met de POH-S voor een intake en om hun persoonlijke doel te formuleren. Vervolgens gaan ze naar de fysiotherapeut voor een inspanningstest, op basis waarvan een persoonlijk beweegplan op maat wordt gemaakt. Kan een patiënt nog niet zelfstandig aan de slag, dan is bewegen onder begeleiding van een fysiotherapeut mogelijk. Vervolgens stroomt men door naar het reguliere sportaanbod, waarvoor gebruik gemaakt kan worden van de door GCR ontwikkelde sociale kaart. Ook daarna blijven er nog enkele telefonische of persoonlijke contactmomenten met de POH/leefstijladviseur voor begeleiding (indien nodig) en follow up. Ook wordt na enkele maanden de inspanningstest herhaald om bereikte vooruitgang zichtbaar te maken. Daarnaast is er gedurende het hele traject de mogelijkheid voor individuele consulten bij de diëtist, alsmede voor deelname aan groepsbijeenkomsten inzake voeding. Op basis van de opgedane ervaringen in 2012 is gebleken dat het noodzakelijk is om gericht aandacht te vestigen op c.q. werving te verrichten voor de BeweegKuur nieuwe stijl. Deelname aan het project uitsluitend op advies van de POH of op initiatief van de patiënt zelf vindt slechts sporadisch plaats. Dat is jammer, want in 2010 en 2011 is gebleken dat uitvoering in groepsverband effectiever is dan uitvoering op individueel niveau. Daarom werd in 2013 een plan uitgewerkt. Aan het project is een nieuw onderdeel toegevoegd: groepswandelingen met een POH. Doel hiervan is kennisoverdracht, aanleren van een actieve leefstijl
18
(ervaren dat bewegen leuk en gezellig kan zijn) en lotgenotencontact (ervaringen uitwisselen en wellicht een beweegmaatje vinden). Uitvoering van het plan zal begin 2014 starten, na de verbouwing van de fysiotherapiepraktijk. BORIS (Bewegen Op Recept In de Sport) In het kader van het programma ‘Sportimpuls’ heeft ZonMw een subsidie toegekend aan het project BORIS (Bewegen Op Recept In de Sport). Dit project is in de Reeshof gericht op Huibeven en Gesworen Hoek (postcodegebied 5043). Doel van het project: duurzame verhoging van sportparticipatie en daarmee sport als middel voor gezondheidsbevordering optimaal benutten. Doelgroep: volwassen (45+) en ouderen (65+) met gezondheids- of leefstijlproblemen, vrouwen (van allochtone afkomst) en dak- en thuislozen. Senioren met gezondheids- en leefstijlproblemen wil men o.a. opsporen via de huisartsen en gezondheidszorg. Looptijd van het project is 2 jaar (september 2013-2015). In de projectgroep van dit project zijn 7 organisaties voor sport en bewegen vertegenwoordigd: TIOS 51 (tafeltennis) Beter in Beweging (cesartherapie) Kunst en Kracht (gymnastiek) B-Sportief (fitness) Buiten Gewoon Actief (wandeltrainingen) Backelandt Fysiotherapie Fysiotherapie GC Reeshof. Verder zijn 6 organisaties voor zorg, welzijn en gezondheid betrokken bij het project, waaronder GC Reeshof. Fysiotherapie GC Reeshof heeft binnen dit project een subsidie ontvangen voor ‘Bewegen op recept’. Deelnemers met bewegingsbeperkingen kunnen individueel of in groepsverband begeleid worden, waarna doorverwijzing plaatsvindt naar het reguliere sport- en beweegaanbod. Met de sport- en beweegaanbieders binnen dit project zullen concrete samenwerkingsafspraken gemaakt worden inzake terugkoppeling bij doorverwijzing van deelnemers. Eind 2013 werd een PR filmpje over het project BORIS gemaakt, waaraan medewerking werd verleend door verschillende hulpverleners van GC Reeshof. Zie: https://www.youtube.com/watch?v=9UN3WE8ZmZk&list=UUo-V27Pf2zHm54uNgQ3Gsjg Onder aanwezigheid van pers en sinterklaas werd het project BORIS in november 2013 officieel gelanceerd in GC Reeshof.
19
Het project BORIS past naadloos binnen de BeweegKuur nieuwe stijl van GC Reeshof. Begin 2014 zal een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd worden, waarvoor alle DM II patiënten van 45 – 75 jaar (woonachtig in Gesworen Hoek en Huibeven) namens de huisartsen van GC Reeshof uitgenodigd worden. Dit zijn in totaal 169 patiënten. Gestreefd wordt naar inclusie van ca. 20 patiënten in het project in 2014. 2.9
Gezinsproject voor kinderen met overgewicht
De huisartsen van Gezondheidscentrum Reeshof en van groepspraktijk Dalem in Tilburg hebben d.m.v. een projectsubsidie van Stichting Kinderpostzegels en Stichting Bergmansfonds een systeemaanpak van gezinnen met kinderen met overgewicht ontwikkeld. Het project werd uitgevoerd in de periode januari 2012 – december 2013. Doelstelling van het project is het realiseren van een systeemaanpak in de eerste lijn bij 10 gezinnen met een of meerdere kinderen met overgewicht of obesitas in de leeftijdsklasse tussen 6 en 12 jaar. Via systeembehandeling wordt niet alleen het kind met overgewicht, maar het gehele gezin betrokken bij de oplossing van de problemen. Hierbij wordt met het gehele gezin bekeken hoe een gezondere leefstijl aangenomen kan worden en wat er nodig is om de huidige eet- en beweeggewoonten van het kind en zijn ouders op een positieve manier te beïnvloeden. In de uitvoering werd samengewerkt met de GGD Hart voor Brabant, Thebe Thuiszorg en Jeugdzorg Kompaan en de Bocht. Via de huisartsen werden n.a.v. het spreekuur gedurende de looptijd van het project 5 kinderen geïdentificeerd die in aanmerking kwamen voor inclusie. Hiervan besloten 4 kinderen en hun gezin tot deelname. Omdat op deze wijze te weinig potentiële deelnemers werden opgespoord, werden via een brievenactie 1.227 kinderen benaderd. Op deze manier werden 48 kinderen met overgewicht en obesitas opgespoord, waarvan 16 kinderen in aanmerking kwamen voor het project. Uiteindelijk besloten 5 van deze 16 samen met het gezin deel te nemen. Van alle gezinnen stuurde 36% het invulformulier terug. Alle resultaten werden ingevuld in het HIS. De resultaten staan beschreven in navolgende tabel. Tabel 12. Overzicht van resultaten van retour ontvangen invulformulieren (N=441) Gewichtsindeling
N
Perc.
goed gewicht
371
84,1%
ondergewicht
22
5,0 %
overgewicht
45
10,2 %
obesitas
3
0,7 %
Totaal retour
441
36 %
Totaal verzonden
1227
Na een intake werd een begeleidingsprogramma door het gezin opgesteld, waarbij een lifestyle-coach regelmatig het gezin thuis bezocht. Bij de intake, de tussenevaluatie en de eindevaluatie werden gewicht, lengte en bewegingsintensiteit gemeten van alle deelnemende gezinsleden. Op voorhand werden de criteria bepaald op basis waarvan de resultaten werden beoordeeld. 9 gezinnen konden op deze manier worden beoordeeld. Bij 5 gezinnen werd geen succes geboekt. Bij 2 gezinnen werd een matig succes geboekt en bij 2 gezinnen werd een groot succes geboekt.
20
Tabel 13. Samenvatting behaalde succesfactoren Gezin Mate van succes 1.
Geen succes, onvolledig traject
2.
Matig succes: 1 kind behaalt 1 van de succescriteria, onvolledig traject
3.
Geen succes
4.
Groot succes: 1 kind behaalt beide succescriteria, 1 volwassene gewichtsdaling > 5 kg
5.
Matig succes: 1 kind behaalt 1 van de succescriteria
6.
Geen succes
7.
Geen succes, onvolledig traject
8.
Geen succes, onvolledig traject
9.
Groot succes: 1 kind behaalt beide succescriteria
Over het project is een eindrapportage beschikbaar. Ook werden 2 artikelen geschreven. Deze worden in 2014 geplaatst in het wetenschappelijk tijdschrift TSG. 2.10
Ouderenzorg
Na het stopzetten van de financiering van ‘Gestructureerde huisartsenzorg in het verzorgingshuis’ hebben de huisartsen de module ouderenzorg gecontracteerd vanaf 1 april 2012. Dit is een samenwerkingsproject van Gezondheidscentrum Reeshof met Stichting De Wever (Verzorgingshuis Reyshoeve + thuiszorgaanbieder) en huisartsenpraktijk Tuindorp. Er is een praktijkverpleegkundige ouderenzorg aangenomen die 0,66 fte werkt voor het Eerstelijns Samenwerkingsverband Ouderenzorg Reeshof (ESOR). Het doel van dit project is om te komen tot context-gebonden, geïntegreerde, proactieve ouderenzorg. Over de werkzaamheden van de praktijkverpleegkundige ouderenzorg voor het gezondheidscentrum wordt gerapporteerd in hoofdstuk 6 over de huisartsenzorg. De huisartsenpraktijken van GC Reeshof en Tuindorp overleggen regelmatig o.l.v. de directeur van GC Reeshof over de ouderenzorg. Twee huisartsen zijn aangewezen voor de functionele aansturing van de praktijkverpleegkundige. Verder worden samen met de directie zorgprogramma’s ontwikkeld t.b.v. kwetsbare ouderen. Vanaf september 2013 zijn we gestart met het opzetten en aanbieden van een valreductieprogramma Doelstelling: § bewustwording valrisico’s § zelfredzaamheid vergroten § reductie aantal valincidenten. Werkwijze: § multifactoriële valrisico analyse verpleegkundige: vragenlijst en Timed Get up and Go § nadere analyse (bijv. visus, orthostase, cognitie) § interventies door huisarts, verpleegkundige of verwijzing andere discipline § valreductie programma op maat bij fysiotherapeut. Speerpunten: § kortdurend traject § eigen verantwoordelijkheid, zelf trainen, motivatie zeer belangrijk § borging door toeleiding 0e lijn (MBVO, wandelen). Over de resultaten wordt in 2014 gerapporteerd Voor het netwerk van professionals die actief zijn rond de ouderen, worden netwerkbijeenkomsten georganiseerd. In 2013 zijn 2 bijeenkomsten georganiseerd. De eerste wijknetwerkbijeenkomst was een kick-off bijeenkomst begin 2013. Hierbij konden wijkwerkers aan de hand van korte pitches en een speeddate kennis maken met elkaar.
21
De tweede wijknetwerkbijeenkomst werd in oktober 2013 georganiseerd met als onderwerpen: § gevolgen van het scheiden van wonen en zorg § gemeentelijk beleid en toekomstvisie over de frontline teams § signalering en samenwerking kwetsbare ouderen in de Reeshof § omgang met en ondersteuning bij dementie.
Goede samenwerking binnen het netwerk is belangrijk voor de multidisciplinaire benadering. Om te beantwoorden aan de (zorg)vraag van de langer thuiswonende oudere met soms complexe problematiek, is samenwerking met sociale partners en paramedische professionals van groot belang. De praktijkverpleegkundige heeft hiertoe structureel contact met de volgende partijen: § zorgcoördinator van een thuiszorgorganisatie, m.n. De Wever Thuis en Thebe 27 % § professionals van ContourdeTwern 12 % § zorgadviseur (m.n. De Wever) 8% § ergotherapeut 5% § dementieconsulent 5% Samen met deze partners wordt bekeken op welke manier het functioneren van de oudere verbeterd kan worden, waarmee de zelfredzaamheid toeneemt. In zeer complexe situaties hebben we een multidisciplinair familiegesprek georganiseerd om tot een gezamenlijk zorgplan te komen. Naast de familie, de huisarts en de praktijkverpleegkundige werden, afhankelijk van de situatie, anderen uitgenodigd: de oudere zelf, de zorgcoördinator van de thuiszorg, fysiotherapeut, maatschappelijk werker, mantelzorgconsulent, ouderenwerker ContourdeTwern of de dementieconsulent. De lijnen zijn kort, de intensieve samenwerking biedt duidelijk meerwaarde. We zien kansen en uitdagingen genoeg voor de verdere uitwerking van deze boeiende module! Op regionaal niveau wordt samengewerkt met de RCH. De praktijkverpleegkundige krijgt de gelegenheid haar deskundigheid in te brengen t.b.v. de verdere ontwikkeling van de pilot ouderenzorg van de RCH. 2.11
Consulent maatschappelijke ondersteuning
Naar aanleiding van de projectcall van Robuust van 1 oktober 2012 heeft GC Reeshof i.s.m. ContourdeTwern en de gemeente Tilburg een project ingediend met de titel: POH-welzijn. Het domein welzijn is bij de huisartsen tamelijk onbekend terwijl veel van de klachten die bij de huisarts worden gepresenteerd, van niet medische aard blijken te zijn. Door het fysiek dichtbij halen van welzijn d.m.v. een praktijkondersteuner biedt dit een goede mogelijkheid om via een werkwijze
22
waar huisartsen goed mee bekend zijn (namelijk het samenwerken met praktijkondersteuners), cliënten te verwijzen naar welzijn waarmee zij op een ‘elegante’ manier het zorgcircuit kunnen verlaten. Omdat de nieuwe medewerker in dienst bleef van ContourdeTwern werd besloten de naam van de functie te wijzigen in ‘Consulent Maatschappelijke Ondersteuning’ (CMO). De subsidie is eind 2012 toegekend, waarmee het project op 01.04.2013 van start is gegaan. Om al ervaring op te doen werden reeds voor de officiële start al patiënten met sociale problemen verwezen naar de CMO. In de periode van 01.12.2012 – 01.04.2013 werden op die manier 14 patiënten verwezen. Na 01.04.2014 werden nog maar 3 patiënten verwezen. Er bleek gedurende die eerste fase dus een plotse stagnatie op te treden in het verwijsproces naar de CMO. De stuurgroep heeft na de zomer het verloop van het project geanalyseerd en het volgende geconstateerd: § Het draagvlak is onderschat en dient opnieuw opgebouwd en geborgd te worden. § De functie van POH-welzijn (later in het project consulent maatschappelijke ondersteuning - CMO - genoemd) bleek veel omvattender dan aanvankelijk gedacht. § Het opleidingsniveau voor de functie ligt minstens op HBO-niveau. § De huisartsen verwachten dat de CMO een aansprekende specialist uit de 0e lijn is voor de het huisartsenteam. § Voor de doelgroep van kwetsbare ouderen was al een praktijkverpleegkundige in dienst die veelal dezelfde werkzaamheden deed richting 0e lijn. § De samenhang tussen de wensen van de gemeente m.b.t. opzet van frontline teams en de inzet van CMO volgens het gezondheidscentrum daarbij, was onvoldoende uitgekristalliseerd. § Het bedrijfsproces van louter verwijzing naar de CMO is onvoldoende. Er dient ook kennis te worden toegevoegd aan de praktijkmedewerkers, zodat zij meer gaan doen met signalen die wijzen op op de gezondheid inwerkende omgevingsproblematiek. § De CMO dient een coachende rol te hebben om de hulpverleners actief te stimuleren om onderliggende maatschappelijke problemen te herkennen, te benoemen en in het maatschappelijk veld te laten oplossen. De stuurgroep heeft geconcludeerd dat met de aanvankelijk gekozen werkwijze de doelstelling van 200 verwezen patiënten niet gehaald kon worden. Er is gekozen om m.b.v. een extern consultant het projectplan opnieuw te bezien. Hieruit is een sterk verbeterd projectplan gekomen met de titel ‘Brugfunctie Consulent Maatschappelijke Ondersteuning’. Voor het draagvlak was nieuw overleg met de huisartsen gewenst. Zij zijn dan ook nauw betrokken geweest bij de selectie van een nieuwe medewerker. Via de verschillende instellingen uit het maatschappelijk veld is een medewerker van de GGD HvB gekozen, een sociaal verpleegkundige, HBO niveau. Met deze medewerker werd het project eind 2013 opnieuw opgestart, waarna het - zoals het zich nu laat aanzien - wel succesvol aan het worden is. In totaal zijn in 2013 dus 17 patiënten naar de CMO verwezen. Bij 13 hiervan is door een medewerker van ContourdeTwern in het kader van een master thesis onderzoek gedaan: Molenaar T. The effect of Social Prescription on quality of life. Tilburg University, 2013.
