1
Jaarverslag
Cordaad Welzijn 2015
gemeente Heeze-Leende
1
Voorwoord Verbinden, versterken en vertalen zijn kernbegrippen in ons werk. Vrijwilligers en vakmensen van Cordaad verbinden kwetsbaarheid met vitaliteit. Als je niet langer aan kunt sluiten of de regie kwijt dreigt te raken, verbinden we je met anderen zodat er een sterke structuur ontstaat in wijk, buurt en straat. Even bij de hand Onze vrijwilligers versterken iemand die de gewone dingen niet langer zelf meer kan doen. Of geven een zetje in de rug als dat nodig is. Daarbij zien we dat we in 2015 vaker vragen krijgen van mensen die het niet zelfstandig kunnen. Omdat ze de complexiteit niet kunnen overzien of een blijvende beperking hebben. Wij pakken ze dan bij de hand en nemen ze een klein stukje mee op het juiste pad. Wij zorgen met vrijwilligers, dat iemand weer aan haakt bij de groep, buurt, wijk en straat. Dit doen we door relaties en samenwerking met partners en door het juiste verbinden, versterken en vertalen. Signaleren en vertalen Onze vakmensen ondersteunen, trainen en begeleiden vrijwilligers. Ook vertalen zij situaties, signaleren en volgen op. Door de sterke verwevenheid in wijk en buurt, weten we een netwerk te organiseren. We pakken daarbij kordaat door met onze zorg-, welzijns- en veiligheidspartners. Voor die partners zijn onze ogen en oren en het advies dat we geven, veelal de start van actie en interventie.
2
De noodzaak voor ons werk ligt in het samenspel tussen de basisstructuur, de generalistische eerstelijns hulpverlening en specialistische hulp. Wij bewegen en breken door de verschillende lagen heen. Ons werk is gericht op de in de bovenstaande tekening gearceerde vlakken. Daar waar het stroef loopt tussen gewoon en lastig. Signaleren om uitval te voorkomen of als iemand een probleem heeft en lastig bij de hulpverlening komt. Maar ook als het zelf niet meer lukt en iemand daardoor dreigt af te glijden. 2015: samen krachtig bouwen Om deze taken kordaat aan te kunnen blijven pakken, hebben we er op 7-7-2015 voor gekozen om Paladijn, organisatie voor welzijn en Stimulans te fuseren. Het samenbrengen van het vakmanschap van vrijwilligers en professionals uit beide organisaties was een goede keuze. Een fusie die, in de tijd dat ook je omgeving verandert, een behoorlijke klus is. Maar wel een bewuste keuze om niet te wachten tot het ‘een keer rustig wordt in de buitenwereld’. Die buitenwereld wordt namelijk niet rustig. Het vak dat we uitoefenen, de haarlemmerolie die we zijn, het advies dat we geven aan partners op het gebied van zorg, welzijn en veiligheid is meer nodig dan ooit. Daar bouwen vele vrijwilligers en vakmensen dagelijks aan. In dit jaarverslag daarvan een eerste beeld. Als u het werk echt wilt leren kennen, nodigen wij u graag uit om een keer met ons mee te lopen. Wij gaan het gesprek met u aan en laten die zaken zien, die voor een snelle blik niet altijd zichtbaar zijn. De kracht, kwaliteit en collegialiteit maakt Cordaad. We kijken met trots terug op het vele werk dat is verzet in 2015. Robert Tops, directeur/bestuurder
3
Resultaten
4
Jeugd en Jongerenwerk Doelstelling Wij stellen ons ten doel om zelfredzaamheid en eigen kracht van de jongeren in HeezeLeende optimaal te ontwikkelen. Zij voelen zich veilig en ontwikkelen eigen kracht. Jongeren worden aangesproken op aanwezige of te ontwikkelen talenten, maar ook worden zij aangesproken om bij te dragen aan de leefbaarheid, betrokkenheid en de vitaliteit van Heeze-Leende. Paladijn \ Cordaad richt zich primair op jongeren die ondersteuning, training en coaching nodig hebben in de zoektocht naar antwoorden in het kader van school en werk, wonen, leven en talentontwikkeling. Daarbij richt Paladijn \ Cordaad zich op zowel collectieve ontwikkeling en groepsdeelname als op individuele coaching en begeleiding bij bijvoorbeeld pesten, verslavingsproblematiek, zorg en ondersteuning, mantelzorg, etc. Daarbij gaan we uit van bestaande of (ontwikkelen we) nieuwe vormen van eigen kracht van de jongeren. De activiteiten en diensten in het jongerenwerk zijn in 3 werksoorten georganiseerd en daarop zijn prestatieafspraken gemaakt: 1. Preventie
2. Ambulant jongerenwerk
3. Locatie- / accommodatie gebonden jongerenwerk
5
Prestaties Preventieve activiteiten CJG Het jongerenwerk is een partner van het team CJG. Elke partner kijkt met een eigen blik en vanuit hun eigen vak naar een casus, zo ook het jongerenwerk. Het jongerenwerk is op de hoogte van trends en ontwikkelingen onder de lokale jeugd door hun contact met jongeren op straat, de scholen en tijdens eigen georganiseerde activiteiten. Het jongerenwerk pakt waar mogelijk hulpvragen meteen aan.
