Jaarverslag
2007 Gezondheidscentrum Camminghaburen
Jaarverslag
2007 Gezondheidscentrum Camminghaburen
Voorwoord
In dit jaarverslag leggen bestuur en directie van de Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen verantwoording af over het gevoerde beleid in 2007. In het kader van de zogeheten “horizontale” verantwoording is ernaar gestreefd de ontwikkeling van het Gezondheidscentrum als geheel en van de onderscheiden disciplines afzonderlijk op een toegankelijke, publieksvriendelijke manier te beschrijven. Het jaar 2007 kende een groots hoogtepunt: samen met de inwoners van de wijk en andere genodigden werd in maart het 25-jarig bestaan van het centrum gevierd, in combinatie met de oplevering van de aanbouw van de huisartsenpraktijk. Het jubileumfeest is aangegrepen om het centrum in al zijn verschijningsvormen aan de omgeving te presenteren. In 2007 is in het kader van de landelijke afbouw van de CVZ-subsidie voor gezondheidscentra hard gewerkt aan het opstellen van een integraal Zorgaanbodplan. Dit plan, waarin 13 (geïntegreerde) zorgprogramma’s zijn beschreven, vormt de basis voor het maken van prestatieafspraken met de primaire zorgverzekeraar, De Friesland Zorgverzekeraar, en andere zorgverzekeraars. In het plan zijn prestatie-indicatoren geformuleerd waaraan de zorgverlening moet voldoen, in dit jaarverslag leggen bestuur en directie hierover verantwoording af. Het Gezondheidscentrum vervult in dit opzicht een voorhoederol. Bij de opstelling van het Zorgaanbodplan is op constructieve wijze samengewerkt met De Friesland Zorgverzekeraar.
hercertificeren van de apotheek en de fysiotherapie. De huisartsenpraktijk is dit jaar gestart met het accreditatietraject. Het Gezondheidscentrum wil een echte cliëntgerichte organisatie zijn. In 2006 is een uitgebreid cliënttevredenheidsonderzoek gehouden. In 2007 is hieraan een vervolg gegeven door het organiseren van een cliëntenpanel. De verbetersuggesties die daaruit zijn voortgekomen zijn meegenomen in het beleid. Verder wordt het beleid “gevoed” door de cliëntenraad.
succesvol jaar is geweest. Op die basis kon eind 2007 al weer worden gestart met het maken van een investeringsplan voor een ingrijpende face lift en een verdere professionalisering van de dienstverlening van de apotheek. In 2008 zal dit plan worden uitgevoerd.
Voorwoord
Deze en andere ontwikkelingen hebben ertoe bijgedragen dat 2007 zorginhoudelijk en financieel-economisch een
Jaarverslag 2007
Verder is in 2007 als onderdeel van de permanente kwaliteitszorg weer veel werk gemaakt van het (jaarlijkse)
3
Graag spreek ik op deze plaats de waardering van het bestuur uit voor de betrokkenheid en de deskundige inzet van directie, (para)medici en overige medewerkers. Samen hebben zij er voor gezorgd dat ook in 2007 sprake is geweest van een lerende en zichzelf steeds verbeterende organisatie, gericht op een optimale geïntegreerde eerstelijnsgezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening ten behoeve van de inwoners van de wijken Camminghaburen en Blitsaerd. Een Gezondheidscentrum om trots op te zijn! Een ieder die op dit verslag wil reageren wordt daartoe van harte uitgenodigd. Namens het stichtingsbestuur, Bart Boudewijn, secretaris
4
Inhoudsopgave
Jaarverslag 2007
Inhoudsopgave Voorwoord
3
Kwaliteitsbeleid Missie, Beleidsaspecten in het kort en Uitgangspunten Organisatie Werkgebied Kwaliteitsbeleidsplan Continuïteit van zorg Betrokkenheid financier Externe samenwerking
5 5 5 6 6 7 8 8
Kwaliteitsmanagement Organisatiestructuur Bevordering kwaliteitscultuur Samenwerking Toedeling van verantwoordelijkheden Personeelsmanagement Materieel management Gegevensverzameling/automatisering Interne kwaliteitsbeoordeling
9 9 10 10 11 12 12 13 13
Zorg en zorgondersteuning Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod Verantwoording van de negen disciplines • Huisartsenpraktijk • Praktijkverpleegkundige (POH) • Centrumassistentes • Apotheek • Apotheekassistentes • Fysiotherapie • Maatschappelijk werk • GGZ eerstelijnszorg (GGZ Friesland-Noord) • Jeugdgezondheidszorg (Thuiszorg Het Friese Land) • Thuisverpleging en -verzorging (Thuiszorg Het Friese Land) • Diëtist (Thuiszorg het Friese Land) • Logopedie Werkafspraken/protocollen
14 14 20 20 22 23 24 26 27 28 29 30 30 31 32 32
Cliëntgerichtheid organisatie Informatie over rechten en plichten van cliënten Bereikbaarheid en beschikbaarheid Privacy Klachtenbehandeling Cliëntenraad/medezeggenschap van cliënten
34 34 34 35 35 36
Personalia
38
Overzicht bij- en nascholingscursussen
39
Bijlage: Lijst van gebruikte afkortingen
40
Kwaliteitsbeleid Stichting Wijkcentrum voor Gezondheidszorg en Maatschappelijke Dienstverlening Camminghaburen, verkorte naam en verder vernoemd als Gezondheidscentrum, hanteert als missie: ‘Het leveren van een breed aanbod van eerstelijnsgezondheidszorg en maatschappelijke dienstverlening, met name aan de inwoners van de wijken Camminghaburen en Blitsaerd. De zorg is erop gericht dat cliënten zoveel mogelijk hun eigen verantwoordelijkheid blijven nemen en zo lang mogelijk hun zelfstandigheid kunnen blijven behouden. We willen hen daarbij helpen door hun gezondheidsproblemen zo breed mogelijk te benaderen en te begeleiden.’ Missie
Beleidsaspecten in het kort
Omgezet naar de praktijk van alledag betekent de missie
• Voorlichting en preventie.
het volgende:
• Het zo weinig mogelijk medicaliseren bij gezondheids-
• Een afgestemd multidisciplinair zorgaanbod waarbij
en welzijnsproblemen.
de diverse disciplines op elkaar zijn afgestemd en waar
• Multidisciplinair (blijven) werken.
zonodig een optimale diversiteit wordt aangeboden
• Samenwerking met andere zorgverleners.
door samenwerking met andere instellingen.
• Het betrekken van cliënten/patiënten bij het beleid.
• Het bieden van adequate voorlichting.
• Cliënttevredenheid is een belangrijk doel. • Streven naar continue verbetering van de zorg en
Problemen met gezondheid en welbevinden vergen vaak een bredere insteek.
dienstverlening teneinde deze te verhogen. • Het voldoen aan alle geldende wet- en regelgeving. De specifieke aandachtspunten en accenten voor 2008 worden in dit jaarverslag beschreven bij de desbetreffende
disciplines in huis waarvan de medewerkers bij het
discipline.
Gezondheidscentrum in loondienst zijn: • Huisartsenpraktijk, inclusief praktijkverpleegkundige.
Uitgangspunten
• Apotheek.
Bij de dagelijkse uitwerking en levering van het aanbod
• Fysiotherapie.
van het Gezondheidscentrum is een aantal uitgangspunten van belang. Zo wil de organisatie uitsluitend op herstel van de balans/harmonie in de cliënt. Het
loondienst zijn van het Gezondheidscentrum:
Gezondheidscentrum volgt een niet-medicaliserend
• Maatschappelijk werk (Stichting Hulp en Welzijn
beleid, zie verder Interne kwaliteitsbeoordeling en het
• Jeugdgezondheidszorg (Het Friese Land).
centrum zoveel mogelijk aansluiting bij en samenwerking
• Thuisverpleging en - verzorging (Het Friese Land).
met relevante voorzieningen in de wijk. De organisatie
5
werken met deskundige medewerkers die zich richten
volgende disciplines waarvan de medewerkers niet in
Kwaliteitsbeleid
Daarnaast werken binnen het Gezondheidscentrum de
Jaarverslag 2007
Anno 2007 heeft het Gezondheidscentrum de volgende
• Diëtiek (Het Friese Land).
hanteert als uitgangspunt dat de eerstelijns gezondheids-
• Logopedie.
zorg 24 uur per dag en 7 dagen per week voor cliënten
Leeuwarden).
Farmaco Therapie Overleg (FTO).
• Sociaal Psychiatrische Verpleegkunde (GGZ FrieslandNoord).
Op meer organisatorisch niveau zoekt het Gezondheids-
bereikbaar dient te zijn. De voorzieningen zijn er op Alle 9 genoemde disciplines werken nauw samen en
gericht wijkbewoners zoveel en zolang mogelijk in hun
stemmen hun zorgaanbod en de hulpvragen op elkaar af.
thuissituatie te laten functioneren.
Op basis van de missie en de praktijk van alledag legt
Organisatie
Gezondheidscentrum Camminghaburen voor de komen-
Bij het Gezondheidscentrum zijn de volgende mensen in
de jaren het accent op de volgende aspecten.
loondienst: de directeur, huisartsen, een praktijkverpleeg-
kundige, centrumassistentes, apothekers, apotheekassi-
In Camminghaburen zijn alle geledingen uit de maat-
stentes, fysiotherapeuten, een administratief secretariaats-
schappij terug te vinden zoals uit onderstaande tabel
medewerker en een algemeen medewerker. Bij fysiothera-
blijkt. Mensen in de leeftijdscategorie 25-54 jaar vormen
pie is het specialisme kinderfysiotherapie aanwezig.
nog steeds het hoofdbestanddeel. Er wonen veel gezinnen met jonge en opgroeiende kinderen. Het aantal
Maatschappelijk werk, GGZ-eerstelijnszorg, jeugdge-
mensen van 65 jaar en ouder is nog beperkt. Daarin zal
zondheidszorg, thuisverzorging en -verpleging, dië-
als gevolg van de vergrijzing op de langere termijn een
tiek en logopedie zijn op samenwerkingsbasis in het
verschuiving optreden en dus een verandering van de
Gezondheidscentrum werkzaam (zie organisatiemodel,
zorgvraag. In de wijk wordt ouderen de mogelijkheid
p. 9).
geboden gebruik te maken van diverse zorgvoorzieningen
6
Kwaliteitsbeleid
Jaarverslag 2007
waarbij zelfstandigheid van de bewoners een voorwaarde Elke cliënt die bij de huisarts komt, kan naar een andere
is. In de nabije toekomst zal dit verzorgingsaanbod verder
discipline verwezen worden. Ongeveer 50% van de wijk-
worden uitgebreid, onder andere door de bouw van het
bewoners maakt deel uit van de huisartsenpraktijk. Bij de
Multifunctioneel Centrum (MFC) in Camminghaburen
apotheek ligt dit percentage wijkbewoners op bijna 90%.
(start bouw in 2008). In Camminghaburen is momenteel
Een verklaring voor het laatste percentage ligt in het feit
geen intramurale woonvoorziening voor ouderen aan-
dat een aanzienlijk deel van de wijkbewoners van elders
wezig. Wel is de Wijlaarderhof zeer geschikt voor bewo-
in Leeuwarden naar Camminghaburen is verhuisd.
ning van mensen die (intensieve) zorg nodig hebben. In
Deze wijkbewoners veranderden niet van huisarts maar
het masterplan woonservicezone Leeuwarden wordt de
wel van apotheek, fysiotherapeut en jeugdgezondheids-
wijkvisie Camminghaburen in beeld gebracht. Er wordt
zorg.
onderzoek verricht naar de behoefte van toekomstige
De overlap van fysiotherapie, maatschappelijk werk,
woonvormen en woningbehoefte.
jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging bedraagt ongeveer 50% van de cliënten van de huisartsen.
Verder zijn er woonvoorzieningen voor lichamelijk en
Werkgebied
zondere cliëntengroep wordt gevormd door de bewoners
Het Gezondheidscentrum, opgericht 23-12-1981, ligt
van het FOCUS-project: lichamelijk gehandicapten met
in de wijk Camminghaburen in het noordoosten van
extra zorgbehoefte.
verstandelijk gehandicapten in de wijk aanwezig. Een bij-
Leeuwarden en grenst aan de wijk in opbouw Blitsaerd. Het aantal inwoners van Camminghaburen en Blisaerd bedroeg op 01-01-2007: 11.261. Dit betekent een afname
Bevolking wijk Camminghaburen op 01-01-2007
van 12 ten opzichte van 01-01-2006. Dit heeft te maken met de doorstroom naar de nieuwe wijk Zuiderburen, die
Leeftijd
0-14 15-19 20-24 25-44 45-54 55-64 65 eo
nu redelijk gestabiliseerd lijkt te zijn. De praktijkomvang
Aantal
2150
van de huisartsen is in 2007 afgenomen met 274 cliënten (praktijkomvang 08-12-2006: 5650 en 26-11-2007: 5376) als gevolg van doorstroom naar onder andere Zuiderburen
840
547
3123
1967
1400 1234
In Camminghaburen en Blitsaerd wonen in totaal 11.261 mensen. Bron: Gemeente Leeuwarden, Statistisch jaarboek 2006 Algemene Zaken
en het opschonen van het cliëntensysteem. De wijk kent geen specifieke moeilijkheden op het terrein Vanwege het karakter van het Gezondheidscentrum is
van bijvoorbeeld huisvesting of inkomensproblematiek.
besloten de zorgverlening van de huisartsenpraktijk, in
De opgroeiende jeugd vraagt nog steeds aandacht. De
samenwerking met de HuisArtsenGroep (HAGRO), voor-
wijk Camminghaburen beschikt over een actief wijkpanel.
lopig vooral te richten op Camminghaburen en Blitsaerd. De wijkgrenzen worden als grens aangehouden in ver-
Kwaliteitsbeleidsplan
band met de oorspronkelijke doelstelling: een voor de
De bewaking van de kwaliteit en het beheersen van de
wijkbewoners goed bereikbare gezondheidszorgvoorzie-
kosten van het Gezondheidscentrum vragen continu de
ning. De overige disciplines hanteren geen wijkgrenzen.
aandacht. De hoofdlijnen van het beleid zijn gezamenlijk
uitgewerkt en verwoord in het beleidsplan 2006-2010 van
• Netwerken bijhouden en eventueel uitbreiden.
het Gezondheidscentrum. Geïnteresseerden kunnen het
• Tapen volgens Mulligan-concept.
beleidsplan opvragen.
• Deelname categorale zorgprojecten, zoals diabetesketenzorg met de disciplines.
Gerealiseerd in 2007 Algemeen beleid
Speerpunten voor 2008 zijn onder andere:
• Het 25-jarig jubileumfeest.
Algemeen beleid
• Schrijven zorgaanbodplan voor de zorgverzekeraars.
• Overleg met zorgverzekeraars over geïntegreerde
• Afbouw CVZ-subsidie. • Implementatie uitkomsten klanttevredenheidsonderzoek Eerstelijnszorg door Cliënten Bekeken (ECB),
eerstelijnszorg aanbod. • Realiseren aansluiting e-healthnet en Central Hosting via datanetwerk PharmaPartners.
rapport januari 2007. Huisartsenpraktijk
Huisartsenpraktijk • Aanbouw huisartsenpraktijk afgerond. • Start april 2007 met NHG-accreditatie/certificeringstraject. • Cliënttevredenheidsonderzoek huisartsenpraktijk via de NPA. • In maart 2007 start opleidingsplaats voor huisarts in opleiding.
• Verbeterpunten uitvoeren van het accreditatietraject via de NHG. • Polyfarmacie uitvoering gezamenlijk met de apotheek. • Starten met inventariseren Astma-COPD cliënten. • Organisatie zorgprogramma Diabetes. • Adequate dossiervorming met elektronisch medisch dossier. • Overgang Medicom classic naar Medicom nieuw.
• Telefoontriage verder doorvoeren. Apotheek • Interne verbouwing apotheek.
Apotheek
• Aanschaf robot.
• Nadere uitwerking onderzoeksplannen verbouwing
• Professionalisering van de informatie naar cliënten.
apotheek: op functies, samenwerking externen, financiële haalbaarheid, architect- en aanbestedingskeuze. • Bevorderen van de aanvraag van herhaalrecepten via internet.
• Professionalisering naar de huisartsen in het Gezondheidscentrum. • Professionalisering naar de huisartsen in Leeuwarden buiten het Gezondheidscentrum.
• Handhaven FTO op niveau 4.
• Deelname netwerk geriatrie.
Kwaliteitsbeleid
• Onderzoeken of het aanvragen van herhaalreceptuur
• Samenwerking met andere zorgaanbieders in de wijk.
7
• Verdere optimalisatie weekdozen.
Jaarverslag 2007
• Aandacht voor de Praktijkomvang.
• Overwegen van het aanbieden van baxteren als extra service. • Uitgebreide EUB oogdruppel/maagmiddel. • Uitvoeren van vier SFK FPZ-projecten. • Hercertificeren conform HKZ apotheek in februari 2007.
via de apotheek kan gaan. • Via software communicatie met niet-Medicom huisartsen mogelijk maken.
Fysiotherapie • Voortzetting kleine groepstherapie in oefenzaal cliënten met diabetes. • Starten mogelijkheden groepstherapie cliënten met Astma-COPD.
• Digitaal intern verwijzen van huisarts naar fysiotherapie en omgekeerd. • Terugdringen niet nagekomen afspraken door cliënten. • Bewaking van de HKZ-certificering.
Fysiotherapie • Implementatie Directe Toegankelijkheid Fysiotherapie.
Continuïteit van zorg
• Automatisering uitbreiden in contact met huisartsen.
De continuïteit van de zorg wordt gewaarborgd door de
• HKZ-certificering fysiotherapiepraktijk in juli 2007.
interne overlegstructuur. De overlegstructuren zijn inter-
• Uitbreiding groepswerk.
disciplinair van aard.