23
Tabel 14. Vormen van ondersteuning bij verwijzing naar CMO, 2013 Patiënt 1 2
Soort ondersteuning
Soort hulpverlener
Emotioneel Praktisch Emotioneel Informatie
Vrijwilligers Vrijwilliger CMO CMO
3
Geen effect
4
Praktisch
CMO
5
Praktisch
Vrijwilligers
6
Emotioneel
CMO
7
Geen effect
8
Praktisch
Bestaande contacten
9
Informatie
CMO
Emotioneel Praktisch Praktisch Informatie Emotioneel Praktisch Informatie
CMO Professional Vrijwilliger CMO CMO Professional CMO
10 11 12 13
Geen effect
Het geeft een beeld van de werkzaamheden en effecten van de inzet van een CMO. Bij emotionele ondersteuning moet men denken aan het bieden van een luisterend oor; bij praktische ondersteuning bijv. aan het organiseren van hulp door een vrijwilliger bij het op orde brengen van de administratie. Daarnaast worden patiënten geholpen met informatie waardoor zij zelf beter hun weg vinden in het sociaal domein. Bij 3 van de 13 patiënten kon geen enkele ondersteuning worden geboden na het bezoek van de CMO. De stuurgroep bestaat uit medewerkers van GC Reeshof, ContourdeTwern, Gemeente Tilburg en zorgverzekeraar CZ. Vanaf medio 2013 is een projectleider vanuit Opera Consultancy aan de stuurgroep toegevoegd. Tijdens de vergaderingen van de stuurgroep wordt behalve over de voortgang van het project ook veel gesproken over de aansluiting van de eerstelijnszorg bij het sociaal wijkteam. 2.12
Project ‘Versterken van de oncologische zorg in de eerste lijn door samenwerking’
Samen met het IKZ heeft GC Reeshof via de Robuust call van 2012 een subsidie ontvangen voor dit project. De praktische uitvoering wordt gerealiseerd door IKZ. De directeur van GC Reeshof is voorzitter van de stuurgroep, waarin ook Robuust is vertegenwoordigd. Het is in dit project de bedoeling om de (na)zorg in de huisartsenzorg m.b.t. prostaatkanker en melanoom te verbeteren. Via een 2-tal werkgroepen wordt een soort regionale standaard gemaakt waarin de samenwerking goed staat beschreven, waarna via 2 pilot regio’s die manier van werken wordt uitgeprobeerd. Aangezien de regio Midden-Brabant niet als pilot regio is aangewezen hebben de medewerkers van GC Reeshof uiteindelijk weinig bemoeienis met dit project. 2.13
Project ‘Verbinden curatie en preventie’
Zowel binnen de publieke gezondheidszorg alsook binnen de eerstelijns gezondheidszorg groeit het besef dat men voor een succesvolle, samenhangende uitvoering van taken op het gebied van preventie en zorg op elkaar is aangewezen. Ook het belang van samenwerken op wijk- en buurtniveau wordt steeds meer onderkend. Door in te steken op wijk-/buurtniveau kan men optimaal gebruik maken van bestaande lokale netwerken en de expertise van lokale partners, en kan men het aanbod zo goed mogelijk afstemmen op de wensen, behoeften en eigen kracht van de bewoners.
24
Voor een goed onderbouwd, integraal lokaal beleid is het van belang om relevante aspecten op het brede gebied van gezondheid, zorg en welzijn in de wijk goed in kaart te brengen. Daarbij is het maken van een wijkprofiel geen doel op zich, maar dient het als input voor een lokale dialoog over de lokale problematiek en actieplannen voor het verbeteren van de gezondheid en het welbevinden van de bewoners in de wijk. Om deze samenhang te verbeteren heeft GC Reeshof als mede-aanvrager met Tranzo en de GGD HvB in 2012 een subsidieaanvraag gedaan bij ZonMw. Dit project is in april 2013 van start gegaan en heeft een looptijd van 18 maanden. Er doen 7 locaties mee waarvan de Reeshof er 1 is. Het is de bedoeling voor postcodegebied 5043 een goed wijkprofiel te maken vanuit bestaande (epidemiologische) gegevens en deze gegevens met een team van deskundigen te analyseren. De uitkomsten vervolgens voor te leggen aan professionals en bewoners uit de wijk en op basis hiervan een plan te maken ter verbetering van de gezondheid. In hoofdstuk 1 (Het gezondheidscentrum en de wijk) zijn al een aantal uitkomsten van het wijkprofiel opgenomen. Het voorleggen van het wijkprofiel aan wijkbewoners zal pas in 2014 plaatsvinden. 2.14
Patiënttevredenheid onderzoek
Er zijn de afgelopen jaren verschillende metingen gebeurd m.b.t. patiënttevredenheid: ▪ Patiënttevredenheid meting bij kinderen via kleurplaten in 2007 en 2008. ▪ Patiënttevredenheid onderzoek in het kader van praktijkaccreditatie NHG in 2009. ▪ Verzamelen patiëntensuggesties via lustrumactie in 2010. ▪ Patiënttevredenheid onderzoek in het kader van HKZ certificatie apotheek (2010). ▪ Patiënttevredenheid onderzoek fysiotherapie (2010 en 2011). In het kader van de ambities die binnen Gezondheidscentra Zuid-Nederland zijn geformuleerd was er de wens om patiënttevredenheid te meten voor het gehele gezondheidscentrum en dit op een continue wijze. Eind 2012 is gekozen voor de methodiek volgens Infoscope Amicura. Deze methodiek is relatief eenvoudig. Patiënten kunnen via internet een vragenlijst invullen. Deze vragen worden door veel gezondheidscentra gebruikt waardoor er een landelijke benchmark mogelijk is. Eind 2012 zijn de eerste vragenlijsten ingevuld. Gedurende bijna geheel 2013 konden patiënten online de vragenlijsten invullen. Aan het onderzoek deden de huisartsen, de psychologen en de fysiotherapeuten mee. Voor de psychologen waren er bij Amicura geen vragenlijsten beschikbaar. Daarvoor is de vragenlijst van het NIP (Nederlands Instituut voor Psychologen) – met enkele aanpassingen - gebruikt. De resultaten waren als volgt: Tabel 15. Globale uitkomsten van patiëntenraadpleging, GC Reeshof 2013 Onderdeel
Huisartsen
POH-S
Toegankelijkheid
3,0
3,8
Doktersassistente
3,7
Bejegening
3,7
Accommodatie
3,8
Informatieverstrekking Samenwerking
Fysiotherapeuten
3,9
4,0
3,5
3,8
3,9
3,5
3,8
Participatie en therapietrouw
3,7
Ervaren behandelkwaliteit
3,8
De resultaten worden weergegeven op een 4 punt-schaal. De laagste punten werden gescoord op de toegankelijkheid bij de huisarts. Dat heeft vooral te maken met de telefonische bereikbaarheid voor het maken van een afspraak en het vragen van informatie. Het effect van de invoering van het online afspraken maken is hierin nog niet verwerkt omdat de meeste vragenlijsten al waren ingevuld voordat het online afspraken maken goed bekend was onder de patiënten. In de loop van 2014 zal de patiëntenraadpleging verder worden geanalyseerd en zal een plan van aanpak worden geformuleerd.
25
2.15
Online afspraken maken
Deze mogelijkheid is eind december 2012 operationeel geworden. Er is gestart met een beperkt aantal momenten dat online afspraken gemaakt kunnen worden. Aan de hand van evaluaties zal het systeem geleidelijk uitgebreid worden. Ook de fysiotherapeuten maken gebruik van dit systeem.
In 2013 werden bij de huisartsen 562 afspraken online gemaakt en bij de fysiotherapeuten, die pas later in het jaar zijn gestart, 27. Bij de huisartsen werden in 2013 slechts 40% van de openstaande afspraakplekken daadwerkelijk online ingevuld. Dit komt vooral omdat deze nieuwe manier van afspraken maken nog goed bekend moet worden onder de patiënten. In de loop van het jaar zien we dit percentage dan ook geleidelijk oplopen.
2.16
Website
Het gezondheidscentrum heeft een website met algemene informatie over de aangeboden diensten: www.gcreeshof.nl. Op de website is relevante informatie opgenomen voor patiënten van ons gezondheidscentrum. Actualisatie van de website vindt wekelijks plaats. De website wordt regelmatig geraadpleegd – zie onderstaande statistieken: Tabel 16. Statistieken bezoekers website GC Reeshof, 2013 Parameters
2013
2012
2011
Aantal dagen online
2.021
1.575
1.182
Aantal hits
309.899
174.082
102.570
Aantal verschillende bezoekers
76.185
42.754
25.010
Gemiddeld aantal hits per dag
153
111
87
Gemiddeld aantal verschillende bezoekers per dag
38
27
21
Hoogste aantal unieke bezoekers
139
126
126
Het voortschrijdend gemiddelde van het aantal hits per dag is gestegen van 70 in 2010 naar 153 in 2013.
26
2.17
Rapport inspectie IGZ
De Inspectie voor de Gezondheidszorg heeft een onderzoek uitgevoerd naar de samenwerking tussen het eerstelijns centrum, de GGD, de gemeente en de thuiszorginstelling op het gebied van leefstijlondersteuning in achterstandswijken. Hiervoor hebben we in december 2012januari 2013 een vragenlijst ingevuld. Ook heeft de inspectie een bezoek gebracht aan onze wijk op 13 maart 2013. De samenwerking is getoetst aan de volgende kenmerken: § gezamenlijke probleemanalyse § gezamenlijke doelstellingen § systematische evaluatie en verbetering § gestructureerd overleg § netwerkregie § betrokkenheid zorgverzekeraar en gemeente. Het bijzondere aan dit onderzoek was dat het de wijken Stokhasselt en Wandelbos betrof. Vanuit het Wandelbos zijn slechts 200 patiënten ingeschreven bij de huisartsen van GC Reeshof. Ook is er geen structurele samenwerking van GC Reeshof in deze wijken met de GGD en de Thuiszorg. De directie heeft tijdens het onderzoek dan ook alleen over de manier van samenwerking in de Reeshof kunnen vertellen. Desondanks kreeg het gezondheidscentrum een aanwijzing om de onderdelen ‘gezamenlijke doelstellingen’, ‘gestructureerd overleg’ en ‘netwerkregie’ op “operationeel niveau” te krijgen. De directie heeft besloten daar relativerend mee om te gaan. Het is overigens zo dat deze elementen voor een deel terug komen in het project ‘Verbinden curatie en preventie’, zodat we ervan overtuigd zijn dat de kenmerken waar IGZ aan toetst voor Gesworen Hoek en Huibeven wel operationeel of geborgd zijn.
27
3
SAMENWERKING MET INSTELLINGEN BUITEN HET GEZONDHEIDSCENTRUM
Met een aantal instellingen bestaat een gestructureerde samenwerking waarbij de hulpverleners elkaar regelmatig ontmoeten om gezamenlijke cases door te nemen of projecten op te zetten. 3.1
Jeugdgezondheidszorg
Het aantal ingeschreven patiënten bij de huisartsen van Gezondheidscentrum Reeshof bedraagt 9.878. Hiervan zijn ongeveer 2.245 ingeschrevenen onder de 20 jaar. Er zijn 1.051 kinderen onder de 10 jaar. De samenwerking tussen huisarts en jeugdgezondheidszorg is verbeterd en frequenter. De meeste contacten zijn schriftelijk aan de hand van afwijkende bevindingen tijdens een PGO. De huisartsen hebben met de jeugdarts de samenwerkingsafspraken al enkele jaren geleden op papier gezet. De besprekingen en berichtgeving met de huisartsen loopt wat 4 - 12-jarigen betreft steeds meer per Zorgmail. Er is geen registratie op het niveau van het gezondheidscentrum. Bij de huisartsen van de HAGRO Reeshof was er in totaal contact over 23 kinderen. Een deel van deze meldingen komt uit de onderzoeken van de jeugdarts/jeugdverpleegkundige zelf en een deel uit het ZAT (Zorg Advies Team) Reeshof via de JGZ. Het gaat daarbij om ernstige gedrags-, verzuim- of gezinsproblematiek en multiproblematiek. Verder rapporteert de jeugdarts als volgt. Een interessante ontwikkeling is de verhoogde inzet op ziekteverzuim. Dat groeide van enkele gevallen per maand tot ruim 20. In de helft van de gevallen wordt daar tevens de huisarts in gekend. De meeste gevallen komen van het Voortgezet Onderwijs waarbij niet alle kinderen een huisarts in de Reeshof kennen. Er zijn hierover bijvoorbeeld contacten geweest met huisartsen uit het Zand. Ook het aantal bijzondere zaken neemt toe. In het schooljaar 2013-2014 is drie maal gereageerd op een indicatie kindermishandeling die nog niet bekend was. Vanuit het ZAT Reeshof komen er veel meer signalen. Dit mede op basis van het feit dat huiselijk geweld (ook gezien als collateral damage KIMI) wordt meegerekend. Ook zijn er bedenkelijke gevallen van mishandeling (tussen jongeren onderling, zelfs happy slapping met filmpjes op internet), porno incidenten via internet en georganiseerde drugshandel in het Voortgezet Onderwijs (met vuurwapenbezit). Ernstige gevallen van overgewicht (morbide obesitas) worden steeds vaker gezien. De mindere gevallen belanden goed bij de gereguleerde afvaltrajecten (fysiotherapie, diëtist, GGZ). Er is scherper gelet op automutilatie, depressie en suïcidaliteit. De Reeshof week daarbij echter niet af van het landelijk gemiddelde. Na een aantal activiteiten van R-Newt is de overlast van ‘jeugdbendes’ verminderd. 3.2
Kompaan en de Bocht
In het kader van het project systeemaanpak bij gezinnen met kinderen met overgewicht wordt samengewerkt met Kompaan en de Bocht. Een ambulant hulpverlener van Kompaan en de Bocht bezoekt voor dit project de deelnemende gezinnen. In het najaar van 2013 is met Kompaan en de Bocht i.s.m. het IMW het project ‘Kind en scheiden’ uitgewerkt. Tijdens een stafoverleg op 17 september 2013 heeft Kompaan en de Bocht een presentatie gegeven over de transitie Jeugdzorg. 3.3
Wijkverpleging van Thebe
De teamleiding wisselt regelmatig. Er wordt steeds weer kennis gemaakt. Thebe is een vaste partner in het samenwerkingsverband. De hulpverleners die namens Thebe in het gezondheidscentrum werkten, zoals de diëtist en de medewerkers van het consultatiebureau, zijn inmiddels niet meer werkzaam bij Thebe. Het
28
consultatiebureau is al in 2012 overgegaan naar de GGD Hart voor Brabant. De afdeling diëtetiek is in juli 2013 gesloten. De meeste diëtisten zijn als zelfstandige doorgegaan. Thebe heeft nu alleen nog een rechtstreekse relatie met het gezondheidscentrum doordat zij nog eigenaar zijn van het gedeelte van het gebouw waar het consultatiebureau is gevestigd. 3.4
Instituut voor Maatschappelijk Werk
Sinds de aanstelling van een POH-GGZ zijn er veel minder verwijzingen naar het IMW geweest. De POH-GGZ heeft wel elk kwartaal structureel overleg met een maatschappelijk werker van het IMW. Ook het IMW is nog steeds deelnemer aan het samenwerkingsverband. In 2013 werd praktisch samengewerkt m.b.t. de opzet van het project ‘Kind en scheiden’. 3.5
RCH Midden-Brabant
De huisartsen werken samen met de Regionale Coöperatie Huisartsen Midden-Brabant in het kader van de eerstelijns DBC’s. Sinds 2010 wordt het zorgprogramma diabetes type II op die manier uitgevoerd. Vanaf 1 juli 2011 wordt het zorgprogramma COPD op deze wijze uitgevoerd en vanaf 1 januari 2013 wordt het zorgprogramma CVRM via de RCH uitgevoerd. Sinds 1 juli 2013 wordt ook het zorgprogramma COPD via de RCH uitgevoerd. Sinds 1 april 2012 wordt met de RCH samengewerkt in de pilot kwetsbare ouderen. Onze praktijkverpleegkundige ouderenzorg participeert in verschillende werkgroepen van de RCH. Op 29 oktober 2013 gaf zij een presentatie tijdens het symposium ouderenzorg dat door de RCH werd georganiseerd. 3.6
Zorroo
Voor de DBC depressie wordt samengewerkt met de Zorggroep Regio Oosterhout e.o. 3.7
ContourdeTwern
In 2012 heeft de Twern samen met het gezondheidscentrum een project uitgewerkt om de verbinding tussen eerstelijns zorg en het veld van maatschappelijke ondersteuning te verbeteren. Dit project ontvangt een subsidie van VEZN. In dit project wordt nauw samengewerkt met de gemeente en zorgverzekeraar CZ. De samenwerking tussen de hulpverleners van het gezondheidscentrum en ContourdeTwern is hierdoor veel intensiever geworden. Ook in het project ouderenzorg wordt veel samengewerkt met ContourdeTwern. 3.8
De gemeente
De samenwerking met de gemeente Tilburg om de zorg in de buurt te verbeteren wordt steeds intensiever. In 2013 is er overleg gevoerd over de volgende projecten: § praktijkconsulent maatschappelijke ondersteuning (deelnemer van de stuurgroep) § obesitas § BORIS (Bewegen Op Recept In de Sport) § Inspectieonderzoek m.b.t. samenwerking tussen eerstelijns centra, GGD en Thuiszorg.