Alcohol en Drugsvoorlichting ouders Er zijn alcohol en drugsvoorlichtingen gegeven. Samen met Novadic zijn 128 ouders voorgelicht van kinderen uit groep 8 van de basisschool.
Groepsdruklessen op basisscholen Vier basisscholen zijn bezocht om het onderwerp groepsdruk te behandelen. Hierop volgend hebben er 4 avonden plaatsgevonden waar, samen met de GGD en de kinderen dieper op dit onderwerp is ingegaan. De onderwerpen die zijn behandeld zijn: groepsdruk, social media, pesten en weerbaarheid. We gebruiken de voorlichting als signaleringsinstrument en bespreken we afwijkend gedrag, uitingen of stellingen met de school.
Social Media Steeds vaker zien we in ons werk de excessen van ongezond gedrag op de sociale media. Vragen over onder andere seksualiteit blijven onverminderd hoog. Hierin speelt de sociale media en grenzen verkennen ook een rol. Ook zien we kopieergedrag van jongeren. In de media wordt vaak het feit benoemd, dat het niet mag, maar het gesprek
6
over waarom blijft achterwege. In de trainingen van het jongerenwerk gaan we met name in op dit aspect van gedragsbeïnvloeding bij jongeren.
Berkenschutse In 2014 is voorlichting gegeven over Social Media aan ouders en jongeren bij de Berkenschutse. Op verzoek heeft het jongerenwerk samen met de Berkenschutse een lesprogramma ontwikkeld rondom Social Media. Inmiddels is het lesprogramma opgenomen in de reguliere lessenreeks.
De Triangel Op verzoek van de oudervereniging van de triangel is voorlichting gegeven over social media en omgang met internet.
Individuele hulpverlening In het eerste half jaar is er aan 8 jongeren een vorm van individuele begeleiding gegeven. Ondersteuning betrof onderwerpen als omgaan met verlies, pesten, automutilatie, relatie, kleine criminaliteit en het vinden van werk.
7
Ambulant jongerenwerk Op straat
We regelmatig op straat geweest, het zogenaamde ambulant werk. Het aantal plekken waar jongeren bij elkaar komen is niet groot. Wel is het van belang dat we de groepen die er zijn in beeld hebben en dat we weten wat er speelt. De buurtbrigadiers delen deze mening en we trekken hierin samen op. Jongeren komen in beeld en risico's worden besproken. Actuele zaken die spelen zijn o.a. drank- en drugsgebruik, kleine criminaliteit. Ook is er aandacht voor wanneer er bijvoorbeeld grote leeftijdsverschillen binnen een groep spelen. Waar wenselijk of nodig, is er contact gelegd met het thuisfront.
8
Social Creative Cloud Een groep jongeren met passie voor audio & video heeft met een idee aangeklopt bij het jongerenwerk. Hieruit is de Social Creative Cloud ontstaan. Jongeren kunnen zich verder ontwikkelen en meer kennis op doen van audio & video. Deze kennis wordt weer overgebracht op de leeftijdsgenoten. Het is een bruisend project wat ondersteund wordt door het Oranjefonds en de Rabobank met een bedrag van 17.500,- euro en daarnaast nog met ruimte, netwerk en andere mogelijkheden. Hier 2 voorbeelden van creaties die hierdoor mogelijk worden: https://www.youtube.com/watch?v=7J8EO9AgnmM https://www.youtube.com/watch?v=Km_O8mIhRhA
9
10
11
Accommodatie gebonden jeugd en jongerenwerk In onze accommodatie organiseren we, veelal met jongeren samen, activiteiten die gericht zijn op recreatie, ontplooiing, ontwikkeling en kennis. De kracht is dat men de kinderen vanaf jonge leeftijd al volgt. Ze kennen de jongerenwerkers en zijn vertrouwd met hen. Gevolg is dat kleine en grote problemen gemakkelijk verteld wordt aan de jongerenwerker. Daarnaast heeft de jongerenwerker zicht op het gedrag van jongeren in een groep. Hierdoor is kan er vroegtijdig gesignaleerd en gehandeld worden.