Het bilateraal overleg, met de huisartsen als spil, vindt
Gezamenlijk wordt een HAGRO (= huisartsengroep)
met een vaste frequentie plaats. Binnen dit overleg staan
gevormd. De HAGRO komt maandelijks bijeen en
werkafspraken en protocollering centraal.
vergadert volgens een vaste agenda. Een deel van de
Naast deze interne overlegstructuur wordt er ook extern
vergadering wordt besteed aan vakinhoudelijke items,
met hulpverleners en instellingen overlegd.
zoals fouten/bijna fouten en incidenten, casuïstiek en een referaat. Daarnaast komen organisatorische zaken en
Betrokkenheid financier
ontwikkelingen aan de orde m.b.t. de LHV, ROS, de Friese
Het Gezondheidscentrum komt nog in aanmerking
Huisartsen Vereniging en de Dokterswacht Friesland.
voor de afbouwsubsidieregeling van de overheid (ministerie van VWS) uitgevoerd via het College Voor
In 2007 heeft de HAGRO, als groep, gesprekken gehad
Zorgverzekeringen (CVZ). 2007 en 2008 gelden als over-
met vertegenwoordigers van de Dokterswacht betreffende
gangsjaren naar een nieuwe financieringssystematiek in
kwaliteitsaspecten.
nadere afstemming met de zorgverzekeraars. Op landelijk niveau zijn hieromtrent onderhandelingen gaande tussen
Overige activiteiten huisartsen
onder andere: CVZ, LVG en ZN.
Op individuele basis worden nog andere activiteiten ontplooid:
De financiering van de zorg en het geneesmiddelenaanbod binnen de gezondheidscentra verloopt via de bekende wet- en regelgeving. De thuiszorg valt vanaf 2007 onder de Wmo; het maatschappelijk werk gaat ook onder
de communicatie en werkafspraken tussen de eerste en de tweede lijn. • Met betrekking tot uitgeprocedeerde asielzoekers in samenwerking met Respons.
ten vallen onder het tariefstelsel van de verzekeraars.
• SCEN-consultaties.
Regelmatig vindt vanuit de directie overleg plaats met De
• Deelname toetsgroep.
Friesland Zorgverzekeraar, de regionale zorgverzekeraar.
• Deelname nascholingscommissie Texelcursus.
Het overleg richt zich met name op de financiën,
• Deelname aan het Regionaal samenwerkingsverband
de begroting en de jaarrekening maar ook op:
Illegalenfonds Fryslân.
• Marktontwikkelingen en tarieven. • Continuering van de overeenkomst.
Apotheek
• Ons zorgaanbod voor de geïntegreerde eerstelijnszorg.
De apotheker treedt op als extern adviseur voor Zorgbelang Fryslân.
Externe samenwerking Naast de interne samenwerking vindt ook extern overleg
Verdere externe Samenwerking
met hulpverleners en instellingen plaats, zoals met de
Tevens werken de apotheek en de huisartsen samen met
leden van de HAGRO ‘Wjerspegeling’(*), apothekers bui-
de Jeugdpsychiatrische kliniek ‘De Swing’, gevestigd in
ten de wijk en thuiszorginstellingen waaronder Palet en
Camminghaburen.
zorggroep Noorderbreedte. Ook wordt overlegd met de Leeuwarder Apothekers Vereniging, De Spoed Apotheek
Directie
Leeuwarden en de Vereniging voor Fysiotherapie.
De directeur van het Gezondheidscentrum onderhoudt de externe contacten op lokaal, regionaal en landelijk niveau.
8
Kwaliteitsbeleid
Jaarverslag 2007
de Wmo vallen; apothekers, huisartsen en fysiotherapeu-
• Deelname aan het MCC. Deze commissie coördineert
(*) De Wjerspegeling bestaat uit vier huisartsen van het
Zij zit onder andere in de werkgroep Woonservicezone
Gezondheidscentrum en vijf externe huisartsen.
Camminghaburen en onderhoudt de contacten met de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerstelijn.
HAGRO De huisartsen waarmee het Gezondheidscentrum samen-
In het platform hulpverlening van ‘de Brede Wijk’ nemen
werkt, zijn ondergebracht in Medisch centrum ‘De Zwaaij’.
vertegenwoordigers vanuit verschillende disciplines deel.
Zij werken samen als Huisartsen Onder Een Dak (HOED).
Kwaliteitsmanagement De zorg voor het kwaliteitsbeleid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van zowel hulpverleners als management. De eindverantwoordelijkheid ligt bij het bestuur van het Gezondheidscentrum. Door de goede overlegstructuur in het Gezondheidscentrum is er sprake van een organisatiebreed draagvlak voor kwaliteitsbeleid.
Organisatiestructuur
in de wijk Camminghaburen en zijn gebruikers van het
In het onderstaande model wordt de organisatiestructuur
Gezondheidscentrum. Allen zitten op persoonlijke titel in
van het Gezondheidscentrum weergegeven. Er wordt
het bestuur; waarvan één op voordracht van de cliënten-
een onderscheid gemaakt tussen mensen in loondienst en
raad. Het bestuur vergadert ongeveer zes keer per jaar en
degenen die in samenwerkingsverband of vrijgevestigd
indien nodig ad hoc.
hun werkzaamheden verrichten. De directeur is verantwoordelijk voor het voorbereiden en ontwikkelen van het beleid en draagt zorg voor de
Het bestuur van het Gezondheidscentrum functioneert
uitvoering ervan. Tevens geeft de directeur leiding aan de
als bestuur op afstand. De voornaamste taken liggen in
medewerkers, verricht zij werkzaamheden op financieel
het initiëren, vaststellen en bewaken van het beleid. De
en accommodatiegebied en entameert zij zorginhoudelijke
dagelijkse gang van zaken wordt afgehandeld door en is
activiteiten. De interne organisatie, personeelsbeheer en
gedelegeerd aan de directeur. Toetsing vindt plaats binnen
-beleid vallen ook onder de verantwoordelijkheid van de
het beleidskader. Alle bestuursleden, op een na, wonen
directeur.
Kwaliteitsmanagement
Bestuur
Directeur
Klachtencommissie
Cliëntenraad
Ha
Ca
Fysio
POH
Apo
Aa
MW
SPV
Thuiszorg HFL
Log.
Alg. mede.
= in loondienst = samenwerkingsovereenkomst (MW via Hulp en Welzijn, SPV via GGZ, Thuiszorg via Het Friese Land = vrijgevestigd
9
Adm/secr.
Jaarverslag 2007
Het organisatiemodel ziet er als volgt uit:
Bevordering kwaliteitscultuur
Het teamoverleg vindt een keer per vier weken plaats,
Dinsdagochtend is structureel gereserveerd voor over-
onder leiding van de directeur. Tijdens deze vergaderin-
leg, zowel in bidisciplinaire als multidisciplinaire vorm.
gen staan algemene en beleidszaken op de agenda.
Daarnaast is er ook sprake van monodisciplinair overleg.
Deze onderwerpen zijn besproken/nader uitgewerkt:
Eenduidige behandelafspraken voor cliënten worden
• CAO-wijzigingen.
doorgesproken, evenals voorlichting aan de cliënt.
• Beleidsplan 2006-2010 tussenevaluatie.
Binnen deze overlegstructuur vindt de afstemming plaats tussen de verschillende disciplines, hetgeen de cliënt ten goede komt. Het feit dat alle negen disciplines hun
• Implementatie uitkomsten: ECB onderzoek en cliëntenpanel.
werkzaamheden onder één dak verrichten, heeft als groot voordeel dat ad hoc overleg tussen hulpverleners een-
De uitkomst ECB onderzoek (gemiddeld cijfer: 8) was
voudig en snel te realiseren is. Er is sprake van frequente
zeer goed voor het Gezondheidscentrum.
(korte) consultaties. De noodzaak van consultatie over veelvoorkomende onderwerpen, is ondervangen door
Als aandachtspunten aangegeven door een cliënten-
werkafspraken.
panel en onze cliëntenraad hebben we de volgende verbeterpunten als volgt opgepakt:
Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum Samenwerking binnen het Gezondheidscentrum De samenwerking in 2007 is op hetzelfde peil gehand-
10
Kwaliteitsmanagement
Jaarverslag 2007
haafd als het voorgaande jaar. De afstemming tussen de apotheek en de huisartsenpraktijk over medicatiebewaking, FTO en automatisering heeft de grootste prioriteit in de samenwerking. De samenwerking tussen de huisartsenpraktijk en de apotheek is geïntensiveerd, met name door nauwere afspraken over het efficiënt hanteren van herhaalrecepten via het computersysteem en het verbeteren van de kwaliteit van het farmacotherapeutisch overleg. Afspraken over het voorschrijfbeleid worden op een meer gestructureerde wijze getoetst en geëvalueerd. Met betrekking tot de ontwikkelingen bij de fysiotherapie
1. Wachttijden verkorten door huisartsenpraktijk - Inplannen vrije plekken om uitloop spreekuren te voorkomen. - Feedback huisartsen: hoe te voorkomen dat een spreekuur uitloopt. - Cliënt informeren als een spreekuur uitloopt. 2. Wachttijden apotheek - Er komt na de verbouwing een afhaalbalie voor herhaalrecepten. - Informatie cliënt over inlevermoment van herhaalmedicijnen. - Informatie cliënt over ophaalmomenten van medicijnen op rustige tijdstippen. 3. Telefonische bereikbaarheid huisartsenpraktijk
wordt vanuit meerdere disciplines gekeken naar de kleine
- ‘s Ochtends 1 uur extra bereikbaar.
groepsbehandeling voor cliënten met diabetes.
- Iedere huisarts heeft 3 x per week telefonisch
Tevens is een begin gemaakt met het elektronisch communiceren tussen de huisartsenpraktijk en de fysiotherapieafdeling. Dit zal de registratie van de contacten rond verwijzing en behandeling verbeteren.
spreekuur. - Informatie cliënt over gedeeltelijke telefoontriage door Centrum Assistentes (Ca). - Eén telefoontoestel van de Ca’s wordt naar achteren geplaatst.
In het multidisciplinaire overleg Themateam zijn onder leiding van een fysiotherapeut deze thema’s behandeld: • Evaluatie protocollen. • Slaapproblemen. • Rouwverwerking. • Palliatieve sedatie. • Informatie uitwisseling werkzaamheden SPV-er van de GGZ-Friesland Noord in het Gezondheidscentrum. • Samenwerking huisartsen van het Gezondheidscentrum en verpleeghuisarts.
4. Privacy apotheek - Stemvolume Apothekersassistentes (Aa) aanpassen in verband privacy. - Uitleg over privacygevoelige medicijnen gebeurt in de spreekkamer. - Bij de verbouwing wordt een extra spreekkamer gemaakt. 5. Onderzoek naar de openingstijden van de apotheek 6. Het psycho-sociale hulpverleningstraject wordt afgesloten met een evaluatieformulier.
• Voorbereidingen 25-jarig jubileumfeest 2007. • Risico Inventarisatie & Evaluatie (RI & E) onder andere: - Richtlijnen wat te doen bij: ongevallen/andere calamiteiten en bij brand. - Oefenen en uitleg over het calamiteitenplan en de ontruimingsprocedure. • Aanvraag herhaalreceptuur via onze website. • Jaarrekening 2006. • Zorgaanbodplan geïntegreerde eerstelijnszorg. • Ziekte/Betermeldingsbeleid. • Beleid waarneming bij ziekte. • Interne begroting 2008. • Opleidingsplan voor medewerkers in loondienst bij het Gezondheidscentrum. Daarnaast wordt regelmatig een interne memo uitge-
Elske van Zanden, huisarts
bracht met algemene informatie voor (alle) medewerkers. Het Gezondheidscentrum Camminghaburen voldoet aan
Centrumassistentes De centrumassistentes werken, voor wat betreft het assis-
opgesteld door de Landelijke Vereniging Georganiseerde
teren in de huisartsenpraktijk, onder de verantwoordelijk-
eerstelijn (LVG). In het kwaliteitshandboek worden de
heid van de huisartsen.
tussentijdse wijzigingen ingevoerd, op centrumniveau.
Voor de taken die specifiek met het Gezondheidscentrum
Het handboek is gestoeld op het Harmonisatiemodel
te maken hebben, werken zij onder verantwoordelijkheid
Kwaliteitsbeoordeling Zorgsector. De apotheek is in
van de directeur.
december 2005 HKZ gecertificeerd en gebruikt hierbij een
Apothekers
HKZ gecertificeerd en gebruikt ook een digitaal hand-
De apothekers zijn verantwoordelijk voor het geheel
boek. Alle medewerkers volgen na- en bijscholingscursus-
van taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden
sen. Een overzicht is te vinden achter in het jaarverslag.
die samenhangen met het verstrekken, al dan niet op recept, van geneesmiddelen binnen de apotheek van het
Toedeling van verantwoordelijkheden
Gezondheidscentrum.
Huisartsen
De verantwoordelijkheid van de apotheker is vastgelegd
Iedere huisarts draagt een eigen verantwoordelijkheid
in een professioneel statuut.
voor het dagelijks functioneren in de huisartsenpraktijk. De functie van huisarts omvat het geheel van taken,
Apotheekassistentes
verantwoordelijkheden en bevoegdheden die samen-
De apotheekassistentes bereiden en leveren recepten af
hangen met de huisartsengeneeskunde binnen het
onder toezicht van de apotheker.
Gezondheidscentrum. Deze verantwoordelijkheid is vast-
Fysiotherapie Voor de uitoefening van hun dagelijks werk is iedere
Praktijkverpleegkundige (POH)
fysiotherapeut in het Gezondheidscentrum zelf verant-
De praktijkverpleegkundige heeft, als professional op
woordelijk. Het werk omvat het, al dan niet op verwijzing
hbo-niveau, een eigen verantwoordelijkheid en aanspra-
van een arts, onderzoeken, behandelen en begeleiden van
kelijkheid voor door haar uitgevoerde delen van huisarts-
cliënten op basis van een globale indicatiestelling.
geneeskundige zorg. De huisarts is eindverantwoordelijk
Tevens is de fysiotherapeut belast met fysiotherapeutische
voor de huisartsgeneeskundige zorg die door de POH
zorgverlening van preventieve en consultatieve aard.
wordt verleend. De POH werkt als verpleegkundige bin-
De verantwoordelijkheid van de fysiotherapeut is vastge-
nen het kader van de wet BIG.
legd in een professioneel statuut.
11
gelegd in een professioneel statuut voor huisartsen.
Kwaliteitsmanagement
digitaal handboek. De fysiotherapiepraktijk is in juli 2007
Jaarverslag 2007
alle kwaliteitskenmerken voor gezondheidscentra, zoals
Maatschappelijk werk
neren van de medewerker en het zo nodig verbeteren van
De maatschappelijk werker, via een samenwerkingsover-
de kwaliteit van het werk. De ontplooiing van de werkne-
eenkomst met Hulp en Welzijn Leeuwarden gedetacheerd
mer krijgt volop de aandacht.
in het Gezondheidscentrum, is zelf verantwoordelijk voor het dagelijkse werk.
Arbeidsomstandighedenbeleid Het Gezondheidscentrum is aangesloten bij de gecertifi-
Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige
ceerde Arbodienst Maetis Arbo. Het Arbobeleid is gericht
De Sociaal Psychiatrisch Verpleegkundige, via een samen-
op de veiligheid, gezondheid en het welzijn van de mede-
werkingsovereenkomst met GGZ Friesland-Noord gede-
werkers in relatie tot de arbeid.
tacheerd in het Gezondheidscentrum, is zelf verantwoor-
Mede op basis van inbreng van medewerkers en de
delijk voor het dagelijkse werk.
Arbowetgeving zijn de volgende zaken gerealiseerd: • Enkele aanpassingen op werkplekken.
Thuiszorg Het Friese Land
• Airco in oefenruimte fysiotherapie.
De medewerkers van Thuiszorg Het Friese Land zijn zelf
• Brandmeldinstallatie en slow-whoops in hele gebouw.
verantwoordelijk voor hun dagelijkse werkzaamheden.
• Extra brandhaspel.
De sectoren Jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en
• RI & E.
-verzorging en diëtist vallen allen onder Thuiszorg Het Friese Land en hebben eigen verantwoordelijkheden.
In 2007 zijn conform het prikaccidentenprotocol bij des-
12
Kwaliteitsmanagement
Jaarverslag 2007
betreffende medewerkers in het preventiekader hepatitis
Logopedie
B-vaccinaties en titerbepalingen uitgevoerd.
Bij de uitoefening van de werkzaamheden hebben de
Het verzuimpercentage (excl. o.a. zwangerschaps- en/of
logopedisten een individuele professionele verantwoor-
bevallingsverlof) was 1,43 % (in 2006 2,36 %).
delijkheid. De verantwoordelijkheid van de logopedist is vastgelegd in een statuut van de Nederlandse Vereniging
Materieel Management
voor Logopedie en Foniatrie.
De directeur draagt zorg voor een doelmatig beheer en onderhoud van het Gezondheidscentrum, zowel wat
Personeelsmanagement
betreft de inventaris alsook andere materiële zaken.
Selectiebeleid
Het bestuur is eindverantwoordelijk.
Het selectiebeleid valt onder de verantwoordelijkheid van de directeur. De betreffende discipline met een vacature is
In 2007 is het volgende gedaan ter verbetering van of
altijd betrokken bij de sollicitatieprocedure. Bij de benoe-
onderhoud aan het gebouw:
ming van een huisarts, apotheker of fysiotherapeut wordt
• Het periodiek onderhoud installaties/apparatuur/
het bestuur bij de procedure en de benoeming betrokken.
gebouw.
De directeur is bevoegd het overige personeel te benoemen.
• Liftinstallatie aanpassingen conform warenwetbesluit
Functioneringsgesprekken
• Risico inventarisatie Legionella Pneumophila
liften. De directeur heeft in 2007 functioneringsgesprekken met
uitgevoerd.
de medewerkers in loondienst gevoerd.
• Aanschaf nieuwe logoverlichtingen voorkant gebouw.
Op verzoek van de medewerkers die op detacheringsbasis
• Nieuwe beplanting zijkant gebouw.
in het Gezondheidscentrum werken, is ook een gesprek gehouden. Deze gesprekken hebben een algemener karak-
Stagiaire
ter gehad.