29
3.9
GGD
Naast de afdeling jeugdgezondheidszorg wordt ook samengewerkt met andere afdelingen van de GGD: § Uitwerking van plannen op wijkniveau in het ZonMw project ‘Verbinden preventie en curatie’. § Inspectieonderzoek m.b.t. samenwerking tussen eerstelijns centra, GGD en Thuiszorg. § De gemeentelijke werkgroep preventie, die een project voor alcoholpreventie zou uitwerken bij 55+ is in 2013 niet bij elkaar geweest. 3.10
De ziekenhuizen
Uiteraard wordt door de huisartsen intensief samengewerkt met de twee ziekenhuizen in Tilburg. Er is echter geen structureel overleg. Op initiatief van beide ziekenhuizen is in juni 2013 het verwijssysteem Zorgdomein geïmplementeerd. Alle verwijzingen gebeuren nu elektronisch. Na ontvangst zorgt het ziekenhuis zelf dat de afspraak met de patiënt tot stand komt. Via Zorgdomein kunnen de verwijzingen ook geanalyseerd worden. Naar de 2 ziekenhuizen werden gedurende het 2e halfjaar 2013 899 patiënten verwezen. Hiervan werd 75% naar het Tweestedenziekenhuis verwezen en 25% naar het St Elisabeth Ziekenhuis. 3.11
Hagro
Alle huisartsen die werkzaam zijn in de Reeshof komen minstens 1 maal per maand in wisselende samenstelling bij elkaar. Ook het FTO wordt regelmatig georganiseerd. 3.12
Tranzo
In het door ZonMw gesubsidieerde project ‘Verbinden preventie en curatie’ wordt intensief samengewerkt. Dit geldt zowel voor de projectaanvraag alsook voor de uitvoering. Op 7 november werd voor de academische werkplaats ‘Preventie Verzekerd’ een presentatie verzorgd met de titel: Verbinden preventie met de eerste lijn. 3.13
IKZ
Met het IKZ, dat inmiddels is gefuseerd met het IKNL, wordt samengewerkt in het project ‘Versterken oncologische zorg in de eerste lijn’. De directeur van GC Reeshof is voorzitter van de stuurgroep. 3.14
De Wever
Met stichting De Wever wordt samengewerkt op gebied van de zorg voor kwetsbare ouderen in de Reeshof. Door die samenwerking is de deskundigheid op het gebied van ouderenzorg beter beschikbaar voor de ouderen die zelfstandig in de wijk wonen. Gezamenlijk worden in de Reyshoeve 2 maal per jaar netwerkbijeenkomsten georganiseerd voor alle hulpverleners in de wijk die actief zijn bij de hulpverlening aan ouderen. 3.15
De zorgverzekeraars
Het overgrote deel van de aangeboden zorg wordt gefinancierd via contracten met zorgverzekeraars. Steeds vaker vindt overleg plaats tussen directie en zorginkopers over verbeteringen in de zorg. Een van de grote verzekeraars is meestal aanspreekpunt.
30
Afspraken die daarbij worden gemaakt met de ‘preferente’ zorgverzekeraar worden meestal zonder verdere discussie overgenomen door de ‘verre’ verzekeraars. Momenteel neemt VGZ die functie waar voor ons gezondheidscentrum. Zorgverzekeraars CZ en VGZ hebben samen meer dan 75% van het patiëntenbestand als cliënt. Dat is al jaren zo. Er is weinig verschuiving naar de overige (‘verre’) zorgverzekeraars. Tabel 17. Aantallen bij de huisarts ingeschreven patiënten per zorgverzekeraar GC Reeshof 2014 Zorgverzekeraar
Totaal
Perc
CZ
4075
41%
VGZ
3426
34%
Achmea
1135
11%
Menzis
499
5%
Multizorg
306
3%
De Friesland
85
1%
Zorg en zekerheid
7
0%
Multizorg VRZ volmacht
6
0%
461
5%
Overigen
0
0%
Avéro Achmea (volmacht)
42
0%
VGZ (volmacht)
Totaal verzekerden
10042
31
4
GEZONDHEIDSCENTRA ZUID-NEDERLAND (GZN)
4.1
Ontstaansgeschiedenis
Zestien gezondheidscentra in Zuid-Nederland werken al tien jaar plezierig met elkaar samen. In de loop der tijd is een helder beeld ontstaan dat de vraagstukken en de oplossingen die spelen in de verschillende centra, met elkaar vergelijkbaar zijn. Daarnaast is het speelveld voor gezondheidscentra de laatste jaren fors veranderd. Gezondheidscentra Zuid-Nederland is van mening dat zij door het bundelen van haar krachten kan komen tot een gezamenlijk geïntegreerd aanbod eerstelijns gezondheidszorg. Door samen te werken worden kennis en ervaring gedeeld en vormen de gezondheidscentra een aanspreekbare organisatie voor derden. Het ontwikkelen en implementeren van geïntegreerde zorg, alsmede het vertalen ervan in de alledaagse bedrijfsvoering, is geen eenvoudige taak. Onderlinge steun en expertise uitwisseling achten de gezondheidscentra noodzakelijk en vraagt om een nieuwe organisatorische structuur. In 2013 werd daarom een vereniging opgericht. Het bestuur is als volgt samengesteld: Leo Kliphuis, voorzitter Wim Ooms, secretaris Frans van Muilwijk, penningmeester. Er zijn 19 gezondheidscentra lid die allen CZ of VGZ als als preferente zorgverzekeraar hebben. 4.2
Project ZonMw
GZN heeft in het kader van het ZonMw programma ‘Op een lijn’ subsidie gekregen om de samenwerking beter te structureren. Dit project is in 2013 succesvol afgerond. Gezondheidscentra Zuid-Nederland is een vitale, krachtige en slagvaardige netwerkorganisatie geworden. GZN heeft inmiddels bewezen succesvol bij te dragen aan innovatieve, wijkgerichte geïntegreerde zorg en ondersteuning. De effectieve en efficiënte backoffice biedt adequaat en op maat ondersteuning aan het primair proces. GZN wordt erkend en gewaardeerd als organisatie die in brede zin proeftuin kan zijn voor dergelijke projecten, en vervult met verve haar rol als ambassadeur. Meer informatie is te vinden op de website: www.gezondheidscentrazuidnederland.nl 4.3
Ontwikkelingen
GZN speelt een belangrijke rol in het overleg met zorgverzekeraars VGZ en CZ op welke manier de GES-module ingezet kan worden voor een betere organisatie van de eerste lijn. De aansluiting bij het politieke beleid om meer zorg in de buurt te organiseren is daarbij van belang. Steeds meer staat het wijkgericht werken centraal waarbij van gezondheidscentra wordt verwacht daarbij een belangrijke rol te spelen. De financiering van de huisartsenzorg wordt vanaf 2015 sterk gewijzigd. Dat heeft ook belangrijke consequenties voor de financiering van gezondheidscentra. De GES-module gaat op in segment 2 van de bekostiging (populatiegericht), samen met de financiering van de eerstelijns DBC’s via zorggroepen. VGZ heeft al aangekondigd de GES-module vanaf 2015 af te bouwen. Hierbij is momenteel nog geen duidelijkheid over een alternatieve financiering, bijv. via segment 3. Dit leidt tot grote onzekerheid over de toekomst van de gezondheidscentra. GZN speelt een belangrijke rol in het aanwenden van invloed op landelijk niveau om het belang van de gezondheidscentra voor het voetlicht te brengen.
32
5
DE ORGANISATIE
5.1
Het samenwerkingsverband
Het gezondheidscentrum is een gedeeld eigendom van de apotheek, Thebe, de fysiotherapie en de huisartsen. Het gebouw wordt door hen gezamenlijk beheerd via een Vereniging van Eigenaren. Daarnaast hebben zij vanaf het eerste begin een samenwerkingsverband opgericht: stichting Samenwerkingsverband Eerstelijnsgezondheidszorg Reeshof (SER). Naast de huidige eigenaren van het gebouw zijn ook de in het gezondheidscentrum werkende eerstelijns psychologen en het buiten het gezondheidscentrum gevestigde IMW lid van het samenwerkingsverband. Nadat per 01.01.2012 de jeugdgezondheidszorg voor 0 - 4 jarigen werd geïntegreerd in de GGD, is de GGD Hart voor Brabant eveneens onderdeel van het samenwerkingsverband. In 2013 heeft Thebe het bedrijfsonderdeel diëtetiek en voeding beëindigd. De diëtist is op zelfstandige basis verder gegaan en daardoor op individuele basis lid geworden van het samenwerkingsverband. De psychologen, die een ruimte huurden in het gezondheidscentrum, hebben in 2013 een woning aangekocht tegenover het gezondheidscentrum en deze omgebouwd tot een dependance van het gezondheidscentrum. Het samenwerkingsverband ontvangt van de zorgverzekeraars geld voor de ontwikkeling van geïntegreerde zorgprogramma’s (GES-module). 5.2
Organisatie en verantwoordelijkheidsverdeling
De zorgverleners van het gezondheidscentrum werken als zelfstandige beroepsbeoefenaren (niet in loondienst van de SER) vanuit een eigen maatschap of andere juridische vorm. De apotheker en huisartsen hebben diverse medewerkers in loondienst. Ook de praktijkvoerende fysiotherapeuten hebben verschillende andere fysiotherapeuten in loondienst. De organisatie en verantwoordelijkheidsverdeling van het zorgaanbod is binnen de SER/GCR als volgt geregeld: § Het samenwerkingsverband is verantwoordelijk voor de uitvoering van de contracten die zij met de zorgverzekeraars afsluit in het kader van de module geïntegreerde eerstelijnszorg. § Er zijn sub-contracten tussen het samenwerkingsverband en de deelnemende zorgaanbieders. § Interne regie: de organisatie heeft een bestuur en een managementstructuur die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het contract, het (kwaliteits)beleid en de organisatie van de geïntegreerde samenwerking. § Voor de uitvoering van de rechtstreekse patiëntenzorg hebben de zorgverleners aparte contracten met de zorgverzekeraars. De zorgverleners zijn zelf verantwoordelijk voor de kwaliteit van deze zorg. De statuten van de stichting zijn in 2013 geactualiseerd. 5.3
Bestuur en directie
Het bestuur bestaat in 2013 uit 5 personen. Twee van hen zijn tevens patiënt in het gezondheidscentrum. Er is deskundigheid op de volgende vakgebieden: jurist, controller, arts en bedrijfsleven (levensmiddelenindustrie). Om de verbinding tussen bestuur en werkvloer te borgen is een van de huisartsen toegevoegd aan het bestuur. Het samenwerkingsverband heeft een directeur, een office manager en een stafmedewerker in dienst. Zij werken allen in deeltijd. 5.4
De klachtencommissie
De klachtencommissie bestaat in 2013 uit 3 personen. Een van de leden is tevens patiënt in het gezondheidscentrum. Er is deskundigheid op de volgende vakgebieden: jurist, verpleegkundige en
33
gezinsbegeleiding. De klachtencommissie heeft in 2013 een keer vergaderd. Belangrijkste agendapunten: acties n.a.v. ontvangen klachten en resultaten van de patiënten raadpleging (zie ook 5.4). De hulpverleners van GC Reeshof zijn op de hoogte van de klachtenregeling. Voor patiënten is deze digitaal beschikbaar via onze website. Een gedrukt exemplaar kunnen patiënten aanvragen, o.a. via een antwoordformulier in de folder van de klachtencommissie. De folder van de klachtencommissie is voor patiënten beschikbaar via de leestafels in de wachtruimte. Klachten, maar ook wensen/suggesties, kunnen schriftelijk ingediend worden (bijv. via de antwoordstrook in de klachtenfolder) en digitaal (via het klachtenformulier op de website). In toenemende mate worden klachten ingediend via de directie mail van GC Reeshof. In 2013 ontvingen we 1 klacht via de folder, 2 klachten via de website en 2 klachten per mail. In 2013 zijn de volgende klachten ontvangen: § Geen informatie in uitnodigingsbrief onderzoek hart- en vaatziekten inzake eigen bijdrage laboratoriumonderzoek. Resultaat: informatievoorziening inzake eigen risico is aangepast (zowel schriftelijk als mondeling). § Niet mogelijk om op dezelfde dag afspraak te maken bij de eigen huisarts/verkeerd advies assistente. Resultaat: klacht in team besproken en huisarts heeft telefonisch contact gehad met klager. § Klacht over houding assistente bij telefonisch verzoek voor afspraak op korte termijn bij huisarts. Resultaat: huisarts heeft gesprek gehad met klager en assistente en besproken hoe communicatie beter kan. Tevens gewezen op mogelijkheid om online afspraak te maken. § Niet mogelijk om in de week na vakantie huisarts een afspraak te maken. Klager om toelichting gevraagd, aangezien niet duidelijk was of het een telefonische of online afspraak betrof. Geen reactie hierop ontvangen. Resultaat: aangezien klager op gewenste dag bij huisarts is geweest en niet reageerde op verzoek tot toelichting, geen actie meer ondernomen. § Medicatie niet voldoende op voorraad bij apotheek en daardoor te weinig tabletten ontvangen. Resultaat: uitleg aan klager waarom medicatie niet volledig op voorraad is. Tevens uitleg over registratie- en controlesysteem, waaruit volledige aflevering blijkt. Reactie van klager ontvangen met excuses; medicatie toch correct afgeleverd. We hebben geen wensen/suggesties ontvangen. 5.5
Zorgvisie Gezondheidscentrum Reeshof
Het gezondheidscentrum biedt eerstelijns zorg vanuit een integrale, holistische visie op zorg. De hulpverleners kiezen vanuit deze grondhouding ervoor om de zorg systematisch volgens professionele normen in zorgprogramma’s te organiseren, echter zonder de patiënt achter de aandoening uit het oog te verliezen. De schaalgrootte van het gezondheidscentrum is zodanig dat het vertrouwelijke, persoonlijke karakter voor de patiënt behouden blijft. Patiënten in GC Reeshof hebben een eigen, vaste huisarts. De hulpverleners in het gezondheidscentrum bieden zorg op maat. Zorgvragen worden niet benaderd als losstaande, rationele problemen, maar worden benaderd vanuit het doel van de patiënt in het leven. De ene patiëntsituatie vraagt namelijk meer om probleemoplossing, de andere vraagt juist meer om ondersteuning bij zelfredzaamheid of oefening bij het omgaan met een terugkerende of chronische klacht. De maatschappelijke ontwikkelingen worden continue gevolgd. Ontwikkelingen zoals zorg in de buurt, participatiemaatschappij, van zorg en ziekte naar gezondheid en gedrag; de transities worden ook vertaald in nieuw zorgaanbod. De zorg die Gezondheidscentrum Reeshof levert is ingekaderd in een maatschappelijke verantwoordelijkheid. Dat uit zich in de volgende activiteiten: § Het waarborgen van snelle toegang tot de eerstelijns zorg. § Rationeel voorschrijfgedrag op basis van evidence-based, waar mogelijk generiek en afwachtend t.a.v. nieuwe medicijnen. § Aandacht voor zorgkosten.
34
§ § § § § § §
Taakverschuiving in de zorg: de juiste zorg op het juiste deskundigheidsniveau, maar met aandacht voor het behouden van overzicht. Collegiale relatie met de overige hulpverleners in de wijk, met als doel een optimale samenwerking rond de patiënt. Intensief contact met specialisten. Bedoeling om daar waar mogelijk patiënten te behandelen in de eerste lijn. Intensivering contacten met welzijnswerk en gemeente. Het leggen van verbindingen tussen de eerstelijns zorg en het sociale domein. Aandacht voor de wensen van het NPCF m.b.t. de geïntegreerde eerste lijn. Deelname aan regionale zorggroepen m.b.t. organisatie van de ketenzorg voor diabetes, COPD, CVRM en depressie.