aantal unieke deelnemers tienerinloop (wekelijks) jongereninloop (wekelijks) thaibox (1x per week) breakdance (1x per week)
aantal unieke deelnemers
1
2
3
4
59
59
62
81
41
41
52
54
20
23
21
20
14
17
14
12
12
13
Koken Samen met een stagiaire is er een kookactiviteit ontstaan in het Nicasiushuis. Jongeren bekend via het vluchtelingenwerk hebben gekookt voor de ouderen in het verzorgingstehuis.
Trends en ontwikkelingen Werk en inkomen We komen jongeren tegen die vastlopen op het gebied van werk, inkomen en huisvesting. Lokaal zijn er voor jongeren niet veel mogelijkheden binnen deze gebieden.
Social media Televisie en tijdschriften zijn niet meer de grootste informatiebron voor jongeren. Snelle, korte berichten op internet en de smartphone is nu het middel wat jongeren gebruiken om op de hoogte te blijven en om te communiceren. Apps als Whatsapp, Facebook, Snapchat en Instagram zijn op dit moment populair. Deze apps gebruiken we ook in het jongerenwerk om informatie te delen, maar ook om informatie te halen en via deze weg in contact te blijven met de jongeren. De hele wereld staat open via internet. Dat heeft ook zijn weerslag op de ontwikkeling van kinderen en jongeren. We merken bijvoorbeeld een verschil in de seksuele ontwikkeling ten opzichte van een aantal jaren geleden. Het verdient de aandacht om samen met ouders, jongeren en bijvoorbeeld een partner als de GGD voorlichting op te zetten met middelen die past bij de huidige tijd.
14
Alcohol en drugs Drugs zijn aanwezig in de samenleving en dus ook in Heeze-Leende. Het is voor jongeren gemakkelijk te (ver)krijgen. Tegelijk zijn drugs een taboe. Jongeren moeten vertrouwen hebben in de jongerenwerker om inzicht te krijgen in hoe jongeren om gaan met het exploreren van drugs. Het vraagt om een niet (ver)oordelende blik om toegang te krijgen tot dit schemergebied.
15
Informele zorg en ondersteuning Doelstelling Samen met inwoners en partners willen we werken aan het behoud van regie en eigen kracht van inwoners van Heeze-Leende. Paladijn/Cordaad werkt aan het bevorderen van zelfredzaamheid en de eigen kracht van de inwoners van de straten, buurten en wijken waar we actief zijn. Wat kan men zelf? Wat heeft men nodig? Wat is zelf te organiseren en waar vallen de gaten? We kijken met name naar de mogelijkheden van de hulpvrager en wat hun eigen sociale netwerk kan betekenen. Paladijn/Cordaad biedt hiervoor de vrijwillige hulpdiensten en mantelzorgondersteuning aan. De activiteiten en diensten van de Informele hulpdiensten en mantelzorgondersteuning zijn ondergebracht in het Steunpunt Mantelzorg
Ondersteuning mantelzorgers Wij ondersteunen, coachen en begeleiden mantelzorgers. Soms doen we dit met vrijwilligers. Zij kunnen dan bijvoorbeeld even de boodschappen overnemen, zodat de zoon of dochter van iemand iets leuks met de zorgvrager kan doen of zich heel even bevrijd weet van het zoveelste telefoontje.
16
“Soms is het zo fijn om even met iemand te praten. Ik zit normaal de hele dag uit het raam te turen.” De hulpvragen betreffen niet altijd gewoon een bezoekvrijwilliger maar ook hulp bij ordening voor een verhuizing, het gebruik van de computer, of het zoeken naar een andere woning. Bemiddeling voor het vinden van respijtzorg is een belangrijke vraag geweest het afgelopen jaar. De ingezette verschraling van de zorg zorgt voor extra druk op de mantelzorger. Het verzoek om oppas en gezelschap is een steeds vaker gestelde vraag. Vanuit verschillende richtingen komen de verzoeken binnen waarbij ZuidZorg de grootste vrager is. Maar ook de collega’s van MEE, GGzE en mantelzorgers kennen ondertussen de weg naar Paladijn /Cordaad.
Netwerk van de mantelzorgmakelaar De mantelzorgmakelaar heeft een groot netwerk met contacten die van pas komen bij de ondersteuning van mantelzorgers. Denk aan bijvoorbeeld de thuiszorg, praktijkondersteuners en klantmanagers van de WMO.