Jaarlijks biedt het Gezondheidscentrum leerlingen van de
De apotheker heeft met de apotheekassistentes en de alge-
opleidingen voor apotheekassistent en doktersassistent de
meen medewerker functioneringsgesprekken gevoerd.
mogelijkheid in het centrum stage te lopen. Ook in 2007 is
De functioneringsgesprekken zijn gericht op de functie-
hier weer gebruik van gemaakt.
vervulling en hetgeen ermee verband houdt, zoals werk-
Tevens hebben twee studenten van de NHL stage gelopen
sfeer, werkuitvoering en werkomstandigheden. Centraal
onder begeleiding van de directeur.
staat het bevorderen van een goed en doelmatig functio-
Gegevensverzameling/automatisering
Binnen deze overleggen wordt in het kader van kwa-
De apotheek, de huisartsen- en de fysiotherapiepraktijk
liteitsbevordering (zo nodig) feedback gegeven, zowel
werken sinds 2003 met één gezamenlijk ICT-systeem van
binnen de eigen discipline als daarbuiten. Het geven van
PharmaPartners.
feedback wordt gestimuleerd door de hoge prioriteitsstel-
De apotheek werkt met Pharmacom, de huisartsenpraktijk
ling van de uitvoering van de werkafspraken.
met Medicom en de fysiotherapiepraktijk met Fysicom.
Structurele kwaliteitscontroles vinden nog niet plaats.
Om tot een samenhangende dienstverlening te komen,
Wel is sprake van vrij zware impliciete controles, zoals de
zijn op dit systeem meerdere zorgverleners aangesloten
toetsing van het voorschrijfbeleid en de (jaarlijkse) werk-
onder de naam ‘Local Health Server’. Het grote voordeel
afspraken m.b.t. medicatieoverzichten in samenwerking
is dat de gegevens van deze systemen onderling gekop-
met de apotheker of binnen het teamoverleg.
peld zijn en op deelgebieden gegevens kunnen worden uitgewisseld, met inachtneming van de privacyregel-
Het Farmaco Therapie Overleg (FTO)
geving. In 2008 zal dit datanetwerk overgaan op het
(zie verder Apotheek en Professionalisering FTO).
e-health netwerk en op de ‘Centrale Health Server’ van
Het FTO tussen de huisartsen en apotheker vindt vier-
PharmaPartners in Apeldoorn.
wekelijks plaats. Binnen dit overleg worden onder meer
Huisartsenpraktijk
dicatie bepaald.
afspraken over voorlichting gemaakt en de voorkeursmeHet Electronisch Voorschrijf Systeem wordt benut als leidraad bij een beperkt aantal diagnoses met een medicatie-
Uit statistische vergelijkingsmateriaal van De Friesland
advies. Via Medicom kunnen de huisartsen de recepten
Zorgverzekeraar blijkt dat de nauwe samenwerking tus-
elektronisch naar de apotheek doorsturen. In de apotheek
sen huisartsen en apotheker in het Gezondheidscentrum haar vruchten afwerpt. Zo leidt intensief overleg en het maken van afspraken over geneesmiddelenbeleid tot een
Er is dus minder kans op fouten.
lager aantal voorschriften per cliënt. Tevens leidt het tot
De afstemming met de apotheek over medicatiebewaking
een verlaging van de kosten voor geneesmiddelen per
en automatisering blijft voordurend onder de aandacht.
cliënt. In het Gezondheidscentrum vraagt het optimaliseren van de farmacotherapie continue aandacht.
Apotheek Het farmacotherapeutisch overleg met de apothekers is
vergen. Voortdurende afstemming vindt plaats over
geïntensiveerd naar het hoogste kwaliteitsniveau met
afhandeling van medicatiesignalen, cliëntenmutaties en
hulp van professionele deskundigen op dit terrein. Dit
het gebruik van doseringscodes.
zal leiden tot nog betere implementatie en evaluatie van
Het digitaal Pharmacomarchief voldoet prima. De ver-
gemaakte afspraken.
werkte recepten worden gescand en kunnen gemakkelijk worden opgeroepen.
Uit de statistieken van De Friesland Zorgverzekeraar blijkt eveneens dat het gemiddeld aantal behandelingen per cliënt bij fysiotherapie in het Gezondheidscentrum,
De interne beoordeling van de kwaliteit van de verschil-
lager is dan bij de gehele beroepsgroep fysiotherapie in
lende disciplines vindt regelmatig plaats. Zowel binnen
Friesland.
het bidisciplinaire overleg waarin de huisartsen als spil fungeren, alsook binnen het multidisciplinaire overleg.
De nascholingscursussen (zie achterin het jaarverslag)
In het monodisciplinaire overleg dat frequent plaatsvindt,
hebben een waardevolle invloed gehad op kennis en
wordt ruime aandacht besteed aan de intercollegiale
werkwijze van de medewerkers, zo nodig is deze kennis
kwaliteitsbeoordeling en toetsing.
onderling uitgewisseld.
13
Interne kwaliteitsbeoordeling
Kwaliteitsmanagement
Het gezamenlijke automatiseringssysteem blijft aandacht
Jaarverslag 2007
heeft dit als voordeel dat de recepten vanuit de aanschrijfbuffer door de medicatiebegeleiding worden gehaald.
zorg en zorgondersteuning De zorg die vanuit het Gezondheidscentrum wordt geboden is divers van aard. In het hoofdstuk Kwaliteitsmanagement is daaraan al aandacht besteed, met name wat betreft de verantwoordelijkheid van elke discipline. Dit hoofdstuk gaat over de organisatie van het management van de zorgprocessen en ons geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod.
Geïntegreerde eerstelijnszorgaanbod
werk, GGZ sociaal psychiatrisch verpleegkundige,
In 2007 hebben de negen disciplines, onder begeleiding
jeugdgezondheidszorg, thuisverpleging en -verzorging,
van de directeur, het Zorgaanbodplan 2007 t/m 2009
voedings- en dieetadvisering en logopedie.
uitgewerkt dat de basis vormt voor de prestatieafspraken met De Friesland Zorgverzekeraar en de “verre zorgver-
zo nodig, een visite afgelegd.
zekeraars”. De disciplines in het Gezondheidscentrum
• We werken continu aan het verbeteren van onze kwali-
leveren al jaren goed op elkaar afgestemde eerstelijnsge-
teit en het voorkomen van onnodige medicalisering.
zondheidszorg van een goede kwaliteit. De kwaliteit van
• Het bieden van adequate voorlichting.
onze dienstverlening tonen we aan onder andere door de HKZ-certificeringen van de disciplines en de NHG-accre-
Het Gezondheidscentrum biedt 13 Zorgprogramma’s aan:
ditatie (voorjaar 2008) van de huisartsenpraktijk.
1. Zorgprogramma Diabetes mellitus Het zorgprogramma Diabetes Mellitus type II bestaat uit
werkgebied beschreven, de kenmerken van de cliënten-
een set van afspraken rondom de cliënt met diabetes.
populatie en de zorgprogramma’s voorzien van prestatie-
De aandacht gaat vooral uit naar geprotocolleerde contro-
indicatoren. Het zorgaanbodplan is geschreven voor een
les zoals:
periode van drie jaar. Naast het beroepsspecifieke aanbod
- Glucose/gly Hb.
hebben we een geïntegreerd zorgaanbod, met name voor
- Bloeddruk.
cliënten met chronische aandoeningen. Omdat dit plan
- Gewicht, BMI, buikomvang.
de basis vormt van een prestatiecontract, hebben we ook
- Cholesterol.
prestatie-indicatoren geformuleerd. We lopen hiermee
- Voorlichting en educatie (door POH).
voorop, wat betekent dat er veel tijd en energie in de ont-
- Leefstijl (roken, voeding, beweging).
wikkeling gestoken is.
- Nierfunctie (kreat. + micro-albuminurie).
Op landelijk niveau wordt nog verder nagedacht over een
- Voetcontrole (jaarlijks).
set relevante prestatiecriteria die op eenvoudige wijze te
- Oogcontrole bij oogarts (MCL, jaarlijks).
generen is, zodat dit proces niet te bewerkelijk en bureau-
- Diëtiste (1x per 1 à 2 jaar).
Zorg en zorgondersteuning
In het zorgaanbodplan hebben we de omvang van ons
cratisch wordt. Een belangrijke rol hierbij is weggelegd voor de ICT, zowel voor de centra als voor de verzeke-
Na een controle krijgt de cliënt een afspraak mee voor de
14
Jaarverslag 2007
• In spoedgevallen kan de cliënt direct terecht of wordt,
raars. Aan de ontwikkeling daarvan wordt op landelijk
volgende keer, bij de praktijkverpleegkundige (POH).
niveau gewerkt onder andere via de LVG, onze brancheorganisatie. In dit jaarverslag leggen wij verantwoording
Mocht in de afspraken naar voren komen dat de
af met betrekking tot de geleverde zorg en 2007.
cliënt psychosociale zorg nodig heeft, dan wordt deze
Het zorgaanbod (2007 t/m 2009) van het Gezondheid-
doorverwezen naar de maatschappelijk werker binnen het
centrum ziet er als volgt uit:
Gezondheidscentrum. Voor bewegingsadviezen (diabetes-beweeggroep) wordt doorverwezen naar één van de
Reguliere geïntegreerde eerstelijnszorg
fysiotherapeuten. Voor leefstijladviezen met betrekking
• Goed afgestemde zorg door huisartsenpraktijk,
tot voedings- en dieetadvisering wordt de cliënt doorver-
apotheek, fysiotherapie, algemeen maatschappelijk
wezen naar de diëtiste binnen het Gezondheidscentrum.
Voor medicatie kan de cliënt terecht in de apotheek van
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
het Gezondheidscentrum. Hier krijgt hij/zij uitleg over de
• Huisartsen.
medicatie.
• Apothekers en apotheekassistentes. • Eventueel fysiotherapie.
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
• Eventueel maatschappelijk werker.
• Huisartsen:
• Eventueel sociaal psychiatrische verpleegkundige
- Diagnose.
(SPV).
- verwijzing. - voorschrijven medicatie. • Praktijkverpleegkundige (POH):
3. Zorgprogramma risicomanagement hart- en vaatziekten
- educatie.
Het zorgprogramma Risicomanagement hart- en vaatziek-
- jaarlijkse en driemaandelijkse controle.
ten bestaat uit een aanpak gericht op secundaire preventie
• Apothekers:
voor cliënten met de volgende aandoeningen: Diabetes
- farmaceutisch consult.
Mellitus type II, Hypertentie, AP, TIA, CVA en PAV en
- eerste en tweede uitgifte begeleiding (altijd).
primair bij cliënten bij wie een risicofactor geconstateerd
- medicatiebegeleiding.
wordt. Belangrijke instrumenten hierbij zijn:
- controle interacties en contra-indicaties.
• Het maken van risicoprofielen.
- juist gebruik en controle van de dosering.
(volgens de NHG-standaard met score tabel) • Aanpak stoppen met roken.
- gratis batterijen en naaldencontainers.
• Optimaliseren van cholesterolprofiel.
- ruilmeter bij defect oude.
• Leefstijlprogramma’s (fysiotherapie of diëtiek).
- controle normgebruik bloedsuikerstrips.
• Bewustwording gezondheidsbevorderend gedrag.
• Fysiotherapeuten:
• Bloeddruk controle (om de 3 of 6 maanden).
- diabetesbeweeggroep.
• Voorlichting en educatie.
- bewegingsadviezen en –oefeningen.
• Jaarlijkse controle van:
• Diëtist:
o glucose. o cholesterol.
- voedings- en dieetadvies.
o nierfunctie.
• Thuiszorg: - hulp bij complicaties. • Maatschappelijk werker: - hulp bij psychosociale en/of financiële problematiek.
o gewicht. o BMI. o buikomvang. o diuretica K+.
• Sociaal psychiatrische verpleegkundige (SPV): - hulp bij psychische en/of psychiatrische problematiek.
2. Zorgprogramma COPD bij volwassenen Cliënten met COPD worden momenteel door de huisarts
15
behandeld volgens het MCC-protocol en de NHG-standaard. De longfunctie wordt bepaald door middel van spirometrie. Dit onderzoek kan poliklinisch worden aangevraagd in het MCL. De door de huisarts voorgeschreven medicatie kunnen cliënten/patiënten bij de apotheek van het Gezondheidscentrum afhalen. De apothekers/apotheekassistentes geven waar nodig uitleg en nadere instructies betreffende de medicatie. Dit zorgprogramma wordt in de toekomst uitgebreid (zie 3.3).
Zorg en zorgondersteuning
- diëtische diagnose.
Jaarverslag 2007
- verbeteren van de therapietrouw.
Centrumassistente zwachtelt
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
6. Zorgprogramma Astma bij kinderen
• Huisartsen.
Kinderen met Astma worden door de huisartsen binnen
• Praktijkverpleegkundige (POH).
Gezondheidscentrum Camminghaburen behandeld. De
• Apothekers.
doelgroep bestaat uit kinderen van 4 tot en met 16 jaar.
• Fysiotherapeuten.
Het programma bestaat uit een set afspraken, zoals die
• Diëtist.
zijn vastgelegd in de transmurale map van het MCC en in
• Thuiszorg.
de NHG-standaard Astma bij kinderen.
• Maatschappelijk werker.
De huisarts stelt de diagnose en vraagt eventueel aan-
• Sociaal psychiatrische verpleegkundige (SPV).
vullend onderzoek aan. De kinderen c.q. ouders krijgen uitleg over de diagnose en instructie/educatie betreffende
4. Zorgprogramma eenvoudige klachten bij niet chronische cliënten/patiënten
inhalatiemedicatie.
Het programma Eenvoudige klachten bij niet chronische
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
cliënten wordt door de huisartsen uitgevoerd. Het is
• Huisartsen.
een standaard programma dat cliënten met eenvoudige
• Apothekers en/of apotheekassistentes.
klachten doorlopen. Eerst wordt er een afspraak gemaakt,
• Eventueel (kinder)fysiotherapeut.
vervolgens komt de hij/zij bij de arts en wordt er gekenodig medicatie voorgeschreven, wordt doorverwezen
7. Zorgprogramma palliatieve/terminale zorg aan huis
naar het ziekenhuis of kan gewoon weer naar huis als de
Zowel de huisartsen, de apotheek als de thuiszorg binnen
klachten niet ernstig zijn. De praktijk is laagdrempelig
het Gezondheidscentrum zijn betrokken bij het zorgpro-
voor cliënten met ongerustheid over eenvoudige klachten.
gramma palliatieve/terminale zorg aan huis. Dit zorgprogramma bestaat uit een aantal afspraken gericht op
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
medische zorgverlening in de thuissituatie, ondersteuning
• Huisartsen.
van mantelzorg en afstemming met verpleging en indien
• Eventuele doorverwijzing naar overige disciplines.
noodzakelijk maatschappelijk werk/diëtiek/fysiotherapie. Zonodig overlegt de huisarts met de specialist, bij wie
5. Zorgprogramma incontinentie
de cliënt bekend is, en/of met de palliatief consulent van
Het zorgprogramma Incontinentie wordt, volgens proto-
het Integraal Kankercentrum Noord-Nederland (IKN).
col, uitgevoerd door de huisartsen en zonodig in samenwerking met de fysiotherapeuten. De huisartsen verwij-
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
zen cliënten indien nodig door naar de fysiotherapeuten,
• Huisartsen.
waar de cliënten onder andere bekkenbodemtraining kun-
• Apotheek.
nen krijgen. Indien van toepassing wordt de cliënt voor
• Thuiszorg.
incontinentiemateriaal verwezen naar de apotheek. De
• Eventueel fysiotherapeuten, maatschappelijk werker
apotheekassistentes geven informatie en zorgen voor de
of diëtist.
meest geschikte materialen. Op aanvraag komt de thuiszorg en/of de apotheek bij de cliënten thuis.
8. Zorgprogramma jeugdproblematiek Het zorgprogramma Jeugdproblematiek bestaat uit een
16
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
ken naar de desbetreffende klacht. De cliënt krijgt indien
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
set afspraken gericht op signaleren, adviseren, begelei-
• Huisartsen.
den en doorverwijzen via Jeugdgezondheidszorg (JGZ)
• Apotheek/apotheekassistentes.
0-4 jarigen. Deze afspraken hebben als doel vroegtijdige
• Fysiotherapeuten.
onderkenning van bijvoorbeeld ontwikkelingsproble-
• Thuiszorg.
matiek, medische problematiek, kindermishandeling, huiselijk geweld, voedings- en opvoedingsproblemen. Tevens biedt de JGZ kortdurende begeleiding door de wijkverpleegkundige van de JGZ en kan men met opvoedingsvragen en problemen terecht bij pedagogen. De JGZ
is gehuisvest in het Gezondheidscentrum. Dit zorgpro-
men op het werk, opvoedings- en relatieproblemen,
gramma wordt afgestemd met desbetreffende disciplines
eenzaamheid, depressies of seksueel geweld. Het alge-
binnen en buiten het Gezondheidscentrum.
meen maatschappelijk werk werkt als eerstelijnsfunctie op het snijvlak van welzijn en gezondheidszorg. Het is een
Preventie JGZ: - JGZ bespreekt met de huisartsen van het Gezond-
niet-specifieke voorziening. Via methodische individuele, relatie of gezinsgesprek-
heidscentrum 1 x per maand de nieuw geborenen
ken wordt aan psychosociale hulpverlening gedaan. In
die zijn ingeschreven bij de huisartsenpraktijk van het
een intakegesprek met de cliënt wordt een behandelplan
Gezondheidscentrum.
vastgesteld. In dit behandelplan staan de doelen waaraan
- JGZ biedt ouders met kinderen diverse cursussen aan
gewerkt wordt, de manier waarop en het aantal gesprek-
op het gebied van onder meer preventie en opvoe-
ken. Gedurende de contactperiode kan een behandelplan
dingszaken.
bijgesteld worden.