35
6
HUISARTSENZORG
6.1
Praktijkpopulatie
De leeftijdsopbouw van de patiënten die GCR bezoeken weerspiegelt die van de wijk als geheel. Hieronder wordt de leeftijdsverdeling zowel in tabelvorm als grafisch gepresenteerd. Tabel 18. Leeftijdsverdeling patiënten GC Reeshof, 31.12.2013 Percentages Leeftijd Totaal
2013
2012
2011
2010
0-9
1051
10,64%
10,51%
10,24%
10,30%
10-19
1392
14,09%
15,52%
16,68%
17,70%
20-29
1649
16,69%
16,17%
15,98%
15,60%
30-39
1107
11,21%
10,93%
10,52%
10,00%
40-49
1434
14,52%
16,55%
17,82%
19,60%
50-59
1967
19,91%
18,97%
18,49%
17,00%
60-69
849
8,59%
7,26%
6,13%
5,60%
70-79
262
2,65%
2,41%
2,41%
2,30%
80-89
145
1,47%
1,50%
1,46%
1,40%
>90
22
0,22%
0,17%
0,28%
0,30%
37,3
36,6
36,2
35,5
TOTAAL Gem. leeftijd
9878
Grafiek 3. Leeftijdsverdeling ingeschreven patiënten bij de huisartsen GC Reeshof, 2013
Om een indruk te krijgen van de vergrijzing van de ingeschreven populatie wordt hieronder het aantal patiënten boven 60 berekend en vergeleken met de afgelopen jaren.
36
Tabel 19. Ingeschreven patiënten > 60 jaar vanaf 2009 Totaal
Perc.
Perc.
Perc.
Perc.
Perc.
Leeftijd
2013
2013
2012
2011
2010
2009
Totaal > 60 jaar
1278
12,94%
11,3%
10,3%
9,7%
10,1%
Grafiek 4. Totaal aantal ingeschreven patiënten > 60 jaar
Zoals te verwachten is het aantal 60+ers dit jaar weer verder toegenomen. De gemiddelde leeftijd is in 6 jaar met 3,3 jaren gestegen : van 33,9 in 2007 naar 37,3 in 2013. Gemiddeld neemt de gemiddelde leeftijd jaarlijks toe met ongeveer 0,5 jaar. 6.2
Praktijkorganisatie en medewerkers
De organisatiestructuur van de 5 huisartsen ziet er als volgt uit: De huisartsen Breedveld, Stokmans en Hendriks hebben samen een maatschap en werken als 1 praktijk. Er zijn 4 doktersassistenten werkzaam. Daarnaast fungeren Dr. Breedveld en Dr. Stokmans als opleider t.b.v. AIO’s die afkomstig zijn van de Universiteit van Maastricht. Tevens is er vaak een stagiaire doktersassistente. De huisartsen Zomer en Stok hebben ieder een eigen praktijk met gescheiden ingeschreven patiënten. Er zijn 3 doktersassistenten werkzaam. Vanaf augustus 2013 is Dr. Stok met pensioen gegaan en is de praktijk overgenomen door Dr. Rodenburg. Het gehele personeel van de huisartsen is in dienst van een gezamenlijke kostenmaatschap, ook de praktijkondersteuners.
De praktijkondersteuners worden formeel per toerbeurt aangestuurd door 2 van de 5 huisartsen. Tussen de 5 huisartsen vindt verder tweewekelijks een organisatorisch overleg plaats. De doktersassistenten zijn vast verdeeld over de huisartsen. De huisartsen sturen functioneel hun eigen doktersassistenten aan. In geval van onverwachte uitval worden wel doktersassistentes uitgewisseld. Er is maandelijks een werkoverleg per praktijk tussen de huisartsen en hun eigen doktersassistentes.
37
Twee huisartsen hebben de opleiding voor reizigersadvisering gevolgd. Een van de doktersassistentes verricht voor beide praktijken het reizigersspreekuur. Sinds augustus 2012 is een praktijkverpleegkundige werkzaam in het gezondheidscentrum t.b.v. de ouderenzorg. Deze wordt gefinancierd door de 5 huisartsen van het gezondheidscentrum, samen met de huisartsen van Tuindorp. Zij hebben daarvoor een separate samenwerkingsovereenkomst onder de naam ESOR (Eerstelijns Samenwerkingsverband Ouderenzorg Reeshof). Daarnaast loopt er een pilot maatschappelijke ondersteuning. Dit is een gezamenlijk initiatief van het gezondheidscentrum, Gemeente Tilburg, ContourdeTwern en CZ waarin getracht wordt een brug te slaan tussen het medische en maatschappelijke domein middels een consulent maatschappelijke ondersteuning (CMO). Bovengenoemde organisaties financieren deze pilot. De huisartsen maken allen gebruik van hetzelfde informatiesysteem Medicom. Op werkdagen is er altijd een huisarts aanwezig. Bij vakanties wordt er voor elkaar waargenomen. Er is een website (www.gcreeshof.nl) waarop up-to-date informatie vermeld staat van alle in het gezondheidscentrum aanwezige disciplines. Tabel 20. Medewerkers huisartsenzorg GC Reeshof, 2013 Aantal Medewerkers
Aantal Fte
Huisartsen
5
4
Doktersassistenten
7
4,63
POH-somatiek
2
1,55
POH-GGZ
1
0,4
PV ouderenzorg
1
0,38
CMO
1
0,3
Functie
6.3
Geleverde huisartsenzorg in 2013
De meeste gegevens kunnen met de Q-module worden uitgedraaid uit Medicom. Er is voor gekozen om enerzijds de totale verrichtingen in beeld te brengen en anderzijds de verrichtingen die door de POH worden gedaan. 6.3.1
Totaal aantal verrichtingen
Tabel 21. Aantal contacten huisartsenzorg GC Reeshof, excl. M&I, 2013 Tot. 2013
Tot. 2012
Tot. 2011
Tot. 2010
Tot. 2009
Tot. 2008
Verrichtingen
Aantal
Aantal
Aantal
Aantal
Aantal
Aantal
Consult HA
19790
18616
19324
17585
18785
18117
Consult HA > 20 min
3266
3812
3811
4609
3739
3316
Visite HA
535
559
609
611
765
698
Visite HA > 20 min
238
290
241
326
281
334
Telefonisch consult HA
6873
7522
8197
9027
7799
5589
Consult POH-S
655
1062
851
781
484
555
Consult POH-S > 20 min
710
755
560
884
1123
577
Consulten Ketenzorg COPD
49
61
4
Consulten Ketenzorg Diabetes
1049
1059
974
Consulten Ketenzorg CVRM
371
Visite POH-S
44
83
96
93
64
85
Visite POH-S > 20 min
22
71
54
99
168
127
1002
1200
713
920
956
704
Telefonisch consult POH-S
38
Consult POH-GGZ Consult POH-GGZ > 20 min
4
0
2
1
713
803
774
193
Visite POH-GGZ > 20 min
2
0
0
2
Telefonisch consult POH-GGZ
21
25
24
5
Visite PV OUD
16
2
Visite PV OUD > 20 min
327
90
Telefonisch consult PV OUD
120
9
TOTAAL 2013
35807
36019
36234
34935
34164
30102
Vgl. totaal 2012
36019
Praktijkgrootte
9878
10065
10020
10188
9937
9864
4,0
3,6
3,6
3,4
3,4
3,1
Aantal contacten/ patiënt volgens CBS (consulten + visites + telefonische consulten)
De contactfrequentie volgens de definitie van het CBS (consulten + visites + telefonische consulten) bedraagt binnen het gezondheidscentrum 4,0 contacten per patiënt (in vergelijking tot 3,6 vorig jaar). Dat ligt ca. 2,4% lager dan het landelijk gemiddelde van 4,1 (gemiddeld aantal contacten per persoon in 2013). Dit wordt voor een deel veroorzaakt door de relatief jonge populatie. De gemiddelde leeftijd in Nederland lag in 2013 op 40,8. Bij de in het gezondheidscentrum ingeschreven patiënten ligt dat op 37,2 (2013). Tabel 22. M&I verrichtingen door de huisartsen GC Reeshof, 2013
M&I module
Audiometrie
2013
2012
2011
2010
2009
2008
GCR
GCR
GCR
GCR
GCR
GCR
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
51
59
41
43
58
56
Chirurgie
268
279
286
273
258
249
Therapeutische injectie
217
143
138
136
167
159
98
96
96
81
64
62
113
108
60
106
42
55
Tapen
25
19
41
36
43
73
Vervang. specialistenbezoek
47
45
52
77
75
124
Euthanasie
3
0
0
0
1
0
822
749
714
752
708
778
IUD Intensieve zorg visite
Totaal aantal M&I
Het totaal aantal M&I verrichtingen fluctueert sinds 2008 slechts marginaal. 6.3.2
Werkzaamheden POH
In tabellen 23 en 24 wordt een overzicht gegeven van de werkzaamheden die de POH-Somatiek hebben verricht, waarbij een vergelijking is gemaakt met de voorgaande 5 jaren.
39
Tabel 23. Aantal contacten praktijkondersteuners somatiek GC Reeshof, 2013 GCR 2013 GCR 2012 GCR 2011 GCR 2010 GCR 2009 GCR 2008 Verrichtingen
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Consult POH
655
1062
851
781
484
555
Consult POH > 20 min
710
755
560
884
1123
577
49
61
4
Consulten Ketenzorg DM
1049
1059
974
Consulten Ketenzorg CVRM
371
Consulten Ketenzorg COPD
Visite POH
44
83
96
93
64
85
Visite POH > 20 min
22
71
54
99
168
127
Telefonisch consult POH
1002
1200
713
920
956
704
Totaal aantal contacten
3902
4291
3252
2777
2795
2048
Het aantal contacten (consulten + visites + telefonische consulten) is met ca. 9% gedaald. Er zijn veel minder ‘gewone’ consulten gedaan. Dit komt vooral omdat het aantal consulten CVRM nu onder de ketenzorg CVRM wordt geregistreerd. Er worden ook minder visites gedaan. Dat zal voor een deel het gevolg zijn van de inzet van een praktijkverpleegkundige ouderenzorg, waardoor het aantal ‘sociale visites’ door de POH-S is afgenomen. Tabel 24. Aantal verrichtingen M&I praktijkondersteuners somatiek GC Reeshof, 2013 2013
2012
2011
2010
2009
2008
M&I module
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Longfunctie
99
95
96
107
142
133
24 BD meting
50
25
31
16
29
35
Doppler
24
35
46
21
21
15
Teststrips bloedsuiker
203
315
342
284
293
223
Diabetesbegeleiding
1049
912
856
241
268
216
Instellen op insuline
137
147
118
96
77
36
COPD Jaarcontrole
49
61
4
Cognitieve functietest
16
16
16
18
21
10
Compressie ulcus cruris
3
6
16
26
14
16
Er is wederom een toename in het aantal diabetes-begeleidingen. Het aantal COPD jaarcontroles lag iets lager. Mogelijk als gevolg van een opschoning van dossiers sinds de start van de COPD begeleiding. Daarnaast zijn er patiënten die niet voor de jaarcontrole komen en dus 'uitvallen'. Het aantal 24uurs bloeddrukmetingen is weer een stuk omhoog gegaan (verdubbeling t.o.v. vorig jaar). In tabel 25 en 26 wordt een overzicht gegeven van de werkzaamheden die de POH-GGZ heeft verricht. Tabel 25. Aantal contacten praktijkondersteuner GGZ GC Reeshof, 2013 GCR 2013
GCR 2012
GCR 2011
GCR 2010
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
4
0
2
1
713
803
774
193
Visite POH-GGZ > 20 min
2
0
0
2
Telefonisch consult POH-GGZ
21
25
24
5
Verrichtingen Consult POH-GGZ Consult POH-GGZ > 20 min
40
De werkzaamheden van de POH-GGZ bestaan met name uit langere gesprekken. Korte gesprekken, visites en telefonische contacten zijn sporadisch. Het aantal consulten is sterk afgenomen t.o.v. 2012 (van in totaal 803 naar 717 consulten). Tabel 26. Gepresenteerde pathologie praktijkondersteuner GGZ GC Reeshof, 2013 Pathologie
Aantal 2013
Aantal 2012
Aantal 2011
Surmenage/overbelasting
71
63
77
Relatieproblemen
16
31
31
Verwerkingsproblemen
13
25
23
Angst/paniekstoornis
6
6
8
Depressie
41
18
17
Identiteit
0
8
13
Overig
28
36
32
Totaal
175
187
201
Het gemiddeld aantal consulten per cliënt is gelijk gebleven op 4,4. 6.3.3
Werkzaamheden praktijkverpleegkundige ouderenzorg
De werkzaamheden van de praktijkverpleegkundige ouderenzorg worden beschreven in het hoofdstuk zorgprogramma’s (zie 2.10). Tabel 27. Aantal contacten praktijkverpleegkundige ouderenzorg GC Reeshof, 2013 Totaal
Totaal
Verrichtingen
2013
2012
Visite PV OUD
16
2
Visite PV OUD > 20 min
327
90
Telefonisch consult PV OUD
120
9
De praktijkverpleegkundige bezoekt de kwetsbare ouderen thuis, nadat de huisarts deze 75 plussers heeft geselecteerd. In het eerste gesprek wordt de TFI (Tilburg Frailty Indicator) besproken en gebruikt de verpleegkundige de Orion lijst om een breed beeld te krijgen van huidige en dreigende problemen. Na de probleemanalyse wordt samen met de huisarts een zorg- en behandelplan geformuleerd, wat wordt afgestemd met de patiënt. Ook wordt een bezoekfrequentie afgesproken. Op navolgende pagina een overzicht van acties aan de hand van de huisbezoeken.
41
Tabel 28. Overzicht van interventies bij geïncludeerde kwetsbare ouderen, GC Reeshof, 2013 Interventies
GCR 2013
%
GCR 2012
%
114
100%
8
16%
Bespreken sociaal netwerk, mantelzorg
29
25%
onbekend
Toeleiding naar activiteit, vrijwilliger of welzijn
14
12%
5
10%
Inzet van hulpmiddelen: Loket Z
15
13%
5
10%
Valrisico analyse
9
8%
2
4%
Contact dementie consulent
6
5%
9
18%
Contact met thuiszorg
31
27%
2
4%
Contact ergotherapeut
6
5%
onbekend
114
100%
4
8%
Polyfarmacie check
31
27%
16
32%
Huisvesting; zorgadviseur, woningbouw
34
30%
onbekend
Advies, instructie en voorlichting, bijv. meer bewegen
Bespreken compliance en techniek medicatie
Naast de huisbezoeken in de wijk en aanleunwoningen, is de verpleegkundige begonnen met polyfarmacie reviews samen met de apotheker en de huisarts. In 2013 is dat bij 31 patiënten gedaan. Tabel 29. Overzicht van interventies n.a.v. polyfarmacie check bij geïncludeerde kwetsbare ouderen GC Reeshof, 2013 Polyfarmacie check
Totaal 2013
Totaal 2012
Patiënten besproken
31
16
Aantal gestopt
19
6
Aantal toegevoegd
18
6
Dosering gewijzigd
4
5
Inname schema gewijzigd
0
0
Aantal vervangen
0
6
6.4
Prevalentie van ziekten volgens ICPC-code
Via de Q-module is een uitdraai gemaakt van ICPC-codes die waren geconnecteerd aan het journaal.