Platform Mantelzorg Het Platform Mantelzorg is de denktank waar we samen kijken naar de meest effectieve aanpak t.a.v. de zorg en begeleiding van mantelzorgers.
Sociaal team De deelname aan het Sociaal Team, kost veel tijd maar de opbrengst is zeker navenant. Veel van de genoemde namen zijn bekend en in meerdere gevallen zijn vrijwilligers van
17
Paladijn/Cordaad al actief in de genoemde cases. In het Sociaal Team kijken we samen wat een vrijwilliger in speciale gevallen zou kunnen betekenen. De oplossingen dienen vooral gezocht te worden in het z.g. voorliggend veld. Vaak is dan de inzet van een vrijwilliger een goede optie.
Seniorenbelang De informatie die bij de bijeenkomsten van Senioren Belang wordt uitgewisseld is van belang om te weten wat er vanuit deze groep opgepikt, bedacht en georganiseerd wordt. Door dit 6 wekelijks contact weten ook zij wat er bij het steunpunt Mantelzorg te halen is en waar we mee bezig zijn.
Mantelzorg Verwen Menu Voor het Mantelzorg Verwen Menu waren er 175 inschrijvingen. Het boeket bloemen was het meest populair. Maar ook 25 mantelzorgers genoten, samen met degene waarvoor zij zorg dragen, van een goedverzorgde lunch bij ’t Brouwershuis. (Zie hierbeneden de reacties) “Ik wilde je nogmaals bedanken voor de heerlijke lunch van het Verwen Menu. Degene die ik had meegenomen en ikzelf vond het zeker voor herhaling vatbaar. Ook jij hebt dit verdiend voor al het goede werk wat je doet voor alle mantelzorgers. Dus nogmaals bedankt.
Dementie ook onze zorg Binnen het steunpunt mantelzorg zijn er vrijwilligers actief die voor mensen met een dementie werken. De bijeenkomsten met deze speciale groep vrijwilligers levert steeds waardevolle informatie op die soms ook aanleiding geeft tot contacten met Zuidzorg en de Zorg Traject Begeleider, om een beter afstemming te krijgen. Regelmatig bezoek aan het Alzheimercafe hoort daarbij om de doelgroep buitenshuis te ontmoeten.
18
19
Vrijwillige inzet Een groot deel van de inwoners weet zich prima te redden in het sociale leven met haar vaak ingewikkelde wegen en het woud van regels. Maar er is een deel van onze inwoners die dat niet kunnen. Paladijn \ Cordaad biedt voor deze mensen informele zorg en support. Een belangrijk product zijn onze informele hulpdiensten. Deze worden door vrijwilligers verzorgd. Daarnaast is er een nauwe samenwerking met de vrijwillige hulpdienst t St. Maarten, de Zorgcoöperatie Graag Gedaan en St. Zorg en Welzijn van Leenderstrijp. Momenteel zijn er 32 vrijwilligers aan het werk binnen het steunpunt Martelzorg. Daarbij zijn bezoek vrijwilligers die respijt en gezelschap leveren het meest gevraagd. (Zorgcoöperatie Graag Gedaan en St. Maarten hebben deze dienst niet in huis)
We zien een stijging van het aantal mensen dat vraagt om bezoek. Minder mobiel en langer thuis blijven wonen kunnen leiden tot eenzaamheid, dit proberen we met deze dienst te beperken.
20
21
Servicepunt Toeslagen In 2015 zorgden we er samen voor dat er voldoende kennis en vaardigheid bij medewerkers aanwezig was om de samenwerking met de Belastingdienst vorm te geven. Een aantal vrijwilligers van Paladijn zijn gecertificeerd en getraind om rechtstreeks in de systemen van de Belastingdienst te kunnen werken om bijvoorbeeld huur- en zorgtoeslagen aan te vragen of wijzigingen door te voeren.
Nieuwsbrief Mantelzorg We blijven actief gericht op de ondersteuning van mantelzorgers. De nieuwe vorm van onze Nieuwsbrief hebben we 4x uitgegeven. Er zijn 8 persberichten verstuurd
Deskundigheidsbevordering Trainen en scholen is belangrijk. Enerzijds om deskundigheid en kennis toe te voegen, anderzijds om te ontlasten. Door een betere aanpak of houding is het mogelijk dat de mantelzorg minder zwaar wordt. Maar natuurlijk zijn onze cursussen en trainingen ook gewoon ‘leuk’. Het is naast een kennisbron, ook een mooie ontmoetingsplek voor contact met andere mantelzorgers. Uitwisseling van ervaringen is daarom net zo belangrijk. Er is altijd veel belangstelling van mantelzorgers voor workshop en cursussen.