- JGZ participeert in de hulpzorg van het netwerk van De Brede Wijk van de wijk Camminghaburen.
Aan het maatschappelijk werk zijn geen kosten verbonden en men kan er zonder verwijzing binnen het
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
Gezondheidscentrum terecht.
• Huisartsen. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
• (Kinder)fysiotherapeut.
• Huisartsen.
• Maatschappelijk werker.
• Maatschappelijk werker.
• Sociaal psychiatrische verpleegkundige (SPV).
• Eventueel overige disciplines.
• Logopedist. • Jeugdgezondheidszorg (JGZ).
10. Zorgprogramma GGZ-eerstelijnszorg De sociaal psychiatrisch verpleegkundige richt zich op
9. Zorgprogramma voor algemeen maatschappelijk werk
het behandelen van mensen met psychische klachten. Ook
Het algemeen maatschappelijk werk (AMW) is voor
medicatie en diagnostiek. Deze hulp heet eerstelijnszorg
iedereen toegankelijk en biedt vertrouwelijke hulp bij
en is verbonden aan GGZ Friesland-Noord. Dit zorgpro-
meerdere problemen. Deze kunnen zijn: schulden, proble-
gramma wordt geleverd vanuit het Gezondheidscentrum.
kan een psychiater ingeschakeld worden voor advies,
Bewaking van het medicatiegebruik en -trouw wordt
Zorg en zorgondersteuning
gedaan in samenwerking met de huisartsen en de apo-
17
Het programma bestaat uit een set afspraken rondom triage van psychische problematiek, goede diagnostiek en adequate en doelmatige verwijzing binnen de eerstelijn. Vijf afspraken zijn opgenomen in de eerstelijns gezondheidszorg. Mocht dit onvoldoende zijn, dan kan de cliënt bij ernstige problematiek doorverwezen worden naar de tweedelijn; of naar een eerstelijns psycholoog of maatschappelijk werker.
theek. Depressieve klachten, angststoornissen, slaapstoornissen en spanningsklachten kunnen worden behandeld in samenwerking met maatschappelijk werk. Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen. • Apothekers/apotheekassistentes. • Sociaal psychiatrische verpleegkunde (SPV). Opening aanbouw huisartsenpraktijk
Jaarverslag 2007
• Apotheek.
• Eventueel algemeen maatschappelijk werk.
11. Zorgprogramma’s voor slaapstoornissen, spanningsklachten en angststoornissen
• Eventueel maatschappelijk werker. • Eventueel fysiotherapeuten.
Cliënten met psychische klachten zoals slaapstoornissen, spanningsklachten en angststoornissen kunnen in eerste
Zorgprogramma’s in ontwikkeling
instantie binnen het Gezondheidscentrum worden behan-
De volgende zorgprogramma’s zijn in ontwikkeling:
deld door maatschappelijk werker of de sociaal psychiatrische verpleegkundige (SPV). Het zorgprogramma is
1. Zorgprogramma COPD bij volwassenen
gebaseerd op het NHG-standaard.
Momenteel kunnen cliënten met Astma/COPD bij de huisartsen terecht.
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen.
Het zorgprogramma COPD bij volwassenen zal in de
• Eventueel apotheek.
komende jaren verder ontwikkeld worden. Dit is een van
• Eventueel fysiotherapeuten.
de aandachtspunten uit de accreditatie van de huisartsen-
• Eventueel maatschappelijk werker.
praktijk.
• Eventueel sociaal psychiatrische verpleegkundige (SPV).
In 2008 wil het Gezondheidscentrum beginnen met het
18
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
ontwikkelen van een categoraal spreekuur Astma/COPD
12. Zorgprogramma complexe zorg
uitgevoerd door de praktijkverpleegkundige (POH).
Complexe zorg is een gecoördineerde aanpak voor men-
De longfunctie die nu middels spirometrie in het MCL
sen met meerdere aandoeningen en problemen. Het doel
wordt bepaald kan dan binnen het Gezondheidscentrum
is om de zorg in de eigen (thuis)situatie te bieden, om
worden bepaald.
zoveel mogelijk kosten in gespecialiseerde voorzieningen te voorkomen. Fokus biedt deze zorg aan mensen met een
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
lichamelijke handicap; zij kunnen hierdoor zelfstandig
• Huisartsen.
blijven wonen.
• Praktijkverpleegkundige (POH).
Fokus biedt de mogelijkheid ADL-assistetie op te roepen,
• Apothekers/apotheekassistentes.
zowel overdag als ‘s nachts. Het Gezondheidscentrum
• Eventueel fysiotherapeuten.
heeft een samenwerkingsverband met Fokus. De huisartsen van het Gezondheidscentrum bieden de huisartsen-
2. Zorgprogramma project Polyfarmacie
zorg aan de cliënten van Fokus die zich hebben ingeschre-
Het Polyfarmacieproject (2007-2008) is een project in
ven bij de huiartsenpraktijk van het Gezondheidscentrum.
samenwerking met de DGV. Tijdens dit project staat
Ook kunnen zij bij het Gezondheidscentrum van alle
het optimaliseren van de medicatieverstrekkingen aan
overige disciplines gebruik maken.
cliënten die veel geneesmiddelen gebruiken centraal. Cliënten die meer dan vijf soorten medicijnen gebruiken,
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
worden onder de loep genomen om te kijken of er minder
• Huisartsen.
medicijnen gebruikt kunnen worden. Door dit preventie-
• Thuisverzorging en -verpleging.
programma wordt het onnodig gebruik van medicijnen
• Eventueel overige disciplines.
verder terug gedrongen.
13. Zorgprogramma mensen zonder verblijfsvergunning
schrijfbeleid hebben willen de betrokken hulpverleners
Gezondheidscentrum Camminghaburen biedt als enige
afstemming plaats in samenwerking met de deelnemende
in Leeuwarden huisartsenzorg aan cliënten zonder ver-
thuiszorgorganisaties.
Hoewel de huisartsen een niet medicaliserend voordit beleid verder optimaliseren. Tevens vindt er nadere
blijfsvergunning. De hulpverlening wordt samen met Respons/Vluchtelingenwerk aangeboden.
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum: • Huisartsen.
Deelnemers vanuit het Gezondheidscentrum:
• Apothekers.
• Huisartsen.
• Thuiszorgorganisaties (Het Friese Land en Palet).
• Apotheek.
Volle glazen bij het begin van het jubileumfeest
Preventie Het Gezondheidscentrum biedt de volgende preventie-
verlagers, maagmiddelen met of zonder pijnstillers, middelen bij hartzwakte.
programma’s aan:
• Informatietafel in de wachtruimte met steeds
Preventie gezonde leefstijl
• Meegeven van folders.
Roken
• Uitvoeren van diverse searches, doel:
wisselende items.
• Stoppen met roken: pak je kans! Groepstraining voor mensen die willen stoppen met roken (op aanvraag bij THFL). • Begeleiding op maat: individuele begeleiding bij het stoppen met roken (op aanvraag bij THFL). • Begeleiding bij stoppen met roken volgens de MIS, uitgevoerd door de POH.
- ongewenste geneesmiddelen (combinaties) gebruik terug te dringen. - opsporen van bijwerkingen van geneesmiddelen. • Bij uitleg van geneesmiddelen komen ook diverse preventieve maatregelen aan bod. Jeugdgezondheidszorg Vanuit de verschillende disciplines worden regelmatig diverse cursussen en informatiebijeenkomsten aangebo-
Overgewicht:
den op het gebied van preventie. Voorbeelden zijn cursus-
• Groepsvoorlichting voeding en beweging, bijvoorbeeld
sen babymassage en opvoedingsondersteuning.
in peuterspeelzalen, kinderdagverblijven en basis
Fysiotherapie
scholen (op aanvraag bij diëtist).
De fysiotherapeuten geven valpreventie (op aanvraag bij de fysiotherapeuten).
gewicht’, ‘werken aan (over)gewicht’ (op aanvraag bij diëtist). • Sportief wandelen op gewicht: wandelsessies waarbij
Andere perfomance-afspraken binnen Gezondheidscentrum Camminghaburen
de diëtist meeloopt om adviezen over gezonde voeding
1. Voorschrijfbeleid geneesmiddelen
te geven (op aanvraag bij diëtist).
Gezondheidscentrum Camminghaburen voert een niet-
• Supermarktrondleidingen, ook specifiek gericht op de
op aanvraag bij diëtist). • Quick Food Scan: korte vragenlijst over voedingsgewoonten die besproken wordt met de diëtist (op aanvraag bij diëtist).
verstrekken van geneesmiddelen. Belangrijke uitgangspunten om dit niet-medicaliserend beleid toe te kunnen passen zijn: • Afspraken met betrekking tot het voorschrijfbeleid van de medicatie. • Intensieve controle therapietrouw (controle inname medicatie).
Diabetes:
• Brede informatieverstrekking aan cliënten.
• Cursus: actief met diabetes (op aanvraag bij THFL).
• Het FTO op niveau 4: het hoogste niveau.
• Themabijeenkomsten Diabetes, gezonde voeding (op aanvraag bij THFL).
Mocht medicatie nodig zijn, dan werken de apothekers en de huisartsen intensief samen op het gebied van genees-
Overige preventie activiteiten
middelen en geneesmiddelenvoorlichting. In het FTO worden de ziektebeelden en de daarbij behorende medi-
• Griepvaccinatie (nationaal grieppreventie).
cijnen besproken. Hierbij worden afspraken gemaakt over
• Cervix-uitstrijkjes (volgens bevolkingsonderzoek
voorkeursmedicatie bij de behandeling van deze ziekten.
baarmoederhalskanker).
Tevens worden afspraken gemaakt over de voorlichting bij de afgifte van de desbetreffende medicijnen.
scoretabel, bij een cliënt met een risicofactor voor
Dit overleg wordt door de Doelmatige Geneesmiddelen-
hart- en vaatziekten.
voorziening DGV (Nederlands instituut voor Verant-
Apotheek
woord Medicijngebruik) op het hoogste niveau = 4
• Bloedsuikertest-dagen.
ingeschaald omdat er bindende afspraken gemaakt
• Eerste uitgifte begeleiding: slaapmiddelen, cholesterol
worden met betrekking tot de keuze van medicijnen.
19
Huisartsenpraktijk
• Het opstellen van een risicoprofiel, met behulp van de
Zorg en zorgondersteuning
krappe beurs (op aanvraag bij diëtist). • Individueel voedingsadvies door diëtist (eenmalig en
medicaliserend beleid aangaande het voorschrijven en
Jaarverslag 2007
• Cursussen: ‘vet lekker… lekker fit!’, ‘sportief op
2. Inkoopbeleid geneesmiddelen De apotheek van Gezondheidscentrum Camminghaburen bestelt de geneesmiddelen bij Alliance Healthcare (voormalig Interpharm). De apotheek probeert de geneesmiddelenkosten zo laag mogelijk te houden door een actief inkoopbeleid te voeren en door zoveel mogelijk aan te sturen op het voorschrijven van generieke geneesmiddelen. 3. Hulpmiddelen Informatie- en communicatietechnologie (ICT) ICT wordt steeds belangrijker in de zorg. Het Gezondheidscentrum heeft een gezamenlijke website voor alle negen disciplines. Men kan op deze site veel informatie vinden over het Gezondheidscentrum. Ook is het mogelijk om herhaalrecepten online door cliënten aan te vragen
20
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
bij de apotheek van het Gezondheidscentrum, via de
Apotheek tijdens jubileumfeest
website www.gc-camminghaburen.nl. Dit kan ook door
medicijnen ophalen. Indien nodig worden de medicijnen
cliënten van andere huisartsen in Leeuwarden. Daarnaast
thuis bezorgd.
biedt de site zowel pil- als diabetesservice. Het ICT netwerk wordt onderhouden door Pharma-
4. Serviceverlening apotheek
Partners. De volgende programma’s worden binnen de
In de apotheek van het Gezondheidscentrum wordt goede
verschillende disciplines gebruikt:
voorlichting en informatie gegeven over hoe cliënten
Huisarts
medicijnen moeten innemen, hoe medicijnen werken
- Medicom (inclusief Elektronisch Voorschrijf Systeem: EVS).
Apotheek
- Pharmacom (inclusief Electronisch Pharmaceutisch Dossier: EPD).
Fysiotherapie
- Fysicom.
en of eventuele bijwerkingen zich in bepaalde gevallen kunnen voordoen. Daarnaast heeft Gezondheidscentrum Camminghaburen een aparte voorlichtingsruimte waar cliënten een persoonlijk gesprek met een van de apothekers of assistentes kunnen aangaan. In deze informa-
Medicijnbewakingssysteem
tieruimte worden ongeveer 75 gesprekken per maand
In de apotheek wordt van iedere cliënt het medicijn-
gevoerd. Daarnaast wordt in deze ruimte uitgebreide
gebruik bijgehouden in Pharmacom. Ook alle met de
voorlichting gegeven over:
cliënt gevoerde gesprekken worden bijgehouden, dit
- Astma en COPD (waaronder inhalatie-instructie).
gebeurt in het EPD. Hierin staan alle bijzonderheden met
- Diabetes (o.a. bloedsuikermeter-instructie).
betrekking tot therapietrouw, vragen en antwoorden van
- Cholesterol- en hartmedicatie.
de cliënt etcetera.
- Maag- en slaapmedicatie.
Cliënten van het Gezondheidscentrum krijgen goede
- Incontinentiemateriaal instructie.
medicatiebegeleiding. De therapietrouw wordt beoor-
De apotheek heeft een vrij hoge servicegraad, deze is circa
deeld, het gebruik/dosering van het medicament wordt
95%. Dit betekent dat circa 95% van de receptuur volledig
bekeken en er wordt gecontroleerd op interacties en
en op dezelfde dag geleverd wordt.
contra-indicaties. Bij vervolguitgifte wordt de inhalatietechniek beoordeeld en gekeken of de inhalator het
Verantwoording van de negen disciplines
geschikte type is. Dit wordt gedaan door een meting van
Hieronder staat een overzicht van het basistakenpakket
de inhalatiekracht. Ook wordt er een medicatieanalyse
van elke discipline en de geleverde prestaties.
gedaan door middel van research. Artsen buiten het Gezondheidscentrum kunnen hun
Huisartsenpraktijk
recepten elektronisch doorsturen naar apotheek
De huisarts hanteert een eigen professionele verantwoor-
Camminghaburen. De cliënt kan dan in onze apotheek de
delijkheid voor de taken die hij/zij verricht. De huisarts
richt zich op de bevordering en de instandhouding van
factoren voor hartvaatziekten is de dagtaak van de prak-
het lichamelijk, geestelijk en sociaal welbevinden van de
tijkverpleegkundige vrijwel gevuld.
cliënten. De integrale en continue zorgverlening heeft betrekking op zowel het stimuleren van zelfzorg en man-
De samenwerking met de apotheek is geïntensiveerd, met
telzorg als preventieve en curatieve zorg. Desgewenst
name door nauwere afspraken rond het efficiënt hanteren
vindt overleg plaats met andere professionals, binnen of
van herhaalrecepten via het computersysteem en door het
buiten het Gezondheidscentrum. Om de continuïteit in
verbeteren van de kwaliteit van het farmacotherapeutisch
de persoonlijke zorg te bewaken hebben de ingeschreven
overleg. Afspraken over het voorschrijfbeleid worden op
cliënten een vaste huisarts. Elke arts heeft zijn/haar vaste
gestructureerder wijze getoetst en geëvalueerd.
vervanger. Iedere huisarts is verantwoordelijk voor de medische zorg voor zijn/haar cliënten. Daartoe biedt hij/
Er is een begin gemaakt met het elektronisch communice-
zij gelegenheid voor spreekuur, telefonisch overleg en zo
ren met de fysiotherapieafdeling. Dit zal de registratie van
nodig huisbezoeken. In combinatie met de cliëntgebonden
de contacten rond verwijzing en behandeling verbeteren.
administratieve taken vult dit pakket aan activiteiten een volledige dagtaak. Daarnaast heeft de huisarts een aantal
Het gestructureerde overleg met de thuiszorg, de fysio-
managementtaken en nascholingsverplichtingen.
therapie, de ouder- en kindzorg en het maatschappelijk werk is gehandhaafd.
De organisatie van de zorg
Daarnaast is ook incidenteel overleg met de SPV-er van de
De formatie en daarmee de beschikbaarheid van de artsen
GGZ, die in het Gezondheidscentrum spreekuur houdt. Verder zijn er thematische besprekingen, die de deskun-
een trend om zich in te schrijven bij een vrouwelijke huis-
digheid bevorderen van alle teamleden. Te noemen zijn
arts. Het aandeel vrouwelijke cliënten bij de vrouwelijke
onder andere: rouwverwerking, palliatieve sedatie, extra-
huisartsen is daardoor ook aanmerkelijk groter.
murale ouderenzorg.
De toegankelijkheid is verbeterd doordat de centrumOverige activiteiten van de huisartsen
(lichte triage). Dit helpt de arts zich voor te bereiden op
Mw. Van Zanden en dhr. Begeman zijn in 2007 gestart
het consult, dat daardoor efficiënter kan verlopen.
met het (gezamenlijk ) opleiden van huisartsen.
De deskundigheid van de assistentes om ook te advi-
Dhr. Graff neemt deel aan de voorbereiding van de
seren bij eenvoudige vragen wordt niet ingezet omdat
Texelcursus in 2008.
uit het laatste tevredenheidonderzoek (ECB) blijkt dat
Mw. Van Zanden coördineert de zorg voor de cliënten van
de cliënten dit niet waarderen. Er is al veel verzet van
Stichting Respons.
cliënten tegen de vraag van de centrumassistentes (bij de
Mw. Van Zanden neemt deel aan het MCC, het samen-
telefoontriage) naar de contactreden zelf. Wel nemen de
werkingsplatform tussen het MCL en de huisartsen in de
centrumassistentes veel handelingen over op verzoek van
regio.
de artsen. Door de Zorgwetswijziging blijft de financiële administra-
Deskundigheidsbevordering en kwaliteitsbeleid
tie de nodige tijd van de assistentes opeisen.