42
Tabel 30. Gepresenteerde ziekten volgens ICPC-code in 2013 Hoofd groep
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
2013
2013%
2012
2012%
2011
2011%
2010
2009
A
Algemeen en niet gespecificeerd
1695
10,0%
1379
7,8%
1159
7,0%
975
916
B
Bloed en bloedv. organen
157
0,9%
147
0,8%
131
0,8%
118
113
D
Tractus digestivus
1368
8,1%
1406
8,0%
1351
8,1%
1253
1207
F
Oog
617
3,6%
633
3,6%
610
3,7%
580
539
H
Oor
904
5,3%
869
4,9%
920
5,5%
940
832
K
Tractus circulatorius
636
3,8%
665
3,8%
616
3,7%
544
560
L
Bewegingsapparaat
2413
14,2%
2764
15,7%
2839
17,0%
2518
2408
N
Zenuwstelsel
580
3,4%
571
3,2%
547
3,3%
473
446
P
Psychische problemen
891
5,3%
837
4,8%
868
5,2%
764
613
R
Tractus respiratorius
1943
11,5%
2647
15,1%
2002
12,0%
1922
1982
S
Huid en subcutis
2641
15,6%
2577
14,7%
2630
15,8%
2185
2366
T
Endocrien klieren/ metabol./voeding
369
2,2%
358
2,0%
368
2,2%
332
298
U
Urinewegen
744
4,4%
667
3,8%
638
3,8%
572
586
W
Zwangerschap/ bevalling/ AC
494
2,9%
490
2,8%
487
2,9%
406
390
870
5,1%
923
5,3%
952
5,7%
966
797
275
1,6%
258
1,5%
219
1,3%
206
183
363
2,1%
386
2,2%
330
2,0%
358
253
16960
100,0%
17577
100,0%
16667
100,0%
15112
14489
X Y Z
Geslachtsorganen en borsten vrouw Geslachtsorganen en borsten man Sociale problemen TOTAAL
De top 3 bestaat uit de volgende hoofdgroepen: § ziekten van de huid § ziekten aan het bewegingsstelsel § ziekten van het ademhalingsstelsel. Plaats 1 en 2 zijn hierbij gewisseld in vergelijking tot voorgaande jaren. Samen zijn deze ziekten goed voor 41,2% van de gepresenteerde aandoeningen. Verder valt op dat het aantal psychische problemen iets toeneemt. Zo ook het aantal onder 'algemeen' geclassificeerde consulten. Het aantal consulten m.b.t. tractus respiratorius neemt juist iets af. 6.5
Preventie
In deze paragraaf komen de griepvaccinatie, het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker en het rookstopadvies aan bod. Griepvaccinaties In 2013 werden 2.179 patiënten die tot de doelgroep behoren opgeroepen voor griepvaccinatie. Dat is 22% van het totaal aantal ingeschreven patiënten. Het opkomstpercentage is voor alle praktijk iets lager dan het voorgaande jaar. Van het totaal aantal ingeschreven patiënten heeft 12,47% op de oproep gereageerd en een griepvaccinatie ontvangen. Tabel 31. Griepvaccinaties (seizoensgriep) GC Reeshof, 2013 Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
2013
2012
2011
2010
2009
2008
Oproep
2179
2134
2056
1959
1701
1564
Opkomst
1232
1242
1232
1272
1153
1098
Opkomstpercentage
57%
58%
60%
65%
68%
70%
43
Vanaf 2008 is het opkomstpercentage steeds verder gedaald, van 70% destijds, naar de huidige 57%. Het aantal oproepen is in diezelfde tijd toegenomen met 39%, terwijl het aantal deelnemers met slechts 12% toenam. Hierbij spelen verschillende factoren een rol. Het aantal indicaties is de laatste jaren toegenomen. Bij dit laatste speelt een rol dat de ICPC-codering steeds verder is verbeterd. Momenteel hebben zodoende bijna 1.000 personen onder de 60 jaar een medische indicatie voor een griepvaccinatie. Voorts is de leeftijdsgrens verruimd van 65 naar 60 in 2008. De vergrijzing zorgt ervoor dat steeds meer mensen in de doelgroep passen. Verder is er nog het probleem dat een eenmaal toegekende ruiter ‘griepvaccinatie’ niet zomaar verwijderd wordt als hij niet meer van toepassing is, zoals na het stoppen van bepaalde medicatie. Mogelijk zijn er veel mensen die, gezien de ruime automatisch gestelde indicatiestelling, zelf vinden dat ze niet voor een griepvaccinatie in aanmerking komen, waardoor het opkomstpercentage steeds daalt. Vroegtijdige opsporing baarmoederhalskanker Tabel 32. Vroegtijdige opsporing baarmoederhalskanker GC Reeshof, 2013 Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
Totaal
2013
2012
2011
2010
2009
2008
Uitgenodigd
507
512
488
518
530
464
Geweest
346
354
339
355
417
356
Opkomstpercentage
68%
69%
69%
69%
79%
77%
In 2013 werden 507 patiënten die tot de doelgroep behoren opgeroepen voor een uitstrijkje. Dat is 5,1% van de ingeschreven patiënten. Een opkomstpercentage van 68% is voor het bevolkingsonderzoek naar baarmoederhalskanker hoger dan het gemiddelde in Nederland. Volgens gegevens van het RIVM lag de opkomst in 2012 rond 64%. Het is onduidelijk waarom er plots in 2010 zo’n grote daling is opgetreden. Sindsdien zijn de cijfers vrijwel gelijk gebleven. Het rookstopadvies In 2013 werden er weer wat meer patiënten begeleid bij het stoppen met roken. In totaal werd voor 65 patiënten het L-mis protocol ingevuld. In 2012 waren dat er slechts 27. Waarschijnlijk heeft de onduidelijkheid over de vergoedingen hierbij een rol gespeeld. 6.6
Kwaliteitsbeleid
Eind 2007 is besloten om deel te nemen aan de NHG praktijkaccreditatie. De huisartsen wensten als opleidingspraktijk de kwaliteit van hun werkzaamheden beter inzichtelijk te maken. Verder is het een wens om de werkzaamheden van de 3 verschillende praktijken steeds verder te integreren. Daarom is besloten de 3 praktijken als een geheel te accrediteren. De praktijk is geaccrediteerd op 13 november 2008. Deze accreditatie was geldig tot 13 november 2011. Vanwege het beëindigen van de vergoeding na 3 jaar door zorgverzekeraar VGZ werd door de huisartsen besloten te stoppen met de accreditatie, maar het kwaliteitsbeleid wel op dezelfde manier voort te zetten. 6.6.1
Veilig Incident Melden 2013
In het afgelopen jaar werden in totaal 8 meldingen gedaan. Deze werden als volgt gecategoriseerd.
44
Tabel 33. Veilig Incident Meldingen GC Reeshof, 2013 Meldingen
Risico
Categorie
Risico klein
4
Medisch inhoudelijk
0
Risico matig
3
Proces
2
Risico groot
1
Materiaal
1
8
Communicatie
1
Vergissing
3
Logistiek
1
Totaal
Van de 8 meldingen leidde het incident met groot risico tot aanvulling van de NHG-klapper en is er medisch inhoudelijk onderwijs geweest. In 3 gevallen was er sprake van een vergissing en zijn hieraan geen consequenties verbonden. Een melding betrof ondeugdelijk materiaal. Dit is nieuw besteld en er is een aanpassing gedaan in de lijst met controle van apparatuur. Er was 1 prikaccident met een laag besmettingsgevaar (oud bloed). Tot slot was er nog 1 melding m.b.t. onderlinge communicatie en 1 geval van verlies van een USB-stick. De noodzaak tot het doen van veilig incidenten melden dient regelmatig onder de aandacht gebracht te worden. 6.6.2
Overige kwaliteitsverbeteringen
CRP sneltest Via DCT is in 2011 in het laboratorium van de huisartsen een sneltest voor de bepaling van CRP geplaatst. Deze test maakt het mogelijk om bij (bovenste) luchtweginfecties duidelijker onderscheid te maken in de ernst van de infectie. Vaak wordt antibiotica voorgeschreven omdat een ernstige infectie klinisch niet uit te sluiten valt. De uitslag van een CRP test geeft meer zekerheid. Indien de uitslag verhoogd is, samen met de klinische verschijnselen, is dit aanleiding om een antibioticum voor te schrijven. Het apparaat blijkt vaak te worden gebruikt. Er werd nagegaan of er aanwijzingen zijn dat de bepaling van CRP een effect heeft gehad op het aantal voorschriften antibiotica (amoxicilline + doxycycline) in de laatste kwartalen van de afgelopen jaren. Tabel 34. Aantal uitgevoerde CRP testen en antibiotica GC Reeshof, 2013 Aantal CRP-testen
Totaal
Perc.
4e kwartaal 2011
381
4e kwartaal 2012
303
4e kwartaal 2013
161
verschil t.o.v. 2012
-142
-47%
Totaal
Perc.
Aantal AB-voorschriften 4e kwartaal 2011
290
4e kwartaal 2012
257
4e kwartaal 2013
249
verschil t.o.v. 2012
-8
-3%
In het vierde kwartaal van 2013 is er bij 161 patiënten een CRP test gedaan. Eigenlijk alle huisartsen hebben in 2013 substantieel minder gebruik gemaakt van de test dan in dezelfde periode van het voorgaande jaar. In totaal is het gebruik van de CRP test met 47% gedaald. Ook het voorschrijven van antibiotica is iets gedaald. In het vierde kwartaal van 2013 zijn 249 recepten antibiotica voorgeschreven; dat is een daling van 3% ten opzichte van 2012. Sinds de invoering van de CRP-sneltest in 2010 zet de daling van antibiotica voorschriften zich ook in 2013
45
verder door. Ten opzichte van 2010 is het aantal voorschriften antibiotica met 29% afgenomen (van 353 naar 249 voorschriften). De opvallende daling in het aantal CRP-testen kan mogelijk verklaard worden door een leereffect hiervan. Door de 'toetsing' van de kliniek middels een CRP-bepaling, zou het kunnen zijn dat er een betere inschatting gemaakt wordt van de klinische parameters van de patiënt. Dit zou de toevoeging van een CRP-test weer wat overbodig maken. IJken apparatuur De apparatuur wordt jaarlijks geijkt.
46
7
APOTHEEK
7.1
Inleiding
Apotheek de Reeshof is sinds 1983 verantwoordelijk voor de geneesmiddelenvoorziening en de farmaceutische zorg voor mensen binnen en buiten de wijk de Reeshof. De kern van onze verantwoordelijkheid is het leveren van goede, verantwoorde farmaceutische zorg waarbij wij nauw samenwerken met de verschillende zorgverleners. Wij zijn ons bewust van de kostenontwikkeling in de gezondheidszorg en streven middels FTO, substitutie en voorlichting naar de meest doelmatige geneesmiddelenvoorziening. Om deze verantwoordelijkheid blijvend waar te kunnen maken werken wij volgens de richtlijnen en standaarden van de beroepsgroep van apothekers, vastgelegd in de Nederlandse Apotheek Norm. Daarbij maken wij gebruik van een kwaliteitssysteem waarbij wij structureel onze eigen kwaliteit meten en verbeteren. De apotheek is sinds 2007 ISO-HKZ gecertificeerd. In december 2013 hebben we wederom via een hercertificering het HKZ-keurmerk voor apotheken ontvangen. Met het opnieuw behalen van dit keurmerk laten we zien dat we voldoen aan de eisen die de NAN (Nederlandse Apotheek Norm) voor een openbare apotheek stelt. Wij zijn erg trots dit certificaat behaald te hebben en ervan overtuigd dat het kritisch bekijken van en de vastlegging van onze werkwijze ten goede komt aan de zorg die we aan onze patiënten verlenen. In Apotheek de Reeshof werken 5 apothekers: Maud van der Wegen, Merel von Hout, Kathleen Parel, Annette Leijen en Roel Termeer. Daarnaast werken er 23 assistentes, 4 bezorgers en 2 interieurverzorgers.
Eind 2011 is Apotheek de Reeshof een intensieve samenwerking aangegaan met De Wever waardoor er een (denkbeeldige) splitsing is ontstaan tussen de balie-apotheek en de instellingen-apotheek. Fysiek is Apotheek de Reeshof in 2013 nog één apotheek, maar de assistentes werken ofwel voor de balie-apotheek, ofwel voor de instellingen-apotheek.
47
Apotheek de Reeshof is onderaannemer van de Nederlandse Farmaceutische Zorggroep (NFZ). De NFZ sluit als hoofdaannemer contracten met zorgverzekeraars voor haar onderaannemende apothekers en ziet toe op uitvoering in nauwe samenwerking met vertrouwde partners. Apotheek de Reeshof heeft nog 3 vestigingen in de Reeshof: Apotheek Heyhoef, Apotheek Dalem en Apotheek Witbrant. Uiteraard vindt er tussen deze apotheken regelmatig overleg plaats en wordt er nauw samengewerkt. 7.2
Apotheek visie
Samenwerking in de zorg is in de toekomst de meest efficiënte manier om met zorgvragen om te gaan. Samenwerkingsvormen, zowel in horizontale als in verticale zin, zullen verder worden ontwikkeld. De patiënt staat centraal en de zorgverleners richten zich gemeenschappelijk op de wensen van de patiënt. Farmaceutische zorg is één aspect in de totale gezondheidszorg rond de patiënt en dient samen met andere disciplines ingezet te worden om een zo groot mogelijk totaaleffect te realiseren. In de visie op eerstelijns zorg in de Reeshof staan drie elementen centraal: § De zorg wordt integraal geleverd. Tussen betrokken hulpverleners worden toetsbare afspraken gemaakt over informatie overdracht, verwijzing en dergelijke. Voor de aanpak van veel voorkomende complexe problematiek (bijvoorbeeld COPD, diabetes) worden werkafspraken en protocollen ontwikkeld. § De gebruikers hebben invloed op de zorg. § De zorg is doelmatig georganiseerd. De apotheek is naast een zorgverlener een commerciële instelling die winst realiseert teneinde de farmaceutische zorg te kunnen garanderen. 7.3
Apotheekprocessen
Binnen de apotheek vinden er twee soorten processen plaats. De Farmaceutische Zorg die zich toespitst op het leveren van het juiste middel voor de juiste patiënt. En de Farmaceutische Patiënten zorg (FPZ) die zich toespitst op het veilig gebruiken van het geneesmiddel. Het voert te ver om alle onderdelen van deze processen te bespreken. Hieronder lichten we er een aantal toe.
48
7.3.1
Farmaceutische zorg
De apotheken zijn gecertificeerd en het kwaliteitssysteem is in het werkproces geïntegreerd. Wij zijn een lerende organisatie met als doel om jaarlijks verbeterslagen te maken daar waar dat mogelijk is. Wij vragen ook onze patiënten naar hun mening en hebben daarvoor een klachtenregistratiesysteem en hebben in 2013 meegedaan aan een klanttevredenheidsonderzoek. Daarnaast beoordelen wij ook onze leveranciers. Herhaalservice In 2013 is de herhaalservice, die in 2012 door Apotheek de Reeshof gestart is met 1 huisarts, uitgerold naar de overige huisartsen in het gezondheidscentrum. De herhaalservice is bedoeld voor mensen die langdurig en doorlopend bepaalde geneesmiddelen moeten gebruiken. Bij het starten met deze service voor een patiënt worden eerst alle medicijnen gesynchroniseerd. Daardoor ontstaat er één periodieke levering voor alle medicatie, in plaats van meerdere aflevermomenten afhankelijk van welk medicijn op raakt. Vervolgens vragen wij voor patiënten die aangemeld zijn voor de herhaalservice herhaalrecepten voor de chronische geneesmiddelen aan met behulp van de herhaalmodule in Pharmacom. Na fiattering door de eigen huisarts maken wij de geneesmiddelen voor de patiënt klaar en sturen de patiënt een bericht wanneer de nieuwe voorraad geneesmiddelen klaar ligt in de apotheek. Dit scheelt ons en de huisarts tijd, voorkomt een te hoge thuisvoorraad, gaat verspilling tegen en bevordert de therapietrouw. Daarnaast bestaat er voor patiënten de mogelijkheid om via de website hun herhaalrecepten te bestellen. De aanvraag van herhaalrecepten via de website is mogelijk door het invoeren van het nummer dat op dit herhaalrecept staat. Indien voor 12.00 uur aangevraagd staat dit de volgende werkdag na 14.00 uur klaar en kan de patiënt dit komen afhalen met het herhaalbriefje.
Klachten, fouten en complimenten In de apotheken gaan wij serieus om met de klachten die worden gemeld door klanten, ketenpartners en leveranciers over de zorg- en dienstverlening van de apotheken. Naast klachten en complimenten van klanten worden ook fouten (in uitbestede dienst), recalls, interne afwijkingen en klachten op gebied van Arbo, interventie en leveranciers vastgelegd. In de apotheek spreken wij ook wel over afwijkingen. Afwijkingen worden direct geregistreerd. Indien mogelijk wordt de afwijking afgehandeld door degene die de afwijking heeft aangenomen, anders wordt de afwijking overgedragen aan een
49
collega. De afhandeling en de eventuele maatregelen worden in het werkoverleg met het team besproken en indien nodig teruggekoppeld naar de klant. Door de afwijkingen periodiek te analyseren en te vergelijken met voorgaande periodes, komen wij tot een structurele verbetering van onze activiteiten en dienstverlening. In 2013 zijn in totaal 223 afwijkingen geregistreerd. De meeste van deze klachten kunnen worden ingedeeld in de categorie ‘levering aan de cliënt’. Klanttevredenheid/patiënten ervaringen Het klanttevredenheidsonderzoek is uitgevoerd samen met de andere apotheken binnen de Reeshof. Tabel 35. Resultaten klanttevredenheidsonderzoek Apotheek de Reeshof 2013 Klanttevredenheidsonderzoek
Resultaat
Hoeveel klanten hebben in 2013 deelgenomen aan het klanttevredenheidsonderzoek
114
Wat was het gemiddelde cijfer dat de klant aan apotheek gaf?