22
Bijeenkomst 15 juni Zorg vrijwilligers Vanuit het steunpunt mantelzorg is er een grote rol gespeeld in de organisatie van de bijeenkomst voor organisaties met zorg vrijwilliger op 15 juni. Wij kennen deze organisaties goed en weten wie en hoe te benaderen. Onze werving is goed gelukt. 11 van de 13 waren uitgenodigde organisaties present.
‘Klapperen’ en schuldhulpverlening Burgers die in ernstige financiële moeilijkheden zijn gekomen kunnen zich melden bij de gemeente voor hulp. De mogelijke schuldhulpverlening verloopt via de afdeling Werk en Inkomen (W&I). Paladijn \ Cordaad heeft met de gemeente een overeenkomst om hierin een bijdrage te leveren wat betreft het op orde brengen van de administratie van de klant. In de meeste gevallen is dit een belangrijke eerste stap om overzicht in de inkomsten en uitgaven te krijgen. We noemen dit klapperen. In 2015 heeft Paladijn \ Cordaad 20 “klapper” klanten gehad binnen de A2 gemeenten.
23
Trends en ontwikkelingen Toename vraag voor vrijwilligers
Er is een duidelijke toename van aanvragen voor vrijwilligers vooral voor bij kwetsbare ouderen. De aanvragen kwamen voornamelijk van Zuidzorg, maar de ook van de zorgtrajectbegeleiders. In het tweede deel van dit half jaar wisten steeds meer mantelzorger het steunpunt te vinden. Meestal voor gezelschap, boodschappen doen of een wandelingetje met moeder of vader. Ook vanuit GGZe en Kempenhaeghe kwamen verschillende verzoeken binnen die ingevuld konden worden. De verzoeken die van de zorgtrajectbegeleiders komen kunnen niet altijd worden ingevuld. Het betreft dan een te zware en gecompliceerde problematiek die voor een vrijwilliger te veel verantwoordelijkheid, deskundigheid en tijd vraagt. Samen met de groei van het aantal aanvragen meldden zich ook vrijwilligers die zelf een beperking hebben. Toch bleken deze, zeker wanneer het geen psychische problemen betrof, in de meeste gevallen te plaatsen.
Moeilijk te plaatsen vrijwilligers
Nog steeds kunnen cliënten vanuit GGZe/De Boei slechts met veel moeite worden geplaatst. Het vereist heel specifieke kennis en begeleiding om tot een blijvend goed resultaat te komen.
24
Vrijwilligerscentrale Heeze leende Doelstelling (maatschappelijk effect) Door het bevorderen van het vrijwilligerswerk in Heeze-Leende, bevorderen we de leefbaarheid, sociale cohesie en sociale dynamiek in wijken, buurten en straten. Daarnaast wordt het contact tussen verenigingen, stichtingen en instellingen en vrijwilligers bevorderd. Hierdoor ontstaat samenhang en sociale kracht. Vrijwilligerswerk kan bovenal bijdragen aan participatie van inwoners in velerlei vorm. Het doel van de Vrijwilligers Centrale is hierin een sleutelrol te vervullen. Als spin in het web, baken bij vragen en laagdrempelige startpunt bij interesse in vrijwilligerswerk. De taken die worden uitgevoerd door de Vrijwilligerscentrale betreffen: • Bemiddeling • Deskundigheidsbevordering • Informatie en advies aan verenigingen en vrijwilligers • Waardering
Bemiddeling Met behulp van de vacaturebank (http://www.vrijwilligersheezeleende.nl/ zoekvacatures/) en via het netwerk worden vacatures en vrijwilligers aan elkaar
25
gekoppeld. Voor geïnteresseerden waar niet onmiddellijk een passende vacature voor is, zoeken wij actief naar een geschikte vrijwilligersplaats. Met de komst van de participatiewet worden nu ook uitkeringsgerechtigden naar ons doorverwezen via de afdeling Werk en Inkomen van de gemeente.
Deskundigheidsbevordering Dit jaar zijn de volgende trainingen gegeven • De vrijwilligersverzekering. Hoe werkt dat? • Communicatie • Omgaan met Autisme • IVA training Informatie en advies De vrijwilligerscentrale verstrekt informatie aan verenigingen en vrijwilligers over alles wat met vrijwilligerswerk te maken heeft.