Uitvoering van het Farmacotherapeutisch overleg volgens optimale kwaliteitsnormen, en het optimaliseren van het gebruik van het elektronisch cliëntendossier vormden in
artsen ook hulp aan passanten en daklozen of uitgeschre-
2007 het zwaartepunt in het inhoudelijke kwaliteitsbeleid.
ven asielzoekers, in samenwerking met Stichting Respons. De praktijk In 2007 is een begin gemaakt met praktijkaccreditering.
Eind 2006 en begin 2007 is de nieuwe aanbouwvleugel
In dit proces wordt ook aandacht besteed aan het structu-
van de huisartsenpraktijk gebouwd en feestelijk geopend
reren van de Astma en COPD -zorg.
op het 25-jarig jubileumfeest in maart 2007. De noodza-
Ten aanzien van de diabeteszorg is aansluiting gezocht
kelijke extra ruimte voor de praktijkverpleegkundige en
bij het provinciale initiatief van de Friese huisartsen.
een kamer voor de huisarts in opleiding is hiermee gere-
Met de zorg voor de cliënten met diabetes en met risico-
aliseerd.
21
Naast de zorg voor de ingeschreven cliënten leveren de
Zorg en zorgondersteuning
assistentes de contactreden vermelden bij de afspraken
Jaarverslag 2007
is niet gewijzigd. Er is bij vrouwelijke cliënten zoals altijd
Telefonisch spreekuur
Meting van de kwaliteit van Diabeteszorg heeft in het
Het telefonisch spreekuur van de huisartsen wordt
verleden plaatsgevonden in het DIAB-care-project, waarin
maximaal benut. Dit voldoet ook aan de wens van veel
uitkomsten zoals GlyHb maar ook organisatieaspecten
cliënten om vragen telefonisch voor te leggen aan hun
zoals controle, regelmaat en frequentie zichtbaar zijn
huisarts. Door dit spreekuur kunnen eenvoudige vragen
geworden. Ook binnen het accreditatietraject onderzoek
van cliënten door de huisarts beantwoord worden via de
scoort de kwaliteit bovengemiddeld. De praktijkverpleeg-
telefoon.
kundige is volledig bezet met zorg voor Diabetes- en hypertensiecliënten en griepvaccinaties.
Praktijkomvang
Begeleiden bij stoppen met roken is ook een waardevol
In december 2007 stonden 5376 cliënten ingeschreven
aspect geworden. Uitbreiding van praktijkondersteuning
en in december 2006 was de huisartsenpraktijkomvang
blijft wenselijk, met name als we de Astma en COPD -
5650. Dit betekent een afname in 2007 van 274 cliënten.
zorg willen verbeteren.
Dit heeft te maken met de doorstroom van een groot Marktontwikkelingen
Zuiderburen en deels met het opschonen van het digi-
De huisartsen zijn koersvast gebleven in de ontwikkelin-
tale cliëntenbestand. Alle cliënten die naar Zuiderburen
gen rond de ketenzorg Diabetes en blijven zich richten
verhuizen worden actief benaderd met het verzoek een
op de door de Friese huisartsen gezamenlijk op te richten
andere huisarts te zoeken. Dit in het kader van het beleid
zorgketen.
van de huisartsen om wijkgebonden te werken. De huisartsenpraktijk staat hierdoor open voor nieuwe cliënten.
Plannen 2008 • Meer taken delegeren naar (en scholing) centrum-
Cliënten-
Gemiddeld
Gemiddeld
aantal
2007
2006
Totaal
5513
5746
assistentes. • Verbeterpunten uitvoeren van het accreditatietraject via de NHG. • Polyfarmacie uitvoering gezamenlijk met de apotheek. • Starten met inventariseren Astma en COPD cliënten.
Zorg en zorgondersteuning
• Organisatie zorgprogramma Diabetes,
De samenwerking met thuiszorg Het Friese Land is goed.
betreffende ouderen in de Wylaarderhof.
De praktijkverpleegkundige (POH)
Het structurele overleg komt de zorg voor gezamenlijke
De praktijkverpleegkundige hanteert een eigen verant-
cliënten ten goede.
woordelijkheid voor de taken die zij verricht. Zij verleent
Sinds mei 2006 is gestart met een spreekuur van een soci-
gedelegeerde medisch-inhoudelijke huisartsgeneeskun-
aal psychiatrisch verpleegkundige (SPV-er), vanuit het
dige zorg aan cliënten met een chronische aandoening.
22
Jaarverslag 2007
aantal jonge gezinnen uit Camminghaburen naar de wijk
GGZ, in het Gezondheidscentrum. Dit brengt ons laag-
De praktijkverpleegkundige geeft voorlichting, adviezen,
De lijnen zijn kort, men weet elkaar te vinden. Dit komt de zorg voor de cliënten ten goede. De contacten met thuiszorg Palet zijn gecontinueerd en de
deelname DIT-traject. • Adequate dossiervorming met elektronisch medisch dossier.
contacten met Zorggroep Noorderbreedte zullen in 2008
• Overgang Medicom classic naar Medicom nieuw.
worden uitgebreid. Er is structureel overleg ingesteld met
• Groei huisartsenpraktijk.
een verpleegkundige van Stichting Palet, voornamelijk
drempelig advies en korte interventies. De evaluatie in
instructie en educatie ter voorkoming van gezondheids-
2007 van deze nieuwe functie was zeer positief.
problemen en doet aan begeleiding en coaching met
Kwaliteitsbeleid en zorg
nen zijn van een chronische ziekte.
Meten van cliënttevredenheid heeft plaatsgevonden
Zij coördineert en organiseert de zorgverlening rondom
via het ECB-onderzoek, uitgevoerd door ARGO eind
de cliënten die bij haar in zorg zijn. Ook draagt zij zorg
2006. De resultaten van het onderzoek zijn in januari
voor de eigen administratie en heeft taken op het gebied
2007 bekend gemaakt, zie uitkomsten in hoofdstuk
van de kwaliteitszorg (het maken en borgen van protocol-
Kwaliteitsmanagement.
len, verdere ontwikkeling van de functie).
betrekking tot gezondheidsproblemen die het gevolg kun-
De categorie cliënten waar de praktijkverpleegkundige zich op richt, betreft cliënten met Diabetes type 2 en cliënten met hypertensie (cardiovasculair risicomanagement). Hiervoor organiseert zij eigen spreekuren. Zij legt huis-bezoeken af en heeft telefonisch contact met cliënten. Ook maakt zij cervixuitstrijkjes in het kader van het bevolkingsonderzoek en begeleidt ze mensen die willen stoppen met roken. Zij begeleidt een stagiaire van de post hbo opleiding praktijkondersteuning van de NHL. Verder participeert ze in het Diabetes beweegprogramma binnen het Gezondheidscentrum, een samenwerking met fysiotherapie en diëtiste. In 2007 is het cliëntenaantal dat de praktijkverpleegkundige bezoekt weer toegenomen. De groep cliënten met Diabetes Mellitus neemt toe. Ook zijn er meer mensen die insuline gebruiken in de eerstelijn gebleven. Op dit
Jaco Meurs, directeur
Centrumassistentes De centrumassistente (Ca.) vervult in principe een zelf-
van THFL samengewerkt. Verder gaat haar tijd voor een
standige functie en zij is verantwoordelijk voor de taken
groot deel op aan de groep hypertensie (cardiovasculair
die zij verricht. Taken die onder het assisteren van de
risicomanagement) cliënten.
huisarts vallen, vinden wel onder verantwoordelijkheid van laatstgenoemde plaats. De centrumassistente draagt zorg voor de eerste opvang van cliënten, zowel telefo-
programma en ondersteunt op verzoek van de huisarts
nisch als in direct contact. Daarnaast verstrekt de Ca.
ouderen in de thuissituatie.
informatie over het centrum en maakt zij afspraken voor
Haar zorg wordt door de cliënten hoog gewaardeerd.
de huisartsendiscipline.
Omdat zij meer tijd voor motiverende gesprekken heeft, slagen meer cliënten er in een gezondere leefstijl aan
De Ca. verricht diverse en binnen de wettelijke kaders
te nemen (afvallen, stoppen met roken, meer bewegen,
toegestane medische handelingen zoals injecteren, con-
betere therapietrouw).
trole van hemoglobine en glucose, het meten van de
Door de intensieve follow-up slagen de cliënten er ook in
bloeddruk, het afnemen van gehoortesten, zwanger-
deze verbeterde leefstijl vol te houden.
schapstesten en uitstrijkjes in het kader bevolkingsonderzoek. Daarnaast verzorgen de Ca.’s een eigen spreekuur
In 2007 is de zorggroep Ketenzorg Friesland BV opge-
voor de behandeling van wratten. Overige specifieke
richt. Deze zorggroep bestaat uit een groep professionals
spreekuren zijn verder niet ingesteld. Tevens verzorgen
die direct betrokken zijn bij de zorg voor cliënten met
de Ca.’s de maandelijkse financiële cliëntenadministratie.
Diabetes Mellitus type 2. Zij hebben het afgelopen jaar de De Ca.’s passen een lichte vorm van telefoontriage toe zodat de cliënten met hun vragen bij de juiste hulpverle-
DBC Diabetes Mellitus in Friesland. De praktijkverpleeg-
ner terecht komen. De assistente plant de afspraken van
kundige heeft zitting in deze zorggroep en is op deze
de spreekuren van de huisartsen en past ook hierbij een
manier actief betrokken bij de toekomstige zorg voor
lichte vorm van telefoontriage toe. Dit is bedoeld om een
mensen met Diabetes Mellitus type 2.
goede indeling te kunnen maken van de werkzaamhe-
Er is een start gemaakt met het certificeren van de huis-
den.
artsenpraktijk. Hier draagt de praktijkverpleegkundige
De drukte aan de balie heeft geleid tot een duidelijke
aan bij door het schrijven en uitvoeren van een in de toe-
structurering van de werkzaamheden van de Ca.’s:
komst op te zetten spreekuur voor cliënten met COPD.
de baliebezetting is alleen tijdens de spitsuren dubbel,
23
zorg die nodig is voor een cliënt met DM-type 2 beschreven. Deze adviezen worden opgenomen in de ketenzorg
Zorg en zorgondersteuning
Zij regelt samen met een assistente het griepvaccinatie
Jaarverslag 2007
gebied wordt intensief met de diabetesverpleegkundige
daarna worden contacten aan de balie tot een minimum beperkt. De bezoekers worden duidelijk op de regels in de praktijkfolder gewezen. Zo probeert het Gezondheidscentrum de doelmatigheid van de ondersteuning door de assistentes te maximaliseren. Het gegeven dat gedurende 9 uren per dag de voordeur open is, blijft veel aandacht en tijd van de balie eisen, ondanks continu herhaalde uitleg over de praktijkregels. Het aantal formatieuren voor de Ca’s bedroeg 117 uur per week. De verhouding formatie-uren huisartsen ten opzichte van Ca.’s is 3,0 : 3,3. In 2007 is bij de Ca.’s een nieuwe functie ingesteld van hoofdassistente en is een van de Ca.’s hiervoor benoemd. De aansturing van de Ca.’s is evenals in vorige jaren door een van de huisartsen bewaakt, evenals de implementatie van nieuwe werkafspraken en protocollen in verband met bijvoorbeeld nieuwe regelgeving, aanpassingen automa-
24
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
tisering en optimalisering van werkafspraken met betrekking tot veiligheid van handelen en het vermijden van fouten. Er is een handboek Huisartsenpraktijk over de werkzaamheden en organisatie ‘achter de balie’, zodat ook eventuele invalskrachten de kwaliteit kunnen leveren die in
Ypie Postma, bereiding zalf
Gezondheidscentrum Camminghaburen gebruikelijk is. Beleid, beheer en exploitatie
Apotheek
In juli 2007 is de apotheker opgenomen in de WGBO. In
Farmaceutische cliëntenzorg is de zorg van het hele apo-
het kader hiervan hebben de directie en de apotheek in
theekteam op het gebied van farmacotherapie, gericht
samenwerking met Ton Kelder, adviseur van de LVG, een
op het verbeteren van de kwaliteit van leven van de
onderzoek uitgevoerd naar verandering van de inrichting
cliënt. Deze zorg zien de medewerkers van de apotheek
van de apotheek. De apotheek wil de cliënten meer pri-
als een continu proces waar inhoud aan gegeven wordt
vacy bieden en meer gelegenheid geven om gebruik te
door middel van zorgactiviteiten. Het team probeert deze
maken van de adviesfunctie van de apotheek. Daarnaast
zorgactiviteiten zoveel mogelijk in de dagelijkse werk-
wil de apotheek de hele inrichting, receptgang en ergono-
zaamheden te integreren. Met als doel de therapietrouw,
mie verbeteren.
de keuze van het juiste geneesmiddel, de omgang met het
In 2007 zijn de directie en de apotheek in samenwerking
ziektebeeld, de gezondheid en de kwaliteit van leven van
met architectenbureau Abel-Eisma-Glas gestart met het
de cliënt te verbeteren. Ook wordt veel aandacht besteed
maken van bouwtekeningen voor de vernieuwde apo-
aan het voorkomen en signaleren van bijwerkingen, inter-
theek. De verwachting is dat na het verfijnen van deze
acties en contra-indicaties. Tevens heeft de apotheek aan-
tekeningen de apotheek zal worden verbouwd in de
dacht voor de afspraken en standaarden, het verrichten
tweede helft van 2008.
van medicatieanalyses, het geven van gebruikersinstructies, thuiszorgbegeleiding, voorlichting en adviesgesprek-
Kwaliteitsbeleid en zorg
ken en documentatie.
De apotheek bleef actief bezig om de therapietrouw bij de
Het team hecht zeer aan de samenwerking met de andere
cliënten te bevorderen. Dit in samenwerking met de huis-
zorgverleners in en buiten het Gezondheidscentrum,
artsen van het Gezondheidscentrum.
cliëntenverenigingen en zorgverzekeraars. De cliënt
Ter illustratie zijn enkele getallen vermeld in tabel op de
neemt in dit geheel een centrale plaats in.
volgende pagina.
Gespreksonderwerp
Aantal meldingen
Te laat met medicatie. Doorgesproken met cliënt
1123
Te laat met medicatie. Doorgegeven aan huisarts
551
Te vroeg met medicatie. Doorgesproken met cliënt
792
Te vroeg met medicatie. Doorgegeven aan huisarts
415
artsen. Door de stichting Gerrit en Pharmapartners is er een koppeling gerealiseerd voor 4 huisartsenpraktijken. Dagelijks ontvangen we van deze huisartsen Edifact recepten. Voor de cliënt heeft dit als groot voordeel dat niet eerst het recept bij de eigen huisarts hoeft te worden opgehaald, de medicatie kan direct in de apotheek worden opgehaald. In 2007 is het aantal aangesloten huis-
Therapietrouw in 2007
artsenpraktijken uitbreid naar zeven.
In bovenstaande tabel is te zien hoe vaak navraag is gedaan naar de reden waarom een geneesmiddel te vroeg
Website
of te laat werd opgehaald.
Om het publiek ook op een andere manier te informeren
Deze gegevens zijn vastgelegd in het elektronisch farma-
is in 2006 een website opgezet. Op deze site is naast zake-
ceutisch dossier. Dat dit effect heeft gehad op de thera-
lijke informatie ook informatie te vinden over zaken met
pietrouw blijkt onder andere uit de landelijke data van de
betrekking tot gezondheid en ziekte.
SFK (Stichting Farmaceutische Kengetallen).
In 2007 is het aantal bezoekers van de website toegeno-
De therapietrouw bij Diabetescliënten van het Gezond-
men en wordt er steeds meer gebruik gemaakt van de
heidscentrum Camminghaburen zijn fors hoger in ver-
service om herhaalmedicatie via internet aan te vragen.
gelijking met de landelijke cijfers.
Deze service naar cliënten hebben we verder uitge-
In 2007 lag de therapietrouw bij Diabetes cliënten type II
voor herhaalreceptuur van de huisartsen buiten het
voor de orale bloedsuikerverlagende middelen op 96 %.
Gezondheidscentrum ook via de website te laten verlo-
Bij de landelijke cijfers ligt het 90% percentiel op 87%.
pen. Dit is gerealiseerd voor inmiddels 12 huisartsen.
Het betekent dat onze apotheek op dit gebied bij de top 10% van Nederland hoort.
Informatievoorziening De WGBO eist dat een cliënt op een begrijpelijke manier over zijn/haar behandeling met medicijnen wordt voor-
Met huisartsen van het Gezondheidscentrum
gelicht. Daarom is de informatievoorziening verder geop-
Een groot project voor 2006 was het onderzoek of de aan-
timaliseerd.
vraag van de herhaalreceptuur voor de huisartsen van het
Naast de gebruikelijke voorlichting geven we de
Gezondheidscentrum door de apotheek kon geschieden.
uitgebreide begeleiding nu ook voor de groep slaap-
Dit traject is, met inbreng van de DGV, besproken
middelen. Daarnaast wordt aan de balie oogdruppel
met onze huisartsen. Het resultaat is dat, na de pilot-
instructie gegeven aan de hand van een schriftelijke
fase, vanaf augustus 2006 de apotheek de chronische
Powerpointpresentatie.
herhaalreceptuur invoert voor alle artsen van het Gezondheidscentrum. Om het effect te kunnen meten is
Aantal gesprekken in spreekkamer per gespreksonderwerp
voor aanvang een nulmeting gedaan. Uit de evaluatie medio 2007 kwam naar voren dat een efficiëntere herhaling tot stand is gekomen met een betere
Gespreksonderwerp
Aantal gesprekken 30
reductie van de kosten. De geneesmiddelen liggen eerder
Astma inhalatie instructie
139
in de apotheek gereed voor de cliënt, bovendien is het
COPD inhalatie instructie
39
aantal fouten in de herhaalprocedure geminimaliseerd.