8,1
Wat is het belangrijkste verbeterpunt dat uit het klanttevredenheidsonderzoek 2013 naar voren komt?
We leveren veel zorg aan cliënten van onze apotheken. Maar weten dat niet altijd goed naar voren te brengen. We communiceren hier niet over, maar doen het gewoon. Hierdoor krijgen we hiervoor niet altijd de waardering.
Welke verbeterpunten zijn opgepakt in 2012 naar aanleiding van het klanttevredenheidsonderzoek 2011?
1.
Beschikbaar stellen van een informatieruimte voor gesprekken met patiënten. Actief patiënten uitnodigen hier een gesprek te voeren.
2.
Bewust zijn met privacygevoelige gesprekken aan de balie.
3.
Genoeg zitplaatsen in de wachtruimte.
1.
Duidelijker communiceren over zorgtaken van de apotheek.
2.
Eerder evalueren/navragen wat de patiënt van de zorg vond. Bijvoorbeeld na een MRT-gesprek, incontinentieintake-gesprek etc.
Welke verbeterpunten worden in 2013 opgepakt naar aanleiding van het klanttevredenheidsonderzoek 2012?
Conclusie: we voeren veel zorgtaken uit in de apotheek, maar vergeten vaak dit te benoemen richting onze patiënten. Hierdoor volgt hier ook niet altijd de waardering voor. We proberen vaker de patiënt te betrekken in de evaluatie en gericht te vragen naar diens ervaring. 7.3.1.
Farmacotherapeutische patiëntenzorg
Farmaceutische patiëntenzorg is in Nederland op een hoog niveau. Ook Apotheek de Reeshof voldoet aan de in Nederland gangbare kwaliteitsnormeringen. Veel wat in apotheken aan farmaceutische zorg plaatsvindt onttrekt zich echter aan het oog van de patiënt. Wij maken die zorg transparanter via het doen van reviews en het vastleggen van prestaties die zorg transparanter maken. De apothekers worden zichtbaarder en voor de patiënt wordt duidelijker wat van de apotheken mag worden verwacht. Overal in de gezondheidszorg wordt hard gewerkt aan het inzichtelijk en transparant maken van de kwaliteit van de geleverde zorg. Voor de apotheken is daarvoor in 2007 een set prestatie indicatoren geïntroduceerd. Prestatie indicatoren bieden in de vorm van kengetallen inzicht in de kwaliteit van zorg. Prestatie indicatoren kunnen verschillende gebruiksdoelen hebben. Voor de apotheek worden de prestatie indicatoren door de IGZ (Inspectie voor de Gezondheidszorg) ingezet om het toezicht op de kwaliteit van zorg van openbare apotheken efficiënter en meer risicogericht te maken. Daarnaast moet de set indicatoren apothekers stimuleren en ondersteunen bij het verbeteren van de farmaceutische zorgverlening. Sinds 2010 wordt een deel van deze indicatoren ook openbaar gemaakt om de farmaceutische zorg transparant en zichtbaar te maken voor de zorgconsument. De indicatoren van de apotheek zijn afgezet tegen landelijke percentielen. De eerste 3 indicatoren moeten zo laag mogelijk scoren. De middelste indicatoren moeten zo hoog mogelijk scoren. De laatste 5 indicatoren werden helaas niet meer gemeten in 2012 en 2013.
50
Van apothekers wordt verwacht dat zij actief zijn in het beïnvloeden van de indicatoren en een rol spelen in het bewust voorschrijven door huisartsen. Tabel 36. Prestatie indicatoren 2010 – 2013 Naam indicator
2013
Landelijk gemiddelde 2013
6
6
5
2
2
1
31
33
33
2010 2011 2012
Percentage patiënten met minimaal 2 stootkuren prednis(ol)on ondanks chronisch long specifieke inhalatiemedicatie Percentage gebruikers antimycotica bij inhalatiecorticosteroïden
1
1
Percentage patiënten (16-45 jaar) met overgebruik van luchtwegverwijders bij astma
Percentage patiënten >70 jaar dat klassieke NSAID’s met gastroprotectie gebruikt
83
83
90
92
87
Percentage patiënten dat gelijktijdig nitraat en antithromboticum gebruikt (antithromboticum bij angina pectoris)
95
87
92
97
94
Percentage gebruikers sterke opioïden met tevens laxantia
58
52
57
59
53
53
61
71
77
74
71
Percentage patiënten met gebruik van nitraten of thrombocytenaggregatieremmers dat tegelijkertijd een statine gebruikt
81
79
77
Percentage gebruikers van triptanen zonder overbehandeling of met gebruik van een profylactisch middel
91
90
93
Percentage patiënten met een eerste uitgifte van slaapmiddelen met een gebruik van minder dan of gelijk aan 15 dagen
96
92
93
Percentage patiënten met protonpompremmers waarbij de laatste aflevering omeprazol of pantoprazol was met generiek in koopkanaal
86
87
87
Percentage patiënten met een eerste uitgifte NSAID’s van ibuprofen, naproxen of diclofenac met generiek inkoopkanaal of een van de preferente middelen diclofenac
92
94
89
Percentage coxib-gebruikers met vermoedelijk geen ischemische cardiovasculaire aandoeningen
80
76
84
Percentage patiënten met maagbescherming bij thrombocytenaggregatieremmers
73
79
71
Percentage patiënten met foliumzuur bij methotrexaatgebruik
93
96
94
Percentage dosisaerosol-gebruikers met voorzetkamer Percentage nieuwe gebruikers simvastatine met meer dan 20 mg van het totaal aantal nieuwe gebruikers simvastatine
70
61
Percentage patiënten met NSAID’s bij gebruik lisdiuretica en RAS–remmers
9
6
6
Percentage chronische gebruikers van benzodiazepinen (>65 jaar)
47
27
40
Percentage afleveringen van derde–generatie–chinolonen
5
5
8
Percentage patiënten dat langer dan 24 maanden onafgebroken een SSRI gebruikt
5
6
6
Percentage patiënten dat protonpompremmers langer dan 12 maanden onafgebroken gebruikt
48
44
53
Medicatiebeoordelingen Bij een medicatiebeoordeling (MBO) ligt de nadruk op problemen met betrekking tot ouderen en polyfarmacie. Het is dan ook belangrijk om op individueel niveau naar de medicatie van ouderen te kijken. Het medicatieprofiel wordt bij voorkeur jaarlijks bekeken door de apotheker en, na goedkeuring van de patiënt, besproken met de arts. Tijdens de MBO door een apotheker wordt gekeken naar meer
51
impliciete problemen, samenhang tussen de verschillende geneesmiddelen en aandoeningen, maar ook naar andere opvallende zaken in het medicatieprofiel. Tevens wordt de patiënt uitgenodigd op het medicijnconsult. Na afloop worden de besproken patiënten na drie maanden geëvalueerd. De interventies en resultaten zijn vastgelegd met behulp van de SAMRT in NControl. Een MBO is geslaagd als op termijn de patiënt volgens de geldende richtlijnen wordt behandeld en er therapietrouw is. Het afgelopen jaar heeft dit tot de volgende resultaten geleid. Tabel 37. Resultaten medicatiebeoordelingen apotheken Reeshof, 2013 Medicatiebeoordeling Totaal aantal patiënten medicatiebeoordeling uitgevoerd: 145 (Reeshof) 122 (Heyhoef) 28 (Witbrant) 95 (Dalem) De meeste geneesmiddelgerelateerde problemen die bij de apotheken zijn gevonden vallen binnen de volgende categorieën:
Klinisch-relevante contra-indicatie Onderbehandeling Overbehandeling
De uitvoering van MBO’s is goed verlopen. Door contracten via NFZ zijn er veel uitgevoerd in 2013. Patiënten ervaren het als prettig dat er eens naar de medicatie in zijn geheel gekeken wordt. Ook huisartsen zijn te spreken over deze vorm van samenwerken. Problemen zitten bij medicatie die opgestart is door specialisten in het ziekenhuis. Huisartsen veranderen daar toch weinig tot niets aan.
FTO Het Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) heeft als doel de kwaliteit en daarmee de veiligheid van medicijnverstrekking door huisartsen en apothekers te bevorderen. Het afgelopen jaar heeft dit tot de volgende resultaten geleid. Tabel 38. Resultaten FTO, 2013 FTO Aantal deelnemende apothekers
8
Aantal deelnemende huisartsen
16
Niveau FTO
De FTO-groep Tilburg-Reeshof functioneert op niveau 3 (1 = geen gestructureerd overleg; 2 = regelmatig overleg zonder concrete afspraken; 3 = regelmatig overleg met concrete afspraken; 4 = regelmatig overleg met toetsing van gemaakte afspraken)
Aantal bijeenkomsten
In 2013 is de FTO-groep 5 maal bijeen gekomen en zijn de volgende onderwerpen besproken: § NSAID’s en maagschade § Anticonceptiva § Migraine § Vitamine D § Diabetes type II en statines
De FTO-bijeenkomsten lopen naar verwachting. Er wordt na afloop van een FTO geïnventariseerd voor een onderwerp voor het volgend FTO en een voorbereidend huisarts en apotheker gekozen.
7.4
De Wever
Ook in 2013 leverde Apotheek de Reeshof de farmaceutische zorg voor alle verpleegen verzorgingsinstellingen van De Wever in Tilburg. De Wever is de grootste organisatie op het gebied van ouderenzorg in Tilburg. In 2013 zijn we gestart met de service ‘Apotheek de Reeshof aan huis’. Met die service bedienen we de mensen die van De Wever thuiszorg ontvangen. Deze service gaat veel verder dan het bezorgen van geneesmiddelen. Bij het eerste bezoek spreekt een apothekersassistente alle bestaande medicatie met de patiënt door.
52
Eventuele onnodige voorraad of verlopen geneesmiddelen neemt zij ter vernietiging mee terug naar de apotheek. Waar nodig leveren we de chronische medicatie in een medicatierol, en de medicatie naast de rol leveren we pro-actief. Regelmatig neemt de apothekersassistente telefonisch contact op of gaat bij de patiënt langs om te kijken of er medicatie nodig is en beantwoordt eventuele vragen. Daarmee nemen we de patiënt en de thuiszorgmedewerker alle handelingen rondom het bestellen van medicatie uit handen. Knippen in de medicatierol Naar aanleiding van opmerkingen van de inspectie bij een van de huizen van De Wever is Apotheek de Reeshof in 2013 gestart met de ‘knipservice’. De apotheek is ten alle tijden verantwoordelijk voor de inhoud van de medicatierol. Dat betekent dat alleen een apotheekmedewerker veranderingen mag doorvoeren in de inhoud van de zakjes. Verzorgenden mogen dus niet knippen in de Medicatierol. Sinds 2013 hebben wij ’s avonds en in het weekend een apothekersassistente beschikbaar om voor De Wever medicatie uit de rol te knippen wanneer het middel acuut gestopt dient te worden.
53
8
Fysiotherapie
8.1
De praktijk
De praktijk stelt zich tot doel het leveren van optimale en kwalitatief hoogwaardige, op de klachten van de patiënt afgestemde fysiotherapeutische zorg. Kernwaarden hierbij zijn: multidisciplinaire samenwerking, zorg op maat, persoonlijke aandacht voor de patiënt, transparantie en laagdrempeligheid. Het inzicht geven in zijn/haar klachtenbeeld staat centraal met daarbij als doelstelling een zo goed mogelijke zelfredzaamheid van de patiënt te bewerkstelligen. In de praktijk kunnen alle inwoners van de Reeshof e.o. terecht die behoefte hebben aan fysiotherapeutische zorg, zowel voor individuele als groepstherapie. Door onze specialisaties zijn de speerpunten: manuele therapie, manuele lymfdrainage, psychosomatische fysiotherapie en beweeggroepen voor mensen met een chronische aandoening. Praktijkfilosofie: vrijheid van bewegen geeft vrijheid in je leven. Dit past in onze manier van werken waarbij wij de fysiotherapeut zien als een belangrijke schakel in de multidisciplinaire aanpak in de gehele ketenzorg gericht op zelfredzaamheid van patiënten. 8.2
Praktijkorganisatie en medewerkers
Binnen Fysiotherapiepraktijk Gezondheidscentrum Reeshof waren in 2013 7 fysiotherapeuten werkzaam: 2 praktijkeigenaren, 1 fysiotherapeut met een zelfstandige praktijk en 4 fysiotherapeuten in loondienst. Als ondersteunend personeel zijn 1 administratieve kracht en 1 interieurverzorgster werkzaam in de praktijk. Voor een overzicht van de in 2013 in de praktijk aanwezige specialisaties zie onderstaande tabel. Tabel 39. Overzicht specialisaties fysiotherapie 2013 Naam
Specialisaties
Maikel de Beer
Manuele therapie
Patricia Bonants
Irma van Eijndhoven Jeroen Fassaert Marian Heesbeen Carla van Nunen Germa Spierings
Groepstherapie (oefengroepen) Kinesiotape Mc Connell Psychosomatische therapie Mc Kenzie therapie Manuele lymfdrainage Psychosomatische therapie Rug, nek en schouderscholing Mc Kenzie therapie Manuele lymfdrainage Viscerale manipulaties Mc Kenzie therapie Manuele therapie Groepstherapie (oefengroepen)
De praktijk biedt jaarlijks een opleidingsplek voor een stagiair van de opleiding fysiotherapie van Avans te Breda.
54
8.3
Geleverde fysiotherapeutische zorg in 2013
8.3.1
Aantal patiënten
Onder vermelde aantallen hebben uitsluitend betrekking op Fysiotherapiepraktijk Gezondheidscentrum Reeshof. Dit is dus exclusief de behandelingen van Marian Heesbeen, welke een eigen praktijk voert. Tabel 40. In- en uitstroom patiënten fysiotherapie per leeftijdscategorie 2013 Instroom in 2013 Leeftijd
Nog in behandeling uit 2012
Uitbehandeld in 2013
Aantal
Aantal
%
Aantal
%
0 – 19 jaar
79
8,8
68
9,5
20 – 39 jaar
223
24,8
185
25,9
40 – 59 jaar
445
49,4
341
47,7
60 – 79 jaar
135
15,0
109
15,2
19
2,1
12
1,7
> 80 jaar Totaal
Aantal
Totaal 2013
901
256
%
1157
715
§ De instroom per geslacht is 37,1% man, 62,9% vrouw. Dit zijn vrijwel dezelfde percentages als in 2012. § In 2013 werden in totaal 1.157 patiënten behandeld (1.369 patiënten in 2012). De instroom van nieuwe patiënten is toegenomen: van 852 in 2012 naar 901 in 2013. Het verschil in het totaal aantal patiënten wordt veroorzaakt door het aantal patiënten dat nog in behandeling is uit het voorgaande jaar. In 2012 waren dat er 517, in 2013 slechts 256. § T.o.v. 2012 is er een toename in alle leeftijdscategorieën, maar vooral in de leeftijdscategorie 40 – 59 jaar. § Behandelduur: chronische patiënten gemiddeld 20,8 (19,4 in 2012; 21,1 in 2011); patiënten met acute klachten gemiddeld 6,6 (8,5 in 2012; 7,0 in 2011). Het totaal aantal behandelingen in 2013 gedeeld door het totaal aantal patiënten levert een gemiddelde van 8,1 op (t.o.v. 6,3 in 2012). § Binnen de praktijk zijn geen wachttijden. In het algemeen kunnen patiënten binnen 2 werkdagen terecht bij een fysiotherapeut die beschikt over de specialisatie die nodig is om de klacht van de patiënt te behandelen. 8.3.2
Overzicht diagnosen en behandelde patiënten
Tabel 41. Overzicht aandoeningen van acute aard, 2013 Behandeld in 2013 Aandoeningen
Uitbehandeld in 2013
Nog in behandeling in 2014
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Nek/rug
461
48,8
327
49,5
134
47,2
Bovenste extremiteit
129
13,7
84
12,7
45
15,8
Onderste extremiteit
178
18,9
131
19,8
47
16,5
Longen
3
0,3
0
0
3
1,1
Overige
173
18,3
118
17,9
55
19,4
Totaal
944
660
284
T.o.v. 2012 is er een duidelijke afname in het aantal patiënten met een onderste extremiteit en een duidelijke toename in de categorie overige.