26
Nieuwsbrieven We hebben een andere stijl t.a.v. de nieuwsbrieven geïntroduceerd. Een nieuw jasje, korte artikelen en zodra er nieuws is deze versturen. Er zijn verschillende nieuwsbrieven verstuurd met diverse onderwerpen zoals • Juridische zaken • Vrijwilligersverzekering • Deskundigheidsbevordering. Denk hierbij aan IVA; Notuleren; Financiën op orde; PR & Publiciteit; effectief vergaderen, etc etc. • Subsidie en ledenwerving • Sociaal Café • Vrijwilligersdag
Persberichten Er zijn10 persberichten geschreven.
Bezoeken organisaties De vrijwilligerscentrale legt contact met organisaties of actieve buurtbewoners, bijvoorbeeld tijdens activiteiten van verenigingen en evenementen in de wijken en buurten. Zo houden we de lijnen kort, vergroten we de toegankelijkheid en zijn de organisaties op de hoogte van onze diensten en hoe ze daar gebruik van kunnen maken. Persoonlijk contact helpt om de drempel te verlagen en waar nodig snel te kunnen schakelen.
27
28
Waardering Nl doet Informatie over de subsidie gegeven via de nieuwsbrieven. Alle organisaties die meegedaan hebben met NL doet zijn bezocht met iets lekkers. Een extra waardering vanuit de vrijwilligerscentrale. Dit is door de organisaties als zeer positief gewaardeerd.
De vrijwilligerswaardering. Bijna iedere vrijwilliger geeft aan behoefte te hebben aan waardering. Mensen willen zich best inzetten voor een ander maar horen graag dat het op prijs wordt gesteld. Dit jaar is ervoor gekozen de vrijwilligerswaardering anders in te richten. Hetzelfde concept als het Mantelzorg Verwen Menu. Het is een succesformule gebleken. 265 deelnemers hebben mee gedaan. De lunch bon was het populairste cadeau. Veel vrijwilligersteams hebben dit gebruikt voor hun gezamenlijke teamuitje. Chapeau voor de uitbater die een goedkope lunch aanbood. Ook het gratis bloemetje was een succes. Bloemisterij Cooijmans heeft zich goed laten zien in deze. De gemakkelijke manier van aanmelden, en de keuzevrijheid voor een eigen moment, werkt drempel verlagend en is succesvol gebleken.
Namens de 10 vrijwilligers van Strijp die wij opgegeven hebben, HARTELIJK DANK voor de lunch bon het mooie bloemetje en de korting bon. Voor de gezamenlijke lunch maken we een afspraak.
29
30
31
Trends en ontwikkelingen Aantrekkende arbeidsmarkt We merken dat de arbeidsmarkt begint aan te trekken. Jonge mensen die zich melden bij de vrijwilligerscentrale voor vrijwilligerswerk blijken vaak al snel weer een baan gevonden te hebben. Ook de werkvoorzieningen van het UWV zorgt voor de nodige werkgelegenheid. Helaas vaak maar voor 1 jaar zodat ze daarna weer komen aankloppen. Ook wordt door het vrijwilligerswerk een baan gevonden. Binnen alleen al Paladijn/Cordaad zijn er dit jaar op deze manier 5 vrijwilligers weer aan het werk gegaan (waarvan er 2 uit Heeze-Leende (een vrijwilliger binnen het vluchtelingenwerk is bij de IND aan de slag is gegaan, en 1 vrijwilliger van de thuisadministratie is (met succes) zijn eigen bewindvoeringsbureau begonnen).
Bestuursleden gevraagd Het vinden van goede bestuursleden is momenteel een probleem voor sommige organisaties. Dit komt enerzijds door de organisatie zelf (zitten vast in gewoonten) en anderzijds doordat de klus van bestuurder veel werk en tijd vraagt. Tijdens adviesgesprekken proberen we in deze te helpen met het vinden van oplossingen.
Hoog opgeleiden Hoogopgeleide ouderen die ontslagen zijn komen veelal niet meer aan een baan. Deze groep komt nu heel duidelijk in beeld. De wensen van deze mensen komen helaas vaak niet overeen met de uitstaande vacatures. We proberen hen wel in te zetten vanwege de waardevolle talenten die deze mensen hebben. Een voormalig manager uit de zorg
32
helpt nu met opzetten van trainingen voor vrijwilligers en denkt mee aan het verbeteren van werkprocessen.