Diabetes Mellitus type II
124
Incontinentie
85
Overige huisartsen
Maagklachten (protonpompremmers)
276
In 2006 hadden we ons tot doel gesteld ook een efficiën-
Oogdruppel instructie (aan de balie)
209
tere herhaling te realiseren voor niet op ons computer-
Slapeloosheid
systeem aangesloten artsen in Leeuwarden. We wilden
Verhoogd Cholesterol (statines)
graag elektronische(edifact) recepten ontvangen van deze
41 200
25
Angina Pectoris (nitraten)
kwaliteit van levering en informatie aan de cliënt en een
Zorg en zorgondersteuning
Optimalisatie herhaalreceptuur
Jaarverslag 2007
breid door de mogelijkheid te bieden om de aanvraag
De tabel geeft een overzicht van het aantal gesprekken per gespreksonderwerp. Naast deze uitgebreide eerste en tweede uitgiftegesprekken in de voorlichtingsruimte zijn we dit jaar ook begonnen met verkorte extra informatie aan de balie. Dat zijn de pijnstillers met en zonder maagmiddelen. In de informatieruimte vinden gemiddeld nu ongeveer 75 gesprekken per maand gegeven.
krijgen, hoge doses thiazide verergeren de jicht. • Het analyseren en in kaart brengen van de gebruikers van dermatica en voorkeursbeleid afgesproken. • Opsporen van bisfosfonaat gebruikers die nog geen Calcium en/of vitamine D ontvangen. Bisfosfonaat is dan minder effectief. • Opsporen van vrouwelijke gebruikers boven de 53 jaar die nog hormoonsuppletie gebruiken tegen overgangsklachten.
FPZ-projecten De apotheker is per 1 juli 2007 opgenomen in de WGBO. Dit houdt in dat de apotheker medebehandelaar is geworden. Naast de farmacotherapeutische begeleiding van de cliënt wordt de huisarts spiegelinformatie gegeven in hoeverre het voorschrijfbeleid voldoet aan de landelijke NHG-standaarden. De spiegelinformatie wordt aangeboden in de vorm van searches.
26
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
De volgende searches zijn uitgevoerd: • Het opsporen van Angina-Pectoriscliënten die (nog) geen antistolling medicatie krijgen. • Het opsporen van Angina-Pectoriscliënten die (nog) geen cholesterolverlagende medicatie krijgen. • Het opsporen van nitraatgebruikers die de tabletten meermalen daags gebruiken om hen te herinneren aan de nitraatvrije periode. • Het opsporen van therapieontrouwe cliënten bij bloedglucoseverlagende middelen. • Het opsporen van therapieontrouwe diabetescliënten bij bloeddrukverlagende middelen. • Het opsporen van pioglitazon gebruikers. Dit in
• Opsporen van cliënten met een nierfunctiestoornis om indien nodig de dosering van een geneesmiddel aan te passen. • Opsporen van polyfarmaciecliënten voor bespreking van hen in het polyfarmacie-overleg. • Het opsporen van de isotretinoine gebruikers om de voorlichting bij eerste uitgifte te verbeteren. • Opsporen cliënten met een nierfunctiestoornis voor een betere medicatiebegeleiding. • Het opsporen van plavixgebruikers die dit middel langer dan een jaar gebruiken: voor langer gebruik ontbreekt het wetenschappelijk bewijs. • Deelname aan het PIAMA onderzoek van Universiteit Utrecht. Dit betreft een vervolgonderzoek naar gebruik van Astma-medicatie bij kinderen. • Controle van de bloedsuikermeter in de apotheek: 40 cliënten hebben hun bloedsuikermeter ter controle aangeboden in de apotheek. • Landelijke Diabetes risicotest van de KNMP: 40 cliënten hebben hun bloedsuikerwaarde in de apotheek laten meten.
verband met een verhoogde incidentie van fracturen bij gebruik van dit middel. • Het opsporen van Diabetescliënten die in de vier voor-
HKZ-certificering Eind 2005 is apotheek Gezondheidscentrum Cammingha-
afgaande maanden geen cholesterolverlagende medi-
buren gecertificeerd. Ook in 2007 heeft de apotheek zich
catie hebben opgehaald.
doorontwikkeld en is verder gewerkt aan het kwaliteits-
De resultaten van de searches voldeden allemaal aan de
systeem. In februari 2008 zal KIWA opnieuw een jaaraudit
normen die waren gesteld.
uitvoeren in de apotheek, de HKZ certificering wordt op deze wijze geprolongeerd.
In het kader van FTO zijn de volgende searches uitgevoerd:
Farmacotherapeutisch Overleg (FTO) op het hoogste
• Het analyseren en in kaart brengen van de medicatie
niveau
die wordt voorgeschreven voor cardiovasculaire
In het FTO, het overleg tussen huisartsen en apothekers,
aandoeningen. Voor hypertensie is een eerste en tweede
worden afspraken gemaakt over geneesmiddelen en de
keus medicijn voor deze aandoening bepaald.
begeleiding van het geneesmiddelengebruik van de cliënt.
• Opsporen van gebruikers met een hoge dosering
Het niveau van dit FTO is met begeleiding van de DGV in
metoprolol die tevens Astma/ COPD medicatie krijgen.
2005 gestegen van niveau 3 naar 4. Dit hoge niveau is in
Dit middel kan de benauwdheid verergeren.
2007 vastgehouden.
• Opsporen thiazide gebruikers die tevens jichtmedicatie
FTO onderwerpen van het afgelopen jaar: • Hypertensie en Cardiovasculair risicomanagement (2 keer). • Dermatica en chronisch eczeem. • Osteoporose. • Restless legs. • Chronische slaapmiddelen gebruik. • ADHD. • Therapeutische wetenswaardigheden over 2006. • Astma en COPD. • Polyfarmacie.
Apotheekassistentes De apotheekassistente (Aa.) is een zelfstandige functionaris die aan de apotheker verantwoording aflegt. De taken van de Aa. bestaan onder andere uit: • Het afleveren en bereiden van geneesmiddelen aan de
Liesbeth Ballast, fysiotherapeut
hand van recepten. geneesmiddelen.
van beschikbare gegevens stelt de fysiotherapeut een eigen onderzoek in, stelt een behandelplan op en voert
• Medicatiebegeleiding.
het uit, toetst de behandeling aan het behandelplan, eva-
• Voorraadbeheer van geneesmiddelen.
lueert en stuurt zo nodig bij.
• Het geven van voorlichting op vele terreinen
De fysiotherapeut houdt de verwijzer op de hoogte van de ontwikkeling van de cliënt. Hij/zij geeft informatie,
- Angina pectoris.
instructie en advies aan cliënten, adviseert over kunst- en
- Astma/COPD.
hulpmiddelen en aanschaf en aanpassing daarvan. De
- Diabetes mellitus I en II.
daarbij behorende geautomatiseerde cliëntadministratie
- Hypercholesterolemie.
wordt door de fysiotherapeut uitgevoerd.
- Maagzuurremmers.
Sinds 2003 worden alle inhoudelijke gegevens van de
- Pijnstillende geneesmiddelen.
cliënt verwerkt in de computer. Dit computerprogramma
- Slaapmiddelen.
is tot nu toe verder ontwikkeld en wordt door alle fysio-
- Incontinentie en hulpmiddelen.
therapeuten gebruikt. Alle cliëntgegevens worden nu opgeslagen in de computer. In februari 2007 heeft Judith Efde ons verlaten en Jitske
van deze deelgebieden. De voorlichting wordt gegeven in
van de Werff-Wierda is voor haar in de plaats gekomen.
een aparte spreekkamer.
Zij is net als de andere fysiotherapeuten geregistreerd.
Naast mondelinge voorlichting wordt dan ook schriftelijk
De registratie-eisen zijn als volgt:
materiaal meegegeven.
• Werken conform de richtlijnen en conform de werkeis
Fysiotherapie
• Inschrijving in BIG-register.
In het Gezondheidscentrum werken vier fysiotherapeu-
• Deelneming aan een klachtenregeling.
ten, drie reguliere fysiotherapeuten en een kinderfysiothe-
• Geaccrediteerde scholingsactiviteiten gevolgd en
algemeen practicus.
rapeut. De fysiotherapeuten in het Gezondheidscentrum hebben een individuele professionele verantwoordelijk-
minimaal 100 punten gescoord. • De verplichte scholing gevolgd.
heid. Cliënten staan op naam van de fysiotherapeut ingeschreven.
In 2007 hebben 2 fysiotherapeuten deelgenomen aan het
De functie omvat fysiotherapeutische zorgverlening van
IOF (RFR1021). In dit IOF zijn we bezig geweest met het
preventieve, curatieve en consultatieve aard. Aan de hand
ontwikkelen van een preventieprogramma voor ouderen.
27
Iedere Aa. heeft zich gespecialiseerd in één of meerdere
Zorg en zorgondersteuning
waaronder:
Jaarverslag 2007
• Het adviseren op het gebied van recept en receptvrije
Dit is een project in samenwerking met het SWOL en
Certificering
Thuiszorg het Friese Land. Het project is door ons afge-
In 2007 is onze praktijk HKZ-gecertificeerd .
rond. Er zou eind 2007 een pilot worden gestart. Dit is niet doorgegaan omdat te weinig mensen zich hebben
Beleidsdoelen 2008 en later
opgegeven.
• Groepstherapie geven aan bestaande Diabetesgroepen
De kinderfysiotherapeut heeft net als andere jaren weer deelgenomen aan haar IOF met kinderfysiotherapeuten in
en eventueel aan andersoortige homogene groepen. • Kwalitatief goede behandeling geven aan de ouder wordende cliënt.
Sneek. In 2007 heeft het Gezondheidscentrum evenals in 2006
• Behoud cliënten aantallen.
met alle Zorgverzekeraars een contract afgesloten. Voor
• Oefenruimte op locatie.
cliënten die niet verzekerd waren voor fysiotherapie, zijn tarieven gehanteerd van De Friesland Zorgverzekeraar.
Landelijk bereikte de KNGF het volgende • Definitieve vrije tarieven voor de fysiotherapie.
Het aantal verrichtingen in de afgelopen jaren staat in
• De Directe Toegankelijkheid blijft behouden in de polissen.
onderstaande tabel.
• De tarieven zijn iets hoger en gedifferentieerd.
28
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
Jaar
1e kwar-
t/m 2e kwar-
t/m 3e kwar-
t/m 4e kwar-
taal
taal
taal
taal
• Voor het meten van kwaliteit is er een begin gemaakt met het ontwikkelen van prestatie-indicatoren.
2003
1627
3019
4294
5805
2004
1554
3019
4303
5765
Maatschappelijk werk
2005
1291
2578
3885
5310
Het maatschappelijk werk dat vanuit het Gezondheids-
2006
1593
2918
3868
5154
centrum wordt aangeboden, wordt uitgevoerd door het
2007
1477
2704
3897
5273
maatschappelijk werk van Hulp en Welzijn Leeuwarden.
In 2007 is het aantal verrichtingen iets gestegen ten
Het aantal reguliere cliënten in de wijk Camminghaburen
opzichte van 2006 maar is in vergelijking met 2003, 2004
is na een aantal jaren gedaald te zijn, weer gestegen. Het
en 2005 nog aan de lage kant. De groepstherapie Bewegen
aantal verwijzingen door huisartsen naar het maatschap-
voor Diabetes cliënten, in 2006 gestart, is in 2007 gecon-
pelijk werk is ook weer toegenomen.
tinueerd. In de eerste helft van het jaar steeg het aantal cliënten, maar daarna is het aantal cliënten dat van de groepstherapie gebruiktmaakt verlaagd.
Verwezen GCC
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 54
56
46
31
42
16
36
Opleiding
Huisartsen
6
1
19
6
-
1
-
Jitske van der Werff-Wierda volgde de cursus schouder-
Ziekenhuis mw(*)
1
-
-
-
-
-
-
klachten van Ann Cools, georganiseerd door het MCL.
Bedrijfs mw
1
-
-
-
-
-
-
De andere fysiotherapeuten deden dit al in 2006. We stre-
Jeugdhulpverlening
1
-
-
-
-
-
ven ernaar dat de fysiotherapeuten dezelfde opleidingen
Overige
4
3
2
-
1
3
5
volgen. Verder zijn er geen cursussen gevolgd. In 2006
Subtotaal
66
61
67
37
43
20
41
volgden beide fysiotherapeuten een grote cursus van
Op eigen initiatief
0
6
7
18
13
23
12
66
67
74
55
56
43
53
Mulligan, die wij in 2007 geïmplementeerd hebben. Het
Totaal aanmeldingen
vereiste aantal registratiepunten komt niet in gevaar.
(*) mw = maatschappelijk werk
Overleg
Activiteiten van het maatschappelijk werk
Verder voeren de fysiotherapeuten 1 x per twee weken
Het maatschappelijk werk neemt in het Gezondheids-
cliëntenoverleg met de huisartsen en 1 x per acht weken is
centrum deel aan het teamoverleg en de themateams en
er een bijeenkomst themateam met de andere disciplines.
heeft afzonderlijk overleg met de huisartsen. In de wijk
Hier worden werkafspraken en/of protocollen gemaakt
wordt deelgenomen aan het buurtnetwerk jeugdhulpver-
en/of besproken.
lening en is er overleg met het Sociaal Team Oost.
Resultaten van het maatschappelijk werk Binnen het algemeen maatschappelijk werk worden de
Overige psychische problematiek uitgesplitst
2005
2006
meeste hulpverleningstrajecten positief afgesloten, dat wil
Overige psychische problemen
1
2 5
zeggen dat de zelfredzaamheid van de cliënten is toege-
Onzekerheid, gebrek aan zelfvertrouwen
3
nomen. Met onze begeleiding bereiken we dat:
Geen plezier meer in/aan leven
1
• Cliënten meer overzicht en grip op hun leven hebben.
Cliënt is overspannen/overwerkt
3
• Cliënten zich ondersteund voelen.
Psychische problemen
1
• Het zelfbeeld en eigenwaarde van de cliënt versterkt is.
Overige intra psych. problemen
• Het probleemoplossend vermogen groter is geworden.
Totaal
2007 1
1
2 11
8
1
Het grootste deel van de problematiek bestaat uit relatie-
Cliëntprofiel in Camminghaburen
problemen en echtscheiding. Daarnaast neemt de probleInkomen
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007
matiek van het verkrijgen/behouden van inkomen toe.
Groep 1: uitkeringen
7
18
23
12
20
11
19
Groep 2: overige ink.
64
44
50
35
29
23
16
De GGZ Eerstelijnszorg (GGZ Friesland-Noord)
6
6
1
8
7
9
18
Vanaf mei 2006 wordt vanuit het Gezondheidscentrum
77
68
74
55
56
43
53
GGZ eerstelijnszorg aangeboden. De GGZ eerstelijnszorg
Groep 3: geen ink. Totaal
Culturele herkomst Nederlanders Overig
chiatrisch verpleegkundige (SPV) is op woensdag van
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 81
56
71
51
47
36
41
8
12
3
1
9
7
12
8.30-14.30 uur aanwezig. De SPV richt zich op mensen met psychische klachten. Ook kan een psychiater ingeschakeld worden voor advies, medicatie en diagnostiek.
Problematiek bij afsluiting
Veel cliënten vinden het niet prettig om meteen doorver-
Hieronder een overzicht van de problematiek van cliënten
wezen te worden naar een andere instelling als zij hun
in Camminghaburen.
klachten met de huisarts hebben besproken. Het kan echdan met de huisarts. Door de GGZ-Elzo probeert de SPV
Manifeste problematiek
2002
2003
2004
2005
2006
2007
Inkomen
1
2
2
6
7
Huisvesting
1
1
2
deze hulp zo dicht mogelijk bij de cliënt aan te bieden. De verwijzingen lopen via de huisartsen en het maat-
bij afsluiting
Scholing/opleiding
1
schappelijk werk. De centrumassistentes maken de afspraken.
1
Deskundigheid en werkwijze
1
3
1
3
5
7
De SPV benadert de geestelijke gezondheidsproblemen
Relatie tussen partners
8
11
3
5
3
5
van een cliënt altijd in relatie tot zijn omgeving. De klacht
Relaties ouder-kind
5
2
3
7
4
4
wordt vaak gezien als een symptoom van de verstoring
Relaties overig
2
1
1
Gezondheidszorg
2
Aangrijpende gebeurtenissen
15
Identiteitsproblemen Overige psychische problematiek
1
Geweld/misbruik
1
Geweld verwerking
Totaal
2
4
1
13
2
4
van de balans tussen draaglast en draagkracht op psy-
2
5
5
2
chisch, somatisch en sociaal gebied. De interventies zijn
12
10
3
2
1 24
Verslaving
Geen antwoord
1
36
11
8
1
1
2
1
1
72
55
hand van een probleemanalyse prioriteiten in een hulpverleningssituatie (waaronder crisissituaties) en bepaalt,
1
8 67
1 22
gericht op het herstellen van het evenwicht of het bewerkstelligen van een nieuw evenwicht. De SPV stelt aan de
4
3
in nauw overleg met de cliënt en degenen die de cliënt omgeven (familie, vrienden, collega’s of andere hulp-
1
verleners), welke interventies nodig zijn voor het herstel
4 54
41
39
van het evenwicht. De SPV werkt binnen een sociaal psychiatrisch referentiekader volgens combinaties van
29
3
Echtscheiding
Arbeid
Zorg en zorgondersteuning
ter wel nuttig zijn dat zij eens met iemand anders praten
JaarJaarverslag 2007
is verbonden aan GGZ Friesland-Noord. De sociaal psy-
Jeugdgezondheidszorg Thuiszorg Het Friese Land Basistakenpakket JGZ In 2002 is het landelijke basistakenpakket Jeugdgezondheidszorg vastgesteld. In het basistakenpakket staat welke activiteiten tot de Jeugdgezondheidszorg behoren. Het basistakenpakket bestaat uit een uniform deel en een maatwerk deel. Het uniforme deel beschrijft de zorg die op een gestandaardiseerde wijze aan alle kinderen van een bepaalde leeftijd aangeboden moet worden. Het maatwerk deel mogen gemeenten zelf invullen en moet aansluiten bij specifieke lokale omstandigheden. De afdeling Jeugdgezondheidszorg De afdeling Jeugdgezondheidszorg van Thuiszorg Het Friese Land levert specifieke zorg aan de populatie kinde-
30
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
ren van 0 tot 4 jaar met als doel een gezonde lichamelijke, geestelijke en sociale ontwikkeling te bevorderen. Een gezonde ontwikkeling wordt bevorderd door: screeningen (hielprik en gehoortests); vaccinaties; periodiek bepalen gezondheidssituatie (consultatiebureaus); voorlichting en advisering via consultatiebureaus en huisbezoeken; begeleiding van ontwikkelingsGreetje Bettens, consultatiebureau-assistente (Jeugdgezondheidszorg)
problemen in de thuissituatie door wijkverpleegkundigen JGZ en pedagogen.
verschillende formele richtlijnen. De SPV selecteert inter-
In 2007 waren er 151 (2006: 167) zuigelingen in zorg en
venties uit diverse verpleegkundige zorgmodellen of stan-
447 (2006: 456) peuters in zorg in Camminghaburen.
daarden en/of ontwerpt ter plaatse nieuwe interventies
In totaal werden 58 zuigelingenbureaus en 51 peuter-
en procedures, en past deze toe.
bureaus gehouden.