55
Tabel 42. Overzicht aandoeningen van chronische aard, 2013 Behandeld in 2013 Aandoeningen
Uitbehandeld in 2013
Nog in behandeling in 2014
Aantal
%
Aantal
%
Aantal
%
Reumatisch
1
0,9
0
0
1
1,8
Neurologisch
6
5,4
3
5,5
3
5,3
Longen
9
8,0
1
1,8
8
14,0
Postoperatief
70
62,5
36
65,5
34
59,6
Hart- en vaatziekten
7
6,3
3
5,5
4
7,0
Frozen shoulder, osteoporose en (reflex)dystrofie
5
4,5
3
5,5
2
3,5
Overige
14
12,5
9
16,4
5
8,8
Totaal
112
55
57
T.o.v. 2012 is er een duidelijke toename in het aantal patiënten met een postoperatieve behandeling en een lichte daling in het aantal hart- en vaatziekten. Overige veranderingen t.o.v. voorgaande jaren: § Het behandelgemiddelde van uitbehandelde patiënten is toegenomen: van 9,3 in 2012 naar 10,0 in 2013. Dit gemiddelde is inclusief de chronische patiënten. § Binnen de praktijk zijn 24 patiënten binnen 12 maanden opnieuw behandeld voor dezelfde klacht (t.o.v. 26 in 2012). 8.4
Voorlichtingsactiviteiten
§ §
Foldermateriaal voor specifieke aandoeningen, zoals manuele lymfdrainage en de groepstrainingen. De website van de fysiotherapiepraktijk.
8.5
Kwaliteitsbevordering
Alle fysiotherapeuten zijn ingeschreven in het Centraal Kwaliteitsregister (CKR) Fysiotherapie. Dit betekent dat zij voldoen aan de door het KNGF gestelde kwaliteitseisen. Bij een volledige registratieperiode van 5 jaar gelden eisen t.a.v. te behalen studiepunten via aanvullende scholingen. Onderstaand een overzicht van de gevolgde nascholingen binnen de fysiotherapiepraktijk: § 1 fysiotherapeut is in maart 2010 gestart met de 3-jarige opleiding psychosomatische fysiotherapie en heeft deze in 2013 met goed gevolg afgesloten. § 1 fysiotherapeut is in 2010 gestart met de 3-jarige master opleiding manuele therapie en heeft deze in 2013 afgerond.. § 1 fysiotherapeut is in 2010 gestart met een master upgrade manuele therapie en zal deze in 2014 afsluiten. Binnen de praktijk wordt uitsluitend gewerkt op basis van de richtlijnen van het KNGF (Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie). In 2013 zijn wij gestart met het kwaliteitsonderzoek van het KNGF: Kwaliteit in Beweging. Dit is een toetsing van onze verslaglegging in de patiëntendossiers.
56
Verder vindt er binnen de praktijk 6-wekelijks een teamoverleg plaats. Naast het bespreken van praktische aandachtspunten, wordt tijdens dit overleg casuïstiek besproken. Binnen het teamoverleg is in 2013 o.a. bekeken welke vragenlijsten zinvol zijn voor welke aandoeningen. Deze vragenlijsten worden inmiddels samen met de patiënt ingevuld en vergemakkelijken niet alleen de klacht van de patiënt te verhelderen, maar tevens om gezamenlijk haalbare doelen te formuleren. In 2013 heeft de praktijk deelgenomen aan de patiëntenraadpleging van GC Reeshof. De vragen warn gericht op de praktijk, de behandelingen en de behandelend fysiotherapeut. De resultaten hiervan komen in 2014 beschikbaar. 8.6
Activiteiten in 2013
In 2013 is de praktijk overgenomen door 2 fysiotherapeuten. Zij huren de praktijkruimte van de oude praktijkeigenaar. Na de praktijkovername is direct geïnvesteerd in het professionaliseren van het ICT-systeem en het ‘opknappen’ van de praktijk. Gedurende de eerste maanden van 2013 waren er veel declaratieperikelen door het niet correct koppelen van fysiotherapeuten aan de nieuwe praktijk door Vektis. Verder is de praktijk betrokken bij de voorbereidingen van het project BORIS (zie ook 2.8). In het kader van dit project worden voorbereidingen getroffen om ‘Bewegen op Recept’ aan te bieden: 12 weken, 2 x per week sporten onder begeleiding van een fysiotherapeut. In 2013 is binnen het gezondheidscentrum een depressieproject gestart: 2-jarige pilot aangestuurd door Zorroo. Een multidisciplinair team bespreekt casuïstiek m.b.t. patiënten met klachten uiteenlopend van somberheid tot depressie. De psychosomatisch fysiotherapeuten nemen hieraan deel. 8.7
Plannen voor 2014
§
Verbouwing/modernisering van de praktijk, waaronder realisatie en inrichting van een oefenruimte. Uitbouw van oefengroepen voor patiënten met specifieke aandoeningen, zoals hart- en vaatziekten, astma/COPD, depressie, diabetes, obesitas, etc. Deelname aan een follow up van het project BeweegKuur c.q. het nieuwe project BORIS. Binnen de praktijk begeleiden 2 fysiotherapeuten, die de opleidingen in het kader van de BeweegKuur hebben gevolgd, geïncludeerde patiënten bij beweegprogramma’s. Uitbouw psychosomatiek. Opzetten van een nieuwe website. Werken aan het SMART formuleren van patiëntendoelen. Overleg huisartsen – fysiotherapeuten weer opstarten. Samenstellen van een informatiemap (incl. praktijkfolder) voor nieuwe patiënten.
§ § § § § § §
57
9
Psychologie
9.1
De praktijk
Psychologiepraktijk Reeshof is een eerstelijns praktijk die kortdurende psychologische hulp verleent aan mensen met psychosociale problemen. Hierbij staat de cliënt centraal. De praktijk is voor iedereen – vanaf 14 jaar – toegankelijk. Cliënten kunnen er terecht met veel verschillende problemen en psychische klachten, alsmede met klachten die een meer persoonsgebonden karakter hebben. Wij bieden individuele- en relatietherapie. Waar mogelijk willen we de cliënten hun gezonde kant laten zien en versterken, hen feedback geven (ook d.m.v. vragenlijsten), hen waar nodig steunen, laten reflecteren, confronteren en positief bekrachtigen. Wij bieden hen deskundigheid, transparantie en vertrouwen en verwijzen door wanneer expertise nodig is die binnen onze praktijk niet aanwezig is. 9.2
Praktijkorganisatie en medewerkers
De psychologen vormen de vennootschap ‘Psychologiepraktijk Reeshof-Baarle’. We huren ruimte in Gezondheidscentrum Reeshof en in ‘Het Praktijkhuis’ in Baarle-Hertog. Begin november 2013 zijn we verhuisd vanuit GC Reeshof naar een eigen praktijkpand aan de overkant in de Doesburgstraat. Behalve de psychologen, werken hier ook de directie van het gezondheidscentrum, de POH-somatiek, POH-GGZ en een diëtist. Binnen de praktijk zijn 4 vennoten werkzaam, allen geregistreerd GZ psychologen met eerstelijns kwalificatie van NIP/LVE. Het team wordt administratief ondersteund door een assistente.
58
9.3
Geleverde psychologische zorg in 2013
§ § §
Totaal aantal behandelde patiënten in 2013: ca. 350. Aantal sessies in 2013: ca. 3.150. Behandelduur: globaal tussen de 8 - 15 sessies; looptijd afhankelijk van frequentie consulten.
Diagnosen en behandelingen Binnen de praktijk wordt de breedte van eerstelijns problematiek op psychosociaal vlak behandeld, m.n. stemmingsklachten, angstklachten, aanpassingsproblemen, verwerkingsproblemen, trauma, relatieproblematiek, gedragsproblemen en psychosomatische klachten. Behandelingen binnen de eerste lijn worden niet gekenmerkt door het specialisme van de behandelaar maar door de problematiek van de cliënt en zijn dus ‘op maat gesneden’ en derhalve divers.
Wachttijden Helaas was er ook in 2013 sprake van wachttijden variërend van 6 tot 12 weken. Er is sprake van wachttijd in alle geregistreerde eerstelijns psychologiepraktijken. Dit heeft te maken met o.a. verlaging van de drempel van de hulpvraag, verlaging van de financiële drempel doordat de eerstelijns psycholoog sinds 2008 in de basisverzekering zit en tekort aan geregistreerde collega’s en opleidingsplaatsen. Wachttijd varieert en is lastig in te schatten omdat behandelingsindicatie, duur en arbeidsintensiviteit niet voor intake duidelijk is. Met de vaste verwijzende huisartsen bestaat de afspraak dat indien zij een verwijzing urgent vinden, deze binnen 2 weken wordt ingepland. 9.4
Samenwerking
In samenwerking zit een meerwaarde voor de behandeling. Op deze manier wordt vanuit verschillende disciplines naar het probleem van een cliënt gekeken, hetgeen helpt om de meest geschikte behandeling te kiezen. Binnen Gezondheidscentrum Reeshof Het psychologenteam maakt gebruik van elkaars deskundigheid en ervaring. In een sfeer van respect, deskundigheid en openheid zijn ze ondersteunend, kritisch en betrouwbaar. Een goede onderlinge samenwerking is stimulerend en inspirerend. Binnen het gezondheidscentrum is er samenwerking met de huisartsen, (psychosomatische) fysiotherapeuten, POH-S en met de POH-GGZ.
59
Buiten Gezondheidscentrum Reeshof Psychologiepraktijk Reeshof-Baarle werkt samen met huisartsen in het Praktijkhuis Baarle-Hertog en onderhoudt contact met de andere huisartsen in de Reeshof in Tilburg rond cliënten die door hen zijn verwezen. De psychologen van GC Reeshof zijn actief binnen de afdeling Midden-Brabant van de LVE (Landelijke Vereniging Eerstelijnspsychologen). Verder werkt Psychologiepraktijk Reeshof samen met collega eerstelijns psychologen, psychologen/psychotherapeuten werkzaam in de tweede lijn, bedrijfsartsen en met instellingen zoals Tilburg Mentaal, Politie Midden- en West- Brabant, Leypark, Verbeten Instituut en Maatschappelijk Werk. Eind 2013 is er een wijkgericht overleg gestart met de psychologen werkzaam in de Reeshof. 9.5
Kwaliteitsbevordering
Alle behandelaars die werkzaam zijn in de psychologiepraktijk zijn aangesloten bij het Nederlands Instituut voor Psychologen (NIP) en de Landelijke Vereniging Eerstelijnspsychologen (LVE). Ze werken volgens de NIP beroepscode. Voorts werken de eerstelijns psychologen volgens de ‘state of the art’ en ‘evidence based’. Hiertoe blijven ze studeren en herregistreren volgens de eisen van NIP en LVE. De gekwalificeerde eerstelijns psychologen hebben in 2010 als eerste beroepsgroep onder praktiserende psychologen de eerste vijfjarige herregistratie gedaan. Kwaliteitsbevordering vindt plaats d.m.v. intervisie, consultatie (met psychiater van de GGZ) , nascholing en herregistratie. 9.6
Wijzigingen in vergoeding behandeling
De behandelaars hebben met alle zorgverzekeraars contracten afgesloten waardoor cliënten behandeling vergoed krijgen behoudens de wettelijke eigen bijdrage. In het jaar 2013 zijn er geen wijzigingen in de zorgverzekeringswet op het gebied van GGZ. Het jaar 2014 wordt het gehele stelsel aangepast. Binnen het gezondheidscentrum zijn we een multidisciplinaire samenwerking aangegaan, het DBC project Zorroo-depressie. Cliënten die geïncludeerd worden, hoeven geen eigen risico of eigen bijdrage te betalen voor behandeling. Het is duidelijk merkbaar dat dit de drempel verlaagt voor minder draagkrachtige cliënten. 9.7
Plannen voor 2014
Speerpunten voor 2014, naast lopende samenwerking en projecten: § Invoering van het nieuwe stelsel generalistische basis GGZ. We verwachten zeker in het begin problemen met de verwijsbrieven en de indicatiestelling van de modules. Verder een verzwaring van de problematiek van cliënten. Alleen behandelingen van cliënten met een DSM-4 diagnose worden vergoed. Tevens worden er landelijk financiële problemen in praktijken verwacht aangezien pas verder in het jaar Vecozo, verzekeraars en administratieve programma’s van praktijken klaar zullen zijn voor declareren. Verder kan voortaan pas na afloop van een behandeling gedeclareerd worden. § Oprichting van de zorggroep Psy & Co. § Voorbereiding op de veranderingen van de nieuwe wet GGZ kind en jeugd. In 2015 zal de gehele zorg van kind en jeugd onder verantwoordelijkheid van de gemeenten vallen. § Samenwerking met de nieuwe POH-GGZ medewerkers van de huisartsenpraktijken Dalem en Tuindorp.
60
10
Jeugdgezondheidszorg GGD Hart voor Brabant
10.1
GGD JGZ 0 - 4 jaar
Na de geboorte van een kind komt de wijkverpleegkundige op kennismakingsbezoek bij de ouders thuis en legt uit wat zij van GGD JGZ/het consultatiebureau kunnen verwachten. Tegelijkertijd wordt een afspraak gemaakt voor het eerste bezoek aan het consultatiebureau. In het eerste levensjaar van hun kind worden ouders minimaal 8 keer uitgenodigd om naar het consultatiebureau te komen. Kinderen worden gewogen, gemeten en ontvangen de noodzakelijke inentingen. Daarnaast kunnen ouders vragen stellen over hun kind, bijvoorbeeld over huilen, slaapproblemen, eetgewoonten en gedrag. Een bezoek aan het consultatiebureau duurt ongeveer 20 minuten. Peuters en kleuters in de leeftijd van 1 – 4 jaar worden 5 keer uitgenodigd om naar het consultatiebureau te komen. Ook dan worden ze gemeten en gewogen en ook de lichamelijke, sociale en spraak- en taalontwikkeling wordt op de voet gevolgd. Verder kunnen ouders altijd vragen stellen. 10.2
Organisatie en medewerkers
Sinds de start van het gezondheidscentrum bevindt zich het consultatiebureau van GGD Hart voor Brabant in het gebouw. Momenteel werken er op deze locatie 1 arts JGZ, 2 verpleegkundigen en 2 assistentes. .
De GGD HvB is HKZ gecertificeerd In 2013 zijn voor de JGZ audits uitgevoerd op het gebied van psychologie, screening van 2e klas voortgezet onderwijs, organisatie van rijksvaccinaties en screening van het PGO voor 5- en 6-jarigen. Naar aanleiding van deze audits zijn er verbeterplannen opgezet. Zowel de audits alsook de verbeterplannen zijn niet specifiek voor één locatie, maar breed voor het hele programma Jeugd.
61
10.3
Geleverde zorg
In onderstaande tabellen wordt een overzicht van de activiteiten gepresenteerd. Tabel 43. Overzicht consulten en huisbezoeken GC Reeshof, 2013 Aantal Totaal aantal consulten
2040
Totaal aantal huisbezoeken
87
Tabel 44. Aantal kinderen 0 – 4 jaar GC Reeshof, 2013 Geboortejaar
Aantal kinderen 0 - 4 jaar
2010
203
2011
211
2012
201
2013
177
Alle nieuwgeborenen krijgen een hielprik. Ook wordt het rijksvaccinatie programma uitgevoerd voor kinderen van 0 – 19 jaar, inclusief HVP. In 2013 is afgestapt van de risicoregistratie ‘oude stijl’. Nieuwe gegevens zijn (nog) niet beschikbaar. 10.4
Voorlichtingsactiviteiten
Diverse cursussen in het kader van opvoedingsondersteuning en zwangerschapscursussen. Daarnaast worden interventies ingezet zoals boekenpret, praktische thuisbegeleiding, Triple P video hometraining, voorzorg, inbakeren, etc. Aantallen zijn bekend voor heel Tilburg, maar niet gespecificeerd voor GC Reeshof. 10.5
Plannen voor 2014
2013 stond in het teken van de integrale jeugdgezondheidszorg en daaraan gekoppeld een veranderproces van de organisatie naar een naar buiten gerichte organisatie, die samenwerking centraal stelt en aansluit bij de inhoudelijke vraagstukken. Vanaf januari 2013 werkt de GGD met integrale teams 0 - 99 jaar. Hierdoor zal het gehele GGD aanbod meer aandacht krijgen in het gezondheidscentrum. Daarnaast zal in 2014 de frontlijnteam ontwikkeling, ingezet door de gemeente, aandacht krijgen; de JGZ participeert hierin als kernpartner.