Visie vrijwilligerswerk Momenteel zijn we als gezamenlijke Vrijwilligerscentrales bezig om kritisch te kijken naar onze visie en werkwijze. In een veranderende samenleving waar door de transities naast meer kracht en macht ook meer druk en ongeluk bij de burger is komen te liggen, past een andere opstelling en aanpak van het vrijwilligers-vraagstuk. De kunst is om een ondersteuningsstructuur vorm te geven, die zowel bij de systeemals de leefwereld van vrijwilligers aansluit. Een flexibele dienst, die vragen en wensen van mensen hoort, deze vertaalt en verbindingen tot stand brengt, faciliteert en coacht. Maar ook een professionele dienst die ervaring en deskundigheid inzet om sturing te geven waar nodig. Die kennis en advies aanwendt en aanbiedt aan vrijwilligers en verenigingen.
Omgaan met autisme Het blijkt dat meerdere begeleiders van verenigingen moeite hebben met het omgaan met jeugdige leden met een autistische beperking of met diegenen die gedrag vertonen wat daaraan gekoppeld is. Vaak zorgt dit voor een moeilijke situatie voor het kind zelf, hun ouders en de begeleiders van bijvoorbeeld een team of een groep, maar ook de team- en groepsleden.
33
Vluchtelingenwerk Heeze Leende Doelstelling Vluchtelingenwerk ‘Statushouders’ zijn nieuw in de straten, buurten en wijken van Heeze-Leende. Voor vluchtelingen die mogen blijven is het van groot belang aansluiting te vinden bij de sociale structuren. Paladijn/Cordaad ondersteunt deze mensen middels de inzet van lokale kracht en een goede afstemming met instanties, instellingen, woningbouw, onderwijs, opvang en zorg. Lokale kracht is belangrijk in de wijze waarop wij het Vluchtelingenwerk uitvoeren. Dit doen we dan ook met een grote werkgroep Vluchtelingenwerk. In deze werkgroep hebben kundige vrijwilligers zitting. De vrijwilligers worden professioneel ondersteund en begeleid in hun werkzaamheden. Daarnaast draagt Paladijn/Cordaad zorg voor de scholing en deskundigheidsbevordering van deze vrijwilligers. Bij het vluchtelingenwerk kennen we enkele vaste onderwerpen: • Coördinatie werkgroep vrijwilligers Vluchtelingen werk • Trajectbegeleiding • Spreekuur • Taalondersteuning • Maatschappelijke participatie
34
Coördinatie werkgroep vrijwilligers Vluchtelingenwerk In 2015 waren 25 vrijwilligers actief in het vluchtelingenwerk als trajectbegeleider, als taalmaatje, als juridische begeleider, als scholenvoorlichter etc. Gezien de zwaarte van het werk is deskundigheidsbevordering belangrijk voor deze groep vrijwilligers. In 2015 hebben de vrijwilligers van Vluchtelingenwerk Paladijn/ Cordaad de volgende trainingen aangeboden gekregen • Voorlichting over trauma • Training belastingdienst • Betrokkenheid, wat doet het met je?
Trajectbegeleiding Als er een nieuwkomer gehuisvest wordt, krijgt deze een (vrijwillige) sociaal begeleider toegewezen. De sociaal begeleider zorgt voor een aantal zaken zoals: aansluiting gas licht en water, digi-d-code, aanvraag toeslagen, kinderopvang, scholing etc. Dit in nauwe samenwerking met de ambtenaar inburgering. De begeleidingstrajecten duren ongeveer 1 tot 1,5 jaar. In 2015 zijn er 14 trajecten afgebouwd. Er is echter nog steeds een groei te zien van het aantal begeleidingstrajecten. Dit komt doordat de gemeenten een hogere taakstelling hebben gekregen. De groei van het aantal nieuwkomers is al een paar jaar gaande. Dit betekent extra inzet van de betaalde kracht maar ook voor alle vrijwilligers werkzaam bij het vluchtelingenwerk. Met het stijgend aantal aanvragen is er meer werk. Dit heeft niet alleen effect op de kosten voor professionele inzet. Er is tevens te weinig activiteitenbudget om de kosten voor vrijwillige inzet te dekken. Als we de onkosten voor vrijwilligers (reiskosten, onkosten bezoek vluchtelingen etc.) afzetten tegen het activiteitenbudget wordt de ruimte steeds beperkter. Iets om op te letten voor de komende jaren.
35
Spreekuur Het vluchtelingenwerk heeft elke maandagmiddag spreekuur. Hier kunnen nieuwkomers terecht met al hun vragen. Mensen die het begeleidingstraject hebben afgesloten, komen nog steeds op dit spreekuur. De reden is dat er geen goedwerkend alternatief is.
36
Groei hulpvragen Het spreekt voor zich dat door de komst van meer statushouders ook het aantal hulpvragen groeit.