Scholing
Samenwerking
De SPV-er heeft de opleiding MGZ-GGZ gevolg. In 2007
De JGZ maakt deel uit van de werkgroep Brede Wijk bin-
volgde zij een tweedaagse cursus ‘De sociaal psychia-
nen de wijk Camminghaburen en het 0-4 jarigen overleg
trisch verpleegkundige in de huisartsenpraktijk’.
met peuterspeelzalen (HWL) en kinderdagverblijven (SKL
In 2008 zal ze starten met de opleiding tot cognitief
en Catalpa), maatschappelijk werk (HWL) en politie.
gedragstherapeutisch medewerker.
Tevens neemt de JGZ binnen het Gezondheidscentrum Camminghaburen deel aan het Themateam, teamvergade-
Aanmeldingen 2007
ringen en bilateraal overleg.
Er zijn 140 aanmeldingen geweest. Alle verwijzingen zijn via de huisartsen binnengekomen. De cliënten hebben een
Thuisverzorging en -verpleging (HFL)
verschillend aantal gesprekken gehad bij de GGZ-Elzo.
Drie teams van Thuiszorg Het Friese Land leveren van-
Het maximum aantal gesprekken is vijf. Als blijkt dat
uit het Gezondheidscentrum verpleging, verzorging en
doorverwijzing nodig is, zal de SPV dit bij voorkeur ver-
huishoudelijke zorg in de wijk Camminghaburen. De
zorgen. Deze GGZ eerstelijnszorg is in maart 2007 geëva-
verpleging en verzorging zijn 24 uur per dag bereikbaar.
lueerd. Het resultaat is zeer positief te noemen. Op basis
Deze teams werken nauw samen waardoor de zorg aan
van het aantal verwijzingen wordt per 1 mei 2007 het aan-
de gezamenlijke cliënten goed wordt afgestemd.
tal uren SPV uitgebreid van vier naar zes uren per week.
De wijkverpleegkundige coördineert de geboden zorg.
De preventieve voedingsvoorlichting vindt vooral plaats
Een teammanager is eindverantwoordelijk voor de drie
via het geven van cursussen, themabijeenkomsten en
teams. Er zijn korte lijnen met de centraal georganiseerde
lessen. De aandacht voor gezonde voeding als mid-
specialistische zorg (verpleging, verzorging en huishou-
del om chronische ziekten zoals Diabetes Mellitus en
delijke zorg), de gezinsondersteuning en alphahulpverle-
Hart- en vaatziekten te voorkomen c.q. uit te stellen is
ning.
stijgende. Een gezonde voeding en verandering van
De wensen van de cliënt en de kwaliteit van de zorg zijn
nen. Voedingsvoorlichting gericht op het voorkomen
de belangrijkste uitgangspunten bij de organisatie van de
van overgewicht, speelt hierbij een belangrijke rol.
zorg. Het Friese Land luistert naar de behoeften van haar
Voedingsvoorlichting wordt vanaf 2007 gefinancierd door
cliënten. Het aanbod zorg- en welzijnsdiensten wordt
ZonMw. Voor 2008 zal opnieuw een subsidieaanvraag
voortdurend aangepast.
bij ZonMw worden ingediend. Er zal zoveel mogelijk
Het Friese Land werkt nauw samen met de huisartsen en
worden samengewerkt met andere afdelingen binnen de
leefstijl kunnen de kans op deze aandoeningen verklei-
met de praktijkverpleegkundige (POH) van de huisartsen-
Thuiszorg (in het bijzonder met de afdeling Gezondheids
praktijk van het Gezondheidscentrum.
Service Organisatie en de verpleegkundig consulenten),
De wijkverpleegkundige is het gezicht van Het Friese
maar ook met gemeenten en de GGD Fryslân.
Land binnen het Gezondheidscentrum en neemt deel aan
Een voorbeeld van specifieke doelgroepen voedingsvoor-
de teamvergaderingen en de cliëntbesprekingen met huis-
lichting is (opnieuw) de samenwerking met ongeveer
artsen en apothekers.
70 basisscholen in ons werkgebied. De diëtisten hebben
Diëtist (HFL)
gezondheidslessen in het kader van Kies voor Hart en
Goede voeding levert een belangrijke bijdrage aan het
Sport uitgevoerd.
behoud en bevordering van gezondheid van mensen. De diëtist is de deskundige op het gebied van voeding en
De afdeling Vodi neemt actief deel aan verschillende
diëtetiek die op basis van de zorgvraag van cliënten haal-
evenementen die door Thuiszorg Het Friese Land geor-
bare en persoonlijke adviezen geeft.
ganiseerd worden, zoals het Consultatiebureau voor Daarnaast onderhoudt de afdeling Vodi contacten met
nen cliënten met voedings- en dieetvragen terecht bij de
verschillende professionele instellingen. We hebben zit-
diëtist. In de Basisverzekering is vier uren dieetadvisering
ting in werkgroepen, participeren in multidisciplinaire
opgenomen. Dit betekent dat iedereen die wordt door-
projecten en leveren in bepaalde gevallen de projectleider,
verwezen door een arts, specialist of tandarts, deze dieet-
werkgroepvoorzitter of een bestuurslid. Genoemd in deze
advisering vergoed krijgt.
worden de GGD, gemeente Leeuwarden, SPORT Fryslân,
De aanmelding wordt centraal geregeld via de afdeling
bv SPORT en diverse lokale welzijnsorganisaties. Intern
Vodi (voedings- en dieetadvisering) bij Thuiszorg Het
geven we scholingen en presentaties aan onder andere
Friese Land. De werkzaamheden van de afdeling voe-
nieuwe medewerkers.
dingsvoorlichting en dieetadvisering (9-10 formatieplaats
De diëtisten van de afdeling Vodi zijn allen geregistreerd in het basisregister dan wel het kwaliteitsregister. De diëtisten zijn conform de wet Big verplicht zich bij te scholen.
lichting (basisscholen, peuterspeelzalen, Vrouwen van Nu,
In 2006 is onder meer de post hbo-opleiding gevolgd tot
etcetera). Verder is er elke werkdag telefonisch spreekuur
gespecialiseerd Diabetesdiëtist en met succes afgerond.
van 13.00-14.30 uur. Eind december 2007 heeft de vaste diëtist Jeanet Melman In 2007 zijn in het Gezondheidscentrum 93 spreekuren
te kennen gegeven haar functie als diëtist bij Thuiszorg
(2006: 85 spreekuren) gehouden wisselend op maandag-
Het Fries Land neer te leggen en aan de slag te gaan als
middag en woensdagochtend en elke dinsdagochtend.
diëtist in het UMC in Groningen. Haar spreekuren zullen
Tijdens deze 93 spreekuren zijn 714 consulten gehouden,
in 2008 worden overgenomen door collega diëtist Marisca
grotendeels door één vaste diëtist.
Dalhuizen. Zij zal spreekuur houden op elke dinsdag
31
diëtisten) bestaan grotendeels uit het leveren van consulten (spreekuur/telefonisch/huisbezoek) en voedingsvoor-
Zorg en zorgondersteuning
ouderen, valpreventiemarkten, beurzen en dergelijke. Op verwijzing van een huisarts, specialist of tandarts kun-
Jaarverslag 2007
net als het voorgaande jaar een intensief programma van
(2x per maand alleen een dinsdagochtend en 2x per
Sommige cliënten worden door meerdere logopedisten
maand een dinsdagochtend en een dinsdagmiddag) en
behandeld.
verder 2x per maand op de donderdagochtend.
Interdisciplinair overleg vindt regelmatig plaats, intramuraal vaak mondeling en ad hoc.
De aandachtspunten van de afdeling Vodi voor 2008 zijn: • De afdeling Vodi wil de huidige samenwerking met
Externe contacten worden mondeling en schriftelijk
lokale partners die zich richten op het Gezondheids-
onderhouden. Er worden per cliënt beginsituatie-, eva-
beleid, waaronder gemeenten en de GGD Fryslân,
luatie-, en eindverslagen geschreven. Bij een complexe
continueren en waar mogelijk uitbreiden. De lokale
hulpvraag nemen de logopedisten het initiatief tot tele-
overheid wil een gezonde leefstijl bij de bevolking
fonisch overleg. Externe contacten worden onderhouden
stimuleren omdat leefstijl in belangrijke mate bijdraagt
met verwijzers (huisartsen en specialisten, veelal KNO-,
aan de (on)gezondheid van de bevolking. De diëtist is
kinderartsen en neurologen) en andere hulpvragers (leer-
de specialist op het gebied van voeding en gedrag en
krachten, IB-ers, AB-ers, jeugdarts, wijkverpleegkundige,
kan een grote bijdrage leveren aan het opstellen én uit-
Audiologisch Centrum, Cedin en GGD).
voeren van dit gezondheidsbeleid.
32
Zorg en zorgondersteuning
Jaarverslag 2007
• In 2008 zal ook opnieuw een cliënt tevredenheids-
Er zijn dit jaar 1343 logopedische behandelingen verricht,
onderzoek worden verricht om de tevredenheid van
waarvan twee aan huis behandelingen, een daling ten
onze cliënten te meten. De afdeling Vodi hecht veel
opzichte van 2006 (1458 behandelingen).
waarde aan de kwaliteit en professionele uitvoering
In maart beëindigde Marlies IJntema haar logopedische
van haar diensten. Het kwaliteitsbeleid heeft dan ook
werkzaamheden in het Gezondheidscentrum om een dag-
onze volledige aandacht.
deel meer te gaan werken op de locatie Westerkade.
• Bekendheid van de diëtist verder vergroten met als
Geartsje Aukes, een ervaren logopedist uit het Speciaal
eventuele mogelijkheden:
Basis Onderwijs, heeft haar werkzaamheden in het
- Het aanbieden van scholing aan zorgverleners.
Gezondheidscentrum overgenomen.
- Het verzenden van nieuwsbrieven en informatiebulletins naar bijvoorbeeld huisartsenpraktijken en
De logopedisten zijn betrokken bij de volgende intervisie-
medewerkers TVV.
groepen en kwaliteitskringen in de regio Friesland:
- Het organiseren van themabijeenkomsten in de wijk.
het netwerk vroegbehandeling, het netwerk stotteren, de
- Aansluiten bij lokale projectgroepen, zoals het
SBO werkgroep Noord Nederland en de SBO werkgroep
Consultatiebureau en de Wandeltestdagen. - Het organiseren van spreekuren dichtbij de keten.
Friesland. Alle logopedisten zijn geregistreerd in het kwaliteitsregister paramedici.
Logopedie De logopedisten zijn beschikbaar voor vragen, onderzoe-
Studiedagen/Symposia
ken, behandelen en begeleiden van mensen met stem-,
Er is deelgenomen aan:
spraak-, taal- en hoorstoornissen. De werkzaamheden,
• de NVLF Noorddag en een studiemiddag Sensorische
verricht in het Gezondheidscentrum, maken deel uit van de Praktijk voor Logopedie gevestigd aan de Westerkade 17 te Leeuwarden. Drie logopedisten houden zitting in het Gezondheidscentrum Camminghaburen, te weten op woensdagmiddag, donderdag en vrijdag.
Integratie. • Workshops/na- en bijscholing. Er is een workshop verzorgd met betrekking tot kwaliteitsverbetering in de logopedische praktijkvoering. • Nascholingscursussen: Communicatieve Taltherapie bij kinderen vanaf 6 jaar, Anders kijken naar kinderen,
De aanmelding is centraal. Het eerste onderzoek en de
dyslexie, woordenschattraining, Oro Myo Functionele
behandeling vinden plaats in het Gezondheidscentrum,
therapie en Lidcombe (stottertherapie bij jonge
specifiek stemonderzoek vindt veelal plaats op de locatie
kinderen).
aan de Westerkade in verband met de daar aanwezige
Dorien Krijthe voert tevens een traject voor kwaliteits-
meetapparatuur.
verbetering uit in dienst van het Logopedisch Centrum
Cliënten staan op naam van de logopedist ingeschreven.
Noord in Groningen. Geartsje Aukes werkt vier dagen als
logopedist in het SBO in Leeuwarden. Ook in 2008 streven we optimale behandelresultaten na door middel van deskundigheid, goede organisatie en contactvriendelijkheid. Op de in 2007 ontwikkelde website leest u meer (www.logopedieinleeuwarden.nl)!
Werkafspraken/protocollen Gezondheidscentrum In 2007 zijn de bestaande werkafspraken geëvalueerd en waar nodig aangepast. Het themateam, multidisciplinair overleg, is voornamelijk benut voor gezamenlijke deskundigheidsbevordering, onderwerpen met een gemeenschappelijk raakvlak van de disciplines zijn op de agenda gezet. Ook worden nadere werkafspraken gemaakt of aangepast. De volgende thema’s zijn behandeld: • Evaluatie protocollen en werkafspraken. • Slaapproblemen. Yvonne Bergsma, apotheek
• Palliatieve sedatie. • Informatie uitwisseling werkzaamheden SPV-er van de GGZ-Friesland Noord in het Gezondheidscentrum. • Samenwerking huisartsen van het Gezondheidscentrum en verpleeghuisarts.
• Voorlichting Diabetische voetverzorging. • P.o. Jaarcontrole Diabetes. • Glucosemeting in capillair bloed. • Kwartaalcontrole. • Bepalen Quetelet Index (QI), body mass index: BMI. • Meten en wegen cliënt.
en protocollen en de stand van zaken daarin.
• Bloeddruk meten volgens Riva Rocci (RR).
Protocollen
De voorzitter van het themateamoverleg bewaakt de jaar-
De volgende protocollen worden gehanteerd en zijn
lijkse evaluatie en de multidisciplinaire afstemming.
uitgebreid beschreven en geëvalueerd in 2007: • Ulcus cruris (open been).
Bilaterale afstemming in de vorm van informatie-
• Incontinentie.
uitwisseling/afspraken.
• Overgewicht. • Borstvoeding.
• Rugklachten
• Patellofemoraal syndroom
• Hyperventilatie/paniekstoornis.
• Nekklachten
• Tendinitisschouders
• Enkelblessure.
• Knieklachten
• Medicatiebeleid
• Hoofdpijn. De voorzitter van het bilateraal overleg bewaakt de
• Bedplassen.
jaarlijkse evaluatie.
• Diabetes Mellitus type II. • Cardiovasculair risicomanagement (CVRM).
Monodisciplinaire afstemming
• Cervix-uitstrijkjes.
Alle disciplines hebben disciplinair overleg. Per discipline is een handboek aanwezig met daarin de protocollen en
Tevens wordt nog gebruik gemaakt van de volgende protocollen: • Nieuwe Diabeten. • Diabetes voetonderzoek.
werkafspraken die worden gehanteerd.
33
• Slaapmedicatie.
Zorg en zorgondersteuning
Onderstaand volgt het overzicht van werkafspraken LVG
Jaarverslag 2007
• Rouwverwerking.
Marjan Fondse (poppendokter) afdeling Jeugdgezondheidszorg, jeugdarts
Cliëntgerichte organisatie het Gezondheidscentrum Camminghaburen beschikt over een eigen website, informatieboekje en divers foldermateriaal voor cliënten.
Informatie over rechten en plichten van cliënten
08.30-14.30 uur. Op maandag, dinsdag en woens-
Naast praktische gegevens als namen, telefoonnummers
telefonisch bereikbaar op de locatie ‘de Hege Wier’ van
en spreekuren geeft de website en het informatieboekje de
34
Cliëntgerichte organisatie
Jaarverslag 2007
actuele informatie over o.a. de negen samenwerkende dis-
dagmiddag is de sociaal psychiatrisch verpleegkundige GGZ Friesland-Noord. • De verpleegkundigen van Jeugdgezondheidszorg
ciplines vanuit het Gezondheidscentrum en het bestaan
Thuiszorg Het Friese Land zijn regelmatig aanwezig
van de privacyregeling, de klachtenregeling en de cliën-
voor het houden van spreekuren, al dan niet in samen-
tenraad. Tevens is via de website aanvraag van herhaal-
werking met een consultatiebureauarts. Er wordt dage-
medicatie mogelijk.
lijks een centraal spreekuur gehouden, van 13.00-16.00
Het informatieboekje wordt meegegeven als nieuwe
uur. Ouders kunnen dan terecht voor alle inhoudelijke
cliënten zich laten inschrijven of als mensen er naar
vragen. Voor afspraken voor het consultatiebureau kan
vragen. Tevens ligt dit gratis boekje op de balie van de centrumassistentes en in de wachtkamer van het Gezondheidscentrum.
men bellen op werkdagen: 09.00-12.00 uur. • De thuisverzorging en -verpleging (Thuiszorg Het Friese Land) is dagelijks in het Gezondheidscentrum bereikbaar.
Bereikbaarheid en beschikbaarheid
• De diëtist houdt 3 keer per week spreekuur.
Het Gezondheidscentrum is op werkdagen geopend,
• De logopedisten houden iedere woensdagmiddag,
zie hieronder de bereikbaarheid van de verschillende
donderdag en vrijdag spreekuur. Op deze dagen en
disciplines.
zonodig daarbuiten, vindt ook ad-hoc overleg plaats
• De huisartsenpraktijk is op werkdagen geopend
met de overige disciplines zoals huisartsen, wijkver-
van 08.00-17.00 uur.
pleegkundige Jeugdgezondheidszorg (voorheen ouder-,
De huisartsen van het Gezondheidscentrum zijn aan-
kindzorg) de jeugdarts, de maatschappelijk werker en
gesloten bij de Dokterswacht Friesland voor de avond-,
de SPV-er.
nacht-, weekenddiensten en feestdagen. • De apotheek is op werkdagen geopend van 08.30-18.00
Fysieke toegankelijkheid
uur. De apotheek is aangesloten bij de Spoed Apotheek
Het Gezondheidscentrum is zowel met eigen als openbaar
Leeuwarden bij MCL voor de avond-, nacht-, weekend-
vervoer goed bereikbaar. De parkeerplaatsen zijn in ruime
diensten en feestdagen.
mate dichtbij aanwezig. Direct tegenover de hoofdingang
• Op werkdagen zijn fysiotherapeuten aanwezig tussen
zijn twee invalidenparkeerplaatsen gereserveerd. Zonodig
08.00-18.00 uur. Naast de reguliere fysiotherapie biedt
kan met de auto tot aan de hoofdingang worden gereden.
het Gezondheidscentrum ook kinderfysiotherapie aan.
De ingang van het Gezondheidscentrum is voorzien van
• De maatschappelijk werker is op maandag en dinsdag
automatische deuren. Voor gebruikers die slecht ter been
aanwezig. Er is op deze dagen telefonisch spreekuur
zijn, is een rolstoel beschikbaar. De bushalte bevindt zich
van 12.30-13.00 uur. Op de overige dagen kan voor
op 150 meter. Het gebouw bestaat uit twee verdiepingen.
maatschappelijke dienstverlening naar het hoofdbureau
Zowel met de trap als met de lift is de bovenverdieping
van de Stichting Hulp en Welzijn worden verwezen.
goed bereikbaar. Het Gezondheidscentrum wordt bevei-
• De sociaal psychiatrisch verpleegkundige van GGZ Friesland-Noord is aanwezig op woensdag van
ligd met een alarmsysteem. In 2007 is een brandmeldinstallatie aangelegd door het hele gebouw.
Telefonische bereikbaarheid Het Gezondheidscentrum beschikt over een moderne telefooninstallatie met voldoende lijnen. Er is een centraal telefoonnummer voor alle disciplines, daarnaast beschikt de apotheek over een eigen telefoonnummer dat van 08.30-18.00 uur bereikbaar is. Op het centrale nummer kan vanaf 08.00 uur voor alle disciplines worden gebeld. Voor spoedgevallen is een spoednummer beschikbaar. Jaarverslag 2007
Om de telefonische bereikbaarheid te optimaliseren is er in de ochtenduren een ruime bezetting van Ca.’s tussen 08.00-11.00 uur om afspraken in te plannen met de huisartsen, de praktijkverpleegkundige (POH) en de Ca.’s. In verb een goede verdeling van de werkzaamheden in tussen 11.00-12.00 uur en tussen 15.00-17.00 uur. De praktijk is dan alleen bereikbaar voor spoedgevallen en intercollegiaal overleg met de medewerkers.
Linda de Groot, praktijkverpleegkundige
periodes de wachttijden toenemen of dat bij fysiotherapie • De huisartsen houden dagelijks een telefonisch spreek-
met een wachtlijst moet worden gewerkt.
uur. Zij nemen zelf telefonisch contact met de cliënt op, op een van tevoren afgesproken tijdstip. Deze werk-
Privacy
wijze voldoet zowel de cliënt als de huisarts.
Het Gezondheidscentrum beschikt over een privacyrege-
• Thuiszorg Het Friese Land kent een 24-uurs bereikbaarheid via een centraal telefoonnummer. • De fysiotherapie heeft een eigen telefonisch spreekuur, • Het maatschappelijk werk heeft telefonisch spreekuur op maandag en dinsdag van 12.30-13.00 uur. • De sociaal psychiatrisch verpleegkundige is op maan-
zijn bij het centrum. Deze privacyregeling is opgesteld volgens de richtlijnen van de Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn (LVG) en is beschikbaar voor cliënten. De medewerkers van de samenwerkingsverbanden vallen onder de privacyregeling van desbetreffende organisatie.
dag, dinsdag en woensdagmiddag telefonisch bereikbaar op de locatie ‘de Hege Wier’ van GGZ FrieslandNoord.
Klachtenbehandeling Sinds 1997 heeft het Gezondheidscentrum een klach-
Het Gezondheidscentrum streeft er naar de wachttijden
tencommissie. De commissie kan, aan de hand van de
voor cliënten te beperken. Door tijdelijke inzet van extra
klachtenregeling en volgens een vastgestelde procedure,
personeel kan voorkomen worden dat gedurende drukke
uitspraken doen over klachten (met betrekking tot mede-
35
op werkdagen van 12.00-12.30 uur.
ling van toepassing op alle medewerkers die in loondienst
Clientgerichte organisatie
de praktijk maken we gebruik van een antwoordapparaat
werkers in loondienst bij het Gezondheidscentrum), die door gebruikers van het Gezondheidscentrum zijn ingediend. De klachtencommissie voldoet hiermee aan de wettelijke eisen. In 2007 heeft de klachtencommissie geen klachten ontvangen. De klachtencommissie voerde haar jaarlijkse overleg met de directeur van het Gezondheidscentrum. De folder over de klachtenregeling ligt in de wachtkamers van de disciplines.
Cliëntenraad/Medezeggenschap van cliënten De cliëntenraad heeft vijf keer vergaderd onder leiding van de nieuwe voorzitter mw. N. de Jong, om samen met de directeur van het Gezondheidscentrum verschillende
36
Cliëntgerichte organisatie
Jaarverslag 2007
zaken vanuit het perspectief van de cliënt te bespreken. Tevens heeft de cliëntenraad actief deelgenomen aan het cliëntenpanel, in februari 2007, naar aanleiding van de resultaten van het cliënttevredenheidsonderzoek ECB. In samenspraak met de cliëntenraad zijn diverse verbeter-
Robert van Poppelen, voorzitter bestuur
punten uitgevoerd, zie hoofdstuk Kwaliteitsmanagement. In 2007 heeft de cliëntenraad o.a. de volgende punten In 2007 zijn twee leden, mw. J. Hanzens-Visser en mw.
behandeld:
A. Osinga-Methorst, afgetreden. Mw. J. Hanzens-Visser
• Begroting 2007/Afbouwregeling CVZ.
wegens het aflopen van haar zittingsperiode en
• Werving en sollicitatieprocedure nieuw cliënten-
mw. Osinga-Methorst wegens verhuizing naar buiten de
raadslid.
wijk. Beide dames verdienen veel lof wegens hun jaren-
• Mede deelname aan het cliëntenpanel.
lange belangenloze inzet en deskundige adviezen ten aan-
• Advisering Cliënttevredenheidsonderzoek
zien van het cliëntenraadswerk.
(ECB-onderzoek).
Mw. A. Contant is in 2007 benoemd tot nieuw cliënten-
• Jaarverslag 2006.
raadslid.
• Evaluatie voorzitterschap. • Jaarrekening 2006.
De cliëntenraad verzamelt haar kennis onder andere door
• Voordracht benoeming nieuw cliëntenraadslid.
aanwezig te zijn op bijeenkomsten die worden georga-
• Rooster van aftreden cliëntenraadsleden.
niseerd door de LOC, het Zorgkantoor Friesland en de
• Uitwisseling met cliëntenraad De Kersenboogerd.
Friese Ouderenbonden. De leden blijven hierdoor op de
• Doelen c.q. verbeterpunten vaststellen.
hoogte van de ontwikkelingen in de gezondheidszorg. Zij ontvangen het LVG Nieuwsbulletin.
Voor de cliëntenraad is het belangrijk dat er sprake is
De directeur houdt de cliëntenraad op de hoogte van de
van een open en heldere communicatie met cliënten
stand van zaken van het Gezondheidscentrum.
en dat iedereen over de juiste informatie vanuit het
De cliëntenraad is op bezoek geweest bij de cliëntenraad
Gezondheidscentrum kan beschikken.
van Gezondheidscentrum Kersenboogerd in Hoorn.
Jaarverslag 2007
Clientgerichte organisatie
37
Personalia op 31 - 12 - 2007
Bestuur
Apotheekassistentes
Dhr. R. van Poppelen
voorzitter
Mw. A. Melein
Mw. L. Wilkeshuis
Dhr. B. Boudewijn
secretaris
Mw. Y. Bergsma
Mw. E. Pesman
Dhr. D. Popma
penningmeester
Mw. J. Kalsbeek
Mw. Y. Postma
Mw. M. Hoelen
algemeen lid
Mw. A. Hoeksema
Mw. H. Kootstra
Mw. H. v.d. Werff
Mw. M. Lommerts
Cliëntenraad
Mw. T. Alma
Mw. N. de Jong
voorzitter
Mw. A. Contant
secretaris/ penningmeester
Fysiotherapeuten
Mw. T. de Vries - Taihan
algemeen lid/ Zorgbelang
Mw. L. Ballast
Mw. B. Kley
algemeen lid
Mw. J. v.d. Werff-Wierda Dhr. M. Galama
Klachtencommissie
Mw. F. v.d. Zwaag
kinderfysiotherapeut
voorzitter
Dhr. H. Houtsma
namens de cliënten/Zorgbelang
Maatschappelijk werk
Mw. V. v.d. Pol
namens de medewerkers
Mw. S. Reckers
Directeur
GGZ eerstelijnszorg
Mw. J. Meurs
Mw. R. Rijpma
Administratief secretariaatsmedewerker
Logopedie
Mw. G. Miedema
Mw. D. Krijthe Mw. I. Zoodsma
Algemeen medewerker apotheek
Mw. G. Aukes
Dhr. W. Haan Jeugdgezondheidszorg Huisartsen
Mw. M. Fondse
consultatiebureau-arts
Dhr. H. Begeman
Mw. G. Betten
consultatiebureau-assistente
Dhr. E. Graff
Mw. U. Folkertsma
verpleegkundige JGZ
Mw. T. de Vries-de Haan
Mw. L. van der Veen
verpleegkundige JGZ
Mw. E. van Zanden Thuisverpleging en -verzorging Praktijkverpleegkundige (POH)
Mw. T. Nicolai
teammanager teams
Mw. L. de Groot
Mw. G. v.d. Heide
wijkverpleegkundige
Centrumassistentes
Diëtist
38
Personalia
Jaarverslag 2007
Mw. A. Rietveld
Mw. S. Bonsma
Mw. T. de Jong
Mw. H. Delfstra
Mw. T. Cruys
Mw. A. v.d. Ploeg Apothekers Dhr. D. Krol Dhr. A.J. Barkmeijer
Mw. M. Dalhuizen
Overzicht bij- en nascholingscursussen 2007
Directeur
Kennis en kunde over palliatie
Maatschappelijk werk
BHV - herhalingscursus
Klinische chemie endocrinologische
Training Kortdurende hulpverlening
Financiën voor gezondheidscentra
afwijkingen Thuiszorg Het Friese Land
Huisartsen
ontsteking
Afdeling Jeugdgezondheidszorg
Opleiders cursussen
Kwaliteitsdilemma’s in de ouderenzorg
Verpleegkundigen/consultatiebureauarts
Oldehove cursus
(Mariënhavensymposium)
Casuïstiek besprekingen met pedagoog
Ameland cursus
PAOFarmacie, farmacotherapeutisch
Laaggeletterdheid
Labwaarden De Uitslag volgt
nieuws over 2006
Meisjesbesnijdenis
Klachten liesstreek/bil
PAOFarmacie, anesthesie en farmacie
Hartfalen
Zwangerschap en kraamperiode
op de Intensive Care Unit
Overdrachtsprotocollen en samenwer-
Ditjes en Datjes
PAOFarmacie, lifestyle anno 2007,
king GGD
AED-reanimatie
van functional foods tot medicijnen
Over gewichtige zaken:
Prisma symposium 2007,
- Problemen/risico’s bij overgewicht
Symposium
Praktijkonderzoek in al zijn facetten
- Opvoedingsaspecten bij overgewicht
revalidatie maak er werk van
Ramadan en geneesmiddelen
- Signaleringsprotocol - Overbruggingsprotocol
Sturingsmechanisme van de zorg-
- Hoe ga je om met overgewicht in de
De huisarts als ondernemer in een
verzekeraar
veranderende zorgmarkt
Symposium van het Noorden, keten-
praktijk - Motiverende gesprekken
zorg
Refereeravond Risicokinderen over de
Praktijkondersteuner
Wetenschapsdag KNMP, ketenzorg
scheidingslijn
Landelijk Quadriceps symposium
Workshop polyfarmacie
Refereeravond Adoptiekinderen
Hypertensie CVRM
Lezing gegeven voor EHBO-medewer-
Refereeravond Kindermishandeling
Hypercholesterolemie
kers over medicijnen
Refereeravond Kinderen op dieet
Insuline therapie
Apotheekassistentes
Symposium
Langerhans diabetes opfrisdag
ADHD
Nazorg prematuren
Motivational interviewing
EPD-cursus Geneesmiddeleninteracties
Scholing
BHV-herhalingscursus
Incontinentie
Borderline
Triage telefoon voor de huisartsen-
Obstipatie, diarree en prikkelbaardarm-
Visusonderzoek
praktijk
syndroom
Cervix uitstrijkjes
Palliatieve zorg
Afdeling Thuisverpleging en -verzorging
Basisvaardigheden Methodisch
Verbandmiddelen en catheters
Scholing voor de BIG registratie:
opleiden in de beroepspraktijkvorming
Wondbehandeling
Toedienen sondevoeding
Dag voor assistentes van huisartsopleidingspraktijken
Heelkundige handelingen Algemeen medewerker apotheek
Verzorging Trachea stoma en toedienen
BHV-herhalingscursus
zuurstof
Apotheker
Katheteriseren
Bacteriële infecties en antibiotica
Fysiotherapie
Injecteren
Bedrijfsmanagement
Cursus Schouderklachten
Bijscholing: tiltechnieken
Glaucoom
39
Centrumassistentes
Overzicht bij- en nascholingscursussen
Restless legs syndroom Conferentie
Jaarverslag 2007
Klinische chemie hematologie en
Lijst van gebruikte afkortingen
40
Lijst met gebruikte afkortingen
Jaarverslag 2007
Aa.
= Apotheekassistentes
ADHD
= Attention Deficit Hyperactivity Disorder
AWBZ
= Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten
Apo.
= Apotheker
BIG
= Wet op de beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
BHV
= Bedrijfshulpverlener
Ca.
= Centrumassistentes
COPD
= Chronische longziekten
CVRM
= Cardio Vasculair Risico Management
CVZ
= College Voor Zorgverzekeringen
DIT
= Diabetes Implementatie Traject
DGV
= Deskundige Geneesmiddelen Voorziening
DHV
= Districts Huisartsen Vereniging
ECB
= Eerstelijns zorgcentra door Cliënten Bekeken
EMD
= Elektronisch Medisch Dossier
EPD
= Electronisch Pharmaceutisch Dossier
FPZ
= Farmaceutische Patiëntenzorg
FTO
= Farmacotherapeutisch Overleg
Fysio.
= Fysiotherapeuten
GCO
= Gemeenschappelijk Centrum Onderwijsbegeleiding
GGZ-Elzo
= Geestelijke Gezondheids Zorg - Eerstelijnszorg
HAGRO
= HuisArtsen Groep
Ha.
= Huisartsen
HFL
= Het Friese Land (thuiszorg)
HNP
= Hernia Nuclei Pulposi
HWL
= Hulp en Welzijn Leeuwarden
ICPC
= International Classification of Primary Care
IOF
= Intercollegiaal Overleg Fysiotherapie
JGZ
= Jeugdgezondheidszorg (via Thuiszorg het Friese Land)
KNMP
= Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Pharmacie
KNGF
= Koninklijk Nederlands Genootschap Fysiotherapie
KNO
= Keel Neus Oor
LVG
= Landelijke Vereniging Georganiseerde eerste lijn
Log.
= Logopedisten
MCL
= Medisch Centrum Leeuwarden (ziekenhuis)
MCC
= Medisch Coördinerend Centrum
Mw.
= Maatschappelijk werker
NHL
= Noordelijke Hogeschool Leeuwarden
NVD
= Nederlandse Vereniging van Diëtisten
PBBC
= Praktijk Basis Behandel Capaciteit
PCPF
= Patiënten Consumenten Platform Fryslân (Zorgbelang Fryslân)
POH
= Praktijkondersteuner huisartsenpraktijk = praktijkverpleegkundige
POP
= Persoonlijk Ontwikkeling Plan
RI & E
= Risico Inventarisatie & Evaluatie
RSI
= Repetitive Strain Injury
SFK
= Stichting Farmaceutische Kengetallen
SWOL
= Stichting Welzijn Ouderen Leeuwarden
TVV
= Thuisverzorging en verpleging
VWS
= Ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport
WDH
= Werkgroep Deskundigheidsbevordering Huisartsen
© Uitgave Gezondheidscentrum Camminghaburen, Leeuwarden, mei 2008 Tekst en fotografie: Gezondheidscentrum Camminghaburen • Vormgeving: Seinen & Van Leeuwen, Leeuwarden Digitaal drukwerk: CSL, Leeuwarden • Oplage 150
GEZONDHEIDSCENTRUM c a m m i n g h a b u r e n
Gezondheidscentrum Camminghaburen Havingastate 1 8925 AZ Leeuwarden Telefoon Gezondheidscentrum (058) 267 20 00 Telefoon Apotheek: (058) 267 19 19 www.gc-camminghaburen.nl