62
11
Thebe diëtetiek / BES diëtisten
11.1
Thebe Diëtheek / BES diëtist DieetStijlpraktijk Esther
Thebe Diëtheek levert op verwijzing van een arts een breed pakket aan voedingsvoorlichting, dieetbehandeling en leefstijladvisering aan cliënten thuis/in de eigen woonsituatie. Het uitgangspunt is dat de dienstverlening moet bijdragen aan het handhaven van de autonomie van de cliënt/consument. Thebe Diëtheek wil adviseren, behandelen en coachen om een bijdrage te leveren in het zoeken naar oplossingen voor vragen en behoeften van de cliënt/consument door: § Dicht bij de cliënt/consument werkzaam te zijn. § Dieetbehandeling zonder wachtlijst, gericht op gedragsverandering (verandering leefstijl). § Het aanbieden van een breed aanbod aan specialistische zorg: allergie, eetstoornissen, voeding bij (top)sport, diabetes behandeld met insulinetherapie, ondervoeding. § Multidisciplinaire samenwerking. § Een breed en flexibel aanbod voor jong en oud, ziek en gezond, individueel en groepsgericht. Per 1 juli 2012 is Thebe l Voeding en Dieet een franchiseconstructie aangegaan met Diëtheek. De aanmelding van klanten voor dieetadvisering en de planning van dieetspreekuren gebeurden centraal en werden verzorgd door Diëtheek. Per 1 juli 2013 is Thebe Diëtheek gestopt met haar activiteiten en zijn de meeste diëtisten in zelfstandige praktijken verder gegaan. Sinds 2008 werd door Thebe gedurende 1 dag in de week een spreekuur diëtetiek gehouden binnen GC Reeshof. Vanaf augustus 2013 wordt dit gedaan door DieetStijlpraktijk Esther, vrijgevestigd diëtist Esther Grauss, die met 6 ex-Thebe-diëtisten een samenwerking is gestart in BES diëtisten (Brabantse Eerstelijns Samenwerkende diëtisten). Vanaf de opening van het pand in de Doesburgstraat is Esther Grauss hier op woensdagen werkzaam. 11.2
Productenpakket
Het productenpakket van Thebe Diëtheek en DieetStijlpraktijk Esther omvat: Dieetadvisering Dieetadvisering is het geheel aan activiteiten dat tot doel heeft een bijdrage te leveren aan het voorkomen, opheffen, verminderen of compenseren van met voeding samenhangende of met voeding beïnvloedbare stoornissen, beperkingen en participatieproblemen. Dieetadvisering wordt zowel individueel als in groepsverband aangeboden. Cliënten bezoeken veelal een van de spreekuren, maar ook telefonische consultering en het afleggen van een huisbezoek (op indicatie) zijn vormen waarin dieetadvisering wordt aangeboden. In het jaar 2013 werd dieetadvisering (m.u.v. ketenzorg) weer gefinancierd uit de basisverzekering. Enkele zorgverzekeraars hebben dieetadvisering in het aanvullende pakket opgenomen, waardoor meer behandeltijd benut kan worden. Dieetadvisering vindt plaats op medische indicatie van een arts. Voor mensen met diabetes, COPD en mensen met risico op hart- en vaatziekten zijn 3 ketenzorggroepen opgesteld, waarin deze mensen ook behandeld worden door de diëtist. Dieetadvisering wordt veelal rechtstreeks met de zorgverzekeraar of zorggroep (voor de ketenzorg) afgerekend. Declaratie vindt plaats in behandeleenheden van 15 minuten.
63
Voedingsvoorlichting Voedingsvoorlichting omvat allerlei vormen van preventieve voorlichting op het gebied van voeding gericht op cliënten zonder medische indicatie. Voor voedingsvoorlichting was tot en met 2012 budget beschikbaar wat beheerd en verdeeld werd door ZonMW. De activiteiten werden uitgevoerd conform een door ZonMW goedgekeurd programma en richtten zich op de doelgroepen cliënten met overgewicht en cliënten met diabetes. In 2013 is deze financiering komen te vervallen en kan deze voedingsvoorlichting helaas niet meer kosteloos worden aangeboden door de diëtist. Op de Veiligheidsmarkt in Wijkcentrum Heyhoef is DieetStijlpraktijk Esther samen met Fysiotherapie Gezondheidscentrum Reeshof en Gerthild Tijssen aanwezig geweest met een stand over o.a. voedselveiligheid (diëtist) en het aanbod van GC Reeshof over Bewegen op Recept. In het kader van het project BORIS zullen groepsbijeenkomsten over voeding aangeboden worden. 11.3
Geleverde zorg in 2013
Tabel 42. Geleverde zorg GC Reeshof, vanaf augustus 2013 Hoofdindicatie
Aantal nieuwe cliënten
Diabetes mellitus
10
Ondergewicht/ gewichtsverlies
1
Overgewicht
9
COPD
0
Prikkelbare Darm Syndroom (PDS)
3
Hyperlipidemie
0
Consulten
Aantal
Eerste consulten
23
Vervolgconsulten
55
Totaal
78
De diëtist van Thebe Diëtheek had een wekelijks spreekuur in GC Reeshof op woensdag. De diëtist van DieetStijlpraktijk Esther heeft 2 keer per maand spreekuur in GC Reeshof, eveneens op woensdag. Vanaf augustus in de praktijk van Fysiotherapie Gezondheidscentrum Reeshof en sinds november in de dependance van het gezondheidscentrum aan de Doesburgstraat. Met RCH is in 2013 opnieuw een contract gesloten t.a.v. het leveren van de dieetbehandeling in de DBC diabetes mellitus, CVRM en COPD waaraan ook door de huisartsen van Gezondheidscentrum Reeshof wordt meegewerkt. De diëtist krijgt via de praktijkondersteuner de verwijzingen voor diabeten, mensen met risico op harten vaatziekten en mensen met COPD. 11.4
Kwaliteitsbevordering
Thebe Diëtheek bezit het HKZ-Iso certificaat. In 2011 heeft een externe audit plaatsgevonden en is Thebe gecertificeerd volgens de NEN–EN-ISO 9001: 2008. Daarnaast zijn alle diëtisten van Thebe Diëtheek ingeschreven in het kwaliteitsregister paramedici waarmee zij voldoen aan de kwaliteitseisen. DieetStijlpraktijk Esther en de collega BES-diëtisten zijn allen ingeschreven in het kwaliteitsregister paramedici en lid van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten,
64
11.5
Ontwikkelingen
Uit een analyse van externe factoren blijkt dat de behoefte aan dieetadvisering in de toekomst verder zal toenemen. Dit wordt o.a. veroorzaakt doordat de overheid preventie van o.a. overgewicht en diabetes hoog op haar prioriteitenlijst heeft staan. Daarnaast is de verwachting dat het aantal chronisch zieken (o.a. diabetes, hart- en vaatziekten, COPD) zal toenemen. Thebe Diëtheek bediende vooral de cliënt met een medische indicatie op verwijzing van een (huis)arts. DieetStijlpraktijk Esther richt zich zowel op cliënten met een medische indicatie alsook op mensen die hun leefstijl willen verbeteren. Cliënten met eetstoornissen en voedselallergieën die zich aanmelden bij DieetStijlpraktijk Esther worden doorverwezen naar gespecialiseerde diëtisten van DITO (Diëtisten Tilburg en Omstreken, allemaal ex-Thebe diëtisten). Er wordt deelgenomen aan het project ‘Aanpak van overgewicht bij kinderen in de eerste lijn d.m.v. systeembenadering’ voor begeleiding van gezinnen met kinderen met overgewicht. In het kader van dit project heeft Esther Grauss de opleiding Leefstijlcoach aan de Academie voor Leefstijl en Gezondheid afgerond in mei 2013. DieetStijlpraktijk Esther maakt deel uit van de werkgroep Gezond Gewicht kinderen Reeshof-oud van GGD, welke eind 2013 is herstart. Doel is om activiteiten gericht op preventie van overgewicht bij kinderen in de Reeshof in kaart te brengen en vorm te geven.
65
12
Outlook 2014
Als het jaarverslag eindelijk gereed is zitten we al ver in het ‘komende’ jaar. Daarom geven wij u graag nu al een blik op de ontwikkelingen in 2014. We doen dat in een staccato overzicht. In het jaarverslag 2014 volgt uiteraard een volledige beschrijving. Basis GGZ Opzet van een samenwerkingsverband tussen de huisartsen van GC Reeshof, Tuindorp en Dalem. Hierbij wordt gezamenlijk de inzet van POH-GGZ georganiseerd. Er is ruimte voor 2,4 fte, waarvan al 0,44 is ingevuld. Sollicitatieprocedure is in januari gestart. Voorts dient de consultatiefunctie te worden georganiseerd en het werken met E-health programma’s. ZonMw project verbinden curatie en preventie Er worden wijkbijeenkomsten georganiseerd. Op basis van de uitkomsten maken de GGD en GC Reeshof plannen voor preventieve aanpak van de meest in het oog springende problematiek. De eindevaluatie van het project zal eind 2014 gereed zijn. Samenwerking met de gemeente Met de gemeente moet de verbinding tussen de eerstelijns zorg en het sociaal wijkteam worden vormgegeven. Veel zal volgen uit de bevindingen van het project CMO. Praktijkconsulent maatschappelijke ondersteuning Van januari t/m juli worden cliënten geïncludeerd. Daarna volgt een evaluatieproces. Tuindorp en Dalem worden ook betrokken in het project. Aan de huisartsen van de regio is voorlichting gegeven over het project. Verder zal, gezien het succes het project, dit landelijk onder de aandacht worden gebracht. Eind 2014 zal meer duidelijk zijn op welke wijze deze functie in de huisartsenpraktijk wordt geïmplementeerd. Kind en scheiden Samen met Kompaan en de Bocht wordt een apart onderdeel van het regionaal project ‘Kind en scheiden’ opgezet. De huisartsen kunnen vroegtijdig ouders die willen gaan scheiden verwijzen naar een medewerker van Kompaan en de Bocht. De bedoeling van het project is een scheidingsproces vroegtijdig in goede banen te leiden met de bedoeling het belang van het kind beter te dienen. BORIS (Bewegen Op Recept In de Sport) Het gezondheidscentrum heeft samen met een aantal sportverenigingen een subsidie verkregen van ZonMw in het kader van het programma ‘Sportimpuls’. Via voorlichtingsbijeenkomsten worden patiënten uitgenodigd tot deelname. Op indicatie kunnen zij instromen in het BORIS project. Daarnaast wordt vanuit het gezondheidscentrum ‘wandelen met de POH’ georganiseerd. Samenwerking zuidelijke gezondheidscentra Vooral de samenwerking tussen gezondheidscentra en de wijknetwerken zal centraal staan. Kostenbeheersing zorg Een van de contractafspraken met zorgverzekeraar VGZ is een plan te maken voor doelmatiger gebruik van de capaciteit en deskundigheid van de 1e lijn. Op initiatief van GZN worden de verwijzingen naar de specialist via Zorgdomein geanalyseerd. Patiënttevredenheid onderzoek De eindrapportage die in 2013 was gepland is inmiddels in 2014 gereed. Telefonische bereikbaarheid In 2014 wordt een nieuw plan voor de verbetering van de telefonische bereikbaarheid gemaakt. Zorgverzekeraars Vanwege de verandering in de bekostigingssystematiek is zorgverzekeraar VGZ van plan de financiering van samenwerkingsverbanden te veranderen. Er is onduidelijkheid over de continuïteit van de financiering van de geïntegreerde samenwerking. De gezichtspunten van CZ en VGZ
66
verschillen m.b.t. de financiering van eerstelijns samenwerkingsverbanden. Het gezondheidscentrum zal daarom trachten ook met CZ een GES-contract af te sluiten. Ouderenzorg Eind 2014 zal GC Reeshof samen met De Wever en Tranzo een symposium organiseren.
67
Bijlage 1.
Namenregister Gezondheidscentrum Reeshof
Discipline Apotheek de Reeshof
Huisartsenpraktijk Breedveld/Hendriks/Stokmans
Naam Dhr. R. Termeer Mevr. M. Herbst-von Hout Mevr. A. Leijen Mevr. K. Parel Mevr. M. van der Wegen-van Roy Mevr. M. Van Aaken Mevr. A. van Aarle Mevr. H. Bagijn-Geboers Mevr. L. de Beer-Uytdewilligen Mevr. L. de Bruijn Mevr. D. Bukva Mevr. L. Erich Mevr. I. Frensch Mevr. A. Gaillard Mevr. G. de Groot Mevr. A. van Haaren-Punt Mevr. L. van Hest-van Bezouw Mevr. M.Hultermans-van Ham Mevr. W. van Iersel-Ansems Mevr. I. de Jong Mevr. L. Michel Mevr. B. van Os-Merks Mevr. H. van Putten Mevr. P. Stoopen Mevr. J. Vink Mevr. R. Vrijsen Mevr. S. Wijtvliet Mevr. E. Breedveld Mevr. H. Hendriks Dhr. A. Stokmans Mevr. K. de Hulster Mevr. A. Remie Dhr. H. Vermeltfoort Mevr. M. Dooremalen Mevr. M. Couwenberg Mevr. J. Brünken Mevr. J. de Jong Mevr. M. Raasen Mevr. E. Stoop
68
Functie apotheker apotheker apotheker apotheker apotheker assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente assistente huisarts huisarts huisarts praktijkondersteuner praktijkondersteuner praktijkondersteuner GGZ praktijkverpl. ouderenzorg consulent maatsch.onderst. assistente assistente assistente assistente
Huisartsenpraktijk Rodenburg/Zomer
Fysiotherapiepraktijk GC Reeshof
Instituut Maatschappelijk Werk
Psychologiepraktijk Reeshof
Consultatiebureau GGD HvB
DieetStijlpraktijk Esther Directie
Bestuur
Klachtencommissie
Vereniging van Eigenaren GC
Dhr. R. Stok (tot 31.07.2013) Mevr. A. Rodenburg (vanaf 01.08.2013) Dhr. H. Zomer Mevr. H. Hendriks Mevr. K. de Hulster Mevr. A. Remie Dhr. H. Vermeltfoort Mevr. M. Dooremalen Mevr. M. Couwenberg Mevr. D. Meeuwis Mevr. C. Rombouts Mevr. T. Roosen Mevr. P. Bonants Mevr. G. Spierings Mevr. M. Heesbeen Dhr. M. de Beer Mevr. I. van Eijndhoven Dhr. J. Fassaert Mevr. C. van Nunen Mevr. G. Tijssen Dhr. J. van Hulten Mevr. G. van Dongen Dhr. M. Blom Mevr. A. de Bok Mevr. M. van Hegten Dhr. J. Mulder Mevr. A. van Poppel Mevr. M. Spijkers Dhr. P. Knoop Mevr. A. van de Pol Mevr. G. Honderd Mevr. E. Kuypers Mevr. E. Grauss Dhr. F. van Muilwijk Mevr. H. Hendriks Mevr. G. Tijssen Mevr. M. de Koning Dhr. A. van Tilborg Dhr. W. Bartelings Dhr. U. Schuurmans Dhr. A. Stokmans Mevr. M. van Rooy Dhr. P. van Boextel Mevr. G. van Duijnhoven Dhr. H. Zomer Dhr. A. Stokmans Mevr. E. Breedveld Mevr. H. Hendriks Dhr. J. Dudar Dhr. J. van Rooij Dhr. R. Stok (tot 01.08) Mevr. A. Rodenburg (vanaf 01.08) Dhr. R. Termeer
69
huisarts huisarts huisarts huisarts praktijkondersteuner praktijkondersteuner praktijkondersteuner GGZ praktijkverpl. ouderenzorg consulent maatsch.onderst. assistente assistente assistente fysiotherapeut fysiotherapeut fysiotherapeut fysiotherapeut fysiotherapeut fysiotherapeut fysiotherapeut administratie Teammanager Gebiedscoördinator Reeshof psycholoog psycholoog psycholoog psycholoog administratie arts JGZ verpleegkundige JGZ verpleegkundige JGZ CB-assistente CB-assistente diëtist directeur stafmedewerker management assistente voorzitter secretaris-penningmeester vice-voorzitter bestuurslid bestuurslid voorzitter lid lid voorzitter secretaris