37
Maatschappelijke Participatie W en I De gemeente ontvangt voor een nieuwkomer die ouder is dan 16 jaar €1000. De klantmanagers huisvesting en inburgering bepalen welke diensten er voor de maatschappelijk participatie worden ingezet. Zij richten zich daarbij op het behalen van de inburgering. Bij Paladijn/Cordaad’ Vluchtelingenwerk kopen zij een aantal diensten en of producten in voor een nieuwkomer. Dit kan bijvoorbeeld een fiets zijn om naar school te gaan. Of indien nodig fietsles of verkeersles (ism Veilig Verkeer Nederland). Ook kan het een taalmaatje of computer zijn.
Multicul(t)inair festival Op 8 juni vond het Multicul(t)inair festival plaats. Wat wij van Vluchtelingenwerk Paladijn/Cordaad samen met de Rotary, het Rode Kruis en kunstkring Eymerick hebben georganiseerd. Een festival georganiseerd voor alle mensen uit HeezeLeende en Sterksel, om op een gezellige manier kennis te maken met de verschillende culturen in de gemeente. We hebben de handen ineengeslagen met als doel de integratie in onze gemeente te bevorderen door de kennismaking van de hier wonende (voormalige) vluchtelingen met de overige inwoners te stimuleren. 20 gezinnen hebben enthousiast meegewerkt met het maken en serveren van hapjes uit het land van herkomst. 3 mannen hebben samen met kunstkring Eymerick gewerkt (voor, tijdens en na het festival) aan een totempaal. En 4 van onze jongeren hebben tijdens het festival gefilmd en interviews afgenomen. De Parel heeft maar liefst 7 artikelen over het festival geplaatst. Er waren ruim 1000 bezoekers.
38
39
Trends en ontwikkelingen Financiële opstartproblemen De financiële problemen welke ontstaan bij de opstart, zijn toegenomen. Vooral het knelpunt bij de toeslagen is groot daar deze pas na 3 maanden uitgekeerd wordt. Er is nu een tijdelijke oplossing gevonden door het geven van een rentloos voorschot.
Na de inburgering, wat dan? Een stagiaire van Paladijn/Cordaad heeft onderzoek gedaan naar de vraag: Welke behoeften hebben ingeburgerde vluchtelingen en al meer dan drie jaar in Nederland wonen, om te kunnen participeren in de samenleving? De conclusie Het doen van vrijwilligerswerk wordt als een bevorderende factor gezien. De inburgeraars komen dan in contact met andere mensen en kunnen de Nederlandse taal oefenen. Wat op viel aan de interviews was dat de respondenten die of Nederlandse televisie kijken en/of het taalcafé bezoeken, beter Nederlands spreken dan diegene die geen Nederlandse televisie kijken of het taalcafé bezoeken. Daarnaast viel het op dat de respondenten nog niet voldoende Nederlands spraken om mee te kunnen draaien op de arbeidsmarkt. Dit komt ook naar voren in de literatuur. De inburgeringscursus is niet voldoende om inburgeraars te laten participeren. Het
40
beheersen van de Nederlandse taal komt telkens naar voren als iets wat noodzakelijk is om hogerop te komen in de participatieladder.
Onrust onder de bevolking De onrust en onvrede bij de bevolking rondom de toegenomen komst van Vluchtelingen is landelijk en plaatselijk enorm sterk toegenomen. Angsten voor het onbekende en onjuiste veronderstellingen onder meer aangewakkerd door de media spelen hierbij een grote rol.
Tekort aan scholen De Wereldwijzer, basisonderwijs voor nieuwkomers, biedt onderwijs aan leerlingen in de leeftijd van 4 tot 12 jaar, die uit het buitenland komen. Kinderen kunnen op elke moment in het schooljaar worden aangemeld en starten. In 40 tot 60 weken leren zij de Nederlandse taal begrijpen, spreken, lezen en schrijven zodat zij daarna een aansluiting kunnen vinden in het reguliere onderwijs. De Wereldwijzer had in kwartaal 3 geen mogelijkheid meer om leerlingen te plaatsen. Eind kwartaal 3 is er een noodlocatie bij gekomen en worden er weer leerlingen toegelaten. Ook School 23 uit Eindhoven had een tijdelijke stop op plaatsen. Leerlingen uit Eindhoven hebben voorrang. Het Voortgezet Onderwijs Anderstaligen (VOAT) binnen School 23 biedt eerste opvang voor jongere anderstaligen tussen de 13 en 20 jaar met weinig tot geen beheersing van de Nederlandse taal